CASE STUDY 14 Facilitator: Pawin Puapornpong Case ผูป ้ ่ วยหญิงอายุ 20 ปี เชื้อชาติลาว สัญชาติไทย ศาสนาพุทธ ภูมิลาเนา จ.ปทุมธานี สิ ทธิการรักษาชาระ เอง Chief Complaint ปวดท้อง 15hr PTA Present Illness 15 hr PTA ผูป ้ ่ วยปวดที่กลางท้องน้อย ปวด หน่วงๆ ตื้อๆ บีบๆ อาการเป็ นๆ หายๆ ไม่มีร้าวไปไหน มี ปวดบริ เวณอวัยวะเพศด้วย ปวดบีบพร้อมกันกับที่ทอ้ งน้อย แต่ละครั้งนาน 2 นาทีปวดทุก 5 นาทีปวดมากขึ้นถี่ข้ ึนและ รุ นแรงมากขึ้นมีทอ้ งแข็ง ไม่มีกลิ่นเหม็น ไม่คนั ปัสสาวะ เหลืองใส ไม่มีปัสสาวะแสบขัด ปัสสาวะบ่อยกว่าปกติทุก ครั้งที่ปวดท้อง ไม่มีน้ าใสๆหรื อเลือดออกจากช่องคลอด เด็ก ดิ้นมากกว่า 10 ครั้งตั้งแต่ 8.00-12.00 น. ไม่มีไข้ ไม่มี ประวัติอุบตั ิเหตุ ไม่มีประวัติการมีเพศสัมพันธ์ในเดือนนี้ Past History Underlying Disease Asthma ไม่มียาพ่นประจา หอบล่าสุ ด 2 ปี ก่อน Thalassemia homozygous Hb E Hb typing HbE 79.9% HbF48% Migrane No Current Medication No Drug Food Allergy No History of blood transfusion No Smoking and alcohol drinking Family History ปฏิเสธโรคประจาตัวในครอบครัว ปฏิเสธประวัติมะเร็ งในครอบครัว Ob-Gyn History G2P1A1, PARA 0-0-1-0, GA 32+2 week by date A1 : Abortion with D&C N3M0 ปี 2555 ที่รพ. ประเทศลาว LMP 28/01/56, EDC 1/11/56 Menarche 12 ปี ปฏิเสธประวัติโรคติดต่อทางเพศสัมพันธ์ ปฏิเสธประวัติตกขาวผิดปกติและเลือดออกผิดปกติทางช่อง คลอด ปฏิเสธประวัติกอ้ นผิดปกติในอุง้ เชิงกราน Ob-Gyn History Previous Contraception: มา 6 เดือน ANC History ยาคุมกาเนิดแบบแผงทานมา 1 ปี ครึ่ ง หยุด First ANC ที่คลินิก 2 ครั้ง Second ANC ที่รพ. 4 ครั้ง First ANC GA 17+1 week by date, First U/S 15/8/56 GA 29 week รวม 6 ครั้ง ANC ทั้งหมด 4 ครั้ง มาฝากครรภ์สม่าเสมอ ระหว่างฝากครรภ์ไม่มี complication ใดๆ Total Weight Gain 5.7 kg height 150cm weight 54.7 BMI 24.1 TT ครบ 2 เข็ม ANC Laboratory Investigation Hb 10.5 g/dL Hct 28.1% MCV 64.9 Blood Group O Rh+ Hb typing มารดา HbE 79.9%, HbF 4.8%, สามี MCV 59.5 HbE 82.7% HbF 2.9% Blood Serology: HbsAg Neg, Anti-HIV Neg, VDRL Neg Potential DM: neg Urine protein/sugar: neg ANC Laboratory Investigation Ultrasound at GA 28+2 week No fetal anomaly Normal amniotic fluid Fetal heart sound positive Fetal movement positive Vertex presentation female ANC Risk Preterm Anemia: Homozygous Hb E Couple risk for Thalassemia Previous Dilatation and Curettage Physical Examination Vital Signs BT 36.6, PR 96bpm, RR 20/min, BP 119/89mmHg, SpO2 100% GA: A Thai pregnant female, good consciousness HEENT: no pale conjunctivae, anicteric sclerae CVS: normal S1S2, no murmur RS: normal breath sound, no adventitious sounds Physical Examination ABD: Fundal Height 3/4 > O, 31cm, no ballotment Large part at Left side, small part at Right side no engagement, ballottement positive at inguinal region Vertex Presentation, longitudinal line Fetal position: OP Fetal movement: positive FHR 140 bpm EBW 2300g Uterine Contraction: Duration 30-50 sec, Interval 5 min, Intensity ++ Physical Examination PV: Dilatation 6cm, Effacement 100%, Station 0, Consistency Firm, Position anterior, Fetal position