The Expanded Program On Immunization
(EPI)
‫•‬
‫•‬
‫•‬
‫•‬
‫•‬
‫انتظار می رودفراگیرنده پس از گذراندن اين درس‬
‫بتواندبرنامه ايمنسازی همگانی کودکان را با توجه به‬
‫شرايط کشور‪ ،‬توضیح دهد ‪.‬‬
‫نحوه ايمنسازی کودکان زير ‪7‬سال که به موقع‬
‫مراجعه نکرده اند را بیان نمايد‬
‫ايمنسازی زنان باردار بدون سابقه ايمنسازی را شرح‬
‫دهد ‪.‬‬
‫ايمنسازی فعال‪ ،‬انفعالی و پیشگیری دارو يی را با ذ‬
‫كر ‪ 2‬مثال شرح دهد ‪.‬‬
‫اصول و مبانی ايمنسازی را توضیح دهد ‪.‬‬
‫‪History Guides‬‬
‫‪the Future‬‬
‫‪3000 ‬سال قبل از ميالد‬
‫شواهدي دال بر استفاده پودر خشک آبله انساني در داخل بيني بدست آمده است‪.‬‬
‫‪ 2000 ‬سال قبل از ميالد‬
‫بهره گيري از پودر خشک آبله انساني در داخل بيني در چين به ثبت رسيده است‪.‬‬
‫‪ 1500 ‬سال قبل از ميالد‬
‫اهالي (ترکيه امروزي) با واريوالسيون يعني کاشت پودر خشک آبله در زخم پيشگيري از آبله را اشاعه دادند‪.‬‬
‫• آبله كوبي در چین ‪،‬هند‪ ،‬افريقا ‪،‬خاورمیانه‬
‫• در سال ‪ 1721‬همسر سفیر انگلیس اروپايیان را و‬
‫كوتن ماتر امريكا يیان را با ابله كوبي اشنا كردند‪.‬‬
‫‪7th century-Indian Buddists drank snake‬‬
‫‪venom to protect against snake bite.‬‬
‫• در ‪ 19‬سالگي شير دوشي به جنر گفته بود كه هرگز‬
‫به آبله مبتال نخواهد شد ‪ ،‬چون قبالً به آبله گاوي‬
‫مبتال شده است‪.‬‬
‫• وقتي جنر پزشك شد و به بي فايده بودن تالشهايش‬
‫براي درمان اين بيماري پي برد ‪ ،‬جمله آن شير دوش‬
‫را به خاطر آورد ‪.‬‬
‫• اوتحقيق كرد و دريافت شير دوشان تقريبا ً هرگز ‪،‬‬
‫حتي وقتي از مبتاليان به آبله پرستاري مي كنند ‪،‬‬
‫دچار آبله نمي شوند ‪.‬‬
‫‪Beginning of Vaccination‬‬
‫• اولین بار ادوارد ‪ Jenner‬ازواژه واکسیناسیون استفاده‬
‫كرد ‪.‬زيرا ويروس آبله گاو ي در پیشگیری از آبله به كار‬
‫گرفته شد‪.‬‬
Edward Jenner Vaccinating
‫• در سال ‪ 1880‬لويی پاستور برای ايمنسازی‬
‫مرغان علیه وبا‪ ،‬که در يک همهگیری‬
‫‪ %10،‬طیور فرانسه را از بین برده بود‪،‬‬
‫روشی ابداع کرد‪ .‬او باکتری ايجاد کننده اين‬
‫بیماری را جداسازی کرد و با کشت شکل‬
‫ضعیف شده و تلقیح آن به مرغان‪ ،‬آنها را‬
‫نسبت به حمله مرگبار بیماری ايمن ساخت‪.‬‬
‫• پاستور برای ارج نهادن به شايستگی‬
‫و خدمات مهم ‪ JENER‬واژه‬
‫واکسیناسیون را بطور کلی برای‬
‫روش مايهکوبی پیشگیری کننده‪،‬‬
‫وضع کرد‪ .‬چهار سال بعد پاستور‬
‫واکسنی برای هاری ابداع نمود‪.‬‬
History of vaccination - some
important discoveries
1796 - Jenner - first vaccination - smallpox (using
vaccinia virus)
• 1885 - Pasteur - atenuated vaccine - rabies
• 1896 - Wright - inactivated vaccine - Typhus
abdominalis
• 1921 - Calmette-Guérin - tuberculosis
• 1923 - Ramon, Glenny - toxoid - diphtheria
• 1937 - Theiler - viral vaccine prepared from
chicken embryos - yellow fever
• 1954 - Salk - viral vaccine from tissue culture poliomyelitis
• 1957 - Sabin - attenuated peroral viral vaccine -
‫انواع ایمنی‬
‫• پس از ابتال‪ ،‬به بعضی از بيماری های عفونی معموالً‬
‫انتی بادی های محافظت کننده ای عليه عوامل سببی‬
‫ان بيماری ها در بدن توليد می شود و به مدت چندين‬
‫سال و گاهی تا پايان عمر ميزبان باقی می ماند و فرد‬
‫را مصون می نما يد‪.‬‬
‫انواع ایمنی‬
‫• ایمنی غير فعال‬
‫• ایمنی فعال‬
‫• پیشگیری دارو يی‬
‫‪4/13/2015‬‬
‫ایمنی غير فعال‬
‫ايمنی از فرد ديگری يا حیوان انتقال می يابد‪.‬‬
‫ودر کوتاه مدت می توان از آن استفاده كرد‪.‬‬
‫• در شیرخوارگی منبع مهم ايمنی است‪،‬‬
‫• با گذشت زمان کاهش می يابد‪.‬‬
‫(موثر برای مدت محدود)‬
‫• قدرت مقابله با يک آنتی ژن را دارد‪.‬‬
‫‪4/13/2015‬‬
‫‪Sources of Passive Immunity‬‬
‫• خون یا محصوالت خونی‬
‫مخلوط آنتی بادیهاي انسانی‬
‫(ايمونوگلوبولين )‬
‫‪Hyper immune globulins.‬‬
‫سرم هترولوگ( ‪ (hyper immune‬انتي توكسين‬
‫‪Passive Immunization‬‬
‫• ضد سم ديفتری ‪ -‬ضد سم ديفتری اسبي‪.‬‬
‫ضد سم بوتولیسم‬
‫‪ -‬ضد سم کزاز اسبي‬
‫ايمونوگلوبولین کزاز انسانی‪،‬‬
‫ايمونوگلوبولین طبیعی انسان‬
‫برای پیشگیری کوتاه مدت مورد استفاده قرار می گیرد‪،‬‬
‫به عنوان مثال ايمونوگلوبولین هپاتیت‬
‫مشتقات ایمونوگلوبولينها‬
‫• ايمونوگلوبولين بامنبع انساني برای ‪ 6-3‬ماه‬
‫ايمونوگلوبولين حيواني (‪ )Heterologus‬برای‬
‫چند هفته‪ ،‬موثر است‪.‬‬
Passive Immunization
Highly Successful
Saves in Acute Infections
Diphtheria Antitoxin
Tetanus Antitoxin
Rabies Hyper immune Globulins( HRIG )
Varicella Zoster Hyper Immune Globulins
(HZIG)
‫ایمنی فعال‬
‫• توسط سيستم‬
‫ایمنی خود فرد ایجاد‬
‫می شود‪.‬‬
‫• ايمنی توسط واکسن مشابه‬
‫عفونت طبیعی است ولی‬
‫خطرات بیماری طبیعی را‬
‫ندارد‪.‬‬
‫‪Principles of Vaccination‬‬
‫‪Antigen‬‬
‫• عامل بیماری زای زنده و یا مشتقات آن‬
‫(پروتیین‪-‬پلی ساکارید‪).....-‬که قابلیت تحریک و فراهم‬
‫نمودن پاسخ ایمنی را دارند‪.‬‬
‫‪Antibody‬‬
‫• مولکول های پروتيينی (ایمنو گلوبولين) که توسط‬
‫لنفوسيتهای ‪ B‬فراهم می شود تا به حذف‬
‫آنتی ژن کمک کنند‪.‬‬
‫‪4/13/2015‬‬
Classification of Vaccines
‫زنده‬
‫ ویروسی‬Viral
measles, mumps
rubella, varicella, influenza ( yellow fever)
BCG, oral
‫باکتریایی‬Bacterial
typhoid
Vaccines in (parenthesis) are not available in IRAN
‫‪Live Attenuated Vaccines‬‬
‫• امكان واکنش شديد‬
‫تداخل باآنتی بادی‬
‫)درگردش)‬
‫• بی ثبات )درمقابل عوامل‬
‫محیطي (‬
Inactivated Vaccines
Whole cell vaccines
polio, hepatitis A,
rabies ,influenza
Viral •
pertussis, typhoid
cholera
Bacterial •
4/13/2015
‫‪( Fractional vaccines‬واكسنهاي زير‬
‫واحد)‬
‫•‬
‫تركيبات تشكيل دهنده ساختار ويروس را‬
‫مي توان از يكديگر تفكيك نمود ‪ ،‬به طوري‬
‫كه واكسن فقط حاوي آن تركيبات مفيدي‬
‫باشد كه ايجاد پادتن محافظت كننده را‬
‫تحريك نمايد‪.‬‬
•The Type of Hib vaccine inactivated polysaccharide
conjugate vaccine,
It is made by joining a piece of the polysaccharide capsule
that surrounds the Hib bacterium to a protein carrier.
