2023 ÉÈË — ÈÍÑÎÍÃÀ ÝÚÒÈÁÎÐ ÂÀ ÑÈÔÀÒËÈ ÒÀÚËÈÌ ÉÈËÈ
2023 éèë 25 ìàðò, ¹ 60 (8403)
Ïðåçèäåíò Øàâêàò Ìèðçè¸åâ 24 ìàðò êóíè äàâëàò ìóëêèíè õóñóñèéëàøòèðèø èøëàðèíèíã èæðîñè âà
áó áîðàäà æîðèé éèëãè ðåæàëàð ìóμîêàìàñè þçàñèäàí éè²èëèø ´òêàçäè.
40 ìèëëèîí äîëëàð èíâåñòèöèÿ
êèðèòãàí, èøëàá ÷è³àðèø μàæìèíè 4 áàðàâàðãà îøèðãàí.
“Èïîòåêà-áàíê” 324 ìèëëèîí
äîëëàðãà
âà
“Coca-Cola
Uzbekistan” êîìïàíèÿñèäàãè
äàâëàò óëóøè 252 ìèëëèîí
äîëëàðãà ñîòèëãàíè μàì îõèðãè éèëëàðäàãè ýíã éèðèê áèòèìëàð á´ëäè.
Áó áîðàäàãè èøëàð μàììà
æîéäà μàì áèð ìàðîìäà êåòìàÿïòè. Ìàñàëàí, Òîøêåíò âèëîÿòèäà 112 òà îáúåêò ñîòèëèá, óëàðíèíã íåãèçèäà 150 òà
òàäáèðêîðëèê ñóáúåêòè âà
ìèíãäàí çè¸ä ÿíãè èø ´ðèíëàðè ïàéäî á´ëãàí. Ëåêèí
£îðà³àëïî²èñòîí Ðåñïóáëèêàñè, £àø³àäàð¸, Íàìàíãàí, Ñóðõîíäàð¸ âà Ñèðäàð¸äà ´òãàí
éèëè ñàâäîãà ÷è³àðèëãàí ìóëêëàðíèíã 30 ôîèçè μàì ñîòèëìàãàí. Òàðìî³ëàð êåñèìèäà
àéòãàíäà, “¤çäîíìàμñóëîò” àêöèÿäîðëèê êîìïàíèÿñè òàðêè-
ÀÄÂÎÊÀÒÓÐÀ
ÈÍÑÒÈÒÓÒÈ ÌÀ£ÎÌÈ
ÌÓÑÒÀ¥ÊÀÌËÀÍÀÄÈ
ßíãèëàíà¸òãàí Êîíñòèòóöèÿ ìàòíèäà àäâîêàòóðà èíñòèòóòèíèíã ìà³îìè áèðèí÷è áîð
àëîμèäà áîáäà êîíñòèòóöèÿâèé äàðàæàäà
ìóñòàμêàìëàíìî³äà. Øóáμàñèç, ñ´íããè éèëëàðäà îëèá áîðèëà¸òãàí ñóä-μó³ó³ èñëîμîòëàðèíèíã àñîñèé ìà³ñàäëàðèäàí áèðè — àäâîêàòóðà òèçèìèíè ÿíàäà êó÷àéòèðèø, óíèíã
æàìèÿòäàãè ´ðíè âà íóôóçèíè þêñàëòèðèø
á´ëèá êåëìî³äà.
Ôèêð
Àäâîêàòóðà èíñòèòóòèíèíã
äàâëàò μîêèìèÿòèäàí àæðàòèëãàí, íîäàâëàò íîòèæîðàò
ñîμà ñèôàòèäàãè ìîμèÿòè
àéíàí äàâëàòíèíã áîø³àðóâ
âà μó³ó³-òàðòèáîò îðãàíëàðè ôóíêöèÿâèé ôàîëèÿòèãà
ìóòàíîñèá ðàâèøäà óëàð
áèëàí ìàíôààòëàð ìóâîçàíàòèäà μàðàêàò ³èëèøíè òàëàá ýòàäè. Õóñóñàí, äàâëàòíèíã ´çè μàì òàáèàòàí íîäàâëàò, ìàçìóíàí íîòèæîðàò òèçèì á´ëìèø àäâîêàòóðà èíñòèòóòèíè ìóñòàμêàìëàøäàí ìàíôààòäîð. ×óíêè
äàâëàòíèíã ýíã ìóμèì ôóíêöèÿëàðèäàí áèðè μàì μàð
áèð øàõñíè ìàëàêàëè þðèäèê ¸ðäàì áèëàí òàúìèíëàøäàí èáîðàò. Áó ýñà àä-
áèäàãè ìóëêëàðíèíã õóñóñèéëàøòèðèëèøè ñóñò.
Óìóìàí, æîðèé éèë áîøèäà
30 ìèíãäàí îðòè³ äàâëàò
îáúåêòëàðèäà ´òêàçèëãàí
õàòëîâ áó áîðàäàãè èøëàð μàëè
ê´ïëèãèíè ê´ðñàòãàí.
Øó áîèñ äàâëàòèìèç ðàμáàðèíèíã ³àðîðè áèëàí õóñóñèéëàøòèðèø äàñòóðè òàñäè³ëàíäè. Óíäà ó÷òà é´íàëèøäà — àêöèÿ, ê´÷ìàñ ìóëê âà IPO á´éè÷à õóñóñèéëàøòèðèø ðåæàëàðè
áåëãèëàíãàí.
Áèðèí÷èäàí, 1 ìèíãòà êîðõîíàäàãè äàâëàò àêöèÿ ïàêåòëàðè ñîòóâãà ÷è³àðèëàäè.
Èêêèí÷èäàí, 1 ìèíãòà ê´÷ìàñ
ìóëê îáúåêòè îììàâèé ñàâäîëàðãà ³´éèëàäè. Óëàðäà
600 ãåêòàð åð âà 1 ìèëëèîí
êâàäðàò ìåòðëè áèíî-èíøîîòëàð ìàâæóä. Ýíã ìóμèìè,
èíôðàòóçèëìà áèëàí òàúìèíëàíãàí âà àμîëè ïóíêòëàðèãà ÿ³èí.
Óøáó îáúåêòëàðíè ñîòèøíè
òåçëàøòèðèø ó÷óí ìóëêëàðíè
ñîòèøãà òàé¸ðëàø ìóääàòè
μîçèðãè 80 êóíäàí 48 êóíãà
³èñ³àðòèðèëàäè. 2 ìèíã êâàäðàò
ìåòðãà÷à á´ëãàí îáúåêòëàðíè
òàäáèðêîðëàðíèíã ìóðîæààòè
àñîñèäà ò´²ðèäàí-ò´²ðè ñàâäîãà ÷è³àðèøãà ðóõñàò áåðèëàäè.
Ó÷èí÷èäàí, 40 òà éèðèê êîðõîíà âà áàíêëàðäàãè äàâëàò
óëóøè “õàë³÷èë IPO” îð³àëè ñîòèëàäè. Æóìëàäàí, èëê áîð
Íàâîèé âà Îëìàëè³ êîí-ìåòàëëóðãèÿ êîìáèíàòëàðè, ¤çáåêèñòîí ìåòàëëóðãèÿ êîìáèíàòè,
“¤çòåëåêîì”, Ìèëëèé áàíê, “Ñàíîàò³óðèëèøáàíê” êàáè éèðèê
êîðõîíàëàðíèíã ´ðòà÷à 2 ôîèç
àêöèÿëàðè àμîëèãà òàêëèô ýòèëàäè. Áóíäà àμîëèãà àêöèÿëàðíè ò´²ðèäàí-ò´²ðè ñîòèá îëèø
èìêîíèÿòè ÿðàòèëàäè. Àêöèÿëàðè ñîòèëãàí êîðõîíàëàð áåø
éèë äàâîìèäà ñîô ôîéäàñèíèíã êàìèäà 30 ôîèçè äèâèäåíä ò´ëàøãà é´íàëòèðàäè.
Íó³òàè íàçàð
âîêàòóðà èíñòèòóòèíè ðèâîæëàíòèðèøíè òà³îçî
³èëàäè.
ßíãè òàμðèðäàãè Àñîñèé
£îíóí ìàòíèäà àäâîêàòóðà
èíñòèòóòè àëîμèäà áîáäà
áà¸í ýòèëèá, ëîéèμàíèíã
141-ìîääàñèäà øóíäàé áà¸í
³èëèíìî³äà:
“Æèñìîíèé âà þðèäèê
øàõñëàðãà ìàëàêàëè þðèäèê
¸ðäàì ê´ðñàòèø ó÷óí àäâîêàòóðà ôàîëèÿò ê´ðñàòàäè.
Àäâîêàòóðà ôàîëèÿòè
³îíóíèéëèê, ìóñòà³èëëèê âà
´çèíè ´çè áîø³àðèø ïðèíöèïëàðèãà àñîñëàíàäè.
Àäâîêàòóðà ôàîëèÿòèíè
òàøêèë ýòèø âà óíèíã òàðòèáè ³îíóí áèëàí
áåëãèëàíàäè”.
¥èñîá-êèòîáëàðãà ê´ðà, ìàçêóð äàñòóð ñàìàðàñèäà æîðèé
éèëäà 13 òðèëëèîí ñ´ì òóøóì
òàúìèíëàíàäè, 3 ìèíãòà ÿíãè
êîðõîíà òàøêèë ýòèø âà
50 ìèíãòà èø ´ðíè ÿðàòèø
èìêîíèÿòè ïàéäî á´ëàäè.
Éè²èëèøäà óøáó âàçèôàëàð
áàð÷à μóäóä âà òàðìî³ëàð êåñèìèäà ìóμîêàìà ³èëèíäè. Ìóòàñàääèëàð äàñòóð èæðîñèíè
òàúìèíëàø á´éè÷à μèñîáîò
áåðäè.
Õóñóñèéëàøòèðèëàäèãàí äàâëàò ìóëêëàðè èìêîíèÿòèíè
àμîëè âà òàäáèðêîðëàð ´ðòàñèäà òàð²èáîò ³èëèø, μóææàòëàðíè ðàñìèéëàøòèðèøäà óëàðãà
ê´ìàêëàøèø ìóμèìëèãè òàúêèäëàíäè. Éèðèê äàâëàò êîìïàíèÿëàðèíè êàïèòàë áîçîðèãà îëèá ÷è³èø, èíâåñòèöèÿ
ëîéèμàëàðè ñàìàðàäîðëèãèíè
îøèðèø á´éè÷à ê´ðñàòìàëàð
áåðèëäè.
¤çÀ.
¤ÇÁÅÊÈÑÒÎÍ ÇÀÌÎÍÀÌÈÇÍÈÍÃ
ÄÎËÇÀÐÁ ÌÓÀÌÌÎÑÈÃÀ ÀÉËÀÍÃÀÍ
ÑÓ ÌÀÑÀËÀÑÈÃÀ ÁÅÔÀУ ÝÌÀÑ
ÁÌÒ ìàúëóìîòèãà ê´ðà, μîçèð äóí¸ ì賸ñèäà 2 ìèëëèàðä êèøè
òîçà è÷èìëèê ñóâèäàí ôîéäàëàíà îëìàéäè, 3,6 ìèëëèàðä èíñîí
õàâôñèç ñàíèòàðèÿ øàðîèòèãà ýãà ýìàñ.
Áó μà³äà 22 — 24 ìàðò êóíëàðè Áèðëàøãàí Ìèëëàòëàð Òàøêèëîòèíèíã Íüþ-Éîðê øàμðèäàãè áîø ³àðîðãîμèäà òóçèëìàíèíã Ñóâ ìàñàëàëàðè á´éè÷à êîíôåðåíöèÿñèäà ìàúëóì ³èëèíäè.
Óíäà 2030 éèëãà ³àäàð Áàð³àðîð ðèâîæëàíèø ìà³ñàäëàðè é´ëèäà
îáèμà¸ò îð³àëè äóí¸íè áèðëàøòèðèø, ñàé¸ðàìèç ôàðîâîíëèãèäà
äåíãèç âà îêåàíëàðíèíã àμàìèÿòè, áó áîðàäàãè ãëîáàë òàøàááóñëàð
ÁÌÒãà àúçî áàð÷à ìàìëàêàòëàð, èõòèñîñëàøòèðèëãàí èäîðàëàð òîìîíèäàí íóôóçëè ñïèêåðëàð èøòèðîêèäà ê´ðèá ÷è³èëäè. Áó áåæèç
ýìàñ. Çåðî, ñ´íããè 40 éèë è÷èäà ñóâ èñòåúìîëè μàð éèëè ³àðèéá
1 ôîèç ê´ïàÿäè âà ´ñèøäà äàâîì ýòàäè, äåéèøÿïòè òàøêèëîò
ýêñïåðòëàðè. 2030 éèëãà áîðèá àμîëèíèíã òîçà âà î³îâà ñóâ áèëàí
òàúìèíëàíèøèíè ³´ëëàá-³óââàòëàø ó÷óí ÁÌÒãà μàð éèëè 600 ìèëëèàðääàí 1 òðèëëèîí äîëëàðãà÷à ìàáëಠçàðóð á´ëàäè.
×èíäàíàì, ñóâ ðåñóðñëàðè ìóàììîñè áóãóí μàð áèð ìàìëàêàò, μàð áèð
àëîμèäà îëèíãàí øàõñãà òààëëó³ëè ìàñàëàãà àéëàíèá áîðìî³äà. Ñàé¸ðàìèçäà àμîëè ñîíèíèíã ìóòòàñèë ê´ïàÿ¸òãàíè, è³ëèì ´çãàðèøè, îçè³-îâ³àòãà
á´ëãàí òàëàáíèíã îøèá áîðà¸òãàíè μàì
îáèμà¸òíèíã ³àäðè íå÷î²ëè àμàìèÿòãà
ýãà ýêàíëèãèíè íàìîéèø ýòÿïòè. ¥àòòîêè À£Ø ðàçâåäêàñè òàé¸ðëàãàí “Ñóâ
ðåñóðñëàðèíèíã ãëîáàë õàâôñèçëèãè”
ìàúðóçàñèäà òàúêèäëàíèøè÷à, ÿ³èí éèëëàðäà “æàμîíäà ñóâ áå³àðîðëèãè” þçàãà êåëèøè, îáèμà¸ò ìàíáàëàðè ýñà áîñèì ³óðîëèãà àéëàíèøè ìóìêèí. Áðèòàíèÿ Ìóäîôàà âàçèðëèãè ýñà 2006 éèë-
äำ μóêóìàòèíè è³ëèì ´çãàðèøè âà ñóâ
åòèøìîâ÷èëèãè î³èáàòèäà ñàé¸ðàìèçäà þç áåðèøè ìóìêèí á´ëãàí êàòòàêè÷èê óðóøëàðãà òàé¸ð òóðèø êåðàêëèãèäàí îãîμëàíòèðãàí.
Õàë³àðî μàìæàìèÿò 45 éèëëèê òàíàôôóñäàí ñ´íã Íüþ-Éîðêäà èëê ìàðîòàáà
ìóμèì õàë³àðî êîíôåðåíöèÿäà æàì
á´ëäè. ×óíêè ìàñàëà íèμîÿòäà äîëçàðá:
2050 éèëãà áîðèá ñàé¸ðàìèç àμîëèñèíèíã 5 ìèëëèàðä êèøèñè ñóâ òàí³èñëèãèäàí àçèÿò ÷åêèøè ìóìêèí. ¤çáåêèñòîííèíã μàì áó áîðàäà àéòàð ñ´çè âà
òàêëèôëàðè, ñàëìî³ëè òàæðèáàñè áîð.
×óíêè áèð òîìîíäàí, êàòòàëèãè á´éè÷à
´ç âà³òèäà äóí¸äà 4-´ðèíäà á´ëãàí Îðîë
Ñàéòèìèçãà ´òèø ó÷óí QR-êîäèíè
òåëåôîíèíãèç îð³àëè ñêàíåð ³èëèíã.
Áèç âà æàμîí
ÕÓÑÓÑÈÉËÀØÒÈÐÈØ ÁÎÐÀÑÈÄÀÃÈ
ÂÀÇÈÔÀËÀÐ ÁÅËÃÈËÀÍÄÈ
Õóñóñèéëàøòèðèø — è³òèñîäè¸òäà äàâëàò èøòèðîêèíè êàìàéòèðèá, ìóëêäîðëàð ê´ïàéèøèãà é´ë î÷àäè. Øó ìà³ñàääà
þðòèìèçäà áó ñîμàäà êàòòà èøëàð àìàëãà îøèðèëìî³äà. Æóìëàäàí, ´òãàí ´í éèëäà 1,2 òðèëëèîí ñ´ìëèê äàâëàò àêòèâëàðè
ñîòèëãàí á´ëñà, 2022 éèëíèíã
´çèäà áó ê´ðñàòêè÷ 11,3 òðèëëèîí ñ´ìãà åòäè. ßúíè ñ´íããè
áèð éèëäà ´í éèë äàâîìèäà
³èëèíãàí èøëàðäàí 10 êàððà ê´ï
íàòèæàãà ýðèøèëäè.
Õóñóñèéëàøãàí ìóëêëàð ñàìàðàäîðëèãè μàì îøìî³äà.
Ìèñîë ó÷óí, óçî³ éèëëàð èøëàìàãàí Àíäèæîí òàæðèáà ñèíîâ çàâîäè íåãèçèäà 18 ìèëëèîí äîëëàð èíâåñòèöèÿ μèñîáèãà ò´³èìà÷èëèê êîðõîíàñè
òàøêèë ýòèëèá, ìèíãòà èø ´ðíè
ÿðàòèëãàí, 40 ìèëëèîí äîëëàðëèê ìàμñóëîò ýêñïîðò ³èëèíãàí.
£´³îí ñóïåðôîñôàò çàâîäèíè
õîðèæèé èíâåñòîð îëèá,
Øàíáà
äåíãèçè ¤çáåêèñòîíäà æîéëàøãàí âà
óíèíã áóãóíãè òà³äèðè ôà³àò áèçãàãèíà
ýìàñ, áàëêè áóòóí õàë³àðî μàìæàìèÿòãà
äàõëäîð ìàñàëà, èêêèí÷è òîìîíäàí, Ìàðêàçèé Îñè¸ãà μàì ñóâ òàí³èñëèãè êåëàæàêäà õàâô ñîëèøè ìóìêèí.
£îëàâåðñà, ñ´íããè éèëëàðäà ¤çáåêèñòîí Ðåñïóáëèêàñè Ïðåçèäåíòè Øàâêàò
Ìèðçè¸åâ μàð ãàë Áèðëàøãàí Ìèëëàòëàð Òàøêèëîòèíèíã îëèé äàðàæàäàãè éè²èëèøëàðèäà èøòèðîê ýòàð ýêàí, àéíàí
øó ìóàììîíè ê´òàðäè âà áó é´íàëèøäà
ìóμèì òàøàááóñëàðíè èëãàðè ñóðäè.
Êîíôåðåíöèÿ èøèäà òóçèëìàãà àúçî
198 ìàìëàêàò ³àòîðèäà ¤çáåêèñòîí äåëåãàöèÿñè μàì èøòèðîê ýòäè. 23 ìàðò
êóíè êîíôåðåíöèÿíèíã þ³îðè äàðàæàäàãè
ÿëïè ìàæëèñèäà Ñàèäà Ìèðçè¸åâà íóò³
ñ´çëàá, ÁÌÒ ìèíáàðèäàí Îðîë äåíãèçè
ôîæèàñèíèíã î³èáàòëàðè, óëàðíè þìøàòèø á´éè÷à ¤çáåêèñòîí òîìîíèäàí
àìàëãà îøèðèëà¸òãàí êåíã ê´ëàìëè èøëàð âà áó áîðàäàãè õàë³àðî ñàúé-μàðàêàòëàðíè áèðëàøòèðèøäà ìàìëàêàòèìèçíèíã åòàê÷èëèãè õóñóñèäà ñ´ç þðèòäè.
¤çáåêèñòîí äåëåãàöèÿñè àúçîñè
Îðîëá´éèäàãè Ì´éíî³ èëãàðè éèðèê
èøëàá ÷è³àðèø ³óââàòëàðèãà ýãà ïîðò
øàμàð á´ëãàíè, êåéèí÷àëèê ìóâîçàíàò
áóçèëèá, äåíãèçíèíã ´ëèê ³èð²î³ëàðè
“êåìàëàð ³àáðèñòîíè”ãà àéëàíãàíèíè
òàúêèäëàäè. Îðîë äåíãèçèíèíã èí³èðîçè — èíñîíèÿòíèíã àòðîô-ìóμèòãà ýúòèáîðñèçëèãè î³èáàòëàðè μà³èäà
äàμøàòëè ýñëàòìàäèð.
2
ÁÌÒ êîìèññèÿñè
ñåññèÿñèäà ¤çáåêèñòîííèíã
ãè¸μâàíäëèêêà ³àðøè êóðàø
ñîμàñèäàãè òàæðèáàñè
òà³äèì ýòèëäè
¤çáåêèñòîí äåëåãàöèÿñè ÁÌÒíèíã Íàðêîòèê ìîääàëàð á´éè÷à êîìèññèÿñèíèíã
íàâáàòäàãè ñåññèÿñè éè²èëèøëàðèäà
èøòèðîê ýòäè.
Äåëåãàöèÿ àúçîëàðèíèíã ÁÌÒíèíã Íàðêîòèêëàð âà æèíîÿò÷èëèê á´éè÷à áîø³àðìàñè
(ÁÌÒ ÍÆÁ) ìàñúóë õîäèìëàðè áèëàí ´òêàçãàí òàäáèðëàðè âà ó÷ðàøóâëàðèäà ãè¸μâàíäëèê ìîääàëàðèíèíã íî³îíóíèé àéëàíèøèãà
³àðøè êóðàøèø ìàñàëàëàðè, øóíèíãäåê,
óíèíã ðèâîæëàíèøèãà òàúñèð ýòóâ÷è îìèëëàð, õàë³àðî ëîéèμàëàð äîèðàñèäà òðàíñ÷åãàðàâèé μàìêîðëèê îð³àëè ìàìëàêàòäà àìàëãà îøèðèëà¸òãàí èøëàð âà äàñòóðëàð ìóμîêàìà ³èëèíäè.
Íàðêîòèê ìîääàëàð
á´éè÷à êîìèññèÿíèíã íàâáàòäàãè ñåññèÿñèãà òàøðèô äîèðàñèäà “¤çáåêèñòîííèíã ãè¸μâàíäëèêäàí
õîëè äóí¸íè ìóñòàμêàìëàø
áîðàñèäàãè ñàúé-μàðàêàòëàðè. Íàðêîòèêëàðãà ³àðøè
êóðàø ñîμàñèäà ìèíòà³àâèé μàìêîðëèêíè ìóñòàμêàìëàø èñòè³áîëëàðè”
ìàâçóèäà òàäáèð óþøòèðèëäè.
