มุมมองการวัดคุณลักษณะบัณฑิตตามกรอบ TQF สู่ อาเซียน
นิภาพรรณ แก่ นคง
กลุ่มพัฒนามาตรฐานอุดมศึกษา
สานักมาตรฐานและประเมินผลอุดมศึกษา สกอ.
6 กันยายน 2556 ณ ห้ องประชุ ม 5209 อาคารสั มมนา 1 มหาวิทยาลัยสุ โขทัยธรรมาธิราช
1
กรอบมาตรฐานคุณวุฒิระดับอุดมศึกษาแห่งชาติ
2
จะรูไ้ ด้อย่างไรว่าบ ัณฑิตมีคณ
ุ ภาพตามมาตรฐานผลการเรียนรู ้
แ น ว คิ ด ข อ ง
TQF มุ่งเน ้นทีม
่ าตรฐาน
ผ ล ก า ร เรี ย น รู ้ จึ ง มี แ น ว
ทางการประกั น คุ ณ ภาพ
หลั ก สู ต รและรา ย วิ ช า ที่
ชัด เจน การออกแบบและ
วางแผนการจั ด หลั ก สูต ร
กลยุท ธ์ก ารเรีย นการสอน
ก า ร วั ด แ ล ะ ป ร ะ เ มิ น ผ ล
ตล อ ด จ น กิ จ ก ร ร ม ต่ า ง ๆ
ึ ษาจึง
ของสถาบัน อุด มศ ก
ตอ
้ ง มุ่ ง เ น ้น ผู เ้ รี ย น เ ป็ น
ส าคั ญ มี ก ารก าหนดให ้
ทวนสอบสั ม ฤทธิผ ลของ
ผู ้เรียน มีการจัดทารายงาน
ผลการด าเนิ น การอย่ า ง
สม่ า เสมอ ตลอดจนการ
ประเมินความเห็นของผู ้ใช ้
บั ณ ฑิ ต เ พื่ อ ใ ห ม
้ ั่ น ใ จ ว่ า
ผู ้เรีย นบรรลุม าตรฐานผล
การเรียนรู ้ตามทีก
่ าหนดไว ้
Support
Input
Outcome
How to
Learn
Method
s
ที่มา : ศาสตราจารย์ ภิรมย์ กมลรัตนกุล ในการประชุมหารือ เรื่อง กรอบมาตรฐานคุณวุฒิระดับอุดมศึกษาแห่ งชาติ
เมือ่ วันที่ 18 เม.ย. 2552 ณ โรงแรมสยามซิตี กทม.
3
&
การเรียนรู้ หมายถึง การเปลี่ยนแปลงพฤติกรรมที่นกั ศึกษาพัฒนาขึ้นใน
ตนเอง จากประสบการณ์ที่ได้รับระหว่างการศึกษา จนเกิดเป็ นคุณลักษณะที่
พึงประสงค์ (Graduate Attribute หรื อ Characteristic)
มาตรฐานผลการเรียนรู้ (Learning Outcomes) คือ ข้อกาหนดเฉพาะ
ซึ่งเป็ นผลที่มุ่งหวังให้ผเู ้ รี ยนพัฒนาขึ้นจากการเรี ยนรู ้ที่ได้รับการพัฒนาระหว่าง
การศึกษา จากการเรี ยนและการเข้าร่ วมในกิจกรรมต่าง ๆ ที่สถาบันอุดมศึกษาจัด
ให้ท้ งั ในและนอกหลักสูตรและแสดงออกถึงความรู ้ ความเข้าใจและ
ความสามารถจากการเรี ยนรู ้เหล่านั้นได้อย่างเป็ นที่เชื่อถือเมื่อเรี ยนจบในรายวิชา
หรื อหลักสูตรนั้นแล้ว
4
ปรากฏการณ์ NQF ที่เกิดขึน้ กับการศึกษาของประเทศต่ าง
GREENLAND
ALASKA (USA)
SWEDEN
ICELAND
RUSSIA
FINLAND
NORWAY
CANADA
ESTONIA
LATVIA
DENMARK
LITHUANIA
REPULIC OF
IRELAND
UNITED
KINGDOM
BELARUS
NETHERLANDS
GERMANY
POLAND
BELGIUM
CZECH
REPUBLIC
UKRAINE
KAZAKHSTAN
SLOVAKIA
AUSTRIA
MONGOLIA
HUNGARY
FRANCE
SWITZ.