•This joining process is called conjugation.
‫• واكسن هاي پلي ساكاريدي به ايجاد پاسخ هاي ايمني‬
‫غيروابسته به سلّول ‪ T‬تمايل دارندبه اين دلیل در‬
‫تزريقات مكرّر‪ ،‬معموالً پاسخ هاي تجمعي و فزاينده اي به‬
‫بار نمي آورند و در شیرخواران و كودكان خردسال‪،‬‬
‫ايمني زايي ضعیفي دارند‪ .‬در حالیكه اين نقايص در‬
‫واكسن هاي پروتئيني‪ ،‬وجود ندارد‪.‬‬
Inactivated Vaccines
Fractional vaccines
hepatitis B, influenza,
: Subunit •
(Lyme))acellular pertussis(
Vaccines in (parenthesis) are not available in IRAN.
4/13/2015
Bio-Engineering creates Vaccine
Hepatitis B Vaccine
Molecular Biology and Genetic
Engineering contributed for HBV
Vaccine.
‫‪Inactivated Vaccines‬‬
‫ويژگي واكسنهاي غير فعال‬
‫‪‬تكثير نمي شوند‪.‬‬
‫‪ ‬دخالت حداقلي با آنتی بادی در گردش دارند‪.‬‬
‫به اندازه واکسن زنده مؤثرنیستند‪.‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬نياز به دوزهای متعدد دارند(‪.) 3-5‬‬
‫‪‬پاسخ ايمنی‬
‫(از نوع هومورال است )‬
‫‪ ‬تیتر آنتی بادی با گذشت زمان کاهش می يابد‬
• The ultimate goal of immunization is
eradication, elimination, or control of
disease; the immediate goal is prevention
of disease in people or groups. To
accomplish these goals, physicians must
make timely immunization, including
active and passive immunoprophylaxis, a
high priority in the care of infants,
children, adolescents, and adults.
4/13/2015
‫• تا پيش از صده نوزدهم يكي از‬
‫بزرگترين باليايي كه دامن گير بشر مي‬
‫شد آبله بود ‪.‬‬
‫• فقط دو بيماري ديگر‪ ،‬يعني طاعون و‬
‫ماالريا به اندازه آبله قرباني داشته اند‬
‫• با وجود در دسترس بودن واکسن در برابر بیماری‬
‫های عمده‪،‬كه باعث مرگ و میر کودکان دردهه‬
‫‪ 1950‬مي شد‪ ،‬کمتر از ‪ 5‬درصد از کودکان جهان‬
‫توسط واكسن محافظت می شدند‪.‬‬
‫تخمین ‪WHO‬‬
‫• ‪ 100‬میلیون مورد سرخک با ‪ 5،7‬میلیون مرگ در سال‬
‫برآورد شده است‪.‬‬
‫• فلج اطفال و کزاز نوزادان شايع بود‪.‬‬
‫‪ 1976-1974‬موفقیت های برنامه ريشه کنی آبله موجب‬
‫تشويق و از جمله حرکت براي زيرساخت اصول ‪EPI‬‬
‫شد‪.‬‬
‫• در سال ‪1958‬از طرف اتحاد جماهیر شوروی به مجمع‬
‫بهداشت جهانی ريشه کنی آبله در سراسر جهان ارائه شده‬
‫است‪.‬‬
‫• ‪ WHO‬تصويب قطعنامه براي انجام اين کار را به سال‬
‫‪ 1959‬موكول كرد‪.‬‬
‫تا سال ‪ (1967‬زمانی که منابع اختصاص داده‬
‫شد)پیشرفت کمی بوجود امد‬
‫در آن زمان ‪ 15-10‬میلیون نفر مورد آبله در ‪ 31‬کشور‬
‫بومی بود (جمعیت جهان ‪ 1.2‬میلیارد نفر تخمین زده شده‬
‫است)‪.‬‬
Eradication of Small Pox
WHO efforts with
various
Governmental
and Social
Organizations
have changed
History of
Medicine
‫* عواملي كه منجر به ريشه كني آبله انساني گرديد‬
‫•‬
‫•‬
‫•‬
‫•‬
‫•‬
‫•‬
‫•‬
‫‪4/13/2015‬‬
‫نبودن مخزن عفونت در جانوران‬
‫عدم وجود حالت حامل در انسان‬
‫عدم وجود موارد بدون نشانه باليني‬
‫پائين بودن ميزان حمله ثانوي‬
‫آساني شناسائي بيماري‬
‫در دسترس بودن واكسن پرتوان و پايدار‬
‫همكاري بين املللي‬
By 1977 smallpox
eradication was
achieved and on May
8, 1980 the world was
certified smallpox-free.
‫‪HERD IMMUNITY‬‬
‫• اصطالح "ايمنی گروهي" برای اولین بار در ‪1920‬‬
‫مطرح شد‪.‬‬
‫‪‬مفهوم ايمنی گروهي حذف بیماری از طريق برنامه‬
‫های واکسیناسیون مي باشد‪.‬‬
‫واکسیناسیون بخشی از جمعیت ممکن است از بخش‬
‫‪ unimmunized‬محافظت کند و منجر به کاهش‬
‫انتقال عفونت ‪ Natural transmission‬در جمعیت‬
‫شود‪.‬‬
‫‪‬بدون واكسیناسیون كل افراد جامعه‪ ،‬باعث جلوگیري‬
‫ازانتقال عفونت از افراد بیمار و ناقل به افراد حساس‬
‫مي شود) تاثير ايمني جامعه(‬
‫• در مناطقی که تحت پوشش واکسیناسیون سرخک يا‬
‫پولیومیلیت قرار گرفته اند به واسطه وقوع ايمنی جامعه‪،‬‬
‫زنجیره انتقال اين ويروس ها قطع شده است‪.‬‬
‫• تجربه همه گیری بزرگ ديفتری در شو روی سابق‪ ،‬در‬
‫مناطقی که پوشس مناسبی از يک واکسن‪ ،‬باعث ايجاد‬
‫ايمني گر ديده است ومصونیت در بین افراد جامعه با قطع‬
‫واکسیناسیون‪ ،‬از بین رفته و مجددا زنجیره انتقال‪ ،‬برقرار‬
‫شده است‬
‫• در مورد واکسیناسیون سیاه سرفه در انگلستان و ژاپن‬
‫مشخص شده است که به علت عدم استقبال بسیاری از‬
‫افراد جامعه از ادامه دريافت اين واکسن‪ ،‬ايمنی جامعه نیز‬
‫درهم شکسته و بار ديگر زنجیره انتقال‪ ،‬برقرار شده‬
‫است‪.‬‬
The Mass oral polio
vaccine creates a
Herd Immunity and
protects the Society.