OP, Membrane Intact, Amniotic fluid none, adequate Pelvimetry Speculum: no membrane leakage Extremity: no pitting edema CNS: grossly intact Problem List 1. Preterm Labor 2. Anemia 3. Well controlled Asthma Impression: G2P0A1, GA 32+2 week with preterm labor pain with anemia and well controlled asthma CTG EFM Uterine Contraction Frequency 1.5 – 2 min Paper speed: 1cm/min Duration 1 min FHR baseline 140bpm Intensity mild to FHR variability: moderate moderate Acceleration: 14 in 20 min Relaxation Time 1 -2 min No deceleration Impression: CAT 1 Ultrasound SVF: Vertex Fetal movement: postive, Fetal Heart Sound: positive Facial Profile: no cleft lip, no cleft palate Nuchal area: cannot be examined No spina bifida Ultrasound 4 heart chamber seen LVOT/RVOT/3VS – seen Stomach seen at Left side 2UA/1UV seen Bladder seen AFI – normal Placenta posterior, no acreata PRETERM BIRTH Cause preterm premature rupture of the fetal membranes(PPROM) Preterm labor (PTL) Induction of labor Preterm labor History of preterm birth Placenta previa or abruption Infection – UTI, asymptomatic bacteriuria, periodontal disease, malaria Immunological – antiphospholipid antibody syndrome cervical incompetence - เคยถ่างขยายปากมดลูก, ขูดมดลูก, LEEP, conization Abnormal uterus – bicornuate, polyhydramnios Multifetal pregnancy Maternal – preeclampsia, drug intoxication, trauma, surgery, Anemia, pneumonia, apendicitis Lifestyle – hardworker, stress, smoking, substance abuse Teenage/ elderly pregnancy Malnutrition poverty Intrauterine device แนวทางการค้นหาผูท้ ี่มีปัจจัยเสี่ยงสูงต่อการคลอด ก่อนกาหนด Cervical length(CL) – GA16-24 wk ถ้าCL<3 cm เพิ่ม risk Fibronectin(fFN)- > 50ng/ml ทาได้ต้งั แต่GA22 Risk scoring system ตรวจดูการขยายของปากมดลูก Home uterine-activity monitoring เกณฑ์การวินิจฉัยPTL 1. 2. 3. การหดรัดตัวของมดลูกอย่างน้อย4ครั้งใน20นาที หรือ8ครั้งใน60นาที ร่วมกับมีการเปลี่ยนแปลงที่ปากมดลูก ปากมดลูกเปิ ดมากกว่า1cm ปากมดลูกบางตัว ร้อยละ80ขึ้ นไป Management หลักการที่สาคัญคือ 1.Antenatal glucocorticoids 2. Tocolytic drugs for up to 48hr 3. Appropiate antibiotics for GBS prophylaxis Glucocorticoids + Every case in preterm labor + Benefit in GA 24- GA 34 weeks + Dexamethasone 6 mg IM every 12 hr X 4 Dose Tocolytic agents Use for inhibits Uterine contraction( but can inhibit in short terms) -wait for max effect of steroid - to transfer the mother - stop contraction uterine that result from correctable Exp. Appendicitis Choices of agent + Beta agonist ( terbutaline, salbutamol ) + Calcium channel blocker ( Nifedipine ) Beta – adrenergic Receptor Agonists (Terbutaline, Salbutamol) ในไทยนิยมใช้ ยับยั้งการเจ็บครรภ์คลอดก่อนกาหนดมากที่สุด เป็ น First line drug loading dose 0.25 mg IV stat + maintenance dose 2.5 mg ผสมใน 5% D/W 500 ml และให้ 5% D/NSS หรื อ LRS 1,000 ml IV drip 10 d/min เริ่ มให้ IV drip 10 ug/min (30 d/min) ปรับเพิม่ ยาครั้งละ 5 ug/min (15 d/min) ทุก 10 นาที maximum dose คือ 25 ug/min (75 d/min) หรื