นายธีรนันท์ ฉุดกลาง ทบง. 64/2 เลขที่ 8 รหัส 076460304259 - 0 หลักสูตร Entrepreneurial Accounting and Finance วิทยากร ดร.จิตรัตน์ ช่างหล่อ มหาวิทยาลัยหอการค้าไทย ข้อมูลบัญชีช่วยตอบคาถามอะไร - กิจการมีฐานะการเงินอย่างไร มั่งคั่งแค่ไหน - การทากาไรเป็นอย่างไร - มีสินทรัพย์และหนี้สินเท่าไร - จะปรับลดค่าใช้จ่ายตัวไหนดี - มีกาไรสะสมหรือไม่ - การลงทุนให้ผลตอบแทนอย่างไร - ผลประกอบการเป็นอย่างไร - ได้กาไรตามแผนหรือไม่ - ได้กาไรปีละเท่าไร - ส่วนงานหรือผลิตภัณฑ์ไหนทากาไรได้ดี - แต่ละปีสร้างเงินสดได้เท่าไร • ต้องใช้จ่ายอะไรบ้าง - ส่ ว น ง า น ห รื อ ผ ลิ ต ภั ณ ฑ์ ไ ห น ไ ม่ ท า ก า ไ ร ส่วนงานหรือผลิตภัณฑ์ไหนเติบโตขึ้น - มีปัญหาสภาพคล่องหรือไม่ - ต้องขายกี่ชิ้นถึงจะคุ้มทุน Agenda - Key Financial Statements - Key accounting concepts - Read and write financial statements - Financial Analysis for Decision Making - Trends and common size analysis - Financial ratio analysis - Financial analysis by business units • นายธีรนันท์ ฉุดกลาง ทบง. 64/2 เลขที่ 8 รหัส 076460304259 - 0 - Financial Projection - Financial projection with reasonable assumptions - Testing your assumption - Investment Appraisals งบการเงินที่สาคัญ งบแสดงฐานะการเงิ น (งบดุ ล ) - เป็ น งบที่ แ สดงฐานะการเงิ น ณ วันใดวันหนึ่ง (ณ วันสินี้) ว่ากิจการมั่งคั่งแค่ไหน ง บ ก า ไ ร ข า ด ทุ น แสดงผลการดาเนินงานในช่วงทีผ่านมาว่ามีกาไรหรือขาดทุนเท่าไร งบกระแสเงินสด - แสดงการได้มาและใช้ของเงินสด ในช่วงที่ผ่านมา งบแสดงฐานะการเงิน (Statement of Financial Position) - เดิมเรียกว่า งบดุล (Balance Sheet) - แ ส ด ง ถึ ง ฐ า น ะ ก า ร เ งิ น ข อ ง กิ จ ก า ร ณ วั น ใ ด วั น ห นึ่ ง (งบแสดงฐานะการเงิน ณ วันที่…) - ประกอบด้วย 2 ส่วนที่เท่ากัน (ดุลกัน) : 1. ข้างหนี่งคือสินทรัพย์:หมายถึงทรัพยากรของกิจการ 2 . อี ก ข้ า ง ห นึ่ ง คื อ แ ห ล่ ง เ งิ น ทุ น ข อ ง สิ น ท รั พ ย์ (หรือผูม ้ ีสิทธิเรียกร้องในสินทรัพย์) - หนี้สินภาระผูกพัน หรือสิทธิเรียกร้องของบุคคลที่สาม ส่วนของเจ้าของ:สิทธิเรียกร้องของเจ้าของจากเงินทุนที่ลงไป สมการบัญชี สินทรัพย์ = หนสิน้ + ส่วนของเจ้าของ สิ น ท รั พ ย์ ( Assets) ห ม า ย ถึ ง ทรั พ ยากรของกิ จ การสามารถให้ ร ะโยชน์ แ ก่ กิ จ การในอนาคต เช่ น นายธีรนันท์ ฉุดกลาง ทบง. 64/2 เลขที่ 8 รหัส 076460304259 - 0 ช่ ว ยสร้ า งรายได้ หรื อ กระแสเงิ น สดในอนาคตได้ ทั้ ง ที่ มี ตั ว ตน และไม่ตัวตน แบ่งออก 2 ส่วน คือ - สิ น ท รั พ ย์ ห มุ น เ วี ย น ( Current