Tổng quan về Quản trị tài chính 1 Tổng quan về Quản trị Tài chính 1. Quản trị tài chính - QTTC / Tài chính doanh nghiệp – TCDN là gì? 2. Các loại hình doanh nghiệp. 3. Mục tiêu của quản trị tài chính 4. Vấn đề người chủ - đại diện và vấn đề kiểm soát công ty 5. Các nguyên tắc quản trị tài chính 2 Tài chính là gì? • Finance can be defined as the science and art of managing money. (Gitman, 2012) 1-3 Quản trị tài chính, tài chính doanh nghiệp hay tài chính công ty? Quản trị tài chính liên quan đến (Van Horne, 2001): Tài chính công ty liên quan đến (Ross, Westerfield and Jaffe, 2005) Mua sắm tài sản Tài trợ việc mua sắm tài sản, và Quản lý tài sản theo mục tiêu chung của công ty Quyết định đầu tư tài sản Quyết định nguồn vốn Quyết định quản trị vốn lưu động Tài chính doanh nghiệp? 3 basic decisions: • What should the business invest in? CAPITAL-BUDGETING DECISION • Where will the business get long-term financing to pay for the new investment? CAPITAL-STRUCTURE DECISION • How will the business manage its day-to-day financial activities? WORKING CAPITAL MANAGEMENT DECISION 5 Regardless of whether you work for a corporation or are an external party with an interest in a particular corporation, understanding and being able to analyze corporate decisions is important 6 Moâ hình baûng caân ñoái taøi saûn coâng ty Toång giaù trò taøi saûn: Taøi saûn löu ñoäng Taøi saûn coá ñònh 1 TS höõu hình 2 TS voâ Toång giaù trò coâng ty ñ/v nhaø ñaàu tö: Nôï ngaén haïn phaûi traû Nôï daøi haïn Voán chuû sôû höõu Moâ hình baûng caân ñoái taøi saûn coâng ty Quyeát ñònh ñaàu tö voán Nôï ngaén haïn Taøi saûn löu ñoäng Taøi saûn coá ñònh 1 Höõu hình 2 Voâ hình Nôï daøi haïn Caùc khoaûn ñaàu tö daøi haïn naøo coâng ty neân thöïc hieän? Voán chuû sôû höõu Capital budgeting • • • Financial manager should aim to create value Will do that by identifying investments that will create value Determine cash flows • Size – how much initial investment is needed and how much income will be received Timing – when and for how long income will be received Risk – the likelihood of receiving the income Will income from investment exceed the cost? 9 Moâ hình baûng caân ñoái taøi saûn coâng ty Quyeát ñònh cô caáu voán Taøi saûn löu ñoäng Laøm theá naøo coâng ty coù theå huy Taøi saûn ñoäng voán coá ñònh cho caùc 1 Höõu hình khoaûn ñaàu tö 2 Voâ hình theo yeâu caàu? Nôï ngaén haïn Nôï daøi haïn Voán chuû sôû höõu Capital structure • • The mix of debt and equity a company uses to fund new investments/projects Three choices available: • • Borrow long-term funds (debt) – risk increase Use savings of the company (retained earnings) Issue more shares (equity) – ownership declines Whichever option will have an effect (risk and value) Which form of financing is the cheapest? 11 Moâ hình baûng caân ñoái taøi saûn coâng ty Quyeát ñònh ñaàu tö voán lưu ñoäng Taøi saûn löu ñoäng Taøi saûn coá ñònh 1 Höõu hình 2 Voâ hình Nôï ngaén haïn Voán lưu ñoäng Coâng ty caàn bao nhieâu tieàn ngaén haïn cho chi tieâu? Phaûi traû Nôï daøi haïn Voán chuû sôû höõu Working-capital management • • Working capital = short-term assets and liabilities How will you approach the day-to-day financial management? • • Will you sell new product for cash, credit or both? Who will receive credit and who won’t? How many days until debtors have to pay? Will you pay expenses in cash or on credit? All these decisions are important to ensure business functions