สาน ักวิจ ัยนโยบาย สร้างเสริมสุขภาพ เครือข่ายควบคุม โรคไม่ตด ิ ต่อ สาน ักงานพ ัฒนานโยบาย สุขภาพระหว่างประเทศ “กรอบการติดตามความก้าวหน้า ต ัวชวี้ ัดระด ับโลก และ เป้าหมายแบบสม ัครใจ” ในการป้องก ันและควบคุมโรคไม่ตด ิ ต่อ (NCDs) A comprehensive global monitoring framework, including indicators, and a set of voluntary global targets for the Prevention & Control of NCDs ภญ.อรท ัย วลีวงศ ์ นพ.ภูษต ิ ประคองสาย สาน ักงานพ ัฒนานโยบายสุขภาพระหว่างประเทศ สถานการณ์ NCDs ในระด ับโลก • NCDs caused 36 million deaths (60 %) of global deaths (2008) • 80% of these occur in developing countries จำนวนกำรเสยี ชวี ต ิ ของประชำกรโลก 25 million 2.3M Injuries 20 million 6.8 M Other deaths from NCDs 3.7M Premature deaths from NCDs (below age of 60), which are preventable 2.3M 15 million 10.2M 13.6M 10 million Communicable diseases, maternal, perinatal and nutritional conditions 0.5M 5.9M 0.6M 3.3M 3.0M 0.9M High-income countries 1.1M Upper middle-income Source: The Global Burden of Disease 2004 3.3 M 3.0M Lower middle-income Low-income countries 2 ี ชวี ต สำเหตุกำรเสย ิ ของประชำกรโลก พ.ศ. 2533 และ พ.ศ. 2553 NCDs 4x4x4 4 ฆาตรกรห ัวโจก ี่ ง 4 พฤติกรรมเสย โรคห ัวใจและ หลอดเลือด ดืม ่ เหล้า สูบบุหรี่ โรคเบาหวาน กินอาหาร ไม่เหมาะสม ออกกาล ังกาย ไม่เพียงพอ โรคมะเร็ ง ้ ร ัง โรคปอดเรือ ถุงลมโป่งพอง 4 ระเบิดเวลา (โรคเมตาโบลิก) อำกำรแสดง กำรเปลีย ่ นแปลงร่ำงกำย ก่อนเกิดโรค NCDS ความด ันโลหิตสูง นา้ ตาลในเลือดสูง ไขม ันในเลือดผิดปกติ นา้ หน ักเกินและโรคอ้วน ี ชวี ต ี ไป (DALYs) ของโลก กำรเสย ิ และปี สุขภำวะทีส ่ ญ ู เสย ี่ งหลัก พ.ศ. 2553 โรค NCDs และปั จจัยเสย Global Risks Landscape 2013 Impact if the risk were to occur (World Economic Forum) The Dangers of Hubris on Human Health ี่ งต่อสุขภาพของ ความเสย มนุษยชาติ ้ ของ NCDs • การเพิม ่ ขึน • โรคระบาด ้ ยาปฏิชวี นะ • การดือ • ผลกระทบจากเทคโนโลยี ิ ธิบ ัตร • สท 6 Likelihood to occur in the next What is driving the NCD epidemic? Social Determinants of Health NCDs กับ ควำมยำกจน ั ว่ นค่าใชจ ้ า ี่ งทางสุขภาพ 1. คนรายได้นอ ้ ยมีสดส ่ ยของการมีพฤติกรรมเสย มากกว่าคนรวย ี ความสามารถในการหารายได้มากกว่า 2. คนยากจนจะสูญเสย ั 3. คนยากจนมีศกยภาพในการจ ัดการปัญหา/ควบคุมร ักษาโรคได้นอ ้ ยกว่า 8 Cost of inaction Vs Cost of action The cumulative economic lost output in developing countries associated with NCDs The average cost for LMICs