TOPONYMIC GUIDELINES OF POLAND for Map Editors and Other Users Third Revised Edition GŁÓWNY URZĄD GEODEZJI I KARTOGRAFII HEAD OFFICE OF GEODESY AND CARTOGRAPHY Warszawa 2002 7 GŁÓWNY URZĄD GEODEZJI I KARTOGRAFII Ul. Wspólna 2 00-926 Warszawa POLSKA Prepared by Ewa Wolnicz-Pawłowska Updated by Joanna Strzelecka Scientific Consultants Marian Jurkowski, Jerzy Ostrowski Reviewed by Andrzej Czerny, Maksymilian Skotnicki Translated by Michał Okonek Editors Izabella Krauze-Tomczyk, Jerzy Ostrowski © Copyright by Główny Geodeta Kraju ISBN 83-239-4555-1 Typesetting and Printing: Instytut Geodezji i Kartografii, Warszawa 8 CONTENTS Publisher’s Note . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 5 I. Language . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 7 1. General Characteristics . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 7 2. Polish Literary Language . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 8 The Polish Alphabet . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 8 Basic Rules of Polish Spelling . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 11 Rules of Pronunciation . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 11 Rules for Spelling of Geographical Names . . . . . . . . . . . . . . 14 3. Dialects of Polish . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 16 4. Origin of Geographical Names in Poland . . . . . . . . . . . . . . . . . 17 II. Geographical Names Standardization in Poland . . . . . . . . . 1. History and Organization of the Geographical Names Standardization . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2. Rules of the Standardization of Geographical Names . . . . . . . 3. Geographical Names Authorities . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 20 20 22 23 III. Sources . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 24 1. Maps and Atlases . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 24 2. Gazetteers . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 25 IV. Glossary of Generic Terms and Country Names Appearing on Maps, in Map Legends and other Cartographic Publications. . . . . . . . . . . . . . . . . . 27 1. Generic Terms . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 27 2. Country Names . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 40 V. List of Abbreviations on Maps . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 47 1. Abbreviations of Nouns . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 47 2. Abbreviations of Adjectives . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 53 9 3. Other Abbreviations . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 55 VI. Administrative Division of the Republic of Poland . . . . . 56 1. List of Voivodships . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 56 Alphabetical List of Voivodships . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 56 Alphabetical List of Abbreviations of Voivodships . . . . . . . 57 2. List of Counties . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 58 List of Counties and their Seats arranged by Voivodships . . . 58 Alphabetical List of Counties . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 71 Alphabetical List of County Seats. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 80 Alphabetical List of Urban Counties . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 84 Appendix: Republic of Poland. 2002 Administrative Division Map 10 Publisher’s Note The changes to the administrative division of Poland, that took place after 1999 resulted in the necessity of updating the previous edition of the “Toponymic Guidelines”. This third edition contains the newest available data. It also includes a number of modifications; notably, the glossary of terms used on maps has been expanded. A full-colour map of the new administrative division is also included to the current edition of the “Toponymic Guidelines of Poland”. This publication is designed to serve the international community. We hope that it will popularize the Polish geographic names in the world and will also be an useful source of information to the mapmakers and map users. Surveyor General of Poland 11 I. LANGUAGE 1. General Characteristics The official language of Poland is Polish. It is spoken by the majority of inhabitants of Poland (Poland has 38,664,200 inhabitants as of September 30, 2001 – after the ‘Biuletyn Statystyczny GUS’ no. 12/2001). Historically, Polish belongs to the Slavic group of the IndoEuropean languages. Typologically, Polish is an inflected language with three genders (masculine, feminine, neuter) and two numbers (singular and plural). Within the declension, the categories of number, gender and grammatical case can be discerned. In both numbers nomina have seven grammatical cases. Within the nomina group nouns and adjectives are particularly important for geographical and place names. Formants are used to create adjectives from nouns in Polish. There are two types of sounds in the Polish phonological system: vowels (oral and nasal; front and back; high, mid, low) and consonants (hard and palatal; voiced and voiceless; sonants and obscurants, i.e. fricative, half-open, affricates, oral and nasal). Three consonant series: A – [s, z, t s, dz ], B – [ , z, t , dz ], and C – [ç, z, t ç, dz ] are characteristic of the Polish language. Consonants are used in Polish words much more often than vowels. Also, there are quite many consonant groups. The stress in Polish usually falls on the penultimate syllable. Literary Polish has a several hundred-year tradition. Its rules are codified in dictionaries and grammar books. The rules of spelling and pronunciation are also established. Regional dialects of Polish are not usually reflected in geographical names, which are most often used in standardized literary forms. 12 Ethnic minorities in Poland do not exceed 3% of the total population. Germans live in southwestern and northeastern parts of Poland (Śląskie and Opolskie Voivodships). Slovaks live in southern part (Małopolskie Voivodship). The Ukrainians live in the southeastern, northern and western part of the country; Belorussians in the east (Podlaskie Voivodship), and Lithuanians and Russians also in the eastern part of the country. Their languages, as well as the languages of other dispersed ethnic minorities (Romanies, Tartars, Armenians, Greeks, Czechs, and French), as well as the languages of ethnic groups (Kashubians, Lemkos) are not used as official languages. Some of the minorities have their own organizations, schools, theaters and similar establishments in which they use their national languages. The ‘Ustawa o urzędowych nazwach miejscowości i obiektów fizjograficznych’ (Act on Official Names of Localities and Physiographic Objects) which is currently being legislated provides that an additional official name in the language of an ethnic minority can be established. 2. Polish Literary Language The Polish Alphabet Poles use Latin alphabet, to which a number of diacritical marks were added. Also, the letters q, v, x were omitted (they are used only in words of foreign origin). In international publications the API Phonetic Alphabet is used as a rule. The Slavic phonetic transcription is used much less often. The Polish alphabet has 32 letters: aA ąĄ bB cC iI jJ kK rR sS śŚ ćĆ dD eE lL łŁ mM nN tT uU wW 13 ęĘ yY fF gG hH ńŃ oO óÓ zZ źŹ pP żŻ The letters ą, ę, ń never appear at initial positions of words. Therefore, capital letters are only used when each letter in a word is capitalized, e.g. DĄBKI, CZĘSTOCHOWA, POZNAŃ. Sounds, which do not exist in Latin, are designated by letters together with diacritical marks as well as by digraphs. The following diacritical marks exist in Polish: – accents (l'accent aigu) over letters ó, ć, ń, ś, ź, – oblique line crossing the letter ł, – dot over ż, – hooks bent to right under ą and ę. In vowels these hooks represent nasality. The accent over ó reflects its former pronunciation (a sound between o and u). In consonants, accents over ć, ń, ś and ź represent palatal sounds and are written before a consonant letter, e.g. Śrem or at the wordfinal position, e.g. Poznań. Their palatalization before vowels is marked by the letter i, e.g. Siedlce. A dot over ż represents a postalveolar consonant, as oppose to a dental z. The oblique line crossing ł represents a dental sound (as oppose to alveolar l), which tends to disappear (see Pronunciation Table) and is a relic of historic phonetics (like ó). The following digraphs exist in Polish: ch, cz, dz, dź, dż, rz, sz. In alphabetical lists digraphs are not represented as separate letters, but are listed under their first letter, and then in a strict alphabetical order, e.g. ch is placed between cę and ci, cz between cy and d respectively. Below is the list of Polish letters and digraphs together with their basic phonetic equivalents in international transcription. These examples refer both to generic terms and geographic names. Polish Letter and Digraph aA ąĄ bB cC International Phonetic Transcription [a] [ ~o ] [b] [ ts ] Generic Term gaj dąbrowa basen cmentarz 14 Geographic Name Adamów, Jasień Gąski Bór Cedry ch Ch cz Cz ćĆ dD dz Dz dź Dź dż Dż eE ĘĘ fF gG hH iI jJ kK lL łŁ mM nN ńŃ oO óÓ pP rR rz Rz sS sz Sz śŚ tT uU [x] [ t] [ tç ] [d] [ dz ] [ dz ] [ dz ] [] [ ~ ] [f] [g] [x] [i] [j] [k] [l] [w] [m] [n] [n] [o] [u] [p] [r] [z] [s] [] [ç] [t] [u] chłodnia część miejscowość dolina dzwonnica łódź dżungla rzeka grzęda fosa garb hala instytut jama kanał las głaz młyn nasyp kamień grota góra pagórek rów rzeka staw szczyt ścieżka toń ujście 15 Chrzanów Częstochowa Ćmielów Darłowo Dzwonowo Dźwirzyno Żdżary Ełk, Jejkowice Gęś Falęcin Garbno, Mogilno Henryków Izbica Jastarnia Kraków, Kielce Leszno Łomża Mrozy Nadarzyn, Krościenko Poznań Odra, Joniec Górki Parczew Radom Rzeszów Serock Szydłów Śniardwy Toruń Ustka wW yY zZ źŹ żŻ [v] [i ] [z] [z] [z] woda wyżyna zatoka źródło żleb Warszawa Szyszki Zakopane Źródła Żnin International Phonetic Alphabet after ‘Gramatyka współczesnego języka polskiego’ Vol. 1, by Leokadia Dukiewicz, Irena Sawicka, ‘Fonetyka i fonologia’, Kraków 1995. Basic Rules of Polish Spelling Polish spelling originated during the Middle Ages. It was then modified and improved over the next