อเมื่อไม่มี uterine contraction Contraindication structural heart disease, cardiac ischemia Hyperthyroidism poor control DM poor control hypertention Severe hypovolemia Calcium-channel blockers (Nifedipine ) nifedipine ปลอดภัย และมีประสิ ทธิภาพที่ดีในการยับยั้งการเจ็บครรภ์คลอด มักใช้ เมื่อมีขอ้ ห้ามในการใช้ยาในกลุ่ม Beta – adrenergic Receptor Agonists Nifedipine 10 mg oral ทุก 15 นาที 4 ครั้ง (ให้ยาได้ไม่เกิน 40 mg ใน 1 ชัว่ โมงแรก) หลังจากนั้นอีก 4 – 6 ชัว่ โมง ให้ยา Nifedipine 20 mg oral ทุก 8 ชัว่ โมง เป็ น เวลา 48 – 72 ชัว่ โมง (ขนาดยาสู งสุ ดไม่เกิน 120 mg/day) หลังจากครบ 72 ชัว่ โมง ให้ maintenance ด้วยยา Nifedipine 30 – 60 mg oral วันละครั้ง (ไม่ควรให้ยานานเกินกว่า 7 วัน) Contraindication BP < 90 / 60 impair liver function on antihypertensive drug or MgSo4 Antibiotics for GBS prophylaxis * Every case of preterm labor * for prevent GBS sepss in Newborn * Use in active phase * Ampicillinn 2g. IV Stat then 1g. IV every 4hr POSTPARTUM HEMORRHAGE Normal blood vs. Postpartum Hemorrhage Normal delivery-related blood loss - vaginal delivery 500 ml. - cesarean delivery 1000 ml. - cesarean hysterectomy 1500 ml Postpartum hemorrhage Definitions -10% decline in hematocrit, and the need for a blood transfusion. -delivery-related blood loss that is excessive in nature and results in a symptomatic patient or signs of hypovolemia. EARLY 24 hr. ของการคลอด Uterine atomy Lower genital tract lacerations Upper genital tract lacerations Etiologies LATE 24 hr. – 6 week หลังการคลอด Lower urinary tract lacerations Infection Retained products of conception Retained products of conception Invasive placentation Placental site subinvolution Uterine rupture Uterine inversion Coagulopathy Coagulopathy Risk Factor Previous postpartum hemorrhage Prolonged third stage of labor Augmented or stimulated labor Multiple gestation Multiparity Coagulation abnormalities Cervical, vaginal, or perineal lacerations Preeclampsia Arrest of descent of the fetus Mediolateral episiotomy Nulliparity Polyhydramnios Maternal hypotension Asian or Hispanic ethnicity Presentation Excessive flow of blood from vagina Hypovolemic shock if left untreated tachycardia, tachypnea, hypotension Relate with amount of blood loss อาจเจอในรูปแบบ occult bleeding or occult hemorrhage Investigation ในกรณีคนไข้ยางคนอาจจะไม่ได้มี immediate bleeding เพราะมี hematoma formation or accumulations ใน uterus ใช้ U/S หา clot, hematoma, retained placental products บางกรณีอาจทา angiography with selective arterial embolization เพื่อ diagnosis and therapeutic treatment ในการประเมิณคนไข้ ส่ง CBC with platelet count, coagulation studies, PT, PTT, fibrinogen, D-dimer แต่ในกรณี acute hemorrhage อาจทาได้เฉพาะ Hct และ Hb Uterine Atony Blood flow ออกตรง placental site ประมาณ 600 ml/min. หลัง delivery มดลูกจะ contract myometrial fibers รอบๆ spiral arterioles เมื่อการ contract ไม่ดีพอ จะเกิด rapid blood loss Bimanual palpation ของ uterus ใช้ confirm diagnosis