ROMANIA
ITALY
UZBEKISTAN
BULGARIA
GEORGIA
KYRGYZSTAN
SPAIN
PORTUGAL
UNITED STATES of AMERICA
NORTH
KOREA
GREECE
TURKEY
TURKMENISTAN
SYRIA
CHINA
AFGHANISTAN
IRAN
IRAQ
TUNISIA
MOROCCO
TAHKISTAN
SOUTH
KOREA
JAPAN
PAKISTAN
ALGERIA
NEPAL
LIBYA
EGYPT
WESTERN SAHARA
SAUDI
ARABIA
MEXICO
UAE
OMAN
TAIWAN
INDIA
VIETNAM
MYANMAR
CUBA
MAURITANIA
LAOS
MALI
NIGER
GUATEMALA
CHAD
SUDAN
HONDURAS
THAILAND
YEMEN
SENEGAL
NICARAGUA
PHILIPPINES
CAMBODIA
BURKINA
GUINEA
NIGERIA
COSTA RICA
VENEZUELA
PANAMA
ETHIOPIA
GHANA
LIBERIA
GUYANA
COLOMBIA
SURINAME
COTE
D’IVOIRE
SRI
LANKA
CENTRAL
AFRICAN REPUBLIC
CAMEROON
FRENCH
GUIANA
MALAYSIA
SOMALIA
UGANDA
GABON
ECUADOR
KENYA
CONGO
DEMOCRATIC
REPUBLIC OF
CONGO
TANZANIA
PAPUA
NEW GUINEA
INDONESIA
BRAZIL
PERU
ANGOLA
ZAMBIA
BOLIVIA
MADAGASCAR
ZIMBABWE
NAMIBIA
BOTSWANA
PARAGUAY
AUSTRALIA
REPUBLIC
OF SOUTH
AFRICA
URUGUAY
CHILE
ARGENTINA
NEW
ZEALAND
ทีม่ า : http://www.adeanet.org/adeaPortal/adea/Biennale%202008/Documentation/Powerpoints%20Biennale/Presentations%20Session%207/Session%
207%20presentation%201.%20SAMUELS%20Joel%20ENG.ppt#256,1,A Critical Reflection on Qualifications Frameworks and Possible 5
Future Directions
TQF: เครื่องมือในการนานโยบายการจัดการศึกษาสู่ การปฏิบัติ
สกอ.
สถาบันการศึกษา
รัฐธรรมนูญแห่ งราชอาณาจักรไทย
พรบ. การศึกษาแห่ งชาติ
แผนพัฒนาเศรษฐกิจและสั งคมแห่ งชาติ
ปรัชญาการศึกษา
แผนพัฒนาสถาบัน
อุดมศึกษา
แผนอุดมศึกษาศึกษาระยะยาว
นโยบายผู้บริหาร
แผนปฏิบัตกิ าร
สถาบันอุดมศึกษา
หลักสู ตร
เกณฑ์ มาตรฐานหลักสู ตร
6
Qualifications Framework
Quality Framework
7
TQF: เครื่องมือในการนานโยบายการจัดการศึกษาสู่ การปฏิบัติ
สกอ.
รัฐธรรมนูญแห่ งราชอาณาจักรไทย
พรบ. การศึกษาแห่ งชาติ
แผนพัฒนาเศรษฐกิจและสังคม
แห่ งชาติ
ปรัชญาการศึกษา
แผนอุดมศึกษาศึกษาระยะยาว
TQF
TQF สาขา
เกณฑ์ มาตรฐานหลักสู ตร
สถาบันการศึกษา
แผนพัฒนาสถาบัน
อุดมศึกษา
นโยบายผู้บริหาร
แผนปฏิบัตกิ าร
สถาบันอุดมศึกษา
หลักสู ตร
Program Spec.
Course Spec.
Field Experience Spec.
และรายงานต่ าง
8
กรอบมาตรฐานคุณวุฒิ
ระดับอุดมศึกษาแห่งชาติ
สกอ
.
มหาวิทยาลัย
ไม่
ใช่
๑
ติ ดตาม
การดาเนิ นการ
ตาม TQF
ใช่
เผยแพร่
หลักสูตรที่
ดาเนิ นการ
ได้
มาตรฐาน
TQF
๑
วางแผนปรับปรุง + พัฒนา
๑ ปี
ผลการเรียนรูท้ ค่ี าดหวัง
เกณฑ์มาตรฐานหลักสูตร
เกณฑ์กาหนดชือ่ ปริญญา
หลักเกณฑ์การเทียบโอน
เกณฑ์/แนวทางอื่น ๆ
เสน
มคอ.๒อ
รายละเอียดของหลักสูตร
(Programme Specification)
รายงานประจาภาค
/ประจาปี การศึกษา
(Semester/Annual Programme
Report)
รายละเอียดของรายวิ ชาและภาคสนาม/
ฝึ กงาน (ถ้ามี)
(Course + Field Experience
Specifications)
(มคอ.๓-๔)
(มคอ.๗)
กระบวนการเรียนการสอน
(ที่ทาให้บรรลุผลการเรียนรูท้ ี่คาดหวัง)
รายงานรายวิ ชา
(Course Reports)
การวัดและประเมิ นผล
มุ่งเน้ นผลการเรียนรู้ของนักศึกษา/บัณฑิ ต
นักศึกษา/บัณฑิ ตได้รบั การพัฒนาให้ มีมาตรฐานผลการเรียนรู้ตามที่
กาหนดไว้ในกรอบมาตรฐานคุณวุฒิ
(บัณฑิ ตมีคณ
ุ ภาพเป็ นที่พึงพอใจของผูจ้ ้างงานและสังคม)
กก.อ.กาหนดหลักเกณฑ์การปรับปรุง
ประกาศ กกอ. เรื่อง แนวทางการปฏิ บตั ิ ตามกรอบ
มาตรฐานคุณวุฒิระดับอุดมศึกษาแห่งชาติ พ.ศ. ๒๕๕๒
มาตรฐานคุณวุฒิสาขา/สาขาวิ ชา
ต่างๆ
มคอ.๑
๕ ปี
(มคอ.๕-๖)
ประกาศ ศธ. เรื่อง กรอบมาตรฐานคุณวุฒิ
ระดับอุดมศึกษาแห่งชาติ .พ.ศ. ๒๕๕๒
สภา
สถาบัน
อนุมตั เสนอ
ิ
สกอ.
