بسم هللا الرحمن الرحیم بارداری و دیابت دیابت شایع ترین عارضه طبي در بارداری است ()%6/2 گروه بندی دیابت در بارداری : -1دیابت آشکار %10 -2دیابت حاملگي %90 دیابت بارداری عدم تحمل کربوهیدرات ها با درجه های مختلف که برای اولین بار در بارداری بروز می کند عالمت دار بدون عالمت 70 % علت بیماری تغییرات فیزیولوژیک بدن تاثیر غدد درون ریز و هورمون ها بر باروری وبارداری تاثیر بارداری بر غدد درون ریز و هورمون ها مثال: بارداری و دیابت دیابت بارداری به علت درجات مختلف اختالل در تحمل گلوکز ایجاد می شود در بارداری طبیعی قند خون ناشتا 10-15 mg/dlپایین تر از فرد غیر باردار است کاهش حساسیت به انسولین به همراه اختالالت گیرنده های انسولین اختالل کارکرد سلولهای بتا تخریب اتوایمیون سلولهای بتا پانکراس زمانی که فرد به دلیل افزایش تولید چربی و هورمونهای ضد انسولین در بارداری(هورمونهای جفتی،روالکتین،کورتیزول وپروژسترون) قادربه ترشح انسولین کافی نباشد،دیابت بارداری ایجاد می شود این حالت در سه ماهه سوم بارداری به اوج خود می رسد عوامل خطر دیابت بارداری اضافه وزن و چاقی قبل از بارداری BMI>25 سابقه فامیلی دیابت در اقوام درجه اول سابقه اختالل متابولیسم گلوکز یا گلیکوزوری سابقه قبلی دیابت بارداری و تولد نوزاد ماکروزوم سابقه اختالل در پیامد بارداری های قبلی (سقط ،نوزاد مرده ،ماکروزومی ،زایمان پره ترم، اکالمپسی ،پره اکالمپسی و )... سن 35سال و باالتر عوارض بیماری در صورت عدم کنترل: مرگ ومیر نوزاد %90مادر %30 عوارض جنینی و نوزادی ماکروزومی هیپوگلیسمی نوزادی هیپربیلی روبینمی هیپرتروفی قلب هیپو کلسمی تولد نوزاد مرده عوارض مادری زایمان زودرس پلی هیدرامنیوس پره اکالمپسی و اکالمپسی دیابت آشکار آثار دیابت بارداری بر روي مادر و جنین ناهنجاری جنین افزایش نمی یابد ( برخالف نوع دیابت آشکار ) افزايش خطر مرگ جنین هفته 4-8حاملگی105mg/dl ،هیپرگلیسمی ناشتا باالي ماکروزومی :زایمان سخت – دیستوش ی شانه ( ) %3در تجمع چربی در نوزاد ( شانه و تنه) هیپر انسولینمی جنین متعاقب هیپرگلیسمی مادر رشد بیش از حد سوماتیک 35یا پايينتر ( mg/dl) %4هیپوگلیسمی نوزاد :قند خون خطر دیابت حاملگی در زنان مبتال به چاقي تنه اي افزایش می یابد. چاقی مادر در مقایسه به عدم تحمل گلوکز عامل خطر براي تولد نوزاد بزرگ در زنان مبتال به ديابت بارداری است. PIHعوارض مادری :سزارین و هیپرگلیسمی ناشتا قبل از هفته 24پیامد حاملگی مشابه دیابت آشکار است .بیش از نیمی از زنان مبتال به دیابت حاملگی نهایتا" در طی 20سال دچار دیابت آشکار می شوند .عوارض چاقی و دیابت در فرزندان است. کم خونی فقرآهن بارداری بهبود تغذیه کاهش شیوع دیابت افزایش شیوع دیابت غربالگری و تشخیص دیابت بارداری برای تمام زنان باردار در اولین مراقبت بارداری تست قند خون ناشتا درخواست گردد. تفسیر تست قند خون ناشتا: 92طبیعی 125-93پره دیابتیک رژیم غذایی و ورزش بزرگتر یا مساوی 126غیر طبیعی تکرار آزمایش و اگر مجدد همین نتیجه بود دیابت و درمان غربالگری دیابت بارداری تمام زنان باردار ( طبیعی و پره دیابتیک ) هفته 28-24بارداری آزمون تحمل گلوکز خوراکی 2ساعته با 75گرم گلوکز OGTT قند خون غیرطبیعی: ناشتا :بزرگتر یا مساوی 92 1ساعت بعد :بزرگتر یا مساوی 180 2ساعت بعد :بزرگتر یا مساوی 153 حداقل 1مورد غیرطبیعی بارداری دیابت نکات آزمایشگاهی آزمون تحمل گلوکز خوراکی صبح 8ساعت ناشتا رژیم غذایی 3روز آزاد فعالیت بدنی معمول در افراد سرپایی نه بستری و بدون تحرک 75گرم گلوکز آنهیدروز در 300میلی لیتر آب ، نوشیدن طی 5دقیقه،محلول خنک ممنوعیت مصرف سیگار و چای و ...