Insert Dari

advertisement
Human Anatomy and Physiology
Medical Terminology
(Dari)
EO 003.01 Part 1
AFAMS
Importance of Lesson
(Dari)
Pharmacy technicians are
required to have a basic
understanding of medical
terminology associated
with human anatomy and
physiology in order to
understand where
medications act in the
body.
Insert Dari
AFAMS
Overview of Lesson
(Dari)
•
•
•
•
•
•
Definitions of anatomy
and physiology
Anatomical planes and
directional terms
Word composition of
medical terms
Medical terms associated
with body systems
Review Questions
In-class Assignment
Insert Dari
AFAMS
Definitions
‫تعریفات‬
AFAMS
Definitions
‫تعریفات‬
• Anatomy:
– The study,
classification, and
description of
structures and organs
of the body
• Physiology:
– Explains the processes
& functions of the
various structures &
how they interrelate
with one another
: ‫• اناتومی‬
‫عبارت از طبقه بندی ساختمان‬‫وارگان های وجود انسان را مورد‬
. ‫مطالعه قرار میدهد‬
:‫• فزیولوژی‬
‫عبارت از پروسه فعالیت ساختمان‬‫های مختلف و چگونگی روابط بین‬
‫دیگر ارگان ها را مورد مطالعه قرار‬
.‫میدهد‬
AFAMS
Topography
‫توپو گرافی‬
AFAMS
• Anatomic position
• Body erect
• Palms open and facing
outward
‫• وضیعت اناتومی‬
‫• وضیعت استاده‬
‫• طوریکه کف دست ها باز و‬
‫بطرف قدام باشد‬
AFAMS
Planes
‫سطوح فرضی‬
•
‫• خط متوسط یا سهمی‬
Midline/Mid=Sagittal
– Medial – toward
midline
– Lateral – away from
midline
‫انسی – نزدیک به خط‬‫متوسط‬
‫ وحشی – دور از خط‬‫متوسط‬
AFAMS
Planes
‫سطوح فرضی‬
Frontal plane
‫• سطح جبهی‬
Posterior
‫خلفـــــــی‬
AFAMS
Planes
‫سطوح فرضی‬
Transverse Plane
‫• سطح عرضی‬
AFAMS
Directional
‫رهنمائی‬
•
Proximal
– Nearest
• Distal
– Farthest
• Superficial
– Surface
• Deep
– inside the
body
‫• قریبه‬
‫نزدیک ترین‬‫• بعیده‬
‫دور ترین‬‫• سطحی‬
‫سطح‬‫• عمق‬
‫ داخل وجود انسان‬−
AFAMS
Terminology
‫اصطالحات‬
AFAMS
‫‪Terminology‬‬
‫اصطالحات‬
‫•‬
‫•‬
‫•‬
‫•‬
‫تقریبا ً ‪ 75‬فیصد اصطالحات از‬
‫لسان التین و یونانی گرفته شده‬
‫است‬
‫فهرست‬
‫جهت حفظ یگانگی‬
‫دارای سه عناصر است‬
‫‪ −‬اول = پسوند‬
‫‪ −‬دوم = پیشوند‬
‫‪ −‬سوم = قسمت وسطی کلمه‬
‫(اصل کلمه)‬
‫‪AFAMS‬‬
‫‪• Approximately 75%‬‬
‫‪derived from Latin and‬‬
‫‪Greek‬‬
‫‪• Catalog‬‬
‫‪• Ensures uniformity‬‬
‫‪• Three elements‬‬
‫‪– 1st = suffix‬‬
‫‪– 2nd = prefix‬‬
‫)‪– 3rd = middle (root‬‬
‫‪Defining Medical Words‬‬
‫تعریف کلمات طبی‬
‫• درابتدا پسوند را معنی و‬
‫مشخص نمایید‬
‫• در مرحله دوم پیشوند یا‬
‫شروع کلمه را تعریف و‬
‫مشخص نمایید‬
‫• در مرحله سوم قسمت وسطی‬
‫کلمه را تعریف و مشخص‬
‫نمایید‬
‫‪AFAMS‬‬
‫‪• First, define the suffix‬‬
‫‪or ending‬‬
‫‪• Second, define the‬‬
‫‪prefix, or beginning‬‬
‫‪• Third, define the‬‬
‫‪middle‬‬
‫‪Compound Words‬‬
‫کلمات مرکب‬
‫• دراینجا کدام محدودیت‬
‫برای استفاده از‬
‫اصطالت اصل داده‬
‫نشده است‬