Ãèáðèä ôîðìàòäà òàøêèë ýòèëãàí òàäáèðäà òóðëè ìàìëàêàòëàðäàí êåëãàí äåëåãàöèÿëàðíèíã
120 äàí îðòè³ âàêèëëàðè
μàìäà íàðêîòèê ìîääàëàðíèíã íî³îíóíèé àéëàíèøèãà ³àðøè êóðàøèø ñîμàñèäàãè õàë³àðî âà ìèíòà³àâèé òàøêèëîòëàð õîäèìëàðè ³àòíàøäè.
Òàäáèðäà ñ´çãà ÷è³³àíëàð Ìàðêàçèé Îñè¸ ìèíòà³àñèäà ãè¸μâàíäëèê ìîääàëàðèíèíã íî³îíóíèé àéëàíèøèãà ³àðøè êóðàøèø
μàìäà òèí÷ëèêíè ñà³ëàøäà ÁÌÒ ÍÆÁ âà ¤çáåêèñòîííèíã áèðãàëèêäàãè
ñàúé-μàðàêàòëàðè ìóμèì-
ëèãèíè òàúêèäëàäèëàð.
Ãè¸μâàíäëèê ìîääàëàðèíè
ìóñîäàðà ³èëèø μîëëàðè
ê´ïàéãàíè òàúêèäëàíäè, áó
ýñà ðåñïóáëèêà μó³ó³-òàðòèáîò èäîðàëàðèíèíã íàðêîòèêëàðãà ³àðøè êóðàø
ñîμàñèäàãè ÁÌÒ ÍÆÁ
äàñòóðëàðè äîèðàñèäà óääàëàíãàí áèðãàëèêäàãè
ñàúé-μàðàêàòëàðèäàí äàëîëàòäèð.
ÁÌÒíèíã Íàðêîòèêëàð
âà æèíîÿò÷èëèê á´éè÷à
áîø³àðìàñè ðàñìèéëàðè
Àô²îíèñòîíäàãè ãè¸μâàíäëèê ìîääàëàðè áèëàí áî²ëè³ âàçèÿòíè ìîíèòîðèíã
³èëèø á´éè÷à ÿíãè òàä³è³îò ìàðêàçèíè ³´ëëàá-³óââàòëàãàíè ó÷óí ¤çáåêèñòîí
òîìîíèãà ìèííàòäîðëèê
áèëäèðäè. Àéíè ÷î²äà
ìèíòà³à õàâôñèçëèãèíè
ñà³ëàø ó÷óí äàâëàò âà
õàë³àðî òàøêèëîòëàð áèëàí
ôó³àðîëèê æàìèÿòè μàìäà
õóñóñèé ñåêòîð ´ðòàñèäàãè
μàìêîðëèê ìóμèìëèãè òàúêèäëàíäè.
«Äóí¸» ÀÀ.
Âåíà
4
ÊÎÍÑÒÈÒÓÖÈßÂÈÉ
ÈÑËÎ¥ÎÒËÀÐ
õàë³èìèçíèíã
õîμèø-èñòàêëàðè èíúèêîñè
Êåéèíãè éèëëàðäà þðòèìèçäà îëèá áîðèëà¸òãàí èñëîμîòëàð ìàðêàçèäàí èíñîí
μàìäà óíèíã μó³ó³ âà ìàíôààòëàðè ´ðèí îëãàí, äåñàê, àéíè μà³è³àò. Øó ìàúíîäà àéòãàíäà, èñëîμîòëàð ìàéäîíèäà íàìî¸í
á´ëãàí èíñîí íàôà³àò μà¸òè ´çãàðèøè, áàëêè áóòóí òàôàêêóðè ÿíãèëàíèøèíè, ³îëàâåðñà, ´ç μó³ó³ëàðè âà ìàíôààòëàðèíèíã
êîíñòèòóöèÿâèé äàðàæàäà òàúìèíëàíèøèíè
μàì èñòàøè òàáèèéäèð.
ßíãèëàíà¸òãàí Êîíñòèòóöèÿìèç õàë³èìèç
õîμèø-èñòàãèíè èôîäàëîâ÷è ´çãàðèøëàðãà
áîéëèãè áèëàí àëîμèäà àæðàëèá òóðàäè. Øó
ÿíãèëàíèøëàðäàí àéðèìëàðè õóñóñèäà Îëèé
Ìàæëèñ Ñåíàòè àúçîëàðè ´ç
2
ôèêðëàðèíè áèëäèðäè.
ÁÓÃÓÍÃÈ ÓËÓ¢ÂÎÐ ¤ÇÃÀÐÈØËÀÐÄÀ ¤Ç ÈÔÎÄÀÑÈÍÈ ÒÎÏÌΣÄÀ
“ßíãè ¤çáåêèñòîí ²îÿñè — áó 36 ìèëëèîíëè êàòòà õàë³èìèçíèíã
àçìó ³àðîðè, óíèíã μà¸ò ìàçìóíèäèð. Áó îëèéæàíîá ìà³ñàä Íàâð´çè
îëàì ôàëñàôàñè âà ³àäðèÿòëàðè áèëàí ²îÿò óé²óí âà μàìîμàíãäèð...”
Ïðåçèäåíòèìèç Øàâêàò Ìèðçè¸åâíèíã Íàâð´ç óìóìõàë³ áàéðàìèãà áà²èøëàíãàí òàíòàíàëè ìàðîñèìäàãè òàáðèê íóò³èäàí îëèíãàí óøáó æóìëà îíà òàáèàòäà âà ìàìëàêàòèìèçäà, õàë³èìèçíèíã
îíãó òàôàêêóðèäà, ³àëáèäà êå÷à¸òãàí ÿíãèëàíèøëàðíè ÿ³³îë èôîäàëàéäè.
Íèãîμ
Áàéðàì êàéôèÿòè âà
áóí¸äêîðëèê øóêóμè
¥à³è³àòàí μàì, ìóëêè áîðëè³äà ð´é áåðà¸òãàí óé²îíèø
þðòèìèçäàãè ´çãàðèøëàðãà
óé²óí êå÷ìî³äà. Êåéèíãè éèëëàðäà áàð÷à ñîμàëàð ðèâîæëàíòèðèëäè, μóäóäëàð ³è¸ôàñè ÿíãèëàíäè.
Áóíäàé èøëàðíè äàâîì
ýòòèðèø ìà³ñàäèäà æîðèé
éèëäà “Èíñîíãà ýúòèáîð âà
ñèôàòëè òàúëèì éèëè” äàâëàò
äàñòóðè ³àáóë ³èëèíäè. Þòó³-
ëàð òàñäè²èíè μàð áèð îèëà,
μàð áèð ìàμàëëà, ³èøëî³ âà
îâóëëàð, øàμàðëàðèìèç ìèñîëèäà ÿ³³îë ê´ðèø ìóìêèí.
Þðòèìèçäà þçëàá çàìîíàâèé
êîðõîíàëàð, é´ë âà êîììóíèêàöèÿ òàðìî³ëàðè, óé-æîéëàð,
ÿíãè áî²÷à âà ìàêòàáëàð,
îëèéãîμëàð μàìäà ìàäàíèÿò
ìàñêàíëàðè, òèááè¸ò âà ñïîðò
èíøîîòëàðè áàðïî
ýòèëìî³äà.
3
Õàë³ ñ´çè
2 ÄÀÂÐ
www.xs.uz
/xalqsuzi.uz
@xs_uz
¤ÇÁÅÊÈÑÒÎÍ ÇÀÌÎÍÀÌÈÇÍÈÍÃ
ÄÎËÇÀÐÁ ÌÓÀÌÌÎÑÈÃÀ ÀÉËÀÍÃÀÍ
ÑÓ ÌÀÑÀËÀÑÈÃÀ ÁÅÔÀУ ÝÌÀÑ
Ïðåçèäåíòèìèç
1 Áèðî³
Øàâêàò Ìèðçè¸åâíèíã
ñàúé-μàðàêàòëàðè òóôàéëè ó ÿíà óìèä
âà ÿíãèëàíèø ðàìçèãà àéëàíà¸òãàíè μàì àéíè μà³è³àò.
Øó ´ðèíäà Ïðåçèäåíòèìèç òîìîíèäàí èëãàðè ñóðèëãàí òàøàááóñëàð
õàë³àðî äàðàæàäà ³´ëëàá-³óââàòëàíèá, 2021 éèëäà ÁÌÒ Îðîëá´éè ìèíòà³àñèíè ýêîëîãèê èííîâàöèÿëàð âà
òåõíîëîãèÿëàð μóäóäè äåá ýúëîí
³èëèø ò´²ðèñèäàãè ðåçîëþöèÿ ³àáóë
êèëãàíè, ñàë àââàëðî³ — 2018 éèëäà
Îðîëá´éè ìèíòà³àñè ó÷óí èíñîí õàâôñèçëèãè á´éè÷à ê´ï òîìîíëàìà øåðèêëèê àñîñèäà òðàñò ôîíäèãà àñîñ
ñîëèíãàíèíè òàúêèäëàìî³ æîèç.
Äàâëàòèìèç àìàëãà îøèðà¸òãàí
÷îðà-òàäáèðëàð μà³èäà ñ´ç áîðãàíäà, ìèíòà³àíè ìîëèÿëàøòèðèø, è³òèñîäèé ñàëîμèÿòèíè îøèðèø,
àñîñèéñè, ìàòîíàòëè ³îðà³àëïî³ ýëèíèíã ñàëîìàòëèãèíè òèêëàø, μóäóääà ÿøèë áî²ëàðíè ÿðàòèø ó÷óí
14 ìèëëèîí äîëëàðäàí îðòè³ ìàáëà²
àæðàòèëãàíèíè ýñëàø êèôîÿ. Áîç óñòèãà 2016 éèëäà Ïðåçèäåíòèìèçíèíã
“Ìàäàíèÿòíè Ì´éíî³äàí áîøëàéìèç”, äåãàí ÷à³èðè²è μîçèð àìàëäà
íàìî¸í á´ëèá òóðèáäè. Ì´éíî³ òóáäàí ÿíãèäàí ³óðèëäè. ¥óäóäãà ñàìîë¸ò ³àòíîâè é´ëãà ³´éèëäè. Îðîëíèíã
³óðèãàí ìàéäîíèäà 1,5 ìèëëèîí ãåêòàðäàí çè¸ä ÿøèë ìàêîí ïàéäî
á´ëäè. ßíãèäàí Òàõèàòîø, Á´çàòîâ
òóìàíëàðè òàøêèë ýòèëäè. ¤çáåêèñòîííèíã μàð áèð âèëîÿòè òóìàíëàðãà èæòèìîèé-è³òèñîäèé ðèâîæëàíòèðèøãà ê´ìàêëàøèø ìà³ñàäèäà áèðèêòèðèëäè âà áóíèíã ñàìàðàñèíè
õàë³èìèç μèñ ³èëìî³äà. Ïðåçèäåíòíèíã àëîμèäà Ôàðìîí âà ³àðîðëàðè
áèëàí μàð áèð òóìàíäà ìàμàëëàëàð
èíôðàòóçèëìàñèíè ðèâîæëàíòèðèø
äàñòóðëàðè òàñäè³ëàíäè.
Ïðåçèäåíòèìèçíèíã “Áèç ó÷óí
£îðà³àëïî²èñòîí þòó²è — ¤çáåêèñòîí þòó²è, £îðà³àëïî²èñòîí òàøâèøè áó — áóòóí ¤çáåêèñòîí òàøâèøè”, äåãàí ãàïëàðè μàìèøà àìàëèé
μàðàêàò äàñòóðè á´ëèá êåëãàí âà áóíäàí êåéèí μàì øóíäàé á´ëèá ³îëàäè. Ýçãó ìà³ñàä ýñà ÿíãè ¤çáåêèñòîíäà μàð òîìîíëàìà ðèâîæëàíãàí,
îáîä âà ôàðîâîí ÿíãè £îðà³àëïî²èñòîííè áóí¸ä ýòèøãà ³àðàòèëãàí.
ÁÌÒ ìèíáàðèäà Ñàèäà Ìèðçè¸åâàíèíã õàë³àðî μàìæàìèÿòíè ãëîáàë
ñóâ ìàñàëàëàðè áèëàí ÷àìáàð÷àñ
áî²ëè³ á´ëãàí Îðîë ôîæèàñè î³èáàòëàðèíè þìøàòèøäà ¤çáåêèñòîííèíã
ñàúé-μàðàêàòëàðèíè ³´ëëàá-³óââàòëàøíè äàâîì ýòòèðèøãà ÷à³èðè²è
μàì äóí¸íè Îðîë ôîæèàñèíè óíóòìàñëèêêà äàúâàò ´ëàðî³ ÿíãðàäè.
Çåðî, õàë³àðî ê´ìàêñèç Îðîë äàðäèíè þìøàòèøíèíã ´çè á´ëìàéäè.
¥àììàìèç ÿõøè òóøóíàìèç, ÷àíã-òóç
á´ðîíëàðè ñîíè âà çàðàð ê´ëàìèíèíã êåñêèí îðòèøè îðòèäàí ê´ç êàñàëëèêëàðè, îø³îçîí-è÷àê òðàêòè
õàñòàëèêëàðè, òåðè êàñàëëèêëàðè ñèíãàðè äàðäëàð òåç-òåç ó÷ðàéäèãàí
á´ëèá ³îëäè. Åð îñòè ñóâëàðè äàðàæàñè ïàñàéèá, μóäóäíèíã ÷´ëëàíèø
æàðà¸íè òåçëàøäè. Áóòóí áîøëè óëêàí áàíäàðãîμ êàòòà-êè÷èê “êåìàëàð
³àáðèñòîíè”ãà àéëàíãàíäè.
Ìèíã àôñóñëàð á´ëñèíêè, Îðîë
äåíãèçèíèíã ³óðèøè áèçãà æóäà ³èììàòãà òóøäè âà μàìîí áóíèíã îðòèäàí êåëà¸òãàí àçèÿòëàð äàâîì ýòÿïòè. Âàμîëàíêè, ÿøà¸òãàí ìàμàëëàìèç
¸êè ³èøëî²èìèçäàãè êè÷êèíàãèíà
àðè³äàí ñóâ î³ìàé ³îëñà, ³àí÷àëàð
òàøâèøãà òóøàìèç. Óíè àñðàá
³îëèøäàãè ÷îðàñèçëèê ýñà óíäàí μàì
¸ìîí. Ñóâ — áèçíèíã μà¸ò-ìàìîòèìèç. Áóãóíèìèç, ýðòàìèç ìàíà øó
îáèμà¸òãà, ñóâãà áî²ëè³. Äàâëàòèìèç ðàμáàðè õàë³íèíã àéíè ìàñàëàäàãè äàðäèíè μèñ ³èëà áèëäè, ôîæèà ê´ëàìèíè êàìàéòèðèøãà áåë áî²ëàäè. Àéíè³ñà, £îðà³àëïî²èñòîííèíã
ýíã î²èð íó³òàñè — Ì´éíî³³à μà¸òíè
³àéòàðäè. 2018 éèëíèíã 27 íîÿáðèäà
ÁÌÒíèíã Îðîëá´éè ìèíòà³àñè ó÷óí
èíñîí õàâôñèçëèãè á´éè÷à ê´ï òîìîíëàìà øåðèêëèê àñîñèäà òðàñò
ôîíäè ôàîëèÿò áîøëàäè. Øó ìóíî-
ñàáàò áèëàí Íüþ-Éîðê øàμðèäà
á´ëèá ´òãàí îëèé äàðàæàäàãè òàäáèðäà ÁÌÒ Áîø êîòèáè Àíòîíèó
Ãóòåððèø Ïðåçèäåíòèìèç Øàâêàò
Ìèðçè¸åâíèíã áó ôîíäíè òàøêèë
ýòèø òàøàááóñèíè þêñàê áàμîëàá,
õàë³àðî æàìîàò÷èëèêíè ìàçêóð
òóçèëìàíè ìîëèÿëàøòèðèøäà ôàîë
³àòíàøèøãà ÷à³èðãàíäè.
Òðàñò ôîíäè Îðîë äåíãèçèíèíã
ìàðêàçè á´ëãàí âà ê´ï òàëàôîò ÷åêêàí Ì´éíî³ øàμðèíè ìóòëà³î ÿíãèäàí òèêëàøãà, ñàíîàò êîðõîíàëàðè,
ê´ï ³àâàòëè óéëàð, çàìîíàâèé õèçìàò ê´ðñàòèø áèíîëàðè, ìàêòàáëàð,
òàúëèì ìóàññàñàëàðè âà áîø³à ñîμàëàðíè ðèâîæëàíòèðèøãà é´íàëòèðèëäè. 2018 éèëíèíã äåêàáðü îéëàðèäàí áîøëàá äåíãèçíèíã ³óðèãàí
μóäóäèäà 500 ìèíã ãåêòàðëèê ´ðìîí
áàðïî ýòèø æàðà¸íèãà êèðèøèëäè.
Ìàçêóð èøãà Îðîëá´éèäàãè áàð÷à
´ðìîí õ´æàëèêëàðè, ìèíãäàí çè¸ä
ìóòàõàññèñ èø÷èëàð æàëá ýòèëäè. Øó
åðíèíã ´çèäà ÿøàø ó÷óí áàð÷à øàðîèò òàøêèë ýòèëäè. ßøèë ´ðìîíëàð
ÿðàòèø ó÷óí êàòòà òåõíèêà æàëá
³èëèíäè.
¥à³è³àòàí μàì, áóãóí ìàìëàêàòèìèç àμîëèñè Îðîë äåíãèçèíèíã ³óðèãàí òóáèäà “ÿøèë ³îïëàìàëàð” —
μèìîÿ ´ðìîíçîðëàðèíè áàðïî ýòèø
èøëàðèäà àñòîéäèë ìåμíàò ³èëìî³äà âà áóíèíã íàòèæàëàðè áóãóí ê´çãà
ê´ðèíìî³äà. Éèëëàð äàâîìèäà ´ç
ìóàììîñè ãëîáàë è³ëèì ´çãàðèøè
μàìäà ´ñèá áîðà¸òãàí äóí¸ àμîëèñèíèíã îçè³-îâ³àò âà ãèãèåíà âîñèòàëàðèãà á´ëãàí êàòòà ýμòè¸æè
òóôàéëè ÷ó³óðëàøà¸òèð. Àëáàòòà,
áóíäà è÷èìëèê ñóâèíèíã ³èòúàëàð
á´éè÷à òåíã òà³ñèìëàíìàãàíëèãè
μèñîáãà îëèíìàÿïòè. Îëàéëèê, Îñè¸
³èòúàñèäà ñàé¸ðàìèçíèíã 60 ôîèç
àμîëèñè èñòè³îìàò ³èëà¸òãàíè
μîëäà ìèíòà³àäà ìàâæóä ñóâ ðåñóðñëàðèíèíã àòèãè ó÷äàí áèð ³èñìè
æîéëàøãàí õîëîñ.
Îáèμà¸òíèíã μàð áèð òîì÷èñè òèëëàãà òåíã
á´ëèá áîðà¸òãàí ýêàí, óíäàí æóäà ñàìàðàëè
ôîéäàëàíèøèìèç, ñó²îðèø òàðìî³ëàðèíè
áåòîíëàøòèðèø, ³óâóðëè òèçèìëàðãà ´òèø
îð³àëè ñóâ èñðîôãàð÷èëèãèíè êåñêèí êàìàéòèðèø,
ñóâ âà ýíåðãèÿ ðåñóðñëàðèíè òåæîâ÷è
òåõíîëîãèÿëàðäàí êåíã ôîéäàëàíãàí μîëäà ñóâíè
ðà³àìëàøòèðèø âà àâòîìàòèçàöèÿëàø îð³àëè
èëìèé àñîñëàíãàí çàìîíàâèé áîø³àðóâãà
´òèøèìèç çàðóð. Êåçè êåëãàíäà òàúêèäëàø
æîèçêè, ìèíòà³àìèçäà ³èøëî³ õ´æàëèãèäà ñóâ
èñðîôãàð÷èëèãè þ³îðè. Øóíäàé ýêàí, ñóâäàí
î³èëîíà ôîéäàëàíèø ìàäàíèÿòèíè ´ðãàíèøèìèç
êåðàê. Äàâëàòèìèç ðàμáàðèíèíã òîì÷èëàòèá,
¸ì²èðëàòèá ñó²îðèø òàæðèáàñèäàí êåíã
ôîéäàëàíèø áîðàñèäàãè ÷à³èðè³ëàðè, Ôàðìîí âà
³àðîðëàðèíèíã ³àáóë ³èëèíà¸òãàíè îðòèäà μàì
ñóâäàí òåæàá-òåðãàá ôîéäàëàíèø èñòàãè
¸òèáäè. Øóëàðäàí êåëèá ÷è³èá, áèç Ñóâ õ´æàëèãè
âàçèðëèãè òèçèìèäà êàäðëàðíè òàé¸ðëàø,
ìàëàêàñèíè îøèðèø âàçèôàëàðèãà μàì àëîμèäà
ýúòèáîð ³àðàòèøèìèç çàðóð.
μîëèãà òàøëàá ³´éèëãàí, ýúòèáîð âà
ðà²áàòäàí ìóòëà³î ÷åòäà ³îëãàí
õàë³íèíã òîìèðëàðèäà ³àéòàäàí μà¸ò
äàð¸ñè î³à áîøëàäè.
Áóãóí Îðîë äåíãèçèíè òèêëàø
μà³èäà ýìàñ, áàëêè äåíãèç ³óðèøèíèíã îäàìëàð ñî²ëè²èãà òàúñèðèíè
åíãèá ´òèø, óøáó êåíã ê´ëàìëè ýêîëîãèê μàëîêàòíèíã òàúñèðèíè êàìàéòèðèø μà³èäà ñ´ç áîðìî³äà. Îðîë μàëîêàòèíèíã ñàáàá÷èñè èíñîí, àììî
àéíàí èíñîíãèíà áó μóäóäãà μà¸òíè
³àéòàðèøãà ³îäèð. Äåíãèçíèíã ³óðèãàí òóáèäà óíèá-´ñà¸òãàí äàðàõòëàð
áóíãà èøîí÷ óé²îòìî³äà.
Ê´ç ´íãèìèçäà áóòóí ìèíòà³à ´çãàðèá áîðìî³äà, îäàìëàð òîçà è÷èìëèê ñóâè áèëàí òàúìèíëàíìî³äà, çàìîíàâèé óéëàð, é´ëëàð, ìàêòàáëàð,
øèôîõîíàëàð áàðïî ³èëèíìî³äà. Áó
åðëàðãà õîðèæèé èíâåñòîðëàð åòèá
êåëäè, äóí¸íèíã òóðëè áóð÷àêëàðèäàí ñàé¸μëàð òàøðèôè îðòìî³äà. Áóëàðíèíã áàð÷àñè Îðîëá´éè òèêëàíà¸òãàíèäàí âà óíèíã èñòè³áîëè ïîðëî³ ýêàíèäàí äàëîëàò áåðàäè.
