Hogeschool Toegepaste Natuurwetenschappen Technologie deel 2 voor AS1 Uitwerkingen Versie 1, november 2022 Auteurs: de technologiedocenten 1 Week 1: Hydrostatische wet 1. De druk op de bodem is in alle vaten hetzelfde. 2. De drukbijdrage van het water: āš = ššāā = 1000 ā 9.81 ā (0.40 − 0.21) = 1862 Pa Berekenen met hoeveel cm tetra dit overeenkomt: āš 1862 āā = šš = 1590ā9.81 = 0.12m = 12 cm Dus de hoogte van het tetraniveau in het rechterbeen is 21 + 12 = 33 cm 3. āš = ššāā dus 1.01 ā 105 = 1000 ā 9.81 ā (ā − 0) Hieruit volgt dat ā = 10.3 m Als de atmosferische druk 30% van 1.01 ā 105 is, dan is de hoogte 0.3 ā 10.3 = 3.09 m 4. De druk op de bodem van de U-buis is hetzelfde in het linker- en rechterbeen. Linkerbeen: ššæ = š1 šā1 = š1 š ā 0.25 Rechterbeen: šš = š1 šā1,š + š2 šā2 = š1 š ā 0.13 + 1000 ā 9.81 ā 0.18 Gelijkstellen: š1 š ā 0.25 = š1 š ā 0.13 + 1000 ā 9.81 ā 0.18 Hieruit volgt dat š1 = 1500 kg/m3 5. š = ššā = 1000 ā 9.81 ā 25 = 245250 Pa 6. šššššš = š0 + šš + ššā = 105 + 0.5 ā 105 + 720 ā 9.81 ā 0.8 ā 10 = 206506 Pa = 2.1 bar 7. Links: vacuum: šššš = ššā = 13600 ā 9.81 ā 0.10 = 13342 Pa Rechts: open manometer: šššš = š0 + ššā = 105 + 13600 ā 9.81 ā 0.10 = 113342 Pa 8. š1 = š2 = ššā = 13600 ā 9.81 ā 0.73 = 97394 Pa = 97 kPa š3 = 0 Pa (vacuum) 9. š2 = š1 + ššā = −3000 + 1000 ā 9.81 ā 0.2 = −1038 Pa 10. ššµ = šš¶ = š0 + ššš¤šš šā1+2 = 105 + 13600 ā 9.81 ā 0.70 = 193391 Pa Én ššµ = šš“ + šš¤šš”šš šā1 = šš“ + 1000 ā 9.81 ā 0.45 Samenvoegen van de vergelijkingen en omschrijven geeft šš“ = 193391 − 4414.5 = 188976.5 Pa = 1.9 ā 105 Pa 11. ššµ = šš¶ = š0 Én ššµ = šš“ + šš¤šš”šš šā1 + ššš¤šš šā2 = šš“ + 1000 ā 9.81 ā 0.15 + 13600 ā 9.81 ā 0.25 Samenvoegen en omschrijven geeft šš“ = 105 − 1471.5 − 33354 = 65174.5 Pa = 65 kPa 2 Week 2: de continuiteitsvergelijking 1. šššššš = 0.2 mm šš šš šš¢šš” = 12 mm en š£š šš¢šš” = 2 š š1 š£ššššš š“ššššš = š2 š£š šš¢šš” š“š šš¢šš” , constante dichtheid, dus š£1 š“1 = š£2 š“2 š š š£ššššš ā 4 ā 0.22 = 2 ā 4 ā 122 š£ššššš = 7200 2. šš š = 7.2 š š šš§š¤ššššš = 12 ā 25 ā 2.8 = 840 š3 š šĢ = š£ ā š“ = 1.2 ā ā 0.102 = 9.42 ā 10−3 š”= šš§š¤ššššš šĢ 4 840 9.42ā10−3 = š3 š = 89127 š = 24 š¢ 45 min 36š 3. š1Ģ = šĢ2 dus verhoudingen debieten is 1 š£ š2 2.52 š£1 š“1 = š£2 š“2 ⇔ š£1 š12 = š£2 š22 dus š£1 = š22 = 5.02 = 0.25 2 1 Of: diameter halveren = snelheid*4 š 2 4. šĢšššššš£šš” = šĢšššš ššššššššššš = šš1Ģ ššššššššš = šš£ššš 4 šššš (dichtheid bloed constant) š 4 10.0 = š ā 0.100 ā ā 0.0012 10.0 š = 7.85ā10−8 = 1.3 ā 108 5. š1 š£1 š“1 = š2 š£2 š“2 + š3 š£3 š“3 en š1 = š2 = š3 š š š š£1 š12 = š£2 š22 + š£3 š32 4 4 4 š£1 ā 0.052 = 2.3 ā 0.0402 + 3.0 ā 0.0402 š š£1 = 3.39 š 6. šĢšš¢šš = šĢšššš šššš”ššš = šš1Ģ šššš”šš (dichtheid water is constant) š 2 š 2 š£šš¢šš 4 ššš¢šš = šš£šššš”šš 4 ššššš”šš š£šššš”šš = 1.2ā0.0252 −3 2 = 15 50ā10 Extra: Bernoulli āš š 1 + 2 šāš£ 2 + šāā = 0 met Punt 1 (kop) 105 15 0 P v h š š Punt 2 (lucht) 105 0 (op max hoogte staat stil) ? 