to scale up action by implementing the “best buy interventions” US$ 7 trillion US$ 170 billion over 2011-2025 for 2011-2025 • US$ 500 billion per year • US$ 25 in LICs, 50 in LMICs & 139 in UMICs US$ 11.4 billion per year US$1 per capita in LICs, 1.5 in LMICs & 3 in UMICs Global action against NCDs ECOSOC Doha Declaration on NCD & Injuries UNGA High-level Meeting on the prevention and control of NCDs A/RES/66/2 Political Declaration on NCDs WHA61.14 WHA53.17 Global Strategy for the Prevention and Control of NCDs WHA60.23 Implementation Global Strategy WHO Global Status Report on NCDs WHA66.10 WHA57.17 WHA56.1 Action Plan on the Global Strategy for the Prevention and Control of NCDs 2008-2013 WHA64.11 Moscow Declaration Global Strategy on Diet, Physical Activity and Health WHA63.13 WHA63.14 Global Strategy to Reduce the Harmful Use of Alcohol Marketing of food & non-alcoholic beverages to children A Comprehensive global monitoring framework Global Action Plan 2013-2020 Options & timeline for strengthening and facilitating multisectoral action 2000 2003 2004 2007 2008 2009 2010 2011 2013 พ.ศ. 2543 2546 2547 2551 2553 2553 2554 2556 แผนปฏิบ ัติการระด ับโลก ยุทธศาสตร์โลก และเครือ ่ งมือทางวิชาการ ี่ ง เพือ ่ ป้องก ันและควบคุมโรคไม่ตด ิ ต่อและปัจจ ัยเสย ยุทธศำสตร์เพือ ่ ป้ องกันและควบคุมโรคไม่ตด ิ ต่อ (Global strategy for the prevention and control of NCDs) ั ญำว่ำด ้วยกำรควบคุมยำสูบ กรอบอนุสญ (WHO Framework Convention on Tobacco Control) ยุทธศำสตร์โลกว่ำด ้วยอำหำร กิจกรรมทำงกำยและสุขภำพ (Global strategy on diet, physical activity and health) แผนปฏิบต ั ก ิ ำรระดับโลกเพือ ่ ป้ องกันและควบคุมโรคไม่ตด ิ ต่อ ฉบับที่ 1 พ.ศ. 2550-2556 ยุทธศำสตร์แอลกอฮอล์ระดับโลก (Global Strategy to reduce the harmful use of alcohol) ชุดข ้อเสนอแนะว่ำด ้วยเรือ ่ งกำรทำกำรตลำดอำหำรและเครือ ่ งดืม ่ ทีไ่ ม่ม ี แอลกอฮอล์ในเด็ก (Set of Recommendations on the Marketing of Foods and Non-Alcoholic Beverages to Children) •มำตรกำรระดับประชำกรตำมข ้อแนะนำขององค์กำรอนำมัยโลกในกำร จัดกำรปั ญหำ NCD อย่ำงคุ ้มค่ำและได ้ผล (Best buys Intervention) •รำยงำนสถำนกำรณ์โลกของโรคไม่ตด ิ ต่อ พ.ศ. 2553 (Global Status Report on NCDs 2010) แผนปฏิบต ั ก ิ ำรเพือ ่ ป้ องกันและควบคุมโรคไม่ตด ิ ต่อ ฉบับที่ 2 พ.