‫اهداف و ويژگي هاي بيماري هاي‬
‫برنامه گسترش ايمن سازي‬
‫مشخصات بيماري در ‪EPI‬‬
‫•‬
‫•‬
‫•‬
‫•‬
‫میزان بروز باال‬
‫مرگ و میر باال‬
‫عوارض زياد و معیوب كننده‬
‫درگیري تعداد زيادي از كشورها‬
‫‪4/13/2015‬‬
‫ويژگي هاي برنامه‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫ایمنسازي باید در سال اول زندگي كامل شود‪.‬‬
‫هیچ واكسني بدون دلیل حذف نشود‪.‬‬
‫زنان در سنین باروري بر علیه كزاز واكسینه شوند‪.‬‬
‫واكسنها به موقع داده شود و فاصله رعایت گردد‪.‬‬
‫تمام اطفال یك جامعه را در بر بگیرد‪.‬‬
‫تداوم آن توسط مسئولین تامین شود‪.‬‬
‫كار انجام شده متكي به مدرك باشد‪.‬‬
‫زنجیره سرما رعایت گردد‪.‬‬
‫‪4/13/2015‬‬
‫سير زماني پاسخ ايمني‬
‫در اولین مواجهة با آنتي ژن واكسن‪،‬‬
‫پاسخ اوليه نيازمند يك دوره نهفته چندين روزه مي باشد ‪early .‬‬
‫( ‪ 10)- 7‬روز ظاهر مي شوند ‪IgG .‬‬
‫آنتي بادي هايي كه به صورت ديررس ظاهر مي شوند‪)late) ،‬معموالً رده‬
‫‪IgM‬‬
Different schedules of
Vaccination
May vary from Nation to Nation
Depends on Geographic, Economic and
prevalence of Specific Diseases
Routine Immunization Schedule
The standard routine immunization schedule
for infants is adopted to provide maximum
immunity against the 9 vaccine preventable
diseases before a child’s first birthday.
‫نظام زنجيره سرما‬
‫‪« ‬زنجيره سرما» نامي است كه به نظامي مركب از افراد و تجهيزات‬
‫اطالق مي شود كه اطمينان مي دهد مقدار كافي واكسن مؤثر به‬
‫زنان و كودكان نيازمند مي رسد‪.‬‬
‫‪ ‬عوامل اساس ي ‪:‬‬
‫‪ ‬مسئوالن توزيع واكسن‬
‫‪ ‬امكانات انبار كردن و حمل و نقل‬
‫‪4/13/2015‬‬
The components of the cold chain
The equipment and tools
The procedures
The health staff
The administrative levels of cold chain according to the
duration of the storage and the temperature required to keep
the vaccine potent
The administrative
level
Central & regional
stores
Districts stores&
local immunization
centers
Storage
period
Maximum
three
months
Maximum
one month
Temperature
The vaccines
- 20° to- 30°C
OPV, Measles,
MMR,BCG
+2° to +8°C
0°C to+8°C
+2° to +8°C
DPT, DT, dT,
TT& HB,Hib
OPV, Measles,
MMR, BCG
DPT, DT, dT,
TT& HB,Hib
‫‪Cold box‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫براي حمل مقادیر زیاد واكسن استفاده مي شود‪.‬‬
‫داخل ان باید كیسه هاي یخ گذاشت‪.‬‬
‫در صورتیكه دماي بیرون ‪ 33 ْ C‬باشد تا یك هفته مي توان‬
‫واكسن را در ان نگهداري نمود‪.‬‬
‫مهم‪ :‬فقط وقتي كه الزم است در آن را باز كنید‪.‬‬
‫‪4/13/2015‬‬
‫‪Vaccine carrier‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫این جعبه ها داراي دیواره ضخیمي هستند كه مانع ورود گرما‬
‫به داخل و صدمه به واكسن مي شود‪.‬‬
‫یك واكسن كاریر بخوبي عایق بندي شده و در محكمي نیزدارد‪.‬‬
‫موارد استفاده ‪:‬براي حمل واكسن در دماي مناسب‬
‫براي نگهداري واكسن زماني كه بدالیلي یخچال دچار اشكال‬
‫مي شود‪.‬‬
‫مهم‪ :‬چون مهمترین هدف‪ ،‬حفظ واكسن از دماي بیرون است ‪،‬‬
‫بنابراین كیسه هاي یخ را بین واكسنها و جدار ان قرار دهید‪.‬‬
‫‪4/13/2015‬‬
Cold box
ice Packs
Vaccine carrier
‫)‪ (2 ْ - ْ 8‬یخچال‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫كیسه هاي یخ ‪ Ice packs‬را در قسمت فریزر بگذارید (ایستاده)‬
‫مهم‪ :‬هیچ واكسني را در قسمت فریزر نگهداري نكنید‪.‬‬
‫در را تا حد امكان بسته نگاه دارید‪.‬‬
‫واكسنها را نباید داخل در یخچال و در جاي سبزي نگهداري كرد‪.‬‬
‫بین واكسنها فضاي خالي براي گردش هوا در نظر بگیرید‪.‬‬
‫شیشه هاي آب شور را در یخچال بگذارید‪.‬‬
‫مهم‪ :‬واكسن و بطریها نباید بیش از نیمي از گنجایش یخچال را بگیرد‪.‬‬
‫قدیمي ترین واكسنها در محلي قرار داده شود كه زودتر مصرف شوند ‪.‬‬
‫مهم‪ :‬به تاریخ انقضاء توجه شود‪.‬‬
‫‪ -7‬محل قرار گرفتن هر واكسن را با توجه به نوع آن تعیین نمائید‪.‬‬
‫‪4/13/2015‬‬
‫‪Cold box‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫براي حمل مقادیر زیاد واكسن استفاده مي شود‪.‬‬
‫داخل ان باید كیسه هاي یخ گذاشت‪.‬‬
‫در صورتیكه دماي بیرون ‪ 32 ْ C‬باشد تا یك هفته مي توان‬
‫واكسن را در ان نگهداري نمود‪.‬‬
‫مهم‪ :‬فقط وقتي كه الزم است در آن را باز كنید‪.‬‬
‫‪4/13/2015‬‬
‫ابزارهاي نظارت بر زنجیره سرما‬
‫‪ -1‬کارت های پایش زنجیره سرد‬
‫‪-2‬شاخص یخ زدگي‬
‫‪ -3‬نمودار روي یخچال‬
‫‪ -4‬مانیتور ویال واکسن‬
‫‪ -5‬تست تكان دادن ویال‬
2-Cold Chain Monitor
Card: is used to show
cumulative exposure to
Temp. above the safe
range during storage&
transportation . It has
an indicator that
responds to two
different Temps: the
first part marked as
ABC, responds to
Temp above +10ºC; the
2nd part marked as D
responds to Temps.
above +34ºC.
‫‪3-Vaccine vial monitors:‬‬
‫هر ویال داراي برچسب حساس به درجه حرارت است‬
‫که كاركنان بهداشتي در طول جلسات واکسیناسیون‬
‫توسط آن پایش را انجام دهند‬
‫پايش ويال واکسن‬
‫‪ ‬غیرقابل استفاده ‪:‬اگر مربع داخلی‬
‫‪ ‬نسبت به حلقه خارجی تیره ترباشد‪،‬‬
‫‪ ‬واکسن باید دور ریخته میشود‪.‬‬
‫‪ ‬اگر مربع داخلی كم رنگ تر از‬
‫‪ ‬حلقه خارجی و تاریخ انقضا‬
‫هنوز معتبر است‪ ،‬واکسن‬
‫قابل استفاده است‬
‫‪‬‬
‫آزمون تكان دادن ویال‪ ،DPT‬هپاتیت‬
‫‪ B‬و کزاز ‪ ،‬واکسن هاي حاوي‬
‫‪ toxoid‬می توانند بوسیله انجماد‬
‫آسیب ببینند‪ .‬باقرار دادن دو ویال‪ ،‬در‬
‫دوسمت که یکی ممکن است یخ زده‬
‫باشد و دیگري که هرگز منجمد نشده‬
‫است‪.‬‬
‫کاركنان بهداشتی می توانند با تكان‬
‫دادن ویال تعیین مي كنند واکسن قابل‬
‫استفاده است یا خیر؟‬
‫‪‬‬
‫واکسن های سه گانه‪،‬كزاز‪ ،‬دوگانه و هپاتیت ‪B‬در مقابل یخ‬
‫زدگی تعییر ماهیت می دهند و در صورت یخ زدگی‪ ،‬از‬
‫مصرف آ ن ها باید خودداری کرد‬
Multi dose opened vial policy
‫مدت زمان نگهداري واكسنها پس از باز شدن‬
‫ويال آن ها در مراكز ارائه خدمات ايمنسازي‬
‫‪ ‬واكسن هاي فلج اطفال‪ ،‬سه گانه‪ ،‬دوگانه‪ ،‬كزاز و هپاتیت‬
‫‪BCG ‬و ‪MMR‬‬
‫‪ّ ‬‬
‫حالل واكسن ها‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫واکسن های فلج اطفال‪ ،‬سه گانه‪ ،‬دوگانه‪ ،‬کزاز و هپاتیت ‪،B‬پس از باز شدن ویال‬
‫در مراکز ارائه خدمات ایمنسازی‪ ،‬در صورتی که شرایط زنجیره سرما رعایت‬
‫وحفظ شود‪ ،‬تا پایان تاریخ انقضاء‪ ،‬قابل مصرف هستند‪..‬‬
‫در تیم های واکسیناسیون سیار‪ ،‬ویال واکسن های باز شده باید در پایان کار روزانه‬
‫دور ریخته شود‪ ،‬ولی ویال های باز نشده به شرط رعایت کامل زنجیره سرما باید‬
‫در روز های بعد در اولویت مصرف قرار گیرد‪.‬‬
Multi dose opened vial policy
 Reconstituted
vials of measles,
BCG vaccines must be discarded
at the end of each immunization
session or at the end of six
hours, whichever comes first .
