Venöz hastalıkların yaşam kalitesi ve ekonomi
üzerine etkisi
Dr. Murat Sargın, Siyami Ersek GKDCEAH
Kronik Hastalık: Ekonomik Etki
Makroekonomik yaklaşım
Mikroekonomik yaklaşım
Hastalığın
maaliyet analizi
Hastalığın Maliyet analizi
1. Direkt maliyet
 Teşhis, Tedavi, Sağlık Hizmeti
2. İndirekt maliyet
 İş gücü kaybı
3. Dolaylı maliyet
 Psikolojik boyut, sosyal mahrumiyet
Mikroekonomik Analiz




Hastalığın teşhis, tedavi maliyeti
İş gücü kaybı
Diğer aile fertlerinin etkilenmesi
Risk faktörü ürünlere (sigara,alkol) harcanan
para
 Hastalığın maliyeti nedeni ile diğer masrafları
azaltma
Makroekonomik analiz
 Sağlık
≅
Ekonomik büyüme
 Hastalık ? Ekonomik büyüme
 Hastalığın neden olduğu ekonomik kayıp
 Hastalığın varlığı nedeni ile büyüyen sektörler
Epidemiyoloji
• Edinburgh Vein Study
– 1566 Kişi
– %9,4 E, %6,6 K KVY
– >50 y Erkeklerin %21’i, Kadınların %12’si
• San Valentino Vascular Screening
– 300.000 Kişi
– %7 variköz ven
– %0,86 Kronik venöz yetersizlik
• Framingham Heart Study
– Yıllık insidans Kadınlarda %2,6, Erkeklerde %1,9 KVY
Epidemiyoloji
• Güney Avrupa
– 1604 K, 586 E çalışan popülasyon
– Ortalama yaş 38,8±11
– %51,4’ünde Kronik venöz Yetersizlik
– Ciddi KVY %10,4
• San Paulo Study %2,3 E, %4 K
• Tecmuseh Study %3 E, %3,7 K
• Basel 3 Study %15
Epidemiyoloji
• Erişkinlerin %5-30’unda variköz ven
• İtalya’da %7
• A.B.D
– Toplam popülasyonun %1.9 E, %2,6 K KVY
• İngiltere
– Variköz veni olanların %40’ı E, %37’si K
– Görünür variköz ven E %10-15, K %20-25
– Belirgin KVY E %2-7, K%3-7
• Variköz ven sıklığı
– 0,1% New Guinea’de kırsal kesimde Kadın
– 60,5% Çekoslavakya’da bir iş yerindeki kadınlar
• Framingham çalışması
• İki yıllık insidans KVY
• 39 /1000 E
• 52 /1000 K
– (40-89 yaş aralığı)
Variköz Ven
Yaş
Metod
% VV
İsrail
>15
muayene
29,5 %
Finlandiya
>30
anket
25 %
Edinburgh
18-64 y
muayene
32,2 %
Batı toplumlarında
variköz ven sıklığı
25 % - 33 % 
10 % - 20 %

Batı Avrupa ve A.B.D
KVY Tedavi maaliyeti
600 milyon-2.5 milyar Euro
Toplam sağlık bütçesinin %1-2’si
•
•
•
•
•
•
•
•
•
Fransa
1991
2,4 milyar Euro
%41’i İlaç
%34’ü hastane bakım
%13’ü tıbbi hizmet
200.000 hastane yatış
8. en sık yatış sebebi
Toplam sağlık bütçesinin %2.6’sı
• İtalya
• Sistema Sanitario Nazionale SSN
• 3 maliyet kalemi:
– hastaneye yatış, hekim ziyareti,reçete
•
•
•
•
İndirekt maliyet:dahil edilmemiş
1991’ deki maliyet
1993’de geri ödeme de reform
1999’deki maliyet
• 1991
– Hastane yatış 210 milyon E
– Hekim ziyareti 35,4 milyon E
– Reçete 115 milyon E
• 1999
– Hastane yatış 288 milyon E
– Hekim ziyareti 13 milyon E
– Reçete 83 milyon E
•
•
•
•
Toplamda
1991 360 milyon E
1999 384 milyon E
Reform kısa dönemde ilaçlar ve hekim ziyareti
için ödenen bütçeyi azaltıyor
• Uzun dönemde tedavi oranı azaldığı için,
hastaneye yatış gerektiren durumlar artıyor ve
toplamda maliyet artıyor.
