Kvennaskólinn í Reykjavík ÍSLE2MB05 Haustönn 2020 Kennari: Guðrún Erla Sigurðardóttir Áhrif samfélagsmiðla á unglinga Reykjavík. 29. September 2020 Sigurður Elvar Ólason Samfélagsmiðlar er mikilvægur partur í lífi flesta fáir geta neitað því. Hérna á Íslandi nota margir samfélagsmiðla á öllum kynslóðum. Unglingar eru örugglega aldurinn sem notar samfélagsmiðla mest og finna mest fyrir áhrifum þeirra. Unglingar er sennilega mest á samfélagsmiðlum vegna þess að þeirra kynslóð ólst upp alltaf með samfélagsmiðla og vegna þess er þeir í mestu hættu við ofnotkun á þeim. Hversu mikið þarftu að vera á samfélagsmiðlum og hversu mikil áhrif þarf að vera á lífi þínu til að það sé flokkað sem fíkn eða hvort það sé einu sinni hægt að flokka þetta sem fíkn? Hvernig á að skilgreina þetta og hvernig veistu að þú sért með fíkn. Er það mælt með hversu miklum tíma þú eyðir á samfélagsmiðlum eða frekar hversu mikil áhrif samfélagsmiðlar hafa á þig ? ,, En við reynum frekar að skoða hér hvort þetta sé að hafa áhrif á lífið. Þegar þú ert farinn að minnka samskipti fyrir utan tölvuna, skipta hlutum út fyrir tölvuna eða símann, þá þarf að stoppa og grípa inn í. ‘‘ (Viktoríu Hermannsdóttir, 2015). Bandaríkja viðmiðin miðast frekar við tíma en áhrif til að segja til um hvort það sé vandamál. (Viktoríu Hermannsdóttir, 2015). En það er erfitt að flokka þetta sem fíkn vegna þess að þetta passar ekki 100% við það að vera fíkn. Frekar er talað um þetta sem ofnotkun netsins vegna erfiðleika að skilgreina vandann. Hversu lengi þú ert á netinu skiptir ekki öllu máli frekar hversu mikil áhrif netið hefur á þig í mínu mati. Það er algengt að samfélagsmiðlar hafa slæm áhrif á sjálfsmynd fólks og eykur þar að meðal stress. Oftast gerist það við stelpur vegna þess að stelpur eru frekar á samfélagsmiðlum og drengir eru frekar í tölvuleikjum. Sjálfsmynd okkar versnar mögulega vegna samfélagsmiðla vegna þess að þú sérð aðra lifa rosalega spennandi lífi og líta mjög vel út. Það sem fólk tekur oft ekki til greina er hvað fólk lætur líf sitt líta mun meira spennandi en það er og sýnir sig bara í góðu ljósi og jafnvel klippa eða breytir myndinni í forriti. Samfélagsmiðlar og tölvuleikir eru ekki alslæmir og geta oft hjálpað fólki og stundum bjargað því. Það er líka hægt að spyrja spurningar á samfélagsmiðlum eða leitað til hjálpar. Það er oft litið á Tölvuleiki sem al neikvæðan hlut en það er ekki alltaf satt. Tölvuleikir hafa hjálpað fólk fara í gegnum erfiðar stundir með því að spila með fólki, tala við fólk og eignast nýja vini. Viðbragstími fólks sem spilar tölvuleiki er oft betri en hjá fólki sem spilar ekki og það hjálpar líka fólki með að gera mikið í einu því það er svo mikið sem fólk þarf að spá í svo mörgum hlutum. Svefn er mjög mikilvægur og oft vegna tölvuleikja, samfélagsmiðla eða sónvarpsefnis sofa unglingar minna en þeir eiga að gera, Þar að auki getur mikil netnotkun valdið svefnvandamálum. Svefnleysi gerir mann ekki bara krónískt þreyttan heldur er mikil hætta á ofþyngd og sykursýki. Mikil netnotkun getur einnig valdið