CIMB Thai Bank Public Co. Ltd. เศรษฐกิจไทยจะเข้าสู่ภาวะถดถอยในครึ่งปี แรก ... เมื่อไร้พระเอกขี่ม้าขาว สถาบันไฟฟ้ าและอิเล็กทรอนิกส์ ดร.อมรเทพ จาวะลา 5 มีนาคม 2557 ประกอบการบรรยายในหัวข้อ “สถานการณ์เศรษฐกิจ อุตสาหกรรม และการส่งออกไทยในปี 2556 แนวโน้มและปจั จัยทีม่ ผี ลกระทบต่อเศรษฐกิจไทยปี 2557” โรงแรมเซ็นจูรี พาร์ค สภาวะเศรษฐกิจโลก เศรษฐกิจโลกมีแนวโน้ มเติบโตได้ดี โดยเฉพาะในกลุ่มประเทศพัฒนาแล้ว ในขณะที่จีนอาจมี การชะลอลงเล็กน้ อย ส่วนเศรษฐกิจอาเซียนยังคงแข็งแกร่งจากอุปสงค์ในประเทศและส่งออก ประมาณการอัตราการขยายตัวของเศรษฐกิจ %yoy ประเทศ 2010 2011 2012 2013 2014f สหรัฐอเมริกา สหภาพยุโรป ญี่ปนุ่ จีน อินโดนี เซีย มาเลเซีย สิงคโปร์ 2.5 2.0 4.7 10.4 1.8 1.7 -0.5 9.4 2.8 -0.4 1.5 7.7 1.9 -0.1 1.6 7.7 6.3 5.6 1.3 5.8 4.7 3.7 3.0 1.0 1.5 7.5 5.6 5.0 5.0 6.2 6.5 7.4 5.1 14.9 5.0 หมายเหตุ: f= คาดการณ์โดย CIMB Group 3 สภาวะเศรษฐกิจสหรัฐฯ เศรษฐกิจสหรัฐ: ตลาดบ้านฟื้ นตัวอย่างต่อเนื่ อง แต่อาจจะชะลอตัวลงบ้างจาก QE Tapering ยอดขายบ้านมือสอง unit; as: Annual Rate ยอดขายบ้านใหม่ Unit; as: Annual Rate 1,600,000.00 8,000,000 1,400,000.00 7,000,000 1,200,000.00 6,000,000 1,000,000.00 5,000,000 800,000.00 4,000,000 3,000,000 400,000.00 2,000,000 200,000.00 1,000,000 0.00 0 มค มิ ย พย เม ย กย กพ กค ค พค ตค มี ค สค มค มิ ย พย เม ย กย กพ กค ค พค ตค 600,000.00 ยอดการเริ่มสร้างบ้านใหม่ ดัชนี ซื้อขายบ้านที่รอปิดการขาย Index Mn. Unit; as: Annual Rate 130 110 90 70 50 2.50 2.00 1.50 1.00 สค มค ตค มี ค ค พค กค กย กพ พย เม ย มิ ย มค สค มี ค ตค พค ค กค กพ กย เม ย มิ ย พย สค มค มี ค ตค ค พค กค กย กพ พย เม ย มิ ย มค สค มี ค ตค 0.00 พค ค 0.50 5 เศรษฐกิจสหรัฐ: หนี้ สาธารณะของสหรัฐฯ เป็ นเพียงส่วนหนึ่ งของปัญหา ความขัดแย้งทาง การเมืองเกี่ยวกับการปรับลดงบประมาณมีแนวโน้ มรุนแรงต่อไป โดยเฉพาะไม่มีงบประมาณ อื่นนอกจากสวัสดิการที่จะตัดได้ Federal Revenue and Spending Projection as a Percent of GDP ล้าน USD ดุลงบประมาณของสหรัฐฯ 400,000 200,000 0 -200,000 -400,000 -600,000 -800,000 -1,000,000 -1,200,000 -1,400,000 -1,600,000 -1,800,000 2556f 2557f USD bn Public expenditures on different types Bil.USD 4000 3500 Components of Total Spending under CBO’s Extended Baseline 3000 2500 % of GDP Mandatory* 2000 1500 1000 Discretionary 500 0 Net Interest other retirement and disability Medicaid Social Security Defense Other program Income Security Medicare Nondefense Source: Congressional Budget Office (CBO) Source: Congressional Budget Office (CBO) 6 เศรษฐกิจสหรัฐ: หนี้ ครัวเรือนที่ยงั อยู่ในระดับสูง การลดลงของการออม และการเพิ่มขึน้ ของ รายได้ในระดับตา่ มีแนวโน้ มทาให้การบริโภคของสหรัฐฯ ชะลอตัว ซึ่งมีผลเสียต่อการส่งออก ของไทย สัดส่วนของหนี้ สินครัวเรือนต่อรายได้ที่ใช้จ่ายได้จริ ง การบริ โภคภาคเอกชน (PCE) %,(y-o-y) 10.0 140 130 120 110 100 90 80 70 60 50 5.0 0.0 -5.0 2530Q1 2531Q2 2532Q3 2533Q4 2535Q1 2536Q2 2537Q3 2538Q4 2540Q1 2541Q2 2542Q3 2543Q4 2545Q1 2546Q2 2547Q3 2548Q4 2550Q1 2551Q2 2552Q3 2553Q4 2555Q1 2556Q2 % ที ่มา: BEA ที ่มา: Federal Reserve and BEA Billion USD การออมภาคครัวเรือน 950 850 750 650 550 450 350 250 150 50 ที ่มา: Federal Reserve and BEA 7 เศรษฐกิจสหรัฐ: อัตราการว่างงานและการทางานตา่ ระดับที่อยู่ในระดับสูง ทาให้รายได้ของ แรงงานและครัวเรือนสหรัฐฯ เพิ่มขึน้ ในอัตราตา่ มาก แม้ว่าเศรษฐกิจจะฟื้ นตัว อัตราการเปลี่ยนแปลง Average Weekly Earning หักอัตราเงิ นเฟ้ อของแรงงาน ระดับ Non-Supervisory Nov-13 Aug-13 May-13 Feb-13 Nov-12 Aug-12 May-12 Feb-12 Nov-11 Aug-11 May-11 Feb-11 Nov-10 Aug-10 3.5 3.0 2.5 2.0 1.5 1.0 0.5 0.0 -0.5 -1.0 -1.5 -2.0 May-10 %,y-o-y http://data.bls.gov/pdq/SurveyOutputServlet ทีม่ า: WSJ 8 เศรษฐกิจสหรัฐ: คาดว่าการที่เศรษฐกิจสหรัฐฯ ฟื้ นตัวส่วนหนึ่ งมาจากการลงทุนขณะที่การ บริโภคเริ่มชะลอตัว อัตราการขยายตัวทางเศรษฐกิจ อัตราการขยายตัวของการลงทุนและการบริโภค %, y-o-y %, q-o-q: annual rate 6.0 4.9 3.9 3.9 4.0 2.82.8 2.0 1.3 2.0 3.2 1.6 1.4 3.7 2.8 1.2 4.1 3.2 2.5 1.1 0.1 0.0 -0.4 -2.0 -1.3 -2.0 -4.0 -6.0 -2.7 -5.4 -8.0 -10.0 2551q1 2551q2 2551q3 2551q4 2552q1 2552q2 2552q3 2552q4 2553q1 2553q2 2553q3 2553q4 2554q1 2554q2 2554q3 2554q4 2555q1 2555q2 2555q3 2555q4 2556q1 2556q2 2556q3 2556q4 -8.3 16 14 12 10 8 6 4 2 0 -2 -4 14.8 11.6 10.0 8.6 8.6 6.5 4.8 4.7 2.1 1.5 2.1 2.4 3.8 2.9 1.9 2.7 1.7 2.3 1.7 1.8 2.0 2556q2 2556q3 3.3 -0.5 -1.5 2554q1 2554q2 2554q3 2554q4 2555q1 2555q2 ารลงทุนใน นทรั ์ถาวร 2555q3 2555q4 2556q1 ารใช้ จ่า ใน ารบรโภ 9 2556q4 สภาวะเศรษฐกิจยูโรโซน สหภาพยุโรป: การฟื้ นตัวของเศรษฐกิจ Euro Zone เกิดจากเยอรมนี เป็ นหลัก อัตราการขยายตัวทางเศรษฐกิจ %,y-o-y 2.0 1.0 1.0 0.2 1.6 1.4 0.8 0.3 1.7 0.6 n.a. 0.0 -0.1 -1.0 -0.8 -0.9 -2.0 -1.1 -1.9 -3.0 -3.0 -2.6 -4.0 สหภาพยุโรป ฝรังเศส ่ เยอรมนี โปรตุเกส ไอร์แลนด์ อิตาลี กรีซ สเปน 2013q3 2013q4 ทีม่ า: Eurostat 11 สหภาพยุโรป: เศรษฐกิจยุโรปเริ่มมีสญ ั ญาณดีขึน้ โดยเฉพาะจากภาคการผลิต ดัชนี ผจู้ ดั การฝ่ ายจัดซื้อภาคอุตสาหกรรม index 65 60 55 50 45 40 35 30 25 20 Mar-08 Aug-08 Jan-09 Jun-09 Nov-09 Apr-10 Sep-10 Feb-11 Jul-11 Dec-11 May-12 Oct-12 Mar-13 Aug-13 Jan-14 Europe France Germany Italy Spain ทีม่ า: Eurostat 12 สหภาพยุโรป: ประเทศที่มีปัญหา ได้แก่ โปรตุเกส สเปน ไอร์แลนด์ และกรีซ มีต้นทุน ลดลงโดยผ่านกระบวนการ Deflation ที่เกิดจากเศรษฐกิจหดตัวติดต่อกันหลายปี ผลิตภาพแรงงานต่อหน่ วย (Unit labor cost index) Real unit labor cost Index, 2008=100 ทีม่ า: Eurostat Nominal unit labor cost Index, 2008=100 ทีม่ า: Eurostat สหภาพยุโรป: ขีดความสามารถในการแข่งขันยังเพิ่มขึน้ ไม่มากนัก อัตราการขยายตัวของการส่งออกของโปรตุเกส สเปน ไอร์แลนด์ และกรีซ %,y-o-y ทีม่ า: Eurostat 14 สภาวะเศรษฐกิจญี่ปนุ่ เศรษฐกิจญี่ปนฟื ุ่ ้ นตัว: เศรษฐกิจญี่ปนขยายตั ุ่ วในอัตราที่สงู กว่าที่ คาดไว้จาก Abenomics’ 3 Arrows • มาตรการทางการเงินแบบ QE • มาตรการทางการคลัง • การปรับโครงสร้างทางเศรษฐกิจ 16 เศรษฐกิจญี่ปนฟื ุ่ ้ นตัว: การฟื้ นตัวส่วนใหญ่เกิดจากการลดลงของค่าเงินจาก มาตรการธนูดอกที่ 1 และการคาดการณ์ที่ดีขึน้ ของผูป้ ระกอบการ ดัชนี ความมันใจของธุ ่ รกิจญี่ปนุ่ (TANKAN) ค่าเงินเยนต่อ USD Diffusion Index, % points USD: JPY 110 105 100 95 90 30 “Favorable”20 10 “Unfavorable” 0 85 80 -10 75 -20 65 -30 DI/Business Conditions/Medium-sized Enterprises DI/Business Conditions/Small Enterprises 2556Q3 2556Q2 2556Q1 2555Q4 2555Q3 2555Q2 2555Q1 2554Q4 2554Q3 2554Q2 2553Q4 2553Q3 2553Q2 -40 2553Q1 60 DI/Business