PENGAWALAN KOS PROJEK PEMBINAAN OLEH KONTRAKTOR
MOHAMAD SOFIUDDIN BIN ABDUL RAHMAN
Laporan projek ini dikemukakan
sebagai memenuhi sebahagian daripada syarat
penganugerahan ijazah Sarjana Sains (Pengurusan Pembinaan)
Fakulti Kejuruteraan Awam
Universiti Teknologi Malaysia
JANUARI, 2012
iii
DEDIKASI
Buat Bonda Yang Tersayang, Solha Binti L. Isa
Ayahanda Yang Dikasihi, Abdul Rahman Bin Hj Mat Saed
Serta Keluarga Yang Disayangi
Terima Kasih Di Atas Segala Pengorbanan, Dorongan, Restu
Dan Kasih Sayang Yang Diberikan. Jasa Kalian
Tidak Terbalas Buat Diriku
Hanya Allah s.w.t Sahaja Yang Dapat Membalasnya
Buat Penyelia Yang Dihormati
Mr Bachan Singh a/l Besawa Jagar Singh dan
Profesor Madya Sr Dr. Zakaria Bin Mohd Yusof
Ilmu Dan Tunjuk Ajarmu Amatku Hargai
Buat Pensyarah - Pensyarah Pengurusan Pembinaan,
Jutaan terima kasih diucapkan..............
Serta Tidak Lupa Pada Semua Pelajar-Pelajar Pengurusan
Pembinaan dan Kejuruteraan Awam
Didoakan Semoga Semua Dilimpahkan Rezeki & Rahmat Dari
ALLAH S.W.T...Amin..
iv
PENGHARGAAN
Alhamdulillah, syukur ke hadrat Allah S.W.T kerana dengan izin serta limpah
kurniaNya, dapatlah saya menyiapkan laporan projek ini.
Dalam kesempatan ini, saya ingin mengucapkan setinggi-tinggi penghargaan
dan jutaan terima kasih khas buat Encik Bachan Singh a/l Besawa Jagar Singh dan
Profesor Madya Sr Dr. Zakaria Bin Mohd Yusof selaku penyelia projek master di
atas bimbingan dan dorongan yang diberikan sepanjang tempoh kajian ini
dilaksanakan.
Ribuan terima kasih juga diucapkan kepada semua pensyarah Fakulti
Kejuruteraan Awam khususnya pensyarah-pensyarah Pengurusan Pembinaan yang
telah banyak memberi tunjuk ajar dan panduan sepanjang tempoh pelaksanaan kajian
ini.
Akhir kata, salam kasih dan sayang buat keluarga dan rakan-rakan yang telah
banyak memberikan sokongan dan bantuan melalui pengalaman dan pembelajaran
serta memberikan idea-idea bernas dan sokongan semasa pelaksanaan kajian ini.
Jasa anda semua hanya Allah sahaja yang dapat membalasnya. InsyaAllah. Sekian.
v
ABSTRAK
Pengawalan kos dalam projek pembinaan adalah sesuatu yang sangat penting
selain daripada pengetahuan teknikal dalam industri pembinaan. Kelemahan dalam
pengawalan kos boleh mengurangkan margin keuntungan dan menyebabkan
kerugian kepada pihak kontraktor. Objektif kajian ini adalah untuk mengenalpasti
kaedah pengawalan kos yang digunakan oleh kontraktor dalam sesuatu projek
pembinaan, untuk mengenalpasti faktor-faktor yang dipertimbangkan oleh kontraktor
dalam menentukan margin keuntungan sesuatu projek dan untuk mengenalpasti
strategi yang digunakan mengurangkan risiko kewangan projek pembinaan. Kajian
ini dijalankan menerusi kajian literatur dan pengedaran borang soal selidik. Data
yang diperoleh dianalisis menggunakan indeks purata. Daripada kajian yang
dilakukan, didapati kaedah pengawalan kos yang digunakan oleh kontraktor untuk
mengawal kos projek pembinaan adalah kaedah untung atau rugi berasaskan kepada
bayaran pada setiap bulan, kaedah untung atau rugi berasaskan kepada bayaran pada
setiap elemen, kaedah untung atau rugi berasaskan kepada bayaran pada setiap
aktiviti kerja, kaedah untung atau rugi berasaskan kepada bayaran pada setiap
peringkat
dan kaedah untung atau rugi keseluruhan.
Faktor-faktor yang
dipertimbangkan oleh kontraktor dalam menentukan margin keuntungan sesuatu
projek pula adalah keadaan pasaran semasa, kerumitan projek, tahap risiko, jenis
projek, inflasi, beban kerja semasa, tempoh penyiapan dan tahap persaingan. Strategi
yang digunakan kontraktor bagi mengurangkan risiko kewangan projek pembinaan
pula adalah memantau dengan teliti perjalanan projek, membangunkan perancangan
kerja secara menyeluruh, menyediakan aliran tunai dari bulan ke bulan, mengurus
dengan cermat overhed projek, membeli kemudahan kredit, memilih saiz projek
berdasarkan kepada kedudukan kewangan syarikat dan menguji kawasan geografi
yang baru.
vi
ABSTRACT
Cost control in construction project is very important besides the technical
knowledge in construction. Poor cost control may lead to reduced profit margin or
total loss to the contractor. Making profit is the contractors‟ main aim when
undertaking the project. However good financial and cost control will lead to
maximum profit for the contractors‟ organization. The objectives of this study are to
identify the cost control methods used by the contractor in the construction project,
to identify the factors considered by the contractor to determine the profit margin and
to identify the strategy used by the contractor to reduce the financial risk in the
construction project The study is carried out through literature review and
questionnaires. The data is analyzed using average index. From the study, the cost
control method used by the contractors for monitoring and controlling the cost
construction project are using loss or profit based on payment every month method,
loss or profit based on payment every completion the element method, loss or profit
based on payment after finish every work method, loss or profit based on payment
every stage method and loss or profit based on payment after completion of project
method. The factors considered by the contractor to determine the profit margin are;
the complexity of the project, the risks involved, types of project, inflation, current
workload, completion date and competition. The strategy used by the contractor to
reduce the financial risk in the construction project are; understanding geographical
area, project size depends on financial standing, credit purchasing, prudent
management, preparing monthly cash flow, overall planning and continuous project
monitoring.
vii
SENARAI KANDUNGAN
BAB
BAB 1
PERKARA
MUKA SURAT
PERAKUAN
ii
DEDIKASI
iii
PENGHARGAAN
iv
ABSTRAK
v
ABSTRACT
vi
SENARAI KANDUNGAN
vii
SENARAI RAJAH
xiv
SENARAI JADUAL
xvi
SENARAI LAMPIRAN
xviii
LATAR BELAKANG KAJIAN
1.1
Pengenalan
1
1.2
Penyataan Masalah/ Isu
3
1.3
Persoalan Kajian
4
1.4
Objektif Kajian
5
1.5
Skop Kajian
5
1.6
Kepentingan Kajian
6
1.7
Metodologi Penyelidikan
6
1.8
Kesimpulan
10
viii
BAB 2
PENGAWALAN KOS PROJEK PEMBINAAN
2.1
Pengenalan
11
2.2
Definisi Pengawalan
12
2.3
Definisi Kos
13
2.4
Faktor-Faktor Yang Mempengaruhi
13
Kos Pembinaan
2.4.1 Kos Bahan Binaan
15
2.4.2 Kos Buruh
15
2.4.2.1 Kategori Buruh
2.5
16
2.4.2.1.1 Buruh Tidak Mahir
16
2.4.2.1.2 Buruh Separa Mahir
16
2.4.2.1.3 Buruh Mahir
17
2.4.2.1.4 Juruteknik
17
2.4.2.1.5 Pengurus
17
2.4.3 Kos Loji (Jentera)
18
2.4.4 Kos Overhed
19
Kaedah Pengawalan Kos Projek Pembinaan
21
2.5.1 Untung Atau Rugi Keseluruhan
22
2.5.2 Untung Atau Rugi Berasakan
22
Kepada Bayaran Pada Setiap Peringkat
2.5.3 Untung atau rugi berasaskan kepada
23
bayaran pada setiap aktiviti kerja
2.5.4 Untung atau rugi berasaskan kepada
23
bayaran pada setiap elemen
2.5.5 Untung atau rugi berasaskan kepada
24
bayaran pada setiap bulan
2.6
Tenik-Teknik Pengurusan Kos Projek Pembinaan
24
2.6.1 Carta Gantt
25
2.6.1.1 Penyediaan Carta Gantt
25
2.6.1.2 Penggunaan Carta Gantt
26
2.6.1.3 Kebaikan Carta Gantt
28
2.6.1.4 Kelemahan Carta Gantt
28
2.6.2 „Milestone Chart‟
29
ix
2.6.3 Kaedah Laluan Genting
2.6.3.1 Kebaikan Kaedah Laluan Genting
30
33
2.6.3.2 Kelemahan Kaedah Laluan Genting 33
2.7
BAB 3
2.6.4 Penggunaan Perisian Komputer
34
Kesimpulan
34
PENGURUSAN KEWANGAN PROJEK PEMBINAAN
3.1
Pengenalan
36
3.2
Definisi Pengurusan Kewangan
37
3.3
Sumber Kewangan Kontraktor
38
3.4
Faktor-faktor Yang Dipertimbangkan Dalam
39
Menentukan Margin Keuntungan Projek
Pembinaan
3.4.1 Beban Kerja Semasa
40
3.4.2 Keadaan Pasaran
40
3.4.3 Tahap Persaingan Dalam Mendapatkan
41
Tender
3.4.4 Risiko
41
3.4.5 Kerumitan Projek
42
3.4.6 Inflasi
42
3.4.7 Jenis Projek Yang Ingin Dimasuki
43
3.4.8 Tempoh Penyiapan Sesuatu Projek
43
3.5
Kaedah Mendapatkan Maklumat Kos Pembinaan
43
3.6
Kaedah-Kaedah Menguruskan Sumber
45
Kewangan Projek Pembinaan
3.6.1 Menyenaraikan Perbelanjaan Projek
45
3.6.2 Menyediakan Belanjawan Projek
46
3.6.3 Menyediakan Unjuran (pro-forma)
47
penyata untung rugi dan kunci kira-kira
3.6.4 Menyediakan Penyata Sumber dan
Kegunaan Dana (Statement of Sources
and Uses of Fund)
47
x
3.6.5 Merekodkan Urus Niaga Secara Tunai
48
Dan Kredit
3.7
3.6.6 Mengaudit Kewangan Projek
49
Risiko Kewangan Yang Selalu Dihadapi
50
Kontraktor
3.7.1 Wang Pembiayaan Tidak Mencukupi 50
3.7.2 Risiko Pusingan Modal Tidak Mencukupi
51
3.7.3 Pemberian Kredit Yang Rendah Oleh
51
Pembekal
3.7.4 Bank Mengetatkan Syarat-Syarat Pinjaman 52
3.7.5 Kenaikan Harga Bahan Binaan
52
3.7.6 Kesilapan Menghargakan kontrak
53
3.7.7 Bayaran Kemajuan Lambat Diterima
53
3.7.8 Kerugian Yang Berpunca Dari Kecuaian
54
Subkontraktor
3.8
3.7.9 Peningkatan Kos Pembinaan
54
Strategi Mengurangkan Risiko Kewangan Projek
55
Pembinaan
3.8.1 Membangunkan Perancangan Kerja Secara 55
Menyeluruh
3.8.2 Menguji Kawasan Geografi Yang Baru
56
Dengan Hanya Membina Projek Yang
Kecil Atau Berdasarkan Kepada
Pelanggan Yang Sama
3.8.3 Mengawasi Secara Berhati-Hati
56
Perjalanan Projek
3.8.4 Pilih Saiz Projek Berdasarkan Kepada Saiz 57
Syarikat Pembinaan, Kewangan Dan
Sumber Manusianya
3.8.5 Menyediakan Aliran Tunai Dari Bulan
57
Ke Bulan
3.8.6 Mengurus Dengan Cermat Overhed
Projek
58
xi
3.8.7 Membeli Kemudahan Kredit Sebagai Satu
58
Kontingensi Untuk Melindungi Aliran
Tunai Negatif Yang Tidak Dijangka
3.9
Faktor-Faktor Yang Mempengaruhi Aliran Tunai
59
Projek Pembinaan
3.9.1 Keuntungan dan Overhed
59
3.9.2 Wang Tahanan
60
3.9.3 Tuntutan Pembayaran
60
3.9.4 Pengukuran Lebih Semasa Proses Penilaian 60
Kemajuan Kerja
3.10
BAB 4
3.9.5 Tempoh Masa Pembinaan
61
Kesimpulan
61
METODOLOGI KAJIAN
4.1
Pengenalan
62
4.2
Reka Bentuk Kajian
63
4.3
Kajian Literatur
63
4.4
Kajian Awal
65
4.5
Kajian Soal Selidik
66
4.5.1 Pemilihan Sampel Kajian
66
4.5.2 Borang Soal Selidik
67
4.5.3 Teknik Analisis Data
69
4.5.3.1 Analisis Menggunakan Skala
70
Likert
4.5.3.2 Analisis Menggunakan
73
Frekuensi
4.6
BAB 5
Kesimpulan
74
ANALISIS KAJIAN
5.1
Pengenalan
75
5.2
Maklumbalas Borang Soal Selidik Yang Telah
76
Diedarkan Kepada Firma Kontraktor Yang Terlibat
xii
5.3
5.2.1 Jawatab Responden
77
Analisis Borang Soal Selidik
78
5.3.1 Analisis Menggunakan Skala Likert
78
5.3.1.1 Keadah Pengawalan Kos Dan
79
Kewangan Yang Digunakan
Kontraktor Dalam Projek
Pembinaan
5.3.1.2 Faktor-Faktor Yang
86
Dipertimbangkan Kontraktor Dalam
Menentukan Margin Keuntungan
Sesuatu Projek
5.3.1.3 Strategi Yang Digunakan
93
Bagi Mengurangkan Risiko
Kewangan Projek Pembinaan
5.4
BAB 6
Kesimpulan
100
KESIMPULAN DAN CADANGAN
6.1
Pengenalan
101
6.2
Penemuan Kajian
101
6.2.1 Keadah Pengawalan Kos Dan
102
Kewangan Yang Digunakan Kontraktor
Dalam Projek Pembinaan
6.2.2 Faktor-Faktor Yang Dipertimbangkan
102
Kontraktor Dalam Menentukan Margin
Keuntungan Sesuatu Projek
6.3
6.2.3 Strategi Yang Digunakan Bagi
Mengurangkan Risiko Kewangan
Projek Pembinaan
Masalah Yang Dihadapi Semasa Melakukan
104
104
Penyelidikan
6.4
Cadangan Penyelidikan Lanjutan
105
xiii
6.5
RUJUKAN
LAMPIRAN
Kesimpulan
105
107
xiv
SENARAI RAJAH
NO. RAJAH
TAJUK
HALAMAN
1.1
Aliran Metodologi Penyelidikan
9
2.1
Model Sistem Pengawalan Kos Yang Baik
11
2.2
Kategori Kos Dalam Projek Pembinaan
14
2.3
Kaedah Perolehan Loji
19
2.4
Perhubungan Antara Kos langsung Dan Tidak
20
Langsung Yang Terkumpul Dalam Projek
Pembinaan
2.5
Kelok Bagi Kos Langsung Dan Tidak Langsung
21
Yang Terlibat Dalam Projek Pembinaan
2.6
Contoh Penggunaan Carta Gantt Dalam
Perancangan Kos Bagi Projek Binaan
27
2.7
Perbezaa Antara Carta Gantt dan Milestone
Chart
29
2.8
Contoh Penggunaan Kaedah Laluan Genting
32
Dalam Pengawalan Kos Projek Pembinaan
5.1
Peratusan Bagi Borang Soal Selidik Yang
76
Diterima Dan Tidak Diterima
5.2
Keadah Pengawalan Kos Dan Kewangan Yang
83
Digunakan Kontraktor Dalam Projek Pembinaan
5.3
Faktor-Faktor Yang Dipertimbangkan Kontraktor
Dalam Menentukan Margin Keuntungan Sesuatu
Projek
90
xv
5.4
Strategi Yang Digunakan Bagi Strategi
Mengurangkan Risiko Kewangan Projek
Pembinaan
97
xvi
SENARAI JADUAL
NO. JADUAL
TAJUK
HALAMAN
4.1
Jumlah Sampel Dalam Kajian Sains Sosial
67
4.2
Skala Bagi Penyataan Yang Dikemukakan
70
4.3
Julat Indeks Bagi Setiap Kategori
71
5.1
Jumlah Borang Soal Selidik Yang Dihantar Dan
76
Diterima
5.2
Pecahan Jawatan Responden
77
5.3
Kategori Bagi Penyataan Yang Dikemukakan
79
5.4
Maklumbalas Responden Mengenai Keadah
80
Pengawalan Kos Dan Kewangan Yang Digunakan
Kontraktor Dalam Projek Pembinaan
5.5
Skor Min Bagi Keadah Pengawalan Kos Dan
82
Kewangan Yang Digunakan Kontraktor
Dalam Projek Pembinaan
5.6
Skala Indeks Bagi Setiap Kategori
82
5.7
Maklumbalas Responden Mengenai
87
Faktor-Faktor Yang Dipertimbangkan
Kontraktor Dalam Menentukan Margin
Keuntungan Sesuatu Projek
5.8
Skor Min Bagi Faktor-Faktor Yang
89
Dipertimbangkan Kontraktor Dalam
Menentukan Margin Keuntungan Sesuatu
Projek
5.9
Skala Indeks Bagi Setiap Kategori
89
xvii
5.10
Maklumbalas Responden Mengenai Strategi Yang
94
Digunakan Bagi Mengurangkan Risiko Kewangan
Projek Pembinaan
5.11
Skor Min Bagi Strategi Yang Digunakan Bagi
96
Mengurangkan Risiko Kewangan Projek
Pembinaan
5.12
Skala Indeks Bagi Setiap Kategori
96
xviii
SENARAI LAMPIRAN
LAMPIRAN
TAJUK
HALAMAN
A
Borang Soal Selidik
113
B
Surat Kebenaran Untuk Menjalankan
120
Soal Selidik
BAB 1
LATAR BELAKANG
KAJIAN
BAB 1
LATAR BELAKANG KAJIAN
1.1
Pengenalan
Industri pembinaan adalah merupakan salah satu bidang yang sangat
mencabar. Berbanding dengan industri lain, industri pembinaan terdedah dengan
pelbagai risiko yang sangat tinggi (Md Shamir,1992). Biarpun industri pembinaan
mempunyai risiko yang sangat tinggi, tetapi ia begitu mendapat sambutan di
sebabkan kerana ia menjanjikan pendapatan yang sangat lumayan.
Industri pembinaan juga sentiasa menjadi topik penting di dalam setiap
Rancangan Malaysia. Pada suku pertama 2005, industri pembinaan telah mengalami
kemerosatan pertumbuhan iaitu sebanyak negatif 5.1 peratus yang mana telah
mengakibatkan berlakunya pengurangan projek pembinaan (BERNAMA,2005).
Kemerosotan pertumbuhan dalam industri pembinaan ini telah menyebabkan peluang
kontraktor untuk mendapatkan sesuatu projek bertambah sukar. Ini sekaligus akan
meningkatkan bilangan kontraktor yang menggulung tikar (CIDB News, 2005).
2
Dalam sektor pembinaan, matlamat utama dalam proses pembinaan adalah
untuk memastikan projek dapat disiapkan di dalam tempoh yang ditetapkan,
mengikuti piawaian kualiti yang di gariskan serta menepati kos yang di tetapkan.
Industri pembinaan boleh di kategorikan sebagai sesuatu yang unik kerana ia
mempunyai rekabentuk dan aktiviti yang berlainan bagi setiap projek. Secara
terperincinya, setiap rekabentuk dan aktiviti di lakukan berdasarkan keadaan
sekeliling tapak projek pembinaan tersebut, disusun berdasarkan fungsinya dan
direka berdasarkan keperluan peribadi (Clough, 1975).
Bagi sesebuah kontraktor, untuk membolehkan ia memenangi sesuatu projek
pembinaan, ia perlu memastikan sumber kewangannya kukuh. Menurut Upson
(1987), kewangan adalah sesuatu yang sangat penting bagi sesebuah organisasi
kontraktor. Hal ini kerana kontraktor memerlukan modal bagi menjalankan sesuatu
projek pembinaan termasuklah dalam menggerakkan sistem pengurusan kontraktor
itu sendiri.
Pengurusan kos boleh ditafsirkan sebagai penggunaan sumber kewangan
secara sistematik tanpa berlaku pembaziran sumber. Ia juga melibatkan segala
keputusan yang boleh mempengaruhi kewangan sesuatu projek itu sendiri. Sebagai
contoh, segala keputusan kewangan yang akan dibuat pada hari ini akan
mempengaruhi sumber kewangan pada hari esok. Pengurusan kos yang berkesan
akan membolehkan sesuatu projek itu memperoleh keuntungan yang berlipat kali
ganda dan menjamin kestabilan syarikat itu sendiri (Peterson, 2005).
Selain itu, kebolehan sesebuah organisasi kontraktor itu dalam menangani
risiko kewangan akan membolehkannya dapat bertahan dengan lebih lama di dalam
industri pembinaan. Risiko kewangan merupakan salah satu bahagian risiko yang
paling kompleks kerana ia sentiasa berkembang mengikut pasaran kewangan yang
sentiasa berubah dari semasa ke semasa. Oleh itu, kontraktor perlu bijak dalam
menangani risiko kewangan ini bagi menjamin kestabilan syarikatnya itu (Holmes,
2004)
3
1.2
Penyataan Masalah
Kontraktor pembinaan sentiasa terdedah kepada pelbagai masalah sepanjang
perlaksanaan kerja-kerja pembinaan. Kerugian dan kemungkinan untuk gagal dalam
menguruskan sumber kewangan adalah merupakan salah satu masalah yang perlu
dihadapi oleh mereka. Bagi mengatasi masalah ini, mereka memerlukan satu sistem
pengurusan kos dan kewangan yang berkesan sepanjang proses pembinaan dilakukan
(Upson, 1987 ; Peterson, 2005).
Keberkesanan dalam pengurusan kos dan kewangan kontraktor dalam sesuatu
projek dapat meningkatkan margin keuntungan bagi sesebuah kontraktor itu.
Kebanyakan kegagalan kontraktor dalam melaksanakan sesuatu projek itu adalah
disebabkan oleh kelemahan pengurusan kos dan kewangannya. Pengurusan aliran
tunai amat penting bagi menjamin kesinambungan sesebuah organisasi kontraktor
tersebut untuk terus bersaing di dalam industri pembinaan (Garden and Creese, 2000
; Barrow, 2006).
Mengikut laporan BERNAMA (24 Oktober 2005), kebanyakan kontraktorkontraktor kecil yang melaksanakan projek kerajaan terpaksa gulung tikar
disebabkan menghadapi masalah kewangan yang meruncing. Mengikut laporan
BERNAMA ( 2 Februari 2010) pula, Kementerian Pelajaran telah mengingatkan
semua kontraktor bagi 45 projek „sakit‟ di bawah kementerian itu supaya
menyiapkan projek mereka mengikut jadual bagi mengelak di senarai hitamkan.
Mereka ini dikatakan mempunyai masalah kewangan dalam melaksanakan projek
tersebut.
Mengikut laporan Utusan Malaysia (31 Januari 2010), kerajaan telah
mengeluarkan notis amaran kepada kontraktor projek pembinaan Plaza Rakyat agar
meneruskan projek tersebut secepat mungkin. Projek ini dilaporkan telah
terbengkalai semenjak 12 tahun lepas berikutan beberapa kali bertukar tangan.
4
Situasi ini berlaku disebabkan kontraktor terdahulu telah mengalami masalah
kewangan dalam menyiapkan projek ini.
Pihak kontraktor harus sedar kecekapan pengurusan kewangan dari awal
proses pembinaan sehinggalah tamat projek dapat mengurangkan risiko kewangan
sesebuah kontraktor. Kontraktor yang tidak berpengalaman dan tidak berhati-hati
semasa menguruskan sumber kewangannya tidak akan dapat bertahan dengan lebih
lama dalam industri ini.
Di dalam dunia perniagaan terutama di dalam sektor pembinaan, perubahan
sering berlaku tanpa mengira keadaan. Ia telah memberikan kesan kepada pihak yang
terlibat terutama kepada pihak kontraktor. Perubahan yang dimaksudkan adalah
seperti perubahan yang melibatkan kos pembinaan serta teknologi yang digunakan
dalam melaksanakan sesuatu projek. Bagi mengatasi masalah ini, pihak kontraktor
perlu bijak menguruskan kewangan mereka bagi mengelakkan mereka dari terus
mengalami kerugian (Noorjaya Mohd Yasin & Osman Mohamad, 2000).
1.3
Persoalan Kajian
Berdasarkan kepada beberapa isu dan permasalahan yang telah dikemukakan,
beberapa persoalan kajian telah dibentuk sebagai panduan asas kepada keseluruhan
pelaksanaan kajian ini. Persoalan-persoalan tersebut adalah seperti berikut :
1. Apakah kaedah yang digunakan oleh kontraktor dalam mengawal kos dan
kewangan sesuatu projek pembinaan supaya ia tidak mengalami kerugian
semasa melaksanakan projek tersebut?
5
2. Apakah faktor-faktor
yang dipertimbangkan oleh kontraktor
dalam
menentukan margin keuntungan sesuatu projek.
3. Apakah strategi yang digunakan bagi mengurangkan risiko kewangan projek
pembinaan?
