ยุทธศาสตร์ การนาองค์ กรด้ วย การจัดการสมัยใหม่ ส่ ูความเป็ นเลิศ ศ.นพ.ประสิทธิ์ วัฒนาภา ฝ่ ายทรั พยากรบุคคล คณะแพทยศาสตร์ ศิริราชพยาบาล มหาวิทยาลัยมหิดล 27/02/2547 ยุทธศาสตร์ การนาองค์ กร ASPECTS TO BE COVERED คาจากัดความของยุทธศาสตร์ (Strategy) ความคิดเชิงกลยุทธ์ /ยุทธศาสตร์ การตัดสินใจเชิงกลยุทธ์ /ยุทธศาสตร์ ลักษณะที่สาคัญของแผนยุทธศาสตร์ เพื่อสร้ างความเป็ น เลิศขององค์ กร เครื่องมือนาแผนยุทธศาสตร์ ส่ ูภาคปฏิบตั ิ (องค์ กรและ หน่ วยงาน) 10 สาเหตุหลักของความล้ มเหลวขององค์ กร P Watanapa ยุทธศาสตร์ การนาองค์ กร STRATEGY (แผน)ยุทธศาสตร์ : กลยุทธ์ Strategia : Greek Generalship : English แผนยุทธศาสตร์ : ตาราพิชัยสงคราม Sun Wu : Chinese Karl von Clausewitz : Prussian P Watanapa ยุทธศาสตร์ การนาองค์ กร STRATEGY Formulation of organizational missions, goals and objectives, as well as action plans for achievement, that explicitly recognize the competition and the impact of outside environmental forces STRATEGIC HUMAN RESOURCE MANAGEMENT WP Anthony, PL Perrewe, KM Kacmar P Watanapa ยุทธศาสตร์ การนาองค์ กร แผนยุทธศาสตร์ ยุทธศาสตร์ หรือกลยุทธ์ การกาหนดพันธกิจขององค์ กร เป้ าหมายและ จุดประสงค์ ตลอดจนแผนปฏิบัตกิ ารเพื่อให้ บรรลุผล โดยมีการพิจารณาและวิเคราะห์ สถานการณ์ รอบข้ างและการแข่ งขันอย่ าง ถูกต้ องชัดเจน P Watanapa ยุทธศาสตร์ การนาองค์ กร STRATEGY Plan Pattern Position Perspective Henry Mintzberg, McGill University, Canada 1994 P Watanapa ยุทธศาสตร์ การนาองค์ กร STRATEGY แผนยุทธศาสตร์ หรื อกลยุทธ์ ท่ ดี ี บอกสิ่งที่องค์ กรต้ องทาเพื่อบรรลุเป้ าหมาย นาเสนอคุณค่ าที่แตกต่ าง (Differentiation) ให้ กับผู้รับบริการหรื อลูกค้ า - Michael Porter P Watanapa ยุทธศาสตร์ การนาองค์ กร ความคิดเชิงกลยุทธ์ /ยุทธศาสตร์ 3 Key Requirements : Definite Purpose Value, Vision, Mission, Objective Understanding Environment ‘Forces’ affecting the fulfilment of purpose Creativity Effective responses to those ‘Forces’ P Watanapa ยุทธศาสตร์ การนาองค์ กร การตัดสินใจเชิงกลยุทธ์ /ยุทธศาสตร์ 4 Important Issues : Direction of the Organization Competition Process Improvement Survival of the Organization P Watanapa ยุทธศาสตร์ การนาองค์ กร STRATEGIC ORGANIZATION MANAGEMENT การบริหารองค์ กรเพื่อความเป็ นเลิศโดยการจัดทาแผน ยุทธศาสตร์ มีลักษณะสาคัญ (Key Elements) คือ การพิจารณาถึงผลกระทบจากสถานการณ์ นอกองค์ กร (Recognition of the Impact of the Outside Environment) การพิจารณาถึงผลกระทบจากการแข่ งขันและความผันผวน ของสถานการณ์ (Recognition of the Impact of Competition and the Dynamics of the Situation) P Watanapa ยุทธศาสตร์ การนาองค์ กร การกาหนดทิศทางหรือมุ่งเป้ าระยะยาว (Long-range Focus : 3-5 years) การสร้ างความแตกต่ าง (Differentiation) การมองหาทางเลือกและการตัดสินใจ (Choice and Decision-making Focus) (Problem-solving or Problem-preventing Focus) เช่ น แข่ งขันด้ านไหน (Where to Compete?) แข่ งขันอย่ างไร (How to Compete?) P Watanapa OUTSIDE OR EXTERNAL ENVIRONMENT Sociocultural and demographic forces ยุทธศาสตร์ การนาองค์ กร Societal environment Task environment Technological forces Labor market Market (Customers/clients) Organization Other stakeholders Competition Legal and political forces Economic forces P Watanapa ยุทธศาสตร์ การนาองค์ กร Economic Performance Index Defender Predictable markets Prospector Predictable and changing markets Analyzer Changing markets Time P Watanapa Corporate Strategy ยุทธศาสตร์ การนาองค์ กร Where to Compete? Samsung, Sony, Nokia, University Long-term Strategy Business/Competitive Strategy How to Compete? Ford vs GM Intermediate- to Long-term Strategy Strategic Theme Functional Strategy ? Action Plan ? AIS vs DTAC P Watanapa ยุทธศาสตร์ การนาองค์ กร ระดับแผนยุทธศาสตร์ ประเภท/ระดับองค์ กร Corporate Strategy Competitive Strategy ธุรกิจเอกชน/ รั ฐวิสาหกิจ (ต.