و فعالیت بدنی 75گرم گلوکز یا 82.5گرم دکستروز DIABETES CARE, VOLUME 33, NUMBER 3, MARCH DIABETES CARE, VOLUME 33, NUMBER 3, MARCH 2010 DIABETES CARE, VOLUME 36, SUPPLEMENT 1, درمان چه دیابت از قبل وجود داشته باشد وچه در بارداری ایجادشده باشد شیوه مدیریت عارضه یکسان بوده و بر اساس میزان قند خون تعریف می شود تغذیه مناسب و ورزش از ابتدای بارداری می تواند از ابتال به دیابت بارداری پیشگیری کند درمان دیابت در بارداری : رژیم غذایی :نخستین گام ورزش دارو J Clin Endocrinol Metab 98: 4227–4249, 2013 درمان در دیابت حاملگی ، 1200-1800وزن قبل از حاملگی در زنان غیر چاق-1 Kcal/dayکنترل رژیم غذایی و كالري درماني محدودیت کالری kg/m2 <30 BMI % 30 -33در زنان چاق و كنترل از نظر کتونوری در صورت كتونمي مادر ،اختالل تکامل رواني حركتي -2ورزش: بهبود پیامد حاملگی و کاهش نیاز به انسولین بهبود تناسب عروق جفتي فعالیت قسمت فوقانی بدن باشد 95 mg/dlیا بعد از غذا باالي -3mg/dl120دادن انسولین در مواردی که قند خون ناشتا انسولین دوز ( 3/2انسولین متوسط اثر 3/1 --------انسولین كوتاه اثر ) -4 mg/dl 120کنترل گلوکز ناشتا بین 60 – 90و بعد از غذاي کمتر از -5عوامل خوراکی هیپوگلیسمیک توصیه نمی شود؟ -6تدابیر مامایی : ) -1BPP- NSTتست های مراقبت جنین ( در صورتی که وزن جنین 4500گرم و بیشتر باشد -2C/S. عواقب پس از زایمان احتمال دیابت آشکار بعد از 20سال %50است هر چه میزان هیپرگلیسمی ناشتا در حاملگی بیشتر باشد احتمال دیابت آشکار بیشتر است. گلوکز ناشتا حاملگی 130به باال %86دیابت آشکار در صورت نیاز به انسولین قبل از هفته 24احتمال دیابت آشکار بیشتر است. پیگیری بعد از زایمان هفته 6-12بعد از زایمان: تست تحمل 75گرم گلوکز خوراکی تست دیابتیک پره دیابتیک طبیعی ناشتا =<126 100-125 =>99 2ساعت بعد =<200 140-199 >140 طبیعی :غربالگری دیابت هر 3سال پره دیابتیک :رژیم غذایی و ورزش یا استفاده از مت فورمین دیابتیک :درمان دیابت بارداری خطر عوارض قلبی عروقی مرتبط با ليپيدهاي غیرطبيعي سرم – هیپرتانسیون – چاقی شکمی –( سندرم متابولیک ) عود دیابت حاملگي در حاملگی بعدی اثبات شده است. در صورت چاق بودن احتمال مختل شدن تست تحملگلوکز بیشتر است. روش جلوگیری از حاملگی در دیابت بارداری كليه روش ها ممانعت ندارد - LD OCP دیابت آشکار -1اثر بر جنین -2اثر بر نوزاد -3اثر بر مادر تشخیص دیابت آشکار در حاملگی Overt Diabetes 200همراه با عالئم mgنمونه تصادفی گلوكز پالسما باالي پرنوش ی – پلی اوری > mg/dl 126FBS دیابت آشکار – اثر بر جنین مرگ و میر جنین % 2-4 الف – ناهنجاریهای مادرزادی ب – مرگ غیر قابل توجیه با مداخالت طبی تغییر پیدا نمیکند سقط جنین :رابطه با کنترل ضعیف گليسمي در سه ماهه اول گلیکوهموگلوبین بیشتر از %12و غلظت گلوکز قبل از HbA1در صورت باال بودن : شیوع تا md/dl %24غذا بیش از 120 پره ترم ليبر %9 :هفته 34یا کمتر زایمان زودرس در مقابله با %5/4در گروه کنترل %7زایمان پره ترم اندیکاسیون درمان %2 ،در گروه کنترل ناهنجاری :شیوع