Document 14938602
advertisement
DCAF
VIRBUS UNITIS
ت و
وزارت ار رﮥ
Willem F. van Eekelen
Philip H. Fluri (Eds)
و! اف ن ا
" اچ ر$%%
&')ت د%*+ ,
ا" از-* ب,/
(PAP-DIB) 0' /ر1 ن23
٢٠٠ ،و و ا
Ipressum:
Study Group Information
Publishers ()ان
© National Defence Academy,
Bureau for Security Policy at the Austrian Ministry of Defence and Geneva
Center for the Democratice Control of Armed Forces
With the support of
The Center for International Security Policy, Swiss Fedral Department of
Foreign Affairs
Editors ()ن
Willem F. van Eekelen
Philipp H. Fluri
Language Editors () ن
Josef Derdzinski
Alex Dowling
Melissa George
Suying Lai
Managing Editor (!" )
Stefan C. Imobersteg
Facilitating Editors () "ن
LtCol Ernst M. Felberbauer
Capt Beedikt Hensellek
Academic Advisor (#$% ) 'ور
Dr. Andras Ujj, NATO School, Oberammergau
Layout and Graphics (ح و د(ا+)
Multimedia Office of the National Defence Academy, Vienna
Printing and Finishing ّ(,-. پ و0)
Dari Translator (2) ! در
Abdul Bari Hakim
Dari Language Editor (2 ن در3 )
Khalid Seddiqi
2
4 5
ر,671%3
5
General Raimund Schittenhelm
89
7
Dr. Philipp H. Fluri
"ار:7;
ن
> =<ز
ع دع @ورت دار!؟B C 9
11
13
Dr Willem F.van Eekelen
27
تG9 : اولE>
29
اول0H
, ع و ا-ﮥ د6 ر در7 !89
Col. Fred.Schreier
دوم0H
#%- د2 ه,:- ;9ا7ول د7
Dr. Hans Born
م0H
# B-#>$ ?@روا
, ا#C 2(6+ و
Dr. Willem F. van Eckeln
رم5C 0H
, اDE@ @ F8 رتB
Dr. Willem F. van Eekeln
!JK3 0H
, " و ا9
Dr. Jan Arveds Trapans
!1L 0H
ع- و د, ا2ارHIJC ،#ا7د
Dr. Jan Arveds Trapans
!,6 ه0H
,8-ر اB@ >د ه$% ت و99
#$$ل ۀ @ اL 2>د ه$% @ ر " و
#%- ۀ دM>'9 DE@ در
Dr. Victor-Yves Ghebali
!,1 ه0H
:#9J>'9 2 ه#C د درN$% ل و.ا
2I ه#%- د2ع وهP
Dr. Ferenc Molnar
83
111
139
163
183
205
229
3
249
269
289
315
351
381
389
!5B 0H
#%-ﮥ د6 درF @دQE9 و# 2ارHIJC
Dr. Hari Bucur-Marcu
! ده0H
@ Fء دا8@ ,$@L 2دL از ظ اF> ا#%- و ف د,S
Mr. Mihaly Zambori
! زده0H
بX #I روا@? هY9 2ت @ا99
# و ا#%-ت د%P در
Dr. Pal Dunay
! دوازده0H
رتB رات وE ا,S
Col. Fred Schreier
!ده:% 0H
#%-ت د7ار9 ر" وC
Dr. Willem F. van Eekeln
!رده5C 0H
( ) هF ر#C ، ت$: 2ره:
F % ?@و روا
Mr. Robert Pszczel
!ده:B3 0H
: ت$: #C و#%-ت دY9
Dr. Hari Bucur-Marcu
403
!ده:BL 0H
# ﮥ: و#%- د,S
:2 و ه>رM@8 M :9
Dr. Vilzar Shalamanov
433
: دومE>
:4 ﮥN2
Dr. Josef L. Derdzinski
ن8B%75 5
477
4
,671%3ر
@ا ZاازJC 2ن 'رC M% ,7ا ن Y9 Xت د (PAP-DIB) #%-در $ﮥ ان 8:ۀ
ال در Zن [ LJ% 27 F@ ;7 ٢٠٠در 8]L #8+ز و \ F 2را > #از
اهاف Lار داد @ "\ 9ا @ا\@ 2ورد X ZزهX 2د ن و ( @ا\ 2ورد":9 X Zات
@ ا F@ #$$ا6J.ت Y9ت د #%-ا'ن @
داز PAP-DIB .در _8ﮥ 8]Lز ،او 2و
\ F 2در L LJ% 2" >6 , Xار دارد '7 @ 9ره 9 `% 2و 7ء @ا9 2دل
S9رب ز Fز 2د Zو @ا+ 2ح ; Cن (د; @ Y9ت او ـ ا ;J9ا > #9را
" زد.
ا ًE cSاز :9ﮥ 'ر+ ,7ح ۀ Eص @ا 2ا ," f+ورم و B
ه>ر F@ .! LJ% 27 @ 2ا \gز @ور دارم ،و \رزو م ا ه>ر2
2( \ ,8- hرا @ Fا @ f+ر \ورد.
(7ا @ا7 2ول د7ا ;9وه 3$ 2و ا7د #د-ع #$ا (LVAK) D9در
FHدر ; F @ F$$ه در 6ﮥ 'ر@ ,7ا 3$. 2ه>ر F8- #$X 2ا 2دا Fا .ا
7ب F7از +ف ه دو "د @رت '
' F@ iد Z Zو Lار ا F@ ,ز@"j$E 2
_ F9 F8د Lم د 2Iدر ا را .
ال را "Reimund Schittenhelm !$
Lان ا7د #د-ع ،#$و
5
6
F 8
$ﮥ ان 8: 9ۀ ال از ا8%د f%دو" F@ , EAPC `% 2اه ,kl ,و
9اY9 2ت د #%-دوB #C ,9 #رت و راه #ه #>$ 2و د7اY9 ;9
@\ M:وردJC .ن ' M%رC (PAP) ,7ا ن Y9 Xت د F@ (DIB) #%-ا هف D>'C
Zا7 2"J9 9 ,ء را @اg\ 2ز و @ا Zااز 2ا6J.ت و @ز ز" 2د ه 2د #%-در
رو":9 #ات ن در -ا 2اد0 2ن 7ر' 2ر@ ,7ا 3$. 2و دراOSCE M:
Cا ن Fه # 2ـ # Bا F89 ,د @ .درBداX F9 ,ص 8_ F@ 9ﮥ 8]Lز و
\ F 2و هmن او 2از 7ء @_ر Xص د%ت @ 9 o M:در %Pت @ط
@JC Fن ' M%رC (PAP) ,7ا ن Y9 Xت د (DIB) #%-ه>ر. 2
JCن ' M%رC (PAP) ,7ا ن Y9 Xت د( F7 (DIB)1 #%-ء ' ;]pر@ ,7ا2
3$.در 6ﮥ د-ع و ا F f_9 F@ ,ه 2ذY9 X Mت د7ا F9 ;9دارد:
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
:9ﮥ 7ول klو ]ف د7ا 2":- ;9د'@) #%-ل (c 2L؛
:9ﮥ +زا kl 2"$:و ]ف @ا 2ر 'ر #>$ ,7در 6ﮥ د-ع در 6ل F:9و
#Cا #؛
:9ﮥ Bرت #Lو kl #`Lو ]ف @ @ DEا ,؛
:9ﮥ 99ت و+زا kl 2"$:و ]ف @ا 2ارز@_X #ه 2ا #و زه 2د-ع
#$؛
:9ﮥ اLا ت klو ]ف @ا ,S !B9 2وزار 2"9د-ع ،ادارات و Xر هL 2اء
@'ل ه>ر @ #- 2ادار Zه؛
:9ﮥ 99ت و >$%د ه kl 2و ]ف @ا @ ,8@_9 2رم ه و >$%د هL 2ل
ۀ @ ا F7 #$$در @ DEد-ع +ح ر( Z 2ا؛
:9ﮥ Xر kl #9J>'9و ]ف و >$%د هL ,S 2ا 2'@ 2در @L DEا2
د#%-؛
:9ﮥ +زا M:ه @ا kl QE9 2و ]ف @@ ،# sد Fو HIJCار 2در 6ﮥ
د-ع؛
:9ﮥ ] ،kl ,Sف و از ظ اLد M@L 2دوام رف د#%-؛
:9ﮥ 99ت klو ]ف @ا Y9 2ه>ر @ kl 2ا #$$و هSار ; 2در
%Pت د-ع و ا (ibidem) ,
(7ا @ا7 2ول د7ا ;9وهL ,9 F7 3$ 2ن @ tدا [ دو`% ,
; "د @ ا FB6J FP ]_) #$$د( اراuﮥ اد و 9و>$% hد Xب در 6ﮥ
>6ار DE@ 2ا ,د7ا ;9را رد L F9ار داد Zا .,ا (7اE-ر دارد @ F7
دا ,6J.از +ف دو7 @ t ,ر ان @ ا ،9 #$$دو ,ه `% 2و ; و
Y9ت @+ﮥ \ن ه @اJC 2ن ' M%رC ,7ا ن Y9 Xت د #%-ه>ر. 2
در ن دSC ,ﮥ Xد ا Z f- (7اL F7 ,رت و 9ا 2اش را @رت
1راP9 PAP-DIB F@ sت 'ح را در 8ﮥ % ,9 Susan Pon !Xان ) (NATO ISدر 'ات F- DCAF #$Lا:
،Eden Cole and Philipp H. Fluri (eds), Defence Institution Buildingا F8ه در ]7اJC ٢٠٠w tن ' M%ر,7
Cا ن Y9 Xت د]7 ،(PAP-DIB) #%-ا@ 28_ tا8_ 2ﮥ 8]Lز و "ر ,او8: ،2ۀ ،t$]9رخ ٢wاMC
،LVAK,Vienna,2005ا $:ت هmن در ].ﮥ ا M@L DCAF #د: #
http://www.dcaf.ch/publications/defenceinstitution_conf_tbilisi.cfm?nav1=4&nav2=2
7
QE9 9 , اZن \ د7 و ا، ,y9 ر وPAP-DIB F@ @ط2 هF6 م9 در#:Lوا
.ار دهL PAP-DIB وﮥC ت ; اش را در دسY9 د وX
Philipp H. Fluri, Ph.D.
DCAF / 3$ 2; وه9ا7ول د7 2( ا @ا7 ون:
8
;:7ار"
ن ا 7ب @ ا|"ر س از "J9 @ F7 #Iش ه ( \ ,8- 2ن @ا" 2
Xاد و ار F@ iو : ,Lز #96را Z M8ا و در 6ود :9ۀ >$%د @F
; +ز F9 2د Zا ( F7و ً > \ Mز #دا Fو در \ن ذوق ا7د ; F- B 7
Zا .,از ا> Fه M-ا 7ب +ر+ 2ح ر( Z 2ا @ !"- M@L 9 ,و #:در#
#> pدر د9 2IاC MXا .7
از \ن F-د ،اً 6
از هYت ن ،ا> tدو~ ) ،(Alex Dowlingزف دردز>(Josef #
) # ] ،Derdzinskiا@~ ) $ ، (Stefan C. Imoberstegرج (Melissa
) ،Georgeال # #9ار ,ام @$-ور)p ،(LTC Ernst M. Felberbauerر tدور~
) (Laurence Durigو ~ _@ (Suying Lai) 2pر Xص ا|"ر ا ن .!7 #
هmن از #C (7ا @ ,ا #$$در وزارت ا ر Xرﮥ ،tد #C -ا ,در
وزارت ا ر Xرﮥ ا D9و ا7د #د-ع #$ا F7 D9ز ﮥ ' ا 7ب را -اه! د از
F7 #9B .! # >'9 c$L !.در ا 7ب ا|"ر Zا @pاز +ز د t , >6
.> #
Lار ا ,ا 7ب @ Fز@"'@ j$E 2ل رو F9 #د.
ن
9
10
زg\ E
11
12
B Cع دع @ورت دار!؟
د-ع ; ا ه iو @ "@Cد Zو > Mه j$E 2دارد .د-ع از @ DEه 2د- , >6 Iق
دارد ،زا @ DE@ @ F8ه 2د Iدو ,و وزار FE9ه @ DEد-ع ها @ Zا ر Xر; F
#$7 9از s-دو ,را دار ز .ا>0 Fا د-ع هX iا' Zد\ ,$% ،ن ا
ا F7 ,ا @ DEو Mو ا >ت ا]د Zاز ZLرا دارد و @ %Pت ز #و گ دم
و7ردارد .د-ع "@Cو ان ا ،,زا @دﮥ \ن kY9 ,9ر ه 2اراL `L 9ار
% Jد @ 2و ه@ DC F@ M F@ f@_ Mu Fود ،در
داردJ% .و\@ Zن ا ا? ً 7
\رت ،وه7 3$ 2ر @'@ 2ا 2اSم دادن ار F7 ،در ا Y ,6ﮥ ا]د Zاز \"
_ح @ Lار Iد .ال ا #$.ا Fدر ا Sا 6 F0 9 F7 ,و 6ودP 2ورت @ Fد-ع
د' Zد ،ا ال ه'_ Fح @ .ا'7 2ر ه> Fدر -ا 2ر ,@Lق و gب در
; ع د-ع دL #: Fار دا ،در \ن و ,Lا ا >ن د @د 9زه@ # "\ 2
9ازن Lا 6ا E9 MLد ،و :@ #از -ور Eدار @ E9زه 2د. 9 M>' #%-
Xا@ ,ا ,7 2در $%ت @ ،3$. ,6دان 3$.و kت در f+در" # L 2و
Hه ،#ه! در داX MXد '7ر و ه! در '7ره( 2د; هSار > #از %Pت رد ،FLJ%
دEا Zو ا@ #@Eر 2از دو" Zا@ ً.X :,ا 2ا #L 2`%ز ن ا،# ;J9
F7 ،9در .د D8ن .ا Fا 9 2`%هز ه! @:@ُ @ «#L» 29 F
د #%-د #: Fاش ارزش زد ML 2اY .ﮥ د-ع @ا 2هﮥ \" #$Xزد اهC ,ا دZ
ا+ ،,ر> MC Fرا و ًL- ًLاز '7ر هX 2د ن دور د Zو @" Fر # B 2"9ا#$.
ن و|] #را FPز .ا وز ً`Lد-ع و #Lا :-ل #8$9د @ F7ا@ 2د Fاش
#6د @.
ا Fا #" , % 9ارد .ا وز '7ره" 2ن F0در ل و F0در ب#0 ،
#gو ،8- F0ه Fو ه 2"'0 @ Fا #رو@و ا ،و #ه 7ام از \" از د Xص
Xدن @\ Fن % #-7 ، M$ f@ # % #' .7 # ZIن در (ارش اHkار رچ
X ٢٠٠wد % ,9ان »\زاد 2هX «#Iار 9از ]>ر Zا F7 ,- F$.- @ 2
@ "9 :ه 0ن 9ور(م و ا$ﮥ '7ر دI #: Fا'7 #ره 2ل و "9ه0 2ن
8و و ,و J9ش @اP Y9 2ورت اI FI ,'@ #ا'7 #ره 2ب .وا 3PاJC ; ,ن ' iا #و #Lا +ح ر( 2د F@ F7روا@? @ 2"'0
j$Eا%اف .رت د و ا FYذه ' دد @ F7ر 2از \ن Iا" در ,886
_Xات و @ i' 2"HC F .د Zو اSب را M6 Zه i' 2را $ 1.ﮥ
٢٠٠wان @ M$د> Fاز ظ 2 !9ا @ Z7د ،و6 #ا MLا #Iرا
Cا د \ F7ن روا@? را وا 3Pو J%و\ @ Zن ا(Iۀ » و@ ,ا «,|]6 2را در Lس
]ن @ ا 2 #$$داد .و #Lدو" از M8ن و@ ,ا 2دم Xد 7م و Lدر
>@ @ F0 J؟ @ د> - Fاب @ا 2ا ال اSب و,6P
@\ Fن : ،ﮥ "ً % #
ه 2'@ 2را ،و6 #ا+ @ MLح 0ال f$_ :9از ,76دو '@ #رو @F
I j:Pا.
د-ع و ا ,هmن در 6ﮥ 6ﮥ ً @kت 9و ا9دﮥ ارو:@ Cان +ح ه]9 j$E 2
' .در \B D8 Sم 2>%اردو 9هز ه! ه و|]ﮥ د-ع در @ا@ هIن j:9
'د .در ا'7 y7ره 2ا #8-و ق Fاردو و Xت ا #ا@(ار "! @ا ,|]6 2رژ!
1
Kofi Annan, „In Larger Freedom: Towards Development, Security and Human Rights for All”, Report of the
Secretary General, 2005, pp.5-6
13
ه@ . !76 2درBدا 0 ,ا? از ا> Fوزار 2"9د-ع در ا '7ره @ @د
' #Eز ه Z #ا 6،و 6ود 7ول د7ا #$X ;9از ه! ]وت ]. .ت
ذ\ Mن ا_ #را رد M$9و ارز@L #ار ه ; F7وزارت د-ع \ @ F-'Cا @\وردZ
زد ،ا Fا در F7 ,6از ه p6ا%اف @ د F7در ا ,Lها #و ه! >#$
ود ارد # >6 j$E 2" B .در Xر وزار 2"9د-ع و وهkY9 ( 3$ 2ات
X j$Eد را @H Sا Fا- F % F@ .ق "! د Iا ا F7 ,ال @ د \ F7وه2
ً9% 3$از @ @$Sزان @ 2-6اس Lاردار ه 2دراز ت F- M>'9ا؟ ا
اJXف هmن @@ 2pدا ,دم F %از د-ع kY9دارد ; .اردو ,] #$ 2ه 2ا#%
را @ Xد ها Zدارد+ ،ر> Fان وا ا? از ا'Lر B tC @ F: j$Eهj$E 2
در ; Bم دارا 2و @ i' ,د
@ $ه! د P .\ #ر ا ع 2>% , Xا
ا F7 ,و @$S ,Lدر و| #$X jد' 2
Zد ،در "\ F>6ا از ا Lت @ا2
ار #$ 289ن در ز #>$ #ا]دB :@ .7 Zم #$ 2>%را @ 9- !9ل F8
> @ ،ا -ق F7در #@ !9 ; 0در اEب @ز>ن #'8ا Fو jEه! ود
J
ارد F7در \ M@8ن @ز ، 2از ه " Fا> #L ; Fاز @ز7 2ن !9 ; 0اً .
@ز9- 2ل را Xش ارد .ا ه! M@Lا>ر F7اردو 2-6 2از ه Fا'Lر ; F:
> #و S9 _X @ "9 Fرو@ ا ; 0 F>$@ ,اردو از $:9ت _C 3
@Xردار ا.,
; اردو 2داراB 2م > ,]$از $:9ت !B # Bو :9اد :و ,y9ۀ @زان @Xردار
; .اردو 2-6 2ا? زد@ 2ا 2اEام ارد و ا-اد اEام " Zر #"9را F7
در ن \ # , Xز @ا 2ت #9p+از \ن ا]د > Zو #ا ا ا6ل دارد F7در
M>' JاSد .7در ه دو S ,6ﮥ " @ #ا اس رد `Lوت Lار
هIم اEام ً 7
Iد @ F7زان 7 9ام 6و 6ود از اBط و د
X@ $دار @د Zو \ @ا 2ر" 2ن
ا زش در ,د Zا و \ @ و ("S c Mا و .X
و6%Oﮥ دع
د-ع ًا از Bدا #$7 s-دو ,از د DE@ Iه- , >6 2ق دارد@ ،رت # %
د-ع در ار9ط @ >$%د Xد دارا F@) 7 2L 2اp6 2yت ،~ Z.
#9J>'9 #Cو Lن Sزات( ،و هmن # % #C FCو ا ?9 f_9 ,LدIان 7
. F9در ا د-ع از @زان 3$ا]دۀ اوCا. #]9رت Iد و \ #" hن رد
`Lوت Lار Iد .رو jL 2وزارت د-ع در 70ت , >6و را@_ Fاش @ ر tuدو،,
.را F@7 ،!B%و Cرن در 2"$-د' @ Iد .درا J>'9ت Xد وزارت و Xت
3$رد ارز@L #ار Iد.
@B Fر ا د-ع وا 6ه # B 2دارا @ #% ,]7 2در اع و M@L ,Lا8ار @ و
9ا ,7 #در Yر ,ه #$ 0 2را دا .@ Fاز ا ظ Xت F$از $ﮥ
و| jوا 6ه'@ # B 2ر ود>@ @ .ر@د ا.ل ,Sرن Y "9 Fﮥ ا?X @ #
' ،#اا\ت و 7ول F>$@ ،روا@? _ ( "\ @ #-ح @ F@S9 .ا> Fدر ن
$%ت @ 2p@ \ # ,اJ.ح #Cاز ظ 9در او" و ا? kY9دارد و ( h
و #-ه(> 2م 7ول #Cو اا\ت را kYزد.
@ #Cدر 70ت و|] F@ F7 #وزارت د-ع @اس Lن ا #و د
"L IدZ
'د +ح ر( 2دد .ا و|% jرت ا از:
14
,|]6اJ8ل و , 9ار ; #Pدو ,و> X #$%ﮥ ":9ات د-ع د#: F؛ ر و 89ﮥ !Bو kت @ ا#$$ در و( ,Lوم ,6از او 2ا ر B F@ #>$ر L ,|]6ن و #>$ M% ;7،!Bو @' 2در _ #$ 3و @ ا.#$$
@ Fور ز ن @ 26 ?Xا I7ر" @ر> Zا :@ ً.X ،,از ا> Fد-ع دF
#:او ,اش را از د ,داد .از +ف د Iر \ن Z '@ #`Lا# B ,6 F7 ,
را اSب #و @ #@ DC M@L gد Zو @ ,'Xو @>ر@د ZLها . Zاز ل
١٩٨٩ه ا(-ا #$X Dزد $%ت ،! #$ 0و #در _ .uC ً 3در _3
#$ا :ر ر ; وا Z # B 6ا ,و @ر 2از " "Iدر $%ت ه @ 2ا#$$
@ 9pاز ; i7د Zا$% .ت ه@ #$ 0 2ون ; ]د ه7 2ه_X Dات ،ه! از
ظ # Bو ه! ،#و @ !89ر رف را @ Xد ها Zدارد .در @p6 :ت ا FI
راه@ ,ا\ s 2ورL 2ا .2'@ 2و ه@ #$ 0 2ا ?X 2ا ا 29و -ه#
#9$%ا_ #]$Eرا "\ . D>'Cهmن ا ال را _ح ز F7و ه0 2
7 9 #$ام 6ا و ,:دا .@ Fا ا ZLدر 7:ﮥ رS 2ر@ ,7 Fد،
وه "@ #$ 2اSم و|]X Fاه د ،و #از ظ #اهX 27 ,اه دا.,
" 2Iدر $%ت #$ 0ه و ,Lدر 70ت Xر -ه. #رت Iد ML F7از
MLاSد p9 .@ Zت ا Xدر ا "' ,ن ه F7اJuف ه @رت \ #ه @ر @
>ن و Lار Zه% j$E 2ض اام د Zا+ ،ر> Fوه Z j| 2در ا اJuف
در ز ن @ 3$.ه Iار9ط ه! ا Fاً @ .ء و "\ #Lدر \ﮥ $%ت Lار L -در دZ
ا @ F7ه! ' \ ً7زش @ و 2I" ,]7ا @ه! ,8@_9ده .ا F$`:در هIم
M>'9و 2وا 9 D7و وپ #Iا9دﮥ ارو QE'9 Cد+ ،ر> Fه7ام 6ا@ MLا2
; ت ,@k c79 :دا ,و اSب ; Cوﮥ f]$9را >د .در %و'7 #`:@ ,Lره
در c79وه 2ن از روش دوpر ا]د Zد Zا ،ا ع ! 9ل 2HCرا
ا(-ا 'E Dو ه>ر #% F @ 2از Xت # Bرا X . f'9ت »@) «#79
'7ره( و Xت » ' @) «iوه (# B 2از $ﮥ ا@ 2$7 2"$.ا M>'9 2د-ع
.ا ا @ !$:9 2pو \ زش ا #\ kدارد .ا7د " 2د-ع @زان دارا] 2رم ه،( 2
\@ #و \@ Z9 #ر~ را در ا #$>'9 M6ده! \ #ور FY % .در 7 ,Lر ان د-ع (
.ق > X F> ،ت %د@ 2ه! Z !gو در ه>mام از ا Xت دو) '>$Cدو(#9
.رت Iد .اا ، !" #$X ,7و ML #از ا> ; Fوا@ # B 6ا 2اSم Yر,
-د' Zد ،ا ا )ه>ر( @ (i' 2ء 7ر ه 2روز .@ Z
01+د'&
@ا 2ا> Fدر ; M>'9د #%-هoه F$$ ; ،@ ]>6 #Iاز ا" @ اب داد Zد:
.1
.2
.3
.4
.5
.6
JCن د FI0 F@ #%-ا HC kا,؟
و ,راه #ه #7 Z":@ #9$% 2ا,؟
8م 2در(
#7ا%ل 7ول #؟
ا ا M>'9 # % s- F7 M.د- s- @ #%-د X 2ت # 8'C # Bدارد؟
@ 2(7 M>'9وزارت د-ع و Xت F0 # Bع را@_ !76 Fا,؟
15
@ .7د DE@ Iه' FI0 , >6 2ر. Zرت Iد و 7 Mام %Pت ؟
8 @ '@ (79م 2در( .او 'ور @C $ﮥ وز د-عHIJC ،ار ا #$.ا
ادار Zو Lان @C $ﮥ @ ،# Bر 2و| jرا @ه! F7 ،> ً89 c79 : c79
j:9د #8Lاز ا " و 89ر :و @ا 2و|HIJC jار 2و $%ت را اSب >.
و|]HIJC Fار 2د ر$ﮥ Xا Fه X 2ت F$$ ; # Bاو" #را در@ دارد F7أ" را
JC ; Mن زد .ا JCن F@ ً8 F7 #":- "9 Fه ; از Xت f$:9 # B
Iد F>$@ ،ه 2":- Fا ادار Zرا ا6ا > @ .اس ا JCن @د QE9 Fداد' Zد.
ا 2در( در ا@اء ر # % tuرؤ X 2ت @ # Bون دا F$$ ,6J.
ا c9ا] 2و|]JC ، Fن »ادgم« اش ( ا>JC Fن Xت # Bرا f$و ZmCزد،
7ام ]د دE 2Iاه دا .,و #ا او Lدر @ او"X 2دش را ) ,y9ا@ Fون ;
اSب c9ا # sرا ( #در \رت را@_ Fاش @ ه>را @ Dﮥ L 9ار
Xاه .,-
ا FYرا@_ﮥ 7Hر را 6 #$Xس زد ،زا 2در @ $: Fت ز دن Xد ز
دارد @ 9ا را ،,]7 F@ sا8ار و 8و ,وا 6ه # B 2ا`L 2وت F7 7وX # 2اه
\" را @ا$% 2ت رد \ Bد Zزد» .ه>ر «i' 2ا @ا M6 2ا ;7 F$`:
،7و FE@@ #در ا X y7ت # Bار89ء و :-9ت در داX MXد M>'9د. #%-رت
Iد F ،در @ DEه 2دور ا-دۀ \ن F> ،و-دارB , X F@ 2م L @ # % s- ,9ار
داد Zد.
ال @ 2:ا ا@ 6 F@ #7 F7 ,ز8 jE Iم 2در( Lار دارد؟ '\ # % #ن
ادار8 Zم ول #و @دF؟ و \`L Xوت . FI0رت د؟ @ در Bدا,
P ,.Xع F7ذا ً9در ; ! اوCا F]" # B #]9ا ,در ا را@_ Fا@"2
#]$Eارا .' Fuدر ه # B , Xو|$% jت ،MC ،و Mو 7ول #ه 7ام
6و 6ود Xد را دار و F- @ !9د ,6J. FI0 F7ر X tuت F@ # Bها#9
I f$:9د F7از M0 f+ه7 2ر 1 2از Y' 2(7 M>'9ت > .ه @ا 0 2ده Fاز
6ﮥ ; ز ن @د Hار @ F7 2ه Fا+اف ذ MXز ﮥ @ @C #ن را @ ،,X %
'>Jت رو@و @د ،و #9 FI0 F7 ' f- #اE9ذ .7
ج ا2Nت
ً89در ه'7 Fره 2ارو #Cاز ل F@ ١٩٩٠ا_ف ج ا6J.ت @ ( $89د; از >I
@ا Zا Z-ا .ه ج دل , Xار 2>% 2را @ F9X Fاش (د> FXا .,در ا
2
را@_ Fان Fج j$را از ه! -ق د:
.١
ج 7ه ١٩٩٠ 2" @ Dا '@ ١٩٩w #ا Z(Iه #- 2دا Fو از »kۀ
] «3$.د @د Zا .,دورۀ B , Xم ، FX 9 Z97و ~ I Mز #
-و FXو از @ @د Zو F$'Lه. F@ 2>% 2
2
Karl W. Haltiner and Paul klein in the European Armed Forces in Transition, Peter Lang, Frankfurt am Main,
2005
16
.٢
١٩٩ 2" @ 9ا ٢٠٠٠ #و $6 F@ ٢٠٠١ﮥ @ ا #$$ن )ا(م( و
#>$ن )Cو+ ، F ('($'-ر> #"I @ Fدر Jو f@ 2و @ان
;9 ,7د9 .ات در +ح و ا FE' # B #>9ه 2ا @ F$6دZ
ا @ 9ان از "%ۀ ; F$$و| jد Zو و ,ه 2در 6ل . \@ 9
ا 29ه 2د-ع ; s] F@ #$ا 29ا #و) sو sه! از ظ :ا #-و ه!
از ظ و|] (2اهX ,د را از د ,داد' .ر9 (PfP) 3$. ,7ر »ا ,از
«2I" f+را @9 Fم ا Lر Zو ,:داد .از ا>:9 Fاد @$Sوا ا? ,
@ Fز Xت g\ # Bز @ Fا(-ا Dد ،اpل ه% 2د@ Fpدن و ;'9رف
-_@ #ار f$:9 F@ 2در \وردن c$ M 7و ا`6ر Z 9 2L 2>%ر.,-
.٣
ج م ا6J.ت F7ه p6از ل ٢٠٠٠و ٢٠٠١در ن ا F@ ,دل ز2
,.X @ #9J>'9ا #و #>$ز . F 2اpت ا > @F
اJ_.ح @ »اJ8ب %Pت g\ «# Bز د و \ا در د9 7ا]ر ' .S
"د -ه 9 # % #در F7 Norfolkدارا - ; 2ه #ا@ #>9د ; @ر
د Iرد L F9ار داد Zو @9» Fا]ر ' -ه (ACT) «i' #ل FX
9ا +ح را در 9م ز ن @@ DC Fد f_9 .ا @ Fاg\ @ Fز ~ %اق در
ل #_@ ٢٠٠٣د ،و #ه t>mارزش @>ر @د ا$ﮥ رن و 2%را در $%ت
# Bرد ; Lار اد.
ه ) (Haltinerو (Klein) J7از ور'7 ٣٠ 89 2ر ارو F- FS #CاF7 ,
\" @رت M7داراJ9 2ت '0 . iن @ F7 BهFء \" در g ,L
7 # Bدن ا sارو #Cا'" #"@' 2و ' #7دار و X #اه ا هف را @ 7هD
Lا 2'@ 2و @ # sدر Bم \@ 2>%ورد Zز # jL .وهً8@_ ( 3$ 2
در 6ل 9ا ,و jLا'- ,9 "\ #%ر Lار دارد Iا> Fا ,8-و زر 2در @رۀ
Yر ,ن @ا@ 3$. ,6 2د 2را اSد I @ .ه F@ #اHkار 2ج د2
ا6J.ت ا دو f8ر 2از J9ت t M@L j$Eرا در F-ا @ F7ا\ jL 2ۀ
وه ," 3$ 2اه ,دار:
-
#C 2 F@ M9از ?9 3$.وه 3$ 2و @ ا X #$$وه3$ 2؛
X # B g 2 F@ M9ا s؛
2 F@ M9ا(-ا F8+ Dاث در وه@ ً.X ،3$ 2ا$% 2ت g # B
#I؛
#>$ 2 F@ M9ز 2و دو@ر # B Zز 2اردو؛
2JX 2 F@ M9در 6ل و #>$ ,:ـ # B؛
2 F@ M9ر%P tت Bر ;07 @@ #9ن و 7ه 2>% ,]$> Dو
F7 #X #>$ا F@ p6ا(-ا FE @ #'7 Dه # 2و h # Bد.
ا y7ا J9ت و ا'" @ Fذات Xد #P9ا و M9 #ر"0 Zرم را #>$ F@ sز 2و
# Bز 2اSب P9ت @' 2را .هف \ن از :9ﮥ اردو ه 6 F@ F7
Y9ت 0ر: '@ #ر 9ا 2اLد 2و #را c8:9و S9رب #>$را
#-:ار ً.X ،در ,Lر ,ه 2ژ> .#ا ر #.X 2"7 F@ #B-
ا8ل داد' Zد و ,7ه Z7 F"9 2اد Xرا9 F@ ً89 #7م :_Lت Hg # Bا F"9ار.
@ا9 ،M@8ا 2ا #I #$.در ه Fه Z FX (7 #9J>'9 ;07 2اD8 "\ F7 ,
S9 %@ pاردو در F:د.
Fه و ارز"X # B 2د ا ز .ا ا اً 6
17
X '@ F:اهن 7ول د7ا ;9وه "9 F ، 3$ 2در ارو F>$@ #L 2Cدر
#@gه!.
BBه" >Q,
در ; :ﮥ د7ا , 29@ @ ;9در _ #" 3ا%اف Zا ,وF7 #8+ #
,در C M%دI Zدد از ه! - #$Xق دارد ; .وزارت د-ع در > ; ,886و7زم
)"ن @ (;07اX 2دش ا .,در \gز در ا y7ارد ; ز ن ا7ل @ Z7ا2
Xت 3$و واHار@ 2ر Mu 2د F@ Iاردو #>$ 2وزار 2"9د-ع ; را Zدور @F
دراز'C 2و دار @ 9ا? ـ #و او"X # 2د را %ر ز@ .ا2
د-ع @ .@ @ F7 , Fm\ ً8 Z\ ،در Bدا"9 ,ه\ @ F7 2 2ن رو@و ه! و @
@ر; ن @ M.- ?Xا ,دا #$Xو Xر #ه_@ @ Fر ا% #ر د.
و|@% jۀ وزار 2"9د-ع در " 9ن @ه! F8 M@Lا .ه #$C Mu @ @ Fو
و Mو اب @ ،اEرات ،روا@? @ وزارت ه 2د @ ،Iرو HIJCار 2ن ت و دراز
p9 F7 #9ت ;Cو #>E9را . M :9 ،7 # #@ DCوهc$ @ 3$ 2
و اEام \ @ "\ ،زش @ # Bو @ وp Mزم ("Sو و F>Lدر Xرج از
'7ر ن @ا 2اSم Yر @ ،' j| #رد L ,6ار F-و و:9 ًL- ًL
.از ا>'7 Fر ه @ اس ":9ات ن ,6 ,از Yر 3$. ,و M8ن @ر ا
Yر`L ; ,وت Lار Y ،Iر" 3$. ]6 2و@ F$اX #C 2رL #ار
@ .IدرBدا ,ا>C Fر" F0 9در Fا 2در #CهX 2ر #و د-ع د ,XدZ
ا ،ارل وه @X Fرج > #از %Pت g M@Lر CرI #ددg 0 .ر از ظ
#و M # Bزد 0 F7ا @ Fا اLام د ,زد' Zد.
@رت B @ # %ااز 2در 6ﮥ + ،M%ر> Fدر @'7 :ره: 9 `% 2ل ا،,
ه 9 D8 !>9ر 2 #Sدر( د .! #%-ا7ن در 8ﮥ ذ M]9 F@ Mرو 2ا
Pع رو # #ااز! و را M6 Zه'7 2ر ه j$E 2را @ا 2اJ.ح 2 !9ا#.
3P9ار!.
• =ن
\ن در ا Cو F@ , Fه M% 9 #_@ Fد Zا .,ا '7ر @@ د9 MpرE #Eا,
8 F7م 2در( دو@ر Zا6ء دد @@ ،ه د8 9$@ Mم X # Bد را ا
>ر
. # (# % D] ) # %ا 8م در F@ ,886ا
D]9دا F>$@ ،FXاو در ا 8م @F
6ول HIJCار 2ا] 2و|] Fد Zا .,او ,6J.اوCا #]9ا ,و از ظ $$ﮥ
اX c9د را @ 9pاز رؤ X 2ت @ F7) # Bم ا
>ر ]' ( د '( Lار ادZ
ا .,و #ا 8م ]9 ,6J.هات را در را@_J>'9 @ Fت وه 3$ 2دا Fا] .,ذ
و ,6J.او از " 2Iاش در ه M>' F7 #9Yاز وز د-ع ،دو ' #دوC #ر ،#دو 9
از Yر @ #>$ﮥ ،:رHIJC tuار7 ،2ر ان و ر tuا%J+ت ' ،ء Iد.
jLا ول در ل @ ٢٠٠٠ا ار89ء F7و 2ر tuرا$% 2ت 8ر د. F89 ،
ا را '> Mاز ]' Xت # Bو 9 wاز رؤ #>$ 2در دا MXوزارت د-ع @ #
F7و|]ﮥ HIJCار 2ا8ار Lا\ 3$ 2ن را Z"%دار ا f_9 .ا L ; ?9 "JCارZ
18
@ #.Xم L Einsatzführungskommandoا #ره$% 2ت در " @ Potsdam
وX ,ص @ا ,9 ً8 F7 3$. ,6 2ا kوز د-ع ،اSم .@ #ا
Lا M>' #از @' از . Fا # B -و Yر #>$و 9 ; ?9رن ال
ره' 2د .ا Lار L Zا #وه #را Z"%دار F7از +ف L Fۀ " # B
Z FXا .رؤ 2ا ZLه و ,اوCا #]9ار و@ "\ #ا \ 2د \ ،X Zزش و
MC X ("Sن ول و 9وب 7ر ان HIJCار Lا7 j$E 2ه DدادZ Z
ا.,
@دﮥ د\ #%-ن ?9ر@ ,د@ Fا9 2م دورۀ HIJCار' c99 2د ،ا @د Fدر
@ ,886د JCن اردو- 2رال \ن را زدJC .ن 7Hر ?9ا
>ر "'C @ # %دات
@ QE9د@ Fا DE@ 2هJ>'9 j$E 2ت د+ #%-ح ر(' 2د.
• ا)B
در ; '7ر> Fاز ز ن @ f@ #$Xا 2دو 2(7 '@ D8 ,را Xاهن و f+اBر
8م 2در( -ا #> "9 F Fاز 'ور !" #$Xر" tuر ) Lان ا'@ (#$%ر
ود L F>$@ ،ا$% #ت '@ # Bل p6ت @ا 3$. -6 ،#و اهاف @' 2را Z"%دار
J% .و\@ Zن او " 8 F@ ;7 ,ت #>$ول ا]د Zاز . ( ZLو|]ﮥ او در ;
ن ر" ,ر F@ F7 2او در HIJCار 2د 2(7 D8 #%-ه Z j:9ا .,رؤ2اردو در HIJCار@ 2ا 2ا]دۀ اوCا #]9وه F@ "\ 2و' 2ر Zه و #و"F@ "\ 2
,|]6و \ د MC X Zو و # B Mود .رؤ 2اردو در ,886و,
»ار;« و 2در( Lا #9$% #را Z"%دار .
در X@ M@8ردار @دن از 2L ,6J.اوCا@ ،#]9دﮥ 8م 2در( ( #uاز @دﮥ اردو
.او دارا@ 2دﮥ ا Y F % F@ . FرHIJC ,ار 2او @9 Fا @ f-ه>راD
در اردو وا@ F7 Fوا ,6J. "\ ًPو 2را .> F89
MCادارۀ 8م 2در( 6ا: ?9 F7 ] w٠٠ F@ MLون 2در( و : Fون
ره ' 2و ( Fدر رؤHIJC 2ار 2د-ع # %و د -روا@? Xر M ( #ا
ادار . Zر 2از 'ور %Pت د
#. ،#>E9 ،;9 $و ژاار 2را ,9
L DCار هHIJC .ار #9$% 2در ; Lار i' Zدر Xرج از Cر. tرت Iد
F7و|]L Dار ذ # 2@ !89 Mد:
-
HIJCار 2و 2(6+ر ه @ا 2ع و F6هM% 2؛
_@ F@ fها 2 ,در( JCن اوCا@ #]9اp6 2ت @ا#؛
|7 X jر ان @ ,6ا #در 70ت وزارت د-ع؛
HIJCار 2و @ا Zاا9 Xت ' iو اط @ hا tY9 2د7
'.i
! -ا Fاز »7ول و 9ازن« Bرت ' F7 # % #' #>$ور %ۀ وز ا،,
@Xردار .ا 9ازن در روا@? @ #-وز و .را !B%و ر" tuر دار Iدد،
زا \" ( در M>'9ن # B ;07 c79را داراء .ا%P y7ت ?9 #
» M6 «F@7و ' M-د ; ،هYت #>07از 7ر ان وز ا درا @و7ا #اF$X
7و هmن ,:-هC ,'C 2دۀ \" ] ,-ا ر را 9 ZmCزد.
19
@د Fاز 70 F7 Loi de programme f+ت 7ر@ 2ا 2رف و ا@ #>9ا2
; ت FSCرا ' FX ، # :9د #$]9 f_9 .در Lن ا Fا،Z 3'9 2
+ر> Fدر ل 2 2>% ,]$> ١٩٩٧د و #\ , Xا @ #%وه2
@ 3$ا 2ان F ١٨وج . FX
• %B,
! @ @ 0ر در :ض 9و L M9ار F-ا #> .,از ا 9ات @ :از ~
X Jت ) # Bوه 2ز ،#ها #و @ (2از
Falklandsل L@ ١٩٨٢ع ً L .,C
اLا ت وX sد Eر @Xردار @د و 2در( د-ع D8هoه~ Z7را دا ,و
'ور %ۀ وز د-ع M%د :@ .از ل ١٩٨٢وزارت د-ع در اا\ت Xد :د
و 8م 2در( ' iاSد د : ?9 F7ون 2در( ,9و2 i' ,
در( و :دوم وزارت د-ع ادار9 .' Zم %Pت @ط @ Fا 29و او"#C 2
و @ QE9د Fدر وزارت د-ع ً89 . FX (7د Zل @ :ا _Xط در ; !89
@\ 2ن وزارت _@C F@ fوﮥ J>'9 # %ت د 9 #%-د9 .م MuاوCا F@ #]9د-
2در( د-ع M F7رؤ 2اردو ( @ط FXو و9 ,م %Pت
@د 2و ادار":@ 2ۀ »د ,S -و @دL «Fار داد. Z
fL9و @ر #د-ع ا #>9ل 9 F@ h ١٩٩٨ات @' 2د+ ،ر> Fها ,و
اا\ت اوCا ,9 #]9ادار% F7 # 8 ; Zرت از 2در( @L ،ار داد 2 . Zدر
در 2$"Cو ,اش 'ور # Bوز د-ع ول L #>$ا . ( 3$ 2ا
@ر #از ظ @ 7Y9اه ,اهاف L #اI #8$9 !" ( 3$ 2دد :ا اهاف @ ;
راه @ا F @ #C 2در .# s@ ,-ود ,ه # 2از f+و sPاو ,ه2
در Fاول و و| jو ,:-ه+@ !" 2ف .
در دا F>$ , >6 MXرً در رأس $$ﮥ -هL #ار دارد .و7» ?9 # ,ﮥ
د-ع و X #Cر «#ا%ل #د 2 .در( را ان @$ Fﮥ ا ' F7ور
# Bد%ت د .در دا MXوزارت د-ع وز 2 ،در( و :دوم #9J>'9 $yاا
ز F7وز در رأس \ن و 2در( و :دوم در _ 3و 2در %Lۀ ا L $yار
دار .ا jLو 2ا@ Fا 2@ 2وا M>' 7 @ sLاSد ،7 #در F>6در '7ر
ه 2د Iا ا @HC M@L M>' Fش @.
@ا@ 2ا Zاا$% Xت @Bر ا8ار 2 ،در( در ; زز #وزارت ,S (7
@ان د #%-را در اXر دارد و : ?9ون 8م 2در( @ا":9 2ات ادار' Zد .هف \ن
'ر 8 F@ Zت #را F F@ sه # B 2ـ ا ;9و Fه@ #C 2ان @د9 Z
@ا \ # 2 !9 2د F- #و #' ?Xرو #را @L Fار Zه. # B 2در .
ا ا ا - Fه @ !8 #وا 6ه # B 2اا F7در $%ت ،> ,7در@ Iد.
ا وا 6ه - ,9 # B 2هL #ار i' Zدا@ #د Zو \ Z Lن @ Fد ,ر$% tuت
L pان ' Y iر ,ه ,9ره. M% @ 2
' F7 iاو ً :
او هmن ول -ه #9$% #وه 2@ 2در F7 #9$%ره\ 2ن @,
دو" 2د Iز " @ 2ا. #$$
! @9 ً. "9 F 2ا @ MXارد #و # Bرا رد هف Lار هF>$@ ،
رو+ 2ز ا @ M:اس $$ﮥ ا ( c9ود ,و Fm\ ، sPدر '7ر ه 2دًg I
20
@>ر@د دارد .رؤ 2اردو ا f6را @Eد ]ظ "Iا Fا @ 9وز .را !B%را@_ﮥ
!8داy .@ Fل ا Xدر ا را@_9 Fس 2در و ه>را. @ Dرا@ !B%د 9
ا+ن ,7 F7 7 M.6در ~ %اق @ Lن @ ا ,8@_ M$دا .X ,در داMX
وزارت \" در 7ﮥ در(وال ,7د F7در \ن :دوم و ن وزارت Xر Fو
' iا`6 ( Commonwealth s]$ر @"! ر@ Zد@ .ا 2ا>' Fن داد Zد F7
ا 8ت د #%-از (د; ه>ر 2دار هﮥ \" در ; 8+ﮥ وزارت د-ع داد Z Zا.
@رد ,Sد-ع در Lا@7 @ ,ﮥ در(وال 7ر > .و|]ﮥ ا @رد HIJCار 2و c99و
7ر رو@ 2د Fو از %ن Y9ت د F- M>'9 Zا @ "9 .,ا ]9وت F7
ر ,ا @رد @":ۀ :دوم وزارت د-ع Lار داد Z Zا ,و هmن ر tuااuﮥ ادارۀ
9ار7ت د ،#%-ز ن ژ; د #%-و ر' tuر Zه ( #$% 2در \ن "! دار .ا دو
,9 F7را 2د-ع Lار دار .در را 2د-ع وزان دو ,و C :ر #و ا 8 y7ت
ذ Z 7اا iدار .ا را @ 9 $ارن وزارت د-ع را زد:9 .اد MCوزارت د-ع
@7 F7 9 ww٠٠ Fر ان #>$و ً89 # Bاز c9وX@ 2ردار ا.
• B/دا
7دا در ا ا6J.ت ,9م »ه>رY9 «i' 2ت F@ , # Bد'7 Iر ه 8'Cم
@د $- .ﮥ [ F@ ١٩د # B , X F ,ا Fه 7ام دارا 2وز و Lان Xدش
و ; F7 #P ,Cه 2دا_8 2`% ٢٠٠ 89 #$Xﮥ Cن Hا9 .,م ا , X F
# Bرا L ,9ا 2 #در( Lار داد و هmن @ DEژ; و \ زش را ( @ ه! !g
.,Xو6ت 9م %ر ا ار" در ل L@ ١٩٨ع .,Cو #در ل ١٩٧٢ا 9ل
دو@ر c8% Zزد+ Zر> Fه @ DEدو@ر$$ Zﮥ ا ،c9ر F9و ]رم Xدش را دو@ر Zا6ء
د.
! @ 2در( و 8م @C $ﮥ F7 #>$در 7دا @م :ون وز ' Zد،
ه Fدر ; _L 3ار دار ،و 2 #در( از Zدارد . F@ F7را !B%و ً8 F@7راF@ s
p9ت "! ' # Bر@ Zه 2 .در( و رؤ 2اردو و :ون وز ه Fدر 8د-ع #$
داد Z Zا .در ا 7 ٨w٠٠ 8ر # Bو #>$وف , Xا .ادارۀ #Cو
HIJCار 2د-ع دارا7 ٣٠٠ 2ر F7 #9$% .دارا.X 2ت ن %د ، 2از
+ف ; » Lا «i' #ره' 2د و :ون 2در( و ,ا8ار ZLرا Z"%
دار .
HIJCار 2د» ; 2 @ #%-دور 2د@ «#%-ا 2ت (Cد Zا ,@ #ل اار ا،,
+ر> 2 ?9 Fدر( د-ع و :ون وز Z 3'9و از +ف وز رد L u9ار F-
ا .,ا دور 2د I@ #%-ارز@ ? #اX ،;9ا Fه 2د7 #%-دا ،او"2
, >6و ا >ت @د 2و ود" .
Xا"9 ،# B 2ا 2رد Pورت+ ،ق و راه" @ا7 #$% 2دن \ن و 2'@ ،# h
و د 2از ا ارز@ #ا8ق Zا .در ه دو ل ; JCن د@ #%-ا hC 2ل \+ Zح
ر(I 2دد F7در ,886اس 7 2"JCر 2رؤ # B 2را زد.
> #از .Xت Xص ! 7دا ا ا: F7 ,ون 2در( در %ز ن دو و|] Fرا
Z"%دار F@ ،ا F7 #:ه! و8 ,م 2در( و ه! :ون وز را @ Z":دارد.
21
7ول و 9ازن @ :و وزراء و رؤ 2اردو در ه \ 2" 8ن ه Lار دارد7 .ﮥ
,Sد-ع ه ,9 Fر: i' ,ون وز د-ع و 2در( F$ M>'9ه% .
Pع در 7 ,Lﮥ اا Fuروز f_9 M@L Zا .,راL 2ا@ 3$ 2رت F$ !B
د 2 F@ 9 Zدر( د-ع را%P F@ sت -ه #و 7ول 'ر@ Zه7 .ﮥ Bرت
F7 F $@ ,Sر\ ,ن @":ۀ :ون 2در( د-ع راC F@ sوژ Zه@ !" 2ا2
2 !9ه ز Fز 2 . 2در( و :ون وز ه دو در @ا@ 7ﮥ ا@#
t$Sن )و (F #و ' ) t$Sا@6 8 F@ (Fه #و ] ,-در ا ر
ﮥ ن `6ر @ .در ا 8 ,Lرات ر #ود دارد.
2"yا "0ر '7ر را Zه j$E 2را 'ن ه @ F7اس \ن ران ،ا-ان و
7ر ان ,S @ #>$وزارت د-ع @+ﮥ ن . M :9هﮥ \" @ i' 2ز2
ار" 2د #%-و ]9و"(@ 2رگ @ 2 Fدر( در 6ل ,76ا7 .دا و @ @
8ت 2در( د #%-و Yر @ $ﮥ #>$ن روا@? ه>ر #@X #$X 2ود دارد.
9م د" و|]ﮥ pز HIJC #ار #C ،2و اا Fuرا 'ن ه .ا y7ا د" 7Y9
F7و| @ jاز ه! ا "Iار 2و #در @رp6 2ت -ق @ \" \mن وا 3P
F7در دا " 2رو 7H9 Hg7 2داد' Zد .در #6 M%در @ DEه 2د Iا #"L- ( #
ود دارد :و X ،#C 2ت اEرا 26 B- ،#9و 9 .#$6هز ا >ت \ن
ود دارد @ F7ا "\ ,kl 2و در -ا7 2ول د7ا ;9وه@ ،3$ 2ا8 2م د-ع و
ا ,در د7ا: #ر 2را :9د@ ; .ر د M@L Iد\ور F7 ,د7ا #ا>ل
j$Eدارد و #هﮥ \" رو 2ر @ F7 Xm 2اس \ن 2"C " >6ا +ح،
3'9و Mز.
,ر ا ,/ب *-
از ا 7ب @Bر "د ز 2د7 #%-ب HXYا]د' Zد .ا 7ب @ "9 Fاس
>$%د ه 2د در ارو @ F>$@ ،#@g 2Cاس S9رب ا Xدر @ ا9 2`%
Z 2(6+ا .,هﮥ _ F F % F@ cو F@ (7رو ا6J.ت ر 2در @
ا F8@ 2`%و + ،ر> Fاز 9 f+ات و ,:Pد.@ # QE'9 M@L #%-
pم در "$$9و 9 :@ hاJXت و دارد و #در Sع در ا 7ب هف از ?Xا
وا sPو در ; ار9ط _ @ #8هL Iار دار' .ر@ ,7ا 3$. 2و M% ,`% 2"JC
@ ; Fهف 'HIJC 2 F@ iار 2د #%-و ه>ر h # B 2د Zا .,ا ,-'Cو
9ل 8ﮥ #Lاا » : # F7 > f9د ن # Bدر -را@ #$6 ZاM>' ; 2
ه '> #$ار ،ا د
9 $ن و ران دار. "@ «.رت7 ،ر ' iروJ>' 2ت
' "@ iرا@ Zا 2اSد ]9ه! و ا%د @ Fm\ ، M@8ا Y9 2ا ,و kت .%
pز #ب 'د.
Xا Zدر ,Lه j$E 2ا 7ب درXاه @ "L- F7 ,-وزارت د-ع و د2"'E@ I
. F0 , >6در ا #-:و هmن در % ,9 F7 #$-ان Bرت F F8ام ( ،در
را@_ Fار Z Zا Jan Trapans .,در M-اش % ,9ان »د7ا ،#ا HIJC ,ار2
د ( «#%-رو 2ا Pع @ د Zا .,و #ا -ق @"] Fم \ن F7 ,ا @, >6 DE
)د-ع( از Cوﮥ د7ا #اyء Lار داد Zد #6 ،ا %P ,ت رد FLJ%و اد%
ه%P , 2ت .' M 7 ,-] s
ا 7ب @ M$9ه F Fا> Fred Schreier ?9 Fدر@رۀ 7 2@ !89ر در @ DEد#%-
و 6ﮥ ا F ,اg\ ،,ز .در ا ,. M$9از ا_ Z #ا\ ,9 F7 ,ن
22
Y9ت ا @ @ #ا 3 2دم F: ،و دو , X ,و در %ز ن @86 Fق @'2
ا6ام Hا Fو در 70ت Lن و 7 ,9ول klد7ا #> . M% ;9از >ت "#
F7و\ F@ 2ن ار Zد Zا@S9 ,ﮥ اوCا'7 #]9ره 2ارو #Cدر 9 @ M :9ورن 8%
. j$Eاو هmن @ Fاه- ,ق ا:د Zا>9 F@ Fا9C #ب ZLاز ظ 9رسJ ،ن،
M% ,%و 8و ,وا@ 7Y9 Fرزد.
Hans Bornر " و :ره 2د7ا >6 ;9ار DE@ 2ا ,و ! ,.Xه2
#و Cر F7 #ه 2د #%-در :9اد 2از '7ر ه را Sد Zا7 h .,ر او @
وC i' ,رن و , >6در X #C ,Lر #و ا "9 F7 #از f+ا%د،
دگ @ز و ا6ام F- !>9 M@8ا . (7 ،در " C ,رن ,L s
.
ا y7ا F@ Muو ,:Pروا@? #>$ـ '7 ; # Bر وا@ . Fا g\ M-ز @:
#"yاز 99ت و +ز7ر در د7ا"-'C 2ﮥ #@gرا ارا . # Fuدر @ر 2از
'7ر ه 2د Iرا@_ @ Fوز د-ع و 2در( از هoهp #Iزم @Xردار ً @ ،ء F9
>@ 2ر ا , ,9@ 9 ,را اSد د .ه>ر #C 2و - #`Lق ا:د:@ُ ; F@ Z
@ ا #$$در@ DEروا@? ا ,دا #$Xو XرP #ورت دارد .ا "9 F FY
%Pت \زاد 2ه را در M@8ا 86 F>$@ ،,ق ا X MC #ت # Bرا ( %ان
M- .م @ @_0 F7 @ # F9X #'Eر ]ذ #>$را ان F89د.
!SC MراB F@ sرت DE@ @ F8ا B ,اازY . # 2ﮥ ا #در ا M-رو 2ا 6 F0 9 F7 Xmو 6ود 2ان Bرت را @:ان ]ذ وا ! 9 2p@ #:LااFu
C ,6J. .,X #$%ر #> #از و@ !" Mا] ; 0 2ذ .ا ا ا -ا9
از Lرت (Xا Fد Zد ،در .ر@ F>9ا 2ارل وه @ Y Fر"@ 2و #اSب ا,8-
Cر #را .در ا F@ M-و|X jص 7ﮥ د-ع F ،ه #`L 2د
# B $و Lن
(ا #uو هmن @ Fاه ,اkات رم و Z sPاز 6ﮥ +زا' OSCE M:ۀ [ ١٩٩ارZ
Zا .,ا @ M-د Zا 2در @رۀ اا 2ا B@ #ر 2$از در"89 ،ﮥ
رو د7ا ,|]6 ،#از 86ق @' 2و ا>'ف و .@ # F9X #L9
@ Jan Trapansوز د-ع @ 9p fدر @رۀ Cوﮥ "9 M$9و ارز@ _X ; #در
'7ره(@ 2رگ و B ;07ااز 2د Zا .,او ;@ "9و و _X ,:Pرا @رت M7
; :دﮥ # Bو 3P9 #ارد .ا(-ا(@ Dر #و \ د #وه 3$ 2ه دو از
f+ا F 8-ه F@ C ،F 0 2ا9د ه 2د-ع د #: Fو هmن ا Lت @ #
اSد ا%د @ M@8هIن :دل Z FXا .,در !' M-او HIJCار 2ا #و
د #%-را در ; -ا 2د7ا ;9رد L F9ار داد Zا .,او @ P-ﮥ F7 "9از f+
+ح ا % F@ #$ ,ان اس @ا #C 2د #%-و ا # B 29دل 'د ،د ه2
HIJC #@gار 2را اغ . #در JC ،FSن و و Bت @ F+و !89اوLت \ ز#
@ا 2وه 2(6+و ا>'ف داد' ZدJC ; .ن هoه~ @ا89 2ﮥ و2'@ 2
وز " 2د@ F7 2ا% 2ان دن @دﮥ p Fpز #اP ،,ورTrapans . 2
هmن @ اه ,ن اوم $:ت @C Fرن 7Y9رزد ،ا ا @" ا F7 ,از f+
@ Fه Fp 2را@ F@ sد Fو #Cو هmن از ( f+ار" ,-'C 2راF @ F@ s
ه 2ن ت و 2"JCدراز ت اSم @ .ا #9P9 @ M-در @رۀ اLا ت در را@_@ F
و sن C F9X 9ا >.
23
در M-ه]! Victor-Yves Ghèbaliرا DE@ F@ sه]! و ه'! در ا OSCE M:راF@ s
Fه # 2ـ # Bدر را@_ @ Fو " ا l #رخ [ #9P9 ١٩٩داد Zا 9 ,رم
ه @ 2ا #$$را @ ا ]>رL F7 M>9 Zرت FIو$ﮥ F9 M@Lدو@ ,ا,P 2
ا ,دو. #
وا 3Pا F7 ,در ; د7ا % MC #C #ا@ #ا #C 2د-ع .ا وز
% 7%رت از \ن ا9ع ; '7ر ] F7رم دار 6 9 "\ ،ا >ن از 86ق #
@Xردار ا و :ر وا@ #Pا89 2ﮥ \" Z :9ا @ Ferenc Molnár .,ا]د Zاز yل
ه 2Iا.ل >$%ده #9J>'9 2"C 2را ,`% . # 3'9ه 2Iدر @ 9ا2
9ات sL FI # Bرا ,X %و@ #ا7 2ر Hا >$%ده F8@ 2ا 7ر \#
د9 .ا 9 2و ":9ا F>9در $ﮥ ان در Cاگ .رت @ ,-ا 2ا6J.ت #-وا]دZ
#$:9و \ ز #8'9 !" D8 #دا 9ا 9ات را در +زا M:و 7ر7د !g 9د.
C f89 F@ pوام
HIJCار # 2و @ QE9د FC Fه% 2ۀ وزارت د-ع ً : F7
F 0وا@ Fا FY .,د-ع ; Pع #$Xدراز ت @د Zو او" 2و#p+ ,L
را اSب #"y .7 #از @ Fه F$+ Z 2را در ارو #L 2Cو ' #@gه Zد!
7 @@ F7د ا >ت F@ #هف \ 9 .رزو دارد F7ا\ 2`%ن دو در .از %
X QXد را .ف د-ع ،و #ا #7 #$X 2`%ا F@ F7ا _$ب . # M
$`: Hari Bucur-Marcuﮥ @ QE9د Fرا در M$9 !" M-و F(S9د Zا ,و@ Fا
> Fار@ ! F7 # Zد 2از » F@ Z%Lرأس« @ ! #%- .% @@ F7د #
M$9 L- pو $: L-ت #-7را@ M% F@ sدن ه درXا@ ,د .@ Zهmن در
\ اً 6
ن $6ﮥ @ FاJ_.ح F0» F %زدن« "9 ,ر@ 2د 9 ،Fو @ M9رف ر2
و 9ار7ت و @ رف $% ،MCت و ا ,Lاز $ﮥ !9ه F7 #$>' 2وز
د-ع @ \ا اE9ذ .7
Mihály Zámboriدر M-ده! @ HIJC M$9ار @ 2ر Yر ,در ! HIJCار 2د#%-
هL ; 2Iم -ا@ 9دا Fا #> .,از >ت " F7 #در ا \ F@ M-ن ار Z Zا ا,
>$% ; F7د ز ن M8 ،F-و @ 7ول از $ﮥ و@ Z% Mا 2ارز@ #اSم
; Yر . ,ر او @ا ]6 2و ا>'ف 7 ,"- ; # Bول kl #$]9
Yر" 2اLد 2را در@ دارد \ Z ZS # s@ QE9 @ F7ا اSم #ده.
Pál Dunayدر M-زده! @ا 2ه>ر 2و روا@? Xب ه@ F7 #Iل ~ د دار
د رو99 F$$ ; 2ت ,.د Zا .,او @:ان ( #uاز #Cه7 F@ #Iول
_ # F8و 7 #%-ول ا #.X F9 F$د Zا(> .,م ١٩٩٠و @ا' 2رZ
در.رت %g 2":-دB@ 2ر 99 Z #@ DCg Mu @ F$@8ت pزم را J%و ZدZ
اk ,>C .,ت @ا 2ارو #L'@ 2Cه>ر @ 2ا_ F8را F89د و #در %ز ن دوام
Cوﮥ د 2@ #ا9دﮥ ارو Cرا @ ,-'C Fدر ه>ر'7 @ 2ر ه 2ه' Fوط .,X
F@ #CاJ_.ح »ه( #Iد;« F7اًXا از +ف ا9دﮥ ارو+ Cح ر( Z 2اF@ ,
دو" #ار Zد F7 Zدر 6ل F@ P6ا'ن ا وار ,`% ," 2داد Z' Zا .,در
X M$9د Donayدو دا #" #را @ز > - F7ا 9از 6ود Pع رد @ اش
.دا F@ ,E ,و:- ,:Pل ا ر "I f$:9 #د F7در \ن اpت ۀ ا >
Lرت 'Cز @ ]9ق _ # Bح :و #در روا@? اLد @ ! 2ا J% #$$ت
2:ُ@ 0را 'ن ه .دا ,دو >] F@ #رۀ ه #ار F7 > Zا !89 M@L g ,
ا .,در ا +ح ه 2(0ا' #8$9 ;9 9د و 26 9ه>ر,.X #6 28_ 2
24
99ت ا #را X F89اه @ .'Eوا@ #Iرو@:9 Fﮥ @ #-و _Xدر 6ل ش @#
#9kاSب 9در 6ﮥ ه>ر «#_L g».% 2را @' از : DCل .,X
ر دو ,S @ Fred Schreier #اEرات و Bرت و7ر دارد ،ا Pع اF7 ,
در ارو 7 F9 ً Cرا c$د Zا ،,و #در را@_ @ Fا ,دا #$Xو Xر #اه,
@' 2را Xاهن ا .,در ا$% y7ت (C # Bد Zل ا XاEرات @ #%Pد ZاF7 ,
ًا رد ا8د Lار F-ا DCAF .,در X 2":-د @ F@ f6 Fا Pع اه ,دادZ
ا ،,زا @ا ; 2دو ,د7ا ;9درد ه 2زد 2را @ر \ورد Zا\ s .,ور $: 2ت
@ F7 #]Eا>@ F % #C X !> 2ر ود @ در Bدا@6 ,ه @ #اSد "'7
ها@ Zد Zو اSب 6 :9و 6ود وا #Pرا >- Schreier .ر ه #را 3P9ارد
F7ﮥ از ,SاEرات را > # MدهP :ع _ح #$X Zاه F- ,ا،,
@ ً.Xدار ن @زIان gدو#؛ Pوت @ا ; 2ز $: 2ت اEرا #9و
ه>ر @ 2ا #$$ا(-ا F- Dا ,و>$% @ #د ه7» 2ر در @ل 7ر« و ; و 9د F@ ,
ا%د @ ز "» 2دو «,ود Zا؛ 9ات در ن ا ،,ه! در $: ;E9ت و ه!
در +ز ا]دB .Zرت د7ا @ ;9ا 9ات @ ،درBدا ,د @ ،, >6 2":- Iا
+زا M:ا >ن @ً @ ،ء @99 Fت P #.Xورت د' Zد .و #ا Bرت را
ان د.,- Z
ر ا cSدر @رۀ 9ار7ت د #%-در 2 !9و C Y9ر F$$ ; #از دل F
ه #را ا>'ف ه .ا ر هmن اSد ; ا ,ارو #Cو #Cد #%-را F7در ل
[ ٢٠٠در tY9 ,Lادارۀ د #%-ارو ; (EDA) Cم " #را @H DC Fا.> 3'9 ،,
@ EDAا7 S> 2دن زه ،#9$% 2رچ و ،#>9ا>'ف و د\ ,ورد ه و E9ت
از ; f+ارز@ #ا> 9 \ Fل " @ #ا? ا ) #$.در 6ل (9ها #دارد
و J9 ،Xش . #ا ر @ ال » @اF0 2؟« 7Y9رزد و @ا- ," ;7 2
اب @ا\ 2ن ر 2از ر ه 2ارو #Cو ا > #را رد ارز@L #ار ه.
در "0 M-رده! @ 7Y9 Robert Pszczelا دارد F7ر Fه 2وه #و دو, #6 ,
F7در jE BهL Iار دا @ Fو #از اkات ,yرا@_ﮥ 7ر ه( #ا ],:
@ ً.X ،در رچ '@ iا 2ه ,:- Xه 2دوHari Bucur-Marcu .,
در _X c$د Xار F@ F9اه ,اSد و 9ازن cدور' Z\ 2دF@ ً" Fm\ ،
دم F %در را@_"» @ Fد ه 2د #%-و $: #Cت« اJ+ع داد' Zد%P .ت د#%-
@' از ; ا !$و Z #8$9 Z ,Pا F>$@ ،ا%ر ,kl ،و ا\ ,LJXن رد
ال Lار داد' Zد .ا F7 ,ا وز ; و$ﮥ "! ; ز $: 2ت ا |,-
را دارا $: F7ت 6 g ،2 gس را @ Fاع و ,Lو @ون 7ام '> % F@ Mﮥ دم
@.
Z F Velizar Shalamanov ?9 F7 2X\ Mا ,S ,د #%-و ا6J.ت را در70ت :ﮥ L #ار ه@ .ا+ M$9 2زاX 2"$:ب در ,Sد #%-او ; » دل
S9ر «2را @ , >6ان اا ,E @ ،Fuوزان ،CAOوزارت د-ع
# % ,Sووه 3$ 2وا 6ه 2(6+ 29 2د Zا .,ا دل ;
و$ﮥ Xب #6 ، #$$9ا ه! F7ه 6 F8و 6ود Xد را داردF7 #":- ,"- .
+ @ Jز 7ر
ه ز ن د-ع @ دا @ ،@ Fدر وه F:_ #7 ?9 ,E F$دد ً 7 F7
وزارت د-ع \ #ار ،ه! از دا MXو ه! از Xرج+ .ف د F> Iو: ,:ﮥ ، #
25
از ل ١٩٨٩در 6ﮥ @(ر #د-ع و ا ,دا Z MXا ،,د: ,Xﮥ #در @ DEد-ع و
ا ,از @ ,-] ,7و @6ه #ه F7 ,در ا Z Y9 ,Lا.,
"! :ﮥ #در @ رو%P 2ت ر 2د #> #%-از ا? @ #$LاF % ,6 2
.در ,886ا @ "yز X #ب 9 klم ' F7از +ف وزارت د-ع ز ه#
' F>$@ ،از +ف lت " ،# >6 gد ه #9889 2و #9Bو.Zg
دا 7و! اف -ن ا>Dr. Willem F. van Eekelen $
ا ،رچ ٢٠٠
26
> Eاول
G9ت
27
28
0Hاول
/ !%)9+ر در ﮥ دع و ا%K
Col. Fred.Schreier
5Cۀ در ل %%S+ا%K
9هز ه! ا y7ا ,را @ د-ع @ Fا .I Zاز ظ #اد از ا ,در Lم اول و @'
از ه» Fا . «#$ ,د-ع از , 9ار #Pدر "9 M@8ا F7 #9از 6ﮥ دو" 2دF@ I
ود C .\ #ن ~ د #" ،ن_X ،ات و "9ه و هmن 9ات داF@ #$X
+ر 6ت ا ? 2(Iا #را F7دو ,ه @ \ن رو@ ا 9 ،داد Zا .,ا y7دو" ا وز @
ر 2از j$E 2"'0ا #رو@و ا # B g ,.X "\ '@ F7دار 9
# B ,.X؛از ظ Xاهن ا@" . j$E 2از \ F>Sدر +ح ه-# B 2
دو #ود ,هE !'0 F@ #رد ،اSب > + 9ح و :و 8%ا #را B
.,-ا +ح @ F9 2دو F@ ,ا X ,دش و ا , 9 ,ار #Pاش و ( @ 2
F@ F9ا - ,د ،اع F8_ ،و B ً6م @ ا #$$اار _X .و "9ه2
# Bgدر ا اا 2ا Z F- B ,اX ،,ا@ ? #ز9 ،,ات ا#%
]س ،ا'ر ا اض ر9 ،2ور(م ورا 6 2و ا! ز ن .F-
از $ﮥ ااع ا ,ه F7 #اًXا @\ Fن ا Z F-Pا #> ،ه! »ا 1. «2'@ ,ا +ح
ا @ 9 ; I@ #د@ 2د Zو دور 2از دو ,و رو \وردن @_ف -د در اق F9
\ن Lار دارد .ا +ح @ 2ا ا M.اار ا 3 F7 ,دم @ Fgو هف ا#$.
@ و @ 2"6+د0 ،2Iن 86ق @' 2و :9ﮥ @' ,"@' 2ه i' 2دار( .ارش
ا>'ف @' F7 ١٩٩[ 2ا(ا 2ا\ #ن »\زاد 2از 9س و \زاد 2از «c8:9ا 2'@ ,
را ا ,دم , ،از "9ه 2ب \ ( ،#Iض و اXق #و
هmن ,|]6از (ا ,6ه 2درد\ور " #در ز #روز j:9 Zد ZاM$ u9 2 .,
از +ح در ر 2از '7ر ه @ #C f'9 %زان Zا .,در ا Xل ١٩٩٩
وه #از ا '7ره > Fا 2از ا 2'@ ,را اSد 7د F7ا وز ر \ن ه @'7 ١٢ Fر
3،و@ 3_ Fوزراء ه ل F$ M>'9ه .ا >X Fد را ; >(م
'ر #9و ا_:ف @ HCا>$% 2د د # j:9 #: Fو X #اه @ F9ا #$$را
@%P Fت و |"ر c$د Zو در .د @>ر @د »دور 2ا B@ «2'@ ,ر
89ﮥ Cو Fه@ # 2ا 2$ 2و M6در" و ر و J% .@ 3$. !>9و ً9ا >F
در @ر 2از %Pت @': 2و ,د Zا :,از @ @دن ه 2ز 7 ،#ول اF$
1
See e.g. Human Security Network, at URL http://www.humansecuritynetwork.org/: and Bibliography on
Human Security, Harvard Program on Humanitarien Policy and Conflict Research: Cambridge, Mass., August
2001, at: http://www.hsph.harvard.edu/hpcr/enents/hsworkshop/bibliogrphy.pdf
2
UNDP, Human Development Report 1994.
ا (ارش از ه]( ,ء ا :( E 2'@ ,ا ,اLد ،2ا ,اد Hgا ،#ا ? ,ز ،,ا ،# #E ,ا ,
ا #%و ا .# ,
3
ا7 ،D9دا ،#$0 ،ن و \ ،اردن ،# ،ه ،رو$ ،t ،2ا و .$9ا ,7 | #@ 28-دارد.
29
،رد لX @>ر@د @زان#$$ @ اs ،#$$ @ ا# >ﮥtY9 ،; ; و07
HIV P@ Z و رز#$$ @ ا# ! اF$% Z رز،2'@ ق86 نL 2'@ ق86 ت$:9
1
. ض از
] Hg7» را در, @ اس \ن اF7 ، @د2 م ]>رۀ8'C 7' ﮥ$ در#@ 28-ا
9 # درا ا، دj:9 Z دو@ر١٩٩ ( رخ ل,ت دوY« )(ارش ه, ا ن اC
@ # را#6+ ،Obuchi ،نC !B%را. 2 ., اZ ,k 2'@ , اZد- اPن وا7
در١٩٩٨ ر در ل7H ح+ @ اس. دD7 DC نC #رX #C ,.X j:9
@_رF7 ،د دS« ا2'@ , ا2 @ا, ا#"وق و.» M$ 2'pت دارا70
2'@ , ( ا،دا7 ،2'@ , ا2 ااI د# ا:- از ا#> 3. M9 Fا9وE
"9 @ دم در @ا, » ،ان:@ #C ا., اZار دادL دX #رX #C را اس
،ق دم86 F@ ا- 2" ه9 از2 \زاد،, اZ j:9 ( \ ,'Xg \ ( و,'X 2ه
F89 ، M$ f@ # % #' ،ن% #-7 ?9 ح+ ا4."\ # ز#6 و,
D (ار٢٠٠٣ در لF7 دj|l 2'@ ق86 , را در رد ا#7 او., اZ
ا "د٢٠٠[ در ل5. د2'@ , ا2 @اM$ # دا#9د ; @رد 'رS اF@ h
; ف+ ازF7 راBarcelona (ارشC اروFد9 اF7 دF89 DC @' از# ز
Z F"9 C ارو# ا2"-| « در @رۀC ارو2'@ , ا7ان »د% ,9 2 ا#9889 وپ
ا.« د2'@ , @ان اF@ اب دادن2 @اM% ۀL» ; ارX ' د وF@ ،@د
2 و @زز2 از در2$ درF7 @ 2 ا#>$ رن7 Z% از \نM>' @ ZL
2'@ , ا2L قJX @ از اZL ا،# B @ﮥ:@ @ود.@ F "رت دا#%ا
6
.@ ردارX@
ن0 زا، را#P واj:9 بS \ن اD(ا- اF@ روZ! ا]دg ا#$% 2'@ , ح ا+
]ت:9 . ردارX@ @ورM@L ن+]ت از ا:9 از2 هز ه! @ر9 F7 د# م$:
#$$9 Z]ت ا]د:9 0 زا،, اF- ارL د8ح رد ا+ و "! اs زد و#$X
B F@ 7. زد# !7 ح را+ ا, زان اه#C 2 و راه @ا88 ر7 2@ا
D ارزش \ا ردUNDP M$ #-'>وام اC @ 2'@ , اX s ه:@
ح+ ان اI د2 @ا. \ن2 ا,داB @ون در، هZ$ !7 ر \ا% ده و ا# ارL
در.@ # , ا2 رو#" ۀFX ﮥ دا'ان8$6 ; -\ M>' (\ ( وB f-ا9
Z دZ ن ا]د#$ #رX #C ان اس% F@ 2'@ , ح ا+> " از6 :@ F>6
; 0 \ F7 , اS @ ًء ال ا.I د9 دۀ ; وF@ \نF@ ! هز ه9 2Iاد د:9 ،ا
F داFSً ه:L واZا ا]د9 # ، F'L و ردZ' j:9 ًP هز وا9 F7 ،#6+
ح+ اF@ ؟F9 ح+ اF@ @ , ع و ا- دDE@ \ F7 @؟ و " از ا ال
ور ز نF@ F7 ،, ا# ,886 در2'@ , ح ا+ F7 ! # @! و# ,y B F@
1
See: http://www.humansecuritynetwerk.org/network-e.php
2
South Aferica White Paper on Defence Pretoria: Deparment of Defence, 1996
Gison, Julie & Purvis, Phillida, „ Janpan’s Pursit of Human Security: Humanitrian Agenda or Polilitcal
Pragmatism?” Japan Forum: The International Journal of Japanese Studies, No. 15, June 2003,pp. 193-207.
4
Canada Department of Foreign Affairs and International Trade, Human Security: Safety for People in a
Changing World, Ottawa: Department of Foreign Affairs,1999. p.5.
5
See: http://www.humansecurity-chs.org/abhs/index.html
6
For details on emerging European thinking on this topic, see: http://www.iss-eu.org
7
See e.g. Paris, R.; “Human Security: Paradigam Shift or Hot Air?”, International Security, Vol.26.No. 2, Fall
2001, pp 92-93.
3
30
@ Z\ در# و ا#%- د2اL F7 ،@ # #" 2"6+ از#u( p
ً 6 و اZا دC ,اه
. # M% \ن2
F7 , ا ا،7 # 2ار-+ ع و- دj$E ا>لF@ از\ن2 @رF7 ،#" ت%P از#>
UNDP #$. دۀ ا.@ F دا,76 عS در, ﮥ ا6 @ 2'@ , @ ا6 ام7 9
`% ه دوF7 نC دا و7 # و.@ ?$ , ع اS @ @ 2'@ , اF7 > لpا
, @ »ا،" ا: ن#رX #C در# ا0 - B ا و در2'@ , >ﮥ ا
2I« ه را @ د, از ا »ا#> دا7 F ن وC F . اML ق- «#$ , « و »ا2'@
F@ 9 F ر دراL و#ه97 ،ً @ء1. # «#$>9»دا \" را7 نL اد. ه39
Z ا]د#ح ا+ ازF7 #P واM د, ا#L ر2"6+ @ ]ق9 F@ رن2ا وز @ا
اب, ا#7 2"اI F@ @ان9 ،, اZ Z ~ د ا>'ف داد:@ در دورۀF7 د
2 هF @ p6 F7 ، 2 ً ح+ ; , اDE@ ت6J. ا.%K اE> ت2N ا:داد
F@ F9 رت از% F> ا2'@ , ح ا+ @ ه وM> را#-'> ا2; ه7 2 @ا#$$@ ا
دS ا, اDE@ ت6J. هف ا. دارد,7 'ر، F: وپ و،د- , وZ-ر
, X , و دوF: ، "وان3 وs- 2 @اF7 ، 2kl و,]7 @ # ت اY9
ول7 ن وL ,76 ت70 ودرFاH ام6 ا2'@ ق86 F@ F7 ,6 ا در، #
2
. M% ;9ا7 دkl
, دو2 ه,6J. ﮥ$ از, اDE@ ت6J. اF+@ ﮥ6 F7 ،,]د ا ا در ا ا
F@ (79 @ , اDE@ ت6J. ا. را " زدZ@6 وkl ,S دS ز ﮥ ا9 , @ون او،Xm , @ ر دو# ا#C رات و8 ن وL ت70 ،#ت دوY9
هﮥ.F: MXد و وپ در دا- ،F % , ا2 هFاX 2 اازB از# دو, اF@ دادن
# و.@ ]د, اDE@ ن درM:زا+ 2 رو#ر و @رg ً ازL- ًLا و9 # "دو
F@ ن: اf$_ 2"ل از رژ8ل ا>'ف و ا6 در2" دو2 @ا.X , اDE@ ت6J.ا
ار از- د. ~ ا و در2"@اX ر%د ا. درF7 ،#"; و دو9ا7 د,76
م% @رت، ا وز. 'دFاC 2ورP ، 2'@ ق86 8 و# 2"'X
Z8% راUNDP . و ا>'ف را@_ﮥ (د; دار#ا7 @ د2 و در, اF7 اف 'د%ا
f$_ 2 رژ! ه2 ا داراZ @دF$ 2 ه2 ه درF ده0 F>'ره7 F7 ،,@ ا ا
DE@ ت6J. ا، @@ا3. "ن @'ر و2'ره7 9 ,%`@ #@ ﮥ$ و درZن @د:ا
ه ع2 @ا#$L ن ط# ل ا." و ا6+ @ #ر اg F7 ا#" دوF , ا
. ع- و د, اDE@ ل در8: ت6J.ا
،# دو#-7 رات8 ،م دا "رت% @@ F7 ، ا# ت اY9 دX ً اg F>از ا
، ده# ارL "9 ع ردS را درF: د و- , ا،2'@ ق86 8 @@ س وJXا
ل.>! ا9 @ هف# و ا#%- د2" ار#8_ #@ه6 و,S @ , اDE@ ت6J.ا
ت6J.ب @ اX 2> ار6 اهاف. (7 2> ار6 بX >د$% ; و9ا7د
@ 3P واf]9 ،# ا2رهX #>$ ول7 ،;9ا7 د#@ه6 ن0 ،, اDE@
1
Canada Department of Foreign Afairs and International Trade, Human Security: Safty For People in Changing
World, pp. 5-6
2
Hendrickson, D. and Karakoszka, A. „The Challanges of security Sector Reform“ SIPRI Yearbook 2002:
Armaments, Disarmament and Internation security, Oxford University Press: Oxford, 2002, pp. 175-201; and the
United Nations Development Programme (UNDP), “Democratizing Security to Prevent Conflict and Build
Peace”, Human Development Report 2002: Deepening Democracy in a fragmented World, Oxford University
Press: New York and Oxford, 2002, pp. 85-100.
3
United Nations Development Programs, Human Development Report 2002
31
>( " و اLا ت ا #دا #$Xو XرL ,76 ،#ن ،دا ; ! M8 #`Lو ;
>$%» @ ،2L # F:د ه 2هX 2ب« و ر " ،رو" #L !76 2ا> Fدر داMX
دو"7 F@ 2ل ر Zر د Zا ،اار J% .و @ ،ً9درBدا ,ر رو @ Fا(-اD
د ,ار7ران @ 1ا ،#$$در رد اه ,ا ر " و >$%د Xب در >6ار 2و (
ا]د Zاز \" در راه9 #C 2ا # % B f-د ا.,
د7ا" @ Fا @ور ا F7 ،وه 2ا #و ,ا ,دا #$Xو ; @ #'Eاز دو,
F@ p
P ; pع X "9ر F7 ، #اً 6
و ,د-ع از ,$را Z"%دار ا .د-ع ً :
#Lاز iXو ه! @ ; Fو ,Lو ز ن :ود #د Fm\ .در ا را@__ Fح
%رت از @ @دن "9ا .,از ا> Fا >ن دارد "9 F@ Z8@ "9وا #:Lل د \ ،د #و
; >(م @ M%ا 2ار \ 289د #و 79ت @ا 2د-ع Pور . 2اSد و Y9
ا ,دا% #$Xرت از Pع ا F7 ,هف \ن 2$و F@ "9 @ F$@8ا ,دا #$X؛
- , ،F % !Bد ،ا%ت و F:از ,'X؛ :-ل @دن !Bو دو ,و Y9ت
\ن؛ و ا>'ف اوم ا #%ـ اLد .2ا Fا دو ,و ًLه! او 2ا ر _ 28و #$ا
F7ا ا ,را .> Y9و #وه 2ا ,از ه! -ق دار .اردو و ,د-ع و وه2
ا #>$ #و ,ا ,را Z"%دار ا.
ز " @ 2ا 9 ،#$$و ا9دﮥ ارو @ ،Cا ,و د-ع -ق F>$@ ، # MLهدو را @DE
ا . # ,درا @ DEه Fار" و وه M #ا F7 ،و ,|]6 "\ ,دو ,و
ا%ت \ #Lن .در Xر ه 2ا @ DEوه9 ،3$ 2م وهL 2S 2ن
و ،# B Fادارات اEرا #9و ا #$6 ،#7 B- ،#و 26و هmن \ن
#C F7 ،( #9Y9ا #دا #$Xو Xر #را د Zو +ح ر( 2. 2ا9د Fارو Cو
C sSرن ارو DE@ #Cا ,را @"0 Fر @ !89 Z% DEد Zا :دع8 ،%3 ،ت
اV>,را &+و @ 3 ."8 KJKا@ 2رP #ع رد @ در @رۀ !89و| jدر
6ﮥ ا ,و د-عX #: ،اه! 7د DE@ @ F7 ،ا ,و د-ع -ق ! MLوF@ !"\@ #
"0ر % F7 Z% #%- 2@ !89رت از د-ع X ،tC ،ت اEرا #9و 26 ,S
@.! #L@ @C ،
@ود> Fد-ع و ا ,دو 6ﮥ ( و ا I #8$9د ،و #در "\ ,886اy7ا در >I
9ا MXدا Fو - . I> c79ق @ و| jو I7ر"_@ #$C 2ر Xص در
'7ره 2رو @ Fا>'ف و دار و #6در '7ره L- #uدو ,در 6ل 8ط دو!7 #$X ,
% @@ pم 9ا #دو% ,ض اام
.در ا '7ره وه #Lg 2د ا F7اً 6
X F@ 9 #ا Fه 2ا F: #$ #اب @ه ،ا وه c.g D8دار F@ F F7
] sا F: ,ا و 7 Fام اس #Lدار > F % F@ .ا ,وه #>0 2و
اردوهg\ ,:- F@ #E 2ز 7د Zو ,76دو #را رد L D0ار ده0 ,9 .
% "\ -1رت از ز " @ 2ا #$$ذ Mا:
ز ن C ، M$وام ا>' (UNDP) M$ #-و ز ن ه>ر 2اLد 2و ا>'ف ) (OECD؛ ز " :28_ 2ا9دF
ارو ،(EU) Cرا 2ارو ،Cز ن ا ,و ه>ر 2در ارو (OSCE)Cو ز ن ا(NATO) # ;J9؛ هmن :9اد 2از
ز "@ .(NGOs) # >6 g 2ا QE'9 2دن ر " F-'C 2و >$%دهX 2ب در دا MXو در ن 2" >6د7ا;9
@ در ا6J.ت @ DEا ] ,ذ @Z8ء 0ر " @ 2pروا@? @ دو" و 3$. 2p@ Sو ا @ ,ا t>: #$$د.
2
DE@ j:9 ) in Hendrickson and Karkoszka, „The Challange of theا The definition of the security sector ( ,
Security Sector Reform“, op.cit., p. 179.
3
See for example: Council of Europe, Parliamentary Assembely, Democratic Oversight of the Security Sector in
Member States, Report Political Affairs Committee, Doc. 10567, 2 June 2005, at:
http://assembly.coe.int/Documents/WorkingDocs/doc05/EDOC10567.htm
32
pدو@ ,ا Y9 2ا X ,د @ 2"7 Fا #رو \ورد Zو 6ا;7 @ ML
ا_ #اً 6
Lارداد 2هX #E 2ر F@ #ا6J.ت Bم ا X #د C #دازد .در ه > #از p6ت @
ا6J.ت @ DEا ,وه 2ا #L g #را Bدا ،@ Fزا `6ر \" در ا%ل
j:P ZLدو ,را 'ن ه L F7در @X ,|]6 Fر دو #و F:در Sع و
Jاز :@ Z"%و" @\ 9 # F Zا.
ً %
/ !%)9+ر در ه" دع و ا%K
7 !89ر j:9ه j$E 2دارد@ .رت %م7 !89 ،ر Cر F0دن 7ر @ Fو|j$E j
@ا 2در7 ,kl ,-ر 2ا ً.X ،#B%در -ا 29 2و 7 #E9ر ه و ."\ D8
@ا7 !89 2ر در ; , >6دو ,د #]$E Mpود دار " .د\ Mن ا اF7 ,
د7اX #اهن : !89دل Lرت @ Y9ت ; j$Eدو6 .X ، ,ﮥ د-ع
و ا ,ـ هدو\ 2ن sار دو@ ,ا7 2ول و ا%ل . ,'Xه ; از \"
F@ ,دL 2Iر 9 9و @ ]ذ ،@ 9زا ا C FYوﮥ >$% cد د7ا;9
را @ # Z+Eاازد@ .ا:9 2دل @Xدر ا را دو ط ا #ود دارد2@ !89 :
وا 3Pو ,در ر" و Xت ،و j:9وا #Pاز > "]$در ا @6ه .#ا FY
از 9ا MXدر ر" ،زوا uدر @د # s@ ،Fو J% . 2$ ":-و@ Zا j:9
@ون ا@"م و ,و @6ه #در اSم ر kl ,و 9م 'د ،در %ز ن ] ,-در
ارن و در D":-را ا(-ا Z'E@ Dو در #>$ن ارن #9J"9را " زد و در
" ,ا !7 $و #7را #د.
Jو F$$ ; sPاز 8رات 8 ،را F>9وا 3Pز ":-در ;
7 2@ !89ر اً .
دو ,د7ات JC FI0ن ،ز ه7 ،#ول و @ ' Jد@ .ز9- 2ل داراF$$ ; 2
8را ، #9هmن @ز 2ه9 ،#7پ د ،Zه @ل و @>ل و Zgه! .ا 8رات @ F
وا # 3Pزد 9 # FI0 F7ا @ ر9 cLن cgو _0 ،I@ Zر 9 #ان $
@:ا #ه را د ر @ز ،,- 2و ه > #از @ز7 2ن ،و #Lدر ان ا. M% @ FI0 ،
ا د8 Fرات @ F@ Bز F+@ 2از ه! -ق دار8 .رات @ز>@ 2ل را 9 #ان در
@ز9- 2ل ه @ل و \ t>%ا f_9د F.JX .ا>@ Fا 2$ 2از >-ر 2و هج
و ج در ه > #از ا @ز" @ 8رات #:دا F@ .!@ Fه د !>6 Mو |#
در ا @ز" دار!؛ و|]ﮥ \" Bرت @ @ز 2و #$%دن 8رات ا 9 ،,ه; از $
در @ز@ 2رت %د Z@ t0 Fpن را دا F@ .@ Fه c99در Muد-ع ،ا ،,
p6ت h'9و 2"'Xدا #$Xو در @ MuاL #$$ن @' @ 2اL #$$ن 86ق
@'8 ،را #9و Z sPا @ F7ا%ت د6 .ﮥ ا @ ،#$ ,ر 2از F6ه 2دI
$از 8را #9ا8 F@ , F7 ,رات F6ه 2د ( Iو !89 F@ Bو|j
@رت ا #8-و %د. f_9 M@L 2
Fه 2زد 2ود دار @ F7اس \" ا! !89 @ 2Bو| jدر F6ه 2ا ,و
د-ع ااز! (١) :در داX MXره ; #9J>'9 2دو,؛ ) (٢در ; دو,؛ )(٣؛ در ; ,6
9 M@L؛ )[( @ا 2ا 26 ,در ا9د Fارو .Cاز ا>@ Fا7 !89 2ر ا >ت زد 2ود
دار ،در ا F@ 2B SاLا ت F7 #]$Eدر رز9 P@ Zور(م در ارو Cو ا > رو2
د Z F- ,ا # ,ااز!.
33
/ !%)9+ر در ﮥ دع و ا %Kدر دا, 0ره" W &+2%1+دو
در ; د7ا9 ،#م اLا ت # >6و >$%ده 2ادارات ز " F@ # >6 2ل
\"@ F>uط @ Fار" و وه 2د #%-و ا #اL f@_ @ ،ن @@ .ا Y9 2ا
ا 7 ،ول و Bرت د7ا ; ;9ا M.از >6ارX 2ب ب 'د7 .ول و
Bرت د7ا+ ; F@ ;9ح دارا 0 2د ,ار7ر و DE@ @ F7 3_ 0د-ع و ا ,
I f$:9 ، !76د .ا +ح Mار"B 2رت دو ،#اا F8 ،Fuو Fu`Lو
د Iار"@ M8 2د Zو @ ا]د Zاز F$$و @ L .E Mا ا@6 9 ,ه #و
] # ,-ز " 2د-ع ا 7 Y9 ,دد .ا و% Mرت ا از :ا.ل 8 ،#Lرات
،#Lا>6م @ #اL M.ن و هmن ; !>9 8 F@ # % 2":- F$$روا@? @
ا(ا j$E 2د #%-و ا #از >_ف و Lرت #ـ اا F8 ،Fuو Fu`Lـ و ن
:ﮥ #ـ ا(6اب ،#ر Fه ،ز " # >6 g 2ـ از +ف د. I
Y9ت 7 j$Eول و Bرت #]$E 2"'8را @ز . 2اا Fuو7 ,ول @DE
د #%-را @رت روز Z":@ ZداردC .رن @ Bرت 2"'E@ # %اEرات و Xت
ا #و هmن وه 2ادارۀ 26و7ر دارد F@ ،ه + c99ح @دL 9 ،Fا و
@ Fرا Zاا Xو در .رت #_E9از Lا @ Fرا Zاا889 Xت ه! @C Z"% Fرن ZL .
!" D8 Fu`Lرا در ا ز @ Fز ، 2زا ا]د Zاز F7 #.X ,6J.ذا86 8 ً9ق
@' 2را @Xد ها Zدارد ،از Zه و ،Fو ( Fu`Lدر .رت JXف ر-ر 2ا2`%
اEرات و ا ,را L c8:9 ,9ار #ده: .ﮥ #و|]ﮥ Bرت را ااء و @F
دم Bدوم را ارا Fuارد ،ا Bدوم J%و #9 $: @ Zا F7 ,از +ف , >6ا'ر #
@ .ز " @ 2ا+ #$$ر روزا(-ون #" D8را @ز+ ، 2ر> Fدر @رۀ #9%P
0ن روا@? # B-#>$و 86 D8ق @' 2در رز"9 @ Zه9 2ور(مc9 @ ،
'ره +زا "$:ا 2`%ن را راه #و ها.7 # ,
اهاف 7ول و Bرت د7ا ;9را 9 #ان @ ,L F Fدر 2@ Fد %BBX :ـ ا,L
@ #ا> Fار" و وه در 6و6ود Lن # M%؛ 1و'%ـ ا @ # ,Lا>F
Xاﮥ ا ,y7در Cرن ]9ق دارد ،ا @ # ,Lا>86 Fق @' 2ا-اد و ا] "$Lظ @#L
#و ا.ل ا >6 #ارX 2ب ا%ت 'د؛ 6/و YZـ ا @ # ,Lا>F
ار" و وه @8ر #-7از @ sو ا >ت @Xردار @ ،و ا> s@ Fا @_ر kl
@ف ر و ا> F@ "\ 2":- Fاها ?9 F7 FX F #-و :9 cE
Zا.
Xا"@ F % 2ا 2ا ,و " >6 p: '@ ,|]6را وادار > F@ 9ا8Xات ا&K[,
د ,ز .ا اLا ت @ وا :Lا ،@ #yزا ه دو f6 #ارد F7اL ,76 M.ن را
د Zد #6 ،در @ #$X ,6ا #ه! .ا8Xات ا &K[,در ه @ F6از +ف Cرن
رد Bرت Lار د و sا%ل 86ق ا . #در 9م p6ت @ #L 2"P
د @ 9از اLا ت ا #yء ا]د. Zرت Fد9 .م 7ر(اران @ @ و"2
وا.@ t$ Z j:9 ًP
در @رۀ ا> #7 Fول د-ع و #7ول ا @ ,و _0ر ا 7ر اSم B ،@ #ت
د7اX ;9ار ا #وا@ . #Pء @ >6 8 FارX 2ب ،ا6J.ت @ DEد-ع
و ا X F9 ,د را @ Fا>'ف @ #`:از ااع روا@? د-ع و ا '@ F7 ,در د7ا"2
ال , %دار_: ،ف FXا #> .از اهاف "! \ن ا "6J. #و و|@ j
34
وه 2ا #و د ، #%-هدو\ 2ن در ار 7ول و ا%ل ,'Xدر ; دو,
; .از ز Fه F@ f@ 2ا @ 6اردو و وهL 2S 2ن @ tC
اس F6ه] 2ذ ه 7ام در را@_ @ Fدو Z 2@ ," ,ا :,اردو @X Fرج و F@ tC
دا 2 ," . F MXاردو @_ف Xرج از ظ 9ر #Eاز هن I F'0 #'8د
F7در اSد دو '@ ،#$ ,از @ ،~ f+ز 2د Zا :@ 1.,از M>'9دو6 #$ ,ات
ا@ا @ #اردو و 7 . Z'7 tCر ر -اردو از " !8 2Iدر Muدا"] F@ #$Xم
7ه_X Dات ~ د' F>$@ Zن دهۀ L (79رت _@ # Bف Xرج @ Fدو" 2دI
.و #Lدو M >9 #$ ,دX F9 ،ر #اردو 2وا@ F@ Fو% F@ # B 2ان و$ﮥ
>6ار7 2ه ,- Dو وL 2S 2ن و ادارات !B ]6 D8 #Cدا #$XواHار .
در اواL Xن @! ،ا -ق رو @" #9 Fد F@ h F7اد 2%دا D8و 9ا @ MXا دو
و د .از زده! @ Fا +ف @ ا Jن @' ا ز . 7Y9 DCرت #د.
2$7 M %ا kl #در را@_ @ Fوزار "9د' Zد F7وه 2ا ,و د-ع @\ Fن ا@I
ه :وه 2د F@ #%-وزارت د-ع و وه 2ا F@ #وزارت دا F$Xدر @'7 #`:ره @F
وزارت ا .F% ,وزان و وزار FE9ه ول 7ول 7ن 2$7 #>$وه 2د#%-
و ا @ "\ ، ,ا+ن @ه F7وه F+@ 2از اL #>$ sن -دار2
.و #در %ز ن \" > j$ا X F7د Eر #>$ 2ا وه را . ]6وزان
@C Fرن @د Fو Lا را "'Cد ،و @ @ c9د # s@ ،Fرا @ Fا]د7 Zن
" #ا8ل داد Zو از +ز ف \ن ا FI "9 "\ . # ,LاF7 ,6J. s
ا وه را ز ه ، #وL F@ f@_ #ن ا #و Lن و اد ا .;9از ه
FJ8 "\ cهف و 8ا وه را 9ده @ "\ ،در را@_ @ Fا وه 9م
9ت را _@L F@ fن ا #و +زا 3P9 M:داد.I@ Z
,K/ول &
ا #ز #اه ,زد دارد 7 9ول #8 #>$دL .ن ا L ً . @ #ا #ا#$%
را -ق @ DEد-ع و ا L ,ار ده$$ .ﮥ Lا #>$ #وه 2د #%-و ا @ p: #
اس $$ﮥ ا M ،c9ر tuدو. ،,را ،!B%وزان و \"> Fو ,ه ; از ا Lا
را Z"%دار ا . ،ا ر" tuر . ،را !B%و #C ,هX 2ر ،#د #%-و
ا '7 #ر را Z"%دار و وزان @ F@ F+و 2دون .وزان در رأس Lا2
،tC ،3$ادارات اEرا #9و د Iوه 2ا L #ار دار و @. Fرا !B%و Cرن
، Z@6ا Cرن از >$%د هL 2ا را9 # ، #Pا از , >6وز
@ c$ F+ا%د @ .7ا 2$ 2از 'ش ن #6ا]د Zاز JXء ه 2و ,ه
; از د ,ار7ران @ #ار9ط @ DE@ Fا ,و د-ع @ .در Lن ا6 #
ا MLدر 3'9 2Lد @ .درBدا ,ا ا6ل @ F7ا 2ا]د Zاز ا >ت Lا2'@ 2
Lا 3$ 2در @ 3$. ,6ا 2د-ع داX #:+ cu #$Xﮥ د ,ان و دp6 Iت
P M%ورت د Zد ،ا ه! @ در Lن ا 39 #دد F0 ,9 F7ا_ #ا ع
ا]دS Zز #> .از را Zه: 2ر@ 2ا 2اSم ا ا ا ا F F7 ,هj$E 2
p6ت M%اL]9ت @ F+در 2@ Fد .در ا ن @" ا F7 ,را@_ﮥ #9$%وا#P
@ Lا@ 3$ 2ن \ Zو وه tC 2اSد د F@ 9ا ]9 » c99ق ,9 «tCر
ه ,P j$E 2د و از در .\ M:@ 2$ ~ F$ 2در را@_ @ Fدر2
L F$ن ا@ @ #رت وا 3Pرو زد 7 F7ام ارن f6اJ%م ,6ا_Pار 2
Giddens, Anthony, The Nation-State and Violance, los Angeles: University of California Press, 1985. p.192.
35
1
~ را دارد ،و( در p6 0ت C D8رن F0ا ,و \ اSب ; F7 7 #ارن #.X
اSد د J% .Xوp ،9زم ا+ F7 ,زا !B9 #$:د @ F7اس \ن @زان Xر #در
; '7ر ازۀ ا8ار Cا 7و ( ا @زان در Xرج در gازp6ت #Iدو@ر8 Z
.
#L Jو @ون ا@"م FXد L "9ن
@ا 2ا> DE@ Fد-ع و ا ,از ظ اوCاً 7 #]9
ا F@ #ذات Xد .> ,]7ازو اد اP #-Pور 2ا F0در _L 3ا ،#$
Cرن F0در _ F$- 3ه @ F7 ،, >6 2اس \" @رت _ #8و 8:ل _s- 3
،#$ا 29ا #$ #و ر ,هL 2ا 3$ 2و Lا 2ا #>$ #و هmن اهاف و !89
اوLت ه ع DE@ #9J>'9 9د-ع و ا ,را @ن و j:9د .ا اد @ @ "9 F
>L f+ , >6 ,]$ن ا":9 @ F>$@ ،#ات @ ا #$$ا>'7 ; Fر ا p6د( @ Z
_@ ,8دا- .@ Fا 9از \ن ا اد @ @ 9 2ا B f-ا(6اب %ۀ #و 7ر(اران
:ﮥ #اار @.
و #Lدر رد 9م ا Fه7 !89 2ر 7 ,9ول @ #>$رت وا 3Pو رو F- !9
Zو در ; >(م 8:ل د7ا !B9 ;9د9 # ,L\ ،ان ا+ن 7د 7 F7ول
\ M> "@ F@ #>$ن Z Y9ا ,و @ اس ا 7ول ره "9 #>$ ,E 2ه را
ارز@7 #د Zو _@\ F@ fن وه 2ا #و د #%-ه 7ام @رت ا Fو #هoه~ M%
.
Lرا" ا& %K
"د@ 2م را 2ا 9 # #$ ,ا ره 2ااuﮥ #>$را در F6د-ع و ا ,در ارز@#
"9و 2 !9در @ا@ \ن + ،7 ;7ر> #8 Fزد ; 0 F7ارز@ #و !9
2اX 2رج از 6ود وه 2د-ع و ا ,ادارات اEرا. #9رت F-و در 70ت
Z M% #>$ #Cا .,را 2ا 7 2":- #$ ,ر(اران j$Eد-ع و ا ,را
هoه # #Iو @ 6 Fارن 'ر , >6 F@ Z% #9در %P ,Lت د #%-و ا ,
. , Xا را 9 #ا ر" tuر .را !B%را در @رۀ د-ع و ا $: ,ت و
'ر Zده؛ ز Fرا @ا $: X ; 2ت و اEرات @ 7ر(اران j$Eد #%-و
ا % #زد؛ @@ Fر #اهافP ،ورت و 2"Cد-ع و ا
@ #$ ,دازد؛ @, >6 F
و F7هC 2ر $: #ت @ 2Xه؛ و در ا8ل $:ت از 7ﮥ ا #در _uC 3
ا 28_ 3_ F@ #و B@ . , X #$ر ا> Fرا 2ا #$ ,و|X jد را @ FوF
ا 6اSم ده c79 ،ا را و درﮥ اXرات \ن اه 2$7 ,دار .ا 2`%را 2ا ,
9 M @ #$م ن @ DEا ,و د-ع و @ DEه ،F #>$ 2ا ر Xر ،#اLد
و .@ F%را 2ا @ #$ ,از ظ اوCا:- #]9ل @@ ،رت F$ M>'9 !Bده،
از #-7 ,6ادارX@ 2ردار @ و در ; 70ت #LواJ% . M% 3Pو\ @ Zن@ ،ا2
>$%د klاSب ; F7 #د -دارا'pء #$ادار Zا> Fدر اا 2":- 2را2
ا ;7 #$ ,اSد د ; .را 2ا #$ ,در $: X 2(7ت و اEرات
@رت 9 # ;9ا + ،7 ;7ر> F@ Fو : ,Lو yدر اXر #Cزان @$
Cﮥ L # >6ار داد Zد.
ا @ F>.ا #و 7 !89ر را ها% ,رت ا از #C ,6J. :و M> @ # B
>+ ،@ Iر>'7 tC Fر @ Fا ,دا #$Xو اردو\ 2ن @ "9 FهX 2ر F9 #ا
_:ف دار؛ QE #>$ tC @ t Cد Zد # B F؛ @#9 X %
36
7Y9 @ #Cد؛ ا-ان و د6. Iن # Bو وا 6ه @ #C 2"6J.را
ا%ل 7 F؛ از ا]د Zاز 7%و 2$ @ 2>% @$Sد؛ز " 2ا #ا>F
و| #C jو # Bدار وه 26 2و E @ #$6 B-
Z FX #Cو - ,9ه #وزارت داL F$Xار داد Zو @ FاLا @ #9د ,زد Zد
F7از X #در 9م Y9ت د #%-و ا .\ M:@ 2$ #
ا #ه! #6+و ه! #ا@ ,ا7 !89 2ر .ا.ل و +زا\ M:ن @ در Lن ا-د Zد.
D8ر @ tC #در Xر و ,:-ا ,دا #$Xدر F6ه .@ Z7 :9 j$E 2داMX
Xا ا در 70ت Lن 9 #ا در ا ;7 "6J. #د Zو در اJ8ل tC
#9J"9اSد .هmن ا #و 7 !89ر @ دا s #L 2اردو از ا]د Zاز
' #C 2"6J.د و هmن وا 6ه # B 2ا #و اEرا9 # #9ا ادF7 7 %
\" FIو د P@ #%-دن دا #$Xدو ,ا@ .ا ,8: 2ا6 #ﮥ 7ر ا دو و
د F @ ,ه@ #$:9 2ا #6 "\ 2و Pور . 2ا ا در رد ر #>$
ا> Fدر ز " 2ا 7 #ر > و هmن در رد Xد ز " $:9 . f_9 M@Lت
( Zو #E9و @ Fه \ 2ز DE@ X #>$ 8 F@ @ #د-ع و ا ,ا>'ف
داد Zد.
وزار B>+ه
@ " >6دارا "C 2و @ Fهp s@ 9 @ #ز Fرا QE9و ادار Z؛ @@ Fا"
اب ده؛ و از X 2":-د در @ا@ Cرن و دم F %د-ع د@ Zا .ا #% ":-
از هن #":-ا ; ?9 F7وزارت %د 2در ; , >6اSم @ .@ #ود>'C Fد
Jاز
7ر وزارت در د ,ر L #>$ #>$ار دارد و' #ور ه! .' Fا ً %
F$د #$pا 0 F7ا ; وزارت @ ز ن ,9ره" .@ #>$ 2ر@ F7 #"9اX 2
و 7 D>'Cدن 99 ،#Cت #و @ا 2روا@? , >6 @ #-و @ >@ " >6ر ا،
%رت از "ر ً6 F7 #"9از اردو و tCاBر \ا دا ,و ( F7 , #6ا
"ر "9در هﮥ ا:اد و 7 ,]7ر7ن Lار دا' "\ .@ Fور و 7رن
S9 @ #>E9رب #9$%ا # B Xو 2] D8 tCرا @ز . 2ر! د7ا ;9ا
ا F7 ,روا@? #>$ـ # Bاردو را از -+ار 2و >$% ; @ 7Y9د @ور "Iا ،,در
\ gن ا? @ا>$% 2د 0ن ود 'د ,$ F7و رهان \ #>$ن . h$-
هmن د Mpا #.ا 2ود دار 0 F7ا ; وزارت ز ن ,9ره .@ #>$ 2هZIm
\رزو 'د DE@ F7ه(@ 2رگ و , >6 2"@Cـ F0ا-ان اردو @ F0ا-ان tCـ
"9در 9ف 7رن @ #>E9و-دارX F@ 2د ن Lار داJ% .@ Fو@ Zا$$ ،ﮥ
ا c9اردو و@ F@ tCر "9 # ,ا در 'L FSت h$- #6دد7 .ر ان #>$
9 # @X pا ; F-_@ Bارا . Fو #ا ه! F7 7 # ,]7در @ DEه2
اً .
ا #و اردو #>$ "9ه را @ #>$ "9 .,دن \" را از 7ام jLو "رت #.X
@Xردار #زد] - F % F@ .رم از ا-اد # Bو #>$ ,y6 "\ F@ F tC
#ده و "\ Fرا از ; "رت X@ #>$ردار زد .ا# Z I> F@ ;07 M@ ; F
9ا و@ #ا c$ 2و ا`6ر و @ا \ 2زش ; 7ر 2از ا-ان #>$د #%-و ا ًg .#
@7 Fر ان وزار FE9ه 2د: Iت # >6ا>@ Fرت #Lدر 6ﮥ د-ع و ا 7 ,ر
P 7ورت ا6س 'د .در @ 2"'Eد-ع و ا ,در اEام 7ر ان @ ( #>$از ا6ط
7ر F-د و Cو FاEام @ 7 ,9ول Lار داد Zد ،زا در \ gن ا(6اب #
اX 2`%د را @8 Fم ه 2د #%-و ا 8 #ر ز F7ا ا6ل -د و اJXس ادار 2و
37
] ,9ذ Lاردادن Bم د #%-و ا #و ا]د Zه # 2را @ Xد ها Zدارد .ا FY
اSب c$ F7 #و اEام \ ،2(7زش و ار7 289ر ان 6 9 #>$ا >ن از kY9ات
#دور "Iا FS "@ . Fو7 F7 \ ,@ #Lر ان # B ،#>$و tC
2$"C F@ $"Cه! 7ر .7و #او @ ,ا @ $ F7ر ,@Lدر F$$ا # B ،#>$ c9
F- tCد ،زا ر h$- %@ ,@Lن 7ر Iدد و هmن 7ر ( @ @ #>$ه و
Bن @ #$> Fز ه #د "] F7م وا #:Lاز \ن F-د.
وزارت د-ع و وزارت دا Z FX #$> F@ @ F$Xو 7ر ان \ن @7 Fر @ F7 FهI
و د Iوزار FE9ه: ،ت و ادارات )وزار 2"9ا ر Xر ،F ،FاLد ،ادارات ا ،#
#7 B-Eو 26و ادارات ,|]6ز@ ه (#$ !" 2روا@? ز Zدا .@ Fه
دو وزارت ( #uاز :ﮥ و #C sا @ #د Zو ه دو #" D8در 'ر I> F@ ZداF
@ #ا> > ً8 F0 F7 Fا ,و , F0و F0ا >@ #9ا#C # B 2I" 2
ود دار.
> Eدع
ا sد7ا #$X ;9زد ~9رو و ]داء و ار(م 6س "\ # 9 F7را Zه2
ا j$E #>9در داX MXد را اEب + 0 ،7 #زا #$:ا y7در Xر @Y9 #`:ت
JوهkY9 3$ 2ات gد7ا ;9و i_X #6دار .در FSدر ه #ل
ًy
" f_9 M@L #ود ارد F7از \ن $89د و @0 ," Fن s_Lو@ش داF@ F7 @ F
اJ_.ح F@ F %ن ه '7ر »@ا@« @ .و DE@ #د F #%-و|]ﮥ Z%را @ا; 2
, >6اSم ه !89 %@ F7وا7 3Pر 'د% "\ .رت ا از -ه #و اا$% 2ت
:# Bو|]ﮥ #9$%؛ اEام c$و ا`6ر؛ \ زش و ادارۀ MCوHIJCار:#9$% 2
و|]ﮥ ; #$ # B 8؛ و @د Fز DE@ # ,S ،2د-ع9 ،ار7ت ا F$و و#I M
و ز Fز' 2ر Zه :, >6 F@ #>E9 2و|] Fوزارت د-ع 6 .و 6ود @ ا %Pت
_ ,8$ارد ،و6 M>'9 #س \" از ظ Xر ,:L ،و ,kl F@ ,6J.وه2
3$ا(-ا .'E Dا8 Fرات #Eود ارد 7 F7ام و| @ jدر وزارت د-ع و 7ام
و| jدر @ #$ # B 8ا Zاا FXد .و ,"- ; #و| jا #وزارت د-ع M
و| jذ Mا F@ !8 ;7 :,وز د-ع؛ +ح و #$ #C f_9؛ ها ,دادن ا#>9
@ا$% 2ت؛ C @ M :9رن ،ر Fه 2وه #و ا]رات F %؛ ه>ر 2"'E@ @ 2دI
X 2" >6 ،, >6ر ،#ز " @ 2ا#$$؛ @د Fز 2و @ Fز.2
ا DE@ F7 #.د #%-را @ راه% 7 #رت ا@ (١) :رت s@9 @ M> # %و|]F
@ ـ Xره> # S@ Fد @ _@ F@ fو| jا F8-ۀ وه(٢) .@ 3$ 2
هL F0ا >07 3$ 2و \ D8ن ود F@ @ 9هن ااز DE@ Zد-ع ( . 9 F.JX
در ; '7ر ;07وزارت د-ع و #$ # B 8در ; @ Mه! ,:Lدا .@ Fو#
L 0ا@( #$X ,د; @ :اوLت @ _Xه ها ?X .@ Zا اL ;9ا3$ 2
; Pع ا از #9$% Z Lو 7ول \" ا .,و F@ #9$% #Lرا # Zا ،-ا'"#
د ا F7ره # 2و 3_ # Bا #>9را د F- Zو در (uت ا $%ت
F7 Z'7ا ا @ Fرت Sﮥ Xب ها Zاً @ ،@ Fء @ \ $ن F-د(٣) .
M>'9داL #$Xا @ 3$ 2و|
jد\ F@ Z Zن -ق دا .@ Fوه 2ها،M8 #
@_ر Xص ،اSب رف (اف را #و 9 uCاز ; F9 M@L M>' F@ : 6
I ،ا> "\ Fو|]0 #ن د-ع ها #را F7د DE@ Iه 2د-ع \ا اSم داد# Z
38
9ا ،ااء s. Mu ([) . #د #%-و هmن #9در روا@? @ اردو و @@ F:
Xر دو@رۀ \" @ از f+وزارت د-ع M6و M-دد.
> Eا%K
و| jوه DE@ 2ا % ,رت ا از - ,|]6و F:د ر Sع از _Xه F@ F7 #ا ,
, ،F %و "9 !BاSد > و ( از @ @دن ه ع (ا@ ,6ا 2ا F % ,و
+ ،!Bر> F % 3 FاSب >L !B ]6 F@ j$> tC ،ً.X .ن و @
ا+ن ده F7ا9ع 86ق #>$ا @ون 7ام ود #اSم #ده M@L .د \ور 2اF7 ,
7ام Fل #.Xاز Lۀ L FSن Lۀ #Cد7ا ;9ود اردFS ZL .
Lن @ ً8% #C ZLاس @ F8و ،#L ,ا # ،#%و -ه'7 ; #Iر
' M>'9د.
در ; ! د7ا !7 #L ;9و `Lء Xد PLن @ از Bم J 7 #Cا و
pاز +ف ا 2`%را 2 #را@ F7 #م د#% -
c8:9 .@ M8ا! ً :
ا:م ( د 'د. ،رت Iد .را #از `L !7ء M8 J 7ا .,ا 2`%ا]اد2
را !7 F@ F7 #ا@ا f$:9 Fuدار F@ ،را( # % #ارش ه "\ ،در @ل ها@ Z
2رال در >ﮥ F@ #%وزارت ( F%ارش ه@ .ا 2اSم ر ,ن راpن
,6J.دار @ F7ا tC sو د Iاو 2ا ر دو #$ #ار9ط !8دا @ Fو از
X@ "\ ,6ردار .
% D8ۀ 2$ tCاز م و \ c8:9ن و ً.Eم QE F$%ل .هmن
tCو|] Fدارد F % !B 9را i>' >9 ، ]6ا! را c8:9و @زدا 7 ,و @F
ا sول اJ+ع ده .از @ ًg #C ZLا X 2ت M%ا]د' Zد tC ،ا ,
و ,ا%ت @(رگ را ،7 # Y9در p6ت M%و 7J-ر و در $%ت Sت @F
, XدازدB@ .ر اب M%د ر p6ت ا_Pار$% "\ 2ت ا @ Xت ا Fu]+و
#.هoه~ ز .در ا'7 y7ره رۀ Xت $% ،tC F7 Z :9 i' M%ﮥ
ا Fu]+و 7ر7ن Xت #.از \ f+ن اJ+ع F-و @6 M Fد.@ # Fk
@ا 2ا> Fا-ان tCو|]ﮥ ا @ FوX Fب اSم ده ،از +ف دوF$$ ; "\ F@ ,
"6J.داد Z Zا .,ا - M "6J.ر ?P ،#J9 ،2و f89؛ و #6
درp6ت .'7 _Xدر 9م '7ره 2د7اL ;9ن +زا+ # M:ح ر( Z 2و @
اس \ن ,6J.ه 2ا-ان !B9 tCد "\ 9 Zاز
2"6J.د Z Zا]دۀ (
و 6ت دم @ ZIرا .> Z9
در @ر 2از '7ره tCدر و ,LاSم رJ @ ,ح 9 # "\ . ("Sا @ F7
Jح @ ً.X ، ("S ( Z'7 gا7 2ول ا'gش .ا ا M F$د Zه،#L@ 2
" ،ز ا; \ور\ ،ب Cش0 ،ق F ،ه 2را@ 2و ~]9ه Z7 t6 #@ 2و .Zgا]د Zاز
ا ZL F: F$در Sع "9ز S #ز ا ً8 F7 ,اSب ,|]6ز #ا #را .7
وه #C 2رن @' از و@E Mا #+ا 2ا]د F7 > Zه! ا-اد tCو ه! وM
$8ﮥ \" @ \ن ، ("Sهف ا]د Zاز ا و Mهoه #Iدر 7ر و ; $: Xت
.و F$8 Mا> ("S 29
7 ! @ Fا 9ا tC 2را در @Eات Lت @ Z'Eو
ا]د Zاز ا و tC ،Mرا Lدر زد F7را c8:9 M@L QE F@ sدر ت 97 #$Xه#
39
$:ت Cا 7و هmن @' %د ,:- 9 ،روز ; Zا tC -و د( Iار" 2رد
Pورت در ; و S9 : ,Lد.
در ا'7 y7ره 3_ 0ادارات #Cود دارد .ه! ز ن ه #C j$E 2
L 2Sن F7ه 7ام در ; _X 3ص دو7 ,ر > و Lا L #%-ن ر 2را f_9
. #ا y7وه M>' #C 2از و #%- 2"Cا F7 2و|]ﮥ \" f89ا #uاز
ع Xص .در ا y7وه'7 tC 2ره- #@g 2ق "! @ tCدارا] 2رم
و #]E tCا @] tC F7ر ار در ر"7 ،#$% #C 2ول 9ا ;-و
@رت Fp:-در $%ت Pا !uو 2$از \" "! دار M@8@ ،#]E tC .ا
و|] Fاش اSب @ا 2ت #p+در س #EاSم و|] :@ . FاوLت tC
J
@ Fر"' j|l #د 7 #]E ً8$_ F7ر > و از Zارد F7ه Dرا ا'-ء ً y ،7
در c8:9ا! ً.X ،ا! ز ن F-و .Z M6 # 2`Lا ع ر"2
X @ '@ #Cت اEرا. #% ;'9 #9
در ن ا @ j$E 2"'Eو7 2"Cرس #Cود دار @ F7ع #.Xاز ا!u
و7ر دار 0L Mu tCق>$: ML ،ر 2و دارا" 2رت ، #.X
gا #در \ب>@ ،ر@د +ر Zه 2ه #yX ،C>$ز c@ 2و اد ] ،ZSو 2رز @ Zاد
Eر و .Zgار"(@ #`L 2رگ دارا 2وا@ F7 # B F 6اp6 @ F$@8 2ت Xص
@ ("S ,'Xا$ﮥ ;07ا "\ .,را @ :اوLت @ "S 2"9ا F$و X ;>9ص (
. #
Xت 889ت #و ,در $: ,-ت f89 ،ا c8:9 ،!uو 2 #Cا-اد '> iو
ار 2را دار .ا Xت دارا 2وا6ه7 2رس 2(7ا F7 2ه ; از \" @ا2; ر : ، j|l #.X ,وا889 6ت ا! ،# %ا! @ط @ Fاد
Eر ،ا! ز ن ،F-ا! #9-و 0Lق ا" ،وا- ,6J. @ 6ر- 2ارن،
p
وا$% 6ت ( # Fو وا 6ه>% 2">% c8:9 @ Fن و #% c+و 7ر دارً : .
"9و X 2"Cت X 2":- # f89ص X #9889ص را @ا # Zاازc8:9 ،
#]$9 2"9و F\ c ،"\ ,kدر %رات FX F %ه،#" c8:9 8 F@ #E 2
ا ,LوX ،#>E9 Mار7 2ذب؛ 7ول #$9اس ،ا-اد ]ذ ،2و ,|]6هان.
وا 6ه X 2ت 889ت #$ #ا X 2p@ y7ت #%-در %Pت 889ت #
% ,6J.م و 9م دار.
Xت Y9 F@ #Cت @" Fت دار F@ F7رت F@ P6ا ,Lاز +ف @ون اً @ .ء
#6ا 9 ,در ا ; ,Lع ! @6ه #اSد د@6 .ه F@ tC #ا f$:9دارد F7
FI0ادارات L 2Sن #C 2"J.ن را ا%ل #و 2"]$> FI0ا
@\ورد # Zز X 9ت @ F %رت %د ،Fpو 2و @ ا6ام @86 Fق ه Y9 Fدد.
@6ه%P F@ "9 #C #ت ء ا]د Zاز ,6J.و اا\ت QLود ' FدF>$@ ،
9م ا cاا\ت #Cرا در@ #د ،از $% 9 F- #Cت ،از ا.;>9 9 29
@ا 2دا ' ،kl tCر: ,7ﮥ tCو @6هP #C #ور 2ا ,]7 9 ،,ا
را@_ Fرا ارز@7 #د Zو \ا . !B9
در د7ا" ا ا @رت دB ; F7 Z F-HC Zم 8:ل @6ه0 @ #
>(م دا #$Xو Xر@ #ا7 2ول و Bرت دا .@ Fدر @ DEا 9 ,م ! ه8: 2ل
@6ه #در Lم ,Eو از ه(> @ '@ Fم ،رو و +زا #C 2":دا #$Xاار
40
F@ "\ ًk .د F % ,از $:ت (> .I f$:9 F tCم دا; #$X
6ﮥ و #:از +زا M:اL ،#+Bن و 8رات ادار 2و ]% Dم و د Iو|7 jول را
در@ #د- F@ B .ا@6 2هX #ر9 # #ا .% Mذ :@ Mار" و اداراF>9
>ت "وان را در # ,-دار و \ا L f89 ,9ار ه؛ tC ,> F>"7
را در 889ت رد @رL #ار #ده؛ هYت ه>% F@ Fا 889ت > #و @+ف
7دن \" ش ه؛ و راه F>uاز +زا #C #C ،,> M:و اا\ت \ن ا ,Lو
Bرت @\ # M:ور.
@6هX #ر 2"'E@ D8 F@ #اا Fu`L ،Fuو 8ﮥ I f$:9 , >6د7 .ول tC
?9اا Fuدر _ (7 3وزارت F6 ،و در @'7 #`:ره #6در _ M 3ادارۀ , >6
.رت #د .در _ 3اا@ QE9 Fuد. ،Fور # % #' ?Xو او"#C 2
:9و " ,اSم $%ت #Cها. ,در #د F8 .از L fL9 f+ا در F7ه
tCرا از ظ Lن 7ول ؛ L c9ا @ا tC !B9 2و tC 2"6J.؛
@ QE9 c9دF؛ اSد 8م Cر@ #ا ,> 2و @ "7ا f89 2رو> 2ت
F %را @ Z":دارد .هmن در 70ت Fu`Lاز B tCرت 7 #و در .رت "\ "_E9را
در #>$ !7و L F7 ,9 #ار ه- .ا 9از \نB ،رت @ #>$و( tC @ #
Pور@L 9 2ن 2"_E9اد@ Z %ا _ F7 ا "9ت %ان ; ?9 Z
ارن L f89 ,9 M8ار #د .ا "9ت را 9 #ان %ا7 ; #ﮥ >ت s
> !89 tC ,د .ا Fا M@L FYاه ,ا F7 ,ا@ M8 sو> F@ #ت
ر F #ا X 2`%ت 1 .#Cا> sت ،ا@>ر 9دۀ دم از : f+ﮥ ،#
و' 2"Cر F: #9و ر Fه 2ول 9 # ً 9ا در Bرت @و@ D8 #ز. 2
Bرت د7ا tC ;9را 9 #ان @رت gر #در >(م __@ C 3ف @ pاز
_9 3دۀ دم در _ #$ 3ا sاSم داد .ا ز ": 2ﮥ 9 # #ا در د,
ا+ن @ #ا> tC Fاز ا%د X@ F %ردار ا.7 ;7 ،,
در را ZاSد و"0 tC 2ر L Z% D0ار دارد \ :زش و - X ("Sد -د ا-ان و
وه F7و #p+ ,Lو ه'C Fوﮥ (اف را اSب ؛ Y9 tY9ت 86 F@ F7 Z@6ق
@' 2ا6ام دا@ F؛ X tY9ره و "2S 2؛ ا+ن @ #ا> Fوه2
#u( @ tCاز Bم وL ,76 f_9 sن . # M%
"9ا@ F7 #ز "\ @ @ #C 2ن H FCار% 2رت از \ن 8%ۀ راtC F7 #E
9 #ا در 9ل د7ا>$% @ # ;9د _@"0 F@ fر ا M.ذ !8 !" Mدا:@ F
3
@ @ tCا- F@ , X 2د -د "وان و و #E 2"Cاو ,اوCا #]9در Fاول @ه؛
@ tCدر @ا@ Lن F @ Z@6در @ا@ , >6؛ @ tCاز 86ق @'،7 ,|]6 2
2
1
Hazenburg, Anita, „Target Areas of Police Reform“, in Kadar, Andras (ed.), Police in Transition, Budapest:
Central European University Press, 2001, pp 177-186
2
Bayley, David H. Democratizing the Police Abroad: What to Do and How to Do It, Washington: US
Department of Justice, Office of Justice Programs; National Institute of Justice, NCJ 188742, June 2001, pp 1315
#> tC -3از ] ,ه F % 2اXرات . , >6و "\ #Lاز @ ,6J.ا 7 , >6 s- 2ر F@ "\ ، #وZ%
ه F@ , X @ # , >6 2دم ] #> .7 #از Xت Z%ا>9 # tC Fا @ Fد7ا #اSم ده ا اF@ F7 ,
Pورت -د -د F:ر F@ . #ه ,$%در د7ا"]$9 ! F-'C 2ن %ر د 9 Zدم از \ f+ن @ا 2رs-
Pورت ن @ 9 tCس 7 '@ . M.6ر ه> Fدر د7ا" tC ?9 F-'C 2اSم ' @ اس Xا- ,د
د @ F:د@ F Zاس اوا ; ., >6و #C 2ا> F: F@ , X Fدر رأس 7رش @ ،از دو 9 # f+ا @ Fد7ا#J
s- F@ , ، ,E 7 , Xا-اد وا'Lر j$Eدر ' FX Z@6 F:د , >6 ,L ،k .را @ 'ن دادن روز Zو ً %
F7در ,6J.دو ?8- ,و s- ," ?8-دم @>ر ود , >6 ,L ،را ا(-ا Dه.
41
\ ً.Xن X F7 #L86اهن # ,:-ود ا #> Fm\ ،از 'Eت د7ا#
1
؛
ا @ F>.اس \ن J>'9ت tCره' 2د %رت ا از (١) :دا F7 #' ?XواًP
او ,ه و X D8ت tCرا ' QEزد X ،ت "-| @ @ #Cو ا >ت #
ها #دا (٢) .@ Fه ! (S @ #Cا از Bم ا #%و #ا> Fدر \ن 7ر
>' FX ،د ،در \ gن ا6J.ت j:P F@ #Cو #I7ا@ Zون \>kY9 F
دا @ Fو @ون \> #9Y9 Fرا 7 F7 S9رن @ tC 2pا( kار ا ،,
Bم %ا # ,و Bم (ا (٣) .#هف از @6ه '9 tC #و @ :از \ن ,kl ,|]6
#Cو اSد ; F7 # Bاز 9ات اوم و #>$ن ([) .7 ,Pا6J.ت
#C ,Sـ "ر "9و ! هL ,S ،ا@ ،2'@ 2دHIJC ،Fار $: ،2ت,S ،
@Eات و (w) .Zgاز ا>@6 Fه8 @ tC #س اا\ت #Cاار ا@ ً6 ،,
رو د 7 F7ام اا\ت #Cاز ظ #7و #]7رد L DSار Iو ا DS
F@ B FI0و ,Lو ز ن ' S9د .ه( ن @ F- !9د #7 F0 F7و FI0ا
DSرا \ sور 2و M$9د Zو 7ام ; \ن دراXر L F %ار Iد () .از ا>F
و\ ,@ tC ,وردن $:ت ،د $: F@ #ت @ #Cاز L f+ن و
ا 3و 8رات Y9دد @ (٧) .درBدا ?9 ,.X ,دا #$Xو Xر@6 #ه#
HIJC ،tCار@ 2ا 2ارز@Y9 2"-| #ت !>9 8@ F+@ j$Eا | "-و
@ا QE9 s@ c9 :9 2دادB@ Z Zر @6 2":-ه #در دا MXا Y9ت #$X
"! .
از ا>@6 ,8- Fه tC #در Lم اول در دX ,د B ; tY9 ، tCم ا ر دا#$X
] Fو @ #ا9 M.و 2در دا MXارن @6 ! ; c$L tCه ، #ا Bم @
درا F7 #$:از X@ F % ,Xردار ا ,اار 2.در ز ۀ MuدF@ @ F7 2I
\ن 7 F9د ا %Pت Mا FI0 :ا "9ت 7_Xر" #C 2را F$%ا-اد tCاF L
7د؛ %م ا 2'-ه F>u"\ ,ا ا "9ت را ا7 # F L؛ #7ازۀ ا F Lا ا "9ت را دارد؛
Cوﮥ 889ت @2:؛ ا>6م #B-در ن Z !" F>"\ F$% F7ا؛ FI0و #7
#PLه و .ا ,Lا ا "9ت را .> :9د 7 j|9 @ #ر ان در :ت ا ر
دا #$Xو ا> 8_ FI0 FاEام ' ،در Bم ه 2ا ردا !" :@ ; #$Xد. 2I
در دا X MXت #Cا >ت @ #]$Eا 2ا@>رات #%-د ا9 # F7 ,ا $%ت Bم
@6ه tC #را F7 7 ;7در $ﮥ \" \ :زش ,Eو و » f_9ا]د Zاز «ZLو
»ا]د Zاز Jح ?9 «F:ا-اد S9 ،tCو ا6J.ت اا\ت MCو !
ارز@ #در داtC MX؛ C !>9و Fه و +زا 2"$:ار.#C 289
در ; د7ا #ا ر 9 2 @ @ #Cا ،f-ا%د و ه>ر F % 2اار @kl 9 ،
وا sLد ,L @ F: #: .و| tC jا%اف دارد و @ tC Fا ,6J.را وا HIارد
9ا و| jرا اSم ده .ا@6 F@ F % ,8-هP% @ # tC #ﮥ F: F7 #9 X
@\ Fن Pورت دارد .در F>6اردو @' در @ا@ @ - ، Z@6 , >6 # DEهن
\ -1زاد 2از @زدا L ،2L ,و :9؛ و @_ #-درادارۀ Lن ا % ":-رت ا از \زاد@ 2ن\ ،زاد 2ا Sو \زاد ,' 2و Hار؛
-2در ا ,Lا8-ت @ ا F+@ #$$و در ا M:ه %رت ا از ١:ـ را 2ارو ،Cدرا M:اLJXت tCارو#C؛ ٢ـ
در ا@ M$ M:ا 2ر L 2Sن؛ ٣ـ ا.ل M$ #>$ tCو هات و [ ـ در ا M:ز ن ا ,و ه>ر2
در ارو Cرا F F@ sه # 2ـ # Bا .,
42
# Bو 7%ه دو در @ا@ Lا #ه F+@ 2ن X Z@6ا '@ ،tC .' Zاز
ه ،Fدر @ا@ L ,76ن و @J% . Z@6 , >6 #`L DEو @ Zا ،ادارات #C
در @ا@ @رد ه tC #$ 2و @رد ه@ 2رX #ر #وا9 F7 #.X #9889 6م
'@ `Lل Fدار ن -د 2از ا-اد F:را X Z@6 ، f89ا' Zد.
/ !%)9+ر در ﮥ د'& و ا W &,%Kدو
9ه ١wل ،MLد-ع و ا ,دو ZاJ_.ح ادف در @ DEد-ع X #$ا .' Zدر ا@اء
HIار 2در @ DEد-ع ` ا @ ,د .ا وز د-ع % ; "9ا ,و @_ر
روزا(-ون \ ;07 %ن0 #9%P .ن در""9 ،# F8_ 2ه9 2ور#'7 ،#
هH 2ه6 ،#ات @ز و gن" ،ت ه #L g 2و ا! ز ن _X F7 F-ط
@ S9 ،, >6رت و ا! را "! #زI ،ا% #ۀ ا Z #ا .و ا2"'0ًp6
د 9 F7 7 !$% L 2Iهز . #@ DC M@Lا" @( fوم @ ; Fاب # B
ارX '@ F>$@ ،اهن د ,ار7ر ن وزارت دا 9 ، F$Xاز و ،tC 2ا ,
وو # B F 2ا]د .7 Zو ه9 3$ 2هز ه! ادارات Pا Z #L@ #$ ,
ا@ M>'9 F7 ،ر 2از \" از ز ن \ Z #L@ #" ~ Xا "\ .,ه2"-| L- F
، #@kازو ا و| jاL D ،رت ،ا Y ،3$. ]6 ،F$Xر,
ه 2'@ 2و k ]6ت Y ،ر ,ه # B #C 2و Zgااء 0 .و ه @JXف
ا Dو #886در ن ا X F7اهن (ج "ن #Cو . # Bدر ن دهﮥ FH
در #Cد-ع و L D8ا 3$ 2در @ا@ ا . B S9 ,رت F-ا .,ا ا اSب
+ح @ 2ا DE@ D8 2ا 9p@ ,و -ا 9از D8ه # 2دوران ~ را ، #ا7ن
ا @ @ DEر ,ه ,.X '@ F7 #ا #دار Z (7ا.,
@\وردX X Zا Fه 2ا #ا6J.ت اX #ر ،#$دل هHI 2ار،2
! , >6و هmن روا@? # B – #>$را اSب . #و|] F7 #ا Y9ت ا7ن @
\ن رو@و #+دهﮥ F- 9 FHا ،وX #ره @ "\ 2ا7ن M >9داد Zد 9
" !B 2در ا را @دا Fد.
ا وز ار" ووه> Fول د-ع و ا ,ا Z%ا 2از "'8و و| #]$E jرا @Z":
دار .در _ #$ 3و|]ﮥ \" ا !B 9 ,و Lن را ،7 ]6ا ,دو ،,اEص و ل و
دارا #را ، Y9از Y9ت و +زا 2"$:د7ا ;9را ،7 ,B-و ه(#
( \ ,را @ ا'Lر . Y9 F: j$Eدر _ @ 3ا F7 #$$ا'" @ 2ا#$$
@ا 2ه>ر 2رو@ Fازدد ا ،ا ار" و ZLه @ از 9 f+ا8-ت دوF 0 F
@رت 8:ل هoه~ FXد ،زا > \" در $%ت ر ,9 i' ,ا8-ت
د-ع ' iد @ MXو در ر @ ,ا 3$. -6 #$$و kت @ا 2$ 2در 2
\ M6ن و در دورۀ @ :از در 2در @ز ز" "! دا.@ F
ا "9 y7ه 2ا #ا وز ا !uز ن -ﮥ @ ا9 ،#$$ور(م @ ا #$$ا'ر اF$
ه 2و Zgا ,دا #$Xو Xر #ه دو را # kYزً @ ،ء اSب ه>ر'@ 2و اب
ه( ن را ً9 ، #هoه~ در _ F 0 3و @ ا .#$$ه ; از ا Yر,
ه @ 2در و| jو 7ر 79ت DE@ j$Eا ,و د-ع ; @ ,>$ز9ب د.
43
\
"9ه 2از ه '@ FاSب 9 #ز @ Fا 2اSد ; @ 2L ,Sان %
FXد .ط @ #$Lا ,8- 2در @ ,Sان ا ا9 F7 ,م Fه@ ; 2ان ـ
د
،2'@ ،# B ،# ،;9 $اLد 2و ا #%ـ ه( ن @_ر هoه~ رد L F9ار
و @ل \ن JCن i' M%رو 2د F- ,د "9 .ه 2هmن اSب #
F7از ه '@ Fدر وزارت دا،tC ،F$XاEرات و ادارات ا 26 ,S ،i ،#و
6 B-ات #$6و ,|]6ز@ 2هH F #$ !" 2ار 2د .از ا> Fا "9 ,
; Iا # B #دً @ ،Zء @ ?8-در ار وزارت د-ع و وزارت ا ر Xر #L@ Fه! ،
زا 7 9ن ا دو وزارت @رت Z%در Muا @ #ه! ه>ر 2دا .از ا> Fد
> @ F7 ,ا ,دا #$Xو Xر !9 #X ?X #د ،ا ,ا وز 2اSب
ه>ر" '@ 2و هoه #Iه @ FSار" »ا رXر «Fو ادارات \" @ ار" 2دا#$X
0ن وزار ? ،F% 2"9ز9 ،F % ,. ،,ا
رت@E ،ات ،F ،اLدL ،ا2
،#Cادارات ا #و اEرا ,|]6 ،#9ز@ 2ه ،#$ !" 2ادارات Sد "7J- @ Fو
,ه "9" ،و Zgرا . #
"9 @ F$@8ه F@ # B g 2ا X ,اهن ; ا 2L #$X 2"9و >! .ا
ا "9 "9د ر.ر9 # #9ا +ح ر( Z 2و ا>'ف @ F7ا-اد 2$7از J>'9ت
L 2S ،, >6 j$Eن ،ادارات ا #و اEرا ،#9ا 2"9ا7د ; و 889ت هF
ده! \ Zرا8: M6 Zل و ه FSاا @ا 2ا F$`:اغ F$`: ،ا> Fا وز @F
# Jو @ 28ا sد7ا "9 ;9ه- #$X 2ر 2و رو @ Fا(-ا Dرا @ Xد ها Zدار.
%Bوه" )\
ا وز ً89ه Zا F7 ,ر و :9ﮥ وه7 F@ 3$ 2ام " ,در ن اL :رت
@' 2را Zرا @L Fرت @روت و \ D9وا HIارد؛ ,7و F$7ه !B% 2ان را @,]7 s] F
MCو \ زش ،د ,Lا F$و و #I Mو @X ,|]6وه .> i9در ا را،
Xد وه و هmن و ,% ،M% ,% ،,:ا8ار ,7 ،د ر$%ت و 8و ,و M9
\" در اق L F9ار دار .ر(7 Zدن $:ت ،اEرات و Cو 2 !9 Fاز
اه( F@ ,اX@ #ردار ا ،,زا ? ا >$%'@ #ده F@ 2اJ_.ح و 2Lو
ر #را اSب . #
در %ز ن "9ه($ 2م F@ # B '@ 2">7ار" #>$ 2و و#C 2
p6 @ 9ت دار و J6 ,Eت 9ور ،#ت ز ن S9 ،F-رت اد Eر
و 0Lق \ن . F$@8رت د @ .درBدا ,ا @ F7 FYا 2اSد و F@ 3$. ]6اF$X
P # Bورت ا ,ا وز از @ DEد-ع Xا' Fد D8 F7و #:در ر 2از %Pت
ا @ #ز F@ B . 2و ,Lو >ن ا ع 9 # D8ا @$% M> Fت !8وه3$ 2
_ح د ,|]6 ،از Y9ت دو #و ز@ ه j'7 ،#$ !" 2ا%J+ت ،#$Lا،,L
( X F89 Fت $% ،26 ,Sت .2'@ 2">7و M D8ا]د Zاز 9ا2
د #%-اEرات9 ،ا
رت ها #و ز @E ،#ات و 9م ااع و# Z # B M
9ا.
44
'> @ Mوه 3$ 2ارو #Cا ا 9 ; @ "\ F7 ,ا #@J8رو@و ،ا F@ 9دو
اSم Pو #`8در 70ت ا 8%3 @ M@8 M% ;9ه ،را ه و و' h 0د:
د-ع و ا ,ـ و @ Fا 7 !89 M>' ; Fر رو #دد .از ا> 6 Fا@ MLا ; 2ده،F
~ ; ا ، #6ا 2L Dدر ا را ا @ F7 ,ا '>X@ ,8: @ Mرد @
7د #> .از را Zه M6 2ا '>7 Mر Hا FYد-ع و FY @ (79ا . ,و #در
ا را@_ 8 F@ F7 Fرن @ 8%3 Fه ،و 0دو@ر Zز ه@ #ون ا> F@ F9 Fرا ه
.رت _X ،ا #9د ا .از ظ 2Bد-ع را F 9د Zا .,دو" هز
ه! F7 > >-د-ع اSب '>ه(@ 2رگ را .ا ,886دارد "@ F7ن ااز Zا> FاF$
9 2Lو Z klا"@ ،ن اازP Zورت @ Fدا Lا(@ 2رگ در ان 6ب 7ه.@ # D
و #در F %ا 2ه! ,886دارد F7در \ Zه ا(-ا> 9 Dن "9ه 2و ~
در 2" f+و ]Cس Xاه! @د F7اSب ا(-ا Dو ه را . #و ا ا در ,L
$%ت 3$. -6و اJXت »Xرج از ,886 '@ «F6دارد@ .ا$% 0 2ت وه2
1
ز 6 @ #ا@ F MLا@ Lا i7 2'@ 2ه 9 @ #$:- 2ا $%ت ر"I 2ا Fد.
و #در 7 +E@ g M%ه # s@ Dو @د Fد #%-دو" @ X ;07 Fوه3$ 2
ن دازً @ .ء 9هز ه! رو Z Fا F7 ,را @ا 2د-ع ا .@ @ F0 ,در FS
> #از دار"@ 2ا - #را ه" ا 9 ,ه دو 8%3 #:ه" دع و ا %Kرا
ار Pد ا @ Fو9 M@L 0ان ـ D8 2"'0 M6دوﮥ اردو از DE@ '@ !" f+ا ,
و j:9د F6 fLه7 !89 2ر.
وJ>'9 F@ ً$ #ت و Xر هP # B 2ورت :از ظ ر و ااز;07 Z
و #از ظ 9ا .2L 2وه- # B 2دا از ا:اد و 9ا 2وX@ #:ردار Xاه
@د .از ا> Fوه '@ @ 3$ 2و- ،HC f-ا و @ :ا 2ا8ار و 8و HC ,در
Xرج از '7ر @ ،رف ن ا(-ا F- Dو (ان و " @ F7 #د7 ،هX Dاه
ً @ .,-ء '7ره9 ;07 2ان Eاه دا ،,اردو ه #دا@ F7 @ Fا از "%ۀ 9م
و|] F7 \@ #در $%ت 'P F$ iور . 2ا FYاSب ا>'ف -ﮥ !89
7 #$ 0ر' ،ر D8 '@ ,7ه و QE9را .
@@ا '7ره S '@ f@ F@ ,ر ا در ا 8-ﮥ ا i' ,ه>ر ، 2زا
'7 7رهL #در Xاه @د X #"9 F@ F7ا Fه 2ا #را @\ورد Zز .ا ا ز Fرا
@اL 2ا % 3$ 2زد L @ 9ا'7 2ر ه 2د@ Iرت '$% F@ iت @
داز و
در ; 9 #Cدر _ @ . 2 !9 # – # B $@ 3ا $%ت 'i
\" از ;>9ه و "رت ه'@ I> 2ل ن Jyا \ # #$IزJ% .و@ Zا ،در ت
0ل FHدر " ,ادgم # Bو #:.و Xر ه 2ا9د #$ 0 # Bا'" 2رو
@ Fازد در ن ا .هف 9 #$7و @' ا9د Fارو Cا اB@ F7 ,ر C X f%وF
ادgم از #Cد #%-و ا 7 «Z #$ » #ر F-د ،زا ادgم و و ,:ز Fرا @ا 2ا
ا >ن %ز kY9 F@ 9ات 9در ? # Bا(-ا Z'E@ DدH @ .ب درXا,
7ن + ،ر> \ Fد ( Zا ،و @ '7 f'9ر ه 2د Iاز B f+ﮥ 1ر /ا"
\Nو >(م ه 2د@ $@ 8@ Iدن _ 3ﮥ @ DEد "\ #%-و @X : 8
،9 @ "\ #9$% ,$@Lا Cن Eاه @ا "9 @ F$@8 2ه@ #" 2رز 2دا.@ F
و #ا 2`%درXا_0 Z7 ,ر 9 #ا @P Fع C ; @ Cن H F9ول دار F7
Xد در 6ل Cوﮥ L s #$ >9ار دار؟ \" @ 6ا ,L MLادار 2و # >6را از Xد
-1و ه M@L 2ا8ار رد Pورت @ا 2ر"I 2ا دور$% # Zت دراز ت @' ز @ $k :ا 2ا8ار؛ $k
در 6ل \ زش؛ $kدر 6ل اا ,6و \ د #دو@ر.Z
45
'ن ده و @ M% ,$@Lرا در ه_ Fح ،# ،اLد ،2ا #و ،# Bدا.@ F
درXا7 ,ن @ ,@kز "\ F7ارز" i' 2دار و @اX "\ ]6 2ا ,ه2
#را ره 2د9 # Zا "9 .در ا .رت \" 9 #ا ; و 2و ه!
@ Fه! 7ر 7و از ا6ام X@ M@8ردار @@ .ا 2رن @ Fا هف j:P 2Lرا
2L 9 > ;7د و ه دو F@ ,د - 2Iن .در g\ .7 Fز Xب ا Xاه @د F@ F7
ا ,.هC ,`% 2ن در "9 9Cه B 2اارS 2د د@ .ا 2ا> Fدر ;
Cن ا9د M@L `%ا8ل د F0 @ 9 #0 ،ا9د Fارو'7 ; ،Cر @ از Xد
9ا 6 2ا ,|]6 MLاز Xد را دا Fو Lدر @ ;7 - Fو دادن F@ ;7د IاC 2`%ن
@.
,|]6از Xد @ Fه .رت ]"م د-ع از Xد را ارد 9 "$ #`:@ .هز ه! ذا "9 @ 9ه2
X # oBر #رو@و ا "\ F7را ودار 9 FXوه # 3$ 2ا ،7 ]6در F>6
:9اد د@ 2Iا 2د-ع P ;J7ورت ار@ .ا #`:@ 2از ا "9 `%ه9 2ور6 #د
@د Zو @ا:9 2اد دm\ F 2Iنً @ .ء در ; Cن 2%اJXف Z%رو 2ا FYاF7 ,
FI0ا "9 `%ه را او 2@ ,د Zو @ا@ QE9 "\ @ F$@8 2د F@ . Fه
c99ع ,$ F7 #>7ه ا p6از Pورت دا ،@ Fاز ه! @+ Fر FB6J M@L
ق دارد .ا6ل دارد F7د Iا # B # ;7ـ @ DEا p6 #وادار @;7 F FXد@ .ا F@ ;7 X " 2دIان ا >ت ود @ و #در دا "\ MXاز ه!
]ق .ا >ن # Bا p6اSب F7 7وه @ 9ا+ #ح و ,7در $%ت را داF
@ .و #وه @ 3$ 2ا 9ا 2را ( دا F7 @ Fدر p6ت دا@ #$Xا ,6 2از
@ DEا ; . 8 ( ,ن در @ر "9 Fدر ,Lرف_X F>$@ ،ات و ]$9ت
> #از >-ر ه !" 2در X #L@ 2 !9اه FI0 F7در \ن "! دا.@ F
و "9 ;7 #در 70ت . F #L@ # B
; ال Z%ا> 9 Fو ا 2`%ا9دﮥ ارو Cو درXا7 ,ن +ر و\ @ 2ن رو@و ا،
ا ا "9 F FI0 F7 ,ز " #$ 2را و ن داد 9ا 2"'0را اب ،
@ 9 FI0 F>$و ا9دﮥ ارو Cرا اJ.ح د 9 9ا "9 @ M :9 2ه 2 2ا #را Cا
@ .7ا 2ه>ر 2و هoه 2" (> F@ #IداP #$Xورت ا+ F7 ,ح ر( 2اSد
X F@ 9ا Fه j$E 2ا #ا `%اب ارا Fuدار F@ .ا >( " @ Fد #$ه! Pورت
ا70 9 ,ت 7ر 2را " @زد F7در دا\ MXن ا@ `%ا ا:اد ه #E9 # B 2را
@اX 2ا" i' 2ر داد Zو ه>ر DE@ @ 2ا ,را ً @ .7 Y9ء و - ,:ه! @F
ذات Xد ا Cن را Sر زد @ F7ا 2د+ X Zزا M:ا #96J.را @ا Zاازد ،اFm
@ا f:9 F@ #p+ #9 2اا Z FXدر F>6ا @ !9ا @ ; 9 F7
ز ن @ ، #L@ klا ا6J.ت @ا Zاا. FX
%3
در ; دو@ !B tC ،,اL f_9 2ن و F % , ،!Bو رز F$% Zا! و,
دارد@ "\ 1.رت روز ا(-ون0L ، #9J>' @ @ ،ق اد Eر0L ،ق ا F$و ا" و
" #L g 2"9و 7 ,:+ . F$@8 ( Zgر و ,6J.ه@ "\ 2ا@ 2زدا,
-ر 2و ا_ق @"] Fم ا ا "\ F7 ,ا >ت ا@ #ا 2ود 86 Xق و \زاد2
tC -1در Lم اول و ,ا ر ذ Mرا @ Z":دارد ١ـ # S QE'9و # ,:-و در .رت (وم -ر S 2
,7در ن F7؛ ٢ـ 7ه Dز Fو @ ".-ا 2ار>9ب ا !uاز 9 f+ا@ و اLا ت و2L؛ ٣ـ اSد و ]6ا 6س ا ,
در F:؛ [ ـ 9و hو ,6از Lا دو,؛ wـ " X Xت د Iدر p6ت ا_Pار.2
46
دار .ا وز % Bم @ 7رن ا ا F7 ,هف و 8ا ,|]6 !B tC #از
86ق @' 2و ا%ت Lن ،ه! از 2$ f+از 86 8ق @' ?9 2دIان و
ه! از f+ا6ام @86 Fق @' 2در ن اSم و|]ً @ .Fء ا6ام @86 Fق @'P 2ورت
@ #6ا>$% 2د در ,و . tC klاز ا> Fا%ر @ #>$ F@ '@ tCدن \ن
وا@ً @ ، Fء ا-ان @ tCدر \ ,زش @+ ،ر> Fدر \ن ا.ل @' ،2ا>6م
Lن ا: ،#ر ه 2اEاج Zاز هات ا #LJXو 8 F@ f@_ M%رات د7ا;9
.@ M
@ود> Fاز '7ر '7 9ر- 2ق !"\ @ ،7ا '@ #$ ,از ا هف و tC 8
' F FX !Bد@ '@ F>$@ ،ط @ Fوا 6هI #.X 2دد @ F7ا9 @ F$@8 2ور(م
ا 26و ا! ز ن @ F-ا #$$در ; "د P #$ 3_ F@ 2(7ور . 2دو'> Z% Mدر دورۀ @ :از ١١رو Zا و \ن ا> Fدر ا y7دو" @ 7Y9ا ر #C
@' در 9 @ F$@8 F6ور(م و ا! ز ن F- (79 F-ا F7ا #]E M> F@ y7اSم #
@ و اSب ه>ر X @ 2ت اEرا #9را .ا ا @7 %ه ,-] Dو @6ه#
'دJ% .و\ @ Zن Iا Z% #در ا ر 9 P #Cور9 #ا 2ا F7 #B%
@L ,L Fا و +ز ا9 #L M:م دً @ .ء pزم اL ,ا رد @رL #ار F-و @
ا ,و اEرات از >_ف و ادارات L 2Sا از +ف د@ Iرت وا 3Pو - 3.ق
د .در %ز ن Lا @ "-'Cدر @E F6ات>9 ،ژ 2% 2و ا! @ط @F
7 #$:ر 2ه از f+ا ,را Bو رو 2ا Lا @رت . B S9 !Bرت
د.
ا'7 y7ره `%ز ن @ ا # tC #$$ـ اCل ـ .هف از tY9ا ز ن
j'7ا! -ا '7ر 2و رز\ F$% Zن و " Xه>ر 2وهoه @ #Iا #$$و دI
@ tC . #C 2":ا #$$اX ,6J. @ Fد @ f89 Fو @زداC # ,دازد،@ $: (7 ; F>$ت در @ر Zا! 7>' ،و . # M% # Sا!
#در 6ود ,6J.اCل Lار ار.
'7 p:ره د 2-را @م »9 F_8 FIس« اy7ا در X 2(7 8ت # tCن
اSد د Zا ,% ٢[ F7درواز Zاش @و889 2ت Sن @ اL #$$ا و ه>ر 2و 9دF
$:ت اEرا@ #9ز .ا د -هmن _8ﮥ 9س @ا 2ا-ان را@? XرF7 #
در ; '7ر @7 Fر # , X ( ' Fو ه '7ر ا -را@? اش را @ Fا Cل
@ tCا ،#$$او tC tCارو #Cو ز ن ه @ 2ا #$$و _ 28و '7ره2
pد F@ #دو Fه "889 ,ت Z ,P
د Iارل #دارد .در @رۀ Muذً : M
ا:,اEص -ار8] 2د؛ و F$8 Mدارا #دزدZ 2؛ ا@# f؛ 'ن ا,'I؛
# S 2">%؛ زان؛ ]$9 7' ,"-ن Z ,k F0 Z ,k F0؛ >ن وM
F$8و ,kاد؛ 6ب ه #>@ 2و $:ت #9و.Zg
در ارو ،Cا9دﮥ ارو@ Cا+ 2ح ; +زا M:در @رۀ %Pت ا ,داJ9 F@ #$Xش هFS
ا 2د ,زد ZاJC ; 9 :,ن i' M%؛ رو - ,اLا ت @ا89 2ﮥ ه>ر2
#Cو #%در ورا6 2ات #$؛ هoه~ ز ،"C 2اب @9 Fورن و >م
7دن \"؛ ا(-ا Dو 89ﮥ ه>ر 2اEرات F@ .#Cل i' 2"9ا_ tC #Lو
هYت .3$ا9دﮥ ارو Cار@ #م %ا ,ارو tY9 #Cد Zا F@ .,اJ.ح 7ول 6ات
و @ Muط @C Fه #د ,زد Zا,؛ @ا 2ا -ر 2در _ 3اروJ"9 Cت را -اه!
د Zا,؛ ا 9 ,ا
رت ها #و هmن \ د@ #اp6 2ت ا_Pار 2را اJ.ح دZ
47
ا,؛ و( @ا 2ر'9 # s@ X 7 Fور #و رز "C X ] P@ Zاز درi
J :ت #L gدر # 2"Cو اLد F@ 2اLا ت د ,زد Zا .ا @ "9 F "J9در
ه دو F@ ,را Zاا FXد8: #$X M> F@ @ F>$@ ،ل در _ح j$Eهoه~ و ه! ز ن
دد9 89 .م ادارا F7 #9در Cو Fه 28_ 2ه>ر 2و 9دﮥ $:ت Lار دار @F
دJ>' ,ت در هoه #Iا%اف دار و ا y7درا '>Jت @S9ﮥ د ,اول دار،
ً.Xو\ F@ #Lن ر F #د ،دو@ر Zرو #د .ا y7در ا را در"#" 2
\ Xو 2">E9ا@>ر 2را ر داد 9هoه #Iو @6ه @ #- #ادارات را اJ.ح
و @HIJC Fار 2ه FSد ,زد ( Fm\ ،ر #ا CوX Fا' Zد.
ال ه tC 1 2د7ا ;9را ان ?9ا >ت 7 ,6 #9J>'9د 7 !89 :ر
وا889 F@ F>\ @ 3Pت- ،ر F7 ،2و (اء داز؛ ; Xر @و 7ات # B
> F7 #$اXرات را ود زد و @ 7ت ا ,Lرا !Lزد؛ اSد ادارات @ #C ,]7
@"ا F@ , ,ا> FI Fادارۀ @(ر #دا,؛ ادارات @و #ا> Fر-ر و tC i$را
ا 7 ,Lو @@ "\ Fا 2اSم @$% :ت M% #$Xو \ #از Zده؛ F@ F7 #B tC
" FX !B tC ,د @ ]رم و رۀ ه ,و دا 9ه QE' 2و در
%ز ن دا E tCص F7 #]Eه ,ن @ Z #L@ #]Eرت X #$Xب ,|]6
@ Z؛ در F@ j|9ر M> F@ '@ ,دور7 F>9 # Zدن؛ @ل #-7 2":و ا?
