K Kindergarten Kwarter 1 – Modyul 5: Ako Adunay Pagbati Kindergarten Kwarter 1 – Modyul 5: Ako Adunay Pagbati (I Have Feelings) Unang Edisyon, 2020 Isinasaad sa Batas Republika 8293, Seksiyon 176 na: Hindi maaaring magkaroon ng karapatang-sipi sa anomang akda ang Pamahalaan ng Pilipinas. Gayonpaman, kailangan muna ang pahintulot ng ahensiya o tanggapan ng pamahalaan na naghanda ng akda kung ito ay pagkakakitaan. Kabilang sa mga maaaring gawin ng nasabing ahensiya o tanggapan ay ang pagtakda ng kaukulang bayad. Ang mga akda (kuwento, seleksiyon, tula, awit, larawan, ngalan ng produkto o brand name, tatak o trademark, palabas sa telebisiyon, pelikula, atbp.) na ginamit sa modyul na ito ay nagtataglay ng karapatang-ari ng mga iyon. Pinagsumikapang matunton ang mga ito upang makuha ang pahintulot sa paggamit ng materyales. Hindi inaangkin ng mga tagapaglathala at mga may-akda ang karapatang-aring iyon. Ang anomang gamit maliban sa modyul na ito ay kinakailangan ng pahintulot mula sa mga orihinal na may-akda ng mga ito. Walang anomang parte ng materyales na ito ang maaaring kopyahin o ilimbag sa anomang paraan nang walang pahintulot sa Kagawaran. Inilathala ng Kagawaran ng Edukasyon – Rehiyon XI Regional Director: Allan G. Farnazo Assistant Regional Director: Maria Ines C. Asuncion Bumuo sa Pagsusulat ng Modyul Manunulat: Billaluza S. Sagpang, Madelyn F. Sanchez, Glorifel Amor P. Calam Editor: Billaluza S. Sagpang, Madelyn F. Sanchez, Glorifel Amor P. Calam, Arnel S. Zaragosa, Ailyn Verula-Ponce, RL., Leah B. Fariolen Tagasuri: Marlita M. Manuel Tagaguhit: Madelyn F. Sanchez, Glorifel Amor P. Calam Tagalapat: Glorifel Amor P. Calam Tagagawa ng Template: Neil Edward D. Diaz Tagapamahala: Allan G. Farnazo Alona C. Uy Mary Jeanne B. Aldeguer Analiza C. Almazan Inilimbag sa Pilipinas ng Department of Education – Division of Mati City Office Address: Government Center, Dahican City of Mati, Davao Oriental Telefax: (082) 388 4527 E- mail Address: mati.city@deped.gov.ph Maria Gina F. Flores Arnel S. Zaragosa Leah B. Fariolen K Kindergarten Kwarter 1 – Modyul 5: Ako Adunay Pagbati Paunang Salita Alang sa Tigdumala: Isip usa ka tigdumala, ikaw gilauman nga pasabton ang mga magtutungha sa angay nga himuon sa modyul. Kinahanglan nimo usab nga masubay ang pag-uswag sa mga nahibal-an samtang gitugotan sila nga magdumala sa ilang kaugalingon nga pagkat-on sa balay. Dugang pa, gilauman usab nga dasigon ug giyahan ang mga nagkat-on samtang gibuhat nila ang mga buluhaton nga gilakip sa modyul. Alang sa Magtutungha: Kini nga modyul gilaraw aron mahatagan ka og lingaw ug makahuluganon nga kasinatian ug higayon aron magiyahan ang imong kahanas sa pagkat-on sa imong kaugalingon nga tulin ug oras.Mamahimo nimo nga maproseso ang sulod sa kahinguhaan sa pagkat-on nga usa ka aktibo nga magtutungha.Kini nga material gihimo nga dali maabut alang kanimo aron makat-on og maayo ug mabansay nga mahimong gawasnon ug responsable ang imong pagkat-on. Mga pipila pahinumdom sa paggamit sa modyul: 1. Ampingi ang paggamit sa modyul. Ayaw pagbutang og marka o sulat sa bisan asang bahin sa modyul. Paggamit og usa ka lahi nga papel sa pagtubag sa mga buluhaton. 2. Ayaw kalimti ang pagtubag sa Sulayan Nato sa dili pa magpadayon sa ubang buluhaton. 3. Basaha og tarong ang mga panudlo sa dili pa maghimo sa matag buluhaton. 