دیابت نوع %10-5 1 مسئول %50علت مرگ پری ناتال با افزایش اختالل کروموزومی همراه نیست آنومالی :کودال رگرشن – سیتوس اینورسوس – اسبینابیفدا -آنانسفالی – آنومالی قلبی – آترزی آنال – آنومالی کلیه ( آژنزي ) کلیه سیستیک :يورتر دوبلکس در صورت عدم کنترل قند در زمان لقاح و ارگانوژنز ناهنجاری 2برابر بوده است()%9 چند عضو دچار ناهنجاری می mg/dl=160 FBSدر صورت باال بودن قند خون و عدم کنترل گردد . ناهنجاری %2/1 کنترل قند خون در زمان لقاح کنترل دیرتر بعد از لقاح %11 مطالعات حیوانی :هیپرگلیسمی : الف -کمبود اسید آراشیدونیک ب -تولید رادیکال های آزاد اکسیداتیو مصرف ویتامین میزان ناهنجاری کمتر است E . مرگ غیر قابل توجیه جنین هفته 35یا بعد از آن بدون علت . در مادر ديابتي در جنین : الکتات – اریتروپویتین Pco2جنین – افزایش PHکاهشتئوری : هیپرگلیسمی مزمن و اختالل در انتقال اکسیژن هیپرگلیسمی مادر :خاصیت اسموتیک :ادم پرزها :هیدروپیک :اختالل انتقال اکسیژن جنین مرده زایی قابل توجیه :در اثر نارسایی جفت : دیده میشود PIHالف – در كتواسيدوز جنین ==> مرگ جنین ب – اختالل عروقی دیابت شیوع %1 هیدرآمنیوس : الف – پلی اوری جنین ب – غلظت گلوکز مایع آمنیون اثر بر نوزاد ) Fتا Bپره ترم ( %25دیابت گروه موربیدیتی متعاقب پره ترم دیسترس تنفس ی :سن حاملگی هیپوگلیسمی :کاهش سريع قند خون بعد از زایمان پانکراس در نتیجه هیپرگلیسمی مزمن Bهیپرپالزی سلول های سرم کمتر از ( - 7ناشناخته) – پره ترم – آسفیكس ی – تولید Caهیپوکلسمی - و کلسیم – پره اکالمپس ی Mgو مصرف هیپر بیلی رونمی ناشناخته:پره ترم – پلی سیتمی و همولیز – = 65-70 ( %40 ) HCT ترومبوز وريد کلیه در اثر پلی سیتمی دیده شده است. کاردیومیوپاتی هیپرتروفیک :نارسایی احتقانی قلب ( هيپرانسولينمي ) کاردیومیوپاتی تا شش ماهگی معموال" برطرف مي شود. تکامل شناختی طوالنی مدت اثر بر تکامل شناختی ندارد ( .از طریق تست هومن – سایکوموتور ) تواررث دیابت در صورت دیابتی بودن مادر در %1-3 در صورت دیابتی بودن پدر %6 پدر و مادر دیابت %20 عوامل موثر بر توارث است I .سن بیشتر مادر و نوع دیابت تغییر رشد جنین :وزن سنگین 130ماکروزمی جنین mg/dlگلوکز از افزایش وزن عمدتا" در طول سه ماهه سوم عامل موثر بر ماکروزومی کنترل زود هنگام دیابت حاملگی است. اثر بر مادر مرگ و میر مادر 10 :برابر افزایش PIHناش ی از کتواسیدوز – هیپرتانسیون زمینه ای -) Hپیلونفریت – بیماری عروق کرونر ( گروه نفروپاتي دیابتی نارسایی کلیه باالی %10احتمال نفروپاتی HbA1میزان %30نفروپاتی Iدیابت نوع %4 – 20نفروپاتی IIدیابت نوع 30-300ساب کلیکال h /24mgمیکروآلبومینوری هیپرتانسیون نارسایی کلیه 5 – 10سالh /24mgباالي 300پروتئينوري F%5شيوع ديابت نوع و پره ترم PIHنفروپاتی mg/24h )190 – 500 PIHمیکرو پروتئین اوری ( PIHهیپرتانسیون مزمن با نفروپاتی %60 : قبل از هفته PIH 20عوامل پیشگویی کننده ابتال به 3یا بیشتر در 24ساعت 1/5 grیا بیشتر و دفع پروتئین mg/dlکراتینین حاملگی تاثیری روی نفروپاتی ندارد . رتینوپاتی دیابتی میزان شیوع با طول ابتال رابطه دارد . اولین و شایع ترین ضایعات آن میکرو آنوریسم های کوچک هستند ،سپس خونریزی و ترشح اگزودا hardexudateکه Dرتینو پاتی خوش خیم – یا غیر پرولیفراتیو یا زمینه ای – گروه cotton wool exudateشدیدتر شدن رتینو پاتی – ایسکمی