Conditions/Large 2554Q1 70 17 เศรษฐกิจญี่ปนฟื ุ่ ้ นตัว: การฟื้ นตัวมีแนวโน้ มเป็ นเพียงระยะสัน้ ถ้าไม่มีการปรับโครงสร้างทางเศรษฐกิจ จากการลดลงของค่าจ้างและหนี้ สาธารณะที่สงู ส่งผลให้รฐั บาลต้องขึน้ ภาษี เพื่อหาเงินมาใช้ในการใช้ จ่ายกระตุ้นเศรษฐกิจตามมาตรการธนูดอกที่ 2 300 250 200 หนี้ สาธารณะต่อ GDP % 183.0 191.8 210.2 216.0 230.3 238.0 243.5 242.3 2556f 2557f 150 100 50 0 • รายได้ครัวเรือนยังไม่เพิ่มขึ้น • หนี้ สาธารณะสูงมากอาจจะต้องเพิ่ม VAT คาดว่าจะต้องเพิ่มจาก 5% เป็ น 8% ใน เดือนเมษายน 2557 • เศรษฐกิจญี่ปุ่นมีปัญหาสังคมคนชราทา ให้ เศรษฐกิจมีศกั ยภาพที่ จะขยายตัวได้ เพียงประมาณ 0.5% ในระยะยาว ดังนัน้ ต้ อ งมี ก ารปรับ โครงสร้ า งเศรษฐกิ จ จึ ง สามารถเติบโตในระยะยาว 18 40 2 20 1 0 0 -20 -1 -40 -2 -60 -3 %,y-o-y 60 Mar 08 Jun 08 Sep 08 Dec 08 Mar 09 Jun 09 Sep 09 Dec 09 Mar 10 Jun 10 Sep 10 Dec 10 Mar 11 Jun 11 Sep 11 Dec 11 Mar 12 Jun 12 Sep 12 Dec 12 Mar 13 Jun 13 Sep 13 Dec 13 Mar 08 Jun 08 Sep 08 Dec 08 Mar 09 Jun 09 Sep 09 Dec 09 Mar 10 Jun 10 Sep 10 Dec 10 Mar 11 Jun 11 Sep 11 Dec 11 Mar 12 Jun 12 Sep 12 Dec 12 Mar 13 Jun 13 Sep 13 Dec 13 เศรษฐกิจญี่ปนฟื ุ่ ้ นตัว: มาตรการกระตุ้นทางการเงินช่วยให้เงินเยนอ่อนค่า อัน สนับสนุนภาคการส่งออก ขณะที่เงินเฟ้ อเร่งตัวขึน้ การส่งออก อัตราเงินเฟ้ อทั ่วไป %,y-o-y 3 19 สภาวะเศรษฐกิจจีน เศรษฐกิจจีน: การเกินดุลการค้าและเงินทุนไหลเข้านาไปสู่สภาพคล่องที่ล้นระบบ และ ปัจจัยที่เร่งฟองสบูก่ ค็ ือในช่วงต้นปี 2552 รัฐบาลจีนให้สถาบันการเงินเร่งปล่อยสินเชื่อทา ให้สินเชื่อขยายตัวมากอย่างไม่เคยมีมาก่อน อัตราการเปลี่ยนแปลงของสินเชื่อและปริมาณเงิน (M2) %,y-o-y 40 35 30 25 20 15 10 5 0 เงินสารองระหว่างประเทศ bn, USD 4,500 3,821.3 4,000 3,311.6 3,181.1 2,847.3 เม ย สค ค เม ย สค ค เม ย สค ค เม ย สค ค เม ย สค ค เม ย สค ค เม ย สค ค เม ย สค ค เม ย สค ค เม ย สค ค เม ย สค ค เม ย สค ค เม ย สค ค 3,500 ปริมาณเงิน M2) สินเ ่อ Financial Institution Loans) 3,000 2,399.2 2,500 มูลค่าการเปลี่ยนแปลงของ GDP และสินเชื่อสถาบันการเงิน2,000 1,946.0 bn, RMB 1,528.2 12,000 1,500 10,000 1,066.3 1,000 8,000 6,000 500 212.2 286.4 403.3 4,000 609.9 818.9 0 2,000 0 GDP นช ถาบัน *หมายเหตุ : 6.1322 RMB = 1 USD as of July 3,2013 21 เศรษฐกิจจีน: Shadow Banking* และ Trust companies เริ่มมีบทบาทมากขึน้ ใน 3 ปี ที่ผา่ นมา *Shadow Banking คือกรณี ที่สถาบันการเงินที่ระดมทุนและปล่อยสินเชื่อโดยไม่ผ่านระบบธนาคารพาณิชย์และ ตลาดทุน เช่น Trust Companies ที่ส่วนใหญ่เป็ นบริษทั ลูกของธนาคาร, Wealth Management Products ที่ส่วน ใหญ่ ข ายโดยธนาคารพาณิ ชย์ โดยให้ ผ ลตอบแทนสูงกว่ า เงินฝาก และนาเงินไปปล่ อยสิ นเชื่ อกับ บริ ษัท หรื อ โครงการที่ไม่สามารถกู้เงินจากธนาคารได้ และอื่นๆ 22 เศรษฐกิจจีน: สถานการณ์ของจีนไม่ต่างจากประเทศที่เคยมีปัญหา วิกฤติการเงิน 23 เศรษฐกิจจีน: จีนมีความเสี่ยงมากขึน้ ต่อการเกิดวิกฤติเศรษฐกิจ สัดส่วนของ Fund Manager ที่มีความเห็นว่าประเทศจีนมีความเสี่ยง 47% 50% 40% 37% 26% 30% 20% 10% 0% นั วาคม 2556 มกราคม 2557 กุมภาพัน ์ 2557 ทีม่ า: Bank of America Merrill Lynch และ The Wall Street Journal 24 สภาวะเศรษฐกิจอาเซียน เศรษฐกิจอาเซียน: ไทยมีขนาดเศรษฐกิจอันดับที่สองในกลุ่มอาเซี ยน สัดส่วนผลิตภัณฑ์มวลรวมภายในประเทศ (GDP) ของแต่ละประเทศในกลุ่ม ประเทศอาเซียน : USD term 100% 6.6% 5.9% 6.1% 6.7% 7.0% 17.3% 16.8% 15.7% 15.7% 16.6% 12.4% 12.2% 12.1% 11.9% 10.5% 10.2% 10.8% 13.0% 13.1% 13.1% 90% 80% 70% 60% 11.0% 40% 11.3% ฟลปปน ์ น า่ ร์ 13.0% าลซ ลาว 30% 20% ไท ง โปร์ 50% 13.2% 11.9% ว ดนา นโดน ซ 35.2% 37.3% 38.5% 37.8% 36.0% ั ชู า บรูไน 10% 0% 2009 ทีม่ า: IMF 2010 2011 2012 2013f 26 เศรษฐกิจอาเซียน: ไทยนาสินค้าเข้าจากกลุ่มอาเซียนมาก สัดส่วนของการนาเข้าสิ นค้าของไทยในกลุ่มประเทศอาเซียน สัดส่วนของการนาเข้าของแต่ละประเทศในกลุ่มประเทศอาเซียน 40.0% 21.0% 35.0% 20.6% 20.5% 30.0% 25.0% 20.0% 20.0% 19.5% 15.0% 19.0% 10.0% 20.4% 20.0% 19.4% 19.3% 18.5% 18.5% 5.0% 18.0% 0.0% 2008 บรูไน น ่าร์ 2009 2010 2011 2012 2013 ั ชู า นโดน ซ ลาว าลซ ฟลปปน ์ ง โปร์ ไท ว ดนา 17.5% 17.0% 2008 2009 2010 2011 2012 2013 ทีม่ า: CEIC Data หมายเหตุ: ข้อมูลปี 2556 ของประเทศบรูไน กัมพูชา เมียนมาร์ ใช้ขอ้ มูล ม.ค.-พ.ย. ขณะทีประเทศลาวไม่ ่ มขี อ้ มูล ทีมา: ่ CEIC Data สัดส่วนของการนาเข้าของแต่ละประเทศในกลุ่มประเทศอาเซียนปี 2555 0.3% 0.3% 9.3% 20.6% 15.8% 0.2% 16.2% 31.4% 0.8% 5.1% ทีม่ า: CEIC Data บรูไน ั ชู า นโดน ซ ลาว าลซ น า่ ร์ ฟลปปน ์ ง โปร์ ไท ว ดนา 27 เศรษฐกิจอาเซียน: ไทยไม่ได้เร่งการส่งออกสินค้าไปยังกลุ่มอาเซียนมาก สัดส่วนของการส่งออกสิ นค้าของไทยในกลุ่มประเทศอาเซียน สัดส่วนของการส่งออกของแต่ละประเทศในกลุ่มประเทศอาเซียน 40.0% 19.0% 35.0% 18.8% 18.8% 30.0% 25.0% 18.6% 20.0% 18.4% 15.0% 18.2% 10.0% 18.4% 18.1% 18.3% 18.1% 18.0% 18.0% 5.0% 17.8% 0.0% 2008 บรูไน น ่าร์ 2009 2010 2011 2012 2013 ั ชู า นโดน ซ ลาว าลซ ฟลปปน ์ ง โปร์ ไท ว ดนา 17.6% 17.4% 2008 2009 2010 2011 2012 2013 ทีม่ า: CEIC Data หมายเหตุ: ข้อมูลปี 2556 ของประเทศบรูไน กัมพูชา เมียนมาร์ ใช้ขอ้ มูล ม.ค.-พ.ย. ขณะทีประเทศลาวไม่ ่ มขี อ้ มูล ทีมา: ่ CEIC Data สัดส่วนของการส่งออกของแต่ละประเทศในกลุ่มประเทศอาเซียนปี 2555 1.0% 9.1% 0.4% 15.2% 0.2% บรูไน ั ชู า นโดน ซ ลาว าลซ น า่ ร์ ฟลปปน ์ ง โปร์ 18.3% 18.2% 32.6% ไท 0.7% 4.2% ทีม่ า: CEIC Data ว ดนา 28 เศรษฐกิจอาเซียน: การค้าระหว่างประเทศในปี ที่ผ่านมายา่ แย่ทงั ้ อาเซียน การเปลี่ยนแปลงของการส่งออกอาเซียน-5 การเปลี่ยนแปลงของการนาเข้าอาเซียน-5 y-o-y y-o-y 50% 40% 40% 30% 30% 20% 20% 10% 10% 0% 0% -10% -10% -20% -20% -30% -30% 2009 นโดน ซ 2010 าลซ 2011 ฟลปปน ์ 2012 2009 2013 ง โปร์ ไท นโดน ซ 2010 าลซ 2011 ฟลปปน ์ 2012 2013 ง โปร์ ไท เศรษฐกิจอาเซียน: อาเซียนค้าขายกันเองมาก และเป็ นสัญญาณการ รวมกลุ่มทางเศรษฐกิจที่ดี ตลาดส่งออกสินค้าที่สาคัญปี 2556 (อาเซียน-5): USD term % อินโดนีเซีย* มาเลเซีย ฟิลปิ ปินส์ สิงคโปร์ ไทย จีน 12.1 13.4 12.2 11.8 11.9 ญี่ปนุ่ 14.9 11.1 21.2 4.3 9.7 สหรัฐอเมริกา สหภาพยุโรป 8.6 9.2 8.1 9.1 14.5 11.4 5.7 8.5 10.0 9.8 อาเซียน 22.1 28.1 15.7 31.4 26.0 อื่นๆ 33.0 30.3 25.0 38.3 32.5 ล้านดอลลาร์สหรัฐฯ หมายเหตุ: ข้อมูลปี 2556 ของประเทศอินโดนีเซียมีเพียง ม.ค.-พ.ย. ทีมา: ่ CEIC Data อินโดนีเซีย* จีน 20,065.1 ญี่ปนุ่ สหรัฐอเมริ กา สหภาพยุโรป 24,733.1 14,322.4 15,218.5 มาเลเซีย 30,711.2 25,327.8 18,443.9 ฟิลปิ ปินส์ 6,582.6 11,423.1 สิงคโปร์ 48,365.5 ไทย 27,238.2 หมายเหตุ: ข้อมูลปี 2556 ของประเทศอินโดนีเซียมีเพียง ม.ค.-พ.