รับทราบ
หลักสูตร
และ
บันทึกไว้
ในฐาน
ข้อมูล
(POD Network)
Teaching Unit
การจัดสิ่ งอานวยความ
สะดวก สภาพแวดล้อม
9
 “Think first, then do”, because thinking is less
costly than doing. (i.e. Work Smarter, Not Harder)
PLAN: Design or revise
business process components
to improve results
DO: Implement the plan and
measure its performance
CHECK: Assess the
measurements and report the
results to decision makers
ACT: Decide on changes
needed to improve the process
Deming's PDCA cycle can be
illustrated as follows:
ทีม่ า: รศ.ดร.สุนทร โสตถิพนั ธุ์ การบรรยาย เรือ่ ง กรอบมาตรฐานคุณวุฒิ
ระดับอุดมศึกษา วันที่ 25 เม.ย.2552 ณ มหาวิทยาลัยสงขลานครินทร์
10
มาตรฐานผลการเรียนรู้ (Domains of Learning)
ของคุณวุฒิทุกระดับในประเทศไทย
1. ด้ านคุณธรรม จริยธรรม (Ethics and Morals)
2. ด้ านความรู้ (Knowledge)
3. ด้ านทักษะทางปัญญา (Cognitive Skills)
4. ด้ านทักษะความสั มพันธ์ ระหว่ างบุคคลและความรับผิดชอบ
(Interpersonal Skills and Responsibility)
5. ด้ านทักษะการวิเคราะห์ เชิงตัวเลข การสื่ อสารและการใช้ เทคโนโลยีสารสนเทศ
(Numerical Analysis, Communication and Information Technology Skills)
บางสาขาวิชาอาจเพิม่ มาตรฐานผลการเรียนรู้ ทางด้ านทักษะพิสัย (Domain of
Psychomotor Skills) หรื อบางสาขาวิชาต้องการให้บณ
ั ฑิตของสาขาวิชามีมาตรฐาน
ผลการเรี ยนรู ้มากกว่าหรื อพิเศษกว่าบัณฑิตในสาขาวิชาอื่นก็สามารถกาหนดเพิ่มเติมได้
11
มหาวิทยาลัย/คณะ
1.วิสัยทัศน์
2.พันธกิจ
3.ปรัชญา
4.ปณิธาน
12
จะรูไ้ ด้อย่างไรว่าบ ัณฑิตมีคณ
ุ ภาพตามมาตรฐานผลการเรียนรู ้
แ น ว คิ ด ข อ ง
TQF มุ่งเน ้นทีม
่ าตรฐาน
ผ ล ก า ร เรี ย น รู ้ จึ ง มี แ น ว
ทางการประกั น คุ ณ ภาพ
หลั ก สู ต รและรา ย วิ ช า ที่
ชัด เจน การออกแบบและ
วางแผนการจั ด หลั ก สูต ร
กลยุท ธ์ก ารเรีย นการสอน
ก า ร วั ด แ ล ะ ป ร ะ เ มิ น ผ ล
ตล อ ด จ น กิ จ ก ร ร ม ต่ า ง ๆ
ึ ษาจึง
ของสถาบัน อุด มศ ก
ตอ
้ ง มุ่ ง เ น ้น ผู เ้ รี ย น เ ป็ น
ส าคั ญ มี ก ารก าหนดให ้
ทวนสอบสั ม ฤทธิผ ลของ
ผู ้เรียน มีการจัดทารายงาน
ผลการด าเนิ น การอย่ า ง
สม่ า เสมอ ตลอดจนการ
ประเมินความเห็นของผู ้ใช ้
บั ณ ฑิ ต เ พื่ อ ใ ห ม
้ ั่ น ใ จ ว่ า
ผู ้เรีย นบรรลุม าตรฐานผล
การเรียนรู ้ตามทีก
่ าหนดไว ้
Support
Input
Outcome
How to
Learn
Method
s
ที่มา : ศาสตราจารย์ ภิรมย์ กมลรัตนกุล ในการประชุมหารือ เรื่อง กรอบมาตรฐานคุณวุฒิระดับอุดมศึกษาแห่ งชาติ
เมือ่ วันที่ 18 เม.ย. 2552 ณ โรงแรมสยามซิตี กทม.