Xب 7ر 6ا ،F: ? 3_ f+ MLز #در F:ا>\ F@ Fن . , Xرت Iد Fدر
@ر iه .#C 2ا @ "J9ا @ور دل \ F7 #زاد 2در .ر] #9ظ @ #L
$ :F7ء ا]د Zاز Lرت F-د ،ادارات @ I> ,]7ا ا ،7 ,Lه" و
>$%ده@ !B tC 2رت وا>$% ،@ QE'9 M@L 3PدهE tC 2ص در @ا@
Cرن @ Z@6و ه F>u"\ ,در $%ت ] 7 # ,7 tC #]Eظ @. #L
ادارات اV>,را &+و ا&,%K
F: 2$7 .%ء ا ، #اEرات P ،اEرات و Xت ا E #ص 2S
Lن @ #.X 2"'0رو@و .ه>mام از "9ه- 2ا #@ 26روح و :- gل
.X .ز "9 2ور #و #در @ F8دو" @ Fزود # 2ا ز و در Xد
o 9ورً @ .ء @ا 2ادارات اEرا #9و ا X"9 F7 > ,]7 #د را @ \" ا%ر ز،
@ F>$ادارات اEرا@ 'C @ #9د Zو ; Lم -ا( 9ار ,% .و i9در رزP @ Z
9ور(م از اهX@ 2$7 ,ردار ا و اً @ا D0 2ه 2د IاEرا #9اه ,دار .و#
@]9 #وت از ا> D0 26 F0 9 FهX M>' ،' #'C F8- Z\ 2اه @د F7هﮥ \"
را 7 #@ DCد ،@@ .ادارات اEرا #9و ا 9 @ #ان 9ات و ا6J.ت را در Xد
دا ," F@ !"\ ،@ Fو ,%و @رت دا F@ .#ا @ "\ 8در L ،s@ 9ا2
@' 2و ا >ت #Cن @' ,$@Lا #دا@ 9 Fا @ Fاو ,ه 2در 6ل 9اب
ده7 @ "9 F "\ .رن و #Eرا F7در F6ه 2و B tCه 2
QE9دا @ FاEام و Cورش ده @ "\ F>$@ ،در '7رهX 2ر #و ? ه، 2
از \Sه F7 #ا%J+ت اEراC F@ ،\ # ,@ #9وه
@ Dداز "\.هmن @ در @ F$@8
%Pت دا ( #$Xد ,و FSCم ،7ا Fmاز ت 2اهC 2 ,ا 7د Zا:
Pع "ت ،ا ,$Lه 2اد ،2ا-ا ،,+و-دار #$ ( \ Z' 2اد 2( FI@ ،Z %و
1
- Marx, Gary T., Police and Democracy, in Amir, M&Einstein, S. (eds.), Policing, Security and Democracy:
Theoory and Practice, at: http//www.mit edu/gtmarx/www/dempol.html
48
pه Fد7ا" را 69زد kY
ه #Iه 2ا #%ـ ا" ه #9J>' Fا F7اً 6
ز.
9ات در "9 ,:+ه ا وز @ ادارات اEرا #9و ه>ران ن در ادارات د Iا #و
ز " #C 2ه>ر"( 2د; را اSب > .از " @ Fا +ف و @@ د8: Mpل
@ا 2اL #رت و !89داX /#$Xر7 #ر ،در @ا@ >$%د اEرا @ #9ا ار" ;
#]$E J 7 jLر Zداد Z Zا .,ا ا 9 Z cه>ر( 2د; @ ا ار" @
'>Jت رو@و د .ا Fا '>Jت 9ااز Zا 2از %م ا%د » F'Lرو @ «,]7 2رL
'Yت > F7ه7ام در .د » ]6ا ا9رX ;07 «2د ن ا F ،ا>7 Fام اJXف f%
> 2و $7ر F7 ،2در \رت @ . M6 M@L #\ Fا 2p@ "9 F FYادارات #$ه>ر 2دو kY9 Fدارد 2p@ F>$@ ،ه>ر F 0 2و ز " @ 2ا 9 #6 ،( #$$اازۀ
زد ،ا kدارد.
اه #"@: ,اJ.ح 9دﮥ $:ت و اEرات را 9 #ان د@ .,- Zون ا6J.ت M%
رد ز #$ 2" >6 ،و ز " @ 2اL #$$در Eاه @د "9 @ F7ه 2ا #
د ,و FSCم .7ا6J.ت @ ادارات #$و Y9ت و هmن @ '7ره Pور. 2
@Bر ه هف > Fا%د @ ا-اد '7ره j$E 2و ادارات @ j$Eر داد Zد،
زا "9د@ 8Lاس ا%د 9 #ان $:ت و اEرات را @ه! ; دX #L .
9دﮥ $:ت @ا , >6 2ه ه ]د 2ارد و @ #Lن ا%د د "@ .ا,
, >6ه در ا @ر9 # FI0 F7 7 >- Zان از دل هg 2ر #اSد >( "2
ا%د ا]د+ ،7 Zر> Fا ا در @ 9ر Zداد Z Zو @ا 2اJ.ح 9ا9 2دﮥ
اEرات از \ن 7ر ' F-د.
/ !%)9+ر در ﮥ در ل %%S+دع و ا%K
L F@ #"C @ " >6رت \ F7ا 7 f_9و رأ 2دهن از " >6اBر دار 9
@ا7 2ول و ادارۀ 6ادث \ د #`:@ .@ Zاز ا M "Cا]د Zاز و Mد-ع و ا ,
@ .ا 2ا]دp "\ Zزم ا\ F7 ,ا در p6ت p6 0 .,- B FL gت g
F@ FLا>ل j$Eدار 6 :ادث و اL]9ت Xﮥ دX ,د ان #:+؛
@و #>$ 2"9و @ #B #ه#>$ 2؛ _Xات 9ور(م؛ @وت و ~ .ا y7ا و (0 ; sLرا
@ه! ' iدار و \ن 9و ,:Pا F7 ,ا ا اSب ا8ار و ا$Xﮥ وه 2د #%-و
ا #را % F@ .ان yل ه7 !89 2ر در 6ﮥ در 6ل 9ا ,و د-ع ,6 Fرا
#>$ #B #@ (٢) #:+ c (١) :!I B؛ و ) ,6 (٣اْ _Pار.2
V%Hه" ]&
%V
; FS 1 #:+ ,ا6 ; kدkﮥ i_Xو ز F@ #وLع C #د F7
2'@ 2":و ZCه6 ;) #:+ 2دkﮥ ']'9\ #>(-ن ،ز(( ،Fش ز وF7 Zg@ ا" H F kY9ارد( @ه! (ج X ,7J- .@ #رات F@ #ود \ :9 F@ Zاد ]س
وا@ F$@8 ,7J- @ 9 Fو @\ Fن ; ,7J- , .7 ;7دره! @ه #ا#%
@ -1ف -+ ،"07ن @ف ،# ;'X ،ز(%+ ،Fن% #I ،مJ ،بJI f6 .ت ،ج -+ ،#ن و د@د،
-+ن ( ،#Eش ز ( ،ش \ Mد i0 ،ن ز @ ،د ']'9\ ،# ،7 Z9نp،وا و.Zg
49
F7در ه و ,Lدر ه _ ،3ا]اد ،2ا #%دو ,ا @ FوLع @
د .در F6
ه 2'@ 2LJ% ,:] F7 #ود ارد ZC ،ه7 #:+ 2ام 2_Xرا در@ ار و F@ F
.' h #:+ cا ]"م در ا-دۀ ذ Z D8 Mا ,7J-» :,ه و ,ه ز #
@ FوLع _X F7 C #ات #از \" F . ,$@Lرن را دا.«@ F
% ,7J- @ F$@8رت از "0ر \ ،j]E9 ,J : ,:-د ،#اب و @"د.2
J9 :Q%6>+ 2ش 'د 9از وLع . 2$ ,7J- ,رت د و kY9ات \ن
!Jو j]Xدد .ا > #از د ه 39 F7 #داد' Zد HC M@L ,L @ 9ش
@ j]E9 ,J .\ ,ا y7از ,ه0 #ن @ف 7چ هJ ،ب ه ،#I ،اLا ت
F % ,.و h$-ن ! اژ\ ،2ب و JP-ب . 2$
p
=د&% :رت از اSد ا$% (7ت #$ M%و _ F7 @ # 28در @p6 :ت اً 6
هه #Iد-ع #>$را ااء و د7ر ه@ #$ 29 #$% 2ا ,S 2ا_Pار2
.د IاLا ت در ا را MاSد ذ Z ZXه@ #$ 2ا 2ادو Fت ،ذX
ا_C #>9ول F$g ،و دا Fو د Iاد اX #راJ% . #7و\@ Zن \ د #ه \ 2زش
ه F+@ 2و "9ﮥ و@ Mا 2ا]د Zدر ا"@ M6د@ #از .,
اب X :09,ت M%را @ .'E@ # i9رت %م ,6 ; ،ا_PارF@ M% 2
; -ۀ Xت ( tC f6 Pارش داد' Zد: @ "\ .ره را QE'9 JLدZ
F@ 9هoه~ 7ۀ Xت 9 M%س ً:@ ، M.6ا او I !9د $% (7 9ت M%
را:-ل زد و F$%را @ا\ s 2ور $: 2ت ارل 9او" را ,|]6 .7 QE'9
ز #ا ،#ل و دارا X F@ #ت 0 2(7ن ا !9 ،tC ،Fu]+ه M% 2ا #%و
و ZC 2"Cده c$. My Zخ اJ+ع داد' Zد.
V5د% :رت ا ,از از ا%ر اJ.ت ز@9 ،#م ااع @Eات:9 ،ات و 9ات و
@"د @ #دم @ا7 2ر %د .2در 9 #p+ ,886و " F$6 9 ,L ,ه دورZ
.ا @ sو ا >ت @ ,Jا"@ 2د ML 2از وLع X ,ب \ د Zو @>ر ا-دZ
@J $ ،ب ,اX F- ," F@ #%اه .ا"@ ،y7د ;7 F@ 2ا >ت "
' M.6 #\ F@ Zد.
E9Bو E> !5ا %Kو دع
p% Q%6>+ 2و|]ﮥ ا 28_ ،#$ sو #$و و|]ﮥ وا 6ه7 ;7» 2ن
او$% ،«Fﮥ Sت و وا 6ه 2ول @ا ,|]6 2ز@" DE@ . #$ !" 2ا @ ,
را F@ sاLا ت JCن Zو FX s$_ Z #$%د DE@ .د-ع "9در .ر s$_ #9و 9زZ
9اXر در اXرش Hا' Fد F7در رد اLا ت JCن Zو P F- f89ورت @F
$:ت @.
50
\ د ،#$ , >6 ?9 #و _ 28و ' F- #$د DE@ .ا @ ,رت >@ Mه!
Z !gا ,و @9 :م اLا ت و ا >ت ا #رد Pورت @ا9 2م اL]9ت @ F+را
JCن و ز ه #؛ ر د 7ه @ا Y9 2ا ,دم F7در ا Z kY ,7J- kا و
Jاز 9م "JCو \ د #ه @اp6 2ت
ر @ ,Sا$E9 2ﮥ ا8_ #6ﮥ ,زدZ؛ ً 7
ا_Pار79 ،2ت و @ M% ,Sا 2اL]9ت @ .@ Xدا 7ر ان F7 #-7 QE
در ا$% (7ت Z j|9 M%ا +ر> ,9 "\ Fراه #هoه~ 7ۀ p6 j|lت
$% M%ت \' #را ادار # Z؛ JCن ،اا\ت و ,7در 9ت و 7ر" \ 2ز#
ا @ 9 #ا$% 2ت ه' \ Fد@ Zد؛ درس \ Z FXدر ا 7ر" و @ "JC S9ا 2اL]9ت
MاLع.
@ DEد-ع "9در HIJCار 2و \ د #`:@ #اLا ت @Eص دX !" #%-اه دا ,و در
.ر ز در X F7 F>9p6ت M 7 M%و ا i #+6را @ا>$% 2د sو \#
اBر دا "9 .,در ا p6ت s@ FL gد #%-در \ د #وHIJCارX !" 2اه دا ,و
@:ا ?8-و #>7 D8 ?8-را Xاه دا ,و \"! @_ر #$Xود ,9 :ره#>$ , >6 2
@ا 2ا F7 #>$ sز @ ;7 Fدار.
اب ?9 :09,هoه~ 7ۀ p6ت M%و هYت $% (7ت M%ها ,و هoه #Iو @
$%ت \'@ #ا 2د , s-ااء #د DE@ .ا ,در 7ر هYت "! Xاه دا ,و
$%ت ا #را ره 2و @ FراX Zاه اا DE@ !" .,Xا ,در اب L M@8ار ذ Mا:
M9ا%J+ت #9 8از و\ s ،sPور 2ا%J+ت ،M$9 ،ارز@X #رات "9؛
79ت ،ا8ار و ,7در $%ت _@ F@ fاو">@ @ Z :9 2ر@د @ sاش @ا Y9 2
ا ,و ,د > Fاز _@ ,ر !8و Z kY !8 gا؛ $E9 ,Sﮥ @
,؛ 2$از دS g #ز @ , M Fو ه> F$E9 @ F7 F؛ ا ,Lو
,>$ ,|]6و دارا #E #در 6ز ZهZ F$E9 2؛ اLا ت #Cدر ه>P Fورت \ن
ود.
"9در .ر F>9ا >ت @>ر ر F-در $%ت \' , #ه @ درBدا ،MC ,اد ،
و ، #-7 ,Lاز @ DEد-ع Xا' Fد ,9 F7ره F@ #>$ 2ا.7 ;7 #>$ s
$% M> F@ ">7ت :9و #اSم داد :' Zو":@ #9$% ,ۀ ا. #L@ #>$ s
"9در L c79 ,Lا M@L 2ا8ار Lا # !9 3$ 2د و و L ,ا #وا 6ه2
# Bو $%ت \" ( @":ۀ \" L .ا9 # 3$ 2ا ه( ن @$% 0 Fت اب
@ M@8ه ،از F@ ;7 F$وا"S M% ،$@ 3_ 2ت F$E9 ،و ,6از دم و ل و
ت \" در f+وان ,.X ،,% F@ B .Zو (ان ,و F@ Bز اب
% !" M@8ۀ Lا% 3$ 2رت ا ,از9 X " :ا
رت ها #و ز B@ #ر $E9ﮥ
( @ f+ان @ ،$ا8ار $%ﮥ Sت !9 ،ه #. 2و ;7ه 2ا@ا9 ،#. #زZ s
ه 2اد Xرا ،#7ادو Fو اد ,X؛ ا8ار و "! # Bدر MC Xه و %ر از در ه؛
@>ر اا Xوا 6هS #>E9 2ب "@ ,ز ز@ "7 2اF$E9 2؛ اp7ت ژ>،#
2$از ا'ر و ع ,؛ و @ززY9 2ت ز@#؛ " Xا >ت @Eا#9
ر و >@ Fا #7 #8+ 2از ! @Eا #9وم Zا؛ " S F$% Xت M%و
وا 6ه7 # B 2رس MCا ر + ،#>$ن و روا'ن@ #+ E ،ا2
7ول ض ،و FLو iCز2؛ 89ﮥ tCو # B tCو وJ7ن اs-؛ " XوM
]9ﮥ \ب و 7ر ن ،ر ه 2ر @ا 9 2اژ FX(
\ ،2ه ،ا #ه و FE@L
ه 2ر ،و هmن @ #`:و Mر د 8 F@ Iا8ل اد د .Zو@ # B 2I" #
51
در @ X Sدو@ر Zدم @ Z Sو @ون '7ن دم و @ 2"J9ز ز;7 # % 2
Fm\ ،7و|]ﮥ ادارات . , >6 #>$
Jاز f+ادارات , >6 #>$و Lارداد 2ه و 29ه #E 2ها ,و
V5د" :اً .
' #$%د .ا Fا6ل دارد @ F7ا DE@ 2 !" 2ا "9 ,ز P #ورت ا6س د F7
@Bر 2$از 0رو
0ول ,>$ه #E 2در 6ﮥ "@ M@Lد 2ز @2I" .
@ DEد-ع @رت F@ # %ا%ر Sد Y9ت د #%-و ز@ هL 2ا 3$ 2ود .
#6در ا 7ر ه ه! \" @ #>$ 2"7ر.> F ,@L
& & &^B
@ ; #>$ #B #اJ_.ح و #:اL 2S ?9 F7 ,ن ا:ل 'د #$> 0 ; 9از
\را #ه را \ M % F7ن ه ; وه #از دم \ . 3'9 ،را ' #>$ #ﮥ '>Jت
@(ر گ ا #-#%اLد 2و ; > #$از ا%ب @\ Pن _@ .ر ،Fدر 0
p6ت !'X @ M% '9و F % c`gه( ن @Lع C #د% #>$ #B #@ 2"y .رت
ا از :را #C Zه#L g 2؛ ' ,د Iا>ل sن؛ رش ،وا>ر2؛ و دI
pا@از ر #Pدر @ا@ ،@ # , >6و9 # #ا @F
ا>ل ا! .هف @ً : #B #
هج و ج # %ل د.
@9 #>$ #B #ازن 6س Lرت ا ; .,رزL @ # Zرت_@ ،ر ،Fر'ﮥ ه
ع از 0دره ' #8$9دB g .هات :@ F %ان \ Xو$ﮥ ز ه#8$9 # #
#دد .ا ازﮥ Lرت در ; @@ #>$ #B #ه! @Eرد FS ،اش ااد و رش
#6@ .و #> tC 2از hاول @ #>$ #B #ا.,
"وا F7 #در @ !" ً8 #>$ #B #ار @' ز #ن ' MEدL .رت و
9ا@ "\ 2ا7 2رH ،ت @دن از 3]9و در @p6 #`:ت درP ,-ورت @ _Xرو@و
' #B #@ .ز@ #ا6ل دارد در ن 6ادث دار @ Fود \Y9 .ت %م ا]F:
0ن \ب ،اد ,Xو اژ ًL #L@ 2در دس Lار ، Fهmن ! ز@#
@ F %ا@E 2ات ( از @ ,:-ز .
@ DEد-ع و ا @ ,ه دو Lن و ا9ع ; دو ,را @ ،7 ,|]6ود> tC Fدر ا
را و:- ,ل @ Z":دارد .و #وا 3Pا F7 ,در Lم ,Eادارات L 2S #>$ن در
_ 3دو ,و در _ M 3و|] Fدار #>$ #B #@ $ F7را @ Iو !Bرا ا%د"9 .7 Z
Jا ،#yو #Lادارات tCاز 7ول و ، (% ,:Pاردو \X
در p6ت ً 7
0ر Zا F7 ,در دس دوL ,ار دارد 9از \ن ا]د 7 Zـ » Lۀ #$دوX\ ,
و.«F$
ر! "ن gب و .Xا > @رت # %ا]د Zاز و # B 2در ا ر دا #$Xرا دور
از ا6ل FXا #6 .,رد #$ا > ; "9و #>7 2در ا ر دا #$Xرد
ا]دL Zار Iد .و #ه' Fدر ا را اyء ود دارد #`:@ .از '7ره #ا F7
1
دارا 2و ه- .@ # # B tC #$ 2ا Fژاار Gendarmerie Nationale #$ 2
دارد F7از f+ا+ا #-و " F7 #"7در 6ﮥ .7 # ,|]6 ، #$ tC ,6J.
http://www.defense.gouv.fr/sites/gendarmerie/decouverte/organisation/
52
1
ا\yت د Iدر ا را@_% Fرت ا از889 :ت 7 ،#ول ا%ت و Y9ا ,ان
ه 2ها #و Y9ت .# Bژاار #$ 2در F>6از ظ ادار7 ,9 2ول وزارت د-ع
،و #از ظ F@ #9$%وزارت دا$Xﮥ -ا # f$:9 Fد .ا دار 2و@ #م
7ر@ # B >' F7 1 ،Carabinieri ،از ع ژاار @ #C ,6J. @ 2د Zو @
اس $Lو '7ر ز ه Z #ا .,ا و # B tC ,y6ا را دارد #6 .ا9دﮥ
ارو CاًXا @ FاSد Lۀ ژاار 22ارو@ ,S 8@ #Cان اLام 7د .در ا '7 hC ZLر
ا9دﮥ ارو ،F- ،Cا ،هI9C ،ل و ا
"! دار .ا _@ ZLر Xص @2$ 8
از @7 #>$ #B #ول \ن \ زش F-ا ,و هﮥ ا ه در 7ول و ا%د F@S9 !B Zدار.
@ ًء از \" 9 #ان @ ," Fو +ر L 2S ZL klن @ا 2ا%دۀ ا ,و ,76
Lن ا]د7 Zد.
@ pا X 2ت "9 F % !Bز F7 ' F #اs
وه'7 3$ 2ره 2دً : I
@ #>$ا "9 @ F$@8 2ه 2 2دا #$Xاز ا >ت X@ #-7ردار .ا.ل و او"2
" "\ 2Iدر p6ت @L #>$ #B #ار ذ Mا 6 9 3$ 2L : (١) :ا >ن @ Fوه2
tCدر و|7 ،> ;7 #%- jول 9ا ,|]6 ،;-و( Fدر ه6 2س ،#$
:9ات _L ،# >6ر \ه ،ا ZIه_L 2ر \ه_L ،ر \ه زز ، #اSد FCه#J9 2
ـ هX Fرج از ا% (7ۀ Bهات و ر" "9 : (٢) .و #Lا >ت @' #Cدر دس
L ،ا 8 3$ 2و F % !B ]6 ,را @I Z":د ،ا @ FدرBدا ,او,
دا #>$ # B tCو J>'9ت ا @ : (٣) .#در Bداp6 ,ت -ق ا:د!" Z
ا_Pار @ 2وا 6ه 2ا 8 #-Pدر !" F % !B ]6دا@ .@ Fا 2ا @ "\ 8
\ J 7زش د @ Zو از ظ #و رو \ #6د .@ Zدر @ #6 ; 0از اEام و
"! M>'9 2هB , X F@ F>7 Z c$ 2م > j$ا .\ M:@ 2$ ،و"@ #
Xاه @د F7ا @ :واL @ # B 6ا @ 3$ 2و0 #I g Mن 9ه\ 2ب Cش،
و P Mرش@ i ،ان و د Iو .@ ("S #>E9 Mدر \رت \" 9 #ا @F
\ 7 ;7 tC F@ #ـ ا ,9 Fراه @ #اق F@ F9رش و Bهات ( \ ,'X
وJ% .Zgو\@ Zن ،ا ا%ل واIاﮥ 2در 6ل ش @L ،ا9 # 3$ 2ا @
وا 6هX 2ص Xدش 0 $ا%ل را @Iد .و #ا ع " 2Iد IاLا ت
@ , >6از X@ ,Lردار @.
@رت L ،# %ا9 # # 3$ 2ا @ #\ Fدر p6ت @ #>$ #B #در I@ !" F6د
F@ ,دY9 Iت Xت 2":- 9 ،F % !Bا ،, >6 #ادار Zو ز@ ه !" 2را
ا%د Z؛ X ,S 9ت 26را دو@ر M:@ Zوادارد؛ 9در .رت h$-ن 9ا
رت
@E ،F %ات 9ا ;-در " @ #>7 2"Iو ;7 # B Mو :و7 ,؛ F@ 9دم و
"وا ً8 F7 #در @ !" F % #B #ار و #از Xت Pور 2وم Zا @
2">7او Fرد ز0 ،ن C ،#.رX ،2را #7و \ب و ;7 Zg؛ 7C F@ 9ز2
وا" F7 #در ا kر" وا>ر" @ Fود \ Zا 7 ;7و @2">$ ,|]6 F
F % ،# >6و
@ #Eداز 9 ،از 0و
0ول .\ M:@ 2$
http://www.carabinieri.it/Multilingua/ENG p15-17 International_Police_Cooperation.htm
1
http://www.assembly-weu.org/en/documents/sessions_ordinaires/rpt/2004/1882.html
2
53
ا@ار"
,6ا_Pار% 2رت از اJ%م #6از +ف 9 # F7 , >6ا در \ن @ #`:از
% 2":د9 # ،]@ f:9 F@ , >6 2ا "وان را هار ده #`:@ F7از روش ه2%د 2را 9ده 9 #ا @ Fادارات # >6ا \ 2"JC F7 7د ,6 #ا_Pار 2را
. #$%از ,6ا_Pار 9 #ان @ا\ f:9 2زاد" ( #>$ 2ا]د Zد 0 .اJ%م ه
pدر p6ت وLع ,ه و ,7J-ه(@ 2رگ ،ع و ; sض رJ6 ،2ت
ً :
9ور@ ،#ان #و اLد ،2در ن \را #دراز ت F@ ،دل ; @وت اJ%ن
~ .رت Iد ,6 F.JX ،ا_Pار% 2رت از ; - ,6ق ا:د Zا 2ا F7 ,در \ن
د ,$ ; ,و ز@ #ن \ن @ _Xا. F
Lرت @ا 2اJ%م ,6ا_Pار ,6J. 9p@ 2ا'@ , >6 #ر ود و @ دا ا>F
#7در ; '7ر iXرا F@ sاJ%م ; ,6ا_PارI !9 2د I@ ،ا ا ا,
L F7رت وا #:Lدرا '7ر در اXر L #7ار دارد@ .ود> Fدر د7ا #ه ,6ا_Pار
#$Xزد :ل و #رژ" 2د>9ر ا F@ y7اJ%م p6 0ت د 9 ( ,از ا
% f+ا #p+ز .ا6J_.ت دp6 0 F@ 2Iت اJ+ق Zا0 ،ن »,6
ق ا:دp6 Zت .«Z.در @p6 :ت Lن ( # BاJ%م #دد F@ F7اردو f6ا '@ F$Xرا در ا ر # >6ه.
\ Fmا وز @' L F$6 ,9ار Iد '7 ; iXر دX '@ F>$@ ،Zر و ,.X
; اعY9 ,:- ،ت \ن و " 3وان .ا "9ه را @ "9 F8 Fه2
M>' F@ # Bان j:9دً @ .ء \ @ F$@8ن ( @ '> Mرو@و J% .و\@ Zن:@ ،
اوLت J%ج "9 0ه @8 Fﮥ ا اض _X .@ # Eا ا M% F7 ,دو@ ,ا2
رز M8 _X F@ h "9 ; @ Zن ; ,6ا_Pار\ F7 2زاد" #E 2را
@' از "9ه Z F 2ود زد F@ ,ا>\ $ Fا @Iد.
در ; د7ا ,6 ,6J. #ا_Pار @ 2اس Lن ا #و دL Iا Z c9
@
, >6 Fد Z Zا 2" - .,اا #C Fuه وJCن ه , >6 2ا ,6J. F7
ه 2ا #-Pاا اSد X F7 7رج از 70ت Lن @L .ن اL #ا دkY9 Iات
,6ا_Pار 2را @\ 2pزد" # :9 #>$ 2و در .ر ,6 F>9ا_PارF@ %@ 2
f:9ا-ن 86ق ا #دد\ ،ا ود #زد ,6 .ا_Pار "9 2در .ر #9ارد دارد
F7اLا ت %د 2از @ F$@8اL]9ت 9 .@ (%م اLا @ #L @ ' F- F7 #9و @F
Pورت ه 2و sPاز ظ ا> Fدر I f_9 ? ; F0د و هف و Fgو ت ز ن \ن
_@ ,8دا F7 # >6 .@ Fاز +ف Cرن ا' ,Lد @ ،ه! @ا 2اJ%ن ,6
ا_Pار 2و ه! ا @ F7 #9 Lاس \ن .رت #د"9 ،ت Z7 sLارا . Fuدو"2
د Iو ( ار"L | 2ارداد ه @ از ا Lت ,6ا_Pار . FX Xه ع 9زل
از > ,]$ه86 2ق @' @ ًا در 6ودL F7 #L@ 2ن @ ا #$$ازۀ \ا ه 1 .ا
دو' ,9 #ر @ ا #$$در @رۀ 86ق #>$و #از > ,]$ه9 Dزل >ً:@ ،ا @
@ M$ # % #' FاJ+ع @ه F0 F7و ,Lا 9زل Cن 9 ,9 2 .@ #م ا?
و@ ,ا( , >6 2د رهان #>$در _ #$ 3و "9 . # #L@ #$در و ,Lدر2
و ~ " F@ ;7 ,و DE@ #>$د-ع #%- D8را @ز DE@ F .> 2د-ع و F
- OSCE, Copenhagen Confernce on the Human Dimension, 1990,§ 25.
- International Convenant on Civil and Political Rights (ICCPR); Art.4(3):
54
1
2
ا f6 ,دار F7اXر ادارۀ #>$را @X ,د دا@ F؛ در %ض \" @ Fو #>$
J% . # ;7و\@ Zن \" > 2@C F@ j$از ا.ل و ,Pه @ 2ا. #$$
ا8Xات اب 09,ا@ار"
7ام دل ﮥ Xص اLا ت اب ,6 F@ M@8ا_Pار 2ود ارد ،زا ; 0
اب در , ،,:+ F@ ,886و 6و 6ود ,6ا_Pار f$:9 2دارد, >6 ; Fm\ .
J%ازۀ \ا #ده از '7ر '7 9ر- 2ق >+ ،ر> Fا ا @9 Fر- ،£ه~ و !
Xص #L86و #وا@ ,6 ; . Fا_PارL ,76 #L f:9 F@ 2ن ارZ
> و ,6J. 2"\ F@ Fه F7در Lرت ا @ 9ون درBدا\ ,ن ا.ل #LاM% 2
"\ F7 7در ه Fو\ F@ ,Lن . @Cا 2"JC " >6 y7اL]9ت ,6ا_Pار 2را +ح
ر( 2د Zو دار "\ F7را @رت .7 # 9 !Bهف از ا 2$ "JCاز 2"6
ا_Pار 2و 7 ،X jLول 7ه Dدادن X !Jاkات \" .ارز@#
_Xات و ~9وه 2د #%-و ا #و هmن _ X s$دم از اب p6 F@ M@8ت
ا_Pار #u( 2از ا '@ "JCر ود.
; , >6 ،gهoه~ 7ۀ #.Xها ; @ ZهYت 8ر # F@ 9از , >6
اب ,6 F@ M@8ا_Pار 2را هoه .7 #Iهoه #Iا ، #6 2زا در اب
M@8وه 2د-ع X ،tC ،ت ا #و اEرا #7 B- ،#9و X ،26ت
#.و $%ﮥ Sت ،ادارات 9ا
ر ،#9و ان ه 2ها #و @ر ،2ادارات ? ز،,
Xت 7 F"9 ،#9-ن اد ,Xو اژ ،2و @Eا ،#9وزار FE9ه ،و
#$و #$و ,7ه9 # #E 2ا "! دا.@ F
QE' 2"yاLا ت ,6ا_Pار% 2رت ا از :ود\ ,زاد" 2ر Fه 2وه#؛
7ول 9ا
رت و @Eات؛ $E9ﮥ f+از دم؛ وا #و 9ه9 ،# #ت و ز#
6ات؛ ?Pل ،#Eو9 Mا
ر #9و ژ>#؛ #E 2"7 ,:- !B9؛ !B9
X jLاp8ت #C؛ و8 sPرات .درات و واردات و ود"\ @ ,؛ s
ا%ت؛ 8و Sم Xدر .رت %م ا%ت 8رات ,6ا_Pار #J9 ،2زل
#Eو Jت @ون ه'ار #$L؛ @زدا ,دم @ون دM؛ ا8ار ،ا F$Xو ~ وه2
3$؛ @ Sن و $%ت وهX 2ر.#
%Bوه" )\
@رت "9 ،# %در دو ع از p6ت ا_Pار 2وه% # Z L ,6J. 3$ 2م و 9م
را دار :در ~ ,6و در Y9 ,6ا 1 .F6 ; ,در ه دو ,6وه 3$ 2در
_ 3ا #9$% ،;9و #>>9و $%ت ' iو|X jد را اSم #ده #> .از
>ر ه F:+L 2در ,8-ه "9$% Fدا 9ا@ 2ا 2هoه #Iدر ه ,:- Fه2 -1ا ا @ F7 D8 Fهان # Bدر @ F:ز ١ : F9 M@L > 2ـ \" 7ر #ا @ $:ت و دا Dدر Fاول
"\ Fm\ ،#>$در F:_ FSو FX \ F@S9ا ،در >@ ،,'X ,Sر @د ٢ .ZL !Bـ در p6ت 6ب ا # E
دا " FI0 F7رت ه #>E9 2را در ان 6ب Cد FI0 ،7 Zا 29را 7 #$%و FI0از $%ت و @ ;>9ا]دZ
9 ،7د را Xار و ذ Mز ٣ .ـ در # B QE9 3$. ,6اSب > 7% F7در"p 2زم از 9ر FX \ # B £و
@ا 2در 2ه Z\ 2ا]د Zاز ا F$و وp Mزم @ ز و Xد را \ د Zز.
55
#%در F6ا . "9$%در 9 # , >6 ~ ,6ا @ #`:از ار" و Xت@ DEا @ #E 2"7 ،,دا Yر ,ه F % 2و #:. 2"7 #6را ,9
7ول L # Bار دهJ% .و\@ Zن9 # , >6 ،ا ه QEرا > j$زد 9دارا8 #ل و
8 gل اش را در اXر اردو و و ,8- 8 F@ # BرL # B ,ار ده.
ا >9 # ,]$ا @ \ Fد #هp 2زم دورۀ ( 3$.رد L f_9ار د .و و وا6
ه9 # # B 2ا 6 9 "9ود 2از ,6J.ه'ن ا]د Y F7 7 Zر ,ه 2ن _ً8$
pزم #دار و @ ا]د Zاز @X sد ن 9 #ا \ا @\ ,ور.
#%P F6 ; , Y9ا\ #+ F7 ,ن ; @ ,6ا #ا>'7 F Fر و دم \ن
@ ا]د Zاز و ه+@ 3$ 2ف 'د .هف ا ا @ F7 ,وه 2در دس داF
ان از \ ،2$ ,'Xا 7ول و 7 #yX #6د$% .ت ا 26 #را ،در .رF>9
, >6 ?9در داد9 # ،@ Z Zان @ وه 3$ 2دو" 2ه Fهoه 'E@ #Iو
@ #6ا Zاا 8 .,Xاز ا $%ت اSد ? @ kت , ,P ،دم ]6 ،ا:اد و
9ا 2دو F: ،,و اLد :- 9ل @ @ #Lو ( ا+ن @ #ا> Fره 2دو,
@ا M% 2از \زادX@ M 7 2ردار ا$% 0 .,ت اب F6 F@ M@8و #:از "9ه و
@و . | g 2"9ا $% M 26 ,ت ذ Mا F6 ,|]6 :هB@ 2$7 2ر
2$از J6ت @@ F7 #9Y9 2pاJ9 2ش ه M@L #I 2اه ,ا و ال F6ه!" 2
@ا$% 2ت \Z؛ @ز "Iا را Zه9 2ا(#؛ و ,|]6ز@ 2ه #$ !" 2و Y9ت.
ا]د Zاز @ DE@ sد-ع در 9م p6ت ا_PارI7 ,9 2ر ;7 2ه F@ # B 2و
L #>$ار . #در .رت Pورت وهC # ;7 F@ 3$ 2دازM> F@ ;7 0 .
$%ت #%-اSم .@ #ا Fو #9$% ,در 9ف و . # #L@ #>$
pو 2ه 3$ 2راL c79 F@ sا @ F7 #ا8ار Zو در $%ت !9 ،7 ,7
ً :
F-و و L ,ا9 #م وا 6ه و "9$%را @I Z":د8 .رات $%ت @رت
'C $@ Z ?9 iﮥ #>$و Lان ' :9 # Bد$% 0 .ت .8 F@ #>7
ذ@ Mا Zاا' FXد :د "9 s-ه F F7 #ا ,دا #$X؛ 2$و ادارۀ "9ه2
,EدI؛ ,7در :9 2":-ۀ وهL 2S 2ن؛ @6 ,|]6 8 Fات؛ Y9
ا ]7 ,ا"Y9 ،ت دو #و "د ه !" 2دI؛ Y9ا ,دم ,E ،ه F@ 2و
9ا
رت؛ " Xو Mره' #در وS ,Lت و ,و ,6از @ Fه;7 2
ه .2'@ 2و #اردو @ @ "9رت !8در " $% Xت ه !" 2'@ #'\ 2داF
1
@ ،ا Fدر.ر F>9ادارات #>$در دس ا? ،اEام \" را @ #$% gزد.
@ ا]د Zاز وه 3$ 2ان @ Fو #>$و د Iا M sو @ ; Fادارۀ 'Cز
;7د و در > > Fا"@ ,د 2ه F@ #ود \ورد و >P Fورت اF@ ,
C :9دا ً.X ،,Xادارات #>$را در F6ه 2ذHIJC :Mار #9$% 2و ,S؛
HIJCار9 2ا
ر ,S ،#9و و\ ?X ،F$8 Mه ،ها #و 9ا
رت @2؛ $%ت
#Sو Sت؛ Xت #.در 9م _ح c+ :و2L؛ @"د QE'9 ،2ه ,اد و
Xت ]>9و ("S9؛ S@ F@ ;7ن؛ \ sور 2ا%J+ت ,|]6 ،#$Lو 7Cز 2ه،2
رادژ7 ،2و 2و @ژ>#؛ $%ت ارل اد و اد ,X؛ \ F]9ب و 9ز\ sن؛
ZC Xه#Ll 2؛ ! 9و ا(-ا Dز@ ه؛ ارز@X #رات و \ ,Sن؛ ! 9و
ا ,Lز@ ه9 2ا
ر#9؛ $%ت Xت Xرا#7؛ ,Sا #و 9ا#>-؛ اFu]+؛
1
- Wilkinson, Philip, „Sharpening he Weapons of Peace: Peace Support Operations and Complex Emergencies“,
International Peacekeeping, Vol. 7 No. 1. Spring 2000, p.75.
56
$%ت روا#؛ %Pت F %؛ هoه #Iه# B-#>$ 2؛ \ sور 2و $: ,Sت و
$%ت .#9 $:
اازۀ Xا Fه DE@ F@ F> 2د-ع @ ,6 8 Fاز ;7ه ," #>$ 2زد .
،ًp:وز د-ع @اX @ M :9 2ا Fه6 #$X 2سX ،ا Fه F7 #اSب ا]د Zاز
ZLرا B ,6J. ، #ر 2را ]ظ دارد # B ;7 :در اب @\ Fرا " #>$ 2
>$%د 9ور#؛ F@ ;7وJC sLن X@ M % F7 Zرد @ ا-اد و' Z FX 2"C
@ Fل F7 #9$%اSب ا]د Zاز Lۀ Z'7gرا C . #ازا _ 3وز د-ع #
9ا B ,6J. F7ر9 2م p6 2">7ت ا_Pار 2د Iرا @ 8 Fت ,9ا اش واHارد.
9م درXا" @ا ;7 2ه @ # B 2اس :ر Dﮥ ذ Mرد ارز@L #ار Iد:
%BBXـ \ ;7درXاL @ Z ,ن ,8@_ ZH-دارد؟؛ ,1/ـ \ 6ل ا]د Zاز Z'7 ZL
?9وه "\ P @ 3$ 2ود دارد؟؛ ـ , FI0وه @ # Z+Eا-؟؛
Hرف ـ #7رف را C #دازد و \ @@ 2pدﮥ د #%-ا 2kدارد؟؛ VKـ \ Yر,
درXا s] F@ Z ,وزارت د-ع \ 9ا @ Fرا Zاا,X؟؛ =د& ـ @9 2pا 2وزارت
د-ع @ا 2اSم Yر ,ا #$.اش 2kY9 F0دارد؟
%Bوه" ا&,%K
در ; ,6ا_Pار DE@ 2ا ,از ا]د Zاز . ZLف 7 Bد Zو ,E 9 7 # D7
از و Mد@ ,S Iان 7ر @Iد .ا]د Zاز @ "9 @ ZLا ]6 2و "Iا ,ارز"2
ا@ F7 #$.اL ,76 F@ 2@C 2ن PورC 2ا' Fد7 ،ر F-د>$% .د و
" 2Iه # 2و ا Lد F$@8 F@ , @ 2و @Xرد 39داد Zد .در ه و ,Lو
ز > @ > Fا >ن @ FاJ_.ح »Lرت م« 39داد Zد X " :ا Z(Iه# 2
و اLد@ 2ا Y9 2روش Xب.
را Zو روش @ا 2اSد دو@رۀ ا @ ,وهت j$Eدا F7 @ Fدر \ن از ه Fا >ت
#Cد ,دا Fا]د. Zرت د .ا@ Dا 2ا]د Zاز وX 9 ?$E Mا" "k ,ت
و $%ت @ز ز Y9 2د . ] ( ،در $% 0ت Pع ا @ ,ه'@ Fرت
,-'C M7در ; F6را @ و ,-'C ,:در F6ه 2دI@ B Iد.
/ !%)9+ر در ﮥ دع و ا "8 KJK :%Kدر ا`+دﮥ ارو3
6ات 9 #$اازۀ زد ; ,y6دار .ود 6 Xات دو ,از ظ #> #>(-
از را Zه #ا F7 ,وا 6ه @ # 2اس \ن Xد اراد ,ه 2ا j:9ار .در F>6
7ول 26و د-ع از , 9ار #:+ h #Pا ا% M.م Z FXا ،,ا9دﮥ اروC
@ #$> Fاز ا>ل ا cLو 70ت را در ه! > Fا+ ،,ر> ZB Fا 2 2از !9
# 2را > Mداد Zو در 6ود \ن ,76ار9 @ #Pم دو"\ `% 2ن ا9دi' F
.در !89 FSدو@رۀ و" در @ ٢wدو ,و ا9د #> Fاز Cو Fه 2ر# 2
\ #+ F7ن #$ s-و اهاف ه'@ Fه! - #6 .> #LJ9ا 9از ا دار 9ا ا,
Y9 F7ت ا9دﮥ ارو@ "9 Cرت ود و ,6J. ً$9ه «i' ,76» 2را
' QEد Zا .,ا ا B ; M>'9م F8_ ; 26 ,Sو sرا @' ; CوژZ
J9ش Fو 7 !89 ( \ D0ر FXا .,ا ا اSب 7 !89ر @ Y9ت ا9د FاروC
57
و ا\ 2`%ن را #؛ 0 !89ﮥ 7ر @ دو"":9 F@ B `% 2ات ن @ Fه#I؛
!89دو ﮥ 7ر @ ا`%؛ و 7 !89ر @ ه ; از دو".
ا وز "9 ،ه6 F@ Z% 2ات ه J %ن gدو #ا J9 F7ش دار از ا 6ات #$
%ر د Zو و " هS 2ن Lن #$را د9 : # Zور(م @ ا#$$؛ ا!
ز ن F-؛ 0Lق ا ال S9ر F@ #9ل اد Eر ،ا ،F$اد F(S9 M@L؛ 0Lق ا" و
ا@ 2`%ن ان؛ و دXل .#L gدر ارو7 Cول 26او ?Xد#@ P@ #%-
#9kو \ hن ' #8$9د ـ " و ZCن ،ا! و #_E9از Lا و 8ررات.
از ا>7 Fول M>' F@ M 7 26ا >ن HCاً @ ،,ء اJ_.ح 39 26 ,SدادZ
Zا M>'9 .,ه و Yرا F7 #و| jا #ا در 26 f+اSم ه tC
26ا و X .26 B-ت ا #ا> Fدر Z ZS 26 ,Sا,
%رت ا از7 ،tC :ت- ،ت #. D]9 ،و و 29و 7ر(اران د X .Iت
M>'9 26 ,|]6ه M8 2و @ QEاهاف ع ,6J. ,9 F7وزارت ه 2داF$X
و L F%ار دار و ( #uاز F@ #$ tCر و F@ F7ا c99را@? %ۀ داF@ #$X
د X Iت ا M>'9 .' FX #ا kl #$X 26 #ه M>'9وا 6و FIا,
,9 F7ا ; kارن 2(7دارا 2و| jو و ,ه 2وا L ,9 3Pا #واL 6ار
دا .@ Fاو 2ا ر ا @ 26 ,دارا 2د
#$X $و J>'9ت F$$ 2Lاc9
@ و F@ #وا 6ه $: @ # F8_ 2ت و دا" "@ 2از ا? @ ( Mاز ZدادZ
د J>' @ 9ت @ Fو Fا F7 7 F$@8 6ا ا ا ; 9 Fااز Zا 2اSب 2I9ا
از (7را .
وX #ا ,ه@ #9$% 2ا7 2ول 6ات در 7ر Zه 2دورد@ ,و #ارو ،Cدر #8+
F7دو ,هز j:Pا ,و @ ه 3$ 2ا @ ," Fدر \" ]ذ J>'9 ،7ت
#Cو 9ا 2ن 7 @ ًg . cر 7دن در ; ? 26 B- i_X
\ @ #L #وا 6ه # B 2دار X #6 .ت ( tC :@ُ @ 26اSب > F7و2
2L #@Pر و M%دارا$:9 2ت از ع # Bدر اXر دا .@ FاJC F7 ,Sن
اL]9ت @ +ح ر( 2و ر داد Zد @ F@ F9ا> Fدر p6ت ا_Pار_0 2ر ,S
26را @ ا >ت @ DEد-ع F89د و _0ر ا وه را @ا$% 2ت F@9و \ دZ
9 .,Xهز ه! در p6ت %د 2ا ,Lو 7ول 0Lق ا ال و -ت هF@ #L g 2
. tC Z"%ا @"] Fم \- @ F$@8 F7 ,ت ه #L g 2و 0Lق ا ال و|]F
26 B-ا ،!B tC @ F7 ,ادارات د Iا ،#ز " @ 2ا #$$و 7 NGOsر
> و ا و| @ @ tC jا6ام @86 Fق @'C 2د Zد .ا ا "9در .رت دا
@ #>$ Jرت klاSم . HC
M>'9هً 7 2
از ا> "9 Fه- 2ا 26از $ﮥ Iا"9 i' 2م ا 2`%ا9دﮥ ارو ، Cا ا
،i' 2"Cهoه~ و ها را اSب > @ 9ا kl F$`:اX@ Fرد د .ا
@ #6+ F@ "Cم » h «!g 26 ,Sد F7از هI" Fن در Mا ,
X 26ار ا 2"J9 9 ,ا هoه .'E@ #Iد- ،#7 9-ت و ا#']9 s
M>'9 @ @ j$Eه 26 tC 2از (د; ه>ر . 2زا ا "9 p6 26 ,
Iا #$ #د F@ F>$@ ،Zه>ر @ 2اP #$$ورت داردً @ .ء Bم M @ 26 ,S
ه>ر 2در _ @ #- ،#$ 3ادارات و هmن در _ @ 3ا F 0 ،28_ ،#$$و
دو .@ Fاز ه 99 F7 ,ت @ا 2ادارۀ 6ات >P #ع Z%در ارو CدZ
ا @ ،,ود> Fا9دﮥ ارو6 Cات دا #$Xدو ,ه M 2در Lارداد Iرا از ن
58
@دا Fو @ @ FاLا #9د ,ز @ F7ا 2رن @6 Fﮥ \زاد ،2ا ,و %ا F7 ,درCن
ا دام 9ر P ،ZورC 2ا' Fد.
Wء =زاد" "] F@ "9 Fم \ Y9زاد 2ر ,-و \ دم @86 ,|]6 F>$ق ا #و رزZ
@ 9م ااع ،F % F@ . ( :9ا6ام @ Fز #E #و $: ,|]6ت #E
@ ,Pد.
Wء ا M %Kرز @ Zا!9 ً.X ،ور(مS9 ،رت ا" ،ا! Pا]+ل،
0Lق اد Eر ،ا ،F$اJXس و >$:رJC . 2ن هX #$% 2ص @ Pا! و اد
Eر در C M%د Z Zا .,اوCل @ F7ا 2ه>ر 2رو @ Fا(-ا @ Dدو"ً.X ،`% 2
در _ 3اوCا ; #]9و$ﮥ PورC 2ا' Fد D8 ،ا@ #ز.7 # 2
Wء '8ا @ Fا9ع ارو@ #Cا 2د #و% F@ 2ا # ,P ,وه>ر@ 2
ا #`L sرا ر #ده .در %P ,Lت #>$ه>ر@ #`L 2ا 2ا9ع ارو#C
? را j:9و د Zزد .در @رۀ %Pت % #ا ,ه>ر 2را #را # F89
او @ 6 j:9ا8 MLرات '@ iا>$% 2د ه+ ،# 2زا M:و (ا ; ]"م و
در #7' iرا %P @ . D>'Cت 0 #.Xن ا-JXت و 'ات ( 26
Z \ M:@ 7Y9ا.,
'ر @ F7 I #8_9زار وا 26را اSد د Zا6» ; ,ﮥ @ون j:9 «6
Zا F7 ,در 6ود \ن ر ,-و \ \زاد ا ال ،اEص X ،ت و Fه @ اس اد \ن
'ر Z ,Pا' f+ .,ر 6 Iات @و #وا 26اSد F7 Zدر \ن -ت @F
6زۀ 7 Iول 'د F@ .ا @ 2yو \ 9م دو" `% 2ا9دﮥ ارو79C Cل
ه , 2در \ن را @ Fا `ء ر Zا 1 .در F>6رو 2و \ $دو '7ر gا9دﮥ
ارو Cا 8-ﮥ ه>ر 2را ا `ء 7د Zا.
; JCن M%ا9د Fارو9 2 Cو د + @ F7ح ه\ 2زاد ،2ا ,و %ا ,و 7ر دارد و
رو" #را ها\ F@ @ F7 > ,ن 2CCدا j:9 @ .,اهاف دارا 2او ,ا JCن @F
7H 2"6+ر 2داد Zو ; 70ت @ Fرا @ا 2ا>'ف M%ا9دﮥ ارو # " Cزد .و
ا در F7 ,6از > f+ﮥ %ا ,و Cرن ارو@ Cر #د #`L fLو د7ا;9
Z ,Pا: .,ره> Fدر ا Z F-B ,Lا %رت ا از :ها?9 F7 #9
Lارداد ا دام .در Zا؛ ا.ل :9و #و ه#I؛ ,klه 2اوCا#]9؛ 6ود Z :9
L ?9ارداد ـ دو" `% 2در را@_ @ Fا ,دا #$Xن از ,]7و |X@ M 7 ,-ردار ا
و در را@_ @ Fو ,Lو @ M@L sد #دارا 2رو"8: 2ل @ .ا 2ر 2از '>Jت
د ،Iا9دﮥ ارو @ Cدر 2"$6 2Sد ZC : # #: Fن و $L؛ ه>ر#% 2
در %Pت #>$و #؛ ه>ر 2اJ.ح tC @ Zو ا#`L s؛ 9 9ا2
#9$%اوCل؛ ا$Xﮥ اL 2S sن ; دو `% ,در دو ,دI؛ F89اLا ت @P
,و #C 2و هoه #Iدر Lن .#
-1در 6ل 6 P6زۀ M>' Iاز 25دو\ 23 F7 `% ,ن ا 2`%ا9د Fارو Cو \ 2ن gا9د Fارو :Cرو2
و\.$
JC -2ن M%را و 7ن رخ ٣د ١٩٩٨را F@ sا> FI0 Fاد Lارداد ا دام را @ا 2اSد ; \ F6زاد ،2ا ,
و%ا F@ ,و Fا f_9 6د .ژورل ر١٩،٢٣.٠١.١٩٩٩ #
59
در ن ا ت > #از #C #7 #9%Pدر #Cرد @ @د Zا ا F7 ,از ن @دا
7ول 26دا #$XاSب اLا ت F #-J9و #را 9 #در 6ات @و#
7ول را '9د@ .ا\ 2 $ 2زاد ر ,-و \ اEص در 6زۀ J>' %@ F7 Iت
ا :@ F@ ' #اLا ت F #-J9د ,زد Z Zا.,
7ول 6ات @و@ #ا:9 2ﮥ ا9دِﮥ ارو Cاه 2$7 ,دارد F@ "9 F ،ا ; F7 +X
?9 i' ,Sو 6 klات @و #ا9دﮥ ارو@ Cا 2ا ,دا'7 #$Xر ه`% 2
\ن ا9دP Fور F>$@ ، 2در رز9 P @ Zور(م و ا! ز ن F-و P@ .X
> 2L0L Fا #و -ت ه. #6 ( #L g 2
9م ا >ت #Lو S9رب F7 #9$%در د\ ,ورد I 1درج Zا در 70ت #9Y9
ا9دﮥ ارو @ Cاس Lارداد ا دام FX !gو Cو\ F@ #79ن Z FPا.,
د\ ,ورد % Iرت از اد و اLا ت Z%ا@ F7 2ا #-J9 2ر ,-و \ ه\ 2زاد
اEص در دا6 MXﮥ , 9ار #Pا9دﮥ ارو Z F- Cا0 ،,ن از ن @دا D]9در
6ات ' iو \ :9ن @7 Fول6 2ات @و#؛ ; 8 i' j:9رات F7
%ر و ور را در 6ات @و !B9 #؛ ا #در M 9ه 2ها #و @در @ا2
د > Fدر 6زۀ دا # ] I MXاز \" F>uاز '7رهX 2رج از ا 6ز\ F@ Zن داMX
'؛ ها #در 8رات @ط @ Fا? د #Xو و( ZاZ97 , L؛ هoه @ #Iادار Zه2
ا) 26 ,Lا-ان را@? ،ها #در هات و \ زش 7ر ان(؛ D8 j:9ا8ل ده Zه
در رز- P @ Zت ه#L g 2؛ P89از 9م ا9ع gا9د Fارو F7 Cاز ; '7ر
@'7 Fر د 9 7 # ] 2IدرXا #ا 2را ارا Fuدار؛ +ح 8رات @ا ZC 2ن.
در 2L 2$"Cا(ا #د\ ,ورد ،Iاد #Lد ( 2Iود دار @ F7م :ر ه2
Iد ' F7دو" `% 2را از ظ ": #ز%S .ﮥ ]رت و @"
+زا M:ه از $ﮥ ا :ر @'ر و ?9 F7وپ 7ر@ 2ا 2ارز@+ I #ح
ر( Z 2ا .,از ا F%Sر t-در ; '7ر `%و #Lا]د' Zد f_9 F7
Lارداد Iرد ارز@L #ار Iد .ا\ 2ن 9م "0ر _ ! 3 3ا 26 ,اروC
را در@ دارد F7ا? را @ا: .> :9 26 ,S #$ ! 2ر ه F+@ 2دI
از ":9ات دو" ' F@ ,ر ارو Cرا86 F@ sق @' ,|]6 .X : # F'0
@ ا ،#$$ا]د Zاز ZLو $: ]6ت.
1
„The Schengen Acquis and ist Integration into the Union”. At:
http://europa.eu.int/scadplus/leg/en/vb/133020.htm
- -2ق @ 7و" 2ز 26 2و D]9ز Z 26 2د ا7 .,ول ه 2ز ;9 2و از ه
F>Eاز ز %ر ' P89 #د F7از 7ول -اHI@ #9رد 2"']9 .ز 2و # F]Lو @' @ 8ا ر #7
و #Cا]د' Zد ) اLا ت 9 Pور'7 #`:@ .(#ره- ،ا Fدر ه 2 $7 ٢٠ F$.-زC # D]9 F@ 2دازد
و ه QEو$ﮥ F$8ا> Fا Dp@ #L g ,:- Zد\ ،ا . D]9و #ا Fu6از 7ول ;9در 6ات
ود ارد.
; - 3ا ?9 29و @ه! @"0 Fر _ j$E 3و@ #ه! ?9از اLا ت را در@دارد 3_ :اول از 2":-و ا8-ت @
'7ر ه 2ا #$.و 9ا( Z FX ,ا ،,در ا _X F9 3ص @ Fه>ر Z #$L 2ا ,ـ .ور و( 3_ .Zدوم @ Fه>ر2
دو Fو ا9د'7 @ Fر ه 2ه f$:9 Fدارد 3_ .م در اغ \ن ا F7 ,از D]9 f+در ]ط %ر و ور 26و ا,L
در @ \" ا o9 26 ,د"0 3_ .رم @ ":- Fدر دا iX MXدو" `% 2ار9ط #د .XوP #Lورت @ا2
889ت و ااL 2ن د Zد.
60
&b
0%`+از %ره %در ا د =ورد 8L Q
+ا
د\ ,ورد Iاس #@Xرا @ا 2اSد ! ا ,در دو" F"9 `% 2ارد .ا اد ا
F_8 F@ F_8و در M> 89 ، f_9 ,و . sا_ #را L DC ,9 F7ار
ه %رت ا از% :ر ار 6ات @و#؛ 26 D]9؛ 26 B- ,6J.؛
ا ,Lو ( ﮥ 26؛ هI #I؛ M$9اEرا #9و _X؛ "ر #>$ 2"9و \ زش؛
Xر #9J>'9؛ ه>ر @ 2او 2ا ر؛ ز@ ه؛ و و .Mدر ذ Mا ا? Z F.JXا
و در .رت 89ﮥ P 26 B-ع @ @ sوزارت د-ع _ح دد:
'Vر و ور 8ات %و6 :&Bات @و #را 9 #ان "9در ]ط Sز \ Zن %ر 7د،
ا 8ط @ا 2ه '7ر Z ,"-ا :@ .,ا\yت S 26ز و #در 9م
p6ت% ،رو ور ا-اد ' QEو وا Z FX 3Pو از +ف و ا ر @ا'ن ا زات
Xص .در Zا% .,ر S gز 6ات S M@Lزات .
:"8 E%,6+در8ط %ر 9 26م اEص @ در و ,LدXل و Xوج 6 . D]9اML
ه ' F@ QEن دادن ; @ ا%ر > j$ا ,و ا رد L D]9ار #د \ F7
ا #$: #$.اX - .,ر #ه' Fاز ; H # M> D]9ر @ Fل D]9ا FY
\ F7و F@ 2ا "9 #$ F % ,وارد > و .Xا ع ; D]9دگ را @
X-ر #اSب #و ( از ! @ # I #9 $:ر] tو ( ا ,$.اد
-در ا ع D]9رد دL ,Lار #د .ا اLا ت @ FوP ,Lورت دار ،اF`L F@ F
وا@ #Iدارد + #9 #0 F7ل >' 6 ،ا ; MLد@ F8Lا 2ه ،QEو]9 #@ #وت اF7 ,
+ #9 F0ل >'S 26 - ،ر ا9 F7 ,م ا? د@ #Xا - 2را D]9دZ
و I@ !9د \ F7و 2ا ا? را @\ورد FX Zا.X ,
X :"8 %^` %2Nت @ 1 26 -رت @ا 2ا_ق ه،F+@ 2
ا]د Zاز را ه و @ا @ # !9 2رد د #Xو @ا Zاا Xدو # Fدر 6 M
%ر 2از X@ ,6J.ردار ا ,6J. 26 - .دارد F7دا MXو F$8 F$و اF7 #
2
\ -ا ا8ل هL D]9 ,9 ،ار ده.
ا :"8 VXا% DE@ 26 ,Lۀ @ . 26 ,Sد> Fا26 ,L
ا #$7 ,را @9 Fم ا+اف 7 Y9 6د9 # Zا و9 # #ا #@X kY9در 2$از
ا! دا@ .@ Fا 2ا 8اL @ 26 ,Lدر @ c9 Fدن ; و|]ﮥ دو @ُ2:
@% j'7 :ر و ور #L gار 6و ره ; 2وX 2ب ("Sو @ @ ,]7ا2
@ F$@8ر ,-و \ ه .#L g 2اا\ت ا 26 ,Lرا 9 #ان @ اس \ه #و#:P
و 9ا t>% 2ا M:ارز@ #د\ .ه #و' #:Pن #ده F7اZ c9 FI0 ,L
3
ا.,
@ -1ا X ,"- 2ت F7 #$ول 7ول 26ا ]_ ،ا: F@ 7 F:
Com (2004) 391/F; Propsal for a Council Regulation establisching a Community Code on the rules governing
the goverment of persons across borders: Annex IX; pp. 209-210
@ ,6J. -2ا D]9 2و$ﮥ F$8و ا 2دا\ MXن @ Fه .رت از Y ,6J.ر 7 # #7ه F>$@ ،ا "9 D]9
@ 2$+Eاز @ "9ا 2ا F % ,ا ,ا+اف Y . F$ :ر 9 ,6J. #7م @ا 2ا ر #7و M
#9pدار.
y ; -3ل \ 2Bه #از و ; ?9 ,:Pوا 26 - 6را ان +ر ذ Mرد دL ,Lار داد (١) :د26 ?X - Z
)@ر>+ @ Fل ; $7د ر ه دو +ف 9م iه و را Zه> Fاز H # 6ر( [ ,9 ,% ٢ا ,LوL #>E9 Mار
دارد؛
61
9ا t>% 2ا \ ،,% M:د #و د #و Mو ا > #9را 'ن #ده @ F7ا@ F$@8 2
%ر و ور #L gاز \ن ا]د:9 F 1.' Zاد و C ,]7 Fل Z j:9ا ،,و#
( 6را 9 #ان @ اSد ' ه @$.- Fﮥ @ ٢٠ا DC ,9 2 $7 ٢w #ا,L
Lار داد ،دره7ام \" روزا B- ,% ٢[ Fا #ا> @ Fو Mد ("S Fا8 ،
Zو @. Fرت F@ !BاC # 6 ,Lداز+ ; .ح Xب #9$%ده 2ز Fز2
@ا\ 2ه #از و ,:Pو 9ا t>% 2ا M:را F>.% . # 3'9در ا را @
% j:9رت ا از@ F7 #">>9 :ا 2ا ,Lو -ر 2ا]د' Z؛ درا7 M:ر
Jا6ط؛ د
در p6ت %د 2و %gد2؛ ا8ار Lا؛ ا]د Zاز و Mو ا-اد j$Eا ً y ،#
@>ر@د #>7از #9ه 2هSار؛ ا]د Zاز و Mو MCا6ط F7در اXر و د#
8ت @L FC $ار دار .ر] @ tاا\ت و _ 3م ا'-ء ' Zن دهۀ ا ا\ F7 ,
ا ,Lه «#-7» 26 2ا .X
ه F@ 26 ,S :7KL &7,)Vا F@ 8را Zاا' FXد 9ا 9 ,م ا+اف ذMX
Y9د ـ +ر> F@ f@_ Fروح »ه «I #Iدر 'ر Z j:9 Iا .,ذ ZXو
9د $: Fت ; ا Pور 2ا 9 ,ارز@ @ #ا%ر و ,:Pدر F6ه6 j$E 2
.رت د .ا ا ه! در ; ,Lدو ,و ه! در ,Lد Iا+اف ذ. f_9 M@L MX
ذ7 ZXدن $: ;9ت و \ د@ #ا9 2د Fاز $ﮥ Lم هP 2ور 2ا 2ا @ F7
F-د .در M%ا 7ر اSب ; >ﮥ 29
7را 9 F7 #م Xت 26 -
را در @ #د.
اV>,رات و @ : 0%`+اس د\ ,ورد :ره # Xرا @ا _X M$9 2و
اEرات اSب > .ا ! @ 9م B-ا #را +ر : 2ز F7در 7ر
روز ۀ ن از »9ات« اEرا #9ا]د .7 Zا F%Sدو د Fاز M$9ه _X 2را
#9$% :> j:9و @ #9$% _X .#>>9ن %ر و ور و ! M$9و 7ر دارد
9اkات 26 ,Sرا ارز@ #و :9اد #:ا! 26را E9د Zو JXء ه2
! را در@ _X M$9 .از ظ ,S F@ #>>9و ,Lوا #:LاLا ت 26 B-
ار9ط #د .ا FYدر 8ط %ر و ور "] F@ 26م QE'9ه - ,
9در F@ , #7 F7 ,-د D]9 '@ 2Iد .در 6ات @ 2ا ]"م ر]@ t
$:ت ا #Lو $:ت اEرا M@L #9د #را دارد .ا ر] F@ tا هف B
Z F-ا F- !9 F7 ,د 7 9ام F@ , #'7د D]9 '@ 2IدB- .
@ 26اً 6اس @ا@ F7 #9 $: 2رت '7 9 F@ ;9ر @ا2
ارز@ #ا_X #>9ات و .@ # F:9 "9
M"0در DC ,9 26 ?X .ه روزۀ ( FهL 6 2ار دارد F7از sPه j$E 2ا و|] Fرا اSم ه .ه ,L
ا @ر>_@ Fر ? روز ,9 ,% ZاL ,Lار دارد F@ F7ا c99ه %ر #L gاز 9 # 6ا j'7دد؛ )(٣
@ w٠ F8در 6 .را F6ه 2دور ا-د # M>'9 Zده 3_ F7ار\ #Pن % M@L g Lر و ور ا .,ا 6 6 ,LاML
ه]Fء ; @ر @ ,9 S ~ ;7 FاL ,Lار #د .ا ع ا ,Lدر ه]Fء ,% ١٢اSم ،@ #ا g #E
J9 #Lش %ر از 6را ' j'7 ،د ا @ Fا "7 .f:9 #7و را Zه F@ F7 2ا ( F6د; روز _@ Zر او?
7 ,9 ,% wول و اL ,Lار . #ن %ر و ور #L0Lدر ا 7 @ #6 F6ول ا #7ه! @ Fزود.' j'7 2
1
; yل 9 2Bا t>% 2ا ; M:وا9 (١) : #B- 6م ( Fه 2ا M>' #Lاز دو ] @ F7و Mد Fو
و% Mد@ .X) ("S tC 2ا 2د 2IاEص X 3$ gب ( c؛ ) (٢در F6ه ' B-
6 26ا F@ ] w MLو|] ' F Fو \" 9 #ا F@ F7ه _8ﮥ F6در ه ٣٠د . (7 F8Lدر .رت Yر ,ا
\" را ان در .رت "9در F6هار @ و #B- Mو ا$ﮥ دور@د ("Sد .دره ' 6ا,% ٢[ ~ ; ML
و|] Fدار ؛ )X #9 ; (٣ص در 6ل \ د@ Zش ا_@ .,ر :ل @ :از ٣٠د F8Lه'ار د ] Zدر _8ﮥ %ر `6 26ر
\ "\ .@ #زش Xص د Zا و @ و ("S #$ا 9 # F7ا ا-اد '> iو 3$را L c8:9 ,9ار داد Zو -ر .7
62
,ر X :&+2%1+ر \@ @ #9J>'9ورد X Zا? ذ Mرا از Zده9 :م ا F>.Eاز
6ات @و% #ر ' D]9 #و ا. 26 ,Lرت #د؛ _7 3ول
اLا ت در 9م ,Lه6 2ات Xر @ #و 2و F@ cاLا ت @؛ ا-ان #>$و
@ :9 F@ ,]7اد #-7د @ 7 9ول و ا ,Lرا در C M%د Zد@ Zا و \" ,6J.
دا 9 @ Fه ,و "ت ،اد و ا ال ،و F$8 Mو Zgرا 7 D]9؛ اLا ت @ c9
F@ B F7و s@ sPو ;>9ه c 2را در اXر Hار و را F@ sا? _ F8و
$: Mت > Mارا Fu؛ اا\ت ! F@ f@_ @ 26 ,Sا? !76در ا اد
6ات و >P Fورت \ن ود QE9و @\ # sن %ر FXد؛ 9دﮥ $:ت در
@ _ح 2(7و . @ #$رت د؛ @ MCاز :ره @ #>$ 2اX@ #$$ردار
@ 86 Y9 9ق و ا @ ,رت در ,و هoه~ ,Pد .ا ,Pا Fاز f+
\ ز"@ 2د 2و > ا ,و ادارۀ @L @ F+در @>@ Fر@د د ه0 #ن
اEرات _X M$9 ،و 889ت ا! @.
ا ا? @ "@ Fو Fاز tY9 f+رد F7 M8 #>$ 26ول 9 ,Sم
6ات و ,9ا #> kاز وزار 2"9ول #% Mو ا ر داL F$Xار دا\@ ،@ FوردZ
9 # Zا .ا 9 ،kl @ M>'9ا و 8 gو ا\ 2`%ن @ د
$و @ أت @.
Xر دا @ #$Xاز f+و" و $$ﮥ ا j:9 c9د Q8 .در 7ر 26 B-
kY9 %@ pات ' Z%د ،ا "9 F Fدر دو> Fول ا F8ا F>$@ ،,در دو"2
اً 6
د @@ .( Iه دX ,S ،Mب 26در Lم اول @' رد 2LJ%دو" 2دI
ا .,در ا را@_ F8@ 26 ,S Fو| jد @ F7 #C Iاس \ن ه دوF@ , ,
@ن Xد ول ا '@ ،,اه ,دارد.
هر" %او "%ارL :داد ا9دﮥ ارو Cرا F@ sا? ه>ر tC @ 2و F%در را@_F
@ %Pت X #ار ه>ر( 2د; @ وه ،tC 2ا #7 sو او 2ا ر
د Iدر دو" . `% 2ا Lارداد هmن Xاهن ه>ر" @ #9$% 2او 2ا ر
@ F@ F+ل "7 ،tCو د X Iت L f_9ن دو ,ه `% 2در را@_@ F
j'7 ،2$و889ت ا! %S . #ﮥ #`:@ Iاز ا را Zه 2ه>ر 2را
'ن #ده$ M>'9 :ت؛ i' M$9از _Xه؛ \ زش 'i؛ و اLام ه FSدر @ا@
.#L g 2"9-
99ت ه>ر 2ا> Fدر $-ود دارد > #از >$%د ه@ #@X 2ا !89 2و| jدر داMX
; دو ,واد Zا .,در \@ Sا s F # 9 2دو ; 2"6J. ,د Iن ,P
Zا .,ه sول @ M8k 2pو|@ jط Xدش ,XJ.دارد @ .اس 99ت دا#
و \ s #د Iا @ # Fاز sا #$.و F@ ،,اا #`:@ 2از و|j
@
دازد ً.X ،در F@ j$> #>7 s .,@g ,6ا ,%+از 9م هات sا@ #$.د Zو
_@\ F@ ً8ن (ارش ( ه .ا , X 3_ "@ ,Sرا f+ ً.X ،> ,P
دور ا-د #> "9 g F> ،Zاز ا ا9 # sا در ; و@ : ,Lا 2اSم Yر,
`6ر دا .@ Fاز \ \ F>Sزش ا9 #م ا @ s Fه! '@" ,داردF@ "\ F@ ،
"9 # ,ان راه7 #د @ FI0 F7اLا ت #`:@ ,Eاز و| jد Iرا @# F
از > IاSم داد.
زKء7 !9 ; :ﮥ اا I 2uراه - FI0 F7 > #در ا" 2ها #از
ه! ا $ 9 FXاEص Z D]9 gدر %ر و ور F- I gد @ F7
اEص در %ر ور دا .' ?$X #$Xا ا Xاهن ا F7 #>(- M 7 #اEص و
63
اد را H #ارد F6 @ 9ه j$E 2رد و @ل .در 8ط %ر 6ز X #ر @
+ر - F7 @ 2در و7 ,Lول و D]9در و . # #L@ F' F$8 F$در $ﮥ هات
]رش Zا Lم ه ( ,S : Mد F@ ,د ,ن %ر و ور در ه>ر@ 2
ا sدو ,هF؛ را Zه _Xط ا@ Fا% 2رو ور هj$E 2؛ را Zه _Xط
%ر@ @ 2رت واH F J% sPار Z 2و @رت ل ز ه #؛ ر و |,-
_Xط %ر 2و @ MCن % sر و ور را @\ورد Zز؛ @ا26 D]9 2
@ F-gه- F7 c99 #.E 2ان در @ر Zه و ان ه 2ها #در @ا@ \"
Lار F-و 7و ه
C 2رت @ا -را ا ,Lو 7ول ?X .د 7و
Cرت @ @ 9pاز -ه @ 9ا >ن Bرت Cا و @ F@ M@8دا F-g MXا >ن
دن .اBر ود + ; F7ز ا+ M:ح Zدر @ :ارز@ #ه Xر ذ Mرا داF
@ ; :د ?X -دوم @ F`L f89 8 Fهf$ 2؛ ; د7 -ول اد ?Xدوم @ ("S
وX Mص @M> D]9 8؛ ا9ق د -اBر @ا - 2ه 9 F7 #هز ازۀ دF #X
F-ا .اP F>.Eورت @ ;7 Fدار از ا Z , c>9 F>.Eا FXو
دان از زن ا . FX
و%S :0ﮥ @ Iا F-g 2ه ?X 2اول D]9و ?Xدوم )د (#8% -و هmن در 8ط
%ر F7 QE' sP L- 26در \ F@ Sو Mر Pورت ا ،,و #$را j:9دZ
ا9 .,م 8ط %ر $: (7 ; @ @ 6 2ت #$و ! $:ت 8 IوM.
@]$9 @ @ "\ ،ن و J% .@ ("S t>-و\@ Zن @9
7 Fه و د Iو Mم ا(-ار ز
ا 9 ,ا Fu6ه و $:ت \ sور 2و ا" @ @ Fا $: j$E (7ت و ،@ M.ا
ا (7را ان @ اس را #$ر و ا>'ف داد M.9 .ه $: #>E9 2ت )@ (IT
Z ,+]6و @ ("Sر ( @ .ا> 26 B- \ Fه'J @ Fح @ ("Sو ،X
@ط @ Fو ,:Pدر 7 Mول .
@ا F ( 2و ا 26 ,Lوا 6ه @ @ #B- 2و@E MاB F@ .@ ("S #9ر
2$از Bرت @Eا9 ،# S ?9 #9س ه @ 26 B- 2ز @.
pه! @ ا$ﮥ
( Fه @ @ 26 2و ;% Mه ،@ c 2ا ~]9 ،F$ار و اً 6
Iدور @د .@ ("Sاز ~ ه- F@9 2ﮥ @ tCا ( 26 S j'7 2ا]دZ
د Y .ر ,ه @ @ 26 B- 2و ،F$8 Mا p6ه! و F$8 Mها #و 9ا
رت
.@ ("S
J%و @ Zا %Sﮥ Iاع j$Eر ه ,@k 2ر را @ا F ( 2ه26 2
"'Cد . #اEب @ @ اس M$9و ,:Pو ا? . #$رت د .و\ #ن ,L
ه F7 6 2از F6ا! HC F . '@ #ا @ هار Zو ا ,9 9اL ,Lار
دا .@ Fدر 6ات در 2@ #ا ,Lو 7ول را ان از > f+ﮥ رادار @اZ
اا@ .,Xا M>9 2ا ,Lه از f+رادار @ fL Fه ،# F ( 2و #$6 F$8 Mو ها#
Pورت ا@ .,اL DC ,9 2ار دادن M6ه 2دور و دراز @ F> Fا 2از Yر ,ه2
P ( #$6 B-ورت د' Zد .از ا Yر ,ه هmن 8ط %ر@ 2ا2
@ #`:از ااع %ر و ور ه fL 2@ 2ه #]9 2و #'7ه ;07 2ه2I
ا ا]د Zد.
64
,ا d,1 "8 "c%+و %*+ادارۀ ارو &3ا" 8ات ر&
از و F>Lدر ل [ ٢٠٠د F@ `% Zا9دﮥ ارو6 ،,C Cات @و\ #ن ا9د_@ Fر
FB6J M@Lا 9 2د .در ب و Lس ا7ن دور6 9ات @و\ #ن ا9د FواsL
ا .و6 9 #ت ا (Iرا ان در ق 6ات @و F7 ,- #ا $7 ٣٠٠٠ #ا اد
دار> 9 .ن 6ات @وJ>' #ت ا #را @ Xد ها Zدارد ً.X ،درا!
ز ن F-و -ت ه6 , .#L g 2ات @و #واه!g '@ ,S ; ,
ۀ 6ات @و #ا9دﮥ ارو"0 @ @ Cر د Mو Pورت Z%رد L F9ار :,-
) `9 (١دن ا :@ #% 3_ F@ ,از @(رگ ن ا9دﮥ اروC؛ ) c8:9 (٢دن رز@ Z
Pا! ز ن » F-وارد ً.X ،«Zدر 6ﮥ #Lg 2"9-و 0Lق ا"؛ )(٣
#yXدن _Xات 9ور_@ #ر هoه~ در ? @ :از زده! ؛ و )[( 89ﮥ ا%د
@ M@8دو" @ ML F7 `% 2ا 7ول را در 6ات دا #$Xن از ن @ا8- .ان
ا%د @"] Fم وج Xدو@رۀ 7ول 6ات دا. #$X
ا Iا #ه F7در ; JCن @ Z Y9ا6 ,S 2ات @و #د \ور Zا در 2$"C
Mد@ Iا 2ا 8ا 9هoه i' ،#$ #9$% 2":- #Iو > #Sرا اJ.ح
د .ا @ ":-اSم 7ره #$% 2در 6ات @و@ #ا L 2ان ول @ا X 2ت
6 ,B-ات دو ,هg\ `% 2ز @ .اSد :_Lﮥ ارو #Cرد 26و ; tY9ادارۀ
ارو@ #Cا ,S 2ه>ر #9$% 2در 6ات @و ،#ارو X 2 F@ Cت 0 26
,76 Fد 7 !89 F@ F7ر h F 0د @ i' #C .ر ( hCء FX
:ارن 'L iن ز؛ هoه i' #9$% #Iو >(م ه>ر2؛ 9ا_X M$9 2
@_ر ه FSو 'i؛ \ زش '7 iر ان و ا]د Zاز و#9$% i' M؛ و M8
ن @ر ' @ iدو".`% 2
1
@درBدا( ,ء اول ; ،درا M:را8 F@ sرا% @ F>9ر و ور دم از 6ات
!76ا+ ،ح ر( Z 2ا .,هف از ا درا@ M:ز ز ،2و ,6Pو :9ﮥ 8رات و
>$%د ه 2د در 6ﮥ 6ات @و"0 . #ر (ء دZ !g 26 ,S I
در ادارۀ ارو@ #Cا ,S 2ه>ر #9$% 2در 6ات @ 2و #دا Z FX MXا .,ا
ادار7 ,9 Zول #را و #از Zارد
@ 26 D]9 F@ F7دازد .در %ض ا ر
ذ Mرا اSم ه j$E 2":- :اC ،(7وژ Zه # F 2و$%ت ' iرا هoه #Iو
ارز@ #و $%ت را @ Fا@>ر Xد \gز >؛ @ Fدو" `% 2در @ F$@8ا_F7 #
اSب '@ F9را > ;7 ، #؛ @C # _X M$9 Fدازد ،ن ال $:ت
را F:9 ،> Y9و ا>'ف 889ت را ادا # Fده؛ در F:9و ا>'ف ب ا#
\ زش '@ iا # ;7 26 B- 2؛ ه>ر 2را @ '7ره 2م ا(-اD
'E؛ @ا M8 2ن @ر 'L iم ا @ #ارد+ ،ر>\ F@ Fن دو"F7 7 # ;7 2
@@ @ M :9ا9ع '7ر #رف c gو @@ 7ول و ا6 ,Lات @و#
'ره% g 2د 2را ' M8؛ و @@ ZXpا 2اXاج ا9ع '7ر ه 2م ,9 F7ا Xوج Lار F-ا ;7 ،و ه>ر. i' 2
\ (7زش در و @ا \ 2زش % F@ 26 B-ان :ر '@ iا 2ا-ان رد
26در Fاول ،در Fدوم و _ ? 3ب \ ز #ا #اا +ح ر( 2د Zا ,و
)COM (2004) 391 final 2004/0127 (CNS
)COM (2003) 687 final 2003/0273 (CNS
65
1
2
; >ﮥ دا #را M>' F7از ا7د " #$ 2دو"@ `% 2ا>@ ، 26 B- 2ر
اا FXا F .,دل \ ز_@ #ر Xص M@Lاه -B : ,و ها Xرم
#$و 8رات ادار 2و8 @ "\ F>Lرات ا9د Fار9ط داد' Z؛ F:9د \ زش در
دو" ML B- F@ 9 j$E 2از ا> Fدر $%ت ' ،I@ !" iدا" #L 2و
#را -ا I؛ و \را ا7 9 26 B- #LJXا ,ا #و 86ق @د #7 2را
F7از % 6ر > ا6ا م 7و ر دادن #>$ jLو HCا8: #ل از F>7از
% 6ر و ور دار و Xد دار 2از 9ه و "\ 89و ا:ل 2"-6ر."\ F$% ;7
(7و 7ر" #.E 2را @ا F7 #$ 26 B- 2د ر$%ت 8ط "! در 6ات
ز ، # ,7 #دا .7 #
_X M$9 (7در ه #>$دل !g _X M$9ۀ ' iرا ر داد Zا@ F7 ,ا 2ا]دۀ
(ار" F@ #" 2ااز #-7 Zل ،@ #و #ا @ا ; M$9 2و Zرد هف
ز Xص ( ( .@ cار" M@8@ _X M$9 2ا @ د9 ,Lم \ن ع از $%ت
' iرا f'9و @ Fر( F7 2اSب او ,را ،ًJ@8 .7 #و F>Lدر X Mص
26 B-از ; >$%د \ # 2ه @ #ـ > j'7 Jyر اد #$:ازع
'@ ،Fو 0Lق >ر ا" ـ @رت -ر 2ان ; $$ﮥ $:ت در دس Lار داد و
@C _X M$9 Fدا .,Xا ا? اSب @ ،7ل \ن ان @ !9ا$% 2ت ' iرا اE9ذ
د:@ .رۀ د ،Iارز@$% F@ h @ _X #ت ' iد ً.X ،در p6ت QE'9
.j:P
6 (7ات ز #در @ ; $% F$$ت ' iرا در 6ات @و :@ @ #ا2`%
و #Lا9دﮥ ارو Cز ه #د Zا ,y h .,ا ً9% ":-در F]" #J9ا,
@ F7ا 2اSد دوژ i' 2ز ه ،#ارز@ #و هف Lار دادن ا $%ت '@ i
p:- ,7ﮥ " 26 B-ن @ Fرا Zاا' FXد .ا (7هmن JCن و J>'9ت 8ط
ا6 #Lات در % Mر و ور را @ا !9 2ه'7 0 2ر+ 2ح ر(. # 2
6 (7ات ها #در روم #را M>'9داد Zا F7 ,در \ن ,:- 26 - 0
دا Fو و|] Fدار 9م $:ت را:9 F@ sاد و '7 ,:@9ر #L g - 2اا j'7 F7
' \ sور 2و @ \" در 8ط %ر 2ز ها:9 2اد 2از ان ه 2ها #اروM :9 C
.
در @ » «#% (7و|] Fدارد @ 9ا]د Zاز د ه #>9 2در 7ر ه g $L
#Lرا j'7و . #
»Cوام اLا ت @ا 2رز #Lg 2"9- F$% Zاز 6 f+ات @ 2دو"`% 2
ا9دﮥ ارو #u( 1 Cاز @ ﮥ 7ر ا #ا6 (7ات @ 2در ن و ا
@ Fر ود،
ا Yر #ا 9 F7 ,هز ه! @ ًLو Mو ا >ت @ 2"'Eد-ع دو" `% 2اSم #
@ .ا @ FاLا #9را "'Cد 7 ,E F7 #و" @ @در در 6ز Zا9دﮥ ارو Cو
@در در '7ره 2م را در@ #د@ "\ ًk .ا #$6 ?X 2و ا ,Lو 7ول $Lو
@ 2را M6 Zه #را +ح ر( # 2و 8%ا F 8-ه را @ '7ره 2ا@ا) #از \#S
# F'0 #L g - F7د( @ '7ر 9ا() ,از \% #L g - F>Sر
. # f'9 (7 #اا 2ا Cوام در @ ﮥ 7ر9 2م ا (7د Z ZSا.,
Council Document No. 15445/03
66
1
; ﮥ "! ه>ر 2و 7 !89ر @ ,:+ Fو| jو Yر ,ه #ار9ط Iد F7در ن
$%ت ' iو > #Sدر 6ات @و" 26 B- F@ #ن د' Zد .دو"2
@ `%ا > #9دا@ F7 @ Fا ,6J.ه 2اا #را @" B- Fن F7در داMX
'7 iXره
@ ، # M% `% 2ر .ا ا @ا9 2دﮥ 7ر ان @ دو" `% 2در
8ط %ر6 2ات و اSد وا 6ه.7 # ;7 i' 26 #B- 2
8L 0V9,ن ر Hرف دو VKدارد #9$% :و .#ادارۀ M8ن رف وا F@ ًPدو"2
F7 `%ز @ ;7 Fدار: ،و ,ه #9$% 2را " .7 #و9 #Lم 7ول 6ات دا#$X
از ن @دا ، # Fو ,ه #$C 2و #دو"@ `% 2ون 6ات Xر#
ز #و @7 2ه .@ # Dدر %و ,Lدو"6 F7 #ات @ #p+و #دار و,
ه 2ن @' ' و @ FاSم \ن @ # Fاز د Iدو"M>' . j$> `% 2
@ ; !8 #C !" F7دو F@ ,دو ,د Iرا 9ر د .از ا>9 Fم دو" `% 2از
,klو 9ا6 ,S 2ات @وً @ ،' ] #ء #9Y9 ,6زر و ا9
ا9دﮥ ارو Cاز ظ #و و ; Mا . #6
هر" 1/ره" م F89 :و !Bدن دگ را- F@ sت و '7 @ # ZCره2
م > #از FCه 2ا #روا@? Xر #ا9دﮥ ارو Z FX Cا F % F@ .,ه>ر2
#9$%و 7ر #$%در _'7 @ ,S 3ر ه 2م ( PورC 2ا@ "9 F ،' Fا2
89ﮥ ا @ F>$@ ،,ا 2اSد ; ! روان و .ف 26 ,Sو ( @اF@ ;7 2
'>Jت ML ،Z #'Cاز ا>@ Fا . #ا S9 F@ .X FYرت و 0Lق ا" @'
# f$:9د .هmن 9س و ار+9ت (د; @ ار" @ 2ا #$$و @ ا> F@ #ل
اوCل ) tCارو ( (#Cدر 7ول و ا ," "@ ,LاSد .7 #
اSد ; @ F6ون ه ع 7ول اEص در 6ات دا "9 #$Xدر .ر9 M@L #9ر
B F7م klو >7 Mول 6ات @وB 0 ,L .@ ]>6 #م از Pورت @\ Fن
'Yت 7 #و ا\ ,kl Fن @":9 Fات 9م دو" F7 `% 2در ; Xر وا M% 6
وا@ #Iدارد:@ .رت د E "9 ،Iزدن از دا 6ات @و،> F ,]7 i' #
Jوا 3Pو رو ا ,و \ن
+ر> Fه '7ر در Lم اول @ X s-د ً 7 FY ; .7 >-
ا>7 :Fول C ; '@ ،kl 26وژ # Zا F7 2از Pور ،"9اه ,8-و
,.Xرو @ Fا(-ا Dه>رI F'0 2د.
7ول 6ات @ #> 2از P F7 #9%Pورت ا @\ Fن د' Zد و اSد ;
ارن #9$% #$ 0ا9دﮥ ارو@ #L ,-| @ Cا F- B @ M% 2د .و,'6
0Lق ا" و F'7ن @ر 2از \" در \@" #L g 2ا7ن @ Fه Fه ا ,و0L #ق
از ع د Iو ,:-ه #L g 2ا 2ود دار F7در ا M6ا9دﮥ اروJ>' Cت را @F
ود \ورد Zا .,در @ا@ ا '>Jت @ F$$ ; FاLا ت @'ل X j|lا-ان را@?،
$%ت ; @ر7 ،#ر ' iد ر @در و 8رات ' iد ,زد Z Zا .,ا" ا Fرا Zه2
] 2ا و #وا@ F@ Fود ,ه #L 2و $% . #>E9ت 'J>' %@ iت
،#ا-JXت د ر د $%ت و از هJ>' %@ '@ Fت + ،Z #Lر>@@ F
ود Y ,ر ,ا-ان ; دو `% ,ازC Zا 9 7در '7 iXر د$% F@ 2Iت
@
داز.
اSد ; F:_Lرد F7 26از '7 0ر ا9دﮥ ارو ،@ F- M>'9 Cا @@ Fر 2از
ا %Pت اب دهJX@ F7 ً.X ،ف 6ات ز 7 ،#ول 6ات @ '@ 2در
67
Xرج از @در F@ #$را Zاا' FXد .دا F:_L ; 0ا 2از 7ر ان ' iو
+زاX ،i' 2"$:ر $$ﮥ ا i' c9و Lا \ ،i' #زش ' iو @>ر
@د ن ' ،iا]د Zاز و Mز@@ i' #رادار ،,J ،ا زات i' #L
@ون درBدا ,:@9 ,ا -و @ ,6J.زدا ,و !$9ده F@ ] ; #او 2ا ر @ F+را
اSب J9 ; 0 . #ش رف #$و ا9دﮥ ارو Cرا 7هX Dاه داد.
:88L 4%9
+
هف از ه>ر@ ;7 26 @ 2ا f89 ،2$ 2و #_E9 c8:9ه0L #L 2ق
اد Eر ،اد ،F%اk\ ،F$ر -ه ،#Iاد $P-ﮥ i_Xو زه ،2اد ه2
S9رت 0L #L gق اس S9ر% 8 F@ #9م Cدا ,Xت kY9 F7 #7ات
%ۀ #را @ Xد ها Zدارد.
در p6ت ا_Pار$% ،2ت -ا9 # 26ا #E c8:9را @ Xد ها Zدا@ F
#> F7از #_E9ه- 2ق ا 7Hرا @ دا MXن در دو@ Z c>9 `% ,ون ا>\ Fن دو,
از$% 0 Zت را داد .@ Zدر p6 0ت 'ر ارو #Cازۀ 0ا ,Lرا # ]9
دارد f+ .ا 'رادارۀ ; iدو9 # `% ,ا در $Lو دو `% ,دQE I
'> iرا L c8:9 ,9ار ده .ا 'ر هmن از # Zده ; ،دو `% ,در 70ت
c8:9ا! #اXاج ; c>9م ا ال 0Lق Zرا از دو ,د IدرXا. ,
@ اس ا 'ر 889ت #]Eدر ; ت ود ,9ا? ( #.Xدر $Lو دو`% ,
Sز .در tC ,6 0ه دو '7ر 9 #ا @ i' #9889 !9ز.
ا 'ر +زا M:ا? @ا9 2م ا ع ه>ر 26 2را j:9و 3P9د Zا@ .,
درBدا ,ا>L Fن ، c8:9 @ !76 #$ا% @ ,Lر و ور 26و 889ت
; #]Eدو `% ,از دو ,د]9 #$X Iوت دارد ،ه دو ، ,و #Lاد #Lاش را c9
، #ا اJ%م دارد 9 F@ F7م اد رﮥ 'ر 0 . @CاJ%م ه و ,Lا
وا F- tCد .از +ف د Iدو"9 # `% 2ا @رت دو6 Fود ا اد Lن را
در F6ه.'E@ F:9 Z7H 2
در [ ٢٠٠وزان %ﮥ ا
و -ا FاSد او !9ه #9889 i' 2را @ دو"2
`%ا9دﮥ ارو CاJ%ن 7د \ , ,9 F7ن ا9د9 @@ Fا f-ل @ Z tY9 ٢٠٠٢د.
ا ا- F 8-ا 9از 9ا8-ت د @ا'7 @ c8:9 2ر ه `% 2ا9دﮥ ارو#8$9 C
'د F@ F7وه 2ا #دو" `% 2از Zه # S 9را F7از @ 6ز 6زۀ I
%ر L c8:9 ,9 ،ار ده .ا ا@ F 8-ا 2رز @ Zا! @ ا #$$از $ﮥ
" اد7 9 F7 @ # 2ن @ '7ره `% 2ا9دﮥ ارو Cد @د Zا !9 .ه2
M>' (JIT) i' #9889از PLن و ا-ان دو @' از '7رهF7 `% 2
،#J9 2"6J. @ #% tCا_ق ،اع @Eا #9ا$- @@ Fﮥ > Fدر
دا$L MXو '7ر ه ,9 . # M% Z !" 2ا 70ت @ Z \ ,@ h Fد#
' iود دارد.
هف ،# JITاغ دن و د 2Iا`%ء و ه>ران ز ن ) ETAز ن #]Eا
c$+ز @;( و د9 Iورن .دو 889 #PLت از #$ !7در در F7در
889ت 9ور ,]7 #ه FSدار و >9 P Fور(م در Cر tا !9ه را ره2
68
> .در ا !9د tC Zا
2و د- tC Zا , 2دار .ا-ان ه '7ر @ون 7ام
ود ,در '7ر د7 F@ Iر C # #9889داز.
ا
هmن در .د ا #"@' JIT 9 ,را در دا'7 MXر Xد ز ه F> 9 #ه2
B #ن 9ور #را F7ن ود در دا MXا
:-ل ا و دا ﮥ \ن @- Fا Fو ا( D7
وC ,:ا >9 # "9 . c8:9 ،ا اSد JITرا در \ ,]7 "\ F7 #9%Pا
دار @ Fرا Zااز .د ر\ gن@ ،ط @ Fادارات ا ,دو F7 #در F`Lه> Fا-ان
tCد MXا وزارت F@ F%اSد
@ JITداز@ .ود> Fا X !9د را و jLرزP Z
0Lق ا" و 0Lق اد Eر و 9ور(م > ،و #اه 2را \ s "\ F7ور، 2
ان از \ن @ا f89 ،j'7 2و c8:9د # S Iو @ا #\ 2$ 2و F@ "9 2
ا F % ,ا]د Zد.
راه %در E%3رو Xار دارد
ا9د Fارو Cو @ F- ,:در 6ود 70ت Xد 7ر .7اSد 6ات @' lن @"] Fم
I Xه و داره FY . 2رو8 2رات وا 3Pو رو @ا% 2ر و و
#Lدر 6ات @و #ا9د Fارو Cا@ .,ء ]\ ،,-هM% ,% ,]7 ،F % #
Xت و ,|]6اار @ -از F$او" @ .ا هف و 8ا(-ا7 Dول
6از f+اLا ت ' tC ،@ iا9د Fو F@ @ F- ,:زه و Iا"" 2وان
@' F9دا.@ F
و7 #ول و Bرت د7ا ;9ا @ 9 DEا اوا Xاز Bاا@ Z FXد7 .ول #>$
د7ا ;9و Bرت P 26 ,Sور 2ا ،زا \ _Xن د ا F7 ,و2
26 B- F- !$:9 tCدر -د و اJXس86 8 ،:9 ،ق @' 2و ا]دۀ `j%
از ZLد #`:@ . MXاز Fه $: ! 2ت 9 Iهز ه! از ا>6م L #|]6ن
@ #ا6ام @86 Fق @' $: ,|]6 ،2ت ،#Eر ,-و \ \زاد در 6ات و 86ق
د ن @ون دو@ ,ا7 ] 2دن Z"@ #@ ،اI .ا"B 2رت@6 ،ه #و ]@ ,-
درBدا_ I ! ,ح 'دB .رت !7 ?9و Bم 9 C g ،#`Lاز 6
اBر ,$% "@ .ا0 F7 ,ا @ 26 ,Sاز ; 70ت :- #Lل @Xردار
@@ Fm\ ،ا>$% 2د دو6 :9 ،,ود 26 B- 2"6J.و @ا 2واX 3P
و| "\ jاس ' FXد ،M@8@ .ا ا و| jو #Iو ا #
26را وا 3Pو FX #Lو @ درBدا "\ D8 ,از ا@" ت - . # 2$ا 9از
ا ،ود دور #L 2در 6ﮥ M%ا را > زد 8 F@ 9رات دا X #$Xت 26
و ه>ر @ 2ا F9 #$$دL .ا دا@6 #$Xه #96 F % F@ #و "! F7در
.رت Pورت ،رد ,6ا F 8-ه@ 2وL ( #ار ً @ . #ء Xت ,S
د DE@ .% Iا ($ ,م >(م Bر@6 ،F 0 #9ه #و ]. ,-
69
ا8Xات > / &6,در ارو 3و در اGت 8`,ا ا" / !%)9+ر در
> Eا %Kو دع در را Vرز @+ 8ور:م 8L ,ا8B
'7 F@ Bر _9 ،F8ر ،£رمS9 ،رب و \ ,ن7 !89 ،ر در @ DEا ,و د-ع #
9ا @+ Fق h j$Eد ,886 .ا ا6 9 F7 ,ود 2را$_ Zب وا@ 26ا7 !89 2ر
در ا F6ود ارد .ا ,886را ا وز ان در 9 P@ F7 #]$E 2"@89ور(م در
ارو Cو اpت Zا > رو Z F- 2ا' ،,ه Zد@ .ود> Fدر Cن ا 7ام
#Lد )از @ @دن 9ور(م( و #ا -ق در را ه و و& F7از \" @ Fا هفا]د ،' Zود دارد .اpت @ Zا Y9 2ا ,داX #$Xد در Xرج از '7ر @' از
را ه" هSم ا Fو 2"J9ه FSا]د ،> Zو و\ 0ن @_ر - F8 M@L gق
هﮥ \ Fmا F7در اروJC Cن Hار' 2د.
_8ﮥ ( @' 7در ارو Cو اpت 9 @ F$@8 . F % F@ Zور(م Xاهن
ا %Kو دع '7ر Xد و د IاLا ت ا .,ا% %Kرت ا ,از J9ش @ #$ا 2$ 2از
J6ت در دا'7 MXر7 ،ه\ 2HC c\ Dن در @ا@ 9ور(م M$89 ،دادن @X Fرات و @"د2
\ن @ :از J6ت ,|]6 .از , 9 ،,76ار ،#Pدم وز@ ه !" 2در @ا@
"9ات Xر #و !"9را دع @ . #ا>$% 2د ه 2د Iا ,و د-ع ه دو در
هoه"9 @ 9 7 M% @ I> @ #Iه9 2ور7 F$@8 #د و @ا 2ه>ر ": 2را از
ن @دا70 .,ت ا 7ر د ر ارو Cو اpت !7 Zو @@ Dه! >ن ا :,هدو و| jرا
@' Fد ه" @+ 8ور)' ،&,د ه" 2ف +ور:م و !89 e,B KJKد Zا.
'د ه" @+ 8ور) M> &,د #%-را دار % F7رت از 9م اLا ت @ا7 2هF . D
2HCا s؛ دم و ا7ل اد Hgا #و \ب \"؛ Xر ا#%؛ ! 9ا
ر #9و @Eا#9
\"؛ ز@ه#$ !" 2؛ و اهاف #>(-در دا MXو @ #`:از اهاف در Xرج ' .ده"
2ف +ور:م 9م \ن اLا ت ا@>ر ،2و ،2Lه # Sو ا # 8را در _ 3دا MXو Xرج '7ر
در@ #د F7هف \ن ,y9ه ,و ،2$ ،Mن ,: ،و s_Lدن 2":-
9ور #در دا MXو Xرج از '7ر @9 M e,B KJK .م \ ،"J9د" oCه @F
8ود دن اkات J6ت 9ور#؛ kت و 7ول اوPع و X ! 9رات وارد. Z
از ظ ,ا ،&c%+اpت ۀ ا > در @ا@ "9ه و ; @ 2"'0ا#$ 29
t>%ا' M:ن ه ، 1ا اX 29ار ا]د Zو 2Lاز و # B 2و #]E
@د ML Zاز ا> ; Fد @J6 Fت F$%اpت Zدر دا MXو @\ 7% Fن در Xرج @
ا F$ه ،2رادژ;7 ،و@ 2ژ> #د0 .(@ ,ن $:م 'د Y F7ر ,د-ع
از @ ,$رت 6ت \ورX 9 2رد Zا 2.,و ~ 9 F$%ورن در _" 3ن
Yر@ #" ,ا ; 2ت $:م _ح F7 #I ،Zدر "ت ; P@ j$Eد
-1ا 29ا #$ ,اpت Zء ا > ،وا Iد .٢٠٠٢ ،# 2ح #Lا ا@ 7' 29م ا ,9 #$ ,
ها ,ر" ,ر 2ر ١٧ Zو ا ,دا ,9 #$Xها ,ر" ,ر 2ر [ Zد 'د@ .ل \ن wا 29ا:\ # #-P
)@ (١ا 2ا ,دا#$X؛ )@ (٢ا 2رز9 P @ Zور(م؛ ) (٣رز @ Zا'7 F$ر د #: F؛ )[( @ا #>(- ,|]6 2ز@ ه و
Y9ت 2$7؛ و ) F> ,l (wا.#
Fm\ -2از +ف Z D>'C ] Lا » :,دن در F@ FHاردو 2و @ Fزو @گ @(رگ P # Bوت دا F@ 9ا > را @
_Xا Fز .ا7ن > Fه"S 2ل و Yس اEص ا]اد9 # 2ا @ Fا(@ M6ر هج و ج و درد و ر hرا @
ف 7از 9 . M % ;9 ; ,Lورن ز ن ده Z #ا F@ 9ا @ sز ]ذ 7و Lرت 2% ;E9را @P
Xد ا:ل @ .7ا ,> 2دادن @ Fا @ "9از ه ع Jح د Fدا Fـ Lرت ،# Bوه 2د-ع دا ،#$XاEرات
و J9ش ه #C 2ـ ا]د !7 Zو @9 M9 sور(م را «.!u s_L
70
9 "9 | g #$9 cLا% @ ًء1 . 'دZ @دDC F@ 2 @رت دI]gا
@ 2L>د و$% @ 9 ..... : 'دF] F>ر+ 2ع ا@>رP F@ #$: اt>% sP
ع ه- »@" دF>اف ا%« @ ا........ل د%د را اX ع از- دf6 ورن9 0 P
F@ رًاS @' ـ وM: اt>% _X Z هن اازF@ " @(ر9 F0« ه...... ,ب اX F$6
!م ه$: ﮥ د$6 M ا ز ن و#6 ،ع د-د دX از9 زد, @ دML ازML امLا
2
.«@
2 @ا#L امL ; اF@ زدن, از دML @ "$ F7 >! >د6 #$$ن @ اL ،F H نL در
رد، دارZد هاX @ راF$6 #6 _X F7 رف: | 2د در @ا@ وهX ع از-د
و2ا9 @ @ #" دا9 ح+ | g 2@ ن @ اس وپ7 ا3 .I ارL F$6
ﮥ @ونX 2>د ه$% 2 $ و,: 2 @ا. دFX ر% 2اهاف دن ا وز
F7 ,ر اS Z7 ع- د،7 # Z | ا]دg "9 ازF7 ? دن9 2I]>; وا9
2Iرۀ د0 F7 د7 @ Z ا]د#9ر. " در9 2Lام وL از ا# و4 . ز, د2L وM% F@
'@ @ رB_ اX از ا9ا- .@ @(رگ#$X "9 _X F7 ً.X @ وFود ا
5
.@ M% F@ امL_ اX از
. 'دZاX #$$ن @ اL از8 د و8 رد اZ @رت د2L وM% F@ امL اCدر ارو
M% F@ امL ا7.7 # را رد2L وM% F@ امL ا9 6 . \ن ود دارد2 @ا2L F9 ! هS\ در#و
#6 و, اZ 2(ح ر+ \ا9،Fا- 8 ،F? رو9 F7 #>9 اFB 2Lو
"9 M>' @ #"@' QE'9 @ ،,886 در., اF"اI را ]ظ2Lع و- دf6 10نC
1
Ibid.,p.5.
Ibid.,p.6 and 15
م7% F>اه ؛ دE م9 kl ،, اF@ 7 ZI@ ' دم7 و# وا2 @اF> ; دP @ ,: # 2"JC»
., @دن ا# دو#@ اش در#9 ذا,|]6 و7 # "دش "دت را در گ اغ
:7 FB6J . زود د،, ا# sLرت وا. هF@ د# Sﮥ ه$6 ; F7 'دZ زد, دFP- اF@ 2L وM% F@ -3
Slocombe, Walter B, „ Force, Pre emption and Legitimacy“, in Survival, Spring 2003, p. 124.
, داB @ در,6 0 'ن در7 رB ا.@ " ; در#>ح @ژJ 2ﮥ ه$ر ; وS] > اF$6 L تk -4
. شHC M@Lg F> @نL اد @'ر:9
£ @ر9" در اتD ه#اE از#> درZ تp ا#$ , ا,L 'ور \ن و،tو(ا را7 ?9 F7 #$: در ا-5
(٣) _؛ وX ع @دنL اcL (٢) _؛X @دنM% (١) : ه! ود دار2I د2ره: @ اZوJ% . _ح د٢٠٠٢ @7اول ا
. DS M@L fLره @_ر د: >ام از اm ه. #L@ 2 !9 اس#9راE ت ا$: F>ر+ ـM دا وc9
6
Houben, Marc, Better Safe than Sorry. Applying the precautionary Principle to Issues of International Security,
Center for European Policy Studies. CEPS Working Document No. 196, November 2003; at: http://www.ceps.be
2
2L وM% امL ا$9 ML ا6 در \نF7 و د9 [( را٧٢ # )ام9 ،اگC ۀ8: ٢٠٠٢ ﮥ ان رخ$ در-7
@ Z رز," \ن ز ن# B ح+ « در2دX ML ازML ع-« و» د2L» وM% امL اF> @ود., اF- ارL @رد
. دا# را دور از ا >ن2L وF$6 ً ا9 F7 , ا3P وا# و،(Fا- ار \ن و. ا+E@) , اZ' M8 ً. ور(م9 P
: دZ'ه
Tanner, Adam, NATO Says It Could Launch Preemtive Strikes, “ Reuter Berlin, 31 October 2002
: دZن 'هm ه٢٠٠٣ [ رخFا- 2 (ارX ،«, اF"اI ]ظ2Lﮥ و$6 2 را @اF روf6 9C» -8
Russian Chief of General Staff, General Yury Baluyevsky: „ We will take Any Action to Eliminate Terrorist
Bases in Any Region at the Erliest Stage“, RFE/RL, 8 September 2004.
Z را رد د2L وM% امL اM. ا2 @ رو9 ت70 درF>$@ ،Z د,]E «اق% 2 \زاد2ت @ا$% » @ "9 F F7 Fا- -9
،, اZ د2« د\ور# B ص در »@ ﮥX تp6 در2Lﮥ و$6 # Zر0 F@ «و ز#'C M@L ,-| از »از. ،,ا
:7 Z'ه
Bunn, Elaine M., „ Preemptive Action: When, How and What Effect“, Strategic Forum, No. 200, 2003, National
Defense University, Washington D.C. p.6.
F>9ر. در، زدE M@8 ﮥ$6 ; 2د @اX 'ر7 # از \ د٢٠٠٣ 2ن در رC «ع- »ادارۀ د# % ،وI ال-10
:7 Z 'ه.وردo@ ب9C ,6 د را درX 2"7 را# 2ر7
Ishiba, „Japan to Counterattack, if North Korea Prepares“, in The Yomiuri Shimbun/Daily Yomiuri, 25 January
2003.
71
ه9 | g 2ور #در ا 29ا ,ارو #Cرو@و '!» 1.در ; I" %ا#
"9ه 2دور ا '@ p6ﮥ Iا F@ , @ #ا> Fدر Lا@L ,ار دار .او ?Xد#%-
ًgدر Xرج ,:LداردS'9 2$ .ت و "9را 9 #ان #$Xزود وع د«ً @ .ء
ا 29اروX #Cاهن F:9ـ #:اSد ا ,در Sورت ارو' Z\ .Cن Xاه داد
\ F7ا ; ?8-اEب د 2Iاز #9$7ا F7از 9ا" # B j$E 2ا8ق Zا و
pه! » 2$از «F:9 f+ه :دل ا #" 29اpت ,9 Zم
.Xاً 6
»اLام وX «2Lاه @د.
'7ره 2ارو #Cاز د ز ن @ "9ه9 2ور F$@8 #د Zا .ا F$@8اSب ا@#I
ه را از f+و 2ااL #ن ،اEرات و .7 # # Bو F] @ #د @S9 F7ﮥ اروC
@ 9ور(م Fm\ .X ،در ده Fه ٧٠ 2و ' ٨٠ن داد "9 @ ،ه # 7 Z9 2از 9ور(م
ز "0 #ن ا Z%8از 0ظ -ق ا #دارد .اهاف و 2"Cدا9 #$Xور #اروC
F@ ,اهاف و Zه- 2ا ز- #7 2ق دار+ ،ر> ً6 "\ Fدر .د وا ; #دو,
\ , >6ن دX '@ F>$@ ،اهن 9ات #و Xد Eر@ '@ 2د .در "\ ،FS
X F@ 8رات # 7 Z9زد FLJ%ا ،زا 0ا @ Fدا%ﮥ \" gز.' #8$9 Z
@ود>J6 Fت در و ن #$:- jLرا 9داد@ ،ر 2از ارو 9 "Cهز ه! ا6س
> 9 "\ F7ور(م و \ M$%ا @Xدر'7 F@ , > iره> Fه( @ \ن رو@و
' Zا :@ .ه @ Fا Z8%ا "9 F7ه9 2ور M@L #ادار Zو در %ض ا]د Zاز
H @ ،ZLا7ات @" 9 #ان @ ا "9ه F$@8د 2 .ا Fوا 3Pا 0 F7 ,ا"9 F jL
در S9 FSرب ارو Cاز 9ور(م دارا 2ا Z(Iه # 2در ن ده FهF- M> ،FH 2
@ F>$ا ,y7ا sا ,$Lه$ 2ن در '7ر ه 2ارو F@ ( #Cا Bا 89 .ر 2از
اران اروI #Cان ا F7ه ع اLام @ .% Pا-ا #+ا ا t>% F@ s
ا ( \ ;9 M:و ا-ا #+ا h '@ #د@ .درBدا ,د '@ ,از $ ١ن
$ن در ارو ،#@g 2Cا رX !Lد I sا. 2 #
ق د ( 2Iود دارد :ارو #Cه Mار X F7د را در ; »~« 9 "9 Pور#@ M> #در@ .ا> Fاpت Zرز9 @ Zور(م را .ﮥ $%ت # Bه@ ،ر 2از
ارو #Cه @رت ا @ #yا J9ش ها #دارB :@ .ت X @ #-د \ن % #6م
ر ,Pا در @رۀ ~ "9 F$% #ور(م ا|"ر #دار F@ ًg "\ 3،ا Bا F7
اpت #C @@ Zه ,6 ً.X ،Dاpت Zاز ااJ6 ،Muت زده! را
Xدش @ Z %اJ% .,و\@ Zن ،ا @دا ,ه! د ا F7 ,هاه #اpت Zدر ~
9 F$%ور(م "'7 ،#ر ه 2ا رد هف 9ورن Lار #ده.
ق #$Xه و وا 3Pدر روش ارو Cو اpت Zدر @ا@ ~ 9 F$%ور(م در د,وزارت ا ,و +اpت ?8- F7 Zو "9 F@ ?8-ه9 2ورZ FX (7 #
ا .,در ارو Cه ; mارن :دل ود ارد ،زا @ر 2از و| jوزارت ا ,دا #$Xدر
'7ر ه 2ارو #Cدر ; F$$وزار FE9ه Z !89ا .,ا y7و| jوزارت ا ,و +در
'7ر ه 2ارو #Cدر وزارت ه 2دا F% ،F$Xو ا ر دا F$Xد' Zد .از ه 9 !" Fا>:F
9ا 2اا #uوزارت ا ,و F8 F@ +وزارت '@" #دا,L 2p@ F7 F% F$X
ا !B%وهL 2S 2ن #$7 ,6J.ا%ل : #$X ، #ل .ا Xد kY9ات @
1
A Secure Europe in a Better World. European Security Straegy, Brussels, 12 December 2003
Shpiro, Jeremy & Suzan, benedicte, „ The French Experience of Counter-Terrorism“, Survival, Vol 45, No. 1,
Spring 2003, pp. 67-68
3
Stevenson, Jonathan, „How Europe and America Defend Themselves”, Foreign Affairs, March/April 2003 p.77
2
72
روا@? (د; @ر 2از وزارت ه 2ارو F7 #Cاز " @ Fا +ف @ وزارت ه F% 2و
9ا
رت اSد د@ Zد ،داردS "\ .ر ا @ F7ا وزارت اpت + Zف
,. M@8روا@? !Lز ،زا ا وزارت #C ,ه@ 2ط @- Fت و iرا
( @ Z":دارد ـ \ Fmدر FHﮥ ا @ i>_.اpت Zو ارو@ Cد Zا ,ـ وزارت ا ,
و @ +ا7ن #:ورزد 9روا@? _ 27 @ #@$اروX #Cد در را@_%P @ Fت اا2
Lن و رز9 @ Zور(م !LزدJ9 :ش ه> FاSب د
# $و ه>ر F $@ 2را #
.
وزارت ا ,و% +رت از ارن ره- 2رال @ا 2ا ,دا . #$Xو ,ه\ 2ن
ا 9از 9 2$ور(م ـ ا و" در @ \ Zد #و اب @F$$ ; F cو د M% Mu Iو @"د @ #از \" را در@ #د .و Y #ر ,ا\ #$.ن 2$
از J6ت 9ور #در دا MXاpت ، Zا در F7 ,6رال # %و" ه2
L 2Sن '7ر را ره 9 # 2در دا MXاpت 9 ,:- Zور #را ،j'7
2$و 1. f89ا وزارت gل >Cاpت ١٨٠ 89 @ Zه(ار 7ر و در ل
@ @ ٢٠٠دﮥ $ [١ #رد دا "9 Fدر@دارۀ ٢٢ز ن - j$EهF>$@ ، #I
و|] Fدارد ' 9ا ،4Xرا Zه و و Mرا در _- 3رال ،ا ,و ( Mهoه@ Z'E@ #Iه!
; ز 9از 9م @ sو ا >ت در _ح , >6 j$Eدر " ,هف ' iا]دZ
klد :ا ,ا > و 9ا@\ sن )$ ٢٨wن ]س و w 89ا , 9 ،(,ار,>$ ،#P
ه ٣٠ ،ادارۀ #$و ه(اره روا- .#ا 9از ا ،و| Z% jا> F@ Fا وزارت د Zا
%رت ا ازJ6 j'7 :ت 9ور #و \ د #در @ا@ \ن 2$ ،از J6ت 9ور #و
اب در @ا@ \ن و @"د 2از ا J6ت در دا MXاpت ۀ ا > 2.ا وزارت هmن
" s@ 2Iو ا >ت وزارت د-ع @ا 2د-ع دا #$Xرا راه #د Zو ز Fه 2هoه#I
را %زد ،زا ا وزارت ,9ا kوزارت ا ,وً @ . #+ء ا ه! ; و|]ﮥ gل
@ >Cا !89 2و| jدر @ DEا ,و د-ع @ب ود .و- #ق \ن @ ار" 2ارو #Cا
ا F7 ,ا وزارت @ا Z% "9 ; @ F$@8 2از اLا ت #$7هX@ FSردار ا"9 :,
Z%از 6ﮥ 9ور(م @ ا F7 #$$در Sﮥ ا%ل F@ 7 Z9وLع @
.
از زده! @ Fا +ف '@ 9در ,ه 2ا > @ ,.Xو Xا ,ه2
وزارت ا ,و +ار9ط #د .ا ارن ه! F %و ،#.Xه! @ اpدار Zو ه! -#>$
f_9 . # Bا 29ا #$ ,اSب ه>ر ,:- 2"'E@ @ 2و اXرات #L
او 2ا ر را . #هoه@ , >6 #.X DE@ #Iا ,|]6 2ز@ ه6 2س #96
.هoه #Iادار F@ Zادار Zاس ه اب "9 F@ #$ه 2ا F7 #در \ن _ح j$E
, >6د MXا # #8$9 ،دد .X ،در ; '7ر> Fدارا '@ 2از ٨٧ه(ار اXرات
3 . #Lهoه@ # B-#>$ #Iا # B ,6 Y9 2از ادارات F7 #>$ول ا ,
دا #$Xا M@L g ،ااف .
Strategy for Homeland Defense and Civil Support, Department of Defense, Washington DC. June 2005,p.5.
ن اا 2uر" ,ر 2ر @ F7 ١٣٢٢٨ Zاس \ن در 70ت ادارۀ اا 2uر" ,ر 2وزارت ا ,داtY9 #$X.
1
2
3
US General Accounting Office, „Homeland Security: Effective Intergovernmental Coordination is Key to
Success”, Strategic Issues, 20 August 2002.
73
دع از و]
د-ع و% +رت ا ,از ,|]6از Xد اراد ,اpت , 9 ،Zار] ،#Pس دا#$X
وز@ 2ه !" 2د #%-در @ا@ "9ه و S9وز @و #د "9 Iه > Fاز +ف رtu
"ر ' QE'9د .وزارت د-ع و ,د #%-ز و +را @ Z":دارد .و #وزارت د-ع
ا و|] Fرا ارد % F7ر 9ورن را از 6ات اpت jL Zزد ،از دXل \"
از @ f+در اpت s 2$ Zا_Xف +رات در داX MXرج از '7ر د.
و Fوزارت د-ع ,6J.دارد F7در Sو د9 2Iورن در اpت Zد!"\ @ .
د-ع و (7 #'8 @ +ا F7 ,وه 3$ 2در Y 2$7 .% Y9ر ,و sا ,
و@ #+ز.7 # 2
ا@ 29ا 2د-ع و +و ?9 F7 #>$ ,6راهHIJC 2ار 2ل [ ٢٠٠ها ,داد، Z
اهاف و ها #9را @ه! !gزد F7در ا 29ا ،#$ ,ا@ #$ 29ا 2ا ,و +و
ا 29د-ع @ #$ا 2راه$% #ت وزارت د-ع @ ,|]6 8 Fز اpت @ Zن
Zا.,
ا 29ا 6 #$ ,ود X #Cر #و ا #اpت Zرا و ,:- 9 'E ,:ه2
و F@ 2Lل اLام M%و P @ 2Lدو" 2د و و Zه9 2ور #را ( در @ @Iد.
ا #$ 29ا ,و@ +ا 2ن Xز اpت J9 ،Zش ه #$ 2را در @ا@
J6ت 9ور #راه .7 # #ا ا70 29ت 7ر را @ا>$% 2د در 9م \ن _ح
F"9 , >6ارد #'8 F7را در ا ,و@ #+ز . # 2ا 29د-ع #$ل ٢٠٠w
,: ،2$و > "9 !8 ,ه F@ Z F 2اpت Zرا از $ﮥ او ,ه Lار
داد Zا f_9 .,ا ا 2 @ 29د-ع :-ل ،اار .هف از +ح ا د-ع >,
D0ه F@ i_X #$X 2اع و ,Lو در ; $.-ﮥ ن MLاز ا>.@ #IEC F@ "\ F
ا +ح د #%-ره # B 2را ها 9 7 # ,از ز اpت @ Zرت در ,و
8:ل د-ع 7؛ در دا 2$ f+ MXز اpت Zو از \" -ا7 M% 9؛ دن را
1
@(ود ,> 2ده و @ s+L h Fو دوا ار @؛ و @ Fرا Zااز:_L 2ت ود 2د ,ز.
MLاز زده! ،وه # B 2اpت Zرو Y 2ر ,ه 2وk !>9 ،2Lت و
Yر ,ه@ #I 2ون ز@ (7 2د .ز اpت 6 Zﮥ FX #8%
' F" 2$ ?X Fو و|]ﮥ \ ,ن در Lم اول @ FوهL 2S #>$ 2ن در _3
رال ،ا ,و @ .,-I f$:9 Mا iاyء ،ا ,y7ا >ت و @ sد #%-ا>@ Fا2 Yر ,ه #>$ 2در دا MXاpت Z j| Zا @ ،ا% M.م ا F$Xاار ا.,
اEام در دا MXاpت Zو در , 9ار #Pاش I7 ,9ر 2و F@ # B ;7 sو
#>$در \ورد Z Zا.,
ا7ن وزارت د-ع @ا8 2م د-ع و: ; +ون دارد F7و|] Fدارد 9در را@_9 @ Fم
%Pت د-ع و +و #C #' ?X #>$ ,6را اJ.ح .ر 2 tuدر( ه2
Lا L @ i' 2ا # #اpت L ،Zا8_ #ﮥ ;]Cاpت L ،Zا#
د #%-او tا > # 2و 9م Lا #ه 2رز @ #ها ,ا ;9و هmن @
1
Strategy for homeland Defence and Civil Support. Department of Defense, Washington D.C., June 2005 pp6-7
J%و @ Zا ا 29ه 2اgاق \ ( ،ا 29د-ع و +از f+اد و HIJCار 2ا ;9د M>9 Iو _' FX s$د.
ا" %رت ا از ا #$ ,دا #و ا ,و ,9 +ادارۀ ر" ,ر ،2اJC ،#$ # B 29ن ا@ #$ # B ;9ا2
~ 9 F$%ور(م+ ،ح i' #9$%وزارت د-ع @ا 2ا ,و +و 9ات ; :# Bروش ا.;9
74
اا\ت د-ع و +و Y F@ ;7ر ,ه #>$ 2هoه #Iو ه>ر 2دارد L .ا # #اpت
F7 Zدر ل ٢٠٠٢در 7رادو ~ @ ، tY9اHIJC 2ار ،2ز ه ،#و اا\ت
د-ع و +و Y F@ ;7ر ,ه #>$ 2در دا F>'X MXاpت ،Zا >pو #@\ , 9
و ,دارد .ا Lا #هmن ه>ر 2ا #را @ 7دا و >> هoه~ #زد.
Lا ;]C #اpت Zول ا ر د-ع و +و Y F@ ;7ر ,ه@ #>$ 2اF8_ 2
ها #و ز ه و ,>$ه 2اpت Zو هmن @ا 2اpت ه>ر در _8ﮥ ;]C
1
.
Lا #د-ع او
#$ tا >@ # 2ا 2`- ,|]6 2ها #اpت Zو 7دا
و ,دارد L .ا #ا #>9اpت @ ZاHIJC 2ار ،2ادgم و هoه$% #Iت د-ع
را #" #7و F@ ;7د-ع را F@ #7ل هار دادن از J6ت را #7در L 9ا#
ه 2رز #و @ا 2رو 2د$% - ,ت @ ،#`- # Bا Zاا$% Xت #9 $:و
$%ت >ﮥ 9
7ول .ادارات # Bدر 9م 6ت F@ #9$%ز ه \ ،#زش
p
و X ("Sوه 2ا >C # #دازد و @ا ,L 2ا9 !B%ا 2وزارت د-ع F7اً 6
@ا ;7 2ه #>$ 2درXا' ,د و ( $%ت اوم # >6ز Fز .> 2دI
,Lه 2وزارت د-ع از \ s f+ور 2اEرات M$9 ،و او ,ز ،2ارز@9 #ا،2
و Bرت ،F+@ #Cژ; \ ،د #و %Pت F@ #د-ع و.7 # ;7 +
@درBدا ,ا> Fاردو 2اpت #> Zاز \ن وا 6ه F7 , >6 2در Lم اول
و ,ه 2د-ع #$را @ Z":دارد@ ،ر 2اBر دار F7وه 3$ 2در ا ,و +
Jرو#
ا ,دا #" D8 #$Xرا @ز . 2در %ض ،رهان # Bدر ا ً 7 jL ,L
دار و \ن ا> Fو ه "\ 2از ا ,دا ،> ,|]6 #$Xو #>7 D8 "9 #را @ ,6
ازادارات #>$ا>@ Fا 2ا ,دا j| #$Xا@ ،ز+ . # 2ر> ?9 Fوزارت د-ع
Z j:9ا- ،,ق ا @ #ا دو اJ_.ح در ا "] Fا \ F7 ,وزارت د-ع @,6 F
» #Cا ,و # M% «+ره» 2د-ع و «+را @ # Z":د$ .ﮥ Lا#
اردو 2اpت Zاز f+وزارت د-ع @@ DC Fد' Zد Fاز f+وزارت ا ,و+
)دا+ ،(#$Xر> Fر" tuر Lان ا\ #$%ن .و #وز ا 9 # ,ا @ F7وز د-ع
@ا #999 # B ;7 2را ز Fز .7 2ا ادارات ا #و #$از "%ۀ و|F@ j
Z \@ #"9ا ،ا p6ه! از Cن درXا ,دد #`:@ 9اLا ت % #Llر 2را
,9ا? JCن اب -رال رو 2د ,د ،ا JCن و" 2و|] 2و - ;7رال @ا2
h ,Sرا ،7 # :9و #9p6 7 #ود دارد F7اردو در دا MXره 2ا ر ا #را
@ Z"% Fد@ .ر 2اEص از @ﮥ ه 7 2ت @ # #L ،ودD8 ,
# Bدر $%ت داL M8 #$Xل ،7 #ا @\ s Fن 'د 9 ،اردو در اا\ت f_9
Lن !" Fp:- #>$دا 2.@ Fا ا>6م ،ا Fاردو را از دا #>7 D8در $%ت دا#$X
" .> sاز ود ,ه% ،#L 2م Mرهان @ # Bا !" 2دا D8در ا ,
دا 2" >6 . #$Xا9 # #$ #ا @ا F@ ;7 2ا ,دا #$Xر 2از درXا"
را ،7 !89درXا" F7 #در ;7 ,"-ه F@ # B 2او 2ا ر #>$درج ZاF@ ،
ل اLا ت -ر F@ ;7 ،2وهL 2S 2ن ;7 ،در و\ ,Lرا " #>$ 2و ,S
1
Guam and American Samoa; the Commonwealth of Northern Mariana Islands; the Freely Associated Sates
inder the Compacts of Free Association, which include the Federated Sates o Micronesia, the Republic of the
Marshll Islands, and the Republic of Palau; and the possession: Wake, Midway, Johnston, Baker, Howland and
Jarvis Island, Palmyra Atoll, and Kingman Reef.
F@» -2اp6 :@ 2yت و ,9ا_L ?9 F7 #ن اI7 F@ #س ً.از Zداد @ ،Zدر Bدا8 ,رZ
7ت هًL ،F>7ا #Lاز اردو Lا 2ها #را ا]د c>9 ،7 Zم ,9 F7 Zا Lا Fو @رت ا #B%ا#
دو ل زا' #د و ه دو% .ان ،١٨در ا M:اpت ١٣٨w DE@ ،Z
75
_@ ،hر yل ،از 6ﮥ $6ﮥ ا]Sر(@ 2رگ $6ﮥ Jح 7ر@ 2ژ> ،#رادژ>#
ه .2اردو 2اpت 8- @ Zان @ F@S9ا@ 2ا Zا$% Xت # Bـ #>$رو@و
1 ،و #در ا را@_7 F@ Fر د 2LJ% #: Fزد ارد .در ا %P ,Lت
@و7ا ;9و -ه #Iود دار ((9 %@ F7ل " # B 2Iدر ا ر ' #>$د .از M
ه @ Fا +ف SIن #Iا > #از L D f+رت @ ا8ل ~ @_ف د Z"%
دار و ,ا Z #$ ,ا .اردو در Sع از 6ﮥ Mدا7 #$Xر ر F-و ا F6را @F
وه #C 2و ادارات -رال FBI ،و د -رز @ Zا>"ل 79 ،و ا F$واHار Z
ا 9 ،,ا ,دا #$Xرا X !89 .7 Y9ر-#دا7 #$Xر Pع 7 j:9ۀ Lار داد
# B-#>$اpت Zاز ز ن c$ - F9Xو ا`6ر در دورۀ @ :از وم F- F89
ا+ ،,ر> X Fت F$و #>$ 2داو:9 ?9 F+اد و #:از وه2
داو+ﮥ ا6ط ! Zا6 .,ﮥ @ #>$ا F @ 2ه ،# ;7 # B 2ا@>رات #>E9
@ا ,] 2ه ~ 2`- 2و ,6ا #LJXوه 3$ 2ز Fز # 2؛ # B F6
X QE9د را در ,'X ,Lو +ز ا.7 # D>'C 29
@ ود 9م kوت و ; @د '@ Fاز $ [٠٠رد داC ،ن از @ sو وX@ #$ردار
9 ,در دو در 2ه( ن _ (MRC) ? 28در Xرج @ Fهف Cوز M 2دد@ .
Xا @ ،F$`:رر #ه "0ر ل د 9 #%-داد Zو رو #رو 2دF7 F- ,
@' @ اس 9ا 2اار ا ."9 F ,ا ا 29از اردو X #اه @ 9در" 2رو2
ه! ا-د F@ #> Zدل د F ، F$@8 2Iه( ن .از _8ﮥ # B Bز و; +
39 pه 9
» MRCدر # «? 28_ 2را زد .روش ً : F7 # B
~ @" Fﮥ د ا8ل داد Zد ) @ FاJ_.ح @@» FزX 2ر «#د ,زد Zد( ،و در FS
@ا 2رز9 P @ Zور در .د @ sو و F@ MاJ_.ح @@ Fز 2داJ9 #$Xش tJ@ .
@ او"» 2دا «#$Xو »دور Xر «#از $ﮥ Iا"X 2ص رد ً.X ، #$
@درBدا D8 ,ه 2ا #و -رال رد .#$ر ه 2ا F@ #رد ; ,]@ #$وF$
7ب @ا 2ا ,و #+و د@ # B ;7 Iا 2ا .> ZI #>$ sا]دۀ -رال از رد
د رXرج ا و$ﮥ "! را از اpت #د+ .ر> Fدر \gز »$%ت \زاد% 2اق« 79ت
~ :9اد زد 2از اpت را از و #-7 Mا 2وم @ "\ F7 Xا , @ F$@8 2ه2
P #:+ورت داJ% .و\@ Zن: ،وPﮥ »@ز 2دا «#$Xو»@ز 2دور Xر @ «#دگ
را #-رد و و 2ا6ط Xا@ Zر@ .,-ر 2از \"> Fدر رد ا6ط ا] 2و|]# F
در ز #>$ #ن ا-اد ،tCا Fu]+و ن ا F7 ،در F" FSا #در داMX
2
'7ر @ 2"'0ا 0 ،#ن % ,Sا ،cLرو@و #د.
@9 Fم ا %Pت در ارو Cاز ; د Zد 2Iد Z Zو @ M> Fد' M6 2Iد.
'7ره 2ارو #Cاز ده Fه @ Fا Yر ,ه 2ا ,و #+دا #$Xرا اSم #ده@ #6 ،
ود \> Fا Yر_\ ,ر 2ا-د' Zد F7در اpت Zا-دI Zدد؛ @S9ﮥ ا :@ ,از
~ " #دوم ارو Cا ~ X\ #د @' @ Fد-ع Xد اراد@ (7 "\ ,د 0 ،ا ,
ا وز از اه ,اX@ #7ردار ا .,از ا>'7 '@ Fره 2ارو #Cاز +ف LرX 2"9ر#
Xد را در "\ ،@ # _Xد-ع از ز Xد را 7ه Dداد Zا_@ .ر yل\ ،ن Bﮥ
ا #اا را 9و hداد Zا # F7 ,د-ع از ز \ن -رال @ا 2اردو- 2رال از $ﮥ
$% -1ت Pاد Eر و \را Dر" X " ،ا >ت ره' :@ #از 99 ،"-+ت @ا@ @ F$@8 2ان " ،
> ( 7دن ( ZCن #@7در (ۀ ا ،و@ ,ا%P 2ت Jy ، #>$ا F$Xدر 8@ ،F Cن و دI
Yر ,هX 2رج از '7ر.
2
Davis, Jingle, „Call-ups Sap Homeland Security Strength; Safety Agencies Lose Workers as Reservists Go on
Active Duty“, The Atlanta Journal and Constitution, 12 March 2003, p. 6A.
76
او" :د-ع از ز \ن @ در Xرج از ز ه\ 2ن '7ر \gز دد- 1.ا 9از
ا ،در Sﮥ Lار دادن د-ع از '7 iXر در درﮥ ،Cا Yر@ ,رت ?9 # %
وه:- 2ل دا MXاSم 'د .در %ض ،در @رp6 2ت @ Y Fر ,و 2ا6ط رع
'د .و #در %ز ن در @ر 2از '7ره 2ارو #Cدر و 2ا6ط ه! 7ه\ DوردZ Z
ا #6 ،,در \ن '7ره> # F'$ ! 2p@ Fه! F>9دار ،$- ،ا D+و .t
@ر 2از '7ره @8ﮥ و 2د-ع ها #ا ]6د Zا و @ #`:ا+ X F@ Fر ZهF7 #
_@ F@ fا Yر ،@ ,دوام داد Zا ،و #د-ع $Lو ز #د-ع از $Lو ها( #
@' رد L 7Y9ار ارد ،در @p6 :ت @ ا F 8-ه 2دو F@ Fو ه 2ه FازZ
داد' Zد F7در $Lو \زاد '7ر د$% F@ Iت @
داز 2 .در %ز ن در Pع (اMu
ه 2د #%-و در ه>ر i' 2در ز ﮥ (ا MuدL #%-ر ( C Zرو #رو Zا،,
+ر>'7 Fره 2ارو #Cوع @ 2HC F . ,X Fاز 6ﮥ $6ﮥ (ا Muد Zو F7 @ #
3
اpت !9 Zدارد @ 9ﮥ ا8ار ! دX #%-د را دل .
اJXف @ روش د #%-در اpت Zو ارو Cدر ,Lد-ع #`-و ! ه 2ا #و !89
7ر در F6ه'@ ( F+@ 2ه . Zدراpت F6 ً. Zا 2از وزارت د-ع
) `-و د-ع ا ،(#در @ر 2از @ 2"yا #اروP #6 #Cع ه! _ح .,
pد Mا ا 7د #در ! ه # B #`- 2ارو ،@ Cا ا @ا2
در F>6اً 6
89ب @ ! Fه 2ا $: ،,ت و $%ت >ﮥ 9
7ا@ Z Iا .در ارو Cد-ع
! ه 2ا@ #رت # %در 6ﮥ ادارات L 2Sن Lار دارد:9 "9 .اد #7از
وزار 2"9د-ع ا @ F7ا@ 2ا Zاا $: Xت و $%ت >9 29
7 Fاp 2زم را
در ,-د Zا.
در ,|]6 ,Lاز ز@ ه !" 2و ا ( #رو" #]$E 2ود دارد .وه 2ا #و
د #%-ارو@ #Cا Y9 2ا Y9 ,ت # >6 2$7و دY9 Iت @S9ﮥ #p+دار.
J%و@ Zا ارو Cاز ! ه6 #$X 2س و X@ 2HC F .ردار ا @ F7 ,اس \ن
دو" 2رن F>9د Zو :-ل ا .از ا> Fا ! ه Z HC F . #$Xا ـ #6ا @
ود ا ;9 9ن و $: ,ت از ,klو 9اX 2ب ه! @Xردار ا ـ هف ه2
د@ ¥mا9 2ورن Zا- .ق Z%در روش @ا ,B- 2ز@ ه6 2س @ ارو Cو
اpت Zدر ا ا6 F7 ,ﮥ ,|]6اهاف :در JCن اpت 8 F@ Zﮥ ارو#$X C
و Z F- B sاJ% .,و\@ Zن ،اpت @ Zز@6 2س #$و ز@6 2س
د- #%-ق . #ز@ 2ا M Xو $: Mت و 2"$@LاL (7رت و و. M
و $: Mت 6س %رت ا از F> :ه Z L 2و 7ول F> ،ه 9
7 2و اEرات،
ا ,Lو و .#-'7 MاL (7رت Y9 Mت @ ،#979در \@ #و ها ،#وM
9ا
رت # Bو @Y9 :ت ا .@ # # B ;9در اpت Zز@6 2س
% #$رت ا ,از ! :ه 2زرا ,%و اد Xرا#7؛ ! ه # 2و @>#؛ !
9ا
ر#9؛ ! \@#؛ Xت 2'@ #96و ! اژ .2در @ F>6ر'7 2ره2
ارو #Cا و Mو Y9ت را @ اه' ,ر ،و:9 #اد #7از \" @ Fا و@ ("S MدZ
و @ Fا '> Mر #ه FSد ا .در ارو Cو@ ,ا ,|]6 2ز@ ه6 2س g
@ وزارت ه و ادارات Z !89 j$Eا.,
1
Bundesministerium für Verteidgnung, Defense Policy Guideline, May 2003, p.4
@_ر yل'7 @ t ،ره 2ه- ، Fا\ ،Fن ،ا D+و ا 0ا F 8-اا 8%د Zا.,
3
Taverna, Micgael A., „Fresh Look at BMD: Hostility to US’ Iraq Policy Doesn’t Mean Europe Isn’t Worried
About Weapons of Mass Destruction”, Aviation Week, 31 March 2003, pp. 54-55.
2
77
; -ق ا #-Pد Iا ا F7 ,در اروJ9 Cش M@Lدر !7 #$X iود دارد 9 F@ F7اوم , >6
و9اوم $%ت ، F9ه! @ Fا @ F7 ,$%ر 2از 2" >6ارو_X #Cات @8ۀ
9ور #را #$Xزد . # 2در + FSر>$: Fم 'د @ر 2از F@ " >6ا
F$-ر Zا ]6 F7ا ,$@Lدر 6ل P P6ور. 2
د'& از ا& f
در اpت ,6 Zد M #%-ا @ :وه- # B 2رال #>$ #>$ MC ،و
Lارداد 2وزارت د-ع و ادارۀ وزارت د-ع و @ DEو@ Mاp6 2ت M%؛ F@ # B ;7
ادارات L 2S #>$ن؛ @ # B ;7ا\ 2را "#>$ 2؛ ,6از $%ت 9 Pور#
دا#$X؛ $%ت 6 #>7س؛ $%ت P #>7اد Eر؛ 9 cL% ,Sور(م؛ و ;7
F@ # Bا F7 1،#>$ sهﮥ ا ه I7 ,9ر # B ,6» 2از ا «#>$ sدر2@ F
2
Zا F7 ،ه' Fدر D8ه #>7 2رو #د.
D8وزارت د-ع را @ در Bدا F@ # B ;7 ,اL 2S #>$ sن و # B ;7در
و\ ,Lرا " #>$ 2ان "9در -ا ه- 2ق ا:د"0 @ Zر0ب #Lو ادار.,-B 2
ا "0ر 0ب D8وه 2اpت Zرا @ F7ز 2ود #زد.
@S9ﮥ ارو Y @ Cر" F7 #در \ن F@ # B ;7ا_ #>$ sح #$X ،ه #g
.در 6 ,886ﮥ $% 0ت و :و ود ,ه . 7ا'7 y7ره 2ارو#C
$%ت ا % ,9روش در 7 # 2@ Fو Bت \" @رت %م در ا را@_#:_L F
@ 3 .ر'7 2ره- ،ا Fو ا @ Fوه F@ ;7 ," # B 2ا#>$ s
# #.X 2"6J.ده ،و #در را@_ F6 @ Fه Y 2رX ,ص از روش @'-ﮥ در,
@ . Z"@ #در ا'7 y7ر ه ا]د Zاز و ه 3$ 2در دا MXه' X\ FوF$
' FXد>@ F>$@ ،ر @د \ن P ; ًgع %د . 2ر 2از وه3$ 2
و ,دار Fm0 ،در و "7J- ,Lو X cد را و F@ ;7 jLا,$% .7 # #>$ s
ا ا @' در @ 2(7 ,.Xدن @ر 2از دو" 2اروF>"\ #6 . F]" #C
Xر -را #ه! دار \ L-ن وه #ا F7در c79رد #$اpت Zود دار.
ق د Iا ا F7 ,د رارو @ # ,6J. Cا @ Fوه F@ ;7 ," 3$ 2دم #>$\ن و د . Zدر F>6در اpت >@ Zر@د وه@ # B 2ا #>$ .8 2اSب
,6J.ر" ,ر 2را '7 .ره 2ارو@ #Cرت %م ا@Sت #$Xد Zدار.
ا y7وه9 # 3$ 2ا @ Fا وز د-ع در @ Fه F@ ,6 F7 I@ !" #>$ 2ا
ر" tuر .راJ% . !B%و@ Zا در ارو #: Cاpت ,9 Zم وZ
7 3$ت ه! ود اردL .ا F@ #$ا]دۀ وه # B 2در Mدا #$Xار# Z
و ا? 89م # %را @ا 2اEام \ن و sPد Zا\ "9 .ن ا? #$Lر#
@ا>@ 2ر @د وه # B 2را در دا :9 MXد Zا ،,و #6 #در \ Sه! و 2ها#
از Zدار 9 ،در @ا@ +ر Zا>9 ?9 Fورن @>ر @د' Zد F@ ،د-ع @
دازد.
;7 -1در و ،#>$ 2"7J- ,Lه>ر @ # B 2ادارات #>$و F@ ;7ا s6د Iدر ,Lر M9 Eو اد ،i_X
رادوژ> #و و i_X sLد ،Iز @ا\ 2ب در p6ت J @ F$@8 ،M%ب D9\ ،زJI 2ت" ،ت ه 2د #: Fو
9 ">7ا
ر.#9
2
Department of Defese Directives 3025.1;3025.12; and 3025.15.
-3ا #`:@ Fاز ا\yت ود دا ر Jy ،در @ در #"@' 2@ Fود دارد F@ # B ;7 (١) :و# B ;7 (٢) ،#>$ 2
@ Fادارات د # >6 Iو ): F@ # B ;7 (٣ﮥ .#>$و #ا در 2@ Fه @ \ Fmدر اpت Zود دارد از. 2
78
;7در ,6ه ,7J- 2و cuو در p6ت Xص د Iاز $ﮥ Yر" 2رﮥ اردود
د' Zدً @ .ء در ارو: Cل ا( F7 ,و9م ه 2اردو در و @ sLا0 #$$ن رت و
- M-ه ZI' ،#Iه(@ 2رگ وL 2S F@ ;7 . # ;7 Zgن '@ #>$
وج زا در ارو Cو ه@ 3$ 2رت %م در ,:- 0ه ,7د9 Z
دار #> .از F6ه F>.X 2در \ن اردو @رت ر Y Fر ,اSم #ده %رت ا,
از Xت Pور 2ا :#-Pا? ا Xت در ن p6ت @ ,ر 0ن \،#:+ 2"-
J6ت 9ور #و ا%ب 7ران PورC 2ا' Fد% 2"y .ۀ \ن '9\ F@ F$@8ز2
و Xت 9ا
ر #9در ن ا%ب 7ران + ،ر> Fدر -ا X 0 Fت زد
:ل ا .وه ! # B 2ا Xت و #6هX #د " 7ۀ \ن ً.X ،در
X F6ت . #>$ #96
6ﮥ د F>Iوه 3$ 2اy7ا در \ن @ F@ ;7 ،' F , X Fوه 2ا 26 #
7 F@ Jد وه : 26 #B- 2رو@و ا،,
ا .,در '7ره ،#اً 7 F7 D+
اردو ,Lا X !B%ت ا 26 #را اSم #ده .در F:_L tرد 26وًL- ًL
MC ?9ا ' F89 # B #د@ .ود> Fا ا @ر ، # B s@ 2p@ #I
و>@ #ر 2وه 3$ 2در 0را Zه @ '@ ,دا Fو از ظ ف kl M6
@ا 2ا '> . Mهmن در ن \را " @رت %م از ;7د #%-ان .ف
7 Bد .ا'7 y7ره 2ارو #6 #CاBر دار F7اردو '@ #'8ازا را @ز+ ،7 2ر>F
در \ن و ا D+وه # B 2در ن \@ 2(Eه 2ل ٢٠٠٢ا 7ر را 7د- ; .ق
در ارو Cا ا F7 ,از وه:- 2ل دا , X MXاردو @ا .8 0 2ا]د' Zد ،در
.ر 0 F>9ا]د Zاز رد #$و وه 2ا6ط در اpت . s Zدر اب @F
\را " #>$ 2روش ارو- 26 9 "9 #Cق دارد ،زا ارو Cدر اب @\ Fرا ">6 Fود \"
@(ر ا@S9 ،ﮥ ا iدارد .اp6 y7ت \ر " @ F7 @ # ;07 2در 70ت 9ا2
وه #C 2و . M6 M@L # B F
%Bوه ا" *ر "5,ا %Kو]
@JXف اpت ۀ ا > F7داراX 2ر -را #و و"L 2S 2ن 2(7 g
2" >6 ،ارو@ #Cرت %م ا >ت @'@ 2ا 2اSم Yر" 2ا ,ز
و #+در اXر دارJ% .و @ Zوه ،# B 2وه tC j$E 2ود دار F7و,
ا ,و":@ +ۀ ن ا'7 .,ره 2ارو #Cاز ت 2وه:- 2ل دا , X MXو ا6ط
ا در اSم Yر" 2و F , X F@ #+ا@ .ر 2از دو" 9هز ه! :9اد زد 2از
J>'9ت # Bرا در دا iX MXن ]6د Zا8 F@ .ﮥ اpت '7 ،Zره 2ارو#C
] F@ Bس ن دارا9 2ا $@ !7وه@ . 3$ 2ر 2از '7ره 2ارو @ #Cا7ن
#"J9را @ا9 2ات رو ، ,زا و ه #-7 # B 2ا@ 2ا 0 2اEا #از
FHدر اXر دار .ا ،"\ y7وهC 2دۀ @ ،F]]Xا 2ا و| c #$X j؛
دIانJ>'9 ،ت زرهار وا@ F7 Pا 2ا Yر % 7 ,ا@ ،ود> Fا ا
@ #:ا 2اEام \" در .رت Pورت .
'7ره 2ارو #CاJ>'9 2p@ y7ت و ه:- 2ل ن F@ 9 7 # F>9د-ع دا #$Xو F@ ;7
Yر"
@ #>$ 2داز .در % 2"J9 6ۀ 2%ز 2و \9ور 2ا وه در
دس I #8$9د؛ در ,886در @p6 :ت ا :@ "'8ان ا@ #ا 2اال _3
وه اغ Iدد .از ا> Fا'7 y7ره 2ارو F@ #Cا د "9 F7 MهX 2ر #زد
ود ار ,L ،ا !B%وه 2ا6ط ا 7 Mد Zاً @ ،ء ر" 2ا #7از ا ع @F
79
د#ور9 7 Z9 تJ6 تp6 در7 2"9L FS در. 'دZص دادXط ا6و ا
,y7 ا.,X M اش را#+ع و- د2! ~ د ا هX از:@ \ن،لy @_ر.
مL در+ و, ا, رY مS ا2 \" ( @ا،I ن دB F تJ>'9 ط و6 ا2وه
.# B ;7 M% تp6 و در+ع و- د, رY 2 هF6 ً در.X ، ا% ,E
دار#.E 2 وه#C ارو2'ره7 F7 , ا اZ تp اF@ , صE@ ق- ;
# B F tC 2'ره و7 :@ . : #+ ز و, اj|م وS ا2 @اF7
، اZ] د6 ، دار#p+ @ﮥS9 ور(م9 P @ Z رزF@ ;7 j|م وS در اF7 را
#$Xت دا$% 2 @ا# ا,ن دا وmص و هX M- , از ز@ ه و ا,|]6
د را درX Rijkswacht Gendarmerie 2! وهS$@ F> @ود.ور(م9 P @ Z زر,"
،! دg tC @ اش راBundesgendarmerie 2 وهD+ و ا,X M ٢٠٠١ ل
،
اGuadria Civil ، اCaribinieri ،Fا- Gendarmerie Nationale #و ه
Jandarma ،لI9C Guarda National Republicana ، هKoninklijke Marechaussee
, رY 2 ظ @ا0 ازF7 > # # رو از دل وهJandarmeria وF79
"(ا و ازS و3$ بX #$X @رت، اi #% \" @ﮥ: % #+ و, ا
:@ در: ا وه ( زد. اs$_ بX F % , ا2 هD8 ن وL 2اا
# را از ظ @(ر, X MXل دا:- # B 2ل \" وI9C ا و،Fا- ً در.X sLا
از وزارت#u( در |هF>6 در# B F 2 ا وهsL از ا2 در @ر. اZ دZد%ا
ر7 # ت889 j|ا و وL 2 در ا ااF% وF$X دا2"9 @ وزارZ روز# و،ع ا-د
درL y7 ا و اs$_ بX #$ , ا,:P @ ًء \" از و.2" g f+ ً در.X ،>
مS در اF7 دS را ا#9راE از ا#% اFS درF7 ،ات ا9 j'7 F@
.' م9 ] #+ و, ا2" رY
مS را ا#+ و, اj| وI دtC j$E 2 وه# B F tC 2 @ ا وهZوJ%
و2" tC 2وۀ وهJ% @ #C ارو2'ره7 از2 @ر،Z تpف اJX@ . ده#
2 ه6 وا2 دارا#$ tC 2ً ا وهg . دارX@ ( #$ tC 2 از و#$
از2 از ا در @ر9ا- . ا#ور9 P #$Xت دا$% ول، هZد:ق ا- ; و07
Z د#+ع و- دj| \" وF@ F7 # ص اغE tC 2 از وهF$$> 'ر ه7
Compagnies م,9 Fا- ص را ان درE tC 2 وه0 لy ., اZ
Spéciale ول وپ7 ,9 صE 2 ه6 و واRépublicaines de Sécurité
Guardia di در ا @م،d΄Intervention de la Gendarmerie Nationale (GSIGN)
د ' وBundesgrenzschutz @ ا @مML F7 Bundespolizei و در \ن @مFinanza
Compagnies . اغ دGrupo Especial de Operaciones م,9 در ا
F]| و2] ا#$ tC 2 و2 @ا#ط ا6ۀ اL @ Républicaines de Sécurité
F>6 در،' Z "! @>ر @د2ص و ز@ء هE M- # اj| و در و
tC رت از% Guardia di Finanza . Fا- #ور9 P 2 ه6ﮥ واX GSIGN
از#u( و# B رX @ دLول وزارت ا7 ,9 F7 Z @د#ص اE
, >! ا9 j|وۀ وJ%@ #C 2 ا و. @'ر وF % 2 و وه3$ 2وه
@مF7 رال- tC '"ر2 در \ن و., دار اZ"% ( را#+ و, ] ا6 ات6
2 ه6 وا2 @'ر ود و دارا#ور9 P # "! و ا2 از وه#> د 'دGSG 9
P 6 واGrupo Especial de Operaciones و. # و ها2@ #%- صE
. ا#$ tC #ور9
80
اV>,رات
,|]6اpت Zدر @ا@ 9م ااع "9هL 2ن @ ,و >! از :ﮥ اEرات P89دارد
9 9ا 2اEرات @' 2را ا%د7 Zد Zو \ sور 2اEرا #9را او 2@ ,د "9 F@ 9
ه 2ا P @ #6ا ,دا Z F9 #$Xو @HI Fار 2در @ DEاEرات ،ا ,Lو ( F
دوام داد Zد .وزارت د-ع ،د-ع از ز و +و ا >ت ;7ه #>$ 2را " 9 FXدر
f_9ا 29ا ،#$ ,ا@ #$ 29ا 2ا ,و ،#+ا 29د-ع #$و ا@ 29ا2
د-ع ز و +و ;7ه #>$ 2از f+ا>'ف و :9ﮥ 9ا 2ه 2اً.E ،#
9ا" " ,رن @\ Fه #" #از "9ه : 1 . ;7ﮥ اEراB @ #9ۀ در 6ل
9ا ;9و "9ه 2ا%ر ' FXد F@ 9ز " 2ه 2ا ,ز و+
اب داد Zد ; tY9 .ر ,اEرات 9 P (7 ،#$ور ،#$ #ادارۀ $: M$9ت
ا ,و +و ر ,|]6 ,ز@ ه و هmن Lۀ 7ر 2اEرات ' iوزارت د-ع @ا2
2
رز9 @ Zور(م % 2"yۀ ا 9ل .
اEرات #> M% M@Lاز $ﮥ @@ !" sا 2ا ,ز و F@ +ر ود .دM@L #
ا%د @ Fه ا >ن اEرا #9رد ز @ط @ Y Fر ,و هoه9 #Iم 2"J9اEرا#9
در ; YرE@ ,ص ،از %P F$ت 2$7ا 2ا M6 @ F7دد@ .ا@ 2ا Zااز2
; J9ش هoه~ @ د ه 2ا@>ر \ (L @ F7 2ن و 8رات در ،@ ,8@_9
Pورت د' Zد ,: @ 9ه 2د> Fدر 889ت زده! I7 ?9س 39
Zا M.6 F$g ،,دد' Z\ .ن Xاه داد \ F7ا ا در اpت @ Zرً tuا 8ر
ۀ اEرات F@ #$زود\@ 2ورد9 # Z Zا و .Xا ا در ارو\ #$X Cن اF ،,
F@ "9د F7 #$ارو@S9 Cﮥ FB6J M@Lا 2در 6ﮥ 'ر ,7اEرا #u( #9از
9 P 2"J9ور(م دارد8 F@ F>$@ ،ﮥ اpت Zدر \ Sادارات اEر 27 #9ود
دارy .ل Xب ! ،د اEرا- #9ا Fا F7 ,در \Secrétariat Général de la S
DE@ 2"J9 Défense Nationaleه #% 2و اا@ Fuه! هoه~ #د و هoه#- #I
@ ادارات @ %Pت ا ,داg\ #$Xز .@ #
e,B
@ا7 !89 2ر را Zو رو" #]$E 2ود دار+ ،ر> Fز ه j$E #رزP @ Z
9ور(م در اpت Zو در ارو' Cن ه .اpت (@ D0 @ Zرگ %ر "C Xو
Y9ت اش @ا9 7 Z9 "9 @ F$@8 2ور(م د ,و FSCم '7 .7 #ره 2ارو #Cدر
+ل ده Fه @ FH 2ااع "9 j$Eه9 2ور #رو@و @د Zا و ; F$$ا@" و
ز " QE 2را F:9و ا>'ف داد Zا .اpت "\ Zه! ا7ن @ ا6ل M%
9 7 Z9ور #رو@و ً @ .ء \" @ Y9ت و 2"Cا @ F7ا"9 @ F$@8 2
ه FX FH 2ا اJ.ح د Zو \" را @_ره "9 @ FSه% 2ر ز .وه2
@ DEد-ع و ا ,ارو Cدر Yر ,ه 2ا ,و #+از S9رب "X@ #ردار J% .وZ
@ا ارو Cز ن ه #را اSد د Zا ،,وه F7 # B F tC 2از \" ان
ا]د Zه7 j$E 2د ،ا "9 F Fدر Yر ,د #%-و F>$@ ،#+در Yر ,ه 2د0 2Iن
"0 @ -1ر 9ا 2ا+ (١) :#ح اEر : #9و زر~؛ )\ s (٢ور M$9 ،2و !"-از "9هZ8@ 2؛ )QE'9 ،j'7 (٣
ه ،,و اغ "9ه 2در 6ل |"ر در 9م 6ود #9$%و )[( اJ+ع ' iاز و ,:Pدر دا MXوزارت د-ع و در @ 27
دا #$Xو Xر.#
2
Strategy for Homeland Defense and Civl Support. Department of Defense,Washingon D.C. June 2005,
pp.20-24
81
اSد kت@ ،زز 2و Yر ,ه F7 3$. 2اpت Zه ا7ن در Xرج از '7ر Xد @F
\ن رو@و .
رو" ،#9Y9 2ز #و 2>-ا> Fاpت Zو '7ره 2ارو #Cر داد Zا 9 #ا
اس ر رم ه و +زا M:هL #ار @ F7ا9 "9 ,-'C @ F$@8 2ور(م 9 klم
@ Zا_@ .ر Xص@ D8 c M$9 ،ا 2وه DE@ 2د-ع و ا 9 # ,ا @ Fر
@" +زا ," M:ا ,و د-ع ز و h +د.
82
دوم0H
"دع
" ه%
W%+ا/ول د,K/
Dr. Hans Born
ر,671%3
F@ رو2 هD0 @ ه#ا7 د،2% وF-'C # ا#C اهاف- ,:ا وز @ و
F@ j. زااF9 ،#P ار, 9 ل وJ8 ا,|]6 # j| از و9ا- . ر@وD(ا-ا
Z ولH ور(م9 @ Zت و رزk !>9 ،,S @انF@ ;7 ," F 0 >د$%
B #%- دDE@ MX" در دا:- kl ;9ا7ول د7 رB@ @ #ت اB6J 1 .,ا
, وF>"\ :,; ا ا9ا7 د#@ه6 هف ازM- ا2ا- در. دF-
دمcE در @ا@ ن، دارZ":@ را# ا#C X #$% و2 !9 ,6J.
@ ;9ا7 د,"اب ه دو9 ~ ان% F@ ، از \ن9ا- 2 . Z@6 د دمX 8 ,:- M #%- د2":- 0 .رت د. رنC ?9 #%- د2 ه,:- ول7 رت وB
# ت ا$% و#9راE ت اX ،# B F 2م ه9 (و،26 B- ،tC ،# B 2ه
م9 نm و ه7 2(ح ر+ راM> وFS ه#C ; @ "رC . #E
'دZاX M> # " ز9 #رC رتB .@ F دا,L ا,9 را, اDE@ 2" ز
،# ،MC ،"C :رت ا از% "\ ار ده وL DC ,9 ۀ ا ز " را% ﮥhC F7
.F$ ا2 و ! هMت و7ار9 ت و$%
ل6 د درS9 F$6 ; از#%- د2":- 2p@ #رC ;9ا7ول د7 عP Cدر ارو
از2 @ر#$% و# 2 در اا2ان ر% ا0 F7 ود دارد#]$E Mp د3.,ر ا%
از2 در @ر2 ار,]$> 2>% @ F> ا,E :ار داردL #C ارو2'ره7
F@ s را#" @ ; (لI9C ،
ا، ا،2I ه،Fا- ،!S$@ ، )ه#C ارو2'ره7
2 ; اردوF7 ان اI 2 @رF>ر+ ،, اZ ان% 3$ 2; وه9ا7ول د7
ول7 M@L M>' F@ ;9ا7 از ظ د،2 ار,]$> 2 دارا2 @ اردوF8 F@ c$+ داوJ
ً 7
Dه7 3$ 2 وه# و@(ر,: در و# % @رتFH در ن دهﮥF>ً اk .