ย. ปูนซีเมนต์ ไทย) มหาวิทยาลัย แผนยุทธศาสตร์ ของ บริษัทปูนซีเมนต์ ไทย แผนยุทธศาสตร์ ของเครื อ ธุรกิจเครื่องสุขภัณฑ์ (COTTO) แผนยุทธศาสตร์ ของ แผนยุทธศาสตร์ ของคณะ มหาวิทยาลัย (เฉพาะด้ าน ต่ างๆ ในมหาวิทยาลัย หรือ Comprehensive) คณะในมหาวิทยาลัย แผนยุทธศาสตร์ ของคณะ แผนยุทธศาสตร์ ของ ภาควิชาต่ างๆ ในคณะ P Watanapa ยุทธศาสตร์ การนาองค์ กร Choices & Decision Making Strategic Choices (Determining Factors : Accurate and Up-to-Date Information, Point of Differentiation) Growth & Expansion vs Retrenchment Retrenchment vs Divestitures Management Tools P Watanapa ยุทธศาสตร์ การนาองค์ กร Strategic Choices Basis for Strategic Choice Assessment Involvement Organizational Mission Objective or Purpose Organizational Scope Resources and Capabilities Organizational Systems Processes, Structures and Systems Organizational Culture Acceptability to Staff and Other Stakeholders Environmental Factors Organizational Context Client/Customer Needs/Demands Fit between Outputs and Client P Watanapa ยุทธศาสตร์ การนาองค์ กร Stages of Making a Strategic Choice Identify Environmental Changes Generate Options / Strategic Objectives Evaluate Options Organizational Resources and Capabilities Select Option Adapt Organizational Resources and Capabilities P Watanapa ยุทธศาสตร์ การนาองค์ กร COMMON MANAGEMENT TOOLS 4-Ps, 5-Forces, 6 Sigma, 7-Ss of McKinsey, Activity Based Costing (ABC), Balanced Scorecard, Benchmarking, Core Competencies, Customer Relationship Management (CRM), Customer Satisfaction Measurement, ISO, Just-in-Time (JIT), Knowledge Management (KM), Learning Organization (LO), Management by Objectives (MBO), One-to-One Marketing, Pay-for-Performance, PEST, Reengineering, Strategic Planning, Total Quality Management (TQM) etc. P Watanapa ยุทธศาสตร์ การนาองค์ กร Example of relationship between several management tools Vision & Mission Statement Shareholder Value Analysis, Waste Minimisation KM, LO Strategic Planning Financial Perspective Learning & Growth Perspective CRM, CS Customer Perspective Six Sigma Internal Process Perspective Gantt Chart Prioritisation Matrix SWOT PEST, 7 Ss Balanced Scorecard Benchmarking Initiatives and Action Plan P Watanapa ยุทธศาสตร์ การนาองค์ กร 7 Ss S = Strengths W = Weaknesses O = Opportunities T = Threats Internal Factors External Factors PEST P Watanapa ยุทธศาสตร์ การนาองค์ กร 7 Ss Analysis Structure Strategy Systems Style How would you describe the structure of your organizational systems (e.g. hierachical, matrix)? Are there diverse structures? What action plans are in place to identify objectives and the mechanisms to achieve them? What establishes your organization as a place which creates unique value? What are the systems which makes your organization work (e.g., management systems, control systems, financial systems)? What is the predominant style of management? What is really valued at your organization? What do the managers do (e.g. control people or systems, enable staff)? P Watanapa