1 Invullen: 0 + 2 ā (0 − 152 ) + 9.81 ā (ā2 − 0) = 0 1 1 ā2 = 2 ā 152 ā 9.81 = 11.47 š 7. šĢšššš”š = šĢšššš šššššš£ššš”ššš = šš1Ģ š£ššš”šš (dichtheid bloed is constant) 3 š š š 2 2 2 š£šššš”š 4 ššššš”š = šš£š£ššš”šš 4 šš£ššš”šš met š ā 4 šš£ššš”šš = š“ššššššššš š£ššš”ššš = 0.2 š2 š 0.3 ā 4 ā 0.022 = š£š£ššš”šš ā 0.2 š£š£ššš”šš = 4.7 8. = 0.47 šš š šĢšššššš = šĢš¢šš”šššš (dichtheid olie constant) š 2 š 2 š£šššššš 4 ššššššš = š£š¢šš”šššš 4 šš¢šš”šššš š£š¢šš”šššš = 9. š š š”= šĢ š = 2.0ā0.32 0.12 = 18 10000ā10−3 š 18ā ā0.012 š š = 70.7 š 4 Dus 71 s. 10. a) šĢ = 60 šæ ššš = 60ā10−3 š3 š b) šĢ = š£ššššš š2ššššš 60 š = 10−3 š3 š 4 š£ššššš 10−3 = šāā0.012 = 12.73 š 4 c) šĢ = šš¤šš”šš šĢ = 1000 ā 10−3 = 1.0 šš š š šæ 4 ššš 11. šĢ = š£ššššššš š2ššššššš met šĢ = 5.0 = 5.0ā10−3 š3 šĢ š£ššššššš = š š2 4 ššššššš 60 š = 8.3333 ā 10−5 š3 š 8.3333 ā 10−5 š = š = 0.12 š ā 0.032 4 12. šĢ = šĢš + šĢš + šĢš + šĢš (dichtheid water constant) maar de buizen hebben allemaal dezelfde diameter, dus ook dezelfde snelheid en kan er gesteld worden dat šĢ 1 = 4 āĢ š2 š š š£1 š21 = 4 ā š£2 š22 4 4 1 š£1 š21 4 2 š2 š£2 = ā = 2.0ā0.402 4ā0.10 2 = 8.0 š š Week 3: Kenmerken van stroming 3 1. 3 š 2 š −3 š šĢ = š£ 4 ššššš met šĢ = 10 = 2.78 ā 10 ā š 4 2 ššššš = 2.78ā10−3 š 4 ā2.0 = 1.77 ā 10−3 š2 ššššš = 0.042 š = 4.2 šš šš£š š š š = 2. = 1000ā2.0ā0.042 10−3 = 84000 >3000, dus turbulent šæ š 2 š£ uit šĢ = š£ ššššš met šĢ = 900 = ā 4 š£= 2.5ā10−4 ā4 šā0.0672 š š = š š šš£š š = 3. š= = 10 850 4. a) š š = šš£š š 900ā10−3 š3 = 0.071 š š3 š š š 830ā0.071ā0.067 4.2ā10−3 = 0.01176 3600 = 2.5 ā 10−4 = 938.9 < 2100, dus laminair š2 š š2 š = 0.012 š en š = š, dus š š = š£š š = 2.00ā0.048 848ā10−6 = 113 b) de stroming is laminair want Re<2100 5. š š = š£š , š ⇔š= invullen: 2100 = 2100ā0.0073ā10−4 20ā10−2 20ā102 āš 0.0073ā10−4 = 0.0077 m = 0.77 cm 6. š š = šš£š š = 1090ā8.0ā0.0276 1.0ā10−3 7. š š = šš£š š met d gevraagd en š£ onbekend = 2.4 ā 105 š š£ uit šĢ = šš£š“ = šš£ 4 š2 , met šĢ = š£= 118 šš 60 š = 1.97 šš š šĢ š 2 š š 4 šĢ Invullen in Reynolds: š š Omschrijven geeft voor = š ( š 2)š š š 4 4šĢ š= ššš š š = = 4šĢ ššš 4ā1.97 šā1.2ā10−3 ā5.0ā104 = 0.0418 m = 4.18 cm 5 Week 4: De wet van Bernoulli 1. Zet alle gegevens in een tabel. Punt 1 Punt 2 š£ š£ š£ š§ 0 0.5 š 3 ·10 5 ? Start met de wet van Bernoulli: š2 − š1 1 ( ) + 2(š£22 − š£12 ) + š(š§2 − š§1 ) = 0 š Vul de gegevens in (šš¤šš”šš = 1000 šš⁄š3 ): š2 − 300 000 ( ) + 9.81(0.5) = 0 1000 