را2'@ j| وF7 دFاX "\ از9 Z \نc FY ا., اZ \ @د2 اFB6J M@L
@ ًyk . زد# را >ر# B ـ# ?@ رواF و @دMC ه ازFاX 0 .م دهSا
@ # B تY9 و2 ه>ر#رC ; و9ا7ول د7 #$$ @ ا# B 2 ه,:- D(ا-ا
;07 2'ره7 ,L ً در.E FY ا. # ط9 @ه! ارj. @_ر زاا#$$ا
?9 F>ر+ «#>$ ; و9ا7ول د7» ، @\نZوJ% .7 # ق. 9 وCدﮥ ارو9` ا%
1
See, W. van Eckeln, ‘Democratic Control of Armed Forces: The National and International Parliamentary
Dimension’ . In H. Born, P.Fluri, and S. Lunn (eds.), Oversight and Guidance: The Relevance of Parliamentary
Oversight for the Security Sector and its Reform, DCAF Document No. 4.2003.
2
See, H. Born, ‘Demokratice Control of Military in the US, France,Sweden and Switzerland’, iín K. von Wogau
(ed), European Defence for the 21st Century, 2003.
.FS @ 7HاX و ا# >6 ,:- وﮥC @ 7Hp او2 دوF>ر+ ،h " و:- ،لC :ر دارد7ع وP F @ ً9% #@ه6
See, for Exaample, R.D Behn, Rethinking Democratic Accountablity. Washington D.C: The Brookings
Institution. 2001.
3
See further, H. Born; K.Haltiner, M. Malesice (eds), Renaisance of democratic Control of Armed Forces in
Contemporary Societies, Nomos Vergasgeselschaft, Baden-Baden, 2004.
83
ز ن ه @ 2ا 9 ،#$$و ز ن ا ,و ه>ر 2ارو Z j:9 ،CاX ،,ار
ا6J.ت روا@? # B-#و f@_ ،# B-#>$ا.ل د7ا #> ;9از ا?
@ا ,`% 2و ادgم .ا ا ً.Eدر '7 ,Lر ه #7 :@ 2در ارو2C
2(7و F7 #Lروا@? # B-#ا _@ F@ fا.ل د7ا ;9و ن @ Z'Eا،
.ق ML .7 #ازا6J.ت @ DEا ,ا sا+ F@ #8ح Lا ا #ن Cدا FXا و @F
ا HIL F@ c99اران و ارن 3_ F@ #>$وزارت 7 ,6J.ول @ دو ,را داد Zاً @ .ء
7ول #>$و د7ا 2":- ;9د@ #%-اY9 2ت ز >6 ،2ارX 2ب و @ا 2ا ,
در _ @ 3ا #$$و P #$ورC 2ا' Fد .ا M-در Lم اول در @رۀ \ن ا.ل 7ول
د7ا F7 ;9در _ @ 3ا_ #$$ح @ ] # Mو @ً:ا @(> Fم و ا.ل
7ول د7ا ;9در _ F9 #$ 3اش را Hول #دارد.
,K/ول د/اB g%`K W%+رم 8L %*+ۀ %ا&
@ در Bدا ? ,در 6ل 9ا #در "ن ،ا ; ا #6ا7 F7 ,ول
د7ا F7 #>9از ,:-ه 2د #%-در ه دو. ,رت Iد @ ،و ,6Pدا .@ Fدر
1
_ @ 3ا #$$هف @ Z%اSد F7 @ #9k @ 2`-در \ن ر اLد 2و ه>ر]I'@ 2
و 3$.و kت !76د @ .در - Bا اهاف ر 2از ر " و :ره ?9 #ار"2
@ ا Z j:9 #$$ا 6 F7ود 2را 9 7 # :9وا 3Pز #C FI0 F7د #%-ا@ 2
@(رگ ن Xادۀ دو" @ 2ا F@ #$$را Zاا FXد@ .ود>@ Fرت %م ]:9 0ت
@ا >6 2ار>@ F % 2ر ' F-د:9 ،اد ا #7از \" @رت Xص از @ DEا ,
د\ور) 2ول ذ FB6J Mد(.
در دا QE'9 .X M$ ! MXاز اه» ,د7ا X ;9ا . ,رت F-
ا $ 9 ,در Z F- 2و Y9 «3$.د )(ارش ا>'ف @' 2رخ @ ٢٠٠٢ﮥ
ا>' @ .((UNDP) M$ #-ارع @>] Fرۀ 3$.د7ا ، # F7 ;9د7ا"
@C # ~ F@ I> Pداز D8 @ M$ ،ا7 #ول د7ا ;9اردو ،tC ،و
د Iوه 2ا @ #ا 2ر @' 2و ا 2'@ ,ا.ار #ورزد؛ J%و\@ Zن ; M$
2
F$$ا.ل >6ار 2د7ا ;9را در @ DEا + ,ح ر(. # 2
1
W.van Eekelen, ‚Democratic Control of Armed Forces: The National and International Parliamentary
Dimension’, in Bonn et al, 2003, see note 1.
2
UNDP, Human Development Report 2002, pp. 85-100.
84
Bرم ه و %ره" 8,ار" د/ا W%+در > Eا%K
8ول ):(١
1
s
رم: /ر
ز ن
ز ن @ M$ا 2ا ر »@6ه #اردو را در @ا@ #>$ , >6
$ﮥ ٢٠٠٠/[٧«.7 # Y9 cE
" )(UNCHR
)(٢٠٠٠
M$ # % sS
Cوام ا>'#-
)(UNDP
ز ن
ه>ر2
)(OSCE
M$
ا ,و
در اروC
را 2اروsS ) C
Cر(#
'ر@ 9 ,7ا2
(PfP) 3$.
ا9دﮥ اروC) Cرن
ارو(#C
$ﮥ ان '7ره2
ا >#
:ﮥ د7ا"
$7پ در
»@6ه #اردو را در @ا@ #>$ , >6
$ﮥ ٩/ww«.7 # Y9 cE
)(٢٠٠٠
ا>'ف
»7ول #>$د7ا ;9اردو tC ،و د( Iارش
وه 2ا () « #ارش از ; F$$ا.ل @'2
>6ار 2د7ا ;9در @ DEا ,م @د(٢٠٠٠) Z
ا(,
»7ول #د7ا ;9اردو B F ،ن درا M:راF@ s
و وه 2ا #دا #$Xو هmن Xت Fه-# 2
ا ,
اEرا #9و ; ?9 F7) «tCد Fاز # B
)[(١٩٩
ا>6م Z QE' #$]9ا(
١[٠٢
»7ول Xت ا ,دا #$Xدر را] 2رش
)(١٩٩٩
دو" `% 2ارو«C
»7 Y9ول د7ا ;9وه د70 #>) «#%-ت 7ر2
از hCه F7 #-در @ ﮥ (١٩٩[) Z QE' PfP
ا(,
': X QEر "C7گ " : FP ,اا٩ §،٢٠٠٠ 2
»@6ه@ #L #ا ،tC 2اردو و Xت
اEرا (...) #9و Lل ا.ل ا%اض وا#
در @ا@ 2>% , X
»ا #L ,%+وه 3$ 2و وه 2ا JC #ن (٢٠٠١) M%
از او 2ا ر #Lدو ,اس د7اQuebec #
«
وار
»ا>7 Fول ،#>$د7ا @ ;9اردو و sPا J%ﮥ
)(٢٠٠٠
و ]6د«
اF X
»7ول # B #C @ #>$و د #%-و @ن
ا #وا 3Pوه 3$ 2از ار"(٢٠٠١) #C 2
و و|"\ j
1
Source: H. Hänggi and T.H. Winkler (eds.), Challenges of security Sector Governance, LIT, Münster, October
2003, p. 14.
85
ز ن، 28_ 2" از ز2 اZ% ?9 نm ه#%- د2":- ;9ا7ول د7
،(EU) Cدﮥ ارو9 ا،(NATO) # ;J9 ز ن ا،(OSCE) C در ارو2 و ه>ر, ا
ول7» C ارو2( راPfP) 3$. 2 @ا9 ,7 @ ﮥ 'ر.#> ﮥ ان ا$ وC ارو2را
sP و,`% 2 @اSine qua non ( « را ; ا#%- د2; و ه9ا7د
2 ﮥ »اا$- در،, "گ در @رۀC7 ر: ازu9 ,@ Cرن اروC 1 ., اZد
(...) راتE اردو و ا،tC #L #@ه6 @ 7 2'ره7 F7 ,X QE' «٢٠٠٠
دﮥ9 ا،F79 ,L در.« دS را ا2>% , X @ در @ا#اض وا% اM. ا#Lو
2 رو,. ، ZرC " گ راC7 ر: F> ز9 F79 @ Fد9 \ن اF7 , اZد7 7Y9 Cارو
در ن2.# ! 9 ﮥ اردو در$Xم ا% ً.X ،د7 اهE زg\ \>'ر را,
2 راF@ # از دو"« ]ر2 اZ% در, اDE@ @ ;9ا7رت دB » در @رۀ٢٠٠w
،tC @ ً.X ، # P89 ; را9ا7ول د7 F7 ! د89 C ارو#رC sS
ح+ @ ١٩٩[ در لC در ارو2 و ه>ر, ز ن ا3 .# اB- و#9راE ت اX
در#%ح اد ا@ا+ در ا.,اH 9ا- مL ; # B-# 2 هF ,L در#$:در ا
راتEن اm و ه#$X دا, ا2 و وه# B F ،# B ;9ا7 د# ول7» @رۀ
2 در @رۀ اF7 2 FI «# # ﮥ »ا(ا$ ا و4., اZ ZS «tC و
ه]! و ه'! ا2 هDE@ در. اردFu ارا#9'9 , اDE@ ;9ا7 د2> ار6
:رت ا از% F7 , اZ @ن#%- د2 ه,:- ;9ا7ول د7 #ت ا79
ت؛L اوF در ه# B رتL 2p@ #L #>$ رتL ]ق9
؛#$$ @ ا2'@ نL رم ه و هاتF@ 3$ 2 وهX F@وا
؛3$ 2 وهMC 2 ه2 و \زاد2'@ ق86 ام6ا
ود8 F@ ZL ازZ ا]دs ن وL #u اا2 @ زهZL از#$X ا]دۀ داf-ا9
2د- ق86 دم ازX وم2'@ ق86 نL \ ( و3$. ل% اX
5
. ن#%ا
•
•
•
•
را#%- د2":- @ ;9ا7ول د7 از#.X دل#E' و3P واj:9 F>@ود
. دQE'9 « را انM:زا+ "@» و# % ل. از ا2 اF د# و،ل دادy ان
(ارش ا>'ف،#$$ ا>'ف @ ا2? ادارۀ @ @ا9 ٢٠٠٠ @اس ' ۀ رخ
M را @_ر ذ#%- د2 ه,:- ;9ا7 د2> ار6 ل. ا٢٠٠٢ رخM$ 2'@
: F.JX
@؛cE ن, @ در د# ا2$7 ت%P @ #" ,6J. •
2'@ ق86 F@ وM% # و ا#$$ن @ اL F@ f@_ @ # ا2" • ز
@؛Fام دا6ا
1
Parnership for peace Framework Document. 10 January 1994; availabe at
http://www.nato.int/docu/basictext/b940110b.htm; Council of Europe’s Report, 12 June 2002, AS/POL (2002)
07REV.2, point 34 (concerning Serbia and Montenegro’s membership application).
2
See also ‚EU Backs Turkish Curbs on Power of Military’, Financial Times, 30 July 2003.
sS 2 دۀ ]رش را. # Z ار3$ 2; وه9ا7ول د7 2( ا @ا7 د7ر7 F@ ً. , ا ر-3
C ارو#رC (AS/Pol(2005)15 of 22 April 2005)
دFB6J
4
Quoted from Y.-V. Ghébali, The OSCE Code of Conduct on Politico-Military Aspects of Security (3 December
1994): A Paragraph-by-Paragraph Commentary on Sections VII and VIII (Demoratic Control and Use of Armed
Forces), DCAF Document No. 3, Geneva Center for Democratic Control of Armed Forces, Geneva, March 2003,
p. 17.
5
See also Ghebali, The OSCE Code of Conduct.
86
ه! در،@ رX در ا2 اZ @ @_ر دs@ و# ا2ارHIJC F@ s ت را$:
c99 $
ل و @ د8: از ; روشZ @ @ ا]د, ا.F % و ه! دم, >6 رXا
F % DE@ ,S ل. هن اs@9 @ # ا2 وهF7 ,\ ]"مF@ ا.! دB9 و
, c ر%] @ور و ا6 , داB @ درF ا، ا, >6 2 هDE@ I دF7 @
؛#$ , اF@
2 و وه#>$ ا ر2 @ او,6J. 3P واc9 اF$$ @ @ # B-#>$ ?@روا
ﮥ: @ ?@ و روا#%- د2 و وه#>$ ا ر2 اوM@8 2"]$> ق و86 @ ،#%-د
اار @؛2'@ ق86 F@ ام6 و ا,-] ]6 @ #
# ا2 وهM9 ت و$% @ را# ول7 ل%ِ ا,-| @ #>$ ا ر2او
@؛Fدا
!" وZرت دB را# ا2 وه9 @ F \ا دا,-| @ ا >ت و# ﮥ: دارد؛Fu ارا# ا#C 2 رو# @ در2 اZز
ع9 @ م ده وS ا#>$ و|]ﮥ ا @رت9 @ @ \ زش# اMC
"؛$L ل زن و اF@ ز ـt>: اs ا
1
. ML #$ و28_ 3$. F@ Zد:ق ا- , زان @ ار#C
•
•
•
•
•
•
دSا ت اLق ا و ا8 اM@L ، @دن \نZmC @ود،;9ا7ول د7 2$7 ل.ا
! در9 j. @رت زا اF> از ا# و.د7 اهX ;7 #$$ و @ ا#$ تkد ه! در%ا
ا ا،' F- #$$ت @ اY9 ?9 ZL ازZ ل ا]دF@ #%- د2":- @ F_@را
رنC D8 . Y9 ` را% , ه دو2" >6 رتB 9 , ا#$ 2"رC F@ @ط
-6 ت$% را در#$ 3$ 2; وه9ا7 د#@ه6 9 ,ورP و#6 صX @رت
M @ رنC رتL 2. Y9 #\ فJu و اCدﮥ ارو9 ا،9 ، M$ ااف,9 3$.
F>]وت از9 #@ ،@ #L@ #%- د2":- @ # # >6 2 !9 2 @ا#@ه6 2ر
.#$$ ا @ ا#$ 2 ه#C ,9 J
ً 7 \
&')& د%3 رن در3 E9B
'پ7ت ه ور70 و د ر#ا7'پ د7رن ورC :, اF] M00 وF>ر+
Z :9 ود6 #%- د2":- @'ل, دو2":- ول7 وF زp 2"6J. 2 @اF7 ,ا
!76 ZI "! د#$X ; F@ 9 F- #9]'9 ; ا از9 # رنC F>6 در.,ا
مS @ \" را اF7 # اF]| وF M F7 دارi' 2".X #`:@ "\ ،@
9 f+ دم را از2 هFاX "رC .رتB ل%ا و اL و9 ، از دم# :ده
و3 , >6 @ IS رنC :F.JX . دار# @ن, >6 >د$% از,Lا و اL
. دم
1
UNDP, Human Development Report 2002, p. 90. See also UK Department for International Development,
Security Sector Reform and the Mangement of Military Expenditure, 2004, p.46
قJ+ ا3$. ت$% Y9 ] و6 م ااع9 2 @اF7 , اZ ل:ح اJ_. ا# % @رت3$. ]6 ت$% حJ_. ا-2
: دFB6J M ذ2 هF ر.'د
H.Born, and H. Hänggi, ‚Governing the Use of Force under International Auspiece: Deficits in
Parliamentary Accountability’, in SIPRI Yearbook, Armaments, Disarmament and International Security,
Oxford University Press, 2005.
tu از ر,رت ا% F7 Z دZ ار# م8 9 $@ F@ , >6 F8 در ا. داردj$E #: j$E 2'ره7 در, >6 -3
. # Z? وزان ادار9 F7 #9! و وزان و ادراB%را. ،"ر
87
@ود> Fا وز ]' Fد , >6 F7رن @ د7ا @ ;9و @L @ 2رت اش،
!8و # ،!8 gاز اراد Zدم @ ،و #دو" در +ز Xر -F8ااuﮥ ن از
ه! -ق دارJ% .و @ Zا: ،ره+ "@ #" 2زا M:ه @اB 2رت Cرن ود
ارد @ ً.X ،درBدا ,ا>+ FزاL M:ل Zو Xر +زا #L M:وCر#
در ; د7ا @ #د7ا #د- Iق دا@ .@ Fود> Fه ع رم @@ #.Eا2
روا@? # B-#>$ود ارد ،و #در ا ,Lا # % ,8-د ا F7 ,د7ا" @F
ا.ل روا@? # B-#>$د7ا#9
B . @C iرت Cر DE@ #ا @ ,ا 2د7ا ; #ط ( Sine qua non
. condition
Bرت Cر #در اس @>- F Fر وا@C #L ,6J. (١) : Fرن , >6 F7را
@@6 Fه'>@ #؛ ) ,$@L (٢ا%ل Bرت و ) (٣ا> \ FاC 2`%رن از 0ن #6 jL
@Xدار ا , >6 9را @@6 Fه #وادار .در Sع ا >- Fر ) ,$@L ،,6J.و (jL
:ر @ klاB 2رت Cر Z FX #ا.
>ر اوL #L ,6J. ،#رت ا%ل Bرت @ Lن ا70 @ #ت '7 ; #Lراار L .رت "C #رن ا ا , >6 F7 ,را QXزد ) >(م c$ا%د(،
@د"'C Fد 2اش را jLزد L c9ا را @ f:9 Fاازد@ 1 .رت %م c$
ا%د C ! ,.X "9ر ، #زا در Bم ر ،#در اp6 y7ت ر" tuر
?9دم اEب 'د C ?9 Fرن .از ا ) "6J.وا%ر ا]د Zاز 9 (,6J.م
,6J.ه 2د Iاز , >6 f+ا8ق 'د @ .درBدا DE@ ,د9 # #%-ا!
B 2"6J.رت Cر #را @_ر ذ:! QE'9 M
•
•
•
•
•
•
:&' "5,%2Nا" #"6J. Mا F7در ا M.در 9م F6ه, >6 2
. f_9 M@Lدر ا'7 y7ره ا % "6J.رت ا از f6 :ا@>ر L M:9ا،
_ح 7دن اpت ،ا`6ر ا 2`%اا Fuو 7ر ان \" @ا" 2دت ده ،#ا`6ر
:ﮥ ،#د $: F@ #ت F@ f6 ،2را Zااز889 2ت Cر #و 9 f6و
ا F%ه.
,K/ول د QE9 f6 :و @ M:9د # Fد #%-ـ در _C 3وا "C ،وژ Zه و
" ,اﮥ اJLم؛ B f6ر 2رد "'Cده@ 2دﮥ د) # FP #%-در نل (#و د9 F@ #م اد @دﮥ د.#%-
'%ت &/ا" B f6 :\Nر 2ا(%ام %م ا(%ام @زان @X Fرج f6 ،دادن
@ ،,6J.د_X ،Fا MC F F7 #9د8 ، #%-رات $%ت ،#I
7/Z Lول ،ت ز ن $%ت و f6دا @ا 2دار @ @زان در Xرج.
8+ار/ت د'& :ا$Xﮥ Cرن در L @ # , >6 !9ارداد ه F7ز @ 2ا2
و Mرا ،7 QE'9اEب اد #9pو ارز@' - #ت.
&)%3ا &,%Kو اKد -7B23ار"B ،M:9 f6 :ر% 2م Bر+ 2ح #Cا ،#
+ح د+ ،#%-ح @ ,SانX ،ر وHIJC /ار 2و ا.# B 29
C ,6J. :&^B 0B3رن B @ #ر% 2م BرJC 2ن s@ ,S
@' 2د 6 ،#%-ا ?9 F7 MC #B%وزارت د-ع و اردو اEام 'دB ،ر2
1
M. Laver, and K. Shepsle, Government Accountabilty in Parliamentary Democracy, in A. Przeworski, S.
Stokes, and B. Manin, 1999,op.cit.p.281.
88
89ر Lان F9%از +ف وز د-ع و f6دا 'ر Zرا8 F@ sر"2
.F9%
ا و7 Mول ' F !" ,L ً7ه # B 2را % F7رت از HIJCار$% ،2تC ،ل،
و Mو L DC ,9 ، #Cار #ده.
7H9 JدادJ% ، Zو @ Zا ,6J.ه Bرت CرX F@ #ا ,و 9ا( 2
+ر>ً L F
@ط Iدد 9 ،اا Fuرا @@6 Fه» .'7 #دا Xا F@ «,و|C jر" # f$:9د
" >6 F7را رد @6هL #ار ده@ ،ود ,ه 2ا #-Juو وه.#
»9اC «2ر7 @ #ر ان Cرن@ ،د ،FE@7 ،Fز@ه 2د Iو 9 F.JXم @ sو
ا >ت Cر #و 7ر دار.
%2Nه" ^Bرت 3ر&B
ال ا اC F7 ,رن ه 7 9ام 6ود B ,6J.رت را دار+ ،ر> Fدر @3'9 FH DE
.در ا '7 ٠ M-ر د7ا8_ #ﮥ ارو-CاLس اEب Zا 6 9 ،,و 6ود
"6J.و |B 2"-رت Cر #را در \" رد _L F:ار ده!'7 .ره 2اEب Z
X 2"yر ه 2د7ا"" 2ر 2ر #و Cر M F7 #ارو #@g Cو
#Lو هmن 7دا و اpت Zا) ,ول ر ٢ Zرا .(7 FB6J
ا $:ت از 889ت ه FSراB F@ sرت Cر #در '7ره 9 2و دو" 2ه>ر \ن
@ Z \ ,ا .,ا $:ت S #9889ﮥ F7 @ # #7' ,:-در ل ?9 1 ٢٠٠٢
(7ا @ا7 2ول د7ا ;9وه (DCAF) 3$ 2در ا و C sSر 9 #در
@و F@ 2 M7را Zاا . FXا $:ت از +ف اC 2`%رن 7ر ان 7ﮥ د-ع )
:دل \ن( Z F"9ا .,ا $:ت 'ن ه FI0 F7اC 2`%رن C ,6J.ر#
ا .@ #
@ F7 #9 $: -1ا 2رو F"9د ،در ل \ s ٢٠٠wور@ Z 2د>'9 .ات " ,زد از 9 !Xدورا -ر' ،ور 7ﮥ د-ع،
F % !Bو ا ،#$ ,ا9ق وJ7ن ،رو .
>'9 - 2ات Xص از دا 7و! اف وان ا> 2 `% ،$ه و :ون ر 9 tuو >'9از #@ ,6ﮥ 7ر 9و ا2`%
Cرن و 7ر ان F7هC 2رI7 #س اpت - ،Zا t ،Fو ن.
89
8ول دوم %NH :ه" !,)%ه" &%و ,%/ه" دع دو ه" 8:
.8L
7دا
"ر;0 ,
درi
اF\ن
ه2I
8وF
ه
C
رو
ا
ن
t
! #
Cر#
Cر#
ه' #وF+
"ر 2ر#
"ر 2ر#
Cر#
Cر#
Cر#
"ر 2ر#
"ر 2ر#
ه' #وط
ه' #وF+
Cر\ #راF % 2
F79
@
اpت Z
Cر#
Cر #و ,
"ر 2ر#
Lان ا#$%
Cرن
ر" tuر
Cرن
ر" tuر
ر" tuر
ر" tuر
ر" tuر
Cرن
ر" tuر
ر" tuر
CدZ
Cرن
"9در و,L
C ?9رن
'د
Cرن
Cرن
ر" tuر
@ , Xز,]$> 2
ارد
ارد
دارد
ارد
دارد
ارد
دارد
ارد
دارد
دارد
ارد
دارد
~ دارد
اEب
دارد
ارد
ارد
.DCAF/NATO PA Research 2002 :s
ول دوم ,.Xه F # % 2دو" Z( @ 2را 'ن ه D M F7د7ا#
"ر 2ر-) #ا\ ،Fن ،C ،رو و اpت ۀ ا >( و Dد7اC #ر#
)7دا" ،ر ،;0 ,ه8 ،2Iو ،Fه و . (F79ه #ه' 2و) F+در،i
ا
و ن( ( Z M$9ا@ ،ود>C Fد Zدر در iو ن @' #9]'9 D8دارد.
@ Fه 8 ,$%م Lا #ا 2J%اردو @C ,رن ا F ,د ر9ف ه' #وF@ t .F+
'7 ; 6ر داراC ! 2ر\ @ # #را Z FX F % 2ا @ ،,درBدا ,ا ا ،
7ول Cر #از ; f+هI Y9 F % #C Fدد.
@ درBدا ،# ! ,ا F8وا 3Pزد F7در Bم "ر 2ر7 #ول
وه 3$ 2در اXر ر" tuر ا ،,در F>6در د7ا #هC 2ر #ره2p@ 2
Z !89 F@7 `% 0ا. Jy ) ,را !B%و وز د-ع( @رت %م ; ا@>ر
F7در دو" 2ارو ،#L 2Cدر د7ا": ، 2ل ا ،,و8 ,م Lان
Jدر "ر ،;0 ,ه 2Iو 8و.F
ا F@ #$%ر" tuر واHار Zاً y ،,
@ود ا> Fدر ! ه" 2ر 2رL ،#رت در 9ف ر" tuر ،و #ا @F
]"م \ن F7 ,ا ! ه ،داراC 2ر" ! @@ . j:P 2اL #رت،
I7س اpت Zاز f+اا Fuدارا . 2L ,6J. 2ا ً.X FYز #
90
# #y7 ا0 .@ را دارا,y7 در ه دو اtS از#> درjE حF7 _ح
. زدkY ًP را وا# ر2 "ر#C ا9
از, ع و ا- دDE@ و در#م رB #p+ #$X ﮥ8@ 2 داراF7 Fا- در، @\نZوJ%
(ب اش در6 F7 , ا9رL #9ر. " در9 "رtu ر،,ردار اX@ #: و2"6J.
tu ر,6J. ا9 # رنC ،@ FY اt>% F>9ر. در.@ 9رL ( رنC
,داB @در، 2L #$X jL 2رن داراC در نM@8@ ."ر را ود زد
ً:+ ,$L ا2 هF@7 F> از ا. !76 ,$L ا2" >6 S\ ا_ف درF@ ل٢ ازF>ا
رنC 2p@ @اFu ااF7 ر ودB ا، ج6رن اC اران درHIL م7 وj_ F@
F7 , ا اF89 #م رB را در, دوtu رjL F7 2Iﮥ دC 1 .@ F]ذ دا
ت ۀp و در اC ،Fا- را در,6 0 . داردZ":@ را#$% ان اL م8 "رtuر
انL 3$. تp6 در،I د2"ف دوJX @ ،t 'ر7 F7 , د \ورM@L .!@ # > ا
.ددI بEرن اC ف+ ار#$% ان اL ،t اردو در2@] رت. در2 . ارد#$%ا
دۀ، @ \نZوJ% 3 . ردارX@ 2 زد,"@ رتL ازcE ت ~ ا الp6 در
رال- 3_ ( در#>$ ) !B 2 اردو2(7 رتL ; F7 ده# Z ازt #ن اL ١
F7 هZت ( ازpدل و: F7) ن ه7 F@ F>6 در،@ Fد داX ,6J. ,9 را
# 39 #ن اL ١٩ دۀ.@ Fر ن داX را در اtC اد-ً ا.X ] ٣٠٠ #ا
; ; وز و2ن دارا7 @ ًء ه. ن ه7 7% ازM>' رال- 2 اردوF7 7
و \اF ]ذ داF8 وFu ااD8 @ #C F هt @ \ن درZوJ% 4 .,ع ا-وزارت د
5
.ود زد
&Bر3 &' ه" د,%/
#%- دMu درF7 دار#رC ﮥ7 ; #$L در ولZ Z(@ 2'ره7ه ; از
FB6J ٣ Z @د )ول رDC F@ ا ر \ا9 Fن و @د7ر7 2 و داراF داQE9
2 ه @اF7 0 . #رC ا ر9رL 2ﮥ "د ه$ از#رC 2 هF7 .(د
#$]9 ت را @رت%P ااز و# Z راF@ ت را889 FLJ% ت رد%P رن درC
م \نS اF@ درL م% دارد @رتF7 # و @(ر,:رن @ وC Fm\ ،ار هL رg ,9
6
.
1
A. Lijphart, Patterns of Democracy: Government Forms and Performance in 36 Countries, Yale University
Press, 1999, p. 136.
2
. Fp # Z دور, ر#9]'9 م8 ; 2 دارا# و،! داردB%را. F و, دوtu رF t 'ر7 ،ً9وJ%
3
K. Galtiner, Civil-Military Relations: Seperation or Concordance? The Case of Switzerland, paper presented at
the Conference on “Redefining Society-Military Relations from Vancouver to Vladivostok”, University of
Birmingham, UK, 1999, pp.4-5.
4
K. Haltiner. Op.cit.p.4.
X 3$ 3. رد،١٩٩٣ در ل١٨ ا/ اف#I 2 هZر+ 2ار6 ،دI رت. #$ ۀ% Mu 2 رو#C F ه-5
.Zg و٢٠٠١ در لF$ دا ا2 @ا3$. B- F@ دادنZ از،١٩٩٣ از @ @دن اردو در ل،2ﮥ زرو$ @ اt
6
W. van Eekeln, „Democratic Control of Aremd Forces: The National and International Parliamentary
Dimension“, in Born, et al, 2003, p.72, see note 1.
91
8ول م2%1+ :ت و ,%/ fKﮥ د'& 3ر&B
ا',%/ "bﮥ ا'"b
د'& 3رن دور
ا>,Bب 8L
١
١٩
w
١٠
/ر8Kان رK %lح K+وب
)ت
>Q؟
&/
,%/ﮥ
د'&
3رن
, Mه]ﮥ >ر
٣
Mا ,ه]ﮥ دو@ر
[
7دا
"ر,
;0
درi
١٧
اF\ن
ه2I
٧٢
٣٨
١w
١٠
8وF
٩
٠
١
ه
٣٠
١w
w
, M
C
١٨
w
٣
, M
رو
ا
٢٢
[٠
w
١٢
[
, M
, M
ن
t
١٧
٢w
٨
٨
w
٢
Mا,
, M
F79
٢w
١٠
٣
, M
@
١١
٢
٧
, M
اpت
ۀ
ا >
٢w
١٧
w٠
Mا,
٣
, M
٣٢
١١
٨
٢
, M
, M
Mا,
, M
دﮥ ,%/ﮥ
دع )او(
ـ
ـ
ه]ﮥ >ر ٣٣.٣٣٣
دو@ر در
Z
ه]ﮥ >ر ١٣٠.٠٠٠
ه]ﮥ >ر
@ Fر در [.٠٠٠
Z
; دو ـ
@ر در Z
ه]ﮥ >ر ً89
٢w.٠٠٠
@ Fر در ـ
Z
ه]ﮥ دو @ر ٠
; دو ـ
@ر در Z
ه]ﮥ دو@ر w٠٠.٠٠٠
از ـ
7
; دو
@ر در Z
; دو ١٣٠.٠٠٠
@ر در Z
@' از ـ
>ر در
ه]F
@' از w.٨٠٠.٠٠٠
>ر در
ه]F
$: :(-) F J%ت در ا رد در دس , ,ارد.
(7 :sا @ا7 2ول د7ا ;9وه sS ٢٠٠٢ f89 / (DCAF) 3$ 2را2
(NATO AP) 9
92
ق @ F7ه'7 2ره 3_ F@ j$E 2ا >ت ) $:ت و @_ر Xص @(#889 ,-| Fو #E9 ,6ا> "\ Fاز \ن @Xردار ا@ ،ط Iدد F7 M$9 @ 1 .ه 2د-ع
'7ره ،Z(@ 2در @ F7 !@ #رت او? ه 7ﮥ د `% ٢w #%-داردF7 !@ # .
\ >07ن در 8و (`% ٩) @ Fو @) (`%١١و @(ر \ن در ا
) (`% [٠و
ا (`% ٧٢) Fود دارد .هmن در ,Lر7 !Lر ان #>7ا F7ه ( اJXف وددارد +ر>8 ،Fو7 `% ; @ Fر و اpت 7 `% w٠ @ Zر ا ر F7ه2
$ pت را
د+@ #%-ﮥ ا @ . DC Fا7 #>7 2`%ر ان ا F7ه ً :
ز ه #د 8 @ ،Zت # >6و وزارت د-ع 9س @Lار د $: ،Zت را \ sور2
د Zو در M$9و $: ]9ت ً @ . # ;7 # >6ء \" @ا7 ,kl 2ر F7ه
اه #96 @ ,ا 2دار و ]' Fد @ دا @ @' F7 ،ه 9 #ا @' در ا ر
د #%-اSم ً.X ، , Xدر B ,Lرت @ %Pت د % .#%-را@_ Fدر ,L
@دﮥ F7ه و Bرت klرا 9 #ان 9ر د .ه@ 0دﮥ F7ه @' @ @ Fهن
_ 3ا >ت @' 889ت Cر9 Jy #و ا F%ه و اEام 7ر ان و Eاز
Xرج Cرن > 2 .اpت Zاز @(ر X@ # sردار )$ w،٨ن
او در ل ،(٢٠٠٢در F>6در ه7 2Iﮥ د\ #%-ن [٠٠٠ "9او @د Fدارد M@L .د
\ور7 F7 ,ﮥ دC #%-رن -ا F@ B Fن از @دX@ 27 ً Fردار ا ،,در
B @ F>6داL ,ت - # Bا ،FاBر دا @دﮥ @' 2ود .و F7 #9:_ @ #از
Cر" .رت F-ا7 F7 \ # @ ،,ﮥ 2ا > @ا X 2ت 3$از ظ @ sو
2
ا >ت و 7ر ان #> ;7از F7 9 #gه @'ر ود.
9وب $ت F7ه +ر> Fدر ول د' Zد ،ل ا .,ا "\ y7در ; Zدو @ر
F$دار ،و #در @ ،اpت ،Zن7 ،دا ،رو - ،ا\ ،Fن و ه ر$ !Lت
ا F7ه @' ا7 .,ﮥ دC #%-رن tدارا9 7 2وب + ،ر> Fدر ;
pاز
@ ; Zر ه! دا #دد .در و ,Lو 2در F7 F-رؤ F7 2ه 2دً : #%-
ا(6اب @اLار در Cرن # :9د )@ Fا" 2yر ،;0 ,اpت ،Zن و
ه M$9 .(2Iا7 2`%ﮥ Cر' #ن #ده ،از $ﮥ ['7 ١ر اب ده Zدر @ا@ ا
ال \ F7اC 2`%ر F7 #ه ا دو@ر ZاEب 8 ،و'7 FI Fر 2ا F7 ,در
\ن ه @ `%ا@ 2ر دوم اEب Zا@ .رت او? ٣٨،٩ ،در .ا F@ F7 2`%دل
#$L ,`%ن دو@ر ZاEب Iد 2- .ا F>u`%دو@ر ZاEب ' ،در ول
"0رم 'ن داد Z Zا:,
1
W van Eekeln, „Democratic Control of Armed Forces: The National and International Parliamentary
Dimension’, in Born et al 2003, p.72, see note 1
F7 #9 $: -2در @رۀ اpت Zدر ا رد ارا Z Fuا ,ا را # Bد 7 F7ﮥ Xت $ﮥ 9 #ا از 889ت
I7س ا]دI7 . Zس ] 800 89را 7ر اEام #و ( I7 FE@7س @ 9م ا`%ء و @\ sن در
L , Xار دارد.
93
8ول 5Cرم "8H% :ا',%/ "bﮥ د'& 3رن /دور ا>,Bب 8B1%
'7ر
7دا
"ر;0 ,
درi
اF\ن
ه2I
8وF
ه
C
رو
ا
ن
t
F79
@
اpت ۀ ا >
2اEب دو@رۀ ا7 2`%ﮥ د#%-Cرن
٣١،٢w
w٢،٣
[w٢،٩
[[[[،
ـ
،
اEب دو@ر Zود ارد
w٠
٢٧،٧٨
٢٢،٧٣
٣٠
[٧،٠
٣٢
[٠
١٨،١٨
٨
%2Nه" '& ^Bرت 3ر&B
درC «# % 2"6J.» 2@ Fرن @اB 2رت د% #%-رت ا ,از ,6J. :ا@>ر
2Lرا%P F@ sت د#%-؛ رد ال Lار دادن وز د-ع؛ ا`6ر @ # Bو
$ F@ #>$ت @ F7ا" 2دت ده#؛ و 9و $ت ا F%را%P F@ sت د .#%-ا
»C «# % 2"6J.رن در @ر 2از دو ,ه رد M$9و L F(S9ار F-ا.,
94
8ول 3 &' "5,%2N :!JK3رن
7دا
"ر,
;0
درi
اF\ن
ه2I
8وF
ه
C
رو
ا
ن
t
F79
@
اpت ۀ
ا >
در ,-اد 9و
رد ال ا`6ر
ا@>ر
وزارت ا F%ه و
از
@
Lاردادن
2L
"'Cراs
# Bو #>$د-ع و اردو
@ Fوز
راs
@%P Fت
@ا" 2دت
%Pت
د#%-
ده#
د#%-
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
O
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
O
X
X
X
X
X
X
X
X
O
X
X
X
X
X
X
X
L :Xرت در اXر Cرن ا.,
L :Oرت در اXر Cرن ,
ـ $: :ت در دس Lار ارد و ,ارد
(7 :sا @ا7 2ول د7ا ;9وه2
(NATOAP)9رخ ٢٠٠٢
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
/(DCAF) 3$
X
X
X
X
O
X
O
X
X
X
X
O
X
X
C sSر#
در 9م دو" Z( 2ۀ -ق @ FاC ،@ 2yرن ,6J.ا@>ر Lا را دارد.
@" C c99رن 9 #ا در %Pت دL #%-ا را دو@ر 9 Zو . M:9
@ ,6J.ا+ 2ح و ا@>ر 2Lد #> #%-از @(ر ,6J.ه #ا; F7 ,
Cرن 9 #ا دا 2"C 9 ،@ Fد'7 #%-ر را . :9از ا>C Fرن Lدر ا,
Lا pزم را ] ,9ذ Lار ده و Lا د را ، M:9اC 2`%رن ,6J.
دار 9از ,د 6 9 #%-و 6ودB 2رت F@ .ا9 F79 2yم Cرن ه
ا وز د-ع را رد ال Lار ده .هmن FYا`6ر @ # Bو F@ #>$
$ت F7هC 2ر" ," #دت ده #از $ﮥ ,6J.ه i' 2در @ Cرن ه2
'7ره F@ ، Z( 2ا .C 2yدر 9م '7ر ه ا ا i' M.اC F7 ,رن ه
,6J.در ,-اد را از , >6و وزارت د-ع اردو دار .ا از $ﮥ ,6J.ه#" 2
F@ h F7اSد ] ,-و @6ه #د ر ! 9و >$%د ه , >6 2و اردو Iدد .در
95
9م '7ره @C Fرن ,6J.داد Z Zا 9 ،,در Muد f89 F@ #%-و DCو M>'9
$ت ا
@ F%داز .از C F F$رن ) 8و C ،Fو (F79از ,6J.ه# % 2
@Xردار ،دو '7ر ) Cو C F@ (F79رن ه'ن \ن دو #6J.را F7در دI
دو ,ه@ Z Z( 2اC 2رن ه `9د7 F ]9 ،Zد Zا ،از C F@ C F$رن
f6ا`6ر @ #>$و $ F@ # Bت F7ه و @ا" 2دت ده #و f6 F79رد ال
Lار دادن وز د-ع را اد Zا.
3رن و ,K/ول د
@ FاJ_.ح »Lرت (Xا 2 !9 #: «Fدر رد @د Fدر 7 c$Lول CرL #ار دارد.
ا'7 y7ره @ا 2ارز@ #و "'C c9ده@ 2د_@ ،Fر yل HIJCار F @ ،2ر(،2
@د Fز 2و ! اا\ت ; ع را Zو روش ;9را +ح ر(.X . 2ت
1
ا@ ! #د Fز 2دL 2% F-'C #%-ار ذ: M
•
•
•
•
9 :%BBXم رف و L F@ f@_ @ ":-ن @؛
8Xرت 08
+و C :m%H>+رن @ M:9 f6و @ QE9د # Fد #%-را دا@ F؛
د ز" د'& C :%6Lرن @ @9 Fم اد pزم د #دا!9 9 ،@ F
] 2ف را Y9د@ Zا@ .دﮥ " #د "9 F @ #%-در دس 7ﮥ د#%-
Cرن F>$@ ،در دس C # % sSرن و %ﮥ دم Lار داد Zد؛
:H>1ر و P9ت ه @ !$Lد @ Fرف , >6را @رت وا' 3Pن
دهC .رن @ @ا7 2ول @د Fدر 9 j$E 3_ Fا #دا F @ :@ Fه2
دC ،#%-وژ Zه و ,"-اJLم @د F @ .Fه 2دC F@ #%-وژ Zه Z !89 #ا F7
از ظ ,.Xدارا @ ، QE' #" % ; 2اس \ن در @دﮥ :9
F@ F7 ZاJLم ' #Eدر>@ # s@ Z 2@ Fر #ا.-
Born et al, 2003, pp.131-132, see note 1.
96
1
Cرن M:9 f6
و @ QE9دﮥ
#د #%-را دارد
Cرن @9 Fم
اد @دﮥ د#%-
د #دارد
Cرن از f+
@ Fه @دﮥ
د #%-را 7ول
@دﮥ
Cرن
د #%-را از f+
Cوژ Zه 7ول
"ر,
;0
7دا
درi
اF\ن
ه2I
8وF
ه
C
رو
ا
ن
t
F79
@
اpت ۀ
ا >
@دﮥ
Cرن
د #%-را از f+
#@6
اJLم
7ول #
8ول ,K/ :!1Lول د" @'ت د'&
X
X
O
O
O
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
O
X
X
X
X
X
X
o
X
X
X
X
X
X
X
O
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
O
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
O
X
X
X
X
X
X
X
O
O
X
O
X
L :Xرت در اXر Cرن ا.,
L :Oرت در اXر Cرن ,
ـ $: :ت در دس Lار ا Fو ,ارد
(7 :sا @ا7 2ول د7ا ;9وه2
(NATOAP)9رخ ٢٠٠٢
97
/(DCAF) 3$
C sSر#
' M$9ن ه 89 F7در 9م '7ره@ Z Z( 2ا M:9 2و @ QE9د Fد#%-
Cرن ه از X@ #" 2"6J.ردار @د F@ ZاC F7 @ 2yرن در %Pت د#%-
@@ 2pد Fه ع 7 @ 26J.ول ارد .در :9اد ا #7از دو" C ,6J.ر #در
7 ,Lول @د Fاز F @ !89 f+هC ،وژ Zه اJLم @ #@6د Fود _@ .ر
yل در "رC ;0 ,رن ه ع 7 ,6J.ول را ارد 7 F7ام @ FهC ،وژ Zه
اJLم د @ @ ,9دﮥ دL #%-ار دا@ .@ Fود> Fا'7 y7ره @C Fر"+@ 2ﮥ
ن ,6J.داد Zا 9 F@ F7م اد @دﮥ د #%-د #دا ،@ Fو 3_ #ا د #از
ه! -ق داردJ% .و'7 @ Zر "ر'7 ،;0 ,ر ه 2ن t ،و @ ( ,6J.
ه7 2ول Cر #ا در ا ,Lود FXا ,9 F0 F7ه @ !$LدL Fار #د.
ا @ # "] FاC F7 ,رن در ا '7ره ,6J.ارد F7در @دﮥ دC #%-ل QE9
داد@ Z Zا@ !$L ; 2د Fرا @ !$L Fد@ QE9 2Iه .وC #ر" 2ا '7 Fر @F
ا ،(@) 2yا @ #`:از اJLم @د Fرا ،Hا @دﮥ د #%-را در Sع رد .7
@_ر yل ،ا \" @ Xار+ 2ر Zه9 2ا
ر #9و د Iرف د #%-ا، f-
ا @ Fوز د-ع اJ+ع @ه @ F7دﮥ د "9 #%-در.رL M@L #9ل اX F7 ،,ار 2ه2
H6 Z7Hف C .رن ه> Fاز ,6J.ه@ M 7 2ا7 2ول @د FدX@ #%-ردار ا،
%رت ا از Cر" 2در- ،iا ،C ،Fرو F79 ،Fو اpت ۀ ا >.
3رن و '%ت \N
در Bرت $%ت 3$. ,6ان @ C !" ,6J. Fر f]9 #د 1 .او ,6J.
Bرت Cر @ #در $: ,-ت #-7و د fLار9ط Iد$% .ت !9 F@ 3$. ,6
@ 2ا #$$در _ M$ 3وا@ F7 Fد ,ا? M@Lا%د را اSب و
( @ در ; ت ز ن 97ه #رو\ 2ن F- !9د F ،ا> Fاز P #>E9 #II0ع
7H9ر @ً @ 2 .\ M:ء @اC 2ر"$% F7 M>' #$ 2ت 3$. ,6را B ,9رت
Lار ده ،زا @ " >6 ?9 F7 > F>9 #9 $: 2pو و Mار9ط @ #:اF"9 #$$
Iدد M@L .اه ,اC F7 ,ر" @ ا]د Zاز را Zه #L 2و ,6J.ه 2د ,داﮥ Xد
ن , >6ه را وادار @ز9 9 ،م $:ت ذ@? @$% Fت 3$. ,6را @C Fرن اراFu
دار .ا % "6J.رت ا از f6 :ا]ر از ا 2`%ااX f6 ،Fuا \" "" ,دت
ده ، ,9 #دا @ ,6J.ا@ 2ا Zاا889 Xت و 9و ا F%ه f6 ،در ,-اد
@ط @ Fاا Fuو هmن f6دار @ @زان در Xرج DE@ .دوم L F@ "6J.ن ا #و
C #L 2"6J.رن I f$:9د @ F7اس \" Cرن $%ت 3$. ,6را c9
رد ، #ا "6J.در ول ه]! 'ن داد Z Zا .ا C "6J.رن را @ و Mو
ا >ت # ("S #L 2Lز و C F7 `9رن @ را F@ sا8ار @زان در
Xرج @رت در ,و د fLو @ Fو FX s$_ : ,LدJ% .و@ ZاC ; ،رن 9 #ا
@ # !" Mط @$% Fت 3$. ,6را رد @ و ارز@L #ار ده ،اXرات،
_Xا@ F F7 #9زان 8 ،رات " 2Iدر $%ت F$$ ،ا - c9ه #و
هmن ت ز ن $%ت @ .3$. ,6ود>C Fر" در@رۀ اXرات8 ،رات
" 2Iدر $%ت و $$ﮥ -هL #در @) 2I9 Fزا اy7ا \" در _ 3و،s
،(' F- M$و "\ #ا و #Lرو$% 2ت ,6از ،> @ 3$.ا
.%را B ,6J. . Bرت Cر7 #ول @دﮥ $%ت ,6از 3$.
1
For literature on parliamentary powers , see for example Von Beyme, 2002; Norton,1998 or Olson, 1994.
Assembly of the WEU (2001), National Parliamentary Scrutiny of Intervention Abroad by Armed Forces
Engaged in International Missioins: the Curent Position in Law, Report submitted on behalf of the Committee
for Parliamentary and Public Relation by Mrs Troncho, Rapporteur Document A/1762, Dece,ber.
2
98
+ .ر> Fدر @7H9 pر F@ ,-اJ_.ح Lرت (Xا@ Fرت %م > #از 9 #Lو
,6J. 9 s+LهC 2رن @'ر ودL .رت (Xا Fه! در @ ,Lدﮥ %د F 2د#%-
@'ل @دﮥ $%ت ,6از 3$.و ه! در c9 ,6J. ,Lرد @دﮥ دFP #%-
@ #ا$% 2ت ,6از @ c9 . f_9 M@L 3$.دﮥ !" # FPزا
$%ت ,6از @ ًg 3$.رت @ FL gا # Zا #6 .-ا ; Cرن از c9 f6
و رد @ # , >6 !9ا8ار @زان در Xرج @ Z"@ #ه! @ ،او 9 #ا @ رد
درXا@ ,د@ 2 # FP Fا , >6 #C 2اSد .رأ 2در @رۀ درXا@ ,دﮥ
@ # FPا$% 2ت ,6از 3$.در ,886رأ 2در @رۀ @ # , >6 !9ا8ار
@زان در Xرج @ا$% 2ت ,6از 3$.ب 'د.
889 hت 'ن #ده F7در اpت ۀ ا >\ ،ن ،در iو ه Cرن در 9م
@$% 2"'Eت ,6از ) 3$.از c9ا(%ام @زان @X Fرج F@ 9 F-اXرات@ ،د،F
ت ز ن و %Pت !" (#9$%دارد+ .ر> Fاpل 'د ،در ا '7ره در را@_@ F
ا %Pت Lرت Cرن @' @ 7ام 8رات Xص L 2p@ '@ F>$@ ،Fرت (Xا Fاار
)ول '! را _@ .(7 FB6Jر yلI7 ،س اpت ۀ ا > ا @ ا%ل
Lرت (Xا Fا_ #را @ Fد \ورد !" s F7اpت Zدر $%ت 3$.د .وI7 #س
اpت Zر ً9از ا Lرت ا]د .7 # Zدر \ﮥ ~ وم ); ~ اJ%ن (Zدر
ل I7 ،١٩٧٣س اpت L Zن ~ 2"6J.را @ cر F7از ر" tuر
P89دارد 9 ،در .رت اLام @$% Fت I7 @ # Bس 'ر Zد Zو در .رت "2I
وه 3$ 2در ~ در Xرج @I7 Fس (ارش ده و از ه " Fا Lن ا8ار
دوا ار وه را در Xرج @ون اI7 ,8-س L sار داد Zا F@ f@_ .,ا Lن ،ا
I7س در |ف ٠روز اX ,8-د را اJ%ن >د ،ر" tuر @ در |ف ٣٠روز
وه را Xرج @ 1 .ود> Fرؤ" 2ر اpت @ Zا Lن ا ,8-دار "\ ،ا
2
را رد د Zا@ 9 ،ا 2ا8ار و ه در Xرج اI7 ,8-س را در ,-دار.
در ا y7دو"C Z Z( 2رن Lرت دارد 9ا8ار @زان را درXرج از Zده و رد
.در ن_@ ،ر yل@ ،ا 2ا>8 @ Fرات Lن ا. ,8@_9 #رت د@ "9 ،
اس ; Lن Xص F7ا? را %زد ،و @ اس Lارداد ه و @ 2"Lyا#$$
3
ان وه را @X Fرج ا(%ام د.
50 U.S.C par. 1542-1544. Available at http://www.yale.edu/lawweb/avalon/warpower.htm
1
@ا $: 2ت @' FB6JدAmerican Civil Liberties Uinion website: http://www.aclu.org :
Swedish Constitution, Chapter 10, Art 9, paras. 1-3.
2
99
3
\N ت%' ه" ط%2N :!,6ول ه8
ت%P
رات8 :#9$%
در
2I"
ت$%
ت
رتY
@دﮥc9
, رY
راتXا
, رY
(ام% اc9
رجX F@ @زان
O
O
O
X
O
X
O
X
O
X
X
X
X
O
X
O
X
O
X
X
X
X
X
X
X
O
X
X
X
O
X
O
O
O
O
O
O
O
X
X
X
O "9 O
ا:@
X
X
X
O
X
X
X
O
O
O
O
O
X
X
X
X
X
O
O
O
X
X
X
X
X
X
O
O
X
O
O
X
X
X
X
X
X
X
X
O
X
X
X
O
X
#رC sS
/(DCAF) 3$
ز ن
#رC
f6
دار
,"
در
@زان
, رY ن
رجX در
X
X
دا7
,"ر
;0
iدر
Fا\ن
2Iه
Fو8
ه
C
رو
ا
ن
t
F79
@
تpا
ۀ
> ا
.,رن اC رXرت در اL :X
., رنC رXرت در اL :O
. ارد, ار ارد وL ت در دس$: : ـ
2; وه9ا7ول د7 2( ا @ا7 :s
٢٠٠٢ ( رخNATOAP)9
100
از M$9ول 0ن $:م 'د F7د7ا" 2رو F79 ،و @ CاC 2ر" 2ن
در را@_ Y @ Fر ,ه ,6 2از 27 D8 3$.را Z MLاC .رن "9در c9او#
ا(%ام @زان @X Fرج "! دارد ،و #ا 7ول ود را ان در را@_: @ Fره9 2
2I" 9 `% .,- Bدر $%ت @ F7 , #%P 9در Cرن
رو\ 2ن @ .رت د8 "9 .و ،Fن و 9 ,`% F7 tرا ار ،و,6J. #
ه>C F@ Fرن داد Z Zا "9 ،,از ظ ا M@L 2@ Fu6اه ,ا F7در ا Fدو,
Cرن @دﮥ Yر ,را ، c9و%P 2p@ "\ #ت Y #9$%ر7 ,ام
7و #ار.
ه 2Iدر ا را@_y ; Fل د ، #
mزا Lن ا #ا '7ر Xاهن ; ا ,y7دو
\ $kرا 2اC 2`%رL) #ن ا" #ر ,ه ،2Iرخ ل ،١٩[٩دۀ ١٩
@ه ٣ 2و ( .ا(%ام X F@ 7%رج > #از $ﮥ ! 9ا #7ا @ @ F7 ,اس ; $-ﮥ
ا ,y7در Cرن @ .@ c9 Fو ( ا ا > #از p6ت ا #7ا F@ F7 ,ح jE
# sLده , >6 #C 9 ،را ] ,9ذ Lار ده ،زا @ Fه>ر 2ح P jEورت
ا 9 ,دو \ $kراء @ً @ .\ ,ء در %P FHت دا Z% D8 #$Xاا @ز 2د F
Pع ا8ار @زان در Xرج 9 .در ا ,Lه 2Iرا '- ,9ر Lار داد 9ا روش
Xد را 9ده ،زا ا ا .X ،و F@ 9 #Lه>ر 2در $%ت @وP #ورت
ا6س 9 ] ،7م 'د 1 .و #ا 7ر اSب 9در Lن ا #را ،و ; Cوﮥ
f$و #p+ا ; ?9 @ F7 2ا s+L ,y7در Cرن @.@ c
در -ا$% ،Fت ،3$. ,6وا@ FY ; ًPط @ FااC F7 ، Fuرن D8 "9
26دارد @ .اس Lن ا- #ا Fدر ل ،١٩w٨در ,Lا8ار وه در Xرج از
ا Fه +زا ML c9 F@ #$:از C MLرن 'وط 2 .و !"\ @ #ا F 8-ه2@ ا F7 ،#$$ا8ار 7%در Xرج ( \ Mن C F@ @ ،رن D>'Cددf@_ 3 .
@( ; Fارش 7ﮥ دC #%-رن ،در ن دهﮥ F@ ١٩٩٠ا ~ 2yاول ،h$Xر" tuر
ا@ Fا 2ا8ار @زان در Jو ) ،(UNPROFOR,IFOR and SFORدر ا)$%ت ا در ل (١٩٩٧و هmن در 7زوو )Lا 2و KFORاز ل F@ ١٩٩٩ا
+ف( ه ML ZImاز MLدر .د درB ,-ر 2از Cرن ' Zا9 ،,م ا Yر" @ون
4
ا$Xﮥ Cرن از +ف اا. Fuرت F-ا.,
#6ا Cر" @اB 2رت $%ت #L 2"6J. 3$. ,6دراXر ه! ا،@ F
\" 9 #ا از 7 f+ول @دﮥ $%ت \ @ 3$.ن Bرت را ا%ل ) yل Xب در ا
را@_ t Fا .(,اC y7ر" @ Fا7 2yدا- ،ا C ،Fو ,6J. ،F79دار F7رو2
@دﮥ $%ت \ ،7 @ 3$. ,6ا c9و رد و @ Fا 9 # c99ا @ اِ@
Jدر ن
ورزن از @ @ # , >6 !9 s # sا8ار وه در Xرج ً y .
$%ت M$ 3$. ,6در ; 0اLا #در ,Lوه 2اpت . Zرت
:@ .,-از او ]$9ت در ل I7 ١٩٩٣س اpت $% M9 Zت @ 3$. ,6زان
ا > #را در ,X jLو @ً:ا درل [@ ١٩٩زان Sر F7از
@ -1اس QE @ F6ه 2Iدر ا ر ا ,و د-ع )ن .(2003
F.Lamy, Le Contrôle Parlementaire des Operations Exterieures. Rapport 2237 , Onziéme Legislature , Paris,
2000.
3
French Constitution, 1958, Article 53
4
Lamy, op cit.
2
101
، 9رL 6 ا9 Z تp ا2 ا0 F7 , ا#$p از د#> F(اX رتL 1 .رج دX
! و ه# % sS ! ه. دارFول @د7 ,L در#: و,6J. ن ه دوt$S و
ازZا @ ا]د9 # ر دار وX« را در اF(اX رتL» > ا2 t$S # B تX ﮥ7
,] ان# % @رت# و2 . # @و2" رY در#> @زان ا,7 s \ن
0 ن- اZ از @اML @ "رC F> ا#L ,6J. J
ً 7 F7 ا9 # F(اX رتL F7
,6 , رY ; مS ا2 @زان @ا#L زا و. #-J9 ،@ Fول دا7 2 @ا# رY
# اL ا0 . Zت هاJ>' F$$> @ ,L اع وF@ "\ اجX ا، (ام%رج اX F@ 3$.
درD @زاF>'ر7 \ن#$$ر @ ا% اF@ د و3$. , رY ن- اZ+E F@ %@ ,7 , رY درF7 #]:P 2'ره7 2ن @اm وه7 واردF . ، "! ا, رY
. را @ر \ورد#" ،دار
#7 #$X 2رن هC ،, رY رات و @دﮥX ا:9 ،رجX F@ (ام @زان% اc9 @ل
و# ه- ،2I" رات8 ,L درJy ،, رY #9$% ت%P @ F7 ود دار
تp ه و ا، \ن،i" در در9 .ول را دوام ه7 2ود6 و6 9 ،_اتX #@ارز
# 'نM$9 . # ول7 را, رY #9$% ت%P F+@ 2"رC > ۀ ا
در# @و2" رY F@ 7% (ام% ا,L را در#رC رتL 'ره @(ر7 اF7 ده
.دI @ را در, رY دار @ @زان درF@ 9 F- (ام% ا# ا@اc9 ازF7 ر دارXا
, رY @دﮥc9 ,6J. F@ ً8 F7 , ا#%P ،7 دوام#9 F0 , رY F>ا
، را دار, رY ت:9 ,6J. رن ه'نC F> " \ن دو،لy @_ر.دI ط9ار
M@L \نt>% ,6 در,6J. ا# و. c9 ( راF @دF7 دار,6J. نmه
م9 ، را ارد, رY رX ا:9 ,6J. رن \نC F7 t 'ر7 2y اF@ . f_9
.7 :9 ( ر \اX و اF ا @د، را دار, رY ت ز ن:9 ,6J. F>"دو
, ا#%P رجX در3$. , رY دار @ @زان در نf6 F7 دF] @ مSا
اI د2'ر ه7 در،F79 2y اF@ . i' در ولZ Z( 2'ره7 م9 @ F7
., اZ QE رنC 2`%م ا9 ع-ﮥ د7 2`% اF@ f6
&'ت د/ار8+ رن و3
مL ; ، ا2ورP , ا#C هf_9 و:9 2 @اF>>ده$% Z در را#%-ت د7ار9
در ا را اهت وF>9ر. و ( در#97ار9 ! 9 Y9 رن درC .ددI #8$9 !"
f6 رن هC F@ ا ا. 2 را @ز#" D8 \ن2$ 2 @ا،رت د. # ه#_$g
#: :@ ﮥ$6 ت و7ار9 در ن9 F- # \ دF$6 از،#97ار9 وﮥC م9 در9 ده#
:9 \ درF7 'دZ ه! داد,6J. رن اC F@ F> ا.@ F "! دا،در دورۀ @>ر @د
9 'ر7 ازF7 , ا#%P ،X وF$X ( ا#97ار9 تX "ت و، اس،Mو
ً8 F7 , اZ QE'9 2ورP ل. اF$$ ; # و. دF:_ @ ق دارد و- 2'ر7
3
: , اهM@L 'ره7 F ه2 و @ ًء @اI ط9ت ار7ار9 F@
1
L.F. Damrosch, „The Interface of National Constitutional Systems with International Law and Institutions on
Using Military Forces: Changing Trends in Executive and Legislative Powers’, in C.Ku and H. Jacobsen (eds),
Democratic Accountability and the Use of Military Forces in International Law, Cambridge University Press,
Cambridge, 2003, p.49.
2
According to staff member of the US Senate Armed Services Committee, 2002.
3
A.Faupin, „Defence Procurement Decision-Making and Lobbying: Awest European View” in Democratic
Oversight of the Security Sector: Turkey and the World, DCAF and TESEV Series in Security Sector Studies,
No. 1, Istanbul: TESEV, 2005. Available at:
http://www.dcaf.ch/_docs/DemOversight_Turky/Faupin%20English.pdf
102
•
•
•
•
•
•
•
F@ :#@ DCا ,6 2yا_Pار@ #$X 2ا9 ،#م @ ! 9در روX #ا,
ه F- Z\ 2د؛
@ Z !9 :,klا 0 Y9 2ا 2در @ا@ Z@6 ,$؛
د :#و$ﮥ د @ #%-دارا 9 ,E ,9 F7 @ #.X 2ا? ا:ل د
و #$C ?9 ًgا:ل د @ F7ود \ زش و X !$:9ب ،از "رت و \ زش
#>E9اX@ 2Sردار ؛
@ ,$@Lا :#$:ه7 #"9 F@ t>mر و ~ @ F>$@ ،7 #رت د#: F؛
,$@Lا_'7 :,%ر @ 9اC #دا ,Xو Mو ("S9ات د #%-را دا@ @ Fون
\> Fد 2"'E@ IاLد #$و ز #ا@ ،#%دﮥ #$و @ Fه 2د #%-را
`ر زد؛
9ا @ :2رف ا #-Pو @ ZB gر \ورد' Zد؛
] :,-در 9م 2I9ه.
@ود> Fاز _8ﮥ Bال ا$Xﮥ !8دو ,در اLد HC M@Lش ،و #از>F
ااpل 'د FY F7د-ع "9و ,دوI #8$9 ,ددً @ ،ء ] ,-و @6ه #در
%Pت 9ار7ت د7 ` 26 9 #%-ول و 7 0ول $ا6ل -د ادار 2و
kY9ات ] #را Iد.
' hن #ده @ F7رت %م Cرن @9 ! 9 2pار7 #97ول ود دارد+ ،ر>F
در در8 ،iو ،Fرو و ا
د' Zد .در ا '7ره Cرن ه در ا ,6J. ,L
زد ار .در $ﮥ '7ره "9 Z Z( 2در "0ر '7ر )\ن @ "9اL 2ارداده 9p@ 2از
$ ٢wن ،ه C ،و اpت ۀ ا >( Cرن ه از Zدار Lارداد ه , >6 2را £-
'@ .ل tو @ در "0ر '7ر د Zوزرا 2د-ع > ,]$دارC F@ 9 ،رن راs
@9 Fار7ت $:ت ] Mارا% . Fuم دا C f6 0رن را از Lرت Bر 2و %م
BرC 2وژ Zه9 2ارX #97ص د #%-وم زد.
ر #7از Cر" در Cوﮥ 'P X QEورت @ا 2و Mد0 . ,X
ا "9در '7ره7 ، 2دا" ،ر- ،;0 ,ا\ ،Fن ،ه ،ن t ،و اpت
ۀ ا > #%اpاء ' - @ F8 .ت j$Eو (ن " ; #ل
"9 9در Cرن '7ر ه" 2ر ،;0 ,ه و اpت ۀ ا > ' F- !9د و
0ن $:م 'د F7در د'7 Iره 2رد _ F:ا ا @ Fاا
Fuد Z Zا "9 .,در
ا '7 Fر دC Z Zرن ه در M$9و ارز@' - #ت از ظ 28اF$X
.
103
C f6رن @ا% 2م
BرL 2ارداد ه
وز د-ع > F@ j$اراFu
$:ت را! 9 F@ s
9ارC F@ #97رن ا,
ا$Xﮥ Cرن @ #
ز
'X QE
ه@ 2ا 2وM
Cرن در (ن 9
Z7ا F$X
7دا
"ر,
;0
درi
اF\ن
ه2I
8وF
ه
C
رو
ا
ن
t
F79
@
اpت ۀ
ا >
ا$Xﮥ Cرن در
ارز@ #ان Xر Zو
\ف -\ ,ه
8ول ه %2N :!,1ه" 3ر &Bا" 6Bذ 8+ !%H+ار &+/
O
O
O
O
X
X
O
X
O
X
O
O
X
O
X
X
O
O
O
O
O
X
O
O
X
O
X
X
O
O
O
X
O
X
X
O
X
X
O
X
O
O
O
X
X
O
O
X
O
O
O
X
O
O
O
O
O
O
O
X
O
O
O
X
O
O
O
O
O
O
O
X
L :Xرت در اXر Cرن ا.,
L :Oرت در اXر Cرن ,
ـ $: :ت در دس Lار ارد و ,ارد
(7 :sا @ا7 2ول د7ا ;9وه2
(NATOAP)9رخ ٢٠٠٢
/(DCAF) 3$
C sSر#
در اpت ۀ ا > Lرت I7س از Lن ا #ا8ق Zا@ F7 ,اI7 2س ,6J.
#ده » 9اردو را و «'E@ ,:و J%و\ @ Zن ا I7س اpت t$S ) Zو t$S
ن( 9 ! 9 F7ار #97را Bر @ .ود> "\ Fازا X@ ,6J.ردار
g ،ا F@ ,6J.وزارت د-ع وا(ار 'د ،و #ا I7س @Eاه ،ا @ا2
اردو % 0 Fp F7 :9د MCرا Xار7 2د Zا @ 1.دا j$E 2"6J.
9م Cر" ،ا Lرت (Xا FاC F7 ,رن را Lدر زد 9 #C9ار , >6 #97را ,9
]ذ Lار ده.
7 `% ; f@_ -1ر @7 fﮥ Xت $ﮥ t$S
104
3رن و &)%3ا %Kو دع
@ در Bدا #C M>'9 ,ا #و د]9 :@ ،#%-و # 2"9را @ Cر" 'ه# Z
F@ .!uا #>07 ,y7از Cر" ,6J.داد Z Zا+ 9 ,ح #Cا #و د #%-را
. j:9و #ا ا @ ,y7درBدا # B #>E9 #C ,از Z"@ #@ #6J.ا F7
@رت F@ # %اردو واHار Zا.,
8ول 3 %2N :!5Bر &Bط &)%3ا &,%Kو د'&
+ح
ا #
O
7دا
X
"ر;0 ,
O
درi
X
اFX
\ن
X
ه2I
X
8وF
X
ه
O
C
X
رو
O
ا
X
ن
X
t
O
F79
O
@
ۀ O
اpت
ا >
+ #Cح د#%-
O
X
O
X
X
X
X
X
O
O
O
X
X
O
O
O
Xر
HIJCار2
O
X
O
O
X
O
X
O
X
O
X
X
O
O
O
L :Xرت در اXر Cرن ا.,
L :Oرت در اXر Cرن ,
ـ $: :ت در دس Lار ارد و ,ارد
(7 :sا @ا7 2ول د7ا ;9وه2
(NATOAP)9رخ ٢٠٠٢
ZL
و ا# B 29
O
X
O
O
X
O
X
O
O
O
O
X
O
O
O
/(DCAF) 3$
C sSر#
@ :ه 9ر I7 F7 7س اpت @ ZدرBدا+ ,ح و ا-دC ; #C Zرن
2Lا8@ F>p6 .,ﮥ '7ره" 2ر\ ،;0 ,ن ،ه ،ن و C F7 tرن
ه'ن در +ح @ D8 #Cرز 29دار ; . FY t>% ،د Mا @ F7
B 2"6J.رت I7س اpت L F7 #L 2 @ '@ Zرت (Xا Fرا زد ،اار
ا .,زا +ح #Cا #$ ,در اpت ۀ ا > و @ر'7 2ر ه 2د,y6 F I
Lن را دارد و FداراB ,6J. ، # !8 h 2رت HIL) ;J7ار 2و 7ول
@د (Fدر + ,Lح و ا-دۀ >@ #Cر@د ارد .و #در \ن '7ره>C Fرن ه'ن L-
Lرت Bرت +ح و ا-دۀ 7) #Cدا ،در ،C ،iا
@ ،F79 ،و اpت
105
ۀ ا >( ،ا Lرت L ?9رت (Xا Z #-J9 Fا@@ .,ا ،ان @ رد @دs F
ا@>رات + 2(0 0 . #Cر yل در اpت . Zرت + ،,-ر>, >6 F
ا > ارز@ ,]7 #ه 2را +ح ر( 2و ا-د Zد )@ون \>I7 Fس رو\ 2ن رأ2
،( 2وI7 #س @ً:ا F:9و ا>'ف ; دورۀ @ cه 2ه 2را )@ F7م @c
1
ه 2ه ( ;07 2د Zا( .,X jL
در -ا Fو 8وC F7 !@ # Fرن ه # % #Cاد را ] ,9ذ Lار ه ،وF #
#>E9 # B #Cاد را .از $ﮥ '7 Dر "0ر \ن )\ن ،رو ،ن و F7 (t
داراC ,6J. 2رX 2p@ #ر ZLو HIJCار 2 2>% , X ، 2دار.
@رت "@ ،# %ن (ا #C @ F7 #ا ,و د-ع Bرت Cر"@ ،@ 7 #ن اازZ
@ > @ @ 9دﮥ %Pت د7 ,9 #%-ول Lار داد د.
3رن و &^B 0B3
+ر>$: Fم 'د I7س اpت () Zدر %Pت # B MCد 2L ,Xدارد.
@JXف Cر" 2دI7 Iس Lرت دارد 89 F7ر" : ) #>$ 2و د (F9% Y Iو
هmن 89ر"6. 2ن # B F9%را )@ \را 2اB (,y7ر رد ] 2 .ذ
Cرن @89 2pر" "9 # B 2و "9در I7س اpت Zود داردC ،ر"'7 2ره2
د Iاز ا ,6J.وم ا@ .رت M7در را@_L # B MC @ Fرت Cرن در 9م
'7ره" 2ن ود F@ ،ا- 2yا\ ،Fن ،ن t ،و اpت .Zدر ا
'7ره Cرن در (@ ,Lر #و ,]7وه # B 2و هmن 89ر" 2ا-اد # B F9%
6ا D8 MLرا @ز . # 2در -ا ،Fن و اpت L 2"JC c9 Zرت @' 2اردو
و @J%و Zدر \ن ،رو و 6 c9 tا:9 #B%اد ":@ # B MCۀ Cرن .
ا Lرت در رو ،ن t ،و \ن @ Lن 2 2>% , Xها .
1
W.Pincus, „Rumsfeld Tries to Revive Burrowing Nuclear Bomb’. Washington Post, 1 February 2005, page
A02.
-2ا Lرت 2 t$S F@ "9ا > داد t$S F@ F Z Zن.
106
8ول ده!8X :رت 3رن در را &^B 0B3
7دا
"ر;0 ,
درi
اF\ن
ه2I
8وF
ه
C
رو
ا
ن
t
F79
@
اpت ۀ ا >
ا-اد Cرن JCن هC 2رن :9اد ا#B%
89ر"2
# B F9%وا@ Fو # B 2'@ 2را # B MCرا
. # c9
@B FرC 2رن Bر #
O
O
O
O
O
O
O
O
O
X
X
O
X
O
O
O
X
O
O
O
O
O
X
X
O
X
O
O
O
O
O
O
O
O
X
X
X
L :Xرت در اXر Cرن ا.,
L :Oرت در اXر Cرن ,
ـ $: :ت در دس Lار ارد و ,ارد
(7 :sا @ا7 2ول د7ا ;9وه2
(NATOAP)9رخ ٢٠٠٢
107
/(DCAF) 3$
C sSر#
,K/ :J%,Bول 'Kان )وd,1 %
\ @ Fmدا Fد ا اC F7 ,رن و , >6ر @ I> cLاهاف ( \ , Xدر
@ا@ >L Iار ار "\ F>$@ ،در را@_ #C @ FهX 2ر #و ا #ن وi' ,
دار>] .رۀ » و I@ 1،«i' ,ا ا] F7 ,هC @ Fرن , >6 ،و رهان
@ # B F9%اس ا%د@ ?X ،ز ]ه 'X ،Fدار M@8 2و د%ت >B@ Iر
ا|"ر Bت ،اار @ .رت ' Qهف ا اC F@ , >6 F7 ,رن \X
,L s sا6ام H #اردJ% .و\@ ZنC ،رن و , >6 ,را @ا 2ره# B 2
ا6ام د Zو ( ا> DE@ Fا :@ ,و ,ه 2و|] 2را @ Z":دارد )ا ,و !9
M% 2در $%ت .(# Bدر Sع Cرن , >6 ،و رهان I> F@ # Bز
دار kl #C ; F@ 9 ،ا #C ،\ M #ا>X Fا Fه # B 2و ا #%را @\وردZ
@ FXاً @ .ء Bرت د7ا"] F@ "9 ;9م Z Lدادن ،ا و -ن د' F>$@ ،Zر,7
در دگ و ]ه @ Fرهان #و اpن ( .
F.JXا> ،Fد7ا) #و در 7 FSول د7ا F]9 (;9ا Z 2ا@ .ا 2رن @F
د7ا @ #رز. Zرت د .از 9ر \ # £ز! F7ا'7 y7ره @ا 2د7ا #ن و
@اS 2ت از >6ان _ f$ا:ن F0 ،در دا MXو F0در Xرج @ ،رز ZدFY % .
در B ,Lرت د7ا. ( ;9ق > .در د7ا #ه F8@ 2دار و " >6 Fو
Fز " DE@ 2ا P6 ,ا #L F7از Lرت و ا زات ا .7 !$9اSد @"
+زا M:دن +زا "9 F c M:وا@ F@ Fدا Dو @ QE9د,:+L F@ F>$@ ،Z
و اا ( M% 2وا@ #Iدارد.
در _ @ 3ا #$$ا Z j:9 #.ا و اBرا+ #9ح د Zا '7 F7ره @ در 9ر 2و
M%ا.ل 7ول د7ا ;9را @ 2":-د @ #%-ه! !Pز .و7 f_9 #ول
د7ا @ kl ;9در Lم اول در _ #$ 3اSم @ 2.اه7 ,ول د7ا ;9وه2
3$ا ا Y9 F7 ,د 9وه 3$ 2و Xا Fه "\ 2در او ,ه2 ,$ ; 2
cدا@ F؛ \" ,Lا% !B%ات '7 ; #$ر را :$@ F؛ و ] Fذ @C #ن @
ا>'ف #Cا%ل ً @ .ء 7ول د7ا ; ;9ا Pور 2و #6ا]9 #@ ،,وت
از ا>'7 ; Fر Bم "ر رC #ر #دا @ Fو د7ا «» #و »«#L
.
در ،M%د7ا #ه در راJ9 Zش @ا7 2ول د7ا 2":- ;9د 2"'0 @ ،#%-زد2
رو@و B F>.X 2"'0 .رت Cر\ @ #ن رو@و ا %رت ا از:
• Lا 9 # 2ا @ "J9 sا 2ا(-ا ,-] Dدر @ DEا .X . ,در
د7ا" 2ا'7 tYر ه ~ 2زدL ،Zا 9 # ,ا B F7رت
Cر DE@ @ #ا ,را ود و @ _Xا Fز؛ ,$%ا FYه 8-ان
دن Lن \زاد $: 2ت .
• @ DEا 6 ; ,ﮥ #$Xزد @ hو F7 f$در \ن Cرن ه @ #9%P
0ن 9ار7ت ا7 ،F$ول ا F$و \ د( X Zو9م ه # B 2را g ,9ر و
@رL #ار ده .ا FهC Fر" @Bر @Xرد @ ا %Pت و \"! @رت
1
D. Bland. „ A Unified Theory of Civil-Military Relation“, Armed Forces and Society, Vol. 26, No. 1, 1999.
S. Lunn, The Democratic Control of Armed Forces in Principle and Practice“, in Born et al, 2003, note 1, at
p.19.
2
108
\ klن از دا Dو X@ #-7 QE9ردار .ه! @ا 2ا هف و ,Lو ا >ت
#-7در اXر ا ،@ Fزا اC 2`%ر@ #ا ; 2ت :اEب Iد و
د QE s@ F@ #در دا MXو Xرج از '7ر ا >ن . HC
• @ 7Y9ه>ر 2ا @ #ا ،#$$ا ] ,-و #C ,Lا '7 ; #ر را
kYزد ،ا Fا در \ن .رت اC F7 ,رن '7ر @ F+از ا CوZ"@ #@ F
FXدً @ .ء @اC ; 2رن !" #$Xا F7 ,در ا ز Fد>@ ,ر Zو ن
را در _ @ 3اB ,9 #$$رت دا.@ F
@ا f- 2ن @ ا D0ه pزم ا 9 ،,ه Fح ه_ 2ح و @زIان F7 FX sL
Bرت Cر #ه! @ s] Fد7ا #و ه! @ s] Fا ً.X . ,در ا X ,Lا,
- #د -د Cرن !" #$Xو \ . #96اC 2`%رن @ B 2"6J.ر #9ن
د F9 ً8Lدار؟ \ اC 2`%رن وا ً:Lاز ا 7 ,6J.ر F7 ً.X ،Iر# 28-
ن Lرت # >6را در د ,دار؟ \ \" \ د Zا J9ش %P @ 9 7ت @ hرد FLJ%
\C #ا 7؟ \ \" Eاه در اSد ; ! Xب >6ار DE@ 2ا ,و ,Lو اژ2
Xد را .ف 7و \ در ا # , 6 ,Lدار؟ @ا 2اب @ Fا اpت ان از
; Cرن @ر M 2را \ ،,Xه! در د7ا" #L 2و ه! در @ .ا 2اSم ا
7ر ،اX Fا ,ه>@ # 2ر ا ,و Xا ,ه # 2را ان !$:9داد.
J7 Q$Xم ا> M ،Fو Fه 2زد 2د ا F7د7ا" 2و #Lا از
> @ Iز .در ا را@_ #9%P Fه! را +ر ذ9 # Mان F.JXد:
١ـ Xا # ,اC 2`%رن @ا f_9 2ا6J.ت ! #و Cر #و @ DEا ,
F@ ,ه (0 Fوا 9pا .,ا اC 2`%رن Eاه از ,6J.ه 2ن @ا@6 F@ 2ه#
'7ن 7 , >6ر ,6J. ،و Lرت "\ #Lه ارز #ارد؛
٢ـ در @رp6 2ت اC 2`%رن Eاه از ,6J.ن 7ر ،و7 @@ #د Lا2
@' 2و @د9 # 2ا @رت > @ Mا ر , >6و ادارات \ن Bرت .د,
s@ 0اC 2`%رن را Lدر #زد 9ا و ,را @رت ا 6اSم ده؛
٣ـ ا6J.ت #و Cر @ #ا6J.ت @ DEا 89 ,م دارد .در \gن \وردن ا6J.ت در
@ DEا My ,ا ا F7 ,و$ﮥ F$8ا 2را @ون ارا@ Fرا.
رهان #و @ # Bا 2اSد ا6J.ت در @ DEا ,و i' ,دار ،ا
ا6J.ت @ Xا Fه 2و|] 2و ا #%را @\ورد Zز.
109
110
0Hم
روا&^B-& p
و ] &)%3 ":ا%K
Dr. Willem F. van Eckeln
اJ8ب ه 2د7ا ;9در ارو 2(7 2Cو #Lاز اه9 ,ر #EاX@ 2ردار ا@ "\ .
; رزۀ اوژ> #ا>@ Fا M"0 2ل 9م ا Lر Zرا 7 !89د@ Zد و ه $@8 _X FBﮥ
# Bرا @ Xد ها Zدا " ،,اXم Hا .,در gب @9 +X Fس از ; $6ﮥ \هF
@(رگ @ Fد-ع د #: Fاو ,داد . Zدر ق >-ر # Bو ]>رۀ د>; ها@ Z
روا@? Lا X 2p@ #+] kY9ر X #Cر #وارد د@ Zد .و #Lد F7 ' Zد ]ذ
Cا د Zا+ ،,ز د \" p6ت @د M@8را از Bاا FXو F@ ?8-ﮥ رش
Pره.' FX F M@8 2
@ :از ل 9 ١٩٨٩و 9ل دوا ار @8 Fﮥ اJل Bم #7وا9د روf$ '@ 2
@@ 1 . Bا'7 , 2ر ه iJ@ `% 2وار و ا9د رو f@ 2در ز "2
0 #@gن را 2اروC ،Cن 9و ا9دﮥ ارو: @ Cره 2 2و sPد9 .م \" رو2
ا? L ,76ن ،د7اI9y7 #ا ،اLد @زار \زاد و 6هSار> 7Y9 2د .در
ا را@_ Fروا@? % ; # B-#>$د7ا@6 ;9هC ! ; ,9 #ر#
ا> F@ Fاو # B @ # ,و ه @ DEد , >6 Iا%اف دارد #8$9 ،د.
,K/ول د/ا&^B W%+
در ا را@_ Fرم ارو F7 > !>6 #Cوه ,9 ً. 3$ 2اوا cE , >6
@اLار و ره 2وه 3$ 2در F@ F % Muا6 2yود X #>$دش ه ع
,6J.د 2Iارد@ .رت %م ا 29 sPارو Cا .,ا ه! ; ,886اF7 ,
L pان ا2J%
اردو F@ ,دو ,و-دار 2دارد , >6 F@ , Fروز ،و ر tuدوً : ,
اردو ' FXد .و@ #درBدا ,ا >$%د pزم ا 9 ,دو P-ﮥ "! را :,- B
و@ #Lرت ، 9 , >6 #Lوه j$> 3$ 2ا s@9 9 ،ا رهان #
ن ؛ و و|]ﮥ اردو ا 9 ,ا #$ ,را F 7 Y9ا ,رژ! را .وP #ع ز #
C #mCا > F7ر tuدو ,در Sﮥ ا@Eت %م @L Fرت @ ،در ا .رت دو s
6J.ار دو% #ض اام > F7در \ FSرا 2دم اEب Zا F7ا6ل دارد @ >I
@
@ ,]E Fدازً @ ،ء pزم ا F7 ,ا دو ,]E 2 F@ sدر ه( @ #ه! . M%
در \ن دو" 2ا9دﮥ ارو ! 0 F7 Cدو #ا !76 2ا Z ،,ه #ا i>_.ه و ,]E
Jدر -ا Fو رو ،و 6 F@ #ااف و Xد. 2
ه 2رو 'ً y ،
@ \"! ا ا @ روا@? @ اردو و @ DEااuﮥ kY9 , >6ا #9دارد ,9 .ا در\وردن وه2
ا #و Lا8 #م 2در( \" اSب ,9 "\ F7 #هاL #>$ # ,ار
?9 pرًE , >6 tu
دا .@ Fدر د7ا #ه7» 0 ،F-'C 2ول« ً :
1
Jeffrey Simon, Central European Civil-Military Relations and NATO Expansion, Institute for National Strategy
Studies, Naional Defence University, Washington DC,1995
111
F>$@ ،Fد F6 Iه 2ادار ?9 Zوز @ F+ا%ل Iدد )@ود> 2 Fدر(
f6دارد در @p6 :ت . @ ً8را !B%ار9ط دا .(@ ،@ Fا >$%د
@Eص ارو . #Cهmن در'7ر ه 2د Iا9د7» Fول« #$> ,y6 "9را ارد.
در %Pت #Cز 2دHIJC ،#%-ار F @ ،2ز+ ،2ح @د Fو رف L FYن
@ Fذات Xد در رأس L Mار ارد .در ,886در "ن ا وز در ا %Pت و #6در
%Pت اوCا\ #]9زاد M 7 2ود ارد.
از _8ﮥ >6 Bار 2د7ا :ُ@ ;9روا@? % F7 # B-#>$رت از F8 D8
،از اه ,رX@ 2ردار ا,؛ و درا: Sر ه 2ا@6 ،#$.ه #و ]. ,-
در 6ﮥ ا F6 ،,ه 2د ،Iاا j$> Fuا 9 ,وا FX 3Pو F0 F7 MاSم
Zا F7 ,ا را @6 #Cه #؛ و ا> F0 Fف Zا F7 ،,ا را @6ه# #
@ # ":9 .دا @6ه@ #ا f89 2ا دو هف PورC 2ا' Fد .ا و,
F8ا , >6 9 ,را در ه ا دو را@6 F@ Zه .'>@ #در FYرف ،ا ا "9 F
@ fL9 ,Lد+ Fح \ن fL9 ,L F>$@ ،و @ر@6 #ت د #%-و Z #$% 2"6+را
( در@ #د@ .ا 2ا>B Fرت @رت klا%ل د ،ن @ @ cEا]د Zاز
,6J.ن @ا , >6 F7ا ر DXرا FI0اSم ه9 @ #: ،م ا@ ,-] c
ا.ار ورز@ .ا@ 2ا ,uدادن از و ,اSب X F7 #ر د 2Iد @ ،
F7ه : 2و QEو @اB 2رت @ رف اSب ; 9 ، #دان M8 D]9
اSد د .هmن در ا را@_@ Fا ZااC ; Xوﮥ P cور@ ، 2ا ZااX
» F$ا%ﮥ« F %و »@ «# DCرت .!B
را@_ @ Fاردو و :ﮥ I$$9ان ،ا7د ه ،ژورن ،و Zه 2ذ FLJ:و د Iز ن
ه # 2ا ,دا'7 ; #$Xر"0 ،ر @ُ #$>9 :روا@? . # B-#>$در ا( S
] ; ,-ا #6ا .,در $: ,@gت > Mu @ F7 ,دB #%-رت و!L s
د ،در د7ا" F-'C 2در $: ,886ت >6 QXارX 2ب .
اSم اJ_.ح » «# B-#>$وC ,:ا د Zو @ وC ,:ا 9 7را@_ﮥ @ # Bو
F:را در Sع @Lار + .,Xز c$و ا`6ر ،ز ه$:9 #ت # Bو F % B
در @ا@ وه ،3$ 2ا" و @ر>- 2ره 2د # QE' Iز \ F7اردو در F:
» Jدو #در دوL «,ار دارد.
@رت ا 6ادgم F-و اردو ً %
>$% # % Bد Xب در روا@? F7 # B-#>$در Xر ا9دﮥ ارو Cو + 9ز >-را
' # QEزد Lار ذ Mا:,
• -ق وا ,6J. 3Pر tuدو ،,ر , >6 tuو وزرا DE@ 2ا ,در ; Lن
اL #ن %ﮥ د Z Zو @ون ا@"م "'8و و" #را 7 F@ F7ول # B
ار9ط '@) 39 ، #ل jLو 86ق وه F>7 ،3$ 2هات
اا 2uرا " #زد F>7 ،در رد 8ر 2هI !9 FC $@ 2د F>7 ،در
p6ت @ا M% 2"6J. #دارد و ,6J. F>7اJ%ن ~ را دارد(؛
• هات ) # >6اا (2uدوران 2 3$.در( # %و Lان از f+وزارت
د-ع ها\ @ Zن ادار Zا> Fوا ًPول 9م ( Zه 2$7 2را(@ F@ sر،M> ،#
و Mو ا8ار وه) 3$ 2و @ 8ت s+L ,6J. F7 Z@6 #>$دار(؛
• Bرت M>'9 kl #LدB@ #%-ر ,L Y9و ,E Fm\ – F % ,6از
L» f+رت (Xا «Fا%ل ' ،ا Lرت ) ,6J.ا- (jا 9از @ر #و fL9
112
_ #و !7و @B Dر F@ 2اJ_.ح ا 8 F@ F7 ;9 9اا 2uاSم ،@ #
Lم ) ،" #ب( در ا Lرت F7ه ،و Zه% 2ۀ !" jEدار و )ج( ا Lرت
از f+ا 2`%دا' Cرن و @ Eو # ,6 #د؛
• ] ,-ا #B%و @ز F7 2Iدر \ن I$$9ان ،ا7د ه ،E ،و Zه2
ذ ،FLJ:ر Fه 2وه:- #ل و >S7و و د Iار": 2ﮥ – #ا" اM> F
ن ,Eا F7در Bرت "! دار.
• # % Bد Iا ا7» F7 ,ول« #>$و د7ا ;9وه7 @ 3$ 2ر ان
# Bوا ًPدر @ا@ \ن 8ت #>$ا@@ F@ "\ F7 Iﮥ Xد در @ا@ F8
و F:در Sع . Z@6
# Fu\ 9ا @ ا Xا% Fرت از ا%د ا F7 ,اردو] 2رم دار -ا 9از 6ود
Xدش در 7 F % Muام #6J.ارد #:+ .ا] F7 ,د ا ا !7اه ., ,در ا
6ود @ @ # B #>$ QE9ا%اف د و @' Fر Zه\ #C 2ن ا6ام Hا.,
E9Bدر ل %%S+اردو
'- ,E9ر اJل و @ Fود \ ن در 2ه # L 2و د D8 #اردو و _@ ً8را@_ﮥ \ن @ , >6
9د Zا .,ا Cۀ @ 2د F7د7ا" #L 2و را .,X kYدر ن
~ د ،اردو @ Fو|] Fا #$.اش % F7رت از ,|]6اJ8ل و , 9ار'7 #Pر و دو"2
@@ (7 ،د .و ~ #Lوع '$% ،ت @ @ # Bا Zاا@ ' FXون \> Fاز
+ف او 2ا ر #>$در \ن زت ا. F$Xرت @Iد» #`:@ .و F]Lه «#I 2در ر@F
.رت 26 9 F7 ,-Iزد @ Fوع J6ت ا]د Zاز ا F$ه 2ار9ط .,-Iو#L
اردو @ا 2ا8ار 3$.و kت در Xرج YرC 2 ,ا 7د9 ،م ا" ML .- 9از !X
~ د \" در ،-I !" 3$. ,|]6 2":-و "9 ":- 0 #در .رت ا,8-
2"6ذ MXاSم ،- #ا !"\ Fدر ا_ @ F7 #ا+اف در \L@ t@ D9ار '.
@ :از ،١٩٨٩ا>م Y ; 3$.ر_ ,ح د @ F7روا@? # B-#>$
H #8% kY9ا ,E .,از ه ; # B ;$ Fو|] . i_X Fدر ن ~ د در
F$@8رورو @ #ق و gب ; Fه! @ F ;$ I> Pد و رز@ Zاc7 2
]ذ در ان ه" ~ 2ن م @ا Zاا%P ،ًk .' FXت % ,Lان د.
ا F$Xه را FI0ان F9و ,X M؟ ا > #از و|]@ #د F@ F7اران f$:9
.,-Iو|@ jاردو @ و ،,- # ,:دا ﮥ \ن @ از 9ا F@ # #>$ 2و|0 j
@ُ 2:د @ @ "\ .' Zو ا ر #$داH MXا @ ،' Z7و# L j$E 2"C
2ISد ،در ا ر @ز ر7 # ;7 2د ،و $Lب د #را @\ # ,ورد F7
@ا "\ 2در ; Cوﮥ @ :دورۀ ~ @ B , Xد F@ .اق ،Gustav Däniker E
اردو @ 2از @زان «3$. -6 7%» F@ #Iل 9 ، #دم را @ Fز% #د2
ر # ,:داد.
p
@ا 2ه $% >%ت 3$.ه! F@ ,د-ع #$از '7ر Xدش -ق .7 #ا $%ت ً :
@ #$> F@ C 3_ Fاز ا>ل ,'Xار9ط #د ،و #ا6ل دارد F7در ا>$% kده2
gن9 ،ورن و دم ا%ب C '9 Z7ا 7Y9 ،!"\ @ .ه' Fرو 2ا Xاه @د
@ F7ا 2ا%د 3$. Zو اSد ا? ز #از >07ا >ن ا:ل 7 ZLر F-د .ا اF
@" F@ "9 F ،>% #E ,L Fرت # B gاو #>$ i$ F@ F>$@ ،او ( f$:9دارد .او
در ; :@ ،# B ;07 #9اوLت در Jت دور د ،,ا y7در #$ 0 M>'9ا]2
113
و|] . Fدر @ FSود 9م ا >ت @E F-'Cا #9و 9س @ \ ،Dاو >F@ j$
>$%د اXرX 2دش ا #E ,-| ،,او D8ر 2دارد.
(- D8اۀ 26 9 #>$ 7%اkات ] #اا F7از F6از ن @دن 2 2>% , X
@د \ Zا . # #-J9 ،از ظ @ # F:ا7 ?$E 2دن 7%ان از ا'Lر و
; 2 2>% , X j$E f+ا # #8$9 ,yدد "\ F@ ،د
9 $ر' tدFm\ ،
@ا .7 # ;7 "\ # F89 2اEام H _X %@ # F-6 7%ب ا-اد Xد
Zو sا-اد F: 29د .ا \ Fزش @@ 3$. 8 Fا 2از @ @دن ا F8
.> ;7
@S9ﮥ ~ Jو @ر Xش \ @د ,@@ F7 # F@ "9 F .و و ,'6در @ 9م
د F7 #در @ FHه! در 3$.و ].ز> ,د F@ F>$@ ،ا د Mه! @ F7ا 2 $ 2از
'9د @' @ FاLا ت #-7د ,زد F@ .' Zاردو اXرات " #داد@ Z Zد @ F7ون و Mو
ا >ت pزم اا @>ر @د .در اول \" @ 3$. ,|]6 8ا(%ام @ Zد ،در F>6در ا©S
E 3$. Jا،
#$.د د F7از \ن #`:@ M@8@ .' ,|]6از ا+اف در اً .
Jن د،
@X F>$اهن :9ﮥ ز ن @دً:@ .ا » f+ن« اSد د F7 ،اً .
زا 9 Fا 2و @ 2LJ% Fا ,|]6 2د @د F7 , cS:9 M@L .روا@? # B-#>$
F7در Sﮥ ; F$$هoه #Iه X F@Pرد@ Zد #@( @ ،ر 2از ز "g 2
2'@ 2":- F7 # >6اSم #داد f$ '@ ،و @ Z ZmCد.
Dänikerه! @ Fدم ن -دا اpت ذ Mرا _ح X # \ :!7 #اه! - F7ا 9از
د-ع از Xد و ,|]6از L 9 #$ s-ن @ ,و >! @ >$%د هoه~ و ا]د Zاز 9م وM
د ,دا Fدر .رت (وم @'ل ،# Bاز S9وز و ,'Xا د؟ \ F@ F7 !7 # ":9
F "'X 0 >9در دا MXو Fدر Xرج # sLده! f- F7و از - F7ار
؟ \ Xد @ا 2اyر \ د Zا! و 9 #ا! ]$9ت در @ وه #9$% 2را @
،!Hدر
L F>6در ! @ J9ش ه@ ,'X g 2ا 2ا%دۀ 7 3$.ر 2را اSم ده!.
و ،#و #Lدم @ 9م ا Xا Fه ا9 @ "\ ، ,8-ان ا را ه! دا F7 @ Fوه2
L "\ 3$در @ Fادارۀ اSم ا دو و|] : Fد-ع #$و اSم Yر- ,ا 9 @ ،#$م
و" 2وا@\ F@ Fن ه! از ظ :د 2و ه! از ظ د@ 1.2ا ,kl 2ا-ان # Bو
7ر ان @ #>$رو+ #`:@ 2ح ه 2در را@_ @ Fا]د Zاز @ ZLه! @9 Fا:@ f-
١ـ
٢ـ
٣ـ
وه \ @ 3$ 2د 9 @ Zو| 2$ jاز ~ ،ا F$Xو د-ع را @ Z":؛
و| 2"9 jو #Iدر Lم دو _ #ح .
Cوز ; g # B 2هف Z #>>9ا .,هف ا ;9ا ا 9 ،,ا?
دEاه@ #ا ; 2را ( \ 3$. M6 Zدوا ار FX %د #6 F7دن @ ( fدر
\ن "! @ F-ا.
هف " #د@» F # B 7د «2و » FاSد ا «i>_.؛ هف از @ @دن
8و ,د ا ،,ا هف ه! (ا » F7 ،@ #uرال #Iد #8$9 j:P
د7 #yX ،دن @J s$X ،ح وه ،jE 2و #اSم هف "#\» #
دادن« ا.,
1
Gustav Däniker: The Guadian Soldier: On the Nature and Use of Future Armed Foces’. UNINDIR Research
Paper, No 36. 1995. p.89.
114
[ـ
wـ
-
-٧
@ ًء ه JCن _@ ،@ c @ #Iر yل در M 2$"Cد D7 @ Iد9 ،
]$9ت 7ه Dداد Zد "9 F ،در @ Xد F>$@ ،در @ +ف د ه!.
# B >]9و >$%د \ "9 @ Zو I7 F@ "9ر" # B 2ود #6 .در
(uت ه! @ Yﮥ @زز :@ 2از دورۀ در FL B 2د.
9 ,$@Lو ,$@LاSم 0و|] F@ Fهن (ان اه ,دارد L F7رت #Iو
79ت ان 6ب دارد.
در Lن Y ٢١ر ;7 ،,|]6 >% ,و Sت Xاه @د @ #' ?X .اس هف
"X 2@ ,اه و وا@ kl !" F@ Fدر ا ,Lو ا%دۀ 3$.و @ Fو|]ﮥ ,
; ز F7 #ارزش ز@ ,ا 2ه Fدا ،@ Fوا@X Fاه @د.
ا و| B jن و >$ن ) #>$ه( را @ ه! (د; ز و اSب ه>ر 2را #
.
& E9Bه
; % 2`-م ا Z8@ ,8-را #>$ D8 F@ sه در وزارات د-ع د اX .,ر :ر2
ا ,y7د7ا #ه #@g 2ا ا F7 ,وز د-ع ا #>$ B tC y7دارد .در ا را@_F
' F] Jد : "@ #>$ ] ; F7ا 9 ,از "%ۀ %Pت
د #]$E Mpود داردً y ،
@ط @@ #C Fر\ و در F@7ا%ل ]ذ و ا @ @Xا # s@ Y9 2وزارت
د-ع و|] FاSم ده.
ا Fا @"] Fم \ن - ; F7 ,د # Bا @ F % Fو 8 ,]7م وز د-ع را
ال .وS9 #رب د7ا"' #@g 2ن داد Zا @ ] ; F7 ,دا #>$ B tC
@" :ا 9 ,از "%ۀ و|] F7 \@ #اSم \ن از ; وز د-ع sL9ود .ا ; ]
# Bس 2>%اش را 7ر @HIارد و س 8 9 @ #>$م وز د-ع را ال @ ،ا2
وX M>' 2اه @د F7در !89و| 2 @ jدر( @7 #\ Fر \ .در 0د7ا#
از ا روش 7ر 9 F-دورۀ ا@ #8ون اSد '> 2
#$د ،و F@ #زود 2ا
و
#>$ ] ; F@ ,د . Zدر ا '7ر ه ت #p+اا در @ @ 9 ،,-وز و
Bن F9%ز ﮥ ]هﮥ Xب %د .ا Fا y7وزارت ه 2د-ع '7ره@ #@g 2ا2
'Cد ا ر ن ا-اد #>$را در ادارات ن اEام 7د Zا>@ .ر ا-اد @ #>$ون
; ] ,ه #را @ Xد ها Zدارد ،زا ا "\ y7از S9رب ادار ,S ،# ،2وZg
@Xردار ا B Fm\ ،ن ًg #>$از \ن @ . Z"@ #و@ #ر 2از #>$ه در F6
ه @ ، # , X ( #C 2ا "\ , Xدر ,886در L # B F6م HIار F7 ،ا
در اSم ا ر از F9و ا6ط 7ر _X ،IوLع ا i>_.د .
ا'7 y7ر ه 2د7ا #ارو 39 #L 2Cداد X F@ F7ا Fهg 2ب @ #
#>$ه در ادارات ن ; @ .Iو #ا y7ا #>$ MCدر FHا-ان @ # Bد.
,$%ا 7 L FYد #>$ Eدر '7ره :@ 2دورۀ @ #7د ،ا ,$% FدI
ه h9دادن ا-اد # Bدر Mد-ع @د D8 .ه #>$ F+@ 2ه و ] MCر ار
ا ال را _ح زد 7 \ F7ر @ "9 F+و "9ا ر # Bرا اSم #ده F7 ،در ا
,6داً +ز 7ر ; ا # B -را ] ,9ذ Lار ه و در FSا >ن اEام او زا در
\ j:P Zزد .ا Fوا 3PاX F@ '@ F7 ,د ; QEه! ار9ط #د@ .ر2
ا-اد ,C F@ # Bه #>$ 2ا8ل _@ ،7 #ر yل در 0 ،9ا8ل @ ," FاSم #
115
@ .و #اب و F@ sا Pع ا ا" F7 ,رت ه # B 2و ،#>$ه دو را ا(-اD
@ 'Eو F7 ,X #8هدو >@ I> Mد Zو > Iرا . # F89
ا ا @P Fع ر' h 2د ,$@L FI0 F7و و @ ,ا+اف #و # Bرا
!89د ،ا ; #%Pا9 F7 ,م Fه7 2ول د7ا ;9را در@ #د\ .
F6ه #د ا "9 F7و F6 ،@ # B "9ه> Fاردو از Zدا@ @ Fون ا$Xﮥ
#ا ر Xد را اSم ده B .و ا6س # %اب Xاه داد _@ :#$@ F7ر yل د7ر
و ;>9ه # B 2و !$:9و \ زش وه B F@ F7 3$ 2ن #>$واHار @ F@ .ه
ال ،در p6ت در ،2وا 3Pا@ F7 ,ا Zاا$% Xت B ?9 @ # Bن #>$
`L ,9وت Lار د .و' F@S9 #ن داد Zا F6 F7 ,ه # B !7 #$X 2ود دار F7از
ا F$Xو Bرت \ #زاد @ 0 .ا F$Xو #$X #Lزد اB F7 ,م '7 ; #ر
اSب F7 7در ه 8 # >6 9ت @C $ﮥ "@ .@ 9 ( #>$ا Y ; F7 ,ر
,]7 @ #>$در , >6 9 FSاز 8م اش @+ف 'د و در ه @ , >6و-دار2
. , X
8ت ا&^B %< &,%K
وهC ،2@ 2د Zو ها #ه' Fدر 6ﮥ $%ت ،و ا ه! @ "\ g ،در
ز هX 2ر #دور از اBر ا9ع Xد ا ،M@8@ .وه tC 2و ادارات اEرا#9
ه' Fدر 6ﮥ $%ت ا و @' اوLت در دا MXز Xد @ ا ر %ﮥ دوX ,د
و7ردار 1.ا ا @ :ود ,ه #را در $% ,-] ,Lت روز ۀ \" @ر #
\ورد ،و M@8@ #رو #اا @د oورد F7در \ 9Cن ,klو , 9ا $%ت ?9
دم `Lوت #دد.
در Cن دهﮥ ١٩٩٠ا%د و @ور دم tC F@ ,در _L uC #$X 3ارداL tC .,در
د F7از دم - ، ,|]6د ادار 2و روش E' cﮥ ا دور@ Zد .ا و,:P
@\ %ن د X F7ا Fه @ا@6 2ه #L #و Bت دم Lت @ ،وه 2اSد دد
F F7را ن ،FXا ر \ا @رت klادار Zو @ دم %د Fpو ]X@ Fرد
.7در ا@اء در Sﮥ '-ر @و #ز " $: #C 2ت و ا Fu6ه 2زد را7 F@ sر
و ,klن F"9د .در %ز ن :@ ،از \> Fاز X Fu`L ZLا @ 9 Fار"2
@ر 3_ ،#>$ #د
$را tC ، ]6ه! '- ,9ر Lار .,-
در tC ,886ار Xد را @ا QE'9 2ا \ F7 FYا-ان @ دم i$در ,دZ
ا و ،Xاز د ,داد .اا\ت 2 @ #C klا%د دم اار ا .,ا ا اSب
] ,-و @6ه #در @ا@ ار"B M8 2رت را Y9 @ .د 9در 9م F6ه2
رز @ Zا! 889 #ت @ون ء ا]دۀ #>$و اء از ]ذ . #رت د .و#
ا #6در ا را@_ Fا ا F7 ,ار "B 2رت @ @ و Mو ا >ت Xب و 7ر ان
Sب J% .@ ("Sو\ @ Zن Y9ت Bرت @ >$%د tCو9 kl ً8 #Lم 'د F7
\" در اودت و ه>رC @ 2و Fه 2ا #+Bدا #$Xو Xد 7 S> Z7 !B9ر .7
1
David Greenwood and Sander Huisman (eds.), Transparency and Accountability of Police Forces, Security
Services and Intelligence Agencies, Sofia: Procon, 2004, p.12.
116
@6ه #و ] ,-ادارات اEرا"] ; #9م و هف د99 F@ , 2Iت @ا 2ادارات
L 2Sن دارد .در 9ر 2اEرات F@ "9ا 8ا #C F@ 9 ,زان . ;7
Cوﮥ اEرا @ #9اس Xا ,ه #C 2زان ' :9د .از ا> FاEرات در ;
" 69 F7 # M% #زد 2از اBر ،F %از F8و ; 9ااازۀ #7ه! از ااFu
#]Eاً @ ،,ء ا ? @" ; F@ #\ Fن اار \ ( و Xد , Xل 'د ،در ">F
و MاEرا #9در X , Xد Lار .Iا @' %د F7ا "ن @رت ,9 !B
Bرت L M8ار دا @ Fو ا و i' ,اا Fuو F8ا\ 9 ،,ا @رت !B
رد @6هL kl #ار ده.
6دkت زده! 9ور(م @ ا #$$را در رأس L Muار داد و روا@? @ #-را در F6
ه:'E@ , 89 j$E 2
•
•
•
•
•
ه>ر 2و هoه(- #Iا @ #- Zادارات در دا) MXا ا @ F7 %در ا >
وزارت ا ,ز و #+اSد د(.
و ,:دادن Lرت F7 #9Y9در رز !" #C 2' P @ Zدار )ا Lرت @
@ # !9هف Lار دادن @ F7 # sدر اXر ز " 2اL Z%8ار دار،
F89د(.
@ - Z"% Fو| jاا F7 #9o9 ?9 2uه' #u( Fاز @ DEا FX ,
' ) Xت #7و .(-
:9ﮥ L 2Sن و Lرت ا ,Lادارات اEرا9 2p@ ً.E ،#9د Fه2
@Eا.#9
ه>ر 2ه(- 2اۀ -ا '@ 26ل $: X ; "9 Fت$% F>$@ ،ت
Xرج F7 26-ا y7دور از اBر و ا ,Lا ) 889ت ?9ن CIAدر
'7ر ه 2د.(I
هر" %3در ا`+دﮥ ارو3
وX F$ب ه>ر 2ارو #Cه اوCل .اوCل %رت از ز #ا- s@ F7 ,اوان
در اXر دا Fو@8 Fﮥ اCل در ارو@ Cا 2ه>ر" 2و @ sادارات L 2Sن )و ه!
@ @ :ز " 2اEرا @ (#9ا >ت @" . ("S 2و|] Fا #اوCل
» ن« ا9دﮥ ارو ،Cه>ر 2$ 8@ #C 2از ا! ز ن F-و 9ور(م
@ ا #$$و رز\ @ Zن 7 .ن ١٩٩wاوCل F7در ل H- ١٩٩٩د ،و|j
ذ Mرا ' ,6 :,X QEاز 889ت #$ #و او 2ا ر ا #؛ اSد @; $:ت؛
M$9و ارز@ $: 2(7 #ت؛ f_9و F @ M$9ه 2و ،#$ 2LاLا ت \ @ #زD
@' ،رچ%P ،ت 27و :ت MSه .# 2ا @ FاوCل ,6J.
ه 9و|L f_9 jن را ااء .7
و #در " 2ا ،Xا 2`%ا9دﮥ ارو #: Cد Zا # ،#L s@ 9و #>E9و
2"6J.اوCل را . F89درل @ ٢٠٠١دﮥ \ن w٠ 89در p@ .ر .,-از هF
" ا>7 Fن اوCل دو@ر F@ 9 F Zا ز ن . ]9 #9$% 2"6J.
ا ز ن از ; "د (@ #$Xرگ @ # F]9ا9 2دﮥ دو $: F 0 Fت
@Xردار و " 8د $: 2(7ت اEرا #9ا9دﮥ ارو . Cا ز ن #:
,y6 Jارن هoه~ Z7را دا @ Fو #در ا_ق ه!" ( i' 2
داردً 7 9 ،
117
Iد و 889 #6ت #را در دو"@ `% 2ا # Zاازد .در Sع ،دو"#: `% 2
@' دار 9از اوCل و FX #د @ F7ا7 2ر ' iو +زا( M:اره #در
را@_ @ Fت ز ن F-و 9ور(م اC Z(Iا د .ا>'-ت د @ F>IاروX #C
و 2ااء L Z7ن و اEرات ا.ار #ورز% ،رت ا از ا F 8-ه @ 2دو"2
@ `%ا" tY9 2د '. ," iور- !>6ر+ ،2ح '@ iا9 j:9 2ور(م
و @ i' j:9ا # 2از ز "9 2ور.#
هmن @ا 2ا> 2" >6 Fارو@ #Cا @ $: Fت #Eا> Fدر @; $:ت ,kا،
د #دا #"JC ،@ Fد ا.
و #درا را@_ 9 Fهز ه! 6ا MLا # ,Lو 7د Bرت @ M8اوCل د
.را 2ارو F$- Cد ZاJ:9 F7 ,ت \C ?9 @ Zر"' c9 #$ 2د،
@ @ F>$ا]9ق \راء در را 2وزان .ا ا @ا 2اوCل د@ ,ز @ه ،و7 M>' #ول
د7اP ; 0 2p@ ;9ع @ tC 2":- ،#6ا #$$را M6زد.
Lن ا #ارو #Cدر %Pت @ #ا 2ه>ر"L ; #`L 2م -اH 29ا Fا.,
در @ M%ا 2او 2ا ر 9 F7 tCس ه 2دوﮥ gر #را @" ; Fد 0 2]9
# h9 Fده '>X Mاه @د و ( \" @$7 Fر ه@ j$E 2ا@ !>6 @ M :9 2زدا،,
+زا # M:و اه ار Zد Zا !"\ @ .ا(-ا Dدر ا! -ا 26اSب ! ه2
$: sت و >$%د ' iرا @ 9 ، #ان @ > Fه @ 2اX@ #$رد دF@ .
هن ااز Zا> Fا Pورت @' س 'د F@ ،هن ااز>$% 2p@ Zد kY9 '@ #$
د Zو F@ hا6J.ت در @ DEا ' ,د .ا ا P ; "9 Fع روا@? # B-#>$
F>$@ ،داره #را ه! از ن @ ارد 2":- F7راpن ،ا-ان B- #7
26را از tCو # Bا ز .در "9 @ FSه9 2ور(م و ا! ز ن
،F-در FSه>رX 2ب و ]X F$@8 '@ ,-اه .
ا M.ا@ #ا 2ه>ر 2در 6ﮥ #`Lا9دﮥ ارو F@ Cر`L X ,وت ه M@8 2و
#`L ! 9و هmن L ,8@_9ا و 8رات در F6ه #.E@ 2ا@ F7 ,ط @F
»; م - :ُ@ @ 2ا .« 26دۀ L III -172ن ا #ا" را +ر ذ,"- M
9 : #ور(م0L ،ق ا" و ء ا]د Zه # 2از زن و ا]+ل0L ،ق اد Eر،
0Lق ا ،#C 2' ،F$اJXسC ،ل ،#$:ا! 29
7و ا! ز ن M@L .F-
د\ور F7 ,ا د F@ Zا! ز ن F-ار Zد F>$@ ،Zاز ; 3. j:9ا! 2
Eزد Zا.,
@ Fدل اوCل ) tCارو (#Cا9دﮥ ارو Cاو%) ,ا ,ارو (#Cرا tY9د @ 9
او 2ا ر |@ jا889 2ت #$و را #در را@_ @ Fا! F7 2دو @' از
دو" `% 2را kYزد ،هoه #Iو ه>ر 2را L .'E@ ,89ا اروX #Cر %ا,
ارو$% ،#Cت6 ،ﮥ M%و و| jرا f@_ . # :9دۀ L III-174ن ا#
ا9دﮥ ارو Cا و|% jرت ا از:
• ا@>ر 889ت #و هmن ا@>ر F7 #98:9از +ف او 2ا ر @ #$ ,]7
F>\ .Xدر ار9ط @ ا! # s- Pا9د Yر ا@ ،ا Zاا' FXد؛
• هoه889 #Iت و > F@ F7 #98:9ﮥ اول ارع 'د؛
• 89ﮥ ه>ر'@ #`L 2ل M6و ' M-ات #`Lو @ ه>ر( 2د; @ >ﮥ
#`Lارو.#C
118
Lا ارو #Cهmن @اC 2I" 2رن ارو #Cو Cر" #$ 2دو" `% 2در M >9
2":ارو #999 #Cرا . # :9Lن ا #ارو@ Cا ; tY9 2د -را % #ﮥ ارو @ #Cاس "د او% ,ا,
ارو #Cرا Zرا @ز د@ .ا 2ا 8را 2ارو :@ @ Cاز \> FاC ,8-رن ارو Cرا @,
\ورد F@ ،ا]9ق \راء . M%رو 2ا 8م در ن 'ر و@ #LاL 2ن ا \ #د#
@ ،' F-ه 2دا. #gرت '7 .X .,-ره 2ا ! @ >-$IهL 2ن و
+ز LJ% '@ i' !7د ،و ; #رال #%ا:م ارو #Cدر هF
2"6ا+ #6ز ا889 M:ت '7 ; #ر @ F+را ا6ام Xاه د .دۀ III-175
,6J.ا 8م را F@ ?8-ا # s- F7 #ا9دﮥ ارو Cرا kYزد ،ود FXا،,
و #ا > #9را @ز "Iا Fا F7 ,و@ 2ا در \ ,6J. ZهX 2د را @ Fا #ه!
د Zزد - :ُ@ F7ا 26دارد .ا JL FYدر j:9و" 2ا 8م Z #@ DC
ا:,
» \ن 8م >9و 27ا '@ F7 #از ; دو `% ,را
kYز و # s- P@ F7 #>9ا9دﮥ ارو+ ،Cر>F
در Lن اروC #Cرااف Z QE' 1ا f@_ ، # M%
8رات اوCل f89 ,9و L @ c8:9ار ده .ا 8م و|j
رال #%ا:م را در !7دو" `% 2در را@_0 @ F
ا! ااء «. #
در را@_ @ Fه>رL ،tC 2ن ا #ا9دﮥ ارو- Cا 9از 6ود> Fدر دهﮥ ١٩٩٠رو\ 2ن
9ا. f-رت F-اL ،,م HIا Fا Y .,ر ,اوCل ; @ #>7 D8ا89 2ﮥ
اLام او 2ا ر #Cدو" Z #L@ `% 2ا .دZء @ III-177رت FP M7
@ دۀ @ F7 Z F- III-178ا_ #ار9ط #د \ ,9 F7ن او 2ا ر ; دو`% ,
9 #ا در '7 ; iXر د. M% I
در را@_ #L g 2":- @ Fا> s- FاLد 2ا9د Fرا kYزL ،ن ا#
هmن @ا 2اLا ت #6و @ا 2رز>$: P @ ZرB @ 2ااز,6 X " F@ 2
klو :دل در دو" `% 2و 9م Y9ت ا9د ) Fدۀ (III-321ا>6م # %دارد.
7ن ارو 2L ,6 @ #Cاز +ف Cرن ارو Cد -رز>$: P @ Zر (OLAF) 2را
در ل tY9 ١٩٩٩د .ل @7 :ن @ Fاا $@8 @ #ﮥ ا>$: @ #>9ر2
+ح ر( 2د 1.ا @"0 Fر D0را 70 : # j:9ت ،!> 2$ @ #L
7 ،j'7ول و Sزات؛ c8:9ادار 2و #؛ -ه~ ه>ر @ #9$% 2دو"`% 2؛
; روش @ ا@ #9Yا 2$ 2از >$:ر 2و رز\ P @ Zن" .د @ OLAFرت
sاز ظ jLر د و @' F9اش را @ FاJXس در داY9 MXت ا9دﮥ ارو Cو
دو"H 7 2ول 7 .,Xن هmن در را@_ @ FاSد 8م را F@ #ا@>ر M%د,
زد 9ا> ZXp@ Fراه Dدر Lن ا@ #ز .
@ون ;. #"-'C ،رت ,-و #اSم >6 Mﮥ \زاد ،2ا ,و %ا ,در ارو9 C
هز ه! $:م @- . Bا Fو @ @ i' ,6J.ه>ر# ,]E #C 2
و اوCل را ر #ده @ .در Xر اه ,ا $: ;@ F7 ,ت Iو اوCل را
COM (2000) 358 and Bulletein 6-2000, point 1.7.10
119
1
@ه! ار9ط داد و @ OLAFو او%) ,ا ,ارو (#Cه>ر( 2د; د .و7 9 #نL ،ۀ
7ر 2رؤ #"9 F@ tC 2اا\ت 7 #و @ را 2ا9دﮥ ارو@ Cا% 2ا ,ا ر داF$X
ار9ط 27دارد .ار9ط @ 2Lا را @ا'7 2ره F>uداراtC 2(7 ! ; 2
#9J>' ،ا #7دارد و@ #ا F>"\ 2دارا X 2ت 2(7 g #CاJ>' ،ت
زد 2را اSد @ .7 #در Bدا%P ,ت _X ،FLJ% M@Lط @ M.-دو"`% 2
@رت Z D7 j$Eا.
در -ا:_ 2ﮥ ر 2و ار9ط @ اوCل و tC .%وه 3$. -6 2اSب F9
@' را ZC . #د \ F7وه 3$. -6 2و @ز ز :@ 2از دورهﮥ ~ @
\ sور $: 2ت @ #ه! f]$9داد9 # Z Zا .در @ز ه>ر tC @ 2و # B
#$Xاز ه! دور @ ، Bو ،7 9 ,6 #زا ه دو $%ت ا7ن ? 9ا9دﮥ
اروC Cد' Zد .در %اق ( ?9 F7 #9J>' 0وه 2اpت ۀ ا > Z F@S9ا،
در را 2هoه # B-tC-#>$ #Iار. # Z
ECه" 88
Greenwoodو D0 Huismanه 2 2را F7از 6ﮥ 9ور(م $@ 7 Z9د Zا
@_ر ذ7 F.JX Mد Zا:
١ـ
@ ا ,دا #$Xو Xر #را@_ﮥ رو @ Fا(-ا #@ #- Dود دارد .ا @"] Fم \F7 ,
ق @ \" '> FS . Mا @د Zا) F7 ,ا (jه>ر @ 2ار"L 2S 2نو ادارات اEرا) #9ب( # Bا(-ا F- Dا .,ا ا I cا9 #ا MXو|Z j
و 'ات 7 ,]7ر @ 2وزار 2"9د-ع و دا F$Xرا @ Fود \ #ورد .در رأس \ن
- ,.Xا #$و gدو9 #ور(م @" :د ه 2ا #ادارات @ DEا ,را
رد ال Lار #ده9 .ور(م دوCر #9Y9 #I0و #Lرا @ ،'> D0 Fزا
ا Xر "9ه 2دا #$Xو Xر #را @ه! و ، # M.زا ا Xر در ;
ا9ل @ #Eهدو . # M%
٢ـ
9ا(- MXا Zا 2در و|]":@ F7 #ۀ ار"L 2S 2ن Hا Z Fا ،,ود دارد،
ا Z9 c FYن 6ود @ ا و|' jد FY % .را ان در ,Lروا@?
@ وهL 2S 2ن و ادارات اEرا #9د\ور '@ .ادارات اEرا7 #9ر ه2
ا در 6ﮥ ?@ #Cداد Zا )@_ر yل در ,Lا! ز ن @ .(F-ر2
وه tC 2ا ر اEرا #9را اSم ه> ,k) Jy ،ت @Eاً @ .(#9ء @
ه>ر 2و هoه @ #- #Iادارات @ Fود \ .و ., 0 ًg #در 9 FSم ا
ا>'-ت 6 9زد @ون " 2Iو اC ,Lر". #$ 2رت F-ا.
ادارات # >6ا 2ود دار 2":- F7ن L 2S ,.Xن را دارا ـ
@_ر yل ـ X ،#7 Mu ،#C 2' F7 #9Y9ت ] 2را # f89
و@6 #ه@ "\ #ا @ ":-رت وا Z' j:9 3PاJ% .,و @ Zا اران
X #اه ا ,6J.ه 2ادارات را و ،'E@ ,:و@ #ون ا>@ FاB 2رت \"
#L c 2دا.@ F
%اpل در را@_ @ Fو ,6J. - ,:ا» ,Lار"L 2S 2ن و ادارات
اEرا f_9 M@L «#9ا ،,در C F8 ,6J. F>6رن 6 9زد F@ "9ا,8-
ود Z FXا.,
٣ـ
[ـ
120
wـ
ـ
ز " 2ا M> #.X #و #6در @ #`:ه ! `6ر . !B tC
و "\ #وه» tC 2وا. Z@6 «#:L
@ ا X #$$و ارو( F@ X #Cد; دن ه>ر @ 2ار"L 2S 2ن و
ادارات اEرا- #9اX F@ ،26ر #8 Zا ,-] #6و @6ه #و +زاM:
,6J.ده' h #د ـ @_ر yل >$% Fت و sز _ #ح ا.
FSا> Fدر p6 0ت 70ت ه@6 2ه . #-7 #در را@_Y9 @ Fت دراز ت
و>$%د L 2Sن\ s ،ور 2اEرات و PاEرات »7د« Bرت ود دارد .در
,Lوه 2ا #.X #و ادارات # >6دارا ,6J. 2ا #-Pا L 2S #ن
Bرت ].و ]. 89ا .,هmن در ,Lه>ر @ 2ا #$$در @ ز ن 2S
Lن و اEرات #-7 F9ود دارد .ا " MاIر 2'@ ,L 2از F6ه ,:- 2را
@ون ا ,Lو Bرت #زد و @ ,L Fادارا\ F7 #9ا @ا # Zااز F .وارد 7 #و
اSم @ j:P %ا%د Y9 F@ , F %ت Iدد.
ا '> @ Mدر Bدا ,ا @6 F7 ,886ه ًg tC #در _, >6 28_ #$ 3
Lار دارد f$ '@ ،و I ZmCدد @ @ .ود Xر ا #> ،X 2(7 Xاز
'7ره 2ارو #$ tC F7 #Cارد@ .رت %م ،ا\ #: #C ,Lن 2":-
F7 #Cهف اش ن '@ Xا ،@ sد "9در 9ف , >6ه .
2"7ا #.X #در ه |"ر د Zا ،از ان ه 2ها X F@ 9 F- #ت Z"C
.Fا ا ا #9pرا در @رۀ Pع ا ,Lو @6ه_ #ح زد .و@ ,اF$@8 2
@ م -ا ز 2و ا
2(7 3_ F@ @ ,د ،Z Zدر F>6و@ ,ا F % !B 2و
ا! #$ 3_ F@ ;07وا(ار 'د .و #ار9ط @ #-7 #9 $:ا دو _>@ @ 3ر @د
دا ،@ Fزا ا م ;07ه! @S9 F@ ًg ،رت اد Eر @ ا #$$د Iا>ل
ا! ز ن # f$:9 F-د.
$: F> ،tCت @ اX #$$د را اSد د Zا $: ! .,ت Iدر $6ﮥ دو #
Xد @_ر FB6J M@Lا ,-| 2ذXۀ @' 2را دارا .اCل ; ! @Eا#9
#" #Cرا دارد F7در ; ? ز ،در ; ت ز ن وا #:Lازۀ 7ول ه.
ا9دﮥ ارو@ Cا' 2ن ا ZC ,'Iن 2(7اSد د@ F7 Zم Eurodacد 'د; .
» :ﮥ @ #ا M.ه>ر @ «2ه>ر 2رؤ tC 2و Yر . ,ه ا -ار #+9در
" 9ن ن $:ت را c99و ادار #>$ . # Zه tC 2در _ 2$"Cح
g j$Eر >6 #ار F> 2ه را 39ه ،و , >6 #ه !B9 2(7 2و ا,L
1
\" را '>.7 # #]$9 M
را 2ارو Cدر ل ٢٠٠١درا i$ M:و اJXق tCرا 2(6+د 2 .در Cرااف
هX #9 8 2د Pورت اSد ا.ل ارو #Cو @ #' ?Xا 2هﮥ اهاف ،اا\ت و @6ه#
B@ tCر ]6ا ,و 86ق -د 2در ا sد7ا ;9را L F7ن در \ن >6وا #دارد،
39د Zا .,ا درا M:داراC 2رااف و >ب H @ . M] #'9ا
1
Prof. Dr. Monica den Boer. „Out of the Blue: Police Perspectives on Europe, Governance and Accountablity“.
Inaugural address at the Free University of Amsterdam, 24 November 2004.
2
]رت )7 ?9 ١٠ (٢٠٠١ﮥ وزان را 2ارو@ Cر # % , . 2(6+ ٢٠٠١ ١٩ £اول %Pت .#L
را 2اروP F@ 2 F9 Cع 7 9ن @@8ﮥ »ا F J%در @رۀ $-) ١٩٧٩ tCﮥ C sS ٩٠ر .(#ا درا M:ا#.
اا در@ دارد F7دردرا M$ M:در @رۀ +زا 8 M:ت L 2Sن @ن Zا.,
121
اس @ا 2ر " 2ا #LJXا #9pدر @رۀ ارز" ; tC ?9 F7 #ز ن ا%ل
' ،و \ c f_9ن _ح Zا .ارز" 2$7 2در داY9 MXت ،tCو-دار،2
@ ،#-_@ ،#Xت و "رت ،#>$هﮥ ا" در ; 70ت ' ,] iا دار و
:ر ه+ #E 2ز 7 M%د را @ن #دار .ا درا M:در j$E 8 0 , X
:دم F %را از 6ﮥ tC c i$ا+ن #ده و @ Fا 2`- c99ا%د را
@ Fود \ #ورد .از ا در ا M:هmن و F$ا@ 2ا !B9 2دا #$Xز ن tC
ا]د Zد 7 ,]7 9ر tC 2و 7ر7ن \ #>$ن ]6دد ,S F@ ،و ا. ;7 ,Lرت
د ،ا-ان @ $رX Z@6 F9ا Zو @ا`L 2وت و داور'L 2ت ,Eدا #$Xر "#
F"9دد .در @ر 2از '7ر ه ا درا"9 ~ M:اب @9ﮥ tCد Zا .,ا ;
"! "@ #ا 2ا%دۀ ا%د ; F@ , F %و #9 X 2ا F7 2از ظ ،j:9در
ا? %د ،2در دا'7 MXر Xد ار وا #:Lار #Lرا در اXر دارد.
ا(-ا@ Dا ZااX» 2":- Xرج از @ #u( F7 «Fاز Y9ت د Z #%-ا D0 ،د2I
@ا7 2ول د7ا . ;9وزارت ه 2د-ع @ Cو 2از دل "9 ,-'Cو|j
ر 2ن و Xت Lارداد@ 2و F7 #ه! > ?9 @ Fر #.Xدر ,اSم @،
د ر\ F9 j_%ن Lار دارد$% .ت ]6و ا@ ,Lا X 2و # j| Mو ]FX
ه #>$ 2و X ,ت #.را @ا M" ً ":- 0 .I Z":@ # B 2و دZ
@د Zو ًgدر ا? ~ رو #د .و7 M>' #ول @' ز #رو 'د F7
,7ه #.X 2ا @ #ا 2اSم #Lاز $%ت Yر. j| ~ 3$. ,
1
در%اق "7 0و| ;7 #B- jه 2ژ> #را Z"%دار @د.
]رش 'د @ F7ا+ن 7 M.6د F7در \gز $% 0ت '7ر> #9$% 0 Fرا M9
ًJ 7 #ول >$%د F+@ 2"7و \ MCن ه .ا >$%د @_ر Xص
@ "\ i$ Fدر را@_ @ Fدم ،F %زان و ا%ت 86ق @' # f$:9 2د0 .
و @ #در $-ﮥ @ F7 M$ا ,6 2از $%ت . 3$.در 'د_@ ،ر #:_L
ZSد.
ا2,ط ا %Kر& و دا&
در Yر D8 3$. ,6 ,اردو در Xرج Fو| tC jدر '7ر F@ S\ "\ .ا
cا L ،3$. 9ن و !Bرا 7 ,|]6؛ \" @ `6ر ن @زدارۀ در 2و Xف @ا2
2"9Lوا I؛ و \" \ د Zا و اراد Zدار 9 ،در وP ,Lورت @ا 2اSم Yر ,ن
از 7 ( ZLر @ .Iا @"] Fم \ن Y F7 ,ر tC F@ ,واHار 'د :@ .وا 6ه2
tCدر $6ﮥ @ززX ] 2اه @د ،F % F@ .وا 6ه F 2ژاار ( 2ا در
:_Lت Eص 7ول رش -ر> 2ران . ;7 #Iو@ #ا 2اردو
Pورت د # Zد 0 9ا ,را \ ,9 F7 7 Y9ن دIان M%د@ Zا .در
ا ,Lهن . #L Myق F7 , #6 3$. ,|]6» : # F7 7 #و|]ﮥ 7%
@\ "9 7% F>$@ ،ا اSم #ده« .ا \" +ر> ? Fا #اSب >X ،ب
1
Fred Schreiber and Marina Caparini, „Privatising Security“: Law, Practice and Governance
of Private Military and Security Companies“, DCAF Occasional Paper, No. 6 March 2005.
122
\ زش د @ Zو Yر F@ ,وP 3$. -6 #886 2ورت دا tC ،@ Fوه# B 2
. :9 M@L g
J6ت زده! @ S9 (7ر" #9ن و Cن از @ون ا"م @ F-د ،و #در ;
70ت دا@ #$Xا Zا .-اpت ۀ ا > @ F$6و 8ط + , >6ن ا-ن t>%اM:
'ن داد ،و9 #م اLا F7 #9در»~ @9 Pور(م« .رت ,-در _@ #$ 3د X .ت
اEرا F89 #9د و @ا ,|]6 2اهاف ا F@ ;9اLا ت ا #+6د ,زد . Zن
-ت @' 7 ,9ول در\ و 7 MCر]9 ,9 2ﮥ ا L #ار .-
در '7 0ر Lن ه c9 F@ #ر @ F7 Zاس \ن @ون Cوﮥ @ F@ #Lزدا,
دن ا-اد از Zداد . Zدر اغ ا \ ,زاد"- 2د 2ود و @. Z
رز9 F$% Zور(م @ M>' ," #زا "9در Z' j:9 ,ا9 .,ور(م > #از
د ه @ا 2رن @ Fهف ا .,ا 9ور(م > ; ?9ﮥ Xد و t M@L g
ا c8:9 Z%8د\ @ F$@8 ،ن '> . B@ Mا اهاف \ن 0ن , %دا ،@ F
وان دن +ز زH ،#@g #ا\ @ Z7ن > gو در اLا ت @ F$@8 ،#
.\ M:@ B S9 J
ا_Xف +ر Zو ون 2ـ 8 F@ ً9%و7 #7 ,Lدن ـ @ ً 7
اLا ت 6 F@ '@ # F$@8ﮥ I f$:9 #>$د s :ز ن ه ;7 s_L ،i>' 2ه2
#و '> ،#C 2' X Mه>ر @ 2ا tC @ #$$و Xت اEراF]9 ،#9
ه 2ا MC #و ,|]6 ،-از ز@ ه 2ا #و Y9ت F %و D8 .Zgدا#$X
اردو #$Xود "@ .را Zا ا@ F7 ,ا89 2ﮥ ا ,Lها #و @J%@ 2و Zاز
,6و7 #C 2ر F-د.
ا FYال اSد \ F7 7 #اردو هز ه! 7ام Z":@ #'8دارد F7در دا'7 MXر ا] ،
@ FاP 2yورت #6د-ع از .iXدر ه دو +ف > Fاpل از ه! -ق دارد .در @ اردو
در @ا@ » YرX ,ش \« "\ F7را از c 2>% , Xدور "Iارد8 ،و M@L ,
FB6Jا 2ود دارد .از #>$ B F_8ه D8اردو در دا ، B@ c MXزا
@زان @ا 2ا Z' F@9 8ا F7در .ﮥ دا D8 #$Xدا F@ ،@ Fا,6 2y
F7 #I Z.اJ%ن @ "\ .@ Zه! زدن Bم 7ول و :9دل را L ]6 F7ن و !Bرا
در دا Z":@ MXدار # Z+E F@ ،ااز8@ .ل در @ر 2از '7ره دم F8 F@ F %
tCو د X Iت ا @ #اردو ا%د @' دار' F] ،د F7اردو در M@8اJXس و
'ر ه@ 2رد @' 8وم .رز9 P@ Zور(م در '7ر اSب ا]د Zاز ZLرا ،و #ال در ا Sا#7 F7 ,
از Zدارد 0 ,6J.ا]د Zرا @ه و \ @ #7ا @>ر @د @ " >6 .رو ز F7
\ Jدر ا رد @7 Fام @ن 3.وز F%
»' D9\ f6دن« >@ FI0ر Xاه اً y ،-
Pورت ا ,و 7 ,9ام ا? ,6ا_Pار 0 2از Zد ا\ f_9 .,ن اSب
9ا 2و د ه 2را ،tC .ژاار 2و وه !9 3$ 2ه #.E 2را
@ا@ 2زدا ,دن #yXدن اEص # M>'9 i_Xده .در ا !9ه وه2
Z7و @زان M ( #Iا .وا 3Pا_X F7 ,ط -ه @ #رو و .@ klو» ,Lز ن« ; >-ر "! @6 Fب ود ،و #ر او 2ا ر F7 2در ; s_8ز #
د MXا ،در 9م _ح , >6زد ا .,در اpت ۀ ا > @ 9 ، F- !9ا2
اJ.ح هoه ; #Iوزارت Xص ا ,و M>'9 #+دد'7 .ره 2دJ%@ Iوۀ
وزار FE9ه F% ،# 2و دا M>'9 ،F$Xوزارت Eص @ا 2ا ,را ; .- B
123
>ر @ Z7 :9ا @ _X \ F7ط ,6J.و ]ه Fا> Fدر % ,6د 2د ا ،در ,6ا_Pار ( 2از \ن ان ا]د7 Zد و .XاSد ; 6J. sار @ا2
هoه #Iه' _X Fدو '>$Cو f:9را @ Xد ها Zداردً @ .ء @ ' QEد F0 #7» F7
7ر 2را F0 ،و ,Lو «FI0اSم ه ،ه 6 @ t7ﮥ ,6J.و 70ت 7ر Xد را @ا.
اC 2`%رن @ , >6ه 2ا وادار_X 9 ،ط -ه #را رو ز "9 ،از ا
f+ان ا+ن Cا د F7در .رت @ Fود \ ن @ا F7 #اSب ه>ر 2و ,6در
_ $@ 3و ا]د Zاز ZLرا 9 ، #م @زIان ا #6در \ن "! .I
ا"1 %K
ا ,در »9 %ور(م« #.E@ 2'@ :ُ@ ; 1را @Eد F-ا ,|]6 .,ه -د F:
> #از و| jا #دو ,د7ا . ;9و9 "9 #Lور(م وC ,:ا 7و ; 2`-
%م ا+ن را اSد '@ FY ،از h@ DCو ' ZmCد+ .ح ا ML 2'@ ,از
ا>J6 Fت زده! L@ ٢٠٠١ع @
@ F-'C ،د .از $ﮥ -+اران %ۀ ا ,
@' #> 2ه! وز Xرﮥ @7 fدا ) ١٩٩wاً:@ F7 LIod Axworthy (٢٠٠٠ #ا
ۀ Xص '@ M$ # % #ا F'6 2و ار @د .او :ف @د F@ F9 F7ا ,
ا]اد F8 F@ 2ا ,دو" M@Lاه . ,در @9ن ل 7 ٢٠٠٣ن ا 2'@ ,
ر 2از #Sرا 7 D>'Cد- ،Zا 9از ا'ﮥ ود #ا L ,م Hا :@ B F@ .,ه،
#$X "\ F6و@ sد ،زا ا ]رت \ن ،' c8:9از @' F7 #$uا وز در "ن
ا Zو % gد. Fpرت #د>9 !"\ @ . \ # M:@ 2 $ ،ار \" از ارزش
M% J
@Xردار ا B 9 ,ن و #>$ه ه دو @ oز FH F8 F@ F7در ً 7 2`-
,"- .ذ' Mن دهۀ ا6ت Axworthy f%در را@_ @ Fا : 2'@ ,
١ـ
٢ـ
-٣
[ـ
wـ
,|]6دم در در " .( \ ,'X 2ا ا Xاهن ر " 2اL #ن @ ا#$$
@' 2و Xار \@ 9 ،,ا 2ا%ت ا.ل ا #ا> Fدر 'ر ا درج
ا7 '@ ,ر .رت د.
,|]Xدم از 9و hا .F$ا F@ "9 Fا$ﮥ '7ر #:و ا F$دارا,.X 2
ا #>9و #>E9ار9ط #د9 F@ ً8 F>$@ ،و hا$ﮥ ;07و ; (،
@'ل ه 2ز .#
,|]6ا F>7 ,در 6ل ,76ا .ا >ﮥ " #ا j:P F@ F7 ,ا@(ار هL 2ن
@ ا #$$در 6ﮥ دم " ار.> Z
اSد .وق #L #ا @ 2'@ ,اp6 2ت @ :از در .2در ا 7 ,Lن
ا F@ 2'@ ,هYت @اه #و 7ن @ ا #$$ا F$XوXد اراد ,دوC # ,د و
@ا F7 7 # 7o9ا ~ sزد@ Zزز 2د 3$. 9ا>م @ .ا `2
ا F 8-ه @ 3$. .> ,]7 3$. 2در روح و c$Lدم داF7 #$. - @ F
@ \ ]% ،#و %ا ,ها .@ Zد ,ا >ت ; #و$ﮥ M@L gااف
@ا@ 2زز # 2و . #>(-
S9 f'9رت و @زار ه] 9 F] 2د \ن @ .@ @g Fا 6 9 FYزد?9 2
ز ن S9ر" #9ن رد @ Lار F-ا9 .,م '>Jت ! S9رت @ ا #$$در
ا ز ن رد L F9ار F-ا ،ا F@ Fدل ]7 SCا tوزارا'7 2ره2
1
See Dr Theoder H, Winkler and Sergei Orzhinkidzhe. “State and Human Security in the “age of Terrorism”:
The Role of Security Sector Reform”, Geneva::UNOG and DCAF,26 http://www.dcaf.ch/news/past 2004/ev_geneva_040126 .cfm
124
ـ
`%ز ن S9رت " #در ٢٠٠٣در Cancunاpت #$Xزد " F@ #اا2
!89 " >6د.
B F@ ,:ر 6 Y9ا: MLر ه 2ز #در ه .ا ; 6ﮥ : !" #$Xرز ,@g P@ Zو- ,:ﮥ `7 .ر درا X @ ,Lار ]هﮥ " #د،
ا @ Fدگ .د FLو @ "! و M6 9 ،sه F 0 2را @\ ,وردL .ر2"9
" @ #رف ا @
Hو @رت @ ;9در رف "! @.
_@ fاو" 2در Fاول Y9د #در _" 3ن @ Fا ,Lه 2ا.#. #
٧ـ
F@ F9ا اض ر$7@9 2ز و h$- Cا]+ل F7ن ' از@ ر،@ F-
M@Lاه . ,در ا ا @ ,Lض از ووسJ% HIVو Zد و \ F@ F9ن
از $ﮥ او" .از ا اض ر 2د\ @ ( SARS Iه #دا .,در اS
Xا ,از M @ " >6هoه @ "@ #Iوزار "9در دا'7 MXره و هmن ?X
' #وا 3Pو F@ 9 @ HC 9دم j:Pدر 8ط " j$Eن ر #د.
ر دادن ; ! " kl #و %د@ Fpا86 2ق ار ,k 2اXا%ت 7Y9 .در
٨ـ
ا @ SروP 2ع »%د. «Fpرت د.
@Xردار 9 Xم دم از $:9ت ا .#" #ا 86ق @د0 2'@ 2ن وا 3Pو
٩ـ
رو ا F7 ,ه P9 F@ ,6ت ارد@ .ا\ 2ه #از اهت "9 ،FHد\ور2
از اه:_ ,ﮥ 9ر@ .> ,]7 £ا 2ارز@9 #ر £ان @ 6ا MLاز $:9ت ا@ا#
@Xردار @ .دو ه(ار ل () Cicero MLار( @ اه9 ,ر$7 £ت ا%اف دZ
ا8B» :,ا ,)Bاز = / sBدر !8Xوا56 ،8L fXم /د8B dن دا& ا .ا از
/ره" ' Hه" ,L-ا6,د 1Bد5 ،ن ا" ه E%در ] %6دا& &X EB
.«8B
١٠ـ Pورت رو دن @ا 2ه ,ا ،#" #در F>6ا6ام @\ Fزاد 2ا]اد@ 2ا2
دا ه ,ه و 8$:9ت ] j$Eظ @. #L
در F>6ه t>mا Z(Iه Axworthy 2را رد ال Lار ه ،روش او @@ و@ sدن
F7ا ,را @ 89ه Mu Fار9ط ه ،رد ا8د Lار 1 .,-در FSدو د F@ Zود
:\ #دۀ اول رو 2ﮥ \زاد 2از 9س @ اا M F7 #$% 2ه 2ز @ ،زان Xرد
لL ،ن @' 2و ا$ﮥ ;07و ; ،و7ر دارد؛ دۀ دو F7 #از +ف .وق
و"C #ن @ا 2ا ' M9 2'@ ,د ،روش و sو Cوژ Zه #>7 2را دل ، #
ا ,اد Xرا@ #7ا 2ده LهIان ،ا #. ,و ا%ر >.c9
اJ_.ح »ا ,اX @ # C «#د ها Zدارد ،زا وا 3Pزد F7ا ,ا9ع در اق
\ F9ن Lار دارد و @ از $ﮥ او" 2دوL ,ار داد Zد@ .درBدا ,ا ,. ،FY
»ا6J.ت @ DEا \ «,ه~ " ,د@ ,ا 2در .#\ ;7 ,-ا 9 Fهز ه! %هف
Bا ،,زا >6 "9ارX 2ب د7ا9 # ;9ا ا و|] Fرا اSم ده+ .ر>F
f@ KrauseاًXا Fا :,رز@ Zا 2اSد Y9ت #Lو از ظ @ F #
J9ش هL 2ون د 2وا@ Fا !$ 9 ,ا%ل ZLو ,'Xاز ا ر روز ۀ اZ0@ #
د .ا 9ر و \ر ن % ,9ان » و ,و «,|]6در (ارش 7ن @ ا #$$در @رۀ
ا F$Xو Xد اراد ,دو ،,در ل @ ٢٠٠١رت وا 3Pا-د Z Zا ,و از ( f+ارش
1
Keith Krause, Human Security: An Idea Whose Time Has Come? Security and Peace, 23rd year, 2005, No.1.
He quotes Daniel H. Devbney’s 1999 comment on environmental politcs:
او از Z9ء دا Mاچ د] #روL M8 #_ , 2ل » :7 #ا ه 7 M % F>u(0ه Dدر ر 2-ا #د% F@ ،ان _X
ا #8$9 #دد ،ا اJ_.ح ]X #$$9 ,د را از د ,ه و @ Fادف » @« ' M9د«.
125
هYت F9%در ل [ ٢٠٠در ]رت '% #-7 ، M$ # % #ن % ,9ان »\زاد2
و ،#L9 2@ :F- ,:ا ,و 86ق @'@ 2ا 2ه@ F7 «Fا \ 2د$ #ﮥ M$ # % sS
رخ ٢٠٠wرو ، F- ,راC Zا د6 !"\ @ .ود ا6J.ت "'Cد8\ 2ر
و@ sد f_9 F7ه. ، B@ M>' FSف Bاز ال Sل @ا (Iو ,:دادن
را 2ا . M$ ,در را@_ @ Fا ,ان % #-7ن ه! @رت # %و ه! 'QE
ا|"ر Bد و »\زاد 2از Xا و \زاد 2از 9س« را @ ه! Cداد و »\زاد @ 2وLر و (%ت
ز7 #دن« را J%و Zد .ه`! >ر #ه'] F]. ,رت @ا?9 2 !9 2
رؤ 2دو" و , >6ه #$Xزد @ ،و 6 #ا MLا @ 2ا #L 2و ] f_9رت #$%
و . ( \ F'L 7و. "@ #رت اا\ 2ن روX ( 2اه @د .اه\ ,ن در ا ,886
"] Fا F7 ,اا 2ا - ,ا 9از 2$از در 2و M6و \ M-ن @_L ،# fم #
Hارد .و #هز ه! @ د Zد '7 \ F7ر ه 2در 6ل ا>'ف Lدر ; 9و 9د ه 2ا
در ا را@_7 Fر Hار .ا ا X F7داردا ,و ,Lرا @+ Fز @Xرد ; دو @ ,ا9ع
Xدش وا@ Fزد M> ; ،د 2Iاز ا 2 F$Xدر MuداX #$Xاه @د .ا]9 F
F@ '@ ,6J.ز " c 28_ 2ا ا د.
> Eا %Kو 9ق ا&
" 86ق ا ; #د7ا\ M #زاد 2ا Sو ا%ت و هmن \زاد@ 2ن .
ا 86ق ا@ #رت F@ # %ر Z FX ,ا و در 'ر ارو #Cرا86 F@ sق
@'' ،2ر ا #%ارو #Cو هmن 'ر ارو@ #Cا86 2ق ا F7 #ر در $ﮥ
ان @% Fان ; #ا(ا #اJ%ن ،درج ZاL .ن ا #ا9دﮥ اروF7 C
در ا @7ل [ F@ ٢٠٠ا `ء ر و 9 #هز Z' c9ا M ،,ا 'ر (ء
دوم @د Zو @ Fا c99از ظ #Lا(ا . #در _: 3ﮥ ارو> ،Cﮥ ارو@ #Cا2
%ا @ ML ,ا د86 ,ق ا #را در F$6ا F@ 2ر ,X ,و \ا @رت
ر داد @ .اس > 2`Lﮥ 7Hر ا 86ق\ M ً. ،زاد 2ا Sو \زاد@ 2ن .
@ \"!@ ،ر 2از 7%در ارو F7 Cا9ع ]ر ار @'ر و F@ ،ا>ل j$Eاز ا
7% p
86ق ا #وم Z FXا #`:@ :از دو" `% 2ا9دﮥ ارو Cو 9اً .
ا از Zه86 9 ،ق Z7Hرا ا%ل .در p6ت د ! Iه #L86 2ارو#C
ا-اد 2>%را @رت # %از ا 86ق @ # Z"@ #ز و ا 8رات را@ Fه '7ر
@ F+واHار ' f6 .ا_@ X Sر Xص ﮥ Iا #ا ! ه _@ ،ر yل
f6ا-اد ]ر ار M F7 2>%ا F7 #Sاز 86ق \" در @ا@ Y9ت دو ,د-ع
.7
ا $ﮥ Cر #را 2ارو] Cر #را در @رۀ 86ق Xا@ Sا 2ا-اد L #>$ا3$ 2
@ر £م + ٢٠٠٢ح ر( 2د 1.در +ح اpل Zا2>% , X @ F7 ,
ار 2در @ر 2ار '7ره @ # B MCرت (-ا7 F@ Zر ان !Bل Zا F7
7ر "\ 2 -وزارت د-ع .در @ "\ ،FSاس 'ر 86ق @' ارو #Cو 'ر
ا 2'@ #%از 9م 86ق 7ر X@ 2ردار ا .ا ]رش ا f6 s Fا%ب را #
1
Chapter 25 ‚Promoting Democratice Values Within the Secuity Sector’ in Hans Born, Philipp H. Fluri and
Anders Johnsons (eds), Parliamentary Oversight of Security Sector: Principles, Mechanisms and Practices,
Geneva: DCAF & IPU, 2003 p. 149-158. Handbook available at:
http://www.dcaf.ch/oversight/proj_english.cfm?navsub1=12&navu2=3&nav1=3
126
HCد ،و_@ #ر Xص دا H f6ا Z7رو%P 2ت @ط @: Fت و ا? اEام و
,`% f6در ا(6اب #را د \ور 'د] .رش هmن اSد ; د -ول رF@ #
>ت را "'Cد @ # B MC 9 7 #ا در .رت '>\ F@ Mن ا. F:
ا وز از ا-ان X # Bا' Fد 9از 86ق و \زاد 2ه%ن ن در 9م "ن ,|]6و
د-ع و @ا 2ا هف #6ز #ا @ Z+E Fاازً @ .ء در @ل86 ،ق #در Lا2
3$را ان از 8 f+ر 6 9 "9 # B 2رد Pورت ا>ر HCود .,X
در M@8ا B tCز ن ارو@ #Cا 2ا EUROMIL1 # B 2"Sاهاف Xد را اJ%م
دا 9 Fاز 86ق ا #%هﮥ ا-اد # Bاز f+ا9دﮥ ارو Cو 9د-ع .ا FYدر
7 ,Lار F@ #+9ا9دﮥ ارو Cو 9و هmن رو Fو او7ا ( .ق .7 #
EUROMILدر 6ل P6از '7 ٢١ر "ن ٣٣ا `% Sدارد .ا ز ن 7ب
pرا Zاش
راه #را در @رۀ @ #$ 0دن رو F- ,و #"-از .%ا F7 #$.اً 6
را @L ; 2 Fن ' # B iارو@ #Cز C ; . # 2@ F@ ،وژۀ دI
ا >ت و '>Jت Yر ,ه # B i' 2و #Cرا . f89
9م ا\ F7 HC # EUROMIL 2`%زاد 2در ; د7ا g #ود .,ه -د
# Bا 86 F7ق در@دارۀ > ,]$ه EUROMIL . #از >_ف f6ا%ب را
# c$و از +ف د F@ Iه Fاز f6و i' 2 !9 ،i' ,و @ f6ن
' iا-اد # Bد\ور7 .7 # 2ر \" @ (ارت ً.X ،@$S @ ,E i$در
'7ره "\ \ ?9 ،f@ #7 2در ن 9ت L ،# Bت @' .,-
هف از 'ر ا9دﮥ ارو@ Cا@ 2د 86ق @' 2ا @د 9هن #L86را JL F7در ا9دF
د @د\ Fm\ ، F.JX ،ا @' ]ف #زد .ا9دﮥ ارو7 Cام %Sﮥ #.Xاز
86ق @دX 2د را ا Fاً9 F7 ,ا د .@ Z Zو> #ﮥ ارو@ #Cا% 2ا,
Jدر ا M6اول @ Fر FX ,ا ,و از \ن وF@ ,L
د86 ,ق ا #را در_ً L F: 3
@@ :رت \ا ر داد Zا .,در اا\ت X #`Lد \ن > Fا86 M.ق و،2
\زاد 2ا\ ،X Sزاد 2د و ،,>$ f6 ،#E M ,|]6 ،Z8%ازاد 2اEب ;
،Mا6ام @ FزX #اد ،#ا( , ،,]E M.ل @دو@ش\ ،زاد@ 2ن و هmن
@ s@ ,PاL 2ن را @ . # ,دۀ Cرااف F7 7 # 39 TEU ٢
ا9دﮥ ارو j$> Cا86 9 ,ق @د 2را +ر> Fدر 'ر ارو86 #Cق @'،Z ,P 2
ا%ت 2و +ر> Fاز ا@L fن ا i' #دو"% F@ `% 2ان ; ا# % M.
Lن \ن \9د FاEاج Zا .,ا" @_ر Xص 86 Mق و \زاد 2ه 2ذf6: M
6ت\ f6 ،زاد , 9 f6 ،2و ا f6 ، #E ,د f6 ،F> F@ #ا6ام @ Fز#
#EوXاد\ ،#زاد\ f6 ،>- 2زاد 2د #و وا\ f6 ،#زاد@ 2ن و ،sS9و هmن s
>@ ،FSد #و 7ر 2و .FLو #ا 86ق ا@ #رت ود @>ر @د' Zد ،زا
:@ s@9ود" .
1
‚ Social Policy for Servicemen in Europe’, Euromil Publication, No.1, Brussels 2001. EUROMIL, presented its
Accountabilty Report 2000-2004 and strategy document to its Congress in Budapest on 15 October 2004
' -2ر ارو@ #Cا86 ,|]6 2ق @' 2و \زاد 2ه@ 2د 2در ل ١٩w٠در روم @ Fا `ء ر .دو" 2ا `ء % Z7رت از
دو" `% 2را 2ارو #CاB .رت 86 @ ,8@_9ق ?9 Z ,Pدو" F> 2p@ `% 2ارو@ #Cا86 2ق @'F7 2
\ 8ن در ارگ -ا ، Fا(ا . #
127
ا (jرل 1K "8Kر
را 2ارو7 #Cن @ Fا @ Bد F7دۀ 'ر 86ق @د ; ?9 @ 2ارن M8
3'9و Xص @ا' 8 2ر .' tY9ا 2`%ا ارن %رت @د از ن رؤ2
دو" و ،" >6ر7 tuن و هmن اC 2`%رن ارو Cو Cر" .#$ 2ر tuا
'ر ر" tuر ا fدو- ,را\ #ن ،رو ن هزوگ @د.
ب( 9ق ا& ]
yق 86ق @د 2ارو #Cو 'ر ارو86 #Cق @'86 ،ق @د 2و @' 2را @ا 2ا9ع
ارو #Cو ا9ع '7ره 2ا `ء ,P Z7د Zا .دۀ C w٢رااف y ٣ق 86 #:ق
@د"] % 2م و 6ود @>ر@د را دار F7ه 86ق @' 2و \زاد"?9 Z ,P 2
'ر ارو86 #Cق @' 2دار ،ا' Fوط @ ا> F7 #L86 Fاز \ن yق و 'ر 7Hر
اEاج Zا@ ،ه! در J% .@ ,8@_9و86 @ Zق @د 2و @' 2د Zا yق M
86ق ا9ع\ ،زاد"9 ،و86 2ق86 ،ق +زا M:و هmن 86ق @د 2اLد 2و ا#%
.
ا yق @ ; F 8اg\ 2ز 'د @ F7ل ه] 1\ # M- ,ا>6م # %در M-ه]!
@ا6 2ود @د86 2ق ا M@L ً.E #%اه. ,
١ـ
=زاد" %ن و ت
دۀ اول yق 86ق @د\ 2زاد@ 2ن و $:ت را در@ دارد f6 .در $: ,-ت و ارل \ن
@ون ا$Xﮥ او 2ا ر F %و @ون درBدا6 ,ات #86ا F7 ,در ا دZ ZS Z
ا\ .,زاد@ 2ن و $:ت @ون 7ام ود Z ,P ,ا .د\ Mن ا F7 ,د Zزده!
yق در 86 ,Lق @د7 2ام ود #را ' .و #ود ,از 9 F6ت # %
دZء y w٢ق رو 'د @ F7هﮥ 86ق @د f@_ . f_9 M@L 2دC w٢ Zرااف
; yق ود 2p@ ,د Zزده! ا > ،ا \" L ?9ن @ Z :9و
( Pورت @\ Fزاد@ 2ن و $:ت را در . B
@ Jا ود ً6 ,و @رت
J%و\@ Zن ،ا ود f@_ @ ,اً y ،@ c9 M.
وا #:Lاهاف # % s-را ?9 F7ا9د Z :9 Fا ,و ز @ 2ا86 ,|]6 2ق و
\زاد 2دIان را . Y9ود ,د 2Iاز f+دۀ C w٢رااف y ٣ق از دۀ ده!
Cرااف ' ٢ر ارو86 #Cق @' اEاج Zا 6 F7 ,ا MLود ,ه را @ \زاد@ 2ن
39ارد 0 ،ود ,ه @@ د #$pا F7 iX , ،#$ ,در \ن ,"-
Zا. > ،
F7 #99در دۀ زده! ا yق Z ZSا7 ،ام #-'Cرا در # B MC
' #Cن ه8 F@ ،ﮥ د Zده! 'ر ارو #Cرا86 F@ sق @' #6 .ا ود#
@@ ا%ت ا @ c9 M.ا ا8ق > ه! @6 % F@ ،ود 86ق @د F+@ 2ا> Fدر
'ر ارو86 #Cق @' درج ا ،,از ر] tدۀ C w٢رااف ٣اEاج ZاFI .,
!>6در دۀ زده! yق \ !8 g ,زاد $: 2ت در 86 ,"-ق @د. 2
-1در Lن ا #د Zه رH Zار Z 2ا و دۀ زده! و دوازده! @ Fدۀ @ دوم ٧١و@ دوم Z M9 ٧٢ا.