1.4 Objektif Kajian
Berdasarkan kepada penyataan masalah dan persoalan kajian yang telah
dikenal pasti, objektif kajian ialah :-
1. Untuk mengenalpasti kaedah pengawalan kos dan kewangan yang digunakan
oleh kontraktor dalam sesuatu projek pembinaan supaya ia tidak mengalami
kerugian semasa melaksanakan projek tersebut.
2. Untuk mengenalpasti faktor-faktor yang dipertimbangkan oleh kontraktor dalam
menentukan margin keuntungan sesuatu projek.
3. Untuk mengenalpasti strategi yang digunakan kontraktor bagi mengurangkan
risiko kewangan projek pembinaan.
1.5
Skop Kajian
Kajian ini adalah difokuskan kepada kontraktor kelas A yang menjalankan
kerja-kerja pembinaan di sekitar Johor Baharu. Lokasi ini dipilih bagi memudahkan
kajian ini dilakukan.
6
1.6
Kepentingan Kajian
Walaupun terdapat banyak kajian yang telah dijalankan terhadap sistem
pengurusan kos dan kewangan bagi sesebuah organisasi kontraktor, namun kajian
khusus tentang sistem dan kaedah pengurusan kos dan kewangan bagi sesebuah
projek pembinaan masih kurang dilakukan. Oleh itu, kajian ini dijalankan bagi
mengenalpasti kaedah pengawalan kos dan kewangan yang digunakan oleh
kontraktor dalam sesuatu projek pembinaan supaya ia tidak mengalami kerugian
semasa melaksanakan projek tersebut.
Selain itu juga, kajian ini dijalankan bagi mengenalpasti apakah faktor-faktor
yang dipertimbangkan oleh kontraktor dalam menentukan margin keuntungan
sesuatu projek supaya dia tidak mengalami kerugian apabila melaksanakan projek
tersebut. Kajian ini juga dijalankan bagi mengenalpasti tahap pemahaman kontraktor
berkaitan isu yang dikaji.
Melalui kajian ini, ia dapat memberi maklumat tambahan kepada kontraktorkontraktor baru yang menceburi bidang ini supaya mereka dapat menguruskan kos
dan kewangan projek pembinaan yang telah dimenangi dengan lebih berkesan.
Diharapkan juga, melalui kajian ini ia dapat memberi maklumat kepada kontraktor
sedia ada bagi memantapkan lagi sistem pengurusan kewangan mereka supaya
mereka dapat terus bertahan dan bersaing dalam industri pembinaan ini.
1.7
Metodologi Penyelidikan
Metodologi penyelidikan memberikan garis panduan yang penting supaya
sesuatu penyelidikan itu dapat dilaksanakan dengan lebih sistematik bagi mencapai
7
objektifnya. Perancangan pada ketika ini amat penting bagi menjamin kelancaran
penyelidikan ini. Berikut merupakan peringkat-peringkat yang terlibat dalam
penyelidikan ini.
1.7.1 Peringkat Pertama
Peringkat pertama penyelidikan ialah kajian awal. Peringkat ini melibatkan
perbincangan dengan pensyarah, kawan-kawan serta rujukan kepada buku-buku,
jurnal dan sumber Internet. Hasil aktiviti ini telah menyumbang idea tentang tajuk
yang boleh dibuat. Selepas itu, tajuk penyelidikan ditentukan. Pembacaan
selanjutnya telah dibuat untuk mendapat gambaran bidang kajian, skop dan objektif
penyelidikan. Dalam peringkat ini, data dan sumber data juga telah dikenalpasti
untuk menyenangkan proses pengumpulan data.
1.7.2 Peringkat Kedua
Peringkat kedua penyelidikan adalah peringkat pengumpulan data. Terdapat
dua jenis data yang telah dikumpulkan iaitu data primer dan data sekunder.
a) Data Primer
Data primer diperoleh dan dikumpulkan daripada soal selidik yang telah
dijalankan. Bentuk soal selidik yang telah digunakan adalah soal selidik jenis
tertutup.
8
b) Data Sekunder
Data sekunder pula merupakan data yang diperoleh daripada analisis yang
telah dibuat oleh pihak lain. Sumber-sumber data sekunder adalah seperti buku-buku,
jurnal, akhbar, kertas seminar, internat dan bahan-bahan rujukan lain.
1.7.3 Peringkat Ketiga
Peringkat ketiga adalah peringkat penganalisisan data yang diperoleh. Data
yang telah diperoleh disusun, diproses dan dinilai. Seterusnya, data tersebut telah
dianalisis dalam bentuk teks, jurnal dan carta bagi mendapat gambaran dan taksiran
yang lebih jelas.
1.7.4 Peringkat Keempat
Peringkat keempat adalah peringkat penulisan dan membuat kesimpulan.
Setelah data-data dianalisis dan disusun, penulisan pun dimula. Selepas itu,
kesimpulan terhadap data-data yang diperoleh dibuat. Semakan pula telah dibuat
sebelum penghantaran penulisan (Sila rujuk Rajah 1.1).
9
Peringkat Pertama
Kajian Literatur
Bagi Mencari
Tajuk Kajian
Ba
Kajian Awal
 Bukubuku
 Jurnal
 Sumber
internet
 Pensyarah
 Rakan-rakan
Perbincangan
Menentukan Tajuk Penyelidikan
Penentuan Skop dan Objektif
Mengenalpasti Data dan Sumber Data
Peringkat Kedua
Data Primer
Peringkat Ketiga
Pengumpulan Data
 Buku-buku
 Kertas seminar dan
artikel
 Akta dan peraturan
 Sumber internet
 Soal selidik
Analisis Data
Penafsiran
Penyusunan Data
Peringkat Keempat
Penulisan, Rumusan dan Kesimpulan
Semakan
Rajah 1.1: Aliran Metodologi Penyelidikan
Data
Sekunder
10
1.8 Kesimpulan
Di dalam Bab 1 ini telah di huraikan tentang latar belakang kajian yang telah
dikaji. Ia merangkumi objektif dan skop kajian yang mana ia merupakan tujuan
utama penyelidikan ini dilakukan.
BAB 2
PENGAWALAN KOS PROJEK
PEMBINAAN
BAB 2
PENGAWALAN KOS PROJEK PEMBINAAN
2.1. Pengenalan
Sistem pengawalan kos yang cekap dan berkesan amat penting untuk
memastikan kos keseluruhan di akhir projek binaan tidak melebihi daripada jumlah
yang telah diperuntukan. Oleh itu, sesuatu sistem pengawalan kos yang baik bukan
saja berfungsi mengawal kos supaya tidak melebihi perancangan belanjawan, tetapi
perlulah juga berupaya untuk menganalisis kepincangan yang wujud supaya tindakan
segera dapat diambil sebelum terlambat.
Peruntukan
Belanjawan
Penilaian Dan
Tindakan
Pengawalan
Pemeriksaan
Rajah 2.1 : Model Sistem Pengawalan Kos Yang Baik
Sumber : Ken (1986)
12
Untuk mencapai hasrat ini, satu sistem pengawalan kos yang boleh digunakan
adalah seperti yang ditunjukan dalam rajah 2.1 diatas. Pendekatan sistem ini agak
ringkas dan mudah. Apabila belanjawan terhadap sesuatu projek binaan telah
dikenalpasti, ia perlu disusuli oleh satu sistem pengawasan dan pemeriksaan.
Tujuannya adalah untuk mengenalpasti alternatif tindakan atau remedi yang
bersesuaian untuk mengatasi sesuatu kepincangan yang timbul. Ini bermakna,
pendekatan melalui perancangan kos semata-mata dalam mengawal kos sesuatu
projek binaan adalah tidak memadai tanpa disusuli dengan sistem pengurusan kos
yang bersistematik.
Justeru itu, sesuatu sistem pengawalan dan pengurusan kos yang cekap dan
berkesan perlu dibuat secara berterusan bagi memastikan sasaran kos di akhir projek
dapat dicapai.
2.2. Definisi Pengawalan
Secara umumnya pengawalan boleh ditakrifkan sebagai satu seni bagi
melaksanakan proses kerja yang terancang melalui perancangan yang teratur dan
dilaksanakan secara sistematik, teratur dan mempunyai garis panduan tertentu.
Menurut Macmillan English Dictionary (2004) pengawalan bermaksud proses untuk
mengawal dan menguruskan sesuatu.
Menurut Rue dan Byars (2000), pengawalan ialah susunan tugas yang
melibatkan penyelarasan (koordinasi) sumber-sumber organisasi seperti tanah,
pekerja dan modal dengan tujuan untuk mencapai objektif syarikat seperti yang telah
ditetapkan.
13
Menurut Mohammad Fauzi (2008), pengawalan adalah proses merancang,
mengorganisasi, memimpin dan mengawal daya usaha anggota yang terlibat dalam
organisasi dan menggunakan sumber-sumber lain dalam organisasi bagi mencapai
matlamat organisasi yang ditetapkan.
Ebi Shahrin Suleiman (2003) pula mentakrifkan maksud pengawalan sebagai
satu proses menyempurnakan sesuatu tugas menerusi penglibatan dan tindakan orang
lain menerusi proses perancangan, pengorganisasian, kepimpinan dan pengurusan ke
atas sumber dan aktiviti organisasi untuk mencapai matlamat yang telah ditetapkan.
2.3. Definisi Kos
Menurut Kamus Dewan Bahasa dan Pustaka (2002), kos didefinisikan
sebagai harga yang perlu dibayar untuk memperoleh, mengeluarkan dan
menyenggara sesuatu. Biasanya berupa wang, masa dan tenaga serta perbelanjaan.
Menurut Abdul Hakim Mohammed (1995) pula, kos boleh didefinisikan
sebagai sumber input dalam bentuk kewangan yang perlu dibelanjakan untuk
menghasilkan output.
2.4. Faktor-Faktor Yang Mempengaruhi Kos Pembinaan
Menurut Darlow (1988), bagi menyediakan belanjawan yang realistik,
kontraktor perlu mengambil kira faktor-faktor utama yang boleh mempengaruhi kos
14
pembinaan sesebuah projek. Menurut Peterson (2005), faktor-faktor utama yang
mempengaruhi kos pembinaan sesuatu projek boleh dibahagikan kepada dua jenis
iaitu kos langsung dan kos tidak langsung. Kos langsung terdiri daripada kos bahan
binaan, kos buruh dan kos loji atau jentera manakala kos tidak langsung pula terdiri
daripada kos pengurusan dan overhed.
Jumlah Kos Terlibat
Kos Langsung atau Kos
Berubah Atau Kos Primer
Kos untuk membina
bangunan, menyediakan
infrastruktur dan bahagian
bahagian lain yang
diperlukan
Kos Tidak Langsung atau
Kos Tetap
Kos sampingan yang
dibelanjakan untuk
melaksanakan projek
berkenaan
Buruh
Alatan/Logi
Bahan
Rajah 2.2 :
Kategori Kos Dalam Projek Pembinaan
Sumber
Scott, D. (1995)
:
15
2.4.1.
Kos Bahan Binaan
Kos bahan binaan adalah antara komponen kos utama dalam pembinaan
sesuatu projek. Biasanya kos bahan menyumbang kepada 40% hingga 60% daripada
keseluruhan kos projek dan peratus ini akan berubah mengikut jenis kerja dan cara
pembinaan yang akan digunakan. Untuk mengelak kerugian, kontraktor hendaklah
mengambil kira semua kos bahan yang terlibat untuk sesuatu kerja dalam pengiraan
kadar harganya (Peterson, 2005 ; Ahamad Abdullah, 2006).
Pengurusan
bahan
binaan
yang
baik
semasa
pembinaan
boleh
mengurangkan kos bahan dan sekali gus dapat meningkatkan daya saing kontraktor
untuk memenangi sesuatu kontrak pembinaan. Prosedur pembelian dan penyimpanan
bahan adalah antara aspek penting yang perlu diberi perhatian oleh kontraktor. Selain
itu, kontraktor juga perlu mengambil kira kos tambahan dalam kos bahan binaan ini.
Kos tambahan ini antaranya adalah kos pengangkutan bahan binaan, kos memunggah
dan menyimpan bahan, kos bagi menggantikan bahan yang rosak, atau di curi, kos
bahan sampingan seperti paku bumbung, dawai pengikat keluli dan sebagainya
(Peterson, 2005 ; Ahamad Abdullah, 2006).
2.4.2.
Kos Buruh
Keuntungan dalam menjalankan aktiviti ditapak menjadi keutamaan bagi
seseorang kontraktor. Justeru bagi memastikan keuntungan yang maksimum
diperoleh, kontraktor perlulah mengurus, merancang dan memantau penggunaan
buruh secara efektif sebelum sesuatu kerja ditapak berjalan. Kegagalan berbuat
demikian akan meningkatkan kos serta menyebabkan masa pembinaan bertambah.
Kos buruh ini termasuklah upah atau gaji biasa dan termasuk juga bayaran untuk
16
kerja lebih masa, bonus, kos penyeliaan serta kos pengurusan yang lain ( Khairuddin
Abdul Rashid, 2002; Peterson, 2005 ; Ahamad Abdullah, 2006).
2.4.2.1. Kategori Buruh
Menurut Prabir Das (1992) dan Khairuddin Abdul Rashid (2002), buruh
dalam industri pembinaan boleh dibahagikan kepada lima kategori iaitu buruh tidak
mahir, buruh separa mahir, buruh mahir, juruteknik dan pengurus (technologists).
2.4.2.1.1.
Buruh Tidak Mahir
Buruh tidak mahir adalah buruh yang tidak mempunyai kemahiran bagi
melaksanakan kerja pembinaan. Mereka ini hanya menjalankan kerja-kerja asas
seperti membawa, mengangkat dan memunggah bahan binaan,
membersihkan
kawasan kerja dan lain-lain lagi (Prabir Das, 1992; Khairuddin Abdul Rashid, 2002).
2.4.2.1.2.
Buruh Separa Mahir
Buruh separa mahir adalah buruh yang mempunyai satu atau lebih kemahiran
dalam mana-mana kerja pembinaan tetapi kemahiran mereka tidak mencapai tahap
buruh mahir. Mereka merupakan pembantu buruh mahir dan mampu juga
menjalankan sesetengah kerja kemahiran dengan sendirinya (Prabir Das, 1992;
Khairuddin Abdul Rashid, 2002).
17
2.4.2.1.3.
Buruh Mahir
Buruh mahir adalah buruh yang mempunyai satu atau lebih kemahiran dalam
menjalankan kerja-kerja pembinaan ditapak. Mereka ini selalunya mempunyai
banyak pengalaman dalam melakukan sesuatu kerja tersebut (Prabir Das, 1992;
Khairuddin Abdul Rashid, 2002).
2.4.2.1.4.
Juruteknik
Juruteknik adalah mereka yang memegang sijil diploma teknikal atau sijil
kelayakan yang seumpamanya dari mana-mana universiti atau institusi latihan yang
berkenaan. Mereka membantu kerja-kerja jurutera dan juruukur bahan serta bekerja
sebagai pembantu teknikal atau penyelia kerja (Prabir Das, 1992; Khairuddin Abdul
Rashid, 2002).
2.4.2.1.5.
Pengurus (Technologists)
Pengurus (Technologists) adalah mereka yang mempunyai kelayakan ijazah
teknikal dari universiti tempatan atau luar negara dan mempunyai pengalaman yang
diperlukan dari penyertaan institusi profesional. Mereka terdiri daripada pengurus
pembinaan, jurutera tapak, juruukur bahan dan lain-lain lagi (Prabir Das, 1992;
Khairuddin Abdul Rashid, 2002).
18
2.4.3. Kos Loji (Jentera)
Bagi menjalankan kerja-kerja pembinaan, ia memerlukan pelaburan modal
yang besar daripada pihak kontraktor. Dengan memiliki loji, ia mampu
meningkatkan keupayaan kontraktor dalam melaksanakan kerja-kerja pembinaan.
Selain itu, ia mampu memberi keyakinan kepada klien tentang keupayaan kontraktor
untuk menjalankan kerja-kerja projek pembinaannya itu (Kamaruddin Md. Ali, 1993;
Azami, 1986).
Menurut Ahamad Abdullah (2006), loji boleh dibahagikan kepada dua jenis
iaitu peralatan yang tidak berjentera dan peralatan berjentera. Peralatan yang tidak
berjentera termasuklah tukul, cangkul, bakul, tabir, bangku kerja, tangga dan
sebagainya. Kos penggunaan peralatan jenis ini akan dimasukkan ke dalam kos
overhed. Peralatan berjentera pula adalah seperti lori, pengorek tanah, penggaul
konkrit, alat getaran, pemadat dan sebagainya.
Terdapat pelbagai jenis loji dalam pasaran yang boleh digunakan bagi
melaksanakan kerja-kerja pembinaan. Dalam menentukan jenis loji yang akan
digunakan, kontraktor hendaklah mengambil kira kesesuaian loji bagi melakukan
sesuatu kerja. Ini termasuklah dari segi saiz, jenis dan output loji yang hendak
digunakan bagi menjalankan sesuatu kerja di tapak projek. Selain itu, kontraktor
hendaklah juga membuat pertimbangan ekonomi dengan membuat penilaian
keuntungan berbanding dengan kos perolehan loji berkenaan (Ahamad Abdullah,
2006; Azami, 1986; Peterson, 2005).
Apabila kontraktor telah membuat keputusan untuk menggunakan sesuatu loji
bagi melaksanakan kerja-kerja pembinaannya, kontraktor boleh memilih sama ada
untuk menyewa atau memiliki loji tersebut (Ahamad Abdullah, 2006). Rajah 3.3 di
sebelah menunjukkan kaedah perolehan loji bagi menjalankan kerja-kerja
pembinaan.
19
Perolehan Loji
Penyewaan
Pemilikan
Pemilikan Dan
Penyewaan
Rajah 2.3 :
Kaedah Perolehan Loji
Sumber
Ahamad Abdullah (2006)
:
2.4.4. Kos Overhed
Overhed adalah merupakan perbelanjaan tetap yang perlu dibelanjakan untuk
menguruskan syarikat pembinaan kontraktor. Ia adalah kos yang tidak dapat
dikaitkan secara langsung dengan mana-mana projek pembinaan. Kos ini diambil
kira dalam pengiraan kadar harga kerja dan hendaklah diambil balik sepenuhnya.
Pengiraan kod overhed perlu dibuat secepat mungkin, jika tidak, semua usaha
kontraktor akan menjadi sia-sia kerana tidak dapat menghasilkan kadar harga yang
tepat. Kos overhed termasuklah gaji staf, pembelian alat tulis, bil air dan sebagainya
(Prabir Das, 1992).
Overhed hendaklah diagihkan kepada semua projek yang dilaksanakan
mengikut saiz setiap projek tersebut. Kos overhed boleh dikira berdasarkan akaun
kewangan tahun sebelumnya dan dinyatakan dalam bentuk peratusan ke atas jumlah
20
kos projek tahun tersebut, iaitu amaun pusing ganti tahunan. Peratusan ini boleh
digunakan untuk mengira anggaran kos overhed untuk anggaran kos yang disediakan
bagi kontrak masa depan (Ahamad Abdullah, 2006).
Rajah 2.4 :
Sumber
:
Perhubungan Antara Kos langsung Dan
Tidak Langsung Yang Terkumpul Dalam
Projek Pembinaan
D. Scott (1995)
21
Rajah 2.5 :
Sumber
:
Kelok Bagi Kos Langsung Dan
Tidak Langsung Yang Terlibat Dalam
Projek Pembinaan
D. Scott (1995)
2.5. Kaedah Pengawalan Kos Projek Pembinaan
Menurut Ken (1986), terdapat lima pilihan kaedah pengawalan kos yang
boleh dipraktiskan semasa peringkat pembinaan sesuatu projek iaitu :
i.
Untung atau rugi keseluruhan;
ii.
Untung atau rugi berasaskan kepada bayaran pada setiap peringkat;
iii.
Untung atau rugi berasaskan kepada bayaran pada setiap elemen;
iv.
Untung atau rugi berasaskan kepada bayaran pada setiap bulan;
v.
Untung atau rugi berasaskan kepada bayaran pada setiap aktiviti kerja
22
2.5.1. Untung Atau Rugi Keseluruhan
Kaedah ini adalah berasakan kepada perbandingan antara jumlah kos
keseluruhan yang telah dibelanjakan dengan jumlah peruntukan belanjawan asal
(perancangan kos) di akhir sesuatu projek. Kaedah ini digunakan apabila sesuatu
projek binaan telah disiapkan dengan berpandukan kepada penyata kira-kira akhir.
Oleh yang demikian, pendekatan kaedah ini hanya sesuai dipraktiskan pada projek
yang bersaiz kecil dan melibatkan tempoh masa pembinaan yang singkat. Melalui
pendekatan kaedah ini, kesilapan dan pengalaman yang dialami boleh digunakan
sebagai panduan bagi projek-projek yang akan datang (Ken, 1986).
2.5.2. Untung Atau Rugi Berasakan Kepada Bayaran Pada Setiap Peringkat
Pembayaran kepada kontraktor lazimnya dibuat apabila sesuatu kerja
disiapkan dan tuntutan dikemukan kepada klien. Oleh itu, keuntungan atau kerugian
pada setiap peringkat kerja boleh diketahui dengan membuat perbandingan antara
jumlah sebenar yang dibayar dengan jumlah kos asal yang telah diperuntukan bagi
kerja berkenaan. Dengan cara ini, pihak pengurusan projek yang bertindak bagi pihak
kontraktor akan dapat membuat analisis terperinci berkaitan dengan masalah yang
wujud sama ada berpunca daripada peringkat perancangan yang tidak teliti seperti
penyiasatan tapak, penyediaan rekabentuk, kesilapan dalam membuat anggaran
belanjawan ataupun disebabkan oleh perubahan harga bahan-bahan binaan(Ken,
1986).
23
2.5.3. Untung atau rugi berasaskan kepada bayaran pada setiap aktiviti kerja
Dalam kaedah ini, kos bagi setiap butiran kerja seperti kerja korekan, kerja
konkrit dan lain-lain dicatatkan secara berasingan. Jumlah kos bagi setiap butiran
kerja ini dibahagikan dengan jumlah kuantiti sebaik sahaja kerja tersebut disiapkan.
Melalui perbandingan antara kadar unit sebenar yang diperolehi dengan kadar unit
yang dianggarkan, pihak pengurusan projek dapat mengetahui sama ada wujud atau
pun tidak perbezaan antara jumlah kos sebenar yang terlibat dengan perancangan
kos. Sekiranya mengalami kerugian, maka jumlah kerugian tersebut akan diagihkan
dengan seimbang kepada aktiviti-aktiviti selanjutnya. Walaubagaimana pun
pengagihan ini perlu dibuat dengan teliti dan berhati-hati kerana bukan semua aktiviti
boleh dipotong peruntukannya. Ini bagi menjaga kualiti sesuatu kerja berdasarkan
kepada spesifikasi yang di tetapkan(Ken, 1986).
2.5.4. Untung atau rugi berasaskan kepada bayaran pada setiap elemen
Kaedah ini adalah berdasarkan perbandingan jumlah kos yang dibelanjakan
pada setiap elemen dengan jumlah bajet yang diperuntukan pada setiap elemen
(dinding, lantai, pintu, tingkap dan sebagainya). Melalui kaedah ini, kontraktor dapat
mengawal setiap kos yang terlibat dengan lebih berkesan. Mereka juga dapat
mengetahui dengan lebih terperinci pada elemen kerja mana yang telah
mendatangkan kerugian dan keuntungan kepada mereka.
24
2.5.5. Untung atau rugi berasaskan kepada bayaran pada setiap bulan
Pembayaran bagi setiap aktiviti yang telah disiapkan selalunya dibuat secara
bulanan kepada kontraktor. Oleh itu, setiap untung atau rugi untuk setiap aktiviti
boleh ditentukan berdasarkan kepada perbandingan diantara jumlah bayaran yang
telah dibayar pada bulan tersebut kepada kontraktor dengan jumlah kos sebenar yang
digunakan oleh kontraktor pada bulan tersebut. Sekiranya kontraktor mendapati ia
telah mengalami kerugian, maka jumlah kerugian tersebut boleh diagihkan dengan
seimbang kepada aktiviti-aktiviti selanjutnya. Walaubagaimana kontraktor perlu
berhati-hati kerana tidak semua aktiviti boleh dipotong atau dikurangkan
peruntukannya.
2.6. Tenik-Teknik Pengurusan Kos Projek Pembinaan
Menurut Abdul Hakim Bin Mohammed (1995), tujuan utama pengurusan kos
dilaksanakan di awal perlaksaan projek pembinaan ialah untuk memastikan jumlah
kos yang terlibat adalah selaras dan menepati perancangan kos yang telah dibentuk.
Antara teknik-teknik pengurusan kos projek pembinaan yang boleh digunakan adalah
seperti :
1. Carta Gantt ;
2. „Milestone Chart ;
3. Kaedah Laluan Genting ;
4. Penggunaan Perisian
25
2.6.1. Carta Gantt
Carta Gantt atau Carta Bar telah diperkenalkan oleh Henry Gantt pada sekitar
tahun 1990 dan dipercayai merupakan teknik yang terawal bagi merancang atau
mengawal sesuatu projek. Carta ini amat popular dan lazimnya digunakan kerana ia
mudah disediakan serta mudah difahami dengan dengan cepat oleh orang yang
membacanya. Secara amnya, carta bar tipikal terdiri daripada senarai aktiviti
disebelah kiri dan tempoh masa pembinaannya (tarikh mula dan tarikh akhir/siap)
disebelah bawah yang dikira dari arah kiri ke kanan (Abdul Hakim Bin Mohammed,
1995).