İş gücü kaybı
KVY
• A.B.D 2002
– 2 milyon gün
• Fransa 1991
– 6.4 milyon gün
– Toplam iş gücünün %7’si
– Ekonomik etki 320 milyon Euro
Tedavi Prevalansı
• Bonn Vein Study
– 3072 kişi 18-79 yaş arası
– %22.9 herhangi bir flebolojik tedavi alıyor
– Kompresyon tedavisi %14.6
– Venöz cerrahi % 6.9
– C0---C6 %2.5----%96 tedavi alıyor
– C4---C6 %30’u ven cerrahisi
• 23 ülke uluslararası çalışma
– 4527 hasta KVY
– %78’i tedavi almıyor.
Ülser tedavi maaliyeti
• Fransa
– %48 bakım, %33 ilaç, %16 hastane yatış, %3 iş
gücü kaybı
• İsveç
– 73 milyon Euro/yıl
• Almanya
– Hasta başı maliyet 10.000 Euro/yıl
•
•
•
•
A.B.D
7 milyon kişi KVY
Venöz ülser prevalansı 500-600 bin
A.B.D.’de Herhangi bir zamanda her bin kişiden
birinde aktif venöz ülser var
• 1 kişinin ömür boyu tedavi maliyeti en az 40.000
USD
• Dünyada herhangi bir zamanda her 300 kişiden
birinde aktif venöz ülser var
• A.B.D. ‘de 85 yaş üstü popülasyonda aktif venöz
ülser %15-25
• İngiltere’de her bin kişiden 10’unun hayatının bir
döneminde aktif venöz ülseri oluyor.
• İngiltere’de yıllık insidans 3,5/1000
• İsviçre’de 0,2/1000
• Ülser iyileşmesi
– %50’si 4 ayda
– %20’si 2 yılda
– %8’i 8 yılda
VTE
• Batı Avrupa ve A.B.D
– 3,2-15,5 milyar USD
• DVT hasta başı maliyet yıllık 10 bin USD
– Rekürrens 1 yılda %7-13, 5 yılda %30
• Pulmoner Emboli
– 20 bin USD kişi başı yıllık ortalama tedavi maliyeti
• Venöz ülser bağlı iş gücü kaybı 2 milyon
gün/yıl
• Venöz ülseri olanların %12,5’i erken emekli
oluyor.
• A.B.D’de kronik yara bakımı 1 milyar USD/yıl
• Aktif ülser bakımı 2 milyar dolar
• Toplam sağlık bütçesinin %2’si
Gerontology. 1994;40(1):25-31.
Prevalence and risk factors of varicose veins in an elderly population.
Komsuoğlu B, Göldeli O, Kulan K, Cetinarslan B, Komsuoğlu SS.
Department of Cardiology, Karadeniz Technical University, Medical School, Trabzon,
Turkey.
The prevalence of and risk factors for varicose veins (VV) were studied in elderly
persons over 60 years of age who had visited the Tonya and Farabi Hospitals in
Trabzon, a city in northeastern Turkey.
VV were defined as dilated, tortuous and elongated veins of the lower extremities
and were classified into four types. The total prevalence of VV was 36.7% (14.6% in
males and 22.1% in females).
Segment type varices were observed in 16.5%, saphenous type in 5.6%, reticular
type in 4.7%, web type in 2.3%, and combined types in 7.5%. The prevalence of VV
increased with age and was greater among those with a family history of the
condition in 154 of 312 patients with VV (49.4%).
Other factors, such as congestive heart failure, angina pectoris, hypertension,
cigarette smoking, diabetes mellitus, height, weight, obesity, or hyperlipidemia,
were not found to be associated with the prevalence of VV.
However, the factors of age, work posture and childbirth did show an association
with prevalence, as reported by others.