128
=زاد" ا',ت و ا JBه
٢ـ
دۀ ١٢ا yق @\ Fزاد 2ا%ت و ا Sه # f$:9د .ا د F7 7 # 39 Zه
f6 QEدارد \زادا Fو @ ( \ 3$.دIان در 9م _حE@ ،ص در ،,ا9دﮥ #].
و %Pت M>'9 #اع .ا د F@ Zه # f6 QEده @ F7اs- ,|]6 2
Xد ا9د@ #]. Fزد و @\ Fن @
د @ .اس ا-دۀ ا د f6 Zا%ت و ا@ Sون 7ام
ود Z ,P #ا :@ .,از @ #p+رو 2ا Pع 2L \ F7ا #%در
,LاL 2`%ا f_9 M@L ( 3$ 2ا ,و ،XاًXا > ?9ﮥ ارو@ #Cا% 2ا@ ,
ا M6 !>6د F7اL 2`%ا"] F@ 3$ 2م 2Lا #%ارو7 #Cر ان ا و
ان \" را Xرج از ا 2Lدا .,ال ا7ن رو>@ 2ر@د دۀ ١٢ا yق در ,L
ا-اد _ # Bح Zا.,
86ق ا%ت و ا Sه _@ F@ fدۀ w٢ا yق ود ،ا در F7 ,6دZ
، # 39ود ,ه @ 86ق @دy 2ق @ @ اس Lن و sPد ،ا@ c9 M.
ا%ت د و در 70ت ود j:9 ,ۀ 'ر ارو86 #Cق @' @ .@ #Lدۀ زده!
'ر ارو86 #Cق @' ود ,ه@ !8 g 2ا 2ا 2`%وه tC ، 3$ 2و
ادارات دو #را @ Xد ها Zدارد ،و #ا9دﮥ ارو9 # Cا در @ل \ن M@8 ,|]6را D>'C
EUROMIL .د \ور 'د F7اد دۀ y ١٢ق @8 Fﮥ اد> Fدر 'ر ارو#C
86ق @' درج ا ،,از #$X ,-'Cزد @ .> #ا 2ا> Fاز ظ 86ق MC
@ # BدIان ه! _ 3د #$:9 EUROMIL .را در دۀ "'C ١٢د د Zا@ .,ا 2ا-دۀ
ا د 2@ F$ Zا9 # 2ا اEب د F7وا 3Pزد "9 :ود9 # #ا @>ر @د Zد
@ F7ا Y ]6 2ر ,دو EUROMIL !"\ @ .@ ( #از X ,886ب \ Zا F7 ,ا?
#.Eاز 6ﮥ ,:+و| # B jو #Cرو Iد ، F- B @ F7
@ ً.XدرBدا f6 ,ا%ب 7دن و f6ا ،X Sا Fدر -ا%P 2ت
.# B #9$%درا M:ارو JL F7 ،#C i$ #Cرد @ Lار @ ،,-ا M6 2ا
'>+ F@ Mز ,yاLام 7 #و \ن از f+ا-دۀ Cرااف 8 2 @» : ٣١ر7 Zر ان
tCاز هن 86ق #و #اX@ 2ردار ا F7د Iا9ع ا .ود ,ه "9در
.ر9 # #9ا و@ F7 sPا 2ا%ل و| #C jدر ; :ﮥ د7اP ;9ور2
Cا.«.....' F
دۀ y w٢ق @م Lا #8-د 'د F7در@ۀ ا_@ #ا 2ود86 2p@ ,ق @د2
.ا د # % #$X Zا-د Z Zا ,و 0ن واد 'د 7 F7ام ود#.E@ ,
را @Xد ها Zارد(S ،ا از ا.ل c9و ,|]6ذات و ا86 ,$.ق و \زاد 2ه .ا دZ
هmن @B6J Fت و >$%د ه "\ c j:9 F7 #$ #L 2در ; ]"م M>' #L
ا ,و از ; دو 9 `% ,دو `% ,د- Iق دارد ،ارً @ . # Zء @ #@ DCد F7
ا د>@ Zر@ َد ا'> Mو >ن 86ق @د 2را .> ,Pهز ه! @ د Zد \ F7
#$ !7 2`Lو @ Fه > 2`L c99ﮥ ارو@ #Cا% 2ا ,و >ﮥ ارو@ #Cا86 2ق
@' در ا را 9ل و # ,-'Cو ا _0 #ر.
و M@L #د \ورy F7 ,ق 86ق @د F@ 2را@_ @ Fا9ع و Y9ت ا9دﮥ ارو Cر@? دارد و
دا \ن @6 Fﮥ 7ر@د Lا ا9د Fار9ط Iد @@ .ا.ار @ ا > Fدر ا-دۀ دZ
ه w١ 2و y w٢ق رد L 7Y9ار F7 ,-از \ن دۀ دوم ١١١و دوم L ١١٢ن اFX #
.از ا> 2L F7 B@ M g Fا9دﮥ ارو7 jL Cر ان # Bرا kY
زدً @ ،ء "\ ,|]6در Lم اول Pع , >6ه و Cرن X #L@ #$اه .
129
ره&% "V
ا6J.ت @ Dا ?9 "9 ,ره # 2ا"م و ره9 # Z 2اP @@ 1.ورت
ا6J.ت @ ; Cوﮥ 9ر ،@ #Sزا روا@? Lرت را kYز .X ،وDE@ #L
ا #'8 ,در 7ول :ﮥ #دا .@ Fا "9 D8و7 #Lه F7 @ # Dا+ن Cا د
k F7ت دو Z Y9 ,ا ,و 9ات Sﮥ ; Cوﮥ %د. 2
در " 2اول اJ8ل از ,76ا:ر] 2ذ رو ،2اردو و g tCرن
7ن دو ,y ,y6 ,دا Fا .وp9 #Lت Z #@ DC sﮥ M%و اردو
]ذ #C @ cرا ]6د ،ا ,y6رو @ Fذوال "د .در "ن gب و ً.Xدر @
\" F>uدر ه>ر@ 2اp9 2ت د@ MXد\ ،ه #از را@_ @ Fا ,و 9ل رو@ Fا(-ا" Dد:
@ون ا ;7 '@ ,ه @p9 8 Fت و 6 sP ,-'Cاه @د .در Sﮥ هoه@ #I
وزار 2"9ا ر Xر ،Fه>رp9 2ت و ,-'Cو د-ع @ُ :در ,-دا F7 ,هف \ن +ح
; روش _ #8در @ا@ '7ره و E@ f+ص @د .ا @ ;7 2$"C F@ $"C 7o9ا2
اSد >6ارX 2ب در را@_ @ Fا6ام @86 Fق @' 2و @ F$@8اJXس و -د ادارL ،2م
Hا .,در ارو ،Cا9دﮥ ارو P89 Cد '7 F7ره@ 7 2ا\ 2ن ا9د Fدل ارو #Cرا در
Xر دو #ن !gز .هmنً 9 ،ا ا.ار دا ,`% F7 ,و ه>@ @ 2
اس ارز" i' 2اار @k ,>C .ت @ا 2ارو 2Cب +» ; #Lح @ا2
%Pت ا #C ,9 «#ز ن ا ,و ه>ر 2در ارو@ OSCE Cد "دF@ 9 ،
ادgم '7ره F8_ 2در Xره 2ارو #Cو ارو-Cا . ;7 tLاا 2ا +ح M
%Pت ا 26 ,و '>Jت از 0L F6ق ا$ﮥ ;07و هmن ا6J.ت و ه2
ا @ #د .ا' F8-ر F7 ,7از +ف ا9د Fارو'7 @ Cره 2ا7 ،#8-ر و _8ﮥ ا>هM
) (ACPدر @ Cotonouر ٢٣ £ن F@ ٢٠٠٠ا `ء ر8@ ،ﮥ 'ره@ f@ 2م
p9 # :ُ@ '@ Loméت را L F9 ,9ار داد .ا ا 8-ﮥ ,-'C @ ً.و
`L M6را@_ !L Fد@ .ر £زده! ا ٢٠٠١ MCا F J%ا 2در -اX i' #C 2ر#
و ا #ارو. Cدر د @ F7ا Pع ار9ط .,- #در ; 7 FPن ارو#C
":9د F@ ;7 @ F7ا6J.ت Xت ،#Cر 9اتJ s$X ،ح و %م 9و\ hن و ;7
2
@ \ Fزش 86ق @' 2در 9م @ DEا :- D8 ،,ل در @ DEا @ F8_ ,ز. 2
Cر ,%ان 6Bذ & را ر 8Lداد
هف از ا ر ا ا' 9 ،,ن داد F7ا6J.ت @ DEا P ; "9 F ,ع 7ول
Cر @ #وزارت د-ع و د X Iت ا #ا>9 Fان ا]د Zاز ZLرا دار@ ،د8% F>$@ ،Z
از \ن ا 0 .ا6J.ت @ "\ ZI Fدر اع و راه\ #+ F7 #ن اع @# kY9 "\ 2p
Hارد ،ار9ط ' .Iﮥ #886د7اC #LJ9 #وﮥ @ uC-pو F7 p@-uCدر
6ﮥ د-ع و ا 9 F89 ,ا #96 s- @ # #$ f-و را "\ ,|]6 Zرا @ه! و # M.زد.
; ا M.د7ا #او , ,در ; 70ت 7ر@ # >6 ,]$> 2ا،X #$% 2
وا £Pو 7 Mدن @ .ون ] ,-و @ ! در @رۀ _X 3اﮥ ،,$د-ع ا @ F7
1
Dr. Theoder H. Winkler, “Managing Change: The Reform and Democratic Control of he Security Sector and
International Order”, DCAF, Occassional Paper No.1, Geneva. October 2002, p.10.
2
Jane Channa, „Security Sector Reform: Issues, Challenges and Prospects“, Adelphi Papers, No 344, Oxford:
OUP for IISS, June 2002, p.19,23-24
130
,6دم %م 6ب .7ا @ FYاس ا? د M>' #$X F7اP 9 ,ورت
,>$را در را@_9 @ Fا 2د E9 #%-دC ,886 '@ #6 ،ا > .ه ; 9
از J9ش د # #%-از F@ "9د-ع #از 9ا@ 2د! و FE@@ #رو ن 9ور(م ا
9ا ," 2رد Pورت را 9داد .و F@S9 #Lدر %اق ,]7د-ع #I HCرا 'ن
داد@ ,-| 2@ # B 9 ،ا@ 2ا Zااز @ ~ 2ر >H Fا@ ,را از د ,داد.
در هﮥ '7ره 9 `% 2و ا9دﮥ اروP @ Cورت 7ول #>$د7ا ;9ا%اف 'د،
و #در 6ﮥ M%ا- Fق ه #د ا@ .ا QE' 2دن @' # % BراF@ s
@" +زا] @ M:رت ذ Mرا :,- B
•
•
•
•
•
>(م F7 #Lروا@? @ ر tuدو , >6 ،,و Cرن و وه 3$ 2را از ظ
Z L ،,6J. !89و دو ,ه! در 3$. ,6و ه! در ,6ا ~ F@ Dوا3P
زد؛ D8 tY9هY9 2ت @ F+و هmن jLو 86ق وه3$ 2؛
هoهX @ #Iر #CزX 2ر #و ا #و Cو Fه> Fا%اف دار #C
ا #u( @ #از X #Cر .@ #ا ا اSب هoه( #Iد; @ دو ادارۀ
, >6و @ i' jLا 3P 9 2و د-ع #C ! 9را "@ . #را@ Zا2
Y9ا ا (S ،ا از 9س در _7 3ر ،2ا ا$ 9 ,ت و7 ; ًL- ًLﮥ F@7
را @ا7 F"9 2دن , >6 jLز ن ده7 #د .در @ @ F>9%Pدر ; 0
را 2ا #$ ,ه F- !9 @ 2د jL :9در ز ن ه#$ 0 2
)ز ن ،M$ز ن ا ,و ه>ر 2در ارو ،9 ،Cا9دﮥ ارو (Cو " 2Iدر
Yر . 3$. ,6 ,وزارX 2"9رX # Fاه @' از \ Fmدر 9ان وزارت
د-ع ا ،,و Z%ده .وزان د-ع @ا 2دان و زن # Bدا , X MXا6س
و ،> ,ودر $% ,8- ,Lت ،دوام و رف رد Pورت @ jLر
,Eو J% . # 2و\@ Zن \" @ Cر" را sLز _X F7ا F7 #9ا6ل
\ن ود در P 9Cورت @ا 8 F@ F7 #9$% 2ا%د 3$. Zو ا @ ,ا ZااFX
'HC M@L ،ش ؛
; او # ,وا 3Pدر وزارت د-ع؛ اردو در @ا@ اC 2`%ر@ F7 #رت
د ;97اEب Zا@6 ،ه #ا F@ .,ا F7 #:اردو در #Cز 2از c
Xد 7ام #'8ارد' .ر Zه\ #>$ 2ن @ @ Fد F- B ,Lو وزارت د-ع
@ در ;07 ,Sد . MXا ا اSب $ M>'9ت !Bو ICدر دا\ MXن
ادار ,7 @ Zه # B) Fو (#>$را F7 , #6 .در ا $ت # 9
اE9ذ د و و ,Lزد اSب 9 7وز X Bد را ارا . Fو !" #از ه Fا
ا@ #" !9 F7 ,رت وا 3Pو 9 F@ cم ا+اف ذ Z@E MXد؛
Bرت Cر #ا F7 #در \ن \ Z:از اC 2`%رن F7در ;E9ول Lار دادن و
p
X Z@6اردو \ زش د Zا@ 2IE @ .@ M ،دن %Pت د-عً : ،
\را 2ا ،o@ ,@ #7و #ا را ان @ ارع %Pت @ Fا9ع %د F7 2در
@رۀ ا ,رو i 2و ا! ز ن I F-ان ا 9 ،داد .اC 2`%رن 9 #ا
QE9ا از ,7 f+در $ت ز ن ه ،9) #$ 0 2ا9دﮥ اLد2
"ن ،ز ن ا ,و ه>ر 2در ارو7 F7 (Cول د ;97را @ Fاق \ ,Eن
ا%ل > و #در اSد 9ا f-و ]9ه! #" D8دار ،و'E@ ,:؛
در ,Lا>:9 F0 F@ Fاد 2از Yر #>$در وزارت د-ع د @8 ،رات
,Eو #@kود ارد .در ن ~ د اردو @رت :9 c gاد زد 2از
@ ,ه را در اXر دا F@ 9 ،,ا اEص از Zده F7در و79 ,Lت # Bدر
وا 6ه 2ا6ط @ا \ , X 2د .@ Zدر ; اردو #>$ 2ا اpل @#'8 #E F
131
•
•
•
•
•
را @ز . # 2از ظ B6Jت #>$ ،#ه 39داد ' Zزا # Bاز ظ
:ش و ML 2%89از و ,Lان 9م ' .و|] F7 #در \" 7ر ان M@L g #>$
.ف Bا ،ادارا #9ا @ F7ا+) # % #C 2ر> Fاز 7ر ان # %اردو -ق
دار( و 7ول Y #ر Zا "\ .ه! @ ها @ Zه>ران # Bن در 9ار7ت
و ادارات #'8 Cرا @ز 2و ا @ D8وC ،@ ,:و Sه c$ 2و Hب و
ا? 7ر M% F6را @( #>$ DE@ Fد; #ز؛
د7 ,ر ان QE #>$در Cر" 9 #$ 2اC 2`%ر #را راF@ s
"I s$_ Jار .ا y7د7ا"2
%Pت 2$7ا #و $:ت @ً 7 F+
Cر F7 #ه 2دا #د #%-دار ،و>$% #د \" در د ,Lرو@ 2د Fدارا 2اQL
.در ا #>$ QE9 ,Lاز ه '@ Fرد Pورت ا FY #% .,در
!9 ,Lرو 2ن و \pت f_9 M@Lا+ ،,ر> "9 E Fرا#-J9 F@ s
@9 # Mا `Lوت :9 ; .7اد Cر" در رف C ; #وژ Zود ,وsP
> - F7ا 9از \ن 9اC f-رن #6؛
ر ; 7ر #C Eا #در 6ﮥ 6ود F7 F %در ; %P F$$ت
ا QE9 #دار و 9 #ا @ F %را از ' f+ات و p8ت روز Fه ر2
"Iار .ا'7 y7ره @ا:_ 2ت ا ;9در Cهن ه 2ن ا#9889 (7
> M8از ا "9را دار Jy .در @ Chatham House, RUSIو Kings College London؛ در -ا IFRI F؛ در \ن ات $%م و ,؛ درا IAI؛
در ه Clingendael؛ در @ M@L IRRI !S$د \ور 2ا .در _ @ 3ا9 # #$$ان از
ات @ ا:_ #$$ت ا ;9در ن ،در !$"7ات @ 3$. #9889
ا #$$و ات اS9دﮥ ارو@ Cا:_ 2ت ا #در Cر tم @د.
Xر ر #دان D]9ت @ا 2$ 2از اJXس>$: ،ر 2و ء ا]دۀ
@ .F % sا Pع ,و @ 2دن >-ر @ا 2ود D]9 ; 0 X
@@ ،ا D89 2دا #$Xا>6م @ #Lاس ا ا F7 M.ه ارن اا D] #uا ر
Xد Zا FX ،د .ا و| #>$ ?9 @ jه ااء دد؛
] ,-در Cوﮥ @د Fز 2د 2$ 8 F@ #%-از @دا" و 9رات "9ه2
# Bاز ا> ?9 Fو Zه 2ذ@ FLJ:ا Zاا ; . FXرX 2ص در @رۀ
9 ! 9ار #97در ; ر ا Fرد @ Lار F-ا .,در اM@L F> ; S
د\ور F7 ,اردو > ,]$دارد "9 9را @رت د fLرد ارز@L #ار ده و #ا
و|]ﮥ اران ا@ QE9 F7 ,دP @ "\ . Fور 2"9د-ع ها @ ZدI
و| # >6 jرا ارز@ 7 #و \" را در @ا@ " 2"Iو 27ن در
9و ا9دﮥ ارو c F>u 9 Cا7 F ،,؛
\ زش و !$:9در وه 3$ 2را # B D8 F@ sدر F:د7ا'@ ;9ل ا6ام
@ا86 2ق @' \ 0 .2ز- #ا 9از 'ره 2ا Lم H #ار i$ @ F7
دردر" @ 2او #ار9ط #د و @ در \ن @>رااز@ MC 2ا,6 2
Yر ,ه@ .'$ ( 3$. 2اس ا|"رات Gareth Evansا وز و|]ﮥ دو"
ه و ,|]6 @ F7 #و -ا 9از \ن و">$% ،2$ 2د و
@زز 2را @ Z":دارP 1 .ع 86ق @'@ "9 F 2ا 2اردو M@Lاه ,اF>$@ ،,
@ا tC 2و د X Iت ا 8 F@ ًg F7 ،( #ﮥ وه @ 2>% 2دم از
(د; در 9س ا؛
1
„The Responsibility to Protect“. Report of the International Commission on International and State Sovereignty,
December 2001: Availble at: http://www.iciss.ca/pdf/Commission-Report.pdf. See also “A More Secure World:
Our Shared Responsibility”, Report of the Secretary General’s High-Level Panel on Threats, Challenges and
Change, December 1, 2004. Available at: http://www.un.org/secureworld/reprot2.pdf
132
•
•
•
•
•
; ! ] Fو # B #% klا>: Fره :9 2ۀ >$%د و د
$را
f_9و @C Fو Fه> 2ت و ا%اض از Zده .از ا>:9» ; >% Fﮥ دو,
در ]رم« ا8 ،,رات > F> 9 @ #>$ا ,در ,Lاو ( f_9دد.
د
8 # B $رات و +زاX #8_9 M:د را دارد ،و+ #زا@ # Mu M:
@اس Lاا 6 9 #>$ا c8:9 > #B%د 1ا'7 y7ره > sت اSد
د Zا> F@ 9 ،ت ر #> .7 #از را Zه 2و_% D] j|9 #م # B
،او و|] Fدارد ( 9ارش Xد را @C Fرن 7 !89؛
@ @ز و \زاد @X FدX 2د _ح 'د F>$@ ،از +ف :ﮥ _ @ #ح و FH9
د$ .ت ا ] F%ا ،و "9 #وB F@ F>Lر @ M9 Fدادن Z9ه 2 2و
0ر Zه M@ 2دا 9 # @ .@ Zا ?9ار" # >6 j| 2و g
# >6ز ه #د و 'ر Zهp 2زم را @ Mده .ا 'ر Zه ' F@ 2رZ
9 #ا ا@ #ا ! @ ; 2و دارا $: 2ت د .در ا را@_ Fه دو
>(م را ر داد Zا Z9 F7 ,و 'ر Zرا @ه! و . # M.در Lم ,Eه
Lن د :@ Z Zاز Bر F@ F@7 2را 2دو' !89 ,د ،ا را و|] Fدارد
] pر@ #9ا M:9 2و B #6ت ]M #
(ار F7 !89 #در \ن اً 6
@ ,6J. F@7 .دارد Lن را @C Fرن "'Cد ،7و @ #وا £Pزد 0 F7ا
'رۀ را 2دو ,را دل د Zا(> .,م دو @ #و| ; jرا@ #$% 2ا2
, >6 #Cو ; را' 2ر@ #9ا @ Mu 2ا . # F>9 #$$هدو و|]F
دار F7رو%P 2ت دراز ت 'ر@ Zه( .ارش \" @F@7 ، F % ' F
@ @ "\ Fاب ده و رو\ jL 2ن ا >ن دارد F7در ; 7ﮥ @+ﮥ Cر #
C sSر. @ #رت د؛
] '@ @ ،'@ ,-و Pورت @' @ا 2هoه @ #Iاpدار Zدر دا., >6 MX
_@ , >6ف @ون @ ; .ا Eز و #رو 2ا 2ا Cم @د \وردن
9ا7 f-ر د Zو " ً.«X ،, #$در ! ه- 2را .#او Pورت 7H9ا
ا_0 :F7 ,ر ان `Lو 2"9ه ; از ادارات را در ; 9وا@ 6ه! > Sد
F7ه Fاز \ن ,6و #در %ز ن ا@ #ا QE' 2"C 2د .ه;
@ #"yاز 'ات #p+رو ,]7 2و | #\ ,-دارد' 0 ،ات ه
'> #$را M6د Zو @ Fه FSا Z 2ا ،,زا ه ; رو sP 2ا.ار #
ً @ .ء ;>]9وا 3Pو رو در @ ادارات @ #6 F+و ( @ 39د
#" !9 #7 F7را اE9ذ #و #7و\ ,ا @ # Z":د؛
; @ @ #$ز و \زاد @ $: 2ت MLاز " !9رو%P 2ت #:+
ا #و د%P Iت ا @ .#ا 2ا هف @" را
' F@ Zدن د Zه2
F7در \ن ,]$> ،#$ s-ه @ 2اX 3_ ،#$$ا Fو 9ا 2رد Pورت
@ا7 #$% 2دن ا" 7 .@ Z j:9ﮥ د-ع Cر @ #ا F%هE 2
و ز " # >6 g 2را ز ه #د Zو دا .ا\ 2`%ن @ ; M$9از
"'Cد ه و F7 #9%Pا ،@ ( \ F'L p6اSم ده%_ .ت ،راد و
($9ن %د ً9در @ - @ Fا ع !7 ,% Muار؛
@ ":9ا 2و هX 2رج از 6ات @ #$از Bر 2دۀ Cرن @Xردار @.
ا ا در @ر 2از '7ره @'ل \ن و ه ; اZ F-HC #L M.
ا .,در ه در ا را@_7 #p+ ,"- ; Fول :ره @% Fان @ #' ?Xا2
-1در ه 9م #_E9ه و ا! #ا> Fا-اد \ c>9 # Bن ه ' ،در % F7د ،' F$- #>$ 2ا; ;7 F@ F
.# B QE
133
Z FX 2 !9ا .,در ,886ا" @ s- Fه M6 ،در"2I" ،
دIان ,8- 2"0 ،و ت ز ن ا # f$:9 #6؛
• ا اpل @ F7ا' 2رC @ Zرن ا p6و #$X ، #-7 ,Lزد . M
0اال @ #9p6 Fار9ط #د ،Jy ، F7ا9ع '7ر @ از '7ره F7 #در \ن
ا. #@J8رت F-ا ،,هج و ج @ FوLع FCاX ،,رج ، FXو#
0اpل @ @ Mو @رت J%.@ Z F-HC M7و @ Zا ،در p6 0ت
9 #ان @. Fرت @ M%رهان Cر' #ر Zه #اSم داد .و #در p6ت د،I
@ ! 9از ظ Z F- B #و از BرC 2رن %ر .ا ا از
F9 B F_8اC 2`%ر_X F@ #ات د و ،MC ,در Xر اه,
ا @ " >6 .,رو ز 0 F7ا ا $%ت Pور 2ا ،و _Xات @ Pورت
C . c gر" @ F9دا B F7 @ Fن @رت در ,و د fLا(%ام
' ،زا ه Yر #9_X @ ,ها Zا ،,ور M>' Fرا از را ZدM6 @ 2I
7د؛
• D8 X # gاردو در ،F:و #ا F$Xهmن ا # 2.در %Pت
.# B #>$ا Pع + 0ف دارد JL Fm0 .وا F7 Z 3Pو|]ﮥ اردو , X
@اk ]6 2ت ; رژ! Xص > F % F@ .و # ,S -را رد #
.!7و \ #ا اا" ,`%ا(6اب #ز " #9 X 2را @اC 2ل
# > g # Bز؟ د EUROMIL Mpرا 86 X ,@ @ #ق
@د 2ه Fا9ع'@ ،ل \" F>uدر ]رم اX ،ا! .در \" ; >ﮥ F]" !" #$X
ا .,در M%ا ع @86 X ,ق7 ،ل و #IECد7ا #را در '7ر
@ ،F+از ن @دا _Xات L c69رت ?9اردو '-ر ه2p@ f6 2
, >6را 'ن #ده .وا f6 @ # B MC F7 ًPا%ب را ا ،@ Fو#
\" @ ا >ت د@ 2Iا% 2ان 7دن ا? 7ر 2و , Xن @ M> Fز ن F-
دا'- .@ Fر در ا را "9از : f+ﮥ > #؛
• :ﮥ #ا6ل دارد : .@ # g '@ F7ﮥ #از F- M>'9 j$E .%
?X F7ا ه # ( \ F'L #6 j$E 2و ا #%را 1.7 ,6در ا28-
@ #ه ; Cو F8@@ #$ #\ Fا@ 2د!@ F]Y F7 ،ر 2از '7ره2
~ زدۀ "ن از ا ع \ Z"@ #@ #ا .در @ز ا6J.ت @ @ "J9ا 2اSد
روا@? @ kت @ -ران $ن و 7وا9ن و "ر@. ,ن 'وط و ود
Zا 9 .,هز ه! @ Y9ت @ DEا #ا ,$ Fدگ j:Pو #6ه
د #ود ارد9 .ز > Fا ا6س د @ F7د ا 9 #$.هز ه! در
دا MXد ا ،,ه(X #L@ Z% M>' ; #اه FI .ا در 89ب
#در _ 3اع ود دارد @ F7ر hدر روا@? از اه>- ,ر X # Bاه
.,7
J%,B
]@ ,-ا 2د7ا #اه 2$7 ,دارد FI ,-] .راه@ ,ا ! @ ; 2روMu 2
ا #و در @ FSا 2رن @@ F % ,6 Fا #C 2ا .#وا 3Pا F7 ,ا @ @ در
ا F7 # 2در ; وE@ ,Lص در .ر Lار دارد ،ن Cا .7ا ه! وا 3PاF7 , #>$ ?9 "9 @ 0ه > Fدر , >6د MXاC ?9 ،رن و :ﮥ #ز ه#
9 # Zا .از اردو اBر ود $: F7ت pزم را @ا 2ا @ \ د Zزد F ،ا>\ @ Fن
Jane Chanaa op.cit p. 52-54
134
1
]ذ \ @ ,-] . !Lزاد 2د #و $: ,|]6ت:9 ،دل را @Lار زد,-] .
هmن -ه~ 2 !9و و ,را $ر زد و @ :ر@ 2ا،F: # J 2
1
_ ,kl 3ادار 2و ر: ,Pﮥ #و :ﮥ '. # , X y
] ,-ز$:9 F@ 2ت #-7در '7 9ر را%P F@ sت ا : F7 #ﮥ #>$ا !%از
#>$و # Bرا اSد ،7 #وا@8 . Fﮥ @" +زا "$:در _ @ 3ا #$$ا(Iۀ
@ 2Lا: 2رهX #% 2اه @د .درا را@_ #% ;'9 Fا7د " 2د #%-و ا2"9
_:ت ا F7 #در ل @ ١٩٨٨ا@>ر ' iاpت ۀ ا > ـ \ن ـ tدر -ا2
'ر@ ,7ا@ 3$. 2ا Zاا #$X ، FXا وار @ Z7د FE@@ .ا #% ;'9از F9
و @ ا7د ; @ور و @ 2"9ا+ :9 2ز sS c99 "@ 2 . #X >]9ه2
Cر ،9 #ز ن ا ,و ه>ر 2در ارو Cو ا9دﮥ اLد" 2ن @ا 2اد 9ا@ B f-
اC 2`%ر" ً7' F7رو( 2ار" و F$-ه 7ر > #" D8 ،دار .هYت QE
از ( f+ار" 2ارز @ا@ $@ 2دن _ $: 3ت و دا Dدر ه Fدور Zن ,`%
ن F7دا ﮥ \ن F@ p6ه'7 Fره 2ارو Cد Z Zا@ !" ،,رز 2را دا Fا.,
وS #ﮥ %ۀ ا 2HC 9 D8 F@ M-اردو>- ،ر @ Z%ا 2روا@? اJ.ح Z
،# B-#>$و "! @رز #>$در M>'9و #C f_9ا #ار9ط #د]9 .ق @ ,
Jدر #I ,
#6 % ; # Bو F-HCۀ د7اً 7 , . #@g #
F7در ; در@ 2ا 2اJ8ل #$و , 9ار@ #Pا Zاا' FXدX #$% ،اه ،و#
در ? ا ,رن ~ Z. ,6 ; ،ر ً9اJ%ن 'د .ا وز Bم F@ ,E 2>%
" #>$ 2Iز ا@ 9 ،,رت . ,:- kl
#Cا #از ظ 6ود و F- ,:و @ @ُ .> ,8 # B :اردو @ در ,Xا ,886
در Lم اول Lار دا- "9 .@ Fق در اSد :9دل در ا%د اX c ZI F7 ,د را @F
'رۀ #>$ # Bوا H #ارد ً:+ .وزارت ه 2د-ع و ا رXر8 F@ Fﮥ د Iادارات
دو #در _
#$ s- @ 2'@ B #" 3دازL @ "\ .در @ s- @ F7ود و
cg ~9ا ،ا X #اه در ; :ﮥ د7اX ZI ;9د را . ]6
ال " #ا ا \ F7 ,در \'7 Zره 2دارا 2و ? ,:و ; @ ;07وزارت د-ع
; 2@ pوزارت ا #$ ,م @ ار! 9 F@ F7م @DE
#$ا "Iار و .Xاً 6
ا ,ر@ . # #ر; ن ?Xز @ 2ا ,دا #$Xو Xر #د@ @ #$ا2
; 0ا (اج ،ا (ا $ F7 #دو 7 #Iر ه و F'Lه@ 2رد را Xاه .,-در ه
.رت @ ،ا7 #$$دن #Cا ،,ا اSب ادgم 9م 6ﮥ @ DEا ,را > ،و 6 #اML
اSب ه>ر '@ 2را Xاه د .ا ا @' وا@ F@ Fا(-ا #>$ 2I" Dدر ا CوF
.
1
Velizar Shalamanov, „Transparency Needs More IT and New Education“ in Transparency in Defence Policy,
Military Budgeting and Procurement, todor Tagarev (ed). DCAF and GC. Marschal, Bulgaria, 2002.
2
او -+ار ; sS9و@ sد F7 Zدر \ن 9م @زIان @ DEا !" ,داDr. Theodor H. Winkler op.cit. p.23. .@ F
135
136
@%
دۀ م ـ )١٧٧دۀ (TEU (٢) ٣٠ &VX
١ـ
٢ـ
Yر ,اوCل ,6و 89ﮥ >$%د او 2ا ر #Cدو" `% 2و د Iادارات
L 2Sن و ه>ر@ M@8 2ا 2$ 2از ا F7 #دو @' دو" `% 2را
kYز ،و رز9 P@ Zور(م و \ن ا i' ,:] ; F7 #در
#Cا9د. ،Z ZS F
Lا اروX #Cر$% ،ت6 ،ﮥ M%و و| jاوCل را .> :9ا و|j
%رت ا از:
ا jـ \ sور ،2ذ M$9 ،M% ،ZXو 9دﮥ ?9 .E F7 #9 $:او 2ا ر
دو"'7 `% 2ر ارن م ' !89؛
ب ـ هoه ،#Iز ه #و >$% f_9د ه #9889 2و @ ً7' F7 #9$%
و ا ر دو" `% 2در !9 2-ه ،i' #9889 2اF> 9 F
@ %ا ,ارو ,8@_9 #Cدا F@ ،@ Fرا Zاا' FX؛
Lا ارو #Cهmن @ا 2ا 2":- @ ,LاوCل C ?9رن ارو #CهاC @ Zر"2
#$دو"+ `% 2زا 2"$:را . # D>'C
٣ـ
ه اLام ?9 #9$%اوCل @ در را@_ Fو @ ا @ ,8-او 2ا ر دو"F7 `% 2
در "\ iXاLام @ B F+ا@ ،,ا Zاا FXد>@ .ر@د اLا ت ار"9 2
و ,او 2ا ر . F+@ #$
دۀ م ـ )١٧٨دۀ (TEU ٣٢ &VX
; Lن ارو70 #Cت Lن را 2ارو #Cا? و ود ,ه 2و\ ,9 F7 7 # sPن
او 2ا ر @+ﮥ دو" F7 `% 2در د Zه 2م ١٧١و م \ F@١٧ن ارع 'د# ،
9ا در iXدو `% ,د Iو در ا @ ,8-او 2ا ر \ن دو . M% ,را @ :از
'رC @ Zرن ارو F@ #Cا]9ق \راء . # M%
137
138
ﺼﻞ 5Cرم
^Bرت E> KK9ا%K
Dr. Willem F. van Eekeln
,671%3ر
دم ن و او7ا @ %م HCش hا@Eت Z M:دو ج F@ 2Lد7ا #داد.
اS6ج ه@ "\ 2ا 2ا.ار @>ر @د :ره 2ارو #Cأت و ا F8@@ , 8اا ا>م
@JX@ .'Eف "\ ،FHدر %ض L j:Pت -و 'ن داد F7در @ا@ \ Fmاز , >6
ه6 ،Z F-HC FH - 2ود %ض اام د Zا ,9 .,ا? j$Eدم %اق
\ د@ Zد F@ 9ر_@ -ف .وق ه 2رأ 2در او ا@Eت y7ت اء @ :از ZSCل
ز #ا @@ Z+E Fاز .ارادۀ \" @ا 2ا|"ر@ن د7ا7 ;9م ' @ .ا y Fل،
هن 8ﮥ . #Lق Cا د f- #7 F7د @ا 0 2و :@ #Lدم را c-ده،
و > #ا F7 ,هﮥ دم را ه Fو c- ,Lداد .ه 9ات @د 2ا 2ه! F7در اروC
'ﮥ Cن \ن Cو Fا F7 @ 2در ل ١٩٧wدر ه+ @ #>$ح ا.ل @ا>$% 2د
@ دو" و راه F7 #در \ن @ "\ ،ا9ع ن FI0ر-ر g\ ،ز .ا7ن ا و2
]6 @ iد .ا@Eت د7ا ;9در اSد ا%د در @ دم @ ، !" ," #و#
در ذات Xد \" "9از \gز ; @6هX #ب :@ .> # , >6از (7 #Iم
@ر'7 2ره در ارو #L 2Cدر I0ل >$%د ه - 2و اJXس و -د ادار 2ا ،-زا
دم ا @ا F7اLد @زار \زاد @"] Fم ا F7 ,ه \ t7زاد ا ,ه E F0اه،
9 #ا @> @ون Lن و 8رات #`:@ #6 .از '7ره > FاًXا @ Fا9دﮥ ارو9 C C
هز ه! @ @ kY9ات -د ادار 2p@ 2ا sن د ,و FSCم .7
>6ارX 2ب @ا. 2:@ F$6 2ا
2ر .در ; د7ا ،#و|]ﮥ ;
#L , >6ا ا>\ @ F7 ,ر زد £P9 ،ده و Mزد .ا>ر زد F7و# F0 2
7؛ 3P9ده 0 F7ا ; ا را اSم ه و \ا در ; @ @ ن cEدم M
زد .از ; +ف @ # Z@6 , >6و از +ف دC Iرن و ,دارد F7ا ر
, >6را @ 2 QE9رد اL ,Lار ده.
در 9ارو+ Cزا M:ه از ه! -ق دارد و در ا ار9ط 7ام دل ﮥ #.Xود
ارد .اس ,L " >6 F7 ,$ا از \ f+را\ 2زاد دم از\ن اEاج #در
9 ,886ن +زاC j$E 2"$:ر- #6 . #ق 9ر F 2و|]% Fۀ , >6ـ
،F8اا Fuو Fu`Lـ +ر> Fدر ـ Montesquieu’s Trias Politcaـ Z j:9ا ،رً9
@ ; FاL M 7 #رت ' hد .در @ر'7 2ره ا 2`%اا Fuدر Cرن ( ' Fا.
در اpت ۀ ا >- ،ق @ F8و اا9 @ Fuم #:ود دارد .ر" tuر از ,6J.
ه 2د ZاX@ 2ردار ا,؛ وزرا 2و@ F7 2م Secretariesد ' ،در @ا@ I7س
و ,ار !"\ @ .ا ! @@ دا +ز ه7 j$E 2ول و 2L @ F7 D]9و
@ QE9د FاHkار ا7 ،ر > .در -ا Fا ر Xر #و د #%-در 6ود X ,6J.ص
ر" tuر Lار دارد C "9 F F7رن F@7 F>$@ ،ه! در \ن #$Xا] iذ 7د9 # Zا .و#
i' ,.Xد7اy7 ,.X #@g #ت ا\ #ن @ F7اس \ن دم
139
ن ا اEب > و @ ا(6اب Z( j$Eه #دار .در @p6 #`:ت F7 # 9
در Cرن اE9ذ Iدد ; s@9ه #C Fـ ; > Mد7ا !8 #ـ .
د7ا '@ #از .ف Y9ت د7ا ;9ا$7 ; .,ر د7ا ;9دارا ; 2درﮥ
M9 ،i' ,.Xو ا%د و ز Fاا # %زد 9ح L !76ل F7 7
در ا@Eت @ 2:ح Z@ jEد .در ; د7ا #ا-اد و ا "$Lا6س ا >
زا 86ق ا "\ #ار L ,76 f+ن ]ظ @د Zو ا6ام 'د .د7ا% #رت از
F7 #در \ن Lن ز 2و >6ار ,-] 2دا 6 ،Fا sL #B%را @ Fه -د
# % F:زد B 9ش را را%P F@ sت @ F:ن دارد ً.X ،از ,7 f+
در رأ 2ده #ا ن را \_رX F7 2ا ,اش ا@ 9 ,ه@ .ون دا ح jE
\ۀ 7ول Xد 2در د7ا #از دX ,اه ر .,-د7ا #و7 @X #Lر > F: F7
y7ت ا #از 6زد ا @ Fو از ; 8+ﮥ ? ! @Xردار @ .د7ا6 @ #
@ Fه "0 Fر ل ا@Eت Cر #ود ،و @ #و " در ا را @ F7در
9م _ح ,:-ه F@ # >6 2دم ر. #رت دً @ .ء #`:@ X 2(7 gاز
P , >6 2":ور ، 2ا 9 # ":-ا F@ F7وpت ،وا #ه J>'9ت ,9ا ،"\ kروا #ه ا8ل داد Zد .و #در %Pت Xر #و د2(7 g F7 #%-
M>' "\ XاSد >@ @ ،رت 9p@ M7از _F- B #$ s- F8_ M 3
دً @ .ء 2(7 , >6در ا ] D8 F6ذ 2دا Fو 7ول د7ا "9 ;9از f+
Cرن #$ا%ل 9 # Zا@ .ون ; ا ا @ اC 2`%ر #و رأ 2دهن F$.-ا2
اSد .7 #
اهاف #Cرن ا 8 F@ ,ﮥ و|6 @ # # jا ,از اJ8ل و , 9ار'@ #P
د Z 9 Zو @رت (-ا>$% Zد @ا ,6 2از @ ,Sان89 ،ﮥ kت و از هF
@' رز9 @ Zور(م را رد X F9د Lار داد ZاC fL9 .,ر @ #از f+را Zه2
@ j$Eا 2ا ? ه 2در 6ل + 9ح ر( 2د #C .ا @ #ه@ FSد Zو در
هoهX #C @ #Iر .@ M #ا(%ام @زان @ Y Fر" 2ا # F$Xدر Xرج'@ ،ل
ا Xو Zه 2د و ر cLدر ; در 2ادH 2ه8 F@ ،#ﮥ و|]ﮥ وC +ﮥ
د-ع از ز و +در @ا@ ; S9وز@ ،ر # Iرا @ دوش اC 2`%ر# #
" 0 ,9 #6 !"\ @ .ا? در 6ل @ 9ا7 2ول Cر #C @ #د-ع@ ،د Fو
9 ! 9ار :@ #97در ا # % 2"$:را ان 2(6+د.
,K/ول 3ر&B
7 pول Cر F@ @ #ه ً.X ،# >6 ,:- 2"'E@ Fاز @ QE9 f+د،F
اً .
د Zد !"\@ .ا%اف @ د F7ا ,و د-ع X 2".Xص Xد را دار .از ز ن
ا+J-ن ا ال _ح ا_0 F7 ,ر 9 #ان ن ا ر را 7ول د >' .هF # B 2
@ "9اL Z F>9 ,76 2رت @د "9 ; F>$@ ،ذا\ F@ #9ن ( .در دور- Zدا(م CدX Zد
Z - ًEان 6ب @د و ر ,%اش @>' ;7 Fه 2او C #دا .,Xو>' #Lه2
F'$ F@ # Bه 2ا # F>9د ،و-دار "\ 2وا@ F@ Fا @د 7 9 F7ام 6رهان \"،
\" را 7 M9د9 # Zا .هﮥ ا ت @ وج ن > 9 2>% ,]$د ،ه F:9
> 2>% , X F@ j$و ( :_Lت @ # Bا-ان #>$اSد د .اردو ( #uاز
. FX F:و @ #ا(-ا #mC Dه در \ زش ،# Bو Mو ژ; @ #JXاهاف
140
#و Pور # B 2"9اSد Zا .,اردو ه 6 9ود زد]9 2ق ,را F-HCا ،و#
ا6س > "\ ،ً"\ 2" >6 F7را @ا 2اSم و| jﮥ ن @ و Mو ا >ت #-7
FX ("Sا M@8@ .اران ه! را F@ sا]د Zاز Lرت ،# Bه! از ظ 7ول
@د Fو ه! از | Fا #LJXو I ،#Lان اL .رت gزۀ رو @ Fا(-ا>9 Dژ 2
%Pت ،2$د-ع و ,|]6دم #>$را رد ال Lار داد Zا .,اًXا ا'" از
دا 2@ 2>% ,]$> , XاSد اردو ه 2-6 2و داو Z '@ F$+ا .ا ا'"
ز L '@ #ت F7 -در ا(%ام @زان > Y F@ #]$ر ,ه 3$. ,|]6 2و ا# F$X
'> #9JاSد M>'9 .وا 6ه 2داو c$+در @ ; اردو 2دارا| ,]$> , X 2هًا ا
'> Mرا X M6اه 7د و@ #زه! @ :اpت @ \ . #Lو , X ,Lن @ا \ 2زش
"رت F7 #>E9اSب > #-7 ،ا,؟ و از ه% \ ،" FدX Fpاه @د #L ; F7از
ان وا ا? را c$د در F>6اردو @ Fهﮥ \" Pورت ا@ F؟
'@ Jرو7 2ول د7ا ;9وه 3$ 2ا7 F ،,ول .#>$ا Fاران
Eاً .
@ ا-اد :@ .@ #>$از و "9 ،9ر" tuر @7 fو9 ،9ن ،س 2>%
،C #وً:@ #ا او ه! .ف در > .M- 7ﮥ ا #ا ا F7 ,ره"] F@ #>$ 2م
#6ره 2د7ا ., ;9در رو f@ 2ه! ]9 ,ق دا@ .,و # 2رو2
,-I !9 "Cو وزان \ا ااء د .و7 #ول د7ا ;9ود ا .,ا
F@S9ال د 2Iرا _ح زد7 .ول د7ا7 9 ;9ام f% @ 6دا@ F؟
اEرات و HIJCار M g # B 2ار ,:- F7ه 2ا \>ر و #$%ز .در ;
@ان 2 !9هP ًg M% 2ور 2و @ا Zاا$% Xت در را@_\ F@ Fن را @
- F@ > 6 9هن # BواHار ،ا Fو F>Lا? Yر ,و 8رات " 2Iدر \ن
@رت وا 3Pو رو j:9دد .از ا ظ 8ﮥ P ; ~» F7 Clemenceauع
9 2از \\ F7 ,ا @ Fاpن واHار « اSب DpCو اJ.ح را #7 . #
2$"Cه! Lار دادن اردو و #>$را 9ر 7؛ در اP Sع ]9ق B @ ,م 2>%
ا .,در F>6در ,ا F7 ,و7 ,9 @ # B 2ول د7ا @ ;9ـ #:ه#C F
ه 2ا ( ،#و ت ا #و @ !9ا 2ا]د Zاز ZLـ >و ,Sو|]ﮥ اران
_@ .ر Xص اpن @ ]9ق ,د7ا ;9را @
Hو @ا>$% 2د ن در
70ت Yر
,د f- #C ; .@ Z@6 Z Zد #%-ا @ 2`-ا6ام ،M@8
ا%اف @ I> #>$ ,]7و +زا] 2"$:ف F7 # F>9 2I9در ,886
L Iت # Bو X 29@ , ً" . #اه دا ،,و B #ن @ ا6س
ا+ن B F7 7ت ن ' F- Bد.
?Xز @ 2هYت او 2ا ر از ; +ف و و ,و @6ه #از +ف د #> Iاز
اpت "! در د7ا #رن F7از ه +ف @ #@Jاز $:ت ' Fد:
،, >6ر Fه ،2X 2ز " # >6 g 2وو'- 2"Cر .ا ; D0دا@ #ا 2ه
; از اC 2`%رن 9روش #@kرا @اس %Pت روز c8:9و در \ن اF$X
.ا D0در Muا @ #ا(@ c9ر ا ،,زا در \" @@ $:ت > Mا6ت
ا' ;9 #\ F@ #د ،و #ا(%ام @زان در ; راه _X @ F7 #ها ZاP ،,ع
گ و ز. #
در ; د7اC #ر_@ , >6 #ر yل ،ر tuدو ,و 7 ,9 F@7ول Cرن # M%
.از Lن ه @ Fا_ف Lرت Cرن @' Zود .در ا@اء و|]ﮥ \" @ Fا ود '
- F@ F7وا ,_$ 2از Zاد F F7وً:@ F7 7 sPا @:9 Fد86 @ #ق و و|j
141
>6وا و ر ,%ر د .ا وز Cر" ; @ DEو #:از و|] #را @ Z"% Fدار #6 F7
در @ '7ره 2ه 2ارو #Cه! ،از ه! -ق دار !"\ @ ،در اI F.JX Sدد:
" @ ,6 Xا @ , >6 2اس اهاف (6ب @ cEاس ا F 8-ا>; F
اJuف F- M>'9ا .,و 2 , >6 #Lو ,ا ر را Z"%دار 'د و X #' ?Xد را
اJ%ن > )@ Fل %Pت د (#%-در Cرن رأ 2ا%د ا 7 # HXو رو 2اLام c$
ا%د @ 'د.
#-:د ZهL 2ن , >6 ?9اC 2`%رن ها Zها @ د ,ه Fه2
.#P9د Zه در F7ه ' F- B j|l 2و ا".' ZC 29 2
@ #`:اوLت ا F%ه @(ار 'د@ .ل @ در C sSر #رو 2د #`:@ F7 ZاوLت
#9J:9در \ن \ورد' Zد-_@ ،ار\ ,]E F@ 2ن رأ 2داد Z Zو . F$-رت #د.
@ #`:اوLت از Zداد' Zد P9 F7ت ]ه #در @رۀ رأ 2ده. #رت د.
7 ,6J.ول @ اا .Fuا 7ول را 9 #ان @7 Fول 9 , >6 \)#هز ه! از
ا%د اC ,y7رن @Xردار ا,؟(7 ،ول ) #Cاز f+اpت ]ه #و 29
#:ا% #رت >$% 9د ' #C QEرا رد ال Lار داد(@ fL9 ،د Fو @ZXp
@6ه @ #اس (ار" 2هYت D]9در @رۀ @ f_9د .Fدر .ر. 2 #_E9 F>9رت
C ،@ F-رن ,6J.دارد 889 F@ 9ت ر
@ #دازد889 .ت CرF> ; F #
ا9 # F7 ,ا هان را ا`6ر و از \" ، ,9 #6 ،7 f89اد را @\ ,ورد
و د IاLا @ F7 #9ا889 0 2ت pزم @.
pا ا 7ر
Cرن f6دارد F7از $: 2P89 f+ت ( #Cرا 7ول ،اً 6
@رت ا. 9رت دC ،ر" را @ Fو| jاا( #$X , >6 2uد; #زد .در
اC y7ر" #@g 2از ا ه! -اL 9م Hا ,7 @ Fدر ML , >6 2 !9از ا>F
"'C F@7د ر #ارا7 F@ 7 Fuول C #داز .در @p6 #`:ت ; @ , >6 #8$:9 !9
اLام @ DCﮥ Cرن ' 2$ #6د.
EC
Z% D0ا ا F7 ,د را @ Cا د \ 2 @ 9ن #L D8هYت F8ه-ا Fو @F
8+ﮥ #>$ا%ل دد .ا د د #8Lا-د' Zد 7ول Cر F@ _X @ #ه#IX 2
X M@8 #اه و ز @ Fا 2ادارات #>$و X % # Bاه F7ه 7ام راX Zد
ا دل #> .7از دل ه>@ Fا #C 2ز 2و @ر #ان از \ن ا]د7 Zد ،در ذM
1
ارا # Fuدد:
{%9`+و ر& رو" 21ت و EK:ه" &)%3
• 6 :9ود J>' M 7ت ا X ,ر'7 ; F7 #ر @ \ن رو@و ا,؛ P :9ورت
@ا F@ 9 #C ; j:9 2ا '>Jت F9د؛ و ا@>ر ده> Fاو" را در
@ '>Jت QE'9و j:9؛ QE'9ده70 ،ت 7ر و +ز7ر @اf_9 2
Ravinder Pal Singh (ed), Arms Procurement Decision Making, Vol, 2, Oxford University Press, 2000, pp. 4-5.
142
1
#CهB ،رت@ ،ر #و fL9و %ر دن #C؛ \ sور $: 2ت و ا%J+ت
رو D( 2ه#C 2؛ \ sور $: 2ت و ا%J+ت رو 2دهf_9 M@ 2
#C؛
• \ز M@ Dه #'C :#C 2ر ه M@ 2و ارز@ #د ه2"C f_9 2
@M؛ @ F-'C f89ا\ 2ز kY9 Dات 2p@ M@ #Cه ; از ر هM@ 2؛ و
L M$9ت و j:Pه #Cو @ "\ F>".-ا ,-'C 2ا #$ ,و !89 F:
ار.
"% !%H+و :{%V+
• 2 !9رو #C 2و j:9و" s@ ،و ت ز ن f_9؛
• ( Dده @اB 2رت #Cو @ر #و @ا 2ا8ل از % M:9 f+ر ز2
در .#C
ارز& و & &)%3
• و fL9 ًL- ًLاهاف و h؛ Bرت ,klاز ظ رف و ] ,ه؛ و ارز@#
@ hا@ 2رf_9 ,kl #؛
• gر و @ر ،f_9 #ده s@ ،و او" و @رkY9 #ات J>' 2p@ #Cت؛
• \ز Dارز@ @ #ارز@ 9 #اهاف ،#Cده FP- ،ه و ا%J+ت #>7و CوF
ه را از ا%ر @Xردار .,X
ر& %' ،&)%3ر ز" &1> +
• !9رو 2دوام #C؛ ا6J.ت ?9ااFu؛
• !9روJ:9 2ت ،#Cا6J.ت Z%و %ر ز2؛
• !9رو'E@ F9X 2ن "] F@ #C ; X jL @ # !9 .#Cم +ح
F7 #Cا Xد اSب 7 7 #ر را @ دو@ر Zاز $6ﮥ دو g\ #ز 7د.
E> Cا %Kرا & 0%1+ده8؟
@ ; Iه@ @ Z97 #زIان :ف @ DEا " ,ن gب وه tC ،3$ 2و
Xت اEرا #9ان @زIان @ DEا #در '7ره 2د Iرا .,Xدر ا#9J>'9 8-
رد "ر 2و وه , % F'$ 2دار؛ @ c Fا"ام Xر ه 2ا #دو#
@زIان ا % #.X #ض اام د Zا .در دو" 2ارو 2(7 2Cو F$$ ; #L
و ه 2ا #دا #$Xود دار F@ ًg F7وزار 2"9دا F7 # f$:9 F$Xاز ظ :9اد و
]ذ @ اردو ر ,@Lدار.
J%و@ Zا ،ا ه! رو ا F$ ; F7 ,ر " و >$%د ه g 2ر #ا>, ?9 F
،#$ا? ا #%و $7ر > Mداد Z Zا @ #C ,Sا #در 9م '7ره @'ل
'7ره] #:. 2ذ دار .ا > #از د #$pا@ ,اY9 f$ !B9 2ت و F7 M@8 M%
143
,6J. F7 را#"\ را دار وZL ازZ ا]د,J. ,ف دو+ ازF7 #" @ زF_@را
از, اDE@ . زد# kY ،7 Zد- را ا# ا#C ! وB9 دار ا ز " را
1
:, اF- M>'9 M ذ.%
؛2 ن؛ رد "رB F ؛tC ؛3$ 2 وه:8B را دارX د از6, ا%2N / &وه%B
2 )وه#$ , ط و ا6 ا2 ه6(؛ وا#>$ و# B )@'ل ادارات#9راE ت اX
(...Zg ه وF'$ ،#$ رد،#>$ #%-د
ا ر،#$ , ا#9 'ر2"ارت؛ ار. و2 "ر, ر:^رتB "5B& و ار,%K اKJK
2 دان ه،F @د9- د،# 2"9 )وزار# ,S 2"؛ ار#$ و#7 ؛ وFرX
ن7 ،#>$ # @ر2 )@رده# #% ا2" (؛ و ز2ارHIJC 2 ه6 وا،ت
.(Zg وF % >ت
و# ت889 تX ؛ زا"؛F% ؛ وزارتFu`L :نBX "J )ت%*+ & و8' )ت%*+
از رمF> ا#رg ،29g 2" )ر.# #% و#7 2؛ و ! ه#را
و29 2" ر،رات8 F8@ ، # F'0 2و8% و#Iه- ،# L و#$L ،#$
(. ا# و ا(اL y7 ا،' دS ا#? و دو9 F> ا#ر
B- 2ه6؛ وا#J 2؛ '>هDE \زاد2 '>ه:نBX & رج از,%Kو ه" ا%B
رات ا8 2 @ رو#رC 2`% ا.# (ب6 2 هF'$ ؛#E # ا2"7 ؛#E
Z @د# و#% ا2ا- از#u( , اDE@ . ,Lر و دg "\ ر- ورi$ ت وY9
. اZد7 ر7 kl و, @رت در،@ - وj:P #L و2ت ادار70 و ا
2
ا دع از ه! ق دارد؟C
j| و,داB (اران @ درIL وFu @ اا#'7 Z ; ااز, >6 2 هF6 م9 در
،رتL !7ا9 @ون،ف+ ; از9 , ا#6 ; ا,رت و وL !89 . ود داردI>
f+ اا\ت ازX h$- _X @ون،Iف د+ و از، دY9 Fu>د اا$% ,kl
«#ا7« و »د,kl » @ دل:9 0 دS ا. \ورد,@ راF % دم,6 F8 F$Xا
.@ # !" #$X ع ; ا- دDE@ در.X و, >6 ,kl Y9 2@ا
DE@ در،,:- 2"'E@ Iﮥ د8 F@ ، F] F>ر+ ،دل:9 ; 0 دS ا2ورت @اP
DE@ اF>$@ ، I د#- ﮥ6 ; "9 F ع- دDE@ . M>' #ع @ر "! و-د
# ZmC رن راC وFu @ ااF_@ راF7 داردZد هاX @ را#"7 " و.X :@
ا0 F7 ود دارد2د: Mp د.'E را ازددDE@ @ دوi>_. ا2 @ا#9ت ذاL زد و
. زد# M>' '@ راMu ع-د
د را ازX ,L ۀL ار, دوF7 Z @دZ% ﮥ$ردار و و7 و,$ , اF@ ع- د،,E
F@ وF" دا:9 ,$ ت6 F@ , F7 را در@دارد# 9 ع- @ ًء د.> ل% \ن اf+
1
Dylan Hendrickson and Andrzej karkoszka, „The Challenges of Security Sector Reform“, SIPRI Yearbook,
2002, p. 179.
2
This section draws on Simon Lunn’s chapter, „The democratic Control of Armed Forces in Principle and
Practice”, in Oversight and Guidance: The Relevance of Parliamentary Oversight for the Security Sector and its
Reform. Hans Born, Philipp H. Fluri and Simon Lunn (eds.), Brussels/Geneva, 2003. Available at:
http://www.dcaf.ch/_docs/sourcebk_ssr/Lunn.pdf
144
رف د-ع ! 9 0 . # f$:9 ,$و ,ا 2p@ #-Pره@ # 2دMu 9 Z
در " ,در DC F@ ,رود و ا+ن M.6د ! 9 F7و "Cاز ,6دم @Xردار
.
دوم ا> Fد-ع ا ,Lوه 3$ 2را در@ دارد .در ه F:اردو X jLص و ( را
دارا ,>$ ً9% ،ا F$و "ت را Z"%دارا- .,ا 9از \ن ،اردو هmن از ;
وه F- !B9 ," #و @ د
@ F7 $رم:% ،ت و %دات 7ر> # ،F- ,-@ 2؛
و8 #م 9از هP @ Fورت @ا7 2ر د ،#: Fو @ Fوا@> I> F@ #در اوLت @ان و
در ; ،2وا@ #Iا>"] F@ Fم -ق ز #و گ 0 .وا@ ; #Iو6ت و
و-دار 2و را اSد > و اSب ; ااز C !"@ Zو Lا@ ,را Fm\ ، #در دI
;$ه 7اغ Iد@ .درBدا ,ا ,7ه )د
،$و jLو و-دار;$ (2
2>%را از د ( ">$ Iز #9|$ @@ ،از .( F:
@ :ه اpل ,:+ F7 7 #در 6ل ~ 9و 9ات ا #%ا ".Xرا F@ F7
ذات Xد FIا7 ،ه Dه .ا \ 2ن F7 ,رو 2ا Pع @ ,. M]9 Fد.
F] F7 > ,]7 "9د ه ارز" ا 9 F7هز ه! هﮥ Bم @ 2>%د Zو و|]F
# Bرا در اردو ه'7 2ره # 9 `% 2زد.
J%و@ Zا #% ,.Xز ن F-و '> Mز # B #ا-اد # Bرا را" F@ sن
@' FS> Bو # ZmCgده F>B ،در " F@ F8ن |هًا »9ر;« @ ,
,]Eو , X @ gها Zا .,ا ,H #96J_.و زش @ F7ا:9 2دل و \#
2"6ر cLدر " 2دا #$Xو @ اP #$$و. @ ," @ ، 2ا ,6و و,6P
ارز@ #و ,.X F7 # 9هP 2ورB ; 2م :- kl 2>%ل ا ،ها #ار.
ا 9 %@ FYرات j$Eاز ; F$`:واI 6دد و 9 #ا sا @ i>_.اردو و
,د 0 .ا 6 i>_.ا MLﮥ "Lو c`gا-ان F@ ,اران و 6ا!B%
F@ hا$Xﮥ Bن درا ر@ , >6وت از \ن Xاه .و F@ # 0 #LوLع
@
د B g ،ن @ FرX 2$% ,د ـ L ،,$ن ا #ـ و-دارX 2د را د\ور 'F ،
@ , >6 Fا #8و.,L
ا 2" >6 y7در 9ر F@ £درت j$Eرو ه # B 2را 7 F@S9د Zا .ا2`%
C j$Eن 9ـ ،F79ن ،ا
و I9Cل ـ J>' 0ت را در Hﮥ ً X cLد
7 F@S9د Zا.
ا وز ه > #از د7ا"I Z tY9 2ا 2 #در ا رد ار+@ 2"'8 .ﮥ
# Bو @ #>$رت در QE' ,و Z Z"-ا ـ X F:_ 9 :@ F0اه 7د F7در
@ F6 :ه @ #$X M.- ?Xر; .اه7 ,ول د7ا ;9در 2دF]" 2I
ا ،,در ,886در ه F:اردو از ارن @(رگ #9J>'9ا9 F7 ،> # 2ان د- ,
@] Fذ #C 2p@ FB6J M@Lو @ QE9د Fرا دارا .اه7 ,ول د7ا;9
وه 3$ 2ا ا 9 ,ا+ن Cا د F7وه 3$ 2و Xا Fه "\ 2در او",$ 2
#.X ZIرا ال + ،ر> ,$ s@ "\ Fرا از 6و 6ود@ F7 2اZ :9 D
@' @ Fف و در +ح ] #Cذ زد از 6را ا%ل .
@@ ه د !" ،Mpا ا 9 ,ا+ن Cا د F7د-ع +ر 2ز ه #و > Mداد' Zد F7
اردو از ظ #>$و 9ا F89 2د و #در %ز ن 7ول #و Y9 ( F % ,6
145
'د .ا :ُ@ Fد 2Iود دارد F7را Zرن @ Fا هف را '> Mزد .در اردو ا'"#
@ #ا ود دار "@ F7ا7 9 ,ر اردو را @ Fا-اد # BواHار .از ا> Fاردو
و|] Fدارد X @ 9د را @ا ; 2در \ 2د Zزد و در ا را@_ FY Fز #و گ _ح
اX 0 ،,ا ,اردو !"- M@Lا@@ .,ه ،,$%هات F8$6ه@ 2ون از اردو ا-اد
P ; #>$ gع 6س .
'د 3ر&B
اً Cرن M8و c6.اXر @د Zو @دﮥ د #%-را رد دL ,Lار هL .ن را وsP
زد و اا Fuرا @ f_9 ،,-'C +Eو @ر #C #ا #و د #%-رد @6هL #ار
#ده .هmن Cرن در اJ%ن و از ن @دا ,6ا_Pار ~ 2د ,Xدارد .و#
>$%دهC 2رن @ه! ه ,ار.
Cر"'7 2ره @ 9 2درت j$Eدارا] 2ذ و @+ Fزه.> M% j$E 2
هﮥ \" رو%P 2ت ا ر Xر #و د-ع F7 ،ه 2دا #دار و @ر "\ 2روMu 2
ارو #Cو اEرات ( F7 0ه را | FX jا\ .ن در $ﮥ '7ره #اF7 ,
@د Fد #%-را @@ Fر د@ ,9 ,LرL #ار ه- .ا( @ Fار7 2Iر h F7 7 #
#']9اش در ; @ g ,9 # %ر Lار IدC .و 2L Fه +ر 2اF@ F7 ,
Jاب ده ,] ،و
دل Z9ه و اpت j$Eا(6اب \ F@ @ , >6 F7 j$Eن ] ً
ه] 2ه. #رت . #
@ \"> @ Fاس Lن ا #دارا' ,6J. 2ور Zو 2 !9و \"] F>uذ
ن @_ر !8 gاز 9 f+ا 2ن اا Fuرا رد @6هL #ار #ده ) :@ F0از
اا\ت(- ،ق #> .از ا ارد اI ،Xس اpت @ F7 Zاس ا#
Lرت وزارت د-ع را ًا رد @6هL #ار #دهu( @ ًg ،ت ، #$Xو t$S
ن و ا #@ s@ "\ 2`%از ظ 7ر ان و @ #>7 sدر اXر دار.
yل د Iا رد Cرن @ اB F7 ,رت \ !8ن Mرأ 2ده #رو@ 2د Fد#%-
»ل ; @ر« و @ j$E 2"yرو\ 2ن S , >6 .ر @ F7 ,ا ! 9 2ف
Xص BرC 2رن را @\ ,وردC .رن رو+ 2ح و @ ,Xدﮥ دً F7 @ #%-ا
در 9ف ااL Fuار دارد 7 ،از ]ذ Xد 7ر Iد 0 .را@_ ; I@ Fع +ز7ر
در 9ر @ £و ا>'ف ; ااuﮥ و 2ا X @ '@ F7 ,ت #>$و ود #>$
F>9دارد.
+ز 7ر Cرن @ و 7ﮥ ا #@Eد\ #%-ن @ در ; -ا 2د F:_ 2Iد .ا دو
در > Mدادن Z% D8 F %Bدار و @ DEد #%-را @ 9و ا F%ه و اراuﮥ (ار" @'
] c99 % F@ .'E ,-دان ت C F@ F7رن (ارش ه و , >6را از f+
@ Fه j$E 2ا ً.¬ ، # ,Lا> Fد' Zد \ F7رف @رت klرد
ا]دL Zار F-ا؟
اC y7ر" د8 F@ Iﮥ @ @' @ Fا%ل ]ذ !8د ،( ,و L- #دل
I7س اC .ر"\ 2ن )@~( ،ه و در iدل ه #@X 2را ارا،> Fu
زا \" @X ،#9%P 2pار 2و ا8ار وه در Xرج از ' ,6J.ر Zه2
رX@ #ردار ا.
146
را ان در#رC ,:- ،!8 g ! و8 @ دا ]ذ# Z% 2"L- ,داB@ در
.,-] رت وB ،#@ه6 : د2@ وپsﮥ و6 F
%6L ـQا
# ارL #@ه6 ا رد2 ه, >6 ،F زp F @د2 @ا# ده2 رأf+ ر" ازC م9
. د# رت. # ر2رB ,L" در و9 و#p+ FوC ; X ا ا در ا،ده
F7 اهX # , >6 « از هF(اX رتL» 'ر7 ; #رC ر7 ز+ ,داB@ون در
tY9 هF% اf+ ن ازm ه#@ه6 . زدM و3Pد را واX رف2هP89
f89 ان از,L در.\ # ,@ ( ت%P # @ر2ص @اE 2 هF7
@ گF_@! در راS$@ رنC ت889 در و#دا7 7% >د$% دا در @رۀ7 رنC
.ل م @دy #S$@ 3$. -6 7%
^رتB ب ـ
! 9 2p@ \ن انf+ ازF7 2 ا# "! و ا#$X ت%P ا ز#> رتB
y7 در ا. 2 ]ذ0 2 @اZ% M از و#> #رC ,6J. .د7 اC ]ذFuاا
F@ ,886 درF7 , @>ر ا#رC ,6J. F$ @(رگ ا2 ! ه2ارX 2'ره @ا7
. !9 درا2I" ]"م
,L @ درF7 ردار اX@ #L ,6J. از ا9 `% 2'ره7 د: 2"رC
، دار,6J. "\ از#7 اد:9 ; . FX s$_ رجX درF+@ 'ر7 2ار وه8ا
,Lر" در اع وC F7 7 # بS ا2" رY . !" \ن2 !9 وﮥC در9
@ دل:9 FY ا1 .رت د. Z \" 'رZار ها8 ا? اF@ s د و راFX s$_
را در ا? \ﮥ ~ ردZL ازZ ا]دc99 هF@ اردو را و,kl و#ا7د
ورت راP ن ا-ت ا$% و وJ P @ # هاXت ا$% .ار هL D \ز
2"6J. , داB @ون در،#رC ,6 9 `% 2'ره7 م9 در# و. زt>:
. ت$% 0 در2I" 2 @ا#$L ; ط#9'ر
نC 'نE@ ,: وF$ از \ن، دار,ارداده وL c9 2ر" @اC y7ن اmه
و#%- د#C @ در6 ام7 9 رن هC F7 , ا ا#886 ال.9 ،# ;J9ا
در#9$% ت%P \ @ \" @ در @رۀ:لy @_ر،@ MX د3$ 2'د ا ر وهC
رت د؟. Z 'ر#97ار9 ! 9 ر در @رۀ7 و د29@رۀ ا>'ف ا
F] Simon Lunn F>ر+ . _ح 'د# # B Mu @ M.- ?X الI; @ر د
F$Xً در \ن ا8 @ رنC F7 ا# هF6 F7 , ا اI@ م% ر9 وi در,ا
@ "رC Iف د+ از.م دهSد را @ اX ا رFI0 F7 ه, اردو هاF@ @ وFا
رت وB 2 روF@ @ هF6 م9 @؛s$_ از ت,L وF@ ! وB 2 هZ 'رf+ از
1
For a comparative review of the powers pf parliaments i PSOs, see Hans Born and Marlene Urscheler,
„Democratic Accountability and Parliamentary Oversight of Multinational Peace Support Operations: Powers
and Practice of Parliaments in 17 Countries”, paper presented at “ The Forth PCAF Workshop Strengthing
Parliamentary Oversight of International Military Co-operation/ Institutions in Euro-Atlantic Area’ Brussels, 1214 July 2002. Available at:
http://www.dcaf.ch/news/past/_2002/ev_brussels_02071214_BORN URS.pdf
147
دC ,Lر@ #ز @ ،اا@ @ Fuا 2ا%ل و 2HC 9 ,$@L ,6J. ,دا @ Fو
ه' @ Fدر BداC ?9 F7 @ Fرن رد Bرت Lار Iد.
ج %6L -
@C 2"yر #و (ارت در ]%P ,-ت د > ;7 '@ #%-و \ه #د #%-را
ا(-ا "\ .'E Dدر اSد 9ا F7 F % B f-در MuدP #%-ور #" D8 2را
@ز7 . 2ر Cر #در %Pت د #'E@ @ #%-از ? @(رگ ا @ #و اSد ;
:ﮥ د F7 ،#%-در \ن رو 2ا @ ,رت \زادا Fو @ز @ .رت د.
@ C D8ر" @ون "\ D8 7H9در ; -ا 2دۀ روا@? ' M>9 # B-#>$د.
اC 2`%رن ; را@_ #:+ Fرا @ وه 3$ 2و M>'9 F:ه@ .ر 2ا2`%
Cرن @ دا Y9ت s. # Bد #%-در 6ز Zه 2ا #9@Eن و @8@ +Eﮥ
X # Bدن را@_ Fه #.X 2دار F7 .ه 2د #%-ا y7اوLت @ا 2ر Z-و 86ق 7%
:ل . ,: tCه در @ا@ ا$Xﮥ C klر F0 #؟ @ون در Bدا ,دل و ﮥ ا$Xﮥ
CرC ,kl ،#ر #وا@ F@ #Iا%J+ت و دا DاC 2`%ر #دارد .و@ #زه!
.Xت Xص Xد Muد #%-د@ F@ #ا ,]7را '> # Mزد.
@% Fان ; Pع FYد-ع ه' F@) , @ Fا @ F7 8ر 2از $:ت @@
د Mpا "I 2 @ #$ ,ا ( Fو ار ~ ,H @ . # F>9 ,د ا
>ر 7اSد ,:د Zا ,و F@ , #ذات Xد ن $:ت pزم را @ FاEص #7 #$Xود زد6 ,.X @@ ،ًg .س $:ت اا\ F7 , LJ% Fuا در
دL #7 #ار ده ,`% .در ز " @ 2ا 9 ،#$$ا y7د@ #$ا% 2م @س
Lاردادن $:ت ارا' Fuد ،زا ]' Fد 8 F7رات \ن ز ن اSب > F7ا
$:ت @ FدIان داد ZدC .ر" در , FY ,Lاز +ق . # M% j$E
اP» 2 @ "\ y7ورت @ا 2دا« 7ر F0 ،7 #ا اا Fuا F7 ,در را@_» @ Fا
Pورت« I !9دC #`:@ .ر" @ دره F@ 2ا F%ه را دا 9 #ا هف
را @\ورد Zز.
وH> QOص ا" ,%/ه" دع
در را &)%3ا:%K
•
•
•
•
•
\ز Dو (ارش را F@ sا@>ر ?9 F7 #Cوزارت د-ع اJ%ن Zا,؛
(ارش Fpرا F@ sاا\ت وزارت د-ع @ JXف اهاف اردو/#$ 2ا 29ا #؛
\ز ;9 Dوز د-ع را@ F@ sا ,uاز و"#C 2؛
gر و @ر ,> #وزارت د-ع در را@_\ @ Fزاد $: 2L 2ت و ,]7ا?
9 $:ه\ #ن @C Fرن ازه F> f+؛
@ا Zااز "'C 2و (ارش @C Fرن راI F>9%P F@ sا #.X #را @ر #
\ور ) 0 2"yروش را در '7ر ه7 ،!S$@ 2دا\ ،ن ،ه ،2Iا ،رو 2و
@'7 :ره 2د Iان در(,-؛
148
• gر و @ر% #ا و >ت # B MCو DE@ @ F7 #>$ا ,و7ر دار.
در رۀ :"8KBBX
•
•
•
•
- Bو (ارش را F@ sدۀ ه "'C , >6 ?9 F>Lد 'د و ?9
Cرن @ , >6 FراI sدد؛
Cرن @ در @رۀ @(رX ،c79 ،#ر و ا>'ف Z97و دراز ت وه3$ 2
I@ !9دC .رن @ دL F@' F@ Zا راMC #L jL F@ s
) # Bدر ارد86 2ق P:ن وا c$ ،(#و ا`6ر:-9 ،ت و \ۀ #$
+ح ر( 2؛
: - Bهات @ ا #$$و _ 28و F7 #999در 6ﮥ و ,وزارت د-ع
Lار Iو C F9رن را @ #C Mu F>"\ Fرا رد ال Lار ه و
B6Jت در ا را@_ Fدار c$ ،دن ,P c9 :دن2L #C ،
_@\ F@ fن c9 ،ه@ 2د2؛
در .ر , F>9دا ،@ Fا@>ر @ 2LدرXا ,از وز د-ع L F7ن
2را "'Cد و Xد #Lرا د Zد )+ر> Fدر F7ه 2د-ع ا ,
'7 #$ره7 ،!S$@ 2دا ،ه ،2Iا ،رو F79 ،C ،2و ; :9اد '7ر ه2
د: Iل ا.(,
در رۀ Hرف:
•
•
•
•
D]9دن و (ارش دادن در @رE9 Zت و رف ﮥ وزارت د-ع؛
- Bه @دﮥ ا #-Pا> ?9 Fوزارت د-ع I !89دد و (ارش دادن @F
Cرن ،در .ر F>9اSب gر و د '@ ,Lرا ؛
(اره !B #در @رۀ L kY9رت 9ان tCااز در رف ر 2وزارت د-ع؛
در .رت Pورت ا دادن @ Fا sول @ا@ 2ا Zااز.D]9 ; 2
در ر KJKو ادار:
• ( - Bار" و @6ت ه@ DEوه 3$ 2و (اره !B #در@رۀ ا>F
\ 7ام Pع #.Xرد _ Bح Zا,؛
• ،- Bدر .ر , F>9دا ،@ Fو (ارش دادن را F@ sه 89ر Z%ا>F
?9و اا. Fuرت Iد ) Lان ،# B F9%ر @(FC $؛
• J>'9 - Bت دا DE@ #$Xد-ع در .رت ا >ن از f+ار"X 2ر #ا>F
Jول ر> F@ #ت( و در.رت L 2"_E9ن F9
@ Cرن ار9ط دار ) ً y
Cرن را @\ Fن c$دن.
VKه" &bX
:9 ; >% jLﮥ ]ر ار Y ; F@ ,ر #>$از 0ظ از ه! -ق دارد.
در اSم و| jاو @ _Xه(@ 2ر ،#از6 _X F$ت ،رو@و .او Sر @ Fا ,%+از
اوا ) (#Lو s@9اBط @ # Bد F@ , F7 Zا? 7ر در د . 9 Mg' Iدر
149
? ا #ا وز 2د-ع از اJ8ل و , 9ار #Pاز او" # B 2د' ZدF>$@ ،
@' ا%دۀ Lن و !Bدر Xرج _ح @ @ .درBدا ,ا 9و|]ﮥ ; >%
@' @ _Xرو@و .در ن ~ د او @Sد @ $ن »@ن« @ @ _Xد 2رو@و
@د ،و #ا6ل \ن @ !7 #$Xد .ا وز ،ه >%در Yر" 3$. ]6 2ا%د'@ 3$. Z
@ _Xرو@و ا ,و در ا]د Zاز ZLدر ; ا? f$ #$Xو F7 ZmCا p6د در "0ر
+ف او Lار دا ،@ Fو(@ ,ر 2را @ Z":داردJ% .و@ Zا او > j$ا; F7 ,
B6J M@L ,Lﮥ YرX ,د را در دور 2از و +اSم ده.
در M@8ا ا? Xص ; f6 >%دارد jL F7و 86ق اش در Lن '7ر.@ Z ,y9
Lا @ ا? اEام @زان داو ،c$+ا6ط )@ Fل ا? ]@ (2و >, F
دارد @$S ،را !Bز .ا Lا و 8رات در 9م \ن F6ه @ @>ر@د داF7 @ F
>% ; jLرا از ; Yر #>$دو .X ، ;>]9 ,در رد #9%P
Cدا86 ,Xق+ ،%89 ،زا> M:ت ،اBط L ،# Bن (اء و CداX ,Xر Zدر .رت
ز #Xن و گ .در را@_C @ Fدا: ,Xش ،و >% #Lدر Xرج از '7ر Xد وف
, Xا @ ،,از 86ق اX@ #-Pردار @ و هmن در B %89 ,Lن در ; jL
L #.Xار دار و \ن ا>8 F@ "\ Fﮥ ر #>$زود . # %89 9در @'7 :ره
; ] @ # Bاز QX , Xد ،و #Lدر ; ت :ا ) s-9در ا
'7ره @ FاJ_.ح ! ار89ء و Xوج ود دارد( ،و #در \رت او @ @ا F7از ظ
و # ,:Pدر F0ا_L #ار دارد.
اBط # Bو Lن (اء ; M-ا ; . Fا # % M.ار -ق،
( :9 ,6J.اء را دارد و6 #ود اأ\ت او @>- F Fر ود F7از '7ر '7 9ر2
ق دارد>- .ر او #ود ,در ( :9اء >- ،ر دو S @ F>>% F@ #زات رو@وا # f6 ,ده L \ ; F@ F7ان -ق ا F:و >-ر F@ #او f6ه F7
در ( ,Lا> ; F@ Z :9 2ﮥ % # Bض .ار -ق @ Pع را @F
8م @( 9pارش ده F7او @@ﮥ Xد ا > 2P89ﮥ # Bرا #6 ،در .ر #9ه!
.@ Z :9 J
( F7اء اً L #+B
ا ; Pع @ M@Lا9 \ F7 ,م M%ه' c>9 # B ] ; F7 # 2د@ ،
> ; ?9ﮥ M6 # Bو M-د .در ا'7 y7ره Lا دا #$Xدر ,Lا; F7 #
] # Bدر Xرج از '7ر Xد ' c>9د f_9 M@L ( ،ا .,درا را@_ F@ FاJ_.ح
Lن @ق ' f_9د .و #Lوه در Xرج از '7ر % ,9 ، 8ان » #L jL
وه« ا F 8-در @رۀ +ز ا' FX #`L M:د .ا> F0 ،# B QE ; Fد و F0
زن در .رت ار>9ب > ; ?9 #ﮥ ' F7 #>$ # Bد ،ط @L Fا
'7ر @ . F+دره Lا (ا "9 # B #uدر .رت #_E9از Yر# B ,
' f_9د .در9م p6ت دL Iا (ا #>$ #uرد L f_9ار 9 .Iم دو Fه2
@ط @> ; F@ # B MC Fﮥ #>$را' sد @ F7اg 2ر رو "\ 2دو #>$ #PLو
; .' j| # B
@ # B !7درBدا ,ا>_@ \ Fف Xاه @د و \ X M% FJ8اه 7د#] ،
1
ار.
1
An interesting analysis is presented by Jovan Lj. Buturovic, “Military Courts and Human Rights” in Protection
of Human Rights in Ary and the Police, Center for Civil-Military Relations in Belgrade, 2003,pp 101-120
150
PLن \" ( #uاز Y9ت # Bا و @I +X Fا #از 6ﮥ \ۀ X #$د ن در
داB MXم '- ,9 2>%ر Lار .در # B !7 FSدر '7ر ه] j$E 2ق
Z FX Mا .رو 2از ل F@ ١٩wwا_ف @@ د:9 ,اد #$Xا iا! #
?9ا-اد # B !7 ،# Bاش را FX Mا .,در ا ن در -ا, N6 ,9 F
ر" tuر ان # B !7اش را @رت %م از @ @د "\ "9 ،Zرا @ا27% 2
"Iار 2د F7 Zدر Xرج از -ا 8 Fا ،زا ا @ 7%اس Lا Z F7 #>$
9 #ا\ .ن و ه @ F@ tY9اJ_.ح »ا «# B 2"L9در 70ت M>' #>$ !7
# B 27 QE9را M6د ZاPL .ن ا اB@ "L9ر @ ,$در ر FهL 2ا
# B #و 8رات @ط @ Fوه \ ،3$ 2ز" #.X 2را .> c7
ال ; M8 D]9در ه ارن ; 6 FYس ً.X ،در ; ارن @ F
Xت وه .3$ 2رؤ 2ا Xت \ا ; (ا !6در ا ر دا@ #$Xا .و #در ه
,6د ,او در د7ا ; #ا #6و Pور . 2وز د-ع @ا 2ا>`L Fوت
د@ Zا 2"C \ F7و. 2د FLﮥ ZC M%ا و _ 6 F@ ,S 3رن \ن
و ' ; F@ ،XرP M8 Zورت دارد .ا FYاSب ; ]% Dم در _3
رؤ X 2ت وه 3$ 2و #6J.را \ D]9 F@ F7 #ه Fد .(@ ,او @ Lدر
@ @ 9اس 2P89وز در p6ت ا`-ح ه> Fاز f+ر Fه 889 F@ ،' DECت
@
دازد .د( ; ,ارش #6 ،M8ا در دا MXادار Zه! ،@ Z F"9ا%د را F@ ,
# ,Sوزارت د-ع @' #زد 2`L .اJXس @" اX '] ?9 F7 ,رج از
@ , >6 !7ر #و+ #زا 2"$:دا] @ #$Xف @ >$: $ 9ر" F-د.
ا'7 y7ره در 70ت ادارات 8 # >6م @ر> #ت را M>'9ه > F@ 9ت F %
در را@_>$% ،! 9 @ Fد H6ف ادارۀ F %ر . #ول ا 8م C ?9رن
اEب و ?9ر :@ ،, >6 , >6 tuاز 'رC @ Zرن 8ر 'د8 D8 .م
>ت در ا "] Fا F7 ,دم را در @ا@ 86 8ق ،ء ا]د Zاز Lرت ،اهت،
اgض F] g ! 9 ،و " MاIر" 2ادار 9 7 ,B- 2ادارۀ F %اJ.ح و >$%د
ه@ , >6 2ز و , >6و \ Eن در @ا@ ن دم 8 . Z@6م @ر#
>ت در Lن ا'7 #ر Z ZSو @ F8 ?9اس ; 2LاSد Iدد.
@ا86 ,|]6 2ق دم 8م @ر j$E 2"6J. ,> #دارد:
• f89در ا رد F7ا ادارۀ JX @ , >6ف Lن '7ر @_ر M% F] g
د Zا ,و X؛
• ]رت @ا 2از @ @دن >$%د cادار 2ا ; j:P F-_@ f89ادار 2را
j'7؛
• (ارش دادن در @رX 2":- Zد در @رۀ E Muص @ , >6 Fو @,> s F
،Z7ا ] , >6رت Z ZSدر (ارش را Hد\ ،ا @ D>'C F8 Fدن.
ا 8 y7ت @ر> #ت را 2":- F@ sﮥ Xد @ F8 Fو @. Fرت F@ # %
1
دم (ارش #ده.
1
The International Ombudsman Institute Information Booklet quoted in Parliamentary Oversight of the Security
Sector: Principles, Mechanisms and Practice; Hans Born, Philipp Fluri and Anders Johnssons (eds). Handbook
9ﮥ در 2و 2'Cا 7ب ( در ه for Parliamentarians No. 5, DCAF-IPU, 2003, p. 90-93 Available at: ,
http://www.dcaf.ch/oversight/proj_english.cfm?navsub1=12&navsub2=3&nav1=3
151
!9 pه 2ا(ا #اE9ذ د Zا.
8م @ر> #ت @ا9 2ات ]رش #ده و ً :
@ \"! ,886ا ا ا7 h F7 ,ر او و
' F@ #Lد' Zد>- ،ر Z%ا 2در ,L
7 #$%دن \ن ب 'د .ا ا در 8 ,Lم @ر> #ت @ا Mu 2دM@L ( #%-
f_9ا #]$E 2" ,9 # 8 0 .,در @'7 :ر ه\ ،ا7 ،دا\ ،$- ،ن،
I9Cل و ن ود دارد .در\ن 7ر Cر@ #ا 2وهC `% 3$ 2رن @د Zو
د #ود @9 Fم Y9ت د #%-دارد .و|]"ﮥ دو # Fو86 ]6 2ق ا@ #
و ه 3$ 2و C F@ ;7رن \ن در ,Lا%ل 7ول Cر . #و #در 0
،,6او ا X hد را @رت %م ' !"\ @ .7و|]ﮥ او را@_ﮥ " #را @ Cرن و
Y9ت د # !L #%-زد.
Bر / &5در زن ا %Kو هر" در ارو 8L %%
+ (OSCE) 3ا:8B
]7ا tا ,و ه>ر 2در اروC Cوﮥ 'ر # #9اا @ا' 2ر9 ,7م دو" 2ارو#C
و اpت ۀ ا > و 7دا \gز د .ا Cوyٍ @ Fق ل ١٩٧wه #>$اار @دF F7 Z
ل را در@ 9 ,-رو 2ا.ل "! و اH #ا. Z7رت د و j:9ددJ% .و\ @ Zن ا
]7ا tاLا @ # #9اSد ا%د ً.X ،در # B-# F6را در ن ~ د
@ا Zاا ,Xو در ا6ام و 86 ]6ق @' 2و \زاد 2ه 2ا@ !" #رز 2دا Fا .,ا yق
J9ش ا9د رو 2را 2$ @ #از 9ات در ارو'@ Cل \ !89ن @_ ,X #و @F
\>X Fاهن 9ات در ارو Cو @' F@ ,ا.ل د7ا@ ;9د ;7 ،د'7 .ره2
'@ ,7ازا ا در @ا@ @ روX@ 2رد @ ا9ع Xدن @ Fا د F7 M
،@ 0ا F$Xدر ا ر دا #$Xن ،ا%اض .7هmن ا ا%اف > 9 F7م
دم f6دار 9را # , F@ sن ه! در دا MXو ه! در Xرج Xد ،I@ !9در
ا Cو' #8$9 !" #$X Fد.
@ر ٢١ £ل ]7 ١٩٩٠ا tا ,و ه>ر 2در ارو' (CSCE) Cر Cر tرا @ا2
ارو+ Cح ر( 2د @ @ F7د \ن را 2وزان Xر 6 F@ Fارن @ 2(7ا' 2رZ
ه7 ; ،# !B 2ﮥ \ د 8 #ت @) FC $در ل [@ ١٩٩م را(@ 2رن ،( Z
; 2$ (7از در 2در و و دY9 -ت د7ا ;9و 86ق @' (ODIHR) 2در
وار . FXدر ن ١٩٩١او ' ,را در @ دا د و رو(> 2م @ا2
'ر Zو ه>ر 2در را@_p6 @ Fت ا_Pار 2در 6ز CSCE Zا. F8-رت ً:@ F7 ,-ا در
J Muو f@ 2و ر@ ZL-#غ از \ن ا]د 1 . \ M:@ Zدر 9 FSم دو"> Fدر
FSاJل رو F@ 2ود \ ،د%ت ]7 F@ 9 ،ا F@ .
@ tدل ' ,ه #>$در
Y9 ١٩٩٢ 2pت ]7ا tا ,و ه>ر 2در ارو @ CاSد ; 7ر@ #% 2ا 2ا,$L
ه) #$ 2از Max van der Stoelدر ه F-و ا7ن Rolf Ekeue 9در ن( و :9ﮥ
اXر @ا 2هار 2$ ,S ،#$Lاز در 2و @ان @'ل Yر ,ه #@ f86 2و
(اره F89 #د :@ Z 0 .در د ١٩٩٢را 2وزان Xر Fدر 7 !$"7ن
\ #و 2ISرا اSد د .در ل [$ ١٩٩ﮥ ان در @دا]7 ,Cا tا ,و
ه>ر 2در ارو F@ (CSCE) Cز ن ا ,و ه>ر 2در ارو (OSCE)Cل د .در FS
; را 2دا tY9 #د و @ ; 6 Fارن # !Bو @ Z !9رت !B
در و F$ M>'9ه ZXp@ .در ل ١٩٩٩در ال ; 7ﮥ \ د #و ; (7
@ #9$%اHIJC 2ار 2و @ا Zاا$% Xت OSCE 26اSد د.
]7 -1ا tا ,و ه>ر 2در ارو@ در FYر@ ZL-#غ رو@ 3$. ]6 2ه! (د; .در $ﮥ ان در @دا@ ,در ل
['7 ،١٩٩رهX `% 2ا ,ن را @ #اSد ; Lۀ @ #$ 0ا@ 3$. ]6 2ل Cن در" F$ 2اJ%ن د.
152
]|@ OSCEﮥ "! Xد در را@_7 @ Fول ا F$و اSد ا%د و ا ,ادا Fداد .در ا-ح F$
ان OSCEدر Cر tدر ل ,@ ١٩٩٠و دو 9 `%و ,>Cوار )\L (,Lارداد
ود Xوه: 2رف را در ارو (CFE)Cاز @اLس 9اورال F@ ،ا `ء ر .دو
ل @ :در ه CFE-IA #>$ا `ء 6 F7ود 2را @ا MC 2و اLا ت اk #-Pت #-:
د .در %و" ,Lد 'ر@ #9ا 2ه>ر 2ا #در و \ #C ,9 F7 tY9ن
دگ ا Z F89 #و Hا7ات رو7 2ول ا F$و . CSBMرت Iد .در و 0
رد @ و HاL Z7ار F-ا H F7ا Z7رو #> 2از اد ا "\ Xدر ل ١٩٩٩
.رت .,-ا در را@_ CSBM @ Fاز ظ #> #از اد "! ا(ا #در اروC
@'ر ود .هmن در ل L ١٩٩٩ارداد +ح ۀ ال > F7 Mا7ن از +ف #
'7ر "ن @ Fا `ء ر Zا ,و\ c9 #ن @X Fوج Lا 2رو #از ن و او2
وا@. F
د,ر ا
0
درا M:ز ن ا ,و ه>ر 2در ارو F7 (OSCE) Cدر ل [ ١٩٩در @دا ,Cرو\ 2ن
9ا. f-رت ،,-اSب '@ F9را ،زا از \y Xق ه F@ #>$ا +ف در \ن
@ #"-'Cن \ Zا .,در ل @ ١٩٧wدو @ F7 # Bه! در ,8@_9د ،رز Zروان
@دً @ ،ء ه>ر 27 #886 2ود دا .,در ل [ OSCE ١٩٩در 6ﮥ ا f'9 ،,
ر " @ i$ 2و ,و @ #ه>ر 2را از $ﮥ اهاف Xد Lار داد .ا ز ن +ح
هSﮥ ا ,را F@ F7ا ,Lاز 3$.و ا6ام @86 Fق @' 2و \زاد"@ 2د 2ار9ط Iد،
f9د .او هmن ه>ر 2اLد 2و _ #را @ روا@? @ ( \ 3$.دو" ار9ط
داد) .(§2ا `ء 7ن ":9د F7ا !89 M@L g ,ا ,و ا> Fا ,ه; از \"
@رت ا F@ HCا ,ه Fار9ط #د؛ \" ا ,ا @ ,L Fا ,دو" 2دI
E F89اه 7د ) @ "©\ .(§3دو@ F7 #رت ا]اد 2د #: Fدر .د @ ;7ا 2د-ع
از Xد ،در و' F@ : ,LورC # Zداز ) ،(§5و #در %ز ن X f6د اراد ,ه
دو `% ,را @ا s- :9 2ا X #دش ) (§10و ا> F@ Fز " @ 2ا' M #$$د و
@_ #-اXر > F@ ،ر .(§11) # ,ه دو0 "9 ,ن 9ا # B 2را ]6
@ F7 7 #زه 2ا #اش ,8@_9دا (§12) @ Fو \" را @ @د +زا#$ 2"$:
د7ا .(§13) # :9 ;9ا8ار وه 3$ 2در ز ; دوf+ ?8- `% ,
ا F 8-ا> Fدر H FSا7ات \زاد @ @ Z \ ,و هmن f+از @ ا،@ #$$
.رت Iد ).(§14
درا @ OSCE M:اXص دن ; @@ (VII,§§20-33) M> DEا7 2ول
د7ا ;9وه # B F ،# B 2و ا #اس و @د 2را Hا ,و ا7ن ا
1
درا M@L g DE@ M:ااف kت و ا '@ ,ر ود.
دو" "'8 ً.و Yر" 0 2وه را @ ،(§21) > j:9اB 2رF8 2
رف د #%-را F7 > Y9 ،(§22) # F"9وه 3$ 2از ظ _@ #ف
-1ا Pع ا@ Fا 2ز ن ا ,و ه>ر 2در ارو@ د .در "C7گ ،در @ 1990 2p 29 2'@ :ا%اف Zا,
L ,76 F7ن در Mu 2$"Cد IاSب > F7وه # B 2و 7 ,9 tCول L #>$ار داد Z Zو@\ Fن Z@6د Zد
)Cراف > .(w.ل @ :در > رخ ٣ا #`:@ @ ١٩٩١ @7از > ,]$ه 9ا. f-رت F7 8 9 ،,-وه2
ا s@9 #ها ,و 7ول klاC) #>$ sرااف (٢w.١و B 9رت #L klاSد د )Cرااف .(٢w.٣
See Victor-Y ves Ghebali and Alexander Lambert: The OSCE Code of Conduct on Polico-Military Aspects of
Security: Anatomy and Implementation, Martinus Nijhoff, Leiden, 2005, p.420.
153
@ )JX@ ،(§23ف از ا]دۀ 9د #L g #-از وه # 2$ 3$ 2
) c$ F7 7 # Y9 ،(§24و اEام _@86 F@ fق @' 2و \زاد". # 2رت د
) ،(§27در Lا ن 86ق و و| # B MC jرد t>: Bد )L ،(§28ا @
ا@ 2'@ #$$ط ~ را در دL #ار ه )X MC F@ ،(§29د ها # ,ده F7
\" @رت ا]اد>$% Z@6 2دهX 2د @ ) (§30و و \ ,دون ه 2ن را از
و ,ا]اد@ 2ا ,uه ).(§31
@ - ,]$> 2:@ DEه \ ،#زش و X ("Sوه 3$ 2را +ر 3P9 2ارد @ F7
'ره 2د"گ و ا و 'ر ١٩٨٠در @رۀ ا]د Zاز ا$ﮥ :رف ) (§34را 3P9
ارد #C F7 _ 9د #%-و Bت دL @ #%-ن @ ا ,8@_9 #$$دارد ) (§35و
ا> Y Fر" 2ا ,دا+ @ #$Xزا M:هL 2ن ا #ها #دار ) .(§36دو"2
"@ ZIا 2ود Xا%ل ( \ 3$.و 86 #Lق @' 2و 86ق #9اEص F0
د #: Fو F0ا]اد @ 2از وه 3$ 2ا]دE Zاه 7د و "\ Fرا از ه،#$ ,
Hه$7 ،#ر # ،2اد 2وم Xاه .,X
ا درا@ M:ر £اول ر ; ١٩٩w 2ا(ا H- # #د .ه دو ,در
را@_\ f_9 @ Fن @اس ; " ?9 F7 #'Cد ه>ر 2ا ,در ل c@ ١٩٩٨ر،
وp ,6Pز #را \ #ورد.
s M$9 ; Pاز ا در ا Victor-Yves Ghebali M:و Alexander Lambert
7 #II0ول د7ا ;9وه 3$ 2را در "0ر >:> F.JX F
•
•
•
•
اوL ,رت #L #>$د7اL @ ;9رت # B؛
,:@9وه F@ 3$ 2ر " و هات Lن @' @ 2ا#$$؛
ا6ام @86 Fق @'\ 2زاد 2ا @ #وه3$ 2؛
8رت ا]د Zاز وه 2رد @ Bا .8 2ا ,دا.#$X
ا دو F@ jا@"> Fدر @ل ا" ?9 OSCE 2دو" F+@ 2داد ZI ،Z ZهFS
ا 2اا FXا F- FS "\ .ا F7ا@" F"9 @ Z !89 2دن $:ت #886راF@ s
ا%J+ت ر #و ] ,9 #Lذ Lار F-ا $: .ت ' Z !89ن ه F7ا y7دو"2
"J:9 @ ZIت در اد : F+@ #Lره 2د7ا ;9روا@? # B-#>$را اSد
د Zا FY .د cmا ا :F7 ,در F>6در د7ا" !> 2و @ F8دار ا7 M.ول
pدر 70ت Lن ا #و Lا د Z' ZS Iا،,
د7ا ;9وهً : 3$ 2
@ #`:از د7ا #ه 2ارو 2(7 2Cو #Lرا7 F@ sول د7ا ;9و #>$ا>6م
#Lاا c9د Zا.
و #اLا ?9 F>9د7ا" 2رو Z F- ,ا@ ،,رت %م @» FاLا ت دور
اول ا6J.ت >ر ا «#وج 7 Xول د7ا ;9وه ،3$ 2ارع
'د .در را@_» f_9 @ Fدور دوم ا6J.ت« 1و هmن را F@ sا 29ه F7 #از f+
\" '7رهkl f_9 ZI" 2ا Fو @>ر @د \ن ر " را در دراز ت Bدارً8 ،
$:ت ا9 #7د Z Fا .,در ( ,886ار"] #$ 2د 'ن داد F@ F7ا Lت @'
#Lدر _C 3ر #ز 2ود دارد.
-1ا6J.ت ا #دور دوم %رت ا از \ زش و # B DE@ MC !$:9و %P ،#>$ت 2'@ s@ ,Sو هmن
": :- 2Iﮥ #در Cوﮥ ا6J.ت.
154
:9اد 2از دو" ZI" 2هز ه! #:دار 9وزار 2"9د-ع ن و هmن ار"DE@ 2
ا ,را ) # (Z # B JLز ،و7 "9 #ول 7» 9 > ,]7 #>$ول #
د7ا «;9را Y9دً @ .ء @ #`:از '7ره .X ،ZI" 2د7ا"،!> 2
@7ول Cر #و #>$وه 3$ 2در ه FاوLت 7Y9د Zا .ا( y7ار"I@ #$ 2
\ ; "\ F7 ,وز د-ع #>$دار .در #`:@ F>6از د7ا" F8@ 2دار 7 7Y9د Zا
"\ F7از د ز F@ #ا +ف وزار 2"9د #%-دار F7در رأس \" ; #>$ 9وز
د-ع Lار دارد .د7ا" 2درا اوا 2L Xاا اSد د Zا 7 0 F7ر را @>.
ا Dد F7 2Iدر د7ا" 2رو Zا ا:9 "\ F7 ,اد 7ر ان #>$را در
وزار 2"9د-ع ن ا(-ا Dداد Zا.
ا ,y7دو" ZI" 2را "6J. F@ sو و" 2ار" و ا sدو #ن @'ل
Cرن ،, >6 ،Fu`L ،ر" tuر ر tuدو ,و ً.Eرا F@ sوز د-ع و وزارت
د-ع و 2در( $:ت داد Zا .ا (اره #وا' ًPن ه :@ F7د7ا"2
ارو 2(7 2Cو #C7» F@ M #Lدن ع : #@gره 2روا@? «# B-#>$دا Fا.
\" F "9 Fد7ا" F8@ 2دار $:ت !89 #886د Zا F>$@ ،راc9 F@ s
7 ` F7 #.X 2Lول د7ا ;9وه 3$ 2ا( ( ،ارش داد Zا.
> #از '7ره>ً Fا در F- , 9ا F7 # 7Y9 ,ا7 M.ول د7ا;9
وه #> 3$ 2از ا.ل ا: ; #ﮥ د7اً @ ، ;9ء ا ا M.در Lن ا#
Jوا 3Pو رو @ .ا7 M.ول
!89 9 Z ZSو ,ه در Y9ت دوً 7 #
د7ا ;9وه 3$ 2در Lن د #%-ا '7ر _@ F F F@ fذ Z 3P9 Mا:,
7ول C) F8ر(#؛ 7ول ا sااFu؛ 7ول ?9دم .ازا>( Fارش ا
'7ر) Dذ Z' 7ا (,از ع Xد @y #ل و 8 F@ #6ﮥ ا y7د7ا"F8@ 2
دار ه FSو @ #$]9د Zا ،,در ; ول 2@ sو ; F@ FPا M-
J%و Zد.
ر ا #7از '7ره را F@ sا> #'7 @ FI0 Fد @ رهان #>$و M% # B
$: ،ت ارا Fuد Zا #> .از د7ا" F8@ 2دار ا Fدرا رد 7H9داد ZاF7 ,
@ "'7ر tuدو ,و Cرن در روا@? % # B-#>$د . 2هmن '7ر د7Y9 2I
د Zا70 F7 ,ت Lن #$اXرا FB6J M@L #9ا 2 F@ 2در( ،ه! از ظ @6ه #و
F@ pوز د-ع (ارش ه ،ا
ه! زه Z ` #9$% 2ا .,در F>6او ً :
. F@ ً8را ,E !B%وز ( (ارش ده #6 2 .ا 26 ; 9از .را!B%
7 M% M8و #6در F@ ;7 » #9p6او 2ا ر ;7 Jy ) «#>$در p6ت ,ه2
#$و @' (2از Cرن ه! ، M8او ,6J.دارد @X Fا ,ه 2ا #>$ sوpت
رًا اب ده.درا OSCE M:از د Zل @ Fا +ف Z H-ا ,و @ون ; @ا ; F@ , X 2هف k
@I f_9 DEدد .ا درا ; M:ر "@ F8@@ 2د F7 Zرا Zو #8+را 'ن #
ده FI0 #$ 2" >6 F7اا\ت Q8 !"\ @ .و 7د 2ه #در\ن د' Zد L F7ار
ذ Mا:
• ا در اX @ M:ﮥ , >6 #`Lو7ر ارد؛
• در \ن @ا:9 ; >% 2ﮥ ]ر ار @ 86ق و و| #6+ jود ارد؛
• در \ن د Zا% @ # 2م @ #L g , >6 ; X ,ود ارد؛
155
•
•
•
•
•
در \ن را@_ Fا @ 2اد و @ #اSد ا%د و ا Lت @ا 2اSد ا ,ود ارد؛
ا درا8 F@ M:ﮥ 'ره 2ا L @ #ن @' ]:P 2ا,؛
ا درا M:در B F ,Lن j:Pه #دارد و ( @ا 2ا]د Zاز \" در p6ت
ا_Pار8 2را Z' :9 #9ا,؛
ر Fه 2ا]ر\ 2ن > #]$را در@ ارد 9را F@ sا]د Zاز وه در Muدا#$X $:ت ارا Fu؛
در \ن ا>6م اوCا #]9را X F@ sت اEرا #9و #Cود ارد.
@ود ا 7د" @ !SC DEا درا M:در @رۀ >$%د @ #-دو #> ,از"! ه2
>ا Fا@ 2ا7 2ول د7ا DE@ ;9ا ,ب 'د9 .دﮥ $:ت در ل ٢٠٠٣
در D8و Yر ,وه 3$ 2در رز9 P @ Zور(م و @ا 2$ 2از \ن2 M- ،
را @ز د .در ل [ $: ٢٠٠ت را F@ sرف د\ F@ ( #%-ن J%و Zد .ا ا F9
درا M:را از 7ول د7ا ;9ف B@ .,Xر ا%د:9 Zدل "'Cد Zا 9 ,در
@رۀ 9ور(م درا M:ا Fا c9 2دد.
ا8Kا" ا88 &,%K
%Pت رو @ Fا(-ا' #u( F7 #از اا 2ا % ،Z #رت ا از 2$ :از در،2
د7ا #ز86 ,|]6 ،2ق @' 2و ا>'ف@ .رت ' QEاهاف Z97ت در ا ز F
%رت ا از ,S :اJ.ح ۀ رف ا H ،#ا@ Z7اX 2وج اردو ار ،# D8دور
"Iا \ن از D8دا در ا ,دا #$Xو gرب Xو !gدن MCا#-P
1
اردو در .F:هﮥ ا" را ان درI7ر" 2ذ Mوپ @ 2د:
•
•
•
•
•
•
•
%Bوه" ا F7 X #>$ .&) &,%Kدر@ۀ ر 2Bو ،@ #-رن X
#>E9و !"-از اه@6 ,ه #و L D8ن؛
او "%ار & 6/و )ول .او 2ا ر F+@ #>$در @ 2"'Eاا Fuو
u`Lﮥ ,L @ , >6و ,]7ا را دا #C 9 @ Fا #را ر دادDE@ Z
ا ,را ادار Zو Bرت ؛
او 9 O6 ,1%ق ."1ا6ام @86 Fق @' @ 2در @ @ #>$و
@ وه 2ا #د @؛
+ &B8ا 8KBو )ول: .ﮥ ,-| @ #دا DE@ 9 @ Fا ,را Bرت
د ،Zا6J.ت را ر داد Zو در %Pت ا , >6 F@ #راه #د@ Zا؛
@ .%6Lود>%P :@ Fت ا #اSب ,را $: ، #ت ا#
را 2"C F@ sا HIJC ،#ار 2و @ M@L @ sد @ #ه! @ا 2او 2ا ر
#>$و ه! @F % @ F؛
BX 9+ن %ا& و BXن دا& DE@ .ا L F@ f@_ @ ,ن @ ا #$$و
Lن ا #دا M% #$X؛
ا8Xات '7 ."9Kره 2وا sLدر ; _8ﮥ Eص داراJ>' F$$ ; 2ت ا #
،ا ,ه ; از ا '7ره و ه ; از @ Zه "\ 2از اLا ت _28
] 9 # Zا.
SIPRI Yearbook, 2002, p.181
156
1
! 9را M F@ sد #%-و ا '@ #ﮥ C #ا د Zا ,و در '@ F9 FS
Cرن را @X Fد c$د Zا 2I" .,در $%ت ; 3$. ,|]6ا ال ،,
@B6J F$$ ; s@9 F>$ت وk Mu . sت و Lن @ ا #$$و !Bدر رأس \ا
Lار دار86 2"_E9 .ق @'% ML #6 2م دم Pورت @ FاLام @ ا #$$ز ن
ه @ 2ا» #$$اX 2"-Juا@ «,ا>$% 2د دار 2I" .در ا اLام @+ Fز در iاز
#$ s-و @' @X 3_ Fا Fه وا@ . Fال ا7 F7 ,Sام '7ره از ظ M8
ن رف \ د Zا و 7ام _Xا #9ا 9 # "\ F7ا @
H؟ و 7ام @ DEاز (ا #$ 2را
\" و 3$. jLو ا " @ 8 F7 # ,وان HkY9ار ا !$:9 ،,. ،و رZ-
ا #%وZg؟ f89رو @ Fا(-ا Dرا@_ @ Fا ,دا #$Xو Xر #ا FYرا در رأس \ا2
L #ار داد Zا ,و: #و\ FPن @ون ; 6س @ Z #Lا.,
@ون و " @ا 2واد Xا7د ; @ Muد \ور : F7ﮥ رن L9 ; #@g
2را ر داد Zو @ Fن \ورد Zا ،,ا @ L9اJXف @ ه>ر 2 @ 2ارزش و @
@ ,:] 2ا @ ,' @ #$$ارزش و ر " و 7ر دارد .در Lم ,Eارز"
_ح Zو @ :ر " از \" ا8ق . #در X ;'9 #@g M>'9د اراد; ,
رم _ح ا ,و ; _X ;'9 #ارزش I #8$9دد '@ 3$. .هف ; Cو@ Fد Zو
S 7ﮥ \ن L9 .در ا F]" ,886ا F7 ,در %ز ن :ﮥ L F@ P6ل _X
؛ ; ,Sر! و 2 F:%ا"(@ 2رگ را 9ف د ZاS .,ﮥ \ن @
>ا ,Xرو 2ه ا F7 #@Eدر \ن @ا"I 2ا 3_ ,وه و 9ان : c #ر
د #8Lود ارد .از ه (0و از ه اLام Lردا #و ا8ل Zو ه +E @ t7ۀ ااف از
را Zرو@و .
,9ا ا? اC 2`%رن @ @+ c8:9 Fزا M:وا@ 3Pا'C 2د 7ر 7ﮥ د-ع و @
ه در ،# % sSرا Zو روش 8:ل و Cار 2را + @ "\ 2" >6 ,E . c8:9ح
و #Cا #ا c8:9 ،!89و . S9در \" @ @ و M 7 ,6Pز " 2د-ع
' ، QEز " ` F>uاJ8ل و , 9ار@ #Pد Zو @ Cوﮥ ارز@ #از ; "9
ها.@ Z
X 3_ ،ًkا@ ,ا 2I" 2در $%ت Z QE' 3$. ,|]6و " 2Iاز ظ وا6
ه # B 2و "رت و \ د@ #ا 2ا8ار در Xرج از '7ر j:9د.
MC 3_ ،ykو و @ @ Mا Xا" ها #دا'@ ،@ Fل \ زش2">7 ،
ژ> #و 99ت @ا 2هoه #9 D( .#Iا Xاه @د L» F7ت ه \ 2زش د Zو
\ د@ Zش« د @ S@ F7د @وز @ان و Y F@ # 2 !9ر$% ,ت @
.
"0رم ،در 9و در ا9دﮥ ارو #"JC F@ @ '@ F9 Cد F7از +ف 7ء \ 2P89ن
'دC .وﮥ HIJCار 2و @ر@ (PARPS) 9 #ا ; 2ارز@ #ه ?9 FSو
# Bز Fز .> 2ا9دﮥ اروC ; Cوﮥ داو$+ﮥ »از دون @- Fق« را c8:9
9 F7هز از Cوﮥ » -ق @ Fدون« "'Cد %رز'7 F@ 2ره . Z"@ #@ `% 2ا
7 F7 > ,]7 "9د" را ' QEد و اBر داC #7 F7 ,ا Xاه "\ 9را
@+ف .ارز@ ?9 #ادارۀ د-ع ارو #Cا JXء را X ُCاه 7د.
،!SCاC 2`%رن @ #8ز C " >6 F7و Fه 2د7ا » ;9ه 3P9 ،X
دن و 7 Mدن« را در @ Dو>@ ( Mر .در @ ,Lد ،FاC 2`%رن @ sL
157
@ F7 FXا@ Z !89 2"JC 2دﮥ #-7ود دارد "9 F ،در ل ر F>$@ ،2در ن
9م دورۀ $%ت " >6 .ا9 y7ل "Lرا در ً.X ،> E9 ,در Cوژ Zه 2دراز
ت .هmن \" # s@ F@ ,در ل ر@ 2ا Z\ 2ه \ . X #$Xن و
رو #"yاز 9 2"JCار #97اا دار 9 F7ان \ M9ا ا .از ظ اE9 Fu6
9م رف ; Cوژ Zدر _' uC 3ن داد' Zد :@ ،اوLت ا 7ر . 2Lرت
Iد E9 .رف @رت _ F @ f:9 %@ #ه 'د و @ Fه 2ن #"9اy7
@ F@ ,د9 9 ,L Z :9 Fم '9 .ار7ت د #%-اSب و '@ ,Lرا !" . #
ا F7 ,اkات \ا @ ,-| 2pز 2در دراز ت رد ارز@L #ار دادFI0 F7 8 9 ،
و Mدر ("S9 c79ات وه>@ 3$ 2ر@د دار .در %ز ن در را@_ @ Fرف
ا ,Lو "Iا ! F@ @ ,ه F9 2د DS @ .د @ F7ا>@ 2ر@د و ا,L
از \" :9 F0اد P MCورت .
Fه , 2و 2$از اJXس %Pت " #را _ح ز .در 6ﮥ د-ع @F
8ﮥ F6ه 2دp , Iم (@ D8ر 2را @ز@ . 2ون ; JCن ه#9$% 2
،@ #L@ 2 @ #$]9ه! @ا 2د-ع و ه! @ا FY % .3$. M:9 2در #`:@ ,Lاز
! ه 2ا f_9 M@L ( F$ا ،,و #در Pورت @ا @ , 2ا-اط .رت Iد.
اu( y7ت از JS f+ت ،#>$اJ%ت "7و ر Fه 2وه #د ،Iدر دس F %
Lار . #ا ا@ 2 F@ #@Eدن (uت وا@C #Iا > F7 ،هC 2ر@ #
$:ت م را در c8%درواز Zه\ ,@ F@ 2ور.
اJXس '> #$را اSد ،زا \ j'7ن '> \ . Mاا\ت ; QEدرSﮥ
ارز@ @ #اس 9م >-ر ه. F+@ 2رت F-ا ,ا اا\ت @@ -+ار 2از
" ،#7ن ازS g 2ز F]9 ،ه @@ Y9دﮥ L kY9 ,9 #C !8ار F-ا.,
وزار 2"9د-ع @ا @ F$@8 2اJXس در @ X MCد @ ادارات #.Xدا+ @ Fر>F
@ Fه Fاد د #دا@ .@ Fر 2اوLت اC 2`%رن از +ف "7هف Lار
9 Iدر رX ,@Lار" @ "\ s] Fرأ@ 2ه #`:@ .اوLت ا ا @ M> FاF7 F@ F%
ه 2ا(6اب اSم + ،@ #ر> Fدر \ن و @ Z F@S9 !S$ا "@ .,را@ Zا#-_@ ]6 2
در `Lوت @ #داو #$+ا ا F7 ,از ,:. 2"7د #"9 F@ #%-دار .رت Iد،
@ F>$ا 7ر @ ها #ن Cر #ا(6اب د IاSم @.
@ اا\ت رهان F7 # Bدر .د @" و # B Mا و @@ روا@? @ ,:. 2"7
د'7 #%-ر @Eص )اy7ا اpت ] ,9 (Zذ Lار Iو ارا>s- F@ F
#و اLد'7 2ر Bو # sااز 2"'7 ،رو ' .ا ; 9 #$ 9
' iارو: #Cره Z F- B 2را @\ورد # Zزد0 ،ا Xار' 2د #6 ،ا
9ا > "@ #ه! @؟ B6J 0ت @' در '7ر ه_ 2ح Iد X F7د از ,:.
ا F$زX@ 2ردار اB6J - B .ت اLد 2از '7ر '7 9ر -ق ،7 #وF@ #
\ #+ F>" F8ن @درBدا ,د-ع د\ "@ #: Fن # P89د- B ،
>ر اLد 2در 6ل Lت .در ه .رت Pع 7ر و ' ,در دا'7 MXر ه'Fدر @C 2"yر #I #دا Fا.,
7ول Cر%P #ت د #%-در 9ف Cرن ه sS !"\ @ . #$ 2هC 2ر#
9و ا9دﮥ اLد" 2ن @ Fا @ @ُ @ :ا( .'E #$$ار" "\ 2دارا#$X ,]7 2
@ #%د Zو @ #@X sا $: 2ت اC 2`%ر ،#ر Fه و ا>-ر F %ب 'د.
@ رو "\ 2و 7ر7د و رأ 2ده #رو\ 2ن\ 3_ ،ه #را در ; Cو p@ Fد % F@ F7ان
» 9ا «#@ B f-د 'دC 2@ ,'@ @ .ر"X #$ 2د اC 2`%ر #از ا 9اf-
158
# Z7اH @ وF@ #$ 2"رC \" در#Lً و.X ،' ] B فJX اB
.دازC
159
@%
%2Nه و )و %ه" او "%ار & در 1/ Wر" 88 /ا ,%3 +Bا )م ا
1
'7ر 7H9داد Z' Zا(,
:ارش 1 & BBح
ا "$ﮥ #$
j:9
9
7ول
اJ%م ه
c9
ا $ﮥ % #$رت از ارن Z%ا@ 2ا 2راه # #و 7ول @ وه2
@ 3$د ً8 F7 Zو از 7 f+ول @F@ f@_ ، # M% , >6 2p
ا>6م Lن ا#؛
Lا @ط @ Fوه3$ 2؛ +ح ا #$ ,و د7ر # B؛
>$%د ه'@ ،, >6 2ل از f+ا`ح Cرن؛ +ح و رف @دF
د(@ ،#%-رX ،#ر و :9اد MCوه3$ 2؛
اJ%م ~ و L ،3$.ن ,6 # Bا_Pار 2در $Lو '7ر؛ ا(%ام و
ا]د Zاز @زان در Xرج؛ ازۀ دXل و ا8ار X 7%ر #در $Lو
'7ر Xد؛
Lارداده @ 2ا F7) #$$دارا.( #-# B ,.X 2
7ﮥ Cر #ا #$ ,
و|]F
و 7ر و 'رY9 @ Zت Xﮥ اا., >6 #u
و,
ر" tuر ) Lان ا 2J%وه(3$ 2
2"JCا@ ;9ا 2وه3$ 2
Bر2
8ر و @+ف دن Lان 9%ﮥ وه3$ 2؛
89ر
را' 2ر #9در @رۀ ا #$ ,؛
ر,
او ,6J.دارد ~ 9و L ، 3$.ن ,6 # Bا_Pار را اJ%م دارد،
و F>Lا F$ M>'9 #$ F$ه.
را 2وزان
7ول (د; @ 9م 7ر7د وه .3$ 2را 2وزان در را@_#C @ F
اا\ت
ا ,و د-ع دو ,در @ا@ Cرن X Z@6ا' Zد .ا را ;
ارن L 2(7رت اا 2":- ،Fuار"@ #%- 2ط @ Fا ,و د-ع را
هoهL .'E #Iن ا #وا , >6 2"6J. ًPرا @ا!B Y9 2
F %و ا # j:9 #$ ,و @رت # %وه 3$ 2را _@F@ f
Lن د-ع , >6ها # ,ده.
>$%د ه F@ f@_ 2رم در ا ر د#%-؛
9
Xر اردو
Bر2
"'Cد 89ر L 2ان F@ F9%ر" tuر.
"'Cدات
را 2ا #$ ,
2
Compiled by Ghebali and Lambert, op. cit, pp.387-9.
Established by the Goverment in accorance with Natinal Security Concept:
160
1
2
\ن را @"% Fۀ .را@ !B%د Zو ارن 'ر@ #9ا 2ا #$ ,
ر,
ب 'د؛
F@ ;7را 2وزان؛
" Z7
%رت ا ,از وز ا ر Xر Fو \ :ن؛ وز د-ع و \ :ن؛ وز ا ر دا F$Xو :
\ن؛ 2در( Lا3$ 2؛ ر tuا #$ ,؛ ر tuاEرات #$؛
M$9و @ 2 FSاس 9م $:ت M@Lدس 6 9ا >ن F@ _X
2@ s
ا #$ ,و "'Cد اLا ت pزم !9 .ه 2را 2ا . ?9 ,را!B%
# !89ددB , >6 ?9 ،ر 'د ،ا Fدر .ر F>9ا Sب c9
; رم را .
ه>ر( 2د; @ ار" ,6J. @ 2ا #$ ,د Jy ،Iدر \ ,6د#
ه>ر2
@ا( 2ارش , >6 ?9 Fرا F@ sو sPا '7 #$ ,ر .در ,886
7ر را 2ا % #$ ,رت از 9ا 2 @ B f-ه>ر # B-#>$ 2و
و$ﮥ ا@ #-Pا7 2ول klد7ا @ ;9وه 3$ 2در p6ت @ان
.
وز د-ع
jL
و|]F
و,
اا\ت
ول
8ر 2ه
QE9دادن
ا>'-ت
#>$؛
7ول د7ا ;9از L f+ن؛
#C f_9د#%-؛
رهL # % 2ا ،3$ 2وز د-ع؛
L MC #Cا3$ 2؛
s-9 ،دادن و @+ف 7دن ا-ان اردو؛
@ QE9دﮥ د#%-؛
# % #CاLد 2و ا #%وزارت د-ع
2در(
;7
@ Fوز د-ع و \ :ن در اا\ت و| # ;7 j؛
را 2د-ع
ر,
>$%د
?9وز د-ع؛
@% Fان ; ارن 'ر9 ," #9ا 2 !9 2 @ B f-در _3
وزراء؛
>ﮥ Lن ا#
7ول #>$از D 9 f+و j:9و L ]9ن ا@ #ط @L Fا2
اا\ت
3$
161
162
!JK3 0H
885+و ا%K
Dr. Jan Arveds Trapans
,671%3ر
ا M-ا>'ف ا #$ ,را در 70ت "9 QE'9ه ،ارز@_X #ات و ر ا"9
رد @ Lار ه .ا ر 'ن ه + F7زا@ FI0 M:ا Zاا' FXد و ا>'ف
@@ ً.X ،ا Fm\ ،# B .8 2ر ,.ا Fرا #زد@ .ود> Fاز \ن
@اI 2ا"- 2ا 9از # B .8ا]د Z Zا و ا]د Zه! Zا .,ا +زا M:در
"9ه ،# B g 2در cا ,-\ #6ه(@ 2رگ >@ ( #:+ر@د دارد#6 ،
>ر ( #.Xاز \ن @ا "9 f89 2ه 2ا ! F@ #6ه@E 2ا #9ا]د.7 # Z
@ F 3P9ه # B 2ا Cو F @@ Fد "9 M$9 Mرا ،,E .! # Bا
; M$9ح > Mو C sو Fاا @ F7وع $:ت+ ،ز 89ب @ ارز@ "9 #و
M9ا "9ها' ، Zن #ده .از ا >ﮥ 2"L Bا Fا> Fدر
دوژ 2دا # MXد @رت وا'7 ،k . QE'9 M@L 3Pره> Fاز >6ت ه2
_ f$ا:ن و اLد ه ! 2@ # Z L 2ه 2د7ا ;9و اLد ه@ 2زار \زاد #
"@ @ ،اHIJC 2ار 2ا ,و د-ع روش 2را رو@ ،yk . ,رت @ #$Xر;
و !" g F #د هE 2ص 7 M$9دن "9ه و Xا 2"9ا ,و د-ع
#$uا F7اBر ود #Cزان در »دو" 2ا@ F>"\ .E ،«#8ا@ C 2
9ا9دﮥ ارو Cا وار ا\ F@ ،ن ~0زد Zو \ا در >$%د #و '7 # Bر ه و
ا sن !gز.
روش د7ا@ ;9ا 2ا7 9 29ن د QE'9ده@ Zا "9 2ه 2دوران ~
د Z 3'9اg» .,ب @ا 2ا X #$ ,د #6+را ر داد @ ً$9 F7ا FP-
اار ا F7 ,ا M ,$ ,د-ع ،ا @ "9 FاL M.ت .F # Bا J9ش ا@ 9 ,
اLد F: ،و Lرت :9 # Bد #را اSد 7د .ا +ح هmن ا%اف @ Pورت ا @ا2
'ور @ Zدم و '7 jL - Bره 2ه«. F
از ا> Fه '7ر @ اس رم X # #p+د اX 29د را ر و +ح ر(، 2
7 Fام ﮥ #@gو 7 Fام +ح و JCن #.Xود دارد .و #ز ه ) ? ا;9
; '7ر ،روا@? اش @ ز " @ 2ا@ #C ،#$$و #اش و ,]7اLد 2اش( هﮥ
+ح را دره '7ر زد.
163
ت و اV>,رات
$6ﮥ اول Cو Fدر@ۀ $:ت و اEرات .ا دو $: » ,ت« و
»اEرات« '@ Fا ،و #و #Lدر را@_HIJC @ Fار 2ا _ ,ح 'د j$E #: ،و
( دار $: .ت :9 ?9اد 2از ز " از @ 7 s .o ,@ j$E sن $:ت
+ر :ل ادارات اEرا Z \ ,@ F7 #9 $: . #9ا ,ارز@ #و ' M$9د و در
» F@ FSاEرات« ل 'د .اEرات %رت از > Mاد ارز@ Z #ا6 F7 ,س زدZ
'د ] و ا%ر .@ 2اEرات \ sور 2و Z F.JXو #Cزان از \ن اس
و "9ا@@ #ا #C X 2ا]د .> ZاEرات و F$ا@ 2ا"9 ,:L :9 2ه و
ارز@_X #ات .
اEرات را ان @ F8+ Fه j$E 2وپ @ 2د@ .ا ,|]6 2دو ,و F:ا ,
دا #$Xود دارد؛ اEرات Xر_X @ #ات ،ر; ه و "9ه و 7ر دارد؛ اEرات
Xر #ا 2ود دارد F7هف اش 2$از$%ت اEراX #9ر ، #و اًXا @P
"9ه9 2ور #ها Z ,ا؛ Xت اEرات $:ت Xم را @\ ,ورد Zو رد ارز@#
Lار داد7 M$9 ،Zد Zو \ا @ FاEرات ل #زد و در (ار" 2و\ s ,:Pور# 2
.اEرات @ #9$%ا :9 2وC ; ,:وام $%ت ر 2و (7ن روان \"
ا]د' Zد .ا \ 2(mا L ; F7 ,ان \ F@ # Bن Pورت دارد .اEرات ا#>9
@ #C Fزان #9 $:را " #زد @ "\ F7ا #C 2ه F7 # 9 #$ 2از ظ
0 pا 29در ; ت ز ن #p+
دراز ت اه ,دارد\ F@ ،ن ه Pورت دارً : .
M >9د Zو @ Fر _:ت و E9ت اEرت ' hد .در \ن ' !g #9 $:د @ F7
،,ا ر ،# BاLد J :ت ا #%و ا>'ف #>E9ار9ط . #
ا>( FI0 Fارش c99 "9د . #" FY ،از ا> $: Fت از F f+د ـ
ا #>E9 ،#و @ sاEرا\ #9زاد ـ \ sور' 2د در ; (ارش I F.JXد و
,Lزد 2از \" @ا #C 2زان و ادارات # >6ا>را و ها .از ا> Fا2
(ارت (@ #$Xرگ #>07 ,L "9 ،از \ن در اXر Yر 9%ﮥ L , >6ار
.Iاز ا> #`:@ Fاز \" ، 2ا'ر \" ود ا 8 ،!"\ @ .,ت ،, >6
اI7 2`%س Y #`:@ ،ر #>$و #6ا #`:@ 2`%از Y9ت F7 F %و|]ﮥ \"
F]9ا #`:@ F@ ، #از ا (ارت د #دارً @ .ء » F:اEرا «#9از ?
\ # % "9ه #دارد.
_:ت HIJC #@gار 2ا ,و د-ع از »ز " 2اEرا «#9و ; » ﮥ اEرا«#9
.( Eه '7ر ; :9اد 2از ز " 2اEرا #9دارد F7دارا 2و| jو 86ق #L
:و ه! ' . iدر ? #$:-ا F7 #در \ن _Xه 2رو Zو وF- ,:
ا ،در :9اد ز " # >6 2ا> Fدر ,:-ه 2اEرا #9د MXا ( ،ا(-ا@ s Dن
\ Zا .,اpت ۀ ا > '@ F7ر 0 !Lز " را دارا F@ ،ر 6 ،ا١w ML
ز ن اEرا #9دارد #`:@ .از \" 9م 2"J9ا F@ ً-.ا ر اEرا #9و ا #
#'E@ F: 0 pدار F7وف 7 0ر ا ،و#
7 QEد Zا :@ ،د "\ Iاً 6
هﮥ \" @: Fﮥ اEرا f$:9 #9دار .ز " #ه! ود دار 6 9 F7زد 2از +ف
M9 Jه! ' ،وX #د Eرا- "\ . M% Fق ا:د@ !" Zد Zو ا2`%
ً 7 , >6
@ ]ذ :ﮥ اEرا #9را M>'9ه و از @ "\ QE9ا M$9 2اا\ت ا #و د#%-
ا]د' Zد+ ،ر> #`:@ Fاز \" #$Xم اl ) .ﮥ "@ RAND Corporation
164
ً @ .( "\ Fء » :ﮥ اEرا% «#9رت ا ,از» :ز " 2اEرا #9ر «#و
@ #`:د.I
Cوﮥ $:ت ،اEرات و @ "9 QE'9رت د ، # M% fLو @ :اوLت >
7 Jم 7 .ن #$راJ6 F@ sت 9ور 2p@ #اpت ۀ ا > > #از اهت
ً 7
7 Z9ا Xرا در (ارش "X #د ) (ارش 7ن زده! ( رد \ز L Dار داد.
7ن 7Hر 9م #$uرا رد د ,Lو اL FLار داد , >6 F7اSم داد@ Zد ،از s M-
\ور $: 2ت7 ،ر @ #-ادار( ،Zار" 2اEرا "9 QE'9 ،#9و اLا ت ]ر .#ا
(ارش _ F:د fLرا اSب . #
3 :885+ 0%`+و
; "9 M$9د Z tY9و -ر ل .@ # Zا @ ًg M$9رت +ح; ،
ر ل !89 ،و 3P9داد' Zد 2 FS ،2HC F . ،"9 .و \ .% _Xا #ز% "9 .رت از ; وا F:Lا #ا 2ا F7 ,در ; ت ز ن L@ :ع C #د; .
هف از HC F . "9 ; ?9ا 2HC F . .F ,ا #6ا_@ ،"9 ; F7 ,ر
yل F$6 ; ،ـ f-د@ " FS .اس F@ F . 2"E9ا ،,اLد و ]س،
ااز' Zد .ر; %رت ا ,از #79از 2HC F . ،"9و %ا .cLر; 8س و
راه #اا ارا Fuارد @ , >6 ; F7ا7 2ه\ Dن Pورت دارد .ا ه F ; Fا,
7 # F$@8 , >6 ; F7و @ا7 2ه F@ _X DاLا #9د ،( ,ه! اLا ت
_Xات د 2Iرا @ Xد ها ZداI@ !9 , >6 ; .@ Fد "9 ; F7ه 2را
اSد 7 9 7د Xد را @( Fان و sدر وه 2:% 2از ا_\@ fورد Zزد Fm\ ،در
" ,ا 9 ,Lم 'د 9) .در ن ~ د @ 0 FاLا #د ,زد(.
j:P F@ p
و #وه 2:% 2را ان ; 9 "9اازۀ 7 #:ه Dداد ،زا "\ j:Pاً 6
د #%-در @ا@ J6ت ـ #$X #6ود ـ hد و _Xات #را @ر \ورد .ااز Zدن
7 _Xر @ ZmCا ، 2زا @>- Fر ه0 ،#]$E 2ن 2HC F . ،"9و ف
ار9ط #د و ا" هE9 ?8- Fت "9 .ه »و «#E' sLا @ F7 ،اp6ت
ط Zا؛ » ( "HC F .اp6ت« ؛ hاز ظ E9ت @' 2و د@ 2د
\ #؛ و Sﮥ هﮥ ا" ،ر; _Xا Fm\ ،,در gث ا7 ,$رن @ در Bدا,
@ :و p: F7 ( \ "9 sLوا # #8$9 # B F:Lد )@ود>@ # B Fدن \ن #6
» ، (,ا6ل ; Sﮥ gدEا Zا:ل 'د« .در ا Sدو yل 2B #> ،و
دI D>'C ،#$% 2Iدد C 9وﮥ "9 M$9و # F0 F@ F7 _Xا@ ، Sرت واP
3'9د.
@اy 2ل @_ر %د 2از ; #P- M$9ا 2ا]د ?9 F7 !7 # Zوز د-ع 7دا اراFu
Zا .,ا yل ر #ا$6 ; F7 ,ﮥ 9م %ر اpت ۀ ا > را در 9ر دارد F7
\ #+ن از 9م وه و ا$ﮥ در اXر دا ،Fاز ه g 9 2ه ،2از ز 9 #ها #و
@ 2ا]د .> Zوا 3Pا7 F7 ,دا ا در @ا@ F$6 ; 0ا .7 F$@8 2در0
; 8 ,6و Z97 #$X # B ,ت @ F . .و Pر @'7 Fر و ," #@ F:زد
Xاه @د .و #ا6ل F$6 ; 0در ]. ,886اً @ .,ء \ _Xن @ا7 2دا ( ].
.ا '7ر Pورت ارد F@ F7اLا ت M@8د ,ز .وز د-ع 7دا Pورت \ د#
@ا7 2ام JCن ," # Bا(-اL Dت ه 3$ 2و Xر \ا ارد .و ( اSب > F7و2
از Cرن @ا@ QE9 2دﮥ @' C .7 P89رن \ F$6 Xا M$9 F7 ,ه "9 2و
165
_Xرا g ,9ر Lار ه ،زا #" !9رو 2ف در \' F- Sد ،در ن
~ د 6ا MLا ف @% Fان ف د-ع در @ا@ "9هX 2رI #8$9 #د.
HIJCاران د #%-ر ً9در ; L % ,6ار دار F7در \ن \" 9ر 7د@ Zا "9 F7
ا6ل 89 ]. F@ "9ب _@ .7 #ر yل ،ا 29ا Xا F7 9 #در$ﮥ ان در
وا Iدر ل L ١٩٩٩ل @» : #ود p9ت ,yدر ? ا 29و ا ,886
S9 F7وز :رف @دا Fو P@ sا9د از ا6ل #$Xدور ا ،,ا >ن 2"9 ; 0در
دراز ت > @ً @ .« Bء F>"9در و+ ,Lح ا 29ا-د Zد ،ا ا >ن را
از Zه F@ F7ور ز ن 2"9 0ﮥ ً @ .
@ M%ء ? ا @ ,و ًL- ًLرد
@رL #ار د "| 9ر |"ر دو@رۀ "9ه در دراز ت @ Z QE'9ا.
@ ًء ا ه`L ,9 Fوت L s$_ sار #د _X .ه( Sد ؛ ¬_ات >M
و #Cو #%Sرا ( دار .در ? ا #$:- #ا _Xات @' رو Iدد9 ،ور(م
> #از و 9 #'6و "9 . "\ M> 7_Xه از p6ت ار اLد # ،2و
اC #%ا ' و ; د Iرا L . # F89ار $:م ز " # 2ا-ا@ #+
ز " # 2ار9ط دار9 # "\ .ا F:را @k #ت ز ،دا ﮥ ن را -ا 9از
6ات و ,:ده و ; _ F8را @ _Xرو@و ز .ارز@_X #%S c79 #ات اSب
:F7 7 #
• \ sور $: 2ت @رت klو ; Cوﮥ @_-ﮥ ارز@#؛
• Lاردادن $:ت در ; Cوﮥ ارز@#؛ اEرات 29؛
• #-7 MCو @ QEا 2اSم ا M$9ه.
+زا F7 #$:ا+ن ده #Cزان از X@ "9 M$9ردار '.
از @ "9 M$9ا+ 2ح و ا>'ف ا 2"9ا #ا]د' Zد و @اس ; 70ت :
در Cوﮥ HIJCارI f_9 #@g 2دد .ا "9 M$9ا_X F7 ,ات ،ا 29ا #$ ,و
ا #$ # B 29را رد ارز@L #ار #ده .در ار9ط @ ا> Fدر اpت ۀ ا > در
6ل . F0 P6رت #د ،ا Cو Fرا 3P9ار!.
) ا-7B23 4+ار" و 885+ه" 88
اpت @ Zر £زده! ٢٠٠١رد $6ﮥ 9ورL #ار ,-و @ ; "9
Jدر دو
وا 2Iرو@و .در FSا > @9 Pور(م ~ " #را اJ%ن د و ً %
~ ا-ن و %اق ،دا MXد .در ا Sهف ا ا 9 ,وا F7 !u 3Pدر راM$9 2
"9و +ح ا F0 F@ 29اLا #د ,زد Z Zا .,ارز@7 ; ?9 F7 "9 #ن #$
7H9 ،Z F"9داد Z ZاJ% .,و@ Zا ،اpت ۀ ا > HIJCار 2اX 29د را رد
@ر #و gر Lار داد و \ا اJ.ح دJ% .و\@ Zن \ا @ QE' Z% Fد :ا29
ا ،#$ ,ا 29د-ع #$و ا.#$ # B 29
] Lدر ل ٢٠٠٢ا 29ا #$ ,را اJ%م دI .ا9 P@ ~» Z% #ور(م«
@د و ا 29ا ,ز و +را @ا _X @ F$@8 2اوL ,ار داد .ا
اX 29اهن $@8ﮥ @ > Fه9 2ورX #رج از 6ات 2"$ ،و دو"2
F7 ، 2( \ ,'Xدارا 2ا'7 F$ر د #: Fا و در .د در\ ,-ن .ا
166
اP @ 29ورت اJ.ح 2$ @ # ,]7از J6ت @ Pاpت @ ،Zه>ر2
@ 2"$د Iو ز " #$ 0 2و 9ات در Y9ت ا #اpت . # 7Y9 Z
> #از ه M] 2و Z%ا 29د-ع ?9 F7 #$وز د-ع +ح ر( Z 2و
ا\ Xن در ل [ ٢٠٠د . Zا 29د-ع @ F$$ ; :9اهاف %ۀ د#%-
2":وزارت د-ع را راه # #و اهاف \ن @% Fان را@_ # B 2":- @ Fو 0 2" >6 2":د>@ Iر @د .' Zا 29د-ع 2":- Mوزارت د-ع در ,L>$%ده #ا F7 ,و دون را ا+ن #ده و دن @ Z8را ،Zاز S9وز
2$د Zو @ > F$@8 ,'Xو @ ,> Fدن C #داز"0.ر هف # %
2":ا \ #ن وزارت را ره% "\ .> 2رت ا از ,|]6 :اpت ۀ ا > ازJ6ت !8؛ Y9د #ا ;9و ]ظ "Iا \زاد@ #" 2ا>$% 2د؛ اSد
ا? ا #ا> !B F@ h FدEا @ Zا #$$و !>9و6ت و 'ر@ ,7ا@ F$@8 2
.i' 2"'0ا 29د F@ #%-ذات Xد # Bو . #
م ا 2 ?9 F7 #$ # B 29در( # %در ل [. ٢٠٠در .ا
ا ?9 29اهاف و .8ا 2(9ا #$ ,ر" tuر هاI ,دد و در , X
f_9ا 29د-ع #$وز د-ع .ا ا@ 2(9ا 2رن @ Fاهاف # Bدر Z97
ت JCن وه 3$ 2را 3P9ارد و \ن 29را " #زد "\ F7در \! Z
@ . # #Lا ; j:9 @ #$ # B 29د Fاز اهاف @ # Bا@ #$$ا2 2
در( ه@ 2ط وه # B 2":- 2 ," j$E 2را " #زد؛ 9ا" و
و|p jزم را ' QEزد؛ از 7 ZLر #د ،ا8ار و 9 ]6ا # B 2را @Z":
Iد؛ F7: 2`-را ن "Iارد و اه ,و @ !9 29را ' # QEزد@ .ا2
F$@8و رز P@ Zا'7 F$ر د #: Fـ ه@ ،2ژ> #و 7و 2ـ F7در 9ف
دو" 2د و 9ورن ; ا #$ 29ا Fا 2ود دارد "9 .ه از ا F6
> #از (@ 2"'0رگ ا @ #ا 2اpت \ @ F7 Zن رو@و ا$@8 .,ﮥ ه FSدر
@ا@ ا #> "9از ا(ا 2ا HCا 29ا #$ ,اpت Zا > @'ر ود.
ا ا @ "9از (د; @ ه! $Eط دHIJC .ار 2دارا F$$ 2ا F7 #9از ;
ا # % #$ 29ه ; F@ ،FSا 29د #$X #%-ود ,76د Zو @; F@ :
ا # M] QE' # B 29ا 6 . Sا MLاز ظ ،2Bو0 #Lخ ره7 2ۀ @(رگ
ا Gear ،@ DX0 F@ #$ 29ه(@ 2رگ در ا 29د # ,76 F@ #%-ا -و @:
از \ن دا Fه ;07 2در ا .# B 29و #در M%ازظ Cو Fه و ،hا>7 Fر
@ FI0ا Zاا' FXد و F0اX@ # Sد ها Zدارد ،از ه! -ق دارد .د ZIهHIJC 2ار2
ا ;9ه( @ . M% QE' f+ ; Fا >(م اSب ! 9و ا6J.ت
را ، #زا # i>_.و # Bدر \ن ود دارد ,:+ ،ا ا i>_.در '7ره2
j$Eاز ه! -ق دارد\ @ .ه! P9ت -ق @>] Fر # Zده F7ا >(م 7 FI0ر #
.7
در د7ا" Cر" '@ ,6J.در @رۀ ا ,دار؛ @ Fد7ا" 2اF] y7
'د F7رو 2ا 2"9ا . @ #$ ,رت د و C ?9رن @ c9د .اpت
ۀ ا > در ا را@_ f+ Fد 2Iرا در F- DCا .,ر" tuر ا 29ا #$ ,
را c9و I7س Lرت !8 gو\ 2p@ 2L #ن دارد و هmن @ ا2"9
د #%-و # Bاز @ c9 f+د Fو >(م 7ول F:9داد Zۀ " F7 #ه ،اF%
ه و +زا M:ه 2د ،Iا%ل Lرت J% . #و\@ ZنI7 ،س از +ف وزارت د-ع ه
167
"0ر ل ; @ر # % #د #%-را در ,-ارد F7و ,:و Xر # Bرا # 3P9
داردI7 .س Lر s$_ ،9و >S7و ا .,در را@_ @ Fا # B 29و" #>$ 2و
# Bدر ا اد _Xط ذ Z QE' Mا:
•
•
•
•
P ; Jع @ @ # Bر(#>$ #
_Xات @ا 2ا F0 #$ ,؟ )اً .
' @ #>$ !9 ; Jر(# B Z
9 # FI0 ,$ا ا _Xات را 7ه Dده؟ )اً .
P ; Jع @ #>$
@درBداL ،"9 ,ۀ 80 ,$ # Bر @ @(رگ @؟ )اً .
'رۀ (# B
; J
c79وه # B 2ز 2@ ،#و ها #و Xر \" @ FI0؟ )اً .
Pع @ @ # Bر(#>$ #
در 6ل I7 ،P6س kY9ات \ Xا 29را g ,9ر Lار ه .در ا ا'@ 29
از \ ,9 F7 F]" Fmم 9 "9 @ F$@8ور(م د 'د؛ 9 Fل ًا و @ 2kY9 2L #ا
ا 2(9دارC ,E .ن ~ د و M> 9ا ,و Xر و 2اpت ﮥ ا >.
دوم ،در %Pت # Bا F@ #@J8ود \ ،ا F7 #@J8در هﮥ \ن وL 2
7 #I Mار
دار .وهJC 3$ 2ن د Zا F7از ; وX@ #>E9 $@ 2ردار @ #$C ،ا.Z\ 2
م \ن وا F7 ًPرز9 P @ Zور(م ا .,هﮥ ا >- Fر (ء ;]pا 29اX
"'C F7 # Bد @د@ 2ا_X @ F$@8 2ات I7 ?9س g ,9رLار #
9 .م ا اE9 ،"$$9 ،"9ت رف و ارز@"+ E 2ر \زاد @رت
#C0و ا>و> #در دس Lار دار.
ارز& و 8X :885+ر: "5+رگ و 1/ره" WC/
ز " @ 2ا #$$و Lر(@ 2"9رگ'7 ،ره "9 ،;07 2و _Xرا .7 # E9
> Mد-ع @د F 2دو ;@ ,را F7ت 97ه :@ #از اJ8ل ن \ا ر داد3'9 ،
.!uا Fا ح HIJCار7 2ام '7ر ' #Eرا ،7 # !89و @ Fm\ #ا Fدو,
' iا .% . 3'9 ،ا #در M$9ن در را@_ "9 @ Fو % _Xرت ا از:
,:Lا"\ #-؛ 9ا) 2اLد و]س(؛ و ? @ ،#ا 28_ ،#$$و دا .#$Xاز
ظ ق ا "\ #'Sدر ق ; FCهﮥ -ا Zا ،2در gب @ ; @ ود Zا،
و #ه Fا '7ر@ه! دو@ ,د Zو > Iرا از !Lاpم ,6د Zا9 .م 2"JCد#%-
\" @ @ s@ FاLد 2و @' 2ا> Fا @ "\ sا 2ا ,در اXر دار ،وا@.@ F
@درBدا "\ ,6 ,از ظ @' 2و د "\ 2ه( @@ #-7 sا 2د-ع Xد ار0 .ن
; '7ر 9 @ @ ;07م ا >ت در د ,داﮥ Xد J9ش .7
در اJ_.ح # Bد-ع @"] Fم ا ا'7 ; F7 ,ر JX @ @ ;07ف هف ; S9وز،
در ز Xد @ ا >ت د ,داL ; . M% Fرت @(رگ در .د Cوز# B M% 2
@د Zو X #اه F7ا s-را @ # B #$9 Fو S #ر زد M@8@ .اب ; Lرت
; c8:9 ;07ا 29د-ع #$7از ز .د-ع ازز g # B M% ; ،
2(7و ; ?9 F7 FC !"@ #و ;07 2و :-ل @ L ,6ت ه 2ا6ط ً ،
8و #از ظ @ i #$ا Zاا' FXد .در ا .رت Lرت S9وز @ 8و ,
# Bدراز ت در '7 9ر رو@و 'د .در د-ع 8 #$7و ?9 # B g ,دم #>$
( . Mا '7ر @ ;07ا @رت M%و هX 2ب ,6 @ ("Sدم را
\ د Zزد9 # ،ا 8و Dرا 9ز ن "Iارد F7رف #و اLدS9 2وز
168
s- F@ ,ا ;9اش @@ اLا ت # 2Lو اLد: 2ﮥ @ ا@ p@ #$$ود .در
ا .رت S9وز >$% hد ر Xد را ارز@ #د_@) Zر yل @_X M$9 Fات #
Cدازد( و @ Fا X FSاه ر P F7رش ] F@ ,دش @' ا.,
@ sود اLد 2و @''7 2ر ه %@ ;07 2ود ,در :9ﮥ وه.' 3$ 2
\ د "\ #را ان @"د @ .'Eو #و+ F@ "\ #Lح و Xر وه 3$ 2ن \gز ،
'>X Mاه @د 29 F7در\ن وارد \وردHIJC .اران @ از هن \gز #"JCرا Z #$% F7
9 #ا .I@ Bا Cل در او ,ه@ ?$g 2ف @\ #-J9 ،ن 9ت \ #p+ن
Eاه @د'7 .ره(@ 2رگ @ @ sر 9 #ا D( F7ه 2ا ( \ Zدا @ F
:9ﮥ Lت # Bا @ f:9 Fااز .اpت ۀ ا > و@ ; @ #Lان \ #رو@و ،
#ا" Fاز @ sر X #$د ا]د Zد و 7 ":9د @ F7ا]د Zاز \ن در ت 97ه#ا X #$ ,د را !>9و .'E@ F89و'7 ; #ر s@ @ ;07ود ا 9ل
Xد را 9ده ،و\"! در ت ً @ .Z97ء و ,Lو ز ن >-ر د 2Iا F7 ,درارز@_X #ات
D8دارد.
و
+Bو ,ا88 "c%+
9دو F9ا 2"9را @ :از ~ !Xد ،در ل ١٩٩١و .'E@ F:9 ١٩٩٩
هدو @ 2pا ,ا وز 2ارو CاH kار ML ،@ #از #: - Bا 29دو #
ا 2(9او #را رد اL FLار #ده!+ .ح ل 9 ١٩٩١در ن 9ات 9و
# ? sو # Bدر ارو F @ Cر( 2د .ا ا ; ?9 2(9هYت @ر#
ا #>9د Zو از ; @ ﮥ #د7 JL .ﮥ # Bا 7ر را اSم دادZ
@دJ% .و\ @ Zن ،ا@ F % ; 29د؛ 6ل \>9 Fم ا 29ه #$L 2از ,
@Xردار @د+ .ح # B 2"'E@ ،و #ا Fدا ,و در HIJC ,886ار2
@ # Bد ،و\ '@ 2"L #ن @ ,و7ر دا» .,د@ 9ا 2د-ع« در @# B DE
@ Z FPد؛ ; »اLام و@ sا 2ا # DE@ «,ا را #زد.
از ظ C # Bن ا "9 ،9 ،# ;J9هف QXد #%-دا,؛ ,.Xا ,دF
@ #:د؛ و را@_ﮥ \_ف اLس "! @د و @ # ]6دX D8 ]6 F@ 9 .د در _8ﮥ
ا » ,ارو-CاLس« دوام Xاه داد #: ،ا Cن 9ز #از ظ #و 6 # Bت
Xاه دا F7 ,ا > \ 2L `% Sن @ . #Lه دوL #در Eاه @د ,$ ; F7
ارو #Cرا 0 "9ر زدL .رت رو 2از @ ر ,-و "9هH 2ﮥ 7 # Bه،- D
@ \"! @ @ F8وه # B 2رو @ F7 Fه(اران $ﮥ ه 2و Lرت ه("S 2@ 2ا،
; Z #L@ 2"9اX .,وج وه 3$ 2رو 2از ارو 2(7 2Cو #Lاز
ا6ل #$Xدور @ B؛ دو ,رو @ 2دار" 2دروX #د -ر .و; F@ #
@ر #و @ا 2ا@ '7ن \ن از > F.د.
در ن ~ د وه 2ه 2در ا 29ل ا@ D8 9 #ر 2دا9 .
#L F7 ,- !9از ا F$ه 2را @ ، ]6ود> Fر \ن 7 #$Xه Dداد. Z
9ا 2ه@ #P 2د در @ا@ ا6ل ـ ا%ا j:P #$X ً-ـ |"ر دو@رۀ ; روﮥ
د .و 8 #ا #$.از دا ا$ﮥ ه 2و F$ا@ 2د در @ا@ %ا cLا'ر ا F$ه2
و '7ر د #: Fو ا-ن \ن در د ,د>9ران .( \ ,'X 2"C @ #'C M@L gد-ع
ه 2ها c ?$E @ Zاز 9ا" 2ا$ﮥ :رف (د ه \ن '7ر 2ذه% ,م ا%د
169
را @ Fود \ورد F7از "9 f+ا:ل ا$ﮥ '7ر د #: Fدر .رد ]9ق # B #$+
@د.
Cن 9دو Yر j$E ,دا\ E .,ن » «2$از ه S9وز> F@ Fز ; دو,
@ "9 `%ر \ #ورد و د-ع از \ن @د Zو دوم \ن %رت از :9 ]6دل Lرت در ارو. C
د-ع د #: Fاز \ن @@ :@ Fا@ ,8: 9 2د 2ا_X .,ات ا #و در" @
و ;07 ,:در ارو 2(7 2Cو @ > f@ #Lد .ا6ل \ن \ 0 F7 ,-را #ه از
ا? هج و ج \ ( ا . $@ , :@ sدر ل ١٩٩٠در ن 9از
:9ا» 29د-ع 8م« @`6» Fر 8م 7ه «F- Dزد .ا Cن هmن از M:9
و 9ا 29اب ل و :9ﮥ » 2"JCو9 F@ f@_ 2ات ا #@J8در ارو«C
د \ور .
در $ﮥ ان در وا Iدر ل `% F 9 ١٩٩٩د" ،Iر ،;0 ,ه 2Iو Cرا
.,-HCهmن 9اJ%ن د g\ F7ش اش @ا DHC 2ا 2`%د@ ( Iز @ ،ون \>F
@ F0 Iو ,Lو 7ام '7رهC .ن JCن MAP ,`% M%را !89د F7دارا\ 2ا
و ا? ]@ Mا'7 2ره@ #د F7اBر ,`%در 9را دا+ 9 .ح ا#>9
را ( ر F7 ,Eدر %ض در ل ١٩٩١رو 2د . F- ,در ز ۀ اد !" #$X
\ن > #ه! دۀ »@ان F7 ZS «,Sدر ا6J_.ت @ 9م “ „non Article Vد
'د\ #: .ن ا ا F7 ,در +ح ا Y 9 #>9ر"X» 2رج از «F6
» ر" @ ML . FX M ( «non Article V 2ا وه@ 2ط @ 9 Fو
'7ره' » `% 2ر@ ,7ا «3$. 2در :_Lت @ا$% 2ت @م ه IFOR 2و M SFOR
- Jق دا .,را 2ا;J9
@ Z FXد .و F7 #9 #در ل ً 7 F- ١٩٩٩
) #را\ F7 ,- !9 (9 2ن Cن رو7 FY 2زوو @ @. Pن ~ را
@ا Zاازد .ا او F$-از ع Xد در 9ر@ 9 £د :@ Z 0 .از \ن 9در @8ن داMX
~ د.
9 F@ 9ا" 2 2ز دا- 9 ،,ا 9از ،# B F6از @ ,Sان F7ا ,دو,
ه `% 2را kYزد F@ 9 ،ا6ل در"(@ 2رگ M% ،د@ Zا 9 .د F-'C
@ا "9 M$9 2دا ،,و #ا د @ ر ه #اار @د F7از ا6ل J6ت ,>Cوار
@@ .,-I F'0د # Mpو # Bوه @ 9 2دو@ر Zز هX 9 ' #اF
ه ? 2ا ,را اب @ه .از ظ M>'9 F@ ،# Bه(@ 2رگ وه 2زرهار F7در
\ ,6د@ Zش -ق ا:د@ Zد ،د Iز 2ود ا @@ .,د # Mpدا #$Xه '7ر
9 `%در .د 7ه Dرف د ،#%-و ,:وه #$ 3$ 2و 7ه Dرف #$:9
Xد @\ .در FSوه7 9 2ه ,- Dو در ; _ C 3در 6ل \ د@ Zش Lار دادZ
' .ا Fا ا اSب :F7 #و ه @' 9ل 9 ،@ HCا@ '@ 2اX 2ر
وه از F89 f+و !>9وه79 ،ت و ز ه #دو@ر ،Zو @ '@ F>9وه2
#$ 0د @.
@ درBدا ,و @ 9 ،,:و6ت و X ,klد را . ]6ا 2`%و \\ Zن @ @F
د-ع د #: Fر" „Article V“ 2ا ,8-دا@ .@ Fود> Fد-ع د #: Fدر
@ ,S F@ pان X f$:9اه .,-
اق \ F9ن Cن Lار دارد ،ا$% y7ت \\ Zن اً 6
در .ر 2"]7 F>9رC 2ن ]6د و\ ,:ن ,8:اX ;9اه دا9 .,
>C Mن ($م وه ;07 2و #از ظ F-'C #>E9و و ،وه>F
دارا@ QE9 2د Zو @ @د +ح و7 2ر@ i' 2ا 2ه>ر s 2اار @.
170
@ا 2ادgم Eا 2`%در @ # 2"'Eو P 9 # Bور #9ود داJ9 "\ .,ش
د F@ 9 ،اهاف و ا@Sت ،\ M ,`% j$Eو .' f- "\ #هدو +ف 9 ،و
اروJ>' 2(7 2Cت #و اLد 2اا F7از F6ز ه #دو@رY9 Zت دC #%-ن
وار رو د ،در E9 ,د@ Zد @@ .ه دJC Mن + MAP ,`% M%ح
ر( 2و در وا !89 Iد .ا JCن از ; X # 7 `%اه @ 9ا 2ا6J.ت و ]6
وهX 3$ 2د @د' #-7 Fن ده ،در 'ر !" 3$. ,7د ،در ا !" 28_ ,د
و در Yر" @ 2ا 3$. #$$دا MXد ; MAP .درا !" M:و ا(ا . #ه
'7ر>\ Fرزو ,`%در 9ا @ ،,ه ل X #$ 2"JCد را !89دارد F7در \ن @ا2
,`%در 9 9م \ @ # 2":-د .@ M #ا M "9 F "JCاLا ت # B
@ #اSد ا6J.ت و@ F7 #ا \ا #$%زدu( F>$@ ،ت s@ ,Sد،#%-
ا6J.ت #و #CاLد 2را ( در@ Iد\@ .ورد X Zا?,`% ` ،
در 9؛ ' Mن @ Fاهاف Z :9د@ #L Mا f:9 F@ 2اا ,`% Xدر 9
'د.