Íüþ-Éîðêäàãè õàë³àðî àíæóìàíäà äóí¸ μàìæàìèÿòè ýúòèáîðèíè
¤çáåêèñòîíãà âà óíèíã òàøàááóñëàðèãà ³àðàòèëèøèíèíã ÿíà áèð ñàáàáè áîð. Ýêñïåðòëàðíèíã ôèêðè÷à, è÷èìëèê ñóâè åòèøìîâ÷èëèãè
Ìàúëóìêè, ÕÕ àñðäà àμîëè ñîíè
ó÷ êàððà îøãàí á´ëñà-äà, ñóâ èñòåúìîëè åòòè áàðîáàðãà ê´ïàéäè.
Áóíäàí òàø³àðè, æàμîííèíã 40 ãà
ÿ³èí äàâëàòëàðè ñóâ åòèøìàéäèãàí
μóäóäëàðäà æîéëàøãàí. Óëàð ÷åòäàí
êåëàäèãàí ñóâãà ³àðàìäèð. Øó áîèñ
ñåçèëàðëè ñóâ çàõèðàëàðèãà ýãà
á´ëãàí äàâëàòëàðíèíã ðîëè âà àμàìèÿòè îøèá áîðàâåðàäè. Äåìàê, óëàð
ñóâ òàí³èñëèãèäàí àçèÿò ÷åêà¸òãàí
äàâëàòëàðãà íèñáàòàí êó÷ëè è³òèñîäèé âà ñè¸ñèé áîñèì âîñèòàñèãà ýãàäèðëàð.
ÁÌÒ ìàúëóìîòëàðèäà ³àéä ýòèëèøè÷à, äóí¸äà ñàáàáè ñóâãà áîðèá
òà³àëàäèãàí 300 ãà ÿ³èí êàòòà-êè÷èê
êåëèøìîâ÷èëèêëàð ìàâæóä. Ñ´íããè
ÿðèì àñð ìîáàéíèäà äóí¸äà ñóâ ðåñóðñëàðè áèëàí áî²ëè³ 500 äàí îðòè³
áàμñëè μîëàòëàð þçàãà êåëãàí á´ëèá,
óëàðíèíã 20 òàñè μàðáèé μàðàêàòëàð
áèëàí ÿêóí òîïãàí.
Ñóâ òà³ñèìîòè ìóàììîñè Àìóäàð¸
âà Ñèðäà𸠴çàíèäà æîéëàøãàí Ìàðêàçèé Îñè¸ äàâëàòëàðè ó÷óí μàì áåãîíà ýìàñ. Áèðî³ óëàð áàð÷à ìóàììîëàðíè ìóëî³îòëàð é´ëè îð³àëè μàë
³èëèøäè. ¤çáåêèñòîí Ïðåçèäåíòèíèíã
£èð²èçèñòîíãà òàøðèôè àðàôàñèäà
èêêè äàâëàò ´ðòàñèäà Æàëîëîáîä âèëîÿòèäà “£àìáàðîòà-1” ÃÝÑ ³óðèëè-
øè á´éè÷à èíâåñòèöèÿ øàðòíîìàñè
èìçîëàíäè. Ëîéèμàíèíã àñîñèé ó÷ òîìîíëàìà áèòèìè èþëü îéèäà èìçîëàíèøè ðåæàëàøòèðèëãàí. Ëîéèμà
äîèðàñèäà 5,4 ìèëëèàðä êóá ìåòðãà
òåíã ñóâ îìáîðè âà 1860 ÌÂò ³óââàòëè ãèäðîýëåêòðîñòàíöèÿ èøãà
òóøèðèëàäè. Íàòèæàäà éèëèãà ´ðòà÷à 5,6 ìèëëèàðä êÂò-ñîàò ýëåêòð
ýíåðãèÿñè èøëàá ÷è³àðèø èìêîíèÿòè ÿðàòèëàäè.
2022 éèëäà ¤çáåêèñòîí âà Òîæèêèñòîí μóêóìàòëàðè ¸çäà Ðî²óí ãèäðîýëåêòðîñòàíöèÿñè òîìîíèäàí
èøëàá ÷è³àðèëàäèãàí ýëåêòð ýíåðãèÿíè ýêñïîðò ³èëèø ìà³ñàäëàðè àêñ
ýòãàí ìåìîðàíäóìíè èìçîëàäè. Âàμîëàíêè, 2016 éèëãà÷à Òîæèêèñòîí âà
£èð²èçèñòîííèíã ÃÝÑëàð ³óðèø ðåæàñè ìèíòà³à äàâëàòëàðè ´ðòàñèäàãè òàðàíãëèêêà ñàáàá á´ëãàíäè. Àéíàí äàâëàòèìèç ðàμáàðèíèíã òàøàááóñè áèëàí ìóàììî óçèë-êåñèë μàë
³èëèíäè.
¤çáåêèñòîí äåíãèçãà ÷è³èø é´ëè
á´ëìàãàí ÿðèì³óð²î³÷èë ìàìëàêàòäèð. Áó ´ëêàäà μàéäàëàäèãàí åðëàðíèíã 10 ôîèçäàí êàì ³èñìè äàð¸
âîäèéëàðè âà âîμàëàðäà æîéëàøãàí,
³îëãàí ³èñìè ýñà ÷´ë âà òî²ëàð áèëàí ´ðàëãàí. ¤çáåêèñòîíäà ñóâ ðåñóðñëàðèãà á´ëãàí óìóìèé ýμòè¸æ
éèëèãà 50 — 60 êì.íè òàøêèë ýòàäè,
øóíäàí àòèãè 12,2 êì. ðåñïóáëèêà
μóäóäèäà øàêëëàíàäè, ³îëãàí ñóâ
μàæìè ýñà òàø³àðèäàí — ¸çäà ³îð
âà ìóçëèêëàðíèíã ýðèøè íàòèæàñèäà Òÿíü-Øàíü âà Ïîìèð-Îëòîé òî²ëàðèäàí î³èá êåëàäè. ¥àâçàíèíã èêêèòà éèðèê äàð¸ñè èíñîí ñàëîìàòëèãè, ýêîòèçèìëàð, ³èøëî³ õ´æàëèãè, ãèäðîýíåðãåòèêà âà áîø³àëàð
ó÷óí çàðóð á´ëãàí ñóâ áèëàí òàúìèíëàéäè. ¤çáåêèñòîí àμîëè æîí áîøèãà ñóâ îëèø á´éè÷à åòàê÷è äàâëàòëàð ³àòîðèãà êèðñà-äà, ìàìëàêàòäà è÷êè ÷ó÷óê ñóâ ðåñóðñëàðè æóäà
îç. 2018 éèëäà ¤çáåêèñòîí àμîëè æîí
áîøèãà 495,81 êóá ìåòð ³àéòà òèêëàíàäèãàí è÷êè ÷ó÷óê ñóâ ðåñóðñëàðè áèëàí 180 òà äàâëàò îðàñèäà
154-´ðèííè ýãàëëàäè.
Ìóòàõàññèñëàðíèíã òàúêèäëàøè÷à,
ÕÕI àñðíèíã îõèðèãà êåëèá èíñîíèÿò ¥èìîëàé ìóçëèêëàðèíèíã ó÷äàí
èêêè ³èñìèäàí ê´ïðî²èíè é´³îòèøè
ìóìêèí. Õóääè øóíäàé âàçèÿò Ïîìèð ìóçëèêëàðèäà μàì þçàãà êåëìî³äà — Ôåä÷åíêî íîìè áèëàí þðèòèëàäèãàí óçóíëèãè 75 êèëîìåòðäàí
îøàäèãàí äóí¸äàãè ýíã éèðèê êîíòèíåíòàë ìóçëèêíèíã ýðèø æàðà¸íè êóçàòèëìî³äà âà áó áóãóíãè êóííèíã
ýíã êàòòà õàâôëàðèäàí áèðèãà àéëàíãàí. Ãëîáàë èñèø î³èáàòèäà
Òÿíü-Øàíäàãè ìóçëèêëàðíèíã ýðèøè
òåçëàøìî³äà. Ìèíòà³àäàãè ìóçëèêëàðíèíã ýíã êàòòà ³èñìè Òîæèêèñòîí
μóäóäèãà ò´²ðè êåëàäè. Òîæèêèñòîí
Ïðåçèäåíòè Èìîìàëè Ðàμìîí ìàìëàêàòäàãè ìóçëèêëàðíèíã ýðèøè Ìàðêàçèé Îñè¸ ó÷óí êàòòà õàâô òó²äèðèøèíè òàúêèäëàäè. “Ìóçíèíã ñóâ
þçàñèäà μàì, ³óðó³ëèêäà μàì òåç
îðàäà ýðèøè ÿ³èí êåëàæàêäà μàëîêàòëè î³èáàòëàðãà îëèá êåëèøè ìóìêèí. Áó æàðà¸ííèíã ¸ð³èí ìèñîëè Òîæèêèñòîíäà ìóçëèêëàðíèíã òåç ýðè-
øè áóëèá, Ìàðêàçèé Îñè¸ ñóâ ðåñóðñëàðèíèíã 60 ôîèçèãà÷à á´ëãàí
³èñìèíè òàøêèë ýòàäè”. Óíèíã òàúêèäëàøè÷à, áóãóíãè êóíäà Òîæèêèñòîíäà ìèíãëàá êè÷èê âà ´ðòà ìóçëèêëàð áóòóíëàé ýðèá êåòãàí. Áó âàçèÿò íàôà³àò ðåñïóáëèêà è÷èäà, áàëêè ìèíòà³àíèíã áîø³à äàâëàòëàðèãà
μàì ñàëáèé òàúñèð ³èëàäè.
Æàμîí áàíêè áàμîëàøëàðèãà ê´ðà,
2050 éèëãà áîðèá Ìàðêàçèé Îñè¸äà
àμîëè ñîíè 90 ìèëëèîí êèøèãà÷à åòèøè áèëàí êå÷àäèãàí äåìîãðàôèê
´ñèø øàðîèòèäà ñóâ òàí³èñëèãè
25 — 30 ôîèçíè òàøêèë ýòèøè êóòèëìî³äà. Øóíèíãäåê, ìèíòà³àäà èñèø
äàðàæàñè æàμîíäàãè ´ðòà÷à ê´ðñàòêè÷ëàðäàí îøèá, 2100 éèëãà áîðèá
μàâî μàðîðàòè ´ðòà÷à 5-6 äàðàæàãà
ê´òàðèëàäè. Íèμîÿòäà þ³îðè μàðîðàò
³îðíèíã ýðòà ýðèøèãà, ñóâãà á´ëãàí
òàëàáíèíã îðòèøèãà, ýíã þ³îðè î³èá
êåëèø áàμîðãà ê´÷èøèãà âà ñó²îðèø
ìàâñóìèäà î³èìëàðíèíã êàìàéèøèãà îëèá êåëàäè. Áóíäàí òàø³àðè,
Ñèðäàð¸ μàâçàñèäà ñóâ î³èìè 2 —
5, Àìóäàð¸ μàâçàñèäà ýñà 10 —
15 ôîèçãà êàìàéèøè âà íàòèæàäà
ñóâ òàí³èñëèãè êó÷àéèøè ìóìêèí. Áó
íàôà³àò ³èøëî³ õ´æàëèãèãà, áàëêè
ãèäðîýíåðãåòèêàãà μàì ñàëáèé òàúñèð ê´ðñàòàäè, ÷óíêè 2050 éèëãà áîðèá ìèíòà³àíèíã àéðèì μóäóäëàðèäà
ãèäðîýëåêòðîñòàíöèÿëàðíèíã èø ñàìàðàäîðëèãè 20 ôîèçãà÷à êàìàéèøè
êóòèëìî³äà.
Øóíèíãäåê, åâðîïàëèê îëèìëàðíèíã ôèêðè÷à, ñóâäàí ñàìàðàëè ôîéäàëàíèø á´éè÷à øîøèëèí÷ ÷îðàëàð
ê´ðèëìàñà, 2050 éèëãà áîðèá ýêîëîãèê ³î÷³èíëàð ñîíè áåø áàðàâàð
îðòèøè ìóìêèí.
Äåìàê, îáèμà¸òíèíã μàð áèð
òîì÷èñè òèëëàãà òåíã á´ëèá áîðà¸òãàí ýêàí, óíäàí æóäà ñàìàðàëè
ôîéäàëàíèøèìèç, ñó²îðèø òàðìî³ëàðèíè áåòîíëàøòèðèø, ³óâóðëè
òèçèìëàðãà ´òèø îð³àëè ñóâ èñðîôãàð÷èëèãèíè êåñêèí êàìàéòèðèø, ñóâ âà ýíåðãèÿ ðåñóðñëàðèíè
òåæîâ÷è òåõíîëîãèÿëàðäàí êåíã
ôîéäàëàíãàí μîëäà ñóâíè ðà³àìëàøòèðèø âà àâòîìàòèçàöèÿëàø
îð³àëè èëìèé àñîñëàíãàí çàìîíàâèé áîø³àðóâãà ´òèøèìèç çàðóð.
Êåçè êåëãàíäà òàúêèäëàø æîèçêè,
ìèíòà³àìèçäà ³èøëî³ õ´æàëèãèäà
ñóâ èñðîôãàð÷èëèãè þ³îðè. Øóíäàé ýêàí, ñóâäàí î³èëîíà ôîéäàëàíèø ìàäàíèÿòèíè ´ðãàíèøèìèç
êåðàê. Äàâëàòèìèç ðàμáàðèíèíã
òîì÷èëàòèá, ¸ì²èðëàòèá ñó²îðèø
òàæðèáàñèäàí êåíã ôîéäàëàíèø
áîðàñèäàãè ÷à³èðè³ëàðè, Ôàðìîí
âà ³àðîðëàðèíèíã ³àáóë ³èëèíà¸òãàíè îðòèäà μàì ñóâäàí òåæàá-òåðãàá ôîéäàëàíèø èñòàãè ¸òèáäè.
Øóëàðäàí êåëèá ÷è³èá, áèç Ñóâ
õ´æàëèãè âàçèðëèãè òèçèìèäà êàäðëàðíè òàé¸ðëàø, ìàëàêàñèíè îøèðèø âàçèôàëàðèãà μàì àëîμèäà
ýúòèáîð ³àðàòèøèìèç çàðóð.
Ìàìëàêàòèìèç Ïðåçèäåíòè
2017 éèëäำ ÁÌÒ Áîø Àññàìáëåÿñèíèíã 72-ñåññèÿñèäà ñ´çëàãàí íóò³èäà óìóìèé ñóâ ðåñóðñëàðè ìóàììîñè Ìàðêàçèé Îñè¸äà õàâôñèçëèê
âà áàð³àðîðëèêíè òàúìèíëàø ó÷óí
ìóμèì ìàñàëà ýêàíëèãèíè áåæèç òàúêèäëàìàäè. Äåìàêêè, Ìàðêàçèé
Îñè¸íèíã áàð÷à ìàìëàêàòëàðè ´ðòàñèäà μàìôèêðëèê âà ´çàðî èøîí÷íè
ìóñòàμêàìëàø, ñóâ ìóíîñàáàòëàðèäà î÷è³ëèêíè òàúìèíëàø ìà³ñàäèäà
ìèíòà³àäà ñóâ ðåñóðñëàðèäàí î³èëîíà âà àäîëàòëè ôîéäàëàíèø ìàñàëàñèíè μàë ýòèø ó÷óí ´çàðî ìà³áóë
μàìäà ìàíôààòëè å÷èìëàðíè òîïèø
á´éè÷à áèðãàëèêäàãè ñàúé-μàðàêàòëàðíè àìàëãà îøèðèø ìà³ñàäãà ìóâîôè³äèð.
ÁÌÒíèíã ñóâ ìóàììîëàðèãà áà²èøëàíãàí õàë³àðî àíæóìàíèäà ¤çáåêèñòîí äåëåãàöèÿñè èëãàðè ñóðãàí
òàøàááóñëàð àíà øó μàìæèμàòëèê
é´ëèäàãè ìóμèì ³àäàìëàðäàí áèðè
á´ëäè.
ßÍÃÈËÀÍÀ¨ÒÃÀÍ ÁÎØ £ÎÌÓÑÈÌÈÇ
ÌÀÇÌÓÍ-ÌÎ¥ÈßÒÈ ÒÓØÓÍÒÈÐÈËßÏÒÈ
Àéíè êóíëàðäà Îëèé Ìàæëèñ £îíóí÷èëèê ïàëàòàñè äåïóòàòëàðèíèíã ñàéëîâ îêðóãëàðèäàãè ó÷ðàøóâëàðè ³èç²èí ´òìî³äà. Ìóëî³îòëàð äàâîìèäà ìàìëàêàòèìèçäà îëèá áîðèëà¸òãàí êåíã
ê´ëàìëè èñëîμîòëàð âà ÿíãèëàíà¸òãàí Êîíñòèòóöèÿìèçíèíã ìàçìóí-ìîμèÿòè êåíã æàìîàò÷èëèêêà åòêàçèëÿïòè.
Äåïóòàòëàð — μóäóäëàðäà
Õóñóñàí, ïàðëàìåíò ³óéè ïàëàòàñè äåïóòàòè Îéáàð÷èí Àáäóëëàåâàíèíã Îëòèíñîé òóìàíèäàãè ó÷ðàøóâëàðè μàì ê´òàðèíêè ðóμäà ´òäè.
Òóìàíäàãè 15-áîëàëàð ìóñè³à âà
ñàíúàò ìàêòàáèäà ´òêàçèëãàí òàäáèðäà
òàúêèäëàíãàíèäåê, áóãóíãè êóíäà òàé¸ðëàíãàí Êîíñòèòóöèÿâèé ³îíóí ëîéèμàñè
áèëàí Àñîñèé £îíóíèìèçíèíã ìîääàëàðè
128 òàäàí 155 òàãà, óíèíã íîðìàëàðè ýñà
275 òàäàí 434 òàãà ê´ïàéìî³äà. ßúíè Êîíñòèòóöèÿìèç ³àðèéá 65 ôîèçãà ÿíãèëàíìî³äà. Àìàëäàãè 128 òà ìîääàäàí 91 òàñèãà êîíöåïòóàë ´çãàðòèøëàð êèðèòèëìî³äà.
ßíãè òàμðèðäàãè Êîíñòèòóöèÿìèç èëãàðè àìàë ³èëèá êåëãàí “äàâëàò — æà-
ìèÿò — èíñîí” òàìîéèëèíè “èíñîí — æàìèÿò — äàâëàò” äåá ´çãàðòèðèø, ÿúíè
àââàëî, èíñîí ìàíôààòèíè μàð íàðñàäàí
óñòóí ³´éèøíè ìà³ñàä ³èëãàí.
Ó÷ðàøóâäà Áîø ³îìóñèìèçäà îèëà,
áîëàëàð âà ¸øëàð ó÷óí àëîμèäà áîá àæðàòèëà¸òãàíè ³àéä ýòèëäè. Øóíèíãäåê,
¸øëàðíèíã òàúëèì îëèøè, èæòèìîèé âà
òèááèé μèìîÿñè, óé-æîéëè á´ëèøè, áàíäëèãè ó÷óí øàðò-øàðîèòëàð ÿðàòèø —
äàâëàòíèíã êîíñòèòóöèÿâèé ìàæáóðèÿòè
ñèôàòèäà êèðèòèëÿïòè. Äàâëàò øó îð³àëè ´ç çèììàñèãà ìóμèì ìàæáóðèÿòëàðíè
îëìî³äàêè, ìàçêóð íîðìàëàð, íàôà³àò
¸øëàð ìàíôààòè, áàëêè áóòóí æàìèÿò âà
ìàìëàêàòèìèçíèíã êåëãóñè òà³äèðè ó÷óí
ìóμèìäèð.
Òàäáèðäà èøòèðîê÷èëàð òîìîíèäàí
áåðèëãàí ñàâîëëàðãà áàòàôñèë æàâîáëàð ³àéòàðèëäè.
***
Õàë³ âàêèëè Æàìøèä £îñèìîâ £àìàøè òóìàíèäà á´ëèá, ñàéëîâ÷èëàð áèëàí ó÷ðàøóâëàðäà “¤çáåêèñòîí Ðåñïóáëèêàñè Êîíñòèòóöèÿñè ò´²ðèñèäà”ãè Êîíñòèòóöèÿâèé ³îíóí ëîéèμàñèãà êèðèòèëãàí
ÿíãè íîðìàëàð μà³èäà êåíã âà àòðîôëè÷à
ìàúëóìîòëàð áåðäè.
Òàúêèäëàíãàíèäåê, Êîíñòèòóöèÿäà
äàâëàòíèíã èæòèìîèé ìàæáóðèÿòëàðèãà
îèä íîðìàëàð ³àðèéá ó÷ áàðàâàðãà îðòìî³äà. Ìàñàëàí, μàð êèìíèíã óé-æîéëè
á´ëèø μó³ó³è íàçàðäà òóòèëìî³äà. Óøáó
íîðìàíèíã àìàë ³èëèøè μàð áèð ôó³àðî, æóìëàäàí, ¸ø îèëàëàðíèíã ´ç áîøïàíàñèãà ýãà á´ëèøèíè òàúìèíëàá, êèøèëàðíèíã μà¸òäàí ðîçèëèê äàðàæàñèíè îøèðàäè.
Áóíäàí òàø³àðè, μå÷ êèì ñóäíèíã ³àðîðèñèç âà ³îíóíãà çèä òàðçäà óé-æîéèäàí
ìàμðóì ýòèëèøè ìóìêèí ýìàñëèãè, óéæîéèäàí ìàμðóì ³èëèíãàí ìóëêäîðãà óéæîéíèíã ³èéìàòè μàìäà ó ê´ðãàí çàðàð-
íèíã ´ðíè ³îíóíäà íàçàðäà òóòèëãàí μîëëàðäà âà òàðòèáäà îëäèíäàí μàìäà òåíã
³èéìàòäà (áîçîð ³èéìàòèäà) ³îïëàíèøè
òàúìèíëàíèøè êàôîëàòëàíìî³äà.
Àéíè ÷î²äà àμîëèíèíã êàôîëàòëàíãàí áåïóë òèááèé õèçìàòäàí ôîéäàëàíèøè μàì ´ç àêñèíè òîïãàí. ßíãèëàíà¸òãàí Êîíñòèòóöèÿäà àμîëè ñàëîìàòëèãèíè àñðàø áèëàí áî²ëè³ íîðìàëàð
4 áàðîáàð ê´ïàéòèðèëìî³äà. Áó àμîëè
ñî²ëè²èíè èøîí÷ëè ìóμîôàçà ³èëèø,
îíàëàð âà áîëàëàð ´ëèìè, þ³óìëè êàñàëëèêëàð òàμäèäèíè áàðòàðàô ýòèøäà
ìóμèì àμàìèÿòãà ýãà.
Ñàâîë-æàâîáëàðãà áîé á´ëãàí ó÷ðàøóâäà òàäáèð èøòèðîê÷èëàðè ÿíãèëàíà¸òãàí Êîíñòèòóöèÿäà íîãèðîíëèãè
á´ëãàí øàõñëàðíè ³´ëëàá-³óââàòëàø, òàúëèì ñèôàòèíè ÿõøèëàø, ´³èòóâ÷èëàð øàúíè âà ³àäð-³èììàòèíè μèìîÿ ³èëèø á´éè÷à ³àíäàé íîðìàëàð áåëãèëàíà¸òãàíè þçàñèäàí ñàâîëëàð áåðäèëàð âà àòðîôëè÷à
æàâîáëàð îëäè.
