Alireza Nikbakht Nasrabadi Ph.D
Associate Professor
Tehran University of Medical Sciences email: nikbakht@sina.tums.ac.ir

یریگیپ یارب بطم هب رابجا یور زا عاجرا ،یدزد رامیب ،یزیمریز
صاخ کینیلکاراپ زکارم هب عاجرا
یصوصخ یاهشخب رد ناراتسرپ یریگراکب زا یتیاضران
...
و زدیا زا تبقارم و زدیا
تبقارم هفیظو و راتسرپ یراک مجح
راتسرپ و کشزپ یزاب
ام صاخ یا هفرح نورد یاهثحب
یکشزپ و یراتسرپ ددعتم یاهاطخ
) دیدج یاهکینکت و یعونصم حاقل ،یا هراجا محر ( دیدپون یاهکینکت و اهیرامیب
؟

COMMON ETHICAL DILEMMAS WORLDWIDELY
 Access to care : can one afford to go to the doctor and buy medicine? is health care a universal right or limited to those who can pay?
What determines one's access to health care?
Organ transplantation-issues arise regarding selection of recipients ; some states require that potential donors or families be given this option; sensitive issues arise when children are involved; as a nurse, giving nonverbal indications of approval or disapproval
End-of-life-decisions-euthanasia generally means a painful or peaceful death....passive is allowing one to die without extraordinary intervention.......active is speeding an individual's death through some act; assisted suicide is active euthanasia; is it ethical to use active euthanasia; can be a great deal of controversy with moral, legal and ethical issues

COMMON ETHICAL DILEMMAS
WORLDWIDELY




 HIV and AIDS-confidentiality a big issue; not required to report to public health officials; can a nurse refuse to care for an AIDS patient?
Cloning and Genetic Manipulation,
Abortion
Impaired nurse
Patient abuse
 Others?

تسا قْلُخ عمج قلاخا
ىم بجوم هک تسا تباث ىناسفن تلاح کی ) دوش ىم هدیمان ىوخ ىسراف رد هک ( قلخ
رس ناسنا زا ىناسآ هب ،تقد و رکف هب زاین نودب ،تلاح نآ اب بسانم ىاهراک دوش
تواخس قْلُخ ىاراد هک ىسک ای ;
.
دنزب
ىارب و دراذگ ىم مارتحا نارگید هب ،رکف و تّقد نودب ،نتورف و عضاوتم صخش لاثم
دنک ىم ىنتورف و ىکچوک وا نأشروخ رد ىسک ره
ىداع وا ىارب راک نیا و دیامن ىم ششخب و لذب ،رّبدت و هشیدنا هب زاین نودب ،تسا
رد ار ىراک ره ،رّکفت و رّبدت نودب ،ىگدننار ماگنه هک ىرهام ى هدننار دننامه ،تسا
شیازفا ار تعرس عقوم هب ،دریگ ىم زمرت عقوم هب ،دهد ىم ماجنا دوخ ناکم و نامز
رد ىا هفرح نار نخس لثم ای و دنک ىم ضوع تعرس اب بسانم ار هدند ،دهد ىم
.
تسا هدرک عورش ار ىنار نخس هزات هک ىسک اب هسیاقم و رکف نتشادن زا دوصقم
هکلب ،دهد ماجنا هاگآ دوخان و هّجوت و روعش نودب ار اهراک صخش هک تسین نیا رّبدت
ى هشیدنا و رکف هب قوبسم ،ىقلاخا ىاهراک ماجنا سپ ; درادن ىلیصفت رّکفت و رّبدت
ىلیصفت رکف هن ،تسا ناسآ و زکرمتم روط هب و ىلامجا
.

 Teleology
 Deontology

 Teleological
Advocates that the rightness or wrongness of an action is determined by the results of that action, by its consequences. Ends justifies the means.
(AIDS Blood Sampling)
 Most Common of these theories --- Utilitarianism --which states that actions are right in proportion as they tend to promote happiness.
Greatest happiness principle, or the greatest good for the greatest number of people.

Deontological Theories
 State that the rightness or wrongness of an action is based on the action or motives behind the action but not on the results or consequences of the action.
Doing the right thing based on principles – or always telling the truth no matter what the consequences.

 The value of life (Abortion, Euthanasia, Suicide,..)
(ICU BEDs), Assisted Suicide, no codes)
 Goodness or rightness (which criterions?,
Misconceptions?)
 Justice or fairness (how we should act?)
 Truth telling or honestly ( until when?)
 Individual freedom (patient authority((evidence base…)

increasing technology -regulatory pressures -competitiveness among healthcare providers -national nursing shortage – low salary, high work load, reduced resources –inter & intrapersonal conflicts (individual beliefs and values, personal philosophy) -accountability to profession changes in health care delivery systems

 Knowledge of patient/client values
 Knowledge of own values
 Knowledge of the situation
 Knowledge of the Profession’s values and standards
 Knowledge of the law