ا :%/ر& 885+ه در 88 p%` Wا&,%K
$ا 7در $6ﮥ اول در #Cدا #$Xو XرX #د ; _ را c8:9د و از
ا6J.ت د7ا ;9و ,`%در 9ااف د و ML #از $ﮥ ان در واF@ I
زود 2دو@ر\ F@ Zن رو \ورد@ !9 @ .ا$ ،9 F@ C 2ا 7ا 29ا X #د را
9د .ا 29د #%-و ا .# B 29ا Z(Iه 2ا #$.ا ا 29ه %رت ا از:
FI 9ز ن L klدر @ `9 Fا ,و 3$.در ارو #8$9 Cد" M> ,`% .ر,
$ا iدر \ن )و در ا9د Fارو (Cدر $% s- F$و " #96ر$ ,اL iار ,-و
@" را@ Zا `9 2ا ,و د-ع :@ . FXاز " ,ر C ،;0 ,و ه2I
در '@ 9از ٩٠در$ .ا'7 ?9 7ره 9 2ا9د Fارو Z. Cد ،و درFS
ا6ل ه 7 # B !8 "9ه DدادC ; . Zوﮥ 7 0 F:9ه Dرا @' Xاه
.,Xو #در دراز ت @ FوLع ; در F$ 2را دور از ا6ل Fا .در"2
ا-#%اLدH ،2ه #$ ،#در" 2د Iا p6در k #@ f+ت رو د ،در2
ا>X F@ F$ M> > Fد اXر " .ر$ ,ا \ @ iد @ 9 @ Zا]د Zاز Lت
دX #%-د @ ً.X ،ا]د Zاز وه t>% 3$ 2ا' M:ن ده.
X # 7ره 2دو #و ا"ام ا-#%اLد 2در دو"k #@ 2ت ب ق و ق اروC
F7در Sﮥ # '7ه 2ادH ،2ه #و ا F@ #%ود 2"9" F@ h ،\ #
#Lgاز f+ز $ا iدد "9 .ه 2د9 2":- Iور@ #د؛ ا8ل
#Lgا'@ F$ل ا F$ه7 ،2و@ 2ژ>#؛ ا! ز ن -ﮥ @ ا#$$؛ و
(@ # M6 2":- #د F>Iا F@ hدر" ,-\ . F$ 2ه،#:+ 2
و ،,.X F@ B #:. ,و ,:و %ا\ cLن 9 #ا @+ Fر ? #"@:ز،,
ز #و @ ,.ن را kYز7 .د اد اوﮥ Hgا9 # #ا @ ,6ا #را @د
\ورد Zو ا ,دو #را @8ر _X @ FB6Jا Fزد.
Xا Fه% 2ۀ ا% #>9رت @د از Y9 :د-ع " klر$ ,ا ?9 iوه2
X 3$دش؛ @\ورد: X Zر @ # B-#ا" , 2ر ,در 9و @ Fدل \ن
اSد ا? @ا$ .kl 2I" 2ا@ 7ا:9 2ﮥ ( وهX 3$ 2د از @#-7 s
@Xردارد د @ 9ا ه Yر ,رد Bرا اSم ده "9 .ه F@ BوLع ا6ل \ن و B
171
@ Fهار ز \ #ن I7ر@ Z 2دX ; .ر و 2ا> Fاز \ Z"%ن @\ @ Zا ،اSب
_X :@ DHCا #9را + ،ر> Fدر ول ذ' Mن داد Z Zا.,
885+
در(@ 2رگ F$
در28_ F$ 2
"9ه# % # Bg 2
\ ,-ه#:+ 2
6ادث _#
ا,ل
j:P #$X
ً j:P
ق ا:د Zزد#@ DC M@L g
#@ DC M@L g
&+% fK "G %Y*+
ق ا :د Zزدا- /iق ا:د Zزد
ا!7 #$X/i
/!7 #$Xاi
/!7 #$Xاi
@ درBدا ,ا6ل ; "9 j:Pدر F$ 2ا> Fز ن هار و \ د\ #ن @8ر #-7
@ #p+و ا6ل ا> F@ "C Fاع و @ ,Lد'7 Iره 2د7ا ;9اSد @ Zا،
دو$ ,ا- _X ،iق ا:د Zزد 2را Z M8ا+ ،,ر> Fوه\ 2ن ا@ J.ا@ F$@8 2
در" \ F$ 2د Zد F@ '@ F>$@ ،د-ع د@ Z F@9 #: Fد.
; در 28_ F$ 2در Sورت "ر$ ,ا@ # B 2 "9 ; iد .درF>6
ا - ً "9ق ا:د@ #'C M@L ،Zد ،و F@ #وLع $ .,ا9 # 7ا ; ً _X
ا #7را Mد و @ # B M>'9ا 2را @زد L #"9 F@ F7در @ 3_ .@ F$@8 Fا
_Xرا ان @ ا9د اJuف \ @ #ز " 2ا #د7 Iه Dداد و از_ @ fا _X
F$@8د.
"9ه # Bg 2ا6ل زد دا ،,و\ kY9 #ن @: 2pﮥ $ا #$X iا iو :ل @د.
وهX ; @ 3$ 2ر و 2را ]6د Y 9 ،ر ,اX #$.د را @\ورد# Z
Xو @ "9 Fه # B g 2ا> FاSب و Mو "ر@ 2"9ون ا]د Zاز ZLرا د،
اب #داد ،در @ ML F>6ا وه Y F@ "9 3$ 2ر ,ه@ F #I 2دً @ .ء ا
F-HC @ _Xد F7وه9 F@ 3$ 2م "9ه # B g 2در و@ : ,Lرت
در ,ز ن ،F-اب داد Zا.
,7Jه #:+ 2و 6ادث @(رگ _ "9 #ه@ # B g 2د .ا6ل وLع \" -ق ا:دZزد و@ #@ DC M@L !7 #$X #د @ @ "\ .ا sد Iدو #از (د; ه>ر 2ا.
وه \ @ 3$ 2د F@ 9 @ Zادارات '7 ,$ # B gره 2د ;7 Iر.
^B 88J+ا %Kرو% 885+ W :%و&B
$ا ،7رو+ ( Fح ا @ #اX 2د F7 ,Xدر ل :@ ٢٠٠٠از $ﮥ ان
در وا. Iدر د .ا +ح ا #$ ,را ا - ; ,د F: ،و دو ,و..... Zgدر
@ا@ "9ه@ 2و #و داk ،#$Xت @ ] Pد >-ر ه 2وا0 ]6 ،Iن ا? @ ا#$$
و #$ز ,-'C ,P 8 F@ #و 8:ل F:و ا9ع در Bدارد+ .ح ا #$ ,
%Sﮥ Bت Lل ۀ ر #رو 2را Zه و ا >ت و >(م ; #$ s- ,|]6
دو F7 ,از _8ﮥ L Bن @ ا #$$در 6ﮥ ،,اLد ? ،2'@ ،# B ،ز ,و
د F6 Iه 2دا #$Xو Xر "9 #ه ,Lدار Z 3'9 ،ا.,
172
F7 #6+از ظ اLد7 2م @ و@ #9k #ا #%و #را @ Xد ها Zداh ،@ F
@ j:P Fا ' #$ ,د؛ ا! -ا داY9 #: j:P c #$Xت 'د؛ 7ه9 Dا2
#$%و ,>$ ¯ #>E9؛ # 7در ,:.و زرا,%؛ و اJل Xر ا ?9 #%ا%د @F
اد ' # Fو ا>(م9 .ور(م ; @ 2"9د F7در رو %@ FاSد ; JCن دارا2
.Xت F@ 2 "9 I F7 #]$Eدو@ ,د ; .رزۀ \>را @ Pرو F7 Fاز
+ف 9ورن @ا Zاا Z FXا 9 ،,و ,:Pرا در ل 8]Lز @ ,@k #ز .ا "9
!8را @ا , 9 2ار #Pرو F@ Fود \ورد Zا.,
و #ا _Xوا #:Lو \@ #د \@ "9 ،و '@ #ا @ .,ا >ت #روJ9 Fش
ورز 9و 9 ,:را @_ف ق د ،و7 #م د @ 9 .ا]د Zاز را #C ~ Zاش
را در @8ن #$%دً @ .ء +ح ا #$ ,رو "9 Fه Z% 2را '"7J@ !>9 :,X QE
و ا #-# B 2"-Juو از ه Fوا ،9pو+ F@ 9 ,:ف ق؛ |"ر >ﮥ ZICه2
Xر`6 #ر # Bدر Sورت 6 !8ات روF؛ ا'ر ا$ﮥ '7ر #:و ارل
و+@ Mﮥ \ن؛ C j:`9وﮥ ادgم در دو" i' M8 2اs-؛ @د \ ن در " و
D>'7ه در (د; 6ات دو- ,ران رو Fو 6ات @و'7 #رهi' 2
ا.s-
@ '7 ,`%ره ،;0 2ه 2Iو Cدر 6 9ا Cن @ 6 Fرو Fدر I7اد
.,Cا _@ '@ 9ف ق وC ,:ا و دو" ،;@ 2ا و 9pرا ( در@
د F@ ،ا +ف 6و 9 :ـ رو% Fض اام Xاه 7د ) ! :ا7ن ا '7ر ه
( Z 9 Mا( C .و ا I7اد را X F8$6اه زد :@ .از$%ت ها9 f- #
@7 2pزوو@ ،ون ا> Fوه 2ز #اش دا ~ MXد ،رو Fد _ Iد 9 F7ان
$6 ; 2$ﮥ ود :رف ) gه (2را دا .@ Fا "9در ر @ا2
9ت @9ن ل $6 ; F7 ١٩٩٩ﮥ 9را @I7 2pاد My9د ،ارز@f@_ . #
،Z \ ,@ hوه: 2رف رو '@ #از Fروز 9ان F$@8را ا و 9 #ا
$ F7ا:ل ا F$ا #9رو Fرا @.I
رو Fه( ا:ل ا$ﮥ ا #9را دور از ا6ل ا Fا 9) ,هmن(#$L ; .
ا F7 #>9در ل ١٩٩٧ا'ر » : # ,-در .رS9 ; @ F>9وز F$د,
ارن رو ; ،FدوX@ ,د اراد ،M8 ,رد L "9ار د ،رو f6 Fا]دZاز هJ Fح ه 2در اXر دا Fاش @'ل ا$ﮥ ه 2را @X Fد ]ظ "Iا Fا .«,و#
در +ح ا]د Zاز ا F$ه 2در p6ت "@ ,ا #د \ور Z' 2ا,؛ \" را ان
در ; ~ @ (ان , #6 F>>07د ,رو Fرد ،@ "9رد ا]دL Zار
داد» .در .رت Pورت @ا 2اب @S9 ; Fوز ،F$ا 9م اLا ت د@ IاM6 2
@ ,6ا (% #و ، ,@k kl gوه # B 2ا از هﮥ Jح ه 2دF
دا'@ Fل ه 2ا]د .« Zوه \ ,6 3$ 2د@ Zش و @ 3$. ,6ا~ ; 2
; F7 #$در( @ # B 2ان ,7 @ >07رو Fو د Iدو" Z j:9
ا Z F- B ،,ا M>'9 .و \ j.را #وهL @» 3$. ,6 3$ 2در @ @ F7
ا+ن M 7از '7ر در @ا@ ; $6ﮥ ها #د-ع @ ،د Iوا6ه و J>'9ت ،# B
'7 iر 9 7در ; ~ ) #$درS9 F@ (F$ 2وز اب ده و $%ت # B
ا #>9را @ا Y M>9 2ر ,ه در ; ~ @ (ان @(ر« اSم ده.
>ﮥ "! در+ح %رت از FBا@ 9 F7 ,ا 2رن @ Fاهاف اش Z ZL F@ Mو
ه! @Eاه P @ F7رو Fاز \ن در ; $@8ﮥ ا #>9ا]د . Zا +ح ا%اف
173
دارد F7وه: 2رف رو Z j:P Fا F@ ،اg sPدEا #' c8% Zد Zا و Lدر
@ F$@8 Fدر @ا@ ; $6ﮥ @(رگ وه: 2رف J . 9ح ه FI 2و$ﮥ M@L
ا%د ا9 # F7 ,ان @ \ن $ا]د Zاز P@ 9 ?9 ZLرو Fرا .,-ا]د Zاز ;
"Sﮥ # 9در 0ر@ #ون ; # Cا% F7 ,ا 9 #داد Z Zا.,
885+و در
Wدﮥ &^Bو W%, :&%
دو"+ ;@ 2ح ا #ا در $6 Fﮥ F:9 j$Eو ر داد Zا و 9 ! 9ه F
$6ﮥ \ا ' # QEز .در $6ﮥ اول F7از ل ١٩٩١ا ١٩٩[ #دوام داM>'9 "\ ،,
ا #وه 3$ 2و ا-دۀ #Cد #%-ا 2"6+ .- Bا @ F7 ;@ #$ ,
@د ارز@"9 #ه اار اP ،ور M$9 ; @ ً9و ? ,:ا #$ ,و _28
@HIار@ Z 2د$6 .ﮥ دو ?@ @ # !9 @ #دادن 9وع f89 @ ً.X ،در
@ر Zو\ ,:ن Cن .ا ,`% @ F$6در 9و ا9دﮥ ارو M>9 Cد+ ،ر>0 F
89 ,`%ه( ن .رت ,-و @ Fدل \ن g\ # F$6ز د .در ن $6ﮥ اول،
"9 M$9و @ 8 FY ; _Xد ،در Sﮥ M$9ه@ "9 2ا Zاا Z FXو +ح
ه 2ا #$ ,رد L B S9ار -؛ 2"Cد #%-و ا # B 2"9اSد ؛
JCن F$$ا c9رو 2د F- ,و 2"JC ?9دراز ت و ` F>"JCو2
Lر ،@ 9رد L ,6ار $6 .-ﮥ $6 #ﮥ F7 #$:-دو" J 7 ;@ 2در
Xر ارو-CاLس Z !gاX@ @ ،ردار 2از 9ات @د "9 2و _Xات2"6+ ،
9ز Zو ا #$ ,و Yر"@ 2ا 2وه 2د-ع: ،ف و ( 'د.
@ در Bدا: ,دﮥ "9و # _Xدر . # #I '@ # DE@ ;@ ,L
ا @ @ ;@ #$ ,د ; Xر د # B #%-اار ا@ ،,ود>F@ FB6J M@L F9 F
@ DEه 2ا #د Z ( Iا .,در ا Sدر @ر Zدو" ;@ 2در را@_C @ Fو Fارز@#
»"0 «_X F@ 9 "9ر #' ?Xرا رد L F9ار #ده!:
•
•
•
•
ا(-ا( Dان و \ د #وه3$ 2؛
Hا Z7در @رۀ ا F8-ه 2دو و F 0؛
C ; @ Cن د-ع د#: F؛
ر و رو L ,اLا ت @ #اSد ا%د @ ه Fه.
"9 M$9ه 2ا F7 #دو"\ @ ;@ 2ن رو@و ا' ،ن ه L M % # B "9 F7
pاز _X F$ات #\ #$Xد Zا !"\ @ .,ر' F7 #ن دهۀ ; F$6
@د ،Zو #اً 6
،@ # Bان از Bاا ,Xو ,Xا #: .% M @ #و د"9 .@ #%-
Z%ا> Fا6ل \ن ود ا ا F7 ,ا دو" دو@ر Zدر 6ﮥ ]ذ ،#اLد 2و # B
رو\ Fورد . Zا هف د @ #@ ,ا \ @ "9ورد Z Zا ،ا$Xﮥ ; # B
_ _Xح ً @ .ء ا F@ ,د-ع @ "9 Pه ،# 2اLد 2و "9ه # 2و
هmن ر 2از %ا Mد" Iت ه #L g 2و #L g 2":-وهP 2
# >6و ادارات اEراX #9ر #وا@. F
در ن ا ت وه M>' ;@ 3$ 2از @زان دارا 2دورۀ > ,]$و @ DEو sاز
داو$+ن ا6ط @د Zا .از ظ #>$ ,%وه 2ارو "\ #@g 2Cوه #>07 2ا F7
@' @ Fو ه 2ز I f$:9 #و #در \" (و 9م ه 2@ 2و ها , ( #دار.
174
@ اس ﮥ Eد #@g #%-ا \" د ه X 2ت $- #$را #$%ز# ،
9ا 6ا . MLه(ار kl # B MCرا )@' در ا 7 ،در ا( \ د Zو ("S
.د ر M%رن @ Fا ر !LاSب 0ده Fرا .اد ("S9ا #9ـ ا ،F$و Mو
اp7ت ـ ها @ Zا@Sت اJ.ت>- ،ر ه #ا F7رن @ Fهف را ود #زد@ .
درBدا9 ,ا 2اLد 2و ]س ; Lۀ #>$ ;07ا>@ @ Fد >B , X ,]$م
Z FXد DE@ ,6 @ ،و sوه 2داو c$+ا6ط را9 # Z #8$9 #$% M6 Zا.,
در دورۀ 3$.وه' @ 3$ 2ن دادن \ د #و 9ا@ 2ا 2د-ع از , 9ار 2@ ،#Pو
$Lو هاX #ف @ Pد را @ر \ #ور "\ .در p6ت ا_Pار ,-\ Jy ،2ه،#:+ 2
9 #ا از وه .7 ,6 #>$ 2در .رت p6 ~ "9ت "\ #Iاز $Lو
ز ،#ها #و @ 2ز ن و ا 2$7 (7ادار 2و #ها @ Zدo9 Iت ا ,
#$د-ع Xاه 7د.
دو" ;@ 2از هن \gز اJ8ل ن در Muد #%-ه>ر 2د Zا .او Cوژۀ @(رگ
در ا را @ ;@ 3$. i7 M>'9د .از هن \gز ا ; i7هف #و 8
# Bدا .,از ظ #دو"9 # ;@ 2ا در @ 3$. ]6ا 2I" ،#$$در
ا @ ,ا #$$دو"8 M8 2م @از Zاا . #%ا i7او را@? در ;
99 c79ت ا '@ 28_ ,ر ود ; :د;@ 2@ #I؛ ; >ﮥ ( ﮥ ها;@ #؛
و @ Fدل \" ; h7د .;@ #%-ه '7 Fر @; دارا7 ،Z L 2" 2ول و
$:ت ،ژ; ,S s@ ،و +ح ه #$:9 2ا>S9 @ Fرب 9اار ا . ،و#
در ن هﮥ ا @ ":9 .%ا ;@ ,`% @ # #$$در Xدهﮥ 2"$ارو Cو ر
; اLد @ kت @S9 ;7 Fرت و HIار #@g 2از اه(@ ,اX@ #ردار ا@ .,
,در 9هف وا\@ #pورد و @ Fدل \ن وا 6ه ;@ i7 2در Yر ,ه#
0ن IFOR, SFORو .- !" KFOR
@ درBدا ,او F@ ,اهاف @ اX #$$ا Fه #$ 2را در @ا@ \ا 9 2ان در ;
_L #%- 3ار داد@ .رد 'ر #9د @ #%-ا@ j| #$$ا 2دو" M>' F7 ;@ 2از
ر @ $ر9ﮥ # B %8و ، #@g #>$در ;@ 2" >6 F7 -در 'ر,7
@ا 3$. 2از $ﮥ اً 2`%ا '@ LJ%ر و و در @ 3$. ]6ا #$$و Y9ا ,
@ا 2دIان و هmن Xا ,ا @ ,اX 2د \ د #م ا .X ,@kو\ #ن @رد د\ور
@ » :F7 Zاز \ن _Xه! د\ور ,L F@ F7 ! 2رف @ cدﮥ ود دF@ #%-
F@ pر7د در ر داh #$X
اغ @\ ,وردن ] ,:ه از ه>ر @ 2ا Fm\ ، \@ #$$اً 6
Xاه «X .ا Fه$% 2ت ,9ره'7 ; 9 2ر را در وه 2در 6ل
ر Lار ده .و #ا Xا Fه #$Xان ا@ F7 ,ا\@ 2ورد'7 ; "\ X Zر Sر
ا s@ F@ ,ود د-ع X #$د د ,دراز #> .از 8ت @ $ر9ﮥ 9د\ور Zا:,
»@ا'7 2ره> Fهز _ 9 ,`% \ F7 را f6 ،X # c7دار F7
از ا I F6ان @ F7روز@ ; 2ر د Iرد !"9ه L Fو @(ر Xد Lار
; 0 .و "\ ,:Pرا @ ; @ز F@ 2اJ_.ح Lر رو@و زد \ .د@ #ا,`% 2
در 'ر F@ 3$. ,7ا Z\ ,6از +ف \ن Cن 9ا 2د-ع M8را 7ه Dده .در
@ ; 0 ,زL 2ر @( ,L Fاف 9م د.
ا .رت ،ا ا ا @\ورد' Zد > ،ا ً
Jاز \ن ذ، \ M% F@ 7
ا! "9 ,6 F7و ;@ _Xرا در "0 9Cر ً L F7 #' ?X
رد ارز@L #ار ده! @ .درBدا ,ا(-ا( Dان و \ د #وهC 0 ،3$ 2و Fا2
9ر@ #Sد "9 F7 Zرا 6 9ود7 2ه ،'E Dو #ا ; $6ﮥ # B #$7را در ; و,L
9p P @ M # B "9 ; ،M$9 8 F@ .7 #@ DC B M@Lدر Z97ت ا#
175
ن ت >k #@ 7 ; Mت دن@ ; ،ان ًLا @ا Zاا Z FXو ا# B F$X
@"@ Fﮥ ا%د !B Zرا @X Fد @Iد .ا ; S9وز ه( ن ه Fدو ;@ ,را رد "9
Lار اد: tC ،د Fوه s # B M% ; # 2را .,X M gو #ه>ر2
ا F7 ;@ 28_ #از f+ا8-ت F 0و دو - Fرا رو 2د،Z F- ,
ارزش زد 2ا ,و 9 #ا F7 ,ا FB6J M@L ,اا .7 Y9در .رت F@ C
; Cن د-ع د #: Fدو" (79 @ ;@ 2رو 2درX # M6 ; ,-د را در \ Zدر
:ض ; L # B _Xار #داد )ا Fا در .ر #9د .( # 9 M "\ F7
9 #ا! ا @ DEرا @ 8ﮥ hو+ 9 ,:ر> Fدر \ 8ن Cن و +ر> Fدر
'7 2"ECره j$E 2ارو 2(7 2Cو ق @\ Fن ' ZIد8 B F@ .! 2@ s ،
9در @و ?@ M7و و( 9 ,:ء Pور 2ا 29و@ sا Y9 2ا ,ارو Cو @?
kت @_ف ق @د .از $ B F_8ا+ 7ر> Fدر ارز@ "9 #و X _Xد M$9د Zو
\ا در ا 2"9ا #و دX #%-د ا|"ر دا Fا ،,وL - ,:م @L Fم _@ 9ف ق
F7در $6ﮥ اول $ا 7را در 6زۀ ا @ #ون Xد Lار داد و @\ :ا ( ا6اء د_X ،
@(رگ را 7ه Dداد .و$ #ا 7در ا ارز@X #د @ "9 :ه 28_ 2را دور از ا >ن
ا7 .زوو @ا 2ت #L@ ( \ F'L F8_ ; #p+و ا 8 ,و Fدر Sﮥ
~ و 6ادث @ :از \ن ا FXدار د .از _8ﮥ _@ 9 - ?@ > Bف ق ;
9ل ]' #8$9 #د'7 .ر ه ;@ 2در @? '@ 9 -ا6س ا @ ،7 #ود
@_X :ات را @ Xد ها ZداردHC "\ B F@ .ش در (@ "9 9رگ را از ن @ ارد.
%م HCش در \ن @"] Fم ود ن @; در ; 6ﮥ @ FاJ_.ح »] F6 «Z9ذ روF
ً @ .ء راJ9 "\ M6 Zش @ ICا ,`% 2در @ 9د .د ر ,886ا ن @زL 2ر
ا @ #د'7 ،@ Zر ه F:_L ;@ 2هL 2ر را @رت #$Xها@ Fز 2د و kۀ
\ا در $ﮥ ان در Cاگ @\ ,ور.
8ود 88 885+
_:ت ا #$:- #و 2"6+ا "9 F$$ ; #ه #را #د Zا .در ; ا
F$$ه - # # B "9ا Fرو @7 FهL Dار دارد؛ و در +ف د\ Iن "9ت ا(-ا2
9ور "9 .#ه رو #د ,-'C ،@ # 9 ،و 7 # #' c8%؛ 6ود \"
د fLو S . ,@kورت ،ا6ل و 8@ _Xۀ ا "9ه از _ F8_ F@ 9 F8و از 9 F:
@- F: Fق دارد% F7 # "9 .رت از $6ﮥ 6 2p@ # Bات ; '7ر @#$X ،
7ه F- Dا_@ .,ر 9 # !S$@ ،Fا 9ر F7 7د IاSب #$Xزد Eاه د 9در
د-ع , 9ارX #Pد در د-ع :رف H Fار '@ 2و 9 #ا _@\ fن Y9ت
دX #%-د را %ر زد» .ا C Fا را ان @ Fا \7 0 F7 ,X sL #ر 2را
اSم ده@ .درBدا ,:L ,ا #-و 9ر £ا Xا '7ر ه 8:ل ( Eاه @د "\ F7
از +ح ه@ # B # 2ا 2د-ع و ا X ,د د'8 ; .'>@ ,ﮥ از "9ه ?9 F7
$ا Z F"9 7ا "\ ،,را @I7 hC Fر :7 # !89 2در(@ F$ 2رگ ،در2
$ﮥ _ "9 ،28ه , ،# % # Bg 2ه #:+ 2و 6ادث _ .«#ا"9» y7
ه « 2از ع I7ر F7 # B g 2دا ﮥ @ F@ "\ #`:در"28_ F$ 2
@? "9 .@ #ا @ Xدا »ا6ل ا «#7ارز@ Z #ا ,و \ _Xن »ه! ا iو ه! زد«
Z DSا@ .,ا'7 2ره8 ، - #و Fا6ل و \ _Xن ه دو @@ $د Zو 8و F
»9ور(م« را . ,"- Z8@ M %
176
+ور:م
2"6+ا #$ ,ا وز 9ور(م را QE'9 2"9د Zا \ g F7ا @م »9ور(م
@ ا «#$$د د ZاHI 0 .ار 2ه@ Fا ZC ; 2ا> Fدر 8ط @ j$E
"Iن j$Eو اهاف | j$Eه #دد 9 #ا ااف Z7و ,.Xه\ 2ن
~ و 9ر; @ .اpت ۀ ا > ; ~ @ ا #$$اا @9 Pور(م اJ%ن دZ
ا .,او ا ز »ا > «#را از 8ط " j$Eن رد L F$6ار ده .اpت # Z
Xاه ه #$را 9 F@ F7ورن ZCده )و اد %د F7در \© #]E Sا( رد L F$6ار
ده@ .ا 2اpت «7 Z9 "9» Zاز 6ﮥ >ﮥ ا ،Z%8وا@ DIو اوژ 2اش Cا Z
ا F.JX .,ا ML #7از 6دkﮥ زده! ; ادارۀ اEرا #9ا > هار داد F7اZ%8
را ; Pع ;07و %د9 2ورX #ا ،اSب F7ا Pع در @ DEوs
FX M 28_ #Cد .و@ #ا8 2و9 sP » ; Fور"9 ; «;07 #
@(رگ ا - 28_ "9 ; - ,زا 8و9 Fورن را F7 # B Fدر_3
_ # M% F8و و # Zراد> F7 #از 6ات 7زوو %ر ، #
'.
+ح ا #$ ,ا Xا @ Fا @ور ا9 F7 ,ور(م ،ز "9 2ور ,و و Zه2
ا-ا7 #+ام » 2"9 M>'9در '7ر« .و #د9 ,ور(م @ #د 9
ه>ر @ 2ا #$$ا>'ف داد Zد+ .ح ا $@ #$ ,ر از 9ور(م 27H9اد Zا ،,و#
#Cد) #%-در @$ر @م د # B 7د 'د( و ا # B 29از \ن د د Zا ,و
ا6ل J6ت 9ور$@ 2p@ #ر را # j:Pدا .و_X "\ !"\ @ #ات @ Fا $@ ,ر و
, 9ار #Pرا F7از 6ﮥ J>'9ت ود و Zه 3$ 2و 9ور@ ,اk #@ 2ت 7دن
\ن '7ر @ Fود F- B ،\ #ا .ا6ل دارد F7از 6ﮥ ,:-ه9 2وF #
Bن در ( f+د; 8 F7و7 ،Fزوو و ا را در@ @ ، #اY' #ت F7 7دا ﮥ
\ن @6 Fات @$ر وC ,:ا .
9ور(م ; . ;>9و Zه j$E 2ود دار 9 F7وX ,ا Z Zا "\ .در
m0 ،#8+ن @ 8د Zو از \ ,:- Sو از Xرج از > Fا 2اZ%8
\ # ,@ ,6ور .و6 #ﮥ $%ت ن $:م @د Zو # B F "\ M>'9ا .,اy7ا \"
از وه\ # ,@ ;7 # 2ور .در @ #`:از '7ره 2ا > 9p 2را@_ @ Fوه2
9ور ,و ا-ا #+ود دارد Y9 2p@ F7ت دو 7 # F$6 #و ز ن ه0L 2ق اد
Eر \" را از ظ 70 ; 0 .> ;7 #ت در 7زوو ود دارد .در ل ٢٠٠١
در 8و F'$ Fه 3$ 2ا@ #م '> \زاد@ ،NLA،#$ DE@ 2ا 2ا%د86 Zق ا,$L
@$:ت F$در دا8 MXو Fد ,زد@ #@g | .ا 2ا $%ت NLAا Z(Iه2
د 2Iرا د\ور ،از \ن ,6 F$از # 2":-و Mن @7 Fول @ #
NLA .HC c\ f+ا Fز ن #د !"\ @ ،در \ن ; رگ >ر0L ،2ق اد
Eر ود دا .,در ه ز ن رد>ل !7و @ Dر' # M9 Fود دارد.
885+ه از %Bﮥ VLه" &K
S9رت #L gا] F$د " ,زد 2را @ Xد ها Zدارد "\ .در ; '7ر @\ ,وردZ
'د و از '7ر د Iا8ل داد Z Zو در _8ﮥ در- F@ 2وش #`:@ .
'7ره ،# :@ 2او7ا @ ا "(@ 2رگ ا @ F7 #L@ F$ود ن
177
و ه # B 2ن9 # ،ا از \ن ا]د@ . Zاس $:ت ; 7ن Cر#
او7ا ا " # B 2در ل F@ ١٩٩٢ارز ش $ ٩٢رد دا ا > E9 #و در ن
Dل @ :از \ن @ Fارزش $ ٣٢ن \ن gرت د و در Xرج @]وش ر .ا$ﮥ او7ا،
رو Fو د Iدو" @ f+ Fدر و 2"Iدا #$Xدر @8ن8]L ،ز ،ق دور و (د; ،ا8-
و ا > #@ 2ا8ل داد. Z
و # 2"Cاره $P-ﮥ F>@-ه ز Fرا @اS9 2رت ه0 ،#L g 2ن اد Eر،
اد #L0Lد Iو 0Lق ا #و # % Zgزً @ .ء @ "9ه # B # 2و "9
ه 2ا9 Xور(م @ ا #$$ز @ Fا 2اJXس ،ت ز ن ،F-زه g 2ن0L ،ق
ا ،F$اد Eر0L ،ق ل اSر0L ،Zق ا #L g 2"9" ،#و در 2ه،# L 2
اد 2و Hه' FX % #د @ F$@8 .ا 7 ":-ر د Zو \ ، #زا \" >F@ #
د 2Iار9ط دار .ز ن ه # 2در '7ره 2هSار از ز ه !> #و 2L
@Xردار "\ .در _ F8_ 3ز ه Z #ا و - 2":-ا 26دار .ا!
ز ن F-و 8ت ] دو #در "ن @ ,7 :زه 2دو #را . #
از ه; &8%Lو »دوO "5,ه" و «&L
@ از ه
#ا9د رو 2و Jو @'7 #`:ره دو" ;@ 2اJ8ل ا
دو@ر\ ,@ Zورد؛ دIان او7ا ،از ظ Lن @ ا #$و @ @ X ,ا#$$
Jدو% M8 ,ض اام د @ .ا دو f+از ه! $@ ZC
@ا 2او @ر ً 7
د9 :ا tد @ او7ا uو او2؛ 7زوو در @8ن؛ I7اد #Lاز رو،F
_ @ F8ا و f+ .Cاز ه! Cۀ د Iدر 8]Lز رو % .ض اام دن \" ًL
ﮥ 9ر #Eو ه #$ ,دارد و ًLه! از L ,ر(@ 2"9رگ 'Yت I7 .7 #اد و
9ا tز در 9 ,9ف رو Fدر\ 7 , .زوو $:م ا ,زا 9و ا9دﮥ
ارو Cا7 F0 F7 I@ !9ر :! ) 7در \gز ل 7 ٢٠٠٨زوو اJ%ن اJ8ل د،
در '@ F>6ل ا-ن ،اpت Zا > و :9اد زد 2از دو" `% 2ا9د FاروC
7زوو را دو@. ،X ,@ M8 ,ن \ا هز ه! > #از وpت Xد ا و
@ اJ8ل \ن ,]Eدارد(.
9ا tد _8ﮥ ا Zاز او ،2دو ,د Zو #دوX 0 . # M% ,ر
را ; »دو| ,ه9 # «#$> 2ان م "د .ا دو| ,ه 2اد #7و د Iاد
# F"9 #$:دارد @ F7ا 2اp8ت ل اSر Zه #L g 2رد ا]دL Zار ، #ا
ل هS9 2ر #L g #9از @در او7ا در اود ا]د . # Zا$ﮥ اه F7 #از f+
@ Z Zا8ل ' @ #ن دهۀ ه>ر" #`:@ 2از 8ت او7ا . #دو"| 2ه2
و از ه
Zز Fرا @ا 2ر "9ه # % 2ز .او #$ 2ا F7 ,از f+
\ن 0Lق و S9رت ه_@ #Lg 2ف ق و از 9 f+ا tد @_ف gب ن
دارد .او@ F@ 2ﮥ Xد در 0Lق و %ر و ور ه !" # 2ا .,ا8 ،و Fو 7زوو
زه #دار 9 # M>' F@ F7ان 7ول د؛ \" L #6در @ Fا. "\ 2p@ ,L
178
ﮥ ا"9K %K
2$و 7ه Dدادن "9ه از 6ﮥ > Fه- # 2ا7 26ر د Zو " . #$ا
> Fه از ظ _ 28ز ه Z #و @ ,:- Fه #L g 2د # ,زF7 #":- ،
ا sرا @ _Xا FX Fو kت را از @ 0 "9 "\ .و" #ا #را @ر \وردZ
@ F7از f+اEرات P ،اEرات7 ،tC ،ول ،26ا # 2"Lو دI
ا >ت . F$@8رت دJ9 @ F$@8 ; 0 .ش ه Fو ' F7 @ iدر \ن
وزار M @ p: F>"9دا #$Xو7ر دار ،دا F% ،F ،F$Xو وزارت ول @ا2
X Muر ،#وزارت Xر Fو د-ع "! داً @ .@ Fء ه'7ر @ ز Fرا @ا2
ه>ر"( 2د; @ وزار "9و ادارات % "\ #%-زد.
از ا> "9 9 > Fرا @ون ا Zدر ا و \_ف ; 6دو QE'9 ,دً @ ،ء
@' از ا > @ F7 ,ا ,دا #$Xو Xر M.- ?X #وا .'7 #Pو" >6 #L
@ا 2از ن @دا ا @ sوزار ،"9ادارت و :ت Xدن وع د\ @ "\ ،ن Z%از
7رن را @ S9رب در F6ه \ 2د Zز F7در '7ر Xد ن و ه! @ ه ه'ن در
'7ره 2ه7 ً7' Fر د@ Zا .زا "9ا #از 6ﮥ ز "#L g 2
- 2":- F7ا 26دار @ Fود @ " >6 ،\ #از '7ره 2ه $: Fت c7
و @ \" $:ت ا ; .7ادارات ا J 7 @ #دو@ر Zز ه@ 9 #
9ات @د 2در Yر"X ،ر و Bرت ن ا@"9 2Iه@ Z 2ا@ .ز ز2
@ DEا F7 ,در@ۀ ر 2از Y9ت ا و ه 7ام اSب ا6J.ت را ; ، #اLام
I #$Xو . ZmC
و #در 6ﮥ د-ع 99 "J9 0ت ا @ 28_ ,رت g\ ( \ f-ز _@ .ر
yل ،اSد °gب ق ارو #Cدر ل @ F7 1998م ( SeeBrig.د 'د ،ﮥ ا
99ت ا .,وزان د-ع 8و ،Fا$@ ،Fر ،Fن ،ا ،رو Fو F79ا "د # Bرا
7 tY9د .ا M>' °gاز وا 6ه # B 2ا 2ا F7ه 7ام در '7ر Xد 8ا و#
@ا$:9 2ت و 9ت @ # Bه! >\ ,E 8 .' Sن در $@ j-$Cر @د و @ :ه
"0ر ل @'7 Fر د 2Iا8ل .@ #ا @ °gا 2$ 2از در" و ,6از
Yر" F7 3$. 2از X@ OSCE M$ ,6J.ردار @ \ ،د9 # Z FX Zا و
L ,9ۀ . # M% 9هmن د را را 8ت ب ق ارو #Cد ( Iود
دارد.
6Bذ <ب و W/ه
Cوﮥ 2(6+ا #$ ,و هmن ا> FI0 Fا +ح 2"JC ?9د #%-ا "9و
ا 29ه # B 2دل 'د+ . 3'9 JL ،ح ه 2ا #$ ,در 9م دو" 2د7ا#
ا6 #8و "9 2ه . # Bg 2و #ﮥ @ #.Xا 29ه و +زا M:ه2
' Fm\ ،#Eدر 6ﮥ د-ع و # Bر داد Z Zا ،,ود ارد .ا 7د ا9 F
ااز Zا ?9 2ز " #@g 2و @ Fه@ !"\ ،"\ #>7 2ون F9م+@ ،ف Zا.,
7 9ن F9و ;7ه+ F@ '@ #@g 2ف ا6J.ت و دو@ر Zز ه #وه 3$ 2در
دو" 2ا@ (7 ،#8د Zو @ DE@ M@8ا J 7 89 # B g ,از Bاا Z FXا.,
179
در F @ , F6هX #>7 2ر #زد 2ود دا Fا7) ,ول د7ا ;9وه2
(3$؛ اLد ) (s@ ,S؛ ا6J.ت 9) # Bدر Xر وه( و +زا9 2"$:
) M% ,$@Lدا .(#$Xوه F7 #$ 0 # B #9$% 2در \ن '7ره 9 2و!" 9g
دار ،در f+در ً.E ،2در @8ن Z 8 ،ا .وه \ 3$ 2د Z Zا 9در
F7 #8+اهاف #و ،3$. ]6 ،Jy # Bا @ @ F$@8 ،#>$ ,ان و ;7هM% 2
@'_ ،2ح @ F@ ،اSم Yر ,د ,ز .و Y ,:ر ,ه @ #I #I g 2ت
9 7ا" 2 2را 9 : # D>'Cل ،2HCا@>ر #- ,L+ ،M%دراز ت و
9ا@ 2ا 2هoه @ #Iاو 2ا ر #>$و #در دا MXو Xرج '7ر.
و #وه 3$ 2ا ?X F7او #د #%-در @ا@ "9ه 2و ز ن ه#Lg 2
@ @ ،ود> Fدر @p6 #`:ت از \" در @ا@ B Fن 7ر Z F-ا .,دو"#@g 2
ا7ن وف \ 9 # FI0 F7ان در @ا@ ن 9ا_@ ،# ;-ف gب ،ز ه را
> ,Xو #":را اSد د .د Mا FYه و 9 ,:و ا9دﮥ ارو C
f+ @ F7ه Z 6ا "9 F7ه 2را اSد و .در . #و M>' #$X #
F7ا زه را >! "Iا ,و دار ه ,: 2در @ا@ ا "9را اSد د .در 6ل
P6ا زه @ j:Pد Zو اSب J9ش و و '@ ,Lرا "\ 9 #را >! .,X
\P Fmورت ا '@ f:9 ،,د @ F7 #%-ه>رY9،28_ 2ت ا - #ا 26
> 9 # Zا.
اًY9 ،ت ا : » #$ #ﮥ وارا 2اوLس« % F7رت از دو"o9 `% 2ت @
ا 9 ،#$$و ا9دﮥ ارو Cا ،,هز ه! از هن XرX@ 2ردار@د ~ F7 Zد @د Zا.,
Jدر
@ Jا 2د-ع در @ا@ ; S9 "9وز @@ iX Fا 2ا%ل ً y ZL
وه "\ 3$ 2اً .
ا-ن و %اق ،ز ه Z #ا .ز " 2اEرا ً.E ،#@g #9د ZIه(@ 2رگ،
f$و "( ,اف ا > ,]7 #ا را ار "9 @ F7ه M :9 FI0 2و F
0ان klا Z FX Fا @ F7ا @ \" د ,و FSCم "9 .ه 2ا وز_X @ 2ط
' Z #ا #I> F7ه را در ا ' sن #ده "\ .را ان در ا اد 6ات ا>F
دو" M8 2را از ه! ا #ز c8:9 ،و اغ د.
p%` 88 885+ز)
د ﮥ _X "9از » f+ا6ل ـ \@ «2HC cا "9 2ه0 2ن ,kl
ار @ F7ا "9 2ه # 2دا .و #ا@>رات در ا را رو ,ا 6 ،,ا MLدر @#`:
F6ه F @ 9 .اا در @رۀ 9 ،j:9د Fو M$9و'@ f89 #$:- ,:Pل دل ه و +ز
89ب "Cدر ز ﮥ را@_9 @ #$:- Fات _ #و ا g\ #ز د Zا"'C 9 .,د #
@ F7ا QE'9 2و "9 DSو ،_Xارز@J>' #ت _ #و 9ات kY9 @ #ات
\" @ #C 2pا I7 8 F@) #ر 2دن # %در" F7از X F6اب ن ?
ز ,و Xاب ن ? ز ,در \ن ±-ر : ( Z%ر ه. FX 2
اس @ا 2ا ارز@@ f+ #ط @ 2LJ% Fا 9 #و ! ه ? 2ز ,ار ظ
را@_ F6 @ "\ FهJ>' Z% 2ت _X #اه @د .در .رت ا]د Zاز ارز@ "9 #اSب
#$7 3P9 F7 #از _X ; M$9داد Zد ،ا M$9در@ دارۀ \ن د ه9 # 2
@ا9 # "\ ;7 @ F7 _X DS 2ان @رت _X #P #$7ا F7 #9از 6ﮥ
Xا@ ? #ز% ,ض اام > ،رد ارز@L #ار داد_X .ات در ; -ا #" 2
180
_ 28در را@_>- @ Fر ه@ 2ا8ۀ در" ارز@ # #و در ا ارز@ 9 #او ,ه2
' ،_Xر@ ,7ا 3$. 2و او" 28_ 2را # Bد.
@ ,Sا@ 2ان ود داردY9 .ت @ @ #@gا" ?9وِ$$ F7 # M% #$ﮥ \ن
از د
F@ 9 F- #: # $ا%ل . ZLا د Zدر +ح اا 9 ;9رخ ل
% ,9 ١٩٩٩ان » Yر ,هX 2رج از Z ZS „Non-Article V“ «F6ا.,
_@ 9 F@ fدرس دهﮥ #$Lدر ب ق ارو Cوا 3Pو رو ا .,هار MLاز MLدر
را@_@ @ Fوز ; @ان . #96 FYو #دا ا \ F7 FYن Cن FI0در ;
@ان در 'د M>' ،ا .,اC 2`%ن @ I@ # !9و ا اSب و ,Lرا
.هز ه! در ارو 2Cب ق @وز ; @ان 6دkﮥ #7_Xا F7 ,زDE@ #
و #:از دمX ،ر اX #6 ،# ! ،#%د اراد ,و , 9ار'7 ¯ #Pر را @F
# Z+Eاازدk #@ ,6 .ت در ; '7ر 9 #ا @ kY9 ," Fوا'7 2p@ 2Iره2
ه Fدا .@ Fه # >6ا اBر @>' 7 9 F7ام ز ن @ ا #$$د' IرZ
F0 9اLام 9 #ان د و 7 @ F0د.
` KJKان
در$ 2ﮥ _ 2"9 ; 28ا F7 ,در ا+ y7ح ه 2ا Z ZS #$ ,ا،,
ً.Xدر '7ر ه 2ب ق ارو ; .Cدر'7 ; 28_ 2ر را @ # Z+Eاازد و
ا دا ﮥ \ن از 6ات ا '7ر @? Cا 9 %@ ،ه(@ #$X #رX #اه .و #اء
در" و @ا" از ه! -ق دار .در ن دهI$@ ١٩٩٠ Fاد Y' (7ت در 2در @8ن
@د8@ 2"I .ن @ود> Fدر 6ﮥ F >07ا I-و@ _X #وز @ان ه 2د Iرا @
Xد ها Zدا .,وB ; #Lم @(رگ 7 M: @ F7 #ر 2اار @د ،در ا در ل ١٩٩٧
8ط د ،ر" ه # 2را @ Fرا Zاا ،,Xدم @ tC 2pو د
ه 2ا$ﮥ # B
هSم @د و Bم 8 F@ #ط (د; # , >6 .دا @ F7 ,ا @ان F0ع F$@8
7؛ Lان # 7 @ ( # Bرو@و @د ،از ا> Fا 7 F0ر 2اSم دهM .
" @ Fا از 9 ،ا> Fا9دﮥ ارو@ #@g 2Cا7 2ول @ان د F@ ,اLا ت
زد Fm\ .در ا @ FوLع ،,Cﮥ ; j:Pدو@ ,د @ F7رت \" ,> F@ #و
@د 2رو@و .
9 #ا! ; @ ,6ان را (د Xد !Sز! ،ر از "9ه) .j$E 2ا ر
@ Jا M$9 2دن ; @ان _ !" F7 28ن \ن از ارو@ 2(7 2Cد Z FX
اً .
@د (.ر @ #_ ,و @'g\ 2ز 'د ; .د ZIه 2در ; 6ﮥ ذوب 'د
6 F7ات '7 Fر @ه! 9 . # #LJ9د Zه !B% 2دم در F6ا 2از 6ات @% Fر
و ور \gز F7 7 #رد F'Lدو '7ر هSار .در #%از Iا" B-
'7 ; 26ر( f+ ،ارش'7 B- 2p@ ،ر د'7 .7 # D9\ Iر دو @ #ل
6د- Fkرًا ا ] @ 2و 79ت # Bرا @ Fو ه 2ا6ط Xد .در 9 7 #از %ر و
ور " در 6ات 9 . 2$م '7ره @ ،9 Fا9د Fارو Cو ز ن ا ,و
ه>ر 2در ارو ،OSCE ،Cدر Xا7 # ;7 ,؛ و "\ #وا 3Pز P F0 F@ F7وت
دار و @ 7ام او" .ا$: Fم ا6 0 @ F7 ,دkﮥ Xص ه '7ر 2رد L "9ار
Iد !"\ @ .در 6ﮥ وI7 #:اد در @; Z Z@ 9از ا6ل دور 0 F7 ,
@ا% #اض اام >.
181
@ ,Sان @ در اا DE@ 2ا '7 ; ,ر @8 Fﮥ JCن ] @79 2ت @ # B
$6 ; Pﮥ >@ Fو #از اوX@ ,ردار @ F@ .هن (ا@ , >6 ; F7 #اF$@8 2
@ ا @ kl ,S ; F@ "9ان 7 F9و 7در ار ,]7 289وه 2ا #
)وه ،tC ،3$ 2اEرات( H Fار F@ ،7 2هن (ان X 9 2 "9 _Xاه
@د@ .اY9 2ت ا @ #ا@ #$$ا" 6ادث @ون از F6ا و و ,S Mاز
د
@ 2$ # $ان F@ 9 F-ا%ل ZLرا در@ . #
'7ر ه 2د7ا #ا@ #8اp6 2ت @اL #ا و ا>6م ادار 2دار .و@ #رت # %
\" @8- Fان >(م هoه@ F7 kl #Iا در 7 M%ر ،7رو@و ا .ا ا ko9ات
] #دا ً.X ،@ Fاا ! @@ ; _Xرو @ Fا-زاX Dرp6 @@ #ت M%
'- ,9 #>$ر Lار د ،اSب @ F7 #رت !Bا >(م ه هoه #Iداد Z Zو
@ , >6 9 9ا در p6ت @ان ا_Pار@ 2رت F:_ . M% klو !"-
از "رت هار @ #$Lان 2$ ،و ،,Sه! در دا MXو ه! در Xرج @ 7ء @ ،در
\ۀ (د; از $ﮥ او" Lار داد Zد M> ,S 2" (> .و از @د @F
@ززP 2ورت دار .ا6J.ت @ DEا 6 F @ ,ﮥ 28_ ،#$و @ ا #$$را B
@IدHIJC .ار #$ @ #$ 2را ) ،،F@7 Jyرا 2ا ,S (7 (#$ ,
''7 . QEره 2ه F@ Fه>رP 2ورت دار و Xره ,S 2و +زا "$:در
'7ره 2هSار @ @ @ ,$@Lا ,"@' 28_ #$:دا .@ Fادارات #>$و ; # B
'7ر @ @ ه ه 2ن در \_ف @ 6رت !Bدر 9س @ @ @ .ا,S (7
@ان gب و ق 9س و ]هX Fب @Lار @.
در _@ ,S #$ 3ان @ @ در BداX F ,ا 2(6+ Fد9 ،,E .ا@ 2ا2
\ sور 2و $: M$9ت را F@ sا>7 Fام _Xات و "9ه ا6ل |"ر را دا Fو در 7ام
@هﮥ ز X ،ًk .#ر . # M% FI0 ,Sا ,S FاSب Cل زد و دا#
F@ p
را , :@ 2" >6 .ا@ 2"JC X F@ Dرو7ا ;9دار F7اً 6
7 s M% ,% 2ر X .ا ,L # FاS , >6 ; .,ر ا F7 ,و Mو
pدر Sﮥ و sPدن Lد و د IاLا ت 86ق #
ا >ت -ق ا:د Zرا ا%ل .اً 6
،@ F .و 8 #ت , >6هE , :@ 2اه را F@ sا ,و اب @p6 Fت
ا_Pار 2از ظ دا #$Xو Lرت .7 ZI #Cدر @ ,S F>6ان _F@ @ 28
" ،QE'9ر دن و از @ @دن @ا" در هن F$6ا@ا . F9 "\ #هف @
2$و ن MLاز @ ; MLان @ 9ز " @ 2ا@ #$$ا \ M% 2د.@ Z
182
!1L 0H
د/ا&-7B23 ،ار" ا %Kو دع
Dr. Jan Arveds Trapans
,671%3ر
; وزارت %رت از "د ; F7 2وز در رأس ا ر \ن Lار #د #C 9اا F7
p
Z F- !9 , >6 ?9و Cرن \ا c9د #$% Zزد @ .ا ً : j:9
وزارت د-ع هن > ,]$ها دارد F7وزار 2"9د Iدار .و #در وزارت د-ع @- :ق ه2
Z%و "! د 2Iود دارد #`:@ .از \" از ظ ,.Xهف ذا . #9ا وزارت ;
(@ #$X M>'9رگ و و و Xد EرL #: ،ا 3$ 2را 7ول و راه . # #راs
@P Fع 7ول د7ا ;9وه #$X 3$ 2زد Z Fا ،,و ,Lزد \ن @#6 F
F7د7ا"X 2د را در\ن # f$:9 ،@ #د.
در ا F6اJ>' Fت زد اJ>' ،,ت (@ ،رگ و .ZmCوهf@ F@ , 3$ 2
Y Jر" 2
7ه Dداد Z Zا ،,دو@ر Zز ه Z #ا M>'9 ،دو@ر F- Zا و \" ً 7
،,- 9 Jو@ #ا'7 2رهX 2رج از ارو2C
را Lل دار :@ .از ~ د ? ا ً 7 #
#@gا ? @ \را Dا Fاo9 .,ت @ ا 9 My #$$و ا9دﮥ ارو Cو.- ,:
\" @ #`:از '7ره را -HC؛ @ Fر د89 2Iب #؛ \" در DC'Cا 89ب J9ش
@ا 2و ,:روا@? #9Y9دار و در ا را '7ره B #ه .هmن "9ه2
2ه! رو Zا "9 ،دا 28_ ،#$Xو @ ا F@ , .#$$ه Fوزار FE9ه" >6 2
وزارت د-ع @' @ %Pت و '>Jت رو@و .در ه '7ر و , >6
9ات ه Fو o9 Z F]9ت #اا X # F7اه Xد را @ "2
د7ا@ ،;9زار \زاد و ا @ sز %ر ز'- ,9 ،ر Lار داد Zاً @ .ء +ر> Fوزار2"9
د-ع @ا Y F$$ ; F@ M :9 2ر ,هX 2ر ه و +زا M:را ر #ده" ،د
ه 2دC ،Iر" 2ان ( @ ا D0رو@و ا .در ا Y ،,E M-ﮥ ه>ر 2در
:ﮥ د-ع @ #>$ه و # Bه _ح ،ه>ر 2ا> Fدر Lم اول در Lن ا #و
Lا د F- 3P9 Iا ,و@ Fدل \ن \ f_9ن .\ #در Lم دوم ،را@_\ @ Fن وزارت و
Cرن _ح @ Lار #دC .رن 9 F7هز ه! در اL # _ M6ار دارد@ ،
اه " 2و \L 2رت د7ا ~0 F@ # ;9زدن وع DE@ ; ،ًyk . #
را s@ ,S F@ sو ا>'ف د-ع L @ ,9ار #د ،ا ; Pع #6اF7 ,
"9 FاSب QE9در وزارت د-ع و Lا 3$ 2را F>$@ ، #در د Iار" # >6 2و
Cرن ("0 .رم @ ،رو% F@7 , >6 2ان Zا ،,در \ 8 F>Sت د-ع @ F
ه 2ا # !89دار ،او" 2ا _ح X ،7 #ا Fه 2ا %ان 7 #و
J9ش دار 9و" 2ا @ا%P 2ت ا ,دا #$Xو _ 28ع @، 2
و" 2ا> FاSب ا 0 F$XوزارE9ﮥ د Iرا ( !SC @ . #رو F: 2ا.,
; وزارت د-ع @ F:را @ F Fا B 2دا@ F؛ اSب X DE@ ; F7 #ص و
ز ن -ﮥ F:را @ F7م :ﮥ ( #د 'د ،در ا ر f6ا F$Xده و @ Fر Fه2
وه #ا@ .@ Iدر ا Xا @ ? DE@ M-ا #$$داد Z Zا89 » DE@ ،,ب
183
gب« F @ F7ه j$E 2را "'Cد ، #اSب '@ F9و 7ر @' را از وزارت د-ع
و د Iوزار FE9ه . #
> "]$و و| jد-ع از ظ ا> FI0 Fا وزارت روا@? Xد را @ ذوا JL F7 #9در @@ p
X F9ص @X tY9 Fره 2دا #$Xا وزارت 7H9دادX 3'9 ، Zاه .د-ع @
ر]>$% @ tده و F>"yاز @S9ﮥ د7ا" Z F- 2ا 3P9 ،دادX Zاه
.ا ا اا\ت را X Bاه #`:@ :,-از Xره F0 ،' ( FI0در,
7ر 7د Zو _@ F0ر Xص در7 ,ر >د Zا F@ .,ز@ F7 #ا وز 7 ?9رن #@g
ا:ل 'د >6» ،ارX 2ب را« ه و ,Lو ز > FاSب ،دداX ,اه! 7د.
#9P9را در @رۀ ا>L Fرت و ; D8وز د-ع در ; د7ا@ ،@ @ F0 #
2ا6J.ت و Xر ; اردو ، 2ارا Fuار! ،اردو F7 #ا@ "9 F@ Iه 2
@ و @ Cﮥ Lارداد ا #%اار @ .ا هX Fا ,و (%م اراد # Zو دا ; وز
د-ع @ #>$وزارت 2Lرا اSب . #ا او ً ا F ، ,وه F7 3$ 2در @ا@
, >6و Cرن ا@ 2"C F7 7 Y9 9 Iد ،#%-اX ،"9ره و >$%د
ه @ Fاو" 2ا ) F % #و ن cEن( @ (7د Zو @ @ ,8@_9 #:دارد F7
X F:اهن ف \ن ا .,و #LاBره از _S9 M9 3وز )\: Fmل ا ،(,ا
و|]ﮥ وز #8 9زد ) F: F7و ن \ cEن( \ه #دار و L F@ P6ل
Pر و . _Xاو هmن @ @ا #C f_9 2و ا دادن @ Fا" و 7ول ا> Fا
اوا ا ،' ,%+و ,دارد .ا ا >( #را اSب 2@C 9 #و Lت #
اا ,6 2 @ F7اا Fuو Cرن اار @7 ،ول L .ت ا L ,6ت » ا,8-
در @ :ﮥ وه «# 2را # t>:زد9 0 F> .ا f-د #%-د ،وز
@ @ا 2اSد \ن #:و J9ش ؛ در \gن او 7م Xاه .
Wوزارت دع در Wد/ا& 88
Xره # 2" B # >6 2در Lا ا #و Lا د F>Iوزارت د-ع را در 2
\ cن Lار #ده و @ا 2اSم و|p 2"6J. jزم را @\ Fن # ]9دار+ ،ح
ر( Z 2ا ; .وزارت د-ع ; ارن #: gا @ F7 ,وزار 2"9د]9 Iوت دارد.
ا وزارت 6 9زد @ا ,kl 2وه . j$> 3$ 2و #وه" 3$ 2د
Xد Eر ،هoه~ و دارا$$ 2ﮥ ا ,.X @@ . c9و Yر ,ن9 # "\ ،ا
F7د7ا8 9 $@ .@ ;9م وه 3$ 2ار7ن 6ب ا F7 ,ر\ ,ا 2در( @F
Z"%دارد .از >_ف ا Lان @ FC $در @ا@ وز د-ع ،ا7 ,9 Fول د7ا ;9و
Cر ،#و ,دارد و از +ف د @ ،Iاس >$%د د7ا ;9در @ا@ ر tuدو،,
ر" tuر L ،ان ا 2J%و ه 3$ 2ول L .رت ر" ,ر 2در Lن
ا Z 3'9 #ا ،,و در و@ ،3$. ,Lان و در ~ ,6از ه! -ق دارد .و F@ #ه
.رت ر" tuر 6 9ود @ 2وه ,6J. 3$ 2داردً @ .ء F$$ا # B c9دو ?X
ا را دل . #ا ،F@7 2`%وزرا 2د-ع در @ا@ .راB%ن ول .
از ا> Fو ه7 3$ 2ه Dداد Zا ،,ا #96J.در \ن @ Fود \ورد Z Zو دو@ر!B9 Z
Zا ،وزرا 2د-ع @ @ Cرن ه روا@? (د; دا.@ F
وزارت د-ع در # s+89ا ر #>$و L # Bار دارد و ,6J.وز @ \ن ا M.ا#
اار ا7 #: ،,ول د7ا ;9وهP .3$ 2ورت 7ول د7ا ;9در 0
_:ﮥ 3P9 #$$9داد ، Zاردو ا در ; ,د7ا] ;9ذ دا@ F؛ او
184
ا ; ز ن ، M% #ا زات و Lرت را @اX 2د ]ظ "Iارد و @
ها #>$ ,را در #CدH
@ #%-د " >6 .در @رۀ رف دX ،#%-ر وه9 ،ار7ت
و %Pت @+ﮥ د"'C Iد 7 #و Cر" \ا X @ 7% . # c9د
@_ف و # gره #>$ 2دا@ #$X؛ D( f_9 F@ @ "\ D8ه#C # % 2
ره 2ود @ .و F@S9 @ F9% >% ; #در '7ره #@g 2و '7ره2
ا» :F7 # FB6J wryly #8و #Lا \ #$% M> F@ Muن _ح #د FY ،در
Sع وا 3Pو رو @ ، Bو #ز #در M%ه ZImد Zو \ن د Zا.«,
د7ا" F8@ 2دار @ا 2@ !89 2روا@? #>$ -# Bاز F@ "Lا +ف ز Fز2
د Zا\ FS .ن را 9 #ان % ,9ان »7ول د7ا ;9وه F.JX «3$ 2د.
ا وز در "ن د7ا" 2ا #8زد 2ود دارً @ ،ء وه,9 @ "\ 3$ 2
7ول د7اJ% .@ ;9و@ Zا Xر و 7 ;E9ول د7ا 9 @ "\ ;9و
ا9د Fارو) .@ Cا :@ Fز " د OSCE Iو @ :ار" 2د ( Iود دار.
و #Lا دو "د @(رگ " #و> "\ ،,- ,:رًا #"-از :ره #را @\ Fن '7ره#
.در د F7ا \ F@ Cن ز " را دا و 6ا @ MLه>ر( 2د; @ \" را#P
,L .ا !B%ا :ر ه @ 7ول د7ا ;9وه "\ 3$ 2و 7ر دا .,ا
Xا F7 ,وز د-ع \" @ ; ،@ #>$ QEدر .ر 7H ,"-ر Lار داد. Z
د7ا" 2و ,ه 2ر" tuر ،وزراء و 2در( # %را @ اس Lن و
د8 Iرات L .> 3'9ا و" 2وزراء و 2در( # %را . # :9
@رت # %وزار "9و ,S ,د-ع ،ا>'ف # Bو در را@_ # Mu @ Fو دI
@X F@ f@_ sا Fه> 2 ?9 Fدر( Z j:9 # %اL ,6 ،,ا 3$ 2را
L pا @' از P 6وت
Z"%دار .در '7ر ه 2ا7 #8د Lا ود اردً : .
د ا .از ا> ?9 Fا-اد S gب د Z Zا7 ،د و ,6Pدر \ن د' Zد ،
j$ه f$_ 2ا:ن و رو 2ن "\ ،و ,ه را وا # 3Pز و9 F@ #م اpت
ادار 2اب #ده Z8- "\ ًg .ه و @ ه 2زد دار و د Zه و ا6J_.ت Pو8
دارL .ا ~ را DE@ F@ sا ,و د-ع ?9 ( \ Z' ]9 F@ hر" tuر
.را !B%را D8 F@ sو Lرت # "\ #دد .و #اردو ; ا M.از 9ف و
ا F$Xدر ,دور. # 2
+ح F@ #@gا Bا F7 ,وزارت ه 2د-ع #>$ ?9ه ره ' 2و ا7 y7ر7ن \"
( ا-اد . #>$و #در د7ا" 9 2(0 0 2هز ود ارد#`:@ !"\ @ ،
اuyت ود دارد .ا7ن ا-اد @ #>$رت 9ر #Sدر \ن "! . #در '7ره 2ا#8
7د | ,-ه7 ،# >6 2د ا-اد S #>$ب در 6ﮥ +ح و HIJCار #C 2د#%-
7 .ول د7ا ،#>$ ،;9و" 2وزارت د-ع از 2 f+در( و ا6J.ت
د% #%-رت از F7 #: Fد7ا"@ \ cg "\ 2p@ @ 2ون و.F]L
،ًPو ،" (> #Lدور Zه و ,.Xه 2د7ا #در 89 2ر @>$% ،د #Cزان و اران در د7ا" 9@ F 2و "\ ,] F@ , "@ Fدر د7ا"2
X #Lاه @د>\ M>' .را ا ا F7 ,و@ Z QE9 ,LاH 2ا هﮥ ا Muدر M
Xدن ، Z97ا :ر و ,Lرا @ Fده Fه Lل ! ."L F ،ه tY9د @ #%-از
ظ # Bو #اJ.ح د .ا6J.ت @ FاJ.ح $+ن و اJ.ح ان Pوت دارf+ .
; ?9 F7 @ ">$ @ "\ #@gBوز #>$ره .' 2و@ ; #ر #ا> Fدر
\ن '7ره 2ارو 2(7 2Cا6J.ت د #%-را F- DCو ا7ن @g\ ]I Fز د Zا' ،ن
#ده F7ا ا6J.ت :9 ?9اد ا #7از ا-ان \ # Bر ن sS ،c$+و @ (%م و دارا2
185
دا #>E9 DاSم داد Z Zا9 "\ .ا F7زدن ن از \" ا ,%+و7رن
@و #را @ا ,6 2ن J% .7 c$+و@ Zا FEX "\ ،از X@ # 2L ,6دار
@د .ا (@ ,6رگ #از \" ?9وز د-ع @ #>$ ] F7د. ،رت ،,-و #اردو
در ا را ; و@ i 2د.
ا! ا را ?9و"+@ 2ﮥ #>$و # Bدر ده: 2ل gب در را@_@ F
HIJCار 2هoه~ ا @ .! 3'9 #رت + # %ر ذ9 : Mر ; + ،"9ح
ا #C ،#$ ,د ،#%-ا 2"JC ،#$ 29ا>' #-وه !$:9 ،و د 7و @ .Zgون ;
JCن هoه~ @ا 2اردو M>' #$XاX F7 ,اﮥ Lا ،2'@ 2اد@ ،د ،Fاp7تs@ ،
#>E9و د Iرا Mزد و ( \ 2"JCز #و ا8ار را +ح ر(@ . 2ون ;
j:9وا 3Pو او ,ده"9 #هX M>' ،اه @د L F7رت @' 2و اد را@ F7 ،ا 2اا2
@ #`:از Yر" #`:@ ,% ،از " 2ا F$و :ره @ا 2ارز@ \ 3_ #د@ #ا2
Yر" Pور F ، 2د.
را@_+ ; @ Fح ا + ; ،#ح د #%-و ; ا # B 29در ; M-دZ 3'9 I
ا,؛ +ح او+ #ح ه 2د Iرا @\ # ,76 Fورد .وز د-ع )وزارت د-ع( در +ح ر(،2
+ح ا # !" #د؛ 2در( 'ور وز د-ع 7ر >L .م @+ 2:ح د#%-
+ @ F7ح ا C F@ #$ ,وﮥ ا>'ف را@_ Fداد Zد .ا +ح در وزارت د-ع F7در
Cو Fه B !" #@g 2ن و #>$ه !7و @:9 Dدل دار' FX ،د.
; را@_ﮥ 7 kl ،cر ; 2وزارت د-ع @ ار7ن # %ز #اSد 'د F7ا دو ،راZ
#$% M6ا@ 2ا #C Fm\ 2زان ـ ">$ـ "'Cد 7 #و \7 Fmرن ـ Bن ـ
،7 # Fاغ .در ز ن 6 3$.ﮥ ,6J.وزارت د-ع @ \ Mد@ #د،F
د F@ #اEرات !" ،دا در HIJCارX F:9 9 2ر ،ZLدر ,-ا ،F$ا8ار ،ر
MCو :-9ت @ kl ,6 .@ # Bا 2وز د-ع اSب 'ر ,7و ه> @ 2ار7ن
،# %ا # B 2`%وزارت د-ع و ارن 7رن \ #>$ن وزارت را . #در ;
د7ا #ر د% #%-رت از Cو Fا , >6 F7 2زه # % 2ا L #ل Z
F: ?9را @ Fاهاف د #%-ل #زد؛ JCن زان \" را @ Fاهاف # M9 c #$%
7 .رن # Bو \ #>$ا در Z97 2"JCت ،ن ت و دراز ت j:9و
# 3P9دار و @ Fن #در Cرن ".7 # D>'C c9 ,
در 2" Bد7ا #>$ D8 ;9ه در HIJCار 2د #%-در +ل " 2د 2ا(-اF- D
@ pو" # B 2و # B g
ا .,و@ #زان ( از % #_Xر د Zا ً : F7
ق ; . #ا -ار7ن S # %ر ا ,در $ت ادار ، ,7 2اوراق F@7را\ د Zزد و @ :اوLت در @ا@ F7هC 2رن "دت ده 9 .در 6ل F:9و -
# Bا وز 2اSب \ه #از ز " @ 2ا #$$و CوSه@ 2و7ا"# B-#>$ 2
#$ 0را @ . #ز #>$ا وز @ ; ادار # B #0 Zو ; د
$ت # Bو
هmن ; Lان .@ # Bدر @p6 #`:ت از @زان Xا' Fد و|] #را اSم ده
F7ز @ #ا #>$ 2ه @ Z QEد.
186
وزارت دع و 3رن
د7ا #ه @ و ه 3$ 2و Cر" 7ول دار ،زا \" 8 F0 F7 # !9ار
Cل , >6ه در # ,-دار و 8 F0ار \ا 9 #ا @ا Mu 2د #%-ف .7در
# 2" Bد7اC ;9ر" ده و +زا #"$:را اSد د Zا @ FI0 F7
, >6ه @ 7ر 7د .ا Fاز '7ر '7 9ر- 2ق دار ،وP #ور@ "9ه! '@. F
Lرت (Xاﮥ Cرن )@ c9د ,-] F@ (Fو @6ه' h #د @ F7اس \ن >(م
ه7 2ول Cر% #ر 'د ـ M>'9و +ز7ر F7ه@ ،ا Zااز 2ا F%ه ،ارع
اpت @ Fوز و .Zgدر ! ه 2د7ا ;9ا XاSد HIL ،Zاران @ Lن ا #را
L ، 9ا را ا'ر دهX ،ره@ # 2ز و @ ,.Xا ر روز Z
\ F- #و از \ن اJ+ع @C .ر" @ Lم @L Fم از 9ر 2هY9 9 F- # 2ت
ز 2و @ 9ا Zااز7 2ر در F7ه(@ ،ار 2ا F%ه و @ c9د Fه 7ر .7از
>_ف \" @ ا ا ر را #$Xزود اSم ده ً.X ،در ت 0ل ،در F>6
د7ا #ه F8@ 2دار @ا\ 2ن و 29 #p+ ,Lدر اXر دار ،و از +ف د Iا \"
,.Xه و >ا #Xه # 2را @ ,ور7 9 ،ول د7ا 2p@ ;9وه2
3$ا6J.ت و 7ول د7ا@ @ ;9ر Mu 2دE Y9 Iاه .
Lن اL ،#ا و" 2وزارت د-ع را از C f+رن # 3P9دارد .اً @
" و > 2"]$وز د-ع و وزرا 2د]9 Iو #9ود ارد9 .م ا; F@7 2`%
ا @ M.در @ا@ F7ه Lار .و #Lاز \" Xا Fد @ ،در ا F%ه `6ر @
و \" @ @ Fاpت اب ده .در>$%د روز Zا@ه #وز د-ع @C Fرن @+ Fر Xص
M@Lاه ,و C . F9ر Fا F7ه 2دا #دار و > #از \" @ا 2ا ر دQE #%-
Zا .,د7ا" 2اً وه 3$ 2ا 9ه و ا ; ا ،ZmCدراز
ت و Cف .
X pره 2د7ا+ ،;9ر> Fدر Lن ا #اSد Zا @ اس Lا د7ا;9
اً .
" >6 .@ #و Cر" ا F8-د Zا "6J. !89 9 ،و و" را @رت M@8
Lل و ا%ت + .ر> Z #'C Fا ,د ر M%ا7 Fد" #در ا را ود دارد.
> #از '> ًg F7 #9Jدر '7ره 2ا #8د' Zد ا ا:9 F7 ,اد #7از ن
Cرن @ا Mu @ M :9 2د #%-از X@ #-7 F@S9دار ا'@ ،ل \> Fدر F7ه 'F
ا7 ،ﮥ د-ع و @د .Fا @"] Fم @ #ارزش 9 Xا" . "\ 2ا2`%
Cر" #ن gب @ا F7 2ه و @ا 2ه ۀ ]د 7ر ان QEدار7 ،ر ان
F7 #>$دارا 2دا - ،Dو ا >ت F@ F7 ،ن @ 9 ،7 # ;7 cEا 8ت
د #%-و # Bرا رد @6هL #ار دهC .رن در '7ر ه 2ا #8از 0ا >#9
@Xردار .و QE9 #ا`%ء #> ،از ($و ت ا@ #د Zو در د7ا":9 2اد
#7از Cر" در ز 7 Fر 2را اSم داد Zا.
@ 3'9وا # 2":Lا6J.ت د F ، Christopher Donnelly #%-ا_@ :,ر yل ،
ا ; ادX %ب 7 F7ول Xب د7ا ;9دار! ،ا ; , >6اردو#
دا F7 @ Fدر هج و ج Lار دا@ F؛ ه t7در ً8 , >6ا ; @ 0 F7
]: FXدل ف ; ;9 i7و )اC 2`%ر9 # (#ا @ QE'9ه F7
@ا 2د-ع و% 0 +ادP ;9 Zور . 2ا :9 ; @ !9دل M@8و@ ,
اران و 7رن @« .وزارت ه 2د-ع > 9ر +)7ر>7 #`:@ Fد Zا( F7
@" Xاه @د \" F9ا @Y9 Fت )ر" ,ر ،2ا #$ ,و را 2د-ع( @ F7
187
p9ت د kY9 #%-دار " . c$ ،از ه ; Fوزارت د-ع ول ا6J.ت M%
#]7 #@ F ،هC 2رن .ا @ . Mu F@ , 2B ~9ون دا ,]7در
Cرن و وزارت د-ع@ ،ون دا ا-اد F@S9 @ #>$در ه دو @ ،tY9ون ه>ر@ 2
7ر ان ه دوC ،رن ا @رت در ,ا%ل HIJC F@ ZLار
@ c 2دازد..
@ F % FدرCرن دا ]9ه! F@ ,ز ه M 2و هP ," 3$ 2ور. 2
@ون \ن ; وزارت د-ع ا 9م اد HIJCار ،2اوراق @د Fو د Iا%J+ت را ، !89
در gب وزار "9ا اد را @C Fرن ه'ن !89ار و @ Fا c99ا? ]| ,-هًا
@\ورد' Zد9 .ز >C Fرن 9ان در iا را اP #:@ F0 F@ F7 @ Fورت ا ,و
FI0از \" ا]د' Zد F ،ا >ن @6ه #و ,-] Fد' Zد .ا ا ه_ر>F@ F
]C ,:رن ا F@ ,هن ااز ,:] F@ Zوه 3$ 2و وزارت د-ع ( .در Cرن و
هmن در وزارت د-ع @ ا-اد ,]7 @ #>$د @ @ 9ا @ %Pت د@ #%-رت
در9 . M :9 ,ز >C Fرن ،@ kl gاز 7ول د7ا ,. ;9د.
@ Pورت @ا7 2ر ان Sب و @ C ,]7ر Z 7Y9 #و 7ر @ 2 FاSد ا |,-
\gز Zا ،,و #اSب و ,Lرا (7 . #ا @ا7 2ول د7ا ;9وه3$ 2
7ب راه را @ا 2اC 2`%ر #در را@_B @ Fرت Cر DE@ @ #ا % ,9 ,ان
»اNل :%B%م و ]زا
' F@ «5د Zا F7 ،,ان از \ن در د7ا" 2ا]دZ
د .ا 7ب راه 3P9ارد C F7ر" 7 FI0ر ا @ا Zااز7 .ب راه Mu
زد 2را در @رۀ را@_C @ Fر" و وزار 2"9د-ع _ح #زد .در \ن C ] Muر#
@ا 2اC 2`%رن و 7ر ان \ن 3P9داد Z Zا7 .,ر اSد ه>ر 8 @ 2ت د-ع
واC 2`%ر9 # #ا در _ 3وزارت ا@>ر د؛ C ?9 F7 , #6رن \gز دد.
7ول د7ا@ ;9ا B 2ن و ,را @ Xد ها Zدارد 9 ،در C ،, >6رن و رF
ه 2وه #>$ #ه را را \ # B Mu F@ sزش ده و و Fا 8 @ ,ت \ 9 ،#>$دZ
@ا \ 2زش @ F@ .ا B c99ن و #>$ه ا @رت X @ kد ه>ر 2داF
@.
@Bر \ د@ #ا 2ا_ F7 #وزارت د-ع @C Fرن در را@_0 #$u @ Fن @د FدI
ا F%هC 2"'C F7 2ر #ا@ ،@ Iوزارت د-ع @ Xر # #9J>'9
دا #L ،@ Fاز \ن @ @ا 2را@_HIL @ Fاران F7از ,6و7 2ر X@ #%ردار
@ ،اXص داد Zد F@ ،ا » c99ا.ل(> ،م و >$%ده« اق C #$%ا >.
ه وزارت د-ع د7ا ; @ #ادار Zا7 @ 2ر ان Sب دا@ F7 @ Fا!>9 2
Jوز دو ,در ا ر Cر#
را@_C @ Fرن #:و 9ش و در رأس \ن ; 8م @ً y ،FC $
Lار دا @ .@ Fوزارت د-ع @ @ F7هC 2ر #و 7ر ان Cرن ه>ر،7 2
را@_ Fروز ZاSد @ ،رت داو $: F$+ت F"9دارد@ ،ون \> FاBر \ 2P89ا
@>'@ .اHIJC ; 2ار 2دراز ت #$Xه Pور F7 2وزارت د-ع @ا 0 2ل F0
ااز@ Zد7 Fر دارد.
ا ا از Y9ت دX # #%-اه C @ 9رن >7 Sر ,E ،7ا را > #از ارد
@ا@ 2دﮥ I@ Fpدا F @ ،ًk ،ن ت و دراز ت را 3P9 ،#و Mزد.
ن $:ت @ اوم @ F ،و_@ .# F]Lر Fاز ; وزارت د-ع sL9ود :F7
ا>'-ت د #%-ن ت و دراز ت را اJ%م دارد؛ ا F J%ه D Fpه Fرا،#C F@ s
"JCو "\ f_9؛ @ !8 !89د"ﮥ ) FpارLم ،ا%اد و P9ت( #`:@ sاد FP
#؛ \ sور 2@ s 2ا Fu6ه راL F@ sت # %وه F@ 3$ 2و: ,L؛ $:ت
188
را F@ sاد و ن وازم )Xار ،2اس ا ،,اد ف (Z؛ و $:ت راF@ s
F>9%Pﮥ Iا F: #و هmن HILاران .
@ #`:وزار 2"9د-ع وC F@ ًL- ًLرن (ار #را @ F7م »(ارش وز د-ع @C Fرن«
@رت gر» #اوراق ]« ( د 'د # !89 ،دار #> .از ا (ار" را F7
?9وزارت د-ع 9pا'ر F-ا_@ ،,ر 3P9 Fار! .در 7 ،9pام @ﮥ
#Lا 2ود ارد @ F7اس \ن از وز Xا( 9 ,ارش را F"9دارد؛ و #وزارت Xد ا
!9را X "@ F7 ,-اه @د 7 0ر. 2رت د( .ارش وز را2":- F@ s
وزارت د-ع در را@_ @ Fا6J.ت د $: #%-ت ه FSرا در@ دارد :او" و ده2
HIJCارX ،2ر و و @ 2"Jا>' #-وه #@ DC ،ه@ 2د 2د-ع ،ه>ر @ 2ا#$$
و _ ،28ارز@X E ?9 #ر #و را@_ @ Fوه 3$ 2و .F:ا (ارش @F
وزرا 2د Z !89 ( Iو در _% 3م Z DEC F:ا 9 ,وا 3Pزد F7وزارت د-ع
C FI0ل ,$را @ف و @ا7 2ام 9 ..8ﮥ ا #$Iا (ارش @ Fد،9 9-
@7 Fر ان د #%-در وزار 2"9د-ع '7ره #@g 2و Eدر _ 3ات هj$E 2
|@ jا ( #C 2ارل Zا ،M> .,ا و ,"-ن را ان @ #\ Fدر
وزارت ه 2د Iرد _L F:ار داد.
HIJCار 2دراز ت ($م ; 8: E9ل F7از رو\ 2ن ' Z"-د F7وزارت د-ع
در +ل 0ل @@ F0 F@ :د Fا 2ز دارد .ا ا از "د دX # #%-اه C @ F7رن
>7 Sر + ،7ر>\ ,E Fا ( #uاز %Pت @دL Fp 2ار ده و % F@ F7) ًk
M@L Fاه 2"JC ( ,ن ت و دراز ت Xد را 3P9و Mزد F@ .ا c99
وز @ \ دۀ LJت @ Cرن و ا@ F@ Iا F%ه و ا]رات Cر ،@ #در Sع
وزارت @ ; Xر #9J>'9دا@ .@ Fون دا ,]7در Cرن و وزارت د-ع و @ون
دا ; هYت 7رS 2ب Xت #>$در \" و @ون ه>ر7 @ 2ر ان در ا دو
"د Fدر Cرن @رت cا%ل . ZLرت F-ا و Fدر وزارت د-ع HIJCار2
.klا در وزارت د-ع وه7 2رS 2ب و @ @ ,]7ا% 2ان دن ز ه8: 2ل و
Mوه 3$ 2د "9 ،دا Xره 2د7ا@ ;9ا7 2ول در 9ر،2
.> ,]7
+ﮥ %Bوه و fKاس -7B23ار"
>- Fر 9ات وه 3$ 2را > # Mده ,E .د @ ,.X ,ا #$$و
_ 28ا F7 ,در \ن :9ﮥ 9از ه # #8$9 " Fدد ،ا>- FI F Fرًk .
# % #Cا #و د'7 ; #%-ر F7در +ح ه 2ا ,و د\ #%-ن درج Zا،ًyk .,
د ,اLد د ; :#%-وزارت د-ع @ا@ 2دp Fﮥ Xد 8 F0ار Cل را در # ,-دارد
و در ; ت ز ن F0 :اازۀ \ن اBر ود .ا @ Fا >-ره ko9ات M@8ود
دارد؛ و@ #ا@ 2ر'7 2ره 2ا>- #8ر @ . Z7 :9 #د 2$7 D8 Fدارد و
#Cزان \ #>$ا اس Lار #ده.
189
+ر> 7H9 JL Fداد #>$ ، Zه و Bن +ح د #%-را #ر( ،ا +ح @ @رت
وا F 3Pه 2د "9 #%-ه 2ا #$ #را '_X ، QEات را ارز@ "JC ،7 #و
FPه 2ا ;9را 9 Fm\ ، :9ات وه 3$ 2را رهX 2اه 7د ،راs@X Fر وه X !9اه D8 ،,-ه Y ،ر ,ه و ا? >$%د را X :9اه د.
Cر"8 ،رات+ ،ح ه 2د-ع را # c9و در .رت @ "\ Y9ا,6 2
از \" و # Z":@ ,د .ا @ "6+اHIJC 2ار 2د #%-از ظ او" راه #ه#
# F"9دار و @ا 2رف #E9و M9او ,ه ،ا #را اSد L 9 ، #م @L Fم
9ات د@ #%-رت 8:ل @ ; @د #-7 Fﮥ 9 .
@ M%ز > Fد-ع @رت در,
' M9دHIJC ،ار7 2ام ]"م زد 2ارد .ا@ Fا #$X F7 # s@ 2زد ,ه'F
Xا Fه@ 2( \ F8@ 2ا Zاا' FXد .ا> Fا @ QE9 FI0 sداد ZدFY ،
@ #د F7 Zدر _ F@7 3رو\ 2ن ' F- !9د.
,886و ,:Pاز ظ HIJCار 2و @ ,6د ً89 2ه' Fدار @د Zا .,وه3$ 2
در '7ره f@ # 2در ن ,Lا !B%ده ً89 ١٩٩٠ Fا وز @ 7د @دF
رو@و @د ZاS "\ .ر @د Zا X F7د را از ز وا Fه 2اLد Z9و 9ر ۀ # Z L
\زاد ز .در ل ; ١٩٩٩وه #از 'ور @C $ﮥ MuدQE9 F7 , #%-
20از #$ QX 9در دو"@ ;@ 2ا DE@ 2د ،#%-ر # Bدا #$Xرا @ Fر7د
ا FX Fا .,و #LاLد ا '7ر ه رو @"@ Fد" 2د - ; "\ 2" >6 ،از 9
#$ QXرا @ا 2رف د QE9 #%-داد @ F7رت او? F@ 89دو ( 9 -د;
' .از ظ #ا ; 'ﮥ @ !" #$Xا 2ارادۀ \" "@ 9 F@ C ,د.
@دﮥ د #%-در '7ره 2د Iدار \ ( @د Zا .,وزان د-ع درXا@ #د Fﮥ ا
\ د # Zز F7اC ?9 y7رن ه @ون gر زد و @7 ،ه Dداد' Zد .در\ ه
+ر>' #'C Fد\ s ،ور ' 2و @ Fا (X c99ا,6 ; 0 . #L@ #X F
%ا cLدEاش @ا 2وه 3$ 2دارد S F7رًا @ @دﮥ در اXر دا Fز"\ ،7 #
ا ا6J.ت در XرY9 ،ت @د 2و وo@ Mور' ; .ﮥ وا F7 3Pوه3$ 2
در ,6ن @@ , J Fدن @ ، Fا ا "\ F7 ,از ظ @ 2-د2p@ F F
MCو ا ,Lف .7ا ا @ ,Lد ٨٠ Fدر ،@ '@ .وه 3$ 2در
#$X ,6دار Lار . #ا Fاردو و ,6 0 ,ر@ ,Lر را @ Z":دارد ،زا و2
#:داJ>'9 F7 Fت F"7و و # B sرا . ]6وزارت د-ع او7ا در ل ٢٠٠٢
اJ%ن د '@» F7از hCل +ل Eاه 9 @ "\ F7 '7هX #د 2رو@و « #>$ .ه،
ً.XاC 2`%رن در ا و ; ,ا ; .وز د-ع 9 #ا #C "9زان را
sLزد F7ا @ 7د Fدوام Cا ،7در 7ر ه ر7ر @ر \ Zو در ,6ر@ ,Lر @ FاJل
وهX # B 2اه ا. S
Jاز @ @دZ
و9 # #ا! اا 9ر JX F7 !7ء @ Xا Fه و QE9ه را ،ا ً 7
ا! ،و7 #ه Dداد9 # Zا! .و #Lرو'7 ; F7 2 2ر @ :از @زز 2وه3$ 2
Xد X #اه 9 ،7 ,76ا. f-رت ,-و !9ا@ #ا 2و ,:و @(ر #وه2
3$اE9ذ دX ,% ،ر \ن وا@ "\ F7 # ,6 3_ F@ Fدر # ,-دار.
@ا ; 2وز د-ع در Lم اول از ه " Fا ا F7 ,وزارت اش \ن 8ار #Cرا در ,-دارد
F7در @دﮥ @ Fا Dو Z%داد Z Zا .,ا Fا >ن @9 :ات د ا F@ ،,ط \>F
'>Jت زد@ 2ر oورد .در Lم دوم "! ا ا F7 ,ا _ 9 3ت ز @ Z ]6 #ا .ا
_ #C ?9 8 3زان #>$و @_ر !8 gاز f+ر اLد'7 ; 2ر :9
#دد .ا QE9ه 2د9 F@ #%-ات #$ QXوا@ FX Fد F7 #9 ،ر 2از
190
\ " >6ا ( #uاز '"JCن " ,د 9 F@ #اE9ذ د Zا ،در \رت 2"JCدراز
ت را 9 #ان @@ DC Fد.
@Bر ا]دۀ در ,از @د @ , >6 ; ،Fاز ! :- # ,Sل @Xردار @ .ا
ا دا 2"JCوا@ F:LاX 2ر و M@Lاه ,؛ در ,886ا @_ر M$
@ #"JC Fار9ط داد Z Zا F7 ,ان \ا @رت در ,و 8:ل f_9د .در
'7ره F>uاز # Bه f$_ # 2ا:ن و اLد هJ>' ، # F$.- # Z L 2ت
#$Xزد ا 7H9 JL .,داد F7 Zدو" @ , 2اLد هHIJC # Z L 2ار 2د#%-
را M] 2"JCو هoه~ دو@ #ا Zاا FXا ،ا QE9 # s@ 2 @ "JC
داد ،Z Zاار @د ; F7 Zرا@ kl Zا 2ها ,دن @ sاLد 2و @''7 ; 2ر @2 F
Xا Fه .' #8$9 # B 2و #ا ! در '7ر ه @ 2اLد @زار \زاد و ! ه2
د7ا F7 ;9ن Cر@ QE9 !9 #د Fو ه 3$ 2را 7 ، #ر #
.
از ا-ان X F9%ا Z Fا]$- @ 9 ،,ﮥ # Bن @ B S9د .7 2ا ا 9م
'7ره 2وار را در @ ،,- #در \ F> Sرا@ kl #$X Zا 2ها ,دادن @ sاLد2
و @' 2 F@ 2ز ه_ # B 2ح @د .ا Cو F7 Fاز ظ \ ,klن رد ارز@L #ار
F-ا@ ،,اHIJC 2ار # B 2را F@ , #@X M6 Zه \g Fmب ها\ ,ا دادFX ،Z
Zا .,ا را Zو روش ا9 @ Xم "mCو f:9ا-د" @ ":- ،وزار$ ،"9ت ،F@7
F7هC 2ر F7 ZmC s@ ,S @ ، #ز" و f:9اا Xه9 # # 2ا \"
را MEز . kl g ،در ; _:ﮥ ا6J.ت ا #و د #%-او7ا دو 9از
| دا' F@ #@gا FSر Fm\ F7در ا را ز ا ,اJ.ح ! M 7
\ 9ا @ >(م @زار \زاد و ; اLد \زاد ها .,Xاو7ا ًا @ Fن د; ،#%-
! #د c #%-و ; Cوﮥ @د 2و HIJCار 2ز دارد 9 ،رف #886را @ا،
@د Z #@ DC Fرا " زد ،او" را :9و @ Pورت ،ف و ; ,kl
را@_ !L Fد@ Zا .ا ! @ JXء @ "JCو @د Fه را @ ه! و"] F@ ،7 M.م @"،
@ sرا در Cوﮥ HIJCار 2در 9م _ح د MXزد.
HIJCاران دJC #@g #%-ن F @ ،و ! @د 2را +ح ر( 2د Zا ًE F7ا @F
"' PPBSر ا .,ا +ح F7در اpت ۀ ا > ر FEو @ ا? ارو% Cر ،Z FX
@ 9 ;7در ارو 2(7 2Cوج . FXا ! Z97ت ،ن ت و دراز ت
؛ @رت # %ت ز ن \ن ; F hC ،Fو د . F Zدورۀ Z97ت ; F7
@ Fا@ 2د Z F- B Fا ،,دورۀ ن ت @ا F @ 2ر(@ 2د Zو دراز ت
@HIJC 8 Fار Z F- B 2ا F .,دورۀ HIJCار+ @ s@ 2ح ر 2وه ها
Z FXا\ F7 ،,ن ه! @I7 Fر" Z97 2ت ،ن ت و دراز ت Z !89ا .,در
I7ر 2دراز ت F7د Zل دوام >HIJC ،ارY PPBS . M 2ﮥ د Zا , 2و
ان \ا @ M$9 ," Fد'7 .ره>X # Fاه PPBSرا وج ز@ @ ،ا F@ F7
X #"9د \ا ZC M% Fا@ ;7 F@ F>$@ ،وP #ورت دار .دو" ;@ 2از
!9هX QE 2ر #ا]د Zد و وزارت د-ع او7ا در 6ﮥ HIJC ،M9ار2
دراز ت F @ ،ر( @ F ! ،2ا7 ،#$$ول و # D]9از '7ر در2P89 i
;7د.
; و@S9 2ﮥ وزار 2"9د-ع در '7ر ه j$E 2راHIJC ! f_9 F@ sارF @ ،2
ر( 2و @د Fز h 2ذ Mرا ن ه .ا ! و$ﮥ ا@ #ا# ,S 2
191
اSد 'د 9ا]دۀ s@ klد ,دا ،,6J. @ Fو ,و @6ه #در 9م _ح
Y9ت د Y9 #%-د .اهاف ذ Z QE'9 ًE' MاX ; :ر S9 # ,S
"'8 F7 Z Bو و" را در # 2@ F؛ S9دن و + f_9زا# 2"$:
0ن 7ول و ،# D]9ارز@HI #ار 2و ; ! $: ,SتC ; .وﮥ
]ف @د@ @ @ 2رده ,S 2در _ح cو ; @رد F7 #% ,Sر\ ,ن
@وش وز د-ع @ ،اSد دJ% .و\ @ Zن Cرن و ادارات @+ﮥ @ @ # >6رت
از 2"-'Cس F ،ه 2و او" و E9ت M:9ۀ زه 2ن ت
و دراز ت _. FX s$
اLد #$و @ DEد-ع F@ ,ه 6ﮥ د@ # >6 2":- Iه! وا@2"JC . F
د s@ @ @ #%-اLد 2و @' 2ا> F: ; Fدر اXر دارد از (د; @ط . FX
@ ًء ; اLام د@ fLا s@ ,S 2د ; #%-ا Pور F@ '@ FY . 2اLد و د-ع
@ط 'د 8 F@ Fار F>Cد راXر Lار دارد ,E .وزار 2"9د-ع @JXف وزار2"9
Jدر \ ا #ل F>"\ .٢٠١٠
د ،Iدر .رت Pورت @ 2"JCدراز ت @زً y ،
در ا HIJCار s@ i' 2و و "! دار ،ا F7دا @ ﮥ دراز ت و M$9
ه@ FSا 2ا ا #6و Pور 2ا k .هﮥ 70ت 7رHIJC 2ار 2د #%-در '7ره2
@ f@ ,ا @ "\ . "\ 2از ; »روش @زار \زاد« در اLد @ DEد#%-
ا]د F@ F7 7 ZاLد د7ا ;9وا@ Fا+ .,ر> Fد7ا" 2@ 2اLد @زار
\زاد Lم ه @ 2ار ،زه 2د @ #%-در @دﮥ E9 , >6د و @اF@ c9 2
Cرن ارل دد و @ :از \>» Fن دم« !9ا -از ا @د@ FاDE@ 2
،MCا F$و ("S9ات !$:9 ،و \ زش 7ر F-د.
وزار 2"9د-ع در ارو 2(7 2Cو #Lدر @ ,S kl f_9 ,Lد 2و #و
"HIJC 2ارJ>' 2ت زد 2دار :@ .از 0دهﮥ اLد '7 # Z Lره2
f@ ,از دا د ه:- 2ل در @ ,S DEد Z"@ #@ #%-ا @ #6 .ود \>F
HIJCاران دX #%-د را @+ Fز 7ر در ; ? # ," #دهS "\ ،ر ا F7
د ه s@ ,S 2را @
.H
وزارت دع و
; وزارت د-ع در دا @ MXاردو ،#>$ 2ا Fدر Lم @ ,Eدا هoه @ #Iار7ن # %
7ر p .7 #زم اC 2I" 9 ,رن @رت د @ .وز د-ع F7در %
ز ن F@7 `%از هات ,Eوز ا 7 # ,%+و #C f_9را @ د Iا2`%
F@7هoه .'E #Iدر ? ا #ا وز6 2ﮥ و ,ه !8 2و ' iوزارت د-ع
@_ر #"@:و F- ,:ا ,و _@\ F@ fن pزم ا ,ا 6ﮥ #Cهoه #Iداد Zد .ا
را 9 #ان #"y ?9از 6ﮥ دا #$Xو @و 3'9 #د.
در @ Muو ; ،#وزارت د-ع @ @ #Sاز 6ﮥ و . M :9 9 ,:و #ا9دﮥ اروC
9 # Jا! 9ر F7 !7هف '7 ; #Cر @ Cه دو
( ; Iاً y . #
ز ن > #از \" @ً @ .ء وزار 2"9د-عX ،ر Fو وزارت ه 2د Iدر ا FY
,7دار .وزرا 2د-ع @X Fرج ] 7 #و و|@ !" jط @ #C Fرا @ا # Zااز.
\ن وزارت #ه # B-#>$ 2در Y9ت @ ا #$$دارد SHAPE ،و ?X .NATO
«# B» Mu F7 #$.را از » «#ا #زد - 7 #$Xق #د; F7 9 .ز ن # Bو 7Y9 # Mu @ '@ #دارد .در %ز ن ا9دﮥ ارو'@ C
192
و @' از 6ﮥ Muا #و دI #%-ا #دارد .وزارت Xر Fدر ه '7ر #$ا@ F7 ,
ا9دﮥ ارو Cروا@_ #را @Lار #زد .ا وزارت @ @ وزار 2"9د ً.E ،Iوزارت
د-ع@ ،ا+ 2ح ر( #C 2و \ f_9ن '7 ً7ر .
; @ ﮥ ا>' #-د F 0 #%-را @ F7راه ?9 9 #وزار 2"9د-ع رهZ 2
ا .! # 3'9 ،,ا .JXﮥ @ Fهp 2ﮥ '7 Fر .ه>mام از ا '7ر ه در
JCن Z' F-HC ,`% M%ا@ "\ .ا\@ 2ورد X Zاهاف ذ Mد F@ ,اLام زد ZاF@ "\ .
@ FاJ.ح F % !Bو اLد @زار @ X F9ص @ Fرز- P @ Zد ادار 2دوام #ده"©\ .
ا6ام @86 Fق @''@ 2ل 86ق ا ,$Lه را cg9و ر #دهY9 "\ .ت د7ا;9
و "\ D8را در F89 F:د Zو ; ادار % Zﮥ klرا اSد Xاه 7د7 "\ .ول
د7ا #>$ ;9را @ 2pوهX F89 3$ 2اه د Z \ ,@ h "\ .از ا6J.ت
اLد ً.X ،2در 6ﮥ #.Xز 2را X Bاه #C F@ "\ .,-روا@? F6
@ دو" 2ه Fدوام Xاه داد ً.X ،در ا]د Zاز @ Fه "\ .28_ 2در ; 7ول
داJ #$Xح و J 3$Xح X !" M 7اه @د ,"- .ه 2وزارت د-ع #$Xزد '@ Fا @F
\ FmوزارX 2"9رB F@ Fر ,`%در ا9دﮥ ارو+ Cح ر(.7 # 2
9 #ان 9ر د @ F7ا دو ز ن @ ا #$$در @و M7در _ ،#C 3هoه# % #I
ود دارد F@ ً.X ،ا > "\ F7 cرًا اJ%م د Zا ,S F7ا X #ب JCن Zرا
@ ا'ن در Cوﮥ F:9ا>'ف Xاه داد .و 2(0 0 #در M%د' Zد .ا 9در
'7ره 2هف Lار دادY9 Z Zت د #%-را وف د Zا F @ .,ه\ 2ن 6 9زد2
@ # Bد Zو MAP ?9و + PfPح ر( Z 2ا .ا9دﮥ ارو@ Cا@ 2ر 2از '7ره
FB6J M@L #E9 2">7ا " 2د Zا ،,و@ #ا 2هoهJ9 #Iش زد. # 2
زا ا ز ن از دا >(م هoه @ #IاJ9 . Z"@ #@ ،F- F:9 #$$ش @
Yر ,در ه '7ر ود @J% . Bو @ Zا @ ود اJ%م Iا" F % 2اش در @رۀ
ا 26 ,و "9د ،Iا9دﮥ ارو Cدر DE@ # B g 2"Lا F@ 7 ,ا@>ر
@ Fه د ,زد Zا.,
در را@_ @ Fا>_0 Fر ; , >6و ; وزارت د-ع @ا #Cرا هoه #Iده9 # ،ا!
@J>' ،,8- ،F@S9 Fت و در"> Fدر '7ر ه 2د FX \ Iا! B ،ااز! .و#L
#9اE9ذ د @ 9ا 9 ,`% 2از 9م Lت F-د ،وزارت د-ع 8 ; 9pم
' #اا 2uو ; ادارۀ اﮥ ,در 9را در 70ت \ن وزارت اSد د\ .ن وزارت
هmن در _» F@7 3را «, 2در 9را ( اSد 7د F7ر\ ,ن @"% Fۀ ,E
وز @د و در \ن را ،وزان د-ع ،ا ر Xر9 ،Fا
رت و ,`% Fدا .در
.رت Pورت Lان Lا 3$ 2و ن وزار 2"9د ( Iدر \ن 7 # ,7د.
$ا@ 7م »\ د@ #ا ,`% 2در # «9را tY9د F7در \ن هoه #Iو @ر#
$ت 7 . FX M ( F@7ن #$رو @ا , 2در 9ه Fدر _3
7ر 2و در ه ر@ sل در _: 3ن # F$ M>'9ده 9هoه ،#Iارز@ #و "'Cد ه2
#Cرا @ Fرا 2د-ع #$ز Fز. 2
; ع ! هoهP #Iور 2و #ا6ل \ #mCن ود .در ا 0 ,Lارن
@C $ﮥ هoه #Iود دارد .در > @ F7 0 Fو|] F7 #در ; د9 Iا MXدار ،د
@@ _X ،و7ا #د' Zد F7در $_ h FSب @ Fد$ .\ # ,ا 7و 9p
'7ره ;07 2دارا , >6 2ه ;07 2ا ،و @ #Lا '> Mرو@و FEX "\ ،
@ F7 f-ا\ M6 2ن از 'ور دا' و Sب @وX@ #ردار د ،, .و,:
193
و ،#mCدا Iز "(@ 2رگ Z #@gا .X ،,ز ن ه9 ،#$ 0 2
و ا9دﮥ ارو .Cدر '7ره 2ا ، 8% #6 # 0 #8زا در \" هز ه!
ا 2"kدوران رژ" f$_ 2ا:ن د ا .,هز ه! \" @ا 2اSد F7ه(@ 2رگ$@ ،
FCو M@L gادار Zا Dدار+ .ح هC $@ 2ﮥ ،Iوزار "9و ادار Zه F+@ 2را
> # j$ز 9و ,Lو @ sرا در "(> ,6 ,م هoه>@ #Iر ااز Fدر ا ",
7 F7ر 2اSم د .در \ 28@ Sروا- #ه~ _ f$ا ,:د ا- ،,ه F7 #Iدر \ن #-
@ ادارت و زار FE9ه M0ه@ ;07 F> 2د Zو 7از \" ا]د' Zد- ،هF7 #I
در \ن ?8-از 8ت @ F@ pب uCها. ,در Zو از 8ت @ uCب @ pاد Z9و
~ و @ ZXpدر -ه~ ا>@ Fو7ا7 "9ر ا وز را @- Fدا @ # f:ااز .رودا #از
; ز $: 2ت ًا sهoه #Iدر _7 3ر 'د+ 0 .ز ا» M:از @«uC F@ p
F@ F7اJ_.ح @E@ M» Fر ,"@' «2دارد7 s ،ر Zو FاSد #Cه # ! 2د.
; _:ﮥ Cوﮥ \ د@ #ا+ 2ح ا @ 2$7 ) #$ ,ا 2راه (#C #در '7 Fر
; +ز7ر@ 2ه! #" #$Xرا M9داد Zا "\ .,در ; ت ز ن + #p+ح ر(Z 2
اP .ور ً9ه 7ام \" F.JXا 2از s-و "9ه @د ?9 F7 Zه وزارت ادار Zا>@ F
ا F"9 ،,اد %Pت j$Eو@ #ون او" و را M6 Zه QE' 2و7ر داF"9 ،,
Zا@ .,ود 2"J9د #: Fاز +ح HIJCار 7 2ا]د. Zرت F-
ا' _X .,ن دادن ا@>رات در ا ! F' F"7هX 2د را @ Z Fا ,و روش
ط \ ( و @_ F$@8 #در @ DEر>\ #را و ها ; .و7 2ر #@g 2در _3
وزارت ا7 p6ر ا #اش ا را Lار #داد ; 9وپ ً #>07را اEب 7و از
8$6ﮥ و7 sر ن . ;7 c$+وزان 9 #ا F7دۀ Z F"9را g ,9ر Lار
داد #9J:9 ،Zدر \ن \ورد Zو \ا @ .@ c9 Fو #در د7ا #هC 2و Fدر
9ف F7ه . #_@ 2درس "! ا @ Z FXا 2وزار FE9ه ا ا7 F7 ,ر ان
Sب و #>$را @>ر @Iر 9 ،د F@ ,د ,ه! داد Zو ا ر را +ر> FاSب DC F@ 7 #
@7 .ر ان @ Lدر @ @ F7ه ه'ن در وزار FE9ه و ادارات د Iه>ر . 2ا
7ر ان ' '@ @ iاز \ Fmرا F7ا ر ال ' Zد ،اSم ده .از \" @
اBر @د Zد @ F7ا$ 2ت وزراء اد cو رد Pورت را " ز+ .ر>F
اSب > ،ا" @ ( Dه M$9 2و #Cرا ( !89دار.
دو 6ﮥ هoه F@ F7 # Bg #C # >6 #Iوزار 2"9دا B- ،F$Xا ،#
ادارات #Cو ادارات Lن و د Iادارات @ F+ار9ط Iد .د7ا" 2وف
:9ات در وه 2ا #ن .در @ر 2از \" 7%وزارت دا F$Xاز دا jL
> F@ # Bع و 2ژاار F- 9 2ا F7ﮥ ا(-ا Z #$ tC DاY9 .,ت
ا ,دو #از و| F jرا #اء Zا .وه #>$ M% 2اEام Zا @ 9
,ه #:+ 2و Xﮥ د ,ان در وP ,Lورت B- . F$@8ا #د@ Iا2
# B .8رد ا]دL Zار p6 "\ ،Iو|] Fدار - $ 9ت ه #Lg 2و
0Lق اس و اSر Zرا F-و در %ز ن @ا% 2ر و ور ," #LاSد ; .7
ا F7 #$.ا ه9 Fات را در@ دارد @م » # B gز «2د 'د ،ا jLو و#
ا F7 ,ا ز " در ا » sارو Cـ اLس« @ Z":دار .وY9 ,:ت @(رگ در ,886
» Bۀ ا « ,را > # Mده @ .ا 9ل6 ،ات @ #-ا '7ره از اه7 ,
@Xدار Zو @ @ #6ر 2از '7ره `% 2ا9دﮥ ارو Cاز ن @دا Z Fا .ا ,
_ 28اهC '@ ,ا د Zا ً.X ،,در _8ﮥ @;8@ ،ن و _8ﮥ @ۀ .Z
ه>ر 2ا #> 28_ #از %Pت "! ا '@ #ر ود .دهﮥ FHه |"ر
"9ه F@ 2ا @ ,د # B g M> F7را دا ،Fا دارا@ 28_ ,.X 2د Zو در
194
6ات ود 9 # Zا .اJXس- ،د ادار ،2ا! ز ن 0L ،F-ق ا ،F$اد
Eر0L ،ق ا #و @ "\ M #L g 2"9-د "9 .ه(@ 2رگ # Lو در2
هH 2ه9 ،#ور(م و ا'ر ا$ﮥ '7ر د #: Fد ا .ا ا @' %د F7در
@: # Bg DEﮥ ا ,ـ ،tCاEرات ،26 B- ،و د Iادارات ـ دF@ ,
ا6J.ت ز! .ا @ (ء "! و ا #اا # % 2ا '@ ,ر ود6 F7 #+_X .ﮥ
#"C _Xرا 'ن ه ،د Iدر ا اد 6ات @ ا8ار و ه در ه دو +ف c8:9
'د "9 .ه 0 2رو دار @ ،ا-ا F@ F7 # ,+ا! ز ن F-و اJXس
ار9ط دارد ها "\ . Zا sرا ازه! ا #ز و در 6ود 6ات دوZ ]6 #
ا @ "\ @ .در _ @ F8_ 3ه>ر 2و # >6 sو از 89 f+ﮥ Bم دF$@8 #%-
.رت د.
ا ,ا7ن اSب هoه @ #Iوزارت ه 2دا F% ،F ،F$Xو د Iوزار F7 #"9از @f
و| jدا #$Xدا . # ،ادارا ,9 F7 #9ا @ "\ kدر %Pت ا ،26 ,
Lرت ،#اEرات و PاEرات889 ،ت @ ،#ان ,Sو در ;7 F6
ر #در و ,7J- ,Lه هoه . #Iو #از ا> Fا @ @ ,اس _ F8اSد د($ ،م
J9ش ه 2وزارت د-ع و Xر . ( Fد '> Mا @ ,ا ,دا #$Xو XرM.- ?X #
وا .'7 3Pا Z(Iه 2ا ,و kت در ارو Cدر +ل دهﮥ ا 9 Xد Zا.
_Xا F>9از 6ﮥ @ "9ه! @ FاSد Zا در د7ا" 2ودر '7ره6 2ﮥ
»ارو-CاLس« Z #ا .وا @ @ F7 #:Lادارات # >6در _J9 F8_ 3ش ه2
هoه~ .رت ،وا 3Pو ه ا .,ا #"-'C Fدر ه>ر 2دا #$Xو
ا. 26رت F-ا .در F6ز " @ 2ا 9 ، #$$و ا9دﮥ ارو،C@ود> FوI L- Lا" 2ا %ان د Zا ،و7 #ر ا #7اSم داد Zا 9 .در 6ﮥ
ا6J.ت 7 # Bر 7د Zا .,در 6ود 6ﮥ Xد ا9د Fارو Cدر .د از ن @دا
6ات ا ،,و #در 6ات @وX #د از 6ﮥ ا I ,ا #دارد.
9م 2"6+ا #$ ,د7ا #ه "9 @ 2ه 7Y9 2دارC .ر" در را@_@ F
@ #`:از \" Lا FX #اL ،ا @ ,Sان در اب @_X Fات ا #6ا> Fاز
6ﮥ \ر " 2دا@ #$Xو "9در Lا@6 ,ات ; '7ر از 6ﮥ %رو ور رن
، # F'0و 2"6+ #ا 2"C #د-ع #$و ا@ #$ # B 2"9ا2
وهu( @ 3$ 2ت @' Z' FPا.
: 6 ; 9ا S F8ﮥ Y9ت و @ Fه "\ F7 #@g 2در د7ا" 2
وج FXاC ; "\ .وﮥ HIJCار 2د ZmC #%-و @ Fرا رو F- ,ا ; @ F7
+ح ا g\ #$ ,ز و Lم @L Fم :9 9 ،Z #$%ﮥ s@ @ # ,Sو +زا@ "$:ا2
@ 2(6+د Fد F #%-ﮥ .
@ M%
ه Cوﮥ - F:9ﮥ هSﮥ '@"@ #ا 2(6+ 2اLا ت M@8در @ا@ "9ه 2ا #
ود ارد .% .ا @ ">E9 Fا QE'9 2و $@8ﮥ "9ه Z FX 2ا.
+ر yل ،د ارز@ "9 #و _Xدر Cوﮥ HIJCار 2ا F7 #در ; M-د Iرد @
Lار Z FX M ،,-ا .,ا د 9ااز Zا #JC 9 . y 2را @ F7م » ,S
@ان« د 'د+ ،ح ر( 2د ZاP F@ B .,ورت ،ا JCن @ # ! 9ا>F0 F
و FI0 ،,Lو \ @ 9ا@ ; ,S 2ان د>@ ,ر د ،ار9ط Iد .ا JCن از
195
>( @ #ا$@8 2ﮥ X@ sردار F7 # (> ،در Z97ت ا@@ ; 2Iان
@ @ 2" >6 F7 Fm\ ،ان Pورت دار.
"9ه Z #ا ،" >6 ،وزار "9و ادارات "\ #%-از \ن \ه #دار ،اLا ت M@8
در C M%د ،' Zو+ ; F #ح F @ F ،#$7ه F ،#$ QE' 2اهاف دراز ت ود
دارد+ ،ر> 2(0 0 Fدر +ح د@ #%-ا PfP 27 2و اZ F- B MAP 2`%
ا@ .,ا 2ا '>7 9 Mن اب \ #ا 2ود ارد ،و'7 #ر ه> "9 @ Fه 2
@ Z+Eا Z-ا9 # ،ا ; ا # % 29ا 2را ا@>ر @ @ F7 7ر #ه 2ا #$ #
Jد Cوﮥ fL9د@ #%-ا Zاا FXد.
وع Zو در ا اد _Xط ً L
S> ،#":دن @دﮥ ﮥ وزارت د-ع اSب هoه FB6J M@L #Iاا در داMXXد ادار . # Zدر ا را@_ 2] 3'9 Fرا ان در \ د\ #ا 0 .,X FP
\ د ML #از ا> F@7 Fا \ا را @C Fرن #Lاز @دﮥ F 89 ، !89 F
Zرا در@ #د. Fm\ .رت Iد ،در +ح ذ Z 3P9 Mا .,ا ; Cوﮥ >9ار2
@د ZهاL ,:- @ Zم @ c8% Fو Lم @ @ $ Fر 2 ,در( و وزارت د-عً:@ ،ا @
وزارت ه 2د-ع F ،و اLد و @\ c8:9 Fن gر و @ر '@ #از ; @ر 9 .F@7م ا
ا ML M6از ا>@ FدC F@ Fرن ارع د. ،رت . #
3'9 @ MLد! 0 F7ا وزار 2"9د-ع @ ; Fد PPBS ,S s@ kl
Pورت دار .ا "9 ,S F7 > ,]7در دا7 ,$@L MXر دا@ "9 #: @ Fا2
ا]د Xد وزارت $: .ت ( @ s@ ,Sء ;]pروا@? 7ر 2"'E@ @ 2د , >6 Iو
Cرن @ .وزار F ،2$7 2"9و اLد و 7ن Cر\ @ #ا @ا .ا ا از دو
ظ @اC @ 2ر M@L #اه@ ،,E . ,ود>C Fرن @دﮥ د F #%-را
# Bد @ ،ا را ( BداX FI0 F7 @ Fا" F 2در +ح @(رگ ن
ت و دراز ت F:9د9 # Z ZS #%-ا .ا7 2`%ر Cر) #و Eدر
وزار9 @ F7 , #6 ("9م (uت دوژ @ "\ 7p،@ !76 PPBS 2راF@ s
ات \" $:ت #-7دا.@ F
وزارت دع و
; @> F7 #رًا در Fه #@g 2راP F@ sورت ا ,و د-ع ' ,-د ا اF7 ,
2"6+ا F: F@ @ #$ ,ها و از +ف F:در Sع + ،@ Z F-HCر>F
\ Fmرا ا ,و د-ع در دراز ت ز دار F: Fm\ . c9 ،را #C F@ sا ,و
د-ع '7ر #C ! 9 2p@ 7 # >-زان kY9داردB .ت ا] #%ذ -ر2
ا ،@ Fو #در دراز ت \" را ان از Bاا.,X
ا7 Fر "`L 9 , #$وت د fLد F: F7در ا «2>- F0» j$E M6دارد .و #در
@ر 2از دو" 2ا #8ا Fu6ه jL F % #9B 2ه 2ا #%را @ # Jز ،در
\ Sا #"9د ا F7ا Fu6ه 2ها Fاا @ا # Zااز و \ hا @# ' F
ر .وزار 2"9د-ع ا hرا @اX ] D9:_ 2اه ; .,-و #`:@ s 2از ا
ا Fu6ه F7 #9B 2در ن دو ل FHدر دو"'7 #`:@ ،;@ 2ره8@ 2ن و
او7ا @ا Zاا #"@' h ، FXرا 'ن #ده@ .رت %م ،وه 3$ 2از ا%ر
X@ F:ردار g .ا ,y7ا@" ا Bرا ارا Fuد Zا @ F7دﮥ د#-7 #%-
@ .ود> #y B F: Fدر رد وه 3$ 2دارد ،زا از ،7 # # ,$
196
F % Bوه ;07 2و #>$را 39ه و 2 2>% , Xرا رد . #در
ر 2از `Lو #Lرا ,`% F@ sدر 9ال Zا ,L ،,زد 2از ا@" 'ن #
ده F7دم @8ر #-7از ,`%در 9اJ+ع ا F7هف از ا @ F0 ,`%د Zو F0
%ا #Lرا @ Xد ها Zدارد.
\@ Fmا 2وزار 2"9د-ع @_ر Xص M@LاهB ، ,ت را@ F@ sد Fو Xر وه
;07 @ F7و @ .@ #>$ود>X Fان Bت ,yرا F@ sوه3$ 2
( \ f'9اB ،,ت F %راX F@ sا ,ه 2د@ #: #%-د #> Fاز Xا Fه!" 2
@'ر ود .وزار 2"9د-ع 9 #ا @ا 2ا Fu6ه F % #9B 2ز Fز 7 2و @ ه!
ا 7ر را @> .ا ا Fu6ه @ ; ?9ات "' ،#>$ر @ا Zاا FXد .وا3P
ا F7 ,وزان 2"Cا @ ا Fu6ه %ر ز ،وC #ر" @B Fت F %اب
#ده .هف از وB 2ت `L F %وت @ ا M+ Dات .و #6 #اFu6
ه ;07 #9B 2وX ,]7 @ #ب ه! ا $:ت را @ Jز ; F7وزارت د-ع
د\ ً:-ا Bد_@ .ر yل ; f@_ ،ا F7 #9B Fu6در ل (7 ?9 ٢٠٠٢
_:ت اLد 2و #او7ا @ا Zاا [٠ ، FXدر .ا@" 6و 2ا @ Bد F7
J
$:ت را F@ sا6J.ت د@ «#-7» #%-د [٠ ً89 ،در F@ .ا @ Z8%د "\ F7اً .
از $:ت @ M@Lور @@ Z"@ #د Zا [ "9 ،در .ا|"ر دا C» F7وﮥ JCن Zا6J.ت
@ا Zاا Z FXا .«,در ,886وزارت د-ع در \ن و @ ,Lا6J.ت @ا@ @ Z FXد.
و 8 #Lت دJX #%-ء ه(@ 2ر #را در دا #ه@ @ "\ ، j'7 F % 2ا39 2
ا ر دو ,د F@ ,اLام ز.
ه وزارت د-ع Xا" 2د #%-و #Cد #%-را @ @ F: Fوا 3Pزد .ا\ 2ن @ M@L
"! و وا .@ F:Lوزارت @ اد در ا ار9ط را @ Fادارات @ F+و Cرن ارل .ا اد @ در و Mار9ط ،#:در _%ت و و Mار9ط ا>و> #و در ( F:
ا'ر داد Zد@ .ا 2ا> #C Fزان و دم F %در _ 3و@ sا 9ل و ,-'C
وه 3$ 2را c8:9و اهاف \ا را در ، iه وزارت د-ع @ @_ر $:ت
pزم را " زد .در ا $:ت @ اد0 2ن 2"6+ا 2"6+ ،#$ ,د ،#%-د7
# BوX 2"JCر وه ،اد در @ر @ #C Zا ،#$$ا , 2"9در 9و
اد د $: 6 " .@ M Iت @X s] Fد tY9د-ع @د ،Zزا ; :ﮥ \ Zو
_ 2":- F@ , s$وزارت د-ع و در(وال ]9ه! دا Fو از \ن X ,6اه 7د.
>$%د و اا\ت د7ا"@ 2رت M7در ا FI0 F6؟ >$%د ه در ا
F6از ه- Iق دار و #در اp6 y7ت ، #-7وا F] Pد. #-7 g ،
@ #6ا #:_8 | 2و !Bه! در ].ت ا>و> #وزارت F8ه ا M@Lد
@ ،زا ا ].ت #$ Eا LJ% F7ان Muد\ F@ #%-ن ا .7 # F:ا
].ت $:ت ' #Eارا Fuار ،در F>6در \" در 9و 8ت ]ر ار @
ا" 2اE-ر7 2د 2د' Zد #`:@ .اد F7در وزار FE9ه'7 2ره@ #@g 2رت
ال @ Fا #>$ 2`%و 9 # Bز # sد ،در د7ا" 0 2اد م و
@ Z # #L@ Fا .و #وزار 2"9د-ع %ا اد را در را@_ @ Fا6J.ت د8 F@ #%-
"\ ،7 # !89 9از +ف 9م دو"' F:_ 9 `% 2د F7ا7ن ر \" @٢w F
`%ر Zا@ .,و@ M7ر 2از اد ا #د #%-را @ Fز@ن ا '@ #$Iدر
'7ره (Membership Action Plan) MAP 2و F@ , (Partnership for Peace) PfP
وزار 2"9د-ع Xد 9ز . sه '7ر و ه د7ا #اد م و X 2د را دارد .و#
2"6+ا \ M @ #$ ,ن 7 .ام د #8: Mدر ا ار9ط ود ارد @ "\ .اد
197
@ز و \زاد @ ،Z 2(6+ , >6 ?9 F7از +ف Cرن g ,9ر Lار F-و Bر
Zو دم %م از \ن اJ+ع F-ا .در ; f89را ,-] F@ sو @6ه #در '7ره>F
9 F@ C Lرا دار Z \ ،ا+» :F7 ,ر>$: Fم 'د #`:@ ،از " >6در ,L
ارا Fuو اJ+ع ده $: #ت را Mu F@ sد #%-ن @ 2" >6 Fد Iو ز " @ 2ا#$$
@C F8 Fر"Y9 ،ت # F:و دم Xد ن @' Eو9ا .7 # M% Fا
.@ 0دو" F@ ,دم Xدن @' @X Fر" ا'-ء «. 2
وزارت د-ع @ @ا 2اهاف دا #$Xو Xر $: #ت و sو ا 29روا@? F %را F"9و
@ . 2(6+و M7در Yﮥ B F@ ,`%ت X F9 F %ص دارد 2" >6 .ا اوار
@ @ 7ه FSرا ,]$> F@ sه ,`% 2در 9و رX @ F7 #-د ها Zدارد
@ا Zااز و از p ,6زم دراز ت ار .7 2و 9 #Lاا\ت \ن '7ره #را F7
ا وار @\ ,`% Fن در $6ﮥ دوم و\ ,:ن ا ،رد ارز@L #ار داد ،روا@? @ F:و
#Cزان د F6 #%-رد \ 2LJ%ن @د .وزارت Xرﮥ ه @ f89 Fدر ا رد ها,
داد» :ارز@ ,`% 8 #در @ .«9در ،9p - Bا ' f89ن #ده F7وزارت
د-ع \ن »@' از $: ,]7 6ت ارا Fuدا Fا «,و J%و\@ Zن »اد #$Xزد )ر (#در
و\ «, cن در دس Lار داد8 F@ F7 Z Zﮥ وزار 2"9د-ع و Xرﮥ د Iدو";@ 2
] #$Xف و > Mارز@ Z #ا.
; د -روا@? F %و $:ت در 70ت وزار 2"9د-ع Z tY9ا ; .,ا 29روا@?
@ F %اهاف M+ات Z 2(6+ا@ :,ا]9 c7 2ه! s@ F@ , F %رد ز و
ف ۀ او" در F:9د #%-و از ن @دا '>Jت د؛ @ا 2اSد و c7ا%د
F %و ,y6 ]6وه .3$ 2ا د -هmن @ Fا Z tY9 8ا 9 ,در Y9
2"-'Cد7ا ;9در F:از f+د $: F@ #ت د #%-و ر \ه7 #ول #>$
وهJ% . ;7 3$ 2و@ Zا هف از اSد ا د #$ , >6 @ -و , >6ه2
#$و ز "@ # >6 g 2ا Zاا @ Xه FSدر @رۀ ز @ F:ا 2د-ع ،رف
و و" .
9م ا Muر روا #ا> DE@ Fد #%-در ; :ﮥ د7ا ;9ز داردX F89 ،اه د.
@ ﮥ 2Lروا@? F %ا F % jLرا > Mداد Zو ,6 #9B 2"'Cرو @ Fا(-ا Dاز
وه 3$ 2و رف د #%-را 'ن Xاه داد' ; .ﮥ ا Xدر @رۀ ا6J.ت ا ,در
او7ا و او 2در @% ,9 #'Eان »\ا @ا 2او7ا« FB6Jا @ 2ا @ن Z 3P9
ا $: #C ;» :,ت زC F@ F7ن $:ت Eاه Cدا F>$@ ،,XاSد ا%د #
#C «.زان او7ا @ -ق ا ! @ #ه 2د7ا ;9و د>9ر 2را درi
+ ،7ر> #`:@ Fاز \" در7 iد Zا .د>9ر F@ 2ا Z8%اL F7 ,رت در X #]E
$:ت ا ،,د7ا # #دا L F7رت در \>ر $: Xت ا.,
@ F:در Sع و7ر دار! و 9 #ا! : » p6ﮥ «#را : .!I@ Bﮥ
F@ '@ F@ sS ; #ز " ،# >6 g 2ر Fه ،ر و د Iا'Lر
# f$:9 F:د # % j:9 ; ،از L # F:ار ذ\» : Mن @F@ F7 F: DE
LJ% # % 3 ،F % Muا ,و Bت ا @ Fه J @ Fزد@ ،ا 2دم F:و
رهان B@ #ر ا> ?X Fا ت را @ Fهف ; \X Zب 9ده«: .ﮥ #
@ , >6و : . # M% F:ﮥ I #ا" F: 2را @ , >6 Fار9ط #ده و
>$%د , >6را @ . # ]9 F: Fا #@g sا%اف F7 7 #در " ,ه 7ر
روز Zا> ?9 Fاران 7% ،و 7رن #CاSم 'د ! 9 ،را , >6 F7
198
#د @ ،رد HCش .@ F:ا\ ,8-ن را 9 #ان در ] 2Iه ،F % 2درر Fه،
در :ﮥ ر ،در ز " # >6 g 2و ً.Xدر اg F7 F % #C 2"9
وا@ Fا ،اغ د .ا" ه ,.X Fه: 2ﮥ . #
@ا 2وزارت د-ع @_ر Xص ات ه%P @ F7 F % #C 2ت ا ,و د-ع و7ر
دار ،از اهX@ ,ردار اY9 @ "\ .ت Xر7 #ر > و \" @ا 2ا sا #8اه,
دار: .ﮥ $: X " @ #ت و ,6از ; %P F$$ت D8 j$Eا#
@ز #C : # 2ا ،#$ #ا9 ،#$ 29ار7ت ا86 ،F$ق @زان86 ،ق 2%89و
%Pت @+ﮥ د .Iا9 # #C 2"9ا @ا 8 2ت @ ،# >6ا7 2ر رو2
Cوژ ZهE 2ص #$$9و @ا' 2ر Zه M8 2دوره 2ا@>رs ; 2
L #>$ #E9ار .در 6ل P6ه , >6دارا0 :@ ، #9Y9 0 2
tY9ود و @ #$X #`:زد #`:@ .از \" @ود ًg ،#>07در هoهY9 @ #Iت
@(رگ در gب 7ر >"| .ر و 7ر \" 9ل ,yرا @Xد ها Zدارد@ .ود> Fر
#7از \" در 6ﮥ د-ع :-ل ا ،و ,]7 @ "\ #ارز 2د f89 F@ ,و # M$9ز.
وزار 2"9د-ع \" را X ] #$Xاه F@ "9 F ،,-ا X @ "\ F7 cادۀ 2Lو @ ا#$$
ات ه #C 2در gب ار9ط دار.
در "Y ,ﮥ ر Fه 2وه_ #ح 'د .وزار 2"9د-ع @ Xر" روا@? را#6
ار ،و 0 #و "9 F ,:Pدر د7ا" F>$@ ، 2درد7ا #ه F8@ 2دار (
ود دارد .ر Fه 8ت @ DEد-ع را @% c Fم @ M9ا 2ا'ر $:ت و f86و @F
J9 cش @ا X #]E 2و F7 #:Lدر وه 3$ 2وزارت د-ع @Lع ،رد
ا8د Lار ه .وزار 2"9د-ع ( @@ Fﮥ Xد @ ر Fه ا8د 6 F7 7 #ادث را @F
.رت ه ( \ F Iو ارا # $9 Fو @J>' Fت ا #وزارت د-ع 2LJ%و ]9ه!
ار .ا "9ت ه دو +ف FB6J M@L ,886ا .@ # 2و #ا ،F % #C 2"9رF
ه و F:در Sع 6ا MLدر @p6 #`:ت در @رۀ ا6J.ت د % @ #%-ﮥ ا8د \ ( را @اZ
اا FXا .وزان د 9-و ن _ #9%دار و @ط @C 9 ,"\ Fو $: Fت ده #را
@ا Zااز و _%ت را _ s$ز .و. "@ #رت @ :اLا ت ا@>ر \ ( ] Xاه @د.
وه 9p 3$ 2روز #.Xرا @ا 2ر Fه :9د Zا+ ،ر> Fدر ا روز @ #`:از
ن \" @_ر !8ز #روز ۀ ; @ز %د 2را F ; "\ .7 # F@S9روز
> Mرا در ، # 2
# B 2@9 ZICدر @رX # B iاب د Fm\ ،Zرا @زان
Eر. ( "\ ،ف \ ،7 #ز" "\ # B 2را Bرت @ ،7 #زان ]رم
\ ZJ7 ،@ #ه > F@ #و Jح # M6و@ #ون "ت .ه دو +ف اJ%م
دا Fا F@S9 0 F7و Bرت ] f- ،و @ D M@Lد Zو @_ر >9 !Bار 'د.
وزارت دع و ا8Xام <ب
9 i9و ا9دﮥ ارو 2@ Cق @ Fو (ر \ه Fا'7 F7 2ره( 2د; را #
F@ ،Cا9 :@ M6س د Zو :9اد 2د 2Iاز F$.-دور @\ Fن ZIدار .وY9 #ت
@ ا #$$ا ن را 7ول > .ا>'7 ; Fر X #اه @
@ "\ Fد @ \ ،اس
C ،, >6 #C !9رن @ اس Xا'7 ; . F: ,ر ا F@ !9
\ F@ Cن Cن را @Iد ،در X !9د دد L@ "9ار 2روا@_ #را # 39
ده F7در " ,هف \ن \ F@ Cن @ .ا 2ا p6ت F @ 9 j$EهM] 2
2(6+د Zا' » @ F7 ,ر@ ,7اg\ «3$. 2ز 'د@ @ "\ .ر 2از '7ره" 2ن
ه>ر(- 2ا Zاا @ا Zاا FXا ،و'7 ; 2LJ% '9 #ر و ,8-در @\وردن اهاف
199
F@ j$Eذات Xد ,`% F@ hدر ' 9د .وزار 2"9د-ع از F$ار"# >6 !" 2
@ا'7 ; C 2ر @ '@ 9ر و "\ .ول روا@? روز ۀ 7ر 2و وه2
#9Y9 3$ا F7در ا و ,از (د; ; ا.
@ و 9 ,:ا Cن از ا@ HC 9 ? ; F@ # B #Iا Z M9 #ا@ 9 .,
\gز i9اش @@ 2ون در ل + ١٩٩١ح ا #>9اا @ن Hا+ .,ح اJ.ح Z
در ل ١٩٩٩در $ﮥ ان در وا. Iدر F7در \ن _Xات و "9هQE' 2
@ ,S ،ان @% Fان ; Iا # Z% #و در \ن Yر ,ه@ 2و #
) . ZS (Non-Article Vد-ع از , 9ار #Pهﮥ Yر . #L@ 9 ,و#
9ا @ون "9 F@ F9ه 2ا #6ا> Fدور از " دار ' و @ون F@ F9
ز ه #دو@ر@ FI0 F7 Zا 2ا Yر ,ه و ، F"9ا X ,د را 9 . Y9م
'7ره 9 @ C L F7 #8 2را دار @ Y9ت د #%-ا @ Xر 9ها
Jاز . FX
ز@ ،ون \>ً 7 F
@@ Xا Fه # 2ا Y9ت ,Eدر » _:ﮥ ش« در ل F- B ١٩٩w
'7 ; .ر> Fا 9 F@ Cرا دارد در 2"CداX #$Xد و در وا@? @ هIن
8رات #.Xرا @ I@ Bد .ا '7ر @ اردوX 2د @ 7ول #>$دا Fو @ا2
ا6J.ت وهX # B 2د ا >ت اLد 2در اXر دا@ ًP .@ Fا,`% 2
راه Z !89 #ا .,دو">' Fات # Lو اد 2و اد %ه 2ار # Z' #Pدار
@ \" را @'7 . M6 ( \ , M> Fر داو @ c$+در 9ت » 'ر@ ,7ا«3$. 2
"! @Iد و @ Fا 7 ;7 28_ ,و در Yر ,ه @ 3$. ]6 2ا> #$$ت @ .
\"! @\ورد X Zا Xا"] F@ Fم I #8$9 ,`% ,Pدد !9 F>$@ ،در ا را@_F
@ ?8رت ا ,6 F@ B Fه '7ر ' F-د.JCن MAP (Membership Action Plan) ,`% M%ل X ١٩٩٩ا" 2'@ 2را @F
8ﮥ » _:ﮥ ش« . ,"-هف از JCن ,`% M%اJ.ح HIJCار 2د#%-
ا 2"JC 7 ; . 7 2`%د F #$ s-را @ F7 # !89 9 Fدر \ن 2":-
(uت ا6J.ت د Z 3'9 #%-ا .,ا" Mا6J.ت وHIJC 2ارs@ ,S ،2
د #C ،#%-اLد 2و اJ.ح @ ,$@Lا #$:وه 3$ 2ا 9ا>@ "\ Fا Yر,
ه> Fدر +ح ا Z QE' 9 ;9ا@،ا@ Zاز 9 .ارز@'7 ; ,-'C #ر را
" #زد ،راه #>E9 #و F"9 #ارد و QE9هHIJC 2ار 2د #%-را \ د# Z
زد .ا "] F@ ;7م د@7 @ #د #>$ @ F@S9ه و Bن در HIJCار 2و 89ﮥ
@ #"'Eا F7در \ن #>$ QE9و # Bدر @ F6 :ه !7ر~ .
@ 9اHC 2ش '7ره در # # !9 MAPد@ ،ود> Fا "] F@ ً" !9م
و%ۀ . Z\ ,`%و #ا ا >ن ه! د ا'7 ; F@ F7 ,ر "'Cد Z' MAP
@ ،و #ان @ \ن @ 0ﮥ ه>ر 2د #%-دا .,در ا رد yل #@Xود دارد .در
ل ٢٠٠٢او7ا ا وار ,`%در @ MAPد ،و: #دل \ا در ,-د @ F7م JCن M%
-9ا7ا د #د .هف ا JCن ' QEدن 3.اهاف ا ;9و او"2
او7ا در را Zرن @ M 7 ,`% Fدر Xر ه 2ا #ارو@ #Cد .در ا JCن 70ت
7ر+ ; 2ح ا@ ;(9ا 2روا@? د و \ۀ 9و او7ا @ Z j:9د .ا JCن M%
دو JCن هف -9او7ا را @ا ٢٠٠٣ 2" 2و [ M9 F@ ٢٠٠داد .اً \" در ا @
F 2"JCا>@ Fا'7 2ر ه@ Z F"9 MAP 2د ,"@' #$X ،دا "\ .اهاف # %
200
و #E' 2"JCرا F7 ,"-او "\ @ 7را رو ,د @ .ﮥ ل [٢٠٠
[ ً:هف و JC ٢٢٩ن M%را @ Xد ها Zدا.,
ML #6از JCن M%او7ا ; @ ﮥ #"9 M@L !8 ,:-را از ,`% f+در
'ر@ ,7ا (PfP) 3$. 2و HIJCار 2و @رC #و@ Fا Zاا 9 .,Xوه 2او7ا #را
رد ارزL 2ار داد و را #C F@ sه 2د7 ،#%-ول د7ا ;9وه و +@ 2"JCﮥ
#و اLد 2را @ا ; .,X " Dوپ 7ر i' 2را F@ sا6J.ت د; #%-
>(م 'ر #9دا-9 #او7ا @د F7 Zهف \ن ا6J.ت در 6ﮥ د #%-و ا . #
ا >(م @% Fان @ @ Mا 2او7ا و @ 9د 9 Zا6J.ت ' iا0 ،ن
HIJCار 2د@ ،#%-ه! ; ز .وپ 7ر i' 2در PfP jL c9ا 8-ﮥ
وه ،اSد ا 8-ﮥ ا -9 #او7ا ،ا ` 2ا Lﮥ @( #$ ,6ن ?9او7ا و
اSد \ (7ز' #ر D8 ,7ا #دا .,هmن ا وپ 7ر' @ 2ور @ ﮥ دو#
و ا>'ف وه 3$ 2ا] , X 2د Zا .,او7ا راHIJC F@ sار 2ا_Pار#>$ -2
; 6ﮥ ' QEه>ر 2اش @ F9 9دا Fا.,
@ "9دا ر 0 2از @ Fه F7 , #6اه ,ا Cو '@ Fد .ا JCن @ @#
?$Eرو@و Zا:_ ; .,ﮥ او7ا و JC 9ن -9 M%او7ا و 2"JCهف Fرا
@ 6 Fاد »gا"م @ 3'9 «DEد Zا .,در c8%ا #$X M$9 "JCا #7از و,:P
او7ا ،اهاف ' QEو وا0 F 3Pان زد و @ Fه #$% 2ز #-7 2ود دارد .ا
_: «( \ ,8- Jف ,Xو \ن
ا اSب F9 9 7 #را @+ Fف +زاً 7» 2"$:
%رت ا از @(ار]7 2ا"+ ،ح "'Cد ه و L c9ا.
,LاJC !B%ن M%در وزارت د-ع او7ا ،Z 2(6+و #در @و,9 9 ?9 M7
gر Lار F-و Bر Zا .,اس Xر @ا 2ره ,:- 2ه 7ن او7ا 9
.ا 7ن JCن Fرا +ح » F7 #ا.ل و اهاف ا F8-ۀ ' «iرا
در@ دارد .ا 7ن هmن ,-'Cرا Bرت #و hCوپ 7ر-9 i' 2
او7ا دارد 2"JC F7هف Fرا +ح : #وپ ا6J.ت د ،#%-وپ ا ,
اLد ،2وپ JCن ا_Pار ،#>$ 2وپ tو #_ ,|]6و وپ J:9ت,886 .
ا ا ,.X @@ 9 F7 ,و Pورت اش ; @و7ا(@ tY9 9 . #ر@ #
7ر ان @ # Bا "'E@ ،" ،#$$و د. F@ . 9-رت ا]ادC "\ 2وژ Zه و
@ Fه #را F @ @ F7هE 2ص Fو @ QE9د 2ن ها @ @ون M$9
pزم ا? او'7 ,ر M9 Zو . # ,6
از 6ﮥ هات و 'ر Zه 2داد Z Zاز +ف دو" I6 2و J>' 9ت ود دارد F7در
'ات Z t>: 7 #@gا B .,ذ Mاز +ف ا9% -ﮥ اردو 2در @ iال
$7داد Z Zا .,او Lان ا7د #د@ ;@ #%-د و MLار \ن \'9ﮥ د@ #%-ا 2دو"2
@; ا] 2و|] # Fد .او را F@ sا6J.ت د #%-در \ن دو" # f@ 2از
$:ت f%و دراز X@ #9ردار ا] F@ f@_ .,ر' $7ور و ا-ان Cوژ Zه2
F7 #6ا LJ% ,E \ # Sا F7در ت ا , Lن 7ر 2ه #را اSم ده .و#
@@ "\ FEا@ y7ون $:ت و دا #$L DراJ>' F@ sت د! "9 "\ . F8_ #%-
Xد ا t>: F7 #دهۀ ا>'ف وه و ا? -#اLد 2و ا#>9
دو"X 2د ن در " 2ا@ "\ '@ . Xا 2ت #7 #$Xا , Lدا F7 Fا
Muرا @رت در ,در iد Zو رد gر و @رL #ار ده@ .ر 2از ا-ان I6
201
$:م ' F7از $:ت و دا+ #-7 Dز ;7و 'ورX@ Zردار .ا از 0
دا'X@ #ردار ه! @ ،ا7 y7ر ه "\ F7 #اSم داد Zا ،رد Zو از \" ا]د Z' Zا.,
9م ا g 2">7ب X .8ب دا Fو@ #`:از \" ] #$Xه! @د Zا ،و@ "\ '@ #ه!
pر \" ه! #$Xزد @د Zا .و #Lد7ا" 2رو @ FاF
هoه #Iا Fا و اً 6
زدن دg 2">7 ،ب @ "\ Fاز .ا ،F 0 M> ">7دو Fو @ :اوLت
ه! ا@>ر ; ﮥ Y9 M8ت #@gرا دا_@ .ر yل ،در ل ٢٠٠١او7ا @
@ ٢w٠ 89 9ﮥ F 0و F@ F ; F @ w٠٠د 2"JC .هف ( 9
@\ Fن J%و Zد .دو ,ه ;@ 2ه! @ #از @ Eو #رو@و د; F@ f@_ .
@ر #E9 #را # F@ sاز E 2">7ا-اد #>$و # Bدر وزارت د-ع
دو" Z F] ;@ 2ا "\ F@ F7 ,در 7ر ه 2ن ?9ا 'ور . ;7رت F-I
ا ،,ا g '@ 2">7هoه~ و دارا Z97 ,.X 2ت @د ZاB ًP .ر@ #9
+ز 7ر ود ا Fا.,
@ ا F7 2`%داC MXن ، 9ر دم7 ،ر ان #>$و @ # Bرت !Bا(-اش
,-و " و @J% 2"'Eو Zد @ Fm\ .در "\ F$% 2:@ 2ن . F$@8رت د،
ه دو @و7ا #: #در @و M7و 2"ECد7ا #ه . 2ا ه +ز >-ه
@ 2@ pو7ا" #رو \ورد Zا9 F7 ,هز ه!
و روش ه j$E 2دار #> .از \" اً 6
Y9ت @ F7 Z #Lاز "\ f+ا ر را اSم #ده!ً @ .ء وزار 2"9د-ع @
+زا M:و @ ,.Xو7ا #@g #را از (د; _ F:د Zو 9و ا9دﮥ ارو Cرا از
ظ X ,.Xر #9Y9ن رد _L F:ارده .ا وز gرا F@ sا،"9
70ت 7ر(@ 2رگ @ا 2رن @9 Fات دراز ت دا #$Xو @ ا #$u #$$را '!.
7 F7 #">>9از \ن ،\ # M:@ 7H9ا @' اه ,ا ،@ Fاز اه 7 ,ه!
@Xردار .
ا @"] Fم \ن F7 ,وزار 2"9د-ع @ در 'ر Zهg #E9 2ب دF>$@ ، MX
@ @ M@8د F@S9 .@ MXد' 8Lن داد Zا L F7 ,ان @C $ﮥ Y # Bر @C $ﮥ
#7 #>$ا ' F7ر Zه 2ارز , >6 F@ 2و وزار 2"9د-ع #دهy @X .ل ،در
ا را@_@ Fرد 'ر #9د @ #%-ا #$$ا ,9 F7 ,ر ,ال 2در ل
@ ١٩٩wاس Xا ,وزان Xر Fو د-ع 9p ،و ا @ اهاف "'Cد 'ر Zه2
ا , >6 F@ ;9ه 2دو" ;@ 2در 6ﮥ ا6J.ت ا j|l ،#د .ا @رد
و|] Fدا 9 ,ر 2از '7ره #را \ F@ '@ F7ر " 2دو" ;@ 2ار9ط دا ،ازZ
@ ,`%هJ% :و'7 @ @ Zر ه 2د% Iرت @د از :اpت \ ،Zن ،در،i
رو ،2ن $- ،و @ً:ا -ا .Fا\ 2`%ن @رد ه ,E Fه FC $@ 2و 8@ @ #$ﮥ F@S9
در 6ﮥ ا @ ,د i' B tC .ا @رد از @S9ﮥ @ F $در ز " @ 2ا ،#$$
M$و 9در 9م و| jدر 6ﮥ # Bو ا ،#در د
# $و در ان ،,ز ن
ه # >6g 2و Y9ت را C ,9ش .,- #
ا @رد در _ 3ا7 ;9ر 7 #د F@ ً8 F7رؤ 2دو" و وزراء در'7ره2
@( F+ارش #داد .هmن @ Z F$-د F7ه @ `%رد از Zارد 9 ،در , >6
ع Xد ال و|]ً @ . Fء @@ ها@ ,رد ه @ `%اJ8ل 7رX 2د را ا ,و
وا@ F:Lون درBدا'7 s- ,ر # M% Z7 ,6د@ .رد 7Hر Fد 8 -دا#
ا 2و Fدارا'pء ا 2در اXر دا و @ @ 7رو7ا7 #ر >د@ .ﮥ @ #رد @رت
#$Xد@ Z c99 Zد'7 :ر @ Z7 ,6رف @ `%رد Xد را C #دا ,Xو '7ر
202
Z ;7رف @رد را در ن ] @\ Fن '7ر Z"%دار '@ .رد @ ﮥ !Bد
و@زد ه را در '7ر ه 89 Z ;7 2ه 6 Zا y7در ه Dه]@ Fا # Zاا.,X
ا > Mو 7 c99ر @ kl #$Xد Zو در '7ر ه9 ] ;@ 2م F7 ،در Sﮥ Cوﮥ
ا6J.ت د 9 #%-ل C F@ ١٩٩٩ﮥ ا7ل ر و ه Fدو @ ;@ ,دۀ ,`%در
9و ا9دﮥ اروL Cار .-
203
204
!,6 ه0H
9^ر اK ت و 'د هV%++
& ا% ۀ8L لVX " و 'د ه5رB &'ۀ د8L 0%1+ E> در
Dr. Victor-Yves Ghebali
ر,671%3
دX ﮥS ه# @ ﮥ ا# B -# :@ُ ت70 درOSCE C ارو2 و ه>ر, ز ن ا
., اZح و ا>'ف داد+ #%- دDE@ را در2kl 2>ده$% "ات و:9 ،" از ر2ر
\ن2" @ ر9 ،, اZ دj$> دو" راF7 ز# اا#" !B ا \نL ﮥ%S
.@ F دا,8@_ M@8 1 #@ه6 و,-] ،2دX ول7 « از ظFز ن »روش ه>را
«# ا(ا,]$> # از »ظF%S ا.% م9 بX د ۀS اB tC ; F@ f@_
ل6 در# روش دو#$$ در روا@? @ ا. 'دZ"- 3P واF' \ن ه#: F> اZ واژ،دار
g 2 هF 8- اM " دو#L و.! 'دB9 #Lg و#L 2 هF 8-? ا9 P6
sL9 ( انI روش را از د% \ن را دار وF@ 2@C L "\ Zر8 ; ،' #دو
2
.7 # ,6 FP- ه ( از ا0 2 @ا#8_9 M:زا+ و2@C >د$% .دار
0 F7 , #6 . # D>'C " >6 2 را @ا# (ا# # ا(ا2 هF Lا
% در3.رت دB ان \ا#\ F@ ! و89 2رB ," "رC F@ هF 8-ا
ن+ اM@L g ,6 ; وج ازX 2 @ا9 ده# Z> " از6 F@ "\ 2HC 9 ز ن
F دا#L , ا(ا, #6 #$$" @ ا:9 ; رت. "@ 4 .@ Fد داX @ را#9> ا
5
.7 اC # ا(ا,.X 9 @
; #6 «« »ادM: »درا،«ل. د »ا#L j$E ا >ت
ز ن2 !9 QE ا "د ارن، دFSC # ا2!« "د ه>ر9»
ات8Xد و ا,' ا،`ول ا,K/ 2ﮥ @د6 \" در. OSCE C در ارو2 و ه>ر, ا
OSCE F>6 در. اZ Z ا>'ف داد, اDE@ 2> ار6 ( وCSBMs) %Kد اJا" ا
Z ود @د#$X حJ s$X از ~ د و:@ F$ول ا7 "! و ح در2 \ورد ه, د+E@
ار دادL وCFE Cرف در ارو: ﮥ$ اF@ s را١٩٩٢ اردادL F7 , \ن ا+E@ ا.,ا
,9 OSCE 0 ,9 F> @ود. OSCE g ت99 \زاد#`- و$- F@ s را١٩٩٢
0 F7 ,م از \ن ا ا% !"- # و،« ود اردF ه>را, »ا2 @ا#.X j:9 C در ارو2 و ه>ر, ز ن اMX در دا-1
،M@8 #@ه6 ،د% ا،2 و,7 'رF@ ل6 % را رد ودر#$+ F ; وF$+ ]ق9 i$ ،دم9 وF$@8 روش
ﮥSم و ه% , دل اF@ s ﮥ (@ راJ%ل اy @_ر. # ا# B ,-] و2دX ول7 ،2L>د و$% ،#Iه
# را رد#$+ ]ق و ]ذ9 2ش @اJ9 « ه عF ه>را# »روش اF7 7 # f9 (١٩٩) !> و,@ نL 2 @ا#Cارو
.(٩ راافC) # Z ار2« و,-]» « و#I »ه،«,7 » 'رF@ ( و٣ رافC)
2
Michael Bothe, „Legal and Non-Legal Norms- a Meaningful Distinction in internaional Relation“, Netherlands
Yearbook of International Law, Volume XI, 1980, pp.68 and ss.
3
Peter Koojmans, „The Code and International Law“, Cooperative Security, the OSCE and ist Code of Conduct,
Gert de Nooy (ed), The Hague, Kluwer Law International, 1996, pp. 35and 37.
4
Bothe, op.cit., p.91.
5
Koojmans op.cit,,p.34.
205
Hا7اL Zار F-ا ،هف از Bﮥ '7 2I" ,Eره 9 2و ,>Cوار @ f@ 2د
F²ا از OSCEر Zد Zا B .,ﮥ دو ٣١ "9 #دو ,اXا 7Hرا @ه! ر@? ه .در
ا"'C Sد Zا 9 ,در @رۀ 9م ن 8را #9و >(م OSCE 1#9$%و هmن راF@ s
ا'" "\ #8_9 2در '7ر ه ; OSCE 2و #$$9 2اSم @.
/Cت اولX :ا E> / OSCE %Bد'& :8B% & {
+
8,ار" > Eا%K
ا',د و 9رات اJد ا%K
,K/ول ا`
درا F M:ه-# 2
ا @ F>.ا8ل ا9 F$دﮥ " $: #ت # B
)[:(١٩٩
ا ,
# B
)[(١٩٩
:رف !76ا )[(١٩٩
@ VII2"'Eو VIII
ا% @ F>.م ا'ر !76و را F@ sا%د و و را F@ sا%د و
8رات اSد ا S9) ,ۀ 8رات اSد ا II DE@ :,
ا )[(١٩٩
)HIJCار 2د(#%-
(١٩٩٩؛ 9م
" !9د @ا 2ه>ر2
ا FSC #در را@_@ F
ا]رات راC F@ sوF
' ١٩٩٣ c9ر ا$ﮥ
7و(١٩٩) 2
" !9د @ا 2ه>ر2
ا FSC #در را@_@ F
ا]رات راP F@ s
١٩٧٧) MCو [(٢٠٠
را F@ sا$ﮥ ;07و
; ) (٢٠٠٠و !9ه2
FSC #$>9
را F@ sار ا F$و
"ت :رف ) (2003و
FSC ! 9
Xا,K/ %Bول ا`
Lا F7 OSCEدر 6ﮥ 7ول J :ت ا+ F$ح ر(% Z 2رت ا از :ا8ل ا% ،F$م
ش ا$ﮥ ذرو ،2ا7 F$و ،2ه ،MC P 2ا$ﮥ ;07و ; SALWو
اره" 2ت .ا Lا @kY9 :ات ا 2'@ #دارد ; @ 2.اyء ) F7ا.ل ا F J%ا2
-1ا B F M$9ﮥ 7ول ا /F$ا%د و اLا ت @ا 2اSد ه>ر 2در _ (CSBM) F8_ C 3در 70ت @F@ f@_ #p
د ,ل ١٩٩wا@ F 8-ا 3$. 2درج Zا # _ ،,د :ا 8-ﮥ و را F@ sا%د و 8رات @ا 2اSد ا ,در
@ز هز ٢) Iر(١٩٩ 2؛ ا 8-ﮥ $-را tرا7 F@ sول _ 28ا ١[) F$ن ،(١٩٩و #$>9و راF@ s
7ول ا F$در Jو و ا+اف \ن )@ .(2001 2p 18اB 2اار 2ه FSرو F B 2ه 28_ #%- 2و دو Fا>F
در ]7ا tز ن ا ,و ه>ر 2در ارو Cود دار _] @ FSCGAL/5005 Fرخ م ٢٠٠w #ا.7 F:
7 :@ -2رن F7 7 # 7Y9ا.ل را F@ sا8ل ا$ﮥ :رف ،را SALW F@ sو را F@ sار "ت ا F$ا#76
را در @ #د I %@ F7ا" .' 2'@ 2ا F:د @:F
206
عF "\ #" از ظ.رف ا: ﮥ$ اF@ هﮥ \" @ط، !76 F$م ا'ر ا% @
: # j:9 را# # ا(ا,]$> j$E
`ول ا,K/ %BاX وﮥ3 4H+ fه& را8Lار:
(م% ZI" 2" دو،«F$ اhو9 م% @ !76 ل. »اF@ s را١٩٩[ ﮥJ% اf+ از
را#> و @ژ2و7 ،2ﮥ ه$ اF@ @ط#$$ا ت د @ اL ا9 اZا ا|"ر د
ل79وC ؛NPT #9 اF$ اhو9 م% F@ s را١٩٨ اردادL :رت @د از% "\ . f_9
و دI د2 زه،Poisonous ،Asphyxiating ازZ ا]دs 2 @ا١٩٢w رخl ا
ﮥ$ و ار دن ا9 ، ا>'فs F@ s را١٩٧٢ 'ر،#>>@ ﮥ$ ا2ه
2و7 ﮥ$ ا١٩٩٣ ؛ 'رBTWC "\ از @ @دنF@ s و را2ﮥ زه$ و ا#>@>و
ﮥ$ا] ا9 F@ s راMTCR ١٩٨٧ رخl M (ا#>9 ول7 مB نm؛ هCWC
را در#$$ @ ا2" ر9 د7 F8-ن اm \" ه. و>ر2 هM و (ا#>>@
دS هف از ا ا1 . زt>: c ن @رت#$ 2"$:زا+ رات و8 ،2L
، @د9kl ول @رت7 ا>'ف >(مf'9 ?8- F>$@ ،F #$$ول @ ا7 مB ام7
2
.@ اارi' ۀ,8- @ درات اF7 # (>
jL F@ s راFp 9 - !9 ١٩٩ \" در ل،اH 9ا- مL ; Z !" 2"دو
!9 "\ ، از \ن:@ Z9 ت آ3 . ت @
داز$: دﮥ9 F@ 2و7 F$ 'ر اc9 وﮥC
و9 ، ار دن،s F@ sوا را9 او١٩٩٧ 'رF@ 2@C I@ F7 ،ذ د9 را ا#"@'
2 هF@ s را# ﮥ دو- M:9 ل79وC نm و از @ @دن \" و هMC P ل8ا
CCW رف: ﮥ$ ا١٩٨٠ در 'رF7 #$ وI]ل و د+ﮥ اm @زM>'@ # ه،# ز
MC P 2 هF@ s ه راF 'C در٢٠٠[ در ل4 . ،Z L (# اg F$)ا
V ٢٠٠٣ ل79وC c9 2 @ا,-'C F@ s را راF$+ ت داو$: 9 ، \ M:@ B S9
FX M رف: ﮥ$ در رد ا١٩٨٠ ﮥ 'رP ERW ~ ﮥ8$] اد28@ F@ sرا
j$E jL اf+ از# و ز2و7 ﮥ$ @ اF_@]" در را$> 0 c9 5.د
., اZ Z داد3P9 M> "@ F@ عP ه دوF@ s راOSCE ZI" 2"دو
% ت و2
fدﮥ ت راV+
!" و# ت ا$: 9 دF8- اOSCE C در ارو2 و ه>ر, در ز ن اM 2"دو
. Fد9 SALW j]X ; و07 ﮥ$ ا#L g رتS9 رف و: ﮥ$ل ا8 اF@ sرا را
":9 "\ «رف: ﮥ$! @ ا76 ل.ان »ا% ,9 # F J% ; اf+ از،١٩٩٣ در ل
ت%ﮥ \"( را ا+@ #>9 )@'لF$ل ا8 در ا,-] و2دX ول7 ل. ا9 د
اF@ s راOSCE ; رh M در ذ6 . زt>: ن#$ و \ن را در اد7
\ن9 ,- !9 FSC ،,- رت. ت$: دﮥ9 #\ در ن \ن @رتF7 عP
Hein Vetschera, „The future the Politico-Military Dimension- From Arm Control to Force Control”, The Reform
of the OSCE Fifteen Years After the Charter of Paris for a new Europe: Problems, Challenges and Risks,
Victor-Yves Ghebali and Daniele Warner (eds.) Geneva. HEI/PSIO (forthcoming)
.«١٩٩[ رخ,C ! @دا9» VI M- hو9 م ا>ل% @ !آ6 OSCE ل. ا1
Zdzislaw Lachowski, Confidence- and Security-Biulding Measures in the New Europe. Oxford, F@ دF: ا2
Oxford University Press, 2004, SIPRI, Research Report No. 18 p.103
١٩٩ ن٢ FSC.DEC/5/96 - 3
4
١٩٩٧ م د39 REF FSC. DEC/14/97 .٢٠٠[ ٢[ رخl FSC.DEC/7/04 - 5
١٩٩٣ ٢[ رخl [٩ Z رFSCs ژورلF@ FP !L F@ رف: ﮥ$ل ا8 اF@ s راOSCE ل. ا6
207
ز ن را | jزد F7ه ل : 2"'Cر 2اا @ Fرا Zاازد 1 .از ل "\ ١٩٩٨اF8-
7د $: F7ت @ @ F+اس I7ر" و > ?9 F7 #"$را ا$ﮥ :رف M$
@ Zرت داو F$+اSد 9 # Zا ً @ 2 . Z@Eء '7ره !" 2ۀ OSCE
را F@ sه]I7 ,ر j$ 2ا$ﮥ :رف 9د $: Fت د ،#I 2">9 :و$8 Mﮥ
زرهار ! ،ه(@ 2رگ + ،# FEC9ر Zه ،#I 2هC>$ه #'7 ،# F$6 2ه#I 2
)@'ل ,9ا 2ه( و را ,7ااز ه #: ،در Sع PورS9 2"9رت ا$ﮥ @ ا.#$$
3
ا 2Lاز "! OSCE #%Sدرد ,k -ا$ﮥ :رف .> # M$
در دهﮥ @@ Iا #از 6ﮥ \ sور 2و از @ @دن 7 gول ۀ ا$ﮥ ;07و j]X
4
'7ر ه » ZI" 2ا$ﮥ ;07و l «j]Xرخ ٢٠٠٠را @ cر.
