1
Naam:
Onderwerp GESKIEDENIS
Van:
Klas:
JUNIE EKSAMEN 2024
Datum
Graad
Totale punte 75 Punte
8
Duur
Spesiale
instruksies/
Toerusting
1. Beantwoord al die vrae op die
antwoordblad wat verskaf word.
2. Lees en beantwoord ALLE vrae deeglik.
3. Skryf netjies en leesbaar in blou pen.
4. Gebruik 'n potlood vir enige tekeninge.
5. Beste wense! Dink voor jy INK!
AFDELING A: (35)
VRAAG
1: Brongebaseerde vrae
LEERDER SE
PUNT
MOONTLIKE 35 Punte
PUNT
AFDELING B: (40)
VRAAG
2: Kort vrae
LEERDER SE
PUNT
MOONTLIKE 40 Punte
PUNT
Lae orde vrae
Middelorde vrae
Hoër-orde vrae
30%
50%
20%
2
AFDELING A: BRON A – Brittanje, diamantmynbou, toenemende arbeidsbeheer en uitbreiding
Bestudeer die prent en beantwoord die vrae wat volg.
VRAAG 1.1- MEERVOUDIGE KEUSE:
(20)
Lees elke stelling of vraag aandagtig deur, kies die korrekte antwoordvorm die opsies wat
verskaf word en vul die korrekte alfabetletter in.
1. In watter land het Brittanje toenemende arbeidsbeheer oor swart werkers in diamantmynbou
uitgeoefen gedurende die laat 19de eeu?
(1)
a) Suid-Afrika
b) Australië
c) Kanada
d) Indië
2. Wat was een metode wat deur Brittanje gebruik is om arbeidsbeheer oor swart werkers in
diamantmynbou uit te oefen?
(1)
a) Stigting van vakbonde
b) Implementering van streng immigrasiebeleide
c) Konstruksie van geslote komponente
d) Aanbieding van hoër lone as mededingers
3. Watter Afrikaanse koninkryk het verdere grondontneming en nederlaag deur Brittanje in 1878
ervaar?
(1)
a) Xhosa
b) Zulu
c) Pedi
d) Swazi
4. Wat was die impak van Brittanje se optrede op Afrikaanse koninkryke soos die Xhosa in
1878?
a) Hulle het aansienlike ekonomiese groei beleef
b) Hulle het verdere grondontneming en nederlaag ervaar
c) Hulle het onafhanklikheid van Britse heerskappy verkry
d) Hulle het bondgenootskappe met buur-Europese magte gevorm
(1)
3
5. In watter jaar het die Pedi- en Zulu-koninkryke verdere grondontneming en nederlaag deur
Brittanje ervaar?
(1)
a) 1865
b) 1879
c) 1901
d) 1885
6. Wat was een gevolg van die nederlaag van Afrikaanse koninkryke deur Brittanje in die laat
19de eeu?
(1)
a) Uitbreiding van inheemse regering
b) Vermindering van Britse invloed in Afrika
c) Verdere kolonisering en beheer deur Brittanje
d) Toename in autonomie vir Afrikaanse mense
7. Hoe het Brittanje beheer oor arbeidsomstandighede ondergronds in diamantmyne gehandhaaf?
(1)
a) Deur streng veiligheidsregulasies te implementeer
b) Deur uitgebreide gesondheidsorgvoordele te bied
c) Deur gebruik te maak van migrerende arbeid en geslote komponente
d) Deur lukratiewe aftreepakette aan te bied
8. Watter rol het migrerende arbeid gespeel in Brittanje se beheer oor diamantmynbou in Afrika?
(1)
a) Dit het arbeidsongenoegzaamheid en stakings verhoog
b) Dit het 'n stabiele arbeidsmag vir mynbou-operasies verskaf
c) Dit het die algehele produktiwiteit van die myne verminder
d) Dit het gelei tot die bemagtiging van plaaslike gemeenskappe
9. Watter aspek van arbeidsbeheer was kenmerkend van Brittanje se benadering in
diamantmynbou gedurende die laat 19de eeu?
(1)
a) Die bied van uitgebreide werkersregte en beskerming
b) Die aanmoediging van vakbonde en kollektiewe onderhandeling
c) Die gebruik van geslote komponente en migrerende arbeid
d) Die aanbied van ruim lone om geskoolde werkers aan te trek
10. Hoe het Brittanje se toenemende arbeidsbeheer die omstandighede vir swart werkers in
diamantmynbou beïnvloed?