13
&
การเรียนรู้ หมายถึง การเปลี่ยนแปลงพฤติกรรมที่นกั ศึกษาพัฒนาขึ้นใน
ตนเอง จากประสบการณ์ที่ได้รับระหว่างการศึกษา จนเกิดเป็ นคุณลักษณะที่
พึงประสงค์ (Graduate Attribute หรื อ Characteristic)
มาตรฐานผลการเรียนรู้ (Learning Outcomes)คือ ข้อกาหนดเฉพาะ
ซึ่งเป็ นผลที่มุ่งหวังให้ผเู ้ รี ยนพัฒนาขึ้นจากการเรี ยนรู ้ที่ได้รับการพัฒนาระหว่าง
การศึกษา จากการเรี ยนและการเข้าร่ วมในกิจกรรมต่าง ๆ ที่สถาบันอุดมศึกษาจัด
ให้ท้ งั ในและนอกหลักสูตรและแสดงออกถึงความรู ้ ความเข้าใจและ
ความสามารถจากการเรี ยนรู ้เหล่านั้นได้อย่างเป็ นที่เชื่อถือเมื่อเรี ยนจบในรายวิชา
หรื อหลักสูตรนั้นแล้ว
14
Learning outcomes are the basic building
blocks of the Bologna education reform
(bottom-up reform)
Learning outcomes: statements of
what a learner is expected to know,
understands and is able to do
Represent part of a paradigm change
to learner-centred learning
Provide a clear focus on what
students achieve + focus on
teaching-learning-assessment
relationship (cathartic change)
Lead to better qualifications and
an improved student experience
Can be subject specific or transversal
Underpin all the Bologna reforms …
Source: Mr.Stephen Adam, OHEC’s DIRECT Project
ความสาคัญของผลการเรียนรู้ (Learning Outcomes)
กรอบมาตรฐาน
คุณวุฒิ
ทักษะในการ
ทางาน
การเรียนรู้
ตลอดชีวติ
ผลการ
เรียนรู้
การประกัน
คุณภาพ
การพัฒนา
หลักสู ตร
(เน้ นผู้เรียน
เป็ นสาคัญ)
ระบบหน่ วยกิต
การเคลือ่ นย้าย
(นักศึกษา อาจารย์
และบุคลากร)
การรับรอง
คุณวุฒิ
กรอบมาตรฐานคุณวุฒิ
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
โครงสร้างของระดับคุณวุฒิ
มาตรฐานผลการเรี ยนรู้
คุณลักษณะของบัณฑิต
ลักษณะของหลักสูตร
จานวนหน่วยกิต
การกาหนดชื่อคุณวุฒิ
การเทียบโอนความรู้หรื อประสบการณ์
17
• (๑) ด้ านคุณธรรม จริยธรรม (Ethics and Moral) หมายถึง การพัฒนา
นิสยั ในการประพฤติอย่างมีคุณธรรม จริ ยธรรม และด้วยความ
รับผิดชอบทั้งในส่ วนตนและส่ วนรวม ความ สามารถในการปรับวิถีชีวิต
ในความขัดแย้งทางค่านิยม การพัฒนานิสยั และการปฏิบตั ิตนตาม
ศีลธรรม ทั้งในเรื่ องส่ วนตัวและสังคม(๒) ด้ านความรู้ (Knowledge)
หมายถึง ความสามารถในการเข้าใจ การนึกคิด และการนาเสนอข้อมูล
การวิเคราะห์และจาแนกข้อเท็จจริ งในหลักการ ทฤษฎี ตลอดจน
กระบวนการต่างๆ และสามารถเรี ยนรู ้ดว้ ยตนเองได้
• (๓) ด้ านทักษะทางปัญญา (Cognitive Skills) หมายถึง ความสามารถใน
การวิเคราะห์สถานการณ์และใช้ความรู ้ ความเข้าใจในแนวคิด หลักการ
ทฤษฎี และกระบวนการต่างๆ ในการคิดวิเคราะห์และการแก้ปัญหา เมื่อ
18
ต้องเผชิญกับสถานการณ์ใหม่ๆ ที่ไม่ได้คาดคิดมาก่อน
• (๔) ด้ านทักษะความสั มพันธ์ ระหว่ างบุคคลและความรับผิดชอบ
(Interpersonal Skills and Responsibility) หมายถึง ความสามารถใน