+ر> Fا%اف ه! .رت F-اX M>' ،,رج از ودۀ OSCEد Zا .,و9 #
7ن و .در77ن ا$ﮥ ;07و j]Xو هmن ار ه 2ا$ﮥ دوران ~ د در ا
ود ,:L ZداJ% .و @ Zا'7 0 ،ر " ً.E ) ZIا@ ،ز و
هزو7 ،وا ،9ن ،او 2و >9ن( ًا از ا OSCE 5 . kY F6
ر " ،ا.ل و اLا #9را اSد د F7هف \ن %رت ا ,از ]6 ،X :ددا ,ه،
:ره7 2ول .درات ،واردات S9gر"9 ،#9ﮥ اد .درات و +زا 2":- ،M:د#p
ا F$و , ,Sاره #$ 2ا .F$ا>6م ا دو" ZI" 2را # ":
ز ،9 F7ا8ل ،و "Iا ,ا$ﮥ ; و » f@_ "9 ;07ا? @ #Lا 2د-ع #$
و د #: Fو ا ,دا #$Xو ,7در Yر ,ه' F@ f@_ 3$. ]6 2ر M$در
70ت ) ،OSCE(art. I3.iiو هmن در _@: @ ,8ر .ور @ ا #$$و دا) #$Xا.ل
l OSCEرخ ١٩٩٣را F@ sا8ل ا$ﮥ :رف( .رت #د .ا هmن از \"
_ 9 # Fاز 7 f+ول ,X @ # #$ klو @ ا]د Zاز @ DEدوم ،و از f+
7ول .درات )@ DEم( و ,Sار )@"0 DEرم( @S9 Pرت #L gا F$رزZ
.
@در Bدا ,ا> @ ; Fم S9رت ا$ﮥ j]Xو ;07در "ن از M0 f+هg 2
. #Lرت Iد DE@ ،دوم !B ,k ،,X @ "9و 3.ا$ﮥ j]Xو ;07ار9ط
Iد؛ Pور ً9هف \ن ا ا 9 ,ه !$Lا F$ا> Fدر دا MXو Xرج از ; iXدو,
FXو ' 9د @ c8:9د .از ٣٠ن "\ ٢٠٠١را ! F@ sه ) #' 2ر iز(#
#$ن 9دﮥ $:ت د F@ F9 @ .ا8ل #Lو .ور دو@رۀ DE@ #L gم
:ره 2را 2$ F7 D>'Cا j]X F$و ;07را @'7 Fر ه 2دارا,.X 2
ذ86 : # F.9 Mق @' C 2ل '$ h'9 ،ﮥ ر 2را 9و ،7 # '9
6
ا 28_ ,را @k #ت #زد 9ور(م را F89و . # f'9
١٩٩w 2p FSC. DEC/14/95 -1
١٩٩٧ 2p FSC.DEC/13/97 -2و ١٩٩٨ 2p FSC:DCE/8/98
-3د F@ M$ ,k -دل $-ﮥ M$ # % sSرا ,-]» F@ sدر @l Z c9 (#9$9 DEرخ د ١٩٩١
)ً @ .(A/RES/46/36/Lء ١[ ً:دو@ 0 ; ,ر _ت ,kۀ 7Hر را ا%ت د Zا.
FSC.DOC1/00 : -4رخ [٢٠٠٠ ٢
-5در را@_ @ Fا ا F:د @l FSC.DEL/103/00 :Fرخ ٣اl FSC.DEL/121/00 ،٢٠٠٠ MCرخ [ ا٢٠٠٠ MC
l FSC.DEL/393/00رخ ٢٠٠٠ ١٣و l FSC/A1AM/01رخ اول رچ .٢٠٠١در را@_ @ Fاو 2ا F:د @F
l FSC.DEL/133/00رخ wا.٢٠٠٠ MC
-6در Z% j:P ،,886در @ DEم ا 2Lا ا( "9 F7 ,اره.» #درات @'7 Fر ه ZI" 2و واردات از \"
ر « # F_ gدر ,L F>6ا !B%ا$ﮥ j]Xو X F@ ;07رج از 6زۀ '7ره. OSCE 2در . #
208
@ا 2$ 2از دزد ،2اJXس " MاIر"0 DE@ ،2رم ا 2Lدو ZI" ,را
> j$زد 9ار ه 2ا$ﮥ j]Xو '@) ;07ل ا$ﮥ :- gل (Zرا @اس 8رات،
+زا M:و اLا ت - #$و #ا7 ,9 - #+6ول و اL ,Lار ده .در %ز ن]6 @ ،
86ق هدو @ # ,دا \زاد@ 2ا 2ارز@ #ذXا F@ F$ل زاد ا 2LواًP
@ن "@ F7ا ,ا$ﮥ j]Xو ;07ا #-Pو هmن \" #L g M> F@ F>uا8ل
داد Z Zا و 8 ?9ت ول Z ?P #$ا ،,از @ @د.(art. IV.C.1) Z
J%و @ اLا ت Z 3'9در _ 3دا #$Xا 2Lاز 9 f+دﮥ F$$ ; F 0
$:ت ا #ه ل ا@ Fرت » !B gاLا ت ] «,-را ، # Y9ا
$:ت ار9ط #د @ ! :FهX 2ر(II.D.1) #$ 2؛ .درات و واردات @ FدI
دو"I" 2ۀ (III.F1) OSCE؛ . #Cدرات+ ،زا M:و F"9اد؛ 7ول @ د#p
ا(III F.2) F$؛ ر ا$ﮥ Z ?P ;07و وان ،(IV.E 1) Z FXو @;E9 ZXp
cE9و +زا9 M:دF» ; .Fء ا@:@ OSCE ?9 «#Iان "! _ 28اش در
»@ ﮥ JCن @ M$ M%ا 2$ 2و رز Zو از @ @دن S9رت #L gا$ﮥ j]X
1
و 9 @ ;07م ا>ل \"« +ح و 9و .
ول دوم9 :دﮥ $:ت @ OSCE 2L 2در @رۀ ا ; F$و SALW ;07
ت ا& ) / (٢٠٠١در Nرت V+دﮥ ت B%
@ورت L 88J+ 8د
! ' #ز ) 2ر iز F7 #$ (#در .درات از و واردات @ Fد Iدو"I" 2ۀ
ا F$ز 2واردات ا$ﮥ j]Xو OSCE ;07در ن ل Hﮥ (art #89
.III.F.1).
از \ن ا]د' Zد ).(art.II.D.1
#$ 2Lو +ز ا M:ر 2در را@_I7 @ Fر- ،2ع I7ر 2و ,7ا$ﮥ j]Xو
>$% ،#Cد"9 ،ﮥ اد و 7ول .درات !L F@ F7 ;07زاد در دو"I" 2ۀ
OSCEدر ن ل QE'9 #89 FHو
ا j]X F$و (art III.F2). ;07
Z´´´ ?Pو وان Z FXا.
)(art. IV.E.1
,Sار #$و +زا M:ا ,
)(art. IV.E.2
;E9ه و +زا@ ":ا cE9 2ا$ﮥ
; و (art. IV.E.3) ;07
ا :@ #7از J6ت 9ور #زده! @ Pاpت ۀ ا > در ل 2L ،٢٠٠١
ا$ﮥ FSC ?9 j]Xاز F7 # 9 f+هف \ن 7ه _X Dرا #@ Zا$ﮥ j]Xو ;07
@@ Fزاره ً.X ،#Lg 2د@9 #ورن @\ Fن F89 ،د ٢٠٠٣ 2" @ .و
[ ٢٠٠دو _X F@ 2:@ !9ا #9ار Zد F7از 6ﮥ 9و #L g hو ا]د Zاز »!
ا$ﮥ دا s-ها M@L 2ا8ل ?9ان« . B@ MANPADSا 2 @ ! 9ا.ل
7ول .درات F7 MANPADSاز +ح و 99ت @ Wassenaarم »@ .%ا7 2ول
l FSC.DEC/9/02 -1رخ م pي .٢٠٠٢در (٢٠٠١ ) OSCE ,886اآ ML #از @ ﮥ ) M$د (٢٠٠١
9و .اد \ن @رت %م @ ,"@' M$ F @ 2Lدارد ،و @ :اوLت در را@_. @ Fور 7ول .درات و @"د
@ :@ #دورۀ در 2دارا":9 2ات و. 2:
209
FSC ٢٠٠[ در ل1 . اZ ذE9ا،' ? ان« د9 ل8 اM@L 2 هاs-ﮥ دا$! ا
2 @اM:زا+ Y9 و#" ا]دۀ2 هf9 @ # 2ر: .% 2 @ا2I! د9
#pول د7 2ل @ا.! »ا9 @ !9 ا2 .ذ دE9; ا07 ﮥ ; و$درات ا.
g 9 P@ M$ ٢٠٠١ ل79C F+@ رت از اد% F7 «;07 وj]X ﮥ$ا
ا! ز نP @ M$ 'رM> ت و "ت \ن وZزC ،F$ق ا0L و#L
نm( هOSCE) C در ارو2 و ه>ر, ز ن ا3 . FX Z ها، 26ا- ﮥ-
(, اZ 9 ZI" 2'ره7 '@ ; ?9 ام7 ر )ه,' از ه2 اF%S ;
، 2(ح ر+ ت را$: دﮥ9 و7 # ; را @ن07 وj]X ﮥ$ ا2L رX F7
4
., اZ ' دF@
و7 را @ن29 د#$ 2 ز#C 2 @ا9 7 # '"دC را# F M:زا+ F%S ا
. !89 OSCE زۀ6 MX>د را در دا$% #% # % 2ر ه:
WC/ وQ%6 ا`ﮥf راOSCE 0
]زا,5 &,ب د,/ "ا,` :ول م8
(٢٠٠٣)
%6Z QZ
K6ان و رK'
Fران رو- ;07 وj]X ﮥ$ول ا7 F@ s راM:زا+ "@ 2راه @ا
(FSC.GAL/43/03/Rev.3/Corr.1 of 19 September 2003)
Fا- 2"ارI ،(~7 ) ر2 ز#' F@ s راM:زا+ "@ 2راه @ا
(FSC.GAL/64/03/Rev.2/Corr.1 :;07 وj]X F$ اc8:9 وF8@
of 19 September 2003)
وt ،
ا, و ا,S 2 @ا#$ SوC F@ s راM:زا+ "@ 2راه @ا
@
(FSC.GAL/14/03/Rev.2/Corr.1 of 19 September 2003) :ار
2 \ن و رو:#$ 2IS 2":- F@ s راM:زا+ "@ 2راه @ا
(FSC.GAL/63/03/Rev.2/Corr.1 of 19 September 2003)
$- وj]X F$درات ا. ول7 F@ s راM:زا+ "@ 2راه @ا
(FSC.GAL/4/03/Rev.2/Corr.1 of 19 September 2003) :;07
\نj]X ﮥ$ زاد اQX وj:9 F@ s راM:زا+ "@ 2راه @ا
(FSC.GAL/4/03/Rev.3/Corr.1 of 19 September :;07و
(2003)
ه و،دا7 از @ @دن2 @ا#$ SوC F@ s راM:زا+ "@ 2راه @ا
ۀ
تp( اFSC.GAL/26/03/Rev.2/Corr.1 of 1 :;07 وj]X F$ا
> ا
October 2003)
نs$X وﮥC ; در07 وj]X ﮥ$ اF@ s راM:زا+ "@ 2راه @ا
(FSC.GAL/79/03/Rev.1of : (DD&)مg و ادX 3$ g ،حJ
30 September (2003)
و2 \ورs F7 @د#C ZI" 2" دو٢٠٠٠ رخl @ F7 , ا7H9 M@L ! ا هZXp@
M6 F7 ا9 # د وh'9 2$ s ا9 # ;07 وj]X ﮥ$ اZ ول7 g ا'ر
DE@ درFS در.ت زدk #@ را, ? ا2 از در:@ زد و در دورۀf$ را2در
٢٠٠[ # ٢ رخl FSC.DEC3/04 و٢٠٠٣ 2p ٢٣ رخl FSC.DEC/7/03 -1
٢٠٠[ ١٧ رخl FSC.DEC/5/04 -2
٢٠٠[ ٢[ رخl FSC.DEC/8/04 -3
، OSCE, 2003,p. 137. F@ دF: ا.;07 ; وF$ اF@ s راM:زا+ "@ # آب د-4
http:www.osce.org//publications/fsc/2003/12/106121_29 en.pdf
210
!SCا Pع ا$ﮥ j]Xو ;07در ,:-ه OSCE 2در را@_ ,S @ Fدر"
دا @ ، FX MXاس ا OSCE F@ ,6J.از Zداد 9 Zدر 6ﮥ ا ;7 ,د Zو
اره 2ا F$را 7 ,9ول و ادار Zدا@ ،@ Fا7 2ه Dو @+ف Xا ; F$و
;07ز Fز@ ، 2ا7 2ول 6ات 'ر Zهp 2زم % $ 9 !89ر و ور
ه F- #Lg 2د و Mد .Iدر ل @ 9 ,- !9 OSCE ٢٠٠٢ا #$% 2دن
اهاف Z7Hاز JC f+ن M%هoه~ FSC ?9و را 2داC #و Sه#E' 2
1
اSد .
W/دو %l5,ات ا &,%Kط اVBره" ا` و 5ت
,رف روو ا@ .8B
درBدا ,ا@>ر '- iا-Fه 3P9 FSCارد F7ا7 Xول ا$ﮥ OSCE
» : F0را F@ sار "ت :رف ) 2 .«(٢٠٠٣ا اpل دو # Fدا .,از
>_ف د ,در _8ﮥ OSCEدارا8 2ار @(رگ و Mو ("S9ات # Bزاد )د 8Lدر
` 2رو (f@ 2و اBر @ا 2وان 7دن \" ،زا @ F"7دن ا ا F@ F$ا ,و ?ز'7 ,ره@( 2ن اSد # _Xد و هmن Iا #دو ,ه !" 2ۀ @ZL
@ +Eا> Fدا ا ("S9ات @ ,و Zه9 2ور ,و 7 ,ر @] .از +ف د IاBر
F7 ,-ا @ﮥ F>uJXدر 2Lا$ﮥ j]Xو " ;07ت را از j:9
ا #ا$ﮥ j]Xو X ;07رج @ FXد @) C ،ود> Fا # >6را در @رۀ ,S
اره 2ا F$زاد داراء @د(l .رخ ٢٠٠٣ر " #E' 2را "'Cد د .ا "9
>(م داو F$+اا اSد د F7در 70ت \ن دو" ZI" 2ا @ اس Xا,
ن #>E9 2">7و @ #ا #$$را @ا 2وان دن و , ,Sار ه2
"ت :رف ،اد ا]Sر Fو و Mا]Sر ! Fه 2ا F$ز ،#ها #و @ 2و هmن
ا$ﮥ j]Xو ! ،;07ه% 2ۀ ا F$و و'@) Mل (ا Mه( ،را "7و ه2
ز #را در. ,-
@ود> ; ٢٠٠٣ Fع 2از 99ت ه>ر20 9 F7 #9J>' M6 8 F@ 2
P ; @ MLع دا # #8$9 #$Xد Z FX ،ا ،,ا از +ف @7 #`:رن
3
ًا رد ا8د Lار F-ا.,
,Eا ز Fرا @ا9 2دﮥ $:ت pز % #زد\ !" ً8@_ .ن @ا«,-]» 2
در 7ول ا 6 ً89 F$ا@ MLد Zو \"! ود .دوم @ ،درBدا ,ا>8 Fار ا F$ا>@ Fا2
\ F@ pن ااز Zا @ F7 2اره" 2ت و اد ]ZS
9 .8ور>@ #ر وً : » ،
_@ ,8دا @ ،(...) @ Fاس ;7ه @ 2ا #$$از @ @د ) « Zه! ,9
Cو Sا #اSد Zدر ,از اره !B 2دور ف ،( FXا ار9ط ا#7
@%P Fت 9ور #دارد 4 .م M> F]Y ،ا.ل OSCEدر @رۀ ا8ل ا$ﮥ :رف
و ا j]X F$و ، ;07زا از Pع %م 9و" hت @ا 2ا F$و ! ه2
ا: F$رف ااف > @ Heinz Vetschera .ار t0 ; F@ Zاز د ,دادً. Z Z
@ن دا Fا » :,ه! S F@ #7ﮥ '> F7 ،@ #7ا @ Fدو" از Zه 9ا$ﮥ
زاد ا @' Fن '@ i' gل \">B6J @@ Fت ! #LهX 2ص اF$
@. "\ Fدر 'د]@ ،وش @ ،و ا @@ ود ,ه #L 2اSم در@ F7
' » ) FSC.DEC/15/02 of 20 November 2002 -1رۀ 7رس در @رۀ .(«!SC DE@ f_9
FSC.DOC/1/03 of 19 November 2003. French-Dutch proposals: FSC.DEL/568/02 October 2002 and : -2
FSC.DEL/568/02/Rev.1 of 12 November 2002.
t0» :Heinz Vetschera -3از د ,داد OSCE – Z Zدر را@__X @ Fات ا F7 ,از F6ء ار ه" 2ت و اد ا]SرF
@ا 2ا]دۀ ا$ﮥ :رف زاد و اBر @ا 2وان دن ا ا F$در 6ﮥ 7 :OSCE# B-# :@ ،«OSCEول ا F$و
%Pت ,Sدر"Victor-Yves Ghebali and Daniel Warner (eds), Geneva, HEI/PSIO, 2005, pp.142-151 ،
Ibid.,p. 146 -4
211
Xار@ 2ا 2ا$ﮥ ن Cا '9 # "\ ،ا @ Fد Iدو" OSCE `% 2ارل دار 9
1
@+ف دن \ا . M9
"8KBBXا8Xت ا" اJد ا',د و ا%K
در ا F6دورد » ?9 OSCE 2(7و در @رۀ »اLا ت @ا 2اSد ا%د و ا ,
lرح @ «١٩٩٩ن Zا .,ا 9» ; ?9دﮥ " $: #ت F7 (GEMI) «# Bدر
[ Z M>9 ،Z tY9 ١٩٩ا.,
8Kو Bدر رۀ ا8Xت ا" اJد ا',د و ا%K
ا در ل 9 ١٩٩٠ن Zو @ً:ا در " ١٩٩[ ،١٩٩٢ 2و Z S9 ١٩٩٩ا.,
2Lو #> ً8از":9 # 9 9 F-'Cات '@ OSCE # B-#ر ود.
ا ; F$$از اLا ت #]$Eرا F7در@ۀ » Fه "9 «2(7 2ا # B ,در
ارو ، Cارا Fuارد F@ f@_ 3.اهاف Xص \" اLا ت \ا @ا 2اSد ا%د و ا ,
ان @"0 Fر I7ر 2وپ @7 2دI7 .ر' # Fm\ ?9 ,E 2د @ F7م
» $:ت @ #ا Lت @ا 2اSد ا%د و ا «,د 9 # Zا' F] #: .د F7اLا ت
اSد ا%د و ا @ ,ا 2ن $: !Bت # Bز Fز . 2د\ Mن ا ا]9 9 ,ه!
@ا 2ا /29د #$ # B 7و # B .8 #@ DCدو ,را ا(-ا Dداد .از ; f+
»9دﮥ «# B , $: Fدو"I" 2ۀ $: ،OSCEت Z%را F@ sاازL) Zرت
@'X ،(2ر )J>'9ت( و \ زش وه ،3$ 2ا F$و و Z% Mو هmن JCن ا8ار
@ا 0 2ا F$و ! ه را \>را #ز+ 4 .ر>\ F@ Lachowski ?9 Fن ارZ Z
ا ،,ا F>9 $: y7در ا اا\ت 9د' Fد ،در FHاز $ﮥ $:ت -ق ا:د2 Z
@'ر J% 5 .,-و @ Zا $: ،ت @ در @رۀ HIJCار 2د #%-و @دﮥ @ # Bاس
I7ر 2ه> Fدر ل ١٩٨٠در ز ن M$ع @ Z 2ا@ 2L» ،ا( 2اره#
رف !89 «# Bدد :دو" @ ZI" 2رف د #%-ا از ل Hﮥ #و (
ارLم @دﮥ ا در ل \ Zو دو ل @ :از ل \ ،Zو hCل @ c8:9 Fدو ل Hﮥ #
(ارش ده 6 .هد @ jهف ا@ #ز F @ # B 2":- «F !89» ،2Iر(2
9 @ ( Zد ،ZXp@ 7 . Fدو"S ZI" 2ر ا # B 2":- F7ا #$.را )B
8
@ Fه FYا @ (Fدر Bدا(@ ,ر #و و Mدر اXر دا. B F
2
آIر 2دو #ار9ط #د @» FاLا ت اSد ا%د و ا @ ,اس ]:@ ،«Iرۀ د،I
»اLا ت اSد ا%د و ا ,ا>ل Y9 @ !8 2"9 j$Eت @ # Bهف از Zدادن
@@ , >6 Fا .M@8 .8 c ]9 2ا I7ر 2":- ?9 2ذ Z 3'9 Mا:,
Ibid.,p. 148 -1
-2و ،Annex to FSC.JOUR/275 of 16 November 1999. :و > #از ه 2و ,:داد Zۀ l !$"7رخ
) 1986دوران ~ د( @ Fر ود@ .اg 2ر و Bااز #$$9 2رو 2L 2و ً]_ ،ا F:د @:F
،Lachowskis book(op.cit) and Henning Spiess.و lرخ jL ،fL9» :١٩٩٩و دور«:OSCE # B-# :ُ@ ،
7ول ا F$و %Pت ,SدرVictor Yves Ghebali and Daniel Warner (eds.) Geneva, .2
HEI/PSIO, 2005,pp.-65-107
Spies, op.cit.p.79. -3
Viana Document 1999: Section I -4
Lachowski, op.cit.p.47 -5
Viana Document 1999: Section II. -6
Ibid: Section VII. -7
Ibid: SectionV. -8
212
Bرت # B 2":-در Xد M؛ LJت و دار از ICه 2دوران 3$.؛ 9دﮥ @ "9LJ
@ وه 3$ 2در 9م _ح؛ 9ت و \ زش '# B i؛ @H D Fا
ا$ﮥ I7 1.ر M>' # 2ا ,از @ ,Sان »اLا ت @ا 2اSد ا%د و ا «,
f_9 F7ا\ #6ن @ >م »7ه@ _X Dا 2و%g ,:- ,6Pد # B 2و وC sL
# B ,:+ @ _Xو @رت داو F$+از #@( f+داره @ا+@ 2ف X
Iا" # B ,:- 2اار I7 2.ر 2ا% Xرت از ود » XاLا ت @ا 2اSد
ا%د و ا «,ا .,ا I7ر ?$E 2از »اLا @ ,ا 2اSد ا%د و ا ,و 7ول اF$
،زا @HIJC 2pار 2و @ا Zااز # B 2":- 2از ظ و ,Lود ,و. sP
» 0اLا ت @ا 2اSد ا%د و ا «,ها # ,ده '@ :از ; (@ ,:-رگ # Bا2
رد اJ+ع ده '@) #از [٠ه(ار @ز (#I6 ;9 ٩٠٠در @ Fل #89ا >ن HC
'@ ،از M@L # B ,:- DاJ+ع ده F7) #در \ن @ ١٣ا [٠ #ه(ار @ز @
٣٠٠ا ;9 ٩٠٠ #ر@ M 2ا( در @ ; ل @ #89ا Zاا Z F6ا و @' از
M@L # B ,:- FاJ+ع ده ١٣ @) #ه(ار @ز ;9 ٣٠٠ر@ (2ه( ن در %ل
3
#89ااء Zا.
ا "0ر آIر,K/ ،2ول ا` ،ا',د و ا8Xات ا" اJد ا @ (CSBMs) %Kاز f+
Bرت D]9 ،و ارز@ #در Xد 6ﮥ M%رد L f9ار "\ 4 .در » 9ارو Cو
هmن در \@" 2@ 2و 2`-هاS #ور M@Lااء « 5 .در 9» F>6م ارو«C
6 p:ﮥ Z FXا F7 ,از ا 9 ;J9اورال وC ,:ا >+ ،ح »\@"2@ 2
ً
6
و 2`-هاS #ور« @ '7ره Z !" 2ه' Fزع Z #L@ F-ا .,از ل
[ F@ ١٩٩ا_ف Pع F6ه 2ا> Fدر Sورت !8دو" @ F7 ZI" 2دو"2
gارو #Cو ZI" gهز ا) " hC .XرL ،(F 2\ ,ار دار9 ،
7ن Z' M6ا F>9 $: 7 .,و )هmن CFEو Lارداد ه@ #م (Open Skies
_ ،7 # Fاز 9 89 F7 «OSCE Comminations Network» f+م ,ECه2
8
دو" `% 2را @"! و # M.زد ،ها ,داد.' Z
Ibid: Section IV. -1
OSCE – Ibid: Section III. -2هmن در@رۀ »اLا ت k !>9ت @اp6 2ت @ا" «28_ 2را 9و د )ا@ Fرت
داو.(FSC/2/96 of 26 November 1993) .(F$+
Ibid: Section VIII. -3
M@L ،Ibid: Section VI (observation) and Section IX (inspection and evaluation). -4د \ور ,آF
Bرت هmن @I7 Fر !8 '>7» 2اLا ت @ا 2اSد ا%د و ا f$:9 «,دارد.
f_9 ،Ibid: Annex I. -5اLا ت @ط @HIJC Fار 2د6 ?9 #%-ﮥ » f_9اLا ت @ا 2اSد ا%د و ا + ،«,ر> Fدر
،Z :9 Annex Iود 'د.
P Annex I -6ﮥ اول 2@ 2"@\ F@ F> 9 :7 # Lو 2`-هاS #ورت ارو Cار9ط 7 #د» ،ا Lت @ا 2اSد ا%د
و ا «,در 9 ,Lم # B 2":-دو" F7 ZI" 2در \ SاSم F7 .X ، f_9 M@L ،@ #ا ":-ا ,در
ارو Cرا kYزد.
P Annex V -7ﮥ \ !SCن !"-و در #7را # t>:زد F f_9» F7ه» 2اLا ت @ا 2اSد ا%د و ا «,در را@_@ F
F6هS 2ورت !8دو" F7 ZI" 2در FPاول ' Z QEا و @ دو" g 2ارو ZI" g #Cه 6ا،
pدر»$ت ارز@ Z\ «F f_9 #رد @ Lار «.
اً 6
\ -8ذرSCن(gL ،ن و 9آن و هmن اورا ،Holy sse ،آ و ن ر %رت از دو" #ا آ 9 Fهز @ Fا >F
و Z' M.ا.
213
8ول 5Cرم 8K %'B :وZ Bرخ ١٩٩٩در رۀ »ا8Xات ا" اJد ا',د و ا«%K
»ا8Xات ا" اJد ا %Kو ا',د« m>1
Bع ا8Xات ا" اJد ا',د و ا%K
$:ت @ ر اLا ت @ا 2اSد ا%د و
9 (1دﮥ $:ت در @رۀ و ه# B 2
ا ,
در _ح '@ j$Eل ا g /
_: 3دل \ن.
F@ F>9 $: (2و Mو ا$ﮥ f$:9 Z%
#د.
$: (3ت در@رۀ JCن ا8ار ! ه2
%ۀ ا F$و ("S9ات.
!89 (4ﮥ JC # B ,:-ن .Z
(5اJ+ع # B 2":- #$Lا>@ F
6 ,7ا@ ٩٠٠٠ MLز ٢w٠
;9رو@ w٠٠ #و$ﮥ #I
ها@ FEC9 ٢w٠ #ا # Zا-
)و #Lدر ; Xر !B9 2@ !89
' 6ا MLدو ا (g /
اLا ت @ا 2اSد ا%د و ا @ ,ر
(1دار !Bاز ZICه 2ها #دوران
@Eات
6) ،3$.ا MLدر ت hCل >ر(
@ (2ﮥ "9و ه>ر# B 2
H D F@ (3ا ااع ! ه2
ا F$و ("S9ات.
(4ا # B 2":- ,Lا>,7 @ F
6ا ١٣ MLه(ار @ز ;9 ٢w٠
ر@ w٠٠ 2و$ﮥ #Iها#
F@ FEC9 ٢w٠را Zاا' FXد.
و %@ ,Lود ن HIJCار 2و @ا Zااز2
»اLا ت @ا 2اSد ا%د و ا «,ود
' # B 2":- #886د.
@ ,Sان »اLا ت @ا 2اSد ا%د و
(> (1م @ا' 2ور Zو ه>ر@ 2
ا 7 2" (> ) «,ه(_X D
درBدا% g # B 2":- ,د.2
(2ه>ر 2در و6 ,Lادث @ _X C
.# B ,.X
#@( (3داو F+دار ه @ا+@ 2ف
7دن Iا" در @رۀ .# B 2":-
214
V+دﮥ
&B5ت H- @ .(GEMI) &^Bن \ن در اول ر 2ل @ GEMI ١٩٩wا2
9دﮥ $:ت Xا Z Fو @ درBدا6 ,ﮥ f_9ا\ #Lن @8 Fﮥ و 2L
1 . 29 sا Lن دو" ZI" 2در OSCEرا j$Nزد "9 F Fp 9در
@رۀ ا F$و ("S9ات :رف Z%و "! MC ،وه: 3$ 2رف و Xر ه2
ه+) #ر> Fدر و @ا9 2دﮥ ﮥ $:ت درج ا $: (,ت F>$@ ، F"9در @رۀ $9ت @ $: ( 2ت ارا FuدارJ% .و\ @ Zن ا 2Lدر 6 9ﮥ
OSCEو در هﮥ "ن ) f_9 M@Lو از X@ #6J. 0ردار ( .ا
ا ،F$و Mو ("S9ات و # B MCدو" ZI" 2در Lارداد ا > # 2و
و هmن \ن وه #را F7در ز ه\ ZI" g 2ن Lار داد 8ا ,9
DCدارد @ F>9 $: .اس 9 GEMIدI Fدد8 F@ ،ﮥ 2Lو اSب ا$@ c9
Fرا @ :ا 2وه 2ز :9 #اد \" در _: FL- 3دل \ن و @ا 2وه 2د Iدر
_: >' 3دل @ @- .ق "! د @ Iا دو 2Lا اF@ f@_ GEMI F7 ,
Cرااف ) (١ا? ر]X tد \ن ا F7رد و X #_@ ،,رد 7ول Lار
د .و( ; #ء yق OSCEا ا? #.Xرا @ا 2وC ,6Pرااف )(٧.٢
@ر \ #ورد و ً:+در $ت @ Fpر f_9 #رد ارز@L #ار د.
ا:ار 8,ار" > Eا%K
@ OSCEهف دوﮥ در ا ١٩٧w Z S9 M:ه ،#>$دو" #7 f@ 2را f'9
د 9 Zروا@? # B-#>$د7ا ;9را اSد ،روا@_@ F7 #اL ,76 2ن86 ،ق
@' 2و Lن @' @ 2ا #$$در Y9ت # Bز Fز ، 2در ل [ ١٩٩در F
اا در@رۀ Fه # B-# 2ا 9 ,و د 2 .ا@(ار F7 2در اول رH- ١٩٩w 2
د #> ،از @ 9 Fدورد ه8 2را #9ز ن ا ,و ه>ر 2در ارو'@ Cر ود.
در H F. 2$"Cا @ ا.ل ،رم و ":9ات OSCE #$Lا درا F$$ ; M:از
ا@>رات ار 2را : D>'Cا M.هC) #Iرااف (w؛ 9 ]Xا# B 2
F@ cزه 2ا - #د 2و دC) #: Fراف (١٢؛ رد دن ]9ق #$+در 6ﮥ
C) OSCEراف (١٣؛ و %م ا8ار وه 3$ 2در ; iXدوI" ,ۀ د@ Iون
@ ا\ ,8-زاداﮥ '7ر (@ن )Cرااف [J% .(١و @ Zا در ا7H M:ر 6و 2دP Z
9ور(م ( )Cراف ( .و #ارزش ه Z FP 2وا #:Lدر @ 2"'Eه]! و ه'! ود
دارد .ا>6م \" F@ F7ز ن »7ول د7ا ;9وه «3$ 2اXص داد Z Zا ،در ;
6ﮥ 2"6J.دو #ا . ,$Xدرا M:ز ن »7ول د7ا ;9وه2
3
F7 «3$در ه ز ن @ ا 28_ #$$ه ارد hC @ ،ن اار :
6+ق 8Xرت د/ا8X &BBX & W%+رت :&^Bا درا M:دو"I" 2ۀ OSCEرا ":زد 9ا+ن ده F7ه Fو ,Lادارات tY9ۀ "\ #Lاز
,Lد7اX@ ;9دار ا ،,هات klرا @ Fاردو B F ،2ن و وه2
ا #ن .در د Zو7ول را @C) # ]6 "\ 2pرااف .(٢١ا ا\ #ن
در ا Sا ا@ F7 ,د اردو @ از ظ g #وا@ Fو @_ف @د Zو @
)Cرااف .(٢٣
FSC/5/96 of 28 November 1994 :GEMI -1
-2در ا"0 M- M:رم @ ! 9داl ,Cرخ [ ١٩٩را در@دارد.
@ -3اJ]9 2ت @' ا F:د @Victor-Yves Ghebali and Alexander Lambert. The OSCE Code of Conduct on :F
Politico-Military Aspects of Security. Anatomy and Implementation, Leiden/Boston, Martinus Nijhoff, 2005 xxi428p.
215
%B "8K3وه" )\ 9رات و ه8ات BXن % "1ا& :ا درا@ M:> ,]$دو"%S F@ 9 # 7Y9 ZI 2ﮥ Lن @' @ 2ا@ @ F7 #$$
وه 3$ 2در 9م _ح -ه \ ،#9J>'9 ،#ز #و و Mو ("S9ات در ,6
3$.و ~ !76ا ،ا6ام )Cرا ٣[ ،٢٩ 2"-و .(٣wا دراF@ M:
, >6ه #ا $: F7 7 #ت را F@ sا F%Sدر Bم 2>%و در @
F:ا'ر ده )Cرا ٢٩ 2"-و .(٣٠هmن ا درا F7 7 # F_ M:هﮥ
ا-اد # Bا> Fول 8ه F0 ،' FX 2 2در _ L 3ان @
ا-اد %د @ @ ،2>% 2اس Lن #$و @ ا #$$ا@>$% 2Iد ن FX
)Cراا ٣٠ 2"-و .(٣١
ا,ام 9ق "1و =زاد" %Kد" %B 0B3وه" )\ :ا درا M:ا 7 #86 F7ق @' 2در دراوز@ Zر F@ ،' jL # B 2"7ا ]"م F7ا-اد 2>%
( ا9ع ; '7ر ا و ا9ع \" ه! از 9م 86ق X@ #>$ردار ا )Cرااف
ه ٣٠ 2و ً @ .(٣١ء ا درا M:ها # ,ده F7ه دوI" ,ۀ @ OSCE
ا+ن ده @ F7اردو # B F ،و وه 2ا 9 # #ا 86ق @' 2و \زاد2
ا #ا _@L F@ fن @ ا #$$و ":9ات C) OSCEرااف ِ (٣٢ا%ل د Zو از
\ن @Xردار ا و هmن @_ر Xص ا> c$ Fو ا`6ر ا-اد F@ f@_ 2>%
> "]$و ":9ات را86 F@ sق @' 2و \زاد 2ه@ 2د ,8@_ 2دارد )Cرااف .(٢٧
دو"I" 2ۀ ": OSCEا 9در Lا اد @+ﮥ ن 86ق و و|j
@ وه 3$ 2را C) FX t>:رااف (٢٨و هmن @ا0 ,|]6 2
86ق +زا M:ه #L c 2و ادار 2را " ز )Cرااف .(٣٣
9رات ا6,د از %Bوه" )\ 8N9ا %Kدا& :ا دراF7 > !>6 M:ا]دۀ دا #$Xاز وهL ,76 s@9 @ ( 3$ 2ن @ #Lو ( Lن @ ا #$$و
Lن @' @ 2در " ,ا]د Zاز ا وه ه_ر ا%ت د F7در ن
در @ #- 2دو دو ,ا%ت Iد .ا درا"0 M:ر #+را c99 @ #
و !B9ا]دۀ دا #$Xاز ا وه و sPد Zا @ #L !9 ; :,اس Lن
ا ،#ا6ام @L ,76 Fن در ن اا\ت $%ت @ ,8@_9 ،زه @اf_9 2
Lن و ا6ط @ا 2$ 2از F .رن @ Fدم #>$و C) "\ ,>$رااف
.(٣هmن ا درا M:ا]دۀ دا #$Xاز وه را @ 8 Fود 86 Xق
@' 2و ،#>$و@ "\ #Lرت ( \ 3$.و #Lااء ' ،وم Xدم
از ه- ,د 2د #: Fن # sزد )Cرااف .(٣٧
هmن و در @رۀ »اLا ت @ا 2اSد ا%د و ا ،«,ا درا ,-] ( M:و
ا"رات @ا 2رف ،# Bا !" #$X % ; @ Fا #-Pرا :> F.9دو"2
"Iۀ 9 ' ": OSCEدر رف # Bن از 7 # F-.ر @C) Iراف
.(٢٢در %ز ن \" راوادار #زد 9ا+ن ده #C F7و د 7د #%-ا'ن _@F@ f
Lن @ ا @ # #$$ا]د Zاز وه'@ ،3$ 2ل ا]دۀ \" در در" ،F$ 2و
":9ات @+ﮥ ا درا ,8@_ M:دار )Cرااف.(٣w
216
در ا Xل #`:@ ١٩٩wاز دو"@ ZI" 2رت اXر9 2و @ #`:از اLا #9را #
@ 9ﮥ درا M:در ز@ن #$ن و @>ر@د \ن در \ ز" # B 2اJ%ن دF:9 @ .
و ا>'ف ا >$%د ز @ا9 2دﮥ $:ت @رت ( !Bر د ZXp@ .در 2p
F7 ,- !9 FSC ١٩٩٨دو"I" 2ۀ @ OSCEه ل در@رۀ f_9ا
درا( M:ار #را @رت رد )@- M> Fر Fه'@ #'C 2ل د% Zان F7 ،ه],
\" @ط @7 Fول د7ا ;9وه :@ . !89 ( 3$ 2از J6ت 9ور#
زده! @ اpت ۀ ا > ،دو" FSC 2ا F 'Cرا @ 7ه\ Dن @ Fه]% ,ان
,X F.JXو ,E DCرا در @رۀ 9ور(م @\ Fن J%و Zد 1 .هmن M@Lد\ورF7 ,
f_9ا درا "9 F M:در $ت % ,9 Fpان» ' ,ارز@ F@ F>$@ ،«f_9 #دل
2
\ن در ]7ا tه ( #\ 2رد gر و و@رL #ار #د.
"! OSCEدر @ DEوP sع >6ار DE@ 2ا F@ ,ر " در @رۀ »7ول
د7ا ;9وه «3$ 2ود 2":- @ M' F>$@ ،اوCا #]9و @" +زاM:
\ @ #زش tCو @ OSCE . 26 ,Sرت (-ا Zدر ا %Pت M
ا :@ ً.X ،,از @زز @ 2ﮥ ,:-ه> Fدر اب @J6 Fت 9ور #زده!
3
@ا Zاا. FX
=زش :%3
در ل OSCE ١٩٩٨ا F8-د 9در _ F8داب 7و) UNTAES ?9 ,L\ 9 F7 9ادارۀ
M$در ق $ا( 7ول IدB ،رت 4.دو" F@ ZI" 2زود F@ 2اه,
Bرت #C 2":- #$در 70ت ,Sدر ً.E ،2در $6ﮥ ا%ر Sد دورۀ
@ :از در@ #C 2د 5.در ل @ ١٩٩٩اس Cرااف [[ yق ا@- !9 "\ M
OSCE 9در Bرت \ ،#>$ tCزش '@) tCل 0L P .8ق(J tC ،ت و
"\ . !" #$ 0 tC M>'9هmن @ن دا F7ا>'ف د7ا ;9و #>$
وه@ tC 2ون ; 70ت #و #Lا> Fدر \ن tCو|X jد را _@F@ f
ا.ل و L ,76ن ااء . > ،هmن در ا را @ ! FهM8 #`L 2
Pورت ا@ 9 ,ا 8ه86 2ق @' 2را #-J9د@ Zا 2ا6J.ت زا" p ;7زم را
اراC) 7 Fuرااف .([wدر د #u( ٢٠٠١از ا@ 29ا"9 @ F$@8 2
ه 2ا ,' ، #را 2وزان در @Eر OSCE 2"-| 9 ,- !9 ,را @ا2
" #C 2">7 6در دو" @ ZI" 2اس در Xا . F89 ،,ا ',
هmن @(ار$ 2ت Eادارات #$و ز " #" QE 2و _#C 28
را ]رش داد .اSم ,' ،وزان در @Eر ,از را 2داX #ا ,:- 9 ,ه2
@ OSCEط tC FCرا @اس ; (ارش ' !89 # % #' F@ Fp F7 #.Xد،
6
رد gر Lار ده.
FSC.DEC/16/02 of November 2002. -1
9 -2آن Fآ]ا tد Fدر و در " ١٩٩٩ ،١٩٩٧ 2و ٢٠٠٢دا Zا% "\ F.JX) ,رت ا ازFSC.GAL/15/97 of :
)30 September 1997; FSC.GAL/82/99 of 9 July nd FSC.GAL/122/02 of 8 October 2002
-3ا 29ا>@ OSCE ?9 Fا 2""9 @ F$@8 2ا + #ح ر( Z 2ا"0 ,ر هف Z%را Bدارد :از @ @دن
@9 # sور(م ،رز9 P @ Zم ااع ا8ل و %ر و ور ،THB) #L gاد Eر ،ا$ﮥ ;07و ; و،(Zg
ا6J.ت ا6ا\ت #Cو .9kl 26 ,S
PC.DEC/239 of 25 June 1998 -4
-5در @رۀ P F@ ]_ ،tCع F7 #.Xدر ا را@_ @ 3$. ]6 ?9 Fا Z QE #$$ا ,ا F:د(Volume 6, No :
)4, Winter 1999
MC (9).DEC/9 of 4 December 2001, Annual Reports on Police Matters: SEC.DOC/2/02/Rev.2 of December -6
$ ، 2002 and SEC.DOC/2/04/Rev.1 of 11 June 2004.ﮥ 7 ,Eرن tCدر و در ل ٢٠٠٣دا د.
217
در ا Xل ٢٠٠٢دارا OSCE 2'pاز ; وا%P 6ت ا(SPMU) #C #>9
@Xردار .ا وا 6ا7ن از ه' @ `% ,ا'@) #$$ل ; 'ور @ $ر9ﮥ tCدر
رأس( '> F7 MوX F@ L- Lا ,ه 2دو" Z !" 2در را@_ @ Fزه و
HIJCار #C 2اب ه .دا ﮥ QE9 F@ "\ 2":-را 2ارو ،Cز "g 2
# >6و در .رت ا >ن ،ا7د " @ tC 2ا #$$د' Zد SPMU .در Yر"2
:- OSCE j$Eل '@ ,6 0 .E .در Yر" #9$% 2دراز ت F7در
ب ق ارو@ Cا Zاا FXد' Zد SPMU .هmن در 8]Lز و \ ( F 2ف
, Xا .,ا وا@ ; 2 @ 6د @ #9 $:ط @%P Fت ،#Cا@>رات،;E9 ،
$%ت F @ ،هC M9 ،#>7 2وژ Zه Z \ ,@ h ،و >$%د @" @د "د Z Zا.,
8ول %
:!JK3ه" OSCE &)%3
1
96Xز
ار,)Kن :اSد ! tCرن @اp6 @ F$@8 2ت ا_Pار 2در اوان؛ f_9دل
@ #Cا F: 2در> #از ا #6اوان؛ ا? \ (7 F@ ;7ز@ #ا 2اEام tC
از HI f+ار 2در 9ر tرن ،و ،9
7 Mد F@ #ا ,و _:ت ?9
@ن @ا 2ره" 2د ه \ 2ز tC #د ر'7ر ه.j$E 2
=ذرJن+ :ح ر( @ i' 2وزارت دا@ F$Xا @ F@ ;7 2ﮥ \ زش #$ tC
اEام Z؛ ; f_9دل @ #CاF: 2؛ :9ﮥ | #9889 ,-اد Eر از f+
;7ه.#$$9 2
),ن \ :د@ #ا+ ; 2ح #9$%و !89اوLت @اJC 2ن ا6J.ت وزارت دا.F$X
=B% "%
:Xا,)Xن :ارز@ M$9 #%P #>E9 #اEرا.# #9
,:<XنC :وام @ #>7ا 2ا6J.ت ,]7اEرات #Cو |@ #C ,-ا2
2$و sاد Eر؛ اSد ; (7ر@ #ا 2وا:Lت M%؛ اSد ; ! #$
@ا M$9 2وا:Lت #؛ " @E ! ; Xۀ @@ ! #ا89 tC 2ت #؛
ا6J.ت |@ tC ,-ا 2ادار7 Zدن در" و @9 ،F % 2"B #و hد ه#C 2
در F:در Mه\ 2ز ' #و F:9ب #$:9ا7د .#$ tC #
,)+ن :ارز@@ Z F- B 26 tC #د ،و@ #ل @ا Zااز @ 2ﮥ ,S
7 26ن ارو@ Cا (BOMCA) F \ 2ا ا @ f:ا-د.
از),ن \ :زش L #9889 2">E9ل ۀ @ ا #$$و +زا "$:و 2LهF+@ 2
#؛ 89ﮥ ا7د tC #در ) >9اSد ; @7 ,ر@ 2ا:_ 2ت 86ق @'(.
اروK "3ب &XL
89و c$ :%Bو \ زش ا-اد tCاز Lم ا ,$Lا #اد؛ tC F@ ;7در f+
@ا Y 9 FH #ر ,ااX #uد را اSم ده.
/وا F@ ;7 :%+وزرت دا F$Xدر را@_ @ Fد ه c$ 2و اEب@ "'( ،ا 2دو@ر Zز،2
ه>ر ,|]6 ،26 2هان ,S ،و # L sLو ]ت از م ،هoه F @ #Iه 2اF%
ده #و tCاع.
/زوو )در @ S9 :(UNMIKو ("S9دو@رۀ > X cت 7 #Cزوو؛ : #-:ره2
SEC.DOC/2/04/Rev.1 of 11 June 2004 :s -1
218
ق0L و#$X دا2"'X @ F$@8 2 رن @ا2; هE9 ق @' و86 ،#$$ @ ا#>$ tC
.#ا
\ن؛,kl و#@ه6 حJ. و ا#>$ tC تX F:9 از,6 :و7%K%,B ن و,)N
در#$ 0 tC دS@ن؛ ا. درtC ت6J. اF@ #$$; @ ا7 #Iهoه
.(#@ @ن. ) i و @اS و،-C 2"روا
"8 KJK
ق86 ; و9ا7ت دY9 -د @م »دX ادارۀf+ ازOSCE ا_فF@ ١٩٩٨ از ل
ب2'ره7 26 تX F@ ;7 M F7 # هZوژC از2 در رODIHR«2'@
2 در,S 2":- ت70 ن درm هOSCE 1., وف ا، F 2\ ز و8]L
ع @لP ا., اFX ااZ راF@ را26 رتB ت$% ا و ن،Fو8 در
وزان در2ﮥ را$ در., اZ د,-ت @' درL ! زده#ور9 2":تk و, اF@ " ه9» ان% ,9 2 ا29 اZI" 2" دو،٢٠٠٣ در ل,E
@ F_@ﮥ را6 ازF7 ، 2"'0 F@ F9 ورتP @ در \نF7 و د9 «٢١ نL در
, »اF$ ا#+ @ \نZوJ% و،Z 7Y9 ، اZ |"ر دF- ور(م و ا! ز ن9
٢٠٠[ در ل.(٣w راافC) , اF- ارL FL« ( رد ا,S ح+ وOSCE 26
#' ?X 0 2 @ @ ح+ اF7 - !9 OSCE وزان،F-. # ده#+
ﮥ89 : ، د# ط9 ار, اDE@ 2> ار6 F@ ً8 "\ از#`:@ F7 ،@ اار
ت وX ، اس،صEر و ور)ا% 2 @ا#6 (اF>\ @ون،, و ا26 ,S
،F- از ا! ز ن,: ، \ن#@7 ور(م و9 از2$ د د؛S( ا2 (ارF 2ﮥ ه>ر:9 نm؛ ه#L g ر و ور% و2L0L ،سJX ا،#L g 2ت ه-
3
. دFX M> ٢٠٠w ل9 @ ح+ اF7 F$- ,L\ در2.#$ 26 تX @
از2$ (7 » ت70 در٢٠٠٣ رن در ل7 ; از07 !9 ; ز ن% در
F@ B) @'لB ت رد%P م9 2 @ا2(7 _ﮥ8 ; 9 FX «'تL
ت8 رن7 . , X ،, رY 2 هF6 F@ #@ ارز2 ] ه2 اازZ( @ا,اX
،F 2\ ،ز8]L) ارد2د7ر7 هj:P , در \" اF7 'ر ه را7 26
2'@ ق86 2ر ه: 2 @ 26 ,S M:زا+ "@ @ (#@ و#L 2Cارو
ا]ذ2 @اZا7اH ) 26ا- 2 "( و ه>ر- ق86 F@ s راD(ا- اF@ رو#)\ه
در @رۀ ن "ت و3. ت$: 2 \ورs 2 ا>'ف ا@(ار @ا، هF -دو@رۀ ا
26 , X ت ! \ زش6J.ن @ اm \" ه.( \ زZg \ن وX ;
Ohrid دل \نF@ نm هOSCE . ز# \ X # Bg وX #>$ @'ل اهاف
,X ااZ را @اWay Forward Document 2003 , Cross-border Cooperation Program
F8_ ع- وF8_ 3_ در#L'@ 2C ارو2'ره7 M% 2" " زF@ 9
4
. #( رOSCCP)
1
-ODIHR.GAL/3/0430 April 2004.:F@ دF:ن اm ه26 # اB- # % عP F@ s را،Alice Hills,
„Consolidating Demcracy. Profissionalism; Democratic Principles and Boder Services“, DCAF Working paper
No. 27, Geneva, July 2002. Available at: http://www.dcaf.ch/_docs/WP27.pdf: Alice Hills, “Boder Control
Services And Security Sector Reform”, DCAF Working paper No 37, Geneva, July 2002, Avialble at:
http://www.dcaf.ch/_docs/WP37.pdfs
2
-MC.DEC/2/204 of 7 December 2004
:F@ دF:ات _]ً ا7اH #$:- ,6 در @رۀ- PC.DEL/474/05/Rev.1 of 20 July 2005.
4
ﮥ @ ﮥS E -OSCCP :SEC.GAL/228/04/Rev.1 of 28 October 2001.
3
219
{ =ن ه%V+ " ه اEت و ا9ا+ "8K3
j$E ت$: ار8 ; وF$$ ; ه لF7 اj$> ZI" 2" دوOSCE ﮥ6 در
تp6 :@ 2y اF@ . @ ه! ; زQE' ًاMpب اP F@ f@_ را# B - #
M") # در (ارهf:9 : ع اF f_9 DE@ در2ت رJ>' \>را,'X صE
( و3. g #P ت$: ) M> # (اره،(Z :9 Mpب اP ت% در ا2رIا
2 ادار,]7 م% هM ۀ ا% ,$% .#89 ل0 ; 2 @ا#م (اره%@ دوام
; ١٩٩٨ در لFSC ت روشJ>' @ اF$@8 2 @ا. @رد2"ا7 @و
ازML Z دو,E .رت @د% % ا ز دوF7 د دS« را ا2ن و د \ورJ%» >(م ا
":9 را ازZI" 2"م دو9 9 داردF]|« و2 در2$ (7 » F+@ Mpب اP
: ,L@ ن2@C 2 @ا9 ، زدs$_ 2 ادار#>E9 2">7 F@ #ن دmن و ه
د ر ت دو#B% @رت اFSC F@ رًا- F7 ر ودB اF+@ ,ً از دوk . @اZ ;7
F@ الM> F@) Z داد3P9 راf:9 ,$% #7 @_رMpب اP ت%م ا% از:@ F]ه
رت. در. :9 ،م هS" ا ا:9 ,L\ 9 F7 را#Eر9 `ء ارل ( و%م ا9
, دو#ا% ( 'دsز9 ( 3_ 0 F@ F7) 2 >ب د\ورFSC tu ر3P9 0 م%
S9 #-Pم اL ; دنFP f+ (م ازN ا٢٠٠١ در ل1. # ارل8
, @ دوFSC tu ر،- اf:9 F@ 2 از د \ور:@ F]"ر ه0 ! @زه3P9 د؛ ا >ب
! و هf_9 تJ>' و2@C از,: ، دوام >ت,$% 9 Z! دL !8 س9 F+@
2
. د2 را از وM6 Z; و را7 2ز > @ا
3
دﮥ تV+ وBG &ه8Lار: " ه ا0G @ب ا5 :!1L ول8
M: ت در @رۀ درا$:
دﮥ9
(FSC.DEC/4/98 of 8 July 1998)
(SC.Journal 94 # B ت$: #" ﮥ9
of 3 December 1994, FSC.DEC/7/95
of 8 March 1995 and FSC.DEC/22/95
of 15 December 1995).
# ز2 هF@ s راDC ر ﮥFSC.DEC/7/04 of 24 November
2004).
The
Previous
FSC.DEC/14/97/Corr. Of 3 December
1997 was abolished.
>ده$% ، ه#C F@ s6 راDC ر ﮥﮥ$ل ا8 اF@ @ط#$ 2"$:زا+
(FSC.DEC/20/95 of 29
رف:
Noveber 1995).
رف: ﮥ$ل ا8 اF@ s ت را$: دﮥ9
ﮥ$ اF@ s راM$ 2 ه, دداF@ f@_
(FSC.DEC/13/97 of 16 July رف:
1
3
MC ا١w
MC ا٣٠
# ٣١
ن٣٠
ن٣٠
-FSC.DEC/10/98 of 25 November 1998
ردارX@ #]$E j| از و،2 از در,: (7 ،OSCE 'ءp (ء دارا، FSC.DEC/10/02 of 10 July 2002. -2
. M 2_ﮥ ر8 , د و ا%د اS ا2ا ت @اL اf_9 "\ درF7 , اZ FX
-FSC.GAL/20/05 of 22 February 2005
220
1997
and
FSC.DEC/8/98 of 4
November 1998).
وj]X ﮥ$ور ا. F@ s ت را$: دﮥ9
وOSCE ۀI" 2'ره7 I دF@ ;07
#89 ﮥH واردات از \" در ن ل
(art.III.F.1 of the SALW Document).
2رI7 ع- ،2رI7 F@ s ت را$: دﮥ9
ﮥ$ اF7 ;07 وj]X ﮥ$ار ا8 و
2" دوiX و درZ QE'9 زاد
#89 ﮥH در ن لOSCE ۀI"
(art.IV.E.I of the اZ Z? و از @ @دP
SALW Decument).
١٩٩٣ c9 وﮥC F@ s راDC ر ﮥﮥ$ا
F@
sرا
ن7
،(FSC.DEC/5/96 of June 1996). 2و7
CWC ZI" 2"م دو9 ٢٠٠٣ در ل
. رc9 F@ را
F@ s راZ7 ود2 هZ و دFp 2"89
(§§ 61-67 and عJ+ اM@L # B 2":67-71 of the Vienna Document on
CSBMs 1999).
س ه و9 2 هF @ F@ s ت را$:
(§§ 36 and 37 of the # B 2ه>ر
Vienna Document on CSBMs 1999).
2اL F@ s راFp # B ت$: دﮥ9
"(ات وS9 وF$ "! ا2 ! ه،2'@
(§§ 9-14 of the ار8 ا2" @اJC نmه
Vienna Document on CSBMs 1999).
و#%- د2ارHIJC F@ s ت را$: ﮥ9
(§ 15 of the Vienna # B @دﮥ
Document on CSBMs 1999).
# زF' 2 ! هF@ s ت را$: دﮥ9
ور. وX درF7 #$ 2( ه# زF7) ر
(art. II.D.I . @>ر ودj]X ; و07 ﮥ$ا
of the SALW Document):
و#$ 2L F@ s ت را$: دﮥ9
j]X ﮥ$درات ا. #C در#$:- M:زا+
#pول د7 "ﮥ اد و9 ،SوC ،;07 و
(art III.F. 2 of the SALW ،F$ا
Document)
و#$ ﮥ$ ار ا,S ت در@رۀ$: دﮥ9
(art. IV.E.2 of the SALW , اSوC
Document)
ن٣٠
ن٣٠
اول
١w
١w
١w
# B و @دﮥ9 از:@ Z F از9 ,Lو
. Z\ ل
رت. B S9 @ ورتP رت. در
رت. ٢٠٠١ ن٣٠ در,E Fد9) د
.(,-
رت د. S9 @ ورتP رت. در
رت. ٢٠٠١ ن٣٠ در,E Fد9)
.(,-
رت د. S9 @ ورتP رت. در
رت. ٢٠٠٢ ن٣٠ در,E Fد9)
.(,-
221
2 @اSوC ; وE9 F@ s ت را$: دﮥ9 رت د. S9 @ ورتP رت. در
(art. IV.E.3 of ;07ﮥ ; و$ اcE9 رت. ٢٠٠٢ ن٣٠ در,E Fد9)
the SALW Document)
.(,-
AIAM «f_9 #@ ارزFp ﮥ$» ت70 ً در9 OSCE # B - # "ات:9 @ 2@C
ارL #ر و @رg رد، ت%P f_9 2 ; ارن ول @ا١٩٩٩ از لF7
ق @رتy " و:9 هf_9 ,:P و# @ر:7 # را ااءZ% دو و|]ﮥAIAM .دI
F>ر+ 1،ت6J.ر \وردن اB F@ F> M6 2'"د @اC "ات( و:9 از2 اF%S ) Fا
# ( FSC ?9 "ات:9 3P9 @ # ا"م دادن2 @اs ازXۀ ا7H و|]ﮥ
2I" @@ . , اه#@ AIAM ( )دو روز( اا\تZ97 @ود ت. #
"ات:9 f_9 !8 @ و,' 2 @اF ً ز9 رAIAM ، ه, ﮥ دو$@ رن7
'دZاX @ #- @ Fm\ در رو. زد% در و را8 ن9 $
'ر و د7 در
هف _ح2 . دد# _حF'L از2ر% 2`- ;م در% ت و ا@ت @رتpا
و2@C م% F@ ت @طJ>' M6 ! هp
ً 6 دا و ا،QE'9 2 @اF>$@ ،Zدات د8 اX
ازF7 «F"ر ه0 2 از »و., ا@ت ا2S Z @رت ز2@C درQ8 وj:P ف+ ازZ !89 ت$: F@ s« را2 در2$ (7 » ?9 ا_فF@ ل0
3
: دادQE'9 راZ% 2 هD از ا2 ان ر, اZ در. ZI" 2"دو
`ول ا,K/ ^مB
,6 ، (ارش دهc9 وﮥC ,-'C F@ s را9 Z دF8- ا, >6 F7 2 @ ا@(ارF_@در را
'رOSCE 2'ره7 م9 . زدE 2و7 ﮥ$ @ اF_@ ان در راM>' @ونF7 ,ر+
ق. FY ا# ز2 ه,L در4 . اZ دc9 راCWC 2و7 ﮥ$ ا١٩٩٣
ن @'لm )و هF 2\ 2'ره7 ,y7ز و ا8]L , دوF F_@ زا در ا را،>
#$$"ات @ ا:9 ( هز ه! ازI د2'ره7 از2اد:9 ت ۀ ا > وp و اFران روF@ ZI" 2" دو،;07 وj]X ﮥ$رف و ا: ﮥ$ل ا8ﮥ ا6 در.رودان ا
# @ (اره# ,اX @ 2@ C F@ ،ن( و @زهزوL(اL ازg) F 2\ 2yا
@ F$ور ا. ,8@_9 عP F7 7 # 2رن د \ور7 از#`:@ # و.ب دارE اf6
F % F@ 5. د# ارL @ رت ردF@ f_9 #@ در ن ارز2'@ ق86 F@ ام6ا
@ ﮥF@ s را،F$ ا اcE9 ;07 وj]X ﮥ$ ر اF@ s را7HاX ا2'ره7
B @ ور. درF7 #ره: F@ رتF@ F; و ا07 وj]X ﮥ$ اDه7 2 @ا#>7
@ "ت# #>7 2 >(م هF7 , د\ورM@L ! ا هZXp@ 6 . F9 ، F-
Z ا]د#>7 M:زا+ ازZI" , دوhC ن7 9 . اZ #L@ ل:- g ( ،رف زاد:
:, اZ 2@ ف ول+ اF@ ١٩٩ از لALAM ?9 F7 #9'"داC از2 و-1
REF.SEC.218/96 of 24 April 1996, REF.SEC/199/97 of 27 March 1997, FSC.AIAM/50/98 of 26 March 1998,
FSC.AIAM/42/99 of 23 March 1999; FSC.AIAM/47/00 of 28 March 2000, FSC.AIAM/53/03/Rev.1/Corr1 of 1
April 2003, FSC.AIAM/41/04 of 6 April 2004 and FSC/AIM/53/05/Rev.1 of 20 April 2005.
# F79 F>ر+ ،س داردL نm( و هS (ا ا+E@) در @ا@ نF79 F7 ،F8@@ ,]E #: \تy از ا#`:@ @ -2
. # , رF@ س راL
Latest CPC „Quarterly Survey“: FSC.GAL/73/05 of 5 July 2005 -3
http://disarmament2.un.org/Treaty , اZ HX ا،Z Z دادQE9 ا هف2 @اF7 M$ #]ﮥ ا. ت از$: ا-4
.7 # Fu ت را ارا$: '@ OSCE "ر هﮥ0 2ﮥ و8 F@ F]. ا، Status.un
Vetschera, „The Fuuture of Politico-Military Dimension- Fro,m Arms Control to Force Control“, : دFB6J -5
op.cit. (forthcoming).
Ibid -6
222
د Zا :او7ا ،روﮥ ]- ،ران رو>9 ،Fن و (LاLن 1.در >9ن Yر,
ارز@ F@ #ا FSر F7د8 ,ار B6J M@Lﮥ ا$ﮥ j]Xو ;07و ا$ﮥ :رف
Jﮥ _X
) اث در 2ه 2دا ١٩٩٢ @ #$Xا j:P @@ (١٩٩٧ #در ار 7دن \ن ً %
@ا 2دم و وه 3$ 2دو@ ,ا 2ار 7دن ن و ]6ا \ F@ "\ ,زش 2
Pوت دار @ .درBدا ,ا ر>رد $ #" #8'9ﮥ را 2وزان در FSC F@ F-.
2
و|] Fداد 9را $- f_9 F@ sﮥ lرخ ٢٠٠wوزان (ارش د 29 Zرا !89دارد.
8ول ه :!,6دو ه" 8B%75ۀ + OSCEهKز ه! 1Kر %ا& را f
%ه" ز %6 &K%و 8B "8K3ار8B
در ل C ١٩٩و79ل IIرا F@ sه' 2ر ١٩٩٧او9وا را s F@ sا]د ،Zار،
ز ،#ه@ M> F@ F7 #زmﮥ ا]+ل ا و 9و ا8ل Pز #و را F@ sاز @
د Iو F7 #$در 'ر ١٩٨٠را@ F@ sدن \ن
ا$ﮥ :رف درج ,- M:9 ،Z
دو"8]L 2ز :ار ن ،ن\ ،ذر@Sن
دو"8]L 2ز :ار ن ،ن\ ،ذر@Sن
دو"(L :F 2\ 2اLن(gL ،ن و دو"(L :F 2\ 2اLن(gL ،ن و
از@>ن
از@>ن
دو" 2د@. :Iن و Iو ،$\ ،دو" 2د@. :Iن و Iو،$\ ،
هوراس ،ن ر.
هوراس ،ن ر.
!,)%ه" ,K/ول ا` ،ا',د و ا8Xات ا" اJد ا(CSBMs) %K
در ا (> "9 F6م »7ه «_X Dو ) @ ,Sان – اLا ت @ا 2اSد @ور و
ا ً % (,
@ Jون Xا Z #L@ ,ا+ 3 .,زاI7 F@ F7 #"$:ر"7 2ول ا ،F$اLا ت
اSد ا%د و ا ,ار9ط ، #در ,6ر Z FX 2ا و ر>رد "\ f_9را در
_ ،#" 3ان @رت در ,و 8 4.،,- B DE@ ,%Lرات @ا 2اSد ا%ر و
ا @ ,ر 9 ً.X ،'>7س ه # B 2و ه>ر@ !" ،2رز در 28@ @ F$g
+ز د ~ د در Y9ت C # Bا' Fد @ 5 .رن @8 Fرات @ا 2اSد @ور و
ا @ ,ر $:ت M@Lد \ور C # B 2":- , F7 ,از زهtY9 2
Zاز ظ @زان ا' F- B F$د .و $: #ت ا #ا> @ Fاس 9دﮥ
pاز 9 f+س دو" F@ ،ZI" 2ا2y
$:ت . Fp # Bرت Iدً : ،
79ن و @ز و هزوI " ،د .ا دو" ها'7 F @ Zر 8]Lز در " ,L
$: Xت د M" #%-اIر .اSم 2@Cو B @ ,8@_9م GEMIدر _3
" #اSم HC #د ،ا'7 Fره F 2\ 2درا را @زه! j:Pدار )@ Fا2y
(LاLن( و @ز و هزو.
FB6J -1دFSC.DEL/536/03 of 17 Deceber 2003, FSC.DEL/75/04 of March 2004 (Belarus), :
FSC.DEL/192/04 and 193/04 of 19 May 2004 (Russian Federation and FSC.DEL/346/04 21 July 2004
( Tajikistan).
MC.DEC/5/04 of December 2004 -2
-3و@ F7 # (> #رت : gل @ # B 2":-ار9ط Iد ،در \gز @ان Jو ) (1992 9 1991اSد Zا.,
@ا F:_ '@ M]9 2د رﮥ Lachowski, op., cit,.pp.90-92
@ -4ا FB6J '@ M]9 2دLachowski, op. Cit.,p.75. :
Spiess, op.cit., p.75. -5
223
!,)%د,را
0
@8 Fﮥ ا@(ار ه 2د F7 OSCE Iدر ا Sرد L M$9ار ! ،,-دراFI "9 M:
2Lا #_E9 F7 2ه را @_ر @ Fن زد .ا8ار #Lgوه3$ 2
) F79در Lس و رو Fدر او 2و ن( C 8رااف [ ١ا درا. M:
ا:ل c gو @ون ZL QE'9در 7وا) 9درل (١٩٩wو m0ن ) ً.Xاز ل
3. L9 (١٩٩٩از Cرااف J% . ٣و@ Zا ا$Xﮥ 9 # Bدر 7زوو در ل
١٩٩٩از +ف رو Fو روﮥ ] @% Fان #_E9از 0ا M.و 8را F7 #9در ا در
ا M:درج ا M@8@ 1 . FX ،در را@_9 @ Fدﮥ $:ت Fpرا F@ sدراM:
@رت . 2@C # %رت F-ا(gL "9 2 .,ان هImه7 #ام (ار #را در ا
ز F"9 Fد Zا ،,در #`:@ F>6از '7ره@ F 2\ 2ا 0 ; 2ل از اراuﮥ
(ارش رودان Zا .و_@ #ر ' QEدر @ ,Lز و هزو $:ت ا Fا2
- ?9را @ز و هز Iو "ر@. ,ن از ل F@ ٢٠٠٢ا +ف F"9
Iدد M$9 ; .د fLا@" 2داد Z Zاز - f+ر ﮥ h jY9 M@L FS ; F@ DC
'د و \ن ا> Fدو"@ Mu F@ '@ ZI" 2ط @9 @ F$@8 Fور(م ا Dدار F@ 9
7ول د7ا ;9وه.3$ 2
'@ :J%,Bت ز و @ورت ا" '/ &B29دن )/ N2ر"(
در 6ﮥ OSCEارو-CاLس و ارو \-Cر "":9 ،ات و >$%ده> F@ F7 #ره 2د#%-
ار9ط #% 0 #از ! ه را # M>'9ده F7ه! #$7و از ظ #L ،,`%
و از ظ ا > Mو 9ا . #$Xدر J>' 2$"Cت رو @ Fا(-ا # Dو @ر @و7ا;9
F7از 6ﮥ (اره !B #و 9دﮥ $:ت @د M>' ،\ #ا7 #J8% #دن F.JX
7ر 2در ا kاLا ت @ا 2و6ت و ادgم رو Iد .از ا ط P Fع F@ Z%ذات Xد
_ح :و6 ,:زۀ L f_9ارداد B @ B S9 ،CFEﮥ و در @رۀ اLا ت @ا2
اSد @ور و ا%د و 9و ا+ #6ح ادgم ۀ >6 OSCEار DE@ 2ا .,
و
زۀ X {%V+ارداد CFE
Lارداد ًB F7 CFEاز +ف 7رن @\ Fن ار' Zد ; Bﮥ @ #Lد Zزا ا
! از $ﮥ wwدوI" ,ۀ "\ ٣٣ "9 OSCEرا @ه! و M.زد'7 .ره> 9 Fهز
,`%ا Lارداد را > M.6د Zا %رت ا از'7 :ره'@ 2ق ارو8_ ;) Cﮥ اروC
F7از kت @' @Xردار ،(,دو") ;@ 2از ظ ا 8_ ; #ﮥ I M@Lا@ #ا2
رو (Fو هmن '7 wر ارو #Cدارا) F-_@ jL 2ا ،$- ،D9ن t ،و \(.
J%و F@ "\ @ Zا(L 2yاLن ); \ ;07 ,Lن در ارو ,:L Cدارد( ه ; از
"ر ,ه ,`% F 2\ f@ 2ا Lارداد را M.6د Zا.
-1راkY9 F@ sات @ا"m0 2ن و 7زوو FB6JدLachowsk, op.cit.pp.92-96 :
@ -2ا M] M$9 ; 2و ا8د 2را F@ sا'" FB6J f_9 2دVictor.Yves Ghebali and Alexander Lambert, The :
OSCE Code of Conduct on Politico-Military, Aspects of Security: op.cit., Part II
224
8Bار8B راCFE اردادX ^مB b' / OSCE ۀ8B%75 "5, دو:!,1ول ه8
وا$ ،وI @ن و. ،Fو8 ، @ز و هزو، ا:() &X1K "3ارو
. و ا9p ، :W%, "5,دو
، ن،$- ،D9 ا:(w) # ت% را ا#-_@ F>'ره7 #C @_ف ارو2'ره7
.\ وt
. ، ' ،(Holy See) # # ه،سL ، اورا:(٧) #C اروI د2'ره7
.ن و از@>ن79 ،>ن9 ،(نgL :([) B% "%=
ا `ءF@ وM>9 «CFE اردادL و9 2 @اF 8- از ا@(ار » ا2 ح١٩٩٩ در
F7 `% g 2" دو2 روF@ در \ن, دروازۀF7 ، 'دH- 2L ا#6 در.ر
، دار,:L اورال2 هZ7 س وL @ @ ا#> از ظC ن در ارو2ز ه
g #$X OSCE ۀI" 2"م دو9 F@ CFE مB ,: و#$:- ? در ا. اهX @ز
g 3$ 2ً @ وه9ورP ن#%- د2 ! هF7 ;07 2" دو. B F@ >
ن و،$- ،D9 دار ) اF>9 و د
ه#%- د2رهX @ '@ دار وF>9 ل:#8:9 - B @ در,E . Z زg از دو ظ#I@ واF7 اB اF@ (t
2 @ا#$ S 2 هj8 :9 .ورت \ن ودP Z دو@ر2ل ز:- وﮥC در هp
ً : F7
2 وهM: اt>% ,-| ،, اZ FX ودCFE اردادL ,9 F> اF$ ا2رI7
F"9 CFE مB ?9 F7 #]$E 2هSوC ًk .,X اهX @ان ود,L را در و#%-د
. داردZ هاX @ را#%- د2(7 g 2 ! ه2ورP .% X ن% ،, اZ
از#`:@ \ن#886 f_9 ازF7 F رو., اZ' ZدC M% هز در9 CFE و ۀ9 اردادL
و \ۀ#$:- ,: و#9k #@ اتko9 ول7 وX ود#:) ر داردB را ا#P وا2]د ه
Z دjY9 ا|"رZ در ا @ر،(19 ;@ @ ح#L 2 ه, ود39 ً.X ،9
.,ا
Fن و روL(اL ،ا7 او،Fف رو+ " از9 Z F$- 2L ا،(٢٠٠w (انX) هز9
درF> ا#: F! د9 2 @ 2L از ا#@g c ا., اZ رc9 F@ ]
ا، ورز# ا@ء، F- ٢٠٠٠ # ٢[ £ @ر# ;J9 ا2ﮥ را$ درtرا$CFE) CFE ح2 ه, @ وF رو,8- اF@ را#@g 2'ر ه7 c9 !9
از# رو3$ 2وج و هX وDه7 F@ s ال را# "ات ا(ا:9 f_9 F@ ( وZ و9
ارداد ودL @ اس \نF7 د راX # B M > وF>6 د ر2 . و ن2او
"ات:9 م9 F@ وZرت داد. ارداد وL \ن2 ه,ز ها @ ود8]L در ل، @دZ
را7HاX اM 7 f_9 CFE c ا3P وا,y7 ا3 ., اZ د2دار-ال و
را#I@ وا0 F رو# و.ارداد اL \نc9 ," درDC F@ اH مL 2 @ا#+
ﮥ$ درF7 2 او-Fن و رو-F رو2 هF 8- اF7 \>'ر اال. رد
@ را#L ,]$> ب ه عS و اZ @دF دو,.X 2 ا داراZ \ ,@ ال
f:9 F@ :I ا وE #L g راF_@ را0 F رو. # # 'ر7 ,داBدر
Hans-Joachim Schmidt, „The Uncertain Future of CFE Between Isatanbul : دFB6J '@ تJ]9 2 @ا-1
Commitments and NATO-Enlargment“, The Politico-Military Dimension of the OSCE: Arms Control and
Conflict Management Issues, Victor – Yves Ghebali and Daniel Warner ( eds .), Geneva, HEI/PSIO, 2005,
pp.155-156
§51 if M-NAC-1 (2000) 052 of 24 May 2000 (Final Communique of راافC : دFB6J -2
,9 > ت ۀ اp'"د اC ! @ اس9 ا، the Florence Ministerial Meeting of the North Atlantic Council).
Schmidt, op.cit,, p.154 : دFB6J .,- رت. Jesse Helms ر9 'ر.,ف ا: اگC در2002 21 ۀ8: ﮥ ان$ در١w § ح ه در2" @ ودF رو2@C @ 9 -3
225
?9 F>ر+ Z ا @د,@ @ ﮥ اS 1 . C ارو, اs] F@ F"@ اF@ c9 Xاا
، اءp ا#% ! هز ه9 CFE F"7 اردادL» ،, اZ @ن, !X\ tه
#" ود6 از#`:@ ز ن% و در, اZ ا `ء١٩٩٩ ح ۀJ.ارداد اL F>@ود
; F7 , ا# "] F@ F]Y ا.ددI ت%` ا% 2"م دو9 ف+ \ن از#$ F@ F>\ ازML از اد \ن#`:@ وZ #L@ 2 هز ه! ر9 Z 2
\ن,L وF> اF"7 اردادL
@ اF$g 2 @اZ ر9 #8_ 2 هD( م9 2. اF- ارL f_9 ض:@ ،@ c9
\ F> ا3 . c g # از ظ، # ( "\ اران-+ F>ر+ ،,@ @
Zاه @د راX درL , اZ F- B ٢٠٠ # Z 2 @اF7 CFE # \ۀ @رt]ا7
ب7 زا ا،, اZ داJ
ً L t]ا7 ا:! ) B @ ، اا اغZز
.(, اZ F9 ا:@
(CSBMs) %Kد ور و اJات ا" ا8X{ ا%X8+ ر& و
ف+ ; از. راB S9 بS ا، ۀ \ن,@k 2 \ورد ه, @ود د، و2L
. B@ F"7 # «بX 2`-» حJ_. اF@ در ; @هﮥCSBMs >ﮥ,"- @ان,L @ – در وf_9 M@L # «@ 2`-» ; ? در اF7 CSBMs 2ورت @اP
ن7 9 # و، B@ 3P وا#$7 و# % ز د+ از ظF> @ود., اF- D(ا-ً ا9
ً.E F> هCSBMs \ن،,- ر7H9 ( J
ً L F>ر+ ، @\نZوJ% ., اZ' ZدC M% در
،Iف د+ از. اZ #L@ Zً @ون ا]د89 ، اZ 2(ح ر+ _X Dه7 تp6 2@ا
ﮥ- ا! ز ن،ور(م9 ،# @ او2 ه#9k #@) # ا2 هD0 از2ر
و2L F9 j_% ( درZg وOSCE زۀ6 رج ازX در# ا2" ه9 ،2'ر7ا2 @اF ، ود اردB f-ا9 ،B S9 وﮥC ; ح+ @ F_@ در را#$:- ,6 در.ار ارL
، شI@ ش از \نX ~ح \هJ_. اF@ #6 F> ا@(اره2 @اF دل و: 2ا@(ار ه
4
. (Open Skies) شC ح @ونJ_. اF@ 2ارداد هL وCFE .E
#'E@ «M% M% 2وام @اC» اشF @ ، دtY9 ١٩٩٢ در لFSC #L و,886 در
#$$ @ ا2 ر2"L ,9 ZI" 2 ه, دو2 ه,]$> «2 »ها زF@ sرا را
، ت$: دﮥ9 F@ F>"\ صE@ ،C در اروCSBM ح وJ s$X ،F$ول ا7 F@ @ط
2 ا#" 2 ه2L (م ح$ FY ا5 ., در@ دا،دI f$:9 ول و اازۀ و7
س8 \ن$@ 2"ر: +E@) وOpen Skies ادادL ، و#>م ا6 اF7 F د2 زE تJ>' ) #$. ا#>E9 Mp از دB-. . را در@داردCFE اردادL (DS
(#- اf_9 j$E 2 هZز6 وj$E ,`% @ # و#L # ا(ا2"L از2ا
; در @ا@ \ن07 2'ره7 زا، > g , رY ; «2 »ها زF7 ,@k
2ر7 ت70» # و6 .اض د% ن ا#%- د2 ! ه,kl j:P ﮥ6 س از9 @@
S9 2 را @اFSC «M% M% 2 @اF @» F7 2) ١٩٩ رخ دl «F$ول ا7 2@ا
MC (12) JOUR/2 Annex 9 of 7 : دFB6J F-. درOSCE وزان2ﮥ را$ درF ﮥ روJ:9 F @_ر-1
December 2004
Schmidt, op, cit,.p.153 -2
Ibid..pp. 166-172 -3
2 و ا@(ار هOSCE F@ F+@ ﮥ$ول ا7 وCFE 2L ول7 ,6 2„ @اOpen Skies 1992“ حJ_. اF@ اردادL -4
Ernst Britting; „The Concept of Open Skies Treaty and ist Potential : دFB6J '@ M]9 2 @ا. 3'9 CSMBs
fort he Support of Verification Regimes“; The Politico-Military Dimension of the OSCE: Arms Control and
Conflict Management Issues: Victor-Yves Ghebali and Daniel Warner (eds.), Geneva, HEI/PSIO, 2005, pp.189229
Hesinki Decisions 1992: § 12 of Chapter V and item 1 of the „Program for Immediate Action“. -5
Lachowski,op.cit.,pp.35-38: دFB6J 2ع ها زP F@ s @' راM]9 2 @ا- 6
226
, ﮥ ا8 @ اس9 دS9 FSC #>م ]ر6? ا9 « را2ح »ها ز+ ( #
و#L "ات:9 و,]$> 2@C ازF7 F$ول >! ا7» 2 @ا2رX ; F(S9 M@Lg
`% ZI" 2" \ هﮥ دوF> ا,داB @ون در،د ددSردار @ اX@ #
2ر7 ت70 Open Skies 2ارداد هL وCFE @ ZوJ% 1.X ۀ \ن و7 ا `ء
#" ن @ﮥm و ه، FX M رX در ا#-P ا.% از2 رF7 داردB
( و درCFE-1A) Cرف در ارو: 3$ 2 وهMC تL F@ sات را7اH » در @رۀ١٩٩٢
M: و دراGEMI 2L ،hو9 م% ل. ا،رف: ﮥ$ل ا8ل ا. اOSCE @ F_@را
@ 9 F-P« ا2ﮥ »ها ز8 F@ F$ول ا7 ر ا@(ارX ح+ . دZS در \ن
را# هZ »راF7 زم اp رX ا،,886 در., اZ FE رHC 9 '@ ?اس ا
2و9 ات و @ اس7اH f+ از،د ا>'ف \ن ا. درZI" 2" دوF7 اغ د
2 ه و ز ه#اI F@ F9 f+ ; و از7 ا تL ا,6 2ت @ا99 f+ از،ق86
0 F7 , اZ Z"- ن0 ،' QE' حJ ول7 2 @ا2ر7 ت70 درFm\ ،# ا
!( از هF دو28_ ،OSCE ﮥ6 )در#-ود ا6 از ظ ا وp
ً 6 اF7 #999
2ر7 ت70 ا و ( درZ FX I> و ازZر @دX ]; اp (ء،@ Fق دارX اZوژC «2 »ها ز2 . اF@' 2 اهاف و د ه2ﮥ دارا$ول ا7 2@ا
., اZ' ZدC M% هز در9 (
%K اE> "ار8, " OSCE &/ ]حW {K
" ،, ود ا3$ 2 وهF@ F7 ; را9ا7ول د7 2L ; OSCE M:درا
،«kl OSCE 2 F@ i' ان »هف% ,9 ٢٠٠w ش در نX در (ارش ا.زد
# روOSCE ,kl !>9 F@ s را9 , دا,6J. F> اF@ 2 ه,E از#9Yه
ن وL D8 ،26 ,S ،tC >! \ زش9» F@ @ ر7H ز نF7 ]رش د،اازد
ل6 درOSCE 2":- ,y7 اF> از3 . ده,« او3$ 2; وه9ا7ول د7
DE@ 2> ار6 2 @اOSCE #$7 ح+ ; 39 ،' ه ااءF6 در هP6
; در# % ر " و هات9 ، اهX \نc ا ا.اه @دX #8_ مL ; , ا
امL ا اF@ , @" ا.F @ و ; اZ S9 M: ; دراF0 ، دj:9 6وا
رات8 :@ دS اF@ رت ا >ن. در9 ، دZ زد, د9 وCدﮥ ارو9 @ ا2در ه>ر
2 @اCدﮥ ارو9 ا١٩٩٣ "گ لC7 ر: F7 , د\ورM@L ا- در ا. \ M i'
# sP را و#_ از ا2( ر, اZ 2(ح ر+ OSCE M: از دراML F7) #د
F@ ام6 و ا2'@ ق86 ،نL ,76 ،#ا7` د9 2ت @اY9 تk F$ ازF7 2 @ا,7 'ر2ر7 ت70 9 @ F_@ در را. 2 د\ورM@L #$ 2"$Lق ا86 ]6
در,-] 2 \" @اF7 # L در @رۀ9 " زد: ` را% 2"( دو١٩٩[ 2 )ر3$.
ول7 انZ از ا را. ت$: دﮥ9 ، @ ار2 زF و @د#%- ذ2ارHIJC
4
.` د9 ،,ار داL @ ,9 ,L\ درF>ر در7H9 را @ون3$ 2; وه9ا7د
: ، دادDCAF 2L M:ً در درا8 ت را ان6J. از ا2رت ر."@
1
-FSC.DEC/8/96 of 1 Dece ber 1996
.(FSC DEC/9/96 of December 1996) «FSC 2! در @رۀ »ا>'ف اا9 مDE@ -2
CIO.GAL/100/05 of 27 June 2005: § 15 f. -3
M% نJC» ! ( و$L) ٢٠٠١ # ا٢٠٠٠ @ 3$. 2 @ا,7ر 'ر7 @ ﮥ9 2:@ 2 در در هF@ 3. ارۀ-4
:F@ دF: @' اM]9 2 @ا., اZ Z داد7H9 (§§ c and d of Section III) ١٩٩٩ «,`%
Maria Caparani, „Security Sector Reform and NATO and EU Enlargment“, Challenges of Security Sector
Governance, Hainer Hänggi and Theodor H. Winkler (eds). Geneva, DCAF, 2003, pp.55-84 and David Law.
“Security Reform in the Euro-Atlantic Security Region: Unfinisched Business!, Reform and Reconstruction of
the Security Sector, Alan Bryden and Hainer Hänggi (eds.), Geneva, DCAF, 2004, pp 21-43. Availale at:
http://www.dcaf.ch/_docs/bm_ssr_yearbook 2004_2.pdf
227
ا Qـ اJد راﮥ % ,5د,را
0و 8Kو Bدر رۀ @ :CSBMsود> #`:@ Fاز دZ
ه 2درا F@ M:رف د (§22) #%-و #Cه و د 7د@ ،I f$:9 (§35) #%-
درا M:و @ 2L DEو در @رۀ HIJCار 2د ،#%-را@_ Fا 2از ظ HIJCار 2و
#9$%ود ارد $: .ت ]ف در @رۀ Cوﮥ HIJCار 2د ً.E ،#%-و #Lدر +ل ت
0ل @ @ 28 M> Fو 'وط @ا>@ Fرت 3.ا8ل داد Zد' ،ﮥ ]
7 ,klول د7ا ;9وه .@ # 3$ 2در \ gن از CوSه7 2ول CSBMs
ان @ا 2ارز@ #درﮥ f_9درا M:ا]د Zدً @ .ء D]9و ارز@( #ار" ا
; .ر #9از f_9درا M:را ارا( .7 Fuاره #ه> Fدر ن D]9و ارز@#
.رت ، #ا > #]$را @ 9 ، Z":را f_9 F@ sدرا M:در Y9ت D]9
( Zارش ده .اSم ،دو D]9 ,و ارز@ Z #ا " @ !89 ,ﮥ \ زش ،@$S
\"> #$% kY9 Fدرا M:را %ن #ز ": ،د.
ب
+ -ﮥ V+دﮥ 8ود ت رد @ورت اس د,را
:0در ا هگ ان
$:ت را ,% F@ sوه # B F 2و ً.Eدر@رۀ درﮥ ادgم ا وه در !
7ول Cر F"9 #د $: .ت را(@ F@ sرJ>'9 ،#ت ،D8 ،اهاف و 2":-وه2
F7 #$در Yر" 2ا ,دا !" #$Xدار ،ا .@ ?9
ج /C -ت &b
"8Kاز رهKد ه در رۀ ا6,د از "5,/Lا &NH &,%Kاز 0X 1%3
8Xر" &8KBاه/ 8د.
د 8 -اﮥ bXء در 8,ار" > Eا :%Kدر F>6درا7 M:ول د7ا ;9وه2
3$را در _ 3اا Fuو F8در ه ،و@ #ا7 2ول ?9ارن . #`Lا,6
!8ارد .ا JXء را 9 #ان از f+ا F7 # >6از اد "C7 ١٩٩٠گ و > ١٩٩١در
@رۀ `L D8ء در 70ت 7ر 2وL ,76 sن ا8ق Zا C ،د.
– %NHت )اس ] ,5زا
0ه" & د( 9ق و و QOا& 0B3
%Bوه" )\ :در ا 70ت 7ر ،2درا9 # M:ا 2 !>6 ; Mد @ F7
دو" ZI" 2و Xرج از $$ﮥ Lا # B #اSد ; Y @ tY9ر ,ر_@ #ف
را > F@ 9 > F.9ت در @رۀ >$%د ه و +زا M:ه:@ ، F9 # B 2رۀ دI
اSد ; .# B D]9
ا 9از ا Dه #] 2ا> Fاز 6ﮥ %م L c9ارداد 3P9 CFEداد% ، Zم S9و در@رۀ CSBMsو 9 j:Pم F.JX 2@ "J9ز 2L 2ه 2ازً8 Fm\ ،2
' cد ا ا F7 ,ا@(ار ه 2ا F7 #L #در 6ﮥ OSCEا>'ف داد Z Zا )،CFE
،Open Skiesو( @ون ; از @ $@ 3_ f+ز 2Iو ]@ ,-د \ Zا )6زۀ
_$7 F7 3$. 28ر ه>ر M@8 2در Xد دار" # B 2در ارو' Cﮥ \ن @ 1 (.
ود (@ 9رگ در Bۀ OSCE 2"L # B - #ارد ا ]6د Zا .در
.رت %م 2@Cو >$%د \" ز 2"Iهار \ ( @ Pرو ن #'7ه # B 2را
2
F"9د Zا.
1
-Schmidt, op.cit., p.157.
-Heinz Vetschera, „The Future of the Politico-Military Dimentdion- From Arms Cntrol to Force Control”, op
cit
2
228
0Hه!,1
اNل و 'د در &)%3ه" :&+2%1+
@ع %Bوه" د'& ه"7K
Dr. Ferenc Molnar
,671%3ر
9ات #9J>'9در وه 3$ 2ه 2Iاز >_ف و ? ا #ارو 2(7 2Cو
#Lو در Xد ه 2Iاز +ف دC #8_ h ،Iوﮥ د7ا ;9ز@ 2د .د7ا;9
($ Xم 6آL ,ن در )@J%وۀ F6ه 2د%P (Iت @ط @86 Fق @'!$:9 ،
@ MCا 2ر " 2د7ا ;9و jLه HC 9 2در @ا@ اع ? .ا #
HC 9ز Fرا @ا+ 2ح ،"Cا "9و Xر ه 2د-ع .,X % #$در
,6اول 9ا B f-ا #%و M% ً ,8- #را @ر \ورد ،و ,6 #اXا#> 7H
از دار Z 9ه@ #د @ @ F7ز ' ،زا ه! اران و ه! S F:رًا @ D0ه2
س !>9
#$Xزد M% ،و دارJ>' ،ت اLد 2و ا F % ,رو@و 'C !"\ @ .و ِ
د7ا ;9و X #Cر+ #ح #Cه ،#9J>'9 c 2ا ;9و >$%د را در
وه 3$ 2ه M:9 2Iد.
Cوﮥ د7ا ;9زX 2ار از @ @دن او ,ه # f@ 2در ، #9J>'9 2"C
#Cه> Fدر ! 7ر 2و در ا$Xﮥ (6ب ,7در 6ت ً.X ،#9J>'9در c$
و ا`6ر !$:9 ،و ارج #>$د @دJ% .و\@ Zن ،ا ا $م ; 9در +ز >-
@ط @J>'9 Mu Fت @د @ 9ا-اد 2>%ا M :9 #%9د "\ F@ F7در 2$"C
>86 ،,]$ق ( و Z Z%ا@ .,ود> Fاردو 2ه 2Iدر دهﮥ ا ١٩٨٠ Xدر ,>Cوار
@_ر @ # 7 28د Zا !"\ @ ،,د7ا ;9ز #> 2از Z% 2"'0در @ا@
@ Dد'>\ #%-ر Lار دا .,دورۀ اC F@ #8وﮥ 2 !9د7ا ;9و هmن @(ر#
اردو Y ! ،رE ،,ج @ ،, X j$E 2"%د Fو هmن 86ق '@) #ل
MCوه 2دC ?9 Z c9 2L 2 @ (#%-رن cد7ات h
د.
@ود> Fاس Cو Sه 2د7ا ;9در هن \gز #$Xا@ا #دورۀ اH 1 #8ا، F
Cوﮥ اXر ز F@ 2دل 9ات در ? ا #و و ,ه@ 2 2د ،2و @ Fه
P c99ورت ا6J.ت در | ,-ه ،ه 2Iرا Sر + F@ 9 ,Xح ر( 2د#C fL
ه #9J>'9 2و >(م ه7 2ر
@ F+@ 2دازد .اXر اوم ) # Bا Fاز f+
CوSه ،(#L 2ا(-ا c9 Dداو$+ن ) c$و ا`6ر ,9ا? Xب( و ادgم @ 2
1
- Ferenc Molnar, “Civil Society and Democratic Military Relations – The Case of Hunary“, DCAF Working
Paper No. 101 (2002): 66. Available at: http://www.dcaf.ch/:docs/WP101.pdf
229
Xا ,ارو-CاوLس )در ;$ ,-ه 2رد ز( F@ ،ا Cو ;7 FدJ% .و ً9
ا9ع '7ر و 2":- ,:وا #ا-اد 2>%و ( ز ن ه 2ا9د Fه،"\ #]. 2
وزارت د-ع را Sر 8 9 ،,Xرات وا 3Pو ]ف 9را در را@_ #9J>'9 Mu @ FوsP
.از ظ @ اX #$$ا ,ه 9 2و > ,]$ه @ 2ا ، M$ ) #$$ز ن ا ,و
ه>ر 2در ارو (Cا\ Fن وزرات را در وه$ﮥ اول @ Fا ا وادا.,
Lا 2'@ 2اردو 2ه ,E 2Iدر Cوﮥ #gز\ 2ن "د _ح @ Lار ,-و
@ً:ا در دورۀ \ د@ #ا ,`% 2در 9و ا7ن (ء pز #دورۀ ا F@ #8وM 7 2
داو c$+و @ا7 2ر رو 2ادgم M 7در _ 9ح @ .ا دور Zه 9ات " #را در
F.%هX ،#L 2ر 2و -ه #Iو @ Muط @@ MC Fد \ورد Zا.
هف از ا F8رو #ااز 2رو%P :@ 2ت ا p9ت F7در اSد ;
L ,Sا 2'@ 2د7ات و #>$اه(@ ,ا #دار @ F7 #9J>' .رد @رL #ار
%رت ا از "C ،#L B tC :و ا8 ،"9رات j:9ۀ c$و ا`6ر،
ا>'ف ارج #>$و 86 ,|]6ق .7% #ا F8هmن Lم ه #را F7 7 # 3'9
در # B !$:9 F6و 9ت @ا 2ادgم ' در H 9ا Z Fو L f_9ن @' @ 2ا#$$
را ( .7 # Y9
3 E9Bرن :ارز 5Lو Xا:%B
در ; د7اC ،#ر>@ Fرت \زاد و دو7ا ;9اEب Zا 2$7 D8 ،,در j:9
@د ه 2وه 2د'@ #%-ل @ Muط @J>'9 Fت داردC 1 .رن @ L 2ن ا#
"د ه #را 70 X ,6J. F7 7 # j:9ت >(م 7ر 2وه 2د #%-را دار و
:-9 c9ت @C $ﮥ دو #و هmن ارز" 2ا #د7ا ;9را @ Z":دار.
Cرن را F@ sو c9) c79 ،,:ا" ،ا-انL 7% ،ارداد @$S ،2و #>$ه(
وJ>'9ت Lا #ا 2J%وه 3$ 2و هmن اهاف %ۀ ن ت و دراز ت ا>'ف
وه'@ 3$ 2ل %Pت @ط @ # !9 MC FدJ% .وC ً9رن Fpه #را
jL F7 # c9ه #L 2و 86ق و > ,]$ه 2-6 7% 2و ) #$در را@_@ F
ه_@ 2Iر yل the 1993 CX Defenc Act and 2001 XCV Act2،راjL F@ s
#>$ 7%و Lارداد (32را @ (uت . # j:9
pﮥ Hآ Zاهاف j$Eرا @\ورد # Zزد' 7Y9 ,E .د F7ا-اد 2>%ا9ع
]ر ار و (ء : ; ;]pﮥ د7ا ;9ا ًk 4.ا 9 Fpم 'Eت و ود,
هp 2زم را @ F7 # j:9ا 2اا\ت اه ,دارد .ا @ا@ 2ﮥ #L jLا>@ F
L ,76 ,Pن !B ،دا #$Xو kت # B M>'9ار9ط Iد. ً.E ،ق .7 #ا
B Hans Born, Philipp Fluri and Anders Johnsson (eds.), -1رت Cر DE@ @ #ا :,ا.ل(> ،م و >$%ده7 ،ب
د@ #ا 2اC 2`%رن ر،w Z
(Geneva: IPU/DCAF, 2003): 181. Handbook available at:
http://www.dcaf.ch/oversight/proj_english.cfm?navsub1=12&navsub2=3&nav1=3
-http://www.comlex.hu/kzldat/t19300110.htm/t9300110.htm
-http://www.comlex.hu/kzldat/t0100095.htm/t0100095.htm
2
3
+ -4ح \ن در ا را@_ FB6J Fد:
http://www.bundestag_de/htdocs_e/orga/03orga/03organs/06armforce/armfor05_2html
230
FpوL #Lن @ط @) # B jL Fاز ا.ل Mu 9 F-ا9د Fه ،در\ ه#C ،
ا (%89 #%را 7 j:9د\ ،Zا @ (uت X #$Xب . # 3'9در ا.% :@ S
"! ا @ﮥ Z 3'9 #Lا:,
0Hدوم :اNل ط &^B 8
6ود و| #L jا-اد 2 $) 2>%از ا]دۀ ( از Lرت ،اذ ,و \زارـ ،:9 sو(Zg
0Hم9 :رات ا'ل 9ق %Kد"
ود \ Xزاد- 2د\ ،2زاد@ 2ن ) !9ن @ د 6 ً8Lا MLود86 ,ق pزم@ا 2اSم در Y , X ,ر ,داد Z Zرا ( B
f6رأ2 \زادH 2ه #وZg5C 0Hرم :ز "5Bا`+دﮥ 0L &6KNو `^ fK
:!JK3 0HاJد روا&^B 8 p
8رات c$و ا`6ر دورۀ ا # ! درXا@ #ا 8 2ت @FC $ـ F@ jLاJ_.ح »Lداد gدا%) «#رت از ; @7 ,ر@ F7 2رت ا#B%
Lارداد ; Fدارد ،ا ع @ ,ه @ #7 Fداد' Zد F7در Xرج از '7ر @ # !$:9و
7 ًL # , Xام @ ,ار در 7رس ه . # !" #$:9 2ا ا در
ز ن @زز 2اXرز 2وه 3$ 2اه(@ ,ا #دارد( ،وZg
!, :!1L 0Hروا&^B 8 p
ا]:ء اM@8 F8- QX9از B , Xم و Y9دت @F+ زر- 2ت ) 'X ،ًJyوان (#%- 3P9دارا ،#وZg 0Hه,` :!,1ا" روا&^B 8 p
8رات s-9 # % ا? @ط @ ،,. ،!$:9 Fو# ,:P 8رات ارز@ #اا\ت وZg8' :!5B 0Hات
0Hده!9 :ق ا@&
0Hزده! : :ه B89+ ،ه
0Hدوازده!) :و ] "5,%د;%
8رات (ا#u CوSه در ,6ار>9ب ا! ،وZ:% 0Hده!) :و %ا" )رات
5C 0Hرده!% :ﮥ ا&',
ML %89 ،%89از و,L @ ،#. FوZg:B3 0Hده! ،L :ا',اض و 1XKﮥ &BBX
)اEب از @ Fا 2را #>$ 7% #L jL F@ sو Lارداد(XCV .٢٠٠١ 2231
در Sع در ن Cوﮥ د7ا ;9زL 2ۀ 8ﮥ هX 2Iر86 ،ق و 8رات Bرت
د7ا ;9وه 3$ 2و هmن !Bدا # B #$Xرا j:9د .در L F>6ن ا#
86ق و \زاد 2ا9 #م ا9ع را @ ، `9ﮥ Lن د #%-و @ﮥ Lن راF@ s
#L jLا-اد 2>%ا 86ق را @ا "\ 2ود زد ،در F>6ا-اد ( 2>%از
هن X@ #L86ردار ا F7د" Iوان از \ن @Xردار " "\ ?8- ،وان
]ر ار % .وL ،ً9ا ات #>$ #9J>'9 #Cو ,Sرا .7 # ,P
@ا 2دL ،'@ ,Lن ا M.و اس 8رات را # j:9و 9 7 # !>6ا-اد 2>%
@ 9 2ا ,]7 ،2و c$ ،M% F@ 2@Cو اEام .
&)%3و &+2%1+ KJKدر ل %%S+
هﮥ ! #9J>'9 #Cو 9 @ #9J>'9 ,SدادC +E@ "9 F ، Zوﮥ
د7ا ;9ز @@ F>$@ ،2ا ،,اع و ? اLد 2در 6ل .9در F8 F>6و,L
(@ Jر #اردو@ ،د (Fو 7% c9 ،c79 ،Jy ) #]7و :_Lت( 1اردو
@ Fو6 ,Lود ً y ) #7
را L ،N :9ن ا #و دL Iا @د هX 2ر -ه #و 7ول و د86 Iق
د7ا ;9و ا>6م @ا !B 2دا #$Xاردو و \ #9J>'9 #Cا ,S .7 # ,P
F@ '@ c #9J>'9وزارت د-ع و 8م 2در( # f$:9د.
7ﮥ 2'@ #Cوزارت د-ع در ا Xدهﮥ B@ ١٩٩٠ر M :9در @ا@ _@ 2"'0ر
\ #>$ن اSد د @@ .و ,ه 2ذا #9در ? ه HC 9 2ا ،#ا #%و
اLد2؛ ,`%در ،9دورۀ ا9 F@ #8م ! داو c$+ا #Cاه 2$7 ,دا.,
? ا L @) #ار دادن در" 28_ 2و #$و 9ور(م در .ر \ا( ,`% ،در
29و وا$7 ,:Lر ا 3 #%ه Fو ه($ Fم وه >07 ,7 @ 3$ 2و'@ #
@ #>$دJ% .و ،ً9و" 2اLد @ # 2اLد @زار \زاد از ظ ف را ZهM6 2
," klد-ع از ,$و ,$ s-را اSب د @ .درBدا ,ا FYاردو Sرًا B
اش را F@ ,ا@Sت #Cه 9 #9J>'9 2اد.
@ MLا 2 2>% , Xو F]$- @ 2% # B ;$و >6 #9J>'9 #Cوا#
دا .,در ! وه9 3$ 2د:9 # Zات در _% 7% 3د 2و #در _ NCO 3و
ا-ان :_Lت @_@ #د .در M%ا-ان , X 2-6 #>$و و-دار 2ا در @ا@ اEام
دا % ،#و د86 Iق و دا %89و ZgاSم اد>- .رهX 2ر9 #ات \ #و
sا #%و اLد kY9 "\ ;$ @ 7 2دا ,و .ا ,Lو و-دار #> 2از >-ر ه2
Z7 :9و "! در I #8$9 ! ; 0د .ا #Cدر وه 2د-ع #$هً 2Iا
9د.
@>ر @د ] ,9 #Cذ ا'ﮥ @ FاJ_.ح »L «%89 s-9ار دا9 F>7 #: :,ان
ا ,در ; ت :در $$ﮥ ا_@ c9ف @L pم @HIاردS ،ر از Bم 2>%ر,X
Samuel Huntington, The Soldier and the State, (Cambride: Harvard University Press, 2000). P.534 -1
2
,`%در + @ 9ح د-ع #$و از ا f+از 0ظ @ HkY9 #9J>'9 #Cار @د_@ .ر yل `% ،ا Cنا '7ر @ از ظ X #9J>'9د را @ ! % 9ر C) ,XوSه% 2د ،2ز@ن J% ،ت و ارات7 ،ر @ #9J>'9ا#$$
و (.Zg؛ @ :از $ﮥ ان در Cاگ اSد | ,-ه "9 F 9 %@ F7در Xر # Bد F>$@ ،در ! $:9ت و \ ز"2
.( # B
_@ -3ر yل 7 F: ،در @ا@ Xت M9 2 2>%دا,؛ 86ق ز" F@ hا B F7م 2>%
( \gش Xد را @و 2ز" ا-اد @ 2>%ز .
232
' .ا Fا ; ا'ﮥ @ !76د7 :9 F Zۀ ! .در @ :ه ] ; ،ا,
@ا ; 2ت ود @_@ :@ ، #Lف @ ) pاو ) د زن( ا? j:9 JLو FX
Zرا @\ورد (,X # Zار89ء د Sرًا @ #>$ DE@ Fا %8 -ا6ط 9
>ن #داد .اJ>'9 :@ Fت د 2Iه! ا F7 ,اSب دا" ،Dرت و \ زش ه#.X 2
را ،در 6 0ﮥ 7ر ] ; 2ا C 9ن 7 %رX 2د ا #اL 6ار داد Xد
@. #L
M@Lد\ور ! ,-'C @ F7 ,داو$+ﮥ ،2>%اردو ; 7ر(@ 2 -رگ @#> F
از @زIان Z%در @زار 7ر ل Zا+ ،,ر> F@ FاEام 7ر ان در @زار 7ر #
Cدازد "\ ،را !$:9و \ زش داد Zو @ر 2از \" دو@ر F@ Zاع #>$ا-اد >#
@ .' !89ا 2اSم ا Yر ,در ا Xدهﮥ ١٩٩٠اSد ; ا #9J>'9 29و !
; 2'@ ,Sا #6و Pور 2د .ا ا@ @ 29د ا.ل ا 29ا #$ ,
و ا 29ا # B ,و هmن @ ا? د اار ا f_9 .,ا ا 29از f+
Lن و از !B ,:- f+و !>6ره 2ا ;9و اا Z Y9 #uا .,در ا !
وزارت د-ع رو 2اد ا7 ;9ر #و 8م 2 # %در( @ا f_9 2ا
ا 29و ,دارد.
د ; X @ F>9%Pر ] # Bذ دارد و اH kار ا ; ،,ره s+L 2را اSب #
.روش ا($ ;9م ; ارز@ #اومHIJC ،ار 2و .@ # f_9دو ارزش او@ #
#9J>'9 ? M$9دا #$Xو Xر #ار9ط #د و "JC ،"Cو ا 29ه # 2را
+ح ر( 2و ارزش اXا%P ,S @ 7Hت ر 2و7ر دارد .ا.ل راه2
1
ا روش Lار ذ: M
• ها #در و| ،jا? و @HC 9 2'@ s؛
• ,6ا>'ف #>$و |# B MC ,-؛
• اJ.ح »@' «X 2ره 2و >(م 7ر 2ارن 2>%؛
• د-ع از اهاف ? F@ f@_ #9J>'9در 6ل 9و M6 X Mهc 2
در Bم .2>%
هﮥ ا" اSب ; ا 29اا FC F @ F7اار ا: # ,
ا:7B23 !,)% – Qار" :"1 fKا FCرا@_ﮥ @ M>'9دا #$Xو ا? Xر #و هmن
2 !9را !Lزد .هmن ا C F$`: QE'9 F@ FCداJ% ،FXج @ا\ 2ن اغ دZ
و \ا در Cو@ 2 !9 Sا # M #9J>'9 Mu 2زد .ا ! ;]p ( FC
HIJCار 2د-ع در وزرات د-ع ه. 2I
ب – ,:- :"1 fK KJKا HIJC ! @ FCار 2اار @د Zو اهاف Pور 2راZ
ه9 2ات را j:9و Mu F@ . # 3'9ذ F9 Mد fLدارد86 :ق #و #E؛
F@ 2@Cر " #9J>'9 2ا>86 # 6 Fق -د 2؛ ز Fز@ 2ا," ! ; 2
ادgم دو@ر Zدر :ﮥ #>$؛ `9ا? 7ر! 2؛ و @ ".- X %ا 2ر -د.2
در ا ! وزارت د-ع و 8م 2در( # %روX 2ا ,ه ،# B 2'@ s@ 2ا?
اEام \ ! ،زش ،ه #>$ 2در 3$. ,6و ~ و را Zه @ا 2"9: 2ا#
7ر .
» -1اا 2'@ 29وه 2د #%-ه]. ،«2Iﮥ .w
233
ج – 3ﮥ ر :"1 fK 8Lا @ ! FCا$:9 2ت و \ ز" 2ا@ا #را @ F7ا9 2م Xت
# % ، #6 # Bزد@ ،ا% i9 2د 2و ا #8-در Bم - 2"J9 2>%د2
را # ,6و زر 2وا Xه # B 2و ; $7ر #9J>'9را . # Y9
@ @>ر@د +ح و ا #9J>'9 ,S Z7H 29ه 8 2IاJ.ح Zا!" DE@ .,
#II0 #Lا>'-ت در C M%د Z Zا ,و در 6ل J>' !"\ @ . ,-'Cت و
اهت ( ا Fدر ا را د ا ,ه! در +ح ه و ه! در #`:@ .M%از\" @#' ?X F
ه] ,9 F7 FH 2ذ # B F_8و اXر ز #\ 2و @ :د ,S F@ Iدرf$:9 ,
.I
د\ور #`:@ 2از \" 9 #ا ] @ FS 9ا Z \ ,@ 2و درس از \ن F-د:
•
•
•
•
•
@ون +ح ه 2وا 3Pو رو را\ F@ sۀ وه 3$ 2و \ MCن @ر 2از ا-ان
F- !$:9و NCOsدر ن دهﮥ # B , X ١٩٩٠را .1] i9
ا_@ F7 #ا ?9 7% 2اردو " > ?9 Fm\ F@ , ، FXر @زار \زاد
ا #ل #$X ، FP% ٢٠٠١زد c8%ا-د@ Zدً @ ،ء ر sاLد MC 2را
F7دارا$:9 2ت و "ر 2"9زر@ 2دH ،ب د.
درن ا Xدهﮥ ! ١٩٩٠اEام ، FXو #اSد ا(ا 2د Iا ! F7
ا @ا7 ]6 2ر ان 7ر 2اSم @ه )ا-ان -رغ ا ،Mان ،NCOs ،و
ا-اد B6J @@ (#Eت f:9 F@ #اا . FXاSم @P Fع @ # sو
@'9 2م .
اXرزB6J @@ 2ت @د\ c 2ن F7در اردو #7از د@ ,و F7
ا در ا6ء و ه7 ،#Iر 2اSم ده.
در را@_P @ Fع "! در ه #: 2Iا8ل @9 ! ; Fم %ر داو$+ﮥ ،2>%
Z F- Jا ,و
وه D0 @ 3$ 2ه 2 2رو@و ا@ .ود>ً L !9 F
@ر 2از اد و +ح ه 2اSد@ 2ا \ 9 2د Zا .% :@ ،ا ! F@ ,
\ F7 Fmدر اول 9ر ' ،ﮥ Iا '@ #ا .درXا²7 ,ن Eاه ا?
7ر 2و ز "@ #را ه @ و در \ ,.- ،Zه "@ 2در @زار 7ر @اMg' 2
ن @ :از B , Xم دا) .@ Fارز@@ "\ #ا ،Z\ 2و #Lر 2از درXا,
7ن ا7 p6هX !" #$X ،@ Dاه @د(.
0B3 , %5
@ا 2ا> F@ Fدرp MC ,-زم ! ; ، \ MاEام >@ @ klر ا .-و; 0 #L
#اSد 'د !" #$X ،ا F7 ,ا? اEام د7ا_@) ;9ر yل X %ز F
ه 2و 2و ] ،(,-ا? دا ،;-اLد 2و @زار 7ر '7ر @ F+و هmن ز
ه QE' 2اردو را .,- Bدره 2Iا ! @ اس (و + #9ح ر(@@ F7 2
1
در ل :9 ١٩٩٠اد ا-اد ٰ١[٣ F@ # Bه(ار ] ؛ ا وز ر \" @ ٣٧ Fه(ار ) ! :ا ر@ !Lط @ FلI ٢٠٠wدد( و @ا 2ل :9 ٢٠١٠اد \" @ ٢٨ Fه(ار و در ل X ]٢w٠٠ F@ ٢٠١٣اه ر:s@ .
Uton a XXI. Szazad hadserege fele, „Creating a New Military fort he 21st Century”, p.34, BudapestÖ MoD, 2003.
234
ا8ل از 9 2>% , X F@ 2 2>% , Xم %ر داو9 F+ات sو @ اس
1
I7 HC 9 c9ر" F7 , X 2از X S9ر F@ # Bود \ .
; 6ﮥ @ﮥ c$و اEام c$ ،# Bو اEام »@و) «#از @زار 7ر( ؛ و#
» :9 F@ ;7دا) «#$Xاز داX MXد Bم _@ ،(2>%ر yل اEب F>7هز ه! @ا2
دوام , Xزر ا ( M@Lاه . ,و|
jد Z Zرا ان از ! f+اEام
:ل #>$ها ,6 @ Zو@ sزار 7ر و اJ%ت @ا Zاا.,Xاه8اف ,ا Wc%+ا8>,ام \@ :&^Bورد X Zزه 2'@ s@ 2وه 3$ 2از و2"C
دارا % 2ان ،در ه>ر @ 2د@ IزIان @زار 7ر ه.2I
*ر ا8>,ام@ :ا\@ 2ورد X Zاهاف ا ;9اEام # Bا ! @ @" F
@ #-7 MC Xا 2اا 2و|] F7 #از Yر ,ا #$.وه،I F'0 3$ 2
Lدر @ .ا ! هmن @ @ ,6 ( #"\ Fه #را ز Fز F7 2از , X
2>%ر@ ً.X ،' ,XاH 2ب ن دو@رۀ \" در @زار 7ر ،و #">7را !89
دارد 7 9ر ه #را F7درXا\ ,@ ، # ,ور.
اEب و \ زش @ا% # B , X 2رت از ; @ DEار; اEام @د Zو Mا:@ ,
• ارز@MC # % c #
• \ز ،#. Dرو #6و#>(-؛ و
• \ د E #و|]ﮥ .# B
" # % 2اJ%ن @ Zا 2اEب ا? ،Z :9ا'ر داد Zو M@Lد. #
ه F:9ا در ه '7ر @ Fد 9-اSد ZاEام @ Fا? Z :9د #دا.@ F
و| jد 9-اEام "9 ،اEام ) @ "\ #:ادارۀ د-ع ،ادارۀ 79ت و ( Zgو
7ر دار( ،ا و| jاً در @ﮥ Lن د #%-درج و Z 39ا $: 2.ت #$]9در
].ﮥ ا ( #ود دارد 3،در Fm@7ه #9$9 2وزارت د-ع و و ًL- ًLاJ%ن در
روز Fه M@Lد. #
@\ورد X Zاهاف 7Hر ه>ر 2هSﮥ وزرات د-ع را در دا MXو Xرج @ >،F % c9
h7هC ،هن ه ،"7 ،ادار Zه>@ @ F7 #ران و7ر دار و ات ه>@ Fزار 7ر،
M9دا) ;-اu6ﮥ ]س( #$:9 ! ،و Zgرا ا ،7 # ,LاSب @ . #ا2
ا وزارت Pور ,:- 9 ,ار9ط F %را @ا jL ,6 2ا F@ F7 ,y #96د-ع
درو +ار9ط دارد ،در دا\ MXن ادار@ Zا Zاازد.
6و ا1Bف B) 0B3ه" .(&SL
اEام s@ klد ,دا Fدر 2'@ s@ ,Sرن ; Pع ا . #ا ا
"9از f+اSد و @ا Zااز 2ا? 7ر 2دEا' Zد@ .ا 2ا> Fا]د Zاز Lرت
-1در 2$"Cا8ل @9 ! Fم %ر داو ،F$+ه 2'@ s@ 2Iدر 6ل 9رد ز را ( @ Fm\ ،,-I Bرا در Cاگ
در $ﮥ ان @ ٢١ا ٢٢ #ل ":9 ٢٠٠٢د@ Zد.
2
Cرن ه@ ; 2Iﮥ Lن د #%-را c9د ) F7 (2004 CV. Actا8ل @9 # B , X Fم %ر داو;7 F$+J:9 . #ت %ۀ ا Lن @ 2"]$> Fد" #%-وان ار9ط ،Iزا 2 2>% , Xدر 3$. ,6از @ ر ,-و
@ #`:از .%ادارۀ د 9 ( F+@ #%-د.
3
-http://www.honvedelem/recruitment
235
رو #6و 9 MC #اازۀ > @ Z Y9ا I > MC ]6 ،ا>F
9ازن @ ارز"] ،M@8 2د ه 2د 2و gد 2 @ 2ا @ ,8-ا MC 2`%و Xد
J>'9ت Y9د ،ا اL ; "9 ,8-ارداد اLد 2د ; F>$@ ،Zا8-ﮥ رو #6و روا#
1
( .
; ط @ #C !'0 M@L g #$Lا M> 2ده #و ,|]6ع Xر MCا اF7 ,
@+ #$ ,ر 2اSد د 7 F7ر @ا در دراز ت و Z97ت @X #$ 28د را رو\ 2ن
اس " .اس \ن ه Pور 2"9ا M6 @ F7 #و| #>$ jو ار #89در ر F9ه
@\ورد Z Zا.
و #Lدل ار@ #$ 289ا 2وه 2د-ع ه' FX 2Iد @ 2".-اLد:% ،2ت
ا ،#%ر "6 F7 #ﮥ #>$را # kYز و @ #>I0زار 7ر را Bدا.@ F
در هoه ، , >6 2"J9 @ #Iو #Lا.ل @ا 2ار' FX # B #$ 289د ار#$ 289
7ر ان F- B @ ( #>$د !" ,L .د:9 Iﮥ دل ار M> ،#$ 289ده#
ا? و HIJCار 2ار89ء ا7 "9 F "\ 9 ,ر ان ا ر7 F>$@ ،F %ر ان #>$را ( در \ن
Mز.
\ 7 Xر ان و @ # B MCا? j$Eو Lدن \" در اد FI ،ط #$L
@ا:-9 2ت در ار Z # B #$ 289ا .ا ا? %رت ا از در Fهj$E 2
\ ،M9ز" # B #>$ 2و 7ر #$%در ; ر,]7 @ , X ،# B QE' ,
#%در و|]ﮥ ،#$:-ا? ،#رو #6و #.و د Iا? اXرL ?9 F7 2ن !B9
':
اNل '&
%+ت
•
•
•
•
•
•
•
:-9ت @ @د $$ﮥ ا c9و| jو ر F9ه # B 2اار ا L f@_ F7ن FX
Zا s-9 .در ر F9ه از F@ f+و|.@ # f89 9p@ j
:-9ت @@د ارز@ \ @ ،(Fp) !B #د@ #ا 2و|]ﮥ \- @ ،Zا ,gاز >c9
Xص از 7ام 7رس اار ا.
; _ 3و|] ; @ "9 Fر@ # B F9ا@ 2دارد و s-9ا د ر"9 ,. ,6
@ pدورۀ اBر ا #$Lو ا #B%و@ ,Lط @ Fو|.j
9رً : ،@ #S
دل ه 2ار@ #$ 289ا 2ا-ان @ pر F9و uCر ; @ @ F9اEب , Xدر
Xرج از هن \gز FX %د.
8م ه - 2ه "9 @ FC $@ #از -'C ! ; f+ﮥ @ ا ،#$$ار7ن و دI
و| M@L #>$ jد.@ #
ا8ل از >ر F@ #.Xر F9ه #> NCO 2از را ، #$9 #:+ Zد رF>6
ا8ل از F@ NCOر9ﮥ ا ,6 ; "9 @ 2-ا.@ #y
ار 289ا-ان @ @ i9دا #$Xوا@ @ Fدر F>6در ,Lد Iر F9ه ا
درXا F@ "9 ,ا-ان Cر F9ار9ط داد Z Zا.
-1ا F:د @Psychological contract in Dan L. Costley and Ralph Todd, Human Relations in :M]9 F
Organizations (St.Paul: West Publishing Company, 1987), pp.43-44.
236
! 9 @ s-9م ا>ل :-9 j$Eت را در@ دا @@ .@ Fا دp Mزم ا! 9 ,
1
ه s-9 2ال وXص را وج ) . ,Xا8ل @ ا دو ! @ `9دد(.
!,)%ارز&
ارز@ #اا\ت ا-اد وا ; ًPا PورC 2ا' Fد و @رت %م @ Fدو > ،Mر#
و gر ،#در وه 3$ 2ود دارد g M> .ر\ #ن +ر \ F7 ,را F@ sا-اد
ز دX ,د B ،ا ارا Fuار و _@\ fن s-9 "\ ،و 7ام 86ق د 2Iرا @# ,
\ور .در 0 ،FSارز@ #E ً8$_ #و >_ . F-ارز@ #ر #از +ف Xد
M>'9وه8 F@ f@_ 3$ 2رت و ارز". !76 2رت Iد .در ; ز F7 #
@رت در ,و Xب h > M%ارز@ #ر #و gر@ @ #ه! _@ ,8دا.@ F
; ! ارز@ #ه FSا> F @ Fا@ 2ا 2ا(-ا9 DاX 2'@ 2ا' Zد% ; ،
@ "! #8_ 2'@ s@ ,Sدر وه . 3$ 2در را@_y @ Fل ه; 0 2I
! F@ ?9ا@ 2م Z 39 7% #L jLا.,
]$ﮥ 2'@ s@ ,Sوه 2د #%-ه ،2Iا 2'@ 29ا> !B ` Fاا\ت و ا.ل ا #u( F7 s-9 ! ; #از Xره+ F8@ 2زا! M:
ارز@ #را .7 # :9
اه8اف ارز& در Lم اول %رت ا از #-_@ :در 89 ،s-9ر در 8ت @ $ر ،F9ار#$ 289
د ،2ا(-ا9 Dا$> ،#E 2ه$7 #ر 7ر $: X" ،ت @اX QE'9 2ا"2\ ز. #
اNل ا& !,)%ارز&:
•
•
•
•
ارز@9 #م MCوزارت د-ع و #6وزارت دا F$Xرا DC ,9دارد.
ارز@ !B #و @ c9د Zو @رت L @ 29د.
ارز@ @ #ه ل @ا Zاا FXد.
ارز@ #8_ @ #و @_@ F-د Zو @رت .@ # %
Lا !,)% pارز& 8دارا" %NHه" ذ:8KL 0
• ! @ ه! @اX 2ا ,ه 2وه 2د #%-ه 2Iو اBرات -د>@ 2ر@د داF
@ )Cر 2و 89ﮥ 9ا 2و د\ ,ورده$> ،ه #و ا(-ا- 2"'8 Dد.(2
• ! @ \ 2I Zدا@) @ Fود> ! Fاا\ت FHرا ارز@ ،7 # #هف
s-9 ! -1ال %د F$$ ; :2و|X jص ; "9ر F9را در@دارد ($ F7م ; دورۀ ا MLو ا !B%ز ML . #از
.ف ; و ,LاBر 6ا :@ MLاز اBر و 6 ,Lا !B%ه ا >ن @ا\ . s-9 2ن ا-اد # Bا> s-9 Fا'ن > ،
از وه 3$ 2از دو X > f+رج '9 # "\ :ا در $ﮥ ا-ان ا6ط Lار @ ،Iا\" ا? را @ \وردFX Z
@+ ،ر> Fدر Lن Z 39ا ،,ا X s-9 ! .7 %89ص ; :و|]ﮥ Xص 0ر F9را در@ دارد ،و ه رF9
; و ,LاBر از Z :9 MLرا دارد ML .از .ف و ,LاBر Z :9ا >ن 7ام . #:-9ر F9ا>@ Fا ; 2و|]ﮥ Xص
' ،Z QEدر ; 89ر Eص @ا 9 $@ 2ر M@L F9د Z : #ا 0 F>u"\ .,و|] Fرا @ I Z"% Fدورۀ
, Xن اL !X #ارداد ن دوام Cا ; .2%89 % 6 F@ 9 7 #و|]ﮥ @ F7 #.Xا ; 2ر$@ F9
Z :9 # Bا @ "9 ،,اس 8رات ! s-9ال @9 # Z F- Z":ا.
237
Z%اش QE'9هف '.( i
• ! @ @ $: ،Z s ًB f86 2ت @_ F-دا.@ F
• ! @ وا 6و ]ف @د Zو @ ,8:وا 3Pاار @.
! ارز@ #اس ، s-9زا \ f+ن ,]7اا\ت ; @ QEرت # %و در
; X ,6ص رد @رL #ار Iد .ا ! _@ fا.ل و ا? 7Hۀ -ق
F-_@ 2"'Sو \ #E Bرا @ه! (ج زد و از : M>' % F
١ـ
٢ـ
٣ـ
ارز@ #اا\ت )در ه ل و در ه ر L ?9 (F9ان؛
) ,L :9و #E #Lدر ; ر 6 F9ا MLو ١-) ,Lل( , Xدرp6ت
Xص #L؛ در ,Lا-ان Cر ،F9ا-ان @ pر F9و ال ه ه Fدر Sع(
\ ?9وا. F+@ # B 6رت #د؛
ارز@ ,:- #رuن )ه دو ل "9 ،در 8م هC$@ 2ﮥ Xص( L ?9ان # %
.رت Iد.
در ه .رت QEرد ارز@L #ار @ F-ارز@ #را F-HCو ا `ء و او در@رۀ
\ن ارز@\ M:@ 27H9 #رد) .در # ,6ه ر tuه! ا F+@ QE ,:-را رد
ارز@L #ار ده(.
ا ارز@ #ه ات @ # %اHIJC 2ار :9 2و|'@) jل !$:9و 8م ه (9 2و
:-9ت را M>'9ه .در .رت :9ت و :-9ت ; 27% F7را F7از ارز@#
ا]د > ZدرJ% . 2@ Fو 0 ً9ارز@ #ا 2در اس 9 2'@ s@ ,Sم
ز ن Lار دارد ،زا 7رن ا @ $: Fت #$]9در @رۀ » Zه« و » Z"0ه«
د #دا.@ F
M@Lد\ور F7 ,ا ! ارز@ # B M>'9 ،Z #-: #در 6ل ;07ن و ا(-اD
@ ,ه7 2ر ً.X) 2در (9و Yر@ ,و ، M$ ) #ز ن ا ,و ه>ر 2ارو،C
(9در @ ; 7%ع ر ,@Lرا @ا Zاا FXا:9 .اد 2y7از E 7%اه در ا(7
Jن و د" Iر "9اا . iا ا هmن ,y kY9
#$:9د ر7ر" \ 2زً y ،#
در اSد ] '@ ,Sف ،از ظ @ 2'@ sاLد 2دا Fو @ ,L ,y9 %و ,]7
د' "@ 2د.@اX ,:- 2ب 6 ! ; 0ا F MLط "! ود دارد #> .ط اZ% #$X #LJX
ا ا F7 ,ا ! @ @رت M7در ,Lه `%وه f_9 3$ 2د @ون اyء.
\"> Fاز ; 0ارز@ #اX@ 2ردار @ ،ا 2ال و|]ﮥ t0 s-9ار.
هmن @ا ; ZmC ! 0 2ط ( #>E9د ا ,و \ن ا> Fا ! @tC ; F
$: #>>9 Bت #$7اJ.ح P Zورت دارد+ @ Fm\ ،ح ر( ! ; 2
CوSه #9J>'9 2و ~9ادار Zار .> Zدر ،FSا 2`%ادارۀ J>'9ت ه 2Iدر
را@_L ! @ Fا 2'@ 2و ! ً.Xارز@+ #ر !Bدر 7ر"X 2ص،
]7ا" و ور. # !" "C'7
وز ا ":-را در #Cه 2رهX 2د در را@_7 @ Fر #9J>'9 ,Sا . #
هف از ا 7ر" و @(ار" ه +ح ; ! F7 # ، #>$ 2'@ ,S
238
FS در.@ درL #L f+ د از#$C ? و اs- ،#9J>'9 .8 # ها2@ا
tC F@ sن راm ه و ه,اX ره وX ،#9J>'9 @ اهافF_@ ت را در را$: "ا
. " ار#9J>'9 ,S 9 ل6 درB
Z@6 نL !>6 F@ f@_ \ن2'@ s@ ,S @'ل3$ 2 @>ر@د وه2وز @ا
F@ f@_ @اF7 7 !B9 ن0 را#9J>'9 ,S 9 , "! وز ا,:] @ ًء ا.
دﮥ9 ا2" و در ز3$ 2 در وهF7 #%9 ا.م دهS اش را اZ Z دj|ن وL
تJ>'9 F@ @طMu @ F_@ اردو در راF7 c8:9 ,L دF@ > ر7 "\ #].
F> ; ( \ Z' Mu ,رت د. در# هZ !"\ @ # و. M% FI0
. د# !9
ق9
6
@ @'ل، ه "و# و2'@ ق86 `9 ; ه9ا7ﮥ د: از ات#>
@ ا2ق @ا86 از ا#`:@ F7 د# اف% اM7 @رت# ؛ و3$ 2وه
، د,. M- در وع اF>ر+ 1 . اZ ن ودj|ص وX ,.X @@
را3$ 2 @ وهF@ @ط#6 ا2 ه,ق و ود86 ا اL I و د#ن اL
. ارد39 و3P9
ف+ ; از.@ F دا# هاZ sP و2" ن @ @ ا رu و \ زش ر, X رات8
را2>% اد-ق ا86 `9 @ # M:زا+ F7 ا# و \ ز# B رات8 ,E ﮥ$در وه
,P ن راL ,76 ا#"9 F@ نuرت و ر8 @ \"! ا. ده# ر و ا>'ف
ه را,]$> ق و86 F@ ت @ط$: وD دا،@ ;9ا7! د$:9 Iف د+ از.7
. ,|]6 ق را86 اF7 زد# ("S #اX س و6 و \" را @ اZح دJ.ا
ارزش# و، اهX تJ>' %@ 2>% مB درFY اF7 @ B اF@ :@ ً >
:, داB @ راFY #$% 2; و روش ه9ا7 د2ه
ا ]"مF@) ار داردL ;9ا7ول د7 ,9 وZ; @د9ا7ﮥ د: از#u( • اردو
>- ز+ M ( و# ,B- 2>% مB را ازF: ول7 ; 0 F7
2
؛2>% اد-; ا9ا7د
2 ا# B اد- از اZ:\ اهنX ،3$. ,6 ت$% ،# B 2 ه, از ر#`:@ •
دار؛#اI #L رات8 و# و2'@ ق86 ع در ردS درF7 3
.تY9 ح اا\ت اJ. ا2 @ا, ا#$ از و#> # \ د0 X " •
1
: FB6J F_@ را در ا را2>% ﮥ+@ ,]$> ت وJ>' FY ا ن اC ً]_ Ilona Kiss, „Rights of Conscripts in Peacetime: Obstacle to and Oppertunites for Providing Judical and NonJudicial Solutions in East European and Central Asian Countries”, Genva (2001): 14. In Biljana Vankovska (ed),
Legal Framing of the Democratic Control of Armed Forces and the Security Sector: Norms and Reality/ies,
(Belgrade: DCAF-CCMR, 2001):209.
2
-Hans Born, Marina Caparini, Karl Haltiner, Models of Democratic Control of the Armed Forces: A MultiCountry Study Comparing Good Practice of Democratic Control, DCAF Working Paper 47, July 2002.
www.dcaf.ch/publications/Working_Papers/47.pdf
3
-Robert Blake and Jane Srygley Mouton, Productivity: The Human Side, A Social Dynamics Approach,
(New York: AMACOM, 1981): 4-7.
239
#p+ وﮥC ; ق \" در86 ,|]6 2ر و >(م @اX ، نB #$:- ق86 2Iدر ه
ت.X تu( ن درMX @ون دا1 .' 9 2"y@ %@ تL او:@ F7 , اZ @ن
.ار دارL ا رF9 j_% ن د رB ۀ2" ز2 ه,:- وZ%
ر ان7 2 ه @اFد9 ه اZ 2 هS اM>'9 2 #C اروI د2'ر ه7 2 @ر
#$$"ات @ ا:9 F> @ود., اZ Z دادZ از# B @ @'ل2I ه#%- د2و
2I ه,L در،> F.9 @ن و3 هS اtY9 2 را @ا3$ 2ق @ وه86
. 2; ز9ا7 د#$Xوﮥ داC ﮥS FY ا
ف در+ اF@ ١٩٩١ از ل# ,|]6 4 #>$ ر ان7 ق @زان و86 ازF>" ز
„Honvéd“ ١٩٩w از ل. اZ \ @د# B 2 وه2رزXورت اP ا وL ﮥS
F@ s را#L @ﮥ2(ح ر+ در# اD8 Fد9 ا ا5 .> # ق @زان86 از
`% 7 را اد# ز0 9 ،7 # 3'9 ق \" را86 F7 ، @زان دارد#L86 jL
. #" ز0
Z @"ن اازt7 »ه:F7 ,X 3P و وا,ن داJ% اش را ا# „ هف ازHonvéd“ دﮥ9ا
:رت ا از% Fد9 اهاف ا.«7 # M:9 \اF7 ق دارد86
.7% s- ,6 ت وJ>' M6 2د ; "د @اSا
ق86 ' @>ر@د9 @ # #$Xرات دا8 2هSوC و# ا@ا2ن زL در,7
.#
. \ن,:- '9 2 @ا#$ و#$$ @ ۀ2 @ ز ن ه2ه>ر
.7% 2 و ا"رات @ا,-] E "
•
•
•
•
\نF@ ] \" ا9 در. ]رم« ا2ع دارا9 »ا7% F7 , ا اFد9 \ن ا#" ,:ML ا6 نB # ق86 # ا؛ و2ق و86 2 اً دارا7% و#>$ دمF7 , ا#:
,%+ و ا$
د،رات8 ع ]ر ار9 ا. ود د, > ا، F]|م وS ا#Lو
"\ \ انL P@ ( ه#]. دﮥ9 \" در ا,:- ،ل دارL J
ً 7 را# B
Fد9 ا،@ Z' ق8 ا# B j|م وSق از ا86 , ودF>9ر. @ \"! در.
f6 7% F7 , اZ8% اF@ Fد9 ا، @\نZوJ% . 7% ق86 2 ه, ودP@
6
. (ج# ﮥ: در,: ام7 @ون9 دار
" ., اZ دsP ا اهاف را وF@ رن," #L ل و ا@(ار. از ا#"- Fد9ا
:رت ا از% "\
1
-Fápál László, „Polgári és politikai jogk korlátozása a honvédség hivatásos allományanal“ (
), Acta Humana, 28-29 (2I ه3$ 2 در و ه# و# ق86 @ F_@ در را#$ 289 ار,) ود
(1997); 53-74
،F ،w Z ر#رC 2`% ا2 @ا#ب د7 ،>ده$% >(م و،ل. ا:, اDE@ @ #رC رتB -2
Hans Born, Philipp Fluri and Anders Johnsson (eds,), (Geneva: IPU/DCAF, 2003), 150-153, Available at
http://www.dcaf.ch/oversight/proj_english.cfm?navsub1=12&navsub2=3&nav1=3
.(١w٧٢ )]رت.#C ارو#رC sS 2 را:(١١ ) دۀ# ا2 ه2ق @' و \زاد86 F@ s را#C 'ر ارو-3
-Association of Comrades’ Organisations (BEOSZ), Union of Civilian Employers (HODOSZ), League for
Protecting Soldiers’ Rights (KESZ), and “Honved” Union.
ر ان7 S` ا% Fد9 ا ا., اZ f$ #$$ و @ ا#$Xﮥ دا: :- >ﮥ اF@ F7 2 اFد9رت از ا% „Hoved“ -5
http://www.euromil.org . (EUROMIL) # B 2 هS ا#C( و ز ن اروFRDESZ) , اDE@
www.euromil.org).http://www.hsz.hu(EUROMIL, http:// # B 2 هS ا#C ز ن ارو-6
4
240
•
•
•
•
•
•
•
•
7% @ ,.در را@_ @ Fدا ]>رۀ 2L # @ #از "\ s-در @ا@
دو ،,ز " # 2و F %و در @رۀ ر د 2Iاز "د ه.
اLام @اJ:9 2ت Lا 8را@ F7 #9ون د86 Mق 7%را 8ود
ز.
اLام @ا\ s 2ور 2و اJ%م 86ق و > 7% 2"]$و ."\ F@ 2@Cدر .رت
Pورت %Pت ( \ F'Lرا @'7 F> Fن.
درXا@ ,ا 2I" 2در را Zو روش ه.2 !9 2
1
,6از ,:-ول ر> F@ #ت 86ق .#
7% s-را @ن دن و رز@ Zا ,.- 2ه 2و 2و @ Pا زات.
اSد .وق @ F@ ;7 ," #و ه.3$ 2
ا'ر $:ت و 9ز Zدر را@_86 @ Fق .7%
,:ز "' F@ Z 2ور Zه "\ @ !B 2و وزارت د-ع و Lا #ا 2J%وه2 Z h 3$ا .,اس ' # % #Lور @ Zدر ا7 M:ر Hا Z Fا ،,و #در
6ل F@ P6ه #در را@_ 7% #L jL @ Fح ' 9 QEراH Zا7ات را در
#ده .در ،FSا @70 Fت 86ق 7%را # @ #ن @رت M] #$X
:9د Zو ,:-ه 2ز " Z 2را ' QEزد: ،
• f6 7%دار 9ز "@ #ا ,|]6 2و #از 86ق و s-را اSد و
در \ن . `%
• ز ن ه9 # Z 2ا @رت \زادا Fد Iز " در اع ، ,:-
و #ازۀ ا%ب را ار و Fاز Zدار 7 s F7ر و اSم و| jﮥ وه2
. 3$
• ; »'@ «,اH 2ا Z7رو @ F>9%P 2را kYز @ " 2Iوز،
2در( و ز " Z : 2دا دد.
' HOVÉT) ,از ل @ 0 (HÉF١٩٩٨ر دا د 9رو%P 2ت '> @ Mو
Hا #6 ، Z7رو 2ا? اEام .اهاف %ۀ ز " Z 2در را@_«٢٠٠٢ ,'» @ F
Lار ذ@ Mد:
• ز FزH 2ا7ات دا @ #ز " ،Z 2وز و 2در(.
• ها s- Xدر داX MXر B@ #ر ا]د Zاز ,.-ه>L ?9 Fن
@ kY9ات ا #B%ارا Z Fuا.
• $: ;'9ت در @ و@ ;7 ," Z 2"Cا 2رن @ Fا ,8-ه.
-1در @ر 2از '7ره و ر> F@ #ت و|] Fدار DE@ @ 9د7 #%-ول دا @ Fو از ا را86 Zق 7%را
FB6J ]_ .> ,|]6دhttp:www.dcaf.ch/publications/bg_military_ombudsman.cfm?nav1= 4&nav2=1:
در ه 2Iول ر> F@ #ت 86ق (www.obh.hu) #وه 2د'@ #%-ل اردو را و ,9 ً L- ًLاL ,Lار #ده.
E Jاه از 6ﮥ P ; ,Lع ا+ن M.6؛ 7ا ,ا#؛ ,.-و 2و %م
ول ر> F@ #ت اً .
:9؛ \زاد 2و ا - ,د2؛ 7 f6ر؛ ]9ت و ر#X؛ 'L f6ﮥ ,> #L؛ \زادH 2ه#؛ \زاد@ 2ن؛ # f6دا.
@ #`:از ز " ،ار F$ا9د Fه f6 #]. 2دار@ 9 ،ا7 2ول ول ر> F@ #ت . P89ه F:9ا f6را دارد،
در .ر F>9از 9م را Zه #L 2د Iا]د Zد.@ Z
241
،F.JXا@:د و ا@(ار ه@ j$E 2ا86 ,|]6 2ق #>$و \زاد @ 2وه 3$ 2ود
داردL .ا دا ،#$Xاز Lن ا F@ 9 F- #ه را F@ sو 7% #L ,:Pو 8رات
y F@ # Bق ه @ 2ا #$$و ]رت @ا86 `9 2ق و \زاد 2ها ا 7% .و ً.X
Lان _ s$ا F7در را@_86 @ Fق ن @ 6س @@ .ود> Fا >(م ه و
7 ً.Xول د7ا%» ;9د tY9 @ «2دL ,76 ` #%-ن ا ،ز "2
Zاز Zدار 9ز ه #و @ا"@ 2د 86 ,B-ق و . M% 7% s-در
ه 2Iا9دﮥ Honvédدر ا ,LاXرات د7ا ;9را # F89و \ ,:-ن @F
#$X 3P9د86 fLق و > ,]$ه» 2ا9ع ]ر ار« و هmن ; »'@ !B «,
وزارت 2 ،در( و ن Z h 7%ا .,در .رت د%P ,ت Z M6
!7 ،( \ F'Lول ر> F@ #ت 86ق . # !9 #
!%
+و =زش 5ز K%ز" ا" %Lدر +B
Cن 9و ا\ 2`%ن ا>ل !$:9 j$Eو \ زش @ا 2ا-ان ه 2Iو ن ) MODو
(MFAرا ا>'ف داد Zا .ا @ Fه @ #>7 2روا@? # B - #>$د7ا 1 ;9و
Cو Sه (7 9 2ا و در ا'ر >$%د ه ;7 9 #8@_9 # B 2د F @ .ه2
9 #$:9و ا'7 2"9ره@ `% 2ا% 2ض اام دن @ #`:از ا-ان # Bا;7 2
د L F7در @ , X Fدر ار7ن @ ا@ #$$د و 9ا 9دا'"@ 2ط @ 9 Fرا ا8ل ده.
\ د #ه@ 2Iا , 2در 9از هن \gز $:9ت @ ا #$$و @ ﮥ 'ر@ ,7ا2
2
\ F7 (PfP)3$.زش و #:را در@دا"@ ،,د .,-
وه 2ه 2Iاز ,.-ه> \ PfP ?9 Fد ، FX Zا]دۀ Fp:-و @ yا F:_ 2و
" 2 ,د #" D8 ً8 PfP .را در ا را @ز 2د F7ه 2Iدر ج ,Eو,:
9در \ن Cن Hب د و در ل M 7 `% ١٩٩٩و \ ":ن د !"\ @ 3.وه3$ 2
\ن @ "@ #$Xد C M 7 ,8@_ 9 @ 9 ,- #ا X 9 ،د ( از دهﮥ F@ ١٩٩٠ا_ف
9ات ز #9درXد @ر \ورد.
,`%ه 2Iدر @ #.- FI 9ا9 2ات در اردو @د ,X @ .ا وا, >6 ,:L
@ر #ا9 ;9م @ DEد #%-را در ١٩٩٩ 2pا داد @ .اس ا @ر #ا;9
; $-ﮥ @ F7 , >6ﮥ > #$از اLا ت را اJ%ن د ،در هن ل 9و د .ا
ادgم 8م 2در( را در وزارت د-ع7 ،ه Dدر ر _ 3ره7 ،2ه F7 MC Dاز 6ﮥ
J>'9ت وه% 3$ 2اض اام د ،و هmن $%ت !7ف # B M>'9و M9
اردو را ز Fز7 2د.
@ود @ر@ #ا Zاا Z FXدر ل ه ١٩٩٩ 2و ٢٠٠٠و ا6J.ت B F@ # Bر ا>F
"9اب >! @ا 2% 2دن و ه 2ه 2IاSد د ،دور 2از >$%د ه2
@ M>' #$X FHد .و(@ M>' #رگ ا @د #6 F7ا ا6J.ت ه! Lدر @ 9 Fدر \ن
روش د9 9 ،ات اردو 2ه 2Iاز B F_8ود ,هF@ F>$@ ،' F- B # 2
Pورت ه9 2ا@ 2ا 2اSم و| ،,- (79 jو ا ا6J.ت >] @ FEرۀ
1
-Frenc Molnar, NATO Influence on Democratisation of Civil-Military Relation in Hungary’, Euro Atlantic
Integration and Ukraine (2004):19.
2
@ ﮥ » 'ر@ ,7ا$ ?9 «3$. 2ﮥ ان 9از 9ر ١٠ £ا ١١ #ر 2در @و@ ١٩٩[ M7ا Zاا. FX3
-Ferenc Végh, „The Hungarian Defence Forces: From Preparation to Full Interoperability“,
Hungary: Member of Nato (1999):41-49
242
2:%د-ع ز F>9د !"\ ،در ; دور Zا> 2"C Fا '@ #$ ,و (-ا 9 Zدر
" ,ا.ل s-و ارز" 9داد.' Z
'> 2 Mد Iا @د @ F7ود او ,دادن @ FاJ.ح ا? ز #و 7ر از B F_8ز,
و ,6روا #و رو :9 ،7% #6ت ز ن @ا X 2% 2در ا را از ظ اSم
> ,]$هC 2ن J% . B@ ] gو @ Zا 9ات #"@:در ? ا #ه:@ 2I
از ل J>' @ @ ًL ،١٩٩٩ت 7Hۀ F7 , >6در L F@ ٢٠٠٢رت ر ،در @9ن
در ه ل @ا@ ; 2ر #اردو 2ه 2Iا .در @ .ود> Fا @ر #
D7د FH h F7را Bدا@ 9 @ Fا @ @د \ن @@ Fد Mا26 9 "9 #
@ F@ ;07ز ز
@ 2دازد.
. ,Eف 7Bدن از jLو د @ر+ ،FH #ر> FاLام @ا9 2ات در وه2
3$از ظ 9ا 2رد ز @ا 2اSم و|] F7 #اردو 2ه F:9 2Iو ا>'ف #ده.
د Mدو #ا @د ? F7ا #ه :@ 2Iاز ل @ ١٩٩٩رت @د 9 2د )درا@7
29 ٢٠٠٠د7ا ;9در Jو @ FوLع ,C؛ زده! J6 ٢٠٠١ت
9ورن @ 2pاpت Zء ا >؛ و ( F7 #8دور دوم :9ﮥ 9ه]'7 ,ر را در@
Xاه دا #: "\ F ،,رو $ ،ا 7و $ا @ ه 2Iه 6ا( ،ا ' F:9ن داد F7
F@ 2@Cا M.د-ع از ; iXا@ Zد .د% # Mض اام دن >-ر @د #:
1
9ا":9 2ا F7 #9درCاگ .رت ،,-ه@ 2Iا@ 2ا Zاا Xا6J.ت ":9د.
_@@ h fر @ ،#$L #ﮥ , >6و ":9ات ه # 9 ،9 F@ , 2IاE9ذ د F7
در M 2$"Cد F@ Iا8ل @ 9م 9 #:م و 2داو c$+و ادgم 9 f%در 9ار9ط #
د .ا @ر #هmن @ F @ Fه ،Jy 2ادgم 9و @ا"@ 2د ," #>$ 2اSم $%ت
در 6ﮥ @و h #د .ا @ر #هmن Fه 2'@ s@ ,S 2را ( ,X kY
@'ل !$:9و \ زش.
ا1Bت ا %در 3وﮥ اد<م در +B
@ود> Fه 2Iاز دهﮥ F@ ١٩٩٠ا_ف ا? و Xا Fه 9 j$E 2را @'ل Xر،
>(م 7ر 2در _ح j$Eو "ر\@ #$C 2"9ورد ،,X Zو F@ #ا6J.ت @'
Pورت ا .,هف %ۀ @ ﮥ ادgم در 9رن @$6 Fﮥ @ @ #- #9$% ,$@Lرت
? در _ 3دو ,ه 9 `% 2ا #ل . ٢٠١٠در M%ا @"] Fم \ن اF7 ,
وه 3$ 2هL 2Iدر Xاه @د @ 9د IاC 2`%ن در $%ت 9 j$Eه>ر2
klاSم ده.
"0ر 6ﮥ @ ﮥ f9ادgم در :9
•
•
•
•
د-ع و HIJCارZL 2؛
!$:9؛
\ زش؛
9
-Zoltn Szenes, Hungary’s Five Years in NATO (Budapest: Zrínyi, 2004):81-93
243
1
Cوﮥ ادgم @ @ F7د Hا7ات @ Nato’s AFSOUTHاار ،در "0ر F$6ااء
'د9 QE'9 :اp 2زم و اF+@ !" M6؛ \ د #$ QE' #و 9 2"JC؛ f_9
و|] @ F7 #ﮥ ادgم \ا j:9د Zا,؛ ارز@9 ،#ات و د(ا.
Yﮥ !$:9ه! از ل F@ ١٩٩٧ا_ف ،و #Lه 9 F@ C ," 2Iد%ت د ،
7H9 Jداد Z
(ء ادgم _ 9ح @ Lار #د .در 7 2$"Cر" @ 2ا #$$ا>ً L F
7رس ه \ ،9 #@ ," j$E 2د #و 7ر" 2ن در _ح @ j$Eا 2ا-ان،
ا-ان uCر F9و 7%دا Zا !"\ @ 1در ا M6ا@ا$:9 #ت @ط @"@ 9 Fد2
@ F- cد .در F@ FSا hد ,زد: Z
•
•
•
•
\ 2(7 ; tY9زش ا@ #$Iا89 2ﮥ _ 3ن و " ً.Xرت ه# 2
# B؛
اSد ; 7ﮥ د@ 9 7ا7 2ول f_9د 9 7ب #$:9؛
89ر \ زران @ F7 F $و: f_9 ,ره (STANG) 9 2را در @Mu :
Z"%دار @؛
ا+ن 7 M.6دن از ا # B c9> F7 F6را ":- F@ sو _ 3ادgم 9ه
( Zارش #ده.
در$:9 FSت # Bه 2Iاز ل F@ ٢٠٠١ا_ف _@: F@ fره 9 2ر د .ا وز
@Bر دوام Bم - #$:9ا9 ,gر #Sا-اد 7 @ # Bر" 2ا #-Pو دو@ر \ ZزX #ص
Z M>9ا 3.ا" 7ر" # 2و \ ز #از $.-ﮥ دور ا F7ر \" رو @ Fا(-ا Dا.
Jدر 6ل ، 9زا 9م
در را@_ ~9 ! @ Fدر ه F7 ,] @ 2Iا ! ً :-
و+ ،ر داو c$+اSد Zو و| jوه ? F@ f@B 3$ 2ا F- 9 #ا.,
7%در #$:- ,6در ن دورۀ \ '@ FH F@ , , Xزش X) @ #ت دI
]B9ت و ,B-از +ف 7%داو c$+اSم 'د( و \ ز" F@ F9 @ '@ 6 9
$%ت ,9ره 9 2و د$% Iت @ ا$% ً.X ،#$$ت . ،3$. ,6رت #
د .در ! \ د@ #ا$% 2ت \ @ (PSO) 3$. ,6زش ه 2ا@اg\ #ز 'د
زا ه j$> >%ا ,د ره و ,Lو ز ن @ا 2اSم 0ر \ #د.@ Z
@ ود> 7% Fاز $:9ت و \ ز"@ 2ط @ 9 Fو $%ت X@ 3$. ,6ردار ا،
\"> F@ Fا(%ام @ ' j|lدر 7ر"X 2ص ( @ .7 ,7ا0 X " 2
\ ز"X 2ص در ل [ \ (7 ; ٢٠٠ز@ #ا$% 2ت tY9 3$. ,6د 4 .ه
>%و ه وا # B 6ا>@ Fا Y 2ر ,ه ، M$ ،9 2ا9د Fارو Y Cر" 2دI
\ د @ ، # #در ا (7در7 0رس اا. i
7ر" @ %Pت Xص Yر ,داد ،Z Zو 7ر دار و ا وا@ #Iدارد @ Fا> \ Fا
Yر ,از ،9ا9د Fارو Y Cر M$ ,و 7ام Yر ,د Iو وا@F@ #I
_ #دارد F7در \ن اSم 'د .ا 7ر" دL 7% F@ 8Lا @ اL) #$$ا @' 2و
1
-Jósef Holló, „Humán intézményrendszer- kompabilitás (“The Human Side of Compatibility”), NATO/EU
csatakozás es a védelmi szektor (NATO/EU Integration and the Security Sector) (1999):75-82.
2
-http://www.zmka.hu/tanszek/bknyk/
@ ! -3ا %د ,9> 2دو #ادار 2وزارت د-ع و 2در( @>ر ا Z-ا.17/2003 (HK.7) ،,
4
-http://www.honvedelem.hu/honvedseg/szarazfold/mh_beketamogato_kikepzo_kozpont
244
Lا ~( را M@L .7 # 3'9د \ورL F7 ,ن @ ا( #$$ء $:9 ;]pت # Bو
\ زش در هﮥ _ح در ه. 2I
BXن %ا& در !%
+و در =زش
ز @اL X M 2ن @ ا #$$در ب #$:9و JCن \ ز :@ #از ~ د ً:
ا(-ا@ .,- Dد> 7% Fه 2Iدر Yر ,ه ML 3$. j$E 2از ل,7 ( ١٩٩٠
دا Fا ,و #ر ا Yر ,ه از \ن 9ر :@ F@ £ا(-ا F- Dا.,
; از ا>ل "! Yر ,ه # B 2ا وز 2ا ا 7% F7 ,در .ر #9از ZLا]د# Z
.@ 2$ M@L g F7 7و ه F>uدر ; Yر #: 7 # ,7 ,دار ,6 9
د ن ،Mر Fه 2وه #و ز " @ # >6 g 2ا #$$را J% . c$و\@ Zن
ه # B ,:-ا6ل دارد F7وا@ #Iه @ #$ 2ا #$$دا.@ F
در L Mu FSا و @ 2"Lyا_ #$$ح Zو اSب F7 #ا Lا \ . FX
_@ fدرا M:ز ن ا ,و ه>ر 2در ارو OSCE ،Cا اد و ر " (ء ;]p
@ Fه #$:9 2وه 3$ 2ه. 2I
9م @ر iه # B 2و ات ه 2و ه 3$ 2دارا @ F7 FE@7 ; 2اس ا
2در( وه 2ه 2Iدر \" F%Sه #از Lا @'ل Lا @' 2در دس
.
• 8 2"@7رات ه6 2IوL !" .% 2ن @ ا. #$$
• !$:9و \ زش ا@ #-Pا% 7% 2د 2و C 7%ر F9و Xرد _@Pن و هmن
p@ 7%ر6 ،F9و 2درس ه ٣٠ @ 2ا ,% w٢ #و 6و% 2ت در #روMu 2
Lا و @ 2"Lyا. #$$
1
B !$:9ن F6 F@ ً % 2-6ه 2ذ Mار9ط #د :را@_L @ Fن @ ا #$$و 86ق
@'2؛ ا.ل و ]:9ت Lن @' @ 2ا #$$و 86 ،# Bق زان #I؛ و,
Lان در را@_8 @ Fرات @ ا #$$و و ,زدن \" در را@_ @ Fار>9ب ا!
.#I
N2
@ 2"'0ط @ 2'@ s@ Fاز $ﮥ @ ZmC #$X Muد Zو @@ د7 ،# Mpد دا Dو
j:Pارادۀ M>' F@ #ان @\ Fن اب داد .ا ا @ f:@ %ا-ن +ح Xر ه2
7ر 2و #>$و >(م 7ر 2در ا ' F6د !"\ @ .در ا Xدهﮥ ١٩٩٠ز 9 #ل
رو ' F>9 ،ن داد Y9ت "C ،c #9J>'9و >$%د ه @ا 2ا>'ف @DE
ه 2د ،kl #%-اLد 2و M@Lا%د . !" #$X
_@ -1ر yل7 :ب ا%S #ﮥ 8رات ) M-اول و دوازده!( و ,ه- 2د 2و Lان را در را@_L @ Fا @ ا#$$
# 3P9دارد؛ 9م 7ب ه 2ه 2Iدر را@_8 @ Fرات ~ 6و @ F7 #$- 2اس Lن @ ا8 #$$رات ~ را
' # QEز.
245
ه9 9 ,- !9 2Iم ! # B #9J>'9را @ د7ا ;9ز 2و #>$ز'@ 2
از "@ DCد @ .'Eو #ا Cو @ Fا>'-ت # %در اع و اLد ود .
@ y F@ E Bل ه 2Iد' Zد C F7رن و او 2ا ر '>\ #>$ر #9J>'9 #C
و ,Sوه\ 3$ 2ن '7ر را از L f+اX ،ر ه tY9 2ۀ د7ا ;9و
Cو Sه] 2ف 7ول . #اد وزارت د-ع و 8م 2در( @ Fد9 ,Lم از ا.ل
و ر "L ?9 F7 #ا و C ! 9ر #در را@_X @ Fره 2اZ j:9 # B #
اC ،و . # 2ا 2 @ 2'@ 29ا 29ه 2ا #$ ,و # Bاار .
X @ Jا Fه 2د7ا ;9و @رت (-اZ
دره 9 2Iدادن ! ً 7 #9J>'9 ,S
@ Xا Fه #>$ 2ها #دارد.
G`+ت ر" 8L 8:
%Bوه" دع & ه "7Kدر ل ٢٠٠٢
@' 9دۀ !B%از وه3$ 2
اردو# 2
# c79
%Bوه" دع & ه "7Kدر ل ٢٠٠
وه#>$ 3$ 2
اردو 2] 2و #9889
c79دل
@ , XدرBدا6 ,ﮥ M%
@ , Xون درBدا6 ,ﮥ M%
Jوا@ 2 @ Fاا\ت
ً 7
ًLوا@ 2 @ Fاا\ت
ا? HC M@Lش 7ر2
ا? 7رX ً 2اب
2(7 #9J>'9 ,S
2(7 g #9J>'9 ,S
ا]د Zاز @ #9 $: #>9ا@ #9 $: #>9 ,S 2رت > Mدر ,S
#9J>'9رد ا]دL Zار Iد
"9 #9J>'9در $6ﮥ ا@ا#
دا Dو "رت ه 2و ،sدارا9 ,$@L 2
دا Dو "رت '@ QEا 2دراز ت
QE9) HCدر ا$:9 Xت(
"رت ه@E 2ا #9و "X 2ر!" #
D8ن هX 2ر 7 #ا,
.
,klف #$:9اه 2(7 ,دارد
,klف #$:9اه 26 ,دارد.
!$:9و \ زش # B MCه 6 9 2Iزد _@ F@ fا? . 9رت F-ا ,و
9ا 2وه را _@":9 F@ fات ه 2Iدر Cاگ F89د ZاX .,ره F+@ 2و
@ Fه> ?9 Fوزارت د-ع و 2در( اSد و +ح ر( Z 2ا F@ ،,ا هف ا:
ها M 7 #وهX @ 3$ 2ا Fه 9 2و "! @رز و klدر را ,6 Zاز $%ت .3$.
ا ه !$:9 ! ; M Fو \ ز @ F7 ،@ # #د 7و :ره 9 2و @ Lا و
@ 2"Lyا ,8@_ #$$دارد.