‫• و همچنان کدام‬
‫محودیت در استفاده‬
‫پیشوند یا پسوند داده‬
‫نشده است‬
‫‪AFAMS‬‬
‫‪• No limit on how‬‬
‫‪many root terms‬‬
‫‪can be used‬‬
‫‪• No limit on how‬‬
‫‪many prefixes or‬‬
‫‪suffixes can be‬‬
‫‪used‬‬
Prefixes
‫پیشوند‬
• Located at the beginning
• Alters the meaning of a root
word and cannot stand alone
• Usually indicates a number,
time, position, direction,
color, or sense of negation
‫• در شروع کلمه قرار داده میشود‬
‫• معنی اصلی کلمه را تغیر داده و به‬
‫تنهائی معنی نمی دهد‬
، ‫ زمان‬،‫• معموالً نشان دهنده تعداد‬
‫ رنگ و حسیت های‬، ‫ جهت‬، ‫موقیعت‬
.‫منفی میباشد‬
AFAMS
Prefixes
‫پیشوند‬
• Pertaining to location
– Intra = Inside/within
– Endo = within/inside
– Peri = around/surrounding
– Ec and ecto = outside
– En and em = inside
– Retro and post = behind
– Sub and hypo=under
– Inter = between
– Bio=life
‫• پیشوند ها مربوط میگردد به موقیعت‬
‫ها آن‬
‫ = در داخل و درمیان‬Intra−
‫ در میان در داخل‬- Endo −
‫ = در اطراف‬Peri −
‫ = در قسمت های بیرون‬ecto ‫ و‬Ec −
‫ = در داخل‬em ‫ و‬En −
‫ = عقب و قبلی‬post ‫ و‬Retro −
‫ = در تحت یا کم‬hypo ‫ و‬Sub −
‫ = در بین‬Inter −
‫ = زنده یا زنده گی‬Bio −
AFAMS
Prefixes
‫پیشوند‬
• Relating to time
– Ante and pre =
before
– Post = after
• Relating to negation
– A and an =
without/absence of
– Anti = against
‫• ارتباط میگردد به وقت و زمان‬
‫ = قبل‬pre ‫ و‬Ante −
‫ = بعد‬Post −
‫• پیشوند های منفی‬
‫ = بدون یا عدم‬A, an −
‫موجودیت‬
)‫ = علیه (به مقابل‬Anti −
AFAMS
Prefixes
• Relating to amount
– Mono/uni = one
– Bi = two
– tri = three
– Quadric = four
– Multi/poly =
many/much
– Hypo = too little
– hemi/semi = half
– Hyper = above/high
– Tachy =too fast
– Brady = slow
‫پیشوند های مربوط به مقدار‬
‫ = یک‬Mono/uni−
‫ = دو‬Bi −
‫ = سه‬Tri−
‫ = چهار‬Quadric−
‫ = چند یا زیاد‬Multi and poly −
‫ = بسیار کم‬Hypo−
‫ = نصف‬Hemi/semi−
‫ = بلند یا زیاد‬Hyper−
‫ = بسیار سریع‬Tachy−
‫ = اهسته‬Brady −
AFAMS
•
Prefixes
‫پیشوند‬
• Relating to color
– Leuko = white
– Erythro = red
– Cyano = blue
– Melano = black
‫• پیشوند هایکه ارتباط به‬
‫رنگ میباشند‬
‫ = سفید‬Leuko –
‫ = سرخ‬Erythro –
‫ = آبی‬Cyano –
‫ = سیاه‬Melano –
AFAMS
Prefixes
‫پیشوند‬
• Relating to size and
position
– Micro = small
– Macro/mega = large
– Antero = toward the
front
– Latero = toward the
side
– Dextro = to the right
– Levo = to the left
– Medio = to the middle
‫• پیشوندهایکه ارتباط میگیرد به‬
‫اندازه و موقعیت‬
‫ = کوچک‬Micro –
‫ = بزرگ‬Macro/mega –
‫ = بطرف جلو یا قدام‬Antero –
‫ = بطرف جنبی یا‬Latero –
‫یک طرف‬
‫ = بطرف راست‬Dextro –
‫ = بطرف چپ‬Levo –
‫ = بطرف خط متوسط‬Medio –
AFAMS
Prefixes
‫پیشوند‬
• Miscellaneous
– Hydro = water
– Dys = difficult/painful
– Nox/noct = night
– Mal = bad
– Pan = all or total
‫• پیشوندهای متفرقه‬
‫= آب‬Hydro –