few centuries. Current Polish spelling is based on the rules codified in 1936 with a few minor changes. The following rules apply to the Polish spelling (which sometimes are in conflict with each other): – the phonetic rule, stating that each voice should be represented by a unique letter as in dom, las, woda, – the morphological rule, stating that a link between different forms of one word or its derivatives should be maintained despite the fact that their current pronunciation may differ e.g. próg, gen. sg progu, bór sg, bory pl, – the historic rule, which maintains different orthography of sounds formerly pronounced differently (compare rzeka and żuławy, bór and pustynia, chłodnia and huta), and – the conventional rule, e.g. capitalization of geographic names. Rules of Pronunciation There are 36 phonemes in Polish. In Polish spelling these phonemes are represented by particular letters or by their combinations. A single letter can correspond to more than onephoneme variants, and also two separate letters can represent the same 16 phoneme (e.g. ch – h, rz – ż). In particular the rules refer to the pronunciation of nasal vowels and voiced consonants. Phoneme Pronunciation Example (API) ~ ~ Gąski /o/ o Position before fricative consonants om Dąbki before p, b on Łącko before c, cz, d, dz, t on Mącice before ć, ci, dź, dzi o Łąkowo before k, g p Lubsko, Niesób before voiceless consonants and as final sounds b Busko, Kołbiel in other positions /x/ x Chełm Hrubieszów in standard pronunciation // x Hrubieszów voiced in regional pronunciation (eastern Poland) /d/ t Zawadka, Nowogród before voiceless consonants and as final sounds d Dębsko in other positions ts Kłodzko, Luboradz before voiceless consonants and as final sounds Radzyń in other positions /b/ /dz/ dz 17 /dź/ /e/ /g/ /v/ /z/ /z/ /z/ tç Łódź, Niedźwiedź before voiceless consonants and as final sounds dz Dźwirzyno in other positions ~ Węgorzewo before fricative consonants m Dęby before p, b n Kęty before c, cz, d, dz, t n Będzin before ć, ci, dź, dzi Łęk before k, g k Brzeg before voiceless consonants and as final sounds g Gubin in other positions f Piławka, Guzów before voiceless consonants and as final sounds v Warszawa in other positions s Kózka, Jaz before voiceless consonants and as final sounds z Zawoja in other positions ç Świteź before voiceless consonants and as final sounds z Brzeźno in other positions Błażkowa, before voiceless consonants 18 Wieląż and as final sounds Bystrzka, Kleparz before voiceless consonants and as final sounds z Żnin Rzeszów in other positions The rules of Polish pronunciation can be found in dictionaries e.g. in ‘Słownik wymowy polskiej’ (Dictionary of Polish Pronunciation), edited by M. Karaś, M. Madejowa, Warszawa 1977 or ‘Podręczny słownik poprawnej wymowy polskiej’ (Compact Dictionary of Correct Polish Pronunciation), edited by W. Lubaś, S. Urbańczyk, Warszawa 1990. Rules for Spelling of Geographical Names The rules for spelling of geographical names can be found in spelling dictionaries. The most comprehensive of these is the ‘Nowy słownik ortograficzny PWN’ edited by E. Polański, Warszawa 1999. The ‘Nowy słownik poprawnej polszczyzny’ edited by A. Markowski, which was published in the same year can also serve as a useful source of information on geographic names (declension and formation of adjectives). Capitaliz ation Both one-word and multiword geographic names are written with a capital letter in Polish, e.g. Tatry, Przemyśl, Wigry, Dąbrowa Górnicza, Dolny Śląsk, Wielki Staw, Na Kleśniskach, U Wierzbki. Prepositions which are not components of a geographic name are not capitalized unless they are at initial positions, e.g. Nakło nad Notecią, Równia pod Śnieżką, Kanał w Łące. Generic terms are not capitalized unless they are parts of a geographic name, e.g. miasto Łódź, rzeka Wisła, jezioro Gopło (but Nowe Miasto, Stara Rzeka). 19 Also, adjectives formed from geographic names are written with small letters, e.g. tatrzański, przemyski, dąbrowski, nakielski, unless they are components of a geographic name e.g. Maków Mazowiecki, Wyżyna Małopolska, Jezioro Rajgrodzkie. Certain adjectives are formed in a way differing from the pattern: e.g. the adjective formed from the name of Kolno has the form kolneński; similarly Krosno – krośnieński and Kępno – kępiński (without -e-), whereas regularly formed adjectives from the names ending with –no have the form ending with the formant –eński: e.g. Wilno – wileński, Grodno – grodzieński, Grzybno – grzybieński, Sławno – sławieński, Mogilno – mogileński. Also, the following irregularly formed adjectives should be noticed: górowski (from Góra, but: Jelenia Góra – jeleniogórski, Kamienna Góra – kamiennogórski), rycki – from Ryki, niżański – from Nisko, konecki – from Końskie, leszczyński – from Leszno, suski – from Sucha Beskidzka. H yp h e n Us e The hyphen is used only in the case of names composed of two previously existing names, e.g. Bielsko-Biała, Skarżysko-Kamienna, Kanał Wieprz-Krzna. Also, two equivalent elements of a multiword adjectival geographic name are also divided by a hyphen, e.g. Wyżyna Krakowsko-Częstochowska, Pojezierze Chełmińsko-Dobrzyńskie. Spelling of Adjectives formed from Multiword Geographic Names a. Adjectives formed from two-word geographic names are spelled as a single word if a noun exists in a name, e.g. nowomiejski from Nowe Miasto, dolnośląski from Dolny Śląsk, zduńskowolski from Zduńska Wola and also zachodniopomorski from Pomorze Zachodnie, and śródziemnomorski from Morze Śródziemne. b. In certain cases adjectives are formed only from the nounal part of such names, e.g. opolski from Opole Lubelskie, średzki from Środa Śląska, sępoleński from Sępólno Krajeńskie. 20 c. Adjectives formed from two-word geographic names spelled with a hyphen are also spelled with a hyphen, e.g. golubsko-dobrzyński from Golub-Dobrzyń, kędzierzyńsko-kozielski from Kędzierzyn-Koźle. d. Adjectives formed from two independent geographic names are spelled with a hyphen, e.g. strzelecko-drezdenecki from Strzelce (Krajeńskie) and Drezdenko, warmińsko-mazurski from Warmia and Mazury. 3. Dialects of Polish The Polish-speaking area is traditionally divided into five dialectal groups: Kaszubski (Kashubian), Małopolski, Mazowiecki (Mazovian), Śląski (Silesian), and Wielkopolski. In recent research also two dialects spoken in the Polish-Lithuanian, Polish-Belorussian and Polish-Ukrainian borderlands are discerned. These are called Północnokresowy and Południowokresowy – (of northern and southern borderland). It is spoken not only by the inhabitants of these areas, but also by people who moved to the northeastern part of the country after the World War II. The younger generations usually speak mixed dialects. The only dialectal features given below are those reflected in geographic names. Kashubian dialect, sometimes considered a separate language, closely related to Polish. It is spoken in a small area of northern Poland in Pomorskie Voivodship. Archaic forms of names like Starogard, Karwina are unique to Kashubian (Starogród and Krowina in the remaining areas). Małopolski dialect occupies the largest part of Poland. It is characterized by geminate [s], [ç] (e.g. Ossolin). The [xv] group is changed to [f ], e.g. Falejówka from former Chwalejówka. Silesian dialect is characterized, among others, by the pronunciation of former long a as o, e.g. Żory instead of Żary. In the Wielkopolski dialect we note the difference between the suffixes of -ov- (after a hard consonant) and -ev- (after a formerly palatalized consonants), e.g. Wilkowo, but Kowalewo. Mazovian dialect changes the [xv] group to [f], e.g. Falenica from former Chwalenica and also -ar- to -er-, e.g. [tertak] ‘tartak’. 21 Kresowe (borderland) dialects are characterized by the semi palatal pronunciation of [ç,], [z,], [ t ç, ], with a stronger stress, which causes a prolonged pronunciation of the stressed syllable and a partial reduction of unstressed vowels. These features are not reflected in the spelling of geographical names. Certain features are characteristic of areas larger than the area of a single dialect, e. g. the change of ra-, ja- into re-, je- (characteristic of the northern part of the country). These features are reflected in certain geographic names (compare Żory in Silesia and Żary elsewhere, Dąbrówno in Kujawy and Dąbrowno in southern Poland, Redłowo in northern Poland and Radłów elsewhere, Pleszew in Wielkopolska and Płaszów in Małopolska). 4. Origin of Geographical Names in Poland The oldest geographic names in Poland are from pre-Polish period. These are usually names of large objects like mountain ranges (Sudety, Karpaty), rivers (Wisła, Odra). Lake and river names in northeastern Poland usually have Baltic origin (Prussian, Yatvingian, Lithuanian), e.g. Mamry, Pregoła. However, these old names are not very frequent. The majority of geographic names in Polish lands are either those specific to the whole Slavic territory (e.g. Studzienica, Kamienna, Potok), or those, whose phonetics is specifically Polish (e.g. Dąbrowa, Bród, Czarna Rzeka). The following toponyms exemplify the group of names being the old polish or dialectal appellative. The most common examples include: Bardo ‘hill’ Bielawy from bielawa ‘swamp’ Bielsko from biel ‘marsh’ Chełm ‘hill’ Debrzno from debrz ‘ravine, valley’ Hel ‘foreland stretching into the sea’ Kałek from kał ‘mud’ Kościerzyna from kościerz ‘scrub’ 22 Kruszwica from krusza ‘pear tree’ Krynica ‘źródło’, derived from Ukrainian Lędziny from lędo ‘arable land’ Mogilno from mogiła ‘hill’, compare Magura below Ostrów ‘island’ Sopot ‘spring’ Szczyrk ‘type of soil’ Trzemeszno from trzemcha ‘bird cherry’ Uście, Ustka, etc. ujście, Old Polish uście (dualis, i.e the formerly used dual number). Some geographic names, especially in borderland, are of foreign origin. The majority is of German origin, which is a result of the former language neighbourhood and also of German settlers coming to the Polish lands since the Middle Ages. Also, German names appeared in western and southern Polish lands after the fall of Poland in the late 18th century, when Prussia and Austria annexed significant areas of the former Poland. These areas belonged to Prussia and Austria until the end of the World War I. Besides the original names, also a number of names established by authorities, which were not used by inhabitants of these areas, can be found on maps published during this time. During the Nazi occupation a large number of Polish geographic names was changed to German (e.g. Oświęcim to Auschwitz). Names of German origin (e.g. Olsztyn) are also common in northeastern part of Poland, which is a result of the Teutonic Knights’ conquest in the Middle Ages. German traces can be also found in roots of certain geographic names (e.g. Rychwałd, Szymbark, Czorsztyn, compare the German names – Wald, Burg, Stein), and also in Germanized spellings of former Slavic names (e.g. Opole – Oppeln, Wrocław – Breslau). In borderlands many names originate from the neighbouring languages, e.g. Eastern Slavic forms exist along the eastern border (e.g. villages Berezka, Czystohorb, Dubów), Czech and Slovak ones in southern part of the country (e.g. rivers Słanica, Mutnik, Branica). A number of Romanian names (e.g. Młaka, Magura, Kiczera) can be found in Beskidy Mountains, which is a result of the medieval 23 shepherd’s settlement. Many names of Baltic origin (Prussian, Yatvingian, and Lithuanian) can be found in northeastern Poland (e.g. Gielba, Wadąg, Dejna). 