2.6.1.1.
Penyediaan Carta Gantt
Langkah pertama bagi menyediakan carta gantt ialah dengan menyenaraikan
semua aktiviti bagi sesuatu projek yang hendak dilakukan mengikut urutan kerja
bersama masa yang diperlukan bagi menyiapkan kerja tersebut. Perincian terhadap
pembahagian projek kepada aktiviti-aktiviti bergantung kepada jenis program kerja.
Bagi program induk, projek dipecahkan kepada aktiviti-aktiviti yang lebih besar
seperti cerucuk,asas,tiang,rasuk dan papak lantai. Bagi program jangka pendek,
kerja-kerja akan dipecahkan kepada aktiviti-aktiviti yang lebih terperinci. Sebagai
contoh bagi kerja-kerja konkrit akan dipecahkan kepada aktiviti-aktiviti seperti
korekan,acuan, keluli tetulang dan konkrit (Abdul Hakim Bin Mohammed, 1995).
Bagi program mingguan pula, aktiviti-aktiviti terdiri daripada tugas-tugas
yang perlu dilaksanakan oleh kumpulan tertentu seperti korekan, dapatkan keluli
tetulang, potong dan lentur keluli tetulang, pasang dan bina acuan, tuang konkrit,
awet konkrit dan tanggalkan acuan bagi konkrit tersebut. Oleh itu, dalam
memecahkan aktiviti-aktiviti sesuatu projek, pihak yang bertanggungjawab perlulah
mempunyai pengetahuan yang mencukupi dan berpengalaman luas. Ini amat penting
26
terutamanya dalam menentukan jangkamasa pelaksanaan sesuatu aktiviti dengan
menggunakan sumber-sumber yang ada (Abdul Hakim Bin Mohammed, 1995).
2.6.1.2.
Penggunaan Carta Gantt
Salah satu fungsi carta gantt ialah untuk mengawal kos binaan dan digunakan
sebagai asas penyediaan belanjawan di peringkat perancangan kos sesuatu projek.
Rajah 2.5 menunjukkan salah satu contoh penggunaan carta gantt dalam mengawal
kos pembinaan. Rajah ini jelas menunjukan bagaimana kos bagi setiap aktiviti
diagihkan. Ia juga menunjukan bilakah sesuatu kos tersebut diperlukan. Melalui
kaedah ini, ia dapat memudahkan pihak pengurus projek untuk mengetahui bilakah
kos bagi setiap aktiviti diperlukan dan ia juga dapat membantu pengurus projek
untuk menentukan sama ada kos yang telah dikeluarkan pada suatu tempoh masa
melebihi peruntukan asal ataupun sebaliknya (Abdul Hakim Bin Mohammed, 1995).
27
Rajah 2.6 :
Sumber
:
Contoh Penggunaan Carta Gantt Dalam
Perancangan Kos Bagi Projek Binaan
Cooke dan Jepson (1979)
28
2.6.1.3.
Kebaikan Carta Gantt
Menurut Abdul Hakim Mohammed (1995), antara kebaikkan dalam
penggunaan carta gantt sebagai salah satu teknik dalam pengurusan kos sesuatu
projek ialah:
i.
Teknik ini sangat mudah untuk disediakan dan difahami oleh orang
yang membacanya. Oleh itu, ia dapat memudahkan semua pihak untuk
menggunakannya dengan lebih berkesan ;
ii.
Ia juga dapat memberikan gambaran tentang kos projek yang
diperlukan secara menyeluruh bagi setiap aktiviti kerja yang
dilakukan terutamanya pada peringkat perancangan ataupun pada
peringkat perlaksanaan sesuatu projek ;
iii.
Setiap aktiviti sebenar akan ditandakan di bawah bar perancangan.
Oleh itu, ia dapat memudahkan pengurus projek untuk membuat
pengawasan dan menguruskan kos dengan lebih cekap dan berkesan.
2.6.1.4.
Kelemahan Carta Gantt
Kelemahan utama carta gantt ialah ia tidak menunjukkan perhubungan
aktiviti-aktiviti yang berkaitan dengan jelas (operational dependencies). Kelemahan
ini akan menyukarkan pengurus projek untuk mengetahui aktiviti manakah yang
perlu diberi penekanan dan pada bilakah kos tambahan sesuai dikeluarkan untuk
mempercepatkan sesuatu aktiviti binaan yang terlambat (Abdul Hakim Bin
Mohammed, 1995).
29
2.6.2. ‘Milestone Chart’
Menurut Punmia dan Khandelwal (1985), pada amnya, „milestone chart‟ ini
adalah sama seperti carta gantt. Walaubagaimanapun terdapat sedikit perbezaan
diantara kedua carat ini. Carta ini dicipta bagi membaiki kelemahan-kelemahan yang
wujud dalan carta gantt. Perbezaan yang ketara dapat dirujuk seperti dalam rajah 2.6.
Rajah 2.7
Sumber
: Perbezaa Antara Carta Gantt dan Milestone
Chart
: Punmia dan Khandelwal (1985)
30
Setiap aktiviti utama ditanda dengan urutan logik bernombor. Ini bagi
membolehkan setiap aktiviti dapat dilakukan mengikut urutan yang sebetulnya. Ia
juga dapat memudahkan pengurus projek untuk mengetahui apakah aktiviti
seterusnya yang akan dilakukan setelah aktiviti terdahulu siap dilakukan. Dari segi
penyediaan dan penggunaannya untuk merancang dan mengawal kos adalah sama
seperti carta gantt (Abdul Hakim Bin Mohammed, 1995).
2.6.3. Kaedah Laluan Genting
Kaedah laluan genting atau „critical path method (CPM)‟ merupakan salah
satu teknik yang semakin banyak digunakan bagi menguruskan sesuatu projek
pembinaan. Kaedah laluan genting ini adalah berdasarkan kepada rangkaian logik
yang ditunjukkan di dalam bentuk gamabarajah yang dilukis dengan menggunakan
simbol-simbol tertentu.
Menurut Abdul Hakim Mohammed (1995), rangkai logik ini boleh
ditakrifkan sebagai rangkaian aktiviti-aktiviti bagi melaksanakan projek dan disusun
mengikut urutan logik. Selain itu, kaedah laluan genting ini merupakan pembaikan
keatas kelemahan-kelemahan yang wujud dalam teknik carta gantt dan juga
„milestone chart‟.
Kaedah laluan genting melibatkan satu teknik penyediaan yang lebih rumit
jika hendak dibandingkan dengan carta gantt. Menurut Abdul Hakim Mohammed
(1995), antara perkara-perkara yang perlu diambilkira dalam menyediakan kaedah
laluan genting ini adalah seperti berikut :
31
i.
Dokumen-dokumen kontrak seperti pelan tapak, pelan lokasi, lukisan
terperinci, spesifikasi senarai bahan dan lain-lain maklumat yang
berkaitan;
ii.
Anggaran masa aktiviti-aktiviti binaan yang mana bergantung pada
jenis kerja, kuantiti kerja dan juga sumber-sumber binaan untuk
diagihkan.
Kaedah laluan genting ini lazimnya digunakan sebagai program induk bagi
mengawasi kemajuan keseluruhan projek di peringkat pelaksanaan (pembinaan).
Keseluruhan rangkaian aktiviti dipecahkan kepada beberapa bahagian kerja dan
dinyatakan dalam bentuk bar. Dengan ini akan memudahkan pihak pengurusan
projek dan lain-lain pihak membaca dan memahaminya dengan lebih jelas. Kaedah
laluan genting ini sangat sesuai digunakan bagi projek yang besar dan kompleks.
Pada amnya, kaedah laluan genting ini merupakan asas kepada pihak pengurusan
untuk membantu mengagihkan sumber-sumber input binaan yang terhad bagi setiap
aktiviti. Selain itu ia juga dapat membantu pihak pengurusan untuk mengawasi dan
mengawal masa pembinaan disamping dapat membantu dalam merancang dan
mengawal kos keseluruhan projek (Abdul Hakim Bin Mohammed, 1995).
Menurut Pilhcher (1985), dari segi pengawalan kos, kaedah laluan genting ini
juga boleh digunakan sebagai asas untuk menyediakan jadual ringkasan kos bagi
keseluruhan projek dan mengawal kos bagi setiap aktiviti yang dilaksanakan
berdasarkan pada perancangan kos (sila rujuk rajah 2.7). Melalui pendekatan ini,
pengurus projek dapat mengambil langkah-langkah tertentu untuk mengatasi masalah
lebihan kos dengan segera sebelum terlambat.
32
Rajah 2.8
: Contoh Penggunaan Kaedah Laluan Genting
Dalam Pengawalan Kos Projek Pembinaan
Sumber
: Pillcher (1985)
33
2.6.3.1.
Kebaikan Kaedah Laluan Genting
Kelebihan utama kaedah laluan genting ini adalah ia kemampuannya untuk
menunjukkan hubungkait antara aktiviti-aktiviti binaan (operational dependencies).
Selain itu, kaedah laluan genting ini dapat membantu pengurus projek untuk
mengenalpasti aktiviti-aktiviti yang kritikal. Aktiviti-aktiviti yang kritikal perlu
diberi penekanan yang lebih berbanding dengan aktiviti yang bukan kritikal kerana
aktiviti-aktiviti kritikal boleh mengakibatkan kegagalan kepada tempoh penyiapan
projek secara keseluruhan. Ia seterusnya akan menyebabkan kerugian kepada
kontraktor disebabkan kerana terpaksa membayar denda kelewatan disamping
peningkatan dalam kos pembinaan (Abdul Hakim Bin Mohammed, 1995).
2.6.3.2.
Kelemahan Kaedah Laluan Genting
Kaedah laluan genting juga mempunyai kelemahan-kelemahan tersendiri.
Menurut Abdul Hakim Mohammed (1995), terdapat beberapa kelemahan kaedah
laluan genting ini yang boleh menghalang penggunaannya. Antara kelemahankelemahan kaedah laluan genting adalah seperti :
i. Kaedah ini memerlukan pengetahuan, kemahiran dan pengalaman yang
luas/mencukupi untuk proses menyediakannya ;
ii. Memakan masa yang agak lama untuk proses menyiapkannya ;
iii. Hanya sesuai untuk projek yang besar dan kompleks. Bagi projek yang
bersaiz kecil, carta gantt atau „milestone chart‟ lebih sesuai digunakan.
34
2.6.4. Penggunaan Perisian Komputer
Selain menggunakan carta gantt, milestone chart atau kaedah laluan kritikal
dalam menguruskan sesuatu projek, penggunaan computer juga dapat membantu
pihak pengurusan projek untuk merancang ataupun mengawal masa dan kos projek.
Antara perisian yang boleh digunakan dalam membantu menguruskan sesuatu projek
adalah seperti Microsoft Project, Harvard Total Project Manager (HTPM),
Primavera dan lain-lain lagi. Perisian ini direka khusus untuk merancang, mengawal,
menganalisis dan mengemaskini program dalam sesuatu projek pembinaan. Pada
umumnya, perisian ini adalah berasaskan kepada konsep kaedah laluan genting.
Melalui perisian ini, ia dapat membantu pihak pengurusan untuk mengetahui
tempoh masa dan kos bagi setiap aktiviti yang terlibat dalam sesuatu projek
pembinaan dengan lebih terperinci. Perisian ini juga dapat membantu pihak
pengurusan untuk mengira secara automatik dan dengan cepat masa mula (terawal)
dan masa siap (terlambat) bagi setiap aktiviti yang terlibat. Selain itu, perisian ini
adalah mudah lentur kerana berkeupayaan mengambilkira segala perubahan sama
ada dari segi tempoh mahupun kos sesuatu aktiviti projek yang terlibat (Abdul
Hakim Bin Mohammed, 1995).
2.7. Kesimpulan
Bab ini adalah membincangkan tentang pengawalan kos dalam projek
pembinaan. Seperti yang sedia maklum, pengawalan kos dalam projek pembinaan
adalah sesuatu yang sangat penting untuk dilakukan bagi mengelakkan kontraktor
dari mengalami kerugian. Selain itu, kelemahan dalam pengawalan kos projek boleh
mengurangkan margin keuntungan kontraktor dalam sesebuah projek pembinaan.
Oleh itu, bab ini telah membincangkan tentang kaedah-kaedah pengawalan kos
35
projek pembinaan serta teknik-teknik yang boleh digunakan kontraktor bagi
mengawal kos projek pembinaannya.
BAB 3
PENGURUSAN KEWANGAN
PROJEK PEMBINAAN
BAB 3
PENGURUSAN KEWANGAN PROJEK PEMBINAAN
3.1. Pengenalan
Dalam sektor pembinaan, matlamat utama dalam proses pembinaan adalah
untuk memastikan projek dapat disiapkan di dalam tempoh yang ditetapkan,
mengikuti piawaian kualiti yang di gariskan serta menepati kos yang di tetapkan.
Industri pembinaan boleh di kategorikan sebagai sesuatu yang unik kerana ia
mempunyai rekabentuk dan aktiviti yang berlainan bagi setiap projek. Secara
terperincinya, setiap rekabentuk dan aktiviti di lakukan berdasarkan keadaan
sekeliling tapak projek pembinaan tersebut, disusun berdasarkan fungsinya dan
direka berdasarkan keperluan peribadi (Clough, 1975).
Bagi sesebuah kontraktor, untuk membolehkan ia memenangi sesuatu projek
pembinaan, ia perlu memastikan sumber kewangannya kukuh. Menurut Upson
(1987), kewangan adalah sesuatu yang sangat penting bagi sesebuah organisasi
kontraktor. Hal ini kerana kontraktor memerlukan modal bagi menjalankan sesuatu
projek pembinaan termasuklah dalam menggerakkan sistem pengurusan kontraktor
itu sendiri.
37
Keberkesanan dalam pengurusan kos dan kewangan kontraktor dalam sesuatu
projek dapat meningkatkan margin keuntungan bagi sesebuah kontraktor itu.
Kebanyakan kegagalan kontraktor dalam melaksanakan sesuatu projek itu adalah
disebabkan oleh kelemahan pengurusan kos dan kewangannya. Pengurusan aliran
tunai amat penting bagi menjamin kesinambungan sesebuah organisasi kontraktor
tersebut untuk terus bersaing di dalam industri pembinaan (Garden and Creese, 2000
; Barrow, 2006).
Selain itu, kebolehan sesebuah organisasi kontraktor itu dalam menangani
risiko kewangan akan membolehkannya dapat bertahan dengan lebih lama di dalam
industri pembinaan. Risiko kewangan merupakan salah satu bahagian risiko yang
paling kompleks kerana ia sentiasa berkembang mengikut pasaran kewangan yang
sentiasa berubah dari semasa ke semasa. Oleh itu, kontraktor perlu bijak dalam
menangani risiko kewangan ini bagi menjamin kestabilan syarikatnya itu (Holmes,
2004).
3.2. Definisi Pengurusan Kewangan
Menurut Fauzidah et al (2001), pengurusan kewangan adalah merupakan
proses pengaplikasian prinsip-prinsip kewangan dalam sesebuah organisasi bagi
mewujudkan dan mengekalkan nilai melalui proses membuat keputusan dan
pengurusan sumber yang cekap. Keputusan-keputusan yang dibuat ini dibahagikan
kepada tiga jenis iaitu keputusan pelaburan, keputusan pembiayaan dan keputusan
pengurusan.
Menurut Omar Osman (2006), pengurusan kewangan kontraktor boleh
dibahagikan kepada dua bahagian iaitu pengurusan kewangan syarikat dan
pengurusan kewangan projek. Pengurusan kewangan projek melibatkan aspek
38
pengiraan dan penentuan harga tender, kos kerja, bayaran penilaian, anggaran
perubahan dan sebagainya. Pengurusan kewangan syarikat pula melibatkan aspek
syarikat itu sendiri seperti modal kerja, pengurusan overhed syarikat, pembayaran
gaji staf dan sebagainya.
Bagi setiap projek pembinaan yang dilaksanakan, kontraktor perlu sentiasa
memantau pengurusan kewangannya kerana setiap maklumat dan data yang
diperolehi semasa menguruskan kewangannya akan digunakan kembali sebagai
rujukan pada projek yang akan datang (Peterson, 2005 ; Azami, 1986).
3.3. Sumber Kewangan Kontraktor
Kontraktor sangat memerlukan sumber kewangan bagi membiayai kerja-kerja
yang akan dilakukan sepanjang tempoh pembinaan. Sumber kewangan ini akan
dijadikan modal bagi melaksanakan projek yang telah dimenangi ini. Sumber
kewangan yang diperolehi oleh kontraktor boleh dibahagikan kepada dua sumber
iaitu sumber dalaman dan sumber luaran. Sumber dalaman diperolehi daripada modal
awal yang diberikan oleh rakan kongsi, modal sendiri dan keuntungan dari projek
yang lepas manakala sumber luaran adalah diperolehi dari pinjaman bank atau dari
wang pendahuluan yang diterima daripada klien (Upson,1987 ; Peterson, 2005 ;
Azami, 1986 ; Ismail Wahab, Dahlan Ibrahim dan Faridah Ahmad, 2002).
Menurut Loh Lan (2002), modal awalan yang diterima oleh kotraktor adalah
berbeza mengikut jenis perniagaan yang dijalankan. Bagi perniagaan milikan
tunggal, modal awalan adalah diperolehi daripada sumber kewangan pemilik itu
sendiri atau pinjaman daripada orang disekelilingnya. Bagi perniagaan perkongsian,
modal awalan adalah diperolehi daripada rakan kongsi yang terlibat dan bagi
perniagaan jenis syarikat pula, modal awalan diperolehi melalui terbitan saham bagi
39
pemengang-pemengang saham. Selain itu, keuntungan yang diperolehi bagi projek
yang lepas juga akan dijadikan sebagai modal awalan kontraktor bagi melaksanakan
sesuatu projek (Siew Lian, 2008 ; Melati Ahmad Anuar, Suresh, Mohd Effandi
Yusoff, Mohd Norfian Alifiah, 2007)
Antara sumber kewangan lain yang diperolehi oleh kontraktor bagi
melaksanakan sesuatu projek adalah diperolehi berdasarkan kepada sumber
kewangan luar. Antara bentuk sumber kewangan luar ini adalah dalam bentuk
pinjaman jangka masa pendek ataupun pinjaman dalam jangka masa panjang.
Perbezaan bentuk pinjaman ini adalah bergantung kepada tempoh masa yang diambil
bagi
melunaskan
pembayaran.
Selalunya
pinjaman
jangka
masa
pendek
mengkehendaki kontraktor membayar balik pinjaman dalam jangka masa kurang
daripada satu tahun. Bagi pinjaman jangka masa panjang pula perlunasan bayaran
boleh dilakukan lebih dari lima tahun (Upson 1987 ; Melati Ahmad Anuar, Suresh,
Mohd Effandi Yusoff, Mohd Norfian Alifiah, 2007).
3.4. Faktor-faktor Yang Dipertimbangkan Dalam Menentukan Margin
Keuntungan Projek Pembinaan
Untuk terus berada dan bersaing dalam industri pembinaan, kontraktor bukan
sahaja perlu mendapatkan semula nilai wang yang dibelanjakan bagi menyiapkan
sesebuah projek pembinaan, tetapi perlu memperoleh keuntungan dari projek yang
dilakukan itu. Kadar keuntungan bagi setiap kerja yang dilakukan semasa proses
pembinaan adalah ditentukan berdasarkan budi bicara kontraktor itu sendiri (Ahamad
Abdullah, 2006).
Kebiasaanya, cara kontraktor menentukan kadar keuntungan adalah sama
seperti mana cara pengiraan untuk overhed. Selain itu, antara cara lain yang
40
digunakan bagi menentukan kadar keuntungan kontraktor termasuklah memasukkan
amaun keuntungan secara pukal dan bukan berbentuk peratusan (Ahamad Abdullah,
2006).
Dalam sesebuah projek pembinaan, kontraktor hendaklah mengambil kira
beberapa perkara penting sebelum menetapkan margin keuntungannya. Menurut
Ahamad Abdullah (2006), antara perkara-perkara yang perlu dipertimbangkan oleh
kontraktor sebelum menetapkan margin keuntangannya keatas projek yang hendak
dilakukan adalah seperti beban kerja semasa, keadaan pasaran, tahap persaingan,
risiko projek, kerumitan projek, inflasi, jenis projek yang ingin dimasuki dan tempoh
penyiapan projek.
3.4.1. Beban Kerja Semasa
Sekiranya kontraktor tidak mempunyai kerja dalam tangan atau tidak
mempunyai banyak kerja yang hendak dilakukan dalam pembinaan, kontraktor
hendaklah merendahkan harga tendernya supaya lebih konpetitif. Sebaliknya,
sekiranya kontraktor mempunyai beban kerja semasa yang banyak, maka dia boleh
mengemukakan harga tender yang mempunyai kurang daya saingan (Ahamad
Abdullah, 2006).
3.4.2. Keadaan Pasaran
Keadaan pasaran semasa juga akan memberi kesan terhadap margin
keuntungan kontraktor. Sekiranya keadaan pasaran yang lembap yang mana
41
kurangnya projek pembinaan, kontraktor perlu menurunkan margin keuntungannya.
Ini bagi membolehkannya mempunyai daya saing bagi memenangi sesuatu tender
tersebut (Ahamad Abdullah, 2006).
3.4.3. Tahap Persaingan Dalam Mendapatkan Tender
Tahap persaingan untuk sesuatu kerja memberi kesan ke atas harga tender
seseorang kontraktor. Bagi sesetengan projek yang mempunyai banyak persaingan,
kontraktor hendaklah mengemukakan harga tender yang kompetitif untuk berjaya.
Bagi mendapatkan harga tender yang rendah, kontraktor perlu mengurangkan margin
keuntungannya itu (Ahamad Abdullah, 2006).
3.4.4. Risiko
Sesuatu risiko dalam pembinaan boleh dikenal pasti dengan membuat
penilaian dan penelitian terhadap syarat-syarat kontrak, terma sebut harga pembekal
dan subkontraktor, spesifikasi dan sebagainya. Sekiranya terdapat banyak
ketidakpastian dalam sesebuah kontrak itu, risiko yang akan dihadapi oleh kontraktor
bagi melaksanakan projek tersebut adalah tinggi. Oleh itu kontraktor perlu sama
mengambil kira risiko tersebut semasa menghargakan tender. Ini bagi mengelakkan
kontraktor dari mengalami kerugian semasa melaksanakan proses pembinaan
tersebut (Martin dan John, 1993 ; Ahamad Abdullah, 2006).
42
3.4.5. Kerumitan Projek
Antara faktor lain yang akan mempengaruhi margin keuntungan kontraktor
adalah berkaitan dengan kerumitan projek. Kerumitan projek adalah terdiri daripada
struktur projek, skop pembinaan, reka bentuk projek yang rumit, kekangan tapak dan
lain-lain lagi. Kerumitan sesuatu projek akan memberi kesan kepada tempoh kontrak
dan juga kos pembinaan. Oleh itu, kontraktor perlu mengambil kira faktor ini ketika
menghargakan tender. Ini bagi mengelak kontraktor mengalami kerugian akibat
daripada faktor kerumitan yang dihadapi sepanjang tempoh penyiapan projek
(Callixtus, 2005).
3.4.6. Inflasi
Pada urnumnya inflasi bermaksud peningkatan secara beransur-ansur di
dalam paras harga umum ke atas barang-barang dan perkhidmatan. Ia diukur sebagai
peningkatan dalam peratusan tahunan. Jika inflasi naik, setiap ringgit yang dibeli
akan mendapat nilai barangan yang kecil. Di dalam industri pembinaan, jika inflasi
naik, kos untuk pembinaan akan naik dari segi pembelian dan penggunaan bahan
binaan seperti besi, kayu, simen, pasir dan lain- lain. Ini sekaligus akan
mempengaruhi margin keuntungan kontraktor dalam sesebuah projek yang dilakukan
(Ahamad Abdullah, 2006).
43
3.4.7. Jenis Projek Yang Ingin Dimasuki
Jenis projek yang ingin dimasuki juga menjadi faktor yang akan
mempengaruhi margin keuntungan sesuatu projek. Sekiranya projek yang ingin
dimasuki itu merupakan projek mega iaitu projek yang berskala besar yang mana ia
mengkehendaki kepakaran tertentu daripada kontraktor, maka kontraktor boleh
meningkatkan margin keuntungannya tersebut. Ini disebabkan kerana tiada daya
saing daripada kontraktor lain untuk memasuki projek tersebut akibat daripada
kekurangan kepakaran.
3.4.8. Tempoh Penyiapan Sesuatu Projek
Lazimnya, tempoh penyiapan projek juga memainkan peranan dalam
penentuan margin keuntungan sesuatu projek pembinaan. Ini kerana, sekiranya
projek pembinaan itu terpaksa mengambil tempoh masa yang lama, ia akan
menyebabkan kos pengurusan kontraktor meningkat. Oleh itu, kontraktor perlu
meningkatkan margin keuntungannya bagi mengelakkannya daripada menanggung
kerugian.
3.5. Kaedah Mendapatkan Maklumat Kos Pembinaan
Sebelum mengisi dokumen tender, kontraktor perlu terlebih dahulu
mengetahui kos bagi setiap item yang hendak diisi. Menurut Abdul Hakim Bin
Mohammed (1995), secara amnya data-data untuk kos pembangunan dapat
diperolehi daripada sumber-sumber berikut:
44
i.
