Effecten van paraproteïnen op laboratoriumtesten

advertisement
Effecten van paraproteïnen op
laboratoriumtesten
Dr Mario Berth
Algemeen Medisch Laboratorium (AML)
Antwerpen
Overzicht
•
•
•
•
Casus 1 - hemato
Casus 2 - chemie
Interferenties Chemie
Interferenties Chemie - paraproteïnes
Casus 1
•
•
•
•
•
•
PM, 1926.
M. Kahler
aPTT 86.5 sec.
Geen bloedingssymptomatologie; geen heparine
PT, Fibrinogeen: normaal
LA?:
–
–
–
–
–
dRVVT, dPT normaal
CK Prest én Synthasil aPTT verlengd.
Mengstudies (1/2) pool: verlengd
Staclot LA: negatief
Schleider: negatief
Casus 1
• Factoren:
– VIII en IX: ± 20%
– XI en XII: ± 10%
• Factoren verdund met F def. plasma (1/4)
– VIII en IX: ± 100%
– XI en XII: ± 30%
• Chromogene factor VIII: 86%
• Plasminogeen, vWF-ag, TT... Normaal
• Nefrectomie zonder problemen.
• Echter...
Casus 2
•
•
•
•
•
VC, 1930.
M. Waldenström
Routine lab controle (Modular): glucose 0,2 g/l
Afname ongeveer 1 uur ervoor, geen infuus.
Controle (Beckman): 0,8 g/l
CAVE Andere parameters!
CRP! <0,1 mg/dl
Controle nefelometer (BNII): 4,1 mg/dl
Interferenties Chemie - Algemeen
• “The effect of a substance present in the sample that alters the
correct value, usually expressed as concentration or activity, for
an analyte.”
(Kroll MH, Elin RJ. Interference with clinical laboratory analyses. Clin Chem 1994;40:1996-2005)
• Lipemie, hemolyse, bilirubine.
• Additieven (fluoride, EDTA,…).
• Farmaca (Young: effects of drugs on clinical laboratory tests).
• HAAA (- Heterofiele Ab’s), RF
• Paraproteïnes
Interferenties - Paraproteïnes
• Antigen (‘specifiek’) binding: vaak niet fysiologisch relevant
(oa macro-enzyme, Ca), echter uitzonderingen (vb factor VIII
inhibitor).
• ‘Andere bindingen’, vb Calcium.
• HAAA (- Heterofiele Ab’s)
• RF
• Agglutinine
• Cryoglobuline
• Pseudohyponatriemie
• Hyperviscositeit
• Gel vorming
• Precipitatie
Precipitatie - Mechanisme
• Waterig milieu.
• Oplosbaarheid proteine:
– Iso-elektrisch punt, pH
– Ionsterkte (salting in, salting out)
– Detergenten, bewaarmiddel...
• Routine analyses: geen eiwitneerslag, echter uitzonderlijk...
• Paraproteines:
– Immunologisch en fysico-chemisch homogeen.
– Soms hoge concentraties.
• Elk paraproteïne is verschillend  Onvoorspelbaar!
Precipitatie - Herkennen
•
•
•
•
•
•
•
•
Kliniek
Onmogelijk resultaat fysio(patho)logisch
Delta check
Discordantie andere parameters (vb ureum - creat)
Reactieverloop
Dilutiereeks
Flagging zonder visueel hemolyse, bilirubine, lipemie
Doe test manueel...
Uit: Pantanowitz L, Horowitz GL, Upalakalin JN, Beckwith BA.
Artifactual hyperbilirubinemia due to paraprotein interference.
Arch Pathol Lab Med 2003;127(1):55-9.
Sia watertest - Belang?
Absorbance (350 nm)
1,2
1
0,8
0,6
0,4
0,2
0
0
0,1
0,2
0,3
0,4
0,5
Dilution (patient / glucose 5%)
0,6
Precipitatie - Frequentie? Welke testen?
• Vermoedelijk zeldzame interferentie (<--> 3% boven 70 jaar).
• Alle parameters mogelijk.
• Meest in de aandacht:
– Fosfaat
– HDL
– Bilirubine
Precipitatie - Welke testen?
Andrea Nauti, Alessandra Barassi, Giampaolo Merlini, and Gian Vico Melzi
d’Eril.
Paraprotein Interference in an Assay of Conjugated Bilirubin
Clin Chem 2005; 51:1076-1077.
Chelsea A. Sheppard, Robert C. Allen, Garth E. Austin, Andrew N. Young,
Maria A. Ribeiro, and Corinne R. Fantz.
Paraprotein Interference in Automated Chemistry Analyzers
Clin Chem 2005; 51:1077-1078.
Mogelijke oplossingen
• Andere methode (oa droge chemie)
• Verdunnen! (ook hemato!)
• Elimineren indien mogelijk:
– Chemie: deproteineren, ultracentrifuge, dialyse…
– Hemato: plasma vervangen of behandelen.
(Controlestaal)
Besluit
Interferenties: denk er aan
Interferenties: vergeet paraproteines niet
Interferenties: vergeet de andere parameters niet
Nalezen...
• Deze presentatie op www.aml-lab.be
•
Kohse KP, Wisser H. Antibodies as a source of analytical errors.
J Clin Chem Clin Biochem 1990; 28: 881-92.
•
Kroll MH, Elin RJ. Interference with clinical laboratory analyses.
Clin Chem 1994; 40: 1996-2005.
•
Ismail AA, Walker PL, Cawood ML, Barth JH. Interference in immunoassay is
an underestimated problem.
Ann Clin Biochem 2002; 39: 366-73.
•
Berth M, Delanghe J. Protein precipitation as a possible important pitfall in the
clinical chemistry analysis of blood samples containing monoclonal
immunoglobulins: 2 case reports and a review of the literature.
Acta Clin Belg 2004; 59: 263-73.
Download