Hoe gevoelig is onze bevolking aan luchtvervuiling:
van epidemiologische determinanten naar moleculaire
mechanismen bij tweelingen
Tim Nawrot, PhD.
Centre for Environmental Sciences, Hasselt University, Belgium
Centre for Environmental Health, Leuven University, Belgium
tim.nawrot@uhasselt.be
Inhoud
Geschiedenis
Belang voor de volksgezondheid
Vroege effecten in het leven bij tweelingen
De Standaard 7-12-1930
Men had reeds de meening geopperd dat
oorzaak
in denoorlogsgassen
Zuider-wind,konden
die vanzijn
uit die
het
wel giftige
verre
streken
vreemde
microben
medezich
met
den mist
hadden
vermengd.
bracht, die dan in den mist van onze nijverheidscentra zouden voortwoekeren.
NEW YORK TIMES
5 Dec 1930
6 Dec 1930
8 Dec 1930
Spanish flu?
Microbes from the Sahara?
Chemical warfare?
1-5December
December 1930
1930
1-5
(N > 60, x 10.5)
Besluit rapport Firket
“Si les mêmes conditions
se trouvent réunies, les
mêmes accidents se
reproduiront”
“Si un désastre survenait
à Londres dans des
conditions analogues on
aurait à déplorer 3.179
Onder dezelfde
voorwaarden zijn dezelfde
gevolgen te verwachten.
Een soortgelijke catastrofe
zou in Londen leiden tot
3.179 onmiddellijke doden
morts immédiates”
Nemery, et al. Lancet 2001
London Fog, 5-9 december 1952
Wilkins E.T. Journal of the Royal Sanitary
Institute, 1954, 74, 1-21
Hoe klein is fijn stof?
“FIJN STOF”: verzamelnaam voor zeer kleine stofdeeltjes in de
lucht, kleiner dan één honderdste van een millimeter.
Uit: EPA, US Environment Protection Agency
Global burden of disease 1990 vs 2000
Atherosclerosis en PM
Sun Q. et al. JAMA 2005.
r=0.28
p=0.01
200
150
150
Oxidized LDL, U/L
Oxidized LDL, U/L
r=-0.20
p=0.08
200
100
50
100
50
0
0
0.0
0.5
1.0
Carbon load, µm²
1.5
1
10
100
1000
10000
Distance to major road, m
(Log scale)
Analysis adjusted for sex, age, socioeconomic status, LDL and
HDL cholesterol, BMI, type of diabetes, glycated haemoglobin,
statin use and blood leukocyte counts.
Jacobs L. et al. Plos One 2011
Nawrot T et al. Lancet 2011
Telomere length vs chronological age
Men
8.5
Women
8.5
r = –0.54
p < 0.0001
8
TRF length (kb)
TRF length (kb)
8
r = –0.49
p < 0.0001
7.5
7
6.5
6
7.5
7
6.5
6
5.5
5.5
5
5
0
20
40
60
Age (years)
Nawrot T et al.Lancet. 2004;363:507-10
80
100
0
20
40
60
Age (years)
80
100
Study population
EFPTS: East-Flanders Prospective
Twin Survey
Selection of 211 twins that did
participate in a follow up study
Twin birth year:
1975-1982
Results – Estimated difference in log telomere length
Estimated difference in
placental telomere length.
Adjusted for newborn’s sex,
gestational age, birth year
(linear and quadratic), zygosity
and chorionicity, maternal age,
indicators of socioeconomic
status (maternal education and
neigborhood household
income) and smoking during
pregnancy. Vertical lines
denote 95% confidence
intervals. *indicates significant
(p < 0.05) decrease in
placental telomere length after
a doubling in traffic indicators
and an IQR increase in land
use indicators.
Bijnens et al. submitted
Study population
Study population = 4777 twins
Complete twin pair (n=2370)
Half twin pair (n=37)
Zygosity
Monozygotic n=1531
Dizygotic n=3246
Results – Odds ratio of small for gestational age twin (n=2222)
All births (n=2222)
Term births: ≥ 37 weeks
(n=875)
Moderate preterm births:
32-36 weeks (n=1148)
Extreme preterm births:
< 32 weeks (n=119): No
association
Adjusted for birth order, parity, birth
year (linear and quadratic), season of
birth, zygosity and chorionicity,
maternal age, neighbourhood
household income and insertion of the
Bijnens et al. Work in progress
umbilical cord.
Conclusies
Luchtkwaliteit in Vlaanderen behoort tot de slechtste van EU
Samenspel van chronische en acute effecten bepalen risico’s
in de bevolking
“Community” vs “individual thinking”
Tweelingen zijn een gevoelige groep en effecten van
blootstellingen zijn waarneembaar vroeg in het leven
Countersey: B. Brunekreef
As
el
op
m
en
t
Ca
rd
iov
as
c
ula
r
m
or
ta
lity
th
m
In
a
f
Bl lam
In ood ma
tim p ti
a- res on
m s
ed ur
ia e,
th
i ck
ne
ss
De
v
Bi
rth
we
ig
th
Re
s
pir
at
or
yi
nf
sth
m
a
M
or
ta
lity
Lu
ng
ca
nc
er
ula
r
Br
CO onc
PD hitis
,A
ns
Ig
E
tio
Ca
rd
iov
as
c
ec
m
or
bid
i
ty
Ageing and air pollution