24 II. GEOGRAPHICAL NAMES STANDARDIZATION IN POLAND 1. History and Organization of the Geographical Names Standardization Collection and standardization of geographic names has a long tradition in Poland. It can be traced back to the 18th century, when first maps and gazetteers covering the whole country or its large parts were published. On the turn of the 19th century fifteen volumes of the ‘Słownik geograficzny Królestwa Polskiego’ (Geographic Dictionary of the Kingdom of Poland) appeared in print. It listed a very large number of names of villages, towns, rivers, mountains and lakes. Also the entries of that dictionary contained the first attempt to standardize Polish geographic names. When Poland regained independence in 1918, it became necessary to standardize geographic names of objects in areas formerly annexed by Prussia, Austria and Russia. It resulted in a new systematic approach to these issues. Therefore, two editions of official gazetteers were published during that time. Also first research activities on toponyms were initiated. After the World War II it became vital to standardize geographic names, and to establish new names on large areas. The Commission for Establishing Names of Localities and Physiographic Objects, which was established before the World War II, was reestablished shortly after the war. The Commission underwent several organizational changes. It currently is a part of the Ministry of the Interior and Administration. The activities of the Commission resulted in publication of the lists of standardized names such as ‘Słownik nazw geograficznych Polski Zachodniej i Północnej’ (Dictionary of Geographic Names of 25 Western and Northern Poland) by S. Rospond – published in 1951 (over 30,000 geographic names), ‘Urzędowe nazwy miejscowości i obiektów fizjograficznych’ (Official Names of Localities and Physiographic Objects), 197 volumes published before 1974 containing lists of geographic names covering half of the country – each volume covered a separate county), and also ‘Wykaz urzędowych nazw miejscowości w Polsce’ (Index of Official Names of Localities in Poland), published in 1982 (about 100,000 names). The UN recommendation to publish national gazetteers gave rise to the new activities in this field. In late 1970s the Head Office of Geodesy and Cartography initiated a project aiming at the preparation of such a gazetteer in Poland. It was published in 1991. The ‘Nazwy geograficzne Rzeczypospolitej Polskiej’ (Geographical names of the Republic of Poland) contained a selection of 30,000 place names based on a 1:500,000-scale map. The names were standardized by the Komisja Ustalania Nazw Miejscowości i Obiektów Fizjograficznych (Commission for Establishing Names of Localities and Physiographic Objects). Owing to the procedure of the Commission’s activities, only a small number of Polish geographic names are standardized so far. Certain standardization activities are carried out by geographers, surveyors and cartographers during the map editing process. Also, a number of linguistic monographs on different kinds of geographic names appeared in print. It is estimated that about 1 million names are yet to be standardized. These are especially names of hamlets, streams, hills, parts of lakes and the like. Small part of these names can be found in the already existing databases. In the early 1970s the Komisja Standaryzacji Nazw Geograficznych poza Granicami Polski (Commission for Standardization of Geographical Names Outside Poland) was established. It is responsible for the collection and standardization of foreign geographic names. It prepared a 4-volume ‘Polskie nazwy geograficzne świata’ (Polish Geographic Names of Foreign Areas) (1994–96) and also several other publications: ‘The Polish Toponymic Guidelines’ (1993), ‘Nazwy państw świata, ich stolic i mieszkańców’ (Names of countries, their capitals and inhabitants) (1997), ‘Słownik 26 terminów używanych przy standaryzacji nazw geograficznych’ (Glossary of terminology used in the standardization of geographical names) (1998), and ‘Toponymic Guidelines of Poland for Map Editors and Other Users’ (1999). 2. Rules of the Standardization of Geographical Names When standardizing geographic names it is vital to collect sources that should include: – full name, – form of genitive (Genetivus), – adjective form, – local variant names, – information on the type of an object and its geographic location. The following criteria of correctness are applied when establishing a standardized form of a geographic name: – contemporary pronunciation – most frequently used form – conformity with the standard Polish, less often with a regional standard, – name etymology, – traditional form. The names of large objects are usually conformable to the literary Polish. The names of small objects of local importance (e.g. those of meadows, gamekeeper’s cottages, small lakes, and streams) are more often conformable to a dialectal form. All legal issues on geographic names standardization are regulated by the act of 1948 (no. 36, act 251) recently amended in 1990 – ‘Dziennik Ustaw Rzeczypospolitej Polskiej’ 1990, no. 34, act 198. A new act on geographic and place names is currently being legislated. It lays down the regulations on: – establishing, changing and canceling official place names – establishing, changing and canceling official geographic names – establishing, changing and canceling official geographic and place names in the languages of ethnic minorities 27 – publishing the official gazetteer of names of localities at least every ten years and the official index of names of physiographic objects at least every twenty years. 3. Geographical Names Authorities There is no separate agency with legal responsibility for standardizing geographic names in Poland. However, there are advisory boards responsible for preparation of projects on standardization issues. These are Commission for Establishing Names of Localities and Physiographic Objects and Commission for Standardization of Geographical Names outside Poland. The legal responsibility for approving geographic and place names is vested in appropriate state authority. Komisja Ustalania Nazw Miejscowości i Obiektów Fizjograficznych (Commission for Establishing Names of Localities and Physiographic Objects) at the Ministry of the Interior and Administration advises on standardizing of geographic and place names as well as on changes of their spelling and pronunciation. Lists of standardized names are published in ‘Monitor Polski’. Address: Commission for Establishing Names of Localities and Physiographic Objects Ministry of the Interior and Administration ul. Wspólna 4 00-926 Warszawa Komisja Standaryzacji Nazw Geograficznych poza Granicami Polski (Commission for Standardization of Geographical Names Outside Poland) at the Surveyor General of Poland advises on standardizing of foreign geographic names, particularly of Polish exonyms as well as on changes of their spelling and pronunciation. Address: Commission for Standardization of Geographical Names outside Poland Head Office of Geodesy and Cartography ul. Wspólna 2 00-926 Warszawa 28 III. SOURCES 1. Maps and Atlases Medium- and large-scale topographic and administrative maps available currently in Poland have been edited and published by both national surveying and mapping authorities and the Polish Army Topographic Service. The following official map series are available: – 1:10,000 (prepared for the whole country, printed sheets cover large cities and their metropolitan areas) – 1:25,000 (excluding the northwestern part of the country) – 1:50,000 (1977–1982, a new series published currently – approx. 50% of the country covered so far) – 1:100,000 (1979–1984) – 1:500,000 (1992); also as Tables 12.1 – 12.6 in the ‘Atlas Rzeczypospolitej Polskiej’ (Atlas of the Republic of Poland), published by Główny Geodeta Kraju (Surveyor General of Poland), Warszawa 1993–1998, – 1:750,000 Rzeczpospolita Polska. Mapa administracyjna (Republic of Poland. Administrative Map), published by Główny Geodeta Kraju (Surveyor General of Poland), Warszawa 1999. Geographic names on 1:500,000 and 1: 750,000-scale maps are consistent with the list of names in ‘Nazwy geograficzne Rzeczypospolitej Polskiej’ (Geographical Names of the Republic of Poland). The names contained therein are standardized. The following map series have been published by the Polish Army Topographic Service: – 1:10,000 (1984, for Tatra Mountains) 29 – 1:50,000 (for environs of large cities and for some national parks) – 1:100,000 (1993 – 2001, a topographic and tourist map) – 1 : 200,000 (1990–1992). The ‘Atlas Rzeczypospolitej Polskiej’ (Atlas of the Republic of Poland) vol. I–IV, Warszawa 1993–1998, Główny Geodeta Kraju can also serve as a useful source. 