Omwerken geeft: š2 = 300 000 − 4905 = 295095 Pa = 2.95 Bar 2. Ga ervan uit dat de stroming horizontaal is. De dichtheid verandert niet. Volgens de continuïteitsvergelijking geldt: volumedebiet A1 = volumedebiet A2 : 1 1 š“1 š£1 = š“2 š£2 ā¹ 4 š(0.01)2 ā 0.06 = 4 š(0.003)2 ā š£2 ā¹ š£2 = 0.667 š/š . Omdat de dichtheid niet verandert geldt volgens de wet van Bernoulli : š1 − š2 1 ( ) + 2(š£12 − š£22 ) + š(š§1 − š§2 ) = 0 š Omdat de stroming horizontaal is, geldt: š§1 = š§2 ; š −š ( 2 š 1 ) + 12(š£22 − š£12 ) = 1029 ā (0.6662 − 0.062 ) = 226.8 šš In doorsnede A2 is de overdruk 227 Pa lager. Dit kan ernstige gevolgen hebben, zoals het dichtklappen van de ader. 3. Punt 1 0.0007 0 š1 š£ š§ š š2 −š1 ) + 12(š£22 š ( Punt 2 850 0 š2 − š£12 ) + š(š§2 − š§1 ) = 0 Er is geen hoogteverschil, dus š −š ( 2 š 1 ) + 12(š£22 − š£12 ) = 0 1 2 1 2 š2 − š1 = − ā š ā (š£22 − š£12 ) = − ā 1000 ā (8502 − 0.00072 ) = −361250000 Pa = −3613 bar De absolute druk op punt 1 : š1 = š2 + 3613 = 3614 bar 6 4. Punt 1 3.0 0 š1 š£ š§ š š2 −š1 ) + 12(š£22 š ( Punt 2 1.0 0.8 š2 − š£12 ) + š(š§2 − š§1 ) = 0 (š2 − š1 ) = −12āš(š£22 − š£12 ) − š(š§2 − š§1 ) = − (š2 − š1 ) = 4000 − 7848 = −3848 Pa 1000 2 (1.02 − 3.02 ) − 1000 ā 9.81 ā 0.8 De druk is het grootst in punt 1, omdat het drukverschil door de zwaartekracht (7840 Pa) groter is dan het drukverschil dat te maken heeft met verschillen in stroomsnelheid (4000 Pa). 5. Punt 1 0 š§1 š0 š£ š§ š Punt 2 š£2 0 š0 š2 − š1 1 ( ) + 2(š£22 − š£12 ) + š(š§2 − š§1 ) = 0 š 1 2 Invullen geeft: ā š£22 + š(−š§1 ) = 0 š£2 = √2šš§1 , hoe langer de afvoerpijp (hoe groter z1), hoe groter v2 6. a) š£ š§ š Punt 1, boven in vat 0 š§1 š0 Punt 2, gat š£ššš” 0 š0 š§1 berekenen uit het volume: š = 4āš 4ā5 1 4 ā š ā š2 ā š§ met š = 5000 šæ = 5 š3 en š = 2.50 š š§1 = šāš2 = šā2.52 = 1.02 m š2 − š1 1 ( ) + 2(š£22 − š£12 ) + š(š§2 − š§1 ) = 0 š 1 Invullen: 0 + 2 ā š£22 + š ā (−š§1 ) = 0 Geeft: š£2 = √2šš§1 = √2 ā 9.81 ā 1.02 = 4.47 š š b) šĢ = š“ššš” ā š£ = 4.00 ā 10−4 ā 4.47 = 0.0018 = 1.18 ā 10−3 š3 š 7 7. Volgens de continuïteitsvergelijking geldt: volumedebiet links = volumedebiet rechts : 1 1 š“1 š£1 = š“2 š£2 ā¹ 4 š(0.05)2 ā 1.0 = 4 š(0.04)2 ā š£2 ā¹ š£2 = 1.5625 š/š . Volgens de wet van Bernoulli: š2 − š1 1 ( ) + 2(š£22 − š£12 ) + š(š§2 − š§1 ) = 0 š Omdat de stroming horizontaal is, geldt: š§1 = š§2 , dus š2 − š1 1 ( ) + 2(š£22 − š£12 ) = 0 š š1 = š ā š ā āšššš”š š£ššššš š”ššššššš šš šš¢šš” 1 Hoogte vloeistofkolom in punt 1 is 20 cm. š2 = š ā š ā āšššš”š š£ššššš š”ššššššš šš šš¢šš” 2 Hoogte vloeistofkolom in punt 2 is X cm. 1 Dus 9.81 ā š − 9.81 ā 0.20 + (1.56252 − 12 ) = 0 2 Hieruit volgt, dat X = 0.127 m = 12.7 cm 8. a) A en B liggen op dezelfde