4. Magmatinud-anon ug adunay kaligdong sa pagbuhat sa mga buluhaton ug pagsusi sa imong mga tubag. 5. Humanon usa ang buluhaton nga naa sa dili pa mopadayon sa sunod. 6. Ibalik/Iuli kini nga modyul sa imong magtutudlo/tigdumala sa higayon nga mahuman nimo. Kung nakasinati ka og bisan unsang kalisud sa pagtubag sa mga buluhaton sa modyul, ayaw pagpanuko sa pagkonsulta sa imong magtutudlo o tagdumala. Kanunay ibutang sa hunahuna nga wala ka nag-inusara. Naglaum kami nga pinaagi niini nga material, masinati nimo ang makahuluganon nga pag-kat-on ug makaangkon og lawom nga pagsabot nga adunay kalabutan sa katakus. Mahimo nimo kini! Unang Adlaw Magkat-on Kita 1. 2. Human sa pagtuon niining modyul, kamo: Makaila sa mga nagkalain-laing pagbati sama sa malipayon, magul-anon, Mahadlokon, ug masuk-anon; ug Makaila sa mga letra, numero, ug pulong nga magkapareho, ug pulong nga pareho ang sinugdanan. Sulayan Nato Panugon: Lingini ( ) ang sakto nga letra nga nagpakita sa sakto nga pagbati sa matag sitwasyon. 1. Kung awayon ka sa imong klasmeyt, unsa ang imong bation? a. b. c. 2. Sa imong adlawng natawhan, gihatagan ka sa imong mama ug regalo, unsa ang imong bation? a. b. 1 c. 3. Sa imong paglakaw padulong sa eskwelahan, adunay iro nga nigukod kanimo, unsa ang imong bation? a. b. c. 4. Asa nianing mga pagbati, ang imong bation kung mosakit ang imong tiyan? a. b. c. 5. Unsa imong bation kung magdula kamo sa baybayon kauban ang imong higala? a. b. 2 c. Tun-an Pag-usab: 1. Lingini ( ) ang mga hulagway nga kaya nimo buhaton. 2. Lingini ( ) ang letra, numero, ug pulong nga nalahi sa matag grupo. 1. A B B 2. 3 1 3 3. kanta sulat kanta 3 Magtuon Kita Mga Pangutana: 1. Nakahibalo ba ka kung unsa ang pagbati? 2. Karong orasa, unsa man ang imong gibati? 3. Unsaon nimo pagpakita sa imong gibati? 4. Nganong bation nato kini? 5. Unsa man ang mga nagkalain-lain nga mga pagbati? Pagtuki sa mga lisod nga pulong: 1. bagotbot – nagpakita og pagreklamo sa pagbuhat sa mga buluhaton 2. higala – mag-amigo/mag-amiga 3. globe paper mache – usa ka butang nga naporma ug globo gamit ang balloon, newspaper ug glue 4 Sugilanon Basaha kining sugilanon nga nag-ulohan Si Happy Ug Ang Iyang Tulo Ka Higala Si Happy Ug Ang Iyang Tulo Ka Higala Gisulat ni: Billaluza S. Sagpang Gidibuho ni: Glorifel Amor P. Calam Adunay upat ka managhigala nga nagtungha sa Kindergarten. Sila mao si Happy, Saddy, Fearly, ug Angerly. Si Happy ang bata nga malipayon. Si Saddy ang bata nga magul-anon, si Fearly ang bata nga dali ra mahadlok, ug si Angerly ang bata nga sapoton ug dali ra masuko. 5 Usa ka adlaw, gipabuhat sila sa ilang maestra og globe paper mache gamit ang balloon, newspaper, ug glue. Excited kaayo si Happy samtang siya naghimo sa iyahang proyekto, ug malipayon siya nga nakahuman sa maong buluhaton. 6 Samtang si Saddy naguol kay basin og dili maayo ang resulta sa iyahang proyekto. Giduol siya ni Happy ug gitabangan. Tungod niini, dako iyang pasalamat kay Happy kay nagmalampuson siya sa iyahang gihimo. Samtang nagbuhat si Fearly sa iyang proyekto, nagkurog siya sa kahadlok tungod kay basin og dili siya makahuman niini. Miduol kaniya sila Happy ug Saddy ug ilaha siyang gitudluan sa paghimo. Nahuman sa buluhaton si Fearly nga malipayon ug mapasalamaton sa iyahang mga higala. 7 Samtang si Angerly sige pa og bagotbot ug gamug-ot tungod niini wala pa siya nahuman sa iyang buluhaton. Miduol sa iyaha si Saddy ug iya kining gitabangan, apan aksidenteng naigo sa iyang lapis ang balloon ug mibuto kini. Perting sukoa ni Angerly ug gikasab-an niya si Saddy. Samtang si Fearly nahadlok basin iyang pasakitan ang iyang klasmeyt nga si Saddy. Maayo nalang kay miduol si Happy sa ilaha ug iyang gibadlong si Angerly ug iya kining gipasabot. Gitagaan nila siya ug mga gamit sama sa balloon, newspaper, ug glue. Nananghid si Happy sa ilang maestra nga si Ma‘am Feely nga tabangan ang ilahang klasmeyt nga si Angerly tungod sa panghitabo, misugot ang ilang maestra. 8 Nagtinabangay ang upat ka managhigala nga si Happy, Saddy, Fearly, ug Angerly sa pagbuhat sa globe paper mache. Nangayo ug pasaylo si Angerly kay Saddy tungod sa iyang gibuhat ug mapasalamaton si Angerly sa iyang mga higala kay nahuman na ang iyang globe paper mache. Tungod niini, malipayon ang managhigala sa ilang pagpamauli sa tagsa-tagsa nilang panimalay. Mga Pangutana: 1. Unsa ang ulohan (title) sa istorya? 2. Kinsa ang mga managhigala sa istorya? 3. Kung ikaw si Happy, andam ba ka nga mutabang sa imong mga higala/klasmeyt nga nagkalisod sa ilang buluhaton? Nganu man? 4. Kung ikaw papilion, kinsa sa upat nga managhigala ang gusto nimo nga pilion? Ngano man? 5.Unsa ang imong buhaton kung adunay ipabuhat nga mga buluhaton ang imong maestra? Motuman ba ka? Nganu man? 9 Ikaduhang Adlaw Mao kini ang mga sitwasyon sa matag pagbati: Malipayon nagdula sila sa baybayon gipalitan og munyeka sa iyang mama adlaw’ng natawhan gihatagan siya og hamburger nag-outing iyang tibuok pamilya 10 Magul-anon naguba iyang dulaan gikasab-an sa iyang mama Magul-anon nagsakit ang iyang tiyan gibiyaan sa iyang mga amiga 11 Ika-duhang gimingaw sa iyang Adlaw mama Masuk-anon wala gihatagan og balloon giguba ang iyang cellphone gisungog sa iyang higala naibog kay wala siya‘y bola gibungkag iyang mga dulaan 12 Mahadlukon nahadlok sa bitin nahadlok sa damang gigukod sa iro nahadlok sa maskara nahadlok sa sakyanan 13 Magkaparehas nga mga Letra, Numero ug Pulong: Mao kini ang mga letra: ABCDEFGHIJKLMNOPQRSTUVWXYZ Mao kini ang pipila ka mga numero: 0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 Mao kini ang pipila ka mga pulong: malipayon, magul-anon, masuk-anon, mahadlukon Mao kini ang pipila ka mga ngalan nga magkaparehas ug sinugdanan nga letra: Happy, Harry, Mary, Marie, Sally, Sam, Fely, Fiona Mao kini ang magkaparehas nga letra: M M H H S S G G Mao kini ang magkaparehas nga mga numero: 0 0 1 1 2 2 3 3 Mao kini ang magkaparehas nga mga pulong: lipay lipay suko suko hadlok hadlok guol Mao kini ang mga ngalan nga magkaparehas og sinugdanan ang letra: Happy Harry Mary Marie Sally 14 Sam Felly Fiona guol Magbansay Kita A. Idibuho sa kahon ang sakto nga gibati sa matag sitwasyon. 1. 2. 3. . 4. . 5. 15 Ikatulong Adlaw Magbansay Pa Kita A. Ikahon ( B. Lingini ( ) ang magkaparehas nga letra. I H H M A M D Y D C K C S T S ) ang magkaparehas nga mga pulong. lipay hadlok suko guol suko hadlok lipay lipay guol guol guol suko hadlok hadlok lipay 16 C. Isumpay gamit ang linya sa mga pangalan nga magkaparehas og sinugdanan nga letra. Mary Sally Fiona D. Itsek ( Harry Happy Marie Sam Arnold Ana Fely ) ang mga magkaparehas nga mga numero. 0 1 1 0 1 0 3 2 2 2 2 3 0 3 2 17 E. Gupita ang mga parte sa nawong nga anaa sa panid 20, ug idikit kini sa bakante nga nawong sumala sa iyang gibati. 