2. Gazetteers The only Polish gazetteer containing geographic coordinates published so far is the ‘Nazwy geograficzne Rzeczypospolitej Polskiej’ (Geographical Names of the Republic of Poland), Warszawa 1991. It contains approximately 28 000 geographic and place names. Amendments are listed in ‘Zarządzenie ministra-szefa Urzędu Rady Ministrów z dnia 11 grudnia 1996 r. w sprawie ustalenia i zmiany nazw niektórych miejscowości’ (‘Monitor Polski’ Nr 79, 14 grudnia 1996, poz. 713). The list of counties with their names and seats is to be found in the ‘Dziennik Ustaw Rzeczypospolitej Polskiej’ (Official Gazette of the Republic of Poland), no. 103, August 10, 1998. The changes to the division into counties have been introduced on May 21, 2001 by the Council of the Ministers; published in the ‘Dziennik Ustaw Rzeczypospolitej Polskiej’ (Official Gazette of the Republic of Poland), no. 62, acts no. 630, 631. The ‘Katalog jezior polskich’ (Catalog of Polish Lakes) by A. Choiński, vol. I–III, Poznań 1991–1992 is a similar publication. It is a list of 7000 lakes larger than 1 ha (with their location on 1:50,000scale topographic map sheets). The ‘Wykaz urzędowych nazw miejscowości w Polsce’ (Index of Official Names of Localities in Poland), vol. I–III, Warszawa 1982 is an earlier publication of this kind. It locates places by former administrative units (new administrative division was introduced on January 1, 1999). The names of newly established natural reservations can be found in ‘Rozporządzenie Ministra Ochrony Środowiska, Zasobów Naturalnych i Leśnictwa’ of December 23, 1998. Acts no. 1219–1234. 30 The names of national parks, landscape parks and the areas of protected landscape can be found in the yearly publication ‘Ochrona Środowiska – Environment’ put out by the Główny Urząd Statystyczny. 31 IV. GLOSSARY OF GENERIC TERMS AND COUNTRY NAMES APPEARING ON MAPS, IN MAP LEGENDS AND OTHER CARTOGRAPHIC PUBLICATIONS 1. Generic Terms Polish term Aleja Altana Ambasada Ambona Ambulatorium Amfiteatr Antena Apteka Autostrada Bagno Bank Basen Basen kąpielowy Biwak Błonie Błoto; Błota Boja Bór Brama Bród Brzeg nieustalony Brzeg urwisty Budowa English equivalent Avenue; Alley Summer house Embassy Lookout Policlinic Open-air theater Antenna Pharmacy; Chemist’s Motorway Marsh Bank Basin Swimming pool Bivouac Common; Public grassy land Marsh Buoy Coniferous forest Gate Ford Undefined shoreline Precipitous bank Construction; Building site 32 Budynek Budynek mieszkalny Budynek niemieszkalny Budynek przemysłowy Budynek użyteczności publicznej Budynek wysoki Bulwar Bunkier Centrum Cerkiew Chmielnik Ciek stały Ciek okresowy Cieplarnia Cieplice Cieśnina Cmentarz Dąbrowa Delta Depresja Dolina Dom Dom wycieczkowy Dół Droga Droga drugorzędna Droga dwujezdniowa Droga główna Droga gruntowa polna lub leśna Droga gruntowa wiejska Droga jednojezdniowa Droga szybkiego ruchu Drzewo Dukt Dworzec autobusowy Dwór Building Residential building Non-residential building Industrial building Public building High-rise building Boulevard Bunker Center; Downtown Orthodox Church Hop-field Perennial stream Intermittent stream Greenhouse Termal spring Strait; Sound Cemetery Oak wood Delta (of a river) Land below sea level Valley House Boarding house Hollow; Pit Road Secondary road Dual carraigeway Main road Unimproved road; Track Unimproved dirt road Single carriageway Expressway Tree Trail; Forest track Bus terminal Mansion 33 Dział Dzielnica Dzwonnica Elektrociepłownia Elektrownia Elewator zbożowy Fabryka Falochron Fontanna Fosa Gaj Gajówka Garb Gazociąg Gęste krzaki Glinianka Głaz Głaz narzutowy Głębia Głębokość Gmina Gołoborze Góra Górskie Ochotnicze Pogotowie Ratunkowe Granica Granica gminy Granica miasta Granica obszaru chronionego Granica państwa Granica powiatu Granica województwa Grań Grobla Grodzisko Interfluve District, quarter Belfry Heat and power plant Power plant Grain elevator Factory; Industrial plant Breakwater Fountain Moat Grove Gamekeeper’s cottage Hummock Pipeline Dense bushes Clay-pit Boulder Erratic block Deep Depth Commune (3rd order administrative unit) Blockfield Mountain Mountain Volunteer Emergency Corps Boundary Commune boundary City (town) boundary Protected landscape area boundary National boundary County boundary Voivodship boundary Arête Dam; Dike Fortified settlement site; Old rampart 34 Grota Grób Gród Grunt Grupa drzew Grzbiet Grzęda Hala Hałda Hangar Hipodrom Hotel Huta Hydroelektrownia Instytut Izobata Jama Jar Jaskinia Jaz Jezioro Kalwaria Kamieniołom Kamień Kamping Kanał Kaplica zabytkowa Kapliczka Katedra Kąpielisko Kino Klasztor Klif Kładka Kolej Kolej dwutorowa Cave Grave Castle Soil; Ground Group of trees Ridge Ridge Mountain meadow Dump Hangar Hippodrome Hotel Ironworks Hydro; Hydroelectic power plant Institute Isobath Hollow Ravine, gill Cave Weir Lake Calvary Quarry Stone Camping; Campsite Canal Historic chapel Shrine Cathedral Swimming pool; Bathing beach Movie theater; Cinema Cloister; Monastery Cliff Footbridge Railway Double track railroad 35 Kolej jednotorowa Kolej linowa Kolej niezelektryfikowana Kolej trzytorowa Kolej w budowie Kolej wąskotorowa Kolej wielotorowa Kolej zelektryfikowana Kolonia Komin Komora celna Kopa Kopalnia Kopiec Kościół Kościół zabytkowy Kotlina Kraina Kraj Krzaki zwarte Krzyż Kurhan Las Las iglasty Las liściasty Las mieszany Las rzadki Latarnia morska Lądowisko Leśniczówka Linia brzegowa Linia brzegowa nieokreślona Linia energetyczna Linia i numer oddziału Linia telefoniczna Single track railroad Cable railway Unelectrified railroad Triple track railroad Railroad under construction Narrow gauge railroad Multiple track railroad Electrified railroad Colony Chimney Customs office Rounded mountain top Mine Knoll; Mound Church Historic church Basin Land; Region Land; Country Bushes Cross Barrow Forest; Wood Coniferous forest Non-coniferous forest Mixed forest Thin forest Lighthouse Airfield Forester's lodge Shoreline Undefined shoreline Power transmission line Section line and number of division Telephone line 36 Linia tramwajowa Linia żeglugi pasażerskiej Lokomotywownia Lotnisko Łańcuch górski Ławica Łąka Łęg Łowisko Magura Masyw Maszt Meczet Metro Miasto Miejsce martyrologii Miejscowość Mielizna Mierzeja Międzygórze Międzyrzecze Młodnik Młyn Młyn wodny Moczary Mogiła zbiorowa Mokradło Morze Most Most dwupoziomowy Most podnoszony Most pontonowy Most historyczny Motel Mur historyczny Muzeum Streetcar (tramway) route Passanger ship route Locomotive depot Airfield; Airport Mountain range; Mountain chain Bank Meadow Marshy meadow; Riverine forest Fishing area Hill Massif Mast Mosque Subway; Underground railway City, town Martyrdom site Locality Shallow Spit; Sandspit Intermontane area Interfluve Copse Mill Watermill Swamp Common grave Bog Sea Bridge Double level bridge Drawbridge Pontoon bridge Historic bridge Motel Historic wall Museum 37 Nadajnik Nadleśnictwo Nasyp Niecka Nieużytki Nizina Numer drogi Obniżenie Obrotnica dla lokomotyw Obserwatorium Obszar Oczyszczalnia ścieków Ogrody Ogrodzenie Ogródki działkowe Oranżeria Osada Osiedle Osobliwość Ostrów Osypisko Ośrodek Ośrodek jazdy konnej Ośrodek sportów zimowych Ośrodek zdrowia Padół Pagórek Pałac Państwo Park Park krajobrazowy Park narodowy Park zabytkowy Parking Pasieka Transmitter Forestry headquartes; Forest administration Embankment Basin Wasteland Lowland Road number Depressed area; Depression (Locomotive) turn-table Observatory Area Waste-water plant Gardens Fence Allotments Orangery Settlement Settlement; Estate Curiosity Islet Landslide Center Horse-riding centre Winter sports centre Health centre Depressed area; Depression Hill Palace Country Park Landscape park National park Historic park Parking lot; Car-park Apiary 38 Pasmo górskie Pastwisko Peron Piaski Plac Plantacja Plaża Płaskowyż Płyta Pływalnia Pobrzeże Poczta Podgórze Podgrodzie Pogórze Pojedyncze drzewo Pojezierze Polana Pole Pole bitwy Pole biwakowe Policja Połonina Południe Pomnik Pomnik przyrody Pomost Poręba Port Port jachtowy Port rybacki Potok Powiat Poziomica Pozostałe drogi utwardzone Mountain range Pasture Platform Sands Square Plantation Beach Tableland; Plateau Plate Swimming pool Littoral region Post office Foothill Borough Upland Single tree Lakeland; Lake district Glade Field Battlefield Campsite Police station Mountain meadow South Monument Monument of nature Pier Clearing Port; Harbour Yachting harbour; Marina Fishing port Stream County (2nd order administrative unit) Contour line Other paved roads 39 Północ Półwysep Pradolina Prom Próg Przedgórze Przedmieście Przejście graniczne Przełęcz Przełom Przepaść Przepust Przesieka Przesmyk Przewóz łodziami Przykopa Przylądek Przysiółek Przystanek autobusowy Przystanek kolejowy Przystań Przystań żeglugi pasażerskiej Punkt geodezyjny Punkt informacji turystycznej Punkt widokowy Punkt wysokościowy Pustynia Puszcza Radiostacja Rafineria Ramię rzeki Rampa kolejowa Regiel Region Restauracja Rezerwat przyrody North Peninsula Pradoline; Ice marginal channel Ferry Sill Foreland; Piedmont Suburb Border crossing Pass Defile Precipice Culvert Fire line Isthmus Boat transportation Ditch Cape; Point Hamlet Bus stop Railroad station Harbour Passenger sailing jetty Geodetic point Tourist information bureau View point Elevation point; Height spot Desert Forest; Primeval forest Radio station Refinery Arm; River branch Railroad ramp Subalpine forest Region Restaurant Nature reserve 40 Rola Roślinność trawiasta Roztoka Rów Rów tektoniczny Równina Ruiny Rurociąg Rurociąg cieplny Rurociąg gazowy Rurociąg naftowy Rurociąg wodny Rybnik Rząd drzew Rzeka Sad Sadzawka Schron Schronisko Schronisko młodzieżowe Semafor Siedziba Silos Siodło Skala Skała Skałka Skansen Skarpa Skocznia Skrzyżowanie Skwer Słup Słup kilometrowy Smreczyna Stacja Soil Grassland River fork Ditch Rift valley Plain Ruins Pipeline Heat pipeline Gas pipeline Oil pipeline Water pipeline Fish pond Tree row River Orchard Pool Shelter Shelter-house Youth Hostel Semaphore Seat Silo Pass Scale Rock Crag Ethnographic park Scarp; Escarpment Sky jump Crossing Square Pillar Milestone Spruce Station 41 Stacja benzynowa Stacja kolejowa Stanica wodna Stacja meteorologiczna Stadion Starorzecze Staw Stok Stolica Straż pożarna Stromy spadek Struga Strumień Strumyk Strzelnica Studnia Studnia głębinowa Sygnalizacja świetlna Sygnał świetlny Synagoga Szałas Szczyt Szklarnia Szkoła Szlak Szlak kajakowy Szlak rowerowy Szosa Szpital Szyb Szyb