رتینوپاتی پره پرولیفراتیو بر روی سطح شبکیه فضای زجاجیه – خونریزی Neovascularization رتینو پاتی پرولیفراتیو Rگروه حاملگی سیر رتینوپاتی پرولیفراتیو را بدتر می کند فتوکوآگوالسیون با لیزر و كنترل مطلوب قند خون سیر را بیماری را کند ميکند پیشرفت رتینوپاتی با كاهش وزن جنین همراه است . نووروپاتی دیابتی نوروپاتی حس ی – حرکتی محيطي -گاستروپاتی دیابتی – تهوع و استفراغ – مشکالت گوارش ی پره اکالمپس ی عارضه اصلی ایجاد پره ترم مرگ و میر پری ناتال 20برابر PIH:عوامل خطر عارضه عروقی – پروتئینوری از قبل – هیپرتانسیون مزمن کتو اسیدوز شیوع - %1استفراغ شدید حاملگی – مصرف بتا ميمتيك جهت توكولیز – عفونت – مصرف کورتون جهت بلوغ ریه جنین -سقط جنین در کتواسیدوز %20 عفونت ها عفونت ادراری ولوواژینیت – نفاس -دستگاه تنفس – پیلونفریت در غیر دیابتی %1و در ديابتي %4 تدابیر درمانی – دیابت آشکار قبل از حاملگی : کاهش سقط -کاهش ناهنجاری شروع انسولین قبل از حاملگی : قند خون 1ساعت بعد از غذا کمتر از =70-100FBS 140 قند خون 2ساعت بعد از غذا کمتر از 120 مصرف فوالت 400میکروگرم در روز Preconception care of women with diabetes glycemic control, Insulin therapy Folic acid supplementation Ocular care (preconception, during pregnancy, and postpartum) Renal function Management of hypertension Elevated vascular risk Management of dyslipidemia Thyroid function Overweight and obesity J Clin Endocrinol Metab 98: 4227–4249, 2013 Insulin therapy Multiple daily doses of insulin or continuous sc insulin infusion in preference to splitdose, premixed insulin therapy Rapid-acting insulin analog therapy (with insulin aspart or insulin lispro) in preference to regular (soluble) insulin Women with diabetes successfully using the long-acting insulin analogs insulin detemir or insulin glargine preconceptionally may continue with this therapy before and then during pregnancy J Clin Endocrinol Metab 98: 4227–4249, 2013 Folic acid supplementation To reduce the risk of neural tube defects: Beginning 3 months before withdrawing contraceptive measures or otherwise trying to conceive, 5 mg/d, till 12 weeks of gestation and then 0.4-1 mg/d Continue folic acid till the end of lactation J Clin Endocrinol Metab 98: 4227–4249, 2013 Ocular care (preconception, during pregnancy, and postpartum) Before conception, If the degree of retinopathy warrants therapy, we recommend deferring conception until the retinopathy has been treated and found to have stabilized, then each trimester and within 3 months of delivering, and then as needed. Established retinopathy can rapidly progress during, and up to 1 year after, pregnancy and can lead to sight threatening deterioration Those pregnant women with diabetes not known to have retinopathy have ocular assessment performed soon after conception and then periodically as indicated during pregnancy J Clin Endocrinol Metab 98: 4227–4249, 2013 Risk factors for progression of retinopathy during pregnancy pregnancy; esp. in