CBAC Adnoddau Lefel UG Gwaith Gosod UG: Symffoni Drum Roll Haydn Jan Richards 1 CBAC Gwaith gosod Haydn: Symffoni Drum Roll Rhif 103 Dewiswch dasg Dewiswch dasg yn seiliedig ar Symudiad 1. Gweithgaredd A – Gweithgaredd B – Adeiledd Cyweiredd Gweithgaredd C – Gweithgaredd CH – Gwead Adeiledd/Themâu Gweithgaredd D – Gweithgaredd DD – Datblygiad thematig Harmoni (1): Diweddebau Gweithgaredd E – Gweithgaredd F – Harmoni (2): Offeryniaeth Cordiau 2 Gweithgaredd A – Adeiledd Mae’r symudiad cyntaf ar Ffurf y Sonata. Rhowch benawdau’r adrannau yn y drefn gywir, ac yna parwch yr adrannau â’r rhifau bar cywir. Mewn parau, eglurwch i’ch gilydd beth yw swyddogaeth pob adran o fewn y ffurf gyffredinol. [Mae’r rhifau bar yn cyfateb i argraffiad Sain + Sgôr Eulenberg.] Adran Datblygiad Testun Cyntaf Coda Rhagarweiniad Dangosiad Pont Ailddangosiad Ail Destun (+ codetta) Rhifau bar 79–93 94–158 40–93 159–200 201–228 1–39 47–78 40–46 Y drefn gywir fyddai: Adran Rhifau bar Swyddogaeth Ar gyfer ystyriaeth bellach: ♫ Sut mae Haydn yn llwyddo i greu amrywiaeth yn y symudiad hwn? ♫ Sut mae’r gerddoriaeth yn adlewyrchu’r arddull ‘Clasurol’? ♫ Pa mor bwysig yw’r deunydd yn adran y Rhagarweiniad? Eglurwch sut mae Haydn yn defnyddio ei syniadau yng ngweddill y symudiad. 3 Gweithgaredd B – Cyweiredd Cwblhewch y paragraff canlynol am y newidiadau cywair yn rhan gyntaf y symudiad drwy ddefnyddio’r wybodaeth gywir o’r rhestr. Dyma symudiad cyntaf Symffoni Drum Roll Haydn, Rhif 103 yn . Mae’n dechrau gyda B♭ fwyaf G , sydd yn B♭ fwyaf y cywair gwreiddiol. Mae’r adran agoriadol yn dechrau â motif dau nodyn yn defnyddio’r nodau ar gyfer cywair a E♭ fwyaf C leiaf , sydd fel pe bai’n ein paratoi ni E♭ . Fodd bynnag, mae’r testun cyntaf yn cael ei glywed yn – yn mynd â ni i gywair er, o far 61, mae’r nodyn E♭ fwyaf tonydd C leiaf Ab Aª yn y bas . Er gwaethaf tonyddeiddio byr o ym mar 68, yn y pen draw mae’r ail destun yn cael ei sefydlu ym mar 79 yng nghywair . Mae’r Dangosiad yn gorffen yng nghywair . B♭ fwyaf Ar gyfer ystyriaeth bellach: ♫ Gan weithio mewn parau, trafodwch a nodwch bob newid cywair yn adran Datblygiad y symudiad hwn. ♫ Sut mae’r newidiadau cywair / trawsgyweiriadau yn berthnasol i’r cywair gwreiddiol? Oes unrhyw nodweddion sydd o ddiddordeb penodol? ♫ Yn nhermau adeiledd y cywair, beth yw’r prif wahaniaethau rhwng adrannau’r Dangosiad a’r Ailddangosiad? 4 Gweithgaredd C – Gwead Beth yw gwir ystyr y gair gwead? Gan weithio mewn parau, trafodwch ystyr y termau cerddorol hyn. Gwrthbwynt Monoffonig Dynwarediad Unsain Antiffoni Heteroffonig Stretto Homoffonig Ffiwgaidd Nawr, enwch y mathau o wead yn yr adrannau sy’n digwydd yn y rhifau bar isod. Rhifau bar 202–205 63–73 2–5 ac 8–11 186–197 94–107 213–228 333 –39 179–185 Math o wead Ar gyfer ystyriaeth bellach: ♫ Gwrandewch ar symudiad cyntaf un o symffonïau eraill Haydn (e.e. y Military, Clock neu London) a nodwch y gwahanol fathau o wead sy’n cael eu defnyddio yn yr adrannau gwahanol. ♫ Ysgrifennwch draethawd byr ar ddefnydd Haydn o wead yn symudiad cyntaf Symffoni Drum Roll. Rhowch sylw arbennig i’r berthynas rhwng yr offerynnau. ♫ Mae’r termau canlynol yn cael eu defnyddio weithiau wrth ddisgrifio gwead darn o gerddoriaeth. Chwiliwch am eu hystyr: bwlch rhwng y rhannau, gwrthbwyntiol, gwrthfelodi, cordiol. 