kopalniany Szyb naftowy Ściana Ściana skalna Ścieżka Ścieżki dydaktyczne Petrol station Railway station Water riversides hostel Meteorological station Sports stadium Oxbow Pond Slope Capital Fire department Steep slope Brook Stream Brook; Streamlet Rifle range Well (Shaft) well Traffic light Beacon Synagogue Shed Peak Greenhouse School Route Canoe route Bicycle route Highway; Paved road Hospital Shaft Pit shaft Oil well Wall Rock wall Footpath Instructive foothpaths 42 Śluza Świątynia Świątynia niechrześcijańska Tama Taras; Terasa Teatr Telefon Telegraf Teren Teren podmokły Toń Tor Torfowisko Tory stacyjne Trakt Transformator Trzęsawisko Tunel Turbina wiatrowa Turnia Twierdza Ujście rzeki Ulica Ulica przelotowa Upłaz Urwisko Urząd Uzdrowisko Wał Wał przeciwpowodziowy Warstwica pomocnicza Warstwica uzupełniająca Warstwica zasadnicza Warstwica zasadnicza pogrubiona Wąski pas zagajnika Wąwóz Lock Temple Non-Christian place of worship Dam Terrace Theater Phone Telegraph Terrain Marsh or swamp Depth Track Peat-bog Railroad station tracks Trail Transformer Swampland Tunnel Wind generator Peak Fortress River mouth Street Thoroughfare Terrace Cliff Office Health resort Embankment; Dike; Dam Levee; Flood bank Intermediate contourline Supplementary contourline Contour; Contourline Index contourline Narrow copse strip Defile; Gorge; Ravine 43 Węzeł (drogowy) Wiadukt Wiata Wiatrak Wieś Wierch Wieża Winnica Woda Wodne Ochotnicze Pogotowie Ratunkowe Wodospad Wodowskaz Województwo Wschód Wybrzeże Wyciąg Wyciąg krzesełkowy Wydma Wygon Wykop Wyniosłość Wysoczyzna Wyspa Wysypisko Wysypisko śmieci Wyżyna Wzgórze Wzniesienie Zabudowa Zabytek Zabytek architektury Zachód Zagroda Zagajnik Junction; Cross-road Viaduct Umbrella roof Windmill Village Peak Tower Vineyard Water Aquatic Volunteer Emergency Corps Waterfall Water-gauge Voivodship (1st order administrative unit) East Coast Skilift Chair lift Dune Pasture Excavation Elevation High plain Island Dumping ground Refuse dump Highland; Upland Hill Height Built-up area Historical building Architectural monument West Farmstead Coppice 44 Zajezdnia Zaklęsłość Zakład przemysłowy Zakończenia torów Zalew Zamek Zapora Zarośla Zastawka Zatoka Zbiornik wodny Zbiornik paliw Zbiornik retencyjny Zbocze Zejście do przejścia podziemnego Zieleniec Znakowany szlak turystyczny Zoo Źródło Żleb Żywopłot Depot Hollow Factory End of railroad track(s) Lagoon Castle Dam Thicket; Shrubbery Sluice Bay; Gulf Reservoir Fuel tank Storage reservoir Slope Underpass entrance Lawn Marked tourist trail Zoo Spring; Source Gully Hedge Country Names Polish Afganistan Albania Algieria Andora Angola Antigua i Barbuda Arabia Saudyjska Argentyna Armenia Australia English Afghanistan Albania Algeria Andorra Angola Antigua and Barbuda Saudi Arabia Argentina Armenia Australia 45 Location Asia Europe Africa Europe Africa West Indies Asia South America Asia Australia Austria Azerbejdżan Bahamy Bahrajn Bangladesz Barbados Belgia Belize Benin Bhutan Białoruś Birma Boliwia Bośnia i Hercegowina Botswana Brazylia Brunei Bułgaria Burkina Faso Burundi Chile Chiny Chorwacja Cypr Czad Czechy Dania Dominika Dominikana Dżibuti Egipt Ekwador Erytrea Estonia Etiopia Austria Azerbaijan Bahamas Bahrain Bangladesh Barbados Belgium Belize Benin Bhutan Belarus Burma; Myanmar Bolivia Bosnia and Herzegovina Botswana Brazil Brunei Bulgaria Burkina Faso Burundi Chile China Croatia Cyprus Chad Czech Republic Denmark Dominica Dominican Republic Djibouti Egypt Ecuador Eritrea Estonia Ethiopia 46 Europe Asia West Indies Asia Asia West Indies Europe Central America Africa Asia Europe Asia South America Europe Africa South America Asia Europe Africa Africa South America Asia Europe Asia Africa Europe Europe West Indies West Indies Africa Africa South America Africa Europe Africa Fidżi Filipiny Finlandia Francja Gabon Gambia Ghana Grecja Grenada Gruzja Gujana Gwatemala Gwinea Gwinea Bissau Gwinea Równikowa Haiti Hiszpania Holandia Honduras Indie Indonezja Irak Iran Irlandia Islandia Izrael Jamajka Japonia Jemen Jordania Jugosławia Kambodża Kamerun Kanada Katar Kazachstan Fiji Philippines Finland France Gabon Gambia Ghana Greece Grenada Georgia Guyana Guatemala Guinea Guinea-Bissau Equatorial Guinea Haiti Spain The Netherlands Honduras India Indonesia Iraq Iran Ireland Iceland Israel Jamaica Japan Yemen Jordan Yugoslavia Cambodia Cameroon Canada Qatar Kazakhstan 47 South Pacific Asia Europe Europe Africa Africa Africa Europe West Indies Asia South America Central America Africa Africa Africa West Indies Europe Europe Central America Asia Asia Asia Asia Europe Europe Asia West Indies Asia Asia Asia Europe Asia Africa North America Asia Asia Kenia Kirgistan Kiribati Kolumbia Komory Kongo Konga, Demokratyczna Republika Korea Południowa Korea Północna Kostaryka Kuba Kuwejt Laos Lesotho Liban Liberia Libia Liechtenstein Litwa Luksemburg Łotwa Macedonia Madagaskar Malawi Malediwy Malezja Mali Malta Maroko Mauretania Mauritius Meksyk Mikronezja Kenya Kyrgyzstan Kiribati Colombia Comoros Congo Congo, Democratic Republic Africa Asia South Pacific South America Africa Africa Africa South Korea North Korea Costa Rica Cuba Kuwait Laos Lesotho Lebanon Liberia Libya Liechtenstein Lithuania Luxembourg Latvia Macedonia (F.Y.R.O.M.) Madagascar Malawi Maledives Malaysia Mali Malta Morocco Mauritania Mauritius Mexico Micronesia Asia Asia Central America West Indies Asia Asia Africa Asia Africa Africa Europe Europe Europe Europe Europe 48 Africa Africa Asia Asia Africa Europe Africa Africa Africa North America South Pacific Mołdawia Monako Mongolia Mozambik Namibia Nauru Nepal Niemcy Niger Nigeria Nikaragua Norwegia Nowa Zelandia Oman Pakistan Palau Panama Papua-Nowa Gwinea Paragwaj Peru Polska Portugalia Republika Południowej Afryki Republika Środkowoafrykańska Republika Zielonego Przylądka Rosja Rwanda Rumunia Saint Christopher i Nevis Saint Lucia Saint Vincent i Grenadyny Moldova Monaco Mongolia Mozambique Namibia Nauru Nepal Germany Niger Nigeria Nicaragua Norway New Zealand Oman Pakistan Palau Panama Papua New Guinea Paraguay Peru Poland Portugal South Africa Europe Europe Asia Africa Africa South Pacific Asia Europe Africa Africa Central America Europe South Pacific Asia Asia South Pacific Central America South Pacific South America South America Europe Europe Africa Central African Republic Cape Verde Africa Russian Federation Rwanda Romania Saint Kitts and Nevis Europe/Asia Africa Europe West Indies Saint Lucia Saint Vincent and the Grenadines West Indies West Indies 49 Africa Salwador Samoa San Marino Senegal Seszele Sierra Leone Singapur Słowacja Słowenia Somalia Sri Lanka Stany Zjednoczone Suazi Sudan Surinam Syria Szwajcaria Szwecja Tadżykistan Tajlandia Tanzania Togo Tonga Trynidad i Tobago Tunezja Turcja Turkmenistan Tuvalu Uganda Ukraina Urugwaj Uzbekistan Vanuatu Watykan Wenezuela El Salvador Samoa San Marino Senegal Seychelles Sierra Leone Singapore Slovakia Slovenia Somalia Sri Lanka United States of America Swaziland Sudan Suriname Syria Switzerland Sweden Tadjikistan Thailand Tanzania Togo Tonga Trinidad and Tobago Tunisia Turkey Turkmenistan Tuvalu Uganda Ukraine Uruguay Uzbekistan Vanuatu Vatican City Venezuela 50 Central America South Pacific Europe Africa Africa Africa Asia Europe Europe Africa Asia North America Africa Africa South America Asia Europe Europe Asia Asia Africa Africa South Pacific West India Africa Asia/Europe Asia South Pacific Africa Europe South America Asia South Pacific Europe South America Węgry Wielka Brytania Wietnam Włochy Wybrzeże Kości Słoniowej Wyspy Marshalla Wyspy Salomona Wyspy Świętego Tomasza i Książęca Zambia Zimbabwe Zjednoczone Emiraty Arabskie Hungary United Kingdom Vietnam Italy Ivory Coast (Côte d’Ivoire) Marshall Islands Solomon Islands S ~a o Tomé and Príncipe Zambia Zimbabwe United Arab Emirates 51 Europe Europe Asia Europe Africa South Pacific South Pacific Africa Africa Africa Asia V. LIST OF ABBREVIATIONS ON MAPS The list contains abbreviations appearing on contemporary Polish topographic maps. 1. Abbreviations of Nouns Abbreviation Ak. Al. Amb. B. b. bas. kąp. bet. Bg. bibl. bit. biur. bl. brow. b. tran. bud. camp. cel. cem. ceram. cg. Polish Akademia Aleja; Aleje Ambasada bank bród basen kąpielowy betoniarnia bagno biblioteka wytwórnia bitumu biurowiec posterunek blokowy (kolejowy) browar baza transportowa w budowie kemping urząd celny cementownia zakład przemysłu ceramicznego cegielnia English Academy, University Avenue Embassy bank ford swimming pool concrete-mixing works marsh library bitumen works office building railroad post brewery transportation company depot under construction campsite customs cement plant ceramic industry plant brick plant 52 c. tel. chem. chł. chm. ciepł. Cieśn. cukr. cz.m. cz.w. d. dz. d. h. d. k. dol. d. op. d. par. d. s. d. wyp. drob. druk. drzew. el. elc. elektr. elw. Fab. farb. farmac. g. G. gar. gaz. gl. centrala telefoniczna zakład przemysłu chemicznego chłodnia plantacja chmielu ciepłownia Cieśnina cukrownia część miasta część wsi dom dziecka dom handlowy dom kultury dolina dom opieki dom parafialny dom studenta dom wypoczynkowy hodowla drobiu drukarnia zakład przemysłu drzewnego elektrownia elektrociepłownia zakład wyrobów elektrycznych elewator fabryka farbiarnia zakład wyrobów farmaceutycznych gajówka góra, szczyt; Góry garaże gazownia, zbiornik gazu miejsce wydobycia gliny 53 (telephone) exchange chemical works cold storage plant hop plantation central heating plant Sound sugar mill part of town or city part of village orphanage department store club valley retirement home parish house dorm boarding house poultry farm printing plant lumber production plant power plant heat and power plant electrical engineering plant silo factory, industrial plant dye-house pharmaceutical plant forest-guard lodge mountain, peak; Mountains garage 1. gas-works, 2. gas holder clay excavation gm. GOP gorz. gr. gum. G-y H hłd. hod. h. sport. h. targ. im. gmina Górnośląski Okręg Przemysłowy gorzelnia grota zakład przemysłu gumowego Góry, pasmo górskie hotel hałda gospodarstwo hodowlane hala sportowa hala targowa imienia Inst. instr. muz. Instytut zakład produkcji instrumentów muzycznych J. Jezioro jacht. przystań jachtowa jask. jaskinia Jez. jezioro Kan. Kanał