Management การประเมินและการรักษาขั้นต้น การดูแลรักษาตาสาเหตุหลัก กรณีไม่ตอบสนองต่อการรักษาเบื้ องต้น เลือดไม่หยุดหลังตัดมดลูก 1. การประเมินและการรักษาขั้นต้น กูช้ ีพเบื้ องต้น IV ,oxygen supplement,record v/s,foley’s catheter record urine output เปิ ด ประเมินcause-tone,tissue,trauma,thrombin Lab – CBC, group matching, coagulation 2. การดูแลรักษาตาสาเหตุหลัก Tone-นวดคลึงมดลูก, ให้ยา(Oxytocin,Methylergonovine), Bimannual compression Tissue- ล้วงรก ,ขูดมดลูก(Curet ตัวใหญ่ หรือใช้ ultrasoundช่วย) Trauma-เย็บซ่อมตาแหน่ งฉีกขาดในช่องคลอดหรือกรณีมดลูกแตก หรือ มดลูกปลิ้ น(uterine inversion)ให้ใส่มดลูกกลับคืน Thrombin-ให้สารประกอบเลือดทดแทน Bimanual Uterine Massage Mannual removal Uterotonic Therapy AGENT DOSE ROUTE Oxytocin (Pitocin) 10-80 U in 1000 mL crystalloid solution First line: IV Second line: IM or IU Misoprostol (Cytotec) 200-1000 mcg First line: PR Second line: PO or SL DOSING INTERVAL SIDE EFFECTS CONTRAINDICATIONS Continuous Nausea, emesis, water intoxication None Single dose Nausea, emesis, diarrhea, fever, chills None Methylergonovine 0.2 mg (Methergine) First line: IM Second line: IU or PO Every 2 to 4 hr Hypertension, Hypertension, hypotension, nausea, preeclampsia emesis Prostaglandin F 2α(Hemabate) 0.25 mg First line: IM Second line: IU Every 15 to 90 min (maximum of 8 doses) Nausea, emesis, diarrhea, flushing, chills Active cardiac, pulmonary, renal, or hepatic disease Prostaglandin E 2(Dinoprostone) 20 mg PR Every 2 hr Nausea, emesis, diarrhea, fever, chills, headache Hypotension Uterotpnic therapy ส่วนใหญ่เลือกใช่เป็ น Oxytocin เป็ นยาแรกทาง IM หรือ IV ถ้าหากว่า oxytocin ไม่ effective ในการแก้ไข uterine atony จะใช้ Ergot derivatives แทน ให้เป็ น Methylergonovine 0.2 mg. IM เพื่อกระตุน้ uterine contraction ในการควมคุม hemorrhage แต่ตอ้ งระวังในรายที่เป็ น preeclamsia เพราะยานี้ ทาให้ความดันโลหิตสูง Misoprostol (Cytotec) ช่วยในเรื่อง prevention และ treatment ใน PPH Prostagladins F2-alpha (Hemabate) ให้ทาง IM and intrauterine เพื่อ control atony ให้ 0.25 mg. ทุก 15 นาที maximum ที่ 8 dose ไม่ควรในผูป้ ่ วย asthma Prostaglandin E2 (dinoprostone) ช่วยในเรื่อง uterine tone ได้ 3. กรณีไม่ตอบสนองต่อการรักษาเบื้ องต้น ใช้การหยุดเลือดโดยคุมเลือดออกให้ได้โดยการ คุมเลือดออกเฉพาะที่ Uterine artery/ovarian vessel ligation B-Lynch sutures Uterine tamponade Uterine embolization Internal iliac artery ligation Recombinent factor VIIa ตัดมดลูก(total/subtotal) Uterine artery ligation Posterior view B lynch sutures Uterine tamponade 4. เลือดไม่หยุดหลังตัดมดลูก Abdominal packing/umbrella packing Arterial embolization/ recombinant factor VIIa Referrence Steven G. (2012) 'Antepartum and Postpartum Hemorrhage', in (ed.) Obstetrics: Normal and Problem Pregnancies , Sixth Edition. : Saunders, an imprint of Elsevier Inc., pp. 415-444. Jean-Louis Vincent (2011) 'Postpartum Hemorrhage', in (ed.) Textbook of Critical Care , Sixth Edition. : Saunders, an imprint of Elsevier Inc, pp. 1192-1197