1
ว 30131 เคมีพืน้ ฐาน
พันธะเคมี
การเรียกชื่อและการเขียนสูตรสารประกอบ ไอออนิก
(Nomenclature)
นายศราวุทธ แสงอุไร
ครูวิชาการสาขาเคมี โรงเรียนมหิดลวิทยานุสรณ์
วันที่ 28 สิงหาคม 2552
2
ื่ ไอออน
การเรียกชอ
cations - name of atom + “ion”
Group 1A
Ion N ame
H
+
Li +
+
Na
K+
Grou p 2A
Ion
2+
Grou p 3A
N ame
Ion
Magnes iu m ion
Al 3 + Alu min um ion
Hydrogen ion
Mg
Lith ium ion
Ca2+ Calcium ion
S od iu m ion
Potass ium ion
Sr
S trontium ion
Ba2 + Barium ion
N ame
2+
ื่ เขียนสูตร สารประกอบไอออนิก อ.ศราวุทธ
การเรียกชอ
3/11/2016
ื่ ไอออน
การเรียกชอ
3
anions - end with “-ide”
O2- - oxide;
Cl- - chloride;
S2- - sulfide;
Br- - bromide;
F- - fluoride
I- - iodide
see Table 3.1 p.58
ื่ เขียนสูตร สารประกอบไอออนิก อ.ศราวุทธ
การเรียกชอ
3/11/2016
Compounds containing polyatomic ions
Ca(OH)2
CuSO4
NH4NO3
Co2(CO3)3
4
- calcium hydroxide
- copper(II) sulfate
- ammonium nitrate
- cobalt(III) carbonate
ื่ เขียนสูตร สารประกอบไอออนิก อ.ศราวุทธ
การเรียกชอ
3/11/2016
Is it possible for a compound to have both
ionic and covalent bonds?
5
covalent
Mg(NO3)2
ionic
ื่ เขียนสูตร สารประกอบไอออนิก อ.ศราวุทธ
การเรียกชอ
3/11/2016
6
Names vs. Formulas
Chemical Name - indicates what atoms are present in the
compound
Chemical Formula - short hand way of writing the name of
the compound that indicates how many atoms of each
element are present in the compound.
MgCl2
1 Magnesium
atom
2 Chlorine
atoms
ื่ เขียนสูตร สารประกอบไอออนิก อ.ศราวุทธ
การเรียกชอ
3/11/2016
ชนิดของ Ionic Compounds
7
Binary Ionic Compounds
– Metal + nonmetal
Ternary Ionic Compounds
– Metal + polyatomic ion
Binary Ionic Compounds with Transition Metals
– Transition metal + nonmetal
Ternary Ionic Compounds with Transition Metals
– Transition Metal + polyatomic ion
Ternary Ionic Compounds with 2 Polyatomic Ions
ื่ เขียนสูตร สารประกอบไอออนิก อ.ศราวุทธ
การเรียกชอ
3/11/2016
Naming Binary Ionic Compounds
8
Name the metal ion.
Name the nonmetal ion.
Ex: NaCl
– Metal ion = sodium
– Nonmetal ion = chloride
You try:
– LiCl
– MgO
ื่ เขียนสูตร สารประกอบไอออนิก อ.ศราวุทธ
การเรียกชอ
3/11/2016
Writing formulas for Binary Ionic Compounds
9
Determine the oxidation number (charge) for each ion
ื่ เขียนสูตร สารประกอบไอออนิก อ.ศราวุทธ
การเรียกชอ
3/11/2016
+1
+2
3/11/2016
-3
ื่ เขียนสูตร
การเรียกชอ
สารประกอบไอออนิก
-2
-1
10
0
Determining Oxidation Numbers
11
Alkali Metals (group IA) --> +1
Alkaline Earth Metals (group IIA) --> +2
Transition Metals --> มีหลายค่า
B group - exceptions
C group - exceptions
N group --> -3
O group --> -2
Halogens --> -1
Noble Gases --> 0
ื่ เขียนสูตร สารประกอบไอออนิก อ.ศราวุทธ
การเรียกชอ
3/11/2016
Writing formulas for Binary Ionic Compounds
12
Determine oxidation number.