kąp. kąpielisko kl. klasztor kłm. kamieniołom koks. koksownia kol. kolonia konsul. konsulat kop. kopalnia kop.węgl. brun. kopalnia węgla brunatnego kotl. kotlina l. leśniczówka seat of commune Upper Silesian Industrial District distillery cave rubber power plant mountains, mountain range hotel dump livestock farm sports hall market hall memorial (e.g.) Roosevelt Memorial ... Institute musical instrument factory lake yacht harbor; marina cave lake canal swimming pool monastery quarry cokery colony consulate mine brown coal (lignite) mine basin forester-house 54 ląd. letn. łow. M m. mag. mat. bud. mebl. met. miel. mierz. mięs. mł. M. nadl. niecz. Niz. O. obs. astr. oczyszcz. odzież. ogr.dz. osad. oś. wyp. P p. pap. piek. p. kol. lądowisko domki letniskowe łowisko muzeum młyn magazyn fabryka lub skład materiałów budowlanych fabryka mebli zakład wyrobów metalowych mielizna mierzeja zakład mięsny młyn Morze nadleśnictwo nieczynny nizina Ocean obserwatorium astronomiczne oczyszczalnia ścieków zakład odzieżowy (tekstylny) ogródki działkowe osadnik ośrodek wypoczynkowy policja parking zakład przemysłu celulozowopapierniczego piekarnia przystanek kolejowy 55 airfield bungalows fishing area museum mill storehouse construction material production or storage prod furniture factory hardware production facility shallow, shoal, sandbank spit slaughter-house mill sea forestry headquarters unoperational, closed lowland ocean astronomical observatory waste-water plant clothing factory allotment decanter recreation centre police parking pulp and paper plant bakery railroad station P. Krajobr. pl. Płw. P.N. Poj. pow. pr. przedg. Przedm. przedszk. przeł. przyl. przys. Pust. pw. p. żegl. r. rem. rez. Równ. ryb. r. zab. S. s. san. schr. sk. spoż. stad. stadn. stocz. strażn. strz. st. tow. Park Krajobrazowy plac Półwysep Park Narodowy pojezierze powiat prom przedgórze Przedmieście przedszkole przełęcz przylądek przysiółek Pustynia przewóz łodziami przystań żeglugi ruiny remiza strażacka rezerwat przyrody Równina fabryka przetworów rybnych ruiny zabytkowe sąd staw sanatorium schronisko skała zakład przemysłu spożywczego stadion stadnina stocznia strażnica strzelnica stacja towarowa 56 landscape park square peninsula national park lakeland, lake district county ferry foreland suburb nursery school pass cape, point hamlet desert boat ferrying landing (place) ruins fire department nature reserve plain fish processing plant historic ruins court pond sanatorium shelter house rock food industry plant stadium stable shipyard watch-tower, guard house shooting range cargo railroad station szk. szpit. T. t. targ. u. celny U. Gm. ul. UM UMG szkoła szpital teatr tartak targowisko urząd celny urząd gminy ulica urząd miasta urząd miasta i gminy Uniw. UP UW U. Woj. W. W., Wa wet. wdp. włók. woj. W-y Wyb. wyp. Wyż. Uniwersytet urząd powiatowy urząd wojewódzki urząd wojewódzki Wierch Wyspa lecznica zwierząt wodospad zakład przemysłu włókienniczego województwo Wyspy Wybrzeże ośrodek wypoczynkowy Wyżyna sg, Wyżyny pl Wzn. z. zaj. zakł. przem. Zat. zb. zdr. Zdr. zn. Wzniesienia zamek zajezdnia zakład przemysłowy Zatoka zbiornik ośrodek zdrowia Zdrój zniszczony 57 school hospital theatre wood mill market place customs office commune office street municipality office commune and municipality office University county office voivodship office voivodship office peak island veterinary clinic waterfall textile factory seat of voivodship authority islands coast holiday village highland, upland, highlands, uplands heights castle depot industrial plant bay, gulf reservoir health center Baths, Spa destroyed źr. żw. źródło żwirownia spring, source gravel pit 2. Abbreviations of Adjectives Adjectives that appear in geographic names are formed from Polish names of historical districts, ethnic areas, towns, rivers and natural regions. Polish Abbreviation Full Adjective (with gender suffixes) Example Besk. Biał. Gd. Kraj. Kuj. Lub. Łuk. Łuż. Maz. Młp. Odrz. Podh. Podl. Pol. Pom. Sand. Szcz. Śl. Śwkrz. Tatrz. Warm. Wlkp. Wrocł. Beskidzki, -a, -e Białostocki, -a, -e Gdański, -a, -e Krajeński, -a, -e Kujawski, -a, -e Lubelski, -a, -e Łukowski, -a, -e Łużycki, -a, -e Mazowiecki, -a, -e Małopolski, -a, -e Odrzański, -a, -e Podhalański, -a, -e Podlaski, -a, -e Polski, -a, -e Pomorski, -a, -e Sandomierski, -a, -e Szczeciński, -a, -e Śląski, -a, -e Świętokrzyski, -a, -e Tatrzański, -a, -e Warmiński, -a, -e Wielkopolski, -a, -e Wrocławski, -a, -e Sucha Beskidzka Czarna Białostocka Starogard Gdański Strzelce Krajeńskie Solec Kujawski Janów Lubelski Stoczek Łukowski Lipinki Łużyckie Grodzisk Mazowiecki Głogów Małopolski Krosno Odrzańskie Maków Podhalański Bielsk Podlaski Jawornik Polski Kamień Pomorski Baranów Sandomierski Stargard Szczeciński Lwówek Śląski Ostrowiec Świętokrzyski Bukowina Tatrzańska Lidzbark Warmiński Środa Wielkopolska Kąty Wrocławskie 58 Other adjectives appearing in geographic names usually refer to former property issues. Some of them can refer to former social issues. Also, they often indicate geographic location. They are formed from common names, therefore it is possible to quote their equivalents in other languages. Adjectives are often placed second in order in geographic names, e.g. Brzeg Dolny, unlike in generic names, when they always appear first in order (dolny brzeg – lower bank) Polish Abbreviation Full Name Dln. Dw. Dolny, -a, -e Dworski, -a, -e Fabr. Górn. Grn. Klaszt. Kość. Król. Mł. Nw. Pd. Pn. Str. Szl. Św. Tryb. Wlk. Włośc. Wsch. Zach. English Equivalent lower belonging to the Manor Fabryczny, -a, -e belonging to factory Górniczy, -a, miners' Górny, -a, -e upper Klasztorny, -a, -e belonging to cloisters Kościelny, -a, -e belonging to the Church Królewski, -a, -e royal Mały, -a, -e little Nowy, -a, -e new Południowy, -a, -e south Północny, -a, -e north Stary, -a, -e old Szlachecki, -a, -e belonging to nobility Święty, -a, -e saint Trybunalski tribunal Wielki, -a, -e great Włościański, -a, -e peasants' Wschodni, -a, -e east Zachodni, -a, -e west 59 Example Brzeg Dolny Jackowo Dworskie Rejowiec Fabryczny Dąbrowa Górnicza Świątniki Górne Górka Klasztorna Bargłów Kościelny Lubycza Królewska Mały Płock Nowe Miasto Krzna Południowa Krzna Północna Stary Sącz Sulęcin Szlachecki Święta Lipka Piotrków Trybunalski Potok Wielki Łachy Włościańskie Beskidy Wschodnie Roztocze Zachodnie 3. Other Abbreviations Polish Abbre- Polish viation k. n. p. Wąsk. I II III English koło nad near, by above, on, by, beside pod below, by, beside Wąskotorowy,-a,-e narrow-gauged Pierwszy, -a, -e first Drugi, -a, -e second Trzeci, -a, -e third 60 Example Kórnik koło Poznania Nakło nad Notecią Równia pod Śnieżką Ełk Wąskotorowy Powodów Pierwszy Szelejewo Drugie Sięciaszka Trzecia VI. ADMINISTRATIVE DIVISION OF THE REPUBLIC OF POLAND On January 1, 1999 a new administrative division was established (‘Dziennik Ustaw Rzeczypospolitej Polskiej’ Nr 96, of July 28, 1998). Section 1 Subsection 2 of this Law establishes the following units of administrative division: 1. Województwo (Voivodship) – 1st order administrative unit 2. Powiat (County) – 2nd order administrative unit 3. Gmina (Commune) – 3rd order administrative unit 1. List of Voivodships IMPORTANT NOTICE: Abbreviated names of voivodships (e.g. dolnośląskie, lubelskie, or woj. dolnośląskie, woj. lubelskie) are often used instead of their full forms (województwo dolnośląskie, województwo lubelskie) on maps and in various kinds of indexes. Alphabetical List of Voivodships Voivodship Name Seat Abbreviation 1. Województwo dolnośląskie 2. Województwo kujawsko-pomorskie 3. Województwo lubelskie 4. Województwo lubuskie DŚ KP 5. Województwo łódzkie 6. Województwo małopolskie 7. Województwo mazowieckie ŁD MP MA LL LS 61 Wrocław Bydgoszcz*/ Toruń** Lublin Gorzów Wlkp.*/ Zielona Góra** Łódź Kraków Warszawa 8. Województwo opolskie 9. Województwo podkarpackie 10. Województwo podlaskie 11. Województwo pomorskie 12. Województwo śląskie 13. Województwo świętokrzyskie 14. Województwo warmińsko-mazurskie 15. Województwo wielkopolskie 16. Województwo zachodniopomorskie OP PK PD PO ŚL ŚW WM Opole Rzeszów Białystok Gdańsk Katowice Kielce Olsztyn WP ZP Poznań Szczecin * only seat of the voivodship office ** only seat of the voivodship assembly and office of the Marszałek Alphabetical List of Abbreviations of Voivodships Abbreviation DŚ KP LL LS ŁD MA MP OP PD PK PO ŚL ŚW WM WP ZP Voivodship Name - Województwo dolnośląskie Województwo kujawsko-pomorskie Województwo lubelskie Województwo lubuskie Województwo łódzkie Województwo mazowieckie Województwo małopolskie Województwo opolskie Województwo podlaskie Województwo podkarpackie Województwo pomorskie Województwo śląskie Województwo świętokrzyskie Województwo warmińsko-mazurskie Województwo wielkopolskie Województwo zachodniopomorskie 62 2. List of Counties The list of counties with their names and seats is to be found in the ‘Dziennik Ustaw Rzeczypospolitej Polskiej’ (Official Gazette of the Republic of Poland), no. 103, August 10, 1998. The changes to the division into counties have been introduced on May 21, 2001 by the Council of the Ministers; published in the ‘Dziennik Ustaw Rzeczypospolitej Polskiej’ (Official Gazette of the Republic of Poland), no. 62, acts no. 630, 631. List of Counties and their Seats arranged by Voivodships Województwo dolnośląskie Seat 1. Powiat bolesławiecki 2. Powiat dzierżoniowski 3. Powiat głogowski 4. Powiat górowski 5. Powiat jaworski 6. Powiat jeleniogórski 7. Powiat kamiennogórski 8. Powiat kłodzki 9. Powiat legnicki 10. Powiat lubański 11. Powiat lubiński 12. Powiat lwówecki 13. Powiat milicki 14. Powiat oleśnicki 15. Powiat oławski 16. Powiat polkowicki 17. Powiat strzeliński 18. Powiat średzki 19. Powiat świdnicki 20. Powiat trzebnicki 21. Powiat wałbrzyski 22. Powiat wołowski 23. Powiat wrocławski Bolesławiec Dzierżoniów Głogów Góra Jawor Jelenia Góra Kamienna Góra Kłodzko Legnica Lubań Lubin Lwówek Śląski Milicz Oleśnica Oława Polkowice Strzelin Środa Śląska Świdnica Trzebnica Wałbrzych Wołów Wrocław 63 24. Powiat ząbkowicki 25. Powiat zgorzelecki 26. Powiat złotoryjski Ząbkowice Śląskie Zgorzelec Złotoryja Urban Counties: 1. Jelenia Góra 2. Legnica 3. Wałbrzych 4. Wrocław Województwo kujawsko-pomorskie Seat 1. Powiat aleksandrowski 2. Powiat