ย. ทีมา: ่ CEIC Data รวม 100.0 100.0 100.0 100.0 100.0 อาเซียน 36,627.9 อื่นๆ 54,616.3 รวม 165,583.4 20,713.6 64,074.7 69,124.1 228,395.2 7,818.8 6,160.0 8,472.7 13,521.1 53,978.2 17,629.3 23,527.4 34,995.0 128,824.7 157,026.3 410,368.1 22,235.6 22,958.7 22,431.7 59,317.7 74,347.9 228,529.8 30 เศรษฐกิจอาเซียน: อาเซียนมีสินค้าส่งออกหลักคล้ายกันมาก ไทย รายการสินค้า สินค้าส่งออกสินค้าสาคัญ Mil. USD % share 1 2 Motor cars, parts and accessories Automatic data processing machines and parts 24,401.1 15.52 17,756.4 9.25 3 Refine fuels 12,729.3 7.06 4 5 6 Precious stones and jewellery Chemical products Polymers of ethylene, propylene, etc in primary forms 7 Rubber products 8 Rubber 9 Electronic integrated circuits 10 Machinery and parts thereof มาเลเซีย 10,085.4 6.05 9,106.1 5.90 8,956.3 5.73 8,511.0 8,233.5 7,214.2 6,785.9 4.75 3.68 3.39 3.21 อินโดนี เซีย Item 1 2 3 4 5 Mineral Products Fats, Oils, Waxes Of Animal/vegetable Machinery, Electric, Electronic Equipments Textiles & Textile Articles Plastics, Rubber and Articles Thereof สิงคโปร์ Item 1 2 3 4 5 Electronics Valves Organic chemicals Disc Media Products & Plastic Articles Plastics in Primary Forms Communication Equipment ฟิลิปปินส์ รายการสินค้า 1 Electrical Machinery, Apparatus & Appliances 2 Refined Petroleum Products Mil. USD %share 47,351.62 20.73 19,396.96 8.49 3 Crude or Refined Oils 4 Telecommunications & Sound Recording Equip 5 Petroleum Oils 13,461.27 5.89 12,176.36 5.33 10,200.01 4.47 1 2 3 4 5 Item Electronic Products: Components Devices, Semiconductors Electronic Data Processing Woodcraft and Furniture Metal Components Articles of Apparel and Clothing Accessories Mil. USD 57,607.49 17,556.15 15,086.05 11,590.57 11,032.91 Mil. USD 89,941.21 17,675.18 16,989.87 12,152.10 11,864.44 Mil. USD 15,978.89 3,622.48 3,523.27 1,814.63 %share 34.79 10.60 9.11 7.00 6.66 %share 21.92 4.31 4.14 2.96 2.89 %share 29.6 6.7 6.5 3.4 1,671.26 3.1 สภาวะเศรษฐกิจไทย สภาวะเศรษฐกิจไทย ผลกระทบทางการเมืองต่อเศรษฐกิจ …ครัง้ นี้ ไม่เหมือนเดิม ความขัดแย้ งทางการเมืองครั้งนีส้ ่ งผลให้ ความเชื่ อมั่นผู้บริ โภคและผู้ลงทุนลดลง เศรษฐกิจในประเทศอ่อนแอ ซึ่งดูผวิ เผินจะคล้ ายกับเหตุการณ์ ในอดีต หากแต่ ครั้งนีแ้ ตกต่ างออกไปจากเดิมตรงทีภ่ าคการส่ งออกของไทย ครั้งนีอ้ ่อนแอมาก จนไม่ สามารถเป็ นแรงขับเคลือ่ นเศรษฐกิจได้ เหมือนก่อน 33 ความขัดแย้งทางการเมืองเป็ นเวลานานส่งผลเสียต่อความเชื่อมันผู ่ ้บริโภคและผู้ลงทุน จานวนนักท่องเที่ยว เติบโตช้า ขณะที่ธรุ กิจที่พึ่งพาตลาดในประเทศมีความเสี่ยงมากขึ้นจากความต้องการในประเทศที่อ่อนแอ นอกจากนี้ ความเชื่อมันของนั ่ กลงทุนต่างประเทศที่ลดลงอาจส่งผลให้เงินทุนไหลออก อัตราดอกเบี้ยนโยบาย อาจมีการปรับลดลงเพื่อกระตุ้นการเจริญเติบโตทางเศรษฐกิจในที่สดุ ผลกระทบของความเชื่อมั ่นที่ลดลงต่อเศรษฐกิจไทย โรงแรม ภัตตาคารและธุรกิ จบันเทิ งถูกกระทบจาก การชะลอลงของจานวนนักท่องเที่ยว โดยเฉพาะ อย่างยิ่ งจากเอเชียตะวันออก ค่าเงิ นบาท และอัตรา ดอกเบีย้ นักท่องเที่ยวยังคงท่องเที่ยวในพืน้ ที่ต่างจังหวัด อาทิ ทางภาคใต้และภาคเหนื อ อย่างไรก็ดี อัตรา การเติ บโตของนักท่องเที่ยวยังคงลดลง การ ท่องเที่ยว ความเ ่อมัน่ ทีล่ ดลง ความเชื่อมั ่นนักลงทุนชาวต่างชาติ อาจลดลง ส่งผลให้เงิ นไหลออกและเงิ นบาทอ่อนค่า กนง. อาจปรับลดอัตราดอกเบีย้ เพื่อกระตุ้น เศรษฐกิ จที่เกิ ดจากความอ่อนแอของอุปสงค์ ภายในประเทศ การลงทุน นักลงทุนอาจจะเลื่อนการตัดสิ นใจในการ ลงทุนออกไป ธุรกิ จ/อุตสาหกรรมต่างๆ มียอดขายลดลง ส่งผลให้สภาพคล่องทางการเงิ นอาจตึงตัว ตลาดใน ประเทศ 34 ความไม่สงบทางการเมืองเป็ นเวลานาน ทาให้ความเชื่อมันของผู ่ บ้ ริโภคและนักลงทุนลดลง ถ้า ประวัติศาสตร์ซา้ รอย ความเชื่อมันผู ่ บ้ ริโภคมีแนวโน้ มลดลงอย่างต่อเนื่ องจนกว่าจะมีการแก้ปัญหา (ชัวคราว) ่ อย่างไรก็ดี ในสถานการณ์ ปัจจุบนั ดัชนี ความเชื่อมันทางธุ ่ รกิจอาจจะไม่สามารถฟื้ นตัวได้ มากนัก เนื่ องจากการส่งออกอาจจะไม่ฟื้นตัวตามเศรษฐกิจโลกที่ปรับดีขึน้ 105 100 105 Confidence rebounded temporarily after the Coup before falling afterwards amid full of uncertainty 100 95 90 85 Confidence rebounded temporarily after the Coup 95 Confidence dropped gradually during prolonged protest 90 Confidence increased after a new election in late 2007 Confidence fell sharply amid full of uncertainty in politics Note that global economy was supporting exports at that time 80 t t+1 t+2 t+3 t+4 t+5 t+6 t+7 t+8 t+9 t+10 t+11 t+12 t+13 t+14 t+15 t+16 t+17 t+18 t+19 t+20 t+21 t+22 t+23 80 85 Confidence dropped more sharply this time than the previous one Jan 06 - Dec 07 Oct 13 - Dec 13 t t+1 t+2 t+3 t+4 t+5 t+6 t+7 t+8 t+9 t+10 t+11 t+12 t+13 t+14 t+15 t+16 t+17 t+18 t+19 t+20 t+21 t+22 t+23 Index กรณี ศึกษา: เปรียบเทียบเหตุการณ์ความขัดแย้งทางการเมือง ความเชื่อมั ่นผูบ้ ริโภค ความเชื่อมันทางธุ ่ รกิจ Index Jan 06 - Dec 07 Oct 13 - Dec 13 • ม.ค. 49 – .ค.50: มีกลุ่มผูป้ ระท้วงจนเป็ นสาเหตุให้นายกฯทักษิณยุบสภาฯเดอนกุมภาพัน ์ 49 แต่ไม่สามารถจัดการเลอกตัง้ ได้เสร็จสิน้ จน นาไปสู่การรัฐประหารในเดอนกันยายน 49 ; มีการเลอกตัง้ และจัดตัง้ รัฐบาลในเดอน นั วาคม 50 • ต.ค. 56 - ปจั จุบนั : มีกลุ่มผูป้ ระท้วงนายกฯยิง่ ลักษณ์จนนาไปสู่การยุบสภาฯเดอน นั วาคม 56 และยังไม่สามารถจัดการเลอกตัง้ ได้สาเร็จ 35 เมื่อเปรียบเที ยบทัง้ สองช่ วงเวลา การบริโภคภาคเอกชนและการลงทุนภาคเอกชนค่อนข้ างอ่ อนแอ ในขณะที่ การบริโภคภาครัฐและการลงทุนภาครัฐก็ไม่สามารถขับเคลื่อนการเติบโตทางเศรษฐกิจได้ ใน ครัง้ ก่อนการเติบโตทางเศรษฐกิจของไทยถูกขับเคลื่อนจากการส่งออกสุทธิที่โตตามความต้องการของ ตลาดโลก แต่ในปัจจุบนั ภาคการส่งออกของไทยกลับค่อนข้างอ่อนแอ % yoy แหล่งที่มาของการเจริญเติบโตทางเศรษฐกิจ: ด้านรายจ่าย 25.0 20.0 15.0 10.0 5.0 0.0 -5.0 -10.0 Private Consumption Public Consumption Private Investment Public Investment Change in Inventories Net Exports 2013q4 2013q3 2013q2 2013q1 2012q4 2012q3 2012q2 2012q1 2011q4 2011q3 2011q2 2011q1 2010q4 2010q3 2010q2 2010q1 2009q4 2009q3 2009q2 2009q1 2008q4 2008q3 2008q2 2008q1 2007q4 2007q3 2007q2 2007q1 2006q4 2006q3 2006q2 2006q1 2005q4 2005q3 2005q2 2005q1 -15.0 36 ก่อนหน้ านี้ ภาคการผลิตสามารถเติบโตได้อย่างแข็งแกร่งท่ามกลางความขัดแย้งทางการเมือง อย่างไร ก็ตาม ในสภาวะการณ์ ปัจจุบนั ภาคการผลิตค่อนข้างชะลอตัวจากการที่ ตลาดโลกลดความต้ องการ ผลิตภัณฑ์ที่ ใช้ เทคโนโลยี ไม่สูง ขณะเดี ยวกัน ความต้ องการสิน ค้ าคงทนในประเทศกลับ ลดลงจาก ปัญหาหนี้ ภาคครัวเรือนที่อยู่ในระดับสูง แหล่งที่มาของการเจริญเติบโตทางเศรษฐกิจ: ภาคอุปทาน % yoy 25.0 20.0 15.0 10.0 5.0 0.0 -5.0 -10.0 Agriculture Mining and Quarrying Manufacturing Construction 2013q4 2013q3 2013q2 2013q1 2012q4 2012q3 2012q2 2012q1 2011q4 2011q3 2011q2 2011q1 2010q4 2010q3 2010q2 2010q1 2009q4 2009q3 2009q2 2009q1 2008q4 2008q3 2008q2 2008q1 2007q4 2007q3 2007q2 2007q1 2006q4 2006q3 2006q2 2006q1 2005q4 2005q3 2005q2 2005q1 -15.0 Services 37 สินค้าส่งออกของไทยส่วนใหญ่เป็ นสินค้าที่มีมูลค่าเพิ่มตา่ เทคโนโลยีล้าสมัย ขณะที่ตลาดโลกใน ปัจจุบนั พบว่ามีความต้องการในผลิตภัณฑ์เหล่านัน้ ลดลง ดังนัน้ คาดว่าการส่งออกของไทยในครัง้ นี้ ไม่ น่ าจะได้รบั ประโยชน์ จากการฟื้ นตัวของเศรษฐกิจโลกเท่าที่ควร การส่งออกสินค้าที่สาคัญ Items 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 รถยนต์ อุปกรณ์และส่วนประกอบ เครอ่ งคอมพิวเตอร์ อุปกรณ์และ ส่วนประกอบ น้ามันสาเร็จรูป อัญมณีและเครอ่ งประดับ เคมีภณ ั ฑ์ เม็ดพลาสติก ผลิตภัณฑ์ยาง ยางพารา แผงวงจรไฟฟ้า เครอ่ งจักรกลและส่วนประกอบ รวม 10 รายการ อ่นๆ รวม 10 รายการ Value (mil. USD) 2006 2007 2012 % share 2013 % growth (y-o-y) 2006 2007 2012 2013 2007 2013 9,524.2 12,978.1 22,912.6 24,401.1 7.3 8.4 10.0 10.7 36.3 6.5 14,869.4 17,331.6 19,056.6 17,756.4 11.5 11.3 8.3 7.8 16.6 -6.8 3,648.9 4,866.9 12,881.3 12,729.3 2.8 3.2 5.6 5.6 33.4 -1.2 3,668.3 5,381.8 13,147.6 10,085.4 2.8 3.5 5.7 4.4 46.7 -23.3 3,434.3 3,920.1 8,516.4 9,106.1 2.6 2.5 3.7 4.0 14.1 6.9 4,498.4 5,212.3 8,531.7 8,956.3 3.5 3.4 3.7 3.9 15.9 5.0 3,082.0 3,653.7 8,409.8 8,511.0 2.4 2.4 3.7 3.7 18.6 1.2 5,396.6 5,640.0 8,745.8 8,233.5 4.2 3.7 3.8 3.6 4.5 -5.9 7,030.0 8,418.1 6,689.0 7,214.2 5.4 5.5 2.9 3.2 19.7 7.9 2,655.2 4,369.1 6,239.5 6,785.9 2.0 2.8 2.7 3.0 64.6 8.8 57,807.2 71,771.7 115,130.2 113,779.0 44.6 46.6 50.2 49.8 24.2 -1.2 71,913.2 82,093.2 114,105.9 114,750.8 55.4 53.4 49.8 50.2 14.2 0.6 129,720.4 153,865.0 229,236.1 228,529.8 100.0 100.0 100.0 100.0 18.6 -0.3 ทีม่ า: กระทรวงพาณิชย์ 38 ตลาดส่งออกของไทยกระจายไปยังภูมิภาคเอเชียมากขึน้ ขณะที่ตลาดสหรัฐอเมริกาและญี่ปนุ่ ลดลง อย่างไรก็ตาม การฟื้ นตัวของเศรษฐกิจโลกในปี นี้ ส่วนใหญ่มาจากเศรษฐกิจกลุ่มประเทศ พัฒนาแล้ว ในขณะที่ตลาดเกิดใหม่คาดว่าจะเติบโตในอัตราที่ชะลอลง ดังนัน้ ตลาดส่งออก หลักของไทยอาจจะไม่สามารถสนับสนุนการส่งออกได้มาก การส่งออกรายประเทศที่สาคัญ 2556 2550 10.2% 11.2% 37.6% 10.5% 44.7% 9.8% 12.1% 8.6% 5.8% 5.6% 2.2% 1.5% 3.4% 4.5% 3.2% 1.2% 5.0% 5.0% 4.8% 5.8% 4.6% 2.8% สหรัฐอเมริกา ญีป่ นุ่ จีน สิงคโปร์ ฮ่องกง มาเลเซีย ออสเตรเลีย อินโดนีเซีย อินเดีย เวียดนาม อ่นๆ 39 แม้ว่าการส่งออกจะชะลอตัวลง ทัง้ ด้านสินค้าและบริการ แต่ด้านการท่องเที่ยวยังคงดี ดังจะ เห็นได้จากจานวนนักท่องเที่ยวที่ยงั คงเติบโตได้ในอัตราสูงแม้ว่าจะเกิดปัญหาทางการเมือง ขณะที่ตลาดการท่องเที่ยวมีความหลากหลายมากกว่าอดีต 2550 จานวนนักท่องเที่ยวชาวต่างประเทศ : Excluding Overseas Thai มาเลเซีย 10.6% ญีป่ นุ่ 8.8% อนๆ 39.9% Persons/month เกาหลี 7.5% 3,000,000 จีน 6.3% 2,500,000 อังกฤษ ออสเตรเลีย USA 5.9% 4.6% 4.7% อินเดีย 3.7% เยอรมัน สิงคโปร์ 3.8% 4.2% 2,000,000 2556 2007: Total tourist arrivals = 14.46 mil 1,500,000 อ่นๆ 35.9% 1,000,000 Jun-05 Dec-05 Jun-06 Dec-06 Jun-07 Dec-07 Jun-08 Dec-08 Jun-09 Dec-09 Jun-10 Dec-10 Jun-11 Dec-11 Jun-12 Dec-12 Jun-13 Dec-13 500,000 จีน 17.5% มาเลเซีย 11.1% อังกฤษ 3.4% ออสเตรเลีย 3.4% รัสเซีย 6.5% สิงคโปร์ 3.6% 2013: Total tourist arrivals = 25.56 mil อินเดีย 4.0% ญีป่ นุ่ ลาว เกาหลี 5.8% 4.0% 4.9% 40 ปัญหาความไม่แน่ นอนทางการเมืองไม่ได้มีเพียงประเทศไทยเพียงประเทศเดียว ภายในปี นี้ มีอีกหลายประเทศที่ กาลังจะมีการเลือกตัง้ และอาจมีการเปลี่ยนขัว้ ทางการเมือง ซึ่งส่งผลให้เกิดความไม่แน่ นอนและความไม่มนใจของ ั่ ผู้ลงทุน อย่างไรก็ดี เมื่อปัญหาการเมืองสิ้นสุดลง กระแสเงินไหลออกอาจไม่รนุ แรง ขณะที่ความเชื่อมันจะฟื ่ ้ นขึ้นมา If political situation in EM turns certain, capital flows could return to those markets; but if Thai political situation remains uncertain, capital flows would divert from Thailand to others 41 สภาวะเศรษฐกิจไทย เมื่อสิ้นมาตรการ QE …บาทจะอ่อนค่าแค่ไหน แม้ ว่าธปท.จะมีเงินสารองสู ง ขณะทีห่ นีต้ ่ างประเทศระยะสั้ นของไทยมีไม่ มาก จึงดู เหมือนว่ าไทยมีภูมิค้ ุมกันจากภาวะความผันผวนของตลาดเงินต่ างประเทศหากมีการถอน มาตรการ QE ทีแ่ รงขึน้ แต่ อย่ าลืมว่ านักลงทุนต่ างชาติอาจถอนเงินลงทุนจากตลาดเกิด ใหม่ ท้งั กระดาน โดยไม่ ดูเสถียรภาพของประเทศมากนัก จึงน่ ากังวลว่ า ค่ าเงินบาทจะอยู่ ในทิศทางอ่อนค่ าและมีความผันผวนมากขึน้ ที่มา http://www.forexlive.com ตลาดการเงินของประเทศเกิดใหม่กาลังตื่นตัวอีกครัง้ หลังเริ่มมีการปรับลด มาตรการ QE ลงช่วงเดือนธันวาคม และคาดว่าจะมีการปรับลด QE ลงต่อเนื่ อง ซึ่งอาจส่งผลให้เกิดเงินไหลออก และสภาพคล่องที่ตึงตัวมากขึน้ งบดุลของธนาคารกลางสหรัฐฯ พันล้านดอลลาร์สหรัฐฯ QE3: > USD 1,200bn 5,000 QE2: USD 600 bn 4,000 QE1: USD 1.75 trn 3,000 2,000 ทีม่ า: Board of Governors of the Federal Reserve System Feb 14 Jul 13 Dec 12 May 12 Oct 11 Mar 11 Aug 10 Jan 10 Nov 08 Apr 08 Sep 07 0 Jun 09 1,000 ประชุม FOMC ครั้งต่อไปวันที่ 18-19 มีนาคม 43 คณะกรรมการนโยบายการเงินสหรัฐฯ มีมมุ มองต่อเศรษฐกิจดีขึน้ ขณะที่คาด ว่าอัตราว่างงานจะตา่ กว่าระดับ 6.5% ได้ในปี นี้ ซึ่งน่ าจะเพิ่มมุมมองว่าทาง สหรัฐฯ จะหยุดมาตรการ QE ในช่วงกลางปี ประมาณการอัตราการว่างงาน โดยธนาคารกลางสหรัฐฯ ประมาณการเศรษฐกิจโดยธนาคารกลางสหรัฐฯ % 3.8 3.5 3.3 3.0 2.8 2.5 2.3 2.0 1.8 1.5 1.3 1.0 7.5 7.4 7.3 7.2 7.1 7.0 6.9 6.8 6.7 6.6 6.5 6.4 6.3 6.2 6.1 6.0 5.9 5.8 5.7 5.6 5.5 5.4 5.3 5.2 5.1 5.0 September 2013 December 2013 2013 2014 2015 2016 2013 2014 2015 2016 นั วาคม 2556 2.2 – 2.3 2.8 -3 .2 3.0 – 3.4 2.5 - 3.2 กันยายน 2556 2.0 – 2.3 2.9 – 3.1 3.0 – 3.5 2.5 -3.3 % September 2013 December 2013 2013 2014 2015 2016 2013 2014 2015 2016 นั วาคม 2556 7.0 – 7.1 6.3 – 6.6 5.8 – 6.1 5.3 – 5.8 กันยายน 2556 7.1 – 7.3 6.4 – 6.8 5.9 – 6.2 5.4 – 5.9 44 อัตราว่างงานที่ลดลงเหลือ 6.6% มาจากเหตุผลที่ผิด คือมีแรงงานออกจากตลาดแรงงานมาก ส่งผลให้อตั ราการมีส่วนร่วมในกาลังแรงงานลดลงต่อเนื่ อง ขณะที่การจ้างงานก็เพิ่มขึน้ น้ อย หากเป็ นเช่นนี้ ทางFOMC อาจจาเป็ นต้องคง QE เพื่อกระตุ้นเศรษฐกิจต่อไปอีกระยะ แม้อตั รา ว่างงานจะลดลงตา่ กว่า 6.5% ยอดการจ้างงานนอกภาคการเกษตร number อัตราการว่างงานสหรัฐฯ 600,000 % 400,000 12.0 200,000 0 10.0 -200,000 -400,000 -600,000 8.0 -800,000 Jan-14 Jul-13 Jan-13 Jul-12 Jan-12 Jul-11 Jan-11 Jul-10 Jan-10 Jul-09 Jan-09 6.6 Jul-08 6.0 -1,000,000 4.0 % May 99 Jan 00 Sep 00 