Human Anatomy and Physiology Medical Terminology (Dari) EO 003.01 Part 1 AFAMS Importance of Lesson (Dari) Pharmacy technicians are required to have a basic understanding of medical terminology associated with human anatomy and physiology in order to understand where medications act in the body. Insert Dari AFAMS Overview of Lesson (Dari) • • • • • • Definitions of anatomy and physiology Anatomical planes and directional terms Word composition of medical terms Medical terms associated with body systems Review Questions In-class Assignment Insert Dari AFAMS Definitions تعریفات AFAMS Definitions تعریفات • Anatomy: – The study, classification, and description of structures and organs of the body • Physiology: – Explains the processes & functions of the various structures & how they interrelate with one another : • اناتومی عبارت از طبقه بندی ساختمانوارگان های وجود انسان را مورد . مطالعه قرار میدهد :• فزیولوژی عبارت از پروسه فعالیت ساختمانهای مختلف و چگونگی روابط بین دیگر ارگان ها را مورد مطالعه قرار .میدهد AFAMS Topography توپو گرافی AFAMS • Anatomic position • Body erect • Palms open and facing outward • وضیعت اناتومی • وضیعت استاده • طوریکه کف دست ها باز و بطرف قدام باشد AFAMS Planes سطوح فرضی • • خط متوسط یا سهمی Midline/Mid=Sagittal – Medial – toward midline – Lateral – away from midline انسی – نزدیک به خطمتوسط وحشی – دور از خطمتوسط AFAMS Planes سطوح فرضی Frontal plane • سطح جبهی Posterior خلفـــــــی AFAMS Planes سطوح فرضی Transverse Plane • سطح عرضی AFAMS Directional رهنمائی • Proximal – Nearest • Distal – Farthest • Superficial – Surface • Deep – inside the body • قریبه نزدیک ترین• بعیده دور ترین• سطحی سطح• عمق داخل وجود انسان− AFAMS Terminology اصطالحات AFAMS Terminology اصطالحات • • • • تقریبا ً 75فیصد اصطالحات از لسان التین و یونانی گرفته شده است فهرست جهت حفظ یگانگی دارای سه عناصر است −اول = پسوند −دوم = پیشوند −سوم = قسمت وسطی کلمه (اصل کلمه) AFAMS • Approximately 75% derived from Latin and Greek • Catalog • Ensures uniformity • Three elements – 1st = suffix – 2nd = prefix )– 3rd = middle (root Defining Medical Words تعریف کلمات طبی • درابتدا پسوند را معنی و مشخص نمایید • در مرحله دوم پیشوند یا شروع کلمه را تعریف و مشخص نمایید • در مرحله سوم قسمت وسطی کلمه را تعریف و مشخص نمایید AFAMS • First, define the suffix or ending • Second, define the prefix, or beginning • Third, define the middle Compound Words کلمات مرکب • دراینجا کدام محدودیت برای استفاده از اصطالت اصل داده نشده است • و همچنان کدام محودیت در استفاده پیشوند یا پسوند داده نشده است AFAMS • No limit on how many root terms can be used • No limit on how many prefixes or suffixes can be used Prefixes پیشوند • Located at the beginning • Alters the meaning of a root word and cannot stand alone • Usually indicates a number, time, position, direction, color, or sense of negation • در شروع کلمه قرار داده میشود • معنی اصلی کلمه را تغیر داده و به تنهائی معنی نمی دهد ، زمان،• معموالً نشان دهنده تعداد رنگ و حسیت های، جهت، موقیعت .منفی میباشد AFAMS Prefixes پیشوند • Pertaining to location – Intra = Inside/within – Endo = within/inside – Peri = around/surrounding – Ec and ecto = outside – En and em = inside – Retro and post = behind – Sub and hypo=under – Inter = between – Bio=life • پیشوند ها مربوط میگردد به موقیعت ها آن = در داخل و درمیانIntra− در میان در داخل- Endo − = در اطرافPeri − = در قسمت های بیرونecto وEc − = در داخلem وEn − = عقب و قبلیpost وRetro − = در تحت یا کمhypo وSub − = در بینInter − = زنده یا زنده گیBio − AFAMS Prefixes پیشوند • Relating to time – Ante and pre = before – Post = after • Relating to negation – A and an = without/absence of – Anti = against • ارتباط میگردد به وقت و زمان = قبلpre وAnte − = بعدPost − • پیشوند های منفی = بدون یا عدمA, an − موجودیت ) = علیه (به مقابلAnti − AFAMS Prefixes • Relating to amount – Mono/uni = one – Bi = two – tri = three – Quadric = four – Multi/poly = many/much – Hypo = too little – hemi/semi = half – Hyper = above/high – Tachy =too fast – Brady = slow پیشوند های مربوط به مقدار = یکMono/uni− = دوBi − = سهTri− = چهارQuadric− = چند یا زیادMulti and poly − = بسیار کمHypo− = نصفHemi/semi− = بلند یا زیادHyper− = بسیار سریعTachy− = اهستهBrady − AFAMS • Prefixes پیشوند • Relating to color – Leuko = white – Erythro = red – Cyano = blue – Melano = black • پیشوند هایکه ارتباط به رنگ میباشند = سفیدLeuko – = سرخErythro – = آبیCyano – = سیاهMelano – AFAMS Prefixes پیشوند • Relating to size and position – Micro = small – Macro/mega = large – Antero = toward the front – Latero = toward the side – Dextro = to the right – Levo = to the left – Medio = to the middle • پیشوندهایکه ارتباط میگیرد به اندازه و موقعیت = کوچکMicro – = بزرگMacro/mega – = بطرف جلو یا قدامAntero – = بطرف جنبی یاLatero – یک طرف = بطرف راستDextro – = بطرف چپLevo – = بطرف خط متوسطMedio – AFAMS Prefixes پیشوند • Miscellaneous – Hydro = water – Dys = difficult/painful – Nox/noct = night – Mal = bad – Pan = all or total • پیشوندهای متفرقه = آبHydro – = مشکل و درد شدیدDys – = شبNox/noct – = بدMal – = تمام و مجموعهPan – AFAMS Suffixes پسوند • در اخیر کلمه گذاشته میشود • معنی اصلی کلمه را اضافه نموده و به تنهائی معنی نمی دهد • پسوند ها معموالً نشان دهنده یک پروسیجر ،حالت ، امراض ویا دستور زبان ازقبیل فعل ،اسم ،ضمیر وغیره میباشد. AFAMS • Word Ending • Add meaning of a root word an cannot stand alone • Suffix usually indicates a procedure, condition, disease, or part of speech Suffixes پسوند • • • • • • • • • • • • • • emia = blood iasis = formation of itis = inflammation osis = abnormal condition pathy = disease ectomy = removal scopy = examination of ia = condition/disease megaly = enlargement oma = tumour/mass rrhea = flow/discharge rrhage = bursting forth blood sclerosis = hardening uria = condition of urine = خونemia• = نشان دهنده حالت یا تشکلiasis• = التهابitis• = حالت غیر نورمالosis• = مرضpathy• = برداشتن و دور نمودنectomy• = معاینات یا تفتیشscopy• (Insert dari)• AFAMS Suffixes پسوند • • • • • tomy = incision, to cut into rrhaphy = suture algia = pain genic = origin lysis = loosen, free form adhesions • ic, ac, al, ar = pelvic, cardiac, skeletal, muscular = شق نمودنTomy = بخیهRrhaphy = دردAlgia = منشه یا تولیدGenic = رحایش یا عدم یک پارچگیLysis ، قلبی، = لگن خاصرهic, ac, al, ar, عظم و عضله • • • • • • AFAMS Suffixes پسوند • gram = record of data • graph and meter = instrument for recording • metry = measurement of • scope = instrument for viewing = ثبت معلوماتGram = وسیلهgraph and meter و ثبت = اندازه گیریMetry = وسیله یا اندازهScope گیری دید AFAMS • • • • Suffixes پسوند • lysis = separation/breakdown • plasty = surgical repair /correction • scopy = process of visual examination • stomy = opening • therapy = treatment • tomy = incision, to cut into Insert Dari AFAMS Root Words اصل کلمه • • • • اصل کلمه معموالً قسمت وسطی کلمه را نشان میدهد و معنی مرکزی خودرا ارایه مینماید یا به حالت خود باقی میماند و معنی خودرا میدهد اکثرا ً یک قسمت بدن یا عمل را نشان میدهد بیشترین کلمات یا اصطالحات طبی دارای یک یا چندین کلمات اصل میباشد AFAMS • Usually middle of the word and it’s central meaning • Can stand alone, or have a meaning on it’s own • Frequently indicates a body part, or action • Most medical terms have one or more word roots Example: Pneumopyopericardium نیوموپایوپریکاردیم • Pneumo / pyo / peri / cardium • Pneumo = lung (air) • pyo = pus • peri = around • cardium = heart – Air, gas & pus collected in the sac around the heart. کاردیم/ پری/ پایو/ نیومو = هوا یا گازPneumo = قیحPyo = در اطرافPeri = قلبCardium گاز و قیح در کیسه،– تجمع هوا قلب که قلب را پوشانیده است • • • • • AFAMS Root Words by Organ System (Insert Dari) AFAMS Skeletal System Framework چوکات بندی سیستم اسکلیت – Arthro = joint – Chondro = cartilage – Myelo = bone marrow or spine – Costo = rib – Osteo = bone – Crani = skull ارتو = مفصل چاندرو = غضروف میلو = مخ عظم (مغز استخوان یا نخاع کاستو =ضلع اوستیو = عظم کرانی = جمجمه − − − − − − AFAMS Muscular System سیستم عضلی • Muscular System – what holds us together – Myo = muscle – Tendo = tendon – Ligament = ligament • سیستم عضلی – مارا استوار نگه میدارد میو = عضله− تیندور =وتر− لیگامنت = اربط− AFAMS Integumentary (skin) System سیستم جلدی (سیستم پوشش external covering – Derma = skin – Onycho = nail قسمت های خارجی بدن دیرما = جلد− اونیکو = ناخن− AFAMS Respiratory System (breathing) )سیستم تنفس (تنفس کردن – Rhino = nose – Laryngo = larynx – Tracheo = upper windpipe or trachea – Broncho = lower windpipe or bronchus – Pulmo and pneumo = lungs – Pnea = breath or breathing رینو =انف لرنگو =حنجره تراخیو = شزن یا پایپ های علوی برانشو =قصبات یا پایپ های سفلی پلمو و نیومو =ریه یا شش ها نییا = تنفس یا تنفس کردن − − − − − − AFAMS Digestive System سیستم هضمی Provides nutrients – Oro and Stoma = Mouth – Lingua and glossa = Tongue – Dento and odonto = Teeth – Cheilo = Lip – Gingivo = Gums – Gastro = Stomach – Entero = Intestines – Colo = Colon – Procto and ano = Rectum فراهم کننده ماده مغذی اورو و ستومو = دهن لنگو و گلوسو = زبان دنتو و اودونتو = دندان چیلو = لب جنگیوو = بیره گاسترو = معده انتیرو = امعاء کوچک کولو = امعاء بزرگ پراکتو و اینو = مقعد – – – – – – – – – AFAMS Accessory Organs of the Digestive System اعضای ضمیصوی سیستم هضمی – Hepato = Liver – Cholecysto = Gallbladder – Celio and abdomino = Abdomen – Lapro = Abdomen layer هیپاتو = کبد کولی سستو = کیسه صفرا = سیلیو و ابدامینو بطن لیپرو =جدار بطن − − − − AFAMS Circulatory System سیستم دوران خون – Cardio = Heart – Angio and vaso = Vessels – Phlebo and veno = Vein – Arterio = Artery – Thrombo = Blood Clot – Hemo = Blood کاردیو = قلب انجیو و واسو =اوعیه فلیبو و وینو = ورید ارتیریو = شیران ترومبو = علقه شدن خون هیمو = خون AFAMS − − − − − − Nervous System سیستم عصبی How we are wired. – Neuro = Neuro – Cerebro and encephalo = Brain – Psycho and mento =Psych and Mental – Esthesia = Sensation – Myel = Spinal Cord – Mening = Cover of spinal cord – Cehpal = Head چگونه تعصیب شده ایم نیرو = عصب− سیربرو و انسیفالو = دماغ− ساکو و منتو = روحی و روانی− استیشیا = حسیت− میال = نخاغ شوکی− میننگ =غشاء دماغی که نخاع را پوشانیده− سیفال = رأس− AFAMS Urinary System سیستم بولی – Nephro and rena = Kidney – Uretero = Ureter – Cysto = Bladder – Urethro = Urethro – Uro and uria = Urine – Lith = Stone = نفرو و رینا کلیه یوریتیرو =حالب سستو = مثانه یوریدرو = احلیل = یورو و یوریا ادرار لید = سنگ − − − − − − AFAMS Male Reproductive System سیستم تکثری مذکر – – – – – Orchio = Testicle Balan = Glands Andr = Male Prostat = Prostate Vas = Vas اورچیو = خصیه− بالن = رأس قضیب− اندر = مذکر− پروتیت = غده پروستات− واس = اوعیه− AFAMS Female Reproductive System سیستم تکثری مؤنث – Hystero and metro = Uterus – Oophoro = Ovary – Salpingo = Falopian Tube – Colp = Vagina – meno = Period – Mammo = Breast هستورو و مترو = رحم اوفورو = تخمدان سلپنگو = نفیره کولپ = مهبل مینو = عادت ماهوار ممو = ثدیه − − − − − − AFAMS • Special Senses Eyes خواص حسی – Ophthalmo and oculo = Eye – Opto = Vision – Blepharo = Eyelip – Kerato = Cornea – Dacryo = Tear • Ears – Oto = Ear – Tympano and myringo = Ear drum • Chemical senses – Olfaction = Smell – Gustatory = Taste •چشمان • اوفتلمو و اکلو = چشم • اوپتو = دید • بلیفارو = جفن • کیرا تو = قرنیه • داکریو = اشک گوش ها • اوتو = گوش− تمپانو و میرنگو = غشای طبل− • خواص کیمیاوی اولفکشن = بو یایی− گستاتوری = ذایقه− AFAMS Endocrine System سیستم اندو کرین −هورمونها • عبارت از یک ماده کیمیاوی بوده که جهت ارسال یک پیام استفاده میگردد. • چگونه به سرعت ما میتوانیم مواد غذای را به مصرف برسانیم • چگونه ما رشد مینماییم • مشخصات جنسیت ما • چگونه غذا را هضم مینماییم • چگونه در مقابل فشار روحی عکس العمل نشان میدهیم AFAMS – Hormones • Chemical substances used to send a message • How fast we burn fuel • How tall we grow • Our sexual characteristics • How we digest food • How we respond to stress Immune System How our body fights infection – Lympho = Lymph – Spleno = Spleen – Phago = Eat – Cyto = cell (Insert Dari) AFAMS Practice Questions (Insert Dari) AFAMS Question #1 (Insert Dari) A doctor calls the pharmacy to ask if there is a formulation of acetaminophen that can be administered by intravenous. (Insert Dari) What does intravenous mean? And identify the root word AFAMS Answers (Insert Dari) • Intravenous Veno is the root word meaning vein • Insert Dari Intra means within Answer: within the vein The physician is looking for an injectable formulation. AFAMS Question #2 (Insert Dari) You are a pharmacy technician working in the hospital dispensary. A patient comes to the counter and drops off a prescription, you notice the diagnosis listed on the prescription is gastralgia. Insert Dari What does gastralgia mean? And identify the root word. AFAMS Answers (Insert Dari) • Gastralgia Gastro is the root word meaning stomach -algia means pain • Insert Dari Answer: stomach pain AFAMS Question #3 (Insert Dari) You are a pharmacy technician working at the polyclinic pharmacy, you overhear one of the physicians asking the pharmacist which antibiotic he should give to a patient he believes has otitis media. What does otitis media mean? And identify the root word Insert Dari AFAMS Answers (Insert Dari) • Otitis media oto is the root word meaning ear -itis means inflammation media means middle Insert dari Answer: inflammation of the middle ear (usually caused by an infection) AFAMS Questions? (Insert Dari) AFAMS In-class Assignment (Insert Dari) There will be 10 questions in total. Students are to record their answers on paper and once completed the instructor will review the answers with the class. (Insert Dari) AFAMS Question #1 (Insert Dari) Which of the following describes pain? a) -oma b) -rrhagia c) -algia d) -osis Insert Dari.1 (a (b (c (d AFAMS Question #2 (Insert Dari) Which of the following refers to inflammation? a) -uria b) -ous c) -emia d) -itis Insert Dari.2 (a (b (c (d AFAMS Question #3 (Insert Dari) Match the following prefixes with the correct description: a) b) c) d) antibradyhypopost- Insert Dari: 1) slow 2) after 3) against 4) too little AFAMS Question #4 (Insert Dari) What do the following root words mean? a) cardio b) gastro c) oro d) arthro e) osteo Insert Dari AFAMS Question #5 (Insert Dari) What does rhinorrhea mean? Insert Dari AFAMS Question #6 (Insert Dari) What does bronchitis mean? Insert Dari AFAMS Question #7 (Insert Dari) What does pneumonia mean? Insert Dari AFAMS Question #8 (Insert Dari) What does tachycardia mean? Insert Dari AFAMS Question #9 (Insert Dari) What does appendectomy mean? Insert Dari AFAMS Question #10 (Insert Dari) What does splenomegaly mean? Insert Dari AFAMS