‫عوامل آسیب رسان به واکسن‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪ -1‬هر گونه نقص در زنجیره سرد‪.‬‬
‫‪ -2‬انقضای زمان نگهداري‬
‫‪ -3‬استفاده از ضد عفونی کننده پوست در محل تزریق (به‬
‫عنوان مثال ‪.)BCG‬‬
‫‪ -4‬استفاده از واکسن (‪ ،MMR‬سرخک ‪)BCG ،‬‬
‫پس از مدت توصیه شده (‪ 6‬ساعت)‪.‬‬
‫‪-5‬مواجهه واکسن با دماي غیر قابل قبول‬
‫در طول جلسه ایمن سازی‪.‬‬
‫‪ .6‬قرار گرفتن واکسن در معرض نور مستقیم خورشید‬
‫(‪)BCG‬‬
‫حساسيت واكسنها به فاکتورهای محيطی‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫حساس به گرما‬
‫‪OPV‬‬
‫‪MMR‬‬
‫‪BCG‬‬
‫‪HBV‬‬
‫‪IPV‬‬
‫‪DPT‬‬
‫‪DPT‬‬
‫‪TT‬‬
‫حساس به نور‬
‫‪MMR‬‬
‫‪BCG‬‬
‫‪4/13/2015‬‬
‫معيارهاي عامل ايمنسازي‬
‫• سهولت تولید‬
‫• سهولت تجويز‬
‫• عاري بودن از مواد آلوده‬
‫• مطمئن‬
‫• پايدار‪ ،‬ارزان‪،‬‬
‫ارتقا ايمنی موثر‬
‫• حفاظت مادام العمر‬
‫‪‬عدم ايجاد عوارض جانبی‬
‫پذيرش ‪4/13/2015‬‬
‫توسط عموم مردم‪.‬‬
General Principles in Vaccinating
Children
Giving doses of a vaccine at less than
the recommended 4 weeks interval
may lessen the antibody response.
lengthening the interval between doses
of vaccines leads to higher antibody
levels.
General Principles in Vaccinating
Children
The vaccination schedule should not be
restarted from the beginning even if
the interval between doses exceeded
the recommended interval by months
or years.
‫عوامل تعيين كننده ايمني زايي‬
‫• ايمني زايي‪ ،‬نه تنها به واسطه وضعیت هاي شيميايي و‬
‫فيزيكي آنتي ژن بلكه همچنين توسط خصوصيات ژنتيكي‬
‫فرد پاسخ دهنده‪ ،‬مكانيسم هاي سازگاري نسجي‪ ،‬شرايط‬
‫فيزيولوژيكي فرد نظير سن‪ ،‬جنس‪ ،‬وضعيت تغذيه‪،‬‬
‫حاملگي‪ ،‬استرس‪ ،‬عفونت ها ‪ . . .‬تعیین میشود و در‬
‫مجموع‪ ،‬از آنجا كه پاسخ ايمني نسبت به آنتي ژن هاي‬
‫اختصاصي‪ ،‬تحت كنترل ويژگي هاي ژنتیك مي باشد‪،‬‬
‫ممكن است پاسخ كلّیه افراد واكسینه يكسان نباشد‪.‬‬
‫تاثيرات ايمن سازي بر اپيدميولوژي بيماريها‬
‫•‬
‫•‬
‫•‬
‫•‬
‫نحوه عمل واكسن‬
‫سطح پوشش ايمن سازي‬
‫خصوصیات عامل عفوني‬
‫میزبان غیر انساني براي میكروارگانیسم‬
‫‪4/13/2015‬‬
‫پيامد های واکسيناسيون‬
‫•‬
‫•‬
‫•‬
‫•‬
‫نسبت توزيع سني بیماري را به سمت گروههاي سني باالترتر‬
‫تغییر مي دهد ‪.‬‬
‫پس از چند سال كه موارد بروز بیماري كم بوده است احتمال‬
‫وقوع اپیدمیها وجود دارد‪.‬‬
‫موارد بیماري در افراد واكسینه شده با افزايش پوشش ايمنسازي‬
‫افزايش مي يابد‪.‬‬
‫سطح پادتن در بین افراد واكسینه شده غالبا ً كمتر از افرادي است‬
‫كه ايمني را از طريق عفونت طبیعي به دست آورده اند (تاثیربر‬
‫سن ايمنسازي شیرخواران(‬
‫‪4/13/2015‬‬
‫• اگر پوشش واکسیناسیون زير آستانه‬
‫مورد نظر باشد ‪( ،‬انتظار) افزايش نسبی‬
‫وقوع بیماری در سن باالتر وجوددارد و‬
‫اگر عواقب بالینی اين بیماری در‬
‫بزرگساالن شديد باشد‪ ،‬بار کلی بیماری‬
‫در جمعیت بیشتر خواهد شد‪.‬‬
‫• معموال سرخجه يک بیماری خفیف است ‪ ،‬اما عفونت در‬
‫طی ‪ 4-3‬ماه اول بارداری می تواند به سقط ‪ ،‬زايمان بچه‬
‫مرده و سندرم سرخجه مادرزادی (‪ )CRS‬منجر شود‪.‬‬
‫سندرم سرخجه مادرزادی ‪CRS‬‬
‫•‬
‫•‬
‫•‬
‫•‬
‫خطرابتال بر حسب سن حاملگي‬
‫‪%90‬‬
‫‪ 10‬هفته و كمتر‬
‫‪%50‬‬
‫‪ 12-11‬هفته‬
‫‪%33‬‬
‫‪ 16-13‬هفته‬
‫‪#‬عاليِم اصلي ‪:‬اختالالت قلبي مادرزادي‪-‬كري عصبي‪-‬‬
‫ترومبو سیتوپني‪ -‬كاتاراكت ‪-‬عقب ماندگي ذهني‬
‫• آبله مرغان در اکثر موارد يک بیماری خفیف است‪.‬‬
‫• عواقب شديد در بزرگساالن نسبت به کودکان‬
‫• عوارض بسیار نادر‬
‫‪ superinfection -1‬پوست‬
‫‪ -2‬ذات الريه‬
‫‪ -3‬انسفالیت و ديگر تظاهرات سیستم عصبی مرکزی‬
‫عوامل موثر بر زمان بندي تجويز‬
‫واكسن‬
‫•‬
‫•‬
‫•‬
‫•‬
‫•‬
‫•‬
‫اپیدمیولوژي وقوع طبیعي بیماري در جامعه‬
‫خطر عوارض بیماري با توجه به سن و خطر ناشي از ايمنسازي‬
‫فعال‬
‫وضع ايمني میزبان و تداخل اثر آنتي بادي از مادر‬
‫طول دوران ايمني توسط واكسن‬
‫در دسترس بودن افراد جهت ايمنسازي و قابلیت اجراي برنامه‬
‫بطور كلي بهترين زمان تجويز واكسن براي جوانترين سن در‬
‫معرض خطر بیماري طبیعي و توان ايجاد ايمني قابل قبول بعد از‬
‫واكسن‬
‫‪4/13/2015‬‬
‫سن‬