246
247
248
!5B 0H
&' د در ﮥ دm%H>+ ار" & و-7B23
Dr. Hari Bucur-Marcu
ر,671%3
FH درF>6 در: Fوﮥ دوC ; #%-ﮥ د6 درF @دQE9 و# 2ارHIJC
., اZ] د6 را2 !9 رX ،Z FX #%- د2ارHIJC دورۀ#u اا,L
در @رۀF7 را# 9 \ن, ا اه،' ذE9 اF @دQE9 @ F_@ در راF آ# 9
2 هFوC . ز7 @' و، 'دF- دادن و هM> 9 #%- د29ا
M@L F0 '@ 2IC 2 @ا: رو@و ا#@ه6 h \" ه! @ ر، رنs در اML ا6 2uاا
1
اا\ت؟2 @ا#@ه6 2 و اف دار# Mu 2 @ا#@ه6 :, ا,اه
, ا# B h > و @اس \ن2 @زF: در#$ دL را در اZ% D8 #%-رف د
،F"اI را وفF: ل:- ]س. دو در#%- دMu p
ً : . د# F #$
را,م رف دو9 ."ر در0 فF@ را#$X داQX 9 .@' ; در
>ر- 0 F@ ق دارد و- 2'ر7 9 'ر7 از2دL! رف ر ا8 kY9 : هM>'9
I ارL #9ا% s ; #$ s. 2 @ا#%-ت د7ار9 F> \ ا، دارد#I@وا
.20 # راZg وF@9 ! و$:9 وF % ,. J
ً y وI د2 هDE@ s@ #%- دs. \ و
داد9 ن0 ? را، h 3# F: @زار و،,ازن @ دو9 در9 F@ ن ~ دC
@ #$$ و @ اF % ران7 ار, د. # M% ع- @'ل وزارت د،# >6 در \ن اداراتF7
#@ه6 و,-] ،#LJX ا#% 2ر ه: اهنX 'ر7 ; F@ , Z ا|"ر2LJ% دا
#%- د2ب وهX 2> ار6 دۀF@ راFاX و ا#%- د2 هDE@ از#`:@ در
.I # وﮥ ا>'فC از#u(
ﮥ7 # % ﮥ$ ٩١ ?9 F7 " دو, ا# B-# 2 هF در @رۀM:در در ا
, اZ \ ٢٢ در دۀ، در. ١٩٩[ در ل,@ در @دا2 و ه>ر, ا2 @اCSCE صX
ه. ار دهL 2رB ردF8 f+ د را @ ازX #%- رف دZI" , ه دوF7
ر7 ط6 از ا# B د در رفX #$ # ا2 ه,اX ,داB @ درZI" ,دو
1
: دFB6J -Robert D. Behn, Rethinking Democratic Accountiblity, Brookings Institution Press, Washington
D.C., 2001, p.7.
2
J.E. Payne and A.P. Sahu ( eds), Defence : دFB6J ً]_ 2دL و ر ا#%- @ ف دF_@ را2 @ @' رو2ـ @ا
Spending and Econmic Groth, Westview Press, Oxford, 1993.
3
-N. Caiden, „Public Service Profiessionalism in Performance Managment and Evaluation“, in Public Service
in Transition: Enhancing ist Role, Professionalism, Ethical Values and Standards, United Nations, 1999,
available at URL, http://unpan1.un.org/intradoc/groups/public/documents/un/unpan000385.pdf
249
ت را در دس$: 3$ 2 @ وهF_@ و در راFX " ,-] 2 را @اF د و زI
.1ار هL
F@ #%-ﮥ د6 ا در#$:زا+ F0 F7 , اZز _ح د در @رg\ @ از هنF آ#ا
'ر ا7 ; F> اF8+ ;. @ ب هاءX ,S @ ! و ه# Mu @ ! ه،M> "@
#6 و2 ا@>ر2 هM:زا+ در \نF7 2I'ر د7 ; ازF7 , ا ال اب ده ا اF@
# و. دار,-« در#ر%» ر+ F@ راM:زا+ اD @ داFX ,@k ا,8- #L
2
. د,@k ZmC رBف اJX p
ً 6 اM% در،@ ! در ا را هM6 Z ; را، ا ا#6
ﮥ6 ; F@ s ده! را# ارL @ ردS در اF7 راFوC اIص دE `ن
(Zg و2'@ 2 و،# ) رفZ FXت @>ر ااL F>6 در#: . Z زg
@ #%-ﮥ د$ . DS M@L M>' F@ ﮥ \ن$ ا،! ده# ارL DS را رد
،~ تL اوy7 ا# و،~ دن و @دن7 ~ 2رت @اL ,L در#: ، S@ # B رتL F@
مSر ا7 FوC @"د ا2 @اF>9ر. در، \نh F$ ، دFX ااZ @اF>9ر. در
; ; ~ در ; \ۀ (د,م د% رت. در. 'دJ @ F$6 X\ در،'د
3
.7 ل فC #I #886 2ا9 F@ 7 F9 @ #%- دDE@ درp
ً 6'ر ا7
# رفD(ا- ا. ود ارد#8 ه را@_ﮥ# B رتL و#%-ً @ رف د9وJ%
.'ر 'د7 ; #I 2ا9 D(ا- اF@ h ,L ه و
, >6 F رف @دIﮥ د8@ #%- @دﮥ د،#p+ ت2 @ا،نC ! ه2'ره7 y7در ا
F>ر+ ،, ا2ورP F ت در ز6J. @ ًء هز ه! ا.' #8$9 2(7 و2 ﮥY ;
اF@ S9 و2I @ @زF_@س در راLاو-C ارو,7 در ال در @رۀ 'ر9 ﮥ ان$
4
.اف د%ا ا
QE9 و# 2ارHIJC > 'د- F7 اF- ارL @ رد2"$:زا+ M- درا
,kl وZ'E@ ,89 '@ 2> ار6 و#%- د#C ,-] و#@ه6 را از ظ2@د
ه @' در @رۀ درM:زا+ هSوC اF7 ,] ان9 Z د.\ا @' زد
ارL F:_ اا رد2ر7 ت70 اولDE@ . بX 2> ار6 وM:زا+ "@ ،ر7
,9 را#. ا# دوDE@ ، د# رت. 2 @دQE9 و# 2ارHIJC در \نF7 Zداد
DE@ ،@ F دا,76 F @دQE9 ! و# 2ارHIJC ه2p@ @ F7 Zار دادL @
X و اF @دا# 2ارHIJC 2 هFوC @ درF7 ر دارد7 و2 اZ% 2م هL @ م
.دI س9 ( F @دQE9 عP F@ 7Hا
1
- OSCE Code of Conduct on Polico-Military Aspects of Security, Programme for Immediate Action Series, No
7, 3 December 1994, available at URL http://www.osce.org/docs/english/pia/epia94-2.pdf
: دFB6J ً]_ #$$رب @ اS9 دن7 ت واردJ>' 2 @ رو2 @ا-2
C.Pollit, „Public Management Reform: Reliable Knowledge and International Experience“, OECD Journal on
Budgeting, Vol.3, No.3, 2003
: دFB6J ً]_ F % رفDE@ " درC 2 @ رو2 @ا-3
Ke-young Chu and others, Unproductive Public Exoenditure: A Pragmatic Approach to Policy Analysis, IMF
Pamphlet Series, No. 48, Washington: International Monetary Fund, 1995.
4
-Nato,The Euro-Atlantic Partnership-Refocusing and Renewal,
250
دعE> د درm%H>+ ار" & و-7B23 "ر" ا/ ت/C
وZ @د#%- د2ارHIJC از#u( F @دQE9 و# 2ارHIJC F7 اف د%ز @ اg\ از
j$E 2 هZ راf+ س ازLاو-Cزۀ ارو6 دورادور2'ره7 زا، #\ وZح د+
DCAF 2ر7 ; در.ارHI@ ا#%-"اب @د د9 9 7 # F>9 #%- د2ارHIJC @
; @ @ @د و#@ ; اسM % دX اتH@ ح+ ا#6 F7 7 # لp ا$ Mدا
اj:9 از#%- د2ارHIJC در @رۀOSCE #6 1. د:9 s و# ا2ارHIJC
2" دو2 @ا#%- د2ارHIJC در2LJ% زۀ6 F7 I "9 ،> #C !'0 ح+
، \ زش،# @(ر,داB دراز ت @در9 « در ن ت, »دو.8 رت از% ZI"
2
. #%-ر و @دﮥ د7 د،#C نm و ه3$ 2"(ات وهS9 ر وX
و# زM>'9 ; رت از% #%- د2ارHIJC F7 !رH
@ !ا9 # # # % .8 2@ا
.F @دQE9 و و2ارHIJC ،#C @ن: Z% ﮥ6 F ازM>' F7 Z @د#9Y9
دX #$ \وردن اهاف,@ ] و6 2 @ا,$ ; F7 2 ا# B رتL دSۀ \ن ا% هف
. ارد2ورP \ا
ت70 در،@ F @دQE9 و# 2ارHIJC 2 @ا#$. ا2ر7 ت70 #%- د2ارHIJC ا
'ر7 م9 . # # B ;97 د# ول7 \اM% #%- د2ارHIJC F> ا2ر7
# - # B 2 هF در @رۀM: دراf+ از9 اZد7 F8- اOSCE ۀI" 2ه
ازF> ا#L Z tY9 s? ا9 وFX " را#P وا#] \ن راه6 2 و @ا, ا
3
. ول7 د راX # B DE@ @ ردارX@ ;9ا7 د,6J.
و# 2ارHIJC ه @' ا اا\تZام را7 F7 !7 @ ا2 روF7 @ ارL ا
ز " وF@ د راX F9 ,E @ ،'E@ @"د#%- د2اHIJC @ F_@ را در راF @دQE9
از ا>ل#$> F@ ۀ ز نC F>6 در.!_ف @ار: ، اMX دFوC در اF7 #9Y9
، اZ s ! @هi' ; هف2 @اF7 # Z ار#اI @زF@ F7 Zد @دX 2دX My9
ز " وF7 > >- ه#`:@ . M>' هZC ره$7 Fت در هY9 ]>رۀ
ت ازY9 ز " وF7 اZ"- ن0 2Iاد د:9 F>6 در،ۀ ادف اC ت دوY9
4
. دار#>ا6 ره$7 " وC ،#9J>'9 2".X 2p@ اL f+
# 2ارHIJC ً درL ML ا6 ا وMX د#%- د2ارHIJC درF> اZ% 2" م زB در ه
درMX د2"9 @ وزار, >6 ،صE 2"7 @ F8 رت ا از ارن% ع- د2@ا
.ۀ \ن و اردو% ت: @ (I @زFI ) ع- وزارت د،F @دQE9 و# ،2ارHIJC
2 @ا9 @ MXص ( ا دE ; ز ن#%- د2ارHIJC تp6 2در @ر
p
ً : ز ن0 , ر، را @ه! زدZان دI @زy7 ا#%- و د# ت ا%P
.7 # ع ( د- د, ا2 ا ز ن را @م را، , دوtu"ۀ ر% F@
1
-Dniel Nelson, „ Beyond Defense Planing“, DCAF Working Paper No. 72, August 2002.
-OSCE, Defence Planning, Programme for Immediate Action Series, No. 4, 25 Nov 1993 .
3
-OSCE, Code of Conduct on Politico-Military Aspects of Security, section VII Art. 21
DFID, Promoting Institutional Development, March 2003, available at : دFB6J -4
http://www.dfid.gov.uk/files/inst-org-guidelines.pdf
2
251
2"6J. ً ازL "\ ام7 زا ه،]وت دارد9 ! @ه,.X روا@? @ ا ز " از ظ
@ ،! ا76 \ن2p@ F7 ! دار#-: را#9Y9 F> از اML .ردار اX@ j$E
ام6 ا2`- @ ًا#%- دf-l #C ;» :I F7 !H
@ راWim van Eekelen ﮥB
2ارH F F7 #-] 2 !9 2هSوC @ وI> #>$ ,]7 @ اف% ا،M@8
1
«. اار، زt>: را# B و#
. # رg و#ت رY9 رت از% ! ا76 " @ \ن زF> اZ% تY9
F%S نL ; p
ً : ) #%- د2ارHIJC #L 2ر7 ت70 رت ا از% #ت رY9
# , و:9 MX د2" ز2 و @اZ د3'9 ! راF7 #9را8 ا وL از2ا
و#$:9 2" (> ،Iرات د8 ،#$ 3_ در2 زF و @د2ارHIJC ر7 ت70 ،(
. Zع از \" ا]د- دDE@ درp
ً 6 اF> ا# % 2 ه,.X 2 دارا#']9
2ت و @"د6J. اF7 ! هB( هDFID) @ , >6 #$$ت @ اp9 ,9 @ د
ر
Z Z دادZت ازY9 د \نX F@ "9 F7 \ ( ا,8- #9ر. " در9 # ز#9J>'9 2ه
و# ز2ر7 ت70 E @رتF آ,زم اp رت. در ا2. FX ااZو @ا
ارL @ را رد#%- دDE@ درF @دQE9 و# 2ارHIJC ت6J. ا2 @ا#9Y9
.!ده
F در @د,-] 2ورت @اP ; @ اردو9ا7ول د7 طJy ،j$E Mp@@ د
د ; ز ن7ر7 9 , ز ا#%- د2ارHIJC 2 @ا#L 2ر7 ت70 ; F@ ،3#%- د2ز
ا#L ت70 ا. ,X #8 ،, اMX د#%-ت د%P درF7 را# >6 #دو
ه و, ه و وD8 :9 F@ @ و2 زF و @د2ارHIJC ! # % tY9 از9ا." ود د9L! او89 دSا
و2ر9» :ول رف7 و, >6 2 زFد @دX -ب ر7 درA. Premchand
رد#Eر9 B F_8 ازF @د2 و ! ه2ارHIJC j$E 2".X « ا>'ف وM%
ه ز نF9 @ F7 ود دار# % ,.X @ تB6J :@ 4. ار هL @
F@ 2 زF و @د2ارHIJC #$ ! . c$ دX F@ ،,د ا@>ر ا. درF7 را# >6
c99 اF@ رد وX # 9 I د2'ر ه7 در2 و ا@>ر2 د ه#-: @ ور ز ن
2 F0 و درFI0 F>ا5 .@ # D(ا-ص اX ? ا,9 ت6J. ا2 @ا#$$'ر @ اMX د2'ره7 اد:9 F7 , زد اZ اب \ن @"ن اازF7 , ال ا، ده# ات رخ9 ا
1
-im F.van Eekelen, „Democratic Control of Armed Forces: The National and International Parliamentary
Dimension“, DCAF Occasional Papers No. 2, DCAF, October 2002.
2
-DFID, Promoting Institutional& Organisational Development, p.i.
3
-OSCE, Code of Conduct on Political-Military Aspects of Security, Section VII; IMF, Revised Code of Good
Practice on Fiscal Transparency, 2001, Section I.
4
-A. Premchand, Government Budgeting and Expenditure Controls: Theory and Practice, International
Monetary Fund, Washington D.C. 1989, pp.319-354. For a Copmparative look at financial management systems
from a family of systems point of view, see, OECD, Models of Public Budgeting and Accounting Reform,
OECD Journal on Budgeting, Volume 2/Supplement 1, 2002.
5
F در @رۀOSCE M: را ان در در اQE' و3P وا2 زF و @د2ارHIJC ! در @رۀX ه ]رت اFاX IMF, Revised Code of Good Practices on Fiscal Transparency, Secttion I; ؛,- ه]! درDE@ , ا# B – # 2ه
UN, Guide to Results based Budgeting, United Nations, 1998, OECD, OECD Best Practices for Budget
Transparency 2001.
252
در \ن زد 1.@ #در ه ,6ه Lۀ @ F7ا 2ا6J.ت @ ,klو 9ا; 2
Cو Fرا ، F89در ,kl F>6ا-دۀ را@_ @ Fهف و @ FSد Zو 9ا 2ا-د( Zان
@دﮥ QE9داد Z Zو . Z \ ,@ h
; ال Z%ا اHIJC ! \ F7 ،,ار 2و @د Fز 2ا> Fدر _+ , >6 3ح ر(2
#دد @ 0ن @ ?9 F7وزارت د-ع .رت #د ،ا>C ; @ Fوﮥ M8و
ا Fدر _ 3د-ع @ ;.اب ا @ @ F7ا tY9 ; 2د(@ #%-رگ و ; ZmC
! ا Fو F #ا] HCرش 'د ،در @ F>6اY9 2ت د," D7 ;07 #%-
f_9و J9 ،M8 ! ; S9ش . f$ #$Xاب >ﮥ د Iه اJ_.ح '"ر
»ا وا@ Fا . «...F@ ,ا @ان #:ا'7 ; 2"_ F7 ,ر '7 9ر د0 Iن از
ه! ]9وت دار F7ه>mام ا #$6را @ @ "9 F7د @(ر #و DE@ #mCد #%-اار
@"'C ،د #> .از ا ا? #II0و ,%ا6J.ت در ; '7ر .در
; #6وزارت د-ع @درBدا ,ا P F7 ,886ورت @ا 2ا6J.ت در _ 3د-ع @@
,.Xا #اش @ ، M% #$Xا 9 2در! HIJCار 2و @د Fز ML 2از
ا> , >6 Fد>@ ,ر د ،ر7 Fر را @ ,د #6 .ه! @ F7وزارت د-ع
> #از ار"7 FB- #$X 2ر @ , >6د Zو @ !7 #$X 2LJ%ا9 2ات داً @ ،@ Fء
C # % 9 "9وSه در _L #$ 3در @ F7ا6J.ت در @HIJC DEار 2د#%-
را . M:9
@] #`:رت ] در @رۀ ! HIJCار 2و @د Fز 2را ان در 7 ]9د @ IMFا2
2
>$%د Xب در.,-
70ت 7ر HIJCار 2د @ #%-ه! از ظ #9J>'9و ه! از ظ #9Y9از @ DEه 2دI
f]9 , >6د DE@ F>$y ،ه 2د , >6 Iاز @ F % DEو از @ DEاLد -ق دارد.
@@ ا Pع D8ه #C 2و ,Sدر داHIJC MXار @ 2وا 3Pو ه @اF % 2
@ .ا Xا ,ه ه! @ ا7 M.ول د7ا 2p@ ;9اردو و ه! @ ا # ,-] M.اار
،و @ Fهف 89ﮥ اا\ت در @ >6 DEار 2د. # , X #%-
Xر و 7ر7دهJ>'9 2ت j$Eدر دا F % DE@ MXو در دا @ , >6 MXواQE' ًP
@ @ .در و| jو و" $$ﮥ ا c9ا%ت د7 :ام J>'9ت در HIJCار2
ا ،;9در HIJCار #9$% 2و در اا\ت د MXا .در _ 3ا ;9اهاف ا;9
70 F7 Z j:9ت ز @ #ا 2رن @ Fا اهاف F0و 7ام @ # sا '7 F7ر
\ د@ ZاC 2دا ,Xا اهاف 'C ًp: .ز در _ 3ا ;9ه ا 29ا ,
#$ا ,د ?9 F7 #%-ر tuدو. ,در Zو از +ف ارن HILارC) 2رن(
Bر 'د 3 .در_JC 3ن HIJC F> ،#9$%ارL # 2ار دارد ،اهاف اF@ #>9
اهاف #9$%ل ' Y ،ر ,دI j:9 #%-ددX ،ر و +ح ر(' 2د و @s
-Premchand, OP. Cit., p.325
-IMF, Revised Code of Good Practice on Fiscal Transparency, 2001
-3در @رۀ Lرت Bرت Cر FB6J ً ]_ #در 7ب 9 @» Hans Bornا 2و @6 :,Lه #اردو در اpت - ،ا،F
ن و ،«tاوراق 7ر DCAF 2ر ،١٠٢ Zا]. ،٢٠٠٢ @7ﮥ [ ا. #
253
1
2
@ #ا F @ 2ه 0 2 @ j$E 2ل ' QE9د .در ا _ 3ا # B 29و
pدر _ 3وزارت د-ع
HIJCار 2و HIJC #' ?Xار 2د #%-اد Z%اً : F7 2
.در Zو B , >6 ?9ر ' ,S .اا\ت در _ 3ااL Fuار دارد و Cرن،
, >6و وزارت د-ع 26 D8دارد.
@@ ،و"_ 2ح , >6 j$Eو Xﮥ اا Fuو Xﮥ @ Fu`Lدرj:9 ,
C D8 .رن و sPو رL X 2ا و CوSه @ا ,-] Y9 2و @6ه، #
ا C D8رن را # ,6J.ده ] ,-و @6ه #را 91 M:9ا+ن M.6د F7
9م اد @د 2در دس Lار دار و J:9 9ت @دB 2ر و رد دX D8 .ﮥ
اا , >6 #: Fuا-دۀ "Cو @Lار 2را@_> @ Fره j$E 2از ظ s@ QE9
. #در $ﮥ ا و ,ه 9 #Cار ،#97اEب @ > ,]$ار 2>% 2و , X
2-6 2>%ا> F0 Fااز Zا 2از رف 8 @ @ , >6ﮥ F % ,.و !$:9و F@9
و د DE@ Iه@ F % 2ا Mu 2د QE9 #%-داد Zد. M ،
>(م ه 2وا@ 3Pا 2هoه #Iو @ ,Sد 2و ,:-ا@ #-Pد @ 2اSد .
ا >( " @ "9 Fده و CوSه در دا$6 MXﮥ ااC F>$@ ،FuوSه!9 2
2و و" را ( در@ دا .@ Fا ه! " M@L ,اه ,ا' F7 ,ن داد 7ام s
ارز@ #ا #>9و ( Dه #C 2را +ح ر(@ ، # 2ا7 2ام 70ت ز #و 7ام
f_9 sو 7ول ! 9را در ه+ .ر> Wim van Eekeln Fدر را@_7 @ Fول
Cر@ ،#ن دا Fا» ،,ا ; د د+ fLح ر(' 2د\ _X ،ن د ا7 F7 ,ول
Cر #|] F@ ?8- #ه@ # 2ل د و ز Fه 2زد@ 2ا@ 2و7ا Z % #و اردو
2
" BراX Zدن را .«7 c8:9
روا@? @ ادارات @ % DEﮥ # >6و @ @ # >6gاس 99ت وا 3Pو رو اار
@ .در @ DEد #%-روز @وز @ FH QX # B 2":-ا Y 2ر ,هX 2ر #ر
داد' Zد ،در ( FSان F$ :ه , >6و ز " # >6g 2در @ر 2از '7ر ه
Lس :.د 2را F$ : 0 . c8:9ه ز Fرا @اL 2ارداد ه9 2ار"9 ،#97ﮥ Hgا،
Xت #.و Xت د Iو @ #6ا 2ا Y9 ,ت % # Bز @.ون 99ت
وا 3Pو رو > ,:- 0ز Fرا @ا D( 2ه\ 2زاد و #6اJXس هار 9.م
@ @ ":اس 8رات و +زا 2"$:وا@ F7 #Pون @ ،@ f_9 M@L :9ا ZااF6.
Lا @د 2ه FSو 8رات ادار 2رد دس وا @ @ 3Pه ":9ف F % #
@ .@ !76ا tY9 2ده 2رو "S ,ز Xف # Bدر 70ت @دF
Z c9و @ Fرد 9ا F7 #- 3_ ،f-در _ ! j$E 3از Zداد،Z Z
Pع @ M@Lاه8 . ,رات وا9 @ 3Pم Lارداده 2ا `ء Zدر @ DEد #%-را
DC ,9دا.@ F
\» ،Hans Born -1زش از @" +زاB 2"$:رت Cر DE@ @ #ا ،«,اوراق 7ر ، DCAF2رۀ
١رچ ٢٠٠٢
-van Eckelen, Op.Cit:, p.8
254
2
:ره 2ا>$% #LJXد و روش 7ر ان @ F %وا 3Pو رو . $9در @ DEد #%-دو
"\ p
و j$E Zاز Yر F %وف , Xا #>$ MC :و ً : .# B MC
8 ,9رات >! ا Fا> "\ Fدر اSم و| jن 2(0 F0را از Zو F0را ار7 ،ر
.7 #در @'7 :ر ه ا@(ار ه #L 2د Iدرا M:ه )@'ل ا F J%ه; 2
ادار @ # Zارز"@ 2د 2و ا F J%ه: 2ره( ،ا F J%ه @ # 2هف و Yر; ,
ز ن و CوSه 2اوCا #]9دا #در $7ر ز 9 M #هز د !B9 .
دن >$%د و روش 7ر ان #>$و #L ; "9 # Bاز Cوﮥ ] @ #د@@ #
>$%د \" .هmن @ا c99 2و >$% @ !B9د \" :ر @ @ ( 2$و sPد .از
F@ FHا +ف اردو ; 70ت ادار 2دارد M>' F7از ادارات دا@ #ا 2ا@ ,L
2"Cا #LJXو @ا 2ز Dو #mC £@9از 8رات >$%د دا #و در F>6
pدر 70 %ت @8ﮥ Xت %ﮥ دا c99 , >6 MXو
>%د و روش 7ر ان ً : #>$
' !B9د .در .ر F>9ا? 7ر 2در'@ ,ل #Cه% 2'@ s@ 2د Fpو 86ق
ر-ه #ا #-Pدر ا 70ت ادار ،@ M 2اBر ود 7 F7ر ان # Bو #>$در اSم
و| jن از روش و >$%د Xب 7ر @ .ر 2از »ر« ه F7 #راP F@ sع
اJXق و 7 i$ر ان در دس Lار دار رو Mu 2اLا ت Pر Zو اJXس و -د
ادار ،Xm 2و ا %Pت در @ DEد. ( , >6 #%-ق .7 #وP #ع Z%
در ا% Sرت از #886ا@ @ F7 ,ا7 2ر ان #>$و DE@ # Bد-ع :ر ه>% 2د و
% i$و sPد M@L h 9اBر از 7ر \" @ ،\ ,زا ارز@0 #$:- h #ان
_ب .
> Mد 2Iاز 70ت #9Y9و ز F7 #در \ن HIJCار # 2و @ QE9د Fد#%-
.رت Iد ،ا(-اP89 Dء @ا 2اLام S9ر - 2در ز ه@ # >6 ,:- #رت
# %و در @ DEد@ #%-رت S . #.Xﮥ %ۀ ا اLام ا ا! F7 ,
HIJCار 2و @د Fز 2در Sع @ @ ر hده #اار @ "9 F ،در _3
ا F>$@ ،;9از ظ ادار Zا ر روز .( Zر ه> Fا Pع را 3P9و 3'9
#ل @ Fل ا(-ا@ ،@ # Dر 2از \" @ اس S9رب @ ا@ #$$د .\ #
Jack Diamondدر 'ﮥ اS9 IMF Xرب \ @ Z FXا'7 2ر ه 2دارا? % 2
1
F.JXد Zا.,
@ ا F7 FP-هف " ! X #ا F7 ,رف @ ":-ها #دا ،Fاا\ت ا
":رد L DSار : ،ر اا\ت FXد و رف و اا\ت @ :ره F8 و @ا+ 2ح ; ! ,Sاا\ت L Dم را ]رش د Zا :,اJ.ح F @ j:9
ه و اهاف \ن؛ @Lار ; Xرا@_ﮥ @ @ 2Lد>@ Fر ا-د Zو Sﮥ @ Z \ ,از @ ﮥ
Z M9؛ "9ﮥ $:ت @ط @ Fاا\ت؛ $: !89ت اا\ت @رت !Bو ,@k؛ ز F
ز@ 2اS 2ان 9از $:ت ا]د7 Z؛ و ا>'ف ! @اB 2رت @ Fه.,S 2
در را@_ @ Fا> Fا ! از +ف + #7ح ر(' 2د E ; ،اp #+6زم ا@ F7 ,
1
-Jack Diamond, Establishing a Performance Management Framework for Government, IMF Working
Paper/05/50, International Monetary Fund, 2005
255
در اp
ً 6 ا اMXح د+ در اF7 # از د2رI7 هF7 , اZ Zً دg زا، دF]
ا ! ازJ
ً y . B '@ دن راX #E9 B tC F7 @ F داD ا,"
>- ز+ ,داB \ن @ون درh tC ، د2(ح ر+ د دانL ]ذ ا,9 Zف و+
tC ،@ ن دانL 2رI7 ا ا.,اه داX را2دL> ا- ز+ D @' ا# ز
.د7 اهX sP و2دL و ا# ز2رات را @ >(م ه8 ر " و
&' دE> در8L دادm%H>+ fK ار" & و-7B23 لNا
>د$% F@ 9 F- Z د# درc7 از،j$E 2 هZ را# 2ارHIJC ل در. اF@ # د2@ا
#9889 s در هF> ا#- ,داB @ در. ود دار،" >6 ت @(رگ درy'9 در
#E @ﮥS9 @ وZ Z دF"9 انX 2" @اy ه وZ9 ً .X ل و. ا," ]"مF@ '@ ،7 F>9 FY #$% @ 'تF> اF@ , DE@ ا،, اZ Zد-] اl
., اZ دF9 عP م%
QX «t» ع- دF7 @ FY @ دا اF @دQE9 و# 2ارHIJC ز درg\ _ﮥ8
,$ ; F7 #L .د را داردX صE تE' #%- ل« د9» و @ ًءZ @د1F %
زا، 'د:9 @زار2P89 وFP% ?9 د @
دازدX #%- دDE@ 2 @ا, اP6
9» ,]7 و,7 ،,L F7 ,رت از دو% و \ن, ; ح اF'ۀ \ن ه7 FP%
F % «9 t» ; QX ع @رت- دDE@ F7 #886 .7 # :9 را#%- ل« د
# M% ? @زارF@ , j$E ? \" در اF7 را# ارانHIJC ان وS # @ \هZ@د
.'E@ D(ا- ا،
تE' @ از ظ2ارHIJC 2 هFP- اهاف وF7 , ا ا#ر دا% اM@L M.; ا
M@L ,L ود6 ا اهاف و از ظF@ رن2 @ا# ت ز70 از ظ، ل9 #"
.@ DS
M ت ذ$: @ # ارانHIJC ،@ اردو2 @اC>$ ه, ; دS ا،لy @_ر،ا هف
اد:9 ،(8 هدو2 @ا#9ا
ر9 ،#I) هC>$ ه,% :@ Fر داXرا در ا
اردو \ دۀF7 #L #" 6 ،@ Zت \ د$% 2 @ @ا,L وF0 , ، از ه عC>$ه
ار8 ت ز ن ا،7 , X @ , در ا,Lواز و اC ﮥ$% اد:9 F0 ، \ن,XداC
: ه @ در ; ت ز نC>$ ه#_ اF0 ,9 @ر و0 ،#I , رY ; 2@ا
7 وازC @ ,% 0 F$% ت$C ; ،ار8 F0 و- ا# ع "ت @>رF0 ،7 وازC
#$X ، از هف#$]9 ت$: 0 @ون.I دF@' ت$: د و#I ت$% 2 @اZ \ د9
: دF:_ ً]_ «F % ﮥ »اسB 2ت @د:_ 2 @ا-1
James M. Buchanan and Gordon Tullock, Calculus of Content, Ann Arbor, University of Michigan Press, 1962;
M.Buchanan, “Public Goods in Theory and Practice: A Note on the Minasian-Samuelson Discusion”, Journal of
Law and Economics, No. 10, 1967, pp. 193-197; M. Buchanan, The Damand and Supply of Public Goods, 1968.
; Dennis C. Mueller (ed), Perspectives in Public Choice, Cambridge, CUP, http://www.econlib.orgAvailable at:
1997; Paul A. Samuelson, “The Pure Theory of Public Expenditure”, Review of Economic Statistics, No 36,
1954, pp.387-389 and “pitfalls in the Analysis of Public Goods”, Journal of Law and Economics, No 10, 1967,
pp. 199-204; Joe B Stevens, The Economics of Collective Choice, Boulder, Westview Press, 1993.
256
زد ا6ل دارد >@ F7ر @د @ # sو @'@ 2ا 2هف F@ Z :9هر ر F-و ا QLزد
را @ Xد @ Fها Zدا .@ Fدر , FSهC>$ه F@ f-اSم YرX ,د Eاه .
!9ن و HIJCران @ kY9ات #و # gه # !9را @ا:@ ،رۀ د،I
\" @ از F$7رف ; @ \ Fه #دا.@ F
kY9ات %P @ # ! 9ت د #%-ه'_@ . !8 Fر yل ،ا @ # #9
7ه:- MC Dل ' F- # Bد7 F@ !9 0 ،ه Dدر رف F7 MCوF@ 2
%م Cدا: ,Xش \" ' h ،د ،زا @@ 89ر \" در و| jد Iرف ا#-P
د@ 2Iر .\ #ود # B ZI@C ; 6اSب رف @ Fدن 6ﮥ ~9
د ,L Iه\ 2ن Y9ت را F7 #از 6ﮥ ` # B ,:-ر Zاً.E .,
@اS 2ان _ح "- ،Cن $: @@ # ! 9ت % #-7م $:ت M>' #$X
9م 'د .ا y7اوLت Lان ,ه #>07 ,L ; "9از Sع @ sرد Pورت
@ا 2اSم Yر ,ا 7ول و @ @ "\ ًg . # !B9اC 2دا ,Xرف اس و
L "\ F7 #9 Xارداد Zد Zا ،درXا #ه 8 F@ #ت @ ، !89 ،FC $رف ا
pدر ن I J @ M%دد Fا> Fاز JC MLن .@ Z
Lارداد ً :
@ا F @ 2ه 2ن ت و دراز ت QE'9رف #%Sاز $ﮥ او" .
رف ]6و ا ،,Lرف Cز Zت و ا" iJو ،# B Mرف MC ~9
9از ا و Mا]د 7 Zو M @ ،Zgا @ .@ Fدر \ gن @ DEد > #%-از
و% @@ Mم دا 7 @@ , X ," F- !$:9 MCد Cز Zت و رف
د F>Iاز \gز ، #'C M@Lا]د7 Zد Zا.
ا !" M.د Iارز@X ,6 #:_8 #ص @ #`:از @ Fه ، # 2ه! در _3
pدورۀ دراز ت ا hC #ل @'
ا ;9و ه! در _ 2"JC .#9$% 3اً : ;9
از \ن را در@ Iو و ًL- ًLاSب S9را ; .را@ Zا 2"JC S9 2ا#>9
از @ f+د Fز" 2ن ت .ا را ,"- Zاو" F @ 2را :9و h
@ 9 Fدر ن Cدا' ,Xد 9ه @ Fا M9 Fد .را Zد Iاز f+ا'ر
F7 #9 $:ه ل @ ارز@ F @ f_9 #ه $: .' !89ت را sارز@,-'C #
@ در دا: MXﮥ HIJCران 6ا MLل ; @ر 9د. F
ا ا M.از ا> FP- Fه 2ا@اHIJC #ار 2ا? F@ ،ور ز ن M@L ،' FX %
اهJ% . ,و ً9ا @ Fه @اX 28@ 2د ن اSب رف را #6 ،در
.ر 9 @ F>9ا? و ? ارد \ن @I@ ( j:P Fا@ .ر #و fL9و; # ,:P
@ ،Fدر _ 3ا ،;9هﮥ @ Fه ر #-را ه #زد #_@ %@ > F7
C Xدا@ # s@ ,Xا #`:@ 2از 2":-دارا 2او ,در Fاول 6اs_L %@ ML
ن \" .در ; ? HIJCار FB- # 2ا ان 2"yزد 2از @ Fه #را
در 9 F7 ,-هز ه! #6 ،' M9در P F>6ورت \ن @ Dاز ا د' Zد@ ?8- ،ا2
ا> "\ Fدر Z M9 FHا.
257
#$Xه '> Mا F7 ,ا 2$ M.ف JC gن Zرا درHIJCار, >6 # 2
@رت M7و در @ DEد@ #%-رت Xص ا%ت د+ .ر> Fدر _# 2 !9 3
0 pن 9ر 'د tC F7ااز ل ر s_L %@ @ 2ن @ QE9د 2ل \Z
ً :
دً @ .ء ادارات M # >6دار 9 F7م F>Cدر F7دار MLاز ا9م ل @ #ف
ر #6 ،ا ا Cل @اJC g 2":- 2ن $ .@ Z QE9 ( Zا '> Mرا در
.ر #9ان @ ; F7 ،,-دp Fﮥ 0درو D>'C # Zد+ ،ر>C Fل tCااز Z
از ; ل @ Fل د Iا8ل داد' Zد.
HIJCار@ 2اp6 2ت @C @ ( Mل ، M>' F %و' F@S9 #ن داد Zا '@ F7 ,از
p6ت :ل @اC 2ل ا #-Pدر ; ل #درXا' ,دy .ل : #$Xل \ن Yر,
@ ,Sان و F7 Z #'C M@L gرف DE@ #9$%ا ,را -ا 9از 6
Z :9و FX sا M@ .,ه 2د% Iرت از Z #'C M@L 9در ا]Jن در
خ 9د .@ # Fا>HIJC ; Fار F0 #را M6 Zه #را @ اغ 9ا ا M.را
Bدا$7 F@ '@ @ Fر #$ز ه #وا@ F8+ ; . Fا ا@ F7 ,ا; 2
@ ﮥ دارا 2اوY9 ; C ,دﮥ 28را JCن د .ا اSب @ M@ Fرا د#\ M9 ،
@ Fرا ان @ f:@ #\ Fاا .,Xدر \ gن@ F @ M9 ،رت %د 2دوام داد Zد.
; ا M.و هmن @% Fان Eهار ده Zا ا M@Lاه ,ا 9 ،,دا Fد F7
Cوﮥ HIJCار #7 F0 # 2را @ را #PزدI7 .ر" j$E 2دم و ادارات د ا
HIJC F7ران @ \ا Bدا .@ Fدره $$ﮥ ا c9ا! F7در ا را@_ Fاز
» 'ن« @ DEد"] F@ ,$ #: #%-م # %و ن #دم @"] Fم E #$%
ز!ً:@ ،ا در ا » 'ن« Sان در 9م _ح و @7 ZXpوان _ cح .
ا #:+ Dدر ز Fا ا F7 ,در Lم اول \ن I7ر 2ا 2از دم Z7Hرا' FX #P
F7در .رت %م ر(:9 ,6J. ،,Pات را دار و \ن %رت از 7وان . c
و M>' #در را@_7 @ Fوان cا ا "\ F7 ,و #Lرا8 F7 ' #Pرات رف
@ 9م #:ا%ت ،در "\ F>6در را@_ ,kl @ Fو 9ا 2رف 2LJ%
ا .@ Fا ا ! @ Fذات Xد در "9 ,ا 2و اا\ت %ر ' ،@ Zان ]F7 ,
S pان از 6ﮥ د: > 6 9 s@ ,د "@ #را F@ 9 ،@ #Pدر -راZ
اً 6
ه F7 #$6 2از ا @@ sرت klو yا]د Zد.
و اSم ; ،اX M.ب ا ا F7 ,در HI QE9ار 2د @ 9ان @\ ;7 Fن Cل
tCااز 7د @ .اSد @رد ه "7در _ 3وزارت و _ 3ادارات ان ا s
#E9را @رت دا #اEام 7د E .ا "9و ا7د " را ان در ا @رده
و 8 "7ر د و از \" در ه `Lﮥ ا' c$+ Fر Zد .وزارت د-ع ا F7
@ lت 'ر #9اL #9889 2"9ارداد د 9 ZراX Mu F@ sص اا\ت #E9
E' F@ c #$X M6 .ت ? HIJCار 2وا@ #Iدارد #6 .در دا MXوزات د-ع ،در
_ح j$Eو در ادارات j$Eان درC F7 ,-وHIJC Sار 2در ,]7و _3
J]9ت از ه! -ق دارد@ @ QE9 .اX ? 2ص و '>Jت Xص اEام د .و|]ﮥ
Sان F0اران ا و B F0ن ا ا ,-| 9 ,دا #$Xرا @ا QE9 2رد ارز@#
258
رX در اQE9 ار دادنL رB@ وZد- اQE9 2 ه را @اFاX ? ا،ار دهL
. '"دC راM6 Zم ده @" راS ا#% 2ر ه: @ اj| @ا و9 # رانHIJC
& "ار-7B23 YZ و%6L ") م8X
@ kl #@ د،Fp # رفkl ول7 رت ا از% # 2ارHIJC sاهاف و
# s@ @ #B% ا9 F> ,L ارزاF@ تp 9 #: #%- دDE@ ل
رفy ," c79 :9 #I 2 ه6 واFاX ورت وP , داB و @ درF دا,د
, و او# اهاف،Z F- B ،FS >ﮥ3_ 9 $@ @ #@ , د#: ،#%-د
. Zه @\ورد
وZmC 9 > ا ا. # ت$: @ رg و:9 # 2ارHIJC م درL او
ه," F@ : ; ت ز ن2 @ا# رد د# s@ ار8 زا،@ ً درد\ورg
. اZ
.دI رت. #9$% 3_ ; و ه! در9 ا3_ ت ه! در$: 2ر روg و#@ر
F0 9 ،#$ شJ9 ; #%-ش ف دHC M@L 3_ F7 , ا ا# % ," ت$:
#$ , )ا#C #% ," را در# مJ% اM> ! ; ع9 ا.@ @ 6
'ن هF7 2 ،> رXد اE@ ( ا عIع اد د-ب ] د7 ،#%- د29ا
! هF7 ت$: ا., اZ Z دادQE9 #%- دDE@ 2 @ا#$ QX g 9 2- ام7 F7
او، 'دZ'ر 'ن داد7 ; ل وجC ! ارزشL F@ ! و ه#$ QX 9 2- از ظ
ت$: ا,-د در. در# ارانHIJC "9 F .#%- دDE@ ت در$: "ﮥ9 2 @ا, ا# L
1
. ن از \ن (ارش هc7 درp
ً : ( #$$ | @ اF>$@ ،ا
@ @ F7 #9_اX " ه و9 F@ !8 ً اب6 #%- ف د2 @اQX 9 22- ا:9 .ع د- @ از \ن دF7 #:- F@ و اب، دF- \ن$ د وF$@8 \ن
. #$$ و@ ا#$ انI]ه! @ @ز9 ; نm« و ه#%ارداد اL» ; '@
.« د 'دFد9» >ر- از \" @م#> . دارD8 #" !L ر:9 در#]$E 2>ره#C M$9 OSCD 2ر7 2 از ر ه#> درPaul van den Noord وPaul Atkinson
ﮥ ا در% رفOSCD j$E 2'ره7 FI0 F7 اZد7 Fuا @ ا اس ارا
# ت ارزX اس و،F % تX اس و: c99 # >6 2>ده$% @ﮥF @ F_@را
>(مf+ ان ازF7 'دF] «#9 X \ن »اس وF@ F % اس2.2دL ت اX و
در ا. اهE " kl و#-7 ر8@ ، FP% @ ًء ا @زار ه \ا، د:9 \ا,L
: دFB6J -´1
Central Intelligence Agency, „The World fact Book“, available at: http://www.cia.gov/cia/publications/factbook
; Stockholm International Peace Research Institute, SIPRI Yearbooks, available at:
http://www.sipri.org/contents/publications/yearbooks.html
2
-Paul atkinson and Paul van den Noord, Managing Public Expenditure: Some Emerging Policy Issues And A
Framework For Analysis; Economics Department Working Papers No. 285, OECD, 2001. ا اZ داد7H9 ]l
Breakdown ?9 Oxley وMartin(١٩٩١) . , اZ #-:
259
تX I و د2ر89 و#89 ،Z ادار# % ﮥ% تX ،#$ ع- دM "\ 2رI7
@اZ F"9 @زارf+ اً ازF> اF % رت ا از \ن اس% «# »اس ارز.'
ف+ ت ازX اس و0 X " تp6 2 در @ر.(2ود6 9 'ر ه7 از#`:@ )در
از#"@: رF> ا+E@ ، اهE F"9 #-7 رL F@ \نg درF7 >- @@ ا, >6
ن0 #9 X 2رI7 در ا. F9 M@L ، اZ"@ #@ زم \نp X ان9 ن از7 ف
F"9 رت از% «2دL ت اX» مS ا. M I ت دX وF % ,. ،F@9 ! و$:9
+X F@ در @زار هF$X ا. , >6 ?9 #.X تX اسM9 ًL و
1
. 2ورP y7 ا،_ ار \ن ودX F7 #9 X اس و
F@ ار8 F0 و#%- دDE@ 2 @ا#$ QX % ار از8 F0 9 > :9 F7 «Fد9»>ر- F@
F@ دل.ام دL ا,L دلf+ ان از، دZ دادQE9 F % تX اس وIد
,:- I دM9 s #%- رف دF7 وع 'دFP- @ ا،«F> ~]9» حJ_.ا
F@9 ! و$:9 وF % ,. 2 'د @اQE9 #%- دDE@ 2 @اFm\ #: ، , >6 2ه
# % #%S ف2- و#$ QX 9 2- @ F_@ راI>ر د- .'د
2 دارا#$ وتk ,-| از, >6 #%S @ فF_@ ه در را,$ .@ # , >6
. در,@ , >6 # % #%S ف،لy ا @_ر. j$E 2"" و روC
رت. در ا، @هM>'9 را#$ QX 9 . دو در#%- @ و ف د#$ Q$X 9
ه! ه# ه, دو،> # , >6 # % #%S ف. درZ از د#%- دDE@
# % #%S ف# و،> ف#%- دDE@ را در#$ QX 9 . دو درF7
ف. از در#%- دDE@ رت ف. در ا. QX 9 . در# , >6
2! @ا7 ر9 !ا9 # c9 ا,داB @ در.> # , >6 # % #%S
شJ9 #%- @دﮥ د,- در2 @ا،\ ,@ 2(0 , >6 #%S ا >ن از ف6 9 F>ا
# ارHIJC ; 2 @اFY ا.,ورت اP \نF@ ً:L واFm\ F@ , ،دI رت. '@
M6 Z را. #L@ رB ا,6 در#$ s@ 2 @ا,اX در2رB ,L و9 F7 , ]"م \ن اF@
FوC ا، «Z%L F@ p@» از# s@ QE9 وﮥC X ه وجM>' ا
ح+ 2 @اcE ت8 در \نF7 Z ن ت @د2 ف @د2ر7 ت70 ازM>'
2
. دارZ":@ را#" D8 رف2 ه, او2ارH Z و رF @د# %
ف+ از#%- دDE@ 2 @ا# QE9 ," #$ QX 9 DE@ :9 درIر دN- ¸
#" ;@ #" #"وق و. @ 'ر7 ; ا. د# ان% #$$ن @ ا7 :9
(ء \ن#%- ف د3_ F7 ل زد ود دارد6 ا،@ Z7اH MX داI د#>7 ﮥl ام7
.ار دL Z7اH
F7 ،@ Z ! ه:9 #p+ ; ت2 @ا, @رت در#$ QX 9 2- ا#6
ر8@ > # s@ F@ s ت را$: ، 'دZ ه! داد39 ن تML ا6 دورۀ دراز ت
: دFB6J -1
UNICEF, The State of the World Children 1996, available at: http://www.unicef.org/sowc96/military.htm
and social expenditure) SIPRI Catalina Perdomo, Tables of Public Expenditure, (a comparisson of military
2005, available at: http://web.sipri.org/contents/milap/milex/bgpapers/mex_priorities_data.pdf
2
-Altkinson and van den Noord, 2001, Op. Cit., p.40
260
، 3. #-7زا F@ #$ Q6 9ذات Xد @8ر $: . 3. #-7ت @'
M@Lا%د ?9ارزش ا #$.ف د #%-داد Z Zا .و $: "@ #ت @ ?9دF
, >6 # %داد' Zد @@ .دً j$E #$% Mpا ]رش 'د @ F7دﮥ @ Fp
0دور@ .@ # Zدﮥ ن ت $:ت pزم را در اXر HIJCاران Lار ه و \ن ه
و #-7 ,Lدار ;7 F@ 9ا $:ت اLا ت cرا @ا f_9 2اهاف ا+ ;9ح
ر. 2
pدر ا اد _Xط @د 2در Z 2@ Fاu( 3_ .ت رف
$:ت در @دً : F
د #%-در Sع @دﮥ Bر C ?9 Zرن و $:ت را ( # % QE9 F@ sاز
'7ر '7 9ر -ق دارد 6 .ا( 8 F@ MLارهI7 #ر" @ Z% 12رف ،#9$%
9ار7ت و Xر و f89و ا>'ف @ ,9 .رف #9$%ا'7 y7ره از ف ،MC
c$و ا`6ر ،د #>$ MC ،# B MC Iو $%ت و ا ,Lاد @ا 2ا]دۀ ر،2
ا ,Lو 9ت X ،ت Xار ،2رف 7ا Fو( Zgارش ه .ا _J]9 3ت
رف 9 Cاز ا? (اره @ #ا ،@ #$$ا @ FYط @@ Fدﮥ c9 ،#$و
! 9ار7ت @دﮥ @ Z !89اB 2رC F@ 2رن .ا>_ Fر د #%-در Sع
Jرد L 2LJ%ارداد ZدP- ،ﮥ ا ا F7 ,در ن $6ﮥ f_9
@دً ] FI0 F
ا8ل از ; _ @ _ Fد @ Iاز +ف هن CرB #ر د @ F7د Fرا _@F@ f
Lن 7 c9د Zا.,
#6ا HIJCار F- B #9$% 3_ 9 ; # 2د9 ،م $:ت _3
ا@ ;9اHIJC 2ار # 2اه(@ ,ا #دارد ،و #ا ه! @ .> ,]7ا 2اب @F
ا>80 Fر Cل @ا 2اا 2و| jو Y ً.Xر ,ز ن در دس Xاه @د
HIJCاران @ #را "97 ،"L F@ sو @ # sا ،#-Pه Y F@ F+@ M- Fر,
در ن دورۀ HIJCار ،2ا " و $: gت . s
در _ 3وزارت د-ع HIJCاران 9 @ #م @ Fه #C @ # 2را ارز@ #د،Z
رف را \ز ،7 Dود ,و ,:ه را ' QEز7 9 :9 ،ام 70ت 7ر2
@ ن ت @ F%S ،ه # 2اا Z ,P , >6 ?9 F7ا ' QEو
QE9ه #- 2و sو _@ #" 3ا X 2ت را "9ا@HIار. 2
HIJCار @ _ F7 @ او اهاف ز ن را @رت در ,دا Fا@ ،,ون در Bدا,
رو\ #+ F7 #ن "\ ،رً ا-د Z Zا .ا اهاف @' دارا?X @ # % ,.X 2
' ،#_ #C #او @ از 8ت @6 9 FC $ود F7 2ز دارد در را@_ Fال 9ا>F
F@ ,اهاف \هC #ا .7در را \ ،را M6 Zا اHIJC F7 ,ار \ FE Xاا
@ F7اC 2وﮥ \ f_9د' Zد در Xا : ,وC #Lو# f89 FI0 Mu ، M>9 F
@.
-1ا@(ار @ M$ا( 2اره #ف # Bدر ].ﮥ ا #ذhttp://disarmament2.un.org/cab7milex.html :M
261
هmن را F@ sزه و P89ه X 2ت و pت $: @ j$Eت \ sور 2د#6 .
ا Cو ; Fروش »@«uC @ pه! @HIJC ،ار F7 E@ @ #ادارات #9 Xو
ادارات _ C 3در7 ,-ام @ sرا اBر دار F@ 9اهاف ن . M
$:ت دHIJC F>Iار @\ Fن ( دارد ا ا@ @ F7 ,ا 7 9 DJCام 6و 6ود @ M]9
داد ZدS .ا #ا E F7اه M> 9و ] #$از ن ف #Cرا دا،@ F
F+L >07 9 #6ا>@ Fا ; 2دX -ار' 2د@ .اHIJC ,6 0 2اران @ @
"( ,ت JCن #را +ح ر( #`:@ . 2از Sان دX Iاهن ; 9
#$7از رف @ #و (uت را @ \ Fدون واHار .در ا .رت و|]ﮥ
HIJCاران "9در هن _ @ 3ود د F7از \" اBر ودJC ; c99 #: .ن #
@ # %ون (uت.
Lم @ 2:در HIJCار+ # 2ح و ا>'ف ]رت و @ MهHIJC 2ار # 2د-ع @ا2
Sن ،ا7 -ر . FC $@ #>$
C % ً89و Fه! در $6ﮥ \ د@ #د. #: 2ور درXا" @ا 2دورۀ @د Z\ 2و
ه! در $6ﮥ @ f_9د. 2رت HدHIJC .اران ] #رت را .در Xاه 7د F7
F@ FI0اهاف ز ه #از _8ﮥ FX (7 F9 s@ Bد.
در ا Sط %ۀ HIJCار #ا ا F7 ,را\ F@ sن اهاف و $: #Cت #-7دا@ F
@ S F7ا 2ز ن Xد :9د\ F@ 9 Zن @ .\ Mا 2ا و|]HIJC Fار 6 @ #اML
در " F F@ , ,S !$% ,Lرت و دا '@ Dدا%S ; .@ Fﮥ Xب
]رت در را@_:9 ; # FY @ Fدل ?$Eاز >-ا@>ر\ ( @ روش د fLرا اSب .7 #
; HIJCار ) F0د F0زن( @ @ا E9 ،M$9 2و 6 #'Cا%S ; @ MLﮥ ا #از
ا@(ار و د ه .@ ?$او و @ @ 7ر وC . 7Y9 #Cوﮥ HIJCار ،# 2در
.ر #u( F>9از Cوﮥ HIJCار 2ز ه 6 @ ، #ا MLه>ر و @\ Fن @.
]رت @ @ FP-هHIJC 2ار $: @ # 2ت رد دس \ 9ن g\ ،FBز \ .ن
$6 pﮥ اا\ت @د Fرا 9ده ،رد
FPه @ @ور" و د_X Iا #9را F7اً 6L F9ار ده :Jyدر ن دورۀ @دC FI0 2ل 8ن Cا > ،ا در ,"-
p
او" F @ 2ه و 29 ":-رو Xاه \ ،ا? @و #ود دار F7اً 6
$6ﮥ اا@ 2د 2را ] ,9ذ Lار ده اSب ف #Cرا \ ،7ا #9pود
دار HIJC F7ار @\ Fن اب ده.
@ا 2رن @ Fاهاف] ،رت @ Mرا Zه ،c 2ارز@kY9 #ات >$%دهF7 # 2
ا @ p6د>$% Iده 2ز ه #دا ،@ Fاو ,دادن دور Zه>$% j$E 2دM$9 ،
ف و @ ,:- #$]9 2"JCا 2دورۀ B F@ .@ ,:-ر ا>'ف و +ح را@ M@ Zا2
>$%د F@ ،ر و : M@ 2"JCد و د ه @ 28 2را M6 Zه j$E 2ز .
دل ز 2د @ 2Lا 2از Dرا Zه"'C 2د @ا 2ره.@ # j$E 2
262
ا_ F7 #در ا@ ,- 7H9 SاHIJC 2اران #در ز " 2د #%-ا 2"JC f_9 @ F7
دX # #%-اه @ Fاا\ت Mا@ @ .ا! @ F7ر 2اوLت و د ر ا y7ز ن ه 2د#%-
ا ا? @@ @ Fد: Mpد 2از Bاا ' FXو HIJCار+ @ # 2ح ر("'C 2ده2
@د 2و د ه7 #@6 2ه .@ # Dدر @ر 2ه HIJC #6ار #9J>'9 2ود ارد
F7در @ c FSد \ ن JXء @ اهاف و @د Fز' 2د.
در %ز ن @ @ا! @ #7 M$9 F7ا 2ا Pع ه 89ب و روش #$%و
دژ> #در \ د :9 @ ! 9 #و @ `Lوت # Bو ' M9 #د.
@ا 2ه '>HIJC #@ DC M@L Mار @ ; @ Fا 2از را M6 Zه M@ 2را @ ]رت J%وZ
.7ا @ط @ Fاو 7 F7 ,ام ; از \" @ F-HC؛ وا F7 ًPا از S ,6J.
.
و] #Lرت د Zو @HIJC QE'9 "$ار Z !9 @ @ #در \ن ز ن
رو B "\ 2ااز F@ 9 2او ;7د \ !9 F7ه@ F- Fا .ا Cوﮥ !89دن
و @ دن رو] 2رت و @@ 0 @ "$ر 9 ،ز >\ F@ Fن Pورت ا>9 ,ار د9 ،
ا> Fه! Sو ه! HIJCار هدو \ا ه`! 7د Zو F- #" !9د' F.9 .د 9
HIJCار #از هن \gز @ 6 Sا ; MLدور از @ ه را JCن ،زا DC ًg
F7 \ #هﮥ ،S ?9 Z F- B Muاز هن \gز در +ح . Z ZS
]رش د Iا ا @ "$@ ,"- F7 ,ه FSو >HIJC .@ Mار @@ ا F7 >-
; M> ,"-را FXا ,و ا> ,"- Fد ,دا8@ Fر ، #p+ #-7
ه ZImاز . M@ ,"- ; Xف .7 B
اBر ود F7ا Cو] #$X Fف @ .ه8 0م @"@ @ FC $ن اازp Zزم ا,
C F7و Fاز ]X@ '@ ,-ردار @ .ا #.-ا@ ,ا 2ا 2$7 2`%ز ن و @F
.%دون \ن 9 ،در Cو Fدر هن ا M6ا@ا\ #ن "! دا @ Fو ( @اHIJC 2اران در
_ #9 $: F@ 9 9 C 3د #دا@ F7 @ Fا 2د Zدن X 2"JCدن ز دار.
ا ] # F@ @ ,-از 8ت @ FC $در دس د ن @و ،@ ( #در .رت
ا >ن در اXر L F %ار داد Zد .ا ا ` CوFء % # s@ QE9د@ Fpد Zو
در , Xاهاف L #%ار Iد .ها F @ F@ F9 @ Zه@ ,-] #C 2ا: 2ت ا
$6ﮥ Cوﮥ HIJCار 2اه(@ ,ا #دارد.
@ اس ا? ; 8: #Cل د #%-و اهاف وا 3Pو رو و @ اس Yر ,ه و و|j
در اد ا@ ;9ا: 2ت j$Eان Z 2(7 g 2"'8را Y9د 9 ،در
70ت @ # % QE9د 2ن @ FهX QE9 2دن را +ح ر( . 2ا
@ 2(7 g ! 9ا #u( @ QE9 2از ; ! #$7و #وا F- !B9 ًPاF7 @ 2
'> Mاز :9او"HIJC ،ار 2ا ;9و HIJC ،#9$%ار@ 2د 2و #و ,S
اا\ت و #ا.,
263
@ا] f_9 2رت HIJCار+ # 2زا #.X 2"$:ود دار .ا ,.Xرا ان
در اا\ت @د 2و 8رات F @ f_9اغ د "9 F F7از '7ر '7 9ر#6 F>$@ ،2
از ادار 9 Zادار Zا 2در دا MXوزارت د-ع -ق دارد .ازظ 9ر$6 2ﮥ # ,S F@ f_9
I f$:9د HIJC F@ Fار .# 2و #در 70ت ; ! HIJCارHIJC Fp 0 2اران
+ ; F@ #ح ر( ? 2ت ز دار #\ 9 @@ 9در ? 2"JC ،ا S9و
M:9د@ Zا.
در ه @ S ,6و|]ﮥ gر و JC fL9ن #را و ًL- ًLااء زا 9 F@ Mا2
و #> ,klاز #Cه ا Cو@6 . Fه@ # % #ا F7 #kl 3_ 2از f+
Cوﮥ F@ \ # ,@ # s@ QE9ارن F@ #: ،> F>9 2(7 2 !9وزارت
د-ع .ا Fا @6هB ,9 #رت Cرن 6ا MLدر _. QE 2"7 3رت
Iد( .ار@ F7 #9ا 2ا 8ا'ر @ @ @ #رت 8@ 3.ﮥ @د 2و h
\ #886ن ار Zو $:ت در @رۀ @ QE9د 2را . 2@ sا ا>6م 8رت
از 70ت @د #: #L 2دورۀ @د ،@ Z M>' F 0 2ا ط @رت @"
@\ورد' Zد@6 !>6 ; 0 .ه #در QE9 ! 9را از f+ز Fز@ 2اF8 2
@ E9ت @د 2ل FHو hف ل ر 2و هmن @ E9ت @د 2ل
FHو @ QE9دﮥ ل ر 2ازدد .'E@ #ا 8رات از | #ه! M@Lاه ,اF7 ,
ا y7اوLت @ "9 Fا 29ه ،وه و @د8 Fﮥ در ,ود ارد9 @ F>$@ ،د Fه2
ا Z F8-و 7 .( #886 hد" FH 2" 2را ان از % f+ر ز 2ن ت
@+ف 7د.
21ت & fK m%H>+
را F@ sروش 2Bدر را@_ # s@ QE9 @ Fو +زا@ M:د Fز 2در " 9ن
Fه 2زد 2ود دارد 1.ا Sا7ن Mو و\ ,Lن F7 ,در ; @ را F@ sا>7 Fام
; از رو" '@ B 2از ه c FاX ،,د را وف ,Xو p Fزم ا@ F7 ,
رو 2ا Pع .رت د7 F7 ،ام روش @ #$%ا # s@ ,S 2در _# % 3
"@ , >6ا @ Fm\ .,در ا @\ F@ DEن 9س @>] ،!Iر Zه 2و sراC F@ sوﮥ
9 # M$L s@ QE9در 70ت د( @ #%-ا$+ Zن 7 F$@8د"9 QE9 M>' .
@ Fا ود 7 F7 ,ام ادار '@ Zو 7ام 7از @X@ # sردار د F>$@ .ا M.هف
ا اC FI0 F7 ,وﮥ DE@ ,%L QE9د P89 :ه از +ف ادارات X ،ت و :ت
%ان Zا ,اهاف Z :9 #$:- #C ?9ا .,و Pع رو 2ا FYاF7 ,
FI0در 9د @ Fرف #9$%و رف ا>':9 #-دل را @Lار .,X
_@ -1ر yل _ F:دOECD, Budgeting and Decision, SIGMA Paper No. 8, 1998 :
); 7ب ر] tو ل \ ز@ #ا 2ان F %در اLد ه 2ا #8و @ ً.Eا F7 #9 8 2و"@ 2د Fز 2و
#Cز 2را @ Z":دار(؛ Barry H. Potter and Jack Diamond, Guidlines for Public Expenditure Management,
) Fund, 1999; International Monetoryرا9 F@ sا 2و ود ! ,ه@ 2د Fز j$E 2در _(, >6 # % 3
Adrian Fozzard, The basic Budgetary Problem, OID Working Paper No. 147, Overseas Development Institute,
)London, 2001را F@ sرو" 2B j$E 2در @ ,Lد Fز.(2
264
' F] gد @ F7دu\ Fﮥ . #Cا F'9را ان از دو ]9 f+د, :
ا>@ Fد Fدر ,886اهاف ره ر ; tuز ن را رو زد F7ا Cل در 7ام راZ
ف 'د ،و د Iا> Fهف از @ QE9د FاEب و ( Dه ,E 2و داراF7 ,
ا در C ; ,886وﮥ . #در ]9 M%دو F@ , '@ #او DE@ ,%L #و M@L
@ور @ .ر !9 2ن @ رو@و ن @ اEب ,Eا Dدر ا " ,دار 9 F7
\ !9 FB Xا C @ #دا f:9 F@ ,Xااز@ #: ،ا 2ر
@ @ F7 #-داز،
Y9د Fه 2ا @ # f:9 Fااز ،ا( ,L F@ y7اف @ا 2ز ن ه'ن .در ; !
@ 2:%د Fز F@ 2اJ_.ح از @ F7 p@ F@ Cاس Xا \ ,دون @دc99 F
Iدد 0 ،روش I FpS% ! 9 F@ hدد .ا y7اوLت ،و #LدرXا"@ 2د 2از
+ف \ دون @' از @ # sدردس Lار ،@ F-در ; Cوﮥ 2 !9
M%ارز 2ا Xا" از Bاا FXد و @رت دEا7 F@ h Zه Dو s_L
@د 2ددJ:9 F@ B "6J. 3_ F@ B .ت @د Z !9 2ا @ \ F
دون از X !9د Xده و از \" Xار د @ #%S 2 @ F7د Fا>@ Fا'ن
داد' Zد ،درXا" 2ا دو@ر c99 Zد Zو \ . D>'Cدون @@ F$S% Fون در
Bدا7 ,ام دژC #$% 2وﮥ M:9 F@ 2 !9در Xا@ ,د 2ن Xاه
Cدا.,X
_0ر ان ,6 0 $را ,-؟ (Sا از M:9در 8رات @د #> 2از را M6 Zه2
ادار 2ا Xاه @د 9از هن \gز و@ QE9 ,د 2و sPدد F@ ،ا ]"م \ F7
دون از هن \gز ; از @ #" 6د Fاا F7در ,-ار _ s$اً @ ،ء @ اس ا 6
درXا@ ,د 2ا ا +ح ر( 0 . 2روش @ Fا ]"م اZ !9 F7 ,
8 #%م در وزارت د-ع MLاز "'C !89د ه@ 2د6 ،Fود رف Xت را @ F7او"2
2"Cد #%-و f-دا ،@ Fو . sPا روش @ FاJ_.ح از -ق @ Fدون @F
Lان @ j$E 2"'Eو #-7 ,Lه 9درXا" 2ا @ اس ; M$9و ارز@#
8:ل +ح ر( ً@$_ . 2ا Cو(> @ @ Fم ه F@ 2اJ_.ح »دو@رB Zااز 2و
اJ.ح \ور M>9 «2دد .ط @ 2$7ا+ 0 f_9 2زا ,-] M:در Cوﮥ 2 !9
@د. 2
در ; ! @د 2از دون @- Fق ،درXا" ?9 F7 #ز " و ادارات دون اراFu
$: @ pت 3.در @رZء ارزش ه @ @ F7 #:- Fا\ 2ن درXا@ ,دF
' اً 6
Zا .@ Z' M ،,د Z% Mا ,6ه #886ا F7 ,ز ن ه 2ف M Z7
ار داو7 F$+ه@ Dد 2را @
"\ ،Hا F7درXا" 2ن در ; Cوﮥ gر
وL fL9ار ً @ ،Iء @" ا 9 ,از 6ز @' درXا. ,رت د F7در .رت
7ه Fm\ ،Dرا @\ ,ورد F7ا_ر \ن ود+ .ر> Fا y7در F$6ء \ د@ #دL@ 2ع #
Cد @ @ ،ز ن ف Z7و "9 2 !9 sدر @رۀ @دﮥ رد ز .رت
#د@ ،ون ا>\ Fا @ M@L h FاBر ار9ط داد .در @ و Hا7ۀ ا+اف ذF9 ،MX
@' @ Fا(-ا@ Dد_: 2ف 'د L ; F7ان @اX DE@ 2د F0ااز@ Zد Fدر,-
ارد F7در .رت Bر@ 2دﮥ ا@ F-Pا Q8 F@ h DE@ ; 2در @ DEد' Iد.
ًgا ه! @Lع C #د F7درXا7 ,ن @د Fدر Hا7ات @د 2از اا\ت ا#-P
265
ز ن و ادار Zه'ن ، ,.و @ا' #7 F@ 2ن Xاﮥ ن از ]ذ "@p
ا-اد #ا]د "@ .> Zرا@ Zا] 0 2$ 2ذ ] #ه و: sPره2
اا\ت در دورۀ اول در $6ﮥ \ د@ #د. 2
در $6ﮥ @ و Hا Z7رو@ 2د ( \ F'L j$E s- Fز ن ه ادارات J @ #-
'د ً.X ( \ F'L s- .ز '@ #رو ' و ز Fرا @ا 2و@ هjE 2
%ز 9ز " و ادارات در $6ﮥ Hا+ I> @ Z7ر ز,6 . ,. Z
i_Xز #رخ #ده 9 F7ا #> j:P M9 F@ "\ @ f-از @ h 2$7 i' F
7 F7 \ # M:@ F$- Jه@ Dد@ F
د\ ,$% .ن j:Pدر Xد 9اً y ،@ "\ @ f-
9م ادارت !89دد و @د 9p@ Fاز 9ان #وزارت د-ع QE9داد Zد .ا ? #
Jدر p6ت ا]JنX "@ ،اه @د g F7ر و @ #دورۀ @د2
k #@ #$ت @ً y ،
ن ت H-دد 0 .روش ز Fرا @ا 2در % '@ # s@ ,-زد; 0 .
,6ا(Iۀ 2Lا 2ا@ ,ا F>\ 2 F@ 9 Z !9 s 2از هن \gز را9 Zا f-زZ
را @ DC Fد !9 ،اش را @ # f:9 Fاازد @ 7Y9 @ .اهاف و Yر ,ه 2د #%-و @
اSد ها #در @ 2"6داH MXا C Z7ان ا اهاف ان ( \ F'L s-در @
@د 2را 7ه Dداد .
@ M :9رف #9$%و 9ار7ت و @ رف MCو $%ت و ]6و ا ,Lدر ز ۀ
# 9 9 ,Eا F7 ,وز د-ع در @ر 2از '7ره @ اE9ذ .در Zk» FSه2
«3$.ر ا #] iاLد @د Fه 2د7 #%-ه F- Dا'- .ر @اF7 X 2% 2
@ وج 6و Mرو #> ،Zاز اهاف "! '@ #ر ودP89 F7 ً.X ،
@ا 0 2و s. F@ Mدا #$Xو '7ر ه D - ; 2داد Zد 3_ .ر; MC Z-
Iا #دا'@ #ر ود .ز @ا ; 2و- !$:9 2ﮥ Xب از $ﮥ Xا Fه% 2ۀ
Lان 9 .م ا %Pت '-ر ' 2p@ 2( \ Zوزارت د-ع \ #ورد .درFS
ا6ل \ن ود F7وه 9p@ 3$ 2از ٧٠در .را @ MC Fو @ 9pاز ٨٠در .را @F
1
رف QE9 #9$%ده.
ا '> Mرا ان از #C ; f+وا 3Pد M F7 #%-دور # 2و ا >ت #
Cرن ،ر" tuر ،, >6 ،اردو و :ﮥ M6 ، #د.
@ا7 2ه Dرف MCاز 9 f+ات و ا6J.ت ،و @ !9ا 2از @ @دن , X
@ ،2>% 2ا@ $@ 2دن :ت # B MCو @ ،#>$اX 2ار 2و@ ، Mا2
,7در 9ت Cف@ ،ا 2ارل @زان @X Fرج در 70ت وه 2ا #-Juو
وه@@ 3$. -6 2د #C 0ان ! 9را @رت وا ,X M 3Pو رد
HCش اردو و L F:ار داد.
، M$ # % #' -1اهاف $:ت را%P F@ sت '@ # Bل ] ,-رف ( :# Bارش '2p ٣٠ ،# % #
[ ،٢٠٠در ].ﮥ ا #ذ Mدردس Lار دارد:
http://daccessdds.un.org/doc/UNDOC/GEN/N04/447/73/PDF/PDF/N0444773.pdf?OpenElement
266
#Cد."@ @ #%-رت @ #`:@ Fاز kY9 F>.%ات !8در Cوﮥ # QE9
دار ،ار . Zاهاف #و Yر ,ه # B 2ا @ ;9وا,6J. 2 @ P
ه # 2و Xا ,ه @ 2ا #$$ا> Fاز Lن ا #و Lا ار; ، # F'0
اار @ .ا اهاف @ @ ; ح و Z F- B h sها "9 F F7 @ Zاز ظ
:9اد MCو و F>$@ ،Mاز ظ #Iو 9ا j:9 ( #>7 2و @ن Zا#C .
هmن @ ;>9ه #را 'ن ده F7از \ ,@ Z F- B h "\ f+و @ ;
#6از >%ده و Cو Fه F@ Fm\ ،@ Z M>9اLا ت ، # ;7 #>>9و
@ #Cون E9ت هSﮥ رف \ن Z FX M> #Cا.
J%,B
در ه ز ن د #%-ز @ Fا 2ا6J.ت %ا ,و ه @ :ا8 F@ #6J.ﮥ DE@ M9
دI M@L #%-ش 9 .ات Xر ،2ز ،#و|] 2و F@ #Lا F- B 8
F@ JاSد Lرت # Bل دد .اy7
' C 9وﮥ HIJCار 2د #%-از ً % Z j:9 #C
9ات .ف و ,Lو .ف @ # sرا اSب #و @ا 2اSم ا 9ات "رت #%
#>$وارادۀ p #زم .
اSد ا%د @ :ﮥ @ ا #$$و اLام @ا7 2ول د7ا,-] ،# B DE@ @ ;9
HIJCار 2د #%-و @ ً.Xد Fز 2د #%-ا(Iۀ ًا 2Lا@ 2ا " >6 2و وزار2"9
د-ع >@ 9ر@د :ر ه>$% 2د در Y9ت ز 2د F- B #%-د.
9ات #9Y9و +زا F@ , #$:ه Fرا Zه 2د@ Iا 2اJ.ح اا\ت @ DEد#%-
:و ارزا ًٌ.X ،ا \" در F6هHIJC 2$7 2ار 2د #%-ااء
@'ل HIJCار # 2و .# s@ QE9
'Eﮥ Z%ا> DE@ Fد-ع را از @ 2"'Eد # ( , >6 Iزد و @HIJC Fار 2د#%-
#> Jاز '@ F % 3ر
و 'E@ # ,.X #ه #886ا DE@ F7 ,د-ع ً 7
ود ،در %ز ن ا y7ا @ F>.ا Cو Fه !76ا و @" +زا "$:و ده2
>6ارX 2ب را ان از S9رب @ DEه 2د Iاز >ر \ ,@ #.Xورد@ .ا2
,$ه> Fاز ;7ه @ 2اX@ #$$ردار ' "@ ،ا 9 ,از ]رت در اM:
Cو F7 2از +ف ا F%دهن @ اL #$$ل Zا.,
ه روش @اHIJC 2ار # 2و @ QE9د ,%P @ 2دا @ Fو@ @ ,.X
? HIJCار 2در ; '7ر @ F+زر @HIJC .ار # 2و @د ،2در .رF>9
@رت % DE@ ، M% cۀ 9ات >(م Z # Bا ،و #ا ا@:د @ @F
هن (ان رد L F9ار #C F7د #%-و ا 2(9دL #%-ار ، #ا@ F
در BداHIJC ,ار 2وه #u( "9 F F7از ه ا@:د @د #'E@ F>$@ Zاز ه $7ر @'ر
و.
267
E D8در 6ﮥ HIJCار @ 2ا(-ا .@ Dرف @>ر@د روش ه@ #$% 2ا2
2 !9در ,Sد #%-ه' >07 Fاز ]د F7 @ # 2از \ن @ ،\ # ,و@ #
دا QE F7 ,ا در `L # B 9 ; 2 2I9 ,Lوت ; #
Lان وز را @Iد.
@ا 2وج Xاا\ت #%در ا F6ه Fرا M6 Zه @ 2ا #$$ود دارد و Fد
ه \ 2د@ Zا Fm\ .f_9 2در ا 9 #: M-رد @ Lار د ،ه @@ $دن _3
\ه #را F@ sاه ,و @ QE9 2gد F7 ،در :ﮥ @ #$%ا #$$راHIJC F@ sار# 2
د و ( @@ $دن _ F7 #9 $: 3از S9رب FHو ا@ Xر'7 2ره در را@_F
@ "JCو د ه Z \ ,@ # s@ QE9 2ا.
268
0Hده!
KJKو Hف د'& ا از `ظ اH,Xد" 9 %Xء دا8L ,L
Mr. Mihaly Zambori
»در ا C 2% sل Pع FB6J M@Lا . 2در ا sد7اP ; "9 ;9ع
_ 2 #$Xح C :ل .«F %
) ،Csaba Laszl,وز ﮥ @ fه( 2I
,671%3ر
دو ,و @ , >6ا 2اSم و|@ jط @ Fد-ع '7ر و ,دار .د F7 ً8Lوزارت د-ع
ول 7 0ر . 2ا وزارت @ ه>ر 2وزار 2"9د Iد-ع ز " را ز ه#
د Zو . # Y9اLد د #'E@ #%-از اLد #$ا s@ M F7 ,د ،#%-ا]د Zاز
\" @رت #>$و ,-| F@ "\ M9د% s . #%-ۀ ف د@ #%-دﮥ 2(7
دو ,ا ,و HIJCار 2ف د( #%-ء HIJC ;]pار@ 2دﮥ . 2(7
HIJCار@ 2دﮥ د #%-ا @ M@L s@ @ #886 2P89دس اار @ .هاف از
,Eه ز @ F@ sو| jو اهاف Z F6 ?9 #886ا .در \ gن @M$L s
HIJCار 2و در FSو| jو اهاف #886را C .> :9وﮥ HIJCار 2در هy 2Iل
#@Xاز د ا Xا . 7Hدر ا ' F8ن #ده! HIJC FI0 F7ار 2دC ،#%-وﮥ
9ار7ت و >(م 7ول @د 2ا ,Sف د #%-را @"د @.'E
دع ،د و دو
Cوﮥ HIJCار@ 2د_@ Fر FB6J M@Lا 2از '7ر '7 9ر- 2ق دارد .در ا y7دو" د
دو @ F7 Fم » ;E9از رأس @ ( «Z%L Fد 'د ،د Z Zا F@ .ا !9 F7 #:در
رد Xا ,ه و »ات« در _- 3ق ' F-د @ .اس ا E9ت @د 2در _3
I :9 Cد و @ Fار"E9 F@ 2@ s ," 2(7 2ت وا 6ارل #دf@_ .
8رات #Lو S9رب @د'7 2ره ا Xر @دﮥ دp #%-ﮥ ا'ا Xد +ح
ر( . 2ا ه! > #از ,.Xه@ # % 2د F7 Zرف MCو ا ,Lو هmن
رچ و ا>'ف را از ه! ا زد.
ا ه! ; Cۀ %م HIJCار 2د@ # j$E 2"6+ F7 #%-ا M.و ,Lو ز ن ,y6
+ح ه #$>9 2را دار+ .ح ه 2د #%-دراز ت در 70ت ز #ن از ) ل ا٢٠ #
ل( ،در (uت و > Mده- #ق دار 2"JC .ن ت >] ً %ر Zه QE' 2ا>' #-و
9ار #97را در@ دار70 .ت ز F @ "\ #ا D #ل و \" ا F @ 2:@ M6ه
را ' .7 # :9 ًEف pﮥ د Z97 #%-ت ) دو F 9ل( ; 70ت ز % #م
+ح ه 2دراز ت و ن ت .در دو" 2د ;97ه » «,ف د @ #%-در
$ت C 9ر F7 #ه\ 2ن FX Mد :@ .از Bر , >6 2و Cرن @دﮥ
د7 #%-ام ً @ ، 2ء 6ا MLاز ظ 2Bه +ف ذ9 # FLJ:ا @\ Fن د#
دا .@ Fا]د Zاز @دﮥ د_@ #%-ر 7ول 'د ،در 9 F>6و|"] F@ jم
269
%ر دن E9ت J% .و_@ ً9ر %م در و? ل و Fpاز ا]د Zاز @دﮥ د#%-
ا. ,Lرت د.
Jاز
+ر> Fدر @ pذ ، \ M:@ 7ف د@ ;]p ( #%-دﮥ دو@ ، ,د Fا> Fاً .
HIJC cار 2و ا]دۀ \ن 8 ?9رات دو ,و
ت ا9ع ; دو # M9 ,دد F@ .ه ً
ا? pزم ] ,k ،,-و # :9 2 F-.د .و #%- ! #ف د #%-در
70ت ! @د 2دو.X ,ت Xص Xد را دارد .ا .Xت ً9%از ,:+
و| jا8ق ' ,S .د #%-ا>@ QE9 2 @ Fد 2ود @ ،د-ع
ز " , 9 ،ار #Pو Xداراد ,دو ،,د-ع اLد #$و @\ورد":9 6 Zات Cن
را .7 `9درا -ا د-ع در ; ,886ز @ F %د ،Zاران _ 3رد ز را :9
، #و\ f89 #ن ?9اردود .رت Iد .اران در »@ «2از و| jدو,
F> s@ QE9را L D]9 ,9ار #ده ،در j$> 7% F>6ا @ ;7ا ا >ت
#ا ,و B , Xم را .7 Y9
- ,.Xا F 9ه 2ا ; Fm\ ،M 7 ,-] #: ، #$ ,ا M.ا! #
ادار ; 2دو'@ ,ر ود @ ،در ا ,6د @ .داو@ #$+زار \زاد ود @ا 2اد
f- J
د ،#%-ا M.اC #وﮥ 9ار7ت ( F %ا @اً 7 #:. 2"-| 2
9م د.
ا7ن #7ال Xاه د @ F7ا 2ا @ #: , Xا 2د-ع 2(0 F0 F@ #$ز ا@ 9 ,ان
@ \ M DE@ ,%L 3_ F؟ _7 DE@ ,%L 3ام ا,؟ \ د X Zاد ا #$ ,و|]ﮥ
اردو ،و #ران وB ,ر 2را @ Z":دار و اSم # !9 F8د.
_@ fاد "'Cد 2ا ،,اران را F@ sا> Fا9ع 7 9ام _ 3از ا X@ ,ردار
@ . # !9 ،هmن ا ه! (ء "\ ,6J.ا@ 9 ,ا+ 2ح # s@ Z F-HC
QE9ده .اردو در را@_ @ Fو Mو Cل pزم Xا Fه Dرا @ Fm\ ،> D>'Cاf89 2
; +ح p Z F-HCز . #ا ز (ارش داد- Z Zا 9از @ QE9 # sدادZ Z
@ 8 ،ت @ ; @ F %ر دC \ F7 I@ !9 Iل @' Pورت ا ,و ،X
7 pر
ا>JC Fن را @ 9داد ،,886 .اHIJC ! FI0 F7 ,ار 2د 2I"%-اً .
> .اردو @ @ !9 Fن #و @و7ا( , >6 # #ان @ sرد Pورت
را @ا\ ,@ 2وردن 9ا 2د #%-و kY9ات @د' 2ن ده F7 !7 # >- .از ا f+
ان او ,ف د #%-را در @ا@ F6ه 2د@ Iدﮥ دو #و @ا. 2ف 8:ل Cل
Fدهن `9د.
9ات # ;9و اLد 2در ه ,9 2Iا? ود ,ه@ 2د. 2رت
#د .ره @ ML # B 2ا در \gز ا 9ات @ Fاه$_ ,ب CوHIJC Fار2
9ار7ت و ا]دۀ ا #B%از @دﮥ ا@ #C iد Zا .ره7H 2ر در "@ F7 ,-را@ Zا2
رن @ Fا Yل ه رن HIJC ! Xار 2د. #%-
در هن وع دهﮥ ١٩٩٠در ن \ د #او +ح @ ﮥ دراز ت و JCن Z97ت
# B X 2%وا@ 3Pد F7در ! HIJCار70 2ت ; ﮥ @دﮥ دو> #
ا ,اهاف و و| jا6J.ت # Bرا :9د و @ # sرد Pورت را @\ Fن QE9
داد .و ,Lو ز ن 'ن داد F7ا ; ,886ا.,
270
ه 2Iدر ١٢رچ 9 `% ١٩٩٩د \ ,@ F@ h F7وردن ; F$$ا زات و 86ق
،و #ها":9 @ Zات "! @@ .ا ":9ات ،,`%ه F@ 2Iا FSر ! 9
@د 2ا 2اSد : @ J 7 F7ره 9 2هاء @ .در 6ﮥ ف د! ،#%-
HIJCار 2د #%-ز Fرا %د و 9 #ه: 2Iر ه 9 2را @\ورد Zزد.
-7B23 !,)%ار" د'& )(DPS
ات DPSه ١٩٩[ @ 2IاH ١٩٩w #ا ، Fز > Fرهان وزارت د-ع در 2$"C
د Iا? : DPSره@ #ا7 2ول #>$و Cر DE@ ,%L #و _@ ! @ fا#$.
>(م HIJCارC 2ن 9را :9د .اSد ! @د 2در ه 2Iد Zو \ن د،
و #اSم \>'ر F@ f-اSد \ن و دورۀ ا 9 #ل ٢٠٠wدوام 7د h .و S9رب \ن
را ان @ ًL "9رت @ F.JXن د؛ \ sور 2و \ M$9ن دوام دارد؛ وHIJC #ار2
@دﮥ د+ ; "9 #%-ف ,Sف د B F@ . #%-اSد ! 9ار kl #97و
7 f89ول اLد . !" #$X 2در9 F>6ار7ت klاز ا]دۀ 8:ل @# s
JCن Zا+ن ه7 ،ول در ,886ا>:س pزم Cو\ D8 . Fن HIJCار2
M@Lاه ، ,زا @ # sدر 9م ن 9ار #97رد ا]دL Zار ، #در F>6
! 7ول از (> f+م ه $: #@ FS 2ت #96را @ا"@ 2د HIJCار 2و 9ار7ت
در اXر HIارد .در HIJC ! 2$"Cار 2د #%-ا دو را ( اان ! ه B
@ ،,-ود> Fدر ه F@ 2IاSد ! 0اLا . #رت 6 ،,-Iا7 9 MLن.
اه-7B23 %ار" و اNل -7B23ار" د'& ,1%3
`ر وH %) – 6%Oف:
P89ه@ 2د F@ @ 2و| #E' jار9ط داد F Zا> Fود ,ه E9د.
@ا 2اSم 0ا @ 0 Fا>9ر ه 2و|P jورت دار! F>9 @ F7دن @ ا>9ر
ه #]7 2و HIJC ،#7ار 2اﮥ رف @+ﮥ ر ,و|] Fداد Z Zرا > زد.
ا ا اSب tY9و $%ت # ,S , $:را @ F7ا s 2دن رف و
و| jداد Z Zاز f+د وا 6در ه F6 Fه 2اLد ;7 @ . c #$ا د
ﮥ ف ،در 2$"Cف !89 DE@ ،!8ۀ رف # %را F@ F7و|]ﮥ دZ
Zار9ط #د ،ان 6ب د )@رت # %در ; !8 g c9رف(.
@JXف ،و ,. #Lاز ' ,Lد"] ،م \ن ه C ":9دا ,Xدر ; دورۀ . Z :9
@ ًء HIJCار 2و ،,L 2 @ ,Sر ف ا #$.و| jرا در@ دا Fو @ Xد هاZ
دارد.
-7B23ار" "KVو:6%O
•
•
•
•
ا+ن از 6ﮥ ,6ف pزم در ه _2 !9 3؛
> @ #6 Xدن از ا F7 ،F6و #7 #Lو|] Fاا ها # ,ده@ @ ،ا2
kY9 - Bات @د ( 2ول @؛
درX h ,-ب @ا]9 2ﮥ رم ه 2و|] 2دورۀ HIJCار2؛
X %ز @ Fا ،F-_@ M$9 2ارز@ #و 7ول ,:-اLد F>7 2ا
و|] Fرا اSم #ده؛
271
• ] ,-در ,:-اLد@ 2د@ 2ط @ Fو|j؛
• 7ول #و 7ول #>$و هmن ] ,-و @6هL > 6 9 # #ن و
8رات.
HIJC :4%/+ار 2د% #79 #%-رت از X 2 @ F7 #ا ,ه# B-# 2
،از ظ Lن s- ) Z c9ا ; #دو M8 ,را t>:دادن( و @
اا\ت د QE' #%-اار )@' از +ف , >6رد HاL Z7ار Iد( .در FS
HIJC 0ار 2ازن 9 M@L ،و از ظ 70ت ز # o9 2:@ 0 #دد.
@ ها #هﮥ 9ه 2هاHIJC Z ,ار' Y9 #79 2د .در .ر9 ! 9 F>9م
#C .%ا X) #ر ،#دا ،# B ،#$XاLد ،2ا (#%را :9 c79 ، B
ا? X `9اه _8 .ﮥ \gز در C #8_ FSوﮥ HIJCار M9 2زه 2ا? د#%-
@@ . #>E9-# B 2"JC Fا 2د-ع ا" @ ا? د@ # -2رت B
($ Fm\ ، F-م اSد >(م HIJCارX FS 2اه(> 0 ،@ # #م @
9ت و7ر دارد .در ه _ 39 @ 3د ; j:9 F7و|] Fو #Lا .رت
@Iد 9 F7م ا? pزم د @؛ @ 9pاز ا ،ها #دوژ; @ HIJCار 2اLد
Y9 @ #$دد ،ا در H F7 ,6ا7ات @ ار" #89 2و P # >6ور2
Cا.' F
=HIJC :"7B 8Kار #]$E 2"970 @ # B 2را در@ داJC .@ Fن ه 2ت ه2
; @ j$Eد Iاار ا F7در ; ! @ "JCه! HIJC .' #LJار2
دراز ت )ه] ,ا #د Zل( @@ Pورت ه 2ذ : #6 Mا>'ف ! ه 2ا F$و
("S9ات ،# Bوج "\ 6در Bم 2>%و اXاج \"HIJC ،ار 2و f89اJ.ت
@د@ 2ط @H F Fار _ ،2ن از ا? Pورت ه79 2ت اLدf@_ .2
2"JCدراز ت @ا 2"JC 2ن ت ) Fا hC #ل( ( Pورت 9 :در MC
و Bم ~ 9 ،# Bار7ت @ #`:از و # B Mو \ د@ #اHI 2ار 2ز% ،Zر
\ Xز" c$ ، # B 2و ا`6ر`9 ! ،ت ا #-: ،#%دن ده 2
\ ز #و و @ . Mﮥ HIJCار@ 2د_@ 2ر رف @ F+را I Bد.
@اHIJC ,6 2ار@ 2د 2ا> F7 2 @ Fه Y #886 2ر ,ه ،Fp 2ن ت و
دراز ت اار اHIJC ،,ار Z97 2ت ) ; ا #دو ل( Pورت .
د @ ﮥ HIJCار@ 2د Y @ F7) 2ر"C 2 @ 2وژ Zه ( 7Y9در , Xه#-
Lار دارد I@ F7ا 2>9دور Zه ، I> @ j$E 2زا ; 0دkY9 2ات
#%S #E9و pﮥ Yر ,ه 2ا>' #-را c99 @ ، Fز Fرا @ا 2اق
j$E 2"JCات %زد>$% .د ! HIJCار 2ن ت و دراز ت ادارۀ دو،,
هاHIJC #ار 2دو ,و اردو را ا .7 ,P
ا
Bف :"-3در ن JC ; f89ن Pب ا Mpو ا? \ن ا6ل دارد . ِ9 F7
» ا «,Lدور ZهHIJC 2ار M 2ز Fه «i9» 2را # %زدHIJC .ار2
iراه #را @ا 2ا_:ف 2HCدر ,"-دن 8:ل Yر ,ه Z97 2ت و @ا2
F]9و M>9دن 2"JCن ت و داراز ت @ز . #
E , ً:+ :%6Lاه @ا X F7ا Fه 2د #%-در HIJCار#$% FI0 # B 2
'p » .ت HIJCار @ # B 2وا 3Pو رو B "JC 9 D>'Cر Zو رد
272
L ,6ار "@ .و F$در ا را ه ر Fه 2وه7 ،F.JX . #ول
د7ا DE@ @ ;9د #%-دو ,ها # ,ده F F7دهن X #اه @ا F7دوFI0 ,
Cل \" را ف .7 #ا ا @ >@ ،"JC #S> !89ر@د ن وا 3Pو !"- M@Lو هmن
I7 3P9ر" و ا? # Bو #در %ز ن 8 F@ 2@Cرات # Bو ا.ار دو> #
7 D>'C .دن @ "JCا را > زد "\ 9را F8و M$9د.
Lا ":] pاH,Xد"-7B23 &^B-ار" :در ن رن ز #L 2ز # B 2ه
_ #$% f89 3ا.ل HIJCار@ , >6 ; @ ,8@_9 2ز و ]ف @ F- BدFm\ ،
@ا\@ 2ورد c X ZزهHIJC 2ارP 2ورC 2ا' Fد.
در ه@ 2Iدﮥ HIJC ! @ # Bار F@ 2اJ_.ح »دو دا Zا «2اار .داۀ اول @F
]"م HIJCار 2در _ DE@ ; 3و دو #در _ 3ارن .وزارت HIJC Fار"'E@ 2
را ها # ,ده .در اردو Bم @ 2>%دﮥ ار"] F@ #م \ن ا F7 ,ا @د2 @ F
Xر #9J>'9اار ،ه "د # Bا> Fدارا #L ,-| 2و @ DEاLد# -2
Xد @@ ; ،دﮥ ارX #د را \ د # Zزد.
-7B23ار" د'& ,L-و &
'>Jت HIJCار 2در دورۀ kY9 ،#ات ,yو ] 9 #رژ! و 7د" #$:- 2وا3P
F7 ,Xا6J.ت HIJCار 2دP #%-ور. 2
در ن دورۀ #در ه: 2Iر @ Z%اHIJC 2ار # B 2از ,`% f+
ه 2Iدر Cن F@ # Bره 2رو 2ها ,داد .' Zز " @ 2ا ,>C) #$$وار
ز ن # B -#و را:9 2ون M@8اLد ; 2ارن 'ر#9
اLد F7 (2و F$ا@ 2ا"C 2ن ] Xذ \>را 2رو@ 2د ،ز ﮥ #Lرا @اY 2دون
X Xد اراد@ FX % #$ ,د.
از ظ ﮥ # Bار7ن # %وه 3$ 2رو 2هد # s- @ jا #رو2
زه # B 2را اSد د ?9 Fm\ ،ار7ن وه F7) 3$ 2اردوه,>C `% 2
وار را -ه #اد( در_ 3ا(ا'7 2ر@ Z 2@ !89 2د"'C .د ه) 2در P89 ,886
ه (2ار7ن وه@ 3$ 2ا 2ه دو ،`% ,هد 2"JC @ jا#]E ;9
ره # B 2رو ،2زه 2ا>'u(@ # B #-ت در را@_ DE@ @ Fه X ،ت@ ،زان،
Xر ه #9J>'9 2و و # B Mرا در@ دا .ا @ FاJ_.ح »"'Cد ه« @ا ; 2دورۀ
@ Z F- B FSCد.
ار7ن '7 # %ر ه > Fا '"د ه را در "\ 3P9 F@ ،X # M FSC 2"JC
C #دا@S9 f+ .Xﮥ ه P89 2Iه 2ار7ن و ه '@ 3$ 2از \@ Fmد F7
6ود @ #:+ sازۀ \ا #داد F-HC .% .ۀ P89ه در JCن SCﮥ M # B
@ Z FXد و @ً:ا ره(6 2ب !76دوB #ر 2ا JCن را در _ , >6 3و _3
C) F8رن( # `9د.
ه # B #از $ﮥ او ,ه(6 #% 2ب دو@ #د(6 .ب Bو| ،jا>'فF ،ه 2ز ه #و ،#9J>'9رال و وB # ,:Pم 2>%را M$9د و @ا 2ا%ل
]ذ @\ 2pن J>' .,- # !8 !9ت %ۀ HIJC ! 0ار 2ا @د ] F7ذ رو2
273
` 2زد@ 2اHI #X #$ s- f89 2ا,؛ @ود ا ,8-ه در JC f89ن ۀ 9ار7تو Mو ("S9ات @ # B Iور" 2زد 2ود داJC IE ! .,ن @ F hCا2
9ت pزم '> Mاد د@ Fm\ ،ا 2ها JC 6ن @ وا ,:Lه 2د pز #
@د .در \@ FSورد X Zو| jا>' #-ا Zو F@ Z s9و , Xا? >$%د h
د.
@ ،F.JXود ا> Fا ! #$ s-را `ر ،,Xاز ا_:ف @ Z"@ #@ 2HCد و
sا@>رات ' ،و@ ,@k #د Zو دا JCن SCﮥ # Bرا > .,X #
@ :از 9رژ! @B ; Fم ،Z@6 '@ # >6اJل ! Cن F@ #ود,
ه ،# 2اLد 2و F9X # Bداد Zو ز Fرا @ا 2اSد HIJCار 2د-ع % M8 #$
.,Xو #ا Cوﮥ زاد @_ #و @ @ور" ها@ Zد 9 :j$E M$$% @@ ،ااز Zا% 2م
F@S9و @ F8و p QE9زم؛ \ د #-# B #_@ #و 2"JCا#6J.؛ ,:-و اا\ت
اLد 2در ن وع دهﮥ j:P #$X ١٩٩٠و رو @(9 Fل @د@ ،ور+ F@ , 2ح ;
,د7ا ;9و 7د ; +ح HIJC # %ار 2د#%-؛ ه ع HIJC ,:-ارF@ 2
%ان @ز'» F@ ,اLد JCن ' #8$9 FH «2(7 Z؛ و f:9ه@ 2Iا 2درXا,
X QE9ر.#
%م ا+ن9 ،ات اول اLد @زار ا? CوHIJC Fار 2د #%-را @' '> ,X Mو
" 2ا F@ #8اد HIJC ! tY9ار@ 2اJC 2ن "I h Z\ 2د .ره 2در
ا ه7 +E@ # 2د +ح ه F @ ،و ،2L 2"JCن ت و دراز ت ) hC ،Fو
ه] ,ل( @ F7از ":9و و ,ره> # # 2دS ،رًا @ F@ #9$% 2"JC
7ر وع د7 .د ; ! HIJCار 2اLد s #$ 2اSد ; ! @ #$ا2
HIJCار 2د #%-د.
@@ sد@ 2رت در 6ﮥ M%رو @7 Fه" Dد F7ا FYهد @ jاهاف
7 F@ #ه Dوه h 3$ 2د .وL #م ه>@ Fا7 2ه F- # B Dاز 6ﮥ
Sر ,ه @د Fاز 6ﮥ ا6J.ت .# Bدرا را@_ M$9 2 @ # !9 ; Fه2
#ا #اار @د @ F7اا\ت # Bرا > j:9د؛ J%و\@ Zن @ا\ f89 2ن F
HIJCار 2اLد 2ود دا ,و .# FاSد ! HIJCار 2د #%-را M6 Zا و@ ,:Pد Zو
ا.,
ا1Bف -7B23 !,)%ا" د'& و V/ده" ر"
V/د ه" ,ر" F7 :هC 2رن @رت >- !Bر ه #را رد @ M$9 ،و
ارز@L #ار ه F@ F7ا ,دو ،#ا? و ? هX 2ر ،#دا ،# ،#$XاLد 2و
# Bار9ط Iو sPو @ "\ jLن #دارد .در ,:-ه 2ن ه ; از \" #
9ا #79 3_ F7و +زا7 M:ر 2ا و هmن ,]7و | ,-ه # B 2و
اLد 2د #%-ا رد ا8د Lار ده F7 .ه 2اLد "9 2در را@_ #`:@ @ Fاز
#C .%ا 86 #ق و و" #را داراء .از ا> .% Fا I> F@ #
وا@ #Iدار ; ،ارز@ ZmC #اا اSب ،و70 #ت 7ر \ #9J>'9ن Fدر
Cرن ود دارد و Fدر ., >6
274
در را@_P @ Fع ه7 2Iام >( @ #ا 2هoه+@ Mu #Iﮥ د #%-ود ارد.
)@@7 FEﮥ دC #%-رن 9ان \ا ارد F7ا 7ر را اSم ده (.اه ,هoه #Iرا ان
در y 0ل @ ا c8:9 #$$د ) 'ور ا #$ ,اpت ،Zرا 2ا #$ ,در \ن
و F@7ه # B 2ا> Fدر '7ر هX .( # M% j$E 2ر ر 2در ه 2Iاز
و ,و p M 7 ,6J.ز X@ #ردار ؛ @ ًء در 6ﮥ #Cا 7 #ام Cوﮥ
ZmC M$9ا 2ود ارد.
21ت %اH,Xد" ,:- :اLد ً89 2ا>را و ، $:زا ه 2Iدر 2$"C
» # 2Lدو #را@ ,:- F@ sد7 «2ام #Lدر@رۀ ,:-اLد 2ارد؛
J%و\ @ Zن h M$9اLد 2ا. #6رت Iد.
V/د %ههJC :Kن @دﮥ F7 Fpاس HIJCار 2دو ، ,در Lم اول F
ه # 2را در %ض ارز@ #هC 2ﮥ اLد # 39 2ده .وزارت @ F7 Fاs 2
\ور@ 2دﮥ Fpول 9 ،ا ; 0 #ارز@ ZmC #اا ارد7 .د ,:-
هoه~ در _ 3د]9 F@ h ZIق # s-در _ 3وزارت و Cرن 'دFm\ ،
@ :اوLت @ FL g h %و ' #>$ gد .ا6J.ت "JC !Bو DSه2
Z F-HCا را ' ً.ن ه .از ز ن 9رژ! در Xر دا@ #$Xدﮥ pﮥ
وزارت د-ع ه"0 2Iر @ر ا6J.ت .رت F-ا !B 28 M$9 Fm\ ،,را
> gزد.
V/د ^Bا8Bاز" رو" HIJC :%Xار Fp 2رو:9 Y9 2دل رف و @2(7 s
ً @ ، (7ء @ `L 2و@ 2"9ط @ Fف اار HIJC ."L @ Fار2
@ "L 2اSب "$$9و HIJCار @ 2ر و| jرا >'7 0 .ر @ MLا
@رت F8-ا د HIJCار 2را @>ر @د Zا F7از اس دوژ># f@ #
.7 #ا +زا M$9 M:ه #$]9 2و| jرا @JXف د ه2$ M@L g #$:- 2
#زد.
\ز J>' Dت FHو #$:-اب 0 tY9ن ! HIJCار-# B 2اLد 2اا
F7د '@ ً8Lاز DCاهاف -#ا #و 9ا 2اLد 2را t>:زد! S9 .
2 Jز داردF7 ،
ً 7 ! F@ J
HIJCار 2د 2$ M@L g #%-؛ هً 7 2I
_@ fو|: jر 2و @ Fر( Z97 2"JC 2ت ،ن ت و دراز ت را \ دZ
زد ،ا F@ Fا-Pﮥ f89و 9ا 2ا JCن ه در ن 7ول ه.;@- 2
F.JXا>>- :Fر ه 2ذ Mا>'ف ! HIJCار 2د (DPS) #%-را P89د:
•
•
•
•
@] +Eذ رو 2هHIJC 2Iار 2دX #%-دش را #C 2 @ F7ا ; ,
دو M8 ,و \زاد اار @ ،ا,؛
HIJCارX 2ص F7 Fpاز ز ن 9رژ! @>ر@د داL ,در د ; F7اس
#را @اHIJC 2ار 2دراز ت و| jد@ F@ #%-ر \رد؛
@دﮥ وه 3$ 2ه 2Iدر @ " ١٩٩٠ 2ا ZSC ١٩٩ #در7 .ه.,- D
ا @دﮥ ; ;07ارز@ #دو@رۀ و| jو اا\ت د7 ،#%-ه Dو دو@ر Zز2
~ !Bو 7ر 7د از 6ﮥ 2"JCا>' Z\ #-را اSب #؛
ه F @ @ 2Iه #را 0 F7ل را در 6ﮥ ا>'ف وDC ,9 # B M
275
•
•
•
•
داH
@ ،@ Fد؛
7ول ,-] #>$زد 2را اSب #؛
اBرات @اHIJC #-: 2ار 2 @ 2و|j؛
اSد ا >ت h @ M$9ف؛ و
@ا F@ ,8@_9 2ا6J.ت @د Fو ! HIJCار.9 2
-7B23 !,)%ار" د'& )(DPS
رهC $@ 2ﮥ # Bو 7رن 7 >-د 7 M6 F7ۀ '>Jت ه ا>'ف در و? دهﮥ
HIJC ! ١٩٩٠ار 2د@ #%-دHIJC ! DPS .ارmC 2ۀ F7 # Bدر@ۀ
اهاف #د ،#%-و| # B jا> Fاز ا>'ف f@ # Bا8ق Zا ,]$> ،ه2
،# BاJ.ح \ د \ ،#I #زش h@ ،ز c$ ،2و ا`6ر و Zgو هmن 2"JC
اLد 2ا> # s@ Fو @'\ 2ن ) @ Zد #>E9 ،2و . (#
ا HIJCار 2د #%-ا @ Fو| # >6 jو وزار 2@ !89 #9د:
• DPSدر _ f@_ # >6 3اهاف -#ا #ا? د-ع ز " ودI
و| jد #%-را # j:9دارد.
• DPSدر _ 3وزارت @ 2ا? د #%-اار F7از #Cا #ا8ق
?9 ،ZرهB # 2ر Zو @ا 2دور Z S9 : Zا.,
DPSدر ا _ 3اهاف ا>'ف #9J>'9و MC ،# B #>E9و \ c9ن و _@F@ f
\" Cل @دp 2زم @ا9 2ار7ت ،Z%ا>'ف و ا ,Lرا @) M]9 Fا@ Fا 2ت
3P9 (#:ارد@ .ا M>'9 2ا HIJC .%ار 2اLد # B-2و|] Fدارد .ا2
اLد DPS 2ه هoه~ Xزه # B 2و وا 2":LاLد 2وهmن Bر"\ 2
?9ار"IJC 2ر 2اLد 2و . Z !9
DPSا? و Xا ,ه # B 2را @ ه! > Sد ،Zا@(اره 2اLد 2رد دس را
7 M$9د Zو \" را دو@ر t>: #"\ F@ Zزد X F7ا ,ه # B 2و #ا ,را
7 # :9و @ Fا #886 2"JC c99و هoه~ ۀ ا >ت و Xا ,ه را @# M9 F
دهkY9 DPS .ات @د 2رف # B !8را در @ا@ اLد #$ح #ده.
( DPSء #>]pاز ! HIJCار 2دوC . ,وﮥ @ﮥ \ن 6و .% 2ذ: M
• HIJCار 2اLد 2و # B؛
• هoه "JC #Iو Bر"\ 2؛ و
• ! @>ر @د و .F
,9 DPSا>'ف در ; ! اد # gوا Mu 6ذ Mرا @ه! > # Sزد:
• ا 29د#%-
• @>ر@د #9$%و \ ز#
276
• @دﮥ د #%-و @p sزم ا ,Lو ا>'ف # B؛ و
• ! هHIJC 2ار 2و|7 jر.# B 2
DPSرا ان @ ! Fه !89 #%- 2د:
•
•
•
•
! HIJCار 2ا;9؛
! HIJCار#9$% 2؛
! HIJCارs@ 2؛
! HIJCار@ 2د.2
-7B23 !,)%ار" ,ا(SPS) Wc%+
و|]ﮥ HIJC ! Z%ار 2ا+ (SPS) ;9ح ر 2و F @ S9ه 2دراز ت و
2"JCن ت را9 F@ sا 2و Xر ; Bم ، Z\ 2>%ا @ FدرB
دا ,و #$:- ,:Pوه ،3$ 2اد د #%-ا #و "9ه 2ا SPS .#6هmن ز
ه s@ 2ا ;9را @ ا-د. Z
ا ! #%-هmن @ M$9ه FSو ارز@C #و Fه 2دراز ت ،ا? اLد 2و
"\ M@8@ M%و هmن +ح و Bر 2ا 29اLد 2و7ر دارد.
@درBدا9 ,ا 2اردو Z\ 2و ? ه 2اLد\ 2ن @ Fدراز ت ) ١wل( و
2"JCن ت )از ; ا"0 #ر ل( ه \ Fد' Zد و ا @ Fه و "JCدر دورZ
هHIJC 2ار M>9 ،S9 ًB 2و اJ.ح '.
ا ! @ #C Fد #%-و @X j:9 Fر ،# Bو| - jه #>7 .% ،#ااFu
و ه 2هoه~ Zا>'ف ا.ل و $:ت را ارا Fارد.
23 !,)%ن 8Lۀ '(OPS) &+%
@ اس ! HIJCار (OPS) #9$% 2هف Z%ه ا>'ف ،ا6J.ت و \ د Zز2
\ 2"JCز #وه 2د 9ا? دورۀ 3$.و p6ت ا_Pار 2و و| jاردو
را j:9د و هmن زه@ #9$% 2ا f89 2را 2@ sد.
و|]ﮥ %ۀ ! HIJCار>@ 2ر@د # Bا ا 9 ,ا? و 8رات دورۀ 3$.و دورۀ
~ را ' QEد و @ا 2ه دو JC ,6ن ه #9$% 2را 26+د2"JC .
وه 3$ 2ه 2Iدر p6ت ا_Pار 2و S9وز + FL gز ا]د Zاز وه3$ 2
و 8 ،26 B-رات د-ع #>$و اLد #$و هmن Cو@ Fا \ 2د@ Zش Lار
دادن -ه , #و ! 7ول را در@ دار.
_@ fو sPاردو ا ! ا%J+ت را @ # M9 Fده و @ا"I 2ار9 2ا-#>E9 2
@ ،#9$%ا \ 2د X Zاردو در p6ت #Iا #6و @ا 2او ,ه:9 #9$% 2ﮥ
اردو Xا Fهp 2زم را . # D>'C
277
-7B23 !,)%ار" =د ز" و =زش \ :د Zز 2ا #>9و #9$%اردو و|]ﮥ ا
! 8 ،#' ?X 9 ،رات و و| \ jز@ #زان را ' \ ، QEزش
ا #9$%-#>9ره 2اردو L ،ان و ار7ن را JCن 9 ،7ت "-#9$% !" ,
#>>9را +ح ر( \ ! ، 2زش ا-ان ا6ط و JCن ه #S@ 2را 7 j:9و
Xاﮥ #9$%در را@_ \ @ Fزش وه را . 2@ s
ا ! ا%J+ت را " #زد ،ا?8 ،رات و ز ه@ 2ط @HIJC Fار،2
Pورت و رف و 2'@ 2و دp s@ Iزم @اJC f89 2ن ه و و| \ jد Zز 2و
\ ز #را . # :9
-7B23 !,)%ار" (RPS) fK
! HIJCار% (RPS) s@ 2رت ا ,از j:9 :اهاف HIJCار 2و 6ود @،s
HIJCار 2و|] – Fر 2و @ Fه 2ا>' #-و Pورت ه 2ا: ,Lل \ ،د Zز2
@اB 2ر ! 9 2رو s@ QE9 2و JC M>9ن @ sو ف وزارت @ :از
BرE9 2ت @د.2
-7B23 !,)%ار" @ور B "5+ر :fK 8L ":در ا ! 9 #ان در Lم اول راs
@ Fو| FI ،Z% jو >رۀ اردو و -ا 9از \ڼ را 2'@ s@ F@ sو ا>'ف و9ار7ت
و Mو HIار@ 2د F @ 2ه را اغ د.
F @ , >6اا Bر د \ #+ F7ن 'ر 9 3$. ,7و F@ ;7ز " 2ا#%
# M9د .د ا F7 ,در ا F @ Sه #را B F7ر ن f89اهاف ا>'9 #-
,"- ،د.
_@HIJC F@ fار 2و f89ا اهاف ان %و ذ Mرا :,- B
•
•
•
•
@
@
@
@
Fه2'@ 2؛
Fه #در @رۀ ا>'ف و 9ار7ت و# B M
Fه#X 2؛ و
Fه@E 2ا.#9
ا @ Fه ا F@ Bاه ،,در 2@ Fو رف JCن ۀ \" در اوL ,ار دادZ
،و \" ا @ FهH F 2ار .@ 2ا ! @اHIJC 2ار ،2هه #Iو
Bر 2زه 2ا'@ #9$% ;9ل اهاف ا>' 9 # B #-و هmن @ا2
HIJCارX 2ا Fه: 2ر s@ 2و @د $: ،Fت " #دارد.
-7B23ار" ا ,ه" %ر" :fKا ! ا? و Xا Fه s@ 2و رف @'،2
ژ> #و د DE@ Iه 2رد Pورت ) ،#.اEرا ،#9ر Fه 2وه #و (Zgرا
@ا \ 2د Zز7 M% ،2د و ]6و اJC # B ,Lن . #
HIJCار@ 2رت @ 2(7ا Zاا' FXد .ا ! @ا 2ا6J.ت Xا Fه– #9$% 2
@ ،#>9ا ]6 2و ا ,Lو ا>'ف @ sو @اHIJC 2ار@ 2د $: Fت # F"9دارد.
278
-7B23 !,)%ار" د )(BPS
در 70ت ! HIJCار@ 2د" (BPS) Fد ه@ 2د ,:- # B 2اLد 2ا
_@@ F@ fدﮥ Bر ۀ @ FpدرBدا F@ 2@C ,ا? Z :9در 8رات
@@ ،F+ا # Zااز .ز ن ه @ # B 2اس 8رات @د 2وزارت د-ع Xاﮥ
@ # sا )@ F7د E9ت @د 2ا ز( هد @ jا ا? JCن .7 #
اس و "9ا@HIارE9 2ت @د F f+ 2و @ً:ا HIJCار s@ 2و "\ ,LاSم #
@+ 0 .زا M:از >_ف @ا , >6 2و Cرن $:ت 7 sLۀ #@Xرا ,P
7 #و از +ف د9 Iات در و| jو E9ت ا #$.را ا در ن 7ر #89
7ه.'E@ D
@ c99دﮥ وزارت د-ع$- ،ﮥ E9ت @د) Fp 2دو (" +را ان در ن
Cوﮥ HIJCار@ 2د F@ 2دو @ !89 DEد DE@ :ه 2ها #و ) # F8ا @ DEه در
! HIJCار 2دو@ #رت وا 3Pو رو @ن Zا(.
@ DEهاC @ #وﮥ HIJCار ،s@ 2ﮥ و|] – Fر s@ 2و \ ،"\ 2"LدZ
ز !9 2ه ،و Bر s@ 2و رف pزم در _ 3وزارت ها #و ,8@_9دارد.
ا @ sو|] – Fر 2و Xا Fه 2رف ز ن هX # B j$E 2اF
ه 2ار7ن Z 2@ s # %و @ً:ا ا ز ه در ز " 2وزارت د-ع Z F.JXو
@@ :ا \ 2 !9 2د.' FX Z
رهC $@ 2ﮥ وزارت د-ع @ sو ز " 2رف # Bرا رد @ Lار ه و
_@ fارز@"-# B 2اLد 2و Lل ا@ا@ #دﮥ 2(7راE9 F@ sت JCن Z
@ Fه 2ا>' Y ،#-ر ,ه- 2ق ا:د$% ،Zت و ]6و ا # !9 ,Lد.
_@ F@ fا F F$-ه وزارت د-ع @ ; ﮥ "'C #P9د را% #' ?X F@ sۀ
#Cد-#%-اLد 2و اJLم %ۀ @دﮥ وزارت د-ع را @ F7ا 2ل \ +) Zدو ل( B
F@ Z F-وز # !89 Fداردً:@ .ا در دورۀ F88وز د-ع _@8 F@ fرات دو ,و
@ #' ?Xد"'C 2د را@ F@ sدﮥ @7 ,9 DEول \ا . # !89
@اB 2رE9 2ت @د F@ F7 #96 #$X 2هF@ @ F+@ #>$ 2
Cرن MLاز @ c9د !89 2دد و ا @ت 9ا $6ﮥ Cوﮥ @ و Hا7ۀ
@دB @ 2ر F@ 9 ،ا kY9 c99ات @ت #>$روE9 2ت در Lن
@د M@L 2ا%ل .
در Cوﮥ HIJCار 2وز $- F@ f@_ Fﮥ . @ , >6ور ا هات Cا ن
HIJCار@ 2دﮥ Fpرا . # !B9
وز د-ع اLام اش را در را@_HIJC @ Fار@ 2د 2روI ,د ،ا اLام:
• ا? و 8رات ،د #و هات HIJCار # % 2و ا(ا #را # 3'9؛
• را% QE9 F@ sات و رف $:ت #ده؛
• 9ات pزم در و| jو ا? \" را ' # QEزد؛
279
• Cا ن :9اد و p MC c9زم @ا>$% 2د اLد 2و $_ f89ب و| jو در
را #9$% ! 2و اI !9 #Lد؛
• د ه #را +ح ر( FI0 F7 7 # 2در :9اد JCن 9 Zدر E9ت در ل
ر 2را Fد؛ و
• وپ @ 2دو@رۀ و| jو E9ت @+ﮥ ل ر 2را @ ز "@ 2د2
.7 # !B9
ز "7 2ول _"'C ? 3د ه 2ز "@ 2د 2را86 @ ،ق M 7و @ #L
2ارLم رأس وزارت د-ع و s@ 2"JCو رف . 2@ s ،#ا "'Cده
9 Mم رف و %ا:F7 #9
ا@ - jون درBدا @ "\ ،"\ s@ ,و| jو F@ F+@ 2":-ز ن ار9ط دار
و:
• @ ا>6م Lن":9 ،ات Lارداد ا F 8Lاار ا؛
• @ "\ F@S9 f+رت !Bرو '؛ و
• \" را 9 #ان @رت ا #L]9اBر د.
ب + F@ "\ -زا M:و +زا]دۀ @ sن ار9ط دار؛
ج "\ -از ; @@ DEدﮥ @ #ا Y 2ر ,دارا 2او- ,ق ا:دC ?9 F7 Zرن،
Z c9 , >6و ?9وز د-ع و 2در( .> # ،Z 39
@ 2"JCد 2و "'Cده@ 2د 2ز " _@X F@ fر ا@ا@ #د \ Fد' Z
) 6 2"-+ c99ب و اJLم(؛ در E9 "JCت @E9 !L Fت %د 2و اM@L g) #-P
اJ.ح( از ه! ا Z FXا.
8+ !,)%ار/ت د'&
9ار7ت دC #%-وFء HIJCار@ 2ا 2رف د #%-و >(م 7ول -# BاLد2
@"8 Fﮥ د9 Iار7ت دو.X #ت Xد را دار .د Mpا ا %رت ا ,از :ا ,
#$و در9 Mu 2@ Fار7ت #`:@ F7از اد و Xت 9ارا #97دارا.X 2ت Xص
Xد ن ؛ Xا Fو ا? در @ا@ +ف L F7 F$ :در @- Fوش \ن ؛ ]6و
ا #:. 2"-| ,Lن Z؛ د-ع از @زار #$؛ ت ز ن 9ار 0) #97ل( و
ارزش @(رگ \"؛ دهE 2ص 9ار_@) #97ر yل #-J9و ان Xر.(Z
هﮥ ا د MpاSب 8رات #.Xرا Cا ن 9ار7ت د F7 #%-از 9ار7ت دو,
]9وت دارد .در وه$ﮥ اول ا @"] Fم X #yاز اLام @ا9 2ار7ت . F %از
+ف د8 Iرات 9ار7ت وزارت ( #9.Xرا # t>:زد.
@ , >6در ل ١٩٩٨ره 2وزارت د-ع Xار ; از Zو !9در _3
@C $ا ن 6ﮥ و9 ,:- sار7ت \ن وزارت .در\gز ه #9را F7وز د-ع #
،,-و #در @ ; ل ; ها8 ,م وزارت )"0 (47/1999ر ) sر tuادار،Z
:ون ' #دو #' ،,دو ,و وز( را F$$ا M>'9 2 !9 c9داد؛ و#
ا $$ﮥ اB c9م f89 !76روان و %د9 #C 2ار :@ .' s #97از ل ٢٠٠٠ه!
280
ره 2و ه! و روز ۀ 9ار7ت Xاهن ; »7ب راه9 «2ار F7 #97اSم
@ FاSد ; ! د !76 fLدرا را@_ Fد.
@(ر %م @ DE@kدن -ن .در ۀ وزارت د-ع در ل ٢٠٠١ا @د ! F7
9ار7ت از ; Cوﮥ ]ف > # tSد؛ در > FSد DC F7از DC
9ار7ت # Bرا JCن د #6 .در 9 ,6ار7ت @ط @p9 Fت @(رگ ه! ز "2
:د @_ر M% M8دً @ ،ء ! Cوﮥ %م HIJCار9 ،2ار7ت و \ M9ن @; F
ن .
M% F #9 X
@- +Eوا:9 ;9 #اد Cو Fه9 2ار 9p@ #97از @ c9د و 0ا @%
Pع FB6J M@Lا@ 2ا # s@ 2و @' 2وزارت .' #8$9ز " 2اا #uاز
7رن Sب X@ #-7ردار د@ ،ء @+ 2"Bزا #$X #$:زد @د و ر
FEه #J% 2ه! از '@ 6در دس Lار دا .در Sع @ , >6 Lا 2دا
! 9ار #L #97و ]ف @ # 7 Fرو@و @د.
S9رب ا " C @ S9وﮥ ها8 #م وزارت و X ; M>'9ر 9 tSار #97را
اSب #د .در %ز ن ! 9ار +E@ F % #97اBرات ا9د Fارو\ F7 Cن ه! در
@ا@ 9ار7ت دX #%-ا Fه #8@_9 2دا 9 ،,د .اSب د ! @ F7
9ار #97و B S9 hد9 @ #%-م اردو>$% #' ?X ،د رو9 2ار7ت F %و
,:اLد ZmC 2وزارت د-ع ها #اSد '.3وﮥ اJد ]زا
0ه" 8+ 88ار .&+/در #' ٢٠٠٣ 2pادار 2دو ,در وزارت د-ع
; Cوﮥ HIJCار 2و !B9را @ 0 ,ز ن ا@>ر د .هف %ۀ ا 7ر S9
+@ Bزا M:ه9 2ار # B #97و \ د8 6 Zرات ) #Lهد>$% @ jد
Cا ن 9ار7ت F7 F %در %و@ ,Lا7 2ر رو 2د@ ,د( @ا 2اSد ; Cوﮥ tS
9م ااع 9ار@ #97د .هmن ا ; Yر@ ,د @ا+ @ B S9 2زا9 2"$:ار#97
# B؛ از Pورت هHIJC 2ار+ f89 F@ 9 F- 2زا "$:و ا\@ #وردX Z
Lارداده.
+ M>'9زا@ #L M:ا9 2ار7ت ،اSب +ح ر( 2درا9 M:ار #97و
#' ?Xرا 9 ،اا\ت د #%-درC M%د Zد .هﮥ ا" @ Fا ]"م ا9 F7 ,ار7ت
kl ،#L # Bو ]ف @ دا .,دا ; درا9 M:ار #97اSب +ح ر(2
; ! 9ار #97را >د .ن HIJCار ،2اا Fuو ز ن ه2(7 ,:- !76 2
ZاLد 2وزارت د-ع ه Fدر اSد .- !" #6+ ; 0
در ن c99و 7 !B9ر 9 F7 39ار7ت @ # Bدر 70ت ; Cوﮥ 'i
ً @ ،@ f89ء pزم @د 9رو9 ! ; 2ار #79 #97ا7 2ر .رت ?X @ F7 ,-I
' # ,8@_ #L #دا.,
+ح ر(ان ا7 F8-د 9 ! F7ار @ #97دارا.X 2ت ذ:@ M
• دB F@ Zر ادار Zو \ c99ن؛
• ]ف @Bر >(م \ 2I9ن؛
• اء @ 9 ،HCان 9ار7ت را P 9ب اp Mpزم 'E@ f89؛
• @ ,8@_9ا? #L؛
281
• @ 9 ،!" gان `L9 $ت و ]9ه 2در ,را ,-؛
• @8ر + 9 ،kl #-7ز ا M:ه @_' #؛ و
• اLد 9 ،2ا]دۀ ا #-Pاز @ 2'@ sو .\ M:@ 2$ #
_@ F@ fراه #هL Z7H 2م ه 2ا ;9ذ@ Mا 2اSد ! 9ارj:9 #97
د:
•
•
•
•
•
•
•
•
•
,%دۀ Pور j:9 @ "9د؛
Cوﮥ ارل Pور !9 F@ "9ن @ to9د؛
@ "JCهoه~ @؛
F6ه 2و @ ,وا ًPو د :9 fL؛
,]7و ا:اد 2 !9 f6 @ F>7را دا j:9 ،@ Fد؛
! و و" 2ا+اف ا `ء 9 Z7ار7ت @ +ح ر( 2د؛
و|7 jول دا #$% @ #$X؛
! ر>رد Lارداده @ 7 ,9ر F-د؛ و
را+ f89 Zزا F>"$:در Z F ZS "JCا !B @ ،د.
و #در ا را !89وا 6ه و +زا 2":- 2"$:اLد9 -2ار F@ # B #97ا(اء
اه #96 ,داً @ ،,ء \") F>uاEص ز "( #'8در 9ار7ت @ز 2د @
@رت د .' j:9 fLدر FSدر ن HIJCار7 2ر وا@ 3Pد 8 F7م ول ها,
دهۀ وزارت د-ع )
@ (١٩٩٨ا 2(7 ,:- ! 2و #9Y9اLد @ 2دو@رZ
اSد و .' !B9
]زا
8+ "5ار:88 &+/
+زا9 2"$:ار # B #97اSم @ ها ,ر ٢٠٠[ /٨٩ Zوزارت د-ع !B9
د .ا ها ,در رد +زا9 M:ار #97ها (٢٠٠١ /w٣) F8@ ,را @ #ا%ر ,X
و #ها ,در را@_p9 @ Fت در 6ﮥ اJ.ت و 9ار7ت "@ M o9 ,دو@ش
) (w/٢٠٠١را ]6د .در FSدر 9 ,Lار7ت 8 # Bرات دو F@ Fود \ .در
ا @X # DEاه! 9ا @ F>9ها (٢٠٠[ /٨٩) ,رو 'ن ده!.
در #$C kY9 F>6ا ها FH @ ,و ، 2در kY9دX 2د ،اyء دن
راH F Zار" @ 9ار F>97در 70ت @ HI Fار 2ا @ (NSIP) 9 ,ا ZااFX
# M>9 ،دد.
ا ها ,هmن 6و 2اXرات ، M] #P9و+ #ل - "\ #%Sا 9از
ها ، FH ,ا 'ن ه F7در 8رات دا7 #$Xام 2B 9رو ' Zو
هmن 8رۀ 8 @ #$]9رات Xص در @رu( Zت Z' M>9ا% 9 .,ۀ M@Lد در
اXرات #P9ه j:9ا? JCن 9ار Fp #97ا@ا #و JCن 9ارFp #97
F7 ،در \ن رو ن ; !" %در را@_8 @ Fرات ' #@ DCد.
ا ها9 ,ار7ت F7 Z 2(7از _8ﮥ ,:- BاLد ، Z !9 # B 2و
9ارE9 F 2 @ F7 #97ت @د #9Y9 2ار #اار ا- ،,ق .7 #در
282
ه دو ,6داۀ Z kY #9J>'9و در ، #L@ HC 9 ,886و ,6J. #د-
9ار #97وزارت د-ع در را@_9 @ Fار7ت Z 2(7از $ w٠ 6ن6 ! F@ F8@ HUF
9ار % #97ﮥ 7 #$ه) ,- Dا ا @"] Fم 7ه 2"6J. Dادارات 7 F"9ۀ 2(7
( .در را@_9 @ Fار 2 @ F7 #97ﮥ @ E9د #9Y9 2ار #اار
. FY % ،ق #: :7 #در .رت @ 9pاز Z :9 6د9 -ار #97وزارت
د-ع ,6J.دارد و در .رت 9 Cاز X ،6د "د ,6J. # Bاا9 #uار#97
دارد ،و\ #ن "د ه # B 2ا>X ,:- ,6J. Fص اLد 2را دار ) د-
اEرات C ،# Bهن »دا' #$ «ZIد #%-و د8 M8 -م وزارت( ا در 70ت
@دﮥ Bر X Zد ن @ Fا ر 9ار
@ #97داز @ -ون درBدا.Z :9 6 ,
ا ها ,و| jو 2"6J.د9 -ار" ،#97د #%ﮥ ,:-اLد% F7) 2رت از
ژ; ' iو Lا ( #>7 #و "د ه7 F"9 2ۀ 2(7را j:9و 3P9
#دارد .ا>: Fت Xص از Fه ? ,|]6ز ,و ,lدر 6ﮥ 7ر در ن
CوSه9 2ار8@ @ #97ر C ; ،>@ # #-7ۀ در ا . F6
; %ا 8رات ا>'ف 9 2"JCارJC . #97ن 9ار #97ا@اML ،Fp #
از Bر@ 2دﮥ دI F"9 #%-دد :@ .از Bر@ 2د Fوز د-ع JCن 9ار Fp #97را
ا `ء > F7در \ن 9ات pزم درج ZاJC ; 0 D8 .ن 9ار #7ا اF7 ,
Cو Sاز Zرا " # $زد ،زا \ن اد 9ارا #7اا F7در JCن Bر Zدرج ا،
ان @ون ازۀ ا X Fد .ازۀ Xص در .رP #9ور 2اC F7 ,وS
9ار #97در JCن >6 @ F$ Fود g\ Z M:9ز د.
ا هاC ,وSه #را ,9 F7ا>$% kد 9ار F % #97ا و \" #را F7ه
7ام را @_ر ا c99 Fو . # !B9در .رت اول ،ا هاC ,و@ Sز را 39
داد Zو $:ت و P9ت و @ F7 c99دا9 f89 . # ,"- ،@ Fار7ت 2(7
' !B9 c99 % F@ Zد ،و ; #داۀ @ر; ,6J. Z 2(7 '@ ،دارد F@ 9
ا 9ار7ت
@ Z 2(7دازد ،ا دا Zه% 2(7 2رت ا از :د9 -ار #97وزارت
د-ع ،د -اا\ت ُدارا8 g #ل وزارت د-ع و "د ه ,9 8 F7 2ا و 7ول
وز د-ع Lار دار.
در.ر9 F>9ار7ت د #%-از f+اLام 9ار @ Z' kY F % iا ها F@ ,هات
C # >6ا ن 9ار7ت Xص د #%-ار9ط Iد و ا]د Zاز ا هات را @ون
درBدا8 ,رات 9ار c99 ،F % #97و . !B9ا ها ,هmن @ Cو Sه2
@ط @ Fا `L 2ارداد ه9 2ار #97و "\ ,kار . # Zا ! در (Xان
[ H- ٢٠٠د 9 F7 ،ااز Zا 2و@ ,Lد.
,K/ول اH,Xد" Hف د'&
> #از ا@(ار ه@ 2 2ا 2اا M> ،#%S 2و Y DE@kر ,ه ه 7ول
ز ن M8 ،F-و \ن ,:-ه ,9 8 F7 #ا s % kره2
8م ول Lار دا.@ F
ا ,:-ها @ Zا y ,Lو S9 2"$$9 ،"JC f89ربً:@ ،ا @ +ح ر(# 2
@ M@ ! 9ا 79ت \ د #و @ا Zااز "JC 2را M@Lد @زد @ .ا>:س ه
,Lاز Cو Fان i9ا%J+ت HIJCار 2را j'7د`L F@ Fm\ ،وت رهان در
283
را@_ F9 @ Fو Bر از ا X ;7 "JCاه 7د F@ @ .ا ,886ا%اف د "9 F7
7ول اوم و ا >$% $د ه #را @Iد @ F7اهاف وه 3$ 2ت
دار.
7ول ها @ ZاC ,Lو FاJC 2ن Zو JC gن !89 ،Zاkات \" @ Fره+ 2ح
@ا9 # M@ ! 9 2ا X F7 7 ,Pا Fه 2رهان @ا f89 2ا Yر" @_ر
HI@ #>$ار Z 2ا .ا7 #>$ 2ر 7ول %رت ا از ا\ F7 ،ن ا #9pرا @
_ح د F@ F7ا\ s ،,Lور M$9 ،2و "'Cد 7ر ار9ط . #ا اpت M
هن Cو Fه 2ا@ا #ر ,ه ،# B 2ادار 2و اLد 2وزارت د-ع ML @ F7
از @ 2 !9ا 2ره \ 2د. Z
Cو Fه7 2ول رف د #%-را ان @ Fدو @ !89 Z% DEد7 :ول اLد 2و
7 .# Bول اLد 2را ان در F6ه 2و| jاLد@ 2ا ]6 2ـ ا ,Lو $%ت
، # Bو| jاLد@ 2ا 2ا>'ف # Bو s@ QE9و رف رد \ز L Dار
داد.
و| jاLد@ 2ا ]6 2و ا ,Lو $%ت # Bز ه\@ ،#وردن و F"9 M$9اد و
Xت #>9و #.را رد \ز L Dار #ده "$$9 .و ارز@ #هC 2و Fه2
HIJCار9 ،2ار7ت ،ار 7دن7 F"9 ،دن7 M+@ ،دن ،در Xت @ ،X Mون 7دن
و 7 M%دن Fه Mا @:
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
ا ,Lو ارز@HIJC #ار 2و Y s@ QE9ر – ,ر 2و|#>7 j
ژ> f89 2(7 #' ?X F@ f@_ .#و| jو @ 2 @ sاو ,دادن ه
در HIJCار.2
_@ M9 f89 s@ QE9 fر ,او ,داد.Z Z
ها #و| ;7 jژ; @ و| \ jز #و F6ء X M ،M%و|j
ا Xا 7Hدر JCن ژ>#؛ وا ,:Lو ا? ."JC #
2"JC ,8@_9د 2و اLد ;7 2ژ; @ Fه 2در ,و #>$و
هد]\ @ s@ QE9 #ن.
ها #>7 2"JC #ژ> #و "JC @ "\ ,8@_9و هد @ "\ X jدI
! ه F"9 2اد.
,8@_9و| #9$% jو ]6و ا @ ,Lزه F@' 2و| jا>'.#-
FI0ا:ل @ sژ> f89 #و|\@ ،jورد9 X Zا 2و اهاف را Y9
> FI0 .و|. jف f:9 F@ Z Bا7 @@ Z-د @9 # sا2
وLرت 7ر 2را را kYزد.
jLو 7 #J8%دن ) !7ف 7دن( اp7ت ز ن ه @ # B 2ا iJ
jLو ,klر 2و ]6و ا ,Lا ال 8 gل.
د jL ،,و #$$9 ,k ! ,.ا iJو @>ر @د \".
ا]د Zاز HIJCار s@ 2و|] – Fر 2در را@_>@ @ Fر @د ا iJو _@\ F@ fن
s@ QE9 f89او ,داد.Z Z
F ،jLه #L 2و ,klو| .# B #_ ,|]6 jرا@_ #_ ]6 Fو
284
Cوﮥ ]س.
• 7ر7د و hو|@ jط @ ً.X ،DE@ ; Fدر را@_ F @ @ Fه,|]6 2
? ز.#$ ,
• +ز 7ر7د] ،دات > Mو در ? ,|]6 #9 $: ! Z iز.,
• @ FI0ا]د Zاز اJ.ت f89و|\ @ ،jورد X Zاهاف Z o9ا؟
FI0و|. jف Z Bو @ f:9 Fا-د7 @@ Zد @9 sا 2ه را kY
زد.
و QOاH,Xد" ا1Bف &^B
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
،,$> ،#mC f89و|] – Fر 2و او ,ز F @ F@ #ه @ 2و|j
ا>'ف .# Bد ,ت دورۀ %) %اس( @ F7ا \ 2د !9 #و
"\ D8در 2 !9ا]د' Zد.
د) ,$> ،,و|] + s@ + Fرف +ت( ،ها F"9 #اد 2"JC
@ @ FاC 2وا " 2ا>'ف # B؛ :9دل و _$ب Xا >ت و @.# s
"9ا@HIار 2اد ;7 @ F @ 2"JCت >.#>$ M
اSد ها @ #ا? @ # sو زه #>$ 2و ت ز ن F @ f89ه.
F @ 2"JC !89ه در Z97ت و 9 2"JCار.#97
ارز@ @ # #ا> Fا F0ااز #:+ s@ Zو @ QE9 # sداد@ Z Zاf89 2
@ Fه و 9ا 2ه M@L 2اBر @ DE@ ,%Lد Zا.
J
7ام #%از @ Fه ز ن @ 2دو@ر Z F6 jL ،Z Zا و ً 7 ًL
.ف Z Bا و 9 FI0اJC 2ن Z FX kY Zا.,
9 kY9ات #Lدر C 2(7 2"6+ا ن F @ f89ه و ا>JC \ Fن ه
Z S9 9ا.
c9و رو ن >9 Mات 7Hۀ @ Fه در .s@ QE9
ها QE9 s@ #داد Zۀ ل ر( @ 2ان @(ر F @ #ه ,kl ،c9 ،و
ا]د ZاLد s@ 2و هmن رف JCن Zو د Mو ]9 hو."9
د Mpو hرو ن و| jدر JCن Z' Mا>$% ،د \" و s@ QE9
ا@ #-PاHIJC 2ار 2و| ،jا]د Zاز @@ sو #و !89دا.s@ #$X
7 ,$L kY9د @ f89 @ sو| ،jا? 9ا 2و را>$% Zد @ا7 2هD
@.s
ﮥ و| s@ ،jو رف @ا'E@ f89 2ن @ Fه و 8ﮥ 2"$$9
$:ت .#@6
% ,$%م f89و|kY9 ،jات \" @ و| jو رف .ﮥ HIJCار،f89 ،2
2HC 9و|9 ،jار7تP ،ره.
@ Fا X\ 2ل @د 2و رو Xد@ Mpا 2زاد @دن @د .Fا]دۀ
cاز @دﮥ زاد ل .FHد Mpو "9ت @ا]9 2و."9
285
fK m%H>+و Hرف ارV+ط : 8B%7%
• 7 M>9 ،X Mدن و f9زهJC 2ن ۀ @ sو رف @اf89 2
و|j؛ وا ,:Lزه s@ 2و رف @8 Fﮥ و|j؛ ها #زه @ا s@ 2و
رف @ ا? 9ا2؛ و هاJC s@ #ن Zو >$% ،Z QE9د @ا2
ز @ s@ Fا.#-P
• s@ QE9و زه 2رف در @ c9و|9 2IC ،jات و|@ j
9ات در ' ،QE9ن دادن kY9ات 9ات در @ sو رف در 9ات
و|.j
• >$%د زه s@ 2و رف @C 9pاز JCن ،Zوپ @ s@ 2و
رف از د ,داد Z Zزاد 2 @ f89 .و|]ﮥ QE9هs@ F- M:9 2
و رف.
• ها !89 #اوLت s@ P89و رف @ !89اوLت #>$ f89و|.j
• _@9 ,8ار7ت @JC sن QE9 # s@ @ Zداد ،Z Zها !89 #اوLت \ن
@ ا? f89و|.j
• 2 @ X Mو| jوپ @ 2ه s@ 2و رف و kY9ات @ ا?
9ا ،2روا@? @ #-اهت HIJCار ،2د Mpوپ @ 2ه2"6+ M:9 ،
2(7و 9ا? @.s
د" ; ,د 7 ,]7@ ،klول @ 8ار و ر pزم $:ت و @ ،Eون
; ; اp M.ز @ 9 #ا\ 2ز 9 kl Dم ا F6ه از Zداد.
N2
! HIJCار 2د #%-ا @HIJC ! ; tY9 Fار # B 2اLدkl ،F-'C 2
ها7 @ Zول p #>$زم hد .و]9 @ #ق CوSه F7 #در داX MXر "] Fا،
@ . 7o9رت د.
درن ا>'ف ; ! HIJCار 2د #%-ا Cو% F@ @ Sان ; Lم اول اSد د
و @ Fدل \ن Xر M> @ #9Y9د9 .ات FHو ا' Xن داد Zا F7د ن
HIJC pار 2اLد 2و ! 2Bرا -ش '@ "\ ،7 #راF@ s
Sب و ه ً :
JCن .7 # >- M%
@HIJC ! B Fار 2د@ @ ! ; #%-د >! و اار #:+ .ا F7 ,ا
! ( F@ Bا@Sت روز @ S9د ،و(S #اء از ا FYا ! @8 Fﮥ
Cو FهP . 9kl #$:- 2ورت 7 D>'Cدن ا ! د M@L Iال .در
2$"Cد Mpدp ,$@L ،Iزم @ #- #9$%هاHIJC @ Zار 2دC #%-ن )،(9
kl ,Sف د ،#%-اراد Zه@ # 2ا ,-] Y9 2در @دﮥ د#> #%-
از د ،Z% Mpه Fو ه Fدال @ Pورت ! HIJCار 2د . #%-و #در 6ل P6
ا ! ،در ا \$6 Xﮥ X #-:دً ،ا رد ا8د Lار دارد@ ،ون \>@ Fر 2رد
\ز L Dار دE .اه! @ F7ا ا8د 7ن ' !7 ZوF7 ,] @ F-_@ #
هﮥ \" c F@ f6و - 9 ? . #>$ﮥ 8 ،#رات در 6ل 9و
Xا ,ه 9 ,`% 2ه Fو ه Fاز "'0در @ا@ ! HIJCار 2د@ #%-ز#
> ،و #ان -اخ @ا>$% 2د در @ا@ \" ود دارد.
286
ا ! Sﮥ ز6ت ZI" 0 #p+و ] f+ر 7رن @ #ا
! 9 #ا ﮥ @ #@Xا@ 2ر 2ا .@ 9 2`%ا ! در "9 ~ ,86اب
ه>ر_0 F7 9 @ ( \ ,8- 2ر Xا FهHIJC 2ارC 2ن را @\ورد Zزد@ .
; ! دارا9 2ا7 #رX 2ب @\ورد X Zا? HIJCار 2دE #$>' #%-اه @د.
! HIJCار 2د"9 #%-اب 7ر@ #@X 2ا9 2ار7ت د #%-و ! 7ول ،ا !
@ :از HIJCار 2د@ #8Lد Fا]دۀ klاز @ # sرا HIJC ! @ .7 # ,Pار2
د #%-در @ا@ 2از 9س و واه Fرو@و ه! ،و @ #از \ن %ر ! 9 ،در @DE
د F@ #%-اLام #]7ا 2د ,زد .!@ Zدر .رت ا Lام M%ﮥ #@Xرا @X Sاه! Hا .,در
\ gن ا? و ،را Sر Xاه ,XاSم ،ه! 0ل @\ F@ ،:ن اLام
.!7و #در ا .رت از دIان X c8%اه! + ،ر> Fدر 7 0 ( FHر. 2رت
F-ا.,
287
288
0Hزده!
V%++ت ا" %*+روا pه) &7ب
در @'ت د'& و ا&,%K
Dr. Pal Dunay
,671%3ر
$%م ا F7 #%در @ #`:از ,Lه" 2ن @م \رت ه! د ' @ هI7 Fر"j:9 2
7 Zر > .ا @% Fان ا I M-ه #د ،ان در7 ! 9 ً89 F7 ,-ر $%م ا#%
@\ Fن ار9ط IدC .ا ن @رI7 2ر"@ 2ط @ Fا %ان ا@" ت ود داردً @ .ء @"
ا ML ،,از ا> Fدر %P f%ت j$Eا M-دا% ، MXان ا M-را 7 #-:د.
د-ع و ا ,از ظ %P '@ #ت @ط دو ,ا @ FاJ_.ح f6ا ز >6وان
ا>6 ?9 F>9%P .وا ' F- !9د@ ،ون در Bدا ,ا> Fا >6وا #7
ا Z ،,ره ) cE g cEد>9ر( و ارن .#89ا ا @ F7 ,\ Iدو"
از ظ #رو 2ا @ Muون 'ر@ ZدIان @_ر . # !9 M8و #ا +ز
7ر @ ; '> Z% Mا 2ها ، Zو \ن ا> Fو #Lرو Mu 2د #%-و ا @ #ون
درBدا s- ,دIان ' F- !9د ،در Cوﮥ '9و ا 6 #B%ا X ,د،2
\ _Xن د ا F7 ,دو ,د ,ار7ران د Iرا از ا X ,د 2ن وم زدً @ .ء '9
و ا X #B%ا ; ,دو"] F@ ,م ا X 2.ا ,دIان #> .از د Mpه
ا0 F7 ,ا ا ,و د-ع از$ﮥ Iا" @ 2ا .' FX #$$دوم ا> Fا % F@ ،,ان
( #uاز روا@? @ ا @ ،#$$از f+د ,ار7ران روا@? @ ا Y9 #$$دد "\ .اy7
دو" ) ]$9lه! @ . "\ ("Cد\ور D8 F7رو@ Fا(-ا Dا Xد ,ار7ران
gدو #در ا ,دو #ا ,886را @ #اه FX ,ا9 ; .,ازن @ @ s-ا #د,
ار7ران @Lاد د .ا 9 ; 0از' Y9 #د ،ا Z Y9 ( ,ا ،زا @#`:
از د ,ار7ران ا6س ا 7 # #و J9ش Xاه 7د 9روا@? Lرت ! را 9ده.
ا y7ا s-در 6ل 9و روا@? Lرت دو" 9 F@ h F7در و ,:Pر' 2د.
از $ﮥ s-ز دو" ا ا F7 ,و ,:Pر 2ا در $6ﮥ ً:@ . ]6 #.Xا و#
\" 2LJ%ا در و ,:Pر 2از د@ ,ه و در .د \ S9ن ً @ .ء و ,:Pر2
. ,7 FYدو" J9ش دار @ 9اk 2ت در ! "! دا ،@ Fا X ,د ا
7 `9و از 2HC @ DCه ]X # "\ .@ ,:اه در :ض 9ات Lرت
L FL gار "\ .و Mو ا >ت j$Eدر اXر دار 9 ،و ,:Pرا ] ,9ذ ن
در \ور #`:@ .از \" >_ F-و @ #`:د Iرا ان در هoه @ #IدIان @>ر @د.
د-ع #$و Mد F7 2Iدر اXر دوL ,ار دار @ ML Fا (7Hو ع ,:-ه>رF@ 2
ا Xا .I f$:9 7Hا" 9 #ا از 99ت 99 9ت @' دوا ار در. 2@ F
289
ه; از \" در ا " 9 7 # , X ,و ,:Pر 2را ، ]6در .رت ا >ن 9
دEا Zا @\ ,ور.
ا I7 ; ,ر@ ) #% 2ا 2ا . (DS M@L 8ذات ا ,% #را 9ر >
و @ ًء ا ,از ; F$`:اP- 2 @ F7 7 # # 2ﮥ ذه #اار .ا ;
9دف ; ا F7 ,ا دو )وا #% ,:Lو ذه ; @ (#ز @ر; از ه! .' f]9
@ود> :@ FاوLت د' Zد @ #JX ،ا دو ود دارد .ا JXء ; I7ر2
9 #]$ر د .ا Y9 F7 , #886ت #و \ # Bا @ون F9در iو ددا 2JX . ,ا 9 #ر L Zۀ @ s+Lا . 9 2ا '7ر 2در روا@? Xد @
دو" 2د Iا6س 86رت X M% ً8@_ tC ،7اه د .او @ا Y9 2ا X ,د @# s
را X QE9اه داد .د ¥mا ا9 F7 ,ر ]9 >-ق #ه! cاLام Zا،
B@ ٌLر ا> ,@ #S Fاورد Zو @ ا]د Zاز و\ # B Mا _@ ،'E@ !>9ر ; F
@ ه>ر.2
! 9رو 2ا # B ,از ز ن وLع F@ 9اLام @ M% FاSب ; و #: ,Lرا . #ا
@"] Fم \ن ا F7 ,ه '7ر 2در L #]Lار ارد F7و ,:Pا X #د را @ وا #\ D7
@رت > FSد ره>ر @ 2دو" 2د] ,9 Iذ Lار ده .ه F0ت ز ن @ا] 2ذ
@ ,6ا F@ ،@ #p+ #هن ااز Zدو"I 2ان @ا 2 !9 2رو 2ا ,و د-ع
در دZء ن Lار دار .ا > #از F$`:ه 2ا #ه @ , >6د F7 Zدر +ح ر(2
JCن ه 2ا \ @ #$ ,ن رو@و .او F7 7 # >-ر cLا #6د J9ش @ا2
]9ق #$+اش را زود $g F@ 9ﮥ # Bل زد F@ ,ا>X Fد در @ا@ \ن t>%اM:
'ن داد@ Zا .ا #$%ا0 F7 ,ا دو" @(@ sر #را # QE9ده 9در @ا@ >$%د
ه t>% FX 2ا' M:ن داد@ Zاً @ .ء \" Lرت @' # B 2ا @اp6 @ F$@8 2ت
FL gدر 6ل \ د@ Zش "Iار و @ا 2ا 8ا$ﮥ pزم \ sور 2و ار . #
اEرات )ا !%از # Bو (#>$و ا >ت 2د@ ًL Iا 2و ,:ا 8در , X
Lار دار "\ ،و #@ DC ,و هار از p6ت FL gرا @ Z"% Fدار #`:@ .اLا ت
ه>ر ,-] F7 2را ا(-ا #"@' kY9 'E@ # Dدارد .وا 3Pا@ F7 ,ا- , X F@ 2
! ا% F@ , F-'C F$د 2و '@ ,Lرا اSب @ 7 # ,]7 . #ا2 FS 2
از ا وا ,:Lا:ل ; ' را @ راL ,7ر \ .7 F8 C Zد@ #ا t>% 2ا M:در
ML pاز وLع \ن MLاز ا>@ Fرت د # fLد،
@ا@ ; F> # B_Xاً 6
Pور .@ 2در ،FSدو" Sرًا ,9ا? 7د $:ت و @ا 2ت !9 #p+
@ .Iدر ,6 0ا ً.X ، M>' 2 !9 Fا> Fان @ا@ 2ر 2از
F % ,6 ! 9را @\ ,ورد ٌp: .در ; _ "9 3_ F7 #ا،@ 9 $@ #6
@' ز ﮥ \ن %ا@ 9 ,ا\ @ F$@8 2ن c 2 !9د F@ , ،ا> Fدر ;
_ F7 #اء از \ن @ ,6 .اول ا 7Hا7 Fام ، "9 2$ ,Pو 6 #اML
در @ا@ \ن \ د c #و #-7را ان .,-ا ,6هmن F % ,6 @ 9 7 # ;7
@ .,- !9ود> Fدر @رۀ »وه9 2 @ 3$ 2ا «2در +ل دهﮥ .X ،FH
@ :از ~ !Xد #$X ،زد Zا! ،و #ا ]>ر7 Zام Zkا 2ا Fا .,اpت Z
ا > '@ F7از ه@ Fا 2ا ]>ر # $9 Zد F@ ،دل 6دkﮥ زده! از \ن د,
@ (79 ،'7ا s@ F7و ا >ت را F@ ,ا>@ Fا"9 @ F$@8 2ه 2ا>@ #6ر
@د @ \ا "9 Fه #886 2د- .ا 9از ا @ ،د \ور F7اpت Zا >
@(ر Lرت " # Bن و '@ ً%Sاز د'7 Zر د F@ F>Iدل \ن s@ ،\ #
#را @ا 2رف د # QE9 #%-ده .و'7 ; #Lر 2اpت Zاز ]>رۀ
»و ه9 2 @ 3$ 2ا «2د '> ,و # 39ده >] F@ F7رۀ »وه3$ 2
290
@ «"9 2رو \ورد8: ،ل و E #$%اه @د '7ره@ #-7 s@ F F7 #ا 2ر 9ا2
وهX 3$ 2د دار و F % ,6 Fرا دار F7از @ DEه 2د s@ Iا @F89 s] F
@ DEد>@ #%-ه>] 0 @ ،ر Zا.ار .7
ه '7ر @ون اyء @ Fه 2د #%-اش را ,9ا? دار @ sو ا >ت @ا # Zاازد.
@ #> # sاز ا دار" ً @ .ء دو" Sر ا 9او ,ه را 7 F@ F7 7 :9ام
@ DEه @ @ sرا QEز@ s@ QE9 .ا DE@ 2د F@ , #%-ه#$X "'E@ F
6س .از@ Zه 9در ا را@_ F F@ Fد Mار١ :! Zـ +ر> 7H9 Fداد! ! 9
رو Mu 2د-ع `L 2 @ #$وت رو "9 2دراز ت و ? ا @ #ا #$$در Sع
اار ا .,ا ا @ "9رت #'C 3.دp tC ،زم ا@ #-7 s@ F7 ,ا.8 2
دH F #%-ار 2د٢ .ـ @@ 9 F7 FY ,هز ه! در را@_ ! 9 @ Fد #%-ود
دارد M>' ،ا@ ,ر 2از \" )ا F Fه (Fرا در :ض 7ول د7اL ;9ار دادF@S9 .
'ن داد Zا ,ار" #89 2وX # #Lاه را F@ sا f-و @ jEدن "'C !9د @M
اا Fuرا رد gر Lار @ه 9 ،هز ه! @ '>Jت رو@و ا٣ .ـ در ; ? @ _"9 3
@ ,6 Cا DE@ 2د 9 C #%-ا ,و در ; ? @ _'@ #6 0 9$@ "9 3
اً @ .,ء ,6از @ DEد9 F@ '@ #%-رات دم F %وا@ #Iدارد F@ 9ه ع ,8:
د .Iدر ن Muد ،Iا F@ ,6ا 9ر ه! وا@ #Iدارد \ F7دا%ﮥ د #%-از ;
X@ #@X jLردار ا@ 9 ,ا در M@8او ,ه 2د s@ F: Iرا @Eد اXص ده.
7H Dۀ @ pدر را@_ DE@ @ Fد #%-و ً% # Bا ; Fو 0ن ذه #را # f$X
F7 7و ه 3$ 2از ه @ DEد #$ Iا ً @ .ء $: 0م 'د F7ا @DE
و F$ا@ ,ا ; 2اا ،# 2و F$ا@ ,ا #C 2دو@ F7 ,ا] 2ذ @ دو"2
رJ9 cLش دارد #' 0@ .از @ DEد #%-ه>ر @ 2دو" j:Pو @ ~9د F@ ،Zا2y
P @ F7 #6دو # ,ا #-Juو ا9د .رت د .و" #ن @_ر @د\ F@ , 2ن ز ن
F- 9ا ,.X 0 F7 ,د #%-و وهJ $ 3$ 2ب و -+ن را .,- #
~ د در روا@? @ ا9 #$$ات زد 2را @ Xد ها Zدا .,در \ن وX ,Lر @ Mu
ا ?8- #$$دو @ #_Lد ً.X ،در @ # B Muا #$$دو @ز 2 !9 D8 Iدا.
روا@? \" @ا@ 2ر 2د ,ار7ران د @ Mu Iا\ ( #$$اء را # j:9د .در
~ ,86د ; ع ! "@ #د ،ا '7ره @ > #د 2Iاز از @ iJه ها#
اJ>' @ ،,ت #B%رو@و ' F.JX .ا>» Fرا «# Zود ا 1 .,ر ,@Lا دو
@ iJو ا دو Cن 9 cد Iا>ل در" F7 #در ! @ ا #$$د @د دZ
h'9 . F-ق و gب 7 :9ۀ ا ! @د و 79ت \ا > # Mداد] .ذ ا h'9
2
0ن ت و Lت دا F@ F7 ,در" و S'9ت د sL #$ Iاد .7 $@ 9
@ود> Fدر 2ه@ FSد و #هﮥ \ن @ # Bد .ا F6 FIا@ 2د ً89 F7ر ,@Lدو
+ف را در 9م دور ~ د ا6ا د@ Zد .ا @ h'9 F7 ,886ود ,.XهFS
@د%P @ Dت F>9 # Bدا # "] F@ ،,ا F7 ,و Mو ا > @ F7 #9ا h'9را
م زد و \ $ا @Iد F F@ ً8 ( ،ه h'9 # B 2ار9ط دا @@ .ه د،M
7ول Jح @ 9م ا\ cن (ء ;]pا .' FX h'9ا Fدر ~ د ; F
@ -1ا 2رو ن ا ا F7 7 # ,]7اان را yل Lار داد ،ا '7ر @ :از اJ8ب J9 ١٩٧٩ش د 9در > #از ا @"7J
. M
-2ا ا ,آ FI0 Fدر" @ %ا g Mاز h'9 hق و gب -ع و (ء در Z% 2رد L F9ار .,-در ا
را@_y Fل Xب در 2ا%اب و اا Muدر 9م ده Fه ٧٠ ،٠ 2و J ٨٠د@ . 2ا $: 2ت @' در @رۀ ا>% Fا M
د #"9 #@ %@ F7 2Iدر دورۀ ~ د @ Fدر" Z #%- 2ا _ F@ ً]$ا Dieter Seghaas kا:7 F:
Konfliktformation im international System (Frankfur a.M: Suhrkamp, 1988).
291
د F7 ( 2Iد |ه 2زد ا ،,د@ MXد #: .ا]د Zاز ً ZLا رد ارز@L #ار
ً.X ،,-Iو'9 _X #Lد اوPع را @ Xد ها Zا ,و و sPرا از 7ول Xرج
F0 ،,Xاز ظ ا #-و F0از ظ ا:ل ا'7 F$ر دً @ .#: Fء اp6ت
ا]د Zاز ZLود @ #Lو '9 _Xد 7 M@Lgول را @ Xد ها Zا :@ .,از @ان
(ا Mه @7 2در ل ١٩٢در 2ق و gب @ @ #- 2"I Fوا@Iن @ FاJ_.ح
»~ ه( 2"I» «Z 2دور« ود @'9 F7 #Lد \ن از ] f+هﮥ M@L !8
7ول @د F8_ .ا #و روا@? ه ,9 #Iﮥ 2@ !89ق و gب Lار دا .,روا@?
_9 # "9 # F8ا D8 ; F7 ,ا #yدا @ Fو _@ ~ f_ fد در در"2
@ #دو ! و ه
29 j:P D8 #را دا Fا., F@ Bات دورۀ ~ د Pور@ 2د :@ !B 9از ~ د را @ \ن F8د8 .
'> Mا@ 9 ,اC» ; 2وژۀ در 6ل #" FS «,-'Cاا @\ ,ورد .ا ه! 9هز
رو ' Zو ال @ون ب @ F@ % \ F7 Z #LاJ_.ح » @ :از ~ د« هز ه!