Melalui anggaran awal yang disediakan oleh Juruukur Bahan. Data-data kos
ini hanya boleh digunakan bagi tujuan tertentu sahaja kerana kos yang
disediakan oleh Juruukur Bahan kebiasaanya adalah tinggi. Ini disebabkan
kerana anggaran adalah disediakan untuk menetapkan had kos iaitu
peruntukan maksimum bagi kos bangunan yang dicadangkan kepada klien.
ii.
Melalui anggaran kuantiti kasar yang disediakan oleh Juruukur Bahan.
Kebiasaanya anggaran jenis ini digunakan untuk menyediakan pelan kos iaitu
pecahan-pecahan kos sekaki atau semester persegi bagi elemen-elemen
bangunan.
iii.
Melalui data-data kos dari senarai bahan yang telah dihargakan. Kebiasaanya
senarai data-data kos ini adalah diperolehi daripada data kos bagi projek yang
terdahulu yang telah dilakukan. Ada sesetengah data kos ini berkemungkinan
sudah tidak releven kerana disebabkan berlakunya kenaikan dalam harga
barang. Oleh itu kontraktor perlu berhati-hati sekiranya menggunakan data
kos ini bagi mengelakkan kerugian di kemudian hari.
iv.
Melalui analisis kos daripada projek yang telah disiapkan sama ada yang
disediakan oleh firma Juruukur Bahan (swasta) atau Jabatan Kerja Raya
(Bahagian Ukur Bahan) bagi projek kerajaan iaitu daripada „As Completed
Detail Abstract (ACDA) atau analisis kos yang disediakan oleh Building Cost
Information Service (BCIS) iaitu badan perundingan kos yang ditubuhkan
oleh Pertubuhan Juruukur Malaysia (MJS).
v.
Melalui jadual kadar harga yang disediakan oleh Jabatan Kerja Raya (JKR).
Kebiasaanya jadual kadar harga JKR yang dikeluarkan tidak di kemaskini
dan tidak mengikut harga semasa. Oleh itu,ada sesetengah harga yang
dikemukan dalam jadual kadar harga ini adalah tidak relevan dengan keadaan
semasa. Kontraktor perlu berhati-hati sekiranya menggunakan data kos dari
jadual ini bagi mengisi dokumen tender. Ini bagi mengelak kontraktor dari
mengalami kerugian sekiranya ia melaksanakan projek tersebut.
45
vi.
Melalui kadar harga purata sekaki persegi yang disediakan oleh JKR. Data
kos ini adalah berdasarkan purata sekaki persegi sesuatu bangunan yang
hendak dibina. Bagi mendapatkan harga yang lebih tepat,kontraktor perlu
mendapatkan harga bagi setiap item yang terlibat dalam projek pembinaan
sebelum menghargakan tender.
3.6. Kaedah-Kaedah Menguruskan Sumber Kewangan Projek Pembinaan
Kewangan selalu dikaitkan sebagai inti kepada kejayaan sesebuah projek. Ia
juga selalu dikaitkan dengan kelewatan sesebuah projek. Bagi mencapai kejayaan
dalam sesebuah projek, sesorang kontraktor perlu memastikan sumber kewangannya
mencukupi. Oleh itu, seseorang kontraktor perlu memiliki kebolehan untuk
mengenalpasti keperluan pembiayaan bagi syarikatnya (Mohamed Dahlan Ibrahim,
2002).
3.6.1. Menyenaraikan Perbelanjaan Projek
Sebagai langkah permulaan dalam pengurusan kewangannya, kontraktor
perlu menyenaraikan segala perbelanjaan yang perlu dibuat bagi melaksanakan
sesuatu projek tanpa mengambil kira sumber kewangan yang sedia ada dalam
syarikat. Ini bagi mengelakkan kontraktor dari terikat dengan sumber kewangan
syarikat yang mungkin akan menyebabkan kerugian pada syarikat dalam jangka
panjang (Mohamed Dahlan Ibrahim, 2002).
46
3.6.2. Menyediakan Belanjawan Projek
Bagi menentukan dan menguruskan kewangan sesuatu projek pembinaan,
penyediaan belanjawan projek adalah diperlukan. Ia merupakan satu prosedur biasa
yang perlu dilakukan bagi menentukan dan menguruskan kewangan sesuatu projek
pembinaan. Proses penyediaan belanjawan projek bukanlah sesuatu tugas yang rumit
dan penyediaan belanjawan tidak semestinya seratus peratus tepat tetapi hendaklah
dibuat berdasarkan kepada keperluan projek (Ismail Ibrahim, 1988).
Menurut Mohamed Dahlan Ibrahim (2002), sesebuah syarikat itu perlu
menyediakan belanjawan induk. Belanjawan induk ini akan merangkumi kesemua
aspek pelaburan dan perbelanjaan syarikat bagi satu tempoh masa tertentu. Terdapat
dua kategori utama dalam belanjawan induk iaitu:
a) Belanjawan Operasi/Projek
Belanjawan ini merangkumi belanjawan bagi pembelian bahan binaan,
operasi jentera, pembayaran gaji buruh, dan sebagainya
b) Belanjawan Kewangan
Belanjawan ini pula merangkumi belanjawan modal, belanjawan tunai,
belanjawan perubahan dalam kedudukan kewangan dan proforma atau pelunjuran
penyata kewangan.
47
3.6.3. Menyediakan Unjuran (pro-forma) penyata untung rugi dan kunci kirakira
Menurut Mohamed Dahlan Ibrahim (2002), bagi menilai dan keberuntungan
serta keutuhan sesebuah projek pembinaan dalam kegiatannya, sesebuah syarikat
perlu untuk menyediakan unjuran penyata untung rugi dan kunci kira-kira kewangan
projeknya.
Penyata kewangan akan menunjukkan hasil perolehan dan keuntungan
daripada projek yang dilakukan dalam menghasilkan pulangan dan penggunaan
(utilization) aset dengan berkesan. Penyata kunci kira-kira pula dapat memberi
gambaran secara keseluruhan kedudukan projek dan diterjemahkan dalam bentuk
nilai wang. Dengan kedua-dua penyataan ini kontraktor dapat menilai prestasi
kewangan projeknya itu (Ismail Ibrahim, 1988 ; Mohamed Dahlan Ibrahim 2002 ;
Tan, 2008).
3.6.4. Menyediakan Penyata Sumber dan Kegunaan Dana (Statement of
Sources and Uses of Fund)
Menurut Mohamed Dahlan Ibrahim (2002), penyata sumber dan kegunaan
dana ini dapat menunjuk perubahan dalam modal pusingan sesebuah syarikat bagi
sesuatu projek. Terdapat tiga perkara utama yang ditunjukkan dalam penyata ini
iaitu:
1. Sumber-sumber modal pusingan (Source of working capital)
2. Kegunaan sumber-sumber tersebut (Uses of working capital)
3. Perubahan dalam modal pusingan (Change in working capital)
48
Menurut Mohamed Dahlan Ibrahim (2002) lagi, penyata ini sangat berguna
kerana ia dapat membantu kontraktor untuk melihat modal kerjanya bagi satu tempoh
belanjawan tertentu. Ini bagi membolehkan kontraktor untuk menambah atau
mengurangkan keperluan pada masa akan datang.
3.6.5. Merekodkan Urus Niaga Secara Tunai Dan Kredit
Tiada siapa yang boleh menafikan kepentingan tunai kepada sesebuah
syarikat dalam melaksanakan sesuatu projek pembinaan. Menurut Cooke dan Brian
(1979), penyata aliran tunai dapat menunjukkan pergerakkan wang dalam satu-satu
masa dalam sesebuah syarikat. Ia dapat menunjukkan aliran keluar masuk wang
dalam sesebuah syarikat itu. Antara maklumat penting yang ditunjukkan oleh
penyata aliran tunai ini adalah seperti :
i.
Jumlah wang masuk bagi bulan berkenaan
ii.
Jumlah wang keluar bagi bulan berkenaan
iii.
Jumlah lebihan atau kekurangan bagi bulan berkenaan
iv.
Jumlah bantuan kewangan bagi bulan berkenaan
v.
Jumlah bantuan kewangan yang diperlukan bagi menampung kewangan
kontraktor dalam melaksanakan projek pembinaan.
Dalam melaksanakan sesuatu urus niaga/projek, sesebuah syarikat itu perlu
merekodkan setiap perkara yang dilakukan. Menurut Azami (1986), setiap urus niaga
perlu direkodkan, diulas dan diringkaskan kedalam buku-buku khas bagi
memudahkan kerja-kerja pengurusan dilakukan.
Perekodan urus niaga ini lebih
dikenali sebagai simpan kira. Antara data atau maklumat penting yang dapat
diperolehi dalam perekodan urus niaga ini adalah seperti :
49
i.
Jumlah hutang dan jumlah penghutang
ii.
Nilai milikan perniagaan setelah penolakkan hutang dibuat
iii.
Jumlah pendapatan dalam tempoh tertentu
iv.
Kedudukan dan pretasi syarikat
3.6.6. Mengaudit Kewangan Projek
Menurut Ali Boerhannoeddin, Rozita Arshad dan Osman Rasip (2004),
audit kewangan dilakukan bagi mengesahkan dan memastikan penyata kewangan
yang disediakan oleh kakitangan syarikat yang terlibat sama ada tepat atau
sebaliknya. Ia juga dilakukan untuk menilai ketaatan dan pematuhan kewangan
terhadap standard dan garis panduan pengurusan kewangan sesebuah projek itu.
Pada asasnya audit kewangan projek dilakukan pada setiap projek untuk
melihat kedudukan kewangan dalam tempoh kewangan yang sedang diaudit. Audit
kewangan hendaklah meliputi perbelanjaan operasi dan pembangunan, kawalankawalan kewangan dan perakaunan dan peraturan-peraturan kewangan sesebuah
syarikat (Ali Boerhannoeddin, Rozita Arshad dan Osman Rasip, 2004).
3.7. Risiko Kewangan Yang Selalu Dihadapi Kontraktor
Dalam menjalankan sesuatu projek pembinaan, kontraktor sering kali akan
berhadapan dengan risiko kewangan bagi menyiapkan sesuatu projek yang
dimenanginya. Menurut Perry dan Hayes (1985) ; William (1989) ; dan Merna dan
50
Njiru (2002), antara risiko kewangan yang selalu dihadapi oleh kontraktor dalam
menyiapkan sesuatu projek pembinaan adalah seperti :
i.
Wang Pembiayaan Tidak Mencukupi
ii.
Masalah Kewangan Dan Modal Pusingan
iii.
Pemberian Kredit Yang Rendah Oleh Pembekal
iv.
Bank Mengetatkan Syarat-Syarat Pinjaman
v.
Kenaikan Harga Bahan Binaan
vi.
Kesilapan Menghargakan Kontrak
vii.
Bayaran Kemajuan Lambat Diterima
viii.
Kerugian Yang Berpunca Dari Kecuaian Subkontraktor
ix.
Peningkatan Dalam Kos Pembinaan
3.7.1. Wang Pembiayaan Tidak Mencukupi
Antara risiko kewangan yang selalu dihadapi oleh kontraktor dalam
menyiapkan sesuatu projek pembinaan adalah risiko wang pembiayaan yang tidak
mencukupi. Risiko ini selalunya boleh berlaku disebabkan kerana kontraktor
kekurangan dana bagi melaksanakan sesuatu projek pembinaan itu. Kontraktor
binaan biasanya memerlukan sumber kewangan yang stabil bagi mencapai kejayaan
dalam pembinaan sesuatu projek yang dimenangi. Oleh itu, bagi menampung segala
pembiayaan sesuatu projek itu, kontraktor perlulah mempunyai sumber kewangan
yang stabil sama ada dengan membuat pinjaman dari bank atau membuat perjanjian
kredit dengan pihak pembekal. (Schleifer, 1990).
51
3.7.2. Risiko Pusingan Modal Tidak Mencukupi
Untuk memastikan kerja-kerja pembinaan dapat dilaksanakan dengan baik,
kontraktor memerlukan modal pusingan yang besar. Ini bagi membolehkan ia dapat
menampung sumber kewangannya dalam menjayakan kerja-kerja pembinaan. Bagi
kontraktor, modal pusingan boleh diperolehi daripada simpanan tunai syarikat
(syarikat kontraktor yang stabil) atau melalui pinjaman dari pihak bank dan institusi
kewangan. Kontraktor yang mempunyai banyak projek semasa yang perlu disiapkan
memerlukan modal pusingan yang banyak bagi menggerakkan projeknya itu.
Sekiranya kontraktor menghadapi kekurangan modal pusingan, ia akan memberi
kesan kepada semua projek yang sedang dilakukan sama ada lewat siap ataupun
projek terpaksa diberhentikan. Ini akan mengundangkan masalah yang lebih teruk
kepada kontraktor itu sendiri (Perry dan Hayes, 1985).
3.7.3. Pemberian Kredit Yang Rendah Oleh Pembekal
Menurut Merna dan Njiru (2002), dalam sesebuah projek pembinaan, risiko
pemberian kredit yang rendah oleh pembekal bahan binaan kepada kontraktor boleh
juga mengundang risiko kewangan kepada kontraktor. Ini kerana kontraktor terpaksa
membeli bahan binaan secara tunai kepada pembekal bagi menjalankan projek
pembinaan. Sekiranya pihak kontraktor kekurangan tunai di tangan, ia boleh
membantutkan kerja-kerja kontraktor bagi menyiapkan kerja-kerja pembinaan.
Kemudahan kredit yang diberikan oleh pembekal kepada kontraktor adalah
bergantung pada rekod hutang terdahulu. Kegagalan kontraktor untuk membayar
hutang terdahulu akan menyebabkan pihak pembekal hilang kepercayaan terhadap
kontraktor untuk memberi kemudahan kredit yang seterusnya.
52
3.7.4. Bank Mengetatkan Syarat-Syarat Pinjaman
Kesukaran syarat-syarat pijaman dari pihak bank juga boleh mengundang
risiko kewangan kepada kontraktor dalam menjalankan kerja-kerja pembinaan
kerana kesukaran dalam mendapatkan pinjaman dari pihak bank bagi membiayaan
projek pembinaan. Kebiasaanya bank mengetatkan syarat-syarat pinjaman adalah
kerana rekod kewangan kontraktor itu sendiri yang tidak baik. Kontraktor yang
lambat membuat pembayaran balik kepada bank telah menghilangkan keyakinan dan
kepercayaan pihak bank untuk memberi pinjaman yang seterusnya. Oleh itu, bank
akan mengenakan syarat-syarat pinjaman yang lebih ketat seperti menghadkan
jumlah pinjaman dan sebagainya. Bagi menghindari masalah ini, kontraktor perlu
sentiasa menunjukan rekod bersih dengan membayar balik jumlah pinjaman yang
diberikan dalam tempoh waktu yang ditetapkan bagi memudahkan pinjaman
seterusnya dilakukan.
3.7.5. Kenaikan Harga Bahan Binaan
Kenaikan harga bahan binaan yang mendadak sering terjadi dalam industri
pembinaan. Ia boleh mengundang risiko kewangan kepada kontraktor disebabkan
kenaikan ini. Kenaikan harga bahan binaan ini berlaku apabila pengeluaran sesuatu
bahan itu adalah terhad manakala permintaannya pula adalah tinggi (Sebagai contoh
adalah besi). Pembekal akan mengambil peluang ini untuk menaikan harga bahan
untuk mendapatkan keuntungan yang tinggi. Selain itu, faktor-faktor yang boleh
mendorong kepada kenaikan harga bahan binaan juga adalah disebabkan oleh
berlakunya inflasi dalam pasaran, ketidakstabilan nilai mata wang dan juga cukai
atau duti import yang tinggi terhadap bahan yang di import dari luar negara (Perry
dan Hayes, 1985 ; William, 1989).
53
3.7.6. Kesilapan Menghargakan kontrak
Proses menganggar atau menghargakan tender biasanya dilakukan oleh
seorang penganggar (estimator). Menurut Hore, Kehoe, McMullan, dan Penton,
(1997), Seorang penganggar memesti mempunyai kemahiran tertentu. Antara
kemahiran tersebut adalah seperti kebolehan membaca dan memahami dokumen
tender dan lukisan, kemahiran menggunakan angka (numerical skill) yang cekap,
kemahiran memahami pengiraan ukur bahan, kefahaman yang jelas berkenaan
peruntukan dalam kontrak pembinaan dan lain-lain lagi. Anggaran yang tepat dan
munasabah merupakan faktor yang penting bagi kontraktor semasa memasuki
sesuatu tender.Kegagalan penganggar yang bekerja dengan kontraktor untuk
menganggarkan tender dengan tepat akan menyebabkan syarikat kontraktor terdedah
kepada risiko kewangan. Ini kerana, setiap item yang disi dalam dokumen kontrak
adalah tetap dan tidak boleh diubah. Sekiranya harga yang diisi itu adalah terlalu
murah daripada harga yang sebenar, kontraktor terpaksa mengeluarkan duit sendiri
bagi menampung kesilapan tersebut.
3.7.7. Bayaran Kemajuan Lambat Diterima
Bayaran kemajuan adalah bayaran yang dibayar kepada kontraktor bagi setiap
kerja yang telah disiapkan. Kelazimannya bayaran ini akan dilakukan pada setiap
hujung bulan. Bayaran kemajuan yang lewat dibayar oleh klien kepada kontraktor
boleh mendatangkan risiko kewangan kepada kontraktor. Kelewatan pembayaran ini
mungkin akan menjejaskan perjalanan projek disebabkan kerana kontraktor tidak
mempunyai modal pusingan yang mencukupi bagi meneruskan kerja-kerja
pembinaan.
54
3.7.8. Kerugian Yang Berpunca Dari Kecuaian Subkontraktor
Dalam sesebuah projek pembinaan, tidak semua kerja akan dilakukan oleh
kontraktor utama, mereka akan mengsubkontrakkan kerja-kerja tertentu kepada
subkontraktor bagi melaksanakan kerja tersebut disebabkan kerana kontraktor utama
kekurangan kepakaran bagi melakukan kerja-kerja tersebut. Antara kerja-kerja yang
selalu di subkontrakkan adalah kerja-kerja seperti pendawaian elektrik, kerja-kerja
mekanikal dan sebagainya (William, 1989). Setiap subkontraktor yang dilantik sama
ada dilantik oleh klien mahupun kontraktor adalah di bawah tanggungjawab
kontraktor itu sendiri. Sekiranya subkontraktor melakukan kerja-kerja secara sambil
lewa, ini akan mendatangkan risiko kerugian kepada kontraktor utama kerana kerja
yang dilakukan tidak seperti yang diharapkan. Kontraktor terpaksa melantik
subkontraktor lain bagi melaksanakan kerja-kerja tersebut. Ini mungkin akan
mempengaruhi tempoh penyiapan sesuatu projek pembinaan. Selain itu, pembaziran
bahan yang dilakukan oleh subkontraktor juga akan menyebabkan kontraktor
terpaksa menanggung kerugian akibat daripada pembaziran tersebut (William, 1989).
3.7.9. Peningkatan Kos Pembinaan
Antara faktor-faktor lain yang boleh mendatangkan risiko kewangan kepada
kontraktor adalah risiko peningkatan kos pembinaan. Kos pembinaan adalah sentiasa
meningkat dari semasa kesemasa. Ini disebabkan oleh berlakunya inflasi terhadap
harga bahan binaan. Sekiranya ketika menghargakan tender kontraktor gagal
membaca keadaan pasaran semasa dan akan datang, kontraktor mungkin akan
menghadapi risiko kewangan. Ini kerana, sekiranya kontraktor menghargakan tender
mengikut harga sekarang tanpa melebihkan sedikit harga tersebut bagi menghadapi
risiko peningkatan harga barang pada masa hadapan, kontraktor akan berhadapan
dengan risiko kerugian. Harga yang dikemukan dalam tender adalah tetap dan tidak
boleh diubah. Apabila berlaku kenaikan harga bahan, kontraktor terpaksa
55
menanggung pertambahan kos tersebut dan ini sekali gus akan mendatangkan risiko
kewangan kepada kontraktor.
3.8. Strategi Mengurangkan Risiko Kewangan Projek Pembinaan
Menurut Schaufelberger (2009), bagi mengurangkan risiko kewangan dalam
projek pembinaan, pengurus projek pembinaan perlu lah mengikut strategi-strategi
berikut:
3.8.1. Membangunkan Perancangan Kerja Secara Menyeluruh
Bagi mengurangkan risiko kewangan dalam projek pembinaan, pihak
kontraktor mestilah membangunkan perancangan kerja secara menyeluruh. Semua
pihak mestilah memahami tentang perancangan kerja yang telah dibuat. Selain itu
pengurus projek dalam sesebuah projek pembinaan mesti mempunyai visi dalam
menjayakan kerja yang diberikan. Melalui perancangan kerja, ia dapat bertindak
sebagai alat untuk menilai kemajuan terkini dalam sesuatu projek. Bagi
membolehkan sesuatu matlamat projek itu tercapai, perancangan kerja yang telah
dibuat hendaklah diteliti sebaik mungkin dan hendaklah dilaksanakan mengikut
perancangan yang telah dibuat. Ini sekaligus akan mengurangkan risiko kewangan
dalam projek pembinaan (Schaufelberger, 2009).
56
3.8.2. Menguji Kawasan Geografi Yang Baru Dengan Hanya Membina Projek
Yang Kecil Atau Berdasarkan Kepada Pelanggan Yang Sama
Menjalankan kerja-kerja pembinaan di kawasan baru akan mengundang
pelbagai risiko bagi sesebuah firma kontraktor. Mereka tidak mengetahui tentang
perihal
pembekal
yang
kompeten,
subkontraktor
dan
sebagainya.
Bagi
mengurangkan risiko tersebut dalam menerokai kawasan baru, kontraktor perlu
membina projek yang kecil terlebih dahulu supaya ia dapat mengetahui keadaan
persekitaran. Selain itu, bagi mengurangkan risiko dalam menerokai kawasan baru,
kontraktor boleh juga memasuki pasaran tersebut dengan menjalankan kerja
pembinaan dengan klien yang sudah dikenali (Schaufelberger, 2009).
3.8.3. Mengawasi Secara Berhati-Hati Perjalanan Projek
Setiap perjalan projek pembinaan hendaklah diawasi secara berhati bagi
mengurangkan risiko kewangan sesuatu projek. Kegagalan pihak pengurusan projek
dalam mengawal perjalanan projek boleh menyebabkan berlaku kelewatan dalam
tempoh penyiapan projek. Akibat daripada kelewatan dalam penyiapan projek akan
menyebabkan pihak kontraktor di denda. Selain itu, pihak kontraktor terpaksa
menanggung kos projek yang meningkat. Ini sekaligus akan menyebabkan kontraktor
mengalami risiko kewangan dalam melaksanakan sesuatu projek pembinaan itu. Bagi
mengatasi masalah ini, komunikasi yang bagus perlu dijalinkan antara semua pihak
yang terlibat dalam sesuatu projek itu. Selain itu, pihak pengurusan kontraktor perlu
melawat tapak projek secara kerap bagi mengikuti masalah yang terlibat. Kos dan
laporan status projek perlu dipantau secara kerap semasa pelaksanaan sesuatu projek
(Schaufelberger, 2009).
57
3.8.4. Pilih Saiz Projek Berdasarkan Kepada Saiz Syarikat Pembinaan,
Kewangan Dan Sumber Manusianya
Kejayaan dalam sesebuah projek pembinaan adalah bergantung kepada tahap
pemahaman terhadap risiko yang bakal dihadapi bagi setiap projek serta kaedah yang
dibangunkan bagi merancang pengurusan risiko yang bakal ditanggung. Bukan
semua projek yang akan berjaya. Kadang-kadang benda yang tidak dijangka akan
berlaku dan ini akan menyebabkan kerugian kepada syarikat pembinaan (kontraktor).
Untuk meminimumkan potensi kegagalan kewangan jika sesuatu projek tidak
menguntungkan, pihak kontraktor harus menjalankan beberapa projek pembinaan
supaya kerugian tersebut dapat ditampung oleh projek yang lain (Schaufelberger,
2009).
3.8.5. Menyediakan Aliran Tunai Dari Bulan Ke Bulan
Pihak pengurusan syarikat perlu memahami keperluan kewangan mereka bagi
memastikan mereka mempunyai keupayaan dalam kewangan mereka. Dalam
kebanyakan kes, kerja pembinaan pada mulanya akan dibiayai oleh syarikat
pembinaan itu sendiri, dan kemudian bil serta invois yang berkaitan dengan kerja
yang telah dilakukan akan diserahkan
kepada pemilik projek untuk proses
pembayaran balik. Permintaan untuk pembayaran balik ini selalunya dilakukan pada
setiap bulan. Satu analisis aliran tunai bagi membangunkan bajet aliran tunai untuk
syarikat pembinaan adalah diperlukan bagi setiap projek yang dilaksanakan. Jika
pembiayaan luaran diperlukan, kos pembiayaan perlu dimasukkan
sebagai kos
overhed semasa mengira bajet projek. Pendapatan sebenar dan perbelanjaan perlu
dikesan bagi memantau status aliran tunai syarikat (Schaufelberger, 2009).
58
3.8.6. Mengurus Dengan Cermat Overhed Projek
Bajet overhed projek perlu ditentukan sebaik mungkin berdasarkan apa yang
dianggap sebagai munasabah bagi setiap bilangan kerja yang dilakukan. Jika
bilangan kerja berkurangan, belanjawan overhed perlu dikurangkan dengan
sepatutnya supaya syarikat tidak mengalami masalah kewangan disebabkan
pendapatan-pendapatan syarikat tidak cukup untuk „cover‟ kos-kos overhed
(Schaufelberger, 2009).