those women with retinopathy preconceptionally Preexisting hypertension poorly controlled hypertension during pregnancy preeclampsia poor glycemic control at the onset of and during pregnancy Blumer et al Guideline on Diabetes and Pregnancy J Clin Endocrinol Metab, November 2013, 98(11):4227–4249 Renal function (preconception and during pregnancy) Assess renal function preconception: urine albumin to creatinine ratio, serum creatinine, and estimated GFR If GFR is significantly reduced, she should be visited by a nephrologist Mild preconceptional renal dysfunction manifesting only as microalbuminuria may worsen during pregnancy with greater amounts of proteinuria More severe preconceptional renal dysfunction, as evidenced by a reduced GFR and elevated serum creatinine, can significantly deteriorate during pregnancy and may not be reversible Blumer et al Guideline on Diabetes and Pregnancy J Clin Endocrinol Metab, November 2013, 98(11):4227–4249 Management of hypertension Maintain BP control<130/80 mm Hg, preconception Discontinue ACE inhibitor or angiotensin-receptor blocker in almost all cases before withdrawing contraceptive, because they are teratogenic when ACE inhibitors or angiotensin- receptor blockers have been continued up to the time of conception, that the medication should be withdrawn immediately upon the confirmation of pregnancy Safe medications: methyldopa, labetalol, diltiazem, clonidine, and prazosin Blumer et al Guideline on Diabetes and Pregnancy J Clin Endocrinol Metab, November 2013, 98(11):4227–4249 Elevated vascular risk Myocardial infarction during pregnancy is associated with adverse maternal and fetal outcomes including maternal and fetal demise High maternal (11%) and fetal (9%) mortality rates Blumer et al Guideline on Diabetes and Pregnancy J Clin Endocrinol Metab, November 2013, 98(11):4227–4249 Management of dyslipidemia Do not use statin Do not use fibrate or nicotinic acid, unless in severe hypertriglyceridemia Bile acid-binding resins may be used in women with diabetes to treat hypercholesterolemia Blumer et al Guideline on Diabetes and Pregnancy J Clin Endocrinol Metab, November 2013, 98(11):4227–4249 Thyroid function For women with type 1 diabetes: Measure TSH and, if their thyroid peroxidase status is unknown, measurement of TPOAb before withdrawing contraceptive measures or otherwise trying to conceive Measure TSH 3 and 6 months after delivery (postpartum thyroiditis) Blumer et al Guideline on Diabetes and Pregnancy J Clin Endocrinol Metab, November 2013, 98(11):4227–4249 Overweight and obesity Reduce caloric intake by 33% Not less than 1500 kcal/d to prevent ketosis Moderate energy restriction (1600–1800 kcal/d) in pregnant women with overt diabetes improves mean glycemia and fasting insulinemia without inhibiting