Duurzame energie biedt nieuwe kansen voor het Caribisch koninkrijk Economie in Latijns Amerika en Caribisch gebied groeit Groei voorspelling 2013 in (%) Source IMF Groei in BNP betekent grotere energiebehoefte en investeringen in R&D Duurzame energie is al concurrerend zonder subsidies Trend naar diversificatie duurzame opwek Regio investeringen/jr. (milj.$) Technologie, systeem, business veranderd Source: Bloomberg New Energy Finance, REFF-LAC 5-1-13 Kansen: Bouwen aan Latijns Amerikaanse R&D capaciteit R&D investeringen als percentage van het BNP Source: OECD, Latin American Outlook 2012 Focusgebieden TNO Caribbean Duurzame Energie Systemen Green Faculty Energie transitie & duurzame Kennis en capaciteit oplossingen (water and opbouw waste) Testen & Certificering Prestatie onder lokale omstandigheden optimalisering Geologische Dienst Duurzaam gebruik van natuurlijke hulpbronnen Nieuwe technologie toepassen … en nieuwe business modellen ontwikkelen Duurzame energie – van cruciaal belang voor Caribische eilanden 7 Brandstofprijzen veranderen snel en onverwacht ! Eilandsystemen – Duurzame Energie Uitdagingen “Keeping it Affordable and Reliable” How keep energy and the energy system affordable? ++ ? Sustainable Sustainable Use renewable energy sources, e.g. photovoltaics, wind- and hydropower, thermal energy, biomass, biogasses, etc. Use energy more efficiently, e.g. by deploying heat pumps, electric vehicles, combined heat and power, etc. ! … increasing reserve power and grid capacity is an expensive undertaking. == Affordable Affordable Energy System == Reliable Reliable How to maintain reliability of the system? ? … with a clear trend of electrification of energy usage and with more intermittent energy sources in the mix. 9 Aruba “case” – Naar een duurzaam energiesysteem 25% reduction by 2020 50% to 100% by 2020 Remainder LNG 10 Rekening houdend met karakteristieke eigenschappen van eilanden Omgeving Implicaties • geen grid interconnecties • Grote impact van duurzame energie • onafhankelijk energiesysteem • Grote dynamiek in systeem “Smart Sustainable Islands Solutions We zoeken oplossingen die bij (tropische) eilanden passen: “Smart Island solutions” • Hoge temperatuur • UV • Geïsoleerd • Geen Interconnectie • Extra kosten transport • Logistieke problemen • Sterke constante wind • “salt spray”, corrosie TNO-Caribbean roadmap aanpak Strategie ontwikkeling samen met de “stakeholders” Maak “stakeholders” onderdeel Ontwikkel gedragen oplossingen Zorg voor open innovatie platform Zorg voor open systemen (geen “locked in oplossingen”) Zorg voor een lerend systeem Aruba “case”– De transitie naar duurzame energie Roadmap Sustainable Aruba 2020 Grid penetration 100% Solar Plant SWAC 35% Consumer reduction 100% Renewable Energy System 80% Bio-Diesel Turbines or Natural Gas? 60% Third Wind park 2.5 Mw Distributed Generation 40% 20% 30Mw Vader Piet Wind park 3.3 Mw Airport Solar 30 Mw Urirama Wind park 2013 - Green projects completed/planned - Orange new projects/options 2015 2018 2020 Source: “Roadmap Sustainable Aruba 2020”, TNO-report, 2 April 2012 15 Faciliteit voor photovoltaic Testen & Certificeren 16 16 PV Solar power challenges Source: open Isc: Stroomsterkte (short circuit) Voc: Spanning (open circuit) Pmax: Vermogen (maximaal) Trainen en capaciteitsopbouw, de “Green Faculty” 18 18 Smart Community Aruba: Real Life testen van technologie en kennisoverdracht 19 Smart Community Aruba: R&D op sleutelgebieden Energy Efficiency Smart Grid / Electric Grid Electrical Transport Solar & Wind Technology Customer Engagement Water & Waste Een smart grid voor eilanden ontwikkelen What should actors be able to do in a Smart Grid for Aruba? How will we get to a Smart Grid for Aruba? Migration Use Cases $ How can we create a structure for a Smart Grid for Aruba? What is expected from a Smart Grid for Aruba? Architecture Requirements 21 Het volgende Nederlands Caribisch export product? Schaalbare eiland oplossingen 22 Aruba: gateway naar Latijns Amerika Deel van het koninkrijk met goede connectie naar Latijns Amerikaanse markten Veilig Stabiele en ambitieuze regering Europese regelgeving Meertalig Mix van Latijns Amerikaanse, Europese en Amerikaanse culturen Excellente netwerken Uitstekende faciliteiten en infrastructuur Intensieve steun regering van Aruba 23 Dank voor uw aandacht!