efficiently There must be sufficient resources for adequate liquidity 13 Toå chöùc taøi chính coâng ty CEO – Toång Giaùm Ñoác CFO – Giaùm ñoác taøi chính – baùo caùo cho CEO Controller (Keá toaùn tröôûng)– chòu traùch nhieäm veà keá toaùn vaø baùo caùo ñoái ngoaïi Treasurer (Tröôûng phoøng taøi chính) – chòu traùch nhieäm veà ñaàu tö, tìm nguoàn taøi trôï vaø quaûn lyù taøi saûn Tổ chức QTTC và công ty Hội đồng quản trị Tổng giám đốc (CEO) Giám đốc tài chính (CFO) Trưởng phòng TC Treasurer Kế toán trưởng Controller Quản lý tiền mặt Quản lý tín dụng Báo cáo thuế Kế toán chi phí Chi đầu tư Lập kế hoạch tài chính Kế toán tài chính Quản lý dữ liệu 15 Các chức năng quản trị tài chính Hàng ngày Quản trị ngân quỹ (tiếp nhận và phân phối quỹ ) Quản trị tín dụng Kiểm soát tồn kho Tài trợ ngắn hạn Nắm tỷ giá trao đổi và lãi suất Quan hệ với ngân hàng Thỉnh thoảng Tài trợ trung hạn Trái phiếu Thuê Cổ phiếu Stock issues Ngân sách đầu tư Quyết định cổ tức Dự báo Sinh lời Mục tiêu Trade-off của QTTC Rủi ro 16 Kế toán và Tài chính Kế toán Hệ thống ghi chép chính xác các hoạt động hằng ngày của doanh nghiệp. Lập các báo cáo tài chính Tài chính Tiến trình ra quyết định liên quan đến việc huy động tiền, phân tích, đánh giá kết quả. Sử dụng dữ liệu đầu ra của kế toán làm đầu vào trong tài chính 17 Kế toán và Tài chính Kế toán lập ra các báo cáo tài chính ghi nhận một các hoạt động của DN dưới dạng các con số Tài chính liên quan đến dòng tiền hiện tại và tương lai Trong tài chính: Cash is King 18 Kế toán và Tài chính Tình huống: Doanh nghiệp mua một tài sản trị giá 1 tỷ đồng, tài sản này được khấu hao đều trong 5 năm. Hãy phân tích tình huống này dưới góc độ kế toán và tài chính? 19 Công ty và thị trường tài chính Công ty Đầu tư vào tài sản (B) Công ty phát hành chứng khoán (A) Thị trường tài chính Dòng tiền giữ lại (F) Nợ ngắn hạn Công ty phải tạo ra tiền. Cổ tức và khoản trả nợ vay (E) Nợ dài hạn Vốn chủ sở hữu Thuế (D) Tài sản lưu động Dòng tiền của công ty (C) Tài sản cố định Chính phủ Dòng tiền công ty tạo ra phải nhiều hơn dòng tiền thu từ thị trường tài chính 20 2. Các loại hình doanh nghiệp Loại hình DN Tư nhân-Sole Proprietorships Hợp danhPartnerships Cổ phầnCorporations TNHH và loại hình khác Who owns the business? Sole Proprietorship Partnership Corporation The manager Partners Shareholders No Usually Unlimited Limited No Yes No Are managers and owners separate? Unlimited What is the owner’s liability? Are the owner & No business taxed separately? 22 2. Các loại hình doanh nghiệp • • • • • • Both big and small businesses are guided by the same corporate financial principles Bigger businesses are run by managers These managers are selected by the shareholders (owners of the business) It is important to increase the wealth of the shareholders The process of creating value in a business by making the best decisions Ultimate measure – to increase the wealth of the shareholders 23 2. Các loại hình doanh nghiệp Loại hình tư nhân Do một cá nhân làm chủ, doanh nghiệp phụ thuộc hoàn toàn vào cá nhân nầy. Trách nhiệm vô hạn Thành lập đơn giản, chi phí thấp. Đời sống ngắn. Qui mô vốn giới hạn. Giới hạn về khả năng quản lý Chủ sở hữu khó chuyển nhượng 2. Các loại hình doanh nghiệp Loại hình hợp danh Là hình thức doanh nghiệp có hai hay nhiều chủ sở hữu. Các chủ sở hữu có thể chịu trách nhiệm vô hạn hay hữu hạn tuỳ theo loại hình hợp danh. Thành lập đơn giản, chi phí thấp. Đời sống ngắn. Quyền