stroomlijn. A en D liggen op verschillende stroomlijnen. b) drukafname aan de bovenkant van de vleugel: 1 1 āš = 2 ā š ā (š£šµ2 − š£š“2 ) = 2 ā 1.3 ā (552 − 502 ) = 341 šš c) drukafname aan de onderkant van de vleugel: 1 2 1 2 āš = ā š ā (š£š·2 − š£š¶2 ) = ā 1.3 ā (512 − 502 ) = 66 šš d) drukverschil tussen de bovenkant en onderkant van de vleugel is 341-66=275 Pa. e) š¹ = āš ā š“ = 275 šš ā 5 š2 = 1375 š Week 5: Toepassingen van de wet van Bernoulli I 1. š£ š§ š Punt 1 (oppervlak) 0 š§1 š0 š2 −š1 ) + 12(š£22 š ( Punt 2 (gat) 5.00 0 š0 − š£12 ) + š(š§2 − š§1 ) = 0 8 1 2 ā š£22 + š(−š§1 ) = 0 1 š£22 š š§1 = 2 ā 1 5.002 9.81 =2ā = 1.27 m 2. a) De eerste vraag is een hydrostatisch probleem. We kiezen punt a en punt b Gebruik de formule uit HC1 of gebruik Bernoulli (zonder snelheidstermen). Dit geeft dezelfde formule: šš − šš = šš(š§š − š§š ) Invullen van de gegevens: šš − 100 000 = 1000 ā 9.81 (0.6 − 0) = 5886 šš = 105 886 Pa b) We kiezen punt a en e. Zet alle gegevens in een tabel: Punt a Punt e š£ 0 š£š š§ 0 0 š 1 ā 105 1 ā 105 Start met de wet van Bernoulli: šš −šš ) + 12(š£š2 š ( − š£š2 ) + š(š§š − š§š ) = 0 Vul de gegevens in, de drukterm valt weg: š Omwerken geeft: š£š = √17.66 = 4.2 š Van v naar volumedebiet: m3 šĢ = š£š š“ = 4.2 ā 1šš2 = 7.42 ā 10−4 4 1 2 (š£š2 − 0) + 9.81(−0.9) = 0 s c) We kiezen punt a en c. Zet alle gegevens in een tabel: Punt a š£ 0 š£š š§ 0 0 š 1 ā 105 šš šš −šš ) + 12(š£š2 š ( Punt c − š£š2 ) + š(š§š − š§š ) = 0 Vul de gegevens in, de hoogteterm valt weg: šš −100 000 ) + 12(š£š2 ) 1000 ( =0 We hebben twee onbekenden in deze vergelijking. Er is een 2e vergelijking nodig! Stel continuïteitsvergelijking op tussen punten c en e: 9 š2 0.0152 ššš2 š£š = 14 ššš2 š£š → š£š = šš2 š£š = 0.0302 ā 4.2 = 1.05 1 4 š m s De snelheid op punt c invullen in de Bernoulli vergelijking: šš −100 000 ) + 12(1.052 ) 1000 ( =0 Nu kan de gevraagde druk in punt c worden uitgerekend: (šš − 100 000) + 500(1.052 ) = 0 šš = 100 000 − 551.25 = 99 449 Pa d) We kiezen punt c en d. Zet alle gegevens in een tabel: Punt c Punt d š£ 1.05 1.05 š§ 0 0.2 š šš 99449 šš −šš ) + 12(š£š2 š ( − š£š2 ) + š(š§š − š§š ) = 0 Vul de gegevens in: 99449−šš )+ 1000 ( 9.81(−0.2) = 0 Uitwerken: 99449 − šš − 1962 = 0 šš = 97487 Pa 3. a) Als A1 de doorsnede van het vat is en A2 de doorsnede van de kraan, en v1 de snelheid waarmee het niveau van het bieroppervlak daalt en v2 de uitloopsnelheid aan de kraan dan is: š£ š§ š Punt 1 0 5.0 š0 š2 −š1 ) + 12(š£22 š ( Punt 2 š£2 0 š0 − š£12 ) + š(š§2 − š§1 ) = 0 1 2 ā š£22 + š(−š§1 ) = 0 š£ = √2šā = 9.9 š⁄š b) Invullen van de continuïteitsvergelijking š£1 š“1 = š£2 š“2 š š šš⁄ š£1 ā 4 32 = 9.9 ā 4 0.012 ; hieruit volgt: š£1 = 1.10 ā 10−4 š⁄š = 110 š . 