3.8.7. Membeli Kemudahan Kredit Sebagai Satu Kontingensi Untuk
Melindungi Aliran Tunai Negatif Yang Tidak Dijangka
Daripada menunggu sehingga terdapat satu keperluan untuk meminjam dana
bagi melaksanaka sesuatu projek pembinaan, kontraktor haruslah membeli
kemudahan kredit dari sebuah institusi kewangan. Ia adalah lebih kurang
sebagaimana kad kredit, perbelanjaan yang buat boleh dicas kepada kemudahan
kredit apabila diperlukan, dan jumlah kredit dapat dibayar balik sebaik sahaja
pendapatan diterima. Hanya terdapat sedikit bayaran bagi mendapatkan kemudahan
kredit, tetapi faedahnya hanya dibayar pada baki belum bayar pada akhir setiap
bulan, sama sebagaimana keadaan dengan kad kredit peribadi (Schaufelberger,
2009).
59
3.9. Faktor-Faktor Yang Mempengaruhi Aliran Tunai Projek Pembinaan
Menurut Abdul Hakim Bin Mohammed (1990), projek pembinaan
memerlukan modal pusingan atau modal tunai yang besar. Modal tersebut dapat
diperolehi sama ada daripada simpanan tunai syarikat ataupun daripada pinjaman
bank dan institusi kewangan yang lain. Apabila modal pusingan tersekat, aliran tunai
akan mengalami defisit. Antara faktor-faktor yang mempengaruhi aliran tunai projek
pembinaan adalah seperti :
3.9.1. Keuntungan dan Overhed
Margin keuntungan dan overhed adalah merupakan salah satu faktor
terpenting dalam menentukan lebihan ke atas sesuatu kos. Lebih tinggi margin ini
maka semakin kurang modal tersekat. Walaupun demikian, sekiranya margin ini
terlalu tinggi, ia akan menyebabkan jumlah harga tender meningkat dan sekali gus
akan menyebabkan peluang untuk memenangi sesuatu tender itu semakin tipis.
Margin yang sepatutnya digunakan dalam pengiraan aliran tunai hendaklah
merupakan margin yang sesuai yang dapat dicapai semasa pembinaan dilakukan.
Sebagai contoh, andaikan margin yang diletakkan semasa peringkat tender adalah
10%. Semasa proses pembinaan, kos projek meningkat sebanyak 4% disebabkan
oleh perubahan kerja, ini bermakna margin yang dicapai adalah 6% sahaja. Bagi
kontraktor yang cerdik, kehilangan 4% itu mungkin boleh diperolehi kembali diakhir
projek melalui tuntutan yang dilakukan. Ini bermakna margin sebenar semasa projek
pembinaan dilakukan hanyalah 6% sahaja. Oleh itu, margin inilah yang sepatutnya
digunakan dalam pengiraan aliran tunai projek dan bukannya 10% (Abdul Hakim
Bin Mohammed, 1990).
60
3.9.2. Wang Tahanan
Wang tahanan lazimnya diamalkan pada projek-projek swasta bagi menjaga
kepentingan klien tetapi ia amat jarang diamalkan di dalam projek-projek awam bagi
membantu aliran tunai projek kontraktor. Selain itu, wang tahanan akan
merendahkan margin berkesan semasa peringkat pelaksanaan projek. Apabila margin
terlalu rendah, wang tahanan akan mengurangkan margin berkesan kepada kosong
atau negatif. Oleh kerana itu, pihak kerajaan telah mengambil langkah untuk
memansuhkannya dengan tujuan untuk membantu kontraktor terutama kontraktor
yang bersaiz sederhana atau kecil bagi menjalankan kerja-kerja pembinaan (Abdul
Hakim Bin Mohammed, 1990).
3.9.3. Tuntutan Pembayaran
Kontraktor dapat memperbaiki margin berkesan melalui tuntutan pembayaran
terhadap perubahan kerja yang telah dilakukan diakhir projek pembinaan. Sekiranya
tuntutan ini dilakukan semasa peringkat pelaksanaan projek, ia tidak akan dapat
membantu aliran tunai projek tersebut, sebaliknya ia akan memberi kesan buruk
terhadap aliran tunai projek tersebut (Abdul Hakim Bin Mohammed, 1990).
3.9.4. Pengukuran Lebih Semasa Proses Penilain Kemajuan Kerja
Pengukuran lebih bermaksud jumlah kerja yang diperakukan bagi bayaran
kemajuan diperingkat awal adalah lebih besar daripada jumlah kerja sebenar yang
telah disiapkan. Lebihan tersebut diselaraskan semula pada pengukuran-pengukuran
61
berikutnya. Cara ini mempunyai kesan yang sama seperti meninggikan kadar
hadapan iaitu menambahkan aliran tunai masuk dan mengurangkan modal tersekat
terutamanya diperingkat awal (Abdul Hakim Bin Mohammed, 1990).
3.9.5. Tempoh Masa Pembinaan
Tempoh masa pembinaan juga akan menpengaruhi aliran tunai projek
pembinaan. Sekiranya sesuatu projek itu lambat disiapkan sehingga melebihi tempoh
penyiapan sebenar projek, ia akan mempengaruhi aliran tunai projek tersebut. Ini
kerana, kontraktor terpaksa menanggung pertambahan kos projek akibat daripada
kelewatan ini. Ini sekaligus akan menjejaskan aliran tunai projek pembinaan tersebut.
3.10.
Kesimpulan
Kejayaan bagi sesebuah projek pembinaan itu banyak bergantung kepada
kejayaan operasi kontraktor itu sendiri. Sebanyak mana aktiviti-aktiviti yang dapat
dijalankan pula adalah bergantung kepada maklumat yang diterima oleh pihak
kontraktor tersebut. Sekiranya maklumat yang diperolehi tidak berkualiti, ia akan
menjejaskan kelancaran operasi projek dan reputasi firma kontraktor itu sendiri.
Sebaliknya jika maklumat yang diperolehi adalah tepat dan berkualiti, ia akan
membantu menghasilkan keputusan yang tepat dan berkualiti. Lantas, keputusan
yang tepat membolehkan setiap aktiviti dapat dijalankan dengan berkesan bagi
mencapai matlamat
sebenar projek pembinaan. Oleh itu, bab ini telah
membincangkan dengan lebih terperinci tentang pengurusan kewangan kontraktor
dalam industri pembinaan.
BAB 4
METODOLOGI KAJIAN
BAB 4
METODOLOGI KAJIAN
4.1. Pengenalan
Kajian merupakan satu proses formal dan sistematik yang melibatkan kaedah
saintifik ke atas suatu masalah yang dikaji. Metodologi kajian terikat kepada
prosedur tertentu yang mesti diikuti (Naoum, 2007). Setelah mengenal pasti
persoalan kajian dan menjalankan kajian literatur, perancangan metodologi kajian
dibuat supaya dapatan kajian adalah selari dengan objektif kajian. Bab ini akan
membincangkan metodologi kajian dengan menjelaskan setiap peringkat pelaksanaan
kajian dan cara data kajian di kumpul dan dianalisis bagi mencapai objektif kajian.
Peringkat metodologi kajian terbahagi kepada empat tahap, iaitu tahap 1, tahap 2,
tahap 3 dan tahap 4.
63
4.2. Reka Bentuk Kajian
Reka bentuk kajian merupakan suatu perancangan atau strategi untuk
menjalankan suatu kajian (Wiersma dan Jurs, 2005). Dalam kajian ini, ia merupakan
gabungan pendekatan kuantitatif dan pendekatan kualitatif. Gabungan kedua-dua
pendekatan dalam menjalankan kajian amat digalakkan ( Mason, 1996; Naoum,
2007) kerana kekuatan setiap pendekatan dapat mengimbangi kelemahan yang
terdapat dalam pendekatan yang lain (Jick, 1983; Brewer dan Hunter, 2006). Reka
bentuk kajian yang menggabungkan kedua-dua pendekatan ini dapat menghasilkan
hasil kajian yang lebih tepat dengan perspektif yang lebih luas, membolehkan kajian
menggunakan pelbagai instrumen untuk menilai kesahan setiap pendekatan
(Creswell, 2005; Brewer dan Hunter, 2006) dan membolehkan penganalisisan kajian
yang pelbagai, berlainan, meyakinkan dan lebih bermakna (Jick, 1983; Mason,
1996).
4.3. Kajian Literatur
Peringkat pelaksanaan pertama dalam metodologi kajian ini dikenali sebagai
peringkat kajian literatur. Terdapat pelbagai pendapat tentang maksud kajian
literatur. Menurut Naoum (2007), kajian literatur ialah perbincangan yang
dikembangkan terhadap kerja-kerja akademik yang diterbitkan terdahulu berkaitan
dengan kajian yang sedang dijalankan. Rohana (2004) menyatakan kajian literatur
sebagai suatu bentuk dokumentasi yang telah dibuat ringkasan secara komprehensif
daripada susunan data yang telah diterbitkan atau tidak diterbitkan dalam bentuk
deskriptif bagi suatu penyelidikan. Neuman (2006) pula menyatakan bahawa kajian
literatur ialah suatu aktiviti yang dilakukan bagi menghimpunkan pengetahuan yang
dapat membantu dalam mendapatkan apa yang belum ada dalam sesebuah karya.
64
Berdasarkan beberapa pandangan dalam kajian ini, kajian literatur dirujuk
sebagai suatu aktiviti yang dilaksanakan bagi mengumpulkan segala maklumat atau
keterangan terdahulu yang berkaitan dengan sesuatu skop kajian yang ingin
dilaksanakan. Dari segi pelaksanaan kajian ini, kajian literatur merujuk suatu
peringkat pelaksanaan yang diwujudkan bagi mendapatkan segala maklumat
teoritikal secara komprehensif berkaitan dengan keperluan kajian.
Dalam kajian ini, kajian literatur telah dijalankan bagi memenuhi beberapa
tujuan tertentu. Pertamanya, kajian literatur dijalankan bagi menyediakan idea dan
hala tuju awal pelaksanaan kajian ini. Kajian literatur diperlukan bagi membolehkan
segala maklumat yang diperlukan bagi membentuk permasalahan kajian diperoleh
sepenuhnya. Pada peringkat awal kajian ini maklumat yang terkini dan menyeluruh
mengenai kepentingan untuk melaksanakan kajian akan mewujudkan keterangan
tentang penyataan masalah kajian yang lebih tepat dan terperinci. Penyataan masalah
yang komprehensif seterusnya akan mewujudkan suatu idea dan hala tuju
pelaksanaan kajian yang jelas dan sekali gus membantu kelancaran proses
pelaksanaan kajian. Berdasarkan keterangan yang terkandung dalam penyataan
masalah keperluan-keperluan lain dalam kajian ini, seperti penentuan tentang
persoalan dan objektif kajian, akan dapat dilakukan dengan lebih mudah. Tujuan
kedua kajian literatur dijalankan adalah untuk mengumpulkan sebanyak mungkin
maklumat terdahulu yang berkaitan dengan kajian yang ingin dilaksanakan (Naoum,
2007). Maklumat ini diperlukan bagi menyediakan suatu gambaran awal tentang
keseluruhan konsep atau isu-isu yang berkaitan dengan kajian ini.
Tujuan ketiga kajian literatur ini dijalankan adalah untuk memastikan kajian
yang ingin dilaksanakan sememangnya tidak pernah dilaksanakan sebelumnya.
Dalam melaksanakan kajian literatur ini, rujukan telah dibuat ke atas sumber-sumber
kajian terdahulu untuk mengenal pasti aspek-aspek atau isu yang pernah dikaji dalam
bidang pengawalan kos projek pembinaan ini dan pendekatan yang diketengahkan
untuk menyelesaikannya. Dengan mengetahui aspek-aspek yang pernah dikaji maka
ianya akan dapat mengesahkan bahawa kajian yang dilaksanakan ini sememangnya
belum pernah dilaksanakan oleh mana-mana pihak.
65
Akhir sekali, kajian literatur dijalankan adalah untuk menetapkan ulasan
kajian. Menurut Dubin (1978) ulasan kajian adalah suatu penyataan kebenaran yang
khusus dan terhad kepada sesuatu fakta tertentu sahaja. Zikmund (2003) menjelaskan
bahawa ulasan kajian sebagai penyataan-penyataan yang dipertimbangkan dengan
merujuk hubungan- hubungan yang berlaku antara sesuatu konsep. Bagi kajian ini,
ulasan kajian merujuk suatu rumusan yang dibuat ke atas maklumat-maklumat yang
diperoleh daripada kajian literatur yang berkaitan dengan kaedah pengawalan kos
yang digunakan oleh kontraktor dalam sesuatu projek pembinaan, faktor-faktor yang
dipertimbangkan dalam menentukan margin keuntungan sesuatu projek dan strategi
yang digunakan kontraktor bagi mengurangkan risiko kewangan projek pembinaan.
4.4. Kajian Awal
Kajian awal (pilot study) adalah sebahagian daripada peringkat pelaksanaan
tahap 1 dalam metodologi kajian ini. Menurut Fellows dan Liu (2003); Naoum
(2007), kajian awal ialah suatu aktiviti pengumpulan data awal yang dilaksanakan
sebelum kajian utama. Tujuan utama kajian awal dilakukan adalah untuk mengetahui
kaedah pengawalan kos yang digunakan oleh kontraktor dalam sesuatu projek
pembinaan dengan penumpuan diberikan kepada tahap pemahaman kontraktor
terhadap kaedah pengawalan kos yang digunakan.
Penemuan yang diperoleh daripada kajian awal tentang tahap pemahaman
kontraktor terhadap kaedah pengawalan kos yang digunakan adalah penting untuk
menyokong proses merumuskan penyataan masalah. Tujuan lain kajian awal ini
adalah untuk mengemaskinikan dan menyemak kesesuaian kandungan alat
pengumpulan data, misalnya borang soal selidik yang telah dibangunkan. Selain itu
kajian awal ini juga adalah untuk mengetahui reaksi responden terhadap soalan-
66
soalan yang diberikan, pemahaman terhadap soalan yang diajukan dan untuk
mengelakkan pertindihan soalan dalam borang soal selidik.
4.5. Kajian Soal Selidik
Penggunaan instrumen merupakan satu cara untuk mengumpul data dengan
sistematik dan untuk menjawab persoalan kajian melalui kaedah saintifik (Courtney,
1984; Fellows dan Liu, 2003; Naoum, 2007). Bagi mendapatkan data yang berkaitan
dengan pelaksanaan kajian soal selidik, peralatan utamanya bagi pengumpulan data
ini adalah borang soal selidik dan soalan temu bual (untuk „pilot study‟). Kebaikan
borang soal selidik ialah ianya mudah digunakan dan diuruskan, menjimatkan masa
serta boleh mengkaji bilangan sampel kajian yang besar (Sulaiman, 1996;
Cacha,1997; Creswell, 2005; Glendon et at., 2006; Naoum, 2007).
4.5.1. Pemilihan Sampel Kajian
Sampel adalah bahagian daripada populasi yang dipilih untuk mewakili
populasi yang ada untuk tujuan kajian (Sulaiman, 1996; Maxwell, 1996; Groves et
al., 2004: Creswell, 2005; Rea dan Parker, 2005; Fraenkel dan Wallen, 2006).
Jumlah sampel akan menentukan ketepatan hasil kajian. Jumlah sampel dipengaruhi
oleh besarnya tingkat paras kepercayaan yang diinginkan, jumlah subkumpulan
populasi yang diperlukan untuk analisis serta kecukupan sumber dan kewangan.
Dalam hubungan ini, kelayakan sampel yang mewakili populasi sangat penting bagi
meningkatkan paras kebolehpercayaan (Cacha, 1997; Salkind, 2003; Ahmad Atory,
2004; Groves et al., 2004; Creswell, 2005; Fraenkel dan Wallen, 2006). Penentuan
67
jumlah sampel menurut Rea dan Parker (2005) dalam kajian sains sosial adalah
seperti dalam Jadual 4.1.
Jadual 4.1 : Jumlah Sampel Dalam Kajian Sains Sosial
Sumber : Rea dan Parker (2005)
Saiz Populasi
50,000
25,000
10,000
5,000
2,500
1,000
500
250
200
100
50
25
Jumlah Sampel
Diperlukan
381
378
370
357
333
285
217
152
132
80
44
24
Peratus Sampel
0.8
1.5
3.7
7.1
13.3
28.5
43.4
60.8
66.0
80.0
88.0
96.0
Sampel bagi kajian ini adalah bersifat sejenis, iaitu hanya melibatkan firma
pembinaan kelas A. Bagi sampel bersifat sejenis, pengambilan sampel tidak
bervariasi dan kategorinya dapat ditetapkan secara langsung yang mana mewakili
seluruh populasi (Sulaiman, 1996; Cacha, 1997; Creswell, 2005; Fraenkel dan
Wallen, 2006). Pengambilan sampel secara keputusan (judgemental sampling) pula
dilakukan kerana kekangan dari aspek kos, masa, perolehan kerjasama dan komitmen
responden (Westland et al., 1996; Stewart et al., 2006).
4.5.2. Borang Soal Selidik
Menurut Creswell (2005); Glendon et al. (2006), borang soal selidik ialah
serangkaian soalan untuk mendapatkan maklumat yang berguna untuk dianalisis dan
68
disahkan secara statistik. Walters (1995); Cacha (1991); Wong (1999); Fellows dan
Liu (2003) dan Creswell (2005), menyatakan bahawa soal selidik mestilah jelas
sehingga tidak menimbulkan 'keraguan' atau jawapan yang mengelirukan
berorientasikan objektif kajian dan bertujuan untuk mendapatkan maklumat yang
boleh dipercayai dan sah serta menghindarkan pertindihan.
Borang soal selidik sering digunakan dalam kajian kuantitatif mahupun
kualitatif. Menurut Marshall dan Rossman (2006) borang soal selidik mempunyai
kekuatan dalam pelaksanaan suatu kajian, antaranya:
i.
Mudah untuk memanipulasi dan mengkategorikan data untuk dianalisis;
ii.
Mudah untuk mengurus dan mentadbir data dengan berkesan;
iii.
Mudah untuk membuat generalisasi; dan
iv.
Mudah menganalisis, menguji kesahan dan membuat triangulasi
Dalam kajian ini, soalan yang digunakan adalah berstruktur, iaitu soalan yang
diberikan pilihan jawapannya. Kaedah pengawalan kos yang digunakan oleh
kontraktor dalam sesuatu projek pembinaan, faktor-faktor yang dipertimbangkan
dalam menentukan margin keuntungan sesuatu projek dan strategi yang digunakan
kontraktor bagi mengurangkan risiko kewangan projek pembinaan telah disenaraikan
jawapan berdasarkan kajian literatur. Bagi tahap pemahaman kontraktor terhadap
kaedah pengawalan kos yang digunakan, jawapan adalah dalam pilihan tahap
pemahamannya. Menurut Wong (1999); Creswell (2005); Rea dan Parker (2005),
bentuk soalan berstruktur mempunyai ciri-ciri seperti berikut:
i.
Adanya satu set soal selidik untuk responden;
ii.
Soalan pasti untuk mengurangkan kemungkinan kesalahan;
iii.
Adanya serangkaian jawapan;
iv.
Mudah dalam pentadbiran, penjadualan dan analisisnya; dan
v.
Mengehadkan soalan bersifat andaian
69
Sesuai dengan matlamat dan berdasarkan huraian Creswell (2005); Rea dan
Parker (2005) maka bentuk soalan dalam soal selidik ini terdiri daripada:
i.
Soalan dengan jawapan yang telah ditentukan; soalan dengan dua pilihan
jawapan ataupun soalan dengan pilihan berganda, dan
ii.
Soalan dengan skala jawapan; soalan ini digunakan untuk soalan yang
berkaitan dengan tahap pemahaman.
Kajian ini hanya menggunakan soalan „single coded question‟, yakni soalan
yang memerlukan satu jawapan sahaja. Soalan-soalan dalam borang soal selidik
disusun dan akan diletakkan dengan pemberat bagi mendapatkan indeks
kepentingannya menggunakan prinsip- prinsip seperti Skala Likert (Lim dan Alum,
1995). Rea dal Parker (2005) menyatakan bahawa kebaikan teknik ini adalah ianya
lebih mudah digunakan baik untuk kajian yang ditujukan kepada responden mahu
pun yang ditujukan kepada objek.
4.5.3. Teknik Analisis Data
Statistik adalah suatu bidang yang berkait rapat dengan kajian terutamanya
kajian yang melibatkan sesuatu populasi. Statistik merupakan satu teknik matematik
untuk memproses, menyusun dan menganalisis serta menyimpulkan data yang
berbentuk kuantitatif (Sulaiman, 1996; Cacha, 1997; Ahmad Atory, 2004; Creswell,
2005: Kirkpatrick dan Feeney, 2006; Fraenkel dan Wallen, 2006). Sebelum
melakukan kajian, kaedah statistik yang akan digunakan hendaklah ditentukan
kerana jenis analisis yang dilakukan perlu disesuaikan dengan tujuan pembuktian
data kajian. Pemilihan teknik analisis statistik yang digunakan ditentukan oleh jenis
sampel, jenis data atau jumlah pemboleh ubah yang terlibat dalam analisis, data yang
70
akan diuji, dan peringkat pengukuran yang diinginkan. Analisis data kajian ini
dilakukan menggunakan analisis Skala Likert dan Analisis Frekuensi.
4.5.3.1.
Analisis Menggunakan Skala Likert
Kaedah ini adalah digunakan dalam menentukan jumlah skor yang diperoleh
oleh setiap soalan yang dikemukakan dengan menggunakan skala 1 hingga 5 untuk
mewakili tahap persetujuan kenyataan yang diberikan oleh responden. Skala skor
yang digunakan seperti ditunjukkan dalam Jadual 4.2.
Jadual 4.2 : Skala Bagi Penyataan Yang Dikemukakan
1. Tidak Setuju
2. Kurang Setuju
3. Sederhana setuju
4. Setuju
5. Sangat Setuju
Berdasarkan pada Jadual 4.2 di atas, Skala 1 memberi maksud Tidak Setuju.
Skala 2 pula adalah bermaksud Kuarang Setuju, skala 3 sebagai Sederhana Setuju,
skala 4 sebagai Setuju manakala skala 5 membawa maksud Sangat Setuju.
Dalam kaedah ini, terdapat dua jenis bentuk pengiraan yang terlibat iaitu
pengiraan julat indeks dan pengiraan skor purata, bagi pengiraan skor purata, analisis
ini dimulakan dengan menjumlahkan skor yang diperoleh oleh setiap pilihan diikuti
dengan pembahagian jumlah skor itu dengan jumlah responden yang terlibat. Ia
dibuat bagi mendapatkan skor purata atau min skor. Kriteria yang mempunyai min
skor yang paling tinggi menunjukkan bahawa kriteria tersebut mempunyai tahap
persetujuan yang sangat tinggi dan diikuti tahap-tahap persetujuan lain mengikut
71
tingkat min skor tertinggi ke min skor terendah. Bentuk pengiraan kedua dalam
kaedah ini adalah pengiraan julat indeks. Ia dijalankan bagi mengenal pasti hubungan
antara kategori dengan keputusan yang diperoleh.
4.5.3.1.1.
Pengiraan Indeks Dan Julat Indeks Bagi Skala Likert
Julat Indeks diwujudkan bagi mendapatkan indeks bagi setiap kategori skala.
Julat indeks yang digunakan dalam kajian ini adalah berdasarkan kepada klasifikasi
yang dicadangkan oleh Abdul Majid dan McCaffer (1997).
Julat indeks yang
dicadangkan oleh mereka adalah seperti berikut :
Jadual 4.3 : Julat Indeks Bagi Setiap Kategori
Skala
Kategori
Indeks
1
Tidak Setuju
1.00 ≤ Purata Indeks < 1.50
2
Kurang Setuju
1.50 ≤ Purata Indeks < 2.50
3
Sederhana Setuju
2.50 ≤ Purata Indeks < 3.50
4
Setuju
3.50 ≤ Purata Indeks < 4.50
5
Sangat Setuju
4.50 ≤ Purata Indeks ≤ 5.00
Jadual 4.3 menunjukkan julat indeks bagi kategori Tidak Setuju, Kurang
Setuju, sederhana Setuju, Setuju dan Sangat Setuju. Bagi kategori Tidak Setuju, julat
indeksnya adala „1.00 ≤ Purata Indeks < 1.50‟. Bagi kategori Kurang Setuju, julat
indeksnya adalah „1.50 ≤ Purata Indeks < 2.50‟ manakala bagi kategori Sederhana
Setuju pula adalah „2.50 ≤ Purata Indeks < 3.50‟. Bagi kategori Setuju pula, julat
indeksnya adalah „3.50 ≤ Purata Indeks < 4.50‟ dan bagi kategori Sangat Setuju,
julat indeksnya adalah „4.50 ≤ Purata Indeks ≤ 5.00‟.
72
4.5.3.1.2.
Pengiraan Skor Purata Bagi Skala Likert
Menurut Lim dan Alum (1995) ; Chua (2006) dan Sulaiman (1996), min
ialah purata yang diperoleh dengan menambahkan semua skor dan dibahagi dengan
bilangan kategori. Nilai ini menerangkan kecenderungan setiap pemboleh ubah
secara purata. Nilai min yang diperoleh adalah berdasarkan formula berikut :
Skor Min
=
Jumlah skor
Jumlah Responden
Contoh Pengiraan :
Tidak Setuju
Kurang
Setuju
Sederhana
setuju
Setuju
Sangat Setuju
1
2
3
4
5
A
B
C
D
E
Skala = 1, 2, 3, 4 dan 5
Responden = A, B, C, D, E
Jumlah Responden = A + B + C + D + E = N
Skor Purata = (A x 1) + (B x 2) + (C x 3) + (D x 4) + (E x 5)
N
73
4.5.3.2.