ادا Fدارد و @ J6ت 9ور #زده! را Zرا @@ % ; Fز د Zا!X @ .,
دورۀ دو 2 ! ,_Lرو F7در \ن ; ,_L 0 @ ,_Lو @ #_L g .%در
; Xر ه>ر@ 2ه! ز .> ,در ا Cو Fاز ه Fاو اpت @@ Zاار @دن
\ن @ Lرت دارا Z%L ; 2وL ; ،#79 sرت 'Cز @ $د]9 .ق ،# B
@' از @ ,در .اLد " #و دا دل د7ا #$u ;9ا F7در !>9ا Z%L
D8دار .د F7 #اpت Zو و \ن اا ر داد Zو @ @ # DC Fه
د7ا #ال .ر د7ا" در "ن در 6ل ا(-ا Dا ,و ا" 2د7ا;9
در 6ل ا'ر" .ت اpت Zدر را@_ Mu @ Fد @ F7 #%-و 9 2م @$% Fت وs
د M@L '@ ،( ,د ا .,در F6ه 2د D8 ،Iو وزن در اLد "! ،#
@ ا #$$در دراز ت @' @ . B F@ ,_L 0 !J% Iدر \ Sدر ن @L sرت
را F@ sا]د Zاز 9 ،ZLا B f-ود ارد .و #در @رp6 2ت از \ن ا]د Z Zا.,
@ر :@ 2"I 2از دورۀ ~ د دا@ #$Xد Zا و در @ اول ر ا6ل وLع "I
ا(-ا+ ،,- Dر> Fدر روا@? @ اول @ا .8 2ار 2ا]د Zاز . ZLرت #د.
! @ ا #$$ز ه Z #ا@ ،,ود> Fدر F6هg 2از ا ,ز " @ 2ا#$$
@" %ض اام د Zا 28_ .ز 2از Cن ~ د @ Fا_ف ر #@Xد Zا ,و
%Pت #و ا @ #C ،F $@ #و #و د_@ #%-ر روزا(-ون در اا2
Y9ت _L 28ار داد'7 .' Zره> Fدر 6ل د ر Sورت >L Iار دار
در 2@ !89 F7 -دورۀ ~ د 7 9ام @ #% 6د Zا ,و اLام د 9روا@? ا
F7و F@ #Lد 2ا@ Zد ،دو@ر Zاز .ا F8_ Dا #و ادgم _ "9 F 28در
ارو M@L Cد\ور F>$@ ،,در 8ط د #`:@ ( Iاز Cو Fه 2ارو) #Cا@ F Fرت (M7
1
Z $89ا.
Lرت " ?$ن @ :از ~ د د7ا" ,.X .ه @ ! ?$ 2ا#$$
وا@ #Iدرو) #اLد (2و ه>ر @ 2ود 9ع D8ن در j$E f+ا,.X .,
] ! ; ?$ذ #:_Lدر ! ه #%- 2داردً @ .ء ه>ر@ 2ا 2ا @ ,ا," #$$
"! D8 .وه@ 3$ 2ل Zا .,وه 9 3$ 2هز ه! و|]ﮥ Y9 #: #
ا ,را @ Z"% Fدار .در @رp6 2ت ا ا اSب #.X 2"J9را . #ا"9 F F
در ا > # 2و ,Lا !B%ارو Cو ه 3$ 2و| 2 jرا @ F- Z"% FاF>$@ ،
@ -1ود> Fا Cو '@ Fدر ا9دﮥ ارو Cد Z Zا CFSP F> ،,و ESDPدر ; ت 97ه #ر د F@ "9 ،ا
ود @ . F #Lا9د Fا MERCOSUR ، ECOMOG،8-و' ASEAN ARFهۀ ا'" @+ Fف " F $@ 2و
%Pت د. 28_ #%-
292
; ,.Xدر 6ﮥ و sا > 9p 2و \ ( ا 7ر .رت F-ا.,
وه7 " 3$ 2ن ا _ ,ح ا و @ @ا% 3 2م در _ #" 3
_ . M% 28ا9 # Fان ] \ F7 ,ا و|] Fدر F:از X@ #-7 ,Lردار Z
9 #ا و .Xا ,Lو9 # Z ,P #Lا F7دم 2I" , F %وه2
@ 3$اk Y9 2ت ]9ه! 'ن ده9 # 8 .ان ] \ F7 ,ا ]9ه! Cار Xاه ،و#L
@دﮥ @ F- QE9ا 2ا @ ,Lد Iاو" 2ا F8 #%د .هmن ان 8
دا F7 ,ا @ F % jLز ه! X #L@ ,yاه و @ 3 Y9 #Lا]$9 %@ #$$ت در
وه 3$ 2د.
_:ت ا g #اpل د Zا F7ا ,را 9 #ان %P F@ "9ت S # Bود
.,Xا ً.E 2I:Pز #اق Cا p6 F7 7 #ت '7ر '7 9ر@@ 2
" # B 2Iدر ا - ,ق .7ا 8ﮥ %م # F7 Zا F ,ه j$E 2دارد:
1
) ،# BاLد ? ،2ز.(#
از ه cا0 F7 ,ا ا C ; ,ۀ و sو @ #6 ،Z 6 #ا ه! I7ر 2ه F
7 .رن Xار _X F@ F9ات 0روش Zا )@_ر F@ ،FاJ_.ح @
ا ,ز .(2در 9 F:ا% @ # B f-م و ,ا %P F@ "9 ,ت # Bد
ا .,و #در را@_ @ Fوزن 9 j$E c79 .% #ا B f-ود ارد.
70ت 7ر @ M$9 2و #$را رد L F9ار ده F7ه>ر @ kl 2ا #$$را > #
زد و @ا 2روا@? #@Xدر @ DEد #%-و ا P- .I !" ,ﮥ @ﮥ ا M-اF7 ,
ا ,و د-ع ( #uاز 70ت 7ر @ 2ا ; #$$ه>ر DE@ . 2و #:از و"\ F@ M
J9 .7 # ;7ش @ا 2در "\ 2@ Fا @ h Fذ h Mد- .ق @ ه>ر 28_ 2و
99ت دو @ Fدر ر د ,ار7ران .در F>6ه>ر 28_ 2ه'F 0 F
F@ pدو '7ر
,C ،دادن 6 ,:-ا F MLدو99 ،,ت ه>ر 2و هX #Iب ً :
ود 'د @ .درBداX 3_ ,ا Fو 70ت ز 9 # #ا از ه! اJXف دا.@ F
دو" @ا 2ا F7 #999 8از ظ #Lدارا,]$> g ,]$> ,.X 2
@ . tY9 ،دا ﮥ ا 9 # ,.Xا @ j$E 2":- Fاز 9دﮥ $:ت و LJت
ه F@ 9 F- M@8 2ه>ر"9 # B 2ت ' F"9 ،iو Xا ! # % ,ه2
ا ،F$.و ا>'ف و \ ،# % 9ن وC ,:ا .7ا" ا>ل #Llه>ر" .
ه>ر" 2دا #ه! 9 #ا ا>ل j$Eدا ،@ Fاز ا F@ 9 #Ll #-Juا9د دا .#در
ا 7H9 @ Sداد F7ا9د ه 0 2ﮥ دا @@ . !7 #$X #ه و h ،,:Pدر
@رۀ ا9ده @ اس ,6ه 2ود+ 2ح ر( Z 2ا F@ F9 @ .ا وا; F@ M$9 ,:L
د ر' h #Pد .ا Fا د \8ر Xب @ F7 @ #ان @ اس \ن M@L hا%د
را F@ sا9ده را !9د.
ا 9از - ; !7 # >- ،Z7H 2@ !89ق %ۀ د ( 2Iود دارد F7از اه(@ ,ا#@Xردار اL (79 @@ .,رت در ! @ ا #$$و ز @ #6اk Y9 2ت _ 28در
8ط " j$Eن ه ه>ر 2ا + ?9 28_ #ف ه> Fدر ا ه>ر ; 2ا،
@Lار 'د .هmن #"970ه! @ا 2ه>ر 2ود دار X ?9 F7د ا+اف Mدر
»دا MXو «+ه 2ن +ح ر( Z 2ا :@ .د 2Iاز ا ه>ر" ?9د ,ار7ران
FBٰ6J -1د:
Barry Buzan, People, States and Fear: The National Security Problem in International Relations (Susex:
)Wheatsheaf Books Ltd, 1983
293
@و #ا@>ر Zا ،,و #ه>ر 2اول ا 7Hر ,Pا+اف Mرا . # c7در اX
M@Lد \ور70 F7 ,ت ه 2ه>ر 2ا 2ه! ود دار 2p@ F7ا+اف ذ MXاز +ف :ﮥ
" #و > #از ا+اف زور »70ت ه>ر # M9 «2د j:9 @ .ا Fع j$E
از ه>ر" @" ا "\ ,را رد ا FLو L f89ار داد F7 ،در X ;7 F@ FSاه د 9
@ا! 0ا @ #`:از ه>ر" از دوام و X@ ,8-دار ا و @ :دk #@ Iت و . #L
; FYد 2Iه! ود دارد F7ا" M7 3_ F@ Fن F6 F@ '@ F>$@ ،Fء ارو-CاوLس
ار9ط #دg F7 ،ب و Y9ت (F8@) #@gاز Cن ~ د @ Fا_ف J9ش ا#B%
د Zا X 9ر ه #را F7 7 tY9در \ن @زIان د ,ار7را #را Mز 9 F7
ا و ,Lو 9هز ه! ,`%ا Y9ت را ا و ار_@ .ر ،9 Fا9دﮥ اروC
و را 2ارو Cدر +ل (Cد Zل اJ9 Xش د Zا F7دراوز Zه 2ا @"I Fار و
6ا>] $ MLرۀ »%م HCش« را در Y9ت ن @P- .Iﮥ @ﮥ +ح HCش در ا
Y9ت دو 6ﮥ Z%را در@ #د:
دو" 2د7ا 3$. ;9ا و S'9 M6ت را از f+وS ( \ 3$. g M
3$. ,:+ @@ .7 #ﮥ ن \" از kت و ر Z-دراز ت @Xردار ا.
د7ا" دو" 2د Iرا در " ,د7ا #ق #ده.
دو" را 9 #ان @ @" و Fاز ' f+ر ,7و 9س ] ,9ذ Lار داد F ،از f+
@ .S9ون ; ا' kl 29رX #L@ #@ DC M@Lg "\ # ?X ,7اه
6اX #@ DC M@L 7 MLاه @د.
ا #C y7ه>" Fن gب +ح ر( 2د Zا 8 F@ ,اSد را@_g @ Fب و '7ر ه2
Sور \ن .و9 #ر @ F7 , #-7 "9 F7 Z"- Sد7ا" #@g 2و '7ره2
F8@ ,7/,را@_ FاSد د F>$@ ،ا ه! M@Lاه ,ا'7 @ 9 ,ره> ،Fز #
@6 Fﮥ ]د ا9د رو 2و Cن وار دو" #u( M8 2از ه" 2ا9د
روX 2 @ f@ 2ر ه ،- # f$:9 2را@_ !L Fد #]$E 2"J9 .در ا
را .رت .,-در ه ,6و " دو 6ﮥ "! را در@ دا :,ا &',ز" و
1و].%
هف از ا &',ز" !89دل @ #8@ M@Lد @ DE@k F7دن Xد را @H D Fا ,و ا
'7ره را @\ Fن وف o@ 9 ,Xز F7ا دل 7 FI0ر .7 #ا Fو; ,-
Fد ً.X .در " 2اول @ :از ~ د هف ا ا #%ر 2ا @د g F7ب @
را Zه #را اغ 9از >ن اش ( @ oزد @ ً.X .درBدا ,ا F7 FY
gب \p F>mزم @د را'7 F@ sره ;07 2ارو $: #L 2Cت @' ا.,
هف از 1و] %ا @د '7 F7ره 2ارو 2(7 -#L 2Cو 9 # #Lا @ @ \وردZ
#`:@ Xاز ا? @ Fا زا F7 #9از +ف gب ' !89د ،د #داF>"\ .@ F
\@ F@ f-ورد Zن ا ا? ' از د !8 g !8 #در Z97ت و ن ت
وم د .ا #"\ @ f]9 %@ FYد g F@ Fp:- F7ب 89ب و \ Zا
@ \ن Zزد و \"> Fدر .د \ۀ »@. «M
294
gب \ر " 2ق را QE'9د و اBرا #9را :9د 6 @ F7ﮥ j:9ۀ و sا ,
ار9ط !8دا .در $6ﮥ #$Xا@ا #از @ @دن در" را در _ F8هف Lار داد .در
$ﮥ F'0ه 2در #> ' FX ;'X @ F7 2د #رو iX 2و دM>' 2I
ا ,$Lه را ان م .,-ا دو F$`:در \ن s_8ز #از $ﮥ >-ره#9k #@ i_X 2
@د@ .وز ~ در Jو\ %@ '@ f@ 2ن g 9ب @ @رت در% ,ا M
ا #6در" را . QE'9از +ف دg Iب در '7 f'9 ,Lره 2ارو2C
," #L-2(7ه>ر Fp:- 2در 6ﮥ ا :- 7 I> @ ,ل @دg .ب @ا 2وا@F
Xه @ DIد7ا"@8\ #ر وف @د F7ه>ر 28_ 2و ه>ر 2دوF
@ ق از Bش ا-د@ Zد 6 ،ا MLدر \ن s_8ز .#ا 7ر 6 9ود 2در@ ,د ،زا در \ن
7 Fام @ F]" # @ s-د و Fاس @ 9 #$ sدر ارو #L-2(7 2Cه>ر 28_ 2و
دو Fرا ا>'ف داد 1 .ا ا @ 9 %روا@? 2(7 -# F 6دو@ر Zدر ارو CاSد د.
#\ p
@ 0روا@? '7ره 2ارو 2(7 2Cا> Fز C 2`% #ن وار @د ،اً 6
دا0 .ن واد '7 @ #"@' ,6 F7ره8@ 2ن #@gو ا9دﮥ ارو Cو ( 9در
6ل ر .
; 70 M$9ت 7ر ?X 2ا # %روا@? Xب ه #Iو ه>ر 28_ 2را\ s@ sن
ا >ت Xره X (79اه د 9ارو Cرا ; Lرۀ و @@ Fزد .هmن
ًEا از _ F8ا @ 2م @د F7در \ن دوازد Zدو j$X ,ا9د رو ,:L 2دار .ا
'7ره ت #9p+دد @د 9ا>- Fران روX B Fد را ارا Fuد و ,- !9
\ (7 F7ن ا ا+ر 2ا F7 @ 2ز L > ,76 ,9 #ار دا ,9 #: .,ره2
ران روX ; Fر اﮥ ا #ر د 9روا@? @ F8را ا%د . Zا6 Fﮥ #$%ا روا@_ F'9H F@ c Fود ،زا @'7 :ر ه ن و او7ا @
ا ٢٠٠[ 9 ٢٠٠٣ 2" 2"@J8ن از روا@? (د; @ رو Fدورً @ . 2ء رو; F
Xر ا #ا Fا 2را +ح ر( 2د .ا FYدر رو@ S> #دن 9ر'7 #Eره2
!"- M@L Jا% F@ .,ان ; ,.X ،Fع 70ت ه>ر 2د cmو#
_ً 7 F8
jY9 M@L pا F7 ,ا '²ر ه را @ه! ه # Fزد ،زا \" \>را L
اً 6
د7ا #را FXدار د ZاL ; > .ر F@ 9ا رژ! ه g 2الf$_ ،
ا:ن ،ا د>9ر ]% F@ ،' Fن ( #uاز 6ﮥ ]ذ »8$6ﮥ دو" i' 2اFX «s-
Zا ZC ،داد Zا F@ .,ا ]"م F7ارو Cدر ا? @ #$:-ر ارز"@ i' 2ه!
Eاه \ F>$@ ،ا ان » | ار 2دو Fا «2م داد.
>ره #]$E 2ود دار 7 7 # :9 F7ام Y9ت و 7ام و #Cاز '7ره @_ر kl ?Xا ه #Iو 6ل و\ sا ] ,9ذ Lار #ده>- .ره #]$E 2ود دار F7
و ,:Pرا ' .7 # QEدر $ﮥ ]ذ Y9ت و ا\ 2`%ن در _ ،F8ارادۀ \" @ #
ا]د Zاز و Mو ا >ت در اXر دا s@ ،Fدر د ,دا@ Fا@ 2ا ZاازX #C 2ر#
ن c ?$E ; ،از ا #%ز 2و 'و M@L ,+د \ور ZXp@ . 2ا ه! D8
دارد '7 \ F7ره>] ,9 Fذ Lار @ ، #د Fرو 2از # ,@ #:] «(7 » #C
\ور و @ .Xود> Fه 7ام از >-ر ه 2ذ Z 7اSب M$9را #وX "@ #اه
@د \ 2"y #+ F7ا 3'9دادX # .اه! #%Pرا د\ور م F7ا y7رد ء ]9ه!
Lار #د و ]9در # ,د .ا Sﮥ >ﮥ ,`%در Y9ت . j$E
@ره رو 2ا . 7Y9 FYرت #> F7 F-از ] ,:ه% 2ۀ ]7ا /tز ن @ا 2ا ,
و ه>ر 2در ارو Cا ا F7 ,در _ F8از ,`%وX@ sردار ا_@ ،,ر yل ه '7ر
@@ -1ه>ر 2دوا ار " @ #p+ر ,ه 2رو h f@ 2در ا ًL "9 Sار9ط #د.
295
ارو #Cدر \ن ,`%دارد FY ; .د :@ F>Iاز Cن h'9 -ق و gب و \ر ن
@ر'7 2ره F@ F7 #L 2ز " ،
@ #@g 2وا 3Pو ه ا'7 F7 ,ره در
$6ﮥ \gز ; F@ Cز ن @' ] ,9ذ Lار 9 # F-ا F@ ,ا> :@ Fاز
J% .,و@ Zا\ ،ن ز " F7 #درXا7 ,ن زد@ 2ا ,`% 2دار @' از ا
FC f+هC #L 2ا "9 F@ 9 7 #ار .,`% f+
F7 #9%Pدر ا M-رد @ Lار Iرا"] F@ s6م روا@? Xب ه #Iدر دورۀ
@ :از ~ د و ا@(ار \ن @>] :ر Zه #را M "\ . # D>'Cا @7 – ١ :ول
ا F$در _ F8_ 3و -ع _ @ – ٢ ،F8ﮥ @ FاJ_.ح kت #C – ٣ ،ه #Iا9دF
ارو Cو [ – @ #`:از Fه' 2ر@ ,7ا.3$. 2
آ,Kول ا` در \ 9Kو در \ 9K ,K%3
'Kان &l:از &)%3ه" ه)&7
7ول ا F$و F$ا F7 ,در ن ~ %د @ Fاوج Xد ر@ Zد @@ .دو د ١ :Mـ
@@ در@ @ FX 2زIان ا ~ #$.د @'ل \ د@ "\ #ا F>9 2دن رو2
و Mا@(ار % F@ # Bان \ Xا >ن٢ .ـ _ 3وا@ F7 #ا از f+ا@(ار د ,داF
'@ ،\ ,@ # Bل ا$ﮥ هً @ .2ء Lو 9ا 2هدو ا+اف ذ MXرا ودار #ز
F@ F7در F9 # B 2د Zو و #$را Cا 9 7ا >ت @>ر@د Z Zرا ود ز.
اLا F>9در 70ت 7ر 2ارو Z D>'C Cا ،ا7ن دا ﮥ \ن @9 Fم \ن Lر Zو F- ,:ا.,
Cن ~ د و 9ز ه 2ا B S9 F@ #ا روش .' hدو"@ ZI" 2
ا #7اJXف @اS 2ع ارو 2"(6+ F@ CاSد ا%د دوم داد .و #و@ #Lا' 2ن دادن
t>%ا M:در @ا@ "9ه #P- 2اLا ت رو 2دX 9 ,6 ، F- ,رد #: ،رو
ن #@ DC M@L gدر \gز 99 .١٩٩٠ت 7ول ا F7 F$رو\ 2ن در Cن ~ در @ز
هز Iا. F8-رت ,-و ز " 2در _ F8_ uC 3را رد L j_%ار داد( ،
د@ 2Iد از ; +ح ه FSدر 9م _ 3اروB S9 X\ .CاLا ت @ F7ا 2زه9 2م
Lر ، 2(6+ Zز . #رت B S9 F7 ,-ل ١٩٩٩در @رۀ @ #اLا ت
1
اSد ا%د و ا (CSBMs) ,درواز Zرا @ا #-: 2اLا ت در _@ F8_ C 3ز د.
از \( ن @ Fا_ف 7ول ا F$در _ C 3از _ F8در ارو F:9 F8 F@ CاLا ت
7ول ا F$در 9م _ 3ارو Cر د Zا.,
ا ]l y7از 0ا>' #-ا8ل @ ،7 #ود> " "\ Fد@ Mﮥ 9را رد
اL FLار #ده @ FY ; .وا FX 3Pد \ F7ا ,ارو !89 M@Lg #Cا,
+ر>@ Fر\ 2ا @ن د Zا F@ .ا ال اب \ #ود ارد #J% .ود دار #
@ ا> Fا ,ارو ; #Cهﮥ 2(7 M8دارد .ا ه Fه6دkﮥ > Fرا @@ F9 FزIان
%ۀ ا LرL Zار #ده .وC #9k #@ #Lار ددY9 ،ت و دو" و ,LوJ9ش د
;9 $
ا و 9 jLو ,:Pرا 7 ,9ول در\ور M@L !"\ @ .ال ا \ F7 ,ا دsL M
Z7ا@ 2ا@ !89 M@Lg 2دن ا ,در ارو9 # Z Cا .ا روش د 2Iرا در ا
را@_ FاXر S F@ ،!7ﮥ دX 2Iاه! ر .ا ,y7ا !B%ارو #Cه از ز ن Cن ~ در
Jو F@ f@ 2ا #`:@ 2yدر") # F 6 2ر@ ZL #غm0 ،ن( از ا ,
»@ون (اX@ «,6ردار @د Zا @ .ود>J6 Fت 9ور 9 F@ #ا ,ر #Iد2I
M>' #$X -1ا «F8_ » F7 ,را j:9د .هف از _ F8ه F6ه C 2از _ 3ارو . OSCE /#CرًOSCE ،
; ا 8-ﮥ _ M- ,9 # F8ه'! 'ر 99 . M$ت j$Eدر ِ6ﮥ اF8_ C 3_ @ OSCE #-
F- Bد.
296
@ 'Eو FY F@ F>u 9رز9 @ Zور(م ار9ط #د ،ا ,ارو !89 M@L g #Cا.,
و M@L #د\ور F@ F>u 9 ،,در" 2ا #6در _ F8_ 3و در _- 3ع _ F8ار9ط
#د ،ا ,ارو Cرا ان #8$9 !89 M@L gد F@ .ا ]"م @ F7ا را Bدا,
2@ !89 % ; F7ا ( ,در ارو Cود دارد.
V%++ت ا" 9ادث <:&K% E%3 0X %
:%B%م ا" 1ر و هر" ]ر '%< "5,%د" &^BاJب & 8KK/
; :@ "9 ;9 M$9از Cن ~ د 9 #ا ,ا ,886را رو زد F7در
ارو Cد در 2ود ارد اه! ود دارد F'0 ،اش . #@ DC M@L gه
t7ا M % #7 F7 ,درX 2اه و @ F0 Fد .Mا P-ﮥ :@ 2L #$Xاز ~ د
@دً @ .ء اLا ت @ #اSد ا F7 ,در ن ~ د رو\ 2ن ا@ Z F8-د $6 _X 9ﮥ
\ه Fو t>%ا(@ M:رگ در -ا 2در 2قg-ب را 7ه Dداد"] ،م و ارد Xد را
6 9ود زد از د ,داد ,$@L #-7 6 F@ F7 ' 2@ !89 @ #" (> .اء را ا,
F@ 9ر> F9 #'C M@L g 2د .ر 2از >(م ه Z #-:ا F7از >(م
> ) F-ا >(م و #Lدر 6ﮥ @' #$>' 2اSد #د ارد #8_9دارد( F@ 9
>(م @ را' F@ sر Zه و ه>ر" در را@_p6 @ Fت ا_Pار 2و >(م و F7
%g 2":د # B 2را رد L Bار دارد.>(م و @ ً.Xا 2ا Z FXا F@ 9 ,اp6ت . F9 Z j:9 7 # B
_ F@ h pﮥ ا >(م ه 'د .ا
ا ا در >$% j:9ده$ #ر Zا F7 ,اً 6
>(م را ان در را@_ @ Fه ع %g ,:-د 2وه # B 2در p6ت Xرج از اوLت
F7 3$.از ظ C ," # Bاه ، ,رد L f_9ارداد 1 .از $: j:9م 'د
,6ا #6ا>>@ Fر@د ا >(م را _ً% ،> Fا "! .از >(م ز #ه!
9 #ان ا]د Zد ,6 F7 ،ا7 #6ام @ %ا #$$را ( در @ ا_@ ،@ Fر yل،
و'7 #Lر 2وه # B 2اش را از ; ,76داد Zو در دا'7 MXر در Mد8 2I
p
#زد_ .ﮥ ا >(م @"] Fم \ #`:@ F@ F9 F7 ,از H 2":-ول F7 Zاً 6
@ Iرو ن ; F7 ،@ # B _Xا p6در دراز ت @ Fا @ ,ا _X #$$اSد
!" j:9 .7از ا ,6ا #6د Fm\ ً8Lا F7 ,دو" @@ @ #@ DC M@L gدن p6ت
X #اه \ا در 70ت Lن @.SI
در ,6 ; 0ه دو9 # OSCE `% ,ا از دو ,د Iرا F@ sو ,:Pو ,:-
%gد 2ا]ر .دو ,رد ال Lار @ Z F-در |ف ,% [٨اب ده.
»ال و اب@ ،ون و9 F@ F]Lم دو"' Z@E `% 2د« @@ 2.ا F7 ,886ا Z@E
ه 2دو @ Fه Fدو"C ،' FX ; `% 2وﮥ F 0 2"9 ,.X
را اXر @ 3 .7 #درBدا ,ا ا ا '7ر ال Z7اب '7ر M@8را DE@ ,%L
C ،@ #و Fدوام Cا + .7 #ف ال Z7دو Zرا Zدارد .او ا @ '7ر اب ده Zو
@ 9م ا OSCE 2`%داH MXا Z7د .در Z' 39 2Lاp \ F7 ,ز #ا,
'7 9ر ال ML Z7از 9س @ هﮥ ا\ 2`%ن ز ن از f+روا@? دو Fدا MXاLام د.
@ود> 0 2L c99 Fا 2را _ ، Fو Fm\ #در C M%د' Zد@ ،
1
رخ ١٩٩٩و راH F@ sاآات در را@_ @ FاLا ت " ,اSد ا%د و ا F@ f@_ ,ا>6م $ﮥ و]7 2اtا ,و ه>ر 2در ارو+ Cح ر( Z 2ا]7 ، Vienna 17 November 1999, in Arie Bloed (ed) .,ا@ tا 2ا ,و
ه>ر 2در اروAnalysis and Basic Documents, 1972-1993 (Doordrecht-Boston-London, 1993), pp. 494-495 .C
2
-Point 17.1.4 of the Vienna mechanism.
3
-Victor-Yves Ghebali, L’ OSCE dans l’Europe post Communiste, 1990-1996. Vers une, Idenite
Paneueropeenne de Securite (Brussels : Bruylant, 1997), p.42
297
'7 F@ Jر ال Z7واHا F7 Z Fاز روا@? دو Fو
]9 0ها #ارد .ا ً 7
F 0ا]د .7 # Zا Fا @ط \ F7 # B ,:- ,6اSب 9 7 #هF
'7ر ه `% 2در ; ' # % ,رو @ FY 2و $ ; @ "9ﮥ دو Fا]7ء
.رت د و $:ت @'7 Fر ه 2د Iارل د FY ; .د F- B @ F>Iد
ا ا @ F7 ,درXا@ #\ ,ا@ F 0 ,' ; 2ون @ D7ا ,' ; 2دوF
@ ا >ت د ,دا Fاز @ و+ Fm\ ،ف ال Z7را از ا]د Zدن از "C 2ا ن
» «h'9 '9در .رت دوام ,:-ه%g 2د # B 2وم #زد.
از >(م و از ز ن اSد \ن 7 9ن @ 0 ?8-ر 2ا]د Z Zا .,ا :@ #7از ا]ذ \ن رد
ا]دL Zار ,-و @ً:ا در ل ,9 ١٩٩٩ا? #.Xاز \ن ا]د. Zرت .,-هmن
در ل ١٩٩١در را@_J ~ @ Fو f@ 2ا ،D9ا و ه 2Iاز ا >(م ا]دZ
د .ا D9و ا $ت F 0را @ا Zاا ،Xدر F>6ه 2Iاز ا 7ام ا#%J+
@ ,ورد و @ @I$اد در و در h'9 (7زدا9 #دل Bدو Fرا @ا Zاا .,Xهmن
@ر £اول ا ١٩٩٩ MCروﮥ ] از >(م و ا]د7 Zد .ا >(م @ Fه]'7 ,ر> Fدر
$%ت 7زوو "! دا و (@@ #زان Xر #را @ا 2ا $%ت @ Z":دا ،ار9ط
@ .,-درBدا%g 2":- ,د@ # B 2ا(> f_9 2م و دو M@L %اه,
ا @ F7 ,از \ن د \ور 2د:
F@ ،,Eا 2yدو C ،,6وﮥ 7Hر ه @ر @ ,7هﮥ اF@ CSCE/OSCE 2`%
Z h F 0 2"9ا .,ا دو% ,6رت @د از ه 9س ه 2Iاز f+
Jو در ل ١٩٩١و روﮥ ] @ Pه]'7 ,ر در ل .١٩٩٩در ,6اول ا7H
ه 2Iرا #_E9 F@ sه> Fدر $Lو ها #اش از +ف ها CهJ 2و .رت ,-
c$+و ,6Pد 0 % .اLام از +ف ا D9و ا .رت $ 9 ,-ت F 0را
دا .ه ( 2Iا F@ ,ا ا درت ورزد ،و\ #ه Fاز ا ا >ت ا]دF Z
د 39 F>$@ ،داد J @ 8و از 9 f+س دو Fدا ,. MXد .ه@@ 2I
ا اLام ZS #$Xو د fLاش D M@Lو @ر 2از % 27ۀ ا '7ر در ,886
ا 7ر را .7 #اLام دوﮥ ه"] F@ 2Iم \7 F7 ,رت اLام F 0را @وز دا،
#:دوام FXدار ن X f6داراد'>\ ,ر ]6د Zا 1 .,و #Lدر ن ~ F$%
رژ! $در @"ر ل " ١٩٩٩ر ,روﮥ ] از ا >(م ا]د Zد\ @ ،ن ه],
'7ر> Fدر @رۀ ,:-ه%g # B 2د 2از ا'ن درXا ,و ,6Pرا د@ Zد#' ،
دا Fد 2 .روﮥ ] از ظ 86ق @ ا$% #$$ت # Bدر Jو( ،ان #9J>'9
F7در ا $%ت "! @ F-د و hدوام \ا رد @ :ا"L ( \ F"@ 2ار داد@ Zد .هYت
روﮥ ] دو ه] L :@ Fد F F7دو F@ ,درXا ,اش @ Fو : ,Lاب اد Zا،@ .
ا و 8وP Fب ا F% [٨ Mpاا F7در و در @رۀ اLا ت " ,اSد ا%د و
; 0 F@ J
ا Z :9 ,ا ،,ا%ت Fد .دو ,د@ ،2Iز هز Iاً .
3
درXا ,ا@ #ه! اد.
-1ا@ Fرت ر #ا ,6ود ارد ,886 .ا ا ,و(@ # F 0 ,' #Lار د 9رو FX 2دار ن X f6د
اراد'7 ; ,ر @ د\ s ،ن 'د F7در .رت وLع ,' #"@' # B ,:-د ,7 @ 2Iه'7 Fره `% 2دا
دد.
-2ه]'7 ,ر FNاز \" درXا ,و@ Z ,6Pد% ،رت @د از -ا\ ،Fن ،ا ،@ ،اpت
ا > FYROM ،و @ز هزو.
-3ا $:ت را در ذ F- Mا:
Vystupenie glivy postoiannoi delgatsii Respubliki Belrus v OBSE posla V.N. Fisenko na
sovmestnom zasedanii Postoiannovo Soveta OBSE i Foruma po sotrudnichestvu oblasti
bezopasnosi, PC.DEL/195/99, 16 April 1999, p.1.
298
Z :9 g» ,:- ،kو %gد # B «2ا>(> Fم و در@رۀ \ن + F@ ،> !>6ر
"! Z 2@ F$ا@ .,ر 2از ااع # B !" 2":- j$Eدر Xرج از ,6 ,:L
% 3$.د 2وه9 # 3$ 2ا ,9ا I7رL 2ار #`:@ .از | هmن 0ن
@دا ,د F7دف ا @د Zا\» 9 ,ن $%ت #]Eرا @ \ #+ F7 ,X Jن @ا; 2
F$6اLا #9را DC ,9دارد« 1 .ا B . M gﮥ \"> Fا را د ZدZ
ا ،ا @د\ F7 Zا +ر@ 2ون ا@"م F7 2@ F$ه 6 !" ,:-رج از ا(> 2م
@ . #Lا Fا در ,ا F7 ,در رو 2" (> #د@ 2Iا7 2ول اF7 F$
در@ۀ #]E 2":-زد9 ، 2ت @ 2@] ،Z%زان ،و ، ZgاBر
' F7اا(> 2م و @ا ,:- X M 2ه !" #]E 2د 2Iو ,:داد ZدM@L .
2
د\ور F7 ,و ا 8-ﮥ (»@ #اره%g 2":- #د «# B 2را در@ ارد،
Iا> s@9 "\ Fد8 Iرات و در @رۀ اLا ت @ا 2اSد ا%د و ا .@ ,در
وا ,:Lا اBرات Z ":9ﮥ M%و ا >(م @ون اp6 2yت 2":-
- # Bق ا:د) Zاy7ا در را@_ @ Fر ه(@ 2رگ Jو و (9رد ا]دL Zار.,-
و #ا ,6ا ; F7 ً8 Xاyء Xا Z Zا ،زا در ل @ 7Y9 ١٩٩٩ا
]>ر F7 ' Zارو [w Cل ا Xاز ~ اء "Iا Fد .و #Lا ]>ر #@ Zا%ر
>$% ، ,@kد >(م 7Hر C 9ا د.
@ود 7ه Dدر @>ر@د ا >(م اه #9ود دار F7ان از روا@? \ ,@ #ورد.
ا :@ F7 ,886از ا]ذ \ن @' @ \ن . F>9رت ' ,-Iه Zا وا ,:Lا F7 ,در
\gز دهﮥ ١٩٩٠از +ز و #II0ا @ ,ون @ور در ارو ,$% . F- F$.- Cا @ور2
دو @ FYد:
,Eا>@ ،Fور 2از ا F6د @د $: F7م و وا 3Pد #% F0 F7از h'9و
در 2ا #6در 9م _8ﮥ #Lا9دﮥ ارو Cو % 9ض اام Xاه 7د'7 .ره> Fدر
\ن "9 0ه ا p6رو ' 0 F@ "9 ،دو ,ا ,'Iر ود ' .وg #Lب در
ارو #L 2Cو F$C 2(7اش را وز ,Xو @]9 Fوت ه@ @ 2زIان @ #C #$ j$Eد،
و 9 ,:Pد) "9 s@ .ا-JXت ،# Lاد%ه iX M@8 2و F@ (Zgور ز ن
j:9 ً.د.
pاز ر " @ 2ا_@ ، #mC #$$ر #"@:ود .در
،kر @زIا> Fاً 6
FP- FSه #ا> @ Fاس \ن ا >(م اار @د .,- 9 ،ا6ل @وز د #ه2
@ اول در _8ﮥ E f+ F$$ ; F@ OSCEص ا9د رو f@ 2ود @ #Lو
هmن #`:@ _Xاز در" در gب @8ن د اً @ .,ء @>ر@د ا >(م در 0
] ، ~ M % p
2$ ," f+از h'9و در 2و ه'ار از ,:-ه F7 #اً 6
9م 'د.
M %د 2Iه! ود دارد 7 F7رد ا8ل Lار #د F@ .ا JX@ F7 #:ف F7 ،FH
و #: #Lو J9ش .رت @ 9 ,-IاJ>' 2ت ا #6از 6ﮥ @ #`:از '7ره و F-
ا(Iان از f+ا@(ار ه #L 2را #$6 Zاغ د(> ; 0 ،م دارا: ,.X 2ل
% ,9 Richard Weitz ?9 -1ان »( ، «The CSCE and the Yugoslav Conflictارش راد2
ارو\ 2Cزاد /راد\ 2زاد 2رخ ٣١ر]. ١٩٩٢ 2ﮥ ٢wاLس Zا.,
-2ا -ران رو Fرا ،و #Lرو Fاز»%g 2":-د 2در iXا 2P89و ,6Pرا د( ،د
د> ً]_ .ﮥ اول دا # ٣٧/٩٩ ,دا" #ر ,ا @ # Fدا- #ارن رو Fدر ز ن
OSCEرخ # 12ل F:_ 1999د.
299
| ,-و@ #:اJ>' 0 M6 2ت ارد .ا> Fدو" رهان @@ X ,.Xدن
» ]« Zا از +ف وه@ 2وL» #رX 1« 2"9ا Z Zا،
FYا F7 ,اSب ا@ه #را . #و'7 #Lر رژ! »« +ف \ "9 @ F$ :ن
ا@(ار9 ?9 F7 2ت ا%ر 2رد L ,6ار دا ,8: ،@ Fدار 0 .ا@(ار در
رد @$دان $در ن $%ت # Bاش در 7زوو در ل ١٩٩٩رد L f_9ار
.,-
در Sع دو Zا j:P %@ Z% Dا >(م Zا .از >_ف :9اد 2y7از دو" @F
6ﮥ $Lو ]ذ gب @ Fا و F6ا> Fاز C 3$.ار د7اX@ #ردار @د Zو @ا2
2$از "9ه # B 2اSد _Xات '7 F@ #ره 2د(> ; 0 F@ Iم
Pورت ارد .از +ف د:9 ،Iاد ا ,'Iر 2از د ,ار7ران در ارو Cود دار F7
ان \" را klا Fاز (> ; f+م :ل ] ,9ذ در \ورد #`:@ F7 # (> ،از
اا-ت از ا.ل و 8رات ه>ر 2ارو #Cرا رو #زد .در ،#6 ; 0د,
>(م و PورC 2ا' Fد و @ود ا>@ Fا] ,9 2ذ Lار دادن #`:@ 2":-از
دو" . #-7
,K/ول ا` و اJد ا',د در دو ِرۀ 8در"%
:ﮥ 7ول اJ9 F$ش د 7 $ 9ه7 Dول ا F$را @ F7م در 2ق و gب هاZ
@دI@ ،د .از ا >ت 7 j$Eر 7 9 F-ول ا8@ F$ء Cا 7 9 \ M:@ 7Y9 .ول
ا @ "9 F$ا `9 2ا8-ت Cن @ F>$@ ،ا 9ا8-ت ﮥ ZC M%و رد L f9ار
ً @ .ء ارن 7ول ا9 f_9 @@ F$ا F7 #98-رو\ 2ن در ن ~ د ا,8-
.رت F-ا ،,ارد 2دارد\ .ن 9ا 9 F7 #98-هز Z' M>9ا @ رد @ و Hا7ۀ
@' Lار .ا" %رت ا از Lت @' 2در Cوﮥ L ،CFEارداد @ز Open Skiesو
9ا f-رو) CSBMs 2اLا ت @ا 2اSد ا+ن و ا .(,ا ]>ر@ Zا 2ا>":9 Fات #
@7ول ا F$هاC #ا و هmن #999را و F7 'E@ ,:رو'7 "\ 2ر ه`% 2
\ 9 ,Lو ,>Cوار و هmن '7ره% 2م ا9 iJا f-د@ Zد D>'C ،د و B
7 . F-ول ا #u( F$از را M6 Zدر F- B 2و @ #'Eاز ا ,
@' F@ F9 @ 2ه 2ز #و ا$ﮥ ;07و j]Xرو د.
و9 #Lا8-ت 7ول ا M>9 F$د @ ،دو @7 # B iJام در Z% 2د د F7
ا ,ارو Cرا @ Z+EاازدI F Fm\ "9 ،اL #ار ،,-در" 28_ 2و @ #$د.
@ ًء ا ال +ح F7در ; دورۀ @ :در7 D8 2ول اX F0 F$اه @د?8- .
در 2در Jو@ f@ 2د @ F @ F7ز% Iۀ \ن در @ز هزو)Xد @ز،
7وا 9و "ر- ,ران Jو( اSب F$-ن \ن را د M6 .ا در@ 2
9ا8-ت Dayton 3$.و ا8ار وه 3$. 2در _ > F8دً:@ .ا $:م F7ر2
8 Xرات 7ول ا F$و Bرت در Xد @ F6ا 2اSد ا8ار kت در _;7 F8
د ZاE@ ،,ص @ `6ر # Bدر _B ,kl F8رت ا(-ا .,- Dو 9 #ز >F@ F
ر' Fه 2در' F9 2د kت دوا ار ا%د' Zد .ا 3$.در ل ?8- ٢٠٠٠ز F@ #
ود \ @ F7زIان Z%ا0 2ن -ا09 Sن(% ZS$% ،ت @ Iو @$دان $از
Lرت @@ ; د Iد #$از Lرت د .'7 ,ا6ل دارد درﮥ دوم دهﮥ اول Lن @ ,و
،Jy -1ر" tuر رج د@@ $ش @ #`:از دو" را » ر ارت« Xا Zا .,ه دو M ,در
OSCEوا ا? ا I7ر@ "\ . 2ون اyء '7ره رژ" 2ا@ #\ #8-د.
300
; $:م د @ Mu \ F7ط @ Fدو@ #دن Jو+ f@ 2رX !B9 2اه F7
رد HCش و ر ,Pا+اف ذL MXار د Xا> F8_ Fدو@ر Zدر دا @#9k #
8ط Xاه د.
در FSدو 9اC F@ F 8-ﮥ ا7ل ر #> .را F@ sاLا ت @ا 2اSد ا%د در ر١٩٩ 2
و د 2Iود ,ا F$در ن 9 .١٩٩ا 8-ﮥ او '@ #از [ OSCE ١٩٩در @رۀ
7ول ا ،F$اLا ت @ا 2اSد ا%د و ا (CSBMs) ,و دو #از Lار داد F7 CFEه دو2
\" از اد> :@ Fاز :هۀ ، \ ,@ Daytonا]د Zد Zا f_9 .ه دو ا#$X F 8-
ه @ ( \ ,8-د .ا ,8-در S ,886ﮥ @ #'8د ?9 F7وهX 2ر@ #ا7 2ه Dو
7ول ا F$در _ F8ا] @ .ود> F@ :@ Fا F7 @ Z8%ا+ا-ن در @ fاز
~ و ,'Xد@ Z FX Iد و @ ًء ز @ Fا M6 2در@ % 2د !"\ @ ،ان D8
وهX 2ر ،#ود ,ا F$و اLا ت @ا 2اSد ا%د و ا ,را ان .,- Zو#
ا را ه! @ د \ور F7ا F@ #7ا FSر fB9 F7 @ Zا 8رات @`6 Fر
وهX 2ر' #وط @ F7ون ; kY9ات X #د را دارد29 ; @ tC ،
رو@و Xاه! @د F7و Z%و و %زد@ 2ا # @ M6 2در 2داد Zا .و #ا #7ا
ا Zرا F7 @ F-ا+اف در @ ZXpروز@ ;7 @ 2ون @ ;7و'@) #ل (# B
Jا .
% ,6د 2ز #ا دو@ر Zاز Xاه ً 7 FY ،,-
kY9 pات دوا ار را @ ا+اف در @F
ا ه! ا ,886 ; Fا F7 ,در 2دوا ار ً :
دل را M6 Zر #ن @ Xد ها Zدارد F .ه 2ا وا ,:Lرا "9 Fدر Jوf@ 2
@ F>$در ب 8]Lز و در د8 Iط "ن ه! ان اغ دً @ .ء %د X 2و اSد روا@?
Xب ه@ ?9 "9 F #IزIان ،دو" و Y9ت @و 9 #ا> Fرا M6 Zر F@ #ود
\ :@ F>$@ ،@ !>9 ،از \ن ( @ا 2ا هف @ J9ش .رت د .در @ ,Lز
هزو \ @ #ا+اف M>'9ده- Zران 0ن ( \ ,8-واد F7در ]7اt
@ر #ن [ ٢٠٠ا+اف 7Hر ا F8-د 9ا? - 9ﮥ \ن 9ا F 8-را در g M%
Pوري Cا Fو \" -رًا f_9اLا ت را FX jLو ا\ F@ ٢٠٠[ ٢٩ #ن F9X
ده #> 1 .از ' Fه 2د #\ ,8- Iه M>'9اردو 2وا- 6ارن F@ F7زود2
@\ Fن اLام Xاه .
در رو ,8- #اLا ت @ا7 2ول ا F$در دورۀ @: :هZء Daytonدر Jو2
@7 fرن @ Fا Bا 0 F7اLا ت ا در د f+ Iدر. f_9 ( 2
و #ال ا ا F0 F7 ,ر 2از در" را در ارو Cه Xاه! @د \ F7ا در 2$"CراZ
ه 2د Iاز 7 f+ول ا] ,9 F$ذ در \ورد .و ال د Iا> FI0 ،Fدر" را
ان @ا \ M6 2د,X Z؟ @ ا> Fاز اه ,اLا ت 7ول ا ، F$در .ر@ F>9رت kl
از \ن ا]د Zد Z' F7 2،ا ،,و #ان "! 7 0ول را در @ل ر روا@? Xب
ه #Iو ا 7 28_ ,ه .'E@ Dا ,6 "9ه 2ود F- Bد F7در \ن @ان
از 7 f+ول ا F$را@ M6 Zا 2در 2اغ د ،ا @@ 2 D8 F7 , # "] Fا2
7ول ا F$در M6دره j:9 2د .در -ا 2ارو 8 #Cدر" @ !7 2ا #$$ود
دارد @ F7ان از 7 f+ول ا F$در \ #$7 M6ن "! .,-ا7 F7 , ; 2 Fول
FB6J -1د ر :Heinz Vetscheraر ,ااء Zدر @ز و هزIو 9:ا F 8-را F@ sاLا ت @ا 2اSد ا%د و
ا P g ,ورOSCE Magazine, June 2005, pp. 28-30 . FX 2
@ -2اس Z M.6 F@S9از ا 9ا8-ت : f+هZء Daytonد #$pود دارد 9 # F7ان @ور د 9 0 F7ا8-ت
kY9ات #"@' ,yدر ب ]Lز دا FB6J .@ Fد Fء „ :Neil Macfarlane
Arms Control, Conflict and Peace Settelments: The Caucasus”, in Keith Krause and Fred Tanner (eds), Arms
Control and Contemporary Conflicts: Challenges and Resspons, ( Geneva: HEI, 2001),p. 50
301
ا9 # F$ا @ #'Eاز را M6 Zدر @ 2اول @ .ا را # M6 Zاغ 'د7 ،ول
ا F$ا M6 F7دا #در 2را > زد.
7ول ا'@ F$ل اLا ت @ا 2اSد ا%د و ا ' (CSBMs),ن داد Zا F7در kت دورۀ
@ :در 2در Jو #" D8 f@ 2را @ز7 2د Zا #"y .ود دار I@ F7
(CSBMs) D8در Cو # Fدر ن $6ﮥ در. 2از ) (CSBMsدر ن
ا$Xﮥ 7زوو ا]د ، \ M:@ Zا 6ا@ #L ,8- ; MLد ; .م -ا 9در ا را از
+ف رو_@ Fر داو F$+و >_ F-در ل ٢٠٠٠ز @ #دا F7 Fاز Zداد ; 9هYت
از ن ارو #Cدر m0ن از ; 6ﮥ # B 2":-دار @\ M:ر F@ .دل \ن روF
>$%د 2را @% Fان ) (CSBMsل در p6ت @ا ," #رن 6و "'Cد
د .د Iدو" @' #$ #ن داد و Eا @_ر داو F$+از 0اLا ت ا]د.7 Z
=8Kۀ اJد ا',د "9Kدر ارو3
\@ Xر OSCE F7 2رو@ 2ﮥ 2از اLا ت " ,اSد ا%د در $ﮥ ان در
١٩٩٩در ال 9ا f-د ،ا F8-رو 2اLا ت _ 28از F$ا@>رات "! ا @'ر
OSCE .,-اJ%م دا F7 ,دو" M 2در \ن ا F8-د 9اLا #9را @ 9 2ا8-ت
ا Fدر -ا 2روا@? دو 28_ F 0 ،Fرو ,-] F7 ,و ا%د را
ا(-ا ،'E@ Dا@ FدرBدا 28_ :ُ@ ,ا ،,دو"_@ ، M 2ر داوً @ ،......F$+ء @
اLا ت ا # #-Pاز ظ #L86ا(ا #ا" > Mو ! اLا ت وOSCE s
@ا 2اSد ا%د و ا Z #8$9 ,و ا @ Fز هE 2ص _ 28ا@ 1 .@ Iا?
@ا 2ا F8-رو 0 2اLا ت _8ې وا 3Pو \>ر ا "\ .ا_0 #ن ذ Mرا در@ دار:
ا jـ \" @ _@ F@ fا.ل ا ،@ OSCE #ب – در !>9ا ,و kت در 6ﮥ OSCE
"! دا'@ @ Fل +ح %م 2@ !89ا ،,ج ,-] F@ -و ا%د ا(-ا ،'E@ Dدال -
اLا ت @ا 2اSد ا ,و ا%د 9ا8-ت 7ول اF$ء OSCEرا F FX M>9ا>F
' و ، #C7هـ L F@ f@_ -ا و yق ه @ 2ا ،@ #$$و – @ و در
9ا ،@ f-ز – و @ Fا + ,ف ه # 2در _ 2 . ` F8ا % FIا ا?
F7اSب '@ 39را F@ ، #ا ]"م 0 F7اLا @ #9ا 2اSد ا%د و ا ,
_ /#$ ) 28دو@ !89 M@Lg F@ @ (Fدن ا 3. ;7 ,و ½Lدو" رو 2اLا ت
ا7 #-Pول ا F$در ; _@ ":9 3_ F> ،F8ا7 2ول _9) 28م ارو8 F@ (Cﮥ
ه" Fن @9 ، 9pا ،7 f-ا ; 'ﮥ ز م @ا 2ا @ ,د Zو @_ر !8 g
@ Iا ,886ا F7 ,ا ,اروJ% . F(S9 M@L #Cو\@ Zن ه ا; 0 F7 ,
ر]9 ; @@ t-ه! د
@ ;9 $د F7 Zهف \ن !>9ا? اLا ت اSد ا%د و ا ,در
_ /M 3دو . F
Lم %ۀ دو" !" 2را ان از j:9 j$E f+و ]9د\ .ا ان "!
@ ,yا '@ !>9 2اLا ت اد ا%د و ا ,در -ا 2ارو #8$9 #Cد " .از هF
ا>'7 Fر هX OSCE 2ا j$E ,6 F@ 9ا #دو": !" 2ف @c9@ .
، \ M:@ 7Y9در F>6در @ #`:از F6ه@ OSCE 2ا7 !>9 2ول ا ،F$اLا ت اSد
ا%د و ا ً (CSBMs) ,ا Pورت ا ،,در @ :د@ Iا\ 2ن Pور #9د' Zد.
1
-Vienna Document 1999 of the Negotiatons on Confidence and Security-Biulding Measures, FSC. DOC/199,
16 Nov. 1999.
2
)-Ibid. (142
3
)-Ibid (142.2
302
"\ F7 , ]"م انF@ , اZ @ز د28_ CSBMs رخF@ راZ راOSCE F7 ,886 ا
Z و ا]دF$ول ا7 'ن دادن2 @اOSCE 2ش هJ9 @ود. اF ود داJL
ات6 از9ا- F7 د ا2 ا28_ , د و ا%د اSا ت اL ا،28_ CSBMs از
3$ 2 وهM@8 Dه7 2 رو2(7 2\ ١٩٩٧ ﮥ8- ا. اF داf_9 ,$@L OSCE
راf@ 2رو-0 i' ات6 ورتS # ا$7 . 89 ﮥ6 F7 26 f+ در
ا. F_@ در ا را#@X لy F8_ 2" دو2 ز هFض ه% در، د# @در
s F رو#: i' ف+ ; « @'لF s F و رو0» ح+ اF@ F 8-ا
'ر7 F انjL نm هF 8- ا ا. د2 زZ>ن را9 (ن وgL ،نL(اL
@ F$@8 2 @اF@S9 "! و- ،F$ول ا7 ~ه- " از9 F F7 ,L را در \ن وF 2\
ول7 2 @اkl و ا >تM از وF>$@ ، @دZ"@ #@ F 8- اf+ j$E ت%P
اF> @ ود. دF89 ،'ر ن ( وم @د7 زc99 اF@ ات ن و6
،, F8 M@L ، اZ FX OSCE درF7 #ر ه: ﮥF@ ,-] از ظF 8-ا
وI د2'ره7 ازF 8- اB ردF8_ در3$ 2 وهF@ s ت را$: دل9 زا
رت. @ F7 راF8_ 3_ درF$ۀ ا8@ ول7 !"\ @ ، اZ F"اI 2 1 F % دم
2
. ده# 'ن،دI@
ل. اF7 9 @ 2" از دو2اد:9 C @ OSCE درsا ت وL و اال اf_
اهنX I'ره د7 ا.ات د9 شE د،-HC \ا,7; و >(م 'ر9ا7د
"\ ا3.(f@ 2`%ﮥ ا$ درF79 ن و2y اF@) د نX @ '@ د%د اSا
ز#.X CSBMs F@ F8_ 9 C 3_ درF روا@? دو2ا- درF7 ن واد ز0
رو@و ا و#"@L هز ه! @ ر9 9 در,`% @ودF7 اهX F- FS ن0 ،دار
F7 @ F را داZ ا ا#7 . # ارL ; رد# _ اX \" از ظFS در
_اتX اارF7 , ( اCSBMs) , د و ا%د اS ا2رات @ا8 ,هف از د
روش0 # و. دF89 D@ @' از, ا9 ا8 اF@ "\ F>$@ ، را 'ن ده# ا
ازML F7 F دو2 هCSBMs از#`:@ F7 ل دارد6ن اm ه. #I هY9 رد
لCSBM ءF 8- اF@ دادنF9X) . از @ @وZ\ 2" در، @دZ و9 9 ,:و
F@ دادنF9X . ,:Lب ا واX #y ٢٠٠w 2 در رiا$ 'ر7 و2I @ ه١٩٩٨
% ( در.,Iل دy ، c8% F7 و رو2I @ هOpen Skies ﮥ دوﮥ8-ا
@ F8_ C 3_ درF دوCSBM 2 هF 8- اF7 , #6 F7 اال 'د# ز
.ار دH ه واF 8- ا-+ F@ #9 ; 0 F>$@ ، Zار دادL £- 9 @ C
F>$@ ،F -+ @ # ت اJ>' , د#: F@ F دوCSBM , دF7 ً.X
،F دوCSBMs 0 ، @\نZوJ% ."\ @ # ا2 ه2>! @' ه>ر9 2 @ا, اF$و
2ط "ن @ا8 I در د#@X ا ﮥ2I @ رو و هOpen Skies F 8- اJ
ًy
نC % F@ C F7 'دF- FS 0 @ F7 , ا7H9 M@L . دZار دادL 'ر ه7
% F@ F> 'ره7 F7 زد+ ا. ه را از @ دF 8- ا0 دا2ورت @اP
از9 C 3_ درF دوCSBMs @ نF7 ورت ارP ، اFC # ز ن ا
ت$: هﮥF> از ا. ار# د،' Fد9 OSCE درCSBMs وCFE اردادL @اسF7 #9 $: F@ F % دم-1
. زدE ]فF ! " از9 ,6 ; 0 در, @" ا، ' F@ رن7 j$E tS 3_ در
: دF:_ Dmitriy Trofimov F ]_ F 2\ CSBM @>ر@د2 @ا-2
Arms Control in Central Asia, in Alyson Bailes et al, Armaments and Disarmament in Caucsus and Central Asia,
SIPRI Policy Paper No. 3, Stockholm, Huly 2003, pp. 46-56.
: دF:_ Zdzislaw Lachowski F ]_ @ ا دوF دو, د و ا%د اS ا2 @ا-3
Confidance and Security-Building Measures in the New Europe, SIPRI Reasearch Reprot No. 18, (Oxford:
Oxford University Press, 2004), pp. 151-155.
303
_ F8ود دا ،@ Fاز +ف :9اد 2از '7ره Z $9 #ا F7 ,اهً وا@ F@ #Iدوام
99ت 7ول ا F$را در Cن دوام ; '> Mا .7 # #8$9 #
; ً89ده Fرا در @ 9 ,-ا>'7 Fره F@ CSCE/OSCE `% 2را M6 ZهCSBM 2
_ 28ا7 ,8-د 9 .ا ,ور>ﮥ ارو% s Cد ~ 2"9د Iان Z7راF@ s
» «#98+ !89در Xد Cن و ه
ن @ 2د در را@ 2"J9 Zر7 !"\ @ .ر و ز,6
'8ر در دهﮥ CSCE/OSCE ١٩٩٠را @ اLا ت و ا@(ار هL F7 ,X ("S #در @ون
7ام #:از CSBMsه 2ن در روا@? در _ F8_ 3و Cاز _ F8ا]د .7 Zاز
\gز دهﮥ F@ ١٩٩٠ا_ف @' از ٢٠ا 8-ﮥ CSBMدو Fو در _ F8_ C 3و
هmن ا@>رات ; Fدر ارو ،2(7 ،#@ 2Cق و ب @ #Lاهاف ذF M
ZC M%ا :ا(-ا@ ،,-] Dز 2Iو ا%د !>9 ،روا@? # Bو ه>ر 2و 9دﮥ
$:ت '@ ،از \ Fmر "C 2ن اروX Cاهن \ن ا .,ا(Iۀ ا اLا ت ا @د I 9ا"2
Eص ا #و از @ @دن _@ ،#'7ر yل @ ،دو ه@ Fرد L F9ار د؛ !'Xو
#9ه9 2ر #Eدر روا@? را از @ @دZ؛ در .رت %م Lارداد CFEدر @ f+ #`:اغ
Lارداد هM@ 2؛ و '7 F@ ;7ر ه: 9 !" 2ره+@ 2ﮥ #و ا 9 #ا9دF
ارو Cرا @% Fان ( #uاز ا\ @ "\ F@ C 29ورد Zزد .هف از CSBMه هmن
@ #`:اوLت ا ه! ا 9 ,دو" 2ه Fرا F@ f'9اJ.ح 2"Cا #ن _@) 7ر
yلJ9 ،ش رو 9 Fدو" ;@ 2را از s 9 @ Cد( .از ا> Fدر ا اد 6ات
@ #رو'7 Fره 9 2در ل [% ٢٠٠ض اام د > ،وادار Zا9 ,
@ا 2اLا ت اSد ا%د و ا "'C ) 9 #L (CSBMs) ,د #$Lرد @ ZاX " 2
] '@ ,-را F@ sز@\ @ (# B 2ن دو" در 2$"Cا@(ار ه #B- 2ا> @ Fاس
Lارداد Z Y9 CFCا. P89 ،
ﮥ _ #.- 28را # %زد 9از f+درواز6 #8% Zود CSBMsرا @ F6 Fه2
و F7 'E@ ,:و F@ f-د\ F@ #ن ' p6 .از ,]Eاpت در @ا@
@ F7 2@ CSBMsره از +ف رو Fو @ #`:از '7ر ه #6) 9 g 2ه! '7ر ;07
L @ ،Z D>'C (9 `%م ه@ F7 #رت F+در _8ﮥ @ Z Zدر روا@? دوﮥ
-$رو@ ,9 Fر #و gر Z F7 ،ا .,ا L 0م ه Sﮥ @ 2( \ ,8-ر\ر9 # ،ا در \ F@ h ZاSد ا%د @ 9 #Lرژ! ه .
@ود ] ,ه99 2ت _ "\ ،28هmن _Xا #9را ( @ Xد ها Zدار @ .ر و
2ا_@ Dف ا » ,دارا 2اه @ F: «#P ,ا #$$دو" 2ارو7 >- @ #C
9 # FI0ا ا+ن ده C F7وﮥ Cن ارو@ #Cا !>9 2ا+ن و kت ) او از هF
ا.ل OSCEرا f_9 F@ sو Fو ]7 @ (,-ر @ FاJ_.ح » ,@k «# F>9 0و
F'8ه #$ 2رد `L DCوL #9ار #د .و@ ,.- #ا9 2ا f-رو 2اLا ت وs
ارو ~9 #$X #Cو @ر; @ . Bا6ل #$Xزد د ا F7 ,اا 2ارو #Cدر
Sع @ 9و 28_ CSBMsاJ.ح FXد+ ،ر>7 0 Fر از ل F@ ١٩٩٩ا_ف
و X\ F>LاLا ت اSد ا+ن و ا F@ ,اXر ا CSBMs #$Iز ن ا ,و
ه>ر 2ارو9 (OSCE) Cو و . ، c9رت F-ا.,
هر" &' -9Kدر ارو 3در ` K 8
p%د
ه>ر #%-–F8_ 2در %Pت ا #و د F #%-ه j$E 2دارد ,$% .ا ًL FY
@@ j:Pدر j:9ا6J_.ت »ا «,و » _ . «28ا در ارو #CاJ_.ح
304
»ا @ «,ر> j:9د و %P F@ "9ت # Bود FXد و اJ_.ح » _«F8
@JXف _ fا@ا #و ا #$.اش از ]"م اش @9» #: Fم ارو «Cوم FXد و @
0 JاEاج 9 # Zا2"970 :
_ –F8ر QE'9 #%د ،از >$%د ١wل FHذ ً
ه>ر 2در ارو 2(7 –#L 2Cو ارو+ #L 2Cح ر( Z 2ور د .در اp6 y7ت
هف \" :9 ?8-ﮥ ه>ر@ 2رت @ # %د Zا"@ .,د@ # 2`- 2ون ; kY9ا#9
@ k !>9ت _ 28و @ ًء @ ا ,دا Fا.,
\ن 70ت ه 2ه>ر) #%-–F8_ 2در _ (F8_ ; C 3ارو 2(7 –#L 2Cو ارو2C
'@ F7 #Lرد L F9ار F-ا ،ه@y F@ ZImﮥ 70ت 7ر 2ا Z' FX #ا.
@ #`:از \" در ا : #$6د ,ن ا ,را ; B Z% %دا Fا.
Jدو دو,
@_ر Fان از و@ #Cم Visegradم $>0 ?9 F7 ,-اً :-) f@ 27
;0و $ا ،(iه 2Iو Cو وپ ?9 F7 GUAMن ،او7ا\ ،ذر@Sن و
او@ Z FX 2د.
وپ . ?9 Visgradرا ,L\ !B%ه Jósef Antall ،2Iا@>ر @ Zد .در ; 6ﮥ
راد #در ١٩٩٠او ]>رۀ اSد ه>ر 2دا$>0 @ #ا C ،7و دوX ,دش
ه 2Iرا @ F7اس ارز@ #هX 2دن در Cوﮥ 9ات 8'Cم @د% ،ان د 1 .از ا
#C !'0 ,886د g F7ب ا 9را @اX@ @ #9 2رد @ ا '7ره @8 Fﮥ
د Iدو" 2ارو F89 ،2(7 -#L 2Cد .در #> FSاز %Pت 7 :9ۀ ,
ارو 2(7 –#L 2Cدر \gز Cوﮥ دهﮥ FHرو X f]9» :د .«2ا \ i' Bن
Fدو@ #د @ F7ا 2ادgم @ gب @" \ د@ Zد؛ ! د7ا "\ ;9از ا>م @'
@Xردار @د و 9ا 2اLد 2ن @" @ Z7 sLد +E@ @ .دا F7 ,دو";@ 2
در\ن و ,LاJ8ل ا @ F-Iد و ه! ا>\ Fن Fدو9 # ,ا د\ ,ورد ه'ا @
@$ر و رو . F8
ا ]>ر ً.E Zدر@ Z' j:9 ,دً @ ،ء در M >9 M%د .وا@ 3Pد @ F7ا,:- 2
\ۀ \ن وپ دو 'Cو @د ,y ،و ] #] .#اش را ان +ر ذM
7 F.JXد 28@ » :ز ن ه FH 2را @ا 2ا@ @ د -د«0 #9Y9 ،ن ,>Cوار و ه!
9ااز Zا> 7 2ن را رً Cن @ 'Eو @ Xوج 7%رو (79 2د\ ,y .ن
وپ M>'9 @ :ا وپ » ,y6و@ @ #Iا'7 #$$ر را @@ @ $د @ ،ه>ر@ 2ا2
89ب @ gب و ز ن هg 2ب J9ش @ 7د .او@ M% '@ #د در F>6در
دو #اSب و ,Lو :9اهاف دراز ت را د.
در را@_ s_L @ Fروا@? @ ,>Cوار ا '7 Fر @ه! @د @ @ F7رت 8:ل در ت
Z97ا 7ر .رت د :@ .از \> Fا? ا9د :9د و \ن د7ا?9 ;9
"ر\ ,ن -رال Hب د(%@ ( C ،م و ارادۀ دو '7ر د ،Iه 2Iو >0ا7
.,Cا !9ز F89 '@ #د F7در ر 7% ١٩٩١ 2رو 2در ا @ P
وه M% #د X F7اهن اJ8ل @د ; .ه]$ :@ Fﮥ وزان Xرﮥ \ن '7 Fر
2
»Xاهن ه F0زور 9اJل ,>Cوار« .
Jرا70 ; F@ sت ه>ر 2ا E WEU F@ F@' 2زد .ا >-ر Zا #9pرا Cا د !"- M@L F7
c -1ا ا Antal F7 ,اً .
ا .از >_ف ال ا @د \ F7ه>ر @ 2رو%P 2ت F6 (7 # Bد و \ @ ا ; @@ #9Y9 Mا70 2ت
ه 2ه>ر 2و ،:ادgم در 9و در ا9د Fارو.@ C
-Communique, Budapest, 21 January 1991, Press Release of the Minister of Foreign Affairs, No. 5, 1991, p.2.
305
2
ا اLام 9ن jLا '7 Fر را # t>:زد .در " c8%د وز ا وپP ،ع
د Zدر \ ,886ا$ 2ﮥ Visegradرا : ,9ع Lار داد@ Zد ,>C .وار MاJ%ن
،وه 2رو 2از $>0ا 7و هX 2Iرج و @اX 2وج از ( Cو Z%داد. Z
] #ا>@ Fا\ 2ن وپ @ Z #'Cدk ،ۀ Xد را @ M9 Fداد .در ﮥ دوم ١٩٩٢
@ #`:از '> #9Jرو د 2p@ F7ه>ر @ 2وپ kY9 ( Visgradات Xد را دا.,
@ F@ #`:ا Bا F7اJل $>0ا 7و Bت رها F7 #در \ن دو دوً:@ j$X ,ا @F
Lرت ر ،وپ د Zرا .,X j:Pو #ا را #_ 2 FSو F@ Z97
ا! .ا P #7ع را از (د; رد L F9ار ده @ Fا X FSاه ر F7دf% Mp
@ا 2ذوال وپ Visgradود دارد #: .در s ,886ن !$وار و Xوج Lا 2رو2
اا 2ا #$.ا وپ @د و @ @\ور Zن ا Yل ا وپ اا 2د 2Iا+ .,ر>F
«C» Jد.
د(@ Zود 2ا وپ در |ف ; ل ً %
@ود>B6J :@ Fت @ط ا ,و ًL- ًLرو 2اا |ه ،و "\ #ه% ZIm
%ۀ 70ت ه>رI #%-–28_ 2د@ 2L ," 9 D'7 kY9 .د @ ،ود> FهIه#
@ 70 :@ ,]Eت ه 2ه>ر #%-–28_ 2رو@و د\ .واز Zه #ه! ه' C @ #
F7دو" F8_ 2در .د \ د X Zو F$ 2ا ،و "\ #ه ZImﮥ .
,886
9 2L #$ s-از \ن @د B6J @ F7ت اLد\ 2ا 9ازن @>] .'Eر Zا>\ Fن "0ر دو,
@ ها Cه j$E 2اع @اX j$E .8 2ار 2ه2 "\ 2" >6 ?9 ZIm
#> .' F-از 2"yا Xه>ر7 2م ا \ #ن وپ اX 2% "\ F7 ,
ه C>$ه Mi-24 2ا ،- Bو7 9 #ن >] 0ر Zا 2ﮥ Z
M%ا.,
د@ #%-–28_ 2"970 Iا 2ه>ر F@ ،2ا 2yا M6ا>'ف او #دو"M8 2
' iا ،(CIS) s-ه ZImوزن 2Lا #ا CIS .از L B F_8ت ار- #+9ق
دا ،,ا ار9ط در ,886ادا ﮥ هن ار+9ت F ٧٠دوران ا9د رو@ 2دJ% .و\@ Zن
اد 2ود دار I@ F7اه 0 ,ه>ر . 2و0 #ن $:م 'د B6J F7ت
#`:@ #از ا `%در@ا@ > Iو %م 9ازن Xر(@ @ 2ر ا 2`%ا ه>ر2
و دIان واد زد ; 0 F7ه>ر 2ر Eاه 7د .و #ان 9ر 7د F7در 6ﮥ
رو f@ 2دو" 2د 2Iود دار L F7در #C 9ا #و د #%-ا @ هI
هoه~ @ز 0 .ه>ر @ 2رو Fو روﮥ ] > ا ,زا @ \" 8$:9ت # B
>! @ Z #Lا.
%3ن VYت
وX F9 #Lد را @0 Fن ا>ل ه>ر" ?9 F7 !> c$ 28_ 2ا+اف ذ MXا@>ر
' Zاg F>$@ ،,ب در \J>' F@ Sت #P-ق H F9ول د ،Zدر Lم اول @ Cن #9k
@ X #ر! . ?9 F7را- ,L\ !B%ا Edward Balladur Fا@>ر Zو ?9ا9دﮥ
ارو Cر Zداد Z Zا.,
gب @ا !>9 2روا@_ @ Dق @ fا@(ار j$Eرا ر داد Zو "! @رز 2در kت \ن داF
ا .,ا روا@? را در F6ه 2ذ Mان م @د:
• ه>ر 2ا]اد'7 @ 2ره #@g 2و .#Lدر ا را@_9 # Fان از .ه ا 8-ﮥ
306
دو Fد و ( در 6ﮥ ه>ر 2اLد @ 2ارو.2(7 –#L 2C
• ه>رg @ 2ب و ه ; از '7ره F@ C .#L 2را 2ارو Cو @ Fز ن
ه>ر 2اLد 2و ا>'ف ارو ،#Cا F 8-ه 2ه>ر @ 2ا9د Fارو ،Cو 'ر,7
@اy 3$. 2ل ه #@X 2در ا را@_ . Fد tY9 ; ,در ; +ف و;
دو ,در +ف د.I
• ه>رg @ 2ب و »ق«% F@ ،ان دو و ; M>'9 F7 #Cه>ر ،@ 2ه>ر2
ا>ً Fا رد CوهL Dار F-ا ،,زا @ر 2از '7ره iJ@ 2ق @ F8در
.د @د \ F@ 9ن روا@_ F9X #ده "\ F7را @ FH Fه 2ن وا@.,X # F
را 2ه>ر 2ا (NACC) # ;J9ار9ط (د; @ Fا C M>'9ا د.
• F@ F7 #>7ه>ر #%-–28_ 2در ارو #L-2(7 2Cو @'ق داد,>C» . Z
kت« @ Fا ا # f$:9 2(9د.
+ر>ً:@ Fا اpل Xاه g ,(7 @@ ،ب در ,ارو Cو هmن @@ \ر "2
وا 2pارو 2(7 -#L 2Cه>ر'7 @ 2ره iJ@ 2ق @ fاز $ﮥ او" @اg 2ب
د .ت ز #را در@ 9 ,-ا> F7 QE'9 Fا '7ره 2ارو 2(7 -#L 2Cدر
ر ; F$% ,@Lد
@ Iداز@ ،اk 2ت و ا ,در ارو9 ` Cم Xاه @ .وز ~ در
Jو f@ 2و _ fه #`:@ ( \ c:9 2از اران در ارو 2(7 –#L 2Cدال @
,.ا Iا . #در وا F@ D7ا ا gب @ Fارز@ #ه>ر #%-–28_ 2در
ارو 2(7 –#L 2Cوع و \ا @_ر f'9 ,yد !"\ @ 1.دو sد 2Iاز Iا"
@وز د k F7ت را در gب @ Z+E Fاا@ FXد :اد %ه iX 2و در" روX@ 2رد @
ا ,$Lه.#$ 2
ا -ا@ Fد F7ا دو Iا #را ; QE'9 Z% "9د و د F@ ,ا@>ر M%زد،
'7 9ره 2ارو\ F@ 2(7 –#L 2Cن :@ . F9از \>. ?9 ,E Fرا- !B%ا Fو
@ ?9 :ر" tuر و- ,Lا ،Fان ا % FYان ،ا9د Fارو\ Cا در د
#u( ١٩٩٣از ااX 2د Lار داد .ا اLام @'7 Fره 2ارو 2(7 –#L 2Cا> @ ML Fا
ه>ر 2ه 2ا @ ا9دﮥ اروg\ Cز د@ Zد F@ . !89 ،ا F7 #:اLام @ Fدو"#
D>'Cد F7ا9دﮥ ارو Cدر \" از X@ !" ,6ردار @د F>"\ F ،رو6 "\ 2ب Z
ا) ,ا'7 Fر هJ 2و f@ 2و ا9د رو f@ 2در رد>] .(\ # jرZ
ا @د C F7وﮥ '7 Cره 2ارو 2(7 -#L 2Cرا @ Fا9دﮥ ارو' Cوط @ ,-'C Fدر
ا %Pت د و ا ا در Lار داد ه 2دو7H9 Fر داد ,8- . Zا Fدر ا را
@ #د ،زا #> "9از روا@? دار در 70ت 7ر ا Cو Fرد L F9ار .,-ا
FYدر Lارداد @د$ @ 2ا iو ه F7 2Iدر \]7 XاC tن kت در Cر F@ tا `ء
رC . FX t>: ،ن kت 'ن داد g F7ب Lدر ا 9 ,روا@? f+ @ #-را در ا
,Lاز ارو F> ،'E@ !>9 #L 2Cاز ]ذ X@ FB6J M@Lردار ا .,و #وا@ 3Pد
F7ا ]ذ gب از @ ,7هن \ر @ #د '7 F7ر ه 2ارو\ #L 2Cرزو F@ C 2ز ن
ه #@g 2را دا .و\ cS:9 FY #ور ا ا ،,وC #Lوﮥ Cن kت در ١٩٩w 2pدر
اXر ز ن OSCEدر \ ،ز > Fدر \ن '7ره 2ارو @ 2(7 –#L 2Cد Iارو#C
Jاز
ه و '7ر ه 2ا > ,`% # 2و 2داC ،ن kت رو @" j:P Fد و ً %
2
,ارو. C #C
M@L -1د\ور. F7 ,را @ ,L\ !B%ن $ ; Sﮥ ان را @ رهان 2" >6وپ ) Visegradه;0 ،C ،2I
و $ا (iدا د و '7ره ,6 t7 #@ 2ا از \" اJ%م دا.
@ -2اJ]9 2ت @' ا F:د @ F Fه Pal Dunay 2و :Wolfgang Zellner
307
&)%3ه) &7ا`+د ارو3
+ر>7H9 JL Fر C ,-ن در 2ق و gب @@ Fوز _ F8ا #و ا%اف @ روا@_F
ه h #Iد@ .ر 2از روا@? 2@ !89 0 ?9ا@ 2رت '9 2Lد Cا د،
@ Fل روا@? ،# B–#اLد 2و @' .2در p6ت د Iروا@? !" #$Xه@@ #I
J>'9ت @ F8ا9د رو 2و ا9د Jو ) Jو( از @ ,.XاوZ"@ #@ #
@د@ .ا'7 2ره>J>'9 F@ Fت 7Hر f$:9دا F@ "9 Fا D0رو@و @د @ F7
هIن و - 27ا ش ۀ ن روا@? را !Lز F>$@ ،روا@? @ او #را @ '7ر ه2
دL@ ( Iار ز .در @' 9 #: FH DEن داد Zد F7ا'7 y7رهf@ 2
,/,7در اSد رو@ط @ gب F7از \ن @ا9 2ات ،#ا #%و اLد2
ن اBر ;7را دا@ f- '@ ،د L@ F@ ,ار Xروا@? @ هIن ن @ F7
p9ت '@9 Fر #Eرو@و @د @ .ود> Fا 2 FSدر را@_'7 @ Fر ه. #ق #
7د F7در - % F@ FHران f$:9دا@ .رت %م ا 2 FSدر ,Lدو#
.ق F7 7 #در \X i9 Sد j:P 2ه>ر 2ه #Iاز ل F@ ١٩٩٠ا در
ارو 2(7 -#L 2Cو ارو #L 2Cد @د .ا روا@? 9 M >9ر #Sدا@@ ًL ،,
P ; 0 M@8 ,Xورت @@ L ،ا>g Fب ا@>ر M%را در د ,دا 9 ,ه>ر2
ه 28_ 2و دو Fرا @o@ ,76 Fورد.
Y9ت #@gو دو" F@ `% 2دل !89 !Xق و gب از ظ !>9 F@ #را@_@ F
Xد S f+ور @' او ,داد .ه>رX @ 2د '7ر ه 9 #L 2ز #او ,ا,
F7ز " "\ F@ #@g 2د\ور '@ Zد '7 F7ر هH @ @ "9 F F8_ 2ﮥ ن در 6ﮥ
ا9د روX 2ا X @ F>$@ ، #B-6د ( ه>ر i9 ،f'9 . 2و @ sر
gب هﮥ ا" در ا را ار # Zد.
gب @(رگ ,L F7 Zا !B%ارو 2(7 -#L 2Cرا در \gش ,-و در Xد Hب 7د و
@ :از F:9اش $@ 9ر و رو 1و @g Fب @8ن ل ه ( Z\ 2ا \رزو را دارد ،در ا
\وا Xاز ه>ر 2ه'@ 28_ j:P 2ل ه Fه 9س و هاس دارد .ا @ \ن F7 #"J9
در ل . ١٩٩٠رت 9 ,- #در ارو 2(7 –#L 2Cه>ر 2ه F89 28_ 2د،
L9دارد @@ .ه د Mا9دﮥ ارو ML Cاز د Zن @_ف ق در ٢٠٠[ #ا@>ر2
را %ا #هIن اش @ا Zاا .,Xا ا@>ر @_ر 9ر #Sا>'ف د و در ت دو ل
)@"ر ٢٠٠٣ا"@ #ر . QE' '@ (٢٠٠wا ا@>ر ,9م »ا@>ر ارو(@ 2Cرگ« ً:@ F7ا
@م » #Cه « #Iد F@ ،ا هف رو 2د :@ 9 F- ,از و ,:از رو ن
»ا6س Xوج« . 2$
ا ا@>ر @ Fدو ,ه% #ان Zا F7 ,در 6ل P6ه اBر ,`%در ا9دﮥ ارو Cرا
ار .ا > #از ا" #$X 2وارد ا ا@>ر ا \ :,ا9د Fارو ،Cا @ FهIن Xد @ا2
,`%ا وار 2ه ،ا @زه! هن ]ذ 2را دا F7 @ Fدارد؟ و #Lا9دﮥ ارو Cا
Pع را @ا 2او @ر در !9را # % Mu 2در ،,- B ٢٠٠٢هف
2
Z%ا @د »70 9ت 7ر@ 2ا 2روا@? @ او7ا ،او 2و روﮥ ] F- Bد«.
“The Pact on Stabilty in Europe-A Diplomatic Episode or a lasting Succes?” In Institute for Peace Research and
Security Policy Hamburg (ed). OSCE-Yearbook 1995/1996, (Baden-Baden: Momos Verlagsgesellschaft, 1997),
pp. 299-312.
Jدر gب Z !gا.,
-1از ظ ا $@ #ر و رو @ :از ً L 9 F@ C
2
-Antonio Ortege, A New EU Policy on the Mediterranean“, in Judy Blatt et al., “Partners and Neighbours: A
CFSP for a Wider Europe’, Chailot Paper No 64, Paris, Institute for Security Studies, September 2003, p.89.
308
@ Fدل ش ا9دﮥ ارو @ Cل ه ٢٠٠[ 2و ٢٠٠٧ه '7 Fر د Zدر ه#I
ا9د FاروL Cار s- .-ا9دﮥ ارو CاSب > 9را@_ﮥ Xد را @ هIن X #Lد
j:9و @ا Z\ 2روا@? ه>ر 2را ه! در _ 3ز ن و ه! در _ 3دو"`% 2
@Lار .ا ا@>ر @ Fا @ #:د @ 9ر 2از هIن @@ د% j$E Mpان د:
@8ن F7 ،#@gا y7ن هﮥ دو" `% 2ا9دﮥ ارو ، Cاز ا وپ @ون "IاF
1
Zا @@ ،ا د@ 0 F7 Mر ش زد \ F7ۀ @8ن #@gدر ا9د Fارو. C
رو ¸ Fآ'ر هﮥ F8@ `%دار ا9د Fارو ($-) Cو هﮥ '7 Fر
) ،9pا و ا( ( در \ن Mد ،زا @ Bا9دﮥ ارو Cرو,.X @@ F
Xص Xدش ($م X M :9ص .و #ا +ح در F$6 0ر د.
در ل + ٢٠٠٣ح @$6 Fﮥ ااء در\ورد ، Zو F@ 9رو Fو هmن د'7 Zر ا Fو ق
F:9 Fداد @ . Zاس ]ر 8ت ا9دﮥ ارو Cش @ #ا +ح @@ ا.ار
ر7 tuن ا9د Fارو ،Cرو Cود. ،2رت .,-در $6ﮥ ا@ ،Xل اJ8ب در
ن ،ا +ح @' @_ف 8]Lز @'@ #ل ار ن\ ،ذر@Sن و ن ش دادZ
@ .ءً ا9دﮥ ارو Cا7ن ; #Cه #Iدارد '7 ١٧ F@ F7ر )@ دا ه ,دوg #
دو (#ش داد Z Zا'7 .,ره در ه .رت ه@ #"@' ,ه! ار "\ .ه 7ام
دارا ,:L 2ا j$E # B tC ،F8@ ،#-و هmن دارJ>' 2ت j$E
ا-#%اLد @ :@ . 2اس Lن @ Fه .رت `%ا9د Fارو Z Cا و
; '7ر gارو Z FX #Cا ،در L F>6ار ا :@ ,دB . F- I
ا9دﮥ ارو Cا ا'7 0 F7 ,ره در » F8$6دون« ا9د F- Fو از ]j$E 2":
ا9دﮥ اروX@ Cردار د@ ،ون \> `% Fا9د . Fد Zد @ F7اj$E .8 2
#Cه>@ #ر @د 9 Z Zاز 7ام (ا #از X@ ,8-ردار ' ،ا ` "C
F@ ,`%ه .رت .
#Cه #Iا9د Fارو Cا هف را F7 > c8:9ه>ر @ 2ا9دﮥ ارو Cو '7ره2
Sور @ \ا . F89ا %Pت در -ا 2ذ Z F- B Mا6 :ات ،ه>ر2
_ 8- F@ F9 ،28و و ,و @@ ;7د Mدp .Iزم اP F@ 9 ,ع رز ه و
ه>ر 28_ 2در ا را@_. F9 Fرت د.
د ¥mاP F7 ,ع 26در -ا 2ه ، #Iو ,E #Lر7 tuن \ا %ان
د ; Pع #]$-دار د » :در ارو #y@ ; F@ Cز دار! 9روFY 2
I@ !9د 6 F7ات ارو Cدر S7ود 'د و از Zه! F7دIان ا ود ,را
.7 :9هmن @ ا%اف F7 !7در 6ل E P6اه! 9ا" F7 ,وان Xد را sL
@ز! @ F7ا 2ش ا9دﮥ ارو_@ Cف ق هز ه! ز 2ود دارد«@ 2 .ود> Fا
Jت "9در ; @% Fان ،Zو0 #ن $:م F7ش ا9دﮥ ارو :@ Cاز ل ٢٠٠٧
Z FX jLا .,و ML #از ا> F@ F % @ ; 0 Fرا Zاا FXد ،اSب ;
B6Jﮥ ه FSرا #: . #ا در @ زه\ 2ۀ ارو Cدو" F@ `% 2ا FS
@ ZXp@ F7ا زه در @ S7ود د ،در @ ,886ا !9دار 2را ا%ر
Xاه 7د.
1
-See, e.g. Thesaloniki Agenda fort he Western Balkans, Annex A to General Affairs and External Relations,
2518th Council Meeting-Externsl Relation, Luxembourg, 16 June 2003. Press Release 10369/03.
2
-Romano Prodi, „ AWider Europe- A Proxitity Policy ast he Kex to Stabilty“, Brussels. S. 06 Dezember 2002,
p.3. Available http://euoropa.eu.int/rapid/start/cgi/guesten.ksh?p_action.gettxt=gt@doc=SPEECH/02/216
309
ا ا اpل F-HCد F7ا@"م در را@_\ @ Fۀ '7 ; ,ر در ا9د Fارو\ Cا ;
\ F@ pن ز دارد،
ع وزن #دهS tC ،ﮥ @ ; 0ا '7ر را از ]ذ #ا> Fاً 6
@ # Z"@ #زد .در .ر F>9ا @ @ون ، #L@ FSا ال _ح 'د 0 F7ا 0
@@ #yا Zاا FXد .ا Fا ; Pع ا Fا 2ا F7 ,در \ن @ رو :9 2دن f6
او" @ @ #: .رو 2ا Pع 7 F7ام '7ر وپ از '7ره از \ۀ @ #@Xا2
,`%در ا9دﮥ اروX@ Cردار ا ,و @ ًء @ا \ 2د ,`% ," "@ #از +ف \ن F:
@" رد ;7و L ,6ار د .اJ%ن ا Z $ #'7 F7 FYا% ،,اcL
Xب ا .@ Fا »ارو F@ «Cا F7 @ FSاز ظ 9ر #Eد@ Iا 2ت #p+
9ان ش @' را ارد FE ،ه'7 # 2ره LJ% 2ا6س أت > ; F@ 9
@ F7 ,76 2ا , 2در ا9دﮥ ارو 39 Cداد' Zد.
و@ #ا >]9 2ا@>ر #`- 2ود دارد .ا @ @ `-ا @ 2رو+ 2ح زه
_Xط ا Z7و ,:داد Z Zد 1 .ا F7 ,886زه @@ 2"'0ر 2ا>B F Fم
ً ، 26ا Z kYا .,از >_ف ،و #Lا "'0و "9ه @ ت -ا،26
9ور(م و "ت ه #Lg 2ها @ F ،در" c ،# B # 2
F7زه 6ات را F6ه@ 2ه! @ #8$9 Fد .از +ف د ،Iد #$ود دارد 9
@ور د c99 F7و ?9 26 ,S !B9دو" `% 2 2ا9دﮥ ارو@ Cا 2ا>F
Z I `% Jا( |26 ,S ,-
در ل ً L "\ :! ) I `% ٢٠٠٧
ا @"د Xاه @>$% Fm\ ،'Eد ه 2اJXس \ ( @ Fﮥ @ $را 'ش زد .اF
QE'9و ًL- ًLاJXس ' F7 , #6ﮥ ا(-ا>$% 0 Dد ه FXد .
ا 'ﮥ L ( \ ,8- f_9ن @.
زه 9 #ا دم را @ه! و M.و از ه! ا ز .اق #$%ا ,886را 9 #ان @
ا9دﮥ ارو Cو "0ر دو' (NIS) #@g M8 ,ه Zد `% ١w .ا9دﮥ ارو2 @ C
#Cهoه~ @ا% 2رو ور دم @ '7ره F7 #در +ح ارو #Cو ا9دﮥ ارو 7H9 Cاز
\" ZاB ،,م را c99و !B9د Zا ] .در @ FHاس دا ;
Cرت M@L
ا%ر و و(. Zرت M>' 2 .,-Iاز ا F7 ,-I F'0 F6دو" `% 2ارو2C
ق \'7 @ ,Lره (NIS) #@g 2در ن " ١٩٩٠ 2روا@? و(\ Zزاد دا ،و"\ #L
MLاز ,`%در ا9دﮥ اروB Cم و(ۀ ا 9داد ،روا@? 7Hر را £-د .ا ا
; J>' F$$ت را در روا@? S9ر #9و @ #-د ن ا '7ره اSد د@ ZXp@ .ر2
از '7ره F7 P6را | g M6 Zرا @
_@ .Hر yل'7 ،ر ه 2ا'ل
ا9د Fارو F@ Cا9ع او7ا و(ۀ #Sرا وع 7د ،در F>6او7ا از ا9ع \ن '7ره
Jه C ،2Iو $ا 7و( # P89 Zد 3 .ا _@X F@ fا ,ا9د Fارو Cا
ًy
@ p
'7ره Sر F7در \ Zدر @ل دادن و( F@ Zا9ع \ن '7ر ه ، P89 t-اً 6
روا@? ا '7ر ه kY9ات #از '>Jت @' 2را @ر \ورد Zو \ن ]9ه! F7 #8:ا7ن @,
\ Zا` ،,ر د .و @ #ا 2`%دورد #L ,ا9دﮥ ارو Cو '7ره 2دو ,ه2
NIS #@g M8در رد B ]6م #$:-و(LJ% Zﮥ م ود دارد.
1
- Jan Zielonka, „Introduction: Boundary Making by the European Union“, in Jan Zielonka ( ed), Europe
Unbound: Enlarging and Reshaping the Boundaries of European Union, (London and New York: Toutledge,
2002), p.11.
-2اا Muدر @ » ١٧هﮥ « '7 "9ر @ F7 ,اس اF 8-ء Iا ٩٠ #زور 9 #ا @ F7ون و('7 F@ Zر ه2
ا9د Fارو.° ] C
-3ا دل C @ ,Eو او7ا وج C , >6» .ا F8-د F7او7ا @ا 2ا9ع 2Cاز اول ٢٠٠٣ 2pدا
و( Zرا > ,]$زد ،در @ C F>6ا 2ا9ع او7ا دا و( Zرا > ,]$دا Fو@ #رت #Sا «. # _%از +ف
\2L
، Aleksander Kwasnieskiر" tuر "ر ،C ,در :9 #Cﮥ ا9دﮥ ارو Cو ه(Warsaw: Stefan Batory ،#I
]. .٢٠٠٣ ،Foundationﮥ .١٢
310
; :9دل s- @ @ #-7ا #و اLد 2ا9دﮥ ارو Cو دو" `% 2و هmن s-
@ط @"] روا@? @' @ 2اSد و ]6دد .ا دم '7ره 2د 2Iارو ( F@ Cاز f+
1
و( Zرا Zد ," 2Iار9ط @ ا9دﮥ ارو F- CاJ>' ،ت @' 2دار دد.
@ا 2ا9د Fارو #E , ; CاB F7 ,م 26اش ا ه>ر 2ه #Iرا دو@رZ
اSد !> %@ F>$@ ،ن \ Fmد F7و !> F:$L» _X #Lارو9 «Cر
'B f_9 .م و( Zو 8رات Iه p6ا9ع NISرا F7در '7ره j$E 2ا9دﮥ
ارو@ Cرت 7 #Lgر > و @S9 Fرت ' #Lgل ا F@P ،زد Zو در \( Z
@' `ر Xاه .,Xا kY9 FYات ] #اX @ 2د ها Zدارد% !S6 .رو ور
دم pزم ا F7 ,هف و 8را _@ ً8از ه! f]9د .در S9 F>6رت و#L g s
ا> Fاز % f+رو ور @ M6ا ال در @>". - 2رت #د ,6د،
و #روا@? @ دم @ رد L ,6ار د.
(%م و ارادۀ @ #ا 2$ 2از اSد ; '7 @ !89ره 2دو +ف 6ات @و#
ا9دﮥ ارو 9 > ,]7 Cدر 70ت روا@? Xب ه@ #Iا 2روا@? @ دم ز Fز2
د .و9 ,:Pا
رت و اJ.ت 26در ا اد @ 6و #ا9دﮥ ارو #$X Cاز ه!
ق دارد@ .ود> Fدر " 2ا Xاز ظ ,-'Cو FC ،"7 X 2%ه2 26 #']9و Zgه p9ت ا@ #@J8د! و 9 #هز ه! 7 #$Xر ه #ا @ F7اSم
.در 70ت #Cه #Iا9دﮥ ارو\ ،(ENP) Cن ا9د@ @ Fا F @ 2ه 2ا#9J.
@ 26دو" `% 2و هIن "\ #Lز Fز . 2ا9دﮥ ارو Cهmن @
@ا 2ا>'ف اJ.ت @ 26هIن #6ا از ظ ) (ENPاز اه ,زد2
2
@Xردار ه! #9J"9 ،,را اSد .
ا9د FاروJ9 Cش د 9 Zه>ر 26 f+ @ 28_ 2را F7دو" #L `% 2و
pه! F:9ده .ا9دﮥ ارو@ Cا 2ا ا @ " ٢٠٠١ 2ا#
را در@ Iد ]6 ،و اً 6
@ ; ٢٠٠دﮥ $ ١٩w 89ن او #را QE9داد .و@ #ا 2روا@? @ 26ا2`%
و '7ره> Fدر » #Cه #Iا9دﮥ ارو «Cد@ MXد Z F9 7 ،اM@L @ .,
اهX ,اه @د F7ا ا ه>ر 2ا(-ا Dداد Zد $ 9اSد @ M.- ?Xا9دﮥ و sاروC
و @8ﮥ ا Lر F- Zد.
8KCدر& از 1ر /ا" (PfP) \N
'رآ@ ,ا 3$. 2در Sﮥ @ 9 ,L\ `% ١ QE'9ا ا@ Z(Iا Zاا :@ F7 FXاز
~ !Xد @ Mن ,>Cوار وه 3$ 2ق FX Eو دوم ا>F
ه>ر 2و "\ @ sود ا .,وه'7 3$ 2ره 2وا sLدر ق درF Elbe 2
راه # 2و ا #>9ا 2دا و F@S9 Fو @@ 9 # sا Xد را 2%و رن
@ز و Xد را @ا 2و| jو ر ,ه \ #د Zز @ F7رت @د Fm\ @ 2در FH
% ,9ان د-ع Xد 2د-ع د #: Fد 'د- ،ق دا .,او 70ت ه>ر 2ا>?9 F
'@ !89 #@g 27 F@ 9ﮥ 9دل F 0 Bدا F7 ،,در 70ت را2
ه>ر 2ا (NACC) # ;J9اSم ،,- #ا را در ل . tY9 ١٩٩١ا را
Comment by Heather Grabbe, in European Union E nlargment and Neighbourhood Policy, Op Cit. p.59 -1
@ -2ا6 #$]9 M$9 2ات #Lا9دﮥ ارو F:_ Cد:
Bartoz Cichocki „The Eastern External Border of the Enlarged European Union“, in CES Studies, Warsw:
Center for Eastern Studies, 2004), pp. 59-73
311
در \ Xا ,>C f@ 2`%وار @ ;7 9د .و'\ #را از دو ظ @ ] gد١ :
– @Xرد ا را @ ه ; از > #L 27ن @د F@ ،ا ]"م ]9 "\ @ F7و.' ML #9
دوم ا> Fرا @' @ F Fه # 2و د
;9 $ه>ر F9 2د F F@ F ،ه،# B 2
\ "\ Fmرا در ; Y ,6س و ا L 2ار داد ،زا \" Xد را در 9ات و p9ت '7ره2
@+ﮥ ن @ز Zا6س د @ .اSد 'ر@ ,7ا F@ (PfP) 3$. 2ا F9 F$`:
.رت .,-ا "د @ Fه 2ا Fدارد @ F7اس \ن دو ,ه 2ه'; @ ه>ر2
X 9د 7 F7 I !9ام Pع را در \ا Lار ده .در اق ا "د ه>ر@ 2
اردو ه Lار دارد .ا "د @ ود> Fدر @ #`:از ,ECه 2ارو% F@ 2(7 2Cان ;>9
@ا f:9 F@ 2اا "\ ,`% 6در 9رد ا8د Lار ،,-و\ FS #ن @ f- #$XدZ
F7در 9ر . F8@@ 9 £از ا>X 9 Fدش از دا وه Z"@ #@ 3$ 2و @'
وه 3$ 2و ("S9ات \ن در ا6ر دو"L `% 2ار داردً @ ،ء روا@? دو Fاا @ ا`%
و @8ﮥ ارو CاSد د Zا .,ا روا@? @ا \ 2د #`:@ X Zاز '7ره " ,`% ,و
@ ;7ا 2رن Xوه@ # B 2ر'7 2ره 2د ،Iو # #8$9 !" F$د.
HIJCار' 2ر@ ,7ا 3$. 2و Cوﮥ gر و @ر (PARP) #ا M.ا@(ار@ PfP 2دF@ 9 Z
,$@Lه>ر 2ر داد Zد .ا ا M.هmن @ا7 ,7 2ن ا? ,$@Lه>ر 2و
9ا 2را +ح ر( 2د@ 9 Zا DS 2دن C ; F@ ,-'Cوﮥ @ر #هM FS
\' .ر@ ,7ا PfP 3$. 2در #> ,886از "! ه@ 9 !" ," 2ا 2ا @ ,ا#$$
ا 9از 8$6ﮥ ا\ 2`%ن @6 Fب ود #: .از ا f+ز @ Fا 2وه'7 3$ 2ره2' FX % j$Eد 9در$%ت در _@ #" 3رت !" . M% klوه2
'7 3$ره M 2در 'ر@ ,7ا 3$. 2در $%ت @ ا #$$در Y 2$"Cر ,ا #$.ن
ز Fرا # %ز 9 9در ا 28_ ,و L Dرت " !" ; #ۀ
% klض اام .
در @ D0 F>6و :@ ً.E #از زده! 9 ٢٠٠١را @ا' 2ر ,7در .ﮥ
'@ #9$%ه Fل و @ز د F@ ،ا ( PfP c99از ظ . #g '@ #9$%ا ًL
Sﮥ ا #886ا9 F7 ,ور(م ; "9ا @ ,ا" P@ .E #$$ن gب
_ح .ا 9 c ( FYدر _ @ 3ا #7 #$$را اغ د .از ا>M>' F
ا "9 s 9 ,را از ظ ,:Lا :9 #-دً @ ،ء @" اX 9 ,ر ا #هF
ل را ا>'ف داد .از ا' F7 ,Sر@ ,7ا 3$. 2در 6ﮥ ارو–CاLس ز ﮥ #
@ا 2ا . 8
> #از F8ه g 2ا>ر PfP HCا ا '@ F7 ,روا@? را @ ا 9 2`%و '7ر ه2
Mدر 'ر ، FX !L ,7در F>6در ,Lروا@? '7 @ #-ره 2دا' MXر7 ,7
. F9رت F-ا .,ا \ F@ h FYن 2(7 ?8 9 F7 Zا روا@? @،@ #L
\@ Fmون ; ،9 s-دو" `% 2و '7ره 2ه]> \ا @\ورد # Zزد .اBر @
X ; 0 \ F7 '7ر s-ه '7ر 2را @ F7ا @ Fه>ر 2دارد ( @\ورد Zزد
X؟
312
J%,B
روا@? هX #Iب و ه>ر 28_ 2از Cن ~ د @ Fا_ف دو@رX #:+ M> Zد را
F-اS .,ورت ا 2@ !89 F7 # (\ F@ , #-ق و gب @ روا@? @ ا#$$
در ارو@ !76 Cد @' اهC ,ا 7د Zا .,ها @ #ا #$$دو@ر Zروا@? _ 28را @ه!
!B9د Zا ،,و@ 2 #اS F7 Z #L@ ; 2ورت و روا@? #در دراز ت kY9
دراز ت Xد را دارد ,:L .ا #-و F@ , ;Cه kY9 #:َ_8 s-ات Cار
Xد را @ 2pروا@? @ ا #$$دارد@ ،ون درBداC #II0 ,ار\ 2ن.
ه>ر 2در _C #$>9% ; F8_ C 3ار 2روا@? @ ا #$$در ارو Z F6 Cا.,
#$>9 ,.Xا @@ %ا ,886ا F7 ,هدو +ف '- ,9ر Lار دار :از
ه>ر F 0 2در 70ت E F7 #9Y9اه Fه j$E 2ه>ر 2را @ا 2هﮥ
ارو ،9 ،Cا9دﮥ ارو Cو را 2ارو M> ،Cده F@ 9 F- ،ه>ر @ 2اول دوﮥ
.#ا Fا @' @ط دو >-ر F0 9 F7 2ااز@ #X 2`- Zا 2روا@? در _3
@S9 . #L@ F8_ 9 Cﮥ (Cد Zل ا' Xن داد Zا F7 ,در ; F6ا F7 2روا@? @
اL (7 kY9 ,9 #$$رت L #@gار دارد@ ،ا 0 2روا@? . #L@ 27 2`-
@@ L !89رت] ،ذ و @ sاLد 2روا@? @ FاJ_.ح ? ـ @ @ 2(7ر'7 2ره>F
ها 28_ #ا از ; Cن رو @ Fذوال " 2@ #Lن gب ل ق ه،
%ض اام د Zا .,ا @ان #:ا @ F7 ,ود> Fروا@? دو ﮥ %د 2از +ف "ن
gب ' f'9د و 0 ،s@ QE9روا@? را در @ j$Eرت و# ,6 F
.در !>9 FSروا@? ه #Iدر L #9p6ت Cا د Zا0 i' 2LJ% F7 ,
70 Fت 7ر\ F@ 2ن در L , Xار F-ا .,هmن روا@? ه #Iدر #9p6ه!
kت ا ]6د Zا F7در \ Sروا@? @ - 2ه~ ' F- !>9 iا; ) ,
>و F> (#دو" 9 #9ر #Eرا در ; 70ت -را #ا9د @ 2ه! 2دZ
ا ) دو ,ه j$X 2ا9د رو$>0 f@ 2ا0 .(7ن $:م 'د 6 F7ﮥ رو2
@70 2@ fت ه>ر 2رو \ورد Zا "\ F7دو" و رژ! ه #را @ه! ز F7از
ازر"X@ #"@' 2ردار ا )و @' 7ارز" 2د 2Iرا رد .( #
@ :از Cن ~ د در ا'7 y7ره Lت #-7ود ا 9 ,ه>ر 28_ 2را دو@ر Zا%دZ
7روا@? ه #Iا دو@ر M> Zده\ .ن F7 #"970از @ون رد L ,6ار
F7 ً8 ،-ر و د و @ ًء @ #`:@ Fاز @زIان , 2(7ارو #Cار9ط دادZ
0 .روا@? !B9و c99دو@رۀ Lرت را t>:داد Zو از Cن ~ د @ در اروC
]ذ دارد.
313
314
0Hدوازده!
KJKاV>,رات و ^Bرت
Col. Fred Schreier
اV>,رات )%C؟
اEرات ]:9ت 1j$Eدارد ،و #ا ]:9ت @' از \> Fرو و ،2@ Z7 39
@' "!9 ،ر; و 'ش Z7ا .درا:ل %م اEرات (0 Cرا ' # QEزد:
) ; (١دا #و E ,Xص؛ ) (٢ع ز \ F7 #ن دا ,X #را @M9 F
ه؛ ) ?9 F7 #:- (٣ا ز ن @ا Zاا' FXد3؛ )[( Cو Fا> Fا ":-را
راه # #؛ و ) FS (wا> Fاز ا ":-و Cو Fه @.\ # ,
@"] Fم د ،9 fLاEرات %رت از %Sﮥ I7ر 2و) F7 #9 $: sدر$$ﮥ اc9
9ر ,S 2دا Dرن را @ # Fزد( #+ا F@ j$E M6اSد ارزش ،اJ+ع ده،#
$:ت و @ً:ا @ Fدا #و @ !"- F@ ZXJو هر' h 2د .از ا> Fاه ,دا #در
ا]دۀ \ن "] Fا F ,در \ sور $: 2تً @ ،ء "9ان ا F7در اSد داD8 #
2(7دا+ F@ F7 #9 $: .@ Fر ر در دس و ه! @،@ ,@ ," F
>- "9ر '@ 9ر ود و ز #ارزش Cا F7 7 #رد ا]دL Zار د 4 .ا د ن
@' 2رو $: % 2ت و ا%J+ت 7ر ،7از ظ دا #از \ن ارزش @' در ,-دZ
9 #ا .در $: F>6ت 2(0ا F7 ,ا FXد@ ،ون در Bدا ,ا>FI0 F
،Z j'7اEرات @ Fدا #.E@ ,X #ار F7 Zزه% 2ان Z"- Z
ۀ !9ن #Cزان Lان و HIJCاران را @\ورد # Zزد- .ا 9از ا،
داE #ص % ًgرت از دا #]E #و دا Fm\ #$L #ا. #'C M@L F7 ,
اEرات @ Fز #ار9ط #د F7ا داE #ص را .7 # 9ا" Xت
اEرا@ #9وX #ر #ا F7اEرات @ط @ Fا @ ,و #را # 9؛ و
اEرات دا X #$Xت ا #اEرات @ط @ Fا ,دا ,>$ ; #$Xرا . # 9
اEرات هmن @I f$:9 #":- Fد Y9 ?9 F7ت اEراI c8:9 #9د .ا
":در "0ر I7ر 2و| X jت اEرا #9در\ s :' 2@ Fور 2اEرا#9؛ M$9اEرا#9؛ PاEرات @ا F: ,|]6 2و 9ا 2اEراX #9د @ 2":- P
@ -1ا]:9 2ت @' _]ً FB6Jدhttp://intellit.muskingum.edu/whatis_folder/whatisintelinto.html :
@ -2ا @ ; 2ه FSرا F@ sاpت و %Pت ا FB6J ً]_ j:9د:
Codevilla, Angelo, 1992. Informing statecraft: Intelligence für A New Century; New York: The Free Press; pp.
3-47.
Kent, Sherman. 1965. Strategic Intelligence for US World Policy. Hamden: Archon Books, p.xxiii. -3
-4ز 7 ،ر و >- F7 Fره 9 # 2ا "\ F>$@ ،' C ،در دا #در_ 3دو L #ار دار #
7 .ه>M> F@ F
هS 2ز 2در ; F].ا „etoys“ ،' 9 #و “@ 0 „amazon.comر ارزش ,'Xو 3ا+اف M@8ا
در ,-دا Fا@ ،ود HIار 2ود در >-ره.9 # 2
315
اEرا #9د P@ ،ا]gل و @ Pوا>ر2؛ و >$%د ه #]E 2ا>2":- M F
@ 9 #]Eان p6ت و ا? @و #را @Bر ] ,9 #$ s- Y9ذ Lار داد.
اEرات هmن @C Fو Fا 2ار9ط #د 2":- F7اEراY9 #9ت را راه# #
– F7در \ن ا%J+ت و $:ت \ ,@ ،Z QE'9ورد Z Zو L M$9 ,9ار 9 F-
ز ه , >6 2ره # B 2اب داد Zد@ .رت C ; :M7و ،FاEرات
%رت ازو F$ا L , >6 F7 2ان # BدرXا\ ,ا د Zو ز "2
اEرا\ #9ا \ sور 2و M$9د Zو @ #`:از ااع $:ت Xا Z Fرا ا'ر #
ده .در ; دوران اEرا7 0 #9ر در L hCم .رت IدHIJC :ار 2و ؛ s
\ور2؛ ]9ﮥ $:ت؛ M$9و 9؛ و ا'ر اEرات.
درﮥ ]9ﮥ $:ت ا Fاز ه! ]وت ،Z Z 2" C .اد 29و ,@ #]E
] ً pف @د !"\ @ ،@ Z
\ ZاSب ح و ]9د fLرا :@ . #د Iاً 6
اSب F9را ً @ .ء @ر 2از Fه 2اEرا #9دارا>$% !" % ; 2د ،
و د F7 ٌ8Lا -ق و » @ # B QE'9ا%J+ت Z F]9 gه ح« @ F7م $:ت
' j:9د و » F7 9در Sﮥ F@ F]9ود @ «oم اEرات د 'د@ 1 .ءٌ 9م
2
اEرات در $: ,886ت و ا%J+ت و #ه $:ت اEرات .
@8 Fﮥ \ sور $: 2ت از @ sد
;9 $و د s@ IاEرات @' از M%» f+
'ر @ «$ FاSم X 2@ M%» F@ , @ #د '7ن« و \ F$%ن @ Fاه \ sورZ 2ارزش ا # #-Pده FS ; .ا ا F7 ,اEرات در Sع @ اpت '> #$و7ر دارد
#]E .% pو ا]gل .@ F]" Z7
F7در \ن اً 6
اSم ،اEرات @ 9 Fار9ط #د F7در Sﮥ Y9 2":-ت اEرا #9و ]9ﮥ \"
@ .\ # ,ا 9ات از هار ه و (ارت اوPع( ،اره ،#ارز@E9 ،#ت 9 F-
@\ y #$X M> F@ M$9 Fن را در@ #د 3. @ 9 .و @ Fو.@ ,L
از ا> FاEرات ; 9در L F@ f@_ Z Z@ ,و اام @ F7اP 2ورت Xص
ا]د7 Zۀ \ن اب #دهً @ ،ء اEرات @ 'ن اش را از L f+ت #$$9اه،
FPه و sL hزد- .ا 9از ا] ,.- M$9 ،رش 'دt0 ،".- QE'9 @ :ه 2HC F . ,$@Lه ان #Cرا +ح ر( 2د ،اLا ت را HIJCار7 2د و
@اس \ن د>$% ; F@ ,د # Bزد@ .ءً ا در !89 ،M$9 @ 7Y9 ,886و وادار X
ا F7 ,اEرات را از $:ت $: ، # ;>]9ت @' > X Mو (ارش را دارد.
J%و@ Zا از ا>(@ Fر ارزش اEرات راه@ #ا$% @ 7Y9 ، Z\ 2ﮥ F]9
3
Zو @ !" D8ا@ #@ DC 2ن Zا.,
@ ًء اEرات @' F7 #%P : #اه و #-را @ ]9د 4.هر2
@"] Fم و sاش اEرات را از $:ت ر # Fع @–7 # f]9ود>"@ #6 F
اEرات ه! هر 2را 7 ,Pد Zا !"\ @ .اEرات ; `Lوت و #'C
1
-British Joint Operational Inteligence. 2000. Joint Warfare Publcation 2-00; Annex 1A, p.1
-Lowenthal, Mark. 2003. Intelligence: From Secrets to Policy. 2nd ed. Washington D.C.: CQ Press, p.2
3
-Herman, Michael, 2001. Intelligence Service in the Information Age. London: Frank Casss Publishers. pp.7-9.
4
-Ibid.p.10.
2
316
@_ S9 f F-و 8م ارز "9 F ،در ; +ح !Bد7ا#6 F>$@ ،;9
@' در 6ﮥ ه>ر @ F 0 2ا.( #$$
ه8ف از اV>,رات 8LV% C؟
هف از اEرات اJ+ع دادن @ , >6 Fا6. F@ ,886 ] :,ن Lرت8 .رات @ا2
در X ,-ت اEرا #9ا ا #9 $: 9 ,را @\ ,ورد #]E F7و "I 2ا Z Fو
\> Fاز f+ا >ت د_@ Iر ن @ \ ,@ #\ Fد Zا .اEرات در !9 , X
ن #C ،زان و ره # B 2و \ ,9وا \" Lار دارد .اEرات @ا 2ا
ا (١) : F7 ,هار MLاز MLرا Y9؛ ) QE9 (٢دراز ت را " زد؛ 1؛ ) (٣از
Cوﮥ 2 !9و #Cز ,6 2و در ن در 2و $%ت ;7 # B؛
و )[( اار را ]ظ "Iارد – ا" در ,886ن Xن اEرات @'ر و.
ه8Lار &VX
Xت اEرا @ #9در ه Fو ,$ ،, >6 ,Lو وه 3$ 2اش را #@L $ 9 ;7
ن ; $6ﮥ @"Iم ا F- ;9دً @ .ء Xت اEراL @ #9در @ @ ; 9ان
2"9هار ده و J6ت @"Iم_X ،ات "9 ،ه دJ6 Iت را MLاز .7 j'7 ML
@ \(@ 2HC cرگ Y9ت !" #$و دا و 2د #%-و ا ;07 #و|] Fهار ه2
'@ #$Lاز ه FاهC ,ا .7 #در .ر99 F>9ت Sد ا p M 7 #زم @ F@ ،و #-7 ,Lز
ا@ 9 ,ا 2د-ع \ د ,- #و Lا 3$ 2را .,X !B
mH>+ , %5ه" دراز 8ت
اEرات ًLاز $ﮥ , >6 QE9در @رۀ @ :د ه\ s 2ور 2اEرا #9و ا]دZ
از ا%J+ت و $:ت و #در %ز ن 7 ًLر #رو #`:@ 2از @ ، #9%P
@ M>' F@ F7 "\ D8ا دو 9ازن را @Lار #زد .از ظ رت6 ،ﮥ در@2
اEرات ود ،زا %Pت ا #7ود دار F7اEرات @ \ن و7ر اF
@ 9 .هز ود ,ه 2وا #Pدر @رۀ #9%Pود دار F7ا Xت در را@_\ F@ Fن
از X@ ,6J.ردار ا .ا" F6ه #ا @ "\ F7د s@ Iدا #ه @_ر 28
@ 29دار و ا" >] 26 9ر Zه :9 M@L 2و s- ,X M@L #ا . #در ا
F6ه @(ر %Pت اEرا% #9رت ا از L :ه #8 2ا ]E #6و
_Xات @ا "9 ،( \ ,'X 9 2ه از ا F6و @ ،#9k #هmن F7 #9p6در \ن ا
Muها9 @ Zم ا >ت و د ه 2در ،2ا]د Zاز \" !9ا]د9 ،Zا 2ا>F
\" " #ز6 ،ود \" @ا 2ا>'ف و "9ه>X @ "\ Fد دار.
دا #ه 2م از و sPا ،;9ا>'-ت > Fو ا ،#6ر; و _Xات"9 ،ه
@ "9 F ،".ا Y9 2هار هP #$L 2ور@ F>$@ ، 2ا 2اهاف ذ Mط #$Lا:)#$ s- j:9 (١؛ ) (٢ا>'ف ; ا 29ا 8: #$ #ل #C ; ،ه FSو
ا 29هp 2زم # B؛ ) QE' (٣دن Yر ,ه 2و ه> Fاز Y9ت ا#$ #
7 # ,|]6و از و ه 2ا #و وه 3$ 2؛ و )[( +ح د 7و \ f_9ن در .M%
- Ibid. Pp.2-5
317
1
"9ا C $@ !9ﮥ اا Fuو #Cزان ،ره 2وه 3$ 2و HIJCارن و 'ور \"
را F@ sو" ,:Pنp9 ،ت ا "9 ،#6ه Z8@ 2و د_X ،ات ،ر>" ".- ،و
t0ه @L Fر $: #-7ت دا ،@ Fان از \" اBر دا 9 ,در F6ه 2ا ,دا#$X
و Xر ،#د-ع #$و روا@? Xر`L #وت 8:ل دا @ Fو 8: #Cل را +ح ر(2
J% .و\ @ Zن ،ا داHIJC ،#ار F> 2و هار @@ sL Fا@ ,S 2ان kl #$
و 7ر\ ط X . #$Lت اEرا #9اس و @د ا دا #ه را #ز.
از 3وﮥ "% !%H+و &)%3ز"
از Cن ~ د @ Fا_ف ? s M N9ا # ،#>9و اLد" >6 2P89 2
را @ا $: 2ت Cا ن %Pت ا @ .,X '@ #ر; ه و _Xه- 2ا ز 2ا>F
@ ا H kY9 #$ ,ار ا @' @k Fت _ 28و " #و ه'7 #Iره 2ه]> و هB
وا@ Z Fا .از ا>$.- Fﮥ ا #-د Iا ا p ,زم را ،7 Y9دو" Sر ا 9
@ @ا" و در" C ?$9ا و #Cا #و Xر #را @' از C DCا ن 2$
@ ,S ،h'9ان t>% ،ا@ M:ان و ا$Xﮥ '9 @ iم Lت و 9ان (7ز .ا
7ر @ Fا +Xه! @ .رت @Iد 9 F7ات ،#اLد ،2ا #%و # Bدر _3
"ن F8_ ،و M #6از ه! ]وت و ]ق و ( ود ,ه 2رو@ Fا(-ا@ Dد2
اSب F7 7 #دو" از » 2$ر;« @+ Fف » ,Sر;« رو \ور.
,6اEرا"@ #9د @ F-ا 2I9 2و #CزP ; 2ورت _ح ا،,
زا "ن Lن @ ,و >! @ _Xات و "9ه@ @ ، 2ور 2و #@ DC M@L gه'@ 2
F@ ,ه و ,Lد Iدر 9ر £رو@و F .ا Dا ا>'ف #@ DC M@Lرا D0 F7
ه 2ا #را ع ،ارز@ #را 9 f$از p9 ،DCت را M@L 7د و @ان و در 2را
F M@L 7زد: # QE' ،
9ع @زIان@ s@ ،ا" و و F7 #$از \ن ه @ا7 ,'X 2ر ' F-د و
در@ 2ا Zاا' FXد – ا" @ 2"$%ا" ،در" و "9ه 2:ُ@ 0 2را
'ن #ده.
ا(-ا> 9 Dن F6 F@ "'Xه 2" 2و در 6ود ا ,دا , #$Xدا#$X
#'7 @ F7ه 2ا # #%از ا Z(Iه 2اLد ،2ادH ،2ه #و اژ> #در
; ? : g | gرف در 2ها f6 Fm\ ، Zد-ع از Xد را !7
ارزش Z$ه.
,%ا@>رات #>E9و ا>'-ت از >_ف و د #و $: F@ M@8 sت،
وا@ #IاLد 2و I> @ #و @? > Fه 2روا@? @ ا #$$از +ف د!"\ ،I
در ; "@ F7 #ا 2ا F$Xو اSد (ا ,6و Mو ا >ت -وا #در دس ،
ا" ه @ Fه! وا@ #Iه 28_ 2و " #و هmن 2HC F .دو ,ه 2ا>'ف
F-را @' از DCا(-ا # Dده.
از \79 F>Sت و 2HC F .ه 2در ن ا ،ره 2ه! @' Z f$ا.,
@ " >6ا را @ا "\ F@ 9اب @ه ًg .ا >ت در دس Lار داد@ Z Zط ا
ا FI0 F7 ,ا '>Jت را QE'9د .اEب 0رۀ cدر @ا@ \ن @ F@ #Iا دارد
@ F7دا$_ Z \ ,@ h \ ,ب ا و .Xو #LاLا #9رو' F- ,د@ ،
318
F ا.ت زد6J. اF@ ,رت (وم د. در9 ،اه @دX F0 Z ذE9! ا9 اتkY9 F7 ,دا
#C ! و9 @ ًء. #9راE ت ا$: ,]7 F@ ل @ط8: 2 !9 F$6 دره
بX راتE ا. #$L 2 ه و هار ه#@ ارز،بX راتEاهن اX F \ه2ز
c99 اF@ . 'دj:P #C F@ h j:P راتE ا#ب وX #C P Fا
Z% ﮥ "! و$ات ول ; و7 رهان د,رات در دE اF7 'دF- FS
Z(م و اراد% \" ازF@ ، اداء,ل و در8: را در @ا@ دم @رت, دو,]$> 9 Z@د
2 و @اZ j'7 D و ز,L در و#$ , اF@ " ه9 F7 \" 'ن دادF@ ،ن داد+ ا,دو
1
. د# رت. M% ,L در @ا@ \ن در اع و# و# 2 هF . از2$
اارO6 ار" و857B
@ در2، ]6 دهن راF دهن و2 رأ،F % ,6 و,L اهX # , >6 ا
2 @ا# و. #ا7ت "! دE' از#> و ا7 ]6 را,-] دX هﮥ ادارات
2 @ رو, >6 ،"ارI #]E دX 2ان از \ن ا>ر ورز و @اI دF7 #9 $: ,-در
اداراتI دFm\ ، را,6J. و,]7 ،2ا9 بS اF7 7 F>9 #9راE ت اX
2 @اF>$@ ،7 Z @ ا]د#]E 2">E9 " از9 F #9راE ت اX . در دس ار# >6
ه2 \ورs از2را @رS "\ ، @ \نZوJ% 3.@ F ( دا#L ,6J. "\ ازZا]د
ب6 F@ ارز \نs@ از#> ( و ر, @ ًء.م دهS]ء اX ا در2 هM$9 و
ن0 ا#9راE ت اX " واا\ت:- F7 , ا ]"م اF@ , 2 ز @ا4 .ود
,9I ادارات دF@' دار و ( \" @ﮥI د# >6 2" ارF7 @ F دا#-]
2 ه,8- وs@ QE9 F@ s ت را$: ا'ر. اF- ارL F % @ و,Lا
"\ ,kl ر7 رت ا. و درZ "\ و اهاف2ا9 2'- اc p6 ا#9راE ت اX
ا @رتj| و#9راE ت اX F> ا2 @ ًء @ا.,X اهX دارFX 2 را @_ر
#L@ 2 @ "\ 2 ه,:- در \نF7 ود دار#6 2 هF6 از#`:@ ،م دهS اkl
: 'دFX س6 راتE اf-ا9 ردM. اF ML ا6 م% ا" @رت7 در د5.
2 \ورs M و وM:زا+ ، د،ت$% ،s@ ،#9راE اهاف اF@ F7 #9 $: م9
. # f$:9
."\ 2" دا,|]6 و#9$% ر ان7 ,"ا هI "لS
Zد داد% @@ ا#رX # و ا#9راE? ادارات ا9 F7 #9راEت اu( وs
.'د
1
ـ١
ـ٢
-٣
-Lustgarten, Laurence & Leigh, Ian. 1994. In from the Cold: national Security and Parliamentary Democracy,
Oxford: Clarendon Press.
2
- Hiulnick, Arthur. Winter 1999. Openness: Being Publik About Secret Intelligence. International Journal of
Intelligence and Counterintelligence. Vol. 12.no.2: pp.463-483. Robertson, K.G. 1999. Secrecy and Open
Government. New York: Macmillan. And: Turner, Stansfield. 1985. Secrecy and Democracy. Boston: Houghton
Mifflin:
رت وB >(م،,]7 ود6 ، تX ,ء وF6 @ F7 #L ت70 ; >د در$% (م$ #9راE ت اX -3
#Iهo ه،رات8 #L ! ; . دj:9 ، از \ن#_E9 رت. @ >ت درF$ : 2 @ا#L 2ن ا@(ار هm و ه#@ه6
رات8 و#9 ها،# اوا اا،اL ا از9 # ! ; 0 . #رات را راهEر ا7 9 وراP ول7 و
.@ رت% # Z ادار#9وزار
4
- Herman, Michael. 2001. Intelligence Services in the Information Age. London & Portland, OR: Frank Cass,
pp. 4-6.
ولZ تp ا#9راE و ده اs@ ,|]6 2 @اE DCI ،#$ , ا2L ء ا > @ اسZ تJ در ا-5
.
319
درL @ "\ . اهنX را, ]6 7Hق ا- ت%P در#9راE ت اX هﮥ
"9 F M. ا ا.7 ,P راZ ,- در2 ت$: ]6 نm و هs@ ,] ه6 9 @
2 @ \" ه>رF> ا# @و2 د ن د,L درF>$@ ،"\ ر ان7 د ادارات وX ,L @ در
و#886 s@ o9 2 @ا, راهFI زا ا،,ورت اP ; , .7 ق. ،دار
F7 7 ر7 2 ا#9راE ; ادارۀ ا2 @اF7 P6 #7 ه."\ دX , ۀ8@
. اF- F % اش را درs@ 2'- ا$ ا
# 2وC 7H اf-- اولM. از ا#9راE ت اX #9$% ر ان7 "اI "لS 2ز @ا
،,"اI #]E ت را ان$: 2 \ورs M" و و$:زا+ ، د ه،ت$% ، اهاف:7
"\ #9راE ا2`% ا, ه2'- ا. 'ء- اF % دمF@ ت "! دار$% درF7 #$C ا
#9راE ادارات ا2":- دا" و. ده# ارL راتE اP تJ6 _ وX ض: را در
s 2ش هJ9 صE اهاف، هL (م و% \" ا2'- زا ا، 2"ارI @ ]ظ
ازDC ط6 اF@ Fm\ ، را ه زد2 \ورs ! 2ا9 نm ت و ه$: 2\ور
. دh Z\ در2 \ورs و# دs_L نmت و ه$% نh' ،jE ا تL و اDC
( \ ,8- ت @رت$: 2 \ورs دوام9 ، #L@ #]E @ #9راE ا2 ه,8- م9
. @اZ Y9
ت$: دﮥ9 #رX # و ا#9راE @ ادارات ا9 @ د. و درLJ% , >6 ا
هﮥ1 ."اردI #]E راZ Z داد#@ و ا و ارز# ا@اs @دن2 @ ،7 #9راEا
ل8 ان \ا اZ و @ون از، #L@ \نZ7 F"9 'ر7 ,>$ #9راE ت ا$: اد و
از، 'دFPو: #9راEدﮥ ا9 ت8-ا9 @ اس#9راE ت ا$: F> از ا.و ا'ر داد
زمp @ ًء.ول داردH #: \ن, درF7 'دZر @دB ( ا#رX #9راE ت اX
,داB \ن @ درj و \رsز9 ،راتE اX 2 2 @ا،راتE اF@ # د2 @ا,ا
و3Pرات وا8 و9 د#رX , >6 ر و اداراتY نmد و هX F % ر و دمY
.7 دS را ا#رو
ه وZرات از8 F7 26 9 "9 . دF"اI #]E ( ]ظ و0 ه, #6 #و
,> F@ h راتE ا2'- ا,886 در.> #8$9 2 زد#9راE اs@ س @دن6
ا'رF در ه،#$: F0 و#886 F0 ،راتE اF@ s ا"رات راF>6 در. 'د2دX
2 هز ه! @ر9 ه, >6 F7 > >- F % ; دم9ا7 ال د2" در دو،, اF-
#p+ ت2 دم را ان @ا,اX ﮥ @ز: ; در. اF"اI #]E و2 اد را
, دم ا اX Z\ ز ن% و در,-] Y9 2 @اkl 2 از روش ه#> .,- Zد
.7 Z \ن ا]د#@ و ارز# از دا،#9راE ا9 ً از8 دX 9 دZ دادZ دم ازF@ F7
#$X ً:L از \" وا#`:@ F7 #9راE ا# 'ات رZ تp ا وز در اF7 , از ه
از2 @ر.' Zوش ر- F@ وZ Zار دادL F % رX \>را در ا، ارز
Z دادD(ا- \ن روز@وز ا2 F@ F>ر+ ،د را دارX ]ت. , در ا#9راE ت اX
Z !89 #]ت ا. 2 ( در رو#9راE ت اX 2 @ا#7$ 2 ر ( ه#6 2 .'د
(World Fact « "نf86 ب7» ا#9راE ت اX هﮥF7 , ا3P واF ا.,ا
1
- Richelson, Jeffrey T. @ Ball, Desmond. 1985. The Ties That Bind: Intelligence Cooperation among the
UKUSA Countries. Boston: Allen & Unwin. And: Wylie, Nville, July 1996. Keeping the Swiss Sweet:
Intelligence as factor in British Policy Towards Switzerland During the Scond World War. Intelligence and
National Security. Vol. 11, no. 3; pp.442-467.
2
- For exemple: The US Central Intelligence Ageny (http://www.cia.gov/). The British Security Serivce (MI5)
(http//:www.mi5.gov.uk). The German Bundesnachridhtendienst (http://www.
Bundesnachrichtendienst.de/start.htm). The Canadien Security and Intelligence Serivice ( http://www.csisscrs.gc.ca) and the Russian Intelligence Service (http://www.fsb.ru/)
320
)@ Bookط @ CIA Fدر ].ت ا #ر #ن ا%J+ت %م را !"\ @ 1 ،7 !89از ا
].ت در "ن ا7د ; ا]د' Zد و رد ا8ل Lار F-ا X "9 :,ت اEرا#9
@(رگ ا ا >ت را دار 0 9ا #9%J+را ه' . S9 Fو X #6 #ت اEرا#9
'7ره ( ;07 2ا @ #`:از 9ات و ارز@" 2ردLJ%ﮥ ا F]9د Zودر
دس L F %ار ده ً.X ،و' 0 #Lات @ا @ا 2رو %P Xت زع
،Fا>'-ت ،و sLو ا. ;7 , >6 jLJ%و @ Zا jLدارا F % #'C 2در @ا@ Xت اEرا F7 #9در د7ا" ه! pز #و ه!
@ا Dز ا ،,ه>ر X " @ . !" ( F % 2ر Zه]$9 2ن t>- ،و \در"2
ا X Mت اEرا9 # #9ا B6J M@L ,6ﮥ F %را . f'9
7,/ر "5اV>,را8/ &+ام ه ا8B؟
اEرات را ان از را Zه j$E 2وپ @ 2د@ .رت %م ،دو I7ر 2اEرا#9
: f]9 M@L
اV>,رات ا &,%KاEرات @ط @ Fا ,دا #$Xرا @ : # 9ا ,|]6 2دو،,
\ #L !Bن F: ،و , 9ار$L ،#Pو ها #و ز #و @ 2در @ا@ ]ذ
@ 2":و7 ،#رهX 2ا@>را ،# ،Fوا 2Iو ً.Xدارا 2اZ(Iه $: .,'X 2ت اEرات ا ?9 #اEرات دا X #$Xت ا s #
2
\ور 9 Z 2ا ,دا #$Xرا 7 Y9و @ا. ;7 F % , ,|]6 2
اV>,رات %و &BاEرات @ط @ Fا X ,ر #و @ط هار را . # 9
]6و ا ,Lا ($ #X #م دا #ه 2ر;_X ،ات "9 ،ه و ".-و
وً @ . #"@' sLء را L F@ sواهاف9 ،ا 2و L 2":-رت ه@ 2و،#
ز ن ه ،و Zه g 2دو E ،#و 6ن \" "9 F7ه 2وا #:Lا #6را @F
دو ,و s-اش در Xرج اSد \ s ،7 #ور 2اEرات pز . #اEرات
Xر X ?9 #ت اEرا@ #9وX #ر\ s #ور 9 Z 2در F@ #$ s- Y9
ل ،# s-اLد ،#$% ،# B ،2ا #%و s-د. ;7 I
اهاف و .8اEرات Xر #و \ sور 2اEرات ا #از ه! ]وت .ا ه @F
,:+و 6ود ر; X @ "\ F7د ها Zدار ،وا@ !" . Fا ا7 ،,S F7 ,ول
و @6ه99 #ت د Zا ]9و "9را t>:زد ,:+ @@ .ا ,6J. ( \ F$Xه2
Xت اEرا #9دا #$Xو ا \ s F7 ,886ور $: 2ت در دا P @ Z8@ MXا9ع Xد
'7ر ه .رت #د ،اEرات ا ($ #م 7ول و اF7 _ 9 ,L
ا ,و ,دا #$Xدر @ا@ 86ق -د 2ا9ع و @ن @رت cدر :9دل Lار دار.
3
See: http://www.cia.gov./cia/publications/factbook/goes/af.html
X -2ت ا % F7 (MI5) @ #رت از ادار ZاEرات ا @ #و @_ر yل ،هmن Yر ,دارد 9ر Z-اLد @ 2را
در @ا@ "9ه@ 2و FB6J .7 ,|]6 #دhttp://www.mi5.gov.uk/function.htm:
1
3
- Johnson, Loch. 2002.Bombs, Bugs, Drugs and Thugs: Intelligence and America’s quest for security. Chapter
9, Balancing Liberity and Security. New York: New York University Press. Pp. 199-222.
321
)؟%C راتV>, اQOو
ً در9رات ذاE اP وM$9 ،2 \ورs : داردZ% F]| وF #9راE ت اX ،م% @رت
# @و8 #9راE ت اX F$ از#> ! ه# هF7 #]E ت$% .#9راE اFوC م9
F'L '@ ; رن9ا7 د, در ; دو#9راE اc ; و|]ﮥ،@ب ود
1
. ( \
" =ورf ، هM ،صE ت در @رۀ ا$: ت و%J+ ال ا: رتE"اب ا9 ~ 2 \ورs
،F در دس داs@ f+ ا \>را از# و، \ن ز داردF@ , >6 F7 #":- وsLو
2I( د0 س6 ( راتE ا، ت$: 2 \ورs @ون. \ورد,@ "9 I; و د9 $
د
2
. اZ@د
# ارL Z رد ا]د2 \ورs # ا$
دF ه ; از2 @ا2 \ورs ,S 2! ه
2 \ورs "? ا9 F7 #9 $: رت از% F7 (HUMINT) #رات اE ا:د
،ع دهنJ+ ا،ارن- f+ ازF>9 $: #$X دا#+9اد ار- و اE ،t'د – ا
"Iرات زE \؛ ا# ,@ Zg و# وه2 هF و ر- ،ان9 ،ن9 $
د
M ,y9 و#]$9 @اتE رتB ،? اع9 F7 #9 $: رت از% :(SIGINT)
#> ا>و2; ه% ر و، (رF: @'ل ا#>ازات ا>و- اI د،# ا اج راد،رادار
ازF7 #9%J+ ت و ا$: رت از% (IMINT) 2ر9 راتE و ا3 \؛# ,@
(hyper- #@ ق- ،D]@ 2 وراF: ا،( L ﮥ دون: ا،#> ا>و،#>% f+
@ ،F>'X در8 ﮥ-'C # Z هار2">9 f+ ازF>و9 I دspectral)4
5
.\ # ,@ ها
s ;E9 "رت و. د2@ !89 #]E و#$% 2 \ورs @ را ان#رات اEا
@ ًء6 .]وت دارد9 #$X ,زم اp #$% راتE ا2 @اFm اF@ , #]E راتE ا2\ور
ه# و (ارش ده2 \ورs 2رت @ا. "@ .ق دارد- ! \" ه! از ه2 ه,ز " و و
1
-Caparini, Marina. 2002. Challenges of control and oversight of intelligence services in a liberal democracy.
;9ا7ول د7 2( ا @ا7 ف+ ازF7 #9راE @ ادارات ا#رC ; و9ا7رت دB ا نC 'پ7ا ر در ور
3rd- 5th October 2002, p.2 ، ا، !89 ، @دZ دا3$ 2وه
2
- Lowenthal, Mark. Op.cit. pp. 54-86
: اZ دF:_ M ذs@ را در$] ت$: F_@ در ا را-3
Bamford, James. 2001. Body of Secrets: Anatomy of the Ultra Secret National Security Agency- From the Cold
War Through the Dawn of a New Century. New York: Doubleday. And: Bamford, James. 1982. The Puzzle
Palace: A Report on America’s Most Secret Agency. Boston: Viking.
F@ > و# ار0 را درZ >س: ر اF7 , اF$رت از و% (hyper-spectral) #@ ق- j' آF$ وSensor -4
#@ دورM? و9 #6 F7 Fm\ ، # Q'9 ام راc79 و,:L و# ;7 #X( دCamouflage) #"C F$و
.اردL Z ه! ا رد 'ه2L #$X 2 هZ7
: دF: اs@ اF@ ً]_ # Z و هار#و ها9 2 @ا-5
US National Commission fort he Review of the National Reconnaissance Office. November 14, 2000. Report:
The National Commission for the Review of the National Reconnaissance Office. Washington D.C.: GPO. Also
at: http://www.nrocommission.com And: Best, Richard A. 2000. Airborne Intelligence, Surveillance, and
Reconnaissance (ISR): The U-2 Aircraft and Global Hawk UAV Programs. Washington D.C.: Congressional
Research Service, Library of Congress. Also: Space Reconnaissance and the Management of Technical
Collection. At: http://www.fas.org/irp/offdocs/int015.html
6
- Steele, Robert David. 1996. Open Source Intelligence: What Is It? Why Is It Importan to the Military?
American Intelligence Journal. Vol. 17, nos. 1 and 2; pp.35-41.
322
Z":@ راZ% D8 " ا#]E راتE ا2 \ورs در., @>ر ا#رات ز هEع ا
#$X M از و#6 راتE ا2 \ورs 2 @ا،7 # Zرت ا]دB وs M \" از و،دار
F-'C س و6 #$X j'7 M? و9 F7 Insectoids Microbots #>; او07
# Z@ات ا]دE در29
7 2ا دار و از ر ( ه. 2 هt>- "( و ( ازS
.7
#'7 F'8 دن7 !P 2 @ا، دارد#I@و وا9 F@ '@ #'7 F'8 و#-ا9ر7 F>از ا
1
. #@X M ت د$: 2 \ورs $
در ا د#'7 F'8 I و د# B
ا دC ن+ ا9 دFX هف @>ر اا% P@ @ 22 \ورs ا >تF ه2B از ظ
@@ # و.7 # f9 M8 را @رتZ \ ,@ f86 ت و$: ه$
از ا د#> F7
و, #$% ML ا6 > وF' \ ( ا ا ه,@L @'ر و ا? ر2" ZmC
رد زF % ۀZار دادL ت در دس$: @زs @ ًء.م 'د9 ان#$X y7ا
در2I دZ ت از را$: اF7 د7 f9 و، دQE'9 را# دا2ء هJX 9 ا" و2 اورs M از وZ ا ز ا]د9 ,- ن+ ا و ( اF- ارL دس
ا >تj|9 F@ از \ن:@ "9 و، زدM F+@ ت$: \وردن,@ 2 را @اi_X
.,XداC راتE ا2 \ورs
F @ F % ﮥ- ارL ت در دس$: 2 \ورs 2رات @اE ا2 \ورs 2"
راتE ا2 \ورs در ن دورۀ#P 9 y7 ت ا$: 0 F> @ود.'
#]E از ا >تg I دM وf+ ازF % ت$: F7 , @" ا# و،دI 2 \ورs
F7 دZ ا]د#9ر. " در9 @ #]E راتE ا2 \ورs از ا >ت. Z \ورد,@
#9راE اZ زان و ا]د#C 2 @اF7 @ Z ,y9 JL F> @ اF دا,8: ً:Lوا
رت. در @ا@ ]د \ن#6 ا# ,L fL دDS ; ( و.,ردار اX@ ,از اه
.@ MX دFوC @ در ا#C ﮥC $@ ت8 @ ًء.د
0%`+ م و هﮥX ت%J+ ا#@ و ارزM$9 ،28 ﮥ$% 2 @اF7 , ا#6J_.رت از ا% M$9
ت و6 ،#@ DS ،( \ هار2 (ارش هF@ ،راتE اF@ \نM9 و#9 $: s@ ااع
#N9 ¸ آF@ ت$: 2 \ورs ا3. @>ر ود# ت ده$: ه و#@ DC ،تE9
., اMX در \ن د#"! ا- و#7 @ز ه! ز،\ # ,@ #@ DS و#@ ارز،M$9 ،F-'C
; 9 ,در اL F7 دI@ را2 و هرi زI$$9 ; 2 F7 ت ا%J+ه ع ا
ت$: از#B% دۀ9 در درونF7 #' اM% ،Fkد6 ; #9$% , اه# @ا#C
1
- Odom, William W. 2003. Fixing Intelligence. For a more Secure America. New´Haven and London: Yale
University Press; pp.137-138
: F@ دF: ت ا$: 2 \ورs 2 ه$
دF@ s ت @' را$: 2 @ا-2
USAF Intelligence Targeting Guide. February 1998. Air Force Pamphlet 14-210 Intelligence; Attachment 3:
Sources of Intelligence, at: http://www.fas.org/irp/doddir/usaf/afpam 14-210/part 16.htm
:F@ دF: ا#9راE اM$9 s ت @'' را$: 2 @ا-3
MacEachin, Douglas J. 1994. The Tradecraft of Analysis: Challange and Change in the CIA. Washington D.C.:
Consortium for the Sudy of Intelligence. And Johnson, Loch K. October 1996. Anlysis for a New Age.
Intellegence and national Security, 11, pp. 657-671. Also: Analysis. Directorate of Intelligence in the 21st
Century. Strategic Plan. August 1996. Washington D.C.: CIA; Unclassified; For Public Release: And: Nielson,
Harold. Octoer 1995: The German Analysis and Assessment System: Intelligence and national Security. Vol. 10.
no. 4; 44-71
323
2ا9 F7 , ا ا,اX Sدر ا
1
. QE'9 ،, اF]" 8 وP وZ7 'ش
.« زدM. »ا >ت را @ه! وI$$9
2 @اM% ,9 مX ت$: 9 Z( د79 ت$: 2 \ورs $
ا ن دC ا9 # M$9
9 ا. Z7 Z رد ز ا]دF7 !B9 وc99 fLن د0 " زد و \ا#@ارز
،ام ا7 "\ s@ ، اZ FX "\ FI0 ، اF0 Z FX f86 :F7 @ @ در@ۀ ا
هZ ا راF>9ر. در،ات \نkY9 ، اF0 \ن2 ر2 هFP- ،`وت 'دL %@ F0
9 , ا ا# و اZ% ؟ هف, اZ #L@ "لS هز9 F0 ؛ وM@ h ،رX 9
و#$ , ا2 رو2 !9 2 زان را @ا#C Fm\ ، دادDه7 F> 6 9 را2@ور
ZmC وf$ ت%P i @ در درM$9 ، از ا9ا- . زد# F0C و, د#رX #C
، ااز# Z+E@ را#$ s- ل @وز \" ود و6 اF7 #" ه9 ت وJ>' F@ و7 ;7
" از \نF>$@ ،,ار اL F0 از,886 F7 , !" " ا9 F_@ در ا را. c$ راF9
2
. دارد, زان#C 2 ز هF@ 2(0 F0 F7 ,ا
,@ ت$: F7 اJL "\ #L و،> لL راM$9 2 @ا,اX @ در#9راE ت اX
.ع داردP M$9 عS در#7ط ا9رات ارE اf+ ازZ \
راتV>, ا8@ Z" و و76 و# @و#9راE ت اX از ]ذF7 , ا#$ شJ9 رت از% راتE اP
تY9 '( در,6 #9راE ت اX ف+ ً ازg F7) #رX ول7 ,9 # 2ه
# 2$ 'ر7 رج ازX وMX ه در داFX و وزارت3$ 2 و ه2 هj رد،#دو
اهاف \ن "وان0 در# و3 .رت د. ,: "\ اﮥI و وا2E 2":- از9
2":- @ نmرات هE اP . ار# >6 #ت ر8$:9 F7 @ M ( 7
.' #رج ز هX 'ر در7 MX \" در داF>]وت از ا9 #@ ،ر دارد7 ( و#ور9
. د# @ 'ر را در7 # و درو# @و6 راتE اP F7 ا ]"مF@
# را# Sرات هE اP : ,|]6 #%- و د# Sا ت هLرت از ا% راتE اP
،ت889 f+ د و ازY9 دX #>$ ر ان7 ر وY ,L'" و اC f+ ان از9
j'7 را# @و#9راE ت اX `ر6 9 ":- ,Lن و اB Z FX رت انB
#9راE ت اX F@ s ت را$: 2 \ورs f+ از#%-رات دE اP د؛#yX و
,9 وFI@ راتEدن در ا7 ]ذ،E امE اf+ \" و ( از2 ه,:- و#@و
.دX s] F@ "\ F@ @ط2ار دادن \" و ز ن هL ]ذ
1
- Dupont, Alan. 2003. Intelligence for the Twenty- First Century. Intelligence and National Security; Volume
18, no 4; p.22.
2
- Davis, Jack. 1996. A Policymaker’s Perspective on Intelligene Analysis. Studies in Intelligence. Vol. 38. no. 5;
pp. 7-15. At: http://www.cia.gov/csi/studies/95unclass/Davis.html
:F@ دF:رات _]ً اE اP عP درFS ه2 اازB 2 @ا-3
Johnson, William R. 1994. Thwarting Enemies at Home and Abroad: How to Be a Counterintelligence Officer:
Bethesda, Md.: Stone Trail Press. And: Zuehlke, Arthur A. 1980. What is Counterintelligence? iIn: Intelligence
Requirements for the 1980s: Counterintelligence. Godson, Roy; ed. Washington D.C.: National Strategy
Information Centre. Also: Olson, James M. 2001. A Never-Ending Necessity. The Ten Commandments of
Counterintelligence. Washington D.C.: Studies in Intelligence. CIA. At:
http://www.odci.gov/csi/studies/fall_winter 2001/article08.html
324
s Fm\ F7 ا دC ن+ ا9 : #9راE اFوC م9 ;]p DE@ ; راتE اP
رات ازE ا ا., اZ @د#$. ت ا$: وs@ 2 ه#@ ارزf+ از, اZ 2\ور
" از9 اF0 ، "9 ; @ F$@8 "\ هف ازF7 ]وت دارد9 راتE ا2 \ورs \ن
ﮥZ ا" ; اازF ا،# دوg 2" ف ز+ ازF0 @ د#9راE ت اX ف+
P ت889 ' و9 تZ97 ً در% راتE اP h . دار#$: اt>%
. اZ ود: دورۀ,L ; وF@ راتEا
نL 2S 2ت و$% F@ راتE اP از#`:@ ،, ا# ; م# F>از ا
2- ﮥ8 F@ #رX #>E9 2 \ورs ا >تj'7 وt ا2ر- # و. 'دh
,6 >ران راF7 #:@ ه وZ(I ا. 29 ZmC ,:- #رX و#$X>ران دا
F7 , اS از ا.7 # ,6 از \ن#رX #9راE ت اX F7 ق دار- Fm\ از7 #
F>6 @ ًء در1 . f- ان0 راتE اP ت$% ً درg # #9889 2"9"ر
لpرات را ان در ; ز ن @ اE اP و# S ه#رات اE اE \ !"@ 2@ا
ودZ7 sL Mpن دL 2S 2رات و وE اP E \ ! هF@ 2 @ا# و، دFu ارا2L
P 2 ا وز2 ز ه2 @ا29 راتE و ا#Iرات زE از اZ ا]د2$"C در.ارد
. 2ورP '@ 2 \ورs 2 @ا#$
د0 رات ; روشEا
&6> ت%' ?9 FH درF>ر+ ، F8 M@L ( «ل:- ا تL »اF@ 2 اZ ااز9 F7 #]E ت$%
F7 ا#":- رت از هن% ،' FX ااZ وار @ا,>C 2`% اI و د2رات روEا
، 'دZ ا]د#ت @وp6 و2دL ا# B ،# ?ار دادن اL ]ذ,9 2از \ن @ا
ت$% ا2 . 'دZ از \ن د#$% ها و @رت, >6 D8 ":- 0 در
QE' Z از ; و,6 ،#9$9 ا تL ا،ًJy رت د. j$E ا>لF@ ا,:- تJ>' @ 9 I د2" >6 F@ #> ژ#>E9 ;7 ،'ر7 ; MX در دا# B #
s- F7 #Lg 2 ه,:- s_L 2ت @ا$% ،7 مFSC و,'ره'ن د7 MXدر دا
ق0L F- ت ز ن،ور(م9 J
ً y ،, اFX " رو@و9 @ 'ر را7 ; , ا#$
.رE اد
f+ " از9 F7 \ورد,@ را#- اها9 , ا#9> از ا#> # B ت$% ازg #]E ت$%
F@ 2I د#8_ # ت ز99 ام7 # B g #]E ت$% 3 . > # $
د
.@ F ا2I( د0 ،, د ا# ا#9راE ا2 \ورs ز نMX در داFm\ 2yا
ت$% M7 ا در5 . ( \ F'L ع داغP ; #]E ت$% ازZع ا]دS در# و4
1
- Hulnick, Arthur S. Fall 1997. Intelligence and Law Enforcement: The „The Spies Are not Cops“ Problem.
International Journal of Intelligence and Counterintelligence. Vol. 10, no 3; pp. 269-286. And: Baker, Stewart L.
Winter 1994/1995. Should Spies be Cops? Foreign Policy. No. 97; pp.36-52
،sL و،" >6 اردادنL ]ذ,9 هف \نF7 7 # j:9 #9$%» را#]E ت$% ، ،> ا#9راE ادارۀ ا-2
«. دZط داد9 ارI6 رتL F@ , #6 F>8+ ; F@ #رX #C از,6 2ص @اEز " ا
:F@ دF: اM>' ا ن اC '@ ت$: 2 @ا-3
Berkowitz, Bruce D., & Goodman, Allan E. 2000. Best Truth, Chapter 5: Covert Action in the Information Age.
New Haven and London: Yale University Press, pp. 124-146.
4
Odom, William E. 2003, Fixing Intelligence. For a more Secure America. New haven and London: Yale
University Press, pp. 24-26.
5
- Church, Frank. January/February 1976. Covert Action; Swampland of American Foreign Policy. Bulletin of
the Atomic Scientists. Vol. 52, no 1; pp. 7-11. Lefever, Ernest W. Spring 1980. Can Covert Action Be Just?
Policy Review, No. 12; pp. 115-122. Rudegers, David F. April 2000. The Origins of Covert Action. Journal of
Contemporary History. Vol. 35, no. 2; pp. 249-262.
325
,6 8 F@ "9 #]Eاز اهاف 'X #C QEر #رد ا]دL Zار 0 ، #
$%ت @ اLا ت #$%از 2د
(:9 # B 2":- ،# $ات S9ر 2را M>9د Zو
! \" @ .در $% F>6ت #>07 ,L ; #]Eاز @دﮥ اEرا #9را #ز،
اX ,y7اهن ; "! ,S cو Bرت Z% M>' .ا اًg "\ F7 ,
@' '> Mرا F@ , 7 # f$Xا>\ Fا ً @ . M6ء ,Lا '-و @ 7 Jدن \ن @ دً8L
رد ارز@L #ار د ،و در >\ # ,L Fن 9 9 ,Eم 'د$% ،ت @ #]Eدر
Jو #Lا ,دو,
'7ره 2د7ا "9 #در p6ت "S ,ر@ ,ا Zاا FXدً y :
ً8در 9 ،@ _Xا 2دو' ,ن ده F7د7 Iر 7د Zا و در kY9ات #
Pر \ن @ ]د >. 29@ F
KJKاV>,رات )%C؟
دو Z% ,:-ا>\ s – Fور 2و ?9 – M$9اEرات @ا Zاا' FXد @ در ; 2
و ZI 2:د #> :ا> Fا X F@ ":-ا" و زه !9 2ن ار9ط #د و
د Iا> 9 ; FاEرا #9از \ن ا]د' ZدC ; .و Fا>" >6 F
Xا\ ,ا 7 #و Xت اEرا #9اا #%از دا #هX 2ا Z Fرا \ sور M$9 2و
ا'ر #ده ،ا دورۀ اEرا #9را ,Sد :7 #در ,886ا Cو Fا F7 ,در \ن
درXا. #9 $: ,رت Iد ،ا $:ت @ FاEرات ل 'د و در اXر #C
زان ،رهان # Bو د 8 Iت ادارا@ F7 #9ا 2اSم Yر ,و و ,ه'ن @ Fا
pاز $6 hCﮥ Z M>'9 Z%
اEرات ز دارH ،ا' Fد 1 .دوران اEراً : #9
اHIJC (١) :,ار 2و ؛ )\ s (٢ور2؛ )7 M% (٣دن؛ )[( 9و M$9؛ و )9 (wز sو
ارل
-7B23ار" و )9 ,S ،%م 2"J9اEرا #9را در@ Iد ،از P QE'9ورت
9 ,هز M6ۀ %Pت ا 29و #C
@ا 2ا F7 #9%J+از ارز@ "9 #او ِ
# F'0د )7ام '7ره@ ،زIان و Zه در Xرج و دا @ MXرد ا ,LاEرا#9
Lار ( F@ 9ارل " 9 #اEرا .2' F@ #9ا هC Fو@ Fاس Xا ,ه
ا@Sت اEراC #9ا ن %Pت ' 2 @ QEز ه' #" 2ن )ر" tuر،
.را ،!B%را 2ا ،#$ ,وزان د Iادارات (# >6ا@>ر و @ا Zاا' FXد .در
@p6 :ت Xا ,ه ا@Sت @ 2L 2اار ' FXد.
= fور"% ،رت از در $: ,-ت و ا%J+ت F7از \" اEرات FXو 9
'دC .وﮥ \ sور 2در@ۀ @@ sز E #]E ،و -ارن "\ F7
#9 $:را F"9ار F7از 7ام f+د'@ 2Iل 9م د
$ه\ s 2ور,@ #>E9 2
\ Zا.
'\ s ،%ور 2و 9دﮥ 8ار $: !B%ت و ا%J+ت F7در ; ! داFX MX
' 9 9 F@ 9م %ر اEرا9 ، M9 #9ﮥ #و j'7ر (ه.29
7 2
I$$9 F@ ً8 F>9 $:ان ارل Iد ،ع @ Z 2و @ا@ 2ز@ s #در 9
7
ذI ZXدً @ .ء F$%از ظ Pع @ Fع @ 2و \ X ;07ن ( ار9ط دارد#: ،
1
- Johnson, Loch, 2002, Bombs, Bugs, Drugs and Thugs: Intelligence and Amierica’s quest for security. New
York: New York University Press, p.187.
326
]9ا%J+ت و $:ت در ; ¥9 !$-از C f+وﮥ "6 ,س #>%و ا>و>#
ذ.' ZX
8%+و M9 F@ ،0%`+دن $:ت و دا #ه @ FاEرات 9م ZاJ+ق #دد .در \ن
ادgم ،M$9 ،ارز@ #و 9 #@ DSم ا%J+ت در دس Lار Z F-و " 9 X
ه j$E 2اEرا 9 0 . M #9ه و "E9را ان $:ت و
(ار":_ #9 $: 2ت !89دا .,ا%J+ت و $:ت \ sورC M> '@ Z 2اZ
را دا P ،Fو 8ه! @د Zو اSب 7 9 #رن \ا c99د Zو @\ Fن ]"م و
#:دهً @ .ء X M$9ب @ !"- Fو دا Xب وا@@ 9 Fان و sLو ا? را در,
از@ #د و @ اس \ن از (د رLن و دن $:ت \>را و #]Eرا j'7د.
pدر I7 0ر% M 2رت ا از :و sLر L،2ه9 ،ا" و
F7 #9%Pاً 6
ا >ت ،ا>'-ت > Fو ا f+ ،Z\ #6و '>Jت ،j$Eز " ،و Zه و
اEص در -ا ه ،# ،j$E 2ا ،#-اLد@ # B ،#$% ،# ،2ا.;-
+ز fو ارلL X= ،م در ن دورۀ اEرات ه M%و 9ز sاEرات 9م F@ Z
'ن % "\ :رت از هن I9ن و #Cزان ا F7ز ه "\ 2ن
دورۀ اEرا #9را @ Z M %د .ا F$6ا F7 #".- @ ,ا6ل ا Zدر \ن ( د
ا $: .,ت @ دارا ] 9 @ ,.X hC 2وا sLد$$ ،, :ﮥ 9ر FmEوار،
،,.و ,:و @ QXدن – @ Fا F7 #:اء از ]ذ $: ) #ت ء $: ،ت
C ،?$gو c- ،Cو(.Zg
در Cو Fا y7از دو . #C !'0 '@ F$6رت Iد :رد و ا
Bس .ا> FI0 Fو
@7 Fام > #C Mزان اEرات را @>ر و 7 9ام در Fاز اEرات ا]د. Zرت
Iد . !" #$X Mu ،را@_ #C @ Fزان @ > Fp:- Mدا .@ Fو #-_@ #و
وا ; 2I ,:Lع F$.-و اراد Zرا اSب 9 9 #م 9ل ه را ; ?8- F ،,- B
I$$9 F>(0ف 7ۀ \ن )ا]د (M$9 Z7 Zدر \ FHا رد اهL ,ار داد Zا.,
@ 1ود> ;@- Fا>:س @ Fرت .رت #د X Fm\ ،ت اEراX ًg #9اهن \ن
ا ،د @ #ف 7ن اد اEرا #9و 7 9ن @ :از در ,-اEرات .رت
@ .رت دً @ .ء !9ن و #Cزان @ @7 9 Fن ; ع ا6س @ه
X F7ا Fه7 9 "\ 2ام ااز\@ Zورد Z Zا @ "\ ،را F@ sا6J.ت در ه @ #'Eاز
2
Cوp F7 Fزم @. @ @ ،
ه ﮥ د ،Iا .JXﮥ دوران اEرا 3'9 ; #9د Zاز "ن وا ,:Lا:@ .,
ا? و Xا Fه ا »Xا Fه 2دا «#د #C .زان @ Fرت اJLم $:ت را
' # QEزC "\ F>$@ .ا ن p6ت و p9ت 'X #Eار (ار" ، #ا>F
@ FI0ا 2ا (ار" $:ت \ sور ،Z 2و\ ,ا @ Fادارات اEرا #9واHار
'- .ا 9از ا ،ادارات اEرا@ #9ا 2در $: ,-ت " ,دوام $%ت @ :زه2
دا #$Xدار :اEرا F>9در $%ت ا P F@ F+@ Z\ #6اEرات و ا 9 ] ,م
Xاه .ا'ر 9ز sاEرات > #از @ DEه M>' 2دوران اEرا; . #9
1
- Hulnick, Arthur S. May 1986. The Intelligence Producer- Policy Consumer Linkage: A Theoretical Approach.
Intelligence and National Security Journal, vol. 1. on2. pp. 212-233. And: Haass, Richard N. 2002. Policymakers
and the Intelligence Community: Support US Foreign Policy in the Post- 9/11 World. Studies in Intelligence.
Vol. 46, no. 3; pp.11-13.
2
@ -ا» 2وا M% «,:Lا دوران و @>ر@د و ا>:س _] ً FB6JدLow
![Course Portfolio [Introduction to Information Studies]](http://s2.studylib.net/store/data/012282413_1-3775902ca7b0788da5ab69a5b3e48570-300x300.png)