‫ = مشکل و درد شدید‬Dys –
‫ = شب‬Nox/noct –
‫ = بد‬Mal –
‫ = تمام و مجموعه‬Pan –
AFAMS
‫‪Suffixes‬‬
‫پسوند‬
‫• در اخیر کلمه گذاشته میشود‬
‫• معنی اصلی کلمه را اضافه‬
‫نموده و به تنهائی معنی نمی‬
‫دهد‬
‫• پسوند ها معموالً نشان دهنده‬
‫یک پروسیجر ‪ ،‬حالت ‪،‬‬
‫امراض ویا دستور زبان‬
‫ازقبیل فعل‪ ،‬اسم ‪ ،‬ضمیر‬
‫وغیره میباشد‪.‬‬
‫‪AFAMS‬‬
‫‪• Word Ending‬‬
‫‪• Add meaning of a root‬‬
‫‪word an cannot stand‬‬
‫‪alone‬‬
‫‪• Suffix usually indicates‬‬
‫‪a procedure, condition,‬‬
‫‪disease, or part of‬‬
‫‪speech‬‬
Suffixes
‫پسوند‬
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
emia = blood
iasis = formation of
itis = inflammation
osis = abnormal condition
pathy = disease
ectomy = removal
scopy = examination of
ia = condition/disease
megaly = enlargement
oma = tumour/mass
rrhea = flow/discharge
rrhage = bursting forth blood
sclerosis = hardening
uria = condition of urine
‫ = خون‬emia•
‫ = نشان دهنده حالت یا تشکل‬iasis•
‫ = التهاب‬itis•
‫ = حالت غیر نورمال‬osis•
‫ = مرض‬pathy•
‫ = برداشتن و دور نمودن‬ectomy•
‫ = معاینات یا تفتیش‬scopy•
(Insert dari)•
AFAMS
Suffixes
‫پسوند‬
•
•
•
•
•
tomy = incision, to cut into
rrhaphy = suture
algia = pain
genic = origin
lysis = loosen, free form
adhesions
• ic, ac, al, ar = pelvic, cardiac,
skeletal, muscular
‫ = شق نمودن‬Tomy
‫ = بخیه‬Rrhaphy
‫ = درد‬Algia
‫ = منشه یا تولید‬Genic
‫ = رحایش یا عدم یک پارچگی‬Lysis
، ‫ قلبی‬، ‫ = لگن خاصره‬ic, ac, al, ar,
‫عظم و عضله‬
•
•
•
•
•
•
AFAMS
Suffixes
‫پسوند‬
• gram = record of data
• graph and meter =
instrument for
recording
• metry = measurement
of
• scope = instrument for
viewing
‫ = ثبت معلومات‬Gram
‫ = وسیله‬graph and meter
‫و ثبت‬
‫ = اندازه گیری‬Metry
‫ = وسیله یا اندازه‬Scope
‫گیری دید‬
AFAMS
•
•
•
•
Suffixes
‫پسوند‬
• lysis = separation/breakdown
• plasty = surgical repair
/correction
• scopy = process of visual
examination
• stomy = opening
• therapy = treatment
• tomy = incision, to cut into
Insert Dari
AFAMS
‫‪Root Words‬‬
‫اصل کلمه‬
‫•‬
‫•‬
‫•‬
‫•‬
‫اصل کلمه معموالً قسمت‬
‫وسطی کلمه را نشان میدهد و‬
‫معنی مرکزی خودرا ارایه‬
‫مینماید‬
‫یا به حالت خود باقی میماند و‬
‫معنی خودرا میدهد‬
‫اکثرا ً یک قسمت بدن یا عمل‬
‫را نشان میدهد‬
‫بیشترین کلمات یا‬
‫اصطالحات طبی دارای یک‬
‫یا چندین کلمات اصل میباشد‬
‫‪AFAMS‬‬
‫‪• Usually middle of the‬‬
‫‪word and it’s central‬‬
‫‪meaning‬‬
‫‪• Can stand alone, or‬‬
‫‪have a meaning on it’s‬‬
‫‪own‬‬
‫‪• Frequently indicates a‬‬
‫‪body part, or action‬‬
‫‪• Most medical terms‬‬
‫‪have one or more word‬‬
‫‪roots‬‬
Example:
Pneumopyopericardium
‫نیوموپایوپریکاردیم‬
• Pneumo / pyo / peri /
cardium
• Pneumo = lung (air)
• pyo = pus
• peri = around
• cardium = heart
– Air, gas & pus
collected in the sac
around the heart.