Äåïóòàòëàðíèíã μóäóäëàðäàãè ó÷ðàøóâëàðè äàâîì ýòìî³äà.
«Õàë³ ñ´çè».
Øàâêàò ¥ÀÌÐÎÅÂ,
¤çáåêèñòîí Ðåñïóáëèêàñè ñóâ
õ´æàëèãè âàçèðè.
2023 éèë 25 ìàðò
ÊÎÍÑÒÈÒÓÖÈßÂÈÉ
ÈÑËÎ¥ÎÒËÀÐ
õàë³èìèçíèíã
õîμèø-èñòàêëàðè èíúèêîñè
1
Ðàâøàíáåê ÀËÈÌÎÂ,
Îëèé Ìàæëèñ Ñåíàòèíèíã Õàë³àðî
ìóíîñàáàòëàð, òàø³è è³òèñîäèé àëî³àëàð,
õîðèæèé èíâåñòèöèÿëàð âà òóðèçì ìàñàëàëàðè
³´ìèòàñè ðàèñè:
— Êåéèíãè éèëëàðäà þðòèìèç òàø³è
ñè¸ñàòèäà óñòóâîðëèê ³èëà¸òãàí áèð æèμàò
μà³èäà àëîμèäà ò´õòàëèø çàðóð. ¤çáåêèñòîí
æàμîí μàìæàìèÿòèíèíã ìóñòà³èë ñóáúåêòè
ñèôàòèäà äóí¸ãà òèí÷ëèê, ÿ³èí ³´øíèëàð
μàìäà áîø³àëàð áèëàí àμèëëèê âà
ñòðàòåãèê μàìêîðëèê é´ëèãà ñîäè³ëèãèíè
ê´ðñàòèá êåëìî³äà. Áóíè ÿ³èí ³´øíèëàðèìèç
áèëàí ´ðíàòèëãàí àëî³àëàðèìèç ìèñîëèäà
μàì ê´ðèø ìóìêèí.
£´øíè äàâëàòëàð áèëàí îðàìèçäàãè 25 éèëëèê “ìóçëàðíè
ýðèòèø” îñîí á´ëìàãàíëèãè μàì μàìîí ¸äèìèçäà. Áóíèíã
ó÷óí ýñà äàâëàòèìèç ðàμáàðèäàí êàòòà ñè¸ñèé èðîäà,
ìàøà³³àòëè ìåμíàò òàëàá ýòèëäè, äåñàê, àéíè μà³è³àòíè àéòãàí
á´ëàìèç. Ìàíà, áèðãèíà ³àðäîø £èð²èçèñòîí áèëàí 30 éèëëèê
÷åãàðà ìóàììîñè å÷èëãàíè μèñîáèãà 2 ìèëëèîíäàí çè¸ä âîäèé
àμîëèñè ´ç ÿ³èíëàðè âà ³àðèíäîø-óðó²ëàðè áèëàí ýðêèí
áîðäè-êåëäè ³èëèø èìêîíèãà ýãà á´ëäè.
Þðòèìèçíèíã òàø³è ñè¸ñàòèäàãè áó ³îèäà, ÿúíè
äàâëàòëàðíèíã ñóâåðåí òåíãëèãè, êó÷ èøëàòìàñëèê ¸êè êó÷
áèëàí òàμäèä ³èëìàñëèê ïðèíöèïëàðèãà ñîäè³ëèãè
Êîíñòèòóöèÿìèçäà μàì ìóñòàμêàìëàá ³´éèëìî³äà. Áó, àéíè
÷î²äà ¤çáåêèñòîííèíã õàë³àðî μó³ó³íèíã óìóìýúòèðîô
ýòèëãàí ²îÿëàðèãà íå÷î²ëè ñîäè³ëèãèíè μàì ê´ðñàòàäè.
Áîðèé ÀËÈÕÎÍÎÂ,
Îëèé Ìàæëèñ Ñåíàòèíèíã Îðîëá´éè
ìèíòà³àñèíè ðèâîæëàíòèðèø ìàñàëàëàðè âà
ýêîëîãèÿ ³´ìèòàñè ðàèñè:
— Áóãóíãè êóíäà ôó³àðîëàðíèíã
ýêîëîãèê μó³ó³ëàðèíè òàúìèíëàø μàì
äîëçàðá âàçèôàãà àéëàíèá áîðÿïòè.
Øó μà¸òèé çàðóðàòäàí êåëèá ÷è³èá,
êåéèíãè éèëëàðäà ìàìëàêàòèìèçäà
àòðîô-ìóμèòíè ìóμîôàçàëàø âà ýêîëîãèê âàçèÿòíè ÿõøèëàøãà ³àðàòèëãàí ñàëìî³ëè ÷îðà-òàäáèðëàð àìàëãà îøèðèá êåëèíìî³äà. Áó ñàúé-μàðàêàòëàð ³àíäàé ñàìàðà áåðà¸òãàíè
áàð÷àãà ìàúëóì. ßúíè æîéëàðäà ýêîëîãèê âàçèÿò þìøàòèëìî³äà âà þðòäîøëàðèìèçíèíã áó áîðàäàãè íàôà³àò áèëèì âà ê´íèêìàëàðè, àéíè ÷î²äà ìàñúóëèÿòè þêñàëèá
áîðà¸òèð.
Áó æàðà¸ííèíã áàð÷àñè ÿíãèëàíà¸òãàí Êîíñòèòóöèÿäàí
´ðèí îëà¸òãàíè ýúòèáîðãà ìîëèê. Ìàõñóñ μó³ó³èé íîðìàëàð,
õóñóñàí, äàâëàò òîìîíèäàí àòðîô-ìóμèòíè ÿõøèëàø, òèêëàø
âà ìóμîôàçà ³èëèø, ýêîëîãèê ìóâîçàíàòíè ñà³ëàø, Îðîëá´éè
ìèíòà³àñèíèíã ýêîëîãèê òèçèìèíè ìóμîôàçà ³èëèø μàìäà
òèêëàø þçàñèäàí ÷îðàëàð ê´ðèøè áåëãèëàíìî³äà.
Óøáó êîíñòèòóöèÿâèé íîðìà ßíãè ¤çáåêèñòîííèíã
òàðà³³è¸ò ñòðàòåãèÿñèäà áåëãèëàíãàí 2026 éèëãà ³àäàð ³àéòà
òèêëàíóâ÷è ýíåðãèÿ ìàíáàëàðè óëóøèíè 25 ôîèçãà åòêàçèø,
è³òèñîäè¸ò òàðìî³ëàðèíèíã μàâîãà ÷è³àðàäèãàí çàðàðëè
ãàçëàð μàæìèíè ÿëïè è÷êè ìàμñóëîò μèñîáèäà 10 ôîèçãà
³èñ³àðòèðèø êàáè ìà³ñàäëàðãà ýðèøèøäà μàì μó³ó³èé
ïîéäåâîð á´ëèá õèçìàò ³èëàäè.
Îäèëæîí ÈÌÈÍÎÂ,
Îëèé Ìàæëèñ Ñåíàòèíèíã Ôàí, òàúëèì âà
ñî²ëè³íè ñà³ëàø ìàñàëàëàðè ³´ìèòàñè ðàèñè:
— Êåéèíãè éèëëàðäà þðòèìèçäà
òàúëèì ñîμàñèíè ðèâîæëàíòèðèøãà
êàòòà óð²ó áåðèëà¸òãàíè áåæèç ýìàñ.
Çåðî, μîçèðãè äàâðäà çàìîíàâèé
òàúëèì-òàðáèÿ îëãàí êàäðëàð
ìàìëàêàòíèíã ýðòàíãè êóíèíè áåëãèëàá
áåðàäè. Øó âà áîø³à μà¸òèé çàðóðàòëàð
àñîñèäà Êîíñòèòóöèÿìèçãà òàúëèì
ñîμàñè áèëàí áî²ëè³ ³àòîð ÿíãèëèêëàð
êèðèòèëìî³äà. Ìàñàëàí, ëîéèμàäà èëê
ìàðîòàáà îëèé òàúëèì òàøêèëîòëàðèãà
àêàäåìèê ýðêèíëèê áåðèëèøè, íîäàâëàò òàúëèì òàøêèëîòëàðè
³´ëëàá-³óââàòëàíèøè ò´²ðèñèäàãè ³îèäàëàð êèðèòèëìî³äà.
ßíãè òàμðèðäàãè Êîíñòèòóöèÿäà òàíëîâ àñîñèäà äàâëàò
μèñîáèäàí áåïóë îëèé ìàúëóìîò îëèíèøè êàôîëàòëàíìî³äà.
Óøáó íîðìàëàðäà ¸ø àâëîäíèíã çàìîíàâèé
ìóòàõàññèñëèêëàðíè ýãàëëàøè, îëèé ìàúëóìîòëè á´ëèøè,
òàúëèì òèçèìè áàð³àðîð ðèâîæëàíèøè ó÷óí øàðîèò ÿðàòèøãà
³àðàòèëãàí ìóμèì ³îèäàëàð áåëãèëàíãàí.
Øó áèëàí áèðãà, àëîμèäà ýμòè¸æëàðãà ýãà á´ëãàí áîëàëàð
ó÷óí òàúëèì òàøêèëîòëàðèäà èíêëþçèâ òàúëèì âà òàðáèÿíèíã
òàøêèë ýòèëèøè, óëàðíèíã μàììà ³àòîðè óìóìèé ìàêòàáëàðäà
μàì ´³èøè é´ëãà ³´éèëèøè ÿíãè ¤çáåêèñòîíäà èíñîí ³àäðè
òàìîéèëèíèíã àìàëèé èôîäàñè μèñîáëàíàäè.
Ëîéèμàäà äàâëàò ìàêòàáãà÷à òàúëèì âà òàðáèÿíè
ðèâîæëàíòèðèø ó÷óí øàðò-øàðîèòëàð ÿðàòèøè âà áîøëàí²è÷
ïðîôåññèîíàë òàúëèì áåïóë ýêàíëèãè μàì áåëãèëàíìî³äà.
ßíà áèð ìóμèì ìàñàëà. ¤³èòóâ÷èëàð øàúíè âà ³àäð³èììàòèíè μèìîÿ ³èëèø, óëàðíèíã èæòèìîèé âà ìîääèé
ôàðîâîíëèãè, êàñáèé æèμàòäàí ´ñèøèãà ²àìõ´ðëèê ³èëèø
ò´²ðèñèäàãè íîðìàãà àëîμèäà ò´õòàëèá ´òìî³÷èìàí. Ìàçêóð
ìåú¸ð þðòèìèçäà ´òãàí îëòè éèë è÷èäà ´³èòóâ÷è ³àäðèíè
ê´òàðèø, óíèíã íóôóçè âà ìàâ³åèíè þêñàëòèðèø á´éè÷à
àìàëãà îøèðèëãàí èøëàðíè ìóñòàμêàìëàøãà âà
´³èòóâ÷èëàðíèíã æàìèÿòäàãè èæòèìîèé ìà³îìè âà îáð´ñèíè
ÿíàäà îøèðèøãà õèçìàò ³èëàäè.
«Õàë³ ñ´çè».
ÄÀÂËÀÒ ÔÓ£ÀÐÎËÀÐ ÁÀÍÄËÈÃÈÍÈ
ÒÀÚÌÈÍËÀØ ×ÎÐÀËÀÐÈÍÈ Ê¤ÐÀÄÈ
Áóõîðî øàμàð μîêèìëèãèäà Îëèé Ìàæëèñ
£îíóí÷èëèê ïàëàòàñè äåïóòàòëàðè, îëèìëàð âà
ñîμà ìóòàõàññèñëàðè èøòèðîêèäà ÿíãèëàíà¸òãàí
Êîíñòèòóöèÿìèçíèíã ìàçìóí-ìîμèÿòèãà áà²èøëàíãàí ñåìèíàð ´òêàçèëäè.
Ñåìèíàð
Âèëîÿò μîêèìëèãè ìàñúóëëàðè, òàøêèëîò âà èäîðàëàð
ðàμáàðëàðè, ìàμàëëèé Êåíãàø
äåïóòàòëàðè èøòèðîê ýòãàí
òàäáèðäà Êîíñòèòóöèÿãà êèðèòèëà¸òàí êîíöåïòóàë ´çãàðòèøëàð μà³èäà áàòàôñèë ìàúëóìîòëàð áåðèëäè.
£àéä ýòèëãàíèäåê, ÿíãèëàíà¸òãàí Êîíñòèòóöèÿäà μàð êèìíèíã ìåμíàòè ó÷óí μå÷ ³àíäàé
êàìñèòèøëàðñèç μàìäà ìåμíàòãà μà³ ò´ëàøíèíã áåëãèëàíãàí
ýíã êàì ìè³äîðèäàí êàì á´ëìà-
ãàí òàðçäà àäîëàòëè μà³ îëèø
μó³ó³è êàôîëàòëàíìî³äà.
Ìàçêóð íîðìàíèíã Êîíñòèòóöèÿäà áåëãèëàíèøè ôó³àðîëàðíèíã èø μà³ëàðè ìè³äîðè øóí÷àêè ýìàñ, àéíàí óëàðíèíã ìóíîñèá μà¸ò êå÷èðèøèíè òàúìèíëàøäà, ïèðîâàðä íàòèæàäà àμîëè òóðìóø äàðàæàñè ÿõøèëàíèøèäà âà ìàìëàêàòèìèçäà èæòèìîèé àäîëàòíè
óñòóâîð ³àäðèÿòãà àéëàíòèðèøäà ìóμèì àμàìèÿòãà ýãà.
Øó áèëàí áèðãà, äàâëàò
ôó³àðîëàðíèíã áàíäëèãèíè òàúìèíëàø, óëàðíè èøñèçëèêäàí
μèìîÿ ³èëèø, êàìáà²àëëèêíè
³èñ³àðòèðèø ÷îðàëàðèíè ê´ðèøè ìóñòàμêàìëàíìî³äà. £îëàâåðñà, äàâëàò ôó³àðîëàðíèíã
êàñáèé òàé¸ðãàðëèãèíè âà
³àéòà òàé¸ðëàíèøèíè òàøêèë
ýòèøè μàìäà ðà²áàòëàíòèðèøè ê´çäà òóòèëãàí.
— Áó ÿíãè íîðìà èø áèëàí
òàúìèíëàíìàãàí àμîëèíèíã êàìáà²àëëèê μîëàòèãà òóøèá ³îëèøèíèíã îëäèíè îëèøãà ¸êè êàìáà²àëëèê òîèôàñèãà êèðèá ³îëãàí ôó³àðîëàðíè óíäàí ÷è³àðèø
á´éè÷à äàâëàò òîìîíèäàí òåãèøëè ÷îðàëàð ê´ðèëèøèãà
êîíñòèòóöèÿâèé êàôîëàò ñèôàòèäà õèçìàò ³èëàäè, — äåäè Îëèé
Ìàæëèñ £îíóí÷èëèê ïàëàòàñè
äåïóòàòè Ìàäèíà Áàðàòîâà.
Òàäáèð èøòèðîê÷èëàðèíè
³èçè³òèðãàí ñàâîëëàðãà äåïóòàò òîìîíèäàí áàòàôñèë æàâîáëàð áåðèëäè.
«Õàë³ ñ´çè».
Õàë³ ñ´çè
2023 éèë 25 ìàðò
Áàð÷à μóäóääà “ßíãè ¤çáå1 êèñòîí”
áî²ëàðè, “ßíãè ¤çáåêèñòîí” ìàññèâëàðè áóí¸ä ³èëèíìî³äà.
“Îáîä ìàμàëëà” âà “Îáîä ³èøëî³” äàñòóðëàðè ³àòîðèäà áóòóí ìàìëàêàòèìèç
á´éëàá “ßøèë ìàêîí” óìóììèëëèé ëîéèμàñè àìàëãà îøèðèëà¸òãàíèãà ãóâîμ
á´ëèá òóðèáìèç. Øó êóíëàðäà îäàìëàð
μàøàðëàð ³èëèá, ê´÷àò âà ãóëëàð ýêèá,
ÿíãè áî²ëàð, ñàéèëãîμëàð ÿðàòà¸òãàíèíè àéòìàñà μàì á´ëàäè. Àéíè ïàéòäà áóòóí ìàìëàêàòèìèçäà áàéðàì êàéôèÿòè
âà áóí¸äêîðëèê ðóμè μóêìðîí.
Íàâð´çè îëàì áèçíè òàáèàò ôàðçàíäè á´ëèá, Âàòàí òóïðî²èíè, îíà çàìèíäàãè μàð áèð ãè¸μíè ê´çèìèçãà ò´òè¸
³èëèá ÿøàøãà ´ðãàòàäè. Íàâð´ç μàììàìèçãà èíñîíèéëèê, ìåμð-î³èáàò âà áà²ðèêåíãëèê ôàíèäàí ñàáî³ áåðàäè. Øó
www.xs.uz
³èéíî³ëàðíèíã îëäèíè îëèø, î÷è³ëèê âà
øàôôîôëèêíè òàúìèíëàø, ñ´ç ýðêèíëèãèíè ìóñòàμêàìëàø êàáè é´íàëèøëàðäà
èæîáèé íàòèæàëàðãà ýðèøèëäè. Õóëëàñ,
áàð÷à ñîμàäà àìàëãà îøèðèëà¸òãàí èñëîμîòëàð ´ç ñàìàðàëàðèíè áåðìî³äà äåÿ
áàðàëëà àéòîëàìèç.
Äåéëèê, ¸øëàð ´ðòàñèäà ñïîðòíè ðèâîæëàíòèðèø âà μàð òîìîíëàìà ³´ëëàá³óââàòëàø ñîμàñèäà àìàëãà îøèðèëà¸òãàí èøëàð ´ç ìåâàëàðèíè óçî³ êóòòèðãàíè é´³. ßíãèëàíèø âà ¸øàðèø áàéðàìè — Íàâð´ç àðàôàñèäà ¸øëàðèìèç
³´ëãà êèðèòãàí çàôàðëàð áàð÷àìèçíè
ìàìíóí ýòäè. ¨ø ñïîðò÷èëàðèìèç ýðèøãàí íàòèæàëàð àé¸ìãà ìóíîñèá ñîâ²à
á´ëäè. Æóìëàäàí, ôóòáîë á´éè÷à
¤çáåêèñòîí ¸øëàð òåðìà æàìîàñè ³èç²èí
áåëëàøóâëàðäà ìóñòàμêàì èðîäà μàìäà ìà-
/xalqsuzi.uz
ÍÈÃÎ¥
@xs_uz
3
æèé øåðèêëàð ¤çáåêèñòîí Ïðåçèäåíòè
Øàâêàò Ìèðçè¸åâ îëèá áîðà¸òãàí òàø³è
ñè¸ñèé êóðñíè àéíàí àíà øóíäàé
òàâñèôëàìî³äà.
Íàâð´ç àé¸ìè ìóíîñàáàòè áèëàí
Ïðåçèäåíòèìèç íîìèãà êåëà¸òãàí
³óòëîâëàðäà μàì àíà øóíäàé èñëîμîòëàðèìèçãà, äàâëàòèìèç ðàμáàðèãà á´ëãàí
þêñàê èøîí÷ ê´ðèíèá òóðèáäè.
“Ìåí Õèòîé — ¤çáåêèñòîí ìóíîñàáàòëàðèíè ðèâîæëàíòèðèøãà êàòòà ýúòèáîð
³àðàòàìàí. Ñèçíèíã æîðèé éèë ìàé îéèãà ðåæàëàøòèðèëãàí èëê “Õèòîé — Ìàðêàçèé Îñ踔 ñàììèòèäà èøòèðîê ýòèøèíãèçíè âà Õèòîéãà äàâëàò òàøðèôèíãèçíè êóòèá ³îëàìàí, — äåéèëàäè ÕÕÐ
Ðàèñè Ñè Öçèíüïèííèíã Ïðåçèäåíò
Øàâêàò Ìèðçè¸åâãà é´ëëàãàí òàáðèãèäà. — Ñèç áèëàí áèðãàëèêäà Õèòîé —
ÁÓÃÓÍÃÈ ÓËÓ¢ÂÎÐ ¤ÇÃÀÐÈØËÀÐÄÀ
¤Ç ÈÔÎÄÀÑÈÍÈ ÒÎÏÌΣÄÀ
ôàéçëè ëàμçàëàðäà òèí÷ëèê âà îñîéèøòàëèê íà³àäàð áåáàμî íåúìàò ýêàíèíè,
óíèíã ³àäð-³èììàòè âà àμàìèÿòèíè ÿíàäà ÷ó³óð àíãëàÿïìèç äåñàê, ÿíãëèøìàéìèç. Çåðî, áóëàðíèíã áàðè òèí÷ëèê øàðîôàòèäàí. Õîòèðæàìëèêñèç èñëîμîòëàð,
´çãàðèøëàð, ÿíãèëàíèøëàð þêñàê ñóðúàòëàðäà àìàëãà îøìàéäè. ȳòèñîäèé ñîμàíè îëàñèçìè, òàø³è ñè¸ñàòíè ¸õóä òàúëèìó ìàäàíèÿò òàðìî³ëàðèíèìè — áàð÷à-áàð÷à æàäàë ´çãàðèøëàð ýíã áåôàð³
îäàìíèíã μàì êàìèäà μàéðàòèãà ñàáàá
á´ëèøè àéíè μà³è³àòäèð.
Ìàøà³³àòëè âà
æàñîðàòëè ìåμíàò
ìåâàñè
¤òà¸òãàí μàð áèð éèë, îé, êóí âà äà³è³àìèç áóòóí äóí¸, æóìëàäàí, ¤çáåêèñòîí ó÷óí μàì ²îÿò ìóðàêêàá âà ñèíîâëè
á´ëà¸òèð. Ïðåçèäåíòèìèç Øàâêàò
Ìèðçè¸åâ 2022 éèë 20 äåêàáðü êóíè Îëèé
Ìàæëèñ âà ¤çáåêèñòîí õàë³èãà é´ëëàãàí
Ìóðîæààòíîìàñèäà ³àéä ýòãàíèäåê,
“Óøáó äàâðäà ò´ïëàãàí òàæðèáàìèç áèð
μà³è³àòíè ÿ³³îë èñáîòëàá áåðìî³äà:
òàðà³³è¸òãà — ôà³àò ìàøà³³àòëè âà
æàñîðàòëè ìåμíàò îð³àëè ýðèøèëàäè”.