May 01 Jan 02 Sep 02 May 03 Jan 04 Sep 04 May 05 Jan 06 Sep 06 May 07 Jan 08 Sep 08 May 09 Jan 10 Sep 10 May 11 Jan 12 Sep 12 May 13 Jan 14 0.0 Labor Participation rate 70.0 68.0 66.0 64.0 62.0 60.0 58.0 Sep-00 May-01 Jan-02 Sep-02 May-03 Jan-04 Sep-04 May-05 Jan-06 Sep-06 May-07 Jan-08 Sep-08 May-09 Jan-10 Sep-10 May-11 Jan-12 Sep-12 May-13 Jan-14 2.0 45 อย่างไรก็ดี ตลาดแรงงานที่กระเตื้องขึ้นและตัวเลขเศรษฐกิจที่ปรับดีขึ้นน่ าจะมีผลให้ทาง FOMC ปรับลด QE ลง ได้เร็วกว่าเดิม โดยการประชุมครัง้ ถัดไปนับว่ามีความสาคัญ เนื่ องจากจะเป็ นครัง้ แรกที่ Yellen จะเป็ นประธาน การประชุม ซึ่งอาจมีผลต่อการปรับลดขนาด QE ได้ ซึ่งนักลงทุนอาจเลี่ยงตลาดเกิดใหม่และเข้าไปถือสินทรัพย์ ปลอดภัยเช่นดอลลาร์สหรัฐฯ USD mn 90,000 Additional monthly monetary stimulus (QE) 1st Tapering on Dec 18th 80,000 2nd Tapering on Jan 29th 70,000 Let’s see how much Tapering would be on Mar 19th depending on how fast the If the economy is economy recovers improving faster than 60,000 expected, the FOMC could announce to end the QE program during the Jul 30th meeting 50,000 40,000 30,000 If the economy is improving slowly, the FOMC is likely to announce to end the QE program during the Oct 29th meeting 20,000 10,000 0 Sep-13 Oct-13 Nov-13 Dec-13 Jan-14 Feb-14 Mar-14 Apr-14 May-14 Jun-14 Gradual tapering Indicating a meeting calendar Jul-14 Aug-14 Sep-14 Oct-14 Optimistic economic data 46 ประเทศไทยมีความเสี่ยงจากการที่เงินจะหยุดไหลเข้า หรือไหลออกอย่างรวดเร็ว แม้ เศรษฐกิจมหภาคด้านต่างประเทศยังมีเสถียรภาพดี และโดยรวมแล้วความเสี่ยงของไทย จะตา่ กว่าประเทศที่มีปัญหาในปัจจุบนั ก็ตาม ดัชนี วดั เงินทุนหยุดไหลเข้า โดย The Economist ดัชนี นี้อาศัยตัวแปรจาก 4 ปัจจัยหลัก 1. ดุลบัญชีเดิ นสะพัด: แสดงถึงการพึง่ พาเงินออมจาก ต่างประเทศ เพอ่ ใ ใ้ นการลงทุนในประเทศ อันอาจเกิด ปญั หาได้ในกรณีเงินหยุดไหลเข้า 2. หนี้ ต่างประเทศระยะสัน้ : แสดงถึงความยากลาบากของ ผูก้ เู้ งินในการ าระเงินกู้ (เทียบต่อเงินสารองระหว่าง ประเทศ) 3. การเติ บโตของสิ นเชื่อ: แสดงถึง ุรกิจทีพ่ ง่ึ พาเงินกูม้ าก ขึน้ ขณะทีร่ าคาสินทรัพย์เริม่ ส่งสัญญาณสูงเกิน ปจั จัยพน้ ฐาน 4. การเปิ ดกว้างทางการเงิ น: อาจมีผลดีต่อการเติบโตทาง เศรษฐกิจในระยะยาว แต่กม็ ผี ลให้เงินไหลออกได้งา่ ยขึน้ ทีม่ า :The Economist (7 ก.ย. 2556) 47 จากทัง้ สี่ตวั แปร ประเทศไทยมีความเสี่ยงจากการที่สินเชื่อเร่งตัวขึน้ แรงในช่วงที่ ผ่านมา อันอาจกดดันให้สภาพคล่องตึงตัวได้ โดยเฉพาะช่วงที่มีเงินไหลออกมาก ดุลบัญชีเดิ นสะพัดต่อจีดีพี (%) การเติ บโตของสิ นเชื่อ (%) หนี้ ต่างประเทศระยะสัน้ เทียบ ต่อเงินสารองระหว่างประเทศ (%) การเปิ ดกว้างทาง การเงิ น (มากไปน้ อย) ทีม่ า: The Economist (7 ก.ย. 2556) 48 อย่าเพิ่งกังวล... ธนาคารพาณิชย์ไทยมีการกันเงินสารองอย่างเข้มแข็ง ขณะที่ภาวะ หนี้ เสียในระบบตา่ อีกทัง้ สภาพคล่องมีแนวโน้ มคลายตัวมากขึน้ อัตราส่วนเงิ นกองทุนต่อสิ นทรัพย์เสี่ยง (%) 18 สัดส่วนหนี้ เสียและการตัง้ สารอง (%) 14 16 12 14 10 12 8 10 6 Tier 1 ratio >6% Total capital ratio >8.5% 8 4 2 Tier 1 Capital / Risk Assets Capital funds / Risk Assets 15 10 5 0 Credit Growth Deposit Growth JUL 2013 JAN 2013 JUL 2012 JAN 2012 r JUL 2011 r JAN 2011 r JUL 2010 JAN 2010 JUL 2009 JAN 2009 JUL 2008 JAN 2008 JUL 2007 JAN 2007 JUL 2006 JAN 2006 JUL 2005 JAN 2005 -5 ทีม่ า: ธปท 98.0 96.0 94.0 92.0 90.0 88.0 86.0 84.0 82.0 80.0 78.0 76.0 NPLs / Loans สัดส่วนสิ นเชื่อต่อเงิ นฝาก (%) 49 Q3/2013 p Q1/2013 r Q3/2012 r Q1/2012 r Q3/2011 Q1/2011 Q3/2010 Q1/2010 Q3/2009 Q1/2009 Q3/2008 Q1/2008 p Q3/2007 p Q1/2007 Q3/2006 Q1/2006 Q3/2005 Q1/2005 Actual allowance / Loans การเติ บโตของสิ นเชื่อและเงิ นฝาก (%yoy) 20 0 Q3/2004 Q3/2013 p Q1/2013 r Q3/2012 r Q1/2012 r Q3/2011 Q1/2011 Q3/2010 Q1/2010 Q3/2009 Q1/2009 Q3/2008 Q1/2008 p Q3/2007 p Q1/2007 Q3/2006 Q1/2006 Q3/2005 Q1/2005 Q3/2004 6 แต่ตลาดการเงินไทยก็ไม่อาจหลีกพ้นวิกฤติเงินไหลออกได้ โดยเงินสารองระหว่าง ประเทศลดลง ขณะที่ค่าเงินกลับอ่อนค่าจากต้นปี ก่อนมาก Foreign Reserve (%) %yoy Foreign Exchange Rate (%) %yoy -52.9 Pakistan3 Argentina (ARS) -35.1 Argentina3 Venezuela (VEF) -26.9 Ukraine3 Indonesia4 Malasia3 Philipppines4 Brazil5 Brazil (BRL) -1.7 -0.8 South Africa (ZAR) -0.4 Chile (CLP) India (INR) 0.5 Russia (RUB) Russia3 1.1 Colombia(COP) Poland3 1.3 Philippines (PHP) India5 1.7 Thailand (THB) Algeria1 1.9 Peru (PEN) South Africa2 2.6 Turkey5 3.2 Hungary3 5.5 Venezuela1 5.9 Mexico5 8 Peru2 8.4 Romania3 9.2 Saudi Arabia3 14 China4 15.4 Columbia2 Pakistan (PKR) Malasia (MYR) Ukrain (UAH) Egypt (EGP) Mexico (MXN) Romania (RON) Hungary (HUF) Vietnam (VND) Saudi Arabia (SAR) Egypt1 Poland (PLN) 35.5 Banladesh3 Bangladesh (BDT) 51.6 -20 0 0.1 1.2 2.0 2.7 Algeria (DZD) 20.4 -40 -25.6 -22.6 -21.3 -20.9 -15.8 -15.4 -15.4 -12.5 -10.9 -10.4 -10.2 -7.9 -7.9 -4.9 -4.6 -3.6 -2.4 -1.2 -1.1 0.0 Turkey (TKY) Chile3 -60 -46.5 Indonesia (IDR) -11.9 -7.1 Thailand3 -61.1 20 China (CNY) 40 60 Remarks: 1 = end of September 2013, 2 = end of October 2013, 3 = end of November 2013, 4 = end of December 2013, and 5 = January 17, 2014 Source: Bloomberg -80.0 -60.0 -40.0 Remark: as of January 29, 2014 Source: Bloomberg -20.0 0.0 %, y-o-y 20.0 50 สิ่งที่น่ากังวลสาหรับเศรษฐกิจโลกในช่วงนี้ คือวิกฤติเงินไหลออกในตลาดเกิดใหม่ ซึ่งแม้ ไทยมีภมู ิ ค้มุ กันที่เข้มแข็งจากเงินสารองที่สงู แต่คาดว่าต่างชาติจะเทขายสินทรัพย์เสี่ยง ยกกระดาน เป็ นห่วงว่าอาจเกิดวิกฤติการเงินตลาดเกิดใหม่ได้ Tom yam kung crisis 1997 Hamburger crisis 2008 International buffet crisis 2014? Including the “Fragile Five”: Turkey, Brazil, India, Indonesia and South Africa 51 depreciation เงินบาทอ่อนค่าในช่วงปลายปี ก่อนซึ่งเป็ นทิศทางเดียวกับภูมิภาค จากความกังวลเรื่องการถอนมาตรการ QE จน ช่วงราวกลางเดือนกุมภาพันธ์ ที่ Yellen ออกมากล่าวในเชิงให้ความเชื่อมันว่ ่ าอัตราดอกเบี้ยจะอยู่ในระดับตา่ อีก ระยะ ได้ส่งผลให้เงินทุนไหลกลับเข้ามาตลาดเกิดใหม่อีกครัง้ ซึ่งทางเรามองว่าการกลับมาของเงินทุนครัง้ นี้ เป็ น เพียงชัวคราว ่ ก่อนการประชุม FOMC เดือนมีนาคม Foreign Exchanges Index =100 on Oct 1, 2013 108 106 104 102 100 96 USD/IDR USD/THB USD/PHP USD/SGD USD/MYR 52 25-Feb 18-Feb 11-Feb 4-Feb 28-Jan 21-Jan 14-Jan 7-Jan 31-Dec 24-Dec 17-Dec 10-Dec 3-Dec 26-Nov 19-Nov 12-Nov 5-Nov 29-Oct 22-Oct 15-Oct 8-Oct 94 1-Oct appreciation 98 ิ นทุนไหลเข้า และจากที่นักลงทุนคลายความกังวลต่อการถอน