‫ کاردیم‬/ ‫ پری‬/ ‫ پایو‬/ ‫نیومو‬
‫ = هوا یا گاز‬Pneumo
‫ = قیح‬Pyo
‫ = در اطراف‬Peri
‫ = قلب‬Cardium
‫ گاز و قیح در کیسه‬،‫– تجمع هوا‬
‫قلب که قلب را پوشانیده است‬
•
•
•
•
•
AFAMS
Root Words by Organ System
(Insert Dari)
AFAMS
Skeletal System Framework
‫چوکات بندی سیستم اسکلیت‬
– Arthro = joint
– Chondro = cartilage
– Myelo = bone
marrow or spine
– Costo = rib
– Osteo = bone
– Crani = skull
‫ارتو = مفصل‬
‫چاندرو = غضروف‬
‫میلو = مخ عظم (مغز‬
‫استخوان یا نخاع‬
‫کاستو =ضلع‬
‫اوستیو = عظم‬
‫کرانی = جمجمه‬
−
−
−
−
−
−
AFAMS
Muscular System
‫سیستم عضلی‬
• Muscular System – what holds
us together
– Myo = muscle
– Tendo = tendon
– Ligament = ligament
‫• سیستم عضلی – مارا استوار‬
‫نگه میدارد‬
‫ میو = عضله‬−
‫ تیندور =وتر‬−
‫ لیگامنت = اربط‬−
AFAMS
Integumentary (skin) System
‫سیستم جلدی (سیستم پوشش‬
external covering
– Derma = skin
– Onycho = nail
‫قسمت های خارجی بدن‬
‫ دیرما = جلد‬−
‫ اونیکو = ناخن‬−
AFAMS
Respiratory System (breathing)
)‫سیستم تنفس (تنفس کردن‬
– Rhino = nose
– Laryngo = larynx
– Tracheo = upper windpipe or
trachea
– Broncho = lower windpipe
or bronchus
– Pulmo and pneumo = lungs
– Pnea = breath or breathing
‫رینو =انف‬
‫لرنگو =حنجره‬
‫تراخیو = شزن یا پایپ های علوی‬
‫برانشو =قصبات یا پایپ های سفلی‬
‫پلمو و نیومو =ریه یا شش ها‬
‫نییا = تنفس یا تنفس کردن‬
−
−
−
−
−
−
AFAMS
Digestive System
‫سیستم هضمی‬
Provides nutrients
– Oro and Stoma = Mouth
– Lingua and glossa =
Tongue
– Dento and odonto = Teeth
– Cheilo = Lip
– Gingivo = Gums
– Gastro = Stomach
– Entero = Intestines
– Colo = Colon
– Procto and ano = Rectum
‫فراهم کننده ماده مغذی‬
‫اورو و ستومو = دهن‬
‫لنگو و گلوسو = زبان‬
‫دنتو و اودونتو = دندان‬
‫چیلو = لب‬
‫جنگیوو = بیره‬
‫گاسترو = معده‬
‫انتیرو = امعاء کوچک‬
‫کولو = امعاء بزرگ‬
‫پراکتو و اینو = مقعد‬
–
–
–
–
–
–
–
–
–
AFAMS
Accessory Organs of the Digestive System
‫اعضای ضمیصوی سیستم هضمی‬
– Hepato = Liver
– Cholecysto = Gallbladder
– Celio and abdomino =
Abdomen
– Lapro = Abdomen layer
‫هیپاتو = کبد‬
‫کولی سستو = کیسه‬
‫صفرا‬
= ‫سیلیو و ابدامینو‬
‫بطن‬
‫لیپرو =جدار بطن‬
−
−
−
−
AFAMS
Circulatory System
‫سیستم دوران خون‬
– Cardio = Heart
– Angio and vaso =
Vessels
– Phlebo and veno =
Vein
– Arterio = Artery
– Thrombo = Blood
Clot
– Hemo = Blood
‫کاردیو = قلب‬
‫انجیو و واسو =اوعیه‬
‫فلیبو و وینو = ورید‬
‫ارتیریو = شیران‬
‫ترومبو = علقه شدن‬
‫خون‬
‫هیمو = خون‬
AFAMS
−
−
−
−
−
−
Nervous System
‫سیستم عصبی‬
How we are wired.