Ïðåçèäåíòèìèçíèíã àéíàí øóíäàé
³àòúèé âà î³èëîíà ñè¸ñàòè òóôàéëè, ïàíäåìèÿ âà ãëîáàë èí³èðîçíèíã ñàëáèé
òàúñèðëàðèãà ³àðàìàñäàí ÿíãè ¤çáåêèñòîíäà èíñîí ³àäðèíè μàð òîìîíëàìà
òàúìèíëàø á´éè÷à èñëîμîòëàð èç÷èë äàâîì ýòìî³äà. £îíóí óñòóâîðëèãè, íîðìà
èæîäêîðëèãè ñèôàòè, μóêóìàò ôàîëèÿòè
ñàìàðàäîðëèãè, ñ´ç âà àõáîðîò ýðêèíëèãè, æèíîÿò÷èëèê âà êîððóïöèÿãà ³àðøè
êóðàø, áèçíåñíè îëèá áîðèø øàðò-øàðîèòëàðè êàáè ðåéòèíã âà èíäåêñëàðäà
¤çáåêèñòîííèíã ´ðíèíè ÿõøèëàø á´éè÷à
ìóàéÿí þòó³ëàð ³´ëãà êèðèòèëÿïòè. Óìóìàí îëãàíäà, 2022 éèëäà æàìè 24 òà
ðåéòèíãíèíã 15 òàñèäà ¤çáåêèñòîííèíã
´ðíè ÿõøèëàíäè.
Àôñóñêè, çèääèÿòëàðãà ò´ëà äóí¸äà
áó áîðàäàãè àμâîë ó ³àäàð “ã´çàë” ýìàñ.
Ãàï øóíäàêè, ïàíäåìèÿ î³èáàòëàðèíè
ò´ëà áàðòàðàô ýòèøãà óëãóðìàñäàí æàμîí ìèíòà³àëàðèäà ð´é áåðà¸òãàí ìîæàðîëàð ÿíãè ãëîáàë èí³èðîçíèíã áîøëàíèøèãà îëèá êåëäè. Ñàé¸ðàìèçíèíã
òóðëè μóäóäëàðèäà îçè³-îâ³àò ìàμñóëîòëàðè, ýíåðãèÿ âà ´²èòëàðãà íàðõ-íàâîíèíã êåñêèí îøèá êåòèøèäàí, àéíè³ñà,
ðèâîæëàíà¸òãàí ìàìëàêàòëàð êàòòà çàðàð ê´ðìî³äà. ÁÌÒ Áîø êîòèáè Àíòîíèó
Ãóòåððèø òàúêèäëàãàíèäåê, ìîæàðîëàð
àëàíãàñè “òåíãñèçëèê, íî÷îðëèê âà ìîëèÿëàøòèðèøäàãè åòèøìîâ÷èëèêëàð áèëàí ÿíàäà àâæ îëÿïòè”. Áóíäàí μàì à÷èíàðëèñè, èí³èðîç î³èáàòèäà ´òãàí éèëè
1,2 ìëðä. àμîëè ÿøàéäèãàí 74 òà ðèâîæëàíà¸òãàí ìàìëàêàòäàãè èíñîíëàðíèíã
òóðìóø øàðîèòè êåñêèí ¸ìîíëàøäè.
Øóíäàé ìóðàêêàá âà ñèíîâëè äàâðäà
¤çáåêèñòîí ó÷óí ìóμèì á´ëãàí ³àòîð òàäáèðëàð àìàëãà îøèðèëãàíè âà ´ç ñàìàðàëàðèíè áåðãàíè äè³³àòãà ëîéè³äèð.
Áèðèí÷èäàí, àμîëè ìóðîæààòëàðè áèëàí
èøëàø æàðà¸íèãà ÿíãè ìåõàíèçìëàð òàòáè³ ýòèëäè. Èêêèí÷èäàí, ³îíóí óñòóâîðëèãèíè òàúìèíëàø, ôó³àðîëàðèìèçíè
³èéíàá êåëãàí ìóàììîëàðíè μàë ýòèø,
μîðàò íàìóíàñèíè ê´ðñàòèá, Îñè¸ ÷åìïèîíè
äåãàí þêñàê øàðàôëè íîìãà ýðèøäè. Áó
áèëàí óëàð Èíäîíåçèÿäà á´ëèá ´òàäèãàí
æàμîí ÷åìïèîíàòèäà ³àòíàøèø μó³ó³èíè μàì
³´ëãà êèðèòèøäè. ¤çáåêèñòîí âà Èðî³ ¸øëàð
òåðìà æàìîàëàðèíèíã òàðèõèé ´éèíèíè
Ïðåçèäåíò Øàâêàò Ìèðçè¸åâ øàõñàí
ñòàäèîíãà òàøðèô áóþðèá êóçàòäè.
Äàâëàòèìèç ðàμáàðè òåðìà æàìîàìèçíè
òà³äèðëàø ìàðîñèìèäà μàì èøòèðîê
ýòäè âà áîø ñîâðèí — Îñè¸ êóáîãèíè
¸ø ³àμðàìîíëàðèìèçãà øàõñàí ´çè
òîïøèðäè. ¨ø ôóòáîë÷èëàðèìèç áèëàí
áèðãà õîêêåé÷èëàð âà øàõìàò÷èëàðèìèç
³´ëãà êèðèòãàí þòó³ëàðíè μàì àëîμèäà
ýúòèðîô ýòèø êåðàê. Õîêêåé÷èëàðèìèç
Îñè¸ ÷åìïèîíëèãèíè ³´ëãà êèðèòèá, ÿíãè
¤çáåêèñòîíãà, ìèëëèîíëàá òåíãäîøëàðèãà ´ðíàê âà íàìóíà á´ëàäèãàí
æàñîðàò ê´ðñàòèøäè.
Øó ìàúíîäà, áó éèëãè Íàâð´ç þðòèìèçãà ³óâîí÷ëè âî³åàëàð, ³´øàëî³ áàéðàìëàð áèëàí êèðèá êåëäè äåñàê, ìóáîëà²à ýìàñ. Àéíè êóíëàðäà ÿíà áèð
ôàçèëàòëè îé — ìó³àääàñ Ðàìàçîíè øàðèô òàøðèô áóþðäè. £îëàâåðñà, 22 ìàðò
êóíè Ìàμàëëà òèçèìè õîäèìëàðè êóíè
μàì êåíã íèøîíëàíäè. Ïðåçèäåíòèìèç
âàòàíäîøëàðèìèçíè, ìàμàëëà òèçèìè
ôàîëëàðèíè ³´øàëî³ áàéðàìëàð áèëàí
³óòëàäè, Ôàðìîíãà áèíîàí áèð ãóðóμ ôàîëëàð Âàòàíèìèçíèíã þêñàê ìóêîôîòëàðè áèëàí òà³äèðëàíäè.
Ìóâîçàíàòëè âà ´çàðî
ìàíôààòëè àëî³àëàð
Õàë³èìèçíèíã æèïñëèãè, áèðäàìëèãè
âà ´çàðî μàìæèμàòëèãè òóôàéëè ÿíãè
¤çáåêèñòîíèìèç éèëäàí-éèëãà ðèâîæëàíèá, õàë³àðî μàìæàìèÿò òîìîíèäàí μàì
þêñàê ýúòèðîô ýòèëà¸òèð. ¤çáåêèñòîííèíã è³òèñîäèé î÷è³ëèãè μàìäà èíâåñòèöèÿëàð âà áèçíåñ ó÷óí æîçèáàäîðëèãè, áàð÷à ìóàììîëè ìàñàëàëàðíè ÿêäèëëèê, ´çàðî μóðìàò âà μàìæèμàòëèê àñîñèäà μàë ýòèøãà èíòèëèø, äóí¸íèíã åòàê÷è äàâëàòëàðè âà áîø³à ìàìëàêàòëàðè
áèëàí ìóâîçàíàòëè âà ´çàðî ìàíôààòëè
àëî³àëàð þðèòèø, ñè¸ñèé èøîí÷ âà
õàë³àðî μó³ó³³à ðèîÿ ýòèëèøè àñîñèäàãè ´çàðî μàìêîðëèêêà èíòèëèø — õîðè-
Ìàðêàçèé Îñè¸ ìóíîñàáàòëàðè èñòè³áîëëàðè μàìäà ìàìëàêàòëàðèìèçíèíã èêêè
òîìîíëàìà μàìêîðëèãèãà îèä êàòòà ðåæàëàðèíè ìóμîêàìà ýòèøèìèç ¤çáåêèñòîí — Õèòîé μàìêîðëèãèíè ÿíàäà þ³îðè
äàðàæàãà ê´òàðèøèãà èøîí÷èì êîìèë”.
À£Ø Ïðåçèäåíòè Æîçåô Áàéäåííèíã
òàáðèãè μàì äóí¸íèíã ¤çáåêèñòîíãà òàëïèíà¸òãàíè, þðòèìèçäàãè ´çãàðèøëàðãà
èøîí÷è âà èõëîñè áàëàíä ýêàíëèãèíè
ê´ðñàòèá òóðèáäè:
“¤òãàí éèë äàâîìèäà ¤çáåêèñòîí âà
Àìåðèêà £´øìà Øòàòëàðè óìóìèé ìóàììîëàðíè μàë ³èëèø, õàë³ëàðèìèç
õàâôñèçëèãè âà ôàðîâîíëèãèíè òàúìèíëàø ìà³ñàäèäà áèðëàøäè.
Óøáó óé²îíèø âà ÿíãèëàíèø ìàâñóìèäà £´øìà Øòàòëàð ¤çáåêèñòîí õàë³èãà ñîäè³ëèãèíè ÿíà áèð áîð òàñäè³ëàéäè. Øó êóíëàðäà ÿíãè ìàððàëàðíè
áåëãèëàá, ìóñòàμêàì òèí÷ëèê âà ´çàðî
àíãëàøóâ ðóμèäàãè óìóìèé êåëàæàê ñàðè
ñàúé-μàðàêàòëàðèìèçíè äàâîì ýòòèðàð
ýêàíìèç, ìåí ìàìëàêàòëàðèìèç ´ðòàñèäàãè ñòðàòåãèê øåðèêëèê âà õàë³ëàðèìèç ä´ñòëèãè ÿíàäà ìóñòàμêàìëàíèøèãà
èøîíàìàí”.
— Ìåí ¤çáåêèñòîíäàãè èñëîμîòëàðíè
óçî³ éèëëàðäàí áåðè êóçàòèá êåëàìàí.
¤øà ïàéòäàãè ¤çáåêèñòîí áèëàí μîçèðãè ¤çáåêèñòîííèíã îñìîí áèëàí åð÷à
ôàð³è áîð, — äåéäè Ïîëüøà Ðåñïóáëèêàñèíèíã ¤çáåêèñòîíäàãè Ôàâ³óëîääà âà
ìóõòîð ýë÷èñè Ðàäîñëàâ Ãðóê. — ¤çáåêèñòîíäàãè ñè¸ñèé âà è³òèñîäèé èñëîμîòëàð øèääàòè ìåíè μàéðàòãà ñîëäè.
Àââàëî, ¤çáåêèñòîííèíã þòó²èíè ýúòèðîô ýòèø çàðóðêè, áåø-îëòè éèë è÷èäà
ìàìëàêàò ìàæáóðèé ìåμíàòäàí áóòóíëàé
âîç êå÷äè. Äèíèé ýðêèíëèê μàìäà áîø³à
μó³ó³ âà ýðêèíëèêëàð ìàñàëàëàðè á´éè÷à μàì æèääèé èø îëèá áîðèëìî³äà. Áèç
ðèâîæëàíèøíè ê´ðÿïìèç, áèðî³ îëäèíäà
ÿíà óëêàí èñëîμîòëàð àìàëãà îøèðèëèøèãà èøîí÷èì êîìèë.
Î÷è³ âà êîíñòðóêòèâ
òàø³è ñè¸ñàò
Êîðåÿ Ðåñïóáëèêàñè ýë÷èñè Êèì Õè
Ñàíã ôèêðè÷à, ¤çáåêèñòîíäà áîøëàíãàí
òóá èñëîμîòëàð ìàìëàêàòíèíã ÿíãè, çàìîíàâèé ðèâîæëàíèø âà ìîäåðíèçàöèÿ
é´ëèãà ´òèøèäà, äàâëàòíèíã è÷êè μàìäà
òàø³è ñè¸ñàòè ñàìàðàäîðëèãèíè îøèðèøäà áå³è¸ñ àμàìèÿòãà ýãà á´ëäè.
— Ïðåçèäåíò Øàâêàò Ìèðçè¸åâíèíã
î÷è³ âà êîíñòðóêòèâ òàø³è ñè¸ñàòè òóôàéëè ìàìëàêàòíèíã õàë³àðî ìóíîñàáàòëàðäà òóòãàí ´ðíè âà àμàìèÿòè ñåçèëàðëè äàðàæàäà ìóñòàμêàìëàíäè, — äåéäè
ýë÷è Êèì Õè Ñàíã. — Àñîñèé íàòèæàëàðäàí áèðè, áó — ¤çáåêèñòîí èìèæèíèíã òóáäàí ´çãàðãàíè. Àéíè³ñà, ÿíãèëàíà¸òãàí ¤çáåêèñòîí Êîíñòèòóöèÿñè,
áèðèí÷è íàâáàòäà, ´çáåê õàë³èíèíã ³àäðèíè, μó³ó³ âà ýðêèíëèêëàðèíè òàúìèíëàéäè, áîø³à òîìîíäàí, óíèíã õàë³àðî
ìàéäîíäàãè îáð´-ýúòèáîðèíè þêñàêëèêêà ê´òàðàäè. Çåðî, Àñîñèé £îíóíäà
îììàâèé àõáîðîò âîñèòàëàðè ôàîëèÿòèíèíã ýðêèíëèãè, óëàðíèíã àõáîðîò èçëàø,
îëèø, óíäàí ôîéäàëàíèø âà óíè òàð³àòèøãà á´ëãàí μó³ó³ëàðè êàôîëàòëàíìî³äà. Êîíñòèòóöèÿãà ôó³àðîëèê æàìèÿòè èíñòèòóòëàðè ôàîëèÿòè, æàìèÿòäà
î÷è³ëèê, îøêîðàëèê âà ³îíóíèéëèê ìóμèòèíè, äàâëàò âà æàìèÿò ´ðòàñèäàãè ìóëî³îòíè ìóñòàμêàìëàø, êó÷ëè æàìîàò÷èëèê íàçîðàòèíè ´ðíàòèø êàôîëàòëàðèãà
áà²èøëàíãàí àëîμèäà áîá êèðèòèëãàíè
μàì ýúòèáîðãà ìîëèê.
“Êàñïèé ñè¸ñàòè ìàðêàçè”íèíã äèðåêòîðè Ýôãàí Íèôòè ôèêðè÷à, Ïðåçèäåíò
Øàâêàò Ìèðçè¸åâíèíã ìèíòà³à âà äóí¸
Ñóðàòëàð “Õàë³ ñ´çè” ôîòîæàìëàìàñèäàí îëèíäè.
äàâëàòëàðèíèíã óìóìèé ìóàììîëàðíè μàë
³èëèøäàãè ñàúé-μàðàêàòëàðèíè áèðëàøòèðèøãà ³àðàòèëãàí μà¸òèé âà äîëçàðá
òàøàááóñëàðè ¤çáåêèñòîííèíã õàë³àðî
òàøêèëîòëàðäàãè ôàîëëèãè êåñêèí ´ñèøèãà μàìäà òóòãàí ´ðíè ìóñòàμêàìëàíèøèãà îëèá êåëäè. ¤çáåêèñòîí òàøàááóñè âà òàêëèôè áèëàí ÁÌÒíèíã Îðîëá´éè
ìèíòà³àñè ó÷óí èíñîí õàâôñèçëèãè á´éè÷à
ê´ï òîìîíëàìà øåðèêëèê àñîñèäà òðàñò
ôîíäè òàøêèë ýòèëäè, ÁÌÒ Áîø Àññàìáëåÿñèíèíã Ìàðêàçèé Îñè¸ ìèíòà³àñèäà òèí÷ëèê, áàð³àðîðëèê âà èç÷èë òàðà³³è¸òíè òàúìèíëàø á´éè÷à ìèíòà³àâèé âà
õàë³àðî μàìêîðëèêíè ìóñòàμêàìëàø ò´²ðèñèäà, Ìàúðèôàò âà äèíèé áà²ðèêåíãëèê,
Áàð³àðîð òóðèçì âà áàð³àðîð ðèâîæëàíèø,
Îðîëá´éè ìèíòà³àñèíè ýêîëîãèê èííîâàöèÿëàð âà òåõíîëîãèÿëàð μóäóäè äåá ýúëîí
³èëèø á´éè÷à ³àòîð ìóμèì ðåçîëþöèÿëàðè
³àáóë ³èëèíäè.
2020 éèëäà ìàìëàêàòèìèç áèðèí÷è
ìàðòà ÌÄ¥ãà ðàèñëèê ³èëäè âà ¥àìä´ñòëèê ñàììèòèíè ìóâàôôà³èÿòëè ´òêàçèá,
óíèíã äîèðàñèäà ´íëàá òàøàááóñëàðíè
èëãàðè ñóðäè. 2022 éèëäà Ñàìàð³àíä
øàμðèäà Øàíõàé μàìêîðëèê òàøêèëîòè
âà Òóðêèé äàâëàòëàð òàøêèëîòè ñàììèòëàðè þ³îðè äàðàæàäà ´òäè.
Ìàìëàêàòèìèçäà áîçîð è³òèñîäè¸òè
òàìîéèëëàðèíè ÷ó³óðëàøòèðèø, õóñóñèé
ñåêòîðíè ôàîë ³´ëëàá-³óââàòëàø, õîðèæèé ñàðìîÿ âà òåõíîëîãèÿëàðíè êåíã
æàëá ýòèøãà àëîμèäà ýúòèáîð ³àðàòèëà¸òãàíè ´çèíèíã äàñòëàáêè ìåâàëàðèíè áåðäè. Ñ´íããè áåø éèëäà è³òèñî-
«Ìàðêàçèé Îñè¸ ðóμè»
øàêëëàíìî³äà
Øàâêàò Ìèðçè¸åâ ïðåçèäåíòëèãèíèíã
äàñòëàáêè êóíëàðèäàíî³ Ìàðêàçèé
Îñè¸äàãè ñè¸ñèé âàçèÿòíè òóáäàí
ÿõøèëàøãà óñòóâîð ýúòèáîð áåðà áîøëàäè. £´øíè äàâëàòëàð áèëàí îëèé äàðàæàäàãè èøîí÷ëè ìóíîñàáàòëàð âà î÷è³
ìóëî³îò ´ðíàòèëèá, èêêè òîìîíëàìà âà
óìóììèíòà³àâèé ìàñàëàëàðíè ÿõøè
³´øíè÷èëèê, ´çàðî èøîí÷, áèð-áèðèíèíã
ìàíôààòëàðèíè μèñîáãà îëèø âà î³èëîíà ìóðîñàëàð àñîñèäà μàë ³èëèø ó÷óí
çàðóð êåëèøóâëàðãà ýðèøèëäè. ¤çáåêèñòîííèíã áàð÷à Ìàðêàçèé Îñè¸ äàâëàòëàðè áèëàí àëî³àëàðè ñòðàòåãèê øåðèêëèê äàðàæàñèãà ê´òàðèëäè. Ïðåçèäåíò
Øàâêàò Ìèðçè¸åâ ³àéä ýòãàíèäåê, æàμîí ñè¸ñàòøóíîñëèãèäà “Ìàðêàçèé Îñè¸
ðóμè” äåãàí èáîðà ïàéäî á´ëäè. Ìàçêóð
èáîðà ìèíòà³àìèçäà ÿðàòèëãàí μàìêîðëèê âà ´çàðî àíãëàøóâãà èæîáèé ñè¸ñèé
ìóμèòíè ´çèäà ÿ³³îë àêñ ýòòèðàäè.
— ¤çáåêèñòîí ðàμáàðèíèíã áåâîñèòà
òàøàááóñè áèëàí ìèíòà³àìèç äàâëàòëàðè ðàμáàðëàðèíèíã Ìàñëàμàò ó÷ðàøóâëàðèíè ìóíòàçàì ´òêàçèø ìåõàíèçìè
é´ëãà ³´éèëäè, — äåéäè £èð²èçèñòîííèíã
¤çáåêèñòîíäàãè Ôàâ³óëîääà âà ìóõòîð
ýë÷èñè Ìóñà Æàìàíáàåâ. — Áóíäàé ñàììèòëàðíèíã ò´ðòòàñè Îñòîíà, Òîøêåíò,
Àâàçà âà ×´ëïîíîòàäà á´ëèá ´òäè. Ìàðêàçèé Îñè¸ è³òèñîäèé ôîðóìëàðè ´òêàçèá êåëèíìî³äà. Ñàâäî-è³òèñîäèé àëî³àëàð, ñàíîàò êîîïåðàöèÿñè, ìàäàíèéãóìàíèòàð μàìêîðëèê æàäàë
ñóðúàòëàð áèëàí ðèâîæëàíìî³äà. Ìèíòà³àâèé μàìêîðëèêíèíã
Äóí¸ òàæðèáàñèäàí êåëèá
³îëãàí àñîñèé ìàñàëàëàðè
÷è³èá àéòèø ìóìêèíêè, ÿíãè
μà³èäà ôèêð þðèòãàíäà ÷åãàðà
ìàñàëàëàðèíè μàë ³èëèøäà äàøàμàð ³óðèø îñîí á´ëìàãàí.
âîì ýòèø, ñóâ-ýíåðãåòèêà ðåÂàμîëàíêè, êóððàè çàìèíäà
ñóðñëàðèäàí áèðãàëèêäà âà
μàòàðëè âàçèÿò μóêì
î³èëîíà ôîéäàëàíèø, òðàíñïîðò-êîììóíèêàöèÿ òèçèìèíè
ñóðà¸òãàí, ãåîñè¸ñèé
ðèâîæëàíòèðèø μàìäà òàêîìèëçèääèÿòëàð àâæ îëà¸òãàí,
ëàøòèðèø, ìèíòà³àâèé õàâôçàìèíèìèçãà ýêîëîãèê
ñèçëèêíè òàúìèíëàø, øóíèíãäåê,
³àòîð ýêîëîãèê ìàñàëàëàð á´éèòàõäèäëàð õàâô ñîëà¸òãàí
÷à èøëàðíè äàâîì ýòòèðèøíè
øàðîèòäà “³óðó³ åðäàí” ÿíãè
ê´ðñàòèø ìóìêèí.
øàμàðíè áàðïî ýòèøãà
Àéíè³ñà, ¤çáåêèñòîí áèëàí
ýðèøèëãàí êåëèøóâëàð àñîñèêèðèøèøíèíã ´çè êàòòà
äà ÷åãàðà ìàñàëàëàðè μàë
³àμðàìîíëèê. Áóíäàé ³àðîðãà
³èëèíãàíè ìèñëè ê´ðèëìàãàí
êåëèø ó÷óí êó÷ëè ñè¸ñèé
óìóìèé þòó²èìèç á´ëäè. ȳòèñîäè¸ò, ³èøëî³ õ´æàëèãè, ýíåðèðîäà çàðóð.