10 Opmerking: Om beide snelheden exact uit te rekenen dient de wet van Bernoulli gebruikt te worden. c) De uitstroomtijd is: š” = š šĢššššš š ššš 1 š = 4 ā š ā 32 ā 5 = 35.34 š3 9.9+0.0 1 šĢššššš š ššš = š£ššš”,ššš ā š ā š“ššš” = 2 ā 0.95 ā 4 š ā 0.012 = 3.7 ā 10−4 35.34 š3 š š” = 3.7ā10−4 = 9.55 ā 104 š = 26.5 š¢š¢š 4. a) De druk in punt 1 is gelijk aan de druk in punt 2, dus š1 = š2 . Invullen in de wet van Bernoulli geeft: š š£2 = √2šā = √2 ā 9.81 ā 0.5 = 3.13 š b) Er geldt nu niet dat v1 = 0 Continuïteitsvergelijking: š“1 š£1 = š“2 š£2 → š12 š£1 = š22 š£2 š2 Dus š£1 = š22 š£2 = 0.04š£2 1 š2 −š1 ) + 12(š£22 š Bernoulli vergelijking: ( − š£12 ) + š(š§2 − š§1 ) = 0 Invullen geeft (drukterm valt weg): 12(š£22 − š£12 ) + 9.81(0 − 0.5) = 0 Combineren van vergelijkingen: 1 (š£22 − (0.04š£2 )2 ) = 4.905 2 (š£22 − 1.6 ā 10−3 š£ 2 ) = 9.81 0.9984š£ 2 = 9.81 ā¹ š£2 = 3.13 š/š 5. a) š£ š§ š Punt 1 0 š§1 š0 Punt 2 4.00 0 š0 Volgens de wet van Bernoulli: š2 − š1 1 ( ) + 2(š£22 − š£12 ) + š(š§2 − š§1 ) = 0 š 1 2 ā š£ + š ā (−š§1 ) = 0 2 2 1 š£22 š š§1 = 2 ā = 0.815 m š£ +š£ b) šĢ = š£ššš”,ššššššššš ā š“ššš” ā š¶ met š£ššš”,ššššššššš = ššš”,ššššš 2 ššš”,ššššš = 3 4.00+0.00 2 = 2.00 š š š šĢ = 2.00 ā 2.00 ā 10−4 . 0.80 = 3.2 ā 10−4 š 11 6. a) er wordt gevraagd naar de hoogte van het gat zodat de snelheid bij dat gat gelijk is aan de helft van de snelheid van een gat in de bodem. Situatie 1: gat in de bodem Punt 1 Punt 2 0 š£2,ššššš š£ 0 š§ 12 š š0 š0 Volgens de wet van Bernoulli: š2 − š1 1 2 ( ) + 2(š£2,ššššš − š£12 ) + š(š§2 − š§1 ) = 0 š 1 2 āš£ + š ā (−š§1 ) = 0 2 2,ššššš š£2,ššššš = √2šš§1 = 15.34 š š Situatie 2: gat op hoogte z 1 1 š£2,āšššš”š š§ = ā š£2,ššššš = ā 15.34 = 7.67 2 š£ š§ š Punt 1 0 š§1 š0 2 š š Punt 2 7.67 0 š0 Volgens de wet van Bernoulli: š2 − š1 1 2 ( ) + 2(š£2,ššššš − š£12 ) + š(š§2 − š§1 ) = 0 š 1 2 āš£ + š ā (−š§1 ) = 0 2 2,āšššš”š š§ 2 1 š£2,āšššš”š š§ š§1 = ā = 2.998 š = 3.00 š 2 š De uitstroomsnelheid bij een leeg vat is nu niet gelijk aan nul. De overdruk in het vat zorgt voor een verhoogde uitstroom. 7. š£ š§ š Punt 1 0 7 5.00 ā 105 Punt 2 š£2 0 105 12 š2 −š1 2 ) + 12(š£2,ššššš š − š£12 ) + š(š§2 − š§1 ) = 0 ( š£2,ššššš = √2šš§1 + 2 ( š1 −š0 š ) = √2 ā 9.81 ā 7.00 + 2 ( 5.01ā105 −1.01ā105 1000 ) = 30.6 š/š Voor de uitstroomsnelheid bij hoogte h=0 geldt (net voordat het vat leeg is): š1 −š0 š£2,šššš = √0 + 2 ( āØš£ā© = š£ššššš +š£šššš 2 š 1 5.01ā105 −1.01ā105 ) = √2 ( 1000 ) = 28.3 š/š = 2 (30.6 + 28.3) = 29.5 š/š 3 1 šĢššššš š ššš = 29.5 ā 0.70 ā 4 š(0.08)2 = 0.10 š ⁄š š”= 8. š£ššš¢ššš£ššššš š”šš šĢššššš š ššš = 1 āš(3.00)2 ā7.00 4 0.10 = 495 š Volgens de wet van Bernoulli: š2 − š1 1 ( ) + 2(š£22 − š£12 ) + š(š§2 − š§1 ) = 0 š Kies de punten op de stroomlijn, die midden door de buis loopt. Neem aan, dat de dichtheid in alle punten onveranderd blijft. Omdat de stroming horizontaal is, geldt: š§1 = š§2 , dus š2 − š1 1 ( ) + 2(š£22 − š£12 ) = 0 š Hoogte vloeistofkolom in punt 1 is 20 cm, dus š1 = š ā š ā āšššš”š š£ššššš š”ššššššš šš šš¢šš” 1 = 1000 ā 9.81 ā 0.20 = 1962 šš Hoogte vloeistofkolom in punt 2 is 10 cm. š2 = š ā š ā āšššš”š š£ššššš š”ššššššš šš šš¢šš” 2 = 1000 ā 9.81 ā 0.10 = 981 šš 13 Verder is gegeven, dat š£1 = 2.0 š/š Invullen in wet van Bernoulli: 1962 − 981 1 ( ) − (š£22 − 2.02 ) = 0 1000 2 Hieruit volgt: š£22 = 5.962 ā¹ š£2 = 2.44 š/š De diameter volgt uit de continuïteitsvergelijking: 1 1 š“1 š£1 = š“2 š£2 ā¹ 4 š(0.05)2 ā 2.0 = 4 š(š2 )2 ā 2.44 ā¹ š2 = 0.045 š = 4.5 šš 9. š£Ģ a) Uit de continuïteitsvergelijking volgt: š£š = š“ = š£š = š£Ģ = š“š 84ā10−6 0.503ā10−4 Punt 1 1.67 0 šš£ š£ š§ š šš −šš£ ) + 12(š£22 š ( š 84ā10−6 6ā10−4 = 0.14 š ā š −1 en = 1 .67 š ā š −1 . Punt 2 0.14 0 šš − š£12 ) + š(š§2 − š§1 ) = 0 1 āš = − 2 š(š£22 − š£12 ) = −1426 Pa. 1 b) Het volumedebiet = 84 ā 10−6 š3 ā š −1 = š£ ā 4 š ā š 2 . 84ā10−6 š£Ģ Hieruit volgt: š£ = š“ = 0.503ā10−4 1 ρāvād Re = η = 1.67ā1.03ā103 ā0.80 ā10−2 4ā10−3 = 1.67 mš −1 = 3440 ; omdat dit groter is dan 3000, is de stroming turbulent. c) Re = ρāvād η = 1050 , šš¢š 1050 = hieruit volgt: š£ = 1.03 ā103 āš£āš 4ā10−3 . 4.078ā10−3 š 1 Het volumedebiet: šĢ = š£ ā ā š ā š 2 = 84 ā 10−6 š3 ā š −1 . hieruit volgt: š£ = šĢ š“š = 4 84ā10−6 ā 1 šāš2 4 . oplossen van beide vergelijkingen: 84ā10−6 ā 1 šāš2 4 = 4.078ā10−3 š of 84ā10−6 ā 1 š 4 = 4.078ā10−3 š ā š2 wordt 84ā10−6 ā 1 š 4 = 4.078 ā 10−3 ā š š = 0.026 š = 2.6 šš 14 Week 6: Toepassingen van de wet van Bernoulli II 1 1. āš = 2 ā š ā (š£12 − š£22 ) = −24 000 šš š£2 = 10 š š 1 2 −24000 = ā 1200 ā (š£1 2 − 102 ) ā¹ š£12 = 60 ā¹ š£1 =7.75 = 7.8 š⁄š 1 2. āš = š1 − š2 = 2 ā š ā (š£12 − š£22 ) š£1 = 2.0 š⁄š ; š“1 = 50 šš2 ; š“2 = 10 šš2 š£1 š“1 = š£2 š“2 ā¹ 2.0 ā 50 ā 10−4 = š£2 ā 10 ā 10−4 ā¹ š£2 = 10 š⁄š 1 āš = 2 ā 1000(100 − 4) = 48000 šš = 4.8 ā 104 šš 3 3. š£Ģ = 30 šæ⁄ššš = 5.0 ā 10−4 š ⁄š š1 = 0.1 š ; š2 = 0.07 š 1 š£Ģ = š£1 š“1 ā¹ 5.0 ā 10−4 = š£1 ā 4 ā š(0.1)2 ā¹ š£1 = 6.37 ā 10−2 š/š 1 š£Ģ = š£2 š“2 ā¹ 5.0 ā 10−4 = š£2 ā ā š(0.07)2 ā¹ š£2 = 0.129 š/š 4 1 āš = š1 − š2 = 2 ā š ā (š£22 − š£12 ) = 500 ((0.129)2 − (0.0637)2 ) āš = 6.41 = 6.4 šš 4. Pitot buis: hoogteverschillen verwaarloosbaar dus š§1 = š§2 ; š£2 = 0, want in punt 2 wordt de statische druk gemeten. Volgens de wet van Bernoulli: 1 2∗āš . š a) š1 + 2 šš£12 = š2 ⇔ š£1 = √ b) šĢššššš š ššš = š“šš¢šš ∗ š£1 = 0.0804 m3 s 5. š£ = 30 ∗ 1020 m s kg m3 š 4 Invullen geeft š£1 = √ ∗ (0.16 m)2 ∗ 4 m s 2∗8160 Pa = 0.0804 kg 1020 3 m m3 . s = 4.0 m/s Dit komt overeen met = 82.03 kg/s = 295320 kg/hr , āš = 360 ∗ 103 Pa 2 ∗ āš 2 ∗ āš 2 ∗ āš 2 ∗ 360 ∗ 103 kg 2 š£= √ ⇔ š£ = ⇔ ρ= = = 800 3 š š š£2 302 m 15 6. šĢ = 977 šæ⁄ā = 0.27 ā 10−3 š3 ⁄š 2 · āš šĢ = š£ ā š ā š“ = š ā š“ ā √ š šĢ = 0.27 ā 10−3 š3 ⁄š = 0.90 ā š 2 · āš ā (0.012 )2 · √ 4 1000 Hieruit volgt, dat āš = 3515 šš 1 7. a) Uit de continuïteitsvergelijking volgt: š£Ģ = š£šššš ā š“šššš ā¹ 1.0 ā 10−2 = š£šššš š ā (3.5 ā 10−2 )2 . 4 Hieruit volgt, dat de snelheid in de venturi 10.394 m/s is. b) De druk volgt uit het toepassen van de wet van Bernoulli, (formule voor een venturi geeft een incorrect getal, omdat de snelheid in het brede gedeelte van de buis niet verwaarloosd mag worden). Let op dat je de buissnelheid eerst moet uitrekenen, gebruikmakende van de continuïteitsvergelijking. Hieruit volgt dat 1 1 š£šš¢šš = 5.1 š/š . āš = š1 − š2 = 2 šš£22 − 2 šš£12 = 602.5 ∗ (10.394)2 − 602.5 ∗ (5.1)2 = 65091 − 15671 = 49420 šš. c) Het kental š š = šāš£āš š = 151159. Dit volgt uit het invullen van de buis (!) gegevens. Dus de stroming is turbulent. Turbulent regime Re > 3000. Week 7: Pompen en compressoren 1. š£ š§ š Punt 1 š£1 0 š1 Punt 2 4.0 15 1.0 ā 105 v1 zoeken via continuïteitsvergelijking: šĢš = šĢš š m3 šĢš = š“2 · š£2 = ∗ (0.020)2 · 4 = 1.257 · 10−3 4 s m3 š 1.257 · 10−3 2 (0.080) = š“1 · š£1 = ∗ · š£1 ⇔ š£1 = š = 0.25 m/s s 4 (0.08)2 ∗ 4 Invullen van Bernoulli: šĢš = 1.257 · 10−3 1 1 š1 + šš£12 + ššā1 = š2 + šš£22 + ššā2 2 2 1 1 š1 + · 1200 · 0.252 + 0 = 105 + · 1200 · 42 + 1200 · 9.81 · 15 2 2 š1 = 2.86 · 105 Pa 16 2. Water stroomt van punt 1 (laagste punt) naar punt 2 (de kraan). Neem punt 1 op de nullijn. Punt 1 Punt 2 2.00 š£ š£1 0 40.0 š§ š1,šššš š 1.00 ā 105 Neem aan š = 1000 šš⁄š3 ; Via de continuiteitsvergelijking: 1 1 š£1 š“1 = š£2 š“2 ā¹ š£1 ā 4 š (2 ā 10−2 )2 = 2.0 ā 4 š (8 ā 10−3 )2 š£1 = 0.32 š/š ; gegevens invullen in š1 + š1 ā š ā ā1 + 1 2 ā š1 ā š£12 = š2 + š2 ā š ā ā2 + 1 2 ā š2 ā š£22 1 1 š1 + 2 ā 1000 ā 0.322 = 1.00 ā 105 + 1000 ā 9.81 ā 40 + 2 ā 1000 ā 2.02 Hieruit volgt de druk die de pomp moet leveren: š1 = 494349 šš = 4.94 ā 105 šš. 3. Punt 1 0 3 š0 š£ š§ š Punt 2 š£2 0 š0 De snelheid in de leiding volgt uit de continuïteitsvergelijking: šĢ š£2 = š“ = 1 šĢ šš 2 = 0.707 š⁄š 4 De weerstand in de leiding volgt uit de Fanningvergelijking: 1 š š¤š = š 2 š£ 2 š = 208.5 š½⁄šš š2 − š1 1 ( ) + 2(š£22 − š£12 ) + š(š§2 − š§1 ) = š¤š − š¤š š 1 2 š¤š van de pomp volgt uit: š£ + š(−š») = š¤š − š¤š 2 2 Hieruit volgt: š¤š = 179.32 š½/šš Vermogen van pomp in [W] is: š¤š ā šĢ/š = 448 š 4. a) Kies punt 1 op het wateroppervlak en punt 2 bij de uitstroomopening