Analisis Frekuensi
Analisis frekuensi ialah satu kaedah analisis yang dilakukan untuk
mendapatkan jumlah kekerapan sesuatu jawapan itu dipilih oleh para responden yang
terlibat. Dengan kaedah analisis frekuensi, corak taburan jawapan bagi setiap set data
yang dikumpulkan telah dapat ditentukan sepenuhnya (Muhd. Zaimi dan McCaffer,
1998; Shardy, 2006). Analisis frekuensi dalam kajian ini dilakukan untuk
mengetahui frekuensi dalam kaedah pengawalan kos yang digunakan oleh kontraktor
dalam sesuatu projek pembinaan, faktor-faktor yang dipertimbangkan dalam
menentukan margin keuntungan sesuatu projek dan strategi yang digunakan
kontraktor bagi mengurangkan risiko kewangan projek pembinaan. Analisis
frekuensi telah dilakukan ke atas data yang telah diperoleh daripada jawapan
responden untuk menentukan susunan keutamaannya dengan menggunakan hasil
penentuan mata nilai. Nilai pengaruh yang terbesar menunjukkan tahap yang paling
utama terhadap kaedah pengawalan kos yang digunakan oleh kontraktor dalam
sesuatu projek pembinaan, faktor-faktor yang dipertimbangkan dalam menentukan
margin keuntungan sesuatu projek dan strategi yang digunakan kontraktor bagi
mengurangkan risiko kewangan projek pembinaan. Analisis ini akan menghasilkan
satu susunan keutamaan terhadap data-data ini.
Menurut Whitehead dan Whitehead (1992) corak taburan frekuensi ini boleh
dilihat dalam dua bentuk, iaitu sama ada dalam bentuk histogram atau dalam bentuk
poligon frekuensi. Hasil analisis frekuensi ini amat berguna sebagai sokongan yang
akan digunakan bagi menjelaskan penemuan yang diperoleh untuk setiap objektif
yang digariskan. Analisis frekuensi juga dapat menentukan pelbagai hasil analisis
statistik sukatan kecenderungan memusat seperti min, mod, medium dan sebagainya
dengan lebih mudah. Dalam kajian ini, analisis frekuensi dilakukan untuk mengenal
pasti jumlah kekerapan bagi setiap pilihan jawapan yang telah ditentukan mengikut
pandangan para responden terhadap setiap persoalan kaedah pengawalan kos yang
digunakan oleh kontraktor dalam sesuatu projek pembinaan, faktor-faktor yang
dipertimbangkan dalam menentukan margin keuntungan sesuatu projek dan strategi
yang digunakan kontraktor bagi mengurangkan risiko kewangan projek pembinaan.
74
4.6. Kesimpulan
Secara keseluruhannya, bab ini membincangkan pendekatan kajian dan
menerangkan kaedah- kaedah pengumpulan data dalam kajian ini. Data dalam kajian
ini dikumpulkan dengan menggunakan kaedah soal selidik. Semua borang soal
selidik yang telah diedarkan kepada responden firma pembinaan dan dikembalikan
dianalisis menggunakan Skala Likert dan Analisis frekuensi. Secara keseluruhannya,
bab ini adalah menerangkan pendekatan yang telah digunakan bagi mencapai semua
objektif yang telah dinyatakan dalam Bab 1.
BAB 5
ANALISIS KAJIAN
BAB 5
ANALISIS KAJIAN
5.1. Pengenalan
Bab ini menerangkan tentang analisis yang dibuat ke atas data yang telah
diperoleh hasil daripada pengedaran borang soal selidik kepada firma kontraktor
kelas A yang berdaftar di sekitar Johor Bahru. Melalui analisis yang dilakukan ini,
secara tidak langsung ia dapat memberi gambaran yang jelas terhadap isu yang
dikaji. Selain itu, melalui analisis ini juga segala risiko dan masalah kewangan yang
dihadapi oleh kontraktor berkenaan dalam menjalankan kerja-kerja pembinaan dapat
dikenalpasti dan seterusnya langkah penyelesaian dapat di ambil.
76
5.2. Maklumbalas Borang Soal Selidik Yang Telah Diedarkan Kepada Firma
Kontraktor Yang Terlibat
Jadual 5.1: Jumlah Borang Soal Selidik Yang Dihantar Dan Diterima
Jumlah yang
telah diedarkan
Jumlah Yang
Diterima
Jumlah Yang
Tidak Diterima
Jumlah Set Borang
Soal Selidik
85 Set
Peratus
25 Set
29.4%
60 Set
70.6%
100%
Jumlah Yang Di
Terima
29.4%
Jumlah Yang
Tidak Diterima
70.6%
Rajah 5.1 :
Peratusan Bagi Borang Soal Selidik Yang Diterima Dan
Tidak Diterima
Jadual 5.1 dan Rajah 5.1 menunjukkan bilangan dan peratusan borang soal
selidik yang diterima dan tidak diterima semasa kerja-kerja pengumpulan data
dilakukan. Sebanyak 85 borang soal selidik telah diedarkan kepada semua firma
kontraktor yang terlibat. Walau bagaimanapun hanya 25 responden sahaja yang telah
memberi maklum balas yang positif terhadap borang soal selidik yang telah
77
diedarkan.
Oleh itu, analisis bagi penyelidikan ini adalah berpandukan kepada
maklum balas daripada 25 responden yang berjaya dikumpulkan sahaja.
5.2.1. Jawatan Responden
Daripada 25 responden tersebut, individu yang telah menjawab borang soal
selidik ini terdiri daripada pelbagai jawatan. Ia seperti yang ditunjukkan dalam jadual
5.2. Berdasarkan jadual 5.2, kebanyakkan yang menjawab borang soal selidik ini
adalah terdiri dari mereka yang berjawatan Pengarah Urusan dan Juruukur Bahan.
Sebanyak 9 orang Juruukur bahan telah menjawab borang soal selidik ini diikuti
dengan Pengarah Urusan sebanyak 5 orang, Jurutera Projek 3 orang, Eksekutif
Projek dan Pengurus Projek 2 orang, Timbalan Pengurus Besar, Penyelaras Projek
Agen Tapak serta Pengarah Operasi 1 orang.
Jadual 5.2 : Pecahan Jawatan Responden
BIL JAWATAN RESPONDEN
1
Pengarah Urusan
KEKERAPAN PERATUS
5
20
2
Timbalan Pengurus Besar
1
4
3
Eksekutif Projek
2
8
4
Juruukur Bahan
9
36
5
Penyelaras Projek
1
4
6
Jurutera Projek
3
12
7
Agen Tapak
1
4
8
Pengurus Projek
2
8
9
Pengarah Operasi
1
25
4
100
Jumlah
78
5.3. Analisis Borang Soal Selidik
Borang soal selidik yang mendapat maklum balas akan dianalisis bagi tujuan
mendapatkan maklumat dan data bagi menjawab objektif seperti yang telah
dinyatakan dalam Bab 1. Dalam kajian ini, semua maklumat dan data yang diperoleh
adalah penting bagi mendapatkan keputusan yang sewajarnya ke atas kajian yang
dilakukan.
5.3.1. Analisis Menggunakan Skala Likert
Semua soalan yang dikemukan dalan borang soal selidik akan dianalisis
dengan menggunakan Skala Likert. Soalan ini adalah seperti apakah keadah
pengawalan kos dan kewangan yang digunakan kontraktor dalam projek pembinaan,
apakah faktor-faktor yang dipertimbangkan kontraktor dalam menentukan margin
keuntungan sesuatu projek dan apakah strategi yang digunakan bagi mengurangkan
risiko kewangan projek pembinaan. Analisi ini dilakukan untuk menentukan sama
ada data yang diperolehi dapat membantu kontraktor melakukan perancangan
pengurusan dan pengawalan kos projek pembinaan ataupun sebaliknya. Di bahagian
ini, pihak responden diminta untuk menentukan tahap persetujuan mereka terhadap
kenyataan yang telah dikemukakan berdasarkan dalam Jadual 5.3.
79
Jadual 5.3 : Kategori Bagi Penyataan Yang Dikemukakan
1 . Tidak Setuju
2 . Kurang Setuju
3 . Sederhana Setuju
4 . Setuju
5 . Sangat Setuju
Berdasarkan kepada Jadual 5.3, terdapat lima kategori atau skor keutamaan
yang digunakan iaitu Sangat Setuju, Setuju, Sederhana Setuju, Kurang Setuju Dan
Tidak Setuju. Kaedah analisis yang digunakan telah diterangkan di dalam Bab 4.
Indeks berskala bagi setiap kategori ini harus dikenalpasti terlebih dahulu dengan
mendapatkan jumlah skor bagi setiap kenyataan.
Setelah borang soal selidik siap diisi oleh pihak kontraktor, maka analisis
dapat dilakukan bagi mengetahui penilaian yang telah diberikan oleh pihak
kontraktor terhadap soalan yang diberikan. Penilaian boleh dilakukan dengan
menentukan skor min bagi setiap penyataan yang telah dikemukakan di dalam
borang soal selidik.
5.3.1.1.
Keadah
Pengawalan
Kos Dan
Kewangan
Yang
Digunakan
Kontraktor Dalam Projek Pembinaan
Perancangan pengawalan kos dan kewangan projek pembinaan kontraktor
boleh dilakukan melalui beberapa kaedah-kaedah. Antara kaedah-kaedah yang telah
dikenal pasti melalui kajian literatur ini adalah seperti kaedah untung atau rugi
keseluruhan, kaedah untung atau rugi berasaskan kepada bayaran pada setiap
peringkat, kaedah untung atau rugi berasaskan kepada bayaran pada setiap elemen,
80
kaedah untung atau rugi berasaskan kepada bayaran pada setiap bulan dan kaedah
untung atau rugi berasaskan kepada bayaran pada setiap aktiviti kerja. Soalan ini
dikemukan bagi mengenal pasti apakah kaedah-kaedah pengawalan kos dan
kewangan yang sering digunakan kontraktor dalam merancang dan mengawal kos
projek pembinaan sesuatu projek.
5.3.1.1.1.
Pengiraan Skor Min Bagi Keadah Pengawalan Kos Dan
Kewangan Yang Digunakan Kontraktor Dalam Projek
Pembinaan
Jadual 5.4 : Maklumbalas Responden Mengenai Keadah Pengawalan
Kos Dan Kewangan Yang Digunakan Kontraktor Dalam
Projek Pembinaan
Keadah Pengawalan Kos Dan
Kewangan Yang Digunakan
Kontraktor Dalam Projek
Pembinaan
Untung atau rugi keseluruhan
Untung atau rugi berasaskan
kepada bayaran pada setiap
peringkat
Untung atau rugi berasaskan
kepada bayaran pada setiap elemen
Untung atau rugi berasaskan
kepada bayaran pada setiap bulan
Untung atau rugi berasaskan
kepada bayaran pada setiap aktiviti
kerja
1
2
3
4
5
Jumlah
Respond
en
-
5
9
8
3
25
-
3
5
12
5
25
-
-
2
11
12
25
-
-
1
10
14
25
-
2
7
10
6
25
Jadual 5.4 menunjukkan maklumbalas responden mengenai keadah
pengawalan kos dan kewangan
yang
digunakan
kontraktor
dalam
projek
pembinaan. Berikut adalah merupakan pengiraan skor min bagi setiap kaedah ini.
81
Formula Skor Min :
Skor Min
=
Jumlah skor
Jumlah Responden
Pengiraan Skor Min :
 1. Untung atau rugi keseluruhan.
= (3x5) + (8x4) + (9x3) + (5x2) / 25 = 3.36
 2. Untung atau rugi berasaskan kepada bayaran pada setiap peringkat.
= (5x5) + (12x4) + (5x3) + (3x2)
/ 25 =.3.76
 3. Untung atau rugi berasaskan kepada bayaran pada setiap aktiviti kerja.
= (6x5) + (10x4) + (7x3) + (2x2)
/ 25 =.3.80
 4. Untung atau rugi berasaskan kepada bayaran pada setiap elemen.
= (12x5) + (11x4) + (2x3) / 25 = 4.40
 5. Untung atau rugi berasaskan kepada bayaran pada setiap bulan.
= (14x5) + (10x4) + (1x3) / 25 = 4.52
Kesemua nilai min ini dimasukkan ke dalam Jadual 5.5 mengikut keutamaan.
82
5.3.1.1.2.
Analisis Skor Min Bagi Keadah Pengawalan Kos Dan Kewangan
Yang Digunakan Kontraktor Dalam Projek Pembinaan
Jadual 5.5 : Skor Min Bagi Keadah Pengawalan Kos Dan Kewangan
Yang Digunakan Kontraktor Dalam Projek Pembinaan
Keadah Pengawalan Kos Dan Kewangan
Yang Digunakan Kontraktor Dalam Projek
Pembinaan
Untung atau rugi berasaskan kepada bayaran
pada setiap bulan
Untung atau rugi berasaskan kepada bayaran
pada setiap elemen
Untung atau rugi berasaskan kepada bayaran
pada setiap aktiviti kerja
Untung atau rugi berasaskan kepada bayaran
pada setiap peringkat
Untung atau rugi keseluruhan
Skor Min (Skor Purata)
4.52
4.40
3.80
3.76
3.36
Jadual 5.6 : Skala Indeks Bagi Setiap Kategori
Skala
Kategori
Indeks
1
Tidak Setuju
1.00 ≤ Purata Indeks < 1.50
2
Kurang Setuju
1.50 ≤ Purata Indeks < 2.50
3
Sederhana Setuju
2.50 ≤ Purata Indeks < 3.50
4
Setuju
3.50 ≤ Purata Indeks < 4.50
5
Sangat Setuju
4.50 ≤ Purata Indeks ≤ 5.00
83
Sangat Setuju
Setuju
Setuju
4.52
4.40
3.80
Setuju
3.76
Sederhana
Setuju
3.36
Untung atau rugi Untung atau rugi Untung atau rugi Untung atau rugi Untung atau rugi
berasaskan
berasaskan
berasaskan
berasaskan
keseluruhan
kepada bayaran kepada bayaran kepada bayaran kepada bayaran
pada setiap
pada setiap
pada setiap
pada setiap
bulan
elemen
aktiviti kerja
peringkat
Rajah 5.2 :Keadah Pengawalan Kos Dan Kewangan Yang Digunakan
Kontraktor Dalam Projek Pembinaan
Rajah 5.2 dan Jadual 5.5 menunjukkan skor min bagi keadah pengawalan kos
dan kewangan yang digunakan kontraktor dalam projek pembinaan. Didapati
kebanyakan kontraktor adalah sangat bersetuju yang mereka menggunakan kaedah
untung atau rugi berasaskan kepada bayaran pada setiap bulan dalam mengawal kos
dan kewangan projek mereka. Ini dapat digambarkan melalui skor min iaitu
sebanyak 4.52 skor. Kebanyakan kontraktor menggunaankan kaedah ini kerana ia
lebih memudahkan mereka untuk mengawal kos dan kewangan projek yang mereka
lakukan.
Selalunya, pembayaran bagi setiap aktiviti yang telah disiapkan selalunya
dibuat secara bulanan kepada kontraktor manakala setiap aliran tunai bagi setiap
aktiviti projek yang dilakukan juga dibuat secara bulanan oleh kontraktor. Oleh itu,
melalui kaedah ini, ia sekali gus dapat memudahkan kontraktor untuk mengawal kos
projek pembinaan dengan lebih sistematik. Melalui kaedah ini, setiap untung atau
rugi untuk setiap aktiviti boleh ditentukan berdasarkan kepada perbandingan diantara
jumlah bayaran yang telah dibayar pada bulan tersebut kepada kontraktor dengan
84
jumlah kos sebenar yang digunakan oleh kontraktor pada bulan tersebut. Melalui
kaedah ini juga, sekiranya kontraktor mendapati ia telah mengalami kerugian, maka
jumlah kerugian tersebut boleh diagihkan dengan seimbang kepada aktiviti-aktiviti
selanjutnya. Walaubagaimana kontraktor perlu berhati-hati kerana tidak semua
aktiviti boleh dipotong atau dikurangkan peruntukannya.
Selain daripada itu, berdasarkan kepada analisis yang telah dibuat, didapati
kebanyakkan kontraktor bersetuju yang mereka menggunakan kaedah untung atau
rugi berasaskan kepada bayaran pada setiap elemen dalam mengawal kos dan
kewangan projek mereka. Ini dapat digambarkan melalui skor min iaitu sebanyak
4.40 skor. Kebayakkan kontraktor menggunakan kaedah ini dalam pengawalan kos
dan kewangan projek pembinaan kerana kaedah ini dapat mengawal kos pada setiap
elemen kerja secara terperinci. Kaedah ini adalah berdasarkan perbandingan jumlah
kos yang dibelanjakan pada setiap elemen dengan jumlah bajet yang diperuntukan
pada setiap elemen (dinding, lantai, pintu, tingkap dan sebagainya). Melalui kaedah
ini, kontraktor dapat mengawal setiap kos yang terlibat dengan lebih berkesan.
Mereka juga dapat mengetahui dengan lebih terperinci pada elemen kerja mana yang
telah mendatangkan kerugian dan keuntungan kepada mereka.
Selain itu, berdasarkan kepada analisis yang dibuat juga menunjukkan yang
kontraktor juga bersetuju yang mereka juga menggunakan kaedah untung atau rugi
berasaskan kepada bayaran pada setiap aktiviti kerja dalam mengawal kos dan
kewangan projek mereka. Ini dapat digambarkan melalui nilai skor min iaitu
sebanyak 3.80 skor. Kebanyakkan kontraktor gemar menggunakan kaedah ini kerana
Setiap kos bagi setiap butiran kerja seperti kerja korekan, kerja konkrit dan lain-lain
adalah dicatatkan secara berasingan. Ini dapat memudahkan kontraktor untuk
mengawal kos projek pembinaan. Jumlah kos bagi setiap butiran kerja ini
dibahagikan dengan jumlah kuantiti sebaik sahaja kerja tersebut disiapkan. Melalui
perbandingan antara kadar unit sebenar yang diperolehi dengan kadar unit yang
dianggarkan, pihak pengurusan projek dapat mengetahui sama ada wujud atau pun
tidak perbezaan antara jumlah kos sebenar yang terlibat dengan perancangan kos.
85
Sekiranya mengalami kerugian, maka jumlah kerugian tersebut akan diagihkan
dengan seimbang kepada aktiviti-aktiviti selanjutnya.
Selain itu, kontraktor juga bersetuju yang mereka juga menggunakan kaedah
untung atau rugi berasaskan kepada bayaran pada setiap peringkat dalam mengawal
kos dan kewangan projek mereka. Ini dapat digambarkan melalui nilai skor min iaitu
sebanyak 3.76 skor. Kontraktor menyatakan demikian kerana melalui kaedah ini, kos
sebenar yang telah dibelanjakan dalam sesuatu aktiviti dapat diketahui dengan lebih
terperinci pada setiap peringkat pembinaan. Keuntungan atau kerugian pada setiap
peringkat kerja ini boleh diketahui dengan membuat perbandingan antara jumlah
sebenar yang dibayar dengan jumlah kos asal yang telah diperuntukan bagi kerja
berkenaan. Dengan cara ini, pihak pengurusan projek yang bertindak bagi pihak
kontraktor akan dapat membuat analisis terperinci berkaitan dengan masalah yang
wujud sama ada berpunca daripada peringkat perancangan yang tidak teliti seperti
penyiasatan tapak, penyediaan rekabentuk, kesilapan dalam membuat anggaran
belanjawan ataupun disebabkan oleh perubahan harga bahan-bahan binaan
Bagi penggunaan kaedah untung atau rugi keseluruhan dalam mengawal kos
dan kewangan projek, didapati kontraktor hanya sederhana setuju menggunakan
kaedah ini bagi mengawal kos dan kewangan projek mereka. Mereka menyatakan
demikian kerana kaedah ini hanya boleh digunakan apabila sesuatu projek binaan
telah disiapkan dengan berpandukan kepada penyata kira-kira akhir. Oleh yang
demikian, mereka menyatakan pendekatan kaedah ini hanya sesuai dipraktiskan pada
projek yang bersaiz kecil dan melibatkan tempoh masa pembinaan yang singkat
sahaja.
86
5.3.1.2.
Faktor-Faktor
Yang
Dipertimbangkan
Kontraktor
Dalam
Menentukan Margin Keuntungan Sesuatu Projek
Untuk terus berada dan bersaing dalam industri pembinaan, kontraktor bukan
sahaja perlu mendapatkan semula nilai wang yang dibelanjakan bagi menyiapkan
sesebuah projek pembinaan, tetapi perlu memperoleh keuntungan dari projek yang
dilakukan itu. Kadar keuntungan bagi setiap kerja yang dilakukan semasa proses
pembinaan adalah ditentukan berdasarkan budi bicara kontraktor itu sendiri.
Berdasarkan kepada kajian literatur yang telah dilakukan, faktor-faktor yang
dipertimbangkan kontraktor dalam menentukan margin keuntungan sesuatu projek
adalah seperti beban kerja semasa bagi melaksanakan projek pembinaan, keadaan
pasaran semasa, tahap persaingan dalam mendapatkan tender, tahap risiko dalam
melaksanakan projek pembinaan, kerumitan projek yang hendak dilaksanakan,
inflasi, jenis projek yang ingin dimasuki dan tempoh penyiapan sesuatu projek.
Soalan ini dikemukakan dalam borang soal selidik adalah untuk
mengenalpasti apakah faktor-faktor yang dipertimbangkan kontraktor dalam
menentukan margin keuntungan sesuatu projek pembinaan.
87
5.3.1.2.1.
Pengiraan Skor Min Bagi Faktor-Faktor Yang Dipertimbangkan
Kontraktor Dalam Menentukan Margin Keuntungan Sesuatu
Projek
Jadual 5.7 : Maklumbalas Responden Mengenai Faktor-Faktor Yang
Dipertimbangkan Kontraktor Dalam Menentukan Margin
Keuntungan Sesuatu Projek
Faktor-Faktor Yang
Dipertimbangkan Kontraktor
Dalam Menentukan Margin
Keuntungan Sesuatu Projek
Beban kerja semasa bagi
melaksanakan projek pembinaan
Keadaan pasaran semasa
Tahap persaingan dalam
mendapatkan tender
Tahap risiko dalam melaksanakan
projek pembinaan
Kerumitan projek yang hendak
dilaksanakan
Inflasi
Jenis projek yang ingin dimasuki
Tempoh penyiapan sesuatu projek
1
2
3
4
5
Jumlah
Responden
-
1
4
15
5
25
-
-
4
11
10
25
1
1
4
14
5
25
-
-
3
15
7
25
-
-
2
16
7
25
-
-
5
1
4
12
19
18
8
5
3
25
25
25
Jadual 5.7 menunjukkan maklum balas responden bagi faktor-faktor yang
dipertimbangkan kontraktor dalam menentukan margin keuntungan sesuatu projek.
Berikut adalah merupakan pengiraan skor min bagi setiap faktor-faktor ini.
Formula Skor Min :
Skor Min
=
Jumlah skor
Jumlah Responden
88
Pengiraan Skor Min :
 1. Beban kerja semasa bagi melaksanakan projek pembinaan
= (5x5) + (15x4) + (4x3) + (1x2)
/ 25 = 3.96
 2. Keadaan pasaran semasa.
= (10x5) + (11x4) + (4x3)
/ 25 = 4.24
 3. Tahap persaingan dalam mendapatkan tender.
= (5x5) + (14x4) + (4x3) + (1x2) + (1x1)
/ 25 = 3.84
 4. Tahap risiko dalam melaksanakan projek pembinaan.
= (7x5) + (15x4) + (3x3)
/ 25 = 4.16
 5. Kerumitan projek yang hendak dilaksanakan.
= (7x5) + (16x4) + (2x3)
/ 25 = 4.20
 6. Inflasi.
= (8x5) + (12x4) + (5x3)
/ 25 = 4.12
 7. Jenis projek yang ingin dimasuki.
= (5x5) + (19x4) + (1x3)
/ 25 = 4.16
 8. Tempoh penyiapan sesuatu projek.
= (3x5) + (18x4) + (4x3)
/ 25 = 3.96
Kesemua nilai min ini dimasukkan ke dalam Jadual 5.8 mengikut keutamaan.
89
5.3.1.2.2.