ตลาดหุ้นในอาเซียนได้รบั ผลบวกชัวคราวจากเง ่ มาตรการ QE แต่ทางเราก็มองว่าเป็ นเหตุการณ์ชวคราว ั่ Index =100 on Oct 1, 2013 Stock Exchanges 3-Oct 8-Oct 13-Oct 18-Oct 23-Oct 28-Oct 2-Nov 7-Nov 12-Nov 17-Nov 22-Nov 27-Nov 2-Dec 7-Dec 12-Dec 17-Dec 22-Dec 27-Dec 1-Jan 6-Jan 11-Jan 16-Jan 21-Jan 26-Jan 31-Jan 5-Feb 10-Feb 15-Feb 20-Feb 25-Feb 110 108 106 104 102 100 98 96 94 92 90 88 86 84 82 80 Indonesia (JKSE) Thailand(SET) Phillipines(PSE) Singapre(FTSTI) Malaysia(KLI) 53 เงินบาทมีแนวโน้ มไปในทิศทางอ่อนค่าจากความกังวลเรื่องเงินไหลออกจากการถอน มาตรการ QE นอกจากนี้ ยงั มีปัจจัยความเสี่ยงด้านความผันผวนของตลาดการเงินในประเทศ กาลังพัฒนาที่คาดว่าจะทวีความรุนแรงขึน้ ในครึ่งหลังของปี Projections of Exchange Rate USD/THB 35 34 33.60 33.50 33 34.00 33.70 33.50 32.68 33.00 32 31.24 31 31.09 30 2014Q4f 2014Q3f 2014Q2f 2014Q1f 2013Q4 2013Q3 2013Q1 2013Q2 29.26 29 54 สภาวะเศรษฐกิจไทย เศรษฐกิจซบเซา …ดอกเบีย้ จะลงอีกได้ไหม มีโอกาสทีท่ างกนง.จะปรับลดอัตราดอกเบีย้ นโยบายลง 0.25% โดยพิจารณาจากการหดตัวของอุปสงค์ ในประเทศ ขณะทีภ่ าระดอกเบีย้ จากหนีค้ รัวเรือนได้ กดดันให้ ครัวเรือนลดการใช้ จ่ายอย่างมาก ซึ่งการลดอัตราดอกเบีย้ จะช่ วย กระตุ้นการใช้ จ่ายได้ ขณะทีส่ ภาพคล่ องของธนาคารพาณิชย์ มีแนวโน้ มผ่ อนคลาย อัตราเงินเฟ้ออยู่ในระดับต่า อีก ทั้งความกังวลต่ อเงินทุนไหลออกมีไม่ มากนัก จึงน่ าจะเป็ นปัจจัยสนับสนุนการลดดอกเบีย้ ในครั้งนี้ อัตราดอกเบีย้ นโยบายมีโอกาสลงได้อีก 0.25% เพื่อบรรเทาค่าใช้จ่ายจากหนี้ ครัวเรือนที่ สูง โดยไม่น่าจะกระทบเงินไหลออก ขณะที่สภาพคล่องของธนาคารพาณิชย์คาดว่าจะผ่อน คลายมากขึน้ หลังลดเป้ าการเติบโตของสินเชื่อ อีกทัง้ ภาวะเงินเฟ้ อยังอยู่ในระดับตา่ หน ้ รัว ร น งน ฟ้ ั รา ด บ้ งนไหล ภา ล่ ง . 56 หนี้ ครัวเรือนเร่งตัวแรง โดยเฉพาะในช่วง 2 ปี ที่ผา่ นมา อันกระทบต่อความสามารถในการใช้ จ่ายของครัวเรือน แต่เริ่มเห็นภาพการชะลอตัวของการก่อหนี้ เนื่ องจากแนวโน้ มเศรษฐกิจที่ไม่ ดีได้ลดความต้องการบริโภคสินค้าคงทน สินเชื่อต่อครัวเรือน และอัตราหนี้ ภาคครัวเรือนต่อ GDP % of GDP Billion baht 10,000 77.3 9,000 7,000 6,000 4,000 45.1 46.8 48.4 54.6 55.6 61.4 90.0 80.0 70.4 8,000 5,000 80.1 70.0 63.0 60.0 47.6 50.0 3,000 40.0 2,000 30.0 1,000 0 20.0 2546 ทีม่ า: ธปท 2547 2548 2549 2550 หนี้ภาคครัวเรอน (left) 2551 2552 2553 2554 2555 Q3/2556 หนี้ภาคครัวเรอนต่อ GDP (right) 57 ในส่วนของตลาดพันธบัตรไทยนัน้ เรามีความเสี่ยงจากการถอนเงินลงทุนของต่างชาติน้อย กว่าประเทศอื่น เนื่ องจากสัดส่วนนักลงทุนต่างชาติในพันธบัตรไทยมีไม่มาก Foreign Ownership of Regional Bond Markets % 40 35 30 25 20 15 10 5 0 Dec-05 Jun-06 Dec-06 Jun-07 Dec-07 Jun-08 Dec-08 Malaysia Jun-09 Dec-09 Jun-10 Dec-10 Thailand Jun-11 Dec-11 Jun-12 Dec-12 Jun-13 Dec-13 Indonesia Source : ADB Remark: Indonesia as of December 2013, Thailand and Malaysia as of September 2013 58 สิ นเชื่อมีแนวโน้ มเติบโตลดลงอันสะท้ อนมาจากเศรษฐกิจที่ชะลอตัว โดยเฉพาะสิ นเชื่อภาคครัวเรือนที่ชะลอตัวต่ อเนื่อง นอกจากนี้ เมื่อเศรษฐกิจมีทิศทางยา่ แย่ เงินฝากจะมีแนวโน้ มเพิม่ ขึน้ จากการลดการบริโภค ดังนั้นสภาพคล่ องของ ธนาคารพาณิชย์ มีแนวโน้ มผ่ อนคลายมากขึน้ ซึ่งจะเอือ้ ให้ ธนาคารพาณิชย์ ลดอัตราดอกเบีย้ จากสภาวะการแข่ งขันที่ลดลง Loan Growth Share of loan (% total) Mil.THB 12,500,000 %,y-o-y 18.0 100% 21.29 16.0 12,000,000 14.0 11,500,000 12.0 11,000,000 10.0 10,500,000 8.0 80% 33.76 60% 40% 6.0 10,000,000 4.0 9,500,000 43.26 20% 2.0 Loan 1.5 0% Dec-13 Oct-13 Nov-13 Sep-13 Jul-13 Aug-13 Jun-13 Apr-13 May-13 Mar-13 Jan-13 Feb-13 Dec-12 Oct-12 Nov-12 Sep-12 Jul-12 Aug-12 Jun-12 0.0 May-12 9,000,000 Loan growth Government Business and Household loan growth Business Households Other Contribution to loan growth % to loan 20 %,y-o-y 20.0 SOE 15 15.0 10 5 10.0 0 Business loan growth Households loan growth Government SOE Business Households 41609 41579 41548 41518 41487 41456 41426 41395 41365 41334 41306 41275 41244 41214 41183 41153 41122 41091 41061 -5 41030 Dec-13 Nov-13 Oct-13 Sep-13 Aug-13 Jul-13 Jun-13 May-13 Apr-13 Mar-13 Feb-13 Jan-13 Dec-12 Nov-12 Oct-12 Sep-12 Aug-12 Jul-12 Jun-12 May-12 5.0 Other 59 แม้ ว่าอัตราเงินเฟ้อในเดือนมกราคมจะเพิม่ ขึน้ แต่ จากปัญหาการเมืองที่คาดว่ ายืดเยือ้ อาจกดดันบรรยากาศการ จับจ่ ายใช้ สอยของผู้บริโภค ขณะเดียวกันยังทาให้ การส่ งผ่ านภาระต้ นทุนของผู้ประกอบการมาที่ราคาสิ นค้ าขั้น สุ ดท้ ายค่ อนข้ างจากัด จีงทาให้ คาดว่ า แนวโน้ มเงินเฟ้ อจะปรับตัวเพิม่ ขึน้ ได้ ไม่ มากนัก %, y-o-y อัตราเงินเฟ้ อและอัตราดอกเบีย้ นโยบาย 6.0 4.0 2.0 0.0 -2.0 -4.0 -6.0 1.93 1.04 Jan-09 Apr-09 Jul-09 Oct-09 Jan-10 Apr-10 Jul-10 Oct-10 Jan-11 Apr-11 Jul-11 Oct-11 Jan-12 Apr-12 Jul-12 Oct-12 Jan-13 Apr-13 Jul-13 Oct-13 Jan-14 สิ นค้าหมวดอาหารและเครื่ องดื่มปรับขึ้นราว 3.62%yoy ช่วง เดือนมกราคม โดยให้เหตุผลว่ามาจากเทศกาลตรุ ษจีน Headline inflation Core inflation Policy rate Headline inflation avg. 2013 = 2.2% Core inflation avg. 2013 = 1.0% 60 อัตราดอกเบีย้ ของไทยอยู่ในระดับตา่ กว่ าภูมิภาคจากปัญหาเศรษฐกิจในประเทศที่ชะลอตัว แต่ ที่น่ากังวลคือหากมี กระแสเงินไหลออกมากในช่ วงครึ่งหลังของปี ทางกนง.อาจมีการทบทวนปรับขึน้ อัตราดอกเบีย้ เพือ่ สกัดเงินไหลออก ได้ และหวังว่ าเศรษฐกิจในประเทศจะฟื้ นตัวภายในช่ วงกลางปี Policy Rates % 10.0 8.0 7.5% 6.0 5.5% 4.0 อินโดนีเซีย ไทย ฟลิปปนส์ สิงคโปร์ Jan-14 Nov-13 Sep-13 Jul-13 May-13 Mar-13 Jan-13 Nov-12 Sep-12 Jul-12 May-12 Mar-12 Jan-12 Nov-11 Sep-11 Jul-11 May-11 Mar-11 Jan-11 Nov-10 Sep-10 Jul-10 May-10 Mar-10 Jan-10 Nov-09 Sep-09 Jul-09 May-09 0.1% Mar-09 0.0 Jan-09 2.0 3.0% 2.25% มาเลเซีย หมายเหตุ: Indonesia= BI rates, Thailand and Philippines = R/P rates, Singapore = Saving deposits rates, Malaysia = Overnight rates ที่มา: Central bank of Indonesia, Thailand, Philippines, Singapore and Malaysia; CEIC data 61 อัตราดอกเบีย้ น่ าจะมีการปรับลดลงได้ในการประชุมเดือนมีนาคมเพื่อกระตุ้น เศรษฐกิจในประเทศ และอาจคงไว้ต่อเนื่ องถึงปลายปี ก่อนมีการปรับขึน้ หาก เศรษฐกิจเริ่มฟื้ นและมีปัจจัยกดดันจากเงินไหลออก Projections of Interest Rate % 2.75 2.75 2.50 2.50 2.50 2.50 2.25 2.25 2.25 2.00 2.00 2.00 2014Q4f 2014Q3f 2014Q2f 2014Q1f 2013Q4 2013Q3 2013Q2 2013Q1 1.75 62 สภาวะเศรษฐกิจไทย เศรษฐกิจอ่อนแอ การเมืองวุ่นวาย …ฤาไทยจะเสียอันดับความน่ าเชื่อถือ? เมื่อเปรียบเทียบไทยกับประเทศทีม่ ีอันดับความน่ าเชื่อถือเดียวกันพบว่า ไทยมีความเสี่ ยงทีจ่ ะถูกปรับลด “มุมมอง” เป็ นเชิ งลบจากความเสี่ ยงด้ านหนีส้ าธารณะทีส่ ู งและจากแนวโน้ มการเติบโตทางเศรษฐกิจทีล่ ดลง ทั้งนี้ หากปัญหาทางการเมืองยืดเยือ้ อันส่ งผลต่ อเศรษฐกิจมากขึน้ ไทยอาจสู ญเสี ยดันดับความน่ าเชื่อถือได้ ประเทศไทยมีความเสี่ยงจากการถูกปรับลดอันดับความน่ าเชื่อถือจากภาระ ทางการคลังที่สงู เศรษฐกิจที่ชะลอตัว และการเมืองที่ไม่แน่ นอน อันดับความน่ าเชื่อถือของประเทศไทย Rating Agencies Foreign Currency Rating Remark S&P BBB+ Stable outlook Moody’s Baa1 Stable outlook (REVIEWING) BBB+ Stable outlook (REVIEWING) Fitch 64 Moody’s ได้ออกมาเตือนว่าอาจมีการปรับมุมมองความน่ าเชื่อถือของไทยไปสู่เชิงลบ แต่ที่น่ากังวลคือ Moody’s อาจปรับลดอันดับความน่ าเชื่อถือของไทยแทน ซึ่งอาจกระทบต่อต้นทุนการกู้ยืมของไทย และที่น่า ห่วงคือ เมื่อ Moody’s ลดอันดับไทย S&P และ Fitch อาจปรับลดตาม ซึ่งอาจเกิดภาวะ panic ได้ อันดับความน่ าเชื่อถือระยะยาว S&P Moody’s Fitch Rating description AAA Aaa AAA Prime AA+ Aa1 AA+ AA Aa2 AA AA- Aa3 AA- A+ A1 A+ A A2 A A- A3 A- BBB+ Baa1 BBB+ BBB Baa2 BBB BBB- Baa3 BBB- BB+ Ba1 BB+ High grade Upper medium grade Lower medium grade Non-investment grade 65 แล้วประเทศไทยเหมาะสมที่จะอยู่ในระดับเดียวกับประเทศอื่นในกลุ่ม Baa1 หรือไม่ อันความน่ าเชื่อถือในรูปสกุลเงินต่างประเทศของ Moody’s A3 Baa1 Baa2 Malta Bahamas Bahrain Malaysia Lithuania Brazil Mauritius Bulgaria Mexico Italy Russia Kazakhstan South Africa Latvia Thailand Panama Trinidad and Tobago Peru 66 ประเทศไทยมีตวั แปรเศรษฐกิจทีใ่ กล้ เคียงกับกลุ่มความเสี่ ยงเดียวกัน แต่ กม็ โี อกาสถูกลด แนวโน้ มไปสู่ เชิงลบหากหนีภ้ าครัฐเร่ งตัวขึน้ ขณะทีเ่ ศรษฐกิจชะลอตัวลงแรงต่ อเนื่อง Public Debt/GDP % to gdp Government net lending/borrowing % to gdp 140.0 6.0 Italy, 127.0 120.0 4.0 100.0 2.0 80.0 0.0 Kazakhstan, 4.5 Peru, 2.1 Malta, 71.6 Brazil, 68.0 60.0 Malaysia, 55.5 The Bahamas, 51.2 Lithuania, 41.2 40.0 Latvia, 36.4 Bahrain, 33.6 Bulgaria, -0.5 Thailand, 45.4 South Africa, 42.3 Mexico, 43.5 Trinidad and Tobago, Panama, 42.2 Russia, 12.5 0.0 Malaysia, -4.5 -8.0 Source: IMF GDP Growth (Average 5 Yr: 2008-2012) Economic Outlook 2014 by IMF % 8.0 10.0 Panama, 9.2 6.0 Peru, 6.9 6.0 Kazakhstan, 5.5 Bahrain, 4.9 2.0 0.0 Panama, 6.9 7.0 8.0 4.0 Thailand, -1.7 Mexico, -3.7 South Africa, -4.8 The Bahamas, -5.6 Source: IMF % Lithuania, -3.3 -6.0 Peru, 20.5 Bulgaria, 17.6 Kazakhstan, 12.4 Mauritius, -1.8 Panama, -2.1 Malta, -3.3 Italy, -2.9 -4.0 38.7 20.0 Latvia, 0.1 Bahrain, -2.6 Brazil, -2.7 -2.0 Mauritius, 50.3 Russia, 0.4 Trinidad and Tobago, -0.3 5.0 Mauritius, 4.3 Mexico, 2.1 The Bahamas, -0.1 Russia, 3.0 Thailand, 3.3 South Africa, 2.8 Malta, 1.9 Lithuania, 1.5 Latvia, -0.2 Italy, -0.9 Thailand, 5.2 Malaysia, 4.6 Brazil, 3.7 Bulgaria, 1.7 Peru, 5.7 Kazakhstan, 5.2 4.0 Bahrain, 3.3 Lithuania, 3.4 3.0 2.0 Trinidad and Tobago, 0.3 Malaysia, 4.9 Mauritius, 4.4 Latvia, 4.2 Brazil, 2.5 Bulgaria, 1.6 The Bahamas, 2.1 1.0 Malta, 1.8 Mexico, 3.0 Russia, 3.0 South Africa, 2.9 Trinidad and Tobago, 2.3 Italy, 0.7 0.0 -2.0 Source: IMF Source: IMF Remark: A3 = , Baa1 = , and Baa2 = 67 สภาวะเศรษฐกิจไทย เศรษฐกิจไทยจะเข้าสู่ภาวะถดถอยในครึง่ ปี แรก ... เมื่อไร้พระเอกขี่ม้าขาว เมื่อไร้ ปัจจัยขับเคลือ่ นเศรษฐกิจ ไทยอาจเข้ าสู่ ภาวะการถดถอยได้ ในช่ วงครึ่งแรกของปี จากการบริโภคและการ ลงทุนภาคเอกชนทีห่ ดตัว ขณะทีร่ ัฐบาลไม่ อาจเร่ งการเบิกจ่ ายได้ มาก อีกทั้งการลงทุนภาครัฐต้ องหยุดชะงักลง ความหวังสุ ดท้ ายคือภาคการส่ งออกกลับไม่ สามารถเป็ นแรงขับเคลือ่ นเศรษฐกิจได้ เนื่องจากไทยส่ งออกสิ นค้ าที่ ไม่ เป็ นทีต่ ้ องการของตลาดโลกมากนัก อีกทั้งไทยมีปัญหาเชิงครงสร้ างทีอ่ าศัยเทคโนโลยีต่า ไม่ สามารถปรับตัว ให้ เข้ ากับความต้ องกันสิ นค้ าลา้ สมัยและมีมูลค่ าเพิม่ ได้ GDP ไตรมาส 4/2556 ขยายตัวเพียงร้อยละ 0.6 ชะลอตัวลงแรง จากการหดตัว ของอุปสงค์ในประเทศ อัตราการขยายตัวทางเศรษฐกิจ 25% 19.1% 20% 15% 10.8% 10% 3.7% 2.5% 0.4% 0% 4.4% 3.1% 3.1% 1.6% 5.4% 2.9% -1.0% -5% 2.9% 2.7% 0.6% 1.4% 0.6% 0.6% -2.1% -10% year-on-year 4Q13 3Q13 2Q13 1Q13 4Q12 3Q12 2Q12 3Q11 2Q11 1Q11 -15% 4Q11 -8.9% -10.9% 1Q12 5% 3.2% 2.7% 0.8% quarter-on-quarter ทีม่ า: NESDB 69 ภาคการผลิตในไตรมาสที่ 4/2556 หดตัวแรงจากความเชื่อมันผู ่ ผ้ ลิตที่ลดลงจาก ปัญหาความไม่แน่ นอนทางการเมือง ขณะที่ผบ้ ู ริโภคลดการใช้จ่ายในสินค้า คงทน แต่ภาคบริการยังคงขยายตัวได้ แม้จะชะลอลงก็ตาม แหล่งที่มาของอัตราการขยายตัวผลิตภัณฑ์มวลรวมราคาคงที่ (ด้านการผลิต) % yoy 25.0 20.0 15.0 10.0 5.0 0.0 -5.0 -10.0 Agriculture Mining and Quarrying Manufacturing Construction 2013q4 2013q3 2013q2 2013q1 2012q4 2012q3 2012q2 2012q1 2011q4 2011q3 2011q2 2011q1 2010q4 2010q3 2010q2 2010q1 2009q4 2009q3 2009q2 2009q1 2008q4 2008q3 2008q2 2008q1 2007q4 2007q3 2007q2 2007q1 2006q4 2006q3 2006q2 2006q1 2005q4 2005q3 2005q2 2005q1 -15.0 Services 70 การขยายตัวของเศรษฐกิจในไตรมาสที่ 4 ส่วนหนึ่ งมาจากส่วนเปลี่ยนแปลงสินค้า คงเหลือที่เพิ่มขึน้ อย่างมาก ขณะที่อปุ สงค์ในประเทศหดตัวจากการบริโภคและการลงทุน ที่ยา่ แย่ ส่วนการส่งออกกลับไม่ได้ช่วยเศรษฐกิจมากนักแม้ตลาดโลกฟื้ นตัวก็ตาม แหล่งที่มาของอัตราการขยายตัวผลิตภัณฑ์มวลรวมราคาคงที่ (ด้านรายจ่าย) % yoy 25.0 20.0 15.0 10.0 5.0 0.0 -5.0 -10.0 Private Consumption Public Consumption Private Investment Public Investment Change in Inventories 2013q4 2013q3 2013q2 2013q1 2012q4 2012q3 2012q2 2012q1 2011q4 2011q3 2011q2 2011q1 2010q4 2010q3 2010q2 2010q1 2009q4 2009q3 2009q2 2009q1 2008q4 2008q3 2008q2 2008q1 2007q4 2007q3 2007q2 2007q1 2006q4 2006q3 2006q2 2006q1 2005q4 2005q3 2005q2 2005q1 -15.0 Net Exports 71 การใช้จ่ายเพื่ออุปโภคบริโภคของครัวเรือนหดตัวร้อยละ 4.5 ต่อเนื่ องจากที่หดตัวร้อยละ 1.2 ในไตรมาสก่อน อันเป็ นผลสาคัญมาจากนโยบายคืนภาษี รถยนต์คนั แรกที่ได้หมดลง ประกอบกับสถานการณ์ ความไม่แนอนทางการเมืองในช่วงปลายปี 2556 -39.7 ยอดจาหน่ ายรถยนต์พาณิ ชย์ 763,819 699,455 211,114 177,630 147,691 163,020 76.1 -8.4 19.4 3.2 -26.3 -24.0 580,319 580,087 521,411 440,160 5.4 -6.2 -5.2 -14.9 อัตราการเปลีย่ นแปลง (%) ยอดจดทะเบียนรถจักรยานยนต์ใหม่ 2,236,571 2,121,977 อัตราการเปลีย่ นแปลง (%) ทีม่ า: NESDB 4.8 -5.1 Index 90.0 -4.5 4Q13 -24.8 -1.2 3Q13 -3.3 2.5 -2.8 2Q13 100.4 4.4 1Q13 -5.9 2.9 2.7 2.4 4Q12 86.1 3.9 3.3 6 5.3 3Q12 อัตราการเปลีย่ นแปลง (%) 3.9 5 2Q12 133,373 6.4 1Q12 145,801 Q4 4Q11 149,909 Q3 3Q11 202,140 Q2 2Q11 631,223 Q1 1Q11 670,854 2556 4Q10 ยอดจาหน่ ายรถยนต์นัง่ 2555 3Q10 (คัน) 2Q10 2556 12.4 1Q10 ยอดการจาหน่ ายรถยนต์ และยอดจดทะเบียนรถจักรยานยนต์ใหม่ อัตราการขยายตัวของการบริ โภคภาคเอกชน y-o-y 14 12 10 8 6 4 2 0 -2 -4 -6 ดัชนี ความเชื่อมันผู ่ บ้ ริโภค 85.0 80.0 75.0 70.0 71.5 65.0 60.0 ม.