ยุทธศาสตร์ การนาองค์ กร 7 Ss Analysis Staff What kind of people are recruited to your organization? How are staff developed? Is management responsible for communicating values within your organization? What motivates staff? Skills What skills are most valued at your organization? Superordinate Express the fundamental idea around which your organization is Goals built, and its vision for the future P Watanapa PEST Analysis Political-Legal ยุทธศาสตร์ การนาองค์ กร Economic Legislation and government policy Government economic policy Regulation of public bodies and professions Business cycle (boom/recession), inflation and interest rates Quality standards Taxation Disposable Income/Unemployment Energy costs Social Population demographics Income distribution/poverty Social mobility Attitudes to work, health and lifestyle Consumerist movements Education Technological Government commitment to research and technological development Information technology and communication New discoveries and innovation P Watanapa ยุทธศาสตร์ การนาองค์ กร Strategic Choices Taken from SWOT STRENGTHS กลยุทธ์ ร่วมดาเนินการ Joint Venture etc. กลยุทธ์ เชิงรุ ก Proactive OPPORTUNITIES THREATS กลยุทธ์ เพิ่มคุณภาพหรื อ ปรับปรุ งจุดอ่ อน Improve Quality กลยุทธ์ ชะลอหรือหลีกเลี่ยง Retrenchment or Divestitures WEAKNESSES P Watanapa ยุทธศาสตร์ การนาองค์ กร การนาองค์ กรด้ วยการจัดการสมัยใหม่ สู่ความเป็ นเลิศ หลักการที่สาคัญและข้ อพึงสังเกต องค์ กรที่ดีเลิศ ต้ องมีความแตกต่ างจากองค์ กรที่ดีเด่ น หรือองค์ กรที่ดีท่ วั ๆ ไป ดังนัน้ ยุทธศาสตร์ การบริหาร ต้ องชีใ้ ห้ เห็นความแตกต่ าง ความแตกต่ าง เป็ นเรื่องของการเทียบเคียงหรือ เปรียบเทียบ ดังนัน้ ผู้บริหารต้ องมองสถานการณ์ นอก องค์ กรและความผันผวนของสถานการณ์ P Watanapa ยุทธศาสตร์ การนาองค์ กร ปั จจุบัน มีเครื่องมือในการบริหารจัดการมาก แต่ ไม่ มี เครื่องมือใดที่เหมาะสมกับทุกสถานการณ์ หรือทุก องค์ กร ดังนัน้ ผู้บริหารต้ องเลือกใช้ เครื่องมือที่ เหมาะสม ทัง้ กับองค์ กรและเวลาที่ใช้ องค์ กรหนึ่งๆ มักต้ องใช้ เครื่องมือในการบริหารจัดการ มากกว่ า 1 อย่ าง ดังนัน้ ผู้บริหารต้ องสร้ างความ เชื่อมโยงของเครื่องมือเหล่ านัน้ โดยเฉพาะอย่ างยิ่ง การ ใช้ จุดเด่ นของเครื่องมือแต่ ละอย่ าง แก้ ไขจุดอ่ อนของ เครื่อง-มืออย่ างอื่น P Watanapa ยุทธศาสตร์ การนาองค์ กร จานวนเครื่องมือในการบริหารจัดการที่ใช้ ไม่ ได้ แปร โดยตรงกับความสาเร็จขององค์ กร จุดสาคัญอยู่ท่ ใี ช้ ให้ เหมาะสมกับสถานการณ์ และเวลา เครื่องมือในการบริหารจัดการที่ใช้ ต้ องสอดคล้ องกับ แผนยุทธศาสตร์ ท่ เี ลือก (Strategic Choice) แผนยุทธศาสตร์ ขององค์ กร ต้ องถ่ ายทอดลงสู่แผน ยุทธศาสตร์ ของหน่ วยงานหรือองค์ ประกอบต่ างๆ ของ องค์ กร (Alignment) และแผนยุทธศาสตร์ ของหน่ วยงาน หรือองค์ ประกอบต่ างๆ ต้ องสอดคล้ องกัน P Watanapa ยุทธศาสตร์ การนาองค์ กร Corporate Strategy Financial Strategy Education Strategy Human Resource Strategy Academic & Research Strategy ICT Strategy Integration Corporate Strategy Drives Functional Strategies P Watanapa ยุทธศาสตร์ การนาองค์ กร Corporate strategy Human resource strategy Growth/Expansion Aggressive hiring, training, promotions Retrenchment Layoffs, terminations, early retirement Diversification New corporate staff configuration, promotions, training, hiring Mergers, Acquisitions Corporate acculturation, hiring or laying off Divestitures Staff reconfiguration, lay offs, reassignments Differentiation Decentralized hiring and training Low-cost