van de slang. š2 −š1 ) + 12(š£22 š ( − š£12 ) + š(š§2 − š§1 ) = −š¤š De linker situatie wordt gebruikt om de frictiefactor van de slang te berekenen. Gegeven is: de druk in punt 1 is gelijk aan de druk in punt 2, dus 17 Punt 1 0 0.66 š0 š£ š§ š Punt 2 3 0 š0 š2 −š1 ) + 12(š£22 š Invullen in: ( 1 2 − š£12 ) + š(š§2 − š§1 ) = −š¤š ā 9 + 9.81 ā −0.66 = −š¤š ā¹ š¤š = 1.97 š½/šš 1 š 1 1.0 š½ š¤š = š 2 ā š£22 ā š = š 2 ā 9 ā 0.01 = 1.97 šš ā¹ š = 0.0044 In de rechtersituatie geldt: š£ š§ š Punt 1 0 0.66 š0 Punt 2 š£2 0 š0 š2 −š1 ) + 12(š£22 š Invullen in: ( − š£12 ) + š(š§2 − š§1 ) = −š¤š 1 š 1 9.0 š½ š¤š = š š£ 2 = 0.0044 ā ā š£22 ā = 1.98 š£22 2 š 2 0.01 šš š2 −š1 ) + 12(š£22 š Invullen in: ( − š£12 ) + š(š§2 − š§1 ) + š¤š = 0 1 2 ā š£ + 9.81 ā −0.66 + 1.98 š£22 = 0 ā¹ š£2 = 1.61 š⁄š 2 2 b) Nu geldt: 1 2 ā š£ + 9.81 ā −0.66 = 0 ā¹ š£2 = 3.6 š⁄š 2 2 5. a) Het maximale vermogen is: š = š ā š ā šĢ ā ā = 0.750 ā 1000 ā 9.81 ā 60 = 441450 ššš”š” (P niet te verwarren met druk) b) Gegeven is: lengte leiding l = 200 m, diameter leiding d = 0.5 m; hieruit volgt dat de snelheid van het water in de leiding is via de continuiteitsvergelijking: 4āšĢ 4ā0.750 = = 3.82 š/š šāš 2 šā0.52 1 2 š 1 200 š¤š = š š£ ā = 0.03 ā ā 3.822 ā 2 š 2 0.5 š£= = 87.55 š½/šš Als gevolg van wrijving gaat er š¤š ā šĢ = 87.55 ā 750 = 65662 š½ š š½ š verloren. Er blijft dus 441450 − 65662 = 375788 over voor de turbine. Het rendement is het werkelijke of nuttige vermogen is š = 0.8 ā 375788 = 300630 š½/š 80 %, dus 18 6. a) b) De druk is vlak na de pomp maximaal. De druk daalt als de hoogte toeneemt en is minimaal op het hoogste punt van de heuvel. De snelheid is constant (continuïteit). 17 c) 17 mm Hg komt overeen met: ā 1.013 ā 105 = 2270 šš (š2 ) 760 Verder is het volgende gegeven: šššššš”šš š£šš šš ššššššš: š = 0.1524 š , š£ššš šāšš š”š¢š š šš šš¢šš” 1 šš 2: ā = 762 š, 3 šæ šĢ = 568 ššš = 9.47 ā 10−3 š ⁄š , š1 (šššššš” šššš) = 1.00 ššš, š¤š = 0 (šššš š¤šššš£ššš), š£1 = š£2 . Toepassen uitgebreide Bernoulli vergelijking tussen pomp en punt 2: š2 −š1 ) + 12(š£22 š ( − š£12 ) + š(š§2 − š§1 ) + š¤š = š¤š 2270−100000 ) + 12(0) 1000 ( + 9.81(762 − 0) + 0 = š¤š ā¹ š¤š = 7377 š½/šš De pomp dient een vermogen te leveren: š = š¤š ā š ā šĢ = 7377 ā 1000 ā 9.47 ā 10−3 = 69860 ššš”š” Omdat het rendement van de pomp 78 % is, dient een pomp met een vermogen van 89564 Watt =89.6 kW geïnstalleerd te worden. 7. 1 š Fanningvergelijking: š¤š = š ā 2 ā š£ 2 ā š 1 š š = š ā 2 ā š£2 ā š¤ š šš , šš 2 š½ 6.5 šš Met š¤š = 5.2 ššš = 5200 ļ š¤š = 5200 šš 800 šš 2 š3 ā šš = staat nog niet in de juiste eenheid: 19 1 2 Invullen geeft: š = š ā ā š£ 2 ā š š¤š 1 2 = 0.028 ā ā 1.252 ā 29.5 6.5 = 0.099 š = 100 šš 20