fetal growth or birth weight or inducing ketosis Blumer et al Guideline on Diabetes and Pregnancy J Clin Endocrinol Metab, November 2013, 98(11):4227–4249 Management of diabetes during peregnancy and postpartum Weight Carbohydrate intake Blood glucose, post partum care Folate, vitamin and minerals Insulin, glibenclamide, metformin Target glucose for labor (72-126 mg/dl) Lactation Postpartum contraception Screening for postpartum thyroiditis J Clin Endocrinol Metab 98: 4227–4249, 2013 Noninsulin antihyperglycemic agent therapy Glyburide (glibenclamide), alternative to insulin in women with GDM who fail to achieve sufficient glycemic control after a 1-week trial of medical nutrition therapy and exercise except for those women with a diagnosis of gestational diabetes before 25 weeks gestation and for those women with fasting plasma glucose levels 110 mg/dL (6.1 mmol/L), in which case insulin therapy is preferred Metformin therapy be used for glycemic control only for those women with gestational diabetes who do not have satisfactory glycemic control despite medical nutrition therapy and who refuse or cannot use insulin or glyburide and are not in the first trimester Lactation whenever possible women with overt or gestational diabetes should breastfeed their infant breastfeeding women with overt diabetes successfully using metformin or glyburide therapy during pregnancy should continue to use these medications, when necessary, during breastfeeding Blumer et al Guideline on Diabetes and Pregnancy J Clin Endocrinol Metab, تدابیر درمانی – دیابت آشکار سه ماهه اول :بستری – جهت تعیین میزان شدت دیابت – دادن انسولین عدم مصرف قرص خوراکی – هیپرانسولینمی جنین : ناهنجاری جنین 30 -35در روز در Kcal /kg 3میزان کالری دیابتی وعده غذایی %55کربوهیدرات %25چربی %20پروتئین از هفته 24نیاز به انسولین افزایش مي يابد . تدابیر درمانی – دیابت آشکار سه ماهه دوم : آلفا فتو پروتئین برای ناهنجاری لوله عصبي 16 – 20هفته سونوگرافی 18-20هفته تدابیر درمانی – دیابت آشکار سه ماهه سوم: PIHمراجعه هفتگی جهت سونوگرافی 3-4هفته برای رشد جنین و بررس ي حجم مایع آمنیون بستری ( :در دیابت کنترل نشده -هیپرتانسیون ) از هفته 34به بعد در صورت بستری کاهش مرگ و میر پری ناتال به نصف رسيده است. در %5کاهش نیاز به انسولین بعد از هفته 35است . زایمان نزديك ترم کامل شدن هفته 38 کمتر از 38هفته نسبت لسيتین به اسفنگوميلین بيشتر از 2 ختم حاملگی PIHدر صورت میمتیک توصیه نمی شود B .دادن توكوليتيك در مورد دادن کورتون هشداد داده شده است . ماکروزومی توصیه به سزارین Cيا Bگروه سزارین در افرادی مبتال به ضايعات عروقي میزان سزارین در دیابت آشکار تا %88گزارش شده است . ختم حاملگي جلوگیری از حاملگی در ديابت آشكار :استروژن +پروژسترون توصيه نمي شودOCP . ترومبوآمبولی :سکته مغزی – انفارکتوس میوکارد :در افرادی که بدون ضايعه عروق داده شودLow dose . ترکیبات پروژسترون :خوراکی – تزریقی آثار کم روی متابولیسم کربوهیدرات :عفونت :کنترا اندیکاسیونIUD :دوره نفاس TL