یتبقارم تامدخ هئارا رد یملاسا قلاخا ینابم دربراک
...
و يفاعم ای – يفاش ای – هل بیبطلا نم بیبط ای ( تسا ادخ بیبط
تسادخ زا مه ءافش
) میرک نآرق ( نیفشی وهف تضرم اذا و
تسا ریبدت تبابط
ریدقت اعد و
و تسا ریبدت بط .
تسا رگنامرد دنوادخ ،تسین رگنامرد بیبط نآرق رظن زا
.
تسین زاسراك ينید ياه هتخومآ نودب يملع ياه هتخودنا اذل .
ریدقت يرامیب
رگید رصانع اب ندش نیجع نودب اهوراد اذل و تسا يدعب دنچ ناسنا میتفگ
تسین لماك لقادح ای و دشاب ریتات یب ای ریثأت مك تسا نکمم

نیفشی وهف تضرم اذاف
رودصلا یف امل ئافش
سانلل ئافش
نینموملل همحر و ئافش

یتبقارم تامدخ هئارا رد یملاسا قلاخا ینابم دربراک
رامیب ناسنا زا تبقارم
) یبیغ یاهدادما ( یرامیب هب یلاتبا ماگنه رد یملاسا فراعم هنیجنگ زا روصتم یاضف
یرامیب هب ملاسا درکیور
ربص و ئلاتبا
ریبدت و ریدقت
مسج و ناور و حور تارثات و ریثات
ملاسا رد نامرد لوصا
دیما
ینیع یاه هنومن

یتبقارم تامدخ هئارا رد یملاسا قلاخا ینابم دربراک
یتسه تارذ مامت رد روعش
) اهوراد ( یندیماشآ و یکاروخ یاهاذغ
یرادینش یاذغ
ياهرادنپ شیادز ،نظ نسح ،تشترز نییآ رد كین رادنپ ،يشیدنا تبثم
) دب
( یرادنپ یاذغ
ییایوب یاذغ
ملاع ،قیفش تسود ،دنك يم دایز ار رمع هك تسا سنا ياذغ
.) سنا لفاحم ،ردام ،ردپ ،ينابر
( سنا یاذغ
ادخ اب سنا سنا نیرتیلاع

) راکذا و تاملک ریثات (
.
دنشخب يژرنا تاملك و فورح
رامیب هب نداد دیما تیمها
دوش يم هدناوخ ناراب بآ رب هك يتاملك فورح ریثأت
) تسا بآ ام ندب 3/2 ( بآ لوكلم رب ملاك ریثأت
رت شخب يژرنا و رت مرگ همه زا  هیعدا دعب و میرك نآرق ، ينامسآ تاملك
هك تاولص رکذ – ينآرق هیعدا – دمح – يسركلا هیآ – ...
.
تسا دیكأت دروم تسا ادخ دوخ ركذ
ا ءامسا : نآرق رد

نمزم ياه يرامیب زا يرایسب  ام دوجو رد دب لیاذر و تافص موادم ریثأت
هك میناد يم مه ار نیا و – درادن يعقاو شمارآ دوسح مدآ مینیب يم ام هرخلااب
.
تسا يرامیب دعتسم رتشیب لقادح ،دشاب هتشادن شمارآ هك يسك
.
دنتسه يتسود نتشیوخ يناور و ينامسج ياه هولج : هنیك – لخب
مث راجلا : الاثم لیاذر نیا اب هلباقم روتسد نمض ام یملاسا فراعم رد اذل
نتسناد دوخ رب مدقم ار نارگید ،نتساوخ ار مدرم ریخ و يهاوخریخ ،رادلا
.
دشاب يم دیكأت دروم هراومه

يناطرس نارامیب رد – ماما رتكد قیقحت
نآ سیئر نوسبن رتكد اعد ينامرد ياهشزرا يسنارفنك رد
دیدپ كیژولویزیف تارییغت – دینك اعد زور رد راب هس
.
دروآ يم
– دراوراه هاگشناد
: دیوگ يم شیامه
للاب ای ينحرا
برع نوزوم ملاك زا ) ص ( دمحم ترضح هدافتسا .
هلفاق ياوآ
) ع ( رقاب ماما و – داجس ماما توص
گنج نامز رد تایلمع شرام
هراوهگ يیلالا – راشبآ يادص
قشع يرامیب نامرد و انیس نبا

درد شهاك رب میرك نآرق ياوآ
بارطضا شهاك رب میرك نآرق ياوآ
ركذ ریثات

ز ا هتسد نآ ماجنا رد ملاس ای رامیب زا معا ،دارفا هب کمک
ندناد رگزاب ،تملاس ءاقترا و ظفح یارب هک ییاه تیلاعف
یرورض تزع اب و شمارآ رد گرم و یناوتون ،تملاس
شدوخ تشاد مزلا تردق و ناوت ،شناد رگا درف و تسا
تیلا عف نیا ماجنا یراتسرپ .
داد یم ماجنا ار اه تیلاعف نیا
و ل لاقتسا هب ار درف رت عیرس هچره هک تسا یتروصب اه
ICN 2004
.
دناسرب ییافکدوخ

تلاکشم هب دارفا یاه لمعلا سکع نام رد و صیخشت
ANA 2000
.
اهنآ یلامتحا ای دوجوم یتملاس


تبقارم

تاطابترا

.
؟؟؟؟؟ یتبقارم یاهراتفر

Compassion
ینابرهم

Competence
ییاناوت

Confidence
نانیمطا

Conscience
نادجو

Commitment
دهعت