– Ex: magnesium chloride
• Mg --> +2
• Cl --> -1
คูณไขว ้ - oxidation number ของโลหะ กับอโลหะ
ื่ เขียนสูตร สารประกอบไอออนิก อ.ศราวุทธ
การเรียกชอ
3/11/2016
Writing formulas for Binary Ionic Compounds
+2
Mg
13
-1
Cl
Only the number crosses, not the + or Don’t write a 1
MgCl2
ื่ เขียนสูตร สารประกอบไอออนิก อ.ศราวุทธ
การเรียกชอ
3/11/2016
Practice!
14
Name the following:
– CaCl2
– KF
– Li2O
Write formulas for the following:
– Magnesium bromide
– Calcium sulfide
– Potassium chloride
ื่ เขียนสูตร สารประกอบไอออนิก อ.ศราวุทธ
การเรียกชอ
3/11/2016
Answers
15
Calcium chloride
Potassium fluoride
Lithium oxide
MgBr2
CaS
KCl
ื่ เขียนสูตร สารประกอบไอออนิก อ.ศราวุทธ
การเรียกชอ
3/11/2016
Naming Ternary Ionic Compounds
16
Name the metal
Name the polyatomic ion
Ex: Na2SO4
– Metal --> sodium
– Polyatomic ion --> sulfate
– Name --> sodium sulfate
Ex :
LiNO3
Mg3(PO4)2
ื่ เขียนสูตร สารประกอบไอออนิก อ.ศราวุทธ
การเรียกชอ
3/11/2016
Writing formulas for Ternary Ionic Compounds
17
Determine the oxidation number of the metal.
Write the formula for the polyatomic ion.
Cross over.
Ex: lithium phosphite
– Li+1
(PO3)-3
– Li3PO3
ื่ เขียนสูตร สารประกอบไอออนิก อ.ศราวุทธ
การเรียกชอ
3/11/2016
Practice!
18
Write the formula for the following:
1. Sodium nitrate
2. Magnesium sulfate
3. Potassium perchlorate
Name the following:
1. KNO2
2. CaSO4
3. LiNO3
ื่ เขียนสูตร สารประกอบไอออนิก อ.ศราวุทธ
การเรียกชอ
3/11/2016
Answers
19
NaNO3
MgSO4
KClO4
Potassium nitrite
Calcium sulfate
Lithium nitrate
ื่ เขียนสูตร สารประกอบไอออนิก อ.ศราวุทธ
การเรียกชอ
3/11/2016
Determining Oxidation States from
Compounds
20
Oxidation state = charge
Compounds are neutral, so the + charges have to
equal the – charges
Ex: CuS
S (group 16)  -2
No subscripts, so we know the charges cancelled
each other out
So, Cu  +2
ื่ เขียนสูตร สารประกอบไอออนิก อ.ศราวุทธ
การเรียกชอ
3/11/2016
Naming Binary Ionic Compounds with
Transition Metals
21
Identify the transition metal in the formula.
Determine the oxidation number
of
the transition metal.
Name the transition metal.
Use a roman numeral to note the oxidation
number of the transition metal.
Name the nonmetal ion.
ื่ เขียนสูตร สารประกอบไอออนิก อ.ศราวุทธ
การเรียกชอ
3/11/2016
Naming Binary Ionic Compounds with Transition
Metals
22
Ex: FeCl2
What is the transition metal? Fe
What is the ox. Number of the t.metal? +2
What is the nonmetal ion? Cl
Name:
– Iron (II) chloride
You try:
– CuCl
– Cr2O3
ื่ เขียนสูตร สารประกอบไอออนิก อ.ศราวุทธ
การเรียกชอ
3/11/2016
Writing formulas for Binary Ionic Compounds with
Transition Metals
23
The roman numeral in the compound name gives
the oxidation number of the metal ion.
Ex: Iron (III) fluoride
Metal --> Fe
Metal ox. Number --> +3
Nonmetal --> F-1
Formula --> FeF3
ื่ เขียนสูตร สารประกอบไอออนิก อ.ศราวุทธ
การเรียกชอ
3/11/2016
Practice!
24
Name the following:
1. CrCl3
2. CuF2
3. CuF
Write the formula for the following:
1. Iron (II) sulfide
2. Iron (III) sulfide
3. Copper (II) oxide
ื่ เขียนสูตร สารประกอบไอออนิก อ.ศราวุทธ
การเรียกชอ
3/11/2016
Answers
25
Chromium (III) chloride
Copper (II) fluoride
Copper (I) fluoride
FeS
Fe2S3
CuO
ื่ เขียนสูตร สารประกอบไอออนิก อ.ศราวุทธ
การเรียกชอ
3/11/2016
Naming Ternary Ionic Compounds with Transition
Metals
26
Determine oxidation number of transition metal.