ค. ก.ค. ม.ค. ก.ค. ม.ค. ก.ค. ม.ค. ก.ค. ม.ค. ก.ค. ม.ค. ก.ค. ม.ค. 51 51 52 52 53 53 54 54 55 55 56 56 57 ทีม่ า: สภาหอการค้าไทย 72 จากภาวะความไม่แน่ นอนทางการเมือง ส่งผลให้การลงทุนรวมหดตัวลงต่อเนื่ องจากไตรมาสก่อน โดยเฉพาะอย่าง ยิ่งการลงทุนด้านเครื่องมือเครื่องจักร ที่มีปัจจัยสาคัญมาจากความเชื่อมันที ่ ่ลดลงจากปัญหาทางการเมือง อัตราการขยายตัวของการลงทุนรวม Index ดัชนี ความเชื่อมันทางธุ ่ รกิจ 60 2556 (ร้อยละ) 2555 2556 Q1 Q2 Q3 Q4 %สัดส่วน 55 50 มูลค่าการลงทุนรวม 13.2 -1.9 5.8 4.7 -6.3 -11.3 100 ภาคเอก น 14.4 -2.8 2.9 2.0 -3.1 -13.1 79.4 ภาครัฐ 8.9 1.3 18.8 15.4 -16.2 -4.7 20.6 ก่อสร้าง 8.8 1.0 10.8 5.0 -2.2 -8.4 29.9 35 ภาคเอก น 8.3 4.0 8.9 7.1 4.8 -4.6 54.9 30 ภาครัฐ 9.5 -2.8 13.4 2.4 -9.6 -13.2 45.1 25 เครื่องจักร 15.3 -3.2 3.8 4.5 -8.4 -12.6 70.1 ภาคเอก น 16.2 -4.7 1.4 0.6 -5.4 -15.4 89.8 ภาครัฐ 7.7 9.5 30.3 39.7 -30.5 10.7 10.2 ทีม่ า: NESDB 45 45.0 40 20 ทีม่ า: ธนาคารแห่งประเทศไทย 73 การเพิ่มขึน้ ของการส่งออกสุทธิ เกิดจากปัจจัยด้านเทคนิคเป็ นสาคัญ โดยแท้จริงแล้วการ ส่งออกขยายตัวเพียงเล็กน้ อย ขณะที่การนาเข้าหดตัวลงมาก ขณะที่ การส่งออกบริการ (ท่องเที่ยว) ชะลอตัวลงอย่างมาก จากมาตรการท่องเที่ยวของจีน และจากความมันใจของ ่ นักท่องเที่ยวจากปัญหาการเมืองในประเทศ การเติบโตของการส่งออกและการนาเข้า จานวนนักท่องเที่ยวโดยรวม 2556 (%yoy) 2555 2556 Q1 Q2 คน Q3 Q4 3,000,000 80.0 70.0 การส่งออกสุท ิ 2,500,000 -8.9 12.4 9.0 -6.0 17.8 25.3 สินค้า -30.6 -10.8 -25.7 -43.9 -8.3 44.3 2,000,000 บริการ 51.3 41.9 62.2 61.3 51.2 9.9 1,500,000 3.1 4.2 8.3 2.9 3.8 2.0 1,000,000 สินค้า -0.4 0.2 3.7 -1.5 -1.4 0.2 บริการ 19.1 19.7 25.7 22.4 25.2 8.0 6.2 4.3 8.1 4.5 0.8 -3.5 สินค้า 6.5 1.8 9.5 4.4 -0.5 -5.3 บริการ 4.6 5.2 1.2 5.3 8.1 6.3 การส่งออกสินค้าและบริการ การนาเข้าสินค้าและบริการ ทีม่ า: NESDB 60.0 50.0 40.0 30.0 20.0 500,000 10.0 0.0 -10.0 0 -20.0 ทีม่ า: ททท. 74 การส่งออกของไทยกาลังเผชิญปัญหาเชิงโครวสร้างที่ผส้ ู ่งออกอาศัยสินค้ามูลค่าเพิ่มตา่ และไม่เป็ นที่นิยมของตลาดโลก ที่ผบู้ ริโภคหันไปใช้สินค้าเทคโนโลยีสงู ขึน้ แต่ไทยกลับไม่ มีความสามารถในการแข่งขัน สินค้าส่งออกรายสินค้า ทีม่ า: ธปท. 75 ตลาดประเทศสาคัญฟื้ นตัวดีขึน้ อันเป็ นผลให้การส่งออกของไทยในไตรมาส 4 ฟื้ นตัวได้ บ้าง อย่างไรก็ดี ตลาดอาเซียนที่เป็ นตลาดหลักกลับขยายตัวน้ อยมาก ตลาดส่งออกสาคัญ ทีม่ า: ธปท. 76 ที่ผา่ นมาการฟื้ นตัวของเศรษฐกิจสหรัฐฯ มีผลต่อการส่งออกของไทยอย่างจากัด และ คาดว่าการฟื้ นตัวของสหรัฐฯ ในปี นี้ จะไม่ได้ช่วยการส่งออกของไทยมากนัก ส่งออกไทยไปสหรัฐฯ และ GDP สหรัฐฯ %,q-o-q: annual rate %,y-o-y 30 20 10 0 -10 -20 -30 10 5 0 -5 ส่งออกไทยไปสหรัฐฯ Left Q3/2556 Q1/2556 Q3/2555 Q1/2555 Q3/2554 Q1/2554 Q3/2553 Q1/2553 Q3/2552 Q1/2552 Q3/2551 Q1/2551 Q3/2550 Q1/2550 Q3/2549 Q1/2549 -10 GDP สหรัฐฯ Right 77 โดยสรุป เศรษฐกิจไทยอาจเข้าสู่ภาวะถดถอยในช่วงครึ่งแรกของปี ท่ามกลางปัญหาทางการเมืองที่ยืดเยื้อ ก่อนที่ จะกลับมาเร่งตัวได้ในช่วงครึ่งปี หลัง หากมีการจัดตัง้ รัฐบาลได้สาเร็จในไตรมาสที่สาม ในส่วนของอัตราดอกเบี้ย น่ าจะมีการปรับลดลงได้ในการประชุมเดือนมีนาคมเพื่อกระตุ้นเศรษฐกิจในประเทศ และอาจคงไว้ต่อเนื่ องถึง ปลายปี ก่อนมีการปรับขึ้นหากเศรษฐกิจเริ่มฟื้ นและมีปัจจัยกดดันจากเงินไหลออก เงินบาทน่ าจะอยู่ในทิศทาง อ่อนค่าจากความกังวลเรื่องการถอนมาตรการ QE อันส่งผลให้เงินไหลออก Projections of GDP, Interest Rate and Exchange Rate 31.24 31 2.00 -0.3 -1.0 -2.0 31.09 2.00 2.00 30 -1.6 29.26 29 2013Q1 2014Q4f 2014Q3f 2014Q2f 2014Q1f 2013Q4 2013Q3 2013Q2 2014Q4f 2014Q3f 2014Q2f 2014Q1f 2013Q4 2013Q3 2013Q2 2013Q1 Major change on the revised assumptions is the prolonged political unrest will prevent Thailand from having a functional government until Q3/2014, longer than previous one of Q2/2014 2013Q1 1.75 -3.0 33.00 2.25 32 2013Q3 0.0 33.50 32.68 2.25 34.00 78 2014Q4f 0.6 33.60 33.70 33 Revised projection 2.25 of 2.4% growth 2.7 33.50 2.50 2.50 2.0 1.0 34 2.50 3.0 2.9 3.0 2.75 2.75 2014Q3f 4.0 USD/THB 35 2014Q2f 5.4 5.0 % Previous 5.8 projection 5.8 of 3.4% 5.6 growth 2.50 6.0 Exchange rate 2014Q1f 6.4 7.0 Policy rate 2013Q2 %yoy (revised downward to 2.4% from 3.4%) 2013Q4 GDP สานักวิจยั คาดว่าเศรษฐกิจจะยังคงเติบโตช้าในปี 2557 โดยมีปัจจัยสาคัญมาจากหนี้ ภาคครัว เรือนที่ สูงและ ความเชื่อมันผู ่ บ้ ริโภคและผูผ้ ลิตที่ลดลง ซึ่งเป็ นปัจจัยที่ฉุดรัง้ ทัง้ การบริโภคและการลงทุนภาคเอกชน ขณะที่ ความไม่แน่ นอนทางการเมืองจะส่งผลให้รฐั บาลมีปัญหาในการเบิกจ่ายงบประมาณและลงทุน ขณะเดียวกัน การฟื้ นตัวของเศรษฐกิจโลกดูเหมือนจะไม่เอื้อต่อการส่งออกของไทย เนื่ องจากไทยผลิตสินค้าส่งออกส่วน ใหญ่ที่มีเทคโนโลยีตา่ ดังนัน้ จึงเชื่อได้ว่า เศรษฐกิจไทยในปี นี้ ไร้พระเอกเพราะขาด “Growth Engine“ (ปัจจัย ขับเคลื่อนเศรษฐกิจ) ประมาณการเศรษฐกิจไทย 2013p 2012 ทัง้ ปี Q1 Q2 Q3 Q4 NESDB 2014F CIMB CIMB Base case Worst case การขยายตัวทางเศรษฐกิ จ(% YoY) 6.5 2.9 19.1 5.4 2.9 2.7 3.0-4.0 2.4 -1.0 การบริโภคภาครัฐ 7.5 4.9 2.9 7.6 7.3 0.9 2.0 2.0 2.0 การบริโภคภาคเอก น 6.7 0.2 4.4 2.5 -1.2 -4.5 1.4 1.8 -2.1 การลงทุนภาครัฐ 8.9 1.3 18.8 15.4 -16.2 -4.7 0.3 -0.5 -4.0 การลงทุนภาคเอก น 14.4 -2.8 2.9 2.0 -3.1 -13.1 3.8 2.5 -5.8 ส่งออก (บาท) 3.1 4.2 8.3 2.9 3.8 2.0 6.0 4.2 3.6 นาเข้า (บาท) 6.2 2.3 8.1 4.5 0.8 -3.5 4.6 2.0 1.7 Policy rate (%) (year-end) 2.75 2.25 2.75 2.50 2.50 2.25 n.a. 2.5 1.75 อัตราแลกเปลีย่ น: USD/THB ( ณ สิน้ ปี ) 30.58 32.68 29.28 31.12 31.21 32.68 32.0-33.0* 34.00 34.50 * ราคาเฉลีย่ ทีม่ า: National Economic and Social Development Board (NESDB) 79 ข้อมูล คาแนะนา บทวิเคราะห์ และการแสดงความคิดเห็นต่างๆ ทีป่ รากฏอยูใ่ นรายงานฉบับนี้ ได้จดั ทาขึน้ บนพน้ ฐานของแหล่งข้อมูลทีไ่ ด้รบั มาจาก แหล่งข้อมูลทีเ่ ่อถอได้ เพ่อเป็นการเผยแพร่ความรูแ้ ละให้ความเห็นตามหลักวิ าการเท่านัน้ ทัง้ นี้สานักวิจยั นาคาร ซีไอเอ็มบี ไทย จากัด (มหา น) ไม่อาจรับรองความถูกต้อง และความสมบูรณ์ของข้อมูลดังกล่าวได้ และสานักวิจยั นาคาร ซีไอเอ็มบี ไทย จากัด (มหา น) จะไม่รบั ผิด อบในความ เสียหายใดๆ ทัง้ ปวง ทีเ่ กิดขึน้ จากการนาข้อมูล คาแนะนา บทวิเคราะห์ การคาดหมาย และความคิดเห็นต่างๆ ทีป่ รากฏในรายงานนี้ไปใ ้ โดยผูท้ ่ี ประสงค์จะนาไปใ ใ้ นต้องยอมรับความเสีย่ ง และความเสียหายทีอ่ าจเกิดขึน้ เองโดยลาพัง