Analisis Skor Min Bagi Faktor-Faktor Yang Dipertimbangkan
Kontraktor Dalam Menentukan Margin Keuntungan Sesuatu
Projek
Jadual 5.8 : Skor Min Bagi Faktor-Faktor Yang Dipertimbangkan
Kontraktor Dalam Menentukan Margin Keuntungan
Sesuatu Projek
Faktor-Faktor Yang Dipertimbangkan
Kontraktor Dalam Menentukan Margin
Keuntungan Sesuatu Projek
Beban kerja semasa bagi melaksanakan projek
pembinaan
Keadaan pasaran semasa
Tahap persaingan dalam mendapatkan tender
Tahap risiko dalam melaksanakan projek
pembinaan
Kerumitan projek yang hendak dilaksanakan
Inflasi
Jenis projek yang ingin dimasuki
Tempoh penyiapan sesuatu projek
Skor Min (Skor Purata)
3.96
4.24
3.84
4.16
4.20
4.12
4.16
3.96
Jadual 5.9 : Skala Indeks Bagi Setiap Kategori
Skala
Kategori
Indeks
1
Tidak Setuju
1.00 ≤ Purata Indeks < 1.50
2
Kurang Setuju
1.50 ≤ Purata Indeks < 2.50
3
Sederhana Setuju
2.50 ≤ Purata Indeks < 3.50
4
Setuju
3.50 ≤ Purata Indeks < 4.50
5
Sangat Setuju
4.50 ≤ Purata Indeks ≤ 5.00
90
Setuju
4.24
Keadaan pasaran semasa
Setuju
4.20
Setuju
4.16
Setuju
4.16
Setuju
4.12
Setuju
Setuju
Setuju
3.96
3.96
3.84
Kerumitan projek yang hendak
dilaksanakan
Tahap risiko dalam melaksanakan
projek pembinaan
Jenis projek yang ingin dimasuki
Inflasi
Beban kerja semasa bagi
melaksanakan projek pembinaan
Tempoh penyiapan sesuatu
projek
Tahap persaingan dalam
mendapatkan tender
Rajah 5.3 :Faktor-Faktor Yang Dipertimbangkan Kontraktor Dalam
Menentukan Margin Keuntungan Sesuatu Projek
Rajah 5.3 dan Jadual 5.8 menunjukkan skor min bagi faktor-faktor yang
dipertimbangkan kontraktor dalam menentukan margin keuntungan sesuatu projek.
Berdasarkan jadual ini, didapati kebanyakan kontraktor bersetuju dengan semua
faktor yang telah dikemukakan. Bagi faktor keadaan pasaran, nilai skor min adalah
sebanyak 4.24 skor. Kontraktor bersetuju yang faktor ini akan dipertimbangkan
semasa menentukan margin keuntungannya sebelum memasuki sesuatu tender
kerana keadaan pasaran merupakan faktor terpenting yang harus diambil kira.
Contohnya sekiranya keadaan pasaran yang lembap yang mana kurangnya projek
pembinaan, mereka terpaksa menurunkan margin keuntungan terhadap sesuatu
projek yang ingin dimasuki supaya lebih konpetitif dan mempunyai daya saing bagi
membolehkan mereka memenangi tender dimasuki. Harga tender yang tinggi akan
menyebabkan kebarangkalian mereka untuk memenangi sesuatu tender tersebut akan
menjadi tipis.
Selain faktor keadaan pasaran semasa, kontraktor juga bersetuju yang
kerumitan projek yang hendak dilakukan juga akan dipertimbangkan oleh mereka
dalam menentukan margin keuntungan projek yang dimasuki. Ini boleh digambarkan
91
melalui nilai skor min sebanyak 4.20 skor. Kontraktor menyatakan demikian kerana
kerumitan sesuatu projek akan memberi kesan kepada tempoh kontrak dan juga kos
pembinaan. Oleh itu, mereka perlu mengambil kira faktor ini ketika menghargakan
tender. Ini bagi mengelakkan mereka dari mengalami kerugian akibat daripada faktor
kerumitan yang dihadapi sepanjang tempoh penyiapan projek.
Selain itu, berdasarkan jadual 5.8 dan rajah 5.3, didapati kebanyakkan
kontraktor juga bersetuju yang tahap risiko dalam melaksanakan projek pembinaan
serta jenis projek
yang
ingin
dimasuki
merupakan faktor
utama
yang
dipertimbangkan dalam menentukan margin keuntungan mereka. Ini dapat
digambarkan melalui nilai skor min sebanyak 4.16. Kontraktor menyatakan yang
sekiranya projek yang ingin dimasuki itu merupakan projek mega iaitu projek yang
berskala besar yang mana ia mengkehendaki kepakaran tertentu daripada kontraktor,
maka mereka akan meningkatkan margin keuntungan bagi projek tersebut. Ini
disebabkan kerana tiada daya saing daripada kontraktor lain untuk memasuki projek
tersebut akibat daripada kekurangan kepakaran. Selain itu, peningkatan margin ini
juga bagi menampung segala risiko yang bakal mereka hadapi semasa melaksanakan
projek tersebut.
.
Didapati juga kebanyakan kontraktor juga bersetuju yang inflasi juga
merupakan faktor yang akan dipertimbangkan semasa menentukan margin
keuntungan sesuatu projek. Ini juga dapat digambarkan melalui nilai skor min
sebanyak 4.12 skor. Seperti yang kita sedia maklum, dalam industri pembinaan, jika
inflasi naik, kos untuk pembinaan juga akan naik disebabkan kenaikkan kos bahan
dan lain-lain lagi. Sekiranya ketika menghargakan tender kontraktor gagal membaca
keadaan pasaran semasa dan akan datang, kontraktor mungkin akan menghadapi
risiko kewangan. Ini kerana, sekiranya kontraktor menghargakan tender mengikut
harga sekarang tanpa melebihkan sedikit harga tersebut bagi menghadapi risiko
peningkatan harga barang pada masa hadapan, kontraktor akan berhadapan dengan
risiko kerugian. Harga yang dikemukan dalam tender adalah tetap dan tidak boleh
diubah. Apabila berlaku kenaikan harga bahan, kontraktor terpaksa menanggung
92
pertambahan kos tersebut dan ini sekali gus akan mendatangkan risiko kewangan
kepada kontraktor.
Selain itu juga, didapati kebanyakan kontraktor juga bersetuju yang beban
kerja semasa bagi melaksanakan projek serta tempoh penyiapan sesuatu projek
adalah merupakan salah satu faktor yang dipertimbangkan dalam menentukan margin
keuntungan sesuatu projek. Ini dapat digambarkan melalui nilai skor min sebanyak
3.96 skor. Bagi faktor beban kerja semasa, kontraktor menyatakan demikian kerana
beban kerja semasa juga boleh mempengaruhi sedikit sebanyak margin keuntungan
mereka. Sekiranyanya mereka tidak mempunyai kerja dalam tangan atau tidak
mempunyai banyak kerja yang hendak dilakukan dalam pembinaan, mereka mesti
merendahkan harga tendernya supaya lebih konpetitif. Sebaliknya, sekiranya mereka
mempunyai beban kerja semasa yang banyak, mereka akan mengemukakan harga
tender yang mempunyai kurang daya saingan. Bagi faktor tempoh penyiapan pula,
sekiranya projek pembinaan itu terpaksa mengambil tempoh masa yang lama bagi
menyiapkannya, ia akan menyebabkan kos pengurusan dan kos projek meningkat.
Oleh
itu,
kontraktor
perlu
meningkatkan
margin
keuntungannya
semasa
menghargakan tender bagi mengelakkannya daripada menanggung kerugian di
kemudian hari.
Bagi faktor yang berkaitan dengan tahap persaingan dalam mendapatkan
tender, kebanyakan kontraktor juga bersetuju dengan faktor ini. Ini dapat
digambarkan melalui nilai skor min iaitu sebanyak 3.84 skor. Kebanyakan kontraktor
bersetuju dengan faktor ini kerana tahap persaingan untuk sesuatu kerja boleh
memberi kesan ke atas harga tender bagi sesebuah syarikat kontraktor. Bagi
sesetengah projek yang mempunyai banyak persaingan, mereka akan mengemukakan
harga tender yang rendah dan kompetitif untuk berjaya. Bagi mendapatkan harga
tender yang rendah, mereka akan mengurangkan margin keuntungannya itu.
93
5.3.1.3. Strategi Yang Digunakan Bagi Mengurangkan Risiko Kewangan
Projek Pembinaan
Dalam menjalankan sesuatu projek pembinaan, kontraktor sering kali akan
berhadapan dengan risiko kewangan bagi menyiapkan sesuatu projek yang
dimenanginya.
Bagi
mengurangkan
risiko
tersebut,
kontraktor
hendaklah
menggunakan strategi-strategi tertentu.
Berdasarkan kepada kajian literatur yang telah dilakukan, antara strategistrategi yang boleh digunakan adalah seperti membangunkan perancangan kerja
secara menyeluruh, memantau dengan teliti perjalanan projek, menguji kawasan
geografi yang baru dengan hanya membina projek yang kecil atau berdasarkan
kepada pelanggan yang sama, mengawasi secara berhati-hati perjalanan projek,
memilih saiz projek berdasarkan kepada saiz syarikat, kewangan dan sumber
manusia yang ada, menyediakan aliran tunai dari bulan ke bulan, mengurus dengan
cermat overhed projek dan membeli kemudahan kredit sebagai satu kontingensi
untuk melindungi aliran tunai negatif yang tidak dijangka
94
5.3.1.3.1.
Pengiraan Skor Min Bagi Strategi Yang Digunakan Bagi
Mengurangkan Risiko Kewangan Projek Pembinaan
Jadual 5.10 : Maklumbalas Responden Mengenai Strategi Yang
Digunakan Bagi Mengurangkan Risiko Kewangan Projek
Pembinaan
Strategi Yang Digunakan Bagi
Mengurangkan Risiko Kewangan
Projek Pembinaan
Membangunkan perancangan kerja
secara menyeluruh
Memantau dengan teliti perjalanan
projek
Menguji kawasan geografi yang baru
dengan hanya membina projek yang
kecil atau berdasarkan kepada
pelanggan yang sama
Mengawasi secara berhati-hati
perjalanan projek
Memilih saiz projek berdasarkan
kepada saiz syarikat, kewangan dan
sumber manusia yang ada
Menyediakan aliran tunai dari bulan
ke bulan
Mengurus dengan cermat overhed
projek
Membeli kemudahan kredit sebagai
satu kontingensi untuk melindungi
aliran tunai negatif yang tidak
dijangka
1
2
3
4
5
Jumlah
Responden
-
1
2
12
10
25
-
-
-
9
16
25
2
5
12
6
-
25
-
-
6
11
8
25
1
3
4
13
4
25
-
-
5
13
7
25
-
-
4
15
6
25
1
-
9
8
7
25
Jadual 5.10 menunjukkan tahap persetujuan responden bagi soalan tentang
strategi yang digunakan kontraktor bagi mengurangkan risiko kewangan projek
pembinaan. Berikut adalah merupakan pengiraan skor min bagi setiap strategi ini.
95
Formula Skor Min :
Skor Min
=
Jumlah skor
Jumlah Responden
Pengiraan Skor Min :
 1. Membangunkan perancangan kerja secara menyeluruh.
= (10x5) + (12x4) + (2x3) + (1x2)
/ 25 = 4.24
 2. Memantau dengan teliti perjalanan projek
= (16x5) + (9x4) / 25 = 4.64
 3. Menguji kawasan geografi yang baru dengan hanya membina projek yang
kecil atau berdasarkan kepada pelanggan yang sama.
= (6x4) + (12x3) + (5x2) + (2x1)
/ 25 = 2.88
 4. Mengawasi secara berhati-hati perjalanan projek
= (8x5) + (11x4) + (6x3) / 25 = 4.08
 5. Memilih saiz projek berdasarkan kepada saiz syarikat, kewangan dan
sumber manusia yang ada.
= (4x5) + (13x4) + (4x3) + (1x2) + (3x1) / 25 = 3.56
 6. Menyediakan aliran tunai dari bulan ke bulan.
= (7x5) + (13x4) + (5x3)
/ 25 = 4.08
 7. Mengurus dengan cermat overhed projek.
= (6x5) + (15x4) + (4x3)
/ 25 = 4.08
 8. Membeli kemudahan kredit sebagai satu kontingensi untuk melindungi
aliran tunai negatif yang tidak dijangka.
= (7x5) + (8x4) + (9x3) + (1x1) / 25 = 3.80
Kesemua nilai min ini dimasukkan ke dalam Jadual 5.11 mengikut
keutamaan.
96
5.3.1.3.2.
Analisis Skor Min Bagi Strategi Yang Digunakan Bagi
Mengurangkan Risiko Kewangan Projek Pembinaan
Jadual 5.11 : Skor Min Bagi Strategi Yang Digunakan Bagi
Mengurangkan Risiko Kewangan Projek
Pembinaan
Strategi Yang Digunakan Bagi
Mengurangkan Risiko Kewangan Projek
Pembinaan
Membangunkan perancangan kerja secara
menyeluruh
Memantau dengan teliti perjalanan projek
Menguji kawasan geografi yang baru dengan
hanya membina projek yang kecil atau
berdasarkan kepada pelanggan yang sama
Mengawasi secara berhati-hati perjalanan
projek
Memilih saiz projek berdasarkan kepada saiz
syarikat, kewangan dan sumber manusia yang
ada
Menyediakan aliran tunai dari bulan ke bulan
Skor Min (Skor Purata)
4.24
4.64
2.88
4.08
3.56
4.08
Mengurus dengan cermat overhed projek
Membeli kemudahan kredit sebagai satu
kontingensi untuk melindungi aliran tunai
negatif yang tidak dijangka
4.08
3.80
Jadual 5.12 : Skala Indeks Bagi Setiap Kategori
Skala
Kategori
Indeks
1
Tidak Setuju
1.00 ≤ Purata Indeks < 1.50
2
Kurang Setuju
1.50 ≤ Purata Indeks < 2.50
3
Sederhana Setuju
2.50 ≤ Purata Indeks < 3.50
4
Setuju
3.50 ≤ Purata Indeks < 4.50
5
Sangat Setuju
4.50 ≤ Purata Indeks ≤ 5.00
97
Menguji kawasan geografi yang baru
dengan hanya membina projek yang kecil
atau berdasarkan kepada pelanggan yang
sama
Memilih saiz projek berdasarkan kepada
saiz syarikat, kewangan dan sumber
manusia yang ada
Sangat
Setuju
Setuju
Setuju Setuju
Setuju
Setuju
Membeli kemudahan kredit sebagai satu
kontingensi untuk melindungi aliran tunai
Sederhana
negatif yang tidak dijangka
Setuju
Mengurus dengan cermat overhed projek
4.64
4.24
4.08
4.08
3.80
3.56
2.88
Menyediakan aliran tunai dari bulan ke
bulan
Membangunkan perancangan kerja
secara menyeluruh
0
Memantau dengan teliti perjalanan
projek
Rajah 5.4 : Strategi Yang Digunakan Bagi Strategi
Mengurangkan Risiko Kewangan Projek
Pembinaan
Rajah 5.4 dan Jadual 5.11 menunjukkan skor min bagi strategi yang
digunakan bagi mengurangkan risiko kewangan projek pembinaan. Didapati
kebanyakan kontraktor sangat bersetuju yang strategi memantau dengan teliti
perjalanan projek merupakan strategi yang berkesan bagi mengurangkan risiko
kewangan projek pembinaan. Ia dapat digambarkan melalui nilai skor min sebanyak
4.64 skor. Kontraktor menyatakan demikian kerana, kegagalan mereka dalam
mamantau perjalanan projek boleh menyebabkan berlakunya kelewatan dalam
tempoh penyiapan projek. Akibat daripada kelewatan dalam penyiapan projek ini
akan menyebabkan pihak kontraktor dikenakan denda. Selain itu, pihak kontraktor
juga akan terpaksa menanggung kos projek yang semakin meningkat akibat daripada
kelewatan ini. Ini sekaligus boleh menyebabkan kontraktor mengalami risiko
kewangan dalam usahanya untuk menyiapkan sesuatu projek pembinaan itu. Oleh
98
itu, pemantauan dengan teliti perjalanan projek adalah diperlukan bagi mengatasi
masalah ini.
Selain itu, berdasarkan rajah 5.4, didapati kontraktor bersetuju yang strategi
membangunkan perancangan kerja secara menyeluruh juga merupakan salah satu
strategi yang berkesan dalam mengurangkan risiko kewangan projek pembinaan. Ini
juga dapat digambarkan melalui nilai skor min sebanyak 4.24 skor. Kontraktor
bersetuju dengan strategi ini kerana, melalui perancangan kerja yang rapi dan secara
menyeluruh, ia dapat bertindak sebagai alat untuk menilai kemajuan terkini dalam
sesuatu projek. Ini sekali gus dapat membantu kontraktor untuk mengurangkan risiko
kewangan mereka semasa menjalankan kerja-kerja pembinaan.
Selain itu juga, berdasarkan rajah 5.4 juga didapati, bagi strategi
menyediakan aliran tunai dari bulan ke bulan dan strategi menguruskan dengan
cermat overhed projek, kontraktor juga menyatakan setuju yang strategi ini dapat
mengurangkan risiko kewangan projek pembinaan. Ini dapat digambarkan melalui
nilai skor min sebanyak 4.08. Bagi strategi menyediakan aliran tunai dari bulan ke
bulan, kontraktor menyatakan demikian kerana dalam kebanyakan kes, kerja
pembinaan pada mulanya akan dibiayai oleh syarikat pembinaan itu sendiri, dan
kemudian bil serta invois yang berkaitan dengan kerja yang telah dilakukan akan
diserahkan kepada pemilik projek untuk proses pembayaran balik. Permintaan untuk
pembayaran balik ini selalunya dilakukan pada setiap bulan. Oleh itu, strategi
menyediakan aliran tunai dari bulan ke bulan adalah sangat penting. Bagi strategi
menguruskan dengan cermat overhed projek pula, kontraktor juga menyatakan setuju
kerana dengan menguruskan dengan cermat overhed projek ia dapat mengelak dari
berlakunya pembembaziran semasa menguruskan projek. Setiap projek yang
dilakukan perlu ditetapkan bajet overhed dan bajet overhed projek perlu ditentukan
sebaik mungkin berdasarkan apa yang dianggap sebagai munasabah bagi setiap
bilangan kerja yang dilakukan. Jika bilangan kerja berkurangan, belanjawan overhed
perlu dikurangkan dengan sepatutnya supaya syarikat tidak mengalami masalah
kewangan disebabkan pendapatan-pendapatan syarikat tidak cukup untuk „cover‟
kos-kos overhed.
99
Selain daripada itu, kontraktor juga menyatakan setuju terhadap strategi
membeli kemudahan kredit sebagai satu kontingensi untuk melindungi aliran tunai
negatif yang tidak dijangka sebagai salah satu strategi untuk mengurangkan risiko
kewangan projek. Ini dapat digambarkan melalui nilai skor min iaitu sebanyak 3.80
skor. Kontraktor menyatakan demikian kerana, dengan membeli kemudahan kredit
ini, ia dapat membantu kontraktor untuk membeli bahan secara hutang walaupun
kontraktor tidak mempunyai duit untuk sementara waktu. Fungsi kemudahan kredit
ini adalah lebih kurang sebagaimana kad kredit, perbelanjaan yang dibuat dicas
kepada kemudahan kredit apabila diperlukan, dan jumlah kredit dapat dibayar balik
sebaik sahaja pendapatan diterima.
Selain daripada itu juga, kontraktor juga menyatakan setuju yang strategi
memilih saiz projek berdasarkan kepada saiz syarikat, kewangan dan sumber
manusia yang ada juga merupakan salah satu strategi yang boleh digunaakn bagi
mengurangkan risiko kewangan projek pembinaan. Ini dapat di gambarkan dengan
nilai skor min iaitu sebanyak 3.56 skor. Kontraktor menyatakan demikian kerana
sekiranya sesebuah kontraktor tersebut memilih saiz projek yang lebih besar daripada
kemampuan mereka, ia akan mendatangkan risiko kewangan kepada kontraktor
tersebut. Ini kerana, setiap projek yang berskala besar
memerlukan sumber
kewangan yang banyak bagi melaksanakan setiap kerja-kerja tersebut. Bagi
kontraktor yang tidak mempunyai sumber kewangan yang mencukupi, ia boleh
mendatangkan risiko kewang terhadap projek tersebut. Oleh itu, .kontraktor perlu
memilih saiz projek berdasarkan kepada saiz syarikat, kewangan dan sumber
manusia yang ada bagi mengurangkan mereka dari menghadapi risiko kewangan
projek di kemudian hari.
Bagi strategi menguji kawasan geografi yang baru dengan hanya membina
projek yang kecil atau berdasarkan kepada pelanggan yang sama, didapati
kebanyakan kontraktor hanya menyatakan sederhana setuju terhadap straregi ini. Ini
dapat digambarkan melalui nilai skor min iaitu sebanyak 2.88 skor. Kontraktor
menyatakan sederhana setuju kerana strategi ini mungkin lebih berisiko kepada
sumber kewangan mereka. Ini kerana, menjalankan kerja-kerja pembinaan di
100
kawasan baru akan mengundang pelbagai risiko bagi sesebuah firma kontraktor.
Mereka tidak mengetahui tentang perihal pembekal yang kompeten, subkontraktor
dan sebagainya. Oleh itu, mereka akan terdedah kepada risiko kewangan yang lebih
tinggi disebabkan faktor ini.
5.4. Kesimpulan
Secara keseluruhannya, bab ini telah menerangkan tentang analisis yang
dibuat ke atas data yang telah diperolehi. Melalui analisis yang telah dilakukan ini,
secara tidak langsung ia dapat memberi gambaran yang jelas terhadap isu yang
dikaji.
BAB 6
KESIMPULAN DAN CADANGAN
BAB 6
KESIMPULAN DAN CADANGAN
6.1. Pengenalan
Bab ini merupakan bab yang terakhir dalam kajian ini. Kesimpulan yang akan
dibuat pada bab ini akan merangkumi keseluruhan kajian yang telah dijalankan.
Selain itu turut dibincangkan dalam bab ini adalah berkaitan dengan masalah yang
dihadapi sepanjang kajian dijalankan serta cadangan kajian lanjutan untuk
penyelidikan seterusnya.
6.2. Penemuan Kajian
Berikut adalah penemuan yang diperoleh hasil daripada penyelidikan yang
telah dilakukan:
102
6.2.1. Keadah Pengawalan Kos Dan Kewangan Yang Digunakan Kontraktor
Dalam Projek Pembinaan
Kajian ini mendapati bagi mengawal kos projek pembinaan, kebanyakan
kontraktor menggunakan kaedah untung atau rugi berasaskan kepada bayaran pada
setiap bulan. Kebanyakan kontraktor menggunaankan kaedah ini kerana ia lebih
memudahkan mereka untuk mengawal kos dan kewangan projek yang mereka
lakukan. Selain itu, kontraktor juga menggunakan kaedah untung atau rugi
berasaskan kepada bayaran pada setiap elemen bagi mengawal kos projek
pembinaan. Kebayakkan kontraktor menggunakan kaedah ini dalam pengawalan kos
dan kewangan projek pembinaan kerana melalui kaedah ini, kontraktor dapat
mengawal setiap kos yang terlibat dengan lebih berkesan. Mereka juga dapat
mengetahui dengan lebih terperinci pada elemen kerja manakah yang telah
mendatangkan kerugian dan keuntungan kepada mereka. Selain itu, antara kaedahkaedah lain yang digunakan kontraktor dalam mengawal kos dan kewangan projek
pembinaan adalah kaedah untung atau rugi berasaskan kepada bayaran pada setiap
aktiviti kerja, kaedah untung atau rugi berasaskan kepada bayaran pada setiap
peringkat dan kaedah untung atau rugi keseluruhan.
6.2.2. Faktor-Faktor Yang Dipertimbangkan Kontraktor Dalam Menentukan
Margin Keuntungan Sesuatu Projek
Melalui kajian ini juga, didapati dalam menentukan margin keuntungan
sesuatu projek, kebanyakkan kontraktor mempertimbangkan faktor-faktor seperti
keadaan pasaran semasa, kerumitan projek, tahap risiko projek, jenis projek, inflasi,
beban kerja semasa, tempoh penyiapan dan tahap persaingan dalam mendapatkan
tender. Bagi faktor keadaan pasaran semasa, kontraktor mempertimbangkan faktor
ini kerana sekiranya dalam industri pembinaan berlaku kekurangan dalam pembinaan
projek-projek baru, kontraktor akan menurunkan margin keuntungan mereka supaya
103
kekal kompetitif dan berdaya saing. Ini bagi membolehkan mereka untuk berpeluang
memenangi tender yang hendak dimasuki. Manakala bagi faktor kerumitan projek
pula, sekiranya sesuatu projek itu rumit dan sukar untuk dilakukan, kontraktor akan
menaikkan margin keuntungannya. Ini bagi menampung segala risiko yang mungkin
akan berlaku semasa dan selepas siap projek yang dilakukan.
Bagi faktor tahap risiko dalam melaksanakan projek pembinaan serta jenis
projek yang ingin dimasuki pula, kontraktor menyatakan kerana sekiranya projek
yang ingin dimasuki itu merupakan projek mega iaitu projek yang berskala besar,
tahap risiko projek ini juga akan tinggi. Oleh itu, mereka terpaksa mengambil kira
faktor ini ketika menentukan margin keuntungan bagi menghadapi segala risiko yang
bakal mereka hadapi semasa melaksanakan projek tersebut. Bagi faktor inflasi pula,
seperti yang sedia maklum kos bahan binaan akan sentiasa meningkat pada setiap
tahun akibat daripada berlakunya inflasi terhadap bahan-bahan binaan. Oleh itu
kontraktor akan mempertimbangkan faktor ini semasa mereka menentukan margin
keuntungan sesuatu projek bagi mengelakkan mereka daripada mengalami kerugian
akibat daripada pertambahan kos bahan pembinaan.