ศ. 25562563 UNGA High-level Meeting on the prevention and control of NCDs Political Declaration on NCDs (A66/RES/2) • Establish multisectoral national plans by 2013 • Integrate NCDs into health-planning processes and the national development agenda • Promote multisectoral action through whole-of-government approaches • Set national targets and measure results • Increase domestic resources •Head quarter •WHO Regional Offices •Member states •Develop a global monitoring framework and targets •Develop a global implementation plan 2013-2020 •Provide technical support to developing countries •Identify options for multisectoral actions •Coordinate work with other UN Agencies •Measure results and report 12 Global monitoring framework for NCDs “25 ต ัวชวี้ ัดระด ับโลก” 13 Set of 9 voluntary global NCD targets for 2025 (2010 – 2025) Report every 5 years, in 2015, 2020 & 2025 14 ระบบบริกำร ี่ งทำงพฤติกรรม ปั จจัยเสย อัตรำตำย “9 เป้าหมายระด ับโลก” T1: อ ัตราตายด้วยโรคห ัวใจและหลอดเลือด โรคมะเร็ง โรคเบาหวาน ้ ร ังของประชากรอายุระหว่าง 30-70 ปี (และ/หรือ) โรคปอดเรือ ลดลง 25 % T2: ปริมาณการบริโภคแอลกอฮอล์ตอ ่ ห ัวประชากรต่อปี ของประชากรอายุ ้ ไป ลดลง 10 % (ลิตรของแอลกอฮอล์บริสท ตงแต่ ั้ 15 ปี ขึน ุ ธิต ์ อ ่ คนต่อปี ) T3: ความชุกของการมีกจ ิ กรรมทางกายทีไ่ ม่เพียงพอ ลดลง 10 % T4: ค่าเฉลีย ่ ปริมาณการบริโภคเกลือ/โซเดียมในประชากร ลดลง 30 % ้ T5: ความชุกของการบริโภคยาสูบในประชากรทีม ่ อ ี ายุมากกว่า 15 ปี ขึน ไป ลดลง 30 % T6: ความชุกของภาวะความด ันโลหิตสูง ลดลง 25% T7: ความชุกของภาวะนา้ ตาลในเลือดสูง/โรคเบาหวานและโรคอ้วนใน ้ ไป ไม่เพิม ้ ประชากรอายุ 18 ปี ขึน ่ ขึน ี่ งต่อการเกิดโรคห ัวใจและ ้ ไปทีม T8: ประชากรอายุ 40 ปี ขึน ่ ค ี วามเสย หลอดเลือด ได้ร ับคาปรึกษาเพือ ่ ปร ับเปลีย ่ นพฤติกรรมทีเ่ หมาะสมและร ับ ยาเมือ ่ มีขอ ้ บ่งช ี้ ไม่นอ ้ ยกว่า 50 % ้ ฐานสาหร ับร ักษา/บริการผูป T9: การมียาทีจ ่ าเป็นและเทคโนโลยีขนพื ั้ น ้ ่ วย 15 โรคไม่ตด ิ ต่อทีส ่ าค ัญในสถานบริการร ัฐและเอกชน 80 % NCDs ป้องก ันได้ The package of low-cost "best buys" interventions exist , but implementation in developing countries is still weak Best buys: มาตรการทีค ่ วรดาเนินการทีส ่ ด ุ /มีความคุม ้ ค่าสูง 1.มำตรกำรคุ ้มครองสุขภำพของผู ้ไม่สบ ู บุหรีจ ่ ำกควันบุหรี่ 2.มำตรกำรกำรให ้ข ้อมูลพิษภัยของยำสูบ 3.มำตรกำรกำรห ้ำมโฆษณำและกำรสง่ เสริมกำรขำยบุหรี่ 4.มำตรกำรกำรขึน ้ ภำษี ยำสูบ 5.มำตรกำรกำรควบคุมกำรเข ้ำถึงทำงกำยภำพของเครือ ่ งดืม ่ แอลกอฮอล์ 6.