SGK Geri Ödeme
90,000,000 TL
80,126,664
80,000,000 TL
SGK 2011 Sağlık
Bütçesi 34 milyarTL
70,000,000 TL
61,368,122
60,730,617
%0,15
60,000,000 TL
50,000,000 TL
50,646,082
41,319,535
40,000,000 TL
30,000,000 TL
20,000,000 TL
10,000,000 TL
07
0 TL
Yıllar
08
09
10
11
• Maliyet
• Kompresyon
– Yılda 1 kez 50-300 TL
• İlaç
– Ortalama aylık 20 TL Ortalama Yıllık 240 TL
• Yara bakımı (çoklu bandaj+pansuman)
– Aylık bakım ortalama 250-350 TL
• 5 milyon
– 24 yaş üstü nüfus 2008 yılında 71 milyon 517 bin
100′in %56,3’ü= 37 milyon
– %10 3,7 milyon
– %20 7,4 milyon
– %30 11 milyon
• Tedavi prevelansı % 20 varsayılarak
– 5 milyon hastanın 1 milyonu tedavi alıyor
•
•
•
•
•
•
Ortalama kutu bedeli 20 TL
SGK + Ticari veri 3.7 milyon kutu
Genel Cerrahi payı %50 ise 1 milyon kutu
KVY tedavisi için 2,7 milyon kutu
5 milyon hasta?2,7 milyon kutu ilaç?
Ortalama 3 aylık tedavi varsayılarak 900 bin
hasta?
• 5 milyon hastadan 900 bini tedavi görüyor
• Tedavi prevalansı %20?
Yaşam Kalitesi-QoL
• Yaşam kalitesi ve tedavi başarısını ölçmek
– Hasta algısına bağlı QoL Testleri
• Genel
• Hastalığa spesifik
– Doktorun yaptığı tıbbi gözlem, izlem
Yaşam Kalitesi-QoL
QoL testleri
•Genel/Jenerik
•SF-36
– Fiziksel Sağlık
– Mental Sağlık
– 8 kategori (fiziksel ve sosyal fonksiyon, fiziki ve
duygusal kısıtlılıklar,ruh sağlığı, ağrı, vitalite,sağlık
algısı)
•Nottingham Health Profile
• Hastalığa Spesifik
• Chronic Venöz Insufficiency Questionnaire
CIVIQ
• Venous Insufficiency Epidemiological and
Economic Study VEINES
• Aberdeen Varicose Vein Questionnaire
• Charing Cross Venous Ulceratin Questionnaire
QoL
• Triveneto Bölgesi
(Working Group Quality of Life on Vascular Medicine of
the Italian Society for Angiology & Vascular Medicine
SIAPAV)
112 Hasta
Mini Mental Skor testini geçen 110 hasta
47’si C1-2
42’si C3
29’u C4
15’i C5-6
•
•
•
•
•
•
•
SF-36
CIVIQ-2
EuroQoL-5D
Visual analogue scale
En kötü skor 0
En iyi skor 100
Genel olarak C1’den C6’ya doğru skorlar
düşüyor
• C3-6 QoL fiziksel ve
emosyonel skorlarda daha kötü (p<0,01)
• Aktif ülserli hastalarda tüm parametreler
iyileşmiş ülserlilerden daha kötü
• Kurz ve ark. C4-5-6 QoL düşük
• San Diego çalışması benzer
• C1-C2 normal İtalyan popülasyonu ile aynı
• C3 skor düşük p< 0,0018, fiziksel ağrı, genel
sağlık, vitalite
• C4 skor daha da düşük p<0,0001 fiziksel ağrı,
genel sağlık, vitalite,emosyonel ve mental sağlık
• C5-6 kötü skor p<0,00001 fiziksel ve emosyonel
skorlar C4’ten daha iyi..hastalar duruma adapte
oluyorlar?
• Bu da gösterir ki C4 C5-6 kadar kötü
Yaşam Kalitesi
•
•
•
•
QoL ÜLSER
%81’inde mobilite azalmış
%65’inde ağrı
%68’inde negatif emosyonel etki (korku, sosyal
izolasyon, depresyon)
Doktorun yaptığı gözlem, izlem
•
•
•
•
•
CEAP
Venous Severity Scoring
Venous Disability score
Venous Segmental Disease Score
Venous Clinical Severity Score-VCSS
VCSS
Yaşam Kalitesi
İdeal değerlendirme
En iyi QoL testi SF-36
CIVIQ2 (fiziksel durum ve ağrı için)
Doktor gözlemi CEAP+ VCSS
QoL Testleri
• C3 diyabet, kanser
• C4 Kanserden kötü, KOAH
• C5-6 ileri dönem kalp yetersizliği
Teşekkürler