(1)
a) Dit het gelei tot verbeterde werksomstandighede en hoër lone
b) Dit het gelei tot verhoogde uitbuiting en strenger omstandighede
c) Dit het die bevordering van groter sosiale mobiliteit vir swart werkers gefasiliteer
d) Dit het die vorming van werkerskoöperasies vir beter verteenwoordiging aangemoedig
11. In watter tydperk het Brittanje se invloed op swart werkers in diamantmynbou in Suid-Afrika 'n
hoogtepunt bereik? (1) a) Vroeë 18de eeu b) Laat 19de eeu c) Vroeë 20ste eeu d) Midde
19de eeu
12. Watter sosio-ekonomiese groep is hoofsaaklik deur Brittanje gewerf vir arbeid in die
diamantmyne van Suid-Afrika? (1) a) Blanke immigrante b) Inheemse stamme c) Europese
koloniste d) Slawe uit omliggende lande
13. Watter politieke faktor het dieelik bygedra tot Brittanje se toenemende beheer oor swart
werkers in Suid-Afrikaanse diamantmynbou? (1) a) Opstande teen die Britse regering b) Die
opkoms van 'n sterk Afrikaanse nasionalisme c) Die vestiging van 'n demokratiese stelsel in
Suid-Afrika d) Die vestiging van die Britse Ryk in die gebied
14. Hoe het die konstruksie van geslote komponente bygedra tot Brittanje se arbeidsbeheer in die
4
diamantmyne?
a) Dit het die mynkapasiteit vergroot
b) Dit het die arbeidskoste verminder
c) Dit het die beweging van werkers beperk
d) Dit het die veiligheid van die werkers verhoog
15. Watter politieke beweging het die Zulu-koninkryk geleer om teen Britse uitbreiding te
weerstaan?
a) Die Boere-Oorlog
b) Die Anglo-Zulu Oorlog
c) Die Slag van Blood River
d) Die Slag van Isandlwana
(1)
(1)
16. Hoe het die gebruik van migrerende arbeid Brittanje se beheer oor diamantmynbou in SuidAfrika versterk?
(1)
a) Dit het 'n stabiele arbeidsmag voorsien
b) Dit het die koste van arbeid verminder
c) Dit het die ontwikkeling van myngebiede beïnvloed
d) Dit het die samestelling van die arbeidsmag verander
17. Watter sosiale impak het die verdere kolonisering deur Brittanje op Afrikaanse koninkryke
gehad?
(1)
a) Verhoging van plaaslike kultuur
b) Verarming van inheemse gemeenskappe
c) Bevordering van inter-etniese vrede
d) Versterking van plaaslike leierskap
18. Hoe het die aanbod van hoër lone deur Brittanje die verhouding tussen werkers en die
maatskappye in die diamantmynbou beïnvloed?
a) Dit het die arbeidersonderhandelingsmag verhoog
b) Dit het die afhanklikheid van werkers op die maatskappye verminder
c) Dit het die werkers se loonstruktuur verander
d) Dit het die migrasie van werkers verminder
(1)
19. Wat was die primêre doel van Brittanje se streng immigrasiebeleide in die diamantmynbou?(1)
a) Om die sosiale samestelling van die arbeidsmag te beheer
b) Om die nasionale veiligheid te verseker
c) Om die migrasie van werkers na ander lande te verhoed
d) Om die toegang tot myngebiede te beperk
20. Hoe het die verdere kolonisering deur Brittanje die verdeling van grond in Suid-Afrika
beïnvloed?
a) Dit het gelei tot 'n meer egalitêre verdeling van grond
b) Dit het die grondbesit onder swart gemeenskappe vermeerder
c) Dit het die grondmonopolie van die blanke minderheid versterk
d) Dit het gelei tot die oorgang na 'n sosialistiese ekonomiese stelsel
(1)
5
VRAAG 1. 2 – WAAR EN ONWAAR: Diamantmynbou in Kimberley vanaf 1867
(15)
Sê of die volgende WAAR of ONWAAR is. Motiveer of dit ONWAAR is.