มำตรกำรกำรควบคุมกำรโฆษณำเครือ ่ งดืม ่ แอลกอฮอล์ 7.มำตรกำรทำงภำษี และรำคำเครือ ่ งดืม ่ แอลกอฮอล์, 8.มาตรการลดการบริโภคเกลือ 9.มาตรการลดการบริโภคไขม ันทรานส ์ 10.มาตรการรณรงค์สาธารณะด้านพฤติกรรมการบริโภค 11.กำรรณรงค์สำธำรณะเพือ ่ สง่ เสริมกำรมีกจิ กรรมทำงกำย ี ตับอักเสบบี 12.มำตรกำรกำรป้ องกันโรคมะเร็งตับด ้วยวัคซน Good buys: มาตรการทีค ่ วรดาเนินการ/มีความคุม ้ ค่า 1. กำรเพิม ่ กำรเข ้ำถึงบริกำรชว่ ยเลิกสูบบุหรี่ 2. มำตรกำรควบคุมพฤติกรรมขับขีย ่ ำนพำหนะหลังกำรดืม ่ ั้ 3. มำตรกำรกำรคัดกรองและบำบัดรักษำอย่ำงสน 4. มาตรการควบคุมกลยุทธการตลาดอาหารและเครือ ่ งดืม ่ ต่อเด็ ก 5. มาตรการลดการบริโภคไขม ันอิม ่ ต ัว 6. มาตรการทางภาษีและราคาอาหาร 7. มาตรการให้คาปรึกษาในระบบบริการปฐมภูม ิ ึ ษาด้านพฤติกรรมการบริโภคในสถานทีท 8. มาตรการสุขศก ่ างาน ่ เสริมพฤติกรรมบริโภคในโรงเรียน 9. มาตรการสง 10. มำตรกำรสง่ เสริมกำรมีกจิ กรรมทำงกำยในชุมชน 11. มำตรกำรสง่ เสริมกำรมีกจิ กรรมทำงกำยผ่ำนกำรคมนำคม 12. มำตรกำรสง่ เสริมกำรมีกจิ กรรมทำงกำยผ่ำนระบบบริกำรปฐมภูม ิ 13. มำตรกำรสง่ เสริมกำรมีกจิ กรรมทำงกำยในสถำนทีท ่ ำงำน 14. มำตรกำรสง่ เสริมกำรมีกจิ กรรมทำงกำยในโรงเรียน “Best buys”: ในระบบบริการสุขภาพ (มาตรการระด ับบุคคล) Risk factor Best buy Good buy Cardiovascular disease (CVD) & diabetes • Counseling & multidrug therapy (including glycemic control for DM) for people (≥30 years), with 10-year risk of fatal or nonfatal cardiovascular events ≥ 30% • Aspirin therapy for acute myocardial infarction • Counseling & multidrug therapy (including glycemic control for DM) for people ( ≥ 30 years), with a 10year risk of fatal and nonfatal cardiovascular events ≥ 20% Cancer • Cervical cancer screening (VIA), & treatment of pre-cancerous lesions to prevent cervical cancer •Breast cancer – treatment of stage I •Breast cancer – early case-finding through biennial mammographic screening (50–70 years) & treatment of all stages •Colorectal cancer-screening at age 50 and treatment •Oral cancer – early detection and treatment Respiratory disease • Treatment of persistent asthma with inhaled corticosteroids and beta-2 agonists Early detection & care, using cost-effective & sustainable health-care interventions >> integrate into primary health care 18 Implementing low-cost workable solutions in developing countries could prevent most premature deaths from NCDs ลดอ ัตราการตายก่อนว ัยอ ันควรจาก NCDs 2/3 + 1/3 ี่ ง) + (กำรจัดบริกำรสุขภำพ) (มำตรกำรเพือ ่ จัดกำรปั จจัยเสย • Implementing cost-effective interventions that reduce exposure to NCDs risk factors of populations will contribute up to 2/3 of the reduction in premature mortality. • In addition, health systems that respond more effectively and equitably to the health-care needs of people with NCDs can reduce premature mortality by another 1/3 up to 1/2. 19 รายงานสถานการณ์ (2557) ั โรค NCDs: วิกฤตสุขภาพ วิกฤตสงคม 1. โรค NCDs คือฆำตกรอันดับหนึง่ 2. โรค NCDs คือวิกฤตของสงั คม 3. วิกฤตโรค NCDs จะขยำยตัว หำกไม่ทำอะไรจริงจัง 4. มำตรกำรป้ องกันโรค NCDs คือกำรลงทุนทีค ่ ุ ้มค่ำ 5. สงั คมไทยยังไม่ได ้จัดกำรกับ โรค NCDs อย่ำงทีค ่ วรเป็ น http://thaincdnet.com/ 20 ี ชวี ต สำเหตุกำรเสย ิ ของประชำกรไทย พ.ศ. 2552 ี ชวี ต ้ เฉลีย เสย ิ เพิม ่ ขึน ่ 8,054 คนต่อปี (จำก 233,797 คนในปี 2542) รำยงำนภำระโรคและกำรบำดเจ็บของประชำกรไทย พ.ศ. 2552 คนไทยป่วยเป็น NCDs แต่ไม่รต ู ้ ัว ผูช ้ าย 60% & ผูห ้ ญิง 41% เป็นความด ันโลหิตสูงแต่ไม่รต ู ้ ัว ผูช ้ าย 43% & ผูห ้ ญิง 22% เป็นเบาหวานแต่ไม่รต ู ้ ัว 22 สถานการณ์อา้ งอิง และ สถานการณ์เป้าหมายปี 2568 ตำมเป้ ำหมำยระดับโลก ของกำรควบคุมและป้ องกัน NCDs ในประเทศไทย พร ้อมแหล่งข ้อมูลและวิธก ี ำรวัด สถานการณ์อา้ งอิง และ สถานการณ์เป้าหมายปี 2568 ตำมเป้ ำหมำยระดับโลก ของกำรควบคุมและป้ องกัน NCDs ในประเทศไทย พร ้อมแหล่งข ้อมูลและวิธก ี ำรวัด สถานการณ์อา้ งอิง และ สถานการณ์เป้าหมายปี 2568 ตำมเป้ ำหมำยระดับโลก ของกำรควบคุมและป้ องกัน NCDs ในประเทศไทย พร ้อมแหล่งข ้อมูลและวิธก ี ำรวัด สถานการณ์อา้ งอิง และ สถานการณ์เป้าหมายปี 2568 ตำมเป้ ำหมำยระดับโลก ของกำรควบคุมและป้ องกัน NCDs ในประเทศไทย พร ้อมแหล่งข ้อมูลและวิธก ี ำรวัด ทีม ่ ำ: รำยงำนกำรทบทวนแหล่งข ้อมูลและตัวชวี้ ด ั ระดับโลกกำรป้ องกันและควบคุมโรคไม่ตด ิ ต่อของ ประเทศไทย โดย เครือข่ำยควบคุมโรคไม่ตด ิ ต่อ และสำนักโรคไม่ตด ิ ต่อ เ รียบเรียงโดย: สำนักวิจัยนโยบำยสร ้ำงเสริมสุขภำพ What next? • ตัวชวี้ ัด NCDs ระดับชำติ – อะไร? เป้ ำหมำยเท่ำไหร่? บรรลุเมือ ่ ไหร่? • ระบบเฝ้ ำระวังและติดตำม (ระบบรำยงำนของ ประเทศ) – กำรวัด/เครือ ่ งมือ/กำรเก็บข ้อมูล – ฐำนข ้อมูล – หน่วยงำนทีจ ่ ะรำยงำน ่ ตัวชวี้ ัดระดับจังหวัด, หน่วยงำน) • ตัวชวี้ ัดอืน ่ ๆ (เชน รายงานสถานการณ์ การบริโภคเครือ ่ งดืม ่ แอลกอฮอล์ในระด ับ จ ังหว ัด 2554 จังหวัดทีม ่ ค ี วำมชุกของ นักดืม ่ ในประชำกรผู ้ใหญ่ (อำยุ 15 ปี ขน ึ้ ไป) Thank you orratai@ihpp.thaigov.net 30