brodnicki 3. Powiat bydgoski 4. Powiat chełmiński 5. Powiat golubsko-dobrzyński 6. Powiat grudziądzki 7. Powiat inowrocławski 8. Powiat lipnowski 9. Powiat mogileński 10. Powiat nakielski 11. Powiat radziejowski 12. Powiat rypiński 13. Powiat sępoleński 14. Powiat świecki 15. Powiat toruński 16. Powiat tucholski 17. Powiat wąbrzeski 18. Powiat włocławski 19. Powiat żniński Aleksandrów Kujawski Brodnica Bydgoszcz Chełmno Golub-Dobrzyń Grudziądz Inowrocław Lipno Mogilno Nakło nad Notecią Radziejów Rypin Sępólno Krajeńskie Świecie Toruń Tuchola Wąbrzeźno Włocławek Żnin Urban Counties: 1. Bydgoszcz 64 2. Grudziądz 3. Toruń 4. Włocławek Województwo lubelskie Seat 1. Powiat bialski 2. Powiat biłgorajski 3. Powiat chełmski 4. Powiat hrubieszowski 5. Powiat janowski 6. Powiat krasnostawski 7. Powiat kraśnicki 8. Powiat lubartowski 9. Powiat lubelski 10. Powiat łęczyński 11. Powiat łukowski 12. Powiat opolski 13. Powiat parczewski 14. Powiat puławski 15. Powiat radzyński 16. Powiat rycki 17. Powiat świdnicki 18. Powiat tomaszowski 19. Powiat włodawski 20. Powiat zamojski Biała Podlaska Biłgoraj Chełm Hrubieszów Janów Lubelski Krasnystaw Kraśnik Lubartów Lublin Łęczna Łuków Opole Lubelskie Parczew Puławy Radzyń Podlaski Ryki Świdnik Tomaszów Lubelski Włodawa Zamość Urban Counties: 1. Biała Podlaska 2. Chełm 3. Lublin 4. Zamość 65 Województwo lubuskie Seat 1. Powiat gorzowski 2. Powiat krośnieński 3. Powiat międzyrzecki 4. Powiat nowosolski 5. Powiat słubicki 6. Powiat strzelecko-drezdenecki 7. Powiat sulęciński 8. Powiat świebodziński 9. Powiat wschowski 10. Powiat zielonogórski 11. Powiat żagański 12. Powiat żarski Gorzów Wielkopolski Krosno Odrzańskie Międzyrzecz Nowa Sól Słubice Strzelce Krajeńskie Sulęcin Świebodzin Wschowa Zielona Góra Żagań Żary Urban Counties: 1. Gorzów Wielkopolski 2. Zielona Góra Województwo łódzkie Seat 1. Powiat bełchatowski 2. Powiat brzeziński 3. Powiat kutnowski 4. Powiat łaski 5. Powiat łęczycki 6. Powiat łowicki 7. Powiat łódzki wschodni 8. Powiat opoczyński 9. Powiat pabianicki 10. Powiat pajęczański 11. Powiat piotrkowski 12. Powiat poddębicki 13. Powiat radomszczański Bełchatów Brzeziny Kutno Łask Łęczyca Łowicz Łódź Opoczno Pabianice Pajęczno Piotrków Trybunalski Poddębice Radomsko 66 14. Powiat rawski 15. Powiat sieradzki 16. Powiat skierniewicki 17. Powiat tomaszowski 18. Powiat wieluński 19. Powiat wieruszowski 20. Powiat zduńskowolski 21. Powiat zgierski Rawa Mazowiecka Sieradz Skierniewice Tomaszów Mazowiecki Wieluń Wieruszów Zduńska Wola Zgierz Urban Counties: 1. Łódź 2. Piotrków Trybunalski 3. Skierniewice Województwo małopolskie Seat 1. Powiat bocheński 2. Powiat brzeski 3. Powiat chrzanowski 4. Powiat dąbrowski 5. Powiat gorlicki 6. Powiat krakowskki 7. Powiat limanowski 8. Powiat miechowski 9. Powiat myślenicki 10. Powiat nowosądecki 11. Powiat nowotarski 12. Powiat olkuski 13. Powiat oświęcimski 14. Powiat proszowicki 15. Powiat suski 16. Powiat tarnowski 17. Powiat tatrzański 18. Powiat wadowicki 19. Powiat wielicki Bochnia Brzesko Chrzanów Dąbrowa Tarnowska Gorlice Kraków Limanowa Miechów Myślenice Nowy Sącz Nowy Targ Olkusz Oświęcim Proszowice Sucha Beskidzka Tarnów Zakopane Wadowice Wieliczka 67 Urban Counties: 1. Kraków 2. Nowy Sącz 3. Tarnów Województwo mazowieckie Seat 1. Powiat białobrzeski 2. Powiat ciechanowski 3. Powiat garwoliński 4. Powiat gostyniński 5. Powiat grodziski 6. Powiat grójecki 7. Powiat kozienicki 8. Powiat legionowski 9. Powiat lipski 10. Powiat łosicki 11. Powiat makowski 12. Powiat miński 13. Powiat mławski 14. Powiat nowodworski 15. Powiat ostrołęcki 16. Powiat ostrowski 17. Powiat otwocki 18. Powiat piaseczyński 19. Powiat płocki 20. Powiat płoński 21. Powiat pruszkowski 22. Powiat przasnyski 23. Powiat przysuski 24. Powiat pułtuski 25. Powiat radomski 26. Powiat siedlecki 27. Powiat sierpecki Białobrzegi Ciechanów Garwolin Gostynin Grodzisk Mazowiecki Grójec Kozienice Legionowo Lipsko Łosice Maków Mazowiecki Mińsk Mazowiecki Mława Nowy Dwór Mazowiecki Ostrołęka Ostrów Mazowiecka Otwock Piaseczno Płock Płońsk Pruszków Przasnysz Przysucha Pułtusk Radomsko Siedlce Sierpc 68 28. Powiat sochaczewski 29. Powiat sokołowski 30. Powiat szydłowiecki 31. Powiat warszawski 32. Powiat warszawski zachodni 33. Powiat węgrowski 34. Powiat wołomiński 35. Powiat wyszkowski 36. Powiat zwoleński 37. Powiat żuromiński 38. Powiat żyrardowski Sochaczew Sokołów Podlaski Szydłowiec Warszawa Warszawa Węgrów Wołomin Wyszków Zwoleń Żuromin Żyrardów Urban Counties: 1. Ostrołęka 2. Płock 3. Radom 4. Siedlce Województwo opolskie Seat 1. Powiat brzeski 2. Powiat głubczycki 3. Powiat kędzierzyńsko-kozielski 4. Powiat kluczborski 5. Powiat krapkowicki 6. Powiat namysłowski 7. Powiat nyski 8. Powiat oleski 9. Powiat opolski 10. Powiat prudnicki 11. Powiat strzelecki Brzeg Głubczyce Kędzierzyn-Koźle Kluczbork Krapkowice Namysłów Nysa Olesno Opole Prudnik Strzelce Opolskie Urban Counties: 1. Opole 69 Województwo podkarpackie Seat 1. Powiat bieszczadzki 2. Powiat brzozowski 3. Powiat dębicki 4. Powiat jarosławski 5. Powiat jasielski 6. Powiat kolbuszowski 7. Powiat krośnieński 8. Powiat leski 9. Powiat leżajski 10. Powiat lubaczowski 11. Powiat łańcucki 12. Powiat mielecki 13. Powiat niżański 14. Powiat przemyski 15. Powiat przeworski 16. Powiat ropczycko-sędziszowski 17. Powiat rzeszowski 18. Powiat sanocki 19. Powiat stalowowolski 20. Powiat strzyżowski 21. Powiat tarnobrzeski Ustrzyki Dolne Brzozów Dębica Jarosław Jasło Kolbuszowa Krosno Lesko Leżajsk Lubaczów Łańcut Mielec Nisko Przemyśl Przeworsk Ropczyce Rzeszów Sanok Stalowa Wola Strzyżów Tarnobrzeg Urban Counties: 1. Krosno 2. Przemyśl 3. Rzeszów 4. Tarnobrzeg 70 Województwo podlaskie 1. Powiat augustowski 2. Powiat białostocki 3. Powiat bielski 4. Powiat grajewski 5. Powiat hajnowski 6. Powiat kolneński 7. Powiat łomżyński 8. Powiat moniecki 9. Powiat sejneński 10. Powiat siemiatycki 11. Powiat sokólski 12. Powiat suwalski 13. Powiat wysokomazowiecki 14. Powiat zambrowski Seat Augustów Białystok Bielsk Podlaski Grajewo Hajnówka Kolno Łomża Mońki Sejny Siemiatycze Sokółka Suwałki Wysokie Mazowieckie Zambrów Urban Counties: 1. Białystok 2. Łomża 3. Suwałki Województwo pomorskie 1. Powiat bytowski 2. Powiat chojnicki 3. Powiat człuchowski 4. Powiat kartuski 5. Powiat kościerski 6. Powiat kwidzyński 7. Powiat lęborski 8. Powiat malborski 9. Powiat nowodworski 10. Powiat gdański 11. Powiat pucki Seat Bytów Chojnice Człuchów Kartuzy Kościerzyna Kwidzyń Lębork Malbork Nowy Dwór Gdański Pruszcz Gdański Puck 71 12. Powiat słupski 13. Powiat starogardzki 14. Powiat sztumski 15. Powiat tczewski 16. Powiat wejherowski Słupsk Starogard Gdański Sztum Tczew Wejherowo Urban Counties: 1. Gdańsk 2. Gdynia 3. Słupsk 4. Sopot Województwo śląskie Seat 1. Powiat będziński 2. Powiat bielski 3. Powiat bieruńsko-lędziński 4. Powiat cieszyński 5. Powiat częstochowski 6. Powiat gliwicki 7. Powiat kłobucki 8. Powiat lubliniecki 9. Powiat mikołowski 10. Powiat myszkowski 11. Powiat pszczyński 12. Powiat raciborski 13. Powiat rybnicki 14. Powiat tarnogórski 15. Powiat wodzisławski 16. Powiat zawierciański 17. Powiat żywiecki Będzin Bielsko-Biała Bieruń Cieszyn Częstochowa Gliwice Kłobuck Lubliniec Mikołów Myszków Pszczyna Racibórz Rybnik Tarnowskie Góry Wodzisław Śląski Zawiercie Żywiec Urban Counties: 1. Bielsko-Biała 2. Bytom 72 3. Chorzów 4. Częstochowa 5. Dąbrowa Górnicza 6. Gliwice 7. Jastrzębie-Zdrój 8. Jaworzno 9. Katowice 10. Mysłowice 11. Piekary Śląskie 12. Ruda Śląska 13. Rybnik 14. Siemianowice Śląskie 15. Sosnowiec 16. Świętochłowice 17. Tychy 18. Zabrze 19. Żory Województwo świętokrzyskie Seat 1. Powiat buski 2. Powiat jędrzejowski 3. Powiat kazimierski 4. Powiat kielecki 5. Powiat konecki 6. Powiat opatowski 7. Powiat ostrowiecki 8. Powiat pińczowski 9. Powiat sandomierski 10. Powiat skarżyski 11. Powiat starachowicki 12. Powiat staszowski 13. Powiat włoszczowski Busko-Zdrój Jędrzejów Kazimierza Wielka Kielce Końskie Opatów Ostrowiec Świętokrzyski Pińczów Sandomierz Skarżysko-Kamienna Starachowice Staszów Włoszczowa 73 Urban Counties: 1. Kielce Województwo warmińsko-mazurskie Seat 1. Powiat bartoszycki 2. Powiat braniewski 3. Powiat działdowski 4. Powiat elbląski 5. Powiat ełcki 6. Powiat giżycki 7. Powiat gołdapski 8. Powiat iławski 9. Powiat kętrzyński 10. Powiat lidzbarski 11. Powiat mrągowski 12. Powiat nidzicki 13. Powiat nowomiejski 14. Powiat olecki 15. Powiat olsztyński 16. Powiat ostródzki 17. Powiat piski 18. Powiat szczycieński 19. Powiat węgorzewski Bartoszyce Braniewo Działdowo Elbląg Ełk Giżycko Gołdap Iława Kętrzyn Lidzbark Warmiński Mrągowo Nidzica Nowe Miasto Lubawskie Olecko Olsztyn Ostróda Pisz Szczytno Węgorzewo Urban Counties: 1. Elbląg 2. Olsztyn Województwo wielkopolskie Seat 1. Powiat chodzieski 2. Powiat czarnkowsko-trzcianecki 74 Chodzież Czarnków 3. Powiat gnieźnieński 4. Powiat gostyński 5. Powiat grodziski 6. Powiat jarociński 7. Powiat kaliski 8. Powiat kępiński 9. Powiat kolski 10. Powiat koniński 11. Powiat kościański 12. Powiat krotoszyński 13. Powiat leszczyński 14. Powiat międzychodzki 15. Powiat nowotomyski 16. Powiat obornicki 17. Powiat ostrowski 18. Powiat ostrzeszowski 19. Powiat pilski 20. Powiat pleszewski 21. Powiat poznański 22. Powiat rawicki 23. Powiat słupecki 24. Powiat szamotulski 25. Powiat śremski 26. Powiat średzki 27. Powiat turecki 28. Powiat wągrowiecki 29. Powiat wolsztyński 30. Powiat wrzesiński 31. Powiat złotowski Gniezno Gostyń Grodzisk Wielkopolski Jarocin Kalisz Kępno Koło Konin Kościan Krotoszyn Leszno Międzychód Nowy Tomyśl Oborniki Ostrów Wielkopolski Ostrzeszów Piła Pleszew Poznań Rawicz Słupca Szamotuły Śrem Środa Wielkopolska Turek Wągrowiec Wolsztyn Września Złotów Urban Counties: 1. Kalisz 2. Konin 3. Leszno 4. Poznań 75 Województwo zachodniopomorskie Seat 1. Powiat białogardzki 2. Powiat choszczeński 3. Powiat drawski 4. Powiat goleniowski 5. Powiat gryficki 6. Powiat gryfiński 7. Powiat kamieński 8. Powiat kołobrzeski 9. Powiat koszaliński 10. Powiat łobeski 11. Powiat myśliborski 12. Powiat policki 13. Powiat pyrzycki 14. Powiat sławieński 15. Powiat stargardzki 16. Powiat szczecinecki 17. Powiat świdwiński 18. Powiat wałecki Białogard Choszczno Drawsko Pomorskie Goleniów Gryfice Gryfino Kamień Pomorski Kołobrzeg Koszalin Łobez Myślibórz