การทางานเป็ นกลุ่ม การแสดงถึง ภาวะผูน้ า ความรับผิดชอบ ต่อตนเอง
และสังคม ความสามารถในการวางแผนและรับผิดชอบ ในการเรี ยนรู ้
ของตนเอง
• (๕) ด้ านทักษะการวิเคราะห์ เชิงตัวเลข การสื่ อสาร และการใช้ เทคโนโลยี
สารสนเทศ (Numerical Analysis, Communication and Information
Technology Skills) หมายถึง ความสามารถในการวิเคราะห์เชิงตัวเลข
ความสามารถในการใช้เทคนิคทางคณิ ตศาสตร์และสถิติ ความสามารถ
ในการสื่ อสารทั้งการพูด การเขียน และการใช้เทคโนโลยีสารสนเทศ
19
• นอกจากผลการเรี ยนรู ้ท้ งั ๕ ด้านนี้ บางสาขาวิชาต้องการทักษะทาง
กายภาพสูง เช่น การเต้นรา ดนตรี การวาดภาพ การแกะสลัก พลศึกษา
การแพทย์ และวิทยาศาสตร์การแพทย์ จึงต้องเพิ่มการเรี ยนรู ้ทางด้ าน
ทักษะพิสัย (Domain of Psychomotor Skill)
•
20
• มาตรฐานผลการเรียนรู้ คือ ข้อกาหนดเฉพาะซึ่ งเป็ นผลที่มุ่งหวังให้ผเู ้ รี ยนพัฒนาขึ้น
จากการเรี ยนรู ้ท้ งั 5 ด้านที่ได้รับการพัฒนาระหว่างการศึกษา จากการเรี ยนและการเข้า
ร่ วมในกิจกรรมต่าง ๆ ที่สถาบันอุดมศึกษาจัดให้ท้ งั ในและนอกหลักสู ตรและ
แสดงออกถึงความรู ้ ความเข้าใจและความสามารถจากการเรี ยนรู ้เหล่านั้นได้อย่างเป็ น
ที่เชื่อถือเมื่อเรี ยนจบในรายวิชาหรื อหลักสู ตรนั้นแล้ว
•
มาตรฐานผลการเรี ยนรู ้ซ่ ึ งมีอย่างน้อย ๕ ด้าน ดังกล่าวข้างต้น เป็ น
มาตรฐานผลการเรี ยนรู ้ของบัณฑิตทุกคนในทุกระดับคุณวุฒิ โดยแต่ละด้านจะมีระดับ
ความซับซ้อนเพิ่มขึ้น เมื่อระดับคุณวุฒิสูงขึ้น ทักษะและความรู ้จะเป็ นการสะสมจาก
ระดับคุณวุฒิที่ต่ากว่าสู่ ระดับที่สูงขึ้น ดังนั้น มาตรฐานผลการเรี ยนรู้ของระดับคุณวุฒิ
ใดคุณวุฒิหนึ่งจะรวมมาตรฐานผลการเรี ยนรู้ในสาขา/สาขาวิชาเดียวกันของระดับ
คุณวุฒิที่ต่ากว่าด้วย
21
• มาตรฐานผลการเรี ยนรู ้ซ่ ึงมีอย่างน้อย ๕ ด้าน ดังกล่าวข้างต้น เป็ น
มาตรฐานผลการเรี ยนรู ้ของบัณฑิตทุกคนในทุกระดับคุณวุฒิ โดยแต่ละ
ด้านจะมีระดับความซับซ้อนเพิ่มขึ้น เมื่อระดับคุณวุฒิสูงขึ้น ทักษะและ
ความรู ้จะเป็ นการสะสมจากระดับคุณวุฒิที่ต่ากว่าสู่ระดับที่สูงขึ้น ดังนั้น
มาตรฐานผลการเรี ยนรู ้ของระดับคุณวุฒิใดคุณวุฒิหนึ่งจะรวมมาตรฐาน
ผลการเรี ยนรู ้ในสาขา/สาขาวิชาเดียวกันของระดับคุณวุฒิที่ต่ากว่าด้วย
22
• การเทียบเคียงมาตรฐานคุณภาพบัณฑิตในกลุ่มอาเซี ยน
23
Indonesian Qualifications Framework
General description - outlines characteristics, personalities,
working attitude,ethics, morality of every Indonesian human
being and is applied to every level Specific descriptors:
• Skills in fulfilling the job and competence
• Coverage of science and/knowledge
• Methods and levels of competence in applying
science/knowledge
• Management skills.
Source: Second Meeting of Task Force on ASEAN Qualifications Reference Framework, 20 -22 March, Jakarta, Indonesia.