Selain itu bagi faktor beban kerja semasa, kontraktor menyatakan
sekiranyanya mereka tidak mempunyai kerja dalam tangan atau tidak mempunyai
banyak kerja yang hendak dilakukan dalam pembinaan, mereka akan merendahkan
harga tendernya supaya lebih konpetitif. Sebaliknya, sekiranya mereka mempunyai
beban kerja semasa yang banyak, mereka akan mengemukakan harga tender yang
mempunyai kurang daya saingan. Bagi faktor tempoh penyiapan pula, kontraktor
menyatakan sekiranya projek pembinaan itu mengambil tempoh masa yang lama
untuk menyiapkannya, mereka akan meningkatkan harga projek termasuk margin
keuntungan mereka terhadap projek ini semasa menghargakan tender. Ini bagi
menampung segala pertambahan kos projek dan juga mengelakkan mereka daripada
menanggung kerugian di kemudian hari. Selain itu, bagi faktor yang berkaitan
dengan tahap persaingan dalam mendapatkan tender, kontraktor menyatakan
sekiranya sesuatu projek yang ingin dimasuki mempunyai banyak persaingan iaitu
terdapat banyak kontraktor yang ingin memasuki sesuatu projek tersebut, mereka
104
akan mengemukakan harga tender yang rendah dan kompetitif untuk berjaya. Oleh
itu mereka akan mengurangkan margin keuntungan bagi projek tersebut supaya
peratusan mereka untuk memenangi projek tersebut adalah tinggi.
6.2.3. Strategi Yang Digunakan Bagi Mengurangkan Risiko Kewangan Projek
Pembinaan
Melalui kajian ini juga, didapati bagi mengurangkan risiko kewangan sesuatu
projek pembinaan, kontraktor akan memantau dengan teliti setiap perjalanan projek.
Kontraktor menyatakan demikian kerana kegagalan dalam mamantau perjalanan
projek boleh menyebabkan berlakunya kelewatan dalam tempoh penyiapan projek
dan ini sekali gus akan meningkatkan kos operasi projek disebabkan pertambahan
hari bagi menyiapkan projek tersebut. Ini akan mendedahkan kontraktor kepada
risiko kewangan. Selain itu, kontraktor juga menggunakan strategi dan kaedah
seperti membangunkan perancangan kerja yang sistematik, menyediakan aliran tunai
dari bulan ke bulan, mengurus overhed dengan cermat, membeli kemudahan kredit
untuk melindungi aliran tunai negatif dan memilih saiz projek berdasarkan saiz
syarikat bagi mengurangkan risiko kewangan dalam projek pembinaan.
6.3. Masalah Yang Dihadapi Semasa Melakukan Penyelidikan
Sepanjang penyelidikan ini dijalankan, terdapat beberapa kesulitan yang
dihadapi khususnya di peringkat pengumpulan data dan maklumat. Antara kesulitan
tersebut ialah berkaitan dengan pengumpulan data sekunder daripada responden
melalui pengedaran borang soal selidik di mana borang yang telah diposkan
kebanyakannya tidak dipulangkan semula. Selain itu, semasa proses penghantaran
105
sendiri borang soal selidik di beberapa buah pejabat syarikat kontraktor yang terlibat,
didapati terdapat alamat yang diberikan merupakan alamat palsu kerana semasa
alamat itu dijejaki terdapat syarikat lain yang mendiami alamat itu. Selain itu,
terdapat juga kontraktor yang telah bertukar alamat pejabat mereka ke negeri lain. Ini
menyukarkan lagi proses pengedaran borang soal selidik untuk dilakukan. Selain itu,
terdapat juga pihak kontraktor yang tidak mahu untuk memberi kerjasama untuk
menjawab borang soal selidik yang dikemukan semasa proses pengumpulan data ini.
6.4. Cadangan Penyelidikan Lanjutan
Daripada kajian yang telah dijalankan ini, terdapat beberapa isu yang boleh
dijadikan kajian lanjutan pada masa akan datang iaitu:
1. Mengenalpasti punca-punca yang menyebabkan kontraktor gagal untuk
memenangi sesuatu tender.
2. Mengenalpasti teknik-teknik yang digunakan kontraktor dalam menguruskan
bajet sesuatu projek.
6.5 Kesimpulan
Bab ini adalah membincangkan tentang hasil penemuan yang diperolehi
daripada kajian yang telah dilakukan. Diharapkan melalui penyelidikan ini, ia dapat
memberi maklumat yang berguna kepada kontraktor-kontraktor baru yang ingin
menceburi bidang ini supaya mereka dapat menguruskan kos dan kewangan projek
pembinaan yang telah dimenangi dengan lebih berkesan. Diharapkan juga, melalui
106
kajian ini ia dapat memberi maklumat tambahan kepada kontraktor sedia ada bagi
memantapkan lagi sistem pengurusan kewangan mereka supaya mereka dapat terus
bertahan dan bersaing dalam industri pembinaan ini.
RUJUKAN
107
RUJUKAN
Abdul Hakim Mohammed (1995). Anggaran Kos Kerja Pembinaan. Kursus Pendek
Untuk Kontraktor Bumiputera. Skudai: UTM
Ahamad abdullah (2006). Anggaran Kos Kerja Bangunan. Edisi Kedua. Petaling
Jaya: Prentice Hall.
Ahmad Atory Hussain (2004). Penghantar Statistik: Pendekatan Memahami Statistik
Penyelidikan Untuk Golongan Sains Sosial. Kuala Lumpur: Utusan
Publications and Distributors Sdn Bhd.
Ali Boerhannoeddin, Rozita Arshad dan Osman Rasip (2004). Pengantar
Pentadbiran Kewangan Dalam Sektor Awam. Kuala Lumpur: Thomson Asia
Sdn Bhd.
Azami bin Ali (1986). Pengurusan Kewangan Pembinaan oleh Kontraktor Kelas C.
Universiti Teknologi Malaysia: Thesis Projek Sarjana Muda.
Barrow, C. (2005). Financial Management for the Small Business. 6th ed. London
and Philadelphia: Kogan Page.
Bernama ( 2 Februari 2010). Kontraktor 45 projek „sakit‟ Kementerian Pelajaran
diberi Ingatan.
Bernama (24 Oktober 2005). Kontraktor Diminta Kemuka Tuntutan Kepada
Kementerian Kewangan.
Berny, J. (1987). Project Management Control Using Growth Curve Models Applied
to Planning, Monitoring and Forecasting within the Construction Industry.
International Journal of Construction Management and Technology.
Brewer, J. Hunter, A. (2006). Foundations of Multimethod Research: Synthesizing
Styles. California. Sage Publications.
Cacha, C.A. (1997). Research Design and Statistics for the Safety and Health
Professional. New York: Van Nostrand Reinhold.
108
Callixtus Tamin (2005). Factors Affecting the 'S‟ Curve in Project Monitoring.
Skudai: Universiti Teknologi Malaysia.
Chris, M. ( 2009). Finance And Contro For Construction. New York: Taylor &
Francis.
Chua, Yan Piaw (2006). Asas Statistik Penyelidikan: Kaedah dan Statistik
Penyelidikan. Kuala Lumpur: McGraw-Hill.
CIDB News (5 Jun 2005). “Prestasi Industri Pembinaan dan Prospek.
Clough, R.H., (1975). Construction Contracting. 3rd Ed. Toronto: John Wiley &
Sons.
Cooke, B. and Brian, W. (1979). Cost and Financial Control for Construction Firms.
London: MacMillan Press Ltd.
Courtney, W. (1984). Techniques of Research. Oregon: Oregon State University.
Creswell, J.W. (2005). Educational Research: Planning, Conducting, and Evaluating
Quantative and Qualitative Research. 2nd. ed. New Jersey: Pearson Prentice
Hall.
Darlow, C. (1988). Valuation And Development Appraisal. 2nd Edition. United
Kingdom: Estates Gazette.
Dewan Bahasa & Pustaka (2002). Kamus Dewan Edisi Ketiga. Kuala Lumpur:
Dewan Bahasa & Pustaka.
Dubin, R. (1978). Theory Building. New York: Free Press.
Ebi Shahrin Suleiman (2003). Prinsip Pengurusan. Kuala Lumpur : McGrow-Hill
(Malaysia) Sdn. Bhd.
Fauzidah Zainal Abidin, Nasruddin Zainudin, Faizah Ismail, dan Nurwati Asyikin
Ahmad Zaluki (2001). Prinsip Pengurusan Kewangan. 2nd.Ed. Malaysia:
Prentice Hall.
Fellows, R. dan Liu, A. (2003). Research Methods for Construction. 2nd. ed.
London: Blackwell Science.
Fraenkel, J.R. dan Wallen, N.E. (2006). How to Design and Evaluate Research in
Education. 6th. ed. New York: McGraw-Hill.
Garden, G.W. and Creese, R.C., (2000). Cash Flow Analysis in Construction
Projects. AACE International Transactions, RISK.02.
Gibson, E.J (1979). Developments In Building Maintenance. London : Applied
Science Publishers Ltd.
109
Glendon, A.I., Clarke, S.G., dan McKenna, E.F. (2006). Human Safety and Risk
Management. 2nd. ed. London: Taylor & Francis.
Groves, R.M., Fowler, F.J., Jr., Couper, M.P., Lepkowski, J.M., Singer, E., dan
Tourangean, R. (2004). Survey Methodology. New Jersey: John Wiley &
Sons.
Holmes, A., (2004). Smart Risk. London: Capstone Publishing Limited.
Hayes, R., Perry, J. And Thompson, J..(1986). Management in Engineering
Construction: A Guide To Project Risk Analysis and Risk Management.
London : Thomas Telford.
Hore, A. V., Kehoe, J. G., Mcmullan, R., Penton, M. R. (1997). Construction 1,
Management finance Measurement. London: Macmillan Press Ltd.
Ismail Ibrahim (1988). Kewangan Syarikat: Panduan Menilai dan Mengawal
Prestasi. Kuala Lumpur: Dewan Bahasa Dan Pustaka.
Ismail Wahab, Dahlan Ibrahim dan Faridah Ahmad (2002). Rancangan Kewangan
Perniagaan Kecil & Sederhana. Petaling Jaya: Prentice Hall.
Jaafar Bin Muhamad (2003). Asas Pengurusan. Kuala Lumpur : Fajar Bakti Sdn.
Bhd.
Jick, T'D. (1983). Mixing Qualitative and Quantitative Methods: Triangulation in
Action. In Maanen, I.Y. Qualitative Methodology. Beverly Hill, California:
Sage Publications. 135-148.
Kaka, A. (1996). Construction Management & Economics. 2nd Edition.
Liverpool:
Liverpool University.
Kamaruddin Md. Ali (1993). Tender dan Kontrak Pembinaan: Penyediaan &
Pengendalian. Kuala Lumpur: Dewan Bahasa dan Pustaka.
Kenley, R. dan Wilson, O.D. (1989). A Construction Net Cash Flow Model.
Construction Management And Economic. 3-18.
Ken Yeang (1986). Project Management In Relation To Design And Cost Control..
Kuala Lumpur : Seminar On Project And Site Management
Khairuddin Abdul Rashid, (2002). Construction Procurement in Malaysia
(Processes and System). Kuala Lumpur: UIAM.
Kirkpatrick, L.A. dan Feeney, B.C (2006). A Simple Guide to SPSS for Window; For
Version I2.0 and 13.0. 7th. ed. Belmont: Thompson Wadsworth.
110
Kumaraswamy M.M., dan Palaneeswaran, E. (1998). Contractor Selection for
Design/Build Project. Journal of Construction Engineering and Management
2000; 126 No.5 : 331-339. Hong Kong: ASCE.
Langford, D. dan Steven, M. (2001). Strategic Management In Construction. Edisi
Kedua. Oxford: Blackwell Science.
Lewis, P.S., Goodman, S.H., Fandant, P.M. (2004). Management Challenges In The
21st Century. 3rd Edition. South Western : South Western College.
Lim, E.C dan Alum, J. (1995). Construction Productivity: Issue Encountered by
Contractors in Singapore. International Journal of Project Management.
13(1): 51- 58.
Loh Lan (2002). Prinsip Perakaunan Tingkatan 4 Kurikulum Bersepadu Sekolah
Menengah. Kuala Lumpur: Edusystem Sdn Bhd
Marshall, C. dan Rossman, G.B. (2006). Designing Qualitative Research. 4th ed.
London: Sage Publications.
Martin Betts dan John Gunner (1993). Financial Management of Construction
Projects: Cases and Theory in the Pacific Rim. Singapore: Longman.
Mason, I. (1996). Qualitative Researching. London: Sage publications.
Maxwell, J.A. (1996). Qualitative Research Design: An Interactive Approach.
London: Sage Publications.
Md.Shamir Bin Mohd Redzwan (1992). “Strategi Perniagaan Kontraktor
Bumiputera Kelas C dalam Industri Binaan”. Universiti Teknologi Malaysia:
Sarjana Muda Ukur Bahan.
Melati Ahmad Anuar, Suresh Ramakrishnan, Mohd Effandi Yusoff, Mohd Norfian
Alifiah (2007). Pengurusan Kewangan. Skudai: FPPSM UTM
Merna, T. And Njiru, C. (2002). Construction Management Series, Financing
Infrastucture Projects. London: Thomas Telford Publishing.
Mohamed Dahlan Ibrahim (2002). Pengurusan Kewangan Perniagaan Kecil &
Sederhana. Petaling Jaya: Prentice Hall.
Mohammad Fauzi (2008). Pengurusan: Definisi, sejarah dan konsep sivil.
http://uniprof.wordpress.com/2008/01/07/pengurusandefinisi-sejarah-dankonsep-siri-1/. Dicapai pada 12/2/2011.
Mohd Yahya Mat Sahri (2002). Panduan Kontraktor Binaan Malaysia. Kuala
Lumpur: YSP Management & Training Sdn Bhd.
111
Mohd. Azmi Abd Ghani (1992). Ramalan Profil Aliran Tunai dan Lengkung 'S'
untuk Projek Pembinaan Malaysia. Skudai: FSKSM Universiti Teknologi
Malaysia.
Muhd. Zaimi Abdul Majid, dan McCaffer, R. (1998). Factors of Non-Excusable
Delays That Influence Contractors' Performance. Journal of Management in
Engineering, ASCE. 14(3): 42-49.
Naoum, S. (2007). Dissertation Research & Writing for Construction Students. 2td
ed. Oxford : Butterworth-Heinemann.
Neuman, W.L. (2006). Social Research Methods: Qualitative and Quantitative
Approaches. 6th. ed. Boston: Pearson.
Noorjaya Mohd & Osman Mohamad (2000). Pengurusan Perniagaan: Konsep,
Strategi & Operasi. Kuala Lumpur: Mc Graw-Hill.
Omar Osman (2006). Pengurusan Pembinaan: Konsep, Strategi dan Aplikasi. Pulau
Pinang: USM
Peterson, S.J. (2005). Construction Accounting and Financial Management. New
Jersey: Prentice Hall.
Perry, J. And Hayes, R. (1985). Construction Projects- Know The Risks. CME
February 1985.
Pilateris, P. dan McCabe, B. (2003). Contractor Financial Evaluation Model
(CFEM). Canadian Journal of Civil Engineering, 30:3 487-499.
Pillcher, R. (1985). Project Cost Control In Construction. Collins Professional and
Technical Books, m.s 251.
Prabir Das (1992). Perakaunan Kos. Shah Alam: Fajar Bakti Sdn Bhd.
Punmia, P.C. and khandelwal, K.K. (1985). Project Planning And Control With
CPM And Pert: Laxmi Publications.
Ramus, J. W. (1996). Contract Practice for Surveyors. 3rd edition. Oxford: Laxton's
Rea, L.M. dan Parker, R.A. (2005). Designing and Conducting Survey Research; A
Comprehensive Guide. 3rd. ed. San Francisco: Jossey-Bass.
Robbins, S.P. and Decenzo, D.A. (2004). Fundamentals Of Management. New
Jersey: Pearson Prentice Hall.
Rohana Yusof (2004). Penyelidikan Sains Sosial. Bentong: PTS Publications &
Distributors.
Rue, L.W. dan Byars, L.L. (2000). Management: Skills and Application, edisi
kesembilan. Bostons : McGraw-Hill.
112
Salkind, N.J. (2003). Exploring Research.5th ed. New Jersey: Pearson Prentice Hall.
Schaufelberger, J. (2009). Construction Business Management. New Jersey:
Prentice Hall.
Schleifer, T. C. (1990). Construction Contractors‟ Survival Guide. Canada: John
Wiley & Sons, Inc.
Scott, D. (1995). Project Management. Seminar On Project Management. Skudai:
UTM.
Shardy Abdullah (2006). Penambahbaikan Organisasi Bahagian Pengurusan Harta
Tanah Pihak Berkuasa Tempatan. Tesis Ph.D. Universiti Teknologi
Malaysia, Skudai.
Stewart, N., Chater. N., dan Brown, G.D.A. (2006). Decision by Sampling. Cognitive
Psychology. 53 (I): I -26.
Sulaiman Ngah Razali (1996). Analisis Data Dalam Penyelidikan Pendidikan. Kuala
Lumpur: Dewan Bahasa dan Pustaka.
Tan, Siew Lian (2008). Prinsip Perakaunan. Petaling Jaya: Sasbadi Sdn Bhd.
Upson, A. (1987). Financial Management for Contractors. London: BSP.
Utusan Malaysia (31 Januari 2010). Notis amaran kepada kontraktor Plaza Rakyat.
Walters, H.A. (1995). Statistical Tools of Safety Management. New York: Van
Nostrand Reinhold.
Westland, M., Grimshaw, J., Maitland, J., Campbell., Ledingham. dan Mcleod, E.
(1996). Understanding Practice Management: A Qualitative Study in General
Practice. Journal of management in Medicine. l0(5): 29-37.
Whitehead, P. dan Whitehead, G. (1992). Statistics for Business: Art introduction.
2nd ed. London: Pitman publishing.
Wiersma, W. dan Jurs, S.G. (2005). Research Methods in Education: An
Introduction. 8th. ed. Boston: Allyn & Bacon.
William, E. C. And William, J. P. (1989). Construction Accounting & Financial
Management. United States of America: McGraw-Hill, Inc.
Wong, Toon Quee (1999). Marketing Research. 3rd. ed. Singapura: Heinemann.
Zikmund, W.G. (2003). Business Research Methods. 7th. ed. Ohio: Thomson SouthWestern.
LAMPIRAN
LAMPIRAN A
113
BIL :
UNIVERSITI TEKNOLOGI MALAYSIA
FAKULTI KEJURUTERAAN AWAM
81310 SKUDAI, JOHOR DARUL TAKZIM.
SULIT
BORANG SOAL SELIDIK
SARJANA PENGURUSAN PEMBINAAN
TAJUK PENYELIDIKAN
PENGAWALAN KOS PROJEK PEMBINAAN
OLEH KONTRAKTOR
OBJEKTIF KAJIAN :
1. Untuk mengenalpasti kaedah-kaedah pengawalan kos yang digunakan
kontraktor dalam projek pembinan.
2. Untuk mengenalpasti faktor-faktor yang dipertimbangkan kontraktor dalam
menentukan margin keuntungan projek pembinaan.
3. Untuk mengenalpasti strategi yang digunakan oleh kontraktor bagi
mengurangkan risiko kewangan projek pembinaan.
NAMA PENYELIDIK
: MOHAMAD SOFIUDDIN BIN ABDUL RAHMAN
KURSUS
: SARJANA SAINS PENGURUSAN PEMBINAAN
NO. K/P
: 870416-02-5615
NO. MATRIK
: MA101051
SEMUA MAKLUMAT YANG DIBERIKAN AKAN DIRAHSIAKAN DAN
DIGUNAKAN UNTUK TUJUAN PROJEK AKADEMIK SAHAJA
114
BAHAGIAN A : MAKLUMAT KONTRAKTOR
Tujuan : Bahagian ini bertujuan untuk mengetahui latar belakang firma-firma
kontraktor yang melakukan kerja-kerja pembinaan.
1. Nama Responden
: ________________________________________
2. Jawatan Responden
: ________________________________________
3. Nama Syarikat
: ________________________________________
4. Kelas Kontraktor
: ________________________________________
5. Alamat Syarikat
: ________________________________________
________________________________________
________________________________________
6. Telefon
: ________________________________________
7. Fax
: ________________________________________
8.Tandatangan & Cop Syarikat : ________________________________________
115
Bahagian B
Sangat
faham
Faham
Sederhana
faham
Kurang
faham
Tidak
faham
Sangat
setuju
Setuju
Sederhana
setuju
Kurang
setuju
Tidak
setuju
Arahan : Sila tandakan ( / ) di petak yang berkenaan dan berikan jawapan di ruang yang
disediakan
Tahap kefahaman tentang pengurusan kos dan kewangan
syarikat
Apakah alat yang digunakan untuk mengawal kos
projek pembinaan?
a. Carta Bar
b. 'Milestone Chart
c. Laluan Genting/Kritikal
d. Penggunaan Software (HTPM,Microsoft Project and
etc.
Apakah kaedah yaang digunakan untuk mengawal kos
projek pembinaan?
a. Kaedah Untung Atau Rugi Berasakan Kepada
Bayaran Pada Setiap Peringkat
b. Kaedah Untung Atau Rugi Berasakan Kepada
Bayaran Pada Setiap Penyiapan Elemen
c. Kaedah Untung Atau Rugi Berasakan Kepada
Bayaran Selepas Penyiapan Projek
d. Kaedah Untung Atau Rugi Berasakan Kepada
Bayaran Pada Setiap Bulan
e. Kaedah Untung Atau Rugi Berasakan Kepada
Bayaran Pada Setiap Kerja Yang Disiapkan
116
Dalam menjalankan kerja-kerja pembinaan,apakah
kaedah yang digunakan bagi mendapatkan maklumat kos
pembinaan?
a. Dari anggaran awal yang disediakan oleh
juruukur bahan
b. Dari anggaran kuantiti kasar yang disediakan oleh
juruukur bahan
c. Dari data kos senarai bahan yang telah digunakan
d. Dari analisis kos daripada projek yang telah disiapkan
e. Dari jadual kadar harga yang disediakan oleh Jabatan
Kerja Raya (JKR)
f. Dari harga purata sekaki persegi yang disediakan oleh
Jabatan Kerja Raya (JKR)
Berapakah skala margin yang selalu digunakan bagi
menetapkan keuntungan sesuatu projek?
a. 1% - 5%
b. 6% - 10%
c. 11% - 15%
d. 16% - 20%
e. Lebih 20%
Apakah faktor-faktor yang dipertimbangkan oleh
kontraktor dalam menentukan margin keuntungan
sesuatu projek?
a. Beban kerja semasa bagi melaksanakan projek
pembinaan
b. Keadaan pasaran semasa
c. Tahap persaingan dalam mendapatkan tender
d. Tahap risiko dalam melaksanakan projek pembinaan
Tidak
setuju
Kurang
setuju
Sederhana
setuju
Setuju
Sangat
setuju
Arahan : Sila tandakan ( / ) di petak yang berkenaan dan berikan jawapan di ruang yang
disediakan
117
e. Kerumitan projek yang hendak dilaksanakan
f. Inflasi (Peningkatan Harga Bahan)
e. Jenis projek yang ingin dimasuki
g. Tempoh penyiapan sesuatu projek
Apakah strategi yang digunakan bagi mengurangkan
risiko kewangan projek pembinaan?
a. Membangunkan perancangan kerja secara menyeluruh
b. Memantau dengan teliti perjalanan projek
c. Menguji kawasan geografi yang baru dengan hanya
membina projek yang kecil atau berdasarkan kepada
pelanggan yang sama
e. Memilih saiz projek berdasarkan kepada saiz syarikat,
kewangan dan sumber manusia yang ada
f. Menyediakan aliran tunai dari bulan ke bulan
g. Mengurus Dengan Cermat Overhed projek
h. Membeli kemudahan kredit sebagai satu kontingensi
untuk melindungi aliran tunai negatif yang tidak
dijangka
Apakah faktor-faktor yang mempengaruhi aliran tunai
sesuatu projek pembinaan?
a. Keuntungan dan overhed
b. Wang tahanan
c. Tuntutan pembayaran
d. Pengukuran lebih semasa proses penilaian kemajuan
kerja
e.Tempoh masa pembinaan
Tidak
setuju
Kurang
setuju
Sederhana
setuju
Setuju
Sangat
setuju
Arahan : Sila tandakan ( / ) di petak yang berkenaan dan berikan jawapan di ruang yang
disediakan
118
Apakah masalah yang selalu dihadapi semasa
menguruskan kos dan kewangan sesuatu projek
pembinaan?
a. Kekurangan pengalaman dalam menguruskan kos
dan kewangan projek
b. Masalah bayaran kemajuan
c. Masalah kewangan atau modal pusingan
d. Syarat-syarat kontrak yang berbeza
Apakah faktor-faktor yang mempengaruhi aliran tunai
sesuatu projek pembinaan?
a. Keuntungan dan overhed
b. Wang tahanan
c. Tuntutan pembayaran
d. Pengukuran lebih semasa proses penilaian kemajuan
kerja
e.Tempoh masa pembinaan
Apakah risiko kewangan yang selalu dihadapi oleh
kontraktor?
a. Wang pembiayaan tidak mencukupi disebabkan terlalu
banyak kos tambahan
b. Masalah kewangan atau pusingan modal
c. Pemberian kredit yang rendah oleh pembekal
d. Bank mengetatkan syarat-syarat pinjaman
e. Kenaikan harga bahan binaan
f. Kesilapan menghargakan kontrak
Tidak
setuju
Kurang
setuju
Sederhana
setuju
Setuju
Sangat
setuju
Arahan : Sila tandakan ( / ) di petak yang berkenaan dan berikan jawapan di ruang yang
disediakan
119
g. Bayaran kemajuan lambat diterima
h. Kerugian yang berpunca dari kecuaian sub-kontraktor
i. Peningkatan kos pembinaan
……………………………………SOALAN TAMAT……………………………………
TERIMA KASIH DIATAS KERJASAMA
YANG ANDA BERIKAN
LAMPIRAN B
121