– Neuro = Neuro
– Cerebro and encephalo = Brain
– Psycho and mento =Psych and
Mental
– Esthesia = Sensation
– Myel = Spinal Cord
– Mening = Cover of spinal cord
– Cehpal = Head
‫چگونه تعصیب شده ایم‬
‫ نیرو = عصب‬−
‫ سیربرو و انسیفالو = دماغ‬−
‫ ساکو و منتو = روحی و روانی‬−
‫ استیشیا = حسیت‬−
‫ میال = نخاغ شوکی‬−
‫ میننگ =غشاء دماغی که نخاع را پوشانیده‬−
‫ سیفال = رأس‬−
AFAMS
Urinary System
‫سیستم بولی‬
– Nephro and rena =
Kidney
– Uretero = Ureter
– Cysto = Bladder
– Urethro = Urethro
– Uro and uria = Urine
– Lith = Stone
= ‫نفرو و رینا‬
‫کلیه‬
‫یوریتیرو =حالب‬
‫سستو = مثانه‬
‫یوریدرو = احلیل‬
= ‫یورو و یوریا‬
‫ادرار‬
‫لید = سنگ‬
−
−
−
−
−
−
AFAMS
Male Reproductive System
‫سیستم تکثری مذکر‬
–
–
–
–
–
Orchio = Testicle
Balan = Glands
Andr = Male
Prostat = Prostate
Vas = Vas
‫ اورچیو = خصیه‬−
‫ بالن = رأس قضیب‬−
‫ اندر = مذکر‬−
‫ پروتیت = غده پروستات‬−
‫ واس = اوعیه‬−
AFAMS
Female Reproductive System
‫سیستم تکثری مؤنث‬
– Hystero and metro =
Uterus
– Oophoro = Ovary
– Salpingo = Falopian Tube
– Colp = Vagina
– meno = Period
– Mammo = Breast
‫هستورو و مترو = رحم‬
‫اوفورو = تخمدان‬
‫سلپنگو = نفیره‬
‫کولپ = مهبل‬
‫مینو = عادت ماهوار‬
‫ممو = ثدیه‬
−
−
−
−
−
−
AFAMS
•
Special Senses
Eyes
‫خواص حسی‬
– Ophthalmo and oculo = Eye
– Opto = Vision
– Blepharo = Eyelip
– Kerato = Cornea
– Dacryo = Tear
• Ears
– Oto = Ear
– Tympano and myringo = Ear
drum
• Chemical senses
– Olfaction = Smell
– Gustatory = Taste
‫•چشمان‬
‫• اوفتلمو و اکلو = چشم‬
‫• اوپتو = دید‬
‫• بلیفارو = جفن‬
‫• کیرا تو = قرنیه‬
‫• داکریو = اشک‬
‫گوش ها‬
•
‫ اوتو = گوش‬−
‫ تمپانو و میرنگو = غشای طبل‬−
‫• خواص کیمیاوی‬
‫ اولفکشن = بو یایی‬−
‫ گستاتوری = ذایقه‬−
AFAMS
‫‪Endocrine System‬‬
‫سیستم اندو کرین‬
‫‪ −‬هورمونها‬
‫• عبارت از یک ماده کیمیاوی‬
‫بوده که جهت ارسال یک پیام‬
‫استفاده میگردد‪.‬‬
‫• چگونه به سرعت ما میتوانیم‬
‫مواد غذای را به مصرف‬
‫برسانیم‬
‫• چگونه ما رشد مینماییم‬
‫• مشخصات جنسیت ما‬
‫• چگونه غذا را هضم مینماییم‬
‫• چگونه در مقابل فشار روحی‬
‫عکس العمل نشان میدهیم‬
‫‪AFAMS‬‬
‫‪– Hormones‬‬
‫‪• Chemical‬‬
‫‪substances used to‬‬
‫‪send a message‬‬
‫‪• How fast we burn‬‬
‫‪fuel‬‬
‫‪• How tall we grow‬‬
‫‪• Our sexual‬‬
‫‪characteristics‬‬
‫‪• How we digest‬‬
‫‪food‬‬
‫‪• How we respond to‬‬
‫‪stress‬‬
Immune System
How our body fights
infection
– Lympho = Lymph
– Spleno = Spleen
– Phago = Eat
– Cyto = cell
(Insert Dari)
AFAMS
Practice Questions
(Insert Dari)
AFAMS
Question #1
(Insert Dari)
A doctor calls the
pharmacy to ask if there is
a formulation of
acetaminophen that can