5 Gweithgaredd CH – Adeiledd/Themâu Mewn cerddoriaeth, • thema yw’r deunydd melodig y mae rhan o gyfansoddiad neu gyfansoddiad cyfan yn seiliedig arno. • fel arfer, mae thema yn gymal cyfan. Ffurf y Sonata fel arfer mae'n cynwys tair prif adran, lle mae 2 thema neu destun yn cael eu harchwilio yn ôl perthynas osod rhwng cyweiriau. Fodd bynnag, mae’n ymddangos bod pedair adran yn symudiad cyntaf Symffoni Drum Roll Haydn. Rhowch enwau’r adrannau hyn yn y drefn y maen nhw’n cael eu clywed yn y tabl isod. Mae llythyren gyntaf pob un wedi’i rhoi i chi. Rh D D A O fewn yr adeiledd hwn, mae’n bosibl dilyn y prif themâu wrth iddynt gael eu cyflwyno, eu datblygu a’u dychwelyd. Enwch y syniadau melodig canlynol (T1 neu T2, etc.), nodwch ble maen nhw’n cael eu cyflwyno am y tro cyntaf (adran / rhifau bar),ac ym mha gyweirnod y maen nhw’n cael eu clywed. THEMA ADRAN BARRAU CYWEIRNOD DS: Ar gyfer ystyriaeth bellach….. Mewn parau, trafodwch sut mae rhai nodweddion adeileddol penodol yn y symudiad hwn yn ddiddorol neu’n eithaf anarferol. 6 Gweithgaredd D – Datblygiad thematig Disgrifiwch nodweddion cerddorol pob un o’r themâu canlynol, ac yna trafodwch a nodwch sut mae’r themâu hyn wedi cael eu trin a’u datblygu yn y darnau dilynol. (i) Thema agoriadol rhagarweiniol Triniaeth/datblygiad o far 74 .... Nodweddion cerddorol: Triniaeth/datblygiad o far 111 .... (ii) Testun cyntaf (T1) Triniaeth/datblygiad o far 144 .... Nodweddion cerddorol: Triniaeth/datblygiad o far 94 .... (iii) Ail destun (T2) Nodweddion cerddorol: Triniaeth/datblygiad o far 143.... Triniaeth/datblygiad o far 179 .... ♫ Enwch y dyfeisiau sy’n cael eu clywed yn y barrau canlynol: Barrau 63 (yn Vc.e Cb.) 105–6 (Llinynnau) Dyfeisiau Barrau Dyfeisiau 85–86 (feiolin 1) 170–1 (ffliwtiau + feiolinau) ♫ Dilynwch gyflwyniad a datblygiad yr holl themâu yn y symudiad, gan nodi’r nodweddion sy’n debyg ac yn Gweithgaredd DD –cerddorol. Harmoni (1): Diweddebau wahanol yn y defnydd o elfennau 7 Beth yw diweddeb? Ystyriwch y diffiniadau canlynol a phenderfynwch pa un yw’r un cywir. – cord terfynol darn o gerddoriaeth – dilyniad agoriadol cordiau mewn cymal – dilyniad o (o leiaf) dau gord sy’n cloi cymal neu ddarn o gerddoriaeth. (i) Mae pedwar prif fath o ddiweddeb. Beth maen nhw’n eu cynnwys? Math o ddiweddeb .....yn cynnwys: 1) 2) 3) 4) Tasg 1: Gan gyfeirio at eich sgôr o symudiad cyntaf Symffoni Drum Roll Haydn, rhowch y rhifau bar lle mae’r diweddebau canlynol yn digwydd. Diweddebau Rhifau bar/ lleoliad Diweddeb amherffaith yn E♭ fwyaf Diweddeb amherffaith yn C leiaf Diweddeb berffaith yn E♭ fwyaf Diweddeb berffaith yn E♭ leiaf Diweddeb berffaith (wrthdro) yn A♭ fwyaf Tasg 2: Nodwch y cyweirnodau, cordiau, a’r diweddebau yn y barrau canlynol: Barrau 6–7 28–29 46–47 57–58 226–227 Cyweirnodau Cordiau Diweddebau 146–147 ♫ Gan weithio mewn parau, mapiwch adeiledd cyfan adran y Dangosiad, a rhestrwch gynifer o ddiweddebau ag y gallwch. I wella eich dealltwriaeth, gallwch ailadrodd y broses gyda gweddill y symudiad. ♫ Ysgrifennwch amrywiaeth o ddiweddebau (ar gyfer pedair rhan, e.e. S.A.T.B) yn yr un cyweirnod â’r symudiad hwn, gan gyferbynnu trefniant a lleoliad y cordiau. 