ãåòèêà, òðàíñïîðò, òàúëèì âà
Äåìàê, ¤çáåêèñòîí —
ìàäàíèé-ãóìàíèòàð æàáμàëàðáàð³àðîð è³òèñîäèé þêñàëèø äàãè àëî³àëàð μàì ôàîëëàøèá
áîðà¸òèð. Éèë áîøèäàí áó¸í
é´ëèäà. Áóíèíã ó÷óí ìàáëà²
ìàìëàêàòëàðèìèç ´ðòàñèäàãè
μàì, êó÷ëè èñòàê μàì
òîâàð àéèðáîøëàø ê´ðñàòêè÷è
òîïèëàäè. ßúíè ¤çáåêèñòîí
30 ôîèçãà îøèá, 1 ìèëëèàðä
äîëëàðãà åòãàí. Ìèíòà³àâèé èíμàì è÷êè, μàì òàø³è
ôðàòóçèëìà ëîéèμàëàðè, æóìëàñè¸ñàòäà áåìèñë
äàí, £àìáàðîòà ãèäðîýëåêòð
´çãàðèøëàðãà ³àäàì ³´éãàí âà ñòàíöèÿñè μàìäà ¤çáåêèñòîí —
£èð²èçèñòîí — Õèòîé òåìèð é´ëè
áó é´ëäàí äàäèëëèê áèëàí
³óðèëèøè áîøëàíãàíè μàì ä´ñò
èëãàðèëàìî³äà. Ìà³ñàä,
õàë³ëàðèìèçíèíã óìóìèé ìàíÏðåçèäåíòèìèç òàúáèðè
ôààòëàðèãà õèçìàò ³èëàäè.
áèëàí àéòãàíäà, îäàìëàðíè,
õàë³èìèçíè μà¸òäàí ðîçè
³èëèøäàí èáîðàò.
äè¸òäàãè õîðèæèé èíâåñòèöèÿëàð μàæìè
10 áàðàâàð îøèá, 40 ìèëëèàðä äîëëàðãà ÿ³èíëàøäè. Êåëãóñè ´í éèëäà ìàìëàêàòèìèç ÿëïè è÷êè ìàμñóëîòè μàæìèíè
èêêè áàðîáàðãà îøèðèø ìà³ñàä ³èëèíãàí. Áóíäàé óëó²âîð ìàððàëàðãà ýðèøèø
ó÷óí ñàðìîÿëàð μàæìèíè êåëãóñè áåø
éèëäà 120 ìèëëèàðä äîëëàðãà åòêàçèø,
æóìëàäàí, êàìèäà 70 ìèëëèàðä äîëëàð
õîðèæèé èíâåñòèöèÿëàð æàëá ýòèø ê´çäà
òóòèëãàí.
¤çáåêèñòîííèíã Æàμîí ñàâäî òàøêèëîòèãà àúçî á´ëèø á´éè÷à ìóçîêàðàëàðíèíã îëäèíãà ñèëæèøè, Åâðîîñè¸ è³òèñîäèé èòòèôî³èäà êóçàòóâ÷è äàâëàò ìà³îìè îëèøèíè àëîμèäà òàúêèäëàø ëîçèì.
Øó áèëàí áèð ³àòîðäà, ìàìëàêàòèìèç
Åâðîïà Èòòèôî³è áèëàí Êåíãàéòèðèëãàí
øåðèêëèê âà μàìêîðëèê ò´²ðèñèäàãè áèòèì á´éè÷à ìóçîêàðàëàð æàðà¸íèíè ÿêóíëàìî³äà âà “GSP+” òèçèìèäà áåíåôèöèàð äàâëàò ìà³îìèíè îëäè. Óìóìàí àéòãàíäà, þ³îðèäà ê´ðñàòèëãàí îìèëëàðíèíã
áàð÷àñè ¤çáåêèñòîííèíã μàð òîìîíëàìà
μàìêîðëèêêà î÷è³ ìàìëàêàò ñèôàòèäà ÿíãè
³è¸ôàñè øàêëëàíèøèãà õèçìàò ³èëäè.
“ßíãè ¤çáåêèñòîí” òóøóí÷àñè õàë³àðî
ìàéäîíäà ìóñòàμêàì æîé îëäè.
Òàðà³³è¸òíèíã
ÿíà áèð ìóæäàñè
Ýêñïåðò, Ìàäðèä óíèâåðñèòåòè ïðîôåññîðè Õåñóñ Ãèë
¤çáåêèñòîííè áà²ðèêåíã âà òîëåðàíò îäàìëàð þðòè äåá
μèñîáëàéäè.
— Íàâð´ç áàéðàìè áà²ðèêåíãëèê âà
èíêëþçèâëèê òèìñîëè μèñîáëàíàäè.
Íàâð´ç øîäè¸íàñèäà òóðëè ìèëëàò âà
ýëàòëàð âàêèëëàðèíèíã áèð ñàμíàäà èøòèðîê ýòãàíëèêëàðè, òóðëè òèëëàðäà
³´øè³ëàð êóéëàãàíè μàì ´çáåê õàë³èãà
õîñ áà²ðèêåíãëèêíèíã ÿ³³îë òàñäè²èäèð,
— äåéäè ó. — Áàéðàì àðàôàñèäà ßíãè
Òîøêåíò ³óðèëèøèäà èëê òàìàë òîøèíèíã ³´éèëèøè μàì ìàìëàêàòíèíã ÿíãèëàíèøè, þêñàëèøè âà ðèâîæëàíèøèäàí
ÿíà áèð ìóæäàäèð. ×óíêè áóãóíãè ÷ó³óð
è³òèñîäèé òàíãëèê øàðîèòèäà μàììà μàì
óëêàí ³óðèëèøëàðãà ³´ë óðîëìàéäè. Áó
ÿíãè ¤çáåêèñòîííèíã ³óäðàòèäàí äàëîëàò áåðàäè.
“Asdaa Oman” ãàçåòàñè áîø ìóμàððèðè Àëè àë-¥àñàíèé “¤çáåêèñòîí
Ïðåçèäåíòè ßíãè Òîøêåíò øàμðè ³óðèëèøèãà òàìàë òîøè ³´éäè” íîìëè ìà³îëàñèäà 19 ìàðò êóíè äàâëàòèìèç ðàμáàðè èøòèðîêèäà á´ëèá ´òãàí ßíãè Òîøêåíò øàμðèãà òàìàë òîøè ³´éèø ìàðîñèìè òàôñèëîòëàðèíè êåíã øàðμëàãàí.
“ßíãè Òîøêåíò ëîéèμàñè äîèðàñèäà
20 ìèíã ãåêòàðäà 1 ìèëëèîí àμîëè ÿøàøè ó÷óí ³óëàé øàðîèò ÿðàòèëàäè âà øóíãà ìîñ èíôðàòóçèëìà áèëàí òàúìèíëàíàäè. Õóñóñàí, áèðèí÷è áîñ³è÷äà 60 ìèíã
àμîëèãà ì´ëæàëëàíãàí ê´ï ³àâàòëè óéëàð,
30 òà ìàêòàá, 20 òà áîëàëàð áî²÷àñè, ê´ï
òàðìî³ëè øèôîõîíà âà 5 òà îèëàâèé ïîëèêëèíèêà áàðïî ýòèëàäè. Ïðåçèäåíò
Øàâêàò Ìèðçè¸åâ ßíãè Òîøêåíò ïîéäåâîðèãà êàïñóëà ³´éèá, óíèíã ³óðèëèøèíè áîøëàá áåðäè. Óëó² àé¸ì àðàôàñèäà
ýçãó íèÿòëàð áèëàí óëêàí ³óðèëèø áîøëàíäè. Áó ÿíãè ¤çáåêèñòîí òàðèõèäà ÿíãè
ñàμèôà á´ëàäè”, äåá ¸çàäè “Asdaa Oman”
ãàçåòàñè áîø ìóμàððèðè.
Äóí¸ òàæðèáàñèäàí êåëèá ÷è³èá
àéòèø ìóìêèíêè, ÿíãè øàμàð ³óðèø îñîí
á´ëìàãàí. Âàμîëàíêè, êóððàè çàìèíäà
õàòàðëè âàçèÿò μóêì ñóðà¸òãàí, ãåîñè¸ñèé
çèääèÿòëàð àâæ îëà¸òãàí, çàìèíèìèçãà
ýêîëîãèê òàμäèäëàð õàâô ñîëà¸òãàí
øàðîèòäà “³óðó³ åðäàí” ÿíãè øàμàðíè
áàðïî ýòèøãà êèðèøèøíèíã ´çè êàòòà
³àμðàìîíëèê. Áóíäàé ³àðîðãà êåëèø ó÷óí
êó÷ëè ñè¸ñèé èðîäà çàðóð.
Äåìàê, ¤çáåêèñòîí — áàð³àðîð è³òèñîäèé þêñàëèø é´ëèäà. Áóíèíã ó÷óí ìàáëಠμàì, êó÷ëè èñòàê μàì òîïèëàäè. ßúíè
¤çáåêèñòîí μàì è÷êè, μàì òàø³è ñè¸ñàòäà áåìèñë ´çãàðèøëàðãà ³àäàì ³´éãàí
âà áó é´ëäàí äàäèëëèê áèëàí èëãàðèëàìî³äà. Ìà³ñàä Ïðåçèäåíòèìèç òàúáèðè
áèëàí àéòãàíäà, îäàìëàðíè, õàë³èìèçíè
μà¸òäàí ðîçè ³èëèøäàí èáîðàò.
Áàõò-ñàîäàòãà
ýðèøóâ é´ëè
Äàðμà³è³àò, øóíäàé. Çîòàí, áóþê ôàéëàñóô Ôîðîáèé μàì “Áàõò-ñàîäàòãà
ýðèøóâ é´ëëàðè μà³èäà ðèñîëà”äà
“Äàâëàòíèíã âàçèôàñè èíñîíëàðíè áàõòñàîäàòãà îëèá áîðèøäèð, — äåá ¸çàäè,
— áó ýñà èëì âà êàòòà ìåμíàò, èçëàíèø
¸ðäàìèäà ³´ëãà êèðèòèëàäè”.
Áèíîáàðèí, Ïðåçèäåíòèìèç Øàâêàò
Ìèðçè¸åâ ðàμáàðëèãèäà àìàëãà îøèðèëà¸òãàí èñëîμîòëàð õàë³íèíã ³àëáèãà,
äàðäèãà, óìóìàí, μà¸òèãà μàìîμàíã á´ëà¸òãàíèíè ê´ðèá-áèëèá òóðèáìèç. Ýíäèëèêäà äàâëàò ñè¸ñàòèíèíã óñòóâîðëèãè ó ¸ áó ìèíòà³à âà àéðèì ñîμàãà ýìàñ,
áàëêè õàë³íèíã ýðêèí μà¸òèíè òàúìèíëàøãà, îäàìëàð ýμòè¸æèíè ³îíäèðèøãà
³àðàòèëà¸òãàíè ìàìëàêàòèìèçäà äåìîêðàòèê, èæòèìîèé-è³òèñîäèé òàðà³³è¸òíèíã
ìàçìóíàí áóòóíëàé ÿíãè áîñ³è÷èãà
³àäàì ³´éèëãàíèíè ê´ðñàòìî³äà. Îäàìëàð è÷ëàðèäà éèëëàð äàâîìèäà éè²èëèá
³îëãàí äàðäëàðèíè àéòìî³äà. Áåø-´í éèë
áóðóí áóãóíãè êóíäàãèäåê ê´íãèëäàãèíè
àéòèø ìóìêèí á´ëèøèíè ê´ï÷èëèãèìèç
òàñàââóð μàì ýòà îëìàñ ýäèê.
Òàúêèäëàø ´ðèíëèêè, êåéèíãè åòòè
éèëäà þðòèìèçäà àí÷àãèíà èøëàð àìàëãà
îøèðèëäè. Ê´ïëàá êåðàêñèç ò´ñè³ëàðíèíã
áåêîð ³èëèíèøè òóôàéëè ðåñïóáëèêàäà
ìóòëà³î áîø³à÷à ìóμèò øàêëëàíìî³äà.
Àëáàòòà, ìàìëàêàòèìèçäà ´çèãà ÿðàøà
ìóàììîëàð μàì é´³ ýìàñ. Ëåêèí óçî³
éèëëàð äàâîìèäà ò´ïëàíèá ³îëãàí μàììà
íàðñàíè áèð ïàñäà áàðòàðàô ýòèøíèíã
èìêîíè áîðìè? Èìêîíè á´ëãàíèäà áèðîðòà êàì÷èëèê, ìóàììîíèíã ´çè ³îëìàãàí á´ëàð ýäè.
Øóíäàé ýêàí, øóíè μàì òàí îëèøèìèç
æîèçêè, äóí¸äàãè ýíã ðèâîæëàíãàí äàâëàòëàðäà μàì μàììà íàðñà ðèñîëàäàãèäåê á´ëìàãàíèäåê, μàììà μàì ò´êèñëèêäà
ÿøà¸òãàíè é´³. Òàúáèð æîèç á´ëñà, ñ´íããè
åòòè éèë äàâîìèäà ìàìëàêàòèìèçäà îëèá
áîðèëãàí èøëàð áèð íå÷à ´í éèëëèêëàðäà μàì àìàëãà îøìàãàí ýäè. Áó õîμ ñè¸ñàòäà á´ëñèí, õîμ è³òèñîäè¸òäà.
£èñ³àñè, “Èíñîí ³àäðè ó÷óí” òàìîéèëè àñîñèäà ³óòëó² çàìèíèìèçäà áóãóí
μàð áèð ôó³àðîãà ìóíîñèá òóðìóø øàðîèòè ÿðàòèëìî³äà. ßíãèëàíà¸òãàí Êîíñòèòóöèÿíèíã õàë³èìèç õîμèø-èðîäàñè — ðåôåðåíäóì é´ëè áèëàí òàñäè³ëàíèøè ýñà,
àââàëî, èíñîí ìàíôààòèíè, óíèíã μó³ó³ âà ýðêèíëèêëàðèíè ìóñòàμêàìëàéäè.
¥à, áóãóí ìàìëàêàòèìèç μà¸òèäà ìóμèì ´çãàðèøëàð äàâðè áîøëàíìî³äà. Áó
— ÿíãè òàðà³³è¸ò âà ìèëëèé þêñàëèø äàâðèäèð. Ó÷èí÷è Ðåíåññàíñãà ³´éèëãàí
ïîéäåâîð, àëáàòòà, ê´ï ìèëëàòëè õàë³èìèçíè äóí¸äàãè ðèâîæëàíãàí äàâëàòëàðãà õîñ μà¸ò äàðàæàñèãà ýðèøèø, àäîëàòëè, ýðêèí âà îáîä æàìèÿò ³óðèø, òóãàíìàñ áàõò-ñàîäàòãà åòèøèøäåê óëó²âîð ìà³ñàäëàðãà åòàêëàéäè.
¤òêèð ÐÀ¥ÌÀÒ.
Õàë³ ñ´çè
4 ʤÇÃÓ
www.xs.uz
/xalqsuzi.uz
ÀÄÂÎÊÀÒÓÐÀ ÈÍÑÒÈÒÓÒÈ ÌÀ£ÎÌÈ
ÌÓÑÒÀ¥ÊÀÌËÀÍÀÄÈ
Àäâîêàòóðà ôàîëèÿòè
1 ³îíóíèéëèê,
ìóñòà³èëëèê
âà ´çèíè ´çè áîø³àðèø ïðèíöèïëàðè àñîñèäà îëèá áîðèëèøè
êîíñòèòóöèÿâèé ³îèäà òàðè³àñèäà ìóñòàμêàìëàíÿïòè. ßúíè àäâîêàòóðàíèíã òàøêèëèé-èíñòèòóöèîíàë ìóñòà³èëëèãè ò´ëè³ ³îíóí
áèëàí áåëãèëàíàäè âà äàâëàò ìóμîôàçàñèäà á´ëàäè. Øó áèëàí
áèðãàëèêäà, àäâîêàòóðà ´çèíèíã
ôó³àðîëèê æàìèÿòè èíñòèòóòè ñèôàòèäàãè ìîμèÿòèíè é´³îòìàéäè,
àêñèí÷à óíèíã áóíäàé ìà³îìè
êîíñòèòóöèÿâèé äàðàæàäà ýúòèðîô ýòèëèá, äàâëàòíèíã μå÷ áèð
àðàëàøóâèñèç ´çèíè ´çè áîø³àðèø òèçèìè êàôîëàòëàíìî³äà.
Òàáèèéêè, êèìäàäèð àéíàí àäâîêàòóðà èíñòèòóòèãà áóíäàé
ýúòèáîð ñàáàáè íèìàäà, äåãàí
ñàâîë òó²èëèøè ìóìêèí. Áóíãà
áóãóíãè æàìèÿò μîëàòè âà âî³åàëàð ðèâîæèäàí êåëèá ÷è³èá, æàâîá áåðèøãà μàðàêàò ³èëàìèç.
Àéíè ïàéòäà ðåñïóáëèêà á´éè÷à 4 577 íàôàð àäâîêàò ôàîëèÿò
þðèòìî³äà, ÿúíè 8,5 ìèíã àμîëèãà ´ðòà÷à áèòòà àäâîêàò ò´²ðè êåëàäè. Áó ðèâîæëàíãàí äàâëàòëàð
áèëàí ³è¸ñëàãàíäà æóäàÿì ïàñò
ê´ðñàòêè÷. Øó ìàúíîäà, ìàçêóð
ñîμàíè μàð òîìîíëàìà ³´ëëàá-³óââàòëàø ÷îðàëàðè ê´ðèëà¸òãàíè
àéíè ìóääàîäèð.
Àäâîêàòíèíã ìóñòà³èëëèãè äåãàíäà ´çè íèìà òóøóíèëàäè? Àäâîêàò ìóñòà³èëëèãè áèð-áèðèíè
òà³îçî ýòàäèãàí óçâèé êàôîëàòëàðäàí èáîðàò. Æóìëàäàí, àäâîêàò äàõëñèçëèãèãà àäâîêàòëèê
ñèðèíè îøêîð ýòèøíè òàëàá
³èëèøíè òà³è³ëàø, àäâîêàò îëèá
áîðà¸òãàí èøëàðãà àðàëàøãàíëèê
¸õóä àäâîêàòíèíã äàõëñèçëèãèíè
áóçãàíëèê ó÷óí æàâîáãàðëèêíè
îøèðèø, äàâëàò òîìîíèäàí óíãà
àäâîêàòëèê ôàîëèÿòè êàôîëàòè
áåðèëèøè îð³àëè ýðèøèëàäè.
Óøáó êàôîëàòëàðíèíã áàð÷àñè
ÿíãèëàíà¸òãàí Êîíñòèòóöèÿäà
ìóñòàμêàìëàíìî³äà.
Àëáàòòà, áóãóíãà ³àäàð àäâîêàòëàðíèíã ìóñòà³èëëèãèíè òàúìèíëàø þçàñèäàí ³àòîð ÷îðàëàð
ê´ðèëäè. Ìàñàëàí, àäâîêàòëèê ôàîëèÿòèíè ëèöåíçèÿëàø æàðà¸íè
ñîääàëàøòèðèëäè, ÿúíè àäâîêàò
ëèöåíçèÿñè ôà³àò ñóä òîìîíèäàí
ò´õòàòèëèøè ¸êè áåêîð ³èëèíèøè
áåëãèëàá ³´éèëäè. Àäâîêàòãà íèñáàòàí æèíîÿò èøèíè ³´ç²àòèø
ôà³àò £îðà³àëïî²èñòîí Ðåñïóáëèêàñè, âèëîÿòëàð, Òîøêåíò øàμðè ïðîêóðîðè òîìîíèäàíãèíà
àìàëãà îøèðèëèøè ìóìêèí, ³óéè
á´²èíëàðäàãè ïðîêóðîðëàðäàí
áóíäàé âàêîëàò ÷è³àðèëäè.
£îëàâåðñà, àäâîêàò ´ç êàñáèé
ôàîëèÿòèíè ìóñòà³èë àìàëãà
îøèðèøè êîíñòèòóöèÿâèé äàðàæàäà êàôîëàòëàíèøè, øóáμàñèç,
ôó³àðîëàðíèíã îäèë ñóäëîâãà
ýðèøèø äàðàæàñèãà èæîáèé òàúñèð ýòàäè. £à÷îíêè, ñóääà ³îíóíèé âà àäîëàòëè ñóä ³àðîðè ³àáóë
³èëèíèøèäà òàðàôëàð òîðòèøóâè
ìóμèòè — ÿúíè àäâîêàò âà ïðîêóðîð ´ðòàñèäà ïðîöåññóàë èìêîíèÿòëàð òåíãëèãè, ñî²ëîì áàμñ,
ìóçîêàðàíèíã òàúìèíëàíèøè íèμîÿòäà ìóμèìäèð.
Àëáàòòà, ÿíãè òàμðèðäàãè Êîíñòèòóöèÿíèíã 141-ìîääàñèäà àäâîêàòóðàíèíã èíñòèòóöèîíàë àμàìèÿòè âà òàøêèëèé ìóñòà³èëëèãè êàôîëàòëàíãàí á´ëñà, 142-ìîääàñè
áèëàí áèð ³àòîð ÿíãè ³îèäàëàð
íàçàðäà òóòèëìî³äàêè, óëàðäà
ôó³àðîëàðãà ìàëàêàëè þðèäèê
¸ðäàì ìàíáàè á´ëãàí àäâîêàòíèíã ´çèãà ³àíäàé êàôîëàòëàð
ÿðàòèëà¸òãàíëèãè áà¸í ýòèëãàí.
Æóìëàäàí, óëàðíèíã μàð áèðè àäâîêàòíèíã μó³ó³èé âà ïðîöåññóàë ìà³îìè ìóñòàμêàìëàíà¸òãàíèäàí äàëîëàò áåðàäè.
Àéòèø æîèçêè, àäâîêàò ´ç êàñáèé âàçèôàëàðèíè àìàëãà îøèðà¸òãàíäà óíèíã ôàîëèÿòèãà àðàëàøèøãà é´ë ³´éèëìàñëèãè áåëãèëàíìî³äà. Ìàçêóð ³îèäàíèíã
àμàìèÿòè íèìàäà?
Øóáμàñèç, áóíäàé íîðìà àä-
âîêàòóðà òèçèìèãà æèääèé èæîáèé òàúñèð ê´ðñàòàäè. Àëáàòòà,
àéòèø êåðàêêè, àäâîêàòíèíã ãóâîμëèê èììóíèòåòè âà óíèíã ôàîëèÿòèãà àðàëàøèø òà³è³è àäâîêàòëèê ôàîëèÿòèãà îèä ³îíóíëàð
âà ïðîöåññóàë ³îíóí÷èëèêäà μàì
áåëãèëàíãàí. Ëåêèí ìàçêóð
³îèäàëàðíèíã êîíñòèòóöèÿâèé äàðàæàäà ´ðíàòèëèøè óëàðíèíã
ðåàë òàúìèíëàíèøè èìêîíèíè
îøèðàäè. Áó åðäà ãàï, Êîíñòèòóöèÿíèíã ò´²ðèäàí-ò´²ðè àìàë
³èëèøè μà³èäà áîðìî³äà âà ìàçêóð ³àòúèé ³îèäàëàð æèíîÿò èøè
þðèòóâèãà ìàñúóë á´ëãàí øàõñëàð — òåðãîâ÷è, ïðîêóðîð âà ñóä
çèììàñèãà þêëàòèëèá, óëàð àäâîêàòíèíã áó êàôîëàòëàðèíè òàúìèíëàá áåðèøãà ìàæáóð ýêàíëèãèíè àíãëàòàäè. Íèìà ó÷óí àéíàí
øó ñóáúåêòëàðãà áó ìàæáóðèÿòíèíã þêëàíèøè ìóμèì?