‫‪ ‬پاسخ ايمني نسبت به يك واكسن ممكن است وابسته به ّ‬
‫سن باشد ‪ .‬اگرچه‬
‫كودكان و بالغین جوان معموالًبه تمام واكسن ها خوب پاسخ مي دهند ‪ .‬با‬
‫اين حال تفاوت هايي در میزان پاسخ در ابتداي شيرخوارگي و سن پيري‬
‫وجود دارد ‪ .‬حضور سطوح باالي آنتي بادي مادري كسب شده به صورت‬
‫انفعالي در چند ماه اول زندگي‪ ،‬پاسخ ايمني به بعضي از واكسن هاي كشته‬
‫شده نظیر واكسن هاي پلي ساكاريدي هموفیلوس آنفلوآنزا ‪ A‬هپاتیت‬
‫‪Hib) (،‬اولیه و توكسوئید ديفتري و بسیاري از واكسن هاي زنده نظیر‬
‫سرخك را كاهش مي دهد ولي بر برخي از واكسن ها تاثیري ندارد ‪.‬‬
‫‪‬در سالمندان به علت افول تدريجي پاسخ آنتي كري نسبت‬
‫به بعضي از واكسن ها ديگر نظیر واكسن هپاتیت ‪ B‬و‬
‫آنفلوآنزا كاهش يابد‪.‬‬
‫فوايد واكسيناسيون‬
‫• آبله ‪ -‬ريشه کن شده است‪.‬‬
‫• هزينه تاثيرآن در در کنترل بيماری های عفونی باال است‪.‬‬
‫• ايمن سازی مانع بسياری از بيماريهامي شود‪.‬‬
‫• واكسيناسيون ايجاد ايمنی گروهي در بيماری هاي شايع مي كند‬
Yet there is
No
Ideal Vaccine
4/13/2015
OPV – administered orally
(child’s tongue)
Vaccination for
Poliomyelitis
A great break through in Vaccine Research
Millions saved from disabling Polio
‫نحوه ورود واكسن به بدن‬
‫• خوراكي‬
‫• تزريقي‬
‫• استنشاقي‬
‫‪4/13/2015‬‬
‫محل تزريق‬
‫• عضالني‬
‫• زير جلدي‬
‫• داخل جلدي‬
‫‪4/13/2015‬‬
DPT – •
Administered
Intramuscula
rly
‫حساسيت شديد نسبت به تركيبات واكسنها‬
‫• آنتي ژن واكسن‪ ،‬بقاياي پروتئین حیواني‪ ،‬عوامل‬
‫ضدمیكروبي‪ ،‬مواد نگهدارنده‪ ،‬مواد تثبیت كننده ژالتين و‬
‫ساير اجزاء واكسن‬
‫آنتي بیوتیك نظیر نئومايسین‪ -‬و ساير مواد محافظت كننده ‪:‬‬
‫تيومرسال‬
‫موارد منع مصرف‬
‫بیماری حاد و تب دار شديد‬
‫نقص سیستم ايمنی‬
‫‪-1‬مادرزادی ‪-2‬اکتسابی‬
‫تجويز خون طی دو هفته گذشته‬
‫حاملگی‬
‫سابقه انافیالکسی به واکسن‬
‫‪4/13/2015‬‬
‫واكنشها‬
‫• شوك آنافیالكسي‬
‫• انسفالوپاتي و انسفالیت‬
‫• فلج شل ناشی از‪OPV‬‬
‫• حساسیت به آنتي بیوتیكها‬
‫• واكنش به بقیه تركیبات مثل آلبومین‬
‫انساني‬
‫‪4/13/2015‬‬
Different schedules of
Vaccination
May vary from Nation to Nation
National
Immunization
Program
4/13/2015
‫بيماريها وعالئم اختصاري واکسنها‬
‫نام بيماري‬
‫واکسن مربوط‬
‫ب‪،‬ث‪،‬ژ‬
‫سل‬
‫ديفتري‪،‬کزاز‪،‬سي‬
‫سه گانه(ثالث)‬
‫اه سرفه‬
‫دوگانه‬
‫خردساالن‬
‫ديفتري‪-‬کزاز‬
‫دوگانه‬
‫بزرگساالن‬
‫پوليو خوراکي‬
‫فلج اطفال‬
‫‪ 4/13/2015‬پوليو تزريقي‬
‫عالئم اختصاري‬
‫‪BCG‬‬
‫‪DTP‬‬
‫‪DT‬‬
‫‪TD‬‬
‫‪OPV‬‬
‫‪IPV‬‬
‫انواع واكسنها‪:‬مقدار‪،‬راه تجويزوشرايط‬
‫نگهداري‬
‫مقدار و راه تجويز‬
‫شرايط نگهداري در محل‬
‫واكسيناسيون‬
‫نام واك‬
‫سن‬
‫‪ 0.5‬ميلي ليتر ‪،‬‬
‫تزريق عضالني‬
‫‪ 0-8‬درجه (طبقه ميانی يخچال)‬
‫دوگانه‬
‫توكسوئيد كزاز و توكسوئيد‬
‫ديفتري (خردساالن و‬
‫بزرگساالن)‬
‫‪ > ML 0.5‬تزريق‬
‫عضالني‬
‫‪ 0-8‬درجه ( طبقه ميانی يخچال)‬
‫ب‪.‬ث‪.‬ژ‬
‫باسيل كالمت و گرن‬
‫‪0/05ml‬داخل جلدي تا‬
‫‪ 1‬سالگي ‪ 0.1ml‬كليه‬
‫سنين‬
‫طبقه فوقاني يخچال‬
‫سرخك‬
‫ويروس زنده ضعيف شده‬
‫‪ ML 0.5‬زير جلدي‬
‫فلج‬
‫اطفال‬
‫ويروس سه گانه زنده‬
‫ضعيف شده‬
‫قطره خوراكي‬
‫ماهيت‬
‫توكسوئيد كزاز‪-‬توكسوئيد‬
‫سه گانه ديفتري و باكتري كشته‬
‫شده سياه سرفه‬
‫‪4/13/2015‬‬
‫طبقه فوقاني يخچال‬
‫طبقه فوقاني يخچال‬
‫برنامه ايمن سازي کودکان با توجه به‬
‫شرايط اپيدميولوژيک کشور‬
‫سن‬
‫نوع واکسن‬
‫بدو تولد‬
‫ب‪.‬ث ‪.‬ژ‪-‬فلج‬
‫اطفال هپاتيت ب‬
‫ماهگي ‪2‬‬
‫ماهگي‪4‬‬
‫در کودکان زير يک سال ‪،‬مقدار‬
‫واکسن « ب ‪.‬ث ‪ .‬ژ » (‪)05/0‬‬
‫ميلي ليتر معادل نصف دوز بالغين‬
‫است‪.‬‬
‫سه گانه ‪-‬فلج‬
‫اطفال‪ -‬هپاتيت‬
‫سه گانه ‪-‬فلج اطفال‬
‫ماهگي‪6‬‬
‫سه گانه ‪-‬فلج‬
‫اطفال‪ -‬هپاتيت‬
‫ماهگي‪12‬‬
‫‪MMR‬‬
‫‪4/13/2015‬‬
‫اين واکسن شامل ‪,‬واکسن هاي‬
‫سرخک ‪،‬سرخجه و اوريون مي‬
•DPT:
2nd, 4th ,6th, 18th months& 4-6 years
•DT:
No pertussis component
It is given as subsequent doses to an
infant who showed severe adverse effects
due to pertussis component.
•dT:
No pertussis component.
A small dose of diphtheria toxoid is given
at school entry or after the age of six years.