1. Die diamantmynbou in Kimberley het inderdaad begin in 1867.
(1)
2. Die Britte het uiteindelik beheer geneem oor die diamantryke grond in Griekwaland-Wes. (1)
3. Die ontwikkeling van 'n monopolie in die diamantbedryf was 'n werklike gebeurtenis.
(1)
4. Swart eienaars van eise is dikwels gemarginaliseer of ontnuts deur die opkoms van groter
mynboumaatskappye.
(1)
5. Cecil John Rhodes en Barnato was twee van die prominente figure betrokke by die stigting van
mynboumaatskappye.
(1)
6. Die regulering van die aanbod en prys van diamante was 'n belangrike aspek van die industrie.
(1)
7. 'n Beleid van "een man, een eis" was van toepassing op die begin van diamantmynbou in
Kimberley.
(1)
8. Die Britse oorname van die diamantryke gebied het nie direk gelei tot die bevordering van swart
eienaarskap of deelname aan die bedryf nie.
(1)
9. Die ontwikkeling van Kimberley as 'n belangrike diamantmynbou sentrum het grootliks bygedra
tot die groei van die Suid-Afrikaanse ekonomie.
(1)
10. Die diamantbedryf in Kimberley het gelei tot die ontstaan van 'n nuwe sosio-ekonomiese orde
in die streek.
(1)
11. Die ontwikkeling van die diamantbedryf in Kimberley het nie 'n betekenisvolle impak op die
inheemse bevolking gehad nie.
(1)
12. Die ontginning van diamante in Kimberley het bygedra tot die ontwikkeling van infrastruktuur
soos paaie, spoorweë en waterwerke.
(1)
13. Die diamantmynbou in Kimberley het nie gelei tot enige kulturele of sosiale konflikte in die streek
nie.
(1)
14. Die opkoms van groot diamantmaatskappye in Kimberley het 'n oligopolie in die bedryf geskep.
(1)
15. Die diamantbedryf in Kimberley het uiteindelik bygedra tot die vorming van die moderne SuidAfrikaanse ekonomie.
(1)
AFDELING B –
Vraag 2: Kort vrae
(40)
1. Wat het gelei tot die nederlaag van die Boererepublieke in 1902?
(2)
2. Wat was die doelwitte van die Afrikaanse Politieke Organisasie (APO) in 1902?
(2)
3. Wat was die rol van die Transvaalse Indiese Kongres (TIC) in 1903?
(2)
4. Wat was die oorsake en gevolge van die Bambatha-opstand in 1906?
(2)
5. Wat was die impak van die Unie in 1910 op die politieke landskap van Suid-Afrika?
(2)
6. Wat was die doel van die Suid-Afrikaanse Inheemse Nasionale Kongres (SANNC) in 1912? (2)
7. Hoe het die Satyagraha-veldtog van 1913-1914 die politieke landskap in Suid-Afrika beïnvloed?
(2)
8. Wat was die impak van die Grondwet van 1913 op die inheemse bevolking van Suid-Afrika? (2)
9. Hoe het die kaart van suidelike Afrika in 1913 vergelyk met 1860?
(2)
6
10. Wat was die vorme van arbeidsweerstand in hierdie tydperk?
(2)
11. Hoe het die stad Johannesburg ontwikkel en verander gedurende hierdie tydperk?
(2)
12. Wat was die rol van geskoolde en ongeskoolde wit werkers in die ekonomie?
(2)
13. Wat was die impak van anti-Indiese wetgewing op die Indiese gemeenskap in Suid-Afrika? (2)
14. Wie was die Randlords en wat was hul rol in die vorming van die Kamer van Mynbou?
(2)
15. Wat was die impak van migrerende arbeid op gesinne?
(2)
16. Hoe het die balans van mag verskuif na die nederlaag van die Boererepublieke?
(2)
17. Wat was die impak van die vorming van die SANNC op die politieke landskap van Suid-Afrika?
(2)
18. Hoe het die Landwet van 1913 die lewens van inheemse mense beïnvloed?
(2)
19. Wat was die rol van Johannesburg in die ekonomiese ontwikkeling van Suid-Afrika?
(2)
20. Hoe het die Randlords en die Kamer van Mynbou die ekonomie van Suid-Afrika beïnvloed? (2)
Groot totaal: 75