Police Pyrzyce Sławno Stargard Szczeciński Szczecinek Świdwin Wałcz Urban Counties: 1. Koszalin 2. Szczecin 3. Świnoujście Alphabetical List of Counties County Name Voivodship 1. aleksandrowski 2. augustowski 3. bartoszycki KP PD WM 76 4. bełchatowski 5. będziński 6. bialski 7. białobrzeski 8. białogardzki 9. białostocki 10. bielski 11. bielski 12. bieruńsko-lędziński 13. bieszczadzki 14. biłgorajski 15. bocheński 16. bolesławiecki 17. braniewski 18. brodnicki 19. brzeski 20. brzeski 21. brzeziński 22. brzozowski 23. buski 24. bydgoski 25. bytowski 26. chełmiński 27. chełmski 28. chodzieski 29. chojnicki 30. choszczeński 31. chrzanowski 32. ciechanowski 33. cieszyński 34. czarnkowsko-trzcianecki 35. częstochowski 36. człuchowski 37. dąbrowski 38. dębicki 39. drawski 40. działdowski ŁD ŚL LL MA ZP PD PD ŚL ŚL PK LL MP DŚ WM KP MP OP ŁD PK ŚW KP PO KP LL WP PO ZP MP MA ŚL WP ŚL PO MP PK ZP WM 77 41. dzierżoniowski 42. elbląski 43. ełcki 44. garwoliński 45. gdański 46. giżycki 47. gliwicki 48. głogowski 49. głubczycki 50. gnieźnieński 51. goleniowski 52. golubsko-dobrzyński 53. gołdapski 54. gorlicki 55. gorzowski 56. gostyniński 57. gostyński 58. górowski 59. grajewski 60. grodziski 61. grodziski 62. grójecki 63. grudziądzki 64. gryficki 65. gryfiński 66. hajnowski 67. hrubieszowski 68. iławski 69. inowrocławski 70. janowski 71. jarociński 72. jarosławski 73. jasielski 74. jaworski 75. jeleniogórski 76. jędrzejowski 77. kaliski DŚ WM WM MA PO WM ŚL DŚ OP WP ZP KP WM MP LS MA WP DŚ PD MA WP MA KP ZP ZP PD LL WM KP LL WP PK PK DŚ DŚ ŚW WP 78 DŚ ZP PO ŚW OP WP WM ŚW OP ŚL DŚ PK PD WP ZP ŚW WP ZP WP PO MA MP OP LL LL LS PK WP ŁD PO MA DŚ PK WP PK PO WM 78. kamiennogórski 79. kamieński 80. kartuski 81. kazimierski 82. kędzierzyńsko-kozielski 83. kępiński 84. kętrzyński 85. kielecki 86. kluczborski 87. kłobucki 88. kłodzki 89. kolbuszowski 90. kolneński 91. kolski 92. kołobrzeski 93. konecki 94. koniński 95. koszalinski 96. kościański 97. kościerski 98. kozienicki 99. krakowski 100. krapkowicki 101. krasnostawski 102. kraśnicki 103. krośnieński 104. krośnieński 105. krotoszyński 106. kutnowski 107. kwidzyński 108. legionowski 109. legnicki 110. leski 111. leszczyński 112. leżajski 113. lęborski 114. lidzbarski 79 115. limanowski 116. lipnowski 117. lipski 118. lubaczowski 119. lubański 120. lubartowski 121. lubelski 122. lubiński 123. lubliniecki 124. lwówecki 125. łańcucki 126. łaski 127. łęczycki 128. łęczyński 129. łobeski 130. łomżyński 131. łosicki 132. łowicki 133. łódzki wschodni 134. łukowski 135. makowski 136. malborski 137. miechowski 138. mielecki 139. międzychodzki 140. międzyrzecki 141. mikołowski 142. milicki 143. miński 144. mławski 145. mogileński 146. moniecki 147. mrągowski 148. myszkowski 149. myślenicki 150. myśliborski 151. nakielski MP KP MA PK DŚ LL LL DŚ ŚL DŚ PK ŁD ŁD LL ZP PD MA ŁD ŁD LL MA PO MP PK WP LS ŚL DŚ MA MA KP PD WM ŚL MP ZP KP 80 152. namysłowski 153. nidzicki 154. niżański 155. nowodworski 156. nowodworski 157. nowomiejski 158. nowosądecki 159. nowosolski 160. nowotarski 161. nowotomyski 162. nyski 163. obornicki 164. olecki 165. oleski 166. oleśnicki 167. olkuski 168. olsztyński 169. oławski 170. opatowski 171. opoczyński 172. opolski 173. opolski 174. ostrołęcki 175. ostrowiecki 176. ostrowski 177. ostrowski 178. ostródzki 179. ostrzeszowski 180. oświęcimski 181. otwocki 182. pabianicki 183. pajęczański 184. parczewski 185. piaseczyński 186. pilski 187. pińczowski 188. piotrkowski OP WM PK MA PO WM MP LS MP WP OP WP WM OP DŚ MP WM DŚ ŚW ŁD LL OP MA ŚW MA WP WM WP MP MA ŁD ŁD LL MA WP ŚW ŁD 81 189. piski 190. pleszewski 191. płocki 192. płoński 193. poddębicki 194. policki 195. polkowicki 196. poznański 197. proszowicki 198. prudnicki 199. pruszkowski 200. przasnyski 201. przemyski 202. przeworski 203. przysuski 204. pszczyński 205. pucki 206. puławski 207. pułtuski 208. pyrzycki 209. raciborski 210. radomski 211. radomszczański 212. radziejowski 213. radzyński 214. rawicki 215. rawski 216. ropczycko-sędziszowski 217. rybnicki 218. rycki 219. rypiński 220. rzeszowski 221. sandomierski 222. sanocki 223. sejneński 224. sępoleński 225. siedlecki WM WP MA MA ŁD ZP DŚ WP MP OP MA MA PK PK MA ŚL PO LL MA ZP ŚL MA ŁD KP LL WP ŁD PK ŚL LL KP PK ŚW PK PD KP MA 82 226. siemiatycki 227. sieradzki 228. sierpecki 229. skarżyski 230. skierniewicki 231. sławieński 232. słubicki 233. słupecki 234. słupski 235. sochaczewski 236. sokołowski 237. sokólski 238. stalowowolski 239. starachowicki 240. stargardzki 241. starogardzki 242. staszowski 243. strzelecki 244. strzelecko-drezdenecki 245. strzeliński 246. strzyżowski 247. sulęciński 248. suski 249. suwalski 250. szamotulski 251. szczecinecki 252. szczycieński 253. sztumski 254. szydłowiecki 255. średzki 256. średzki 257. śremski 258. świdnicki 259. świdnicki 260. świdwiński 261. świebodziński 262. świecki PD ŁD MA ŚW ŁD ZP LS WP PO MA MA PD PK ŚW ZP PO ŚW OP LS DŚ PK LS MP PD WP ZP WM PO MA DŚ WP WP DŚ LL ZP LS KP 83 263. tarnobrzeski 264. tarnogórski 265. tarnowski 266. tatrzański 267. tczewski 268. tomaszowski 269. tomaszowski 270. toruński 271. trzebnicki 272. tucholski 273. turecki 274. wadowicki 275. wałbrzyski 276. wałecki 277. warszawski 278. warszawski zachodni 279. wąbrzeski 280. wągrowiecki 281. wejherowski 282. węgorzewski 283. węgrowski 284. wielicki 285. wieluński 286. wieruszowski 287. włocławski 288. włodawski 289. włoszczowski 290. wodzisławski 291. wolsztyński 292. wołomiński 293. wołowski 294. wrocławski 295. wrzesiński 296. wschowski 297. wysokomazowiecki 298. wyszkowski 299. zambrowski PK ŚL MP MP PO LL ŁD KP DŚ KP WP MP DŚ ZP MA MA KP WP PO WM MA MP ŁD ŁD KP LL ŚW ŚL WP MA DŚ DŚ WP LS PD MA PD 84 300. zamojski 301. zawierciański 302. ząbkowicki 303. zduńskowolski 304. zgierski 305. zgorzelecki 306. zielonogórski 307. złotoryjski 308. złotowski 309. zwoleński 310. żagański 311. żarski 312. żniński 313. żuromiński 314. żyrardowski 315. żywiecki LL ŚL DŚ ŁD ŁD DŚ LS DŚ WP MA LS LS KP MA MA ŚL Alphabetical List of County Seats Aleksandrów Kujawski Augustów Bartoszyce Bełchatów Będzin Biała Podlaska Białobrzegi Białogard Białystok Bielsk Podlaski Bielsko-Biała Bieruń Biłgoraj Bochnia Bolesławiec Braniewo Brodnica Brzeg Brzesko Brzeziny Brzozów Busko-Zdrój Bydgoszcz Bytów Chełm Chełmno Chodzież Chojnice Choszczno Chrzanów Ciechanów Cieszyn Czarnków Częstochowa Człuchów Dąbrowa Tarnowska 85 Dębica Drawsko Pomorskie Działdowo Dzierżoniów Elbląg Ełk Garwolin Giżycko Gliwice Głogów Głubczyce Gniezno Goleniów Golub-Dobrzyń Gołdap Gorlice Gorzów Wielkopolski Gostynin Gostyń Góra Grajewo Grodzisk Mazowiecki Grodzisk Wielkopolski Grójec Grudziądz Gryfice Gryfino Hajnówka Hrubieszów Iława Inowrocław Janów Lubelski Jarocin Jarosław Jasło Jawor Jelenia Góra Jędrzejów Kalisz Kamienna Góra Kamień Pomorski Kartuzy Kazimierza Wielka Kędzierzyn-Koźle Kępno Kętrzyn Kielce Kluczbork Kłobuck Kłodzko Kolbuszowa Kolno Koło Kołobrzeg Konin Końskie Koszalin Kościan Kościerzyna Kozienice Kraków Krapkowice Krasnystaw Kraśnik Krosno Krosno Odrzańskie Krotoszyn Kutno Kwidzyn Legionowo Legnica Lesko Leszno Leżajsk 81 Lębork Lidzbark Warmiński Limanowa Lipno Lipsko Lubaczów Lubań Lubartów Lubin Lublin Lubliniec Lwówek Śląski Łańcut Łask Łęczna Łęczyca Łobez Łomża Łosice Łowicz Łódź Łuków Maków Mazowiecki Malbork Miechów Mielec Międzychód Międzyrzecz Mikołów Milicz Mińsk Mazowiecki Mława Mogilno Mońki Mrągowo Myszków Myślenice Myślibórz Nakło nad Notecią Namysłów Nidzica Nisko Nowa Sól Nowe Miasto Lubawskie Nowy Dwór Gdański Nowy Dwór Mazowiecki Nowy Sącz Nowy Targ Nowy Tomyśl Nysa Oborniki Olecko Olesno Oleśnica Olkusz Olsztyn Oława Opatów Opoczno Opole Opole Lubelskie Ostrołęka Ostrowiec Świętokrzyski Ostróda Ostrów Mazowiecka Ostrów Wielkopolski Ostrzeszów Oświęcim Otwock Pabianice Pajęczno Parczew Piaseczno Piła 82 Pińczów Piotrków Trybunalski Pisz Pleszew Płock Płońsk Poddębice Police Polkowice Poznań Proszowice Prudnik Pruszcz Gdański Pruszków Przasnysz Przemyśl Przeworsk Przysucha Pszczyna Puck Puławy Pułtusk Pyrzyce Racibórz Radom Radomsko Radziejów Radzyń Podlaski Rawa Mazowiecka Rawicz Ropczyce Rybnik Ryki Rypin Rzeszów Sandomierz Sanok Sejny Sępólno Krajeńskie Siedlce Siemiatycze Sieradz Sierpc Skarżysko-Kamienna Skierniewice Sławno Słubice Słupca Słupsk Sochaczew Sokołów Podlaski Sokółka Stalowa Wola Starachowice Stargard Szczeciński Starogard Gdański Staszów Strzelce Krajeńskie Strzelce Opolskie Strzelin Strzyżów Sucha Beskidzka Sulęcin Suwałki Szamotuły Szczecinek Szczytno Sztum Szydłowiec Śrem Środa Śląska Środa Wielkopolska Świdnica Świdnik 83 Świdwin Świebodzin Świecie Tarnobrzeg Tarnowskie Góry Tarnów Tczew Tomaszów Lubelski Tomaszów Mazowiecki Toruń Trzebnica Tuchola Turek Ustrzyki Dolne Wadowice Wałbrzych Wałcz Warszawa* Wąbrzeźno Wągrowiec Wejherowo Węgorzewo Węgrów Wieliczka Wieluń Wieruszów Włocławek Włodawa Włoszczowa Wodzisław Śląski Wolsztyn Wołomin Wołów Wrocław Września Wschowa Wyszków Wysokie Mazowieckie Zakopane Zambrów Zamość Zawiercie Ząbkowice Śląskie Zduńska Wola Zgierz Zgorzelec Zielona Góra Złotoryja Złotów Zwoleń Żagań Żary Żnin Żuromin Żyrardów Żywiec * Warszawa is the seat of two counties Alphabetical List of Urban Counties Urban County Name Voivodship 1. Biała Podlaska 2. Białystok LL PD 84 ŚL KP ŚL LL ŚL ŚL ŚL WM PO PO ŚL LS KP ŚL ŚL DŚ WP ŚL ŚW WP ZP MP PK DŚ WP LL PD ŁD ŚL MP WM MA OP ŚL ŁD MA WP 3. Bielsko-Biała 4. Bydgoszcz 5. Bytom 6. Chełm 7. Chorzów 8. Częstochowa 9. Dąbrowa Górnicza 10. Elbląg 11. Gdańsk 12. Gdynia 13. Gliwice 14. Gorzów Wielkopolski 15. Grudziądz 16. Jastrzębie-Zdrój 17. Jaworzno 18. Jelenia Góra 19. Kalisz 20. Katowice 21. Kielce 22. Konin 23. Koszalin 24. Kraków 25. Krosno 26. Legnica 27. Leszno 28. Lublin 29. Łomża 30. Łódź 31. Mysłowice 32. Nowy Sącz 33. Olsztyn 34. Ostrołęka 35. Opole 36. Piekary Śląskie 37. Piotrków Trybunalski 38. Płock 39. Poznań 85 40. Przemyśl 41. Radom 42. Ruda Śląska 43. Rybnik 44. Rzeszów 45. Siedlce 46. Siemianowice Śląskie 47. Skierniewice 48. Słupsk 49. Sopot 50. Sosnowiec 51. Suwałki 52. Szczecin 53. Świętochłowice 54. Świnoujście 55. Tarnobrzeg 56. Tarnów 57. Toruń 58. Tychy 59. Wałbrzych 60. Włocławek 61. Wrocław 62. Zabrze 63. Zamość 64. Zielona Góra 65. Żory PK MA ŚL ŚL PK MA ŚL ŁD PO PO ŚL PD ZP ŚL ZP PK MP KP ŚL DŚ KP DŚ ŚL LL LS ŚL 86