Fully Immunized Child (FIC)
A child is FIC if he receives the ff before •
his 1st birthday:
1 dose of BCG
4 doses of OPV
3 doses of DPT
3 doses of HB
1 dose of MMR
‫محتويات واكسن ها‬
‫‪-1‬آنتي ژن اختصاص ي واکسن‬
‫‪ -2‬محافظت کننده ها(آنتي بيوتيک ها)‪ :‬بمنظور جلوگيري از رشد باکتري ها‬
‫استرپتومايسين يا نئومايسين در واکسن زنده فلج اطفال ‪Opv‬‬
‫کانامايسين يا نئومايسين در واکسن سرخک‬
‫‪ Stabilizers -3‬بمنظور ثابت نگهداشتن آنتي ژن ها بکار مي رود‪:‬‬
‫بمنظور افزايش طول عمر واکسن‬
‫‪ -4‬ادجوان ها ‪:‬‬
‫امالح ترکيبات آلومينيم اند بمنظور تقويت و تشديد پاسخ ايمني که در واکسن هاي ‪DPT, DT,‬‬
‫‪ ،TT‬هپاتيت ‪ B‬بکار مي رود‪.‬‬
‫‪ -5‬مايع سوسپانسيون‪:‬‬
‫شامل آب مقطر استريل‪ ،‬سالين (امالح)‪ ،‬بافر‬
‫جدول ايمن سازي کودکاني که ازيکسالگي تا‬
‫‪6‬سالگي دروقت مقرر مراجعه ننموده اند‬
‫اولين مراجعه‬
‫يک ماه بعداز اولين‬
‫مراجعه‬
‫يکماه بعداز دومين‬
‫مراجعه‬
‫‪6‬ماه تا يک سال بعد‬
‫از سومين مراجعه‬
‫‪ MMR, BCG‬و هپاتيت ب‬
‫سه گانه‪-‬فلج اطفال‪-‬هپاتيت ب‬
‫سه گانه‪-‬فلج اطفال‬
‫سه گانه‪-‬فلج اطفال‪-‬هپاتيت ب‬
‫‪ 12‬ماهگي اولين نوبت‬
‫سه گانه ( حداقل يک سال‬
‫‪ 6-4‬سالگي‪MMR‬‬
‫فاصله بانوبت قبلي)‪- -‬فلج‬
‫‪4/13/2015‬‬
‫‪18‬ماهگي دومين‬
‫•‬
‫•‬
‫•‬
‫•‬
‫•‬
‫بعد از ‪ 6‬سال تمام ( ‪ 6‬سال و ‪ 11‬ماه و ‪ 29‬روز )‪،‬‬
‫تزريق واكسن سه گانه ممنوع است و بايد از واكسن‬
‫دوگانه بزرگساالن استفاده شود‬
‫در صورتي كه سن كودك به هنگام تزريق يادآور اول‬
‫سه گانه و فلج اطفال‪ ،‬چهار سال يا بيشتر باشد‪،‬‬
‫يادآوردوم‪ ،‬لزومي ندارد‬
‫پس از آخرين نوبت واكسن سه گانه بايستي واكسن‬
‫دوگانه ويژه بزرگساالن هر ده سال يك بار تكرار شود‬
‫فاصله بین نوبت سوم و چهارم واكسن سه گانه‬
‫سابقه تشنج‬
‫جدول ايمن سازي افراد‪7‬تا ‪ 18‬ساله که در وقت مقرر‬
‫مراجعه نکرده اند‬
‫اولين مراجعه‬
‫يکماه بعداز اولين‬
‫مراجعه‬
‫يکماه بعداز دومين‬
‫مراجعه‬
‫هپاتيت ب دوگانه ويژه بزرگساالن ‪-‬فلج‬
‫اطفال‬
‫دوگانه ويژه بزرگساالن‪-‬فلج اطفال‪-‬هپاتيت‬
‫ب‬
‫دوگانه ويژه بزرگساالن ‪-‬فلج اطفال‬
‫دوگانه ويژه بزرگساالن‪-‬فلج اطفال‪-‬هپاتيت‬
‫‪6‬ماه تايک سال‬
‫بعدازسومين مراجعه ب‬
‫‪ 10‬سال بعد از‬
‫‪4/13/2015‬‬
‫چهارمين مراجعه‬
‫دوگانه ويژه بزرگساالن و هر‪10‬سال يک‬
‫بار تکرار شود‪.‬‬
‫‪‬كساني كه به دنبال تلقيح ‪ BCG‬اسكار نداشته اند نياز به‬
‫تزريق مجدد اين واكسن نمي باشد‬
‫‪‬تا ‪ 6‬سالگي نیازي به انجام تست مانتو نمي باشد ‪.‬‬
‫‪‬تلقیح اين واكسن پس ازپايان ‪ 6‬سالگي ضرورتي ندارد‬
‫‪‬گروه هاي سيار‬
‫‪‬فقدان كارت ايمنسازي‬
‫‪‬فاصله بين نوبت هاي يك واكسن بيش از حد توصيه شده‬
‫‪‬تزريق واكسن ها‬
‫‪‬بيش از يك نوبت واكسن در يك جلسه واكسیناسیون‬
‫چنانچه سن كودك هنگام تلقيح نوبت اول‬
‫‪MMR‬زير ‪ 18‬ماهگي باشد به شرط آنكه‬
‫فاصله حداقل يكماه ‪MMR‬رعايت شود‬
‫نوبت دوم در سن ‪ 18‬ماهگي تزريق مي‬
‫گردد و چنانچه پس از ‪ 18‬ماهگي باشد‬
‫نوبت دوم بايد بارعايت يكماه فاصله تزريق‬
‫گردد‪.‬‬
‫‪MMR‬‬
‫•‬
‫•‬
‫•‬
‫•‬
‫استفاده از واكسن ‪MMR‬در صورت نیاز به تزريق‬
‫واكسن سرخجه در سنین باروري‪،‬‬
‫خانم هاي سنین باروري بعد از تزريق واكسن سرخجه‬
‫تزريق اين واكسن در هر شرايطي در دوره بارداري‬
‫دلیلي براي سقط درماني نمي باشد‪.‬‬
‫واکسیناسیون بعد از تماس‬
‫ايمن سازي زنان سنين باروري ( ‪15 -49‬ساله) بدون سابقه ايمن‬
‫سازي با واکسن دوگانه ويژه بزرگساالن‬
‫نوبت‬
‫اول‬
‫حداقل فاصله‬
‫‪-‬‬
‫درصدمحافظت‬
‫‪0‬‬
‫دوم‬
‫يک ماه‬
‫‪80‬‬
‫سوم‬
‫شش ماه‬
‫‪95‬‬
‫چهارم‬
‫يک سال‬
‫‪99‬‬
‫‪4/13/2015‬‬
‫‪0‬‬
‫سال‬
‫ج سال‬
‫سال‬
‫سه‬
‫پن‬
‫ده‬
‫• زنان سنین باروري داراي سابقه اکسیناسیون‬
‫بايد با احتساب واکسنهاي قبلي‬
‫واکسیناسیون راادامه دهند‪.‬‬
‫‪4/13/2015‬‬
‫ايمن سازي زنان باردار بدون سابقه ايمن سازي يا واکسيناسيون ناقص‬
‫*‬
‫تاريخ‬
‫مراجعه‬
‫اولين‬
‫مراجعه‬
‫يک ماه بعد‬
‫‪4/13/2015‬‬
‫نوع واکسن‬
‫دفعات‬
‫دوگانه ويژه‬
‫بزرگساالن‬
‫نوبت اول‬
‫دوگانه ويژه‬
‫بزرگساالن‬
‫نوبت دوم‬
‫•‬
‫•‬
‫•‬
‫•‬
‫•‬
‫شروع برنامه ايمنسازي نوزادان نارس (كمتر از ‪37‬‬
‫هفته ) با وزن بيش از ‪ 2‬كيلو گرم‬
‫نوزادان نارس با وزن زمان تولّد كمتر از ‪ 2‬كيلو گرم‬
‫تجويز واكسن براي نوزادان در صورتي كه وضعيت‬
‫‪HBsAg‬مادر مشخص نباشد‬
‫واكسيناسيون شيرخواراني كه در زمان نوزادي‪ ،‬تعويض‬
‫خون شده اند‬
‫افراد مبتال به هموفيلي و ساير بيماري هاي خونريزي‬
‫دهنده‬
‫•‬
‫•‬
‫•‬
‫•‬
‫•‬
‫•‬
‫سوء تغذيه‬
‫شل بودن مدفوع و يا سرماخوردگي و تب مختصر‬
‫تزريق واكسن هاي زنده ويروسي به طور همزمان‬
‫تزريق گاماگلوبولين عضالني و وريدي‬
‫دو هفته اول بعد از تلقيح واكسن هاي زنده ويروسي‬
‫واكسيناسيون كودكان ‪ HIV‬مثبت فاقد عالمت‬
‫مبتاليان به ايدز‬
‫‪(‬مبتاليان به ايدز ) بايستي به همان روشي كه در مورد اشخاص‬
‫ديگر انجام مي شود و ازجمله تجويز واكسن زنده واكسینه گردند‬
‫همچنین به علّت احتمال بروز سرخك شديد و عوارض آن در‬
‫كودكان دچار عفونت عالمت دار ‪ MMR‬در حال حاضر توصیه‬
‫مي شود‬
‫‪‬در افراد مبتال به عفونت شناخته شده ‪ IPV- HIV‬توصیه مي‬
‫شود‬
‫‪‬جهت پیشگیري از انتشار ويروس واكسن پولیو به افراد مبتال به‬
‫نقص ايمني كه در معرض تماس بااشخاص واكسینه هستند‪،‬‬
‫بايستي در اطرافیان افراد مبتال به عفونت ‪ IPV HIV‬به جاي‬