24
Malaysian Qualifications Framework
• Knowledge
• Practical skills
• Social skills and responsibilities
• Values, attitudes and professionalism
• Communication, leadership and team skills
• Problem solving and scientific skills
• Information management and lifelong learning skills
• Managerial and entrepreneurial skills.
Source: Second Meeting of Task Force on ASEAN Qualifications Reference Framework, 20 -22 March, Jakarta, Indonesia.
25
Philippines National Qualifications Framework in the TVET sector
• Process
• Responsibility
• Application
Source: Second Meeting of Task Force on ASEAN Qualifications Reference Framework, 20 -22 March, Jakarta, Indonesia.
26
Structure of the framework (ARQF)
Learning outcomes
Level descriptors
1. Knowledge and skills: the kind of knowledge and skills involved
2. Application: the context in which the knowledge and skills are applied
3. Responsibility and accountability: the level of independence.
Volume of Learning
Referencing
Governance
Source: Second Meeting of Task Force on ASEAN Qualifications Reference Framework, 20 -22 March, Jakarta, Indonesia.
27
สาขาวิชาในการแลกเปลีย
่ น จานวน ๗ สาขาวิชา ไดแก
้ ่ ๑) ภาษาและวัฒนธรรม ๒) การเกษตร
โครงการ ASEAN International Mobility for
Students Programme: AIMS
๓) ธุรกิจระหวางประเทศ
๔) วิทยาศาสตรและเทคโนโลยี
การอาหาร ๕) การจัดการการโรงแรมและการทองเที
ย
่
่
่
์
- สกอ.ร่ วมกับSEAMEO RIHED ดาเนินโครงการนาร่ องการแลกเปลี่ยน
นักศึกษาระหว่างมาเลเซีย อินโดนีเซีย และไทย (ชื่ อเดิม “Malaysia-IndonesiaThailand Student Mobility Programme” และเปลี่ยนเป็ น “ASEAN International
Mobility for Students Programme” เมื่อเดือนมีนาคม 2555) มาตั้งแต่ปี พ.ศ. 2553
โดยมีแผนขยายกรอบในการแลกเปลี่ยนให้ครบ 10 ประเทศสมาชิกอาเซียน และ 10
สาขาวิชาภายในปี พ.ศ. 2558
- ปัจจุบนั มีประเทศที่เข้าร่ วมโครงการแลกเปลี่ยนสองทาง ได้แก่ มาเลเซีย
อินโดนีเซีย ไทย เวียดนาม ฟิ ลิปปิ นส์ และบรู ไนดารุ สซาลาม เป็ นการเดินทางไป
แลกเปลี่ยนเป็ นเวลา 1 ภาคการศึกษา และให้มีการถ่ายโอนหน่วยกิตระหว่างกันอย่าง
น้อย 9 หน่วยกิต (หรื ออย่างน้อย 3 รายวิชา)
28
สาขาวิชาในการแลกเปลีย
่ น จานวน
7
1)
2)
3)
4)
สาขาวิชา ไดแก
้ ่
ภาษาและวัฒนธรรม
การเกษตร
ธุรกิจระหวางประเทศ
่
วิทยาศาสตรและเทคโนโลยี
การ
์
อาหาร
5) การจัดการการโรงแรมและการ
ทองเที
ย
่ ว
่
6) วิศวกรรมศาสตร ์ และ
29
เทียบเคียงมาตรฐานผลการเรียนรู้ (Domains of Learning) ไทยกับมาเลเซีย
TQF
1. ด้ านคุณธรรม จริยธรรม
2. ด้ านความรู้
3. ด้ านทักษะทางปัญญา
4. ด้ านทักษะความสั มพันธ์
ระหว่ างบุคคลและความ
รับผิดชอบ
5. ด้ านทักษะการวิเคราะห์ เชิง
ตัวเลข การสื่ อสารและการใช้
เทคโนโลยีสารสนเทศ
บางสาขาวิชาอาจเพิม่
ด้ านทักษะพิสัย
MQF
1. knowledge;
2. practical skills;
3. social skills and responsibilities;
4. values, attitudes and professionalism;
5. communication, leadership and team
skills;
6. problem solving and scientific skills;
7. information management and lifelong
learning skills; and
8. managerial and entrepreneurial skills
30
ข้ อเสนอแนะสถาบันอุดมศึกษา
เกีย่ วกับการวัดและประเมินผลคุณลักษณะบัณฑิต
ตามกรอบ TQF
31
แผนทีแ่ สดงการกระจายความรับผิดชอบต่ อผลการเรียนรู้จากหลักสู ตรสู่ รายวิชา (ต่ อ)
รายวิชา
1.คุณธรรม จริยธรรม
1 2 3
123325 การแปรรู ปอาหาร
ชั้นสู ง
