Ontkenning (SG bl.28-29) (MM bl. 58) • If there is NO OBJECT in sentence > only ONE “nie” • Sy sing. > Sy sing nie. • Hy eet dit. > Hy eet dit nie. • Eerste “nie” kom na Vi; tweede “nie” kom aan die einde van die sin. • Die man eet brood en kaas. • Die man eet nie brood en kaas nie. • As die sin ‘n vraag is (If sentence is a question) • Speel die kinders? • Nee, die kinders speel nie. (SviTOMPviiI) • Leer die woorde wat in ontkenning verander (SG p29). • Al ooit > nog nooit ; êrens > nêrens ; iets > niks ; iemand > niemand • Die woord wat verander vat die plek van die een “nie”, net die tweede “nie” kom aan die einde van die sin by. • Iemand hou van rugby. • Niemand hou van rugby nie. • As dit ‘n bevel is (If it is a command) • Begin die sin met “Moenie”. Vi skuif na einde van sin, tot voor 2de “nie” Verlede tyd (SG bl.20-23) (MM bl.24-25) • SviTOMPviiI Verlede tyd > het > Vi ; Vii + ge- • Leer woorde wat nie ‘n “ge-” vooraan kry nie. • Jan sal sy huiswerk voltooi. S V1 O V2 • Jan het sy huiswerk voltooi. • Skeibare WW: klem (emphasis) val op die eerste deel. • Can be seperated into two parts in present tense SG bl.22 • Verb + preposition word een woord. SG bl.21 • Aantrek; uitnooi; weggooi; optel; oplos • Jan tel die tas op. > Jan het die tas opgetel. • Jan sal haar uitnooi > Jan het haar uitgenooi. Voornaamwoorde (SG bl.31) (MM bl.100) • 3 Groups – Subject; Object; Possessive • Subject: ek, hy, sy, jy, ons, hulle, julle, dit • Ek het ‘n huis > Hy het ‘n huis • Object: my, hom(him)/sy(his), haar, jou, ons, hulle, julle, dit • Dit is my huis > Dit is sy huis • Possessive: myne, syne, hare, joune, ons s’n, hulle s’n • Die huis is myne > Die huis is syne • Betreklike voornaamwoorde: WIE/WAT • If you refer to a person – Wie (Who) • Wie klop aan my deur? Wie het my geroep? • If you refer to a object – Wat (What) • Wat sê jy? Voornaamwoorde (vervolg) • Betreklike voornaamwoorde: WIE/WAT • If you refer to a person – Wie (Who) • If you refer to a object – Wat (What) Aktief en passief (SG bl.34) (MM bl.82) • Stap 1: Onderstreep verbs • Stap 2: Swop the SUBJECT and OBJECT • Stap 3: Vi change to word deur/is deur/sal deur depending on tense of sentence • Teenwoordig: word deur + ge• Die man sien die vrou. • Die vrou word deur die man gesien. • Verlede: het > is deur + ge• Die man het die vrou gesien. • Die vrou is deur die man gesien. • Toekomende: Sal (or other helping verbs) > sal deur + ge- + word • Die man sal die vrou sien. • Die vrou sal deur die man gesien word. Aktief en passief (vervolg) • IMPORTANT - Voornaamwoorde verander: • Hy > hom • Sy > haar • Ek > my • Jy > jou