‫‪ OPV‬استفاده شود‪.‬‬
‫•‬
‫•‬
‫•‬
‫•‬
‫نقص اوليه دستگاه ايمني و كودكان تحت درمان با‬
‫داروهاي پايين آورنده يا سركوب كننده قدرت دفاعي بدن‪،‬‬
‫نظير كورتيكواستروئيدها و يا كودكان تحت درمان با‬
‫اشعه و مبتاليان به لوسمي لنفوم و سرطان هاي ديگر‬
‫واكسيناسيون فلج اطفال ‪ ،‬كودكان مبتال به اسهال شديد‬
‫استفراغ در عرض كمتراز‪ 10‬دقيقه پس از دريافت قطره‬
‫فلج اطفال‬
‫پوليو صفر‬
‫• بيماران مبتال به آت ِرزي مري‬
‫نکات مهم‬
‫هم زمانی واکسنها‬
‫سابقه بيماری‬
‫مشکالت واکسيناسيون بدو تولد‬
‫‪4/13/2015‬‬
‫ايمن سازي عليه بيماري «هپاتيت ب» براي گروه هاي پر‬
‫خطر‬
‫نوبت‬
‫تزريق‬
‫اول‬
‫دراولين مراجعه‬
‫دوم‬
‫يک ماه بعداز نوبت اول‬
‫سوم‬
‫شش ماه بعدازنوبت اول‬
‫‪4/13/2015‬‬
‫دوز يادآور در گروه هاي پزشكي‬
‫‪ ‬در صورتي كه سه ماه پس از دريافت آخرين نوبت واكسن هپاتیت عیار‬
‫آنتي بادي‪ ،‬بیش از‪ 10‬واحد بین المللي ‪ /‬میلي لیتر باشد نیازي به دوز‬
‫يادآور نیست ولي چنانچه كمتر از ‪ 10‬واحد باشد الزم است مجددا يك نوبت‬
‫واكسن هپاتیت ‪ B‬با دوز رايج‪ ،‬دريافت نمايد‪.‬‬
‫‪ ‬به فاصله دو هفته بعد سطح آنتي بادي مجددا بر رسي شده و اگر مجددا‬
‫كمتر از‪ 10‬واحد باشد دو نوبت واكسن ديگر دريافت نمايد‪.‬‬
‫•‬
‫•‬
‫•‬
‫•‬
‫•‬
‫•‬
‫•‬
‫در حال حاضر پس از سری کامل واکسيناسيون هپاتيت ‪ ,B‬دوز یاد اور این وکسن‪،‬‬
‫قابل توصيه نمی باشد‬
‫در صورتی که نوبت های قبلی واکسيناسيون هپاتيت ‪B‬با استفاده از یکی از دو‬
‫نوع واکسن پالسما یی یا نو ترکيبی ( ‪ )Recombinant‬انجام شده باشد ادامه‬
‫واکسيناسيون با نوع دیگر در نوبت های بعدی بال مانع است‬
‫در صورتی که نوزاد از مادر ‪HBsAg‬مثبت متولد شده باشد باید به طور همزمان‬
‫نيم ميلی ليتر ایمونوگلوبولين اختصاصی هپاتيت ‪B‬در عضله یک ران و واکسن‬
‫هپاتيت ‪B‬در عضله ران دیگر در اسرع وقت و ترجيحا ظرف ‪12‬ساعت پس از تولد‪،‬‬
‫تزريق شود‪.‬‬
‫در صورت عدم دسترسی به ایمونوگلوبولين اختصاصی‪ ،‬تزر‪،‬ق واکسن هپاتيت ‪B‬‬
‫به تنهایی نيز در ساعات اوليه پس از تولد در حدود ‪70 -80‬درصد‪ ،‬ایمنی ایجاد‬
‫می کند‬
‫اگر پس از تولد و تزريق واکسن هپاتيت ‪B‬مشخص شود که نوزاد از مادر ‪HBsAg‬‬
‫مثبت به دنيا آمده است حداکثر زمان دریافت ايمونوگلبولين اختصاصي هپاتيت ‪B‬‬
‫یک هفته بعد از تولد می باشد‬
‫نوزادی که از ماد ران ‪HBsAg‬مثبت متولد شده و عالوه ‪.‬برنوبت اؤل واکسن‪،‬‬
‫ایمونوگلوبولين نيز دریافت کرده اند در سن ‪9 -15‬ماهگی باید از نظر ‪HBsAg‬و‬
‫‪HBsAb‬بررسی شوند و در صورت لزوم‪ ،‬مورد پيگيری قرار گيرند‬
‫• در افراد مبتال به همو فيلي‬
‫واکسن هپاتيت ‪B‬بایدبه صورت‬
‫زیر جلدی تزریق شود‬
‫• واکسيناسيون هپاتيت ‪B‬هيچ‬
‫گونه ممنوعيتی ندا رد و حتی در‬
‫افراد ‪HBsAg‬مثبت مشکلی‬
‫ایجاد نمی کند‬
‫•‬
‫گروه هاي پرخطر‬
‫‪ ‬كليه كاركنان شاغل در مراكز درماني بستري و سرپايي‬
‫‪ ‬بيماران دياليزي و افرادي كه به طور مك ّرر‪ ،‬خون يا فرآورد ه هاي خوني‬
‫دريافت كنند‬
‫‪ ‬اعضاء خانواده‬
‫‪ ‬كودكاني كه در كانو نهاي اصالح و تربيت‪ ،‬نگهداري شوند‬
‫‪ ‬كودكان عقب مانده ذهني و پرسنل موسسات نگهداري اينگونه كودكان‪،‬‬
‫خانه سالمندان و معلمين مدارس استثنايي‬
‫‪ ‬ه آتش نشا نها‪ ،‬امدادگران اورژانس‪ ،‬زندانبانان‪ ،‬كارشناسان آزمايشگا‬
‫ههاي تحقيقات جنايي و صحنه جرم‬
‫‪ ‬و افراد داراي رفتارهاي پرخطر جنسي و اعتياد تزريقي كه تحت پيگيري‬
‫مداوم هستند‬
‫‪ ‬ز افراد مبتال به هپاتيت ‪ C‬كه حداقل يك تست تكميلي مثبت دارند‬
‫‪ ‬ح زندانياني كه داراي رفتارهاي پرخطر هستند و محكوميت آ نها بيش از‬
‫‪ 6‬ماه م يباشد‬
‫‪ ‬ط رفتگران شهردار يها‬
‫بيماران دياليزي‬
‫‪HBsAb .‬و ‪HBsAg‬‬
‫• در صورت منفي بودن ‪HBsAg‬سه نوبت واكسن با دوز‬
‫دو برابر‪ ،‬دريافت نمايند و بعد از ‪ 3‬ماه از نظر سطح‬
‫ايمني مجددا بررسي شوند و در صورت پايین بودن سطح‬
‫آنتي بادي مجددا سه نوبت ديگر واكسن با همان دوز دو‬
‫برابر‪،‬دريافت كنند و ساالنه سطح ايمني آنها بررسي و در‬
‫صورت پايین بودن‪ ،‬مجددا يك دوز يادآو ر دو برابر‪،‬‬
‫تزريق گردد‪.‬‬
‫واكسيناسيون هپاتيت‪B‬‬
‫•‬
‫•‬
‫•‬
‫•‬
‫•‬
‫واكسیناسیون هپاتیت‪B‬‬
‫‪HBsAg‬مادر‬
‫ايمونوگلوبولين اختصاصي هپاتيت‪B‬‬
‫افراد مبتال به هموفیلي‪،‬‬
‫ممنوعیت هپاتیت‪B‬‬
‫واکسيناسيون وحاملگي و شيردهي‬
‫• در دوران شيردهي ‪ ،‬هيچگونه ممنوعيتي براي مصرف‬
‫هيچيك از واكسن ها وجود ندارد‪.‬‬
‫• هرچند تا به حال مواردي از سرخجه يا آبله مرغان‬
‫مادرزادي و يا ناهنجاري هاي جنیني مرتبط با مصرف‬
‫واكسن هاي مربوطه گزارش نگرديده است مصرف‬
‫واكسن هاي سرخك‪ ،‬سرخجه‪ ،‬اوريون و آبله مرغان در‬
‫دوران بارداري ممنوع است‬
‫موارد كاذب منع واكسيناسيون‬
‫• نارس بودن نوزاد‬
‫• بیماري خفیف و يا مزمن‬
‫• ابتالي قبلي‬
‫• باردار بودن مادر‬
‫• بیماري نورولوژيك پايدار‬
‫‪ ‬سابقه تشنج يا واكنش نامطلوب در خانواده‬
‫• داشتن سابقه آلرژي به تخم مرغ‬
‫• شیر مادر‬
‫• سوء تغذيه‬
‫‪4/13/2015‬‬
‫اثر بخشی واکسن کارایی واکسن‬
Preclinical ‫تست های‬
‫ سمیت يا بی ضرری‬Toxicology •
‫ ايمنی زايی‬Immunogenicity •
‫ حفاظت بالینی‬Challenge protection •
‫‪End Point‬‬
‫• بی ضرری ‪ ( safety‬تعیین رويدادهای مضر يا واکنش‬
‫های موضعی يا سیستمیک در جمعیت هدف)‬
‫•‬
‫• ايمنی زايی ‪Immunogenicity‬‬
‫• کارايی ‪Efficacy‬‬
‫کارایی واکسن ‪vaccine efficacy‬‬