8 Gweithgaredd E – Harmoni (2): Cordiau Wrth astudio cerddoriaeth y Traddodiad Clasurol Gorllewinol, rhaid i chi ddysgu a deall am y gwahanol fathau o gordiau, ac am y ffordd y maen nhw’n cael eu defnyddio mewn darn o gerddoriaeth. Tasg 1: Mae llawer o arddulliau harmonig Gorllewinol wedi’u seilio ar y triadau sy’n cael eu hadeiladu ar bob gradd o’r raddfa. Gan ddefnyddio rhifau Rhufeinig, nodwch y triadau sylfaenol a’r triadau eilradd, a rhowch eu henwau technegol. (Mae’r un cyntaf wedi’i wneud i chi.) Math o driad TRIADAU SYLFAENOL: Triad (rhifau Rhufeinig) I Enw technegol Tonydd TRIADAU EILRADD Tasg 2: Cwblhewch y tabl canlynol, gan nodi safle’r cord (e.e. 2ail wrthdro) ac ysgrifennu’r rhifoli cywir. (e.e. 6/4) Safle Rhifoli ( ) ( ) ( ) ( ) Mae cord â’i wreiddyn yn y bas yn cael ei alw’n... Mae cord â’i 3ydd yn y bas yn cael ei alw’n... Mae cord â’i 5ed yn y bas yn cael ei alw’n... Mae cord â’i 7fed yn y bas yn cael ei alw’n... cord... cord... cord... cord... Tasg 3: Cwblhewch y brawddegau canlynol drwy nodi’r cordiau sydd yn rhan gyntaf Symffoni Drum Roll. (i) (ii) (iii) (iv) (v) Mae’r cord cyntaf ym mar 79 yn........ Mae’r cord cyntaf ym mar 126 yn........ Mae’r cord cyntaf ym mar 158 yn........ Mae’r cord cyntaf ym mar 200 yn........ Mae’r cord cyntaf ym mar 223 yn........ Tasg: Disgrifiwch gynnwys harmonig barrau 138–145 Gan ddefnyddio triad E♭ fwyaf fel man cychwyn, dilynwch y cyfarwyddiadau i greu cord gwahanol. Ychwanegwch 4ydd nodyn i greu 7fed amherffaith A♭ fwyaf. Ychwanegwch hapnod i newid hwn i’r tonydd lleiaf yn E♭ leiaf. Ychwanegwch hapnod i greu cord estynedig. Ychwanegwch 4ydd nodyn a hapnod ychwanegol i greu cord cywasg. Tynnwch nodyn i adael 5ed perffaith. Aildrefnwch y nodau er mwyn ysgrifennu cord tonydd gwrthdro cyntaf . Tynnwch nodyn i adael 3ydd lleiaf. 9 Gweithgaredd F – Offeryniaeth Yn ei symffonïau London, roedd Haydn yn awyddus i greu gweithiau ar raddfa enfawr. Tasg 1: y gerddorfa Cwblhewch y brawddegau canlynol gan ddewis yr atebion o’r rhestr. Atebion: 1. Mae’r gwaith hwn wedi’i sgorio ar gyfer _________________ 2. O ystyried y cyfnod, roedd nifer y perfformwyr yn _________ anarferol o fawr ysgrifennu tywyll ar gyfer 3. Nodwch fod _____________ wedi’u cynnwys (– roedd hyn yn llinynnau is beth cymharol newydd i Haydn, a dim ond yn ei symffonïau tutti olaf y cawsant eu cynnwys). cerddorfa symffoni 4. Yn y perfformiad cyntaf, roedd arweiniad y gerddorfa yn cael safonol obo solo ei rannu rhwng ______________a’r ___________,a fyddai’n arweinydd y gerddorfa debygol o fod yn canu’r______________. Mewn clarinetau perfformiadau diweddarach (a mwy modern) nid hwn fyddai’r feiolin 1 achos. bwrlwm drwm 5. Roedd y rhagarweiniad i’r symudiad cyntaf yn nodedig yn ei galwad y corn obo a feiolin 1 solo driniaeth o offerynnau, yn enwedig yn y ______________ a’r the cyfansoddwr ____________________ cyrn 6. Yn y lle cyntaf, mae T1 yn cael ei gyflwyno gan y feiolinau cyntaf _____________________, tra mae T2 yn cael ei glywed am y fortepiano tro cyntaf yn y ______________________ chwythbrennau 7. Mae syniadau yn cael eu datblygu o far 94 ymlaen, gan adeiladu at adran _________ yn C leiaf. 8. Yn adran yr ailddangosiad, mae T1 yn cael ei ailadrodd eto, er bod T2 ychydig yn wahanol. Mae’n cael ei berfformio yn y lle cyntaf gan ___________, ac yna un bar yn ddiweddarach mae’r ___________ yn ei ddynwared. 9. Mae’r __________ym mar 179 yn darogan agoriad finale’r symffoni. 10. Mae deg bar olaf y symudiad yn cyfeirio at T1 yn y ____________, ______________ a’r llinynnau. Mewn parau, trafodwch ystyr y symbolau a’r cyfarwyddiadau canlynol a welwch ar y sgôr: [Tutti] ff Pizz. fz Soli. [a2] 10