quản lý tập trung vào thành viên hợp danh. Khó gia tăng vốn. Khó chuyển nhượng 2. Các loại hình doanh nghiệp Loại hình công ty cổ phần Do nhiều thành viên cùng góp vốn Các thành viên chịu trách nhiệm hữu hạn. Là một pháp nhân độc lập với chủ sở hữu, đời sống không phụ thuộc vào các thành viên. Tách bạch giữa quyền sở hữu và quản lý. Cơ cấu tổ chức chặt chẽ Chủ sở hữu dễ dàng chuyển nhượng vốn Được phép phát hành cổ phiếu huy động vốn Doanh nghiệp tư nhân & Công ty Hợp danh Thuận lợi Dễ thành lập Ít bị ràng buộc bởi luật lệ Không chịu thuế thu nhập doanh nghiệp (Mỹ) Bất lợi Khó huy động vốn Trách nhiệm vô hạn Đời sống hữu hạn Công ty cổ phần Thuận lợi Đời sống vô hạn. VD: công ty Hudson Bay thành lập từ năm 1670 (www.hbc.com) Dễ dàng chuyển đổi quyền sở hữu Trách nhiệm hữu hạn Dễ dàng huy động vốn Bất lợi Chịu thuế 2 lần (Double taxation) Chi phí thành lập 2. Các loại hình doanh nghiệp Theo Luật DN 2014, có 5 loại hình DN: Doanh nghiệp tư nhân Công ty hợp danh Công ty TNHH 1 thành viên Công ty TNHH 2 thành viên trở lên Công ty cổ phần Bảng so sánh các loại hình doanh nghiệp 3. Mục tiêu của QTTC CAÙC MUÏC TIEÂU COÙ THEÅ? Tồn tại Tránh kiệt quệ tài chính và phá sản Tối đa hóa doanh thu hay thị phần Giảm thiểu chi phí Tối đa hóa lợi nhuận Duy trì tốc độ tăng trưởng của lợi nhuận Duy trì tính thanh khoản 30 Mục tiêu của QTTC Van Horne: "In this book, we assume that the objective of the firm is to maximize its value to its stockholders" Brealey & Myers: "Success is usually judged by value: Shareholders are made better off by any decision which increases the value of their stake in the firm... The secret of success in financial management is to increase value." Copeland & Weston: The most important theme is that the objective of the firm is to maximize the wealth of its stockholders." Brigham and Gapenski: Throughout this book we operate on the assumption that the management's primary goal is stockholder wealth maximization which translates into maximizing the price of the common stock. Shareholders’ wealth maximisation • • Number one goal = increase the wealth of the shareholders How can that be done? • • • • Shareholders can receive dividends Increase in the share price If a financial manager focuses on shareholders’ wealth maximisation, then both risk and return are taken into account Profit maximisation: short-term goal not looking at long-term effects Share price maximisation: short-term and long-term Every decision in the best interest of the shareholders 32 MỤC TIÊU CỦA QTTC “General Motors is not in the business of making automobiles. General Motors is in the business of making money.” --Alfred P. Sloan Warren Buffett states that his goal is to maximize Berkshire Hathaway’s intrinsic value, and hopefully, the stock’s market value will be close to the intrinsic value. Corporate Mission: Coca-Cola “To achieve sustainable growth, we have established a vision with clear goals: Maximizing return to shareholders while being mindful of our overall responsibilities” (part of Coca-Cola’s mission statement) Corporate Mission: Johnson & Johnson “Our final responsibility is to our stockholders …when we operate according to these principles, the stockholders should realize a fair return” (part of Johnson & Johnson’s credo) Corporate Mission: Google “Optimize for the long-term rather than trying to produce smooth earnings for each quarter” 4 Vấn đề người đại diện Mối quan hệ người chủ và người đại diện Người chủ thuê người đại diện cho lợi ích của mình Cổ đông (người chủ) thuê các giám đốc (người đại diện) điều hành công ty. Vấn đề người đại diện Xung đột lợi ích giữa chủ - người đại diện Cổ đông và Trái chủ/Người cấp tín dụng 37 Sự tách biệt giữa quyền sở hữu và quyền quản lý Hội đồng quản trị Tài sản Cổ đông Nợ Chủ nợ Ban giám đốc VCSH 38 Mục tiêu của nhà quản lý Mục tiêu của nhà quản lý có thể khác với mục tiêu của cổ đông: Những đặc quyền tốn kém Tồn tại - Survival Độc lập - Independence Tăng tốc độ tăng trưởng và quy mô của công ty chưa hẳn là sẽ làm gia tăng giá trị TS của cổ đông 39 Giải quyết vấn đề người chủ người đại diện Các kế hoạch thưởng gắn với việc gia tăng giá trị công ty. Gắn kết lợi ích ban quản lý và cổ đông. Kiểm soát công ty. Việc bị thâu tóm, sáp nhập có thể khiến BQL bị mất việc. Giám sát và kiểm toán từ bên ngoài . Các đối tượng khác có liên quan –chủ nợ, khách hàng, nhà cung cấp... Có quyền lợi đối với dòng tiền của công ty. Các mối quan hệ dài hạn quan trọng. 40 5. Bốn nguyên tắc của quản trị tài chính 41 PRINCIPLE 1: Money Has a Time Value. A dollar received today is more valuable than a dollar received in the future. We can invest the dollar received today to earn interest. Thus, in the future, you will have more than one dollar, as you will receive the interest on your investment plus your initial invested dollar. PRINCIPLE 2: There is a RiskReturn Trade-off. We only take risk when we expect to be compensated for the extra risk with additional return. Higher the risk, higher will be the expected return. PRINCIPLE 3: Cash Flows Are The Source of Value. Profit is an accounting concept designed to measure a business’s performance over an interval of time. Cash flow is the amount of cash that can actually be taken out of the business over this same interval. Profits versus Cash It is possible for a firm to report profits but have no cash. For example, if all sales are on credit, the firm may report profits even though no cash is being generated. Incremental Cash Flow Financial decisions in a firm should consider “incremental cash flow” i.e. the difference between the cash flows the company will produce with the potential new investment it’s thinking about making and what it would make without the investment. (2) Firm's operations Real assets (1) Financial Manager (4a) Investors (4b) (3) (1) Cash raised from investors (2) Cash invested in firm (3) Cash generated by operations (4a) Cash reinvested (4b) Cash returned to investors 48 PRINCIPLE 4: Market Prices Reflect Information. Investors respond to new information by buying and selling their investments. The speed with which investors act and the way that prices respond to new information determines the efficiency of the market. In efficient markets like United States, this process occurs very quickly. As a result, it is hard to profit from trading investments on publicly released information. PRINCIPLE 4: Market Prices Reflect Information. (cont.) Investors in capital markets will tend to react positively to good decisions made by the firm resulting in higher stock prices. Stock prices will tend to decrease when there is bad information released on the firm in the capital market. Câu hỏi nhanh 3 câu hỏi mà nhà quản trị TC phải trả lời Mục tiêu của QTTC? Vấn đề người chủ và người đại diện là gì, và tại sao nó lại tồn tại trong công ty? Bốn nguyên tắc quản trị tài chính là gì? 51