123331 ปฏิบตั ิการเฉพาะหน่วย
ทางวิศวกรรมอาหาร
123341 หลักการควบคุมคุณภาพ
123342 คุณภาพและอายุการเก็บ
ของอาหาร
•o•
o o
4
5
o
2.ความรู้
1
2
••
4
o
1
2
3
4
5.ทักษะการวิเคราะห์ เชิงตัวเลข
ระหว่ างบุคคลและความ
สื่อสารและการใช้ เทคโนโลยี
รับผิดชอบ
สารสนเทศ
1
2
3
•• • • •
o o o
o
o
••• o o • o •• o
o
o
o
•• o • o
3
3.ทักษะทางปัญญา
4.ทักษะความสัมพันธ์
••••• o o • o
o
4
1 2 3 4
•••
6 7
•• •••• o
•••• o •o
o
5
o
o o
o o
•o•
• o o ••
•• • • • • o • o
o o o
•
ที่มา : แบบ มคอ.๒ รายละเอียดหลักสูตรวิ ทยาศาสตรบัณฑิ ต สาขาวิ ชาวิ ทยาศาสตร์การอาหาร หลักสูตรปรับปรุง พ.ศ.๒๕๕๓ ม.สหศาสตร์
32
84
33
ตัวอย่ างที่ 2
สั ปดาห์
ที่
เนือ้ หา
{
ผลการ
เรียนรู้
กิจกรรม
การเรียน
การสอน
สื่ อการ การวัด
สอน ประเมินผล
ตัวอย่ างที่ 3
{
แหล่ งอ้ างอิง : รศ.นพ.ทวี เลาหพันธ์ และคณะ โครงการจัดทามาตรฐานสาขาการแพทย์ แผนไทยประยุกต์
ตัวอย่ างที่ 3 (ต่ อ)
{
แหล่งอ้างอิง : รศ.นพ.ทวี เลาหพันธ์ และคณะ โครงการจัดทามาตรฐานสาขาการแพทย์แผนไทยประยุกต์
How to assess the competences
Levels of
Mastery
Indicators
Descriptors
1
2
3
4
5
First level
of
Mastery :
Source : Competence-based learning A proposal for the assessment of
generic competences
TEAMWORK: FIRST LEVEL OF ACHIEVEMENT (1/2)
DESCRIPTIONS
LEVELS
OF
ACHIEVEMENT
FIRST
LEVEL:
Actively
participates
and
collaborates in
team tasks,
and
encourages
trust,
friendliness
and focus on
the common
goal through
the attitudes
he/she
conveys.
INDICATORS
1
2
3
4
5
Completes group
tasks that have
been assigned to
them within the
required time
frame.
Does not
complete
assigned
tasks.
Partly completes
tasks, or does
so but with
delay.
Completes the
required tasks
on deadline.
The quality of
the task
completed
makes it
significantly
useful to the
team.
As well as
completing the
required task,
the work done
guides and
facilitates the
work of the rest
of the group.
Actively
participates in
team meetings,
sharing
information,
knowledge, and
experience.
Is frequently
absent from
group
sessions and,
when present,
his/her
presence is
irrelevant.
Participates
little, and then
only at the
suggestions of
others.
Generally active
in participation
at group
sessions
His/her
intervention
encourages
participation and
improves the
quality of the
team’s work as
a whole
The
contributions are
fundamental
both to group
dynamics and to
achieving a
quality result.
Cooperates in
the definition ,
organization,
and distribution
of group tasks.
Resists the
organization
of teamwork.
Involvement
limited to
accepting the
organizational
plans offered by
other team
members.
Participates in
the planification,
organization,
and distribution
of group work.
Is organized and
efficiently
distributes
tasks.
Encourages
organized
working, making
the most of the
resources of
every team
member.
Source: Prof. Julia Gonzalez, International Conference “Tuning in the World: New Degree Profiles for New
Society” 21 November 2012, Brussells, Belgium.
AHELO: international participation – 17 countries and 12 languages
Generic
Skills
Economics
Civil
Engineering
23000 students
Is it feasible to develop
frameworks
and instruments to
250 institutions
test discipline-specific learning
outcomes?