Determine name of polyatomic ion.
Name transition metal ion.
Roman Numeral indicates the charge on the
transition metal
Name the polyatomic ion.
Ex: Cu(NO3)2 is named Copper (II) nitrate
ื่ เขียนสูตร สารประกอบไอออนิก อ.ศราวุทธ
การเรียกชอ
3/11/2016
Writing formulas for Ternary Ionic Compounds with27
Transition Metals
Determine oxidation number of transition
metal.
Write formula for polyatomic ion.
Cross over.
Ex: chromium (II) phosphate
–Cr+2
(PO4)-3
–Cr3(PO4)2
ื่ เขียนสูตร สารประกอบไอออนิก อ.ศราวุทธ
การเรียกชอ
3/11/2016
Practice!
28
Name the following:
1. CuSO4
2. FePO4
3. Cr(NO3)3
Write the formula for the following:
1. Iron (II) nitrate
2. Copper (I) nitrate
3. Copper (II) perchlorate
ื่ เขียนสูตร สารประกอบไอออนิก อ.ศราวุทธ
การเรียกชอ
3/11/2016
Answers
29
Copper (II) sulfate
Iron (III) phosphate
Chromium (III) nitrate
Fe(NO3)2
CuNO3
Cu(ClO4)2
ื่ เขียนสูตร สารประกอบไอออนิก อ.ศราวุทธ
การเรียกชอ
3/11/2016
Another way…
30
Memorize the Latin names for the transition metal ions.
Ex: Fe+3 = Ferric
Ex: Fe+2 = Ferrous
Ex: FeCl3 is named 2 ways:
– Iron (III) chloride
– Ferric chloride
ื่ เขียนสูตร สารประกอบไอออนิก อ.ศราวุทธ
การเรียกชอ
3/11/2016
Ternary Ionic Compounds with 2 Polyatomic Ions
31
The polyatomic cation has to be NH4+1!
Name ammonium.
Name polyatomic anion.
ื่ เขียนสูตร สารประกอบไอออนิก อ.ศราวุทธ
การเรียกชอ
3/11/2016
32
Naming Acids
Acids always have hydrogen at the front of the
formula
Ex: HCl, HBr, HClO4, H2SO4
To Name Binary Acids (H + element)
– Hydro _____ ic Acid
To Name Ternary Acids (H + polyatomic ion)
– Name the polyatomic ion
• If the polyatomic ion ends in -ate, the acid will end in -ic
acid
• If the polyatomic ion ends in -ite, the acid will end in -ous
acid
• If the polyatomic ion ends in -ide, the acid will be named
hydro _____ ic acid
ื่ เขียนสูตร สารประกอบไอออนิก อ.ศราวุทธ
การเรียกชอ
3/11/2016
Examples
33
HCl - hydrochloric acid
HBr - hydrobromic acid
HF - hydrofluoric acid
HNO3 - nitric acid (nitrate --> nitric)
HNO2 - nitrous acid (nitrite -->nitrous)
HCN – hydrocyanic
acid
ื่ เขียนสูตร สารประกอบไอออนิก อ.ศราวุทธ
การเรียกชอ
3/11/2016
Writing Formulas for Acids
34
Hydrogen always has +1 ox. Number
Cross over charge of polyatomic ion.
Ex: H+1 (SO4)-2
H2SO4
ื่ เขียนสูตร สารประกอบไอออนิก อ.ศราวุทธ
การเรียกชอ
3/11/2016
Naming Bases
35
Bases always have hydroxide (OH-1) as the anion
KOH - potassium hydroxide
Ca(OH)2 - calcium hydroxide
Fe(OH)2 - iron (II) hydroxide
ื่ เขียนสูตร สารประกอบไอออนิก อ.ศราวุทธ
การเรียกชอ
3/11/2016
Writing formulas for Bases
36
Determine the oxidation number for the cation.
Cross over the oxidation number of the cation to the
hydroxide.
Mg+2 (OH)-1
Mg(OH)2
ื่ เขียนสูตร สารประกอบไอออนิก อ.ศราวุทธ
การเรียกชอ
3/11/2016
แหล่งอ้างอิง
• Martin S. Silberberg, Chemistry: The Molecular Nature of Matter
and Change, McGraw-Hill Higher Education, 2004
• Raymond Chang, Chemistry, Williams College, McGraw-Hill
Higher Education, 2002