×óíêè ñóä-òåðãîâ àìàëè¸òè
øóíè ê´ðñàòàäèêè, àäâîêàòëàðíèíã êàñáèé ôàîëèÿòèãà àðàëàøèø, óëàðíèíã μèìîÿ ïîçèöèÿñèíè îëèá áîðèøèäà òóðëè áåâîñèòà âà áèëâîñèòà áîñèì μîëàòëàðè àéíàí æèíîÿò èøè þðèòóâè
æàðà¸íèäà ê´ïðî³ êóçàòèëàäè.
Êîíñòèòóöèÿâèé êàôîëàò øàðîèòèäà ýñà àäâîêàò áóíäàé
õàâôëàðäàí μèìîÿëàíàäè, ´ç âàêîëàòëàðè äîèðàñèäà äàäèë μàðàêàòëàíàäè, μàð ³àíäàé òàçéè³ âà
áîñèìëàðäàí õîëè á´ëàäè. Ìóñòà³èë á´ëãàí, ´ç μèìîÿ é´íàëèøèíè ìóñòàμêàì âà áàð³àðîð
îëèá áîðàäèãàí àäâîêàò òîìîíèäàí ê´ðñàòèëàäèãàí þðèäèê ¸ðäàì
äàðàæàñè μàì, àëáàòòà, þ³îðè
á´ëèøè àíè³.
ßíãè òàμðèðäàãè Êîíñòèòóöèÿäà àäâîêàòãà ´ç μèìîÿñèäàãè
øàõñ áèëàí ò´ñ³èíëèêñèç âà õîëè
ó÷ðàøèøè, ìàñëàμàòëàð áåðèøè
ó÷óí øàðò-øàðîèòëàð òàúìèíëàíèøè μàì ê´çäà òóòèëìî³äà
Áó êàôîëàòãà á´ëãàí ýμòè¸æ
æèíîÿò ïðîöåññèäà àäâîêàò èøòèðîêèíèíã ýíã áîøëàí²è÷ íó³òà-
ñèíèíã ´çèäà — øàõñ æèíîÿò ñîäèð ýòèøäà ãóìîíëàíèá óøëàíãàí çàμîò踳 þçàãà êåëàäè. ßúíè
øàõñíèíã μàðàêàòëàíèø ýðêèíëèãè ÷åêëàíèøè áèëàí äàðμîë óíãà
àäâîêàò òàúìèíëàíèøè øàðò
μèñîáëàíàäè. Øóíèíãäåê, øàõñ
áèðèí÷è ñ´ðî³ ´òêàçèëèøèäàí àââàë μèìîÿ÷è áèëàí õîëè ó÷ðàøèøè ³îíóíàí êàôîëàòëàíãàí.
Ëåêèí àéòèø êåðàêêè, òåðãîâ
àìàëè¸òè æèíîÿò-ïðîöåññóàë
³îíóíèäà áåëãèëàíãàí ìàçêóð
μó³ó³ëàðíè òàúìèíëàøäà ³àòîð
ìóàììîëàð áîðëèãè μàì ñèð
ýìàñ. Ê´ïëàá àäâîêàòëàðíèíã
àñîñèé ýúòèðîçëàðèäàí áèðè —
áó òåðãîâ îðãàíëàðè òîìîíèäàí
àäâîêàò âà óíèíã μèìîÿñè îñòèäàãè øàõñíè àéáëîâ þçàñèäàí
áèðëàì÷è ïîçèöèÿíè øàêëëàíòèðèá îëèøãà ò´ñ³èíëèê ³èëóâ÷è òóðëè âàçèÿòëàð ÿðàòèëèøèäèð. Ìàñàëàí, òåðãîâ μèáñõîíàñè è÷êè
òàðòèá-³îèäàëàðè âàæè áèëàí ó÷ðàøóâíèíã õîëè á´ëèøèãà èìêîí
áåðìàñëèê, òóðëè áàμîíàëàð áèëàí ó÷ðàøóâ âà³òèíè îðòãà ñóðèø, àäâîêàòëàð õîíàñè åòèøìàñëèãè âàæè àñîñèäà ó÷ðàøóâ
âà³òèíè ÷åãàðàëàøãà óðèíèø âà
áîø³àëàð.
Áóíäàé ò´ñ³èíëèêëàð î³èáàòèäà àäâîêàò ´ç μèìîÿñè îñòèäàãè øàõñ áèëàí áèðëàì÷è âà
ýíã ìóμèì á´ëãàí ìóëî³îòíè
´ðíàòà îëìàé ìóñòàμêàì μèìîÿ
ïîçèöèÿñèíè áîé áåðàäè, μèáñäà ñà³ëàíà¸òãàí øàõñãà íèñáàòàí ýñà æèíîèé òàú³èáíèíã î²èð
ðóμèé áîñèìè îñòèäà è³ðîðëèê
Óìóìàí îëãàíäà, ìóñòà³èë àäâîêàòóðà — ñàìàðàëè îäèë
ñóäëîâíè òàúìèíëàøíèíã àæðàëìàñ øàðòè ñàíàëàäè. Çåðî, ñóä
ïðîöåññèäà òàðàôëàð ÷èíàêàì òîðòèøóâèãà àäâîêàò âà ïðîêóðîð
´ðòàñèäà ïðîöåññóàë èìêîíèÿòëàð òåíãëèãè, ñî²ëîì áàμñ âà
êó÷ëè ïîçèöèÿëàð ìóçîêàðàñè òàúìèíëàíèøè ìóμèòèäàãèíà
ýðèøèëàäè.
Ñóðàé¸ ÐÀ¥ÌÎÍÎÂÀ,
Êîíñòèòóöèÿâèé êîìèññèÿ ýêñïåðòè,
þðèäèê ôàíëàð äîêòîðè, ïðîôåññîð.
«ËÎËÀ ÆÀÇÀÂÀÑÈ»
(1634 — 1637)
Õàë³ ñ´çè
Íàðîäíîå ñëîâî
ÌÓÀÑÑÈÑËÀÐ:
¤çáåêèñòîí Ðåñïóáëèêàñè
Îëèé Ìàæëèñè £îíóí÷èëèê ïàëàòàñè Êåíãàøè,
¤çáåêèñòîí Ðåñïóáëèêàñè
Îëèé Ìàæëèñè Ñåíàòè Êåíãàøè
¸çëàðèíè ñîòèø âà ñîòèá îëèøäàí èáîðàò
ýäè (μîçèðãè òèëäà àéòãàíäà âàððàíòäàí
ôîéäàëàíèøãàí).
Aéíàí ìàíà øó âàððàíòëàðäàí ôîéäàëàíèø “ñîâóí ïóôàãè”íèíã øàêëëàíèøèãà îëèá êåëàäè. Ê´ïëàá íèäåðëàíäèÿëèêëàðíèíã áó áîçîðãà ¸ïïàñèãà êèðèá
êåëèøè ó÷óí èìêîíèÿò ÿðàòàäè. Óøáó áèòèìëàð “øàìîë ê´ëëàðè”, äåá μàì
àòàëãàí. Ìóõòàñàð àéòãàíäà, áèðæà
ôàîëèÿòèäà “μà¸ò àâæèäà” ýäè, ôà³àò
áó åðäà àêöèÿëàð ýìàñ, áàëêè ëîëà
ïè¸çëàðè òàõìèíèé íàðõëàðäà ñîòèëàð
ýäè. Áèðæà μà¸òèäàãè ´ñèø ê´ïëàá
ìàμàëëèé àμîëèíè ìàíà øó áîçîðãà êèðèøãà óíäàéäè. “Ëîëà æàçàâàñè”äà
³àòíàøèøíè õîμëàãàíëàð ´çëàðèíèíã
ÿãîíà ìóëêëàðèíè μàì ñîòèø μèñîáèãà áèð æóôò ëîëà îëèø âà êåéèí÷àëèê
óíè ³èììàò íàðõãà ñîòèøãà îøè³àð
ýäèëàð.
1630 éèëäàí êåéèí ïè¸çëàðíèíã íàðõëàðè ìóòòàñèë ´ñèá áîðèøè ñàáàáëè,
áîçîðäà ÿíãè òóðäàãè ´éèí êåëèá ÷è³äè: ôëîðèñòëàð ïè¸çëàðíè ÷àé³îâ÷èëèê
ó÷óí àêòèâ ñèôàòèäà èøëàòèøäè. Áóíäàí òàø³àðè, êåíã æàìèÿò îðàñèäà
“ëîëà ïè¸çëàðè áèëàí ÷àé³îâ÷èëèê
³èëèø òåç âà þ³îðè ôîéäà êåëòèðàäè”,
äåãàí âàñâàñàëàð êåëèá ÷è³äè. Îäàìëàð ´çëàðèíèíã ïè¸çëàðèíè ñîòèø, òåçðî³ ôîéäà îëèøãà êèðèøèá êåòàäè. Áó
ýñà áîçîðíè μàðàêàòãà ñîëóâ÷è ìåõàíèçìíè áóçäè: ÿúíè òàëàá é´³ àììî
òàêëèô îøèá êåòäè. Ìàíà øó âàçèÿò-
ÎÄÈË ÑÓÄËÎÂÄÀÍ
ÔÎÉÄÀËÀÍÈØ ÈÌÊÎÍÈßÒÈ
ßÍÀÄÀ ÊÅÍÃÀßÄÈ
Ìàìëàêàòèìèç òàðà³³è¸òèíèíã ÿíãè äàâðèäà ñóäμó³ó³ òèçèìèíè ÿíàäà òàêîìèëëàøòèðèø, ôó³àðîëàðíèíã μó³ó³ëàðè μàìäà ³îíóíèé ìàíôààòëàðè èøîí÷ëè
μèìîÿ ³èëèíèøèíè òàúìèíëàø ÷îðàëàðèíè êó÷àéòèðèø á´éè÷à êåíã ê´ëàìëè èñëîμîòëàð îëèá áîðèëìî³äà.
ß³èíäà Ïðåçèäåíòèìèç òîìîíèäàí èìçîëàíãàí “Äàâëàò
áîæè ò´²ðèñèäà”ãè ¤çáåêèñòîí
Ðåñïóáëèêàñè £îíóíèãà ³´øèì÷à êèðèòèø μà³èäà”ãè £îíóí
μàì ñîμàäà àìàëãà îøèðèëà¸òãàí èøëàðíèíã ìàíòè³èé
äàâîìè á´ëäè, äåñàê, àñëî
ìóáîëà²à ýìàñ.
£àéä ýòèø æîèç, 2020 éèëäà ìàúìóðèé ñóäëàð òîìîíèäàí äàâëàò õèçìàòëàðèíè
ê´ðñàòèøãà âàêîëàòëè èäîðàëàðíèíã ³àðîðëàðèíè μà³è³èé
ýìàñ äåá òîïèø, óëàðíèíã
μàðàêàòè ¸êè μàðàêàòñèçëèãèíè ³îíóíãà õèëîô äåá òîïèøãà äîèð 6 920 òà èø ê´ðèá
÷è³èëãàí, óëàðäàí 5 257 òàñè
³àíîàòëàíòèðèëãàí. 2021 éèëäà ýñà, óøáó ðà³àìëàð ê´ðèëãàí èøëàð á´éè÷à 5 761 òàíè,
³àíîàòëàíòèðèëãàíè 3 538 òàíè
òàøêèë ýòãàí.
Óøáó ñòàòèñòèê ê´ðñàòêè÷ëàð
òàμëèë ³èëèíãàíäà, ìàúìóðèé
ñóäëàð òîìîíèäàí ìàçêóð òîèôàäàãè íèçîëàð á´éè÷à ê´ðèá
÷è³èëãàí èøëàðíèíã àêñàðèÿòè
àéíàí äàâëàò õèçìàòëàðèíè
ê´ðñàòèøãà âàêîëàòëè á´ëãàí
ìàíñàáäîð øàõñëàðíèíã μàðàêàòè ¸êè μàðàêàòñèçëèãè þçàñèäàí áåðèëãàí àðèçàëàð μèññàñèãà ò´²ðè êåëãàíèíè ê´ðèø
ìóìêèí.
Áó μîëàò ìàçêóð òîèôàäàãè
íèçîëàð á´éè÷à äàâëàò áîæè
ìè³äîðèíè êàìàéòèðèø îð³àëè
àêñàðèÿòè ó÷óí ýñà áó ³´øèì÷à èø μèñîáëàíãàí. Ãàð÷è ÷àé³îâ÷èëàðíèíã êóòèëãàí
äàðîìàäëàðè ê´êêà ñîâóðèëèá êåòãàí á´ëñà
μàì, ê´ðèëãàí çàðàð, àñîñàí, øàõñèé äàðîìàä μèñîáèãà ò´²ðè êåëãàí âà óëàð ´çëàðèíè ´çëàðè ³îïëàð ýäè. Ëåêèí øóíãà ³àðàìàé èí³èðîçäàí êàòòà çàðàð ê´ðãàíëàð
åòàðëè÷à òîïèëàðäè. Óëàð ê´÷ìàñ ìóëêèíè
ñîòãàí ¸êè ãàðîâãà ³´éãàí, íàðõëàð òóøãàíäàí êåéèí ýñà μå÷ âà³îñèç ³îëãàí îääèé àμîëè, ´ç åðëàðèíè ôîéäàëàíèø ó÷óí
ôëîðèñò âà ÷àé³îâ÷èëàðãà áåðãàí äåμ³îíëàð ýäè. Áèðî³ áó òàð³î³ ìóàììî áóòóí
è³òèñîäè¸òãà òàúñèð ³èëìàäè âà áóòóí ýïèçîä ³èñ³à âà³òäà ëîêàëèçàöèÿ ³èëèíäè.
Èêêèí÷è æèμàò øóíäàí èáîðàòêè,
ëîëà ïè¸çëàðè áîçîðèäà èøëàòèëàäèãàí
êðåäèòíèíã àêñàðèÿòè ïè¸ç ñàâäîñè áèëàí
øó²óëëàíóâ÷è òîìîíëàð âà ìîëèÿ èíñòèòóòëàðè òîìîíèäàí áåðèëãàí ýäè. Øóíäàé
³èëèá, êðåäèò é´³îòèøëàðè ïè¸ç áîçîðèäà
àæðàëèá òóðäè âà óìóìàí, áàíêëàðãà òàúñèð ê´ðñàòìàäè. Áó Íèäåðëàíäèÿíèíã ò´ëîâ
âà êðåäèò òèçèìèäà áàð³àðîðëèêíè êåëòèðèá ÷è³àðäè. ȳòèñîäèé ´ñèø ó÷óí êàòòà
òàμäèä á´ëãàí êðåäèòëàðíèíã ìóçëàøè
“Ëîëà æàçàâàçè” μàëîêàòèíèíã íàòèæàñè
ýìàñ ýäè. Áó μîëàòäàí àñîñèé çàðàð
ê´ðãàíëàð îääèé àμîëè âà äåμ³îíëàð á´ëèá
³îëäè. Óøáó ìîæàðîëàðíè õóñóñèé ðàâèøäà μàë ³èëèøíèíã ìóâàôôà³èÿòñèçëèãèíè
òóøóíèá åòãàí μóêóìàò õîëèñ á´ëèø ìà³ñàäèäà ìóíîçàðàëè øàðòíîìàëàðíè ñàðàëàø ìàæáóðèÿòèíè ìàμàëëèé μîêèìèÿò èäîðàëàðè çèììàñèãà þêëàá ³´ÿäè.
Îëàìäà îäàìçîä þêñàê ìàúíàâèé ñèôàòëàðè áîèñ æàìèêè ìàâæóäîòëàðíèíã ãóëòîæè
μèñîáëàíàäè. Èíñîí ýíã êàòòà áóí¸äêîð, îáîä ³èëóâ÷è âà èõòèðî÷è á´ëèøè áèëàí áèðãà,
àôñóñêè, áàúçàí íàôñ ê´éèäà áóç²óí÷èëèêêà μàì ³îäèð...
Îäàìëàð ´ç õàòòè-μàðàêàòëàðè áèëàí èæòèìîèé-è³òèñîäèé æàðà¸íëàðíè áîø³àðàäè,
äóí¸íè ´çãàðòèðàäè. Òààññóôêè, øàõñëàð ´çàðî ìóëêèé ìóíîñàáàòëàðíè ´ðíàòèø, áîéëèêëàðãà ýãà á´ëèø, óëàðíè òà³ñèìëàø äàúâîñèäà ãëîáàë âà ìèíòà³àâèé èí³èðîçëàðíèíã þçàãà êåëèøèãà ñàáàá á´ëàäè. Äóí¸äà ñîäèð á´ëãàí èí³èðîçëàðíè ´éëàá òîïãàí μàì, óëàðíè
áàðòàðàô ýòèø ÷îðàëàðèíè ê´ðãàí μàì, èëì-ôàííè ðèâîæëàíòèðèá, êîèíîòíè êàøô ³èëà¸òãàí μàì, ´çè ò´³èá ÷è³àðãàí òóðëè à³èäà âà ²îÿëàðãà ìàμêóì á´ëèá, áóòóí õàë³ëàð, ìàâæóäîòëàðíèíã áîøèãà òóðëè áàëîëàðíè ¸²äèðà¸òãàí μàì øó — “¥àçðàòè èíñîí” μèñîáëàíàäè.
Àéðèì äàâëàò àðáîáëàðè, ñè¸ñàò÷èëàðíèíã îëàìíè ´çãàðòèðèø äàúâîñè, èæòèìîèéè³òèñîäèé ³îíóí-³îèäàëàðíè èíîáàòãà îëìàé ÷è³àðãàí ³àðîðëàðè òóôàéëè ãëîáàë èí³èðîçëàð, óðóøëàð âà î÷àð÷èëèêëàð âóæóäãà êåëãàíè μàì ñèð ýìàñ. Äóí¸ îëèìëàðèíèíã ³àéäëàðèãà ê´ðà, ñàé¸ðàìèçäà ãëîáàë òóñ îëãàí èí³èðîçëàð æàìè 27 òàíè òàøêèë ³èëàäè. Òîøêåíò
øàμðèäàãè Õàë³àðî Íîðäèê óíèâåðñèòåòè îëèìëàðè, ìóòàõàññèñëàðè òîìîíèäàí ìàçêóð èí³èðîçëàðíèíã êåëèá ÷è³èø ñàáàáëàðè, äàâëàòëàð òîìîíèäàí óëàðíè áàðòàðàô ýòèø ìà³ñàäèäà ê´ðèëãàí ÷îðà-òàäáèðëàð òàôñèëîòëàðèãà îèä òàðèõèé ôàêòëàð ´ðãàíèá ÷è³èëäè.
Ñèç — àçèç ãàçåòõîíëàðãà “Äóí¸ èí³èðîçëàðè: ñàáàáëàð, î³èáàòëàð âà å÷èìëàð” ðóêíè
îñòèäà óøáó ìàúëóìîòëàðíè åòêàçèá áîðèøíè ìà³ñàä ³èëãàíìèç. Áóãóí ñèçëàðíèíã ýúòèáîðèíãèçãà “Ëîëàëàð èí³èðîçè” äåÿ íîì áèëàí òàíèëãàí ãîëëàíä ñèíäðîìèíèíã êåëèá ÷è³èø
ñàáàáëàðèíè μàâîëà ýòàìèç.
êåëãàí á´ëñà, êåéèí÷àëèê áîçîðãà ´ðòà
ñèíô âàêèëëàðèíèíã êèðèá êåëèøè òóôàéëè áî²ëàð áàðïî ýòèø òîáîðà
îììàëàøèá êåòàäè. ¥àòòî õàë³àðî ñàâäî μàì æóäà òåç ðèâîæëàíàäè.
Åòêàçèá áåðóâ÷èëàðíèíã õèëìàõèëëèãè òóôàéëè íàðõëàðãà ÷åêëîâ ³´éèëàäè.
Áó — ìèðèøêîðëàð áîø³à áèðîí-áèð
êóëüòèâàòîðäàí íóñõà ê´÷èðèø, þ³îðè
ôîéäà îëèø ó÷óí ÿíãè íàâëàðíè
ÿðàòèøãà ìàæáóð á´ëäè, äåãàíè ýäè.
Øóíäàé ³èëèá, ÿíãè ÿðàòèëãàí íàâëàðãà
òàëàá îäàòèé ëîëàëàðãà ³àðàãàíäà
þ³îðèðî³ á´ëãàí.
1630 éèëäà ÿíãè íàâëàðãà á´ëãàí òàëàá
òàêëèôäàí îøèá êåòàäè. XVII àñðíèíã
20-éèëëàðèäà Èñïàíèÿ áèëàí ³àéòà óðóø
áîøëàíãàíè ñàáàáëè, Íèäåðëàíäèÿ è³òèñîäè¸òè èí³èðîçãà þç òóòñà-äà, 30-éèëëàðãà êåëèá òåç òèêëàíèø óøáó òåíäåíöèÿíè ÿíàäà êó÷àéòèðäè.
Ëîëàëàðãà òàëàá òîáîðà îðòèá áîðàð,
àììî òàúìèíîò åòàðëè ýìàñ ýäè. Íèäåðëàíäèÿëèêëàðíèíã àñîñèé ³èøëî³ õ´æàëèãè
âà è³òèñîäè¸òè ëîëà áèçíåñèãà áî²ëàíèá
³îëàäè. Ìàìëàêàòíèíã êàòòà øàμàðëàðè
μèñîáëàíãàí Aìñòåðäàì, Ðîòòåðäàì, ¥ààðëåì âà Ëåéäåíäà ëîëàëàð ñàâäîñè á´éè÷à
àñîñèé îëäè-ñîòäè èøëàðèíè îëèá áîðóâ÷è
áèðæàëàð òàøêèë ³èëèíäè. Áó áèðæàëàðäà
íàôà³àò “æîíëè” ëîëàëàð îëäè-ñîòäèñè,
áàëêè μàëè åòèøòèðèëèá óëãóðìàãàí ëîëà
ïè¸çëàðè ó÷óí μàì øàðòíîìàëàð òóçèëãàí.
Óëàðíèíã ìàçìóíè êåëàæàêäà áåëãèëàíãàí
âà³òäà âà êåëèøèëãàí ìè³äîðäà ëîëà ïè-
2023 éèë 25 ìàðò
£îíóí ìîμèÿòè
ê´ðñàòìàëàðèíè áåðèø ýμòèìîëèíè ÿíàäà îøèðàäè.