Test fields: Economics,
5000 faculty
21st century skills: Rethinking How Students Learn
ทีม่ า: James Bellanca, Ron Brandt. 21st Century Skills: Rethinking How Students Learn. United States of America:
Solution Tree Press, 2010. pp. xv
Core Subjects
•
•
•
•
•
•
•
•
•
English, Reading, or Language Arts
World Languages
Arts
Mathematics
Economics
Science
Geography
History
Government and Civics
ที่มา: James Bellanca, Ron Brandt. 21st Century Skills: Rethinking How Students Learn. United States of America: Solution Tree Press, 2010. pp. xv
Life and Career Skills
•
•
•
•
•
Flexibility and Adaptability
Initiative and Self-Direction
Social and Cross-Cultural Skills
Productivity and Accountability
Leadership and Responsibility
ที่มา: James Bellanca, Ron Brandt. 21st Century Skills: Rethinking How Students Learn. United States of America: Solution Tree Press, 2010. pp. xv
Learning and Innovation Skills
• Creativity and Innovation
• Critical Thinking and Problem Solving
• Communication and Collaboration
ที่มา: James Bellanca, Ron Brandt. 21st Century Skills: Rethinking How Students Learn. United States of America: Solution Tree Press, 2010. pp. xv
Information, Media, and Technology Skills
• Information Literacy
• Media Literacy
• Information and Communications
Technology (ICT) Literacy
ที่มา: James Bellanca, Ron Brandt. 21st Century Skills: Rethinking How Students Learn. United States of America: Solution Tree Press, 2010. pp. xv
21st Century Education : Support Systems
•
•
•
•
21st Century Standards and Assessments
21st Century Curriculum and Instruction
21st Century Professional Development
21st Century Learning Environments
ที่มา: James Bellanca, Ron Brandt. 21st Century Skills: Rethinking How Students Learn. United States of America: Solution Tree Press, 2010. pp. xv
Tuning Higher Education in the world
Bangkok, 4th of July 2012
Tuning list of key questions:
1.
Degree profile
2.
Learning outcomes – progression and coherence of the program
and its courses, subject –specific and generic competences
covering knowledge, understanding, skills, abilities, and values.
3.
Competences – comparable and compatible with European
reference points relative to the subject area.
4.
Level – EQF and NQF.
5.
Credit and Workloads
6.
Resources
9.
Sustainability and responsibility
7. Monitoring
8. updating
10. Organization and Information - Diploma Supplement
Source: Tuning Education Structures in Europe; An Introduction, 2nd edition February 2008
Tuning Educational structures for the Internalization (Sciences): SWU
49
Tuning Educational structures for the Internalization (Computer): KMUTT
50
Tuning Educational structures for the Internalization (Tourism): SDU
51
TUNING WEBS
Tuning Higehr Education in Europe
Tuning Latin America
Tuning USA
Tuning Russia
Tuning Africa
Tuning AHELO (OECD)
www.mua.go.th
กรอบมาตรฐานคุณวุฒิ
การพัฒนาบัณฑิตตามกรอบมาตรฐานคุณวุฒิ (TQF)
ปัจจัยในการสร้าง
คนให้เป็ น
“บัณฑิต”
• หลักสูตร
• อาจารย์
ส่วนที่ ๑
มาตรฐานผลการเรียนรู้ทวๆ
ั ่ ไปของ TQF
 Ethical & moral development  Knowledge
 Cognitive skills
 Interpersonal skills & responsibility
 Analytical & Communication skills
ส่วนที่ ๒
มาตรฐานคุณวุฒิสาขา เพิ่มเติมมาตรฐานผลการเรียนรู้
ของบัณฑิตที่สาขาต้องการ เช่น บัณฑิตวิทยาศาสตร์
• Curiosity
• Creativity
• Scientific skepticism • Commitment to hard work
• Professional ethics
• นักศึกษา
• แหล่งเรียนรู้
คุณลักษณะพิเศษที่สถาบันแต่ละแห่ง/คณะ/ภาควิชา
ส่วนที่ ๓
ต้องการให้เกิดขึ้นในตัวบัณฑิต ตามเอกลักษณ์ จดุ เด่น
• อุปกรณ์การเรียน/วิจยั
ของหน่ วยงาน
ิน
• ความมันคงทางการเง
่
• ระบบบริหารวิชาการ - องค์กรเข้มแข็ง + บัณฑิตศึกษา/วิจยั
58
การพัฒนาบัณฑิตตามกรอบมาตรฐานคุณวุฒิ (TQF)
ปัจจัยในการสร้าง
คนให้เป็ น
“บัณฑิต”
• หลักสูตร
ส่วนที่ ๑
กรณี ยงั ไม่มี
มาตรฐานสาขา
• อาจารย์
มาตรฐานผลการเรียนรู้ทวๆ
ั ่ ไปของ TQF
 Ethical & moral development
 Knowledge
 Cognitive skills
 Interpersonal skills & responsibility
 Analytical & Communication skills
• นักศึกษา
• แหล่ งเรียนรู้
• อุปกรณ์ การเรียน/วิจัย
ส่วนที่ ๒
คุณลักษณะพิเศษที่สถาบัน/คณะ/ภาควิชา
แต่ละแห่งต้องการให้เกิดขึน้ ในตัวบัณฑิต
ตามเอกลักษณ์ จดุ เด่นของหน่ วยงาน
• ความมั่นคงทางการเงิน
• ระบบบริหารวิชาการ -องค์ กรเข้ มแข็ง + บัณฑิตศึกษา/วิจัย
59