producer Cost reduction, wage cuts, efficiency improvements Luxury/High quality Hiring highly skilled personnel, training, special compensation plans P Watanapa ยุทธศาสตร์ การนาองค์ กร Economic Performance Index Defender Predictable markets Prospector Predictable and changing markets Analyzer Changing markets Time P Watanapa ยุทธศาสตร์ การนาองค์ กร STRATEGIC HUMAN RESOURCE PLANNING P Watanapa ยุทธศาสตร์ การนาองค์ กร RELATIONSHIP BETWEEN CORPORATE STRATEGY AND HUMAN RESOURCE PLANNING Corporate strategy Importance of HR planning Defender (predictable markets) Moderate Prospector (predictable & changing markets) High Analyzer (changing markets) Moderate to high P Watanapa ยุทธศาสตร์ การนาองค์ กร STRATEGIC CHOICES Proactive or reactive Plan to fill human resource far in advance or to react to needs as they arise The breadth of focus in HR planning : narrow or broad A narrow focus by planning in only one or two areas, such as recruitment or selection, or a broad focus by planning in all areas Formality of the plan : formal or informal Spell out clearly in writing documentation and data or in the heads of managers and personnel staff P Watanapa ยุทธศาสตร์ การนาองค์ กร STRATEGIC CHOICES Degree of tie of the HR plan with the strategic plan : loosely tie or closely tie Corporate strategies - > Strategic HR planning - > HR management Flexibility of the plan : flexible or inflexible The ability of the plan to anticipate and deal with contingencies, issue of uncertainty P Watanapa ยุทธศาสตร์ การนาองค์ กร STRATEGIES FOR RECRUITMENT, SELECTION AND PLACEMENT P Watanapa ยุทธศาสตร์ การนาองค์ กร RELATIONSHIP BETWEEN CORPORATE STRATEGY AND THE TYPES OF SELECTION TESTS Corporate strategy Preferred selection test Defender (building human resources) Aptitude Prospector (acquiring human resources) Achievement Analyzer (allocating human resources) Aptitude P Watanapa ยุทธศาสตร์ การนาองค์ กร APTITUDE TEST Measurement individual potential or ability to learn Identifying employees who have the potential to learn from training Positive Analysis Questionnaire - PAO Management Position Description Questionnaire - MPDQ Functional Job Analysis - FJA Ability Requirement Scales - ARS P Watanapa ยุทธศาสตร์ การนาองค์ กร ACHIEVEMENT TEST Evaluation whether individual can perform the job at the time of testing Asking applicant to perform samples of work using actual job tasks Specific information about the job is needed The best job analysis methods are critical incident technique Comprehensive Occupational Data Analysis - CODAP P Watanapa ยุทธศาสตร์ การนาองค์ กร STRATEGIC CHOICES “Make” or “Buy” decision “Hire less-skilled workers” or “Hire skilled workers” - IBM Budget Three major factors : Turnover and growth, geographical factors and shortage of certain type of employee – Japanese company “Yes” or “No” for untapped labour sources Factors to be determined : 68% of handicapped persons are employable, limitation of applicants for entry-level (low skilled) job, cost of welfare P Watanapa ยุทธศาสตร์ การนาองค์ กร STRATEGIC CHOICES “Done by the organization” or “get assistance from outside service” Main factor : available technology Internal versus external recruitment Major factors : Organization policy and culture P Watanapa ยุทธศาสตร์ การนาองค์ กร STRATEGIC