þunglyndi. Það er að segja að maður noti of mikinn tíma á samfélagsmiðlum sem á hinn bóginn getur haft slæm áhrif á heilsu komandi kynslóða. ( Hermundur Sigmundsson, 2018). Svefn er rosalega mikilvægur og það á ekki að líta á hann eitthvað öðruvísi en það. Það er samt ekki bara að þeim langar bara ekki að fara að sofa og langa frekar að spila tölvuleiki eða kíkja á samfélagsmiðla. Efnið sem lætur okkur vera syfjuð heitir melatonin og það efni byrjar ekki að framleiðast í unglingum fyrr en um 23:00 og þá er það bara að byrja að framleiðast miðað við hjá fullorðnu fólki byrjar það að framleiðast um 21:00. Þess vegna finnst mér svo skrýtið að skólar hjá unglingum byrja svona snemma. Unglingar eiga að fá 8-10 tíma svefn og flestir þeirra þurfa að vakna um 7 leitið og þurfa að sofna klukkan 23:00 en melatonin eru þá bara rétt byrjuð að framleiðast. Fyrir unglinga að vakna klukkan 7:00 er eins og fyrir fullorðna einstaklinga að vakna klukkan 5:00. Skólatíminn getur aukið stress hjá unglingum og það eina sem þarf að gera til að laga það er að seinka skólatímann kannski bara um eina klukkustund. Stress er samt ekki bara valdið af slæmum svefn. Samfélagsmiðlar geta líka haft mikil áhrif á stress ekki alltaf slæmt en oftast. Einelti er eitthvað sem er mun léttara að gera á samfélagsmiðlum og það gerist oft að það er lagt einhvern í einelti á netinu. Það gerir það að verkum að stress hækkar mjög mikið við að verða lagður í einelti það er líka mjög slæmt fyrir sjálfmynd þína. Það þarf samt ekki að verða lagður í einelti til að auka stress á samfélagsmiðum. Fólk er svo hrætt við hvernig fólk lítur á það er að kíkja hversu mörg ,,likes‘‘ eða ,,comments‘‘ þau eru með á síðasta upphlaði sínu. Það er bara margt í lífi unglinga sem eykur stress samfélagsmiðlar, skóli og svefn. Við þurfum bara alltaf að passa okkur. Samfélagsmiðlar hafa mikil áhrif mikil áhrif á okkur bæði slæm og góð. Það fer bara eftir því hvernig þú notar þá. Verstu áhrifin er aukið stress og einelti en það eru líka góð áhrif eins og ef einhver er að fara í gegnum erfiða tíma og eignast þá nýja vini eða bara fær að tala við fólk og alls konar. Til að svara spurninguna um hvort þetta sé fíkn eða ekki. Það er eiginlega ekki hægt flokka þetta sem fíkn frekar sem ofnotkun. Ofnotkun samfélagsmiðla passar ekki alveg inn í það sem er flokkað sem fíkn. Það er sagt að til að það sé flokkað sem ofnotkun þurfa samfélagsmiðlarnir að hafa slæm áhrif á líf þitt frekar en hversu mikið þú ert á samfélagsmiðlum. Maður þarf bara alltaf að passa sig. Reykjavík, 29. september 2020 Sigurður Elvar Ólason Sigurður Elvar Ólason Heimildir Hermundur Sigmundsson. (2018). Unglingarnir okkar – sjálfsmynd, stress og samfélagsmiðlar. Vísir. Sótt af https://www.visir.is/g/2018180709530 Teitur Guðmundsson. (2018). Sjálfsmynd og samfélagsmiðlar. Fréttablaðið. Sótt af https://www.frettabladid.is/lifid/sjalfsmynd-og-samfelagsmilar/ Viktoría Hermannsdóttir. (2015). Há sjálfsvígstíðni meðal þeirra sem glíma við netfíkn. Vísir. Sótt af https://www.visir.is/g/2015151039839