Àéíàí àíà øóíäàé âàçèÿòëàðãà ÷åê ³´éèø ìà³ñàäèäà μàì “àäâîêàòãà ´ç μèìîÿñèäàãè øàõñ áèëàí ò´ñ³èíëèêñèç âà õîëè ó÷ðàøèø, ìàñëàμàòëàð áåðèø ó÷óí
øàðò-øàðîèòëàð òàúìèíëàíàäè”
äåãàí ³àòúèé êîíñòèòóöèÿâèé
³îèäà ´ðíàòèëèøè íèμîÿòäà ìóμèìäèð.
¤çãàðòèøëàðãà ê´ðà, àäâîêàò,
óíèíã øàúíè âà ³àäð-³èììàòè
μàìäà êàñáèé ôàîëèÿòè äàâëàò
μèìîÿñèäà á´ëèøè μàì ê´çäà òóòèëà¸òèð. Áó êàôîëàòíèíã ìîμèÿòè íèìàäàí èáîðàò?
Áóíäàé ³îèäà îð³àëè äàâëàò
àäâîêàòëàð õàâôñèçëèãèãà òàμäèä
á´ëãàí μîëàòëàðäà óëàðíèíã
μèìîÿñèíè òàúìèíëàøíè ´ç çèììàñèãà îëàäè, óëàðíèíã ´ç êàñáèé âàçèôàñèíè áàæàðèøè ó÷óí
çàðóð á´ëãàí áàð÷à èìêîíèÿòëàðäàí ò´ëè³ ôîéäàëàíèøèãà øàðòøàðîèò ÿðàòàäè.
Øó áèëàí áèðãà, àäâîêàò êàñáèé âàêîëàòè äîèðàñèäà äàëèëëàð ò´ïëàøè âà óëàðíè òà³äèì
ýòèø æàðà¸íèíèíã äàâëàò òîìîíèäàí μèìîÿëàíãàíëèãè àäâîêàòíèíã ýðêèí âà ìóñòà³èë ôàîëèÿò
þðèòèøèíè òàúìèíëàéäè. Áó áîðàäà àäâîêàòíèíã øàúíè âà ³àäð³èììàòè ³îíóí áèëàí ìóμîôàçàëàíèøè àëîμèäà ýúòèðîô ýòèëãàíëèãè íàôà³àò μèìîÿñè îñòèäàãè øàõñíè, áàëêè àäâîêàòíèíã
´çèíè μàì òóðëè áîñèì âà òàμäèäëàðäàí, íî³îíóíèé μàðàêàòëàð
òàúñèðèäàí μèìîÿ ³èëàäè.
Äóí¸ èí³èðîçëàðè: ñàáàáëàð, î³èáàòëàð âà å÷èìëàð
Ê´ï÷èëèê ëîëàëàð äàñòëàá Íèäåðëàíäèÿäà åòèøòèðèëãàí, äåá ´éëàéäè. Àñëèäà, áó íîò´²ðè. Óøáó ãóëíèíã âàòàíè ¢àðáèé ¤ðòà Åð äåíãèçè âà Ìàðêàçèé Îñè¸íèíã áèð ³èñìè (Ïîêèñòîí, Aô²îíèñòîí âà
Òóðêèÿ) μèñîáëàíàäè. Ëîëàíèíã àéðèì òóðëàðè ¸ââîéè μîëäà Øèìîëèé Aôðèêà, Æàíóáèé Åâðîïà âà ßïîíèÿäà ´ñàäè. Ó Åâðîïàãà 1554 éèëäà êèðèá êåëãàí.
Ëîëà Øàð³äàí îëèá êåëèíãàíäà ´çèãà
õîñ õóñóñèÿòãà ýãà ýäè. ßúíè áèð íå÷à éèë
´òãà÷ ãóëëàðíèíã ðàíãè ´çãàðàð ýäè. Áó
áèð äîíà ëîëà ïè¸çèíèíã ýãàñè âà³ò ´òèá
ìóòëà³î ÿíãè âà íî¸á íàâíèíã ýãàñè á´ëèøè ìóìêèíëèãèíè àíãëàòàðäè. Àéíè øó æèμàò áîçîðäà îääèé ëîëà ïè¸çëàðèãà ³àðàãàíäà áèð íå÷à áàðîáàð þ³îðè íàðõëè ìàμñóëîò òà³äèì ýòèø èìêîíèíè áåðàð ýäè.
1612 éèëäà Aìñòåðäàìäà ÿíãè êàòàëîã
íàøð ³èëèíäè. Óíäà þçäàí îðòè³ ëîëà
íàâëàðè ìàâæóäëèãè æîé îëãàí.
“Ëîëà æàçàâàñè” (Ëîëàìàíèÿ)íè òàä³è³
ýòèøíèíã àñîñèé ìóàììîëàðèäàí áèðè áó
— òàðèõèé ìàíáàëàðíèíã ìàâæóä ýìàñëèãè.
ÕVII àñðíèíã äàñòëàáêè éèãèðìàí÷è
éèëëàðèäà ëîëà áîçîðèíèíã òàëàá âà
òàêëèô äîèðàñè êåíãàÿäè. Ïðîôåññèîíàë ìèðèøêîðëàð îñîíëèê÷à áîçîðãà
êèðèøëàðè ìóìêèí ýäè. ×óíêè ñîòóâ
³àòúèé òàðòèáãà ñîëèíìàãàíäè. Äàñòëàá
ëîëàëàð ´òà íî¸á μèñîáëàíãàíëèãè òóôàéëè ôà³àò þ³îðè òàáà³à âàêèëëàðèíèíã ñàðîéëàðèäà ó÷ðàòèø ìóìêèí ýäè.
Øóíèíã ó÷óí àââàë ëîëàëàð çîäàãîíëàð
æàìèÿòèíèíã μàøàìàòëè áîéëèãè á´ëèá
@xs_uz
äàí êåéèí áèðæàäà ëîëàëàð íàðõè êåñêèí òóøà áîøëàéäè.
Å×ÈÌËÀÐÈ ÍÈÌÀÄÀÍ
ÈÁÎÐÀÒ ÝÄÈ?
£ÀÍÄÀÉ Î£ÈÁÀÒËÀÐÃÀ
ÎËÈÁ ÊÅËÄÈ?
1637 éèë àïðåëäà Íèäåðëàíäèÿ îëèé ñóäè
áàð÷à êåëèøóâëàðíè ò´õòàòèá òóðèøãà
³àðîð ³èëäè âà øàμàð ñóäëàðèãà íèçîëàðíè ìàμàëëèé äàðàæàäà μàë ³èëèø ó÷óí
åòàðëè ìàúëóìîòëàð éè²èøíè áóþðäè. Ãàð÷è ïàðëàìåíò óøáó ³àðîðíè ³îíóíèé êó÷ãà
êèðèòèá ³´éãàí á´ëñà μàì, øàμàðëàð óíè
àìàëãà îøèðèøãà óðèíèøìàäè. Ñóä ³àðîðè âà óíèíã èæðîñè òàúìèíëàíìàãàíè
äåμ³îíëàð âà îääèé àμîëè ó÷óí æóäà êàòòà
çàðàðíè êåëòèðèá ÷è³àðäè.
£àðîð èæðîñèíè àìàëãà îøèðìà¸òãàíëàðíè øàμàð ñóäëàðè øóíäàé èçîμëàøàäè:
“ß³èíäà ãóëëàø ìàâñóìè, ÿúíè
äåμ³îíëàð ó÷óí ëîëà μîñèëëàðèíè
éè²èø âà ñîòèø äàâðè μèñîáëàíàäè”.
Èí³èðîçãà÷à μå÷ íàðñà ò´ëàìàãàí áàð÷à øàðòíîìà ýãàëàðè áóíäàí ôîéäà îëèøäè. Êåéèí÷àëèê áàð÷à øàðòíîìàëàðíèíã
3,5 ôîèçèíè áåêîð ³èëèø á´éè÷à ³àðîð
÷è³àðèëãàí. Aââàë áó ³àðîðíè ¥ààðëåì øàμàð êåíãàøè æîðèé ³èëàäè. Áèð éèë ´òãàíäàí êåéèí ýñà, áîø³à øàμàðëàð μàì øóíäàé ³àðîðëàð ÷è³àðàäè.
Îäàòäà ä´êîíëàðíèíã òàâñèÿëàðèãà
èøîíãàí øàμàð ñóäüÿëàðè ³àðîð ³àáóë
³èëèøãà øîøèëìàäèëàð. ×àé³îâ÷èëèê áèëàí øó²óëëàíàäèãàí ðàñìèéëàð ìîæàðîíè
´ç ìàíôààòëàðè ó÷óí μàë ýòèøãà óìèä
³èëèøäè âà ìîæàðî ìèñëè ê´ðèëìàãàí äàðàæàäà ìóðàêêàá, êåíã ì賸ñëè á´ëèá ÷è³äè. ¥ààðëåìäà ýμòèðîñëàð êåñêèí àâæ îëäè.
Èí³èðîç 1637 éèë áîøèäà, íàðõëàð ´ñèøäà äàâîì ýòàäèìè ¸êè é´³ìè, äåãàí øóáμà
ïàéäî á´ëãàíèäà þç áåðãàí. Áèð êå÷à-êóíäóçäà ëîëàëàðíèíã íàðõëàðè êåñêèí òóøèá
êåòèá, ê´ïëàá îääèé îèëàëàð ó÷óí ìîëèÿâèé
μàëîêàòíè þçàãà êåëòèðäè. Íàðõëàð “³óëàãàíè”äàí ñ´íã õàðèäîðëàð ëîëàëàð ïè¸çè ó÷óí
ôîðâàðä øàðòíîìàëàðè á´éè÷à ò´ëîâäàí áîø
òîðòäèëàð. Äåμ³îíëàð ò´ëàøíè òàëàá ³èëèø
ôîéäà áåðìàñëèãèíè áèëèøãàí âà øó ñàáàáëè 1637 éèë 23 ôåâðàëäà Aìñòåðäàìäà
óìóìèé æàðà¸ííè μàë ³èëèø ó÷óí ó÷ðàøàäè.
Óëàðíèíã àêñàðèÿòè 1636 éèë 30 íîÿáðäàí
êåéèí èìçîëàíãàí áàð÷à øàðòíîìàëàð àñë
íàðõèíèíã 10 ôîèçèíè ò´ëàø á´éè÷à
êåëèøèøãà óðèíàäèëàð. Óøáó ³îíóíèé, ìàæáóðèé á´ëìàãàí òàêëèô ýñà õàðèäîðëàðíè
èøîíòèðà îëìàäè. Óëàð μàëè μàì øàðòíîìàëàðíè μå÷ ³àíäàé ò´ëîâëàðñèç ò´ëè³ áåêîð
³èëèøíè òàëàá ýòèøàäè.
¤øà ïàéòäàãè ê´ïëàá ìàμàëëèé ¸çóâ÷èëàðíèíã ôèêðèãà ³àðàãàíäà, ïè¸çëàð äàâëàòíèíã çàðàð ê´ðèøè ¸êè ðèâîæëàíèøè
ó÷óí óí÷àëèê μàì òàúñèð ê´ðñàòìàãàí. Áóíãà
èêêèòà ñàáàáíè àñîñ ³èëèá îëèøàäè: áèðèí÷èäàí, ïè¸çëàðíèíã áóòóí ñàâäîñè
äàâëàò è³òèñîäè¸òèíèíã óí÷àëèê êàòòà
³èñìè μèñîáëàíìàãàí. Áóíäàé þìóø áèëàí øó²óëëàíóâ÷è ê´ïëàá ôëîðèñòëàðíèíã
Áîø ìóμàððèð ¤òêèð ÐÀ¥ÌÀÒÎÂ
Òàμðèðèÿòãà êåëãàí ³´ë±çìàëàð òà³ðèç ³èëèíìàéäè âà
ìóàëëèôãà ³àéòàðèëìàéäè.
Ãàçåòàíèíã åòêàçèá áåðèëèøè ó÷óí îáóíàíè
ðàñìèéëàøòèðãàí òàøêèëîò æàâîáãàð.
2020 éèë 25 ìàðòäà ¤çáåêèñòîí Ðåñïóáëèêàñè Ïðåçèäåíòè Àäìèíèñòðàöèÿñè μóçóðèäàãè
Àõáîðîò âà îììàâèé êîììóíèêàöèÿëàð àãåíòëèãèäà 0001-ðà³àì áèëàí
ð´éõàòãà îëèíãàí. Íàøð èíäåêñè — 229. Áóþðòìà Ã — 341. 21 296 íóñõàäà áîñèëäè,
μàæìè — 2 òàáî³. Îôñåò óñóëèäà áîñèëãàí. £î²îç áè÷èìè À—2. Áàμîñè êåëèøèëãàí íàðõäà.
Ãàçåòà òàμðèðèÿò êîìïüþòåð ìàðêàçèäà òåðèëäè μàìäà îïåðàòîð
Ì. Áåãìóðàòîâ òîìîíèäàí ñàμèôàëàíäè.
Ãàçåòàíèíã ïîëèãðàôèê æèμàòäàí ñèôàòëè ÷îï ýòèëèøèãà
“Øàð³” íàøðè¸ò-ìàòáàà àêöèÿäîðëèê êîìïàíèÿñè ìàñúóë.
Áîñìàõîíà òåëåôîíè: 71-233-11-07.
ôó³àðîëàðãà îäèë ñóäëîâãà
ýðèøèø ó÷óí ÿíàäà ê´ïðî³ èìêîíèÿò ÿðàòèø, äàâëàò õèçìàòëàðèíè ê´ðñàòèø ñîμàñèäà æèñìîíèé øàõñëàðíèíã áóçèëãàí
μó³ó³ëàðè ñóäëàð îð³àëè μèìîÿ
³èëèíèøèíè êåíãàéòèðèø μàìäà
³îíóí÷èëèãèìèçãà òåãèøëè
´çãàðòèøëàð êèðèòèøíè òà³îçî
ýòà¸òãàí ýäè.
Óøáó ³îíóí áèëàí äàâëàò
áîæè ò´²ðèñèäàãè ³îíóíãà
³´øèì÷à êèðèòèëèá, óíäà
ôó³àðîëàðãà äàâëàò õèçìàòëàðèíè ê´ðñàòèø áèëàí áî²ëè³
³àðîðëàð, μàðàêàòëàð ¸êè μàðàêàòñèçëèãè óñòèäàí ´çëàðèíèíã
³îíóíèé ìàíôààòëàðèíè, áóçèëãàí μó³ó³ëàðèíè òèêëàø ìà³ñàäèäà ñóäëàðãà ìóðîæààò
³èëèø ÷î²èäà äàâëàò áîæè
ò´ëîâè á´éè÷à áåëãèëàíãàí
ñòàâêàíè èêêè áàðîáàðãà êàìàéòèðèø, ÿúíè áåëãèëàíãàí
ñòàâêàíèíã 50 ôîèçè ìè³äîðèäà áîæ ò´ëîâè ò´ëàø èìêîíèÿòè áåëãèëàíäè.
Ìóõòàñàð àéòãàíäà, ìàçêóð
³îíóí ôó³àðîëàðíèíã μó³ó³ëàðè âà ³îíóíèé ìàíôààòëàðè
ñóä òàðòèáèäà μèìîÿ ýòèëèøèíè òàúìèíëàøãà, îäèë ñóäëîâäàí ôîéäàëàíèø èìêîíèÿòèíè ÿíàäà êåíãàéòèðèøãà
õèçìàò ³èëàäè.
Àáäó²àíè ÓÌÈÐÎÂ,
Îëèé Ìàæëèñ £îíóí÷èëèê
ïàëàòàñè äåïóòàòè.
Øàμàð êåíãàøè ìàðò îéèäà øàðòíîìàëàðíè õàðèäîðëàð ôîéäàñèãà, àïðåëü îéèäà ýñà
àêñèí÷à ñîòóâ÷èëàð ôîéäàñèãà ³àðîð ÷è³àðäè âà êåéèí áàð÷à ³îèäàëàðíè áåêîð
³èëäè âà Áîø øòàòëàðäàí ¸ðäàì ñ´ðàäè.
Êðåäèòîðëàð âà ³àðçäîðëàðíè áèð-áèðëàðè áèëàí øàõñèé ìóîìàëàäà á´ëèøãà ìàæáóð ³èëãàí îääèé å÷èì èøîí÷ èí³èðîçèíè
ÿíàäà êó÷àéòèðäè âà Íèäåðëàíäèÿ æàìîàò÷èëèãèíèíã èøîí÷ëè ìóμèòèíè àáàäèé é´³³à ÷è³àðäè. £àðàìà-³àðøèëèêëàð μó³ó³èé ñîμàäàí
÷è³èá êåòèá, ÿíà áèð íå÷à éèë äàâîìèäà
îèëàâèé íèçîëàð äàðàæàñèãà ê´òàðèëäè: êðåäèòîðëàð ³àðçäîðëàðíè òàú³èá ³èëäèëàð, ³àðçäîðëàð ýñà ò´ëàøäàí áîø òîðòäè. Áèðèí÷è
ìàðòà “íîë âàððàíò”ãà òî³àò ³èëìàñëèê ¥ààðëåìäà òàí îëèíàäè: 1638 éèë ÿíâàðäà Íèäåðëàíäèÿäàãè ãóë òóðëàðè á´éè÷à áèðèí÷è
μàêàìëèê ñóäè èøèíè áîøëàäè. Óëàðíèíã
àñîñèé âàçèôàñè μà³è³àòíè àíè³ëàø ýìàñ,
áàëêè øàμàð àμîëèñèíè ìóçîêàðàëàðãà ìàæáóðëàø îð³àëè ÿðàøòèðèø ýäè. 1638 éèë
ìàé îéèäà ¥ààðëåì íèçîíè μàë ³èëèøíèíã
ñòàíäàðò òàðòèáèíè èøëàá ÷è³äè. Àãàð ñîòóâ÷è ³àðçíè ³àéòàðèøíè òàëàá ýòñà, ³àðçäîð-õàðèäîð ñîòóâ÷èãà øàðòíîìà íàðõèíèíã
3,5 ôîèçèíè ò´ëàãàíèäàí êåéèí μàð ³àíäàé
ìàæáóðèÿòäàí îçîä ³èëèíãàí. Óøáó øàðòëàð
íà ãóë èøëàá ÷è³àðóâ÷èëàðãà, íà ëîëàëàðíè
ñåâàäèãàí ³àðçäîðëàðãà ôîéäàëè á´ëìàäè.
Ìóíîçàðà÷èëàðãà òèí÷ëèê áèëàí òàð³àëèø
Íèäåðëàíäèÿ îëèé ñóäèíèíã îäèë μóêìèíè
òîïèøäàí ê´ðà îñîíðî³ ýäè. Óøáó é´íàëèø
á´éè÷à μàðàêàò ³èëãàí ¥ààðëåì ìåäèàòîðëàðè ´ç øàμàðëàðèäàãè áàð÷à íèçîëàðíè
1639 éèë ÿíâàðãà÷à μàë ýòäèëàð.
Íîàíè³ëèê μîëàòè ëîëà øèíàâàíäàëàðè
´ðòàñèäà âàμèìà ³´ç²àòäè. Áóêëåòëàð,
ïðîêëàìàöèÿëàð âà ìóëüòôèëüìëàð òàé¸ðëàíèá, ìàìëàêàò á´éëàá “à³ëäàí îçãàí”
÷àé³îâ÷èëàðíè ³îðàëîâ÷è ëàâμàëàð òàð³àòèëäè. Âàçèÿò ó÷óí æàâîáãàðëàðíè ³èäèðèø
áîøëàíäè. Áó ìàñàëà á´éè÷à ïàðëàìåíò
1637 éèë 27 àïðåëäà ³àðîð ³àáóë ³èëàäè.
Óíãà ê´ðà, áàð÷à ëîëà øàðòíîìàëàðè, èìçîëàíãàí ñàíàñèäàí ³àòúè íàçàð, âà³òèí÷à
ò´õòàòèëàäè.
Aìñòåðäàì Ðåãåíöëàðè øàðòíîìàëàðíè
´ç êó÷èäà ³îëäèðèøãà ³àðîð ³èëäè. ßúíè ìèðèøêîðëàð âà ëîëàíè õóø ê´ðóâ÷èëàð ýñà
ñóäãà áåðèø μó³ó³èíè ñà³ëàá ³îëèøäè. ¥ààðëåì, Aëêìààð âà áîø³à áàð÷à øàμàðëàð
ëîëà øàðòíîìàëàðèíè áåêîð ³èëàäè. Íî¸á
ëîëà áîçîðè èêêè éèë è÷èäà ôàëîêàòäàí
³óòóëäè. 1637 éèë ¸çèäà μà³è³èé áèòèìëàð
íàðõè áèð ïè¸ç ó÷óí ìèíã ãèëäåðãà (ãåêòàð)
ÿ³èíëàøäè. ÕVII àñð 40-éèëëàðèíèíã áîøëàðèäàãè ìàúëóìîòëàðäàí ê´ðèíèá òóðèáäèêè,
áó âà³òãà êåëèá íî¸á ëîëàëàðíèíã íàðõè
1636-1637 éèëëàðäàãèãà ³àðàãàíäà ³àðèéá
îëòè áàðàâàð ïàñò á´ëãàí.
Íàðõëàð âà ôîéäàíèíã ïàñàéèøè îðòèäàí ëîëàëàð åòèøòèðàäèãàí ôåðìåð õ´æàëèêëàðè ñîíè àñòà-ñåêèí êàìàéèá áîðäè.
ÕVII àñðíèíã ´ðòàëàðèãà êåëèá, Íèäåðëàíäèÿäà áàð÷à ëîëà èøëàá ÷è³àðóâ÷èëàð
¥ààðëåì øàμàð ÷åãàðàëàðèäà ò´ïëàíèá,
îìîí ³îëãàí ´íãà ÿ³èí ôåðìåð õ´æàëèãè
ìèëëèé áîçîðíè òà³ñèìëàá îëãàí ýäè.
Øåðçîä ÌÓÑÒÀÔΣÓËÎÂ,
£îáèëæîí ÈÑÀÅÂ,
Õàë³àðî Íîðäèê óíèâåðñèòåòè
îëèìëàðè.
• ÌÀÍÇÈËÈÌÈÇ:
100000,
Òîøêåíò øàμðè,
Ìàòáóîò÷èëàð ê´÷àñè, 32-óé.
Íàâáàò÷è ìóμàððèð — Ç. Õóäîéøóêóðîâ.
Ìóñàμμèμ — Ñ. Èñëîìîâ.
Ãàçåòàìèç μà³èäàãè ìàúëóìîòëàðíè þêëàá îëèø ó÷óí QR-êîäèíè òåëåôîíèíãèç îð³àëè ñêàíåð ³èëèíã.
ÒÅËÅÔÎÍËÀÐ:
Äåâîíõîíà 71-233-52-55;
Êîòèáèÿò 71-233-10-28; Ýúëîíëàð 71-232-11-15.
“Øàð³” íàøðè¸ò-ìàòáàà àêöèÿäîðëèê êîìïàíèÿñè áîñìàõîíàñè. Êîðõîíà ìàíçèëè:
¤çÀ ÿêóíè — 21.50
Òîïøèðèëäè — 23.40
123456
Áóþê Òóðîí ê´÷àñè, 41.