TRAINING AND DEVELOPMENT P Watanapa ยุทธศาสตร์ การนาองค์ กร TRAINING Providing an employee with skills that can be used immediately on the job DEVELOPMENT Providing an employee with knowledge that may be used today or at some time in the future P Watanapa ยุทธศาสตร์ การนาองค์ กร STRATEGIC CHOICES Conformity versus Creativity and Innovation Too much conformity inhibits innovation and creativity Walt Disney World versus Toyota or 3M (Post-It-notes) Developing people versus hiring developed people Two major factors : size of the organization and policy to promote from within versus hiring from the outside (GM versus Apple Computer) Improving versus replacing poor performers Considering issues : probability of improving, cost of improving, legal considerations, replacement costs and top management philosophy P Watanapa ยุทธศาสตร์ การนาองค์ กร STRATEGIC CHOICES Strategy and culture Organization’s strategy and its corporate culture are closely related : bi-directional relationship Lee Iacocca took over Chrysler, cut thousands of jobs to reduce costs and reverse prevailing cultural values Bloated bureaucratic organization Trim, flexible and innovative organization P Watanapa ยุทธศาสตร์ การนาองค์ กร TRAINING PROCEDURES On-the-job training Expansion of the job duties, assignments and responsibilities of an individual – creation of an opportunity for an individual to practice higher level and diverse skills not normally required in the present job Job rotation, cross training Problem-solving conferences Staff development meetings Mentoring In-company training done by outside consultants P Watanapa ยุทธศาสตร์ การนาองค์ กร TRAINING PROCEDURES Off-the-job training Most of this type is classroom training Outside short courses and seminars College or university degree and certificate programs Advanced management programs Correspondence schools, home correspondence study Outside meetings and conferences P Watanapa ยุทธศาสตร์ การนาองค์ กร CAUSES OF FAILURE ลุ่มหลงกับความสาเร็จในอดีต (Softened by success) มองไม่ เห็นการเปลี่ยนแปลงที่เกิดขึน้ (See no evil) กลัวนายมากกว่ าการแข่ งขัน (Fearing the boss than the competition) มีความเสี่ยงที่มากเกินไป (บ้ าบิ่น) (Overdosing on risk) ลงทุนแล้ วไม่ ก่อให้ เกิดประโยชน์ (Acquisition lust) P Watanapa ยุทธศาสตร์ การนาองค์ กร ให้ ความสนใจนักวิเคราะห์ และนักลงทุนมากกว่ าเสียง พนักงาน (Listening to Wall Street more than employees) กลยุทธ์ ไม่ น่ ิง (Strategy du jour) วัฒนธรรมองค์ กรที่น่ากลัว (Dangerous corporate culture) เข้ าไปในห่ วงโซ่ ของความล้ มเหลว (The new-economy death spiral) กรรมการใหญ่ ไม่ มีประสิทธิภาพ (Dysfunctional board) P Watanapa Teamworking Change Management Synchronization ยุทธศาสตร์ การนาองค์ กร Hong Hong Hong Hong Hong Hong Hong Hong Hong Hong Hong Hong Knowledge Management MISSION P Watanapa ยุทธศาสตร์ การนาองค์ กร หนังสือที่แนะนา Tools for Success : A Manager’s Guide ของ Suzanne Turner, McGraw-Hill, 2002 Breakthrough Thinking for Nonprofit Organizations ของ Bernard Ross, Clare Segal, Jossey-Bass, 2002 The Strategy-Focused Organization ของ Robert S Kaplan, David P Norton, Harvard Business School Press, 2001 Aligning Human Resources and Business Strategy ของ Linda Holbeche, Butterworth Heinemann, 2002 กลยุทธ์ ใหม่ ในการจัดการ ของ ผศ.ดร.ผสุ เดชะรินทร์ สานักพิมพ์ ผ้ ูจัดการ 2546 P Watanapa