be administered by
intravenous.
(Insert Dari)
What does intravenous
mean? And identify the
root word
AFAMS
Answers
(Insert Dari)
• Intravenous
Veno is the root word
meaning vein
• Insert Dari
Intra means within
Answer: within the vein
The physician is looking
for an injectable
formulation.
AFAMS
Question #2
(Insert Dari)
You are a pharmacy
technician working in the
hospital dispensary. A patient
comes to the counter and
drops off a prescription, you
notice the diagnosis listed on
the prescription is gastralgia.
Insert Dari
What does gastralgia mean?
And identify the root word.
AFAMS
Answers
(Insert Dari)
• Gastralgia
Gastro is the root word
meaning stomach
-algia means pain
• Insert Dari
Answer: stomach pain
AFAMS
Question #3
(Insert Dari)
You are a pharmacy technician
working at the polyclinic
pharmacy, you overhear one of
the physicians asking the
pharmacist which antibiotic he
should give to a patient he
believes has otitis media.
What does otitis media mean?
And identify the root word
Insert Dari
AFAMS
Answers
(Insert Dari)
• Otitis media
oto is the root word meaning
ear
-itis means inflammation
media means middle
Insert dari
Answer: inflammation of the
middle ear (usually caused
by an infection)
AFAMS
Questions?
(Insert Dari)
AFAMS
In-class Assignment
(Insert Dari)
There will be 10 questions in total. Students are to
record their answers on paper and once completed the
instructor will review the answers with the class.
(Insert Dari)
AFAMS
Question #1
(Insert Dari)
Which of the following
describes pain?
a) -oma
b) -rrhagia
c) -algia
d) -osis
Insert Dari.1
(a
(b
(c
(d
AFAMS
Question #2
(Insert Dari)
Which of the following
refers to
inflammation?
a) -uria
b) -ous
c) -emia
d) -itis
Insert Dari.2
(a
(b
(c
(d
AFAMS
Question #3
(Insert Dari)
Match the following prefixes
with the correct description:
a)
b)
c)
d)
antibradyhypopost-
Insert Dari:
1) slow
2) after
3) against
4) too little
AFAMS
Question #4
(Insert Dari)
What do the following root
words mean?
a) cardio
b) gastro
c) oro
d) arthro
e) osteo
Insert Dari
AFAMS
Question #5
(Insert Dari)
What does rhinorrhea
mean?
Insert Dari
AFAMS
Question #6
(Insert Dari)
What does bronchitis
mean?
Insert Dari
AFAMS
Question #7
(Insert Dari)
What does pneumonia
mean?
Insert Dari
AFAMS
Question #8
(Insert Dari)
What does tachycardia
mean?
Insert Dari
AFAMS
Question #9
(Insert Dari)
What does appendectomy
mean?
Insert Dari
AFAMS
Question #10
(Insert Dari)
What does
splenomegaly mean?
Insert Dari
AFAMS
Download