18 19 Pahinumdom: Kinahanglan ang paggiya sa ginikanan sa pagbuhat niining buluhaton, tungod kay mogamit sila og gunting. Atong likayan nga dili sila masamad sa maong buluhaton. 20 Ika-upat nga Adlaw Hinumduman Nato Adunay klase-klase nga mga pagbati nga atong bation sa matag sitwasyon sa atong kinabuhi, mao kini ang: pagkamalipayon, pagkamagul-anon, pagkamasuk-anon, ug pagkamahadlukon. Susihon Nato A. Lingini ( )ang saktong letra sa nagpakita og saktong pagbati sa matag sitwasyon. 1. Sa imong paglakaw, kalit lang ninggawas ang usa ka damang sa imong atubangan. Unsa imong bation? a. b. c. 2. Gitagaan ka og dulaan sa imong mama, unsa ang imong bation? a. b. 21 c. 3. Gidulaan ang imong cellphone sa imong manghod og nahulog kini ug nabuak. Unsa imong bation? a. b. c. 4. Gimingaw ka sa imong mama. Unsa imong bation? a. b. c. 5. Nag-outing ang tibuok nimong pamilya sa daplin sa sapa. Unsa imong bation? a. b. 22 c. B. Lingini ( kahon. ) ang mga magkaparehas nga mga letra, pulong, ug numero sa kada P B P A C A hadlok suko lipay lipay 1 2 23 hadlok guol 1 Ikalimang Adlaw Magpalambo Kita Isumpay gamit ang linya ang hugpong sa mga pulong ngadto sa iyang hustong hulagway. gigukod sa iro nakuratan sa damang nagsakit ang tiyan nahadlok sa bitin nakuratan sa sakyanan 24 Mamalandong Kita A. 1. Tan-awa ang mga hulagway nga anaa sa sulod sa matag kahon ug ihapa ang mga bata sa kada kahon. Tubaga ang mga pangutana. Malipayon Magul-anon Masuk-anon Mahadlukon 3 2 2 1 a. Pila ka bata ang malipayon? b. Pila ka bata ang magul-anon? c. Pila ka bata ang masuk-anon? d. Pila ka bata ang mahadlokon? e. Unsa nga pagbati ang daghan og bata? 25 _ 2. Maniid kamo sa mga pagbati nga kasamtangang gibati sa inyong pamilya. Mangutana kamo kung ngano nga gibati nila kini. Ibutang ang tsek ( ) sa saktong pagbati nga anaa sa ubos. Miyembro sa Pamilya Malipayon Magul-anon Papa Mama Kuya Ate Bunso 26 Masuk-anon Mahadlokon 3. Tubaga ang pangutana pinaagi sa pagdibuho diha sa linya. Sitwasyon: Nagtan-aw ka og telebisyon, unya giilugan ka og remote control sa imong manghod og iyang gibalhin sa laing salida. 1. Unsa imong bation? Adunay mga sitwasyon nga makabati kita og nagkalain-laing pagbati. Apan ato kining ibutang sa hustong pamaagi aron dili kita makasakit sa uban o maoy hinungdan sa dakong kagubot sa atong pamilya o sa atong isig katawo, o sa atong mga higala. Atong batasanon ang pagsabot sa tanang sitwasyon aron kita magpuyo nga malinawon. Kung kita masinabtanon, makabaton usab kita ug daghang mga higala. 27 B. Pangitaa ang saktong pares nga anaa sa sulod sa kahon ug lingini ( 1. R R T 2. S I S 3. P R P hadlok 4. hadlok 5. 3 2 3 C. Isulat ang kaparehas nga letra, pulong ug numero sa linya. 1. M 2. I 3. suko 4. 2 5. 0 28 lipay ) kini. Susi sa Pag-insakto 29 Reperensiya Philippines.Department of Education.2017.Kindergarten Teacher‘s Guide.1st ed.Pasig City:Department of Education.pp. 65-78, 139. Philippines.Department of Education.2020.Most Essential Learning Competencies. https://commons.deped.gov.ph/K-to-12-MELCS-with- CG-Codes.pdf.pp.9-10. Philippines.Department of Education.Standards and Competencies for Five- YearOld Filipino Children.Pasig City:Department of Education.pp.10,31. 30 Para sa mga pangutana o komento, sulat o tawag sa: Department of Education – Region XI F. Torres St., Davao City Telefax: (082) 291-1665, (082) 221-6147 Email Address: lrms.regionxi@deped.gov.ph