‫• کارايی واکسن میتواند بعنوان يک نتیجه و يا بعنوان يک‬
‫‪ end point‬جايگزين ايمونولوژيکی بر اساس پاسخ‬
‫ايمونولوژيک اندازه گیری شود‪.‬‬
‫اثر بخشی واکسن‬
‫‪vaccine effectiveness‬‬
‫• اثرات واکسیناسیون در سطح جامعه به میزان پوشش‬
‫(‪ ) coverage‬و توزيع (‪ )Distribution‬واکسن و‬
‫کارايی ان در پیشگیری از بیماری دارد‪.‬‬
‫• عالوه بر کارايی ذاتی واکسن اثر بخشی ان به‬
‫‪ hetrogenity‬در قابلیت‪,‬میزان مواجهه با عوامل عفونی‬
‫و حفاظتی که توسط واکسیناسیون ايجاد میشود بستگی‬
‫دارد‪.‬‬
‫‪.‬‬
‫مطالعات اثر بخشی حفاظت‬
‫مستقیم و غیر مستقیم را‬
‫اندازه گیری می نمايد‪.‬‬
‫اندازه گيری پاسخ ایمنی‬
‫• پاسخ به واکسن ها غالبا به وسيله اندازه گيری غلظت‬
‫آنتی بادی های اختصاصی در سرم‪ ،‬ارزیابی می شود‪ .‬در‬
‫مورد بعضی از واکسن های ويروسی‪ ،‬نظير سرخک‪،‬‬
‫سرخجه و هپاتيت ‪B‬حضور انتی بادی های در گردش با‬
‫محافظت بالينی همراه است‪ .‬با اینکه در مورد بعضی از‬
‫واکسن ها نظير سرخک‪ ،‬سرخجه‪ ،‬هپاتيت ‪B‬در طول زمان‪،‬‬
‫افتی در عيار انتی بادی رخ ميدهد به محض واکسيناسيون‬
‫مجدد‪ ،‬پاسخ ثانویه ای در انتی بادی های ‪.IgG‬همراه با‬
‫پاسخ ناچيز یا غيرقابل کشف ‪.IgM‬مشاهده می شود‪ .‬در‬
‫مورد برخی واکسن ها و توکسوئيدها‪ ،‬وجود انتی بادی ها‬
‫برای اطمينان از محافظت بالينی کافی نيست‪ ،‬بلکه‬
‫ترجيحا سطح حد اقلی از آنتی بادی های در گردش الزم‬
‫است‪.‬‬
‫• اين مطالعات معموال“ در جمعیت های بزرگ باضريبی از‬
‫‪ 1000‬انجام میشود‪.‬‬
‫• در اين مرحله بی ضرری و کارايی واکسن محور کلیدی‬
‫مطالعه می باشد‪.‬‬
‫• موثرترين مطالعات کارايی مطالعات دو سويه کور رندوم‬
‫سازی شده و کنترل شده میباشد‪.‬‬
Randomized field trials (cont.)
• The attack rate (AR) is then determined
in each group:
Number of persons ill
Number of persons exposed to the disease
• AR
= the vaccine effectiveness (VE) is calculated:
• next
AR (unvaccinated) - AR (vaccinated)
VE =
X 100
AR (unvaccinated)
Case-control studies
Done because randomized control trials •
are very costly.
AR (vaccinated)
AR (unvaccinated)
VE = 1- (1- RR) or (1OR)
Incidence density measures
• They are used to determine the the
optimal timing for administration of a
new vaccine and the duration of the
immunity produced. It has the
following formula:
Person-time of exposure (days, weeks, months, years..)
• ID =
Number of new cases of a disease
Vaccines which Changed the
History of Medicine
Vaccination for Polio, Tetanus Diphtheria,
Pertusis. Rabies
Universally accepted
The global eradication of smallpox in 1977, elimination of 
poliomyelitis disease from the Americas in 1991,
elimination of ongoing measles transmission in the United
States in 2000 and in the Americas in 2002, and elimination
of rubella and congenital rubella syndrome from the United
States in 2004 serve as models for fulfilling the promise of
disease control through immunization
Future success in the worldwide elimination of polio, measles,
.rubella, and hepatitis B is possible
‫• حذف كزاز نوزادان توسط سازمان جهاني بهداشت‪،‬‬
‫مورد هدف قرار گرفته است و كزاز نوزادي در ايران‬
‫به مرحله حذف (‪ )Elimination‬رسیده است‪.‬‬
‫کموپروفيالکسی در سياه سرفه‬
‫• در صورتی که کودکان کمتر از هفت ساله ای که علیه‬
‫سیاه سرفه‪ ،‬واکسینه نشده اند با مواردی از اين بیماری در‬
‫تماس باشند الزم است به مدت دو هفته تحت پوشش‬
‫اريترومايسین يا کوتريموکسازول قرار گیرند و مصون‬
‫سازی فعال در آن ها انجام شود و به منظور ختم حالت‬
‫ناقلی بردتال پرتوسیس حفرات بینی و حلق‪ ،‬الزم است‬
‫مبتاليان به سیاه سرفه نیز تحت درمان با اريترومايسین‬
‫قرار گیرند‪.‬‬
‫ناقلين (حاملين) ديفتري‬
‫• افرادي هستند كه يكي از سويه هاي مولد توكسین كورينه باكتريوم‬
‫ديفتريه را در ناحیه بیني و حلق يا پوست خود حمل مينمايند‪ .‬اين‬
‫افراد‪ ،‬معموال تشخیص داده نميشوند مگر در رابطه با بروز‬
‫ديفتري در تماس يافتگان و نزديكان آن ها و يا بررسي هاي‬
‫اتفاقي ترشحات بیني و حلق يا زخم آن ها‪.‬‬
‫• حالت ناقلي از چند روز قبل از شروع عالئم بالیني‪ ،‬ميتواند‬
‫وجود داشته باشد و ضمنا در بیماري ديفتري‪ ،‬حالت ناقلي دوره‬
‫نقاهت نیز وجود دارد‪ .‬البته حالت ناقلي دوره نقاهت‪ ،‬با مصرف‬
‫آنتي بیوتیك طي درمان بیماري‪ ،‬به نحو بارزي كاهش مييابد‪.‬‬
‫ايمونوگلوبولين هاي اختصاص ي‬
‫•‬
‫•‬
‫•‬
‫•‬
‫•‬
‫•‬
‫•‬
‫•ايمونوگلوبولین هپاتیت ‪B‬‬
‫• ايمونوگلوبولین هاري‬
‫•ايمونوگلوبولین‪Rh‬‬
‫• ايمونوگلوبولین كزاز‬
‫• ايمونوگلوبولین واريسال زوستر (آبله مرغان)‬
‫• ايمونوگلوبولین واكسینیا (آبله)‬
‫• ايمونوگلوبولین ويروس سنسشیال تنفسي‬
Science Hopes a Vaccine for
every Disease
4/13/2015
‫متشكرم‬
Hib Liq
Hep B
Pneumo
conj
OPV
Rotavirus
Measles
DT/TT/Td
IPV
DTaP +
combos
Hep A
Influenza
Cholera/
Rubella
Typhoid
JE PHK Cholera/
Live
Typhoid
Killed
Hib Lyo
Men conj
MMR
Yellow
DTP-HepB
Fever
JE mouse
DTP
brain
Rabies
Men PS
Varicella
Influenza
BCG
HPV
‫‪Quiz‬‬
‫کودک ‪ 11‬ماه و ‪ 20‬روزه سالمي با فرد‬
‫مبتال به سرخک مواجهه یافته است‬
‫براي حفاظت كودك چه راهکارهايی را‬
‫پيشنهاد مي دهيد‪.‬؟‬