Assets) คื อ สิ น ท รั พ ย์ ที่ ค า ด ว่ า จ ะ ไ ด้ ป ร ะ โ ย ช น์ ภ า ย ใ น ห นึ่ ง ปี ไ ด้ แ ก่ เ งิ น ส ด สินค้าคงเหลือ ลูกหนี้การค้า เงินลงทุนระยะสั้น - สิ น ท รั พ ย์ ไ ม่ ห มุ น เ วี ย น ( Non- Current Assets) คื อ สิ น ท รั พ ย์ ที่ มี ก า ร อ า ยุ ก า ร ใ ช้ ง า น ม า ก ก ว่ า ห นึ่ ง ปี เ ช่ น ที่ ดิ น อาคารและอุปกรณ์ หนี้ สิ น (Liabilities) หมายถึ ง ภาระผู ก พั น ทกิ จ การม่ อ ยในปั จ จุ บั น นี้ เ กิ ด จ า ก ก า ร กู้ ยื ม ห รื อ ติ ด ค้ า ง ผู้ อื่ น ท า ใ ห้ ต้ อ ง น า สิ น ทรั พ ย์ ม าจ่ า ยช าระภาระผู ก ผั น คื น ตามก าหนดเวลาที่ ต กลงกั น แบ่งออก2 ส่วน คือ - ห นี้ สิ น ห มุ น เ วี ย น ( Current Liabilities) คื อ ห นี้ สิ น ที่ ถึ ง ก า ห น ด ภ า ย ใ น ห นึ่ ง ปี ช า ร ะ คื น ไ ด้ แ ก่ เ ช่ น เ จ้ า ห นี้ ก า ร ค้ า เ งิ น เ บิ ก เ กิ น บั ญ ชี ธ น า ค า ร เงินกู้ยืมระยะสั้นหนี้สินระยะยาวที่ถึงกาหนดชาระภายใน1 ปี - ห นี้ สิ น ไ ม่ ห มุ น เ วี ย น ( Non-Current Liabilities) คื อ หนี้ สิ น ที่ มี ก าหนดนานกว่ า หนึ่ ง ปี ช าระคื น ได้ แ ก่ เงิ น กู้ ยื ม ระยะยาว หรือหุ้นกู้ ส่ ว น ข อ ง เ จ้ า ข อ ง ( Owner’s Equity) ห ม า ย ถึ ง ส่วนได้เสียของเจ้าของกิจการ เรียกอีกอย่างว่า “สินทรัพย์สุทธิ” เพราะ คื อ ส่ ว น ไ ด้ เ สี ย ค ง เ ห ลื อ ใ น สิ น ท รั พ ย์ ข อ ง กิ จ ก า ร ห ลั ก หั ก หนี้สินทั้งสิ้นออกแล้ว ประกอบด้วย2 ส่วน คือ - ทุน (Capital) คือ เงินทุนที่เจ้าของลงไว้เป็นทุนของกิจการ นายธีรนันท์ ฉุดกลาง ทบง. 64/2 เลขที่ 8 รหัส 076460304259 - 0 ก า ไ ร ส ะ ส ม ( Retain Earnings) คื อ ผ ล ก า ไ ร จ า ก ก า ร ป ร ะ ก อ บ กิ จ ก า ร ที่ ส ะ ส ม ไ ว้ ใ น กิจการยังไม่ได้แบ่งสันคืนเจ้าของ งบกาไรขาดทุน (Income Statement) - แสด งถึ ง ผลการ ด าเนิ น งานของกิ จ การ สาหรั บร อบปี ที่ ผ่ า นมา (งบกาไรขาดทุน สาหรับปี…) - แสดงเป็นรายได้หักลบด้วยค่าใช้จ่าย เป็นกาไรหรือขาดทุนสาหรับปี - กาไร(ขาดทุน) = รายได้- ค่าใช้จ่าย - กาไรหรือขาดทุน จะถูกสะสมไว้ใน”กาไรสะสม” ในส่วนของเจ้า ของ จ น ก ว่ า กิ จ ก า ร จ ะ แ บ่ ง สั น ผ ล ก า ไ ร ใ ห้ แ ก่ เ จ้ า ข อ ง ห รื อ หุ้ น ส่ ว น ในรูปของเงินปันผล ร า ย ไ ด้ ( Revenues) ห ม า ย ถึ ง การเพิ่มขึ้นของประโยชน์เชิงเศรษฐกิจในรอบระยะเวลาบัญชีในรูปกระ แส เข้ า หรื อ การเพิ่ ม ค่ า ของสิ น ทรั พ ย์ หรื อ การลดลงของหนี้ สิ น า (มีผลให้ส่วนของเจ้าของเพิ่มขึ้น) ร า ย ไ ด้ แ บ่ ง เ ป็ น ห ล า ย ป ร ะ เ ภ ท ไ ด้ แ ก่ ร า ย ไ ด้ จา ก ก า ร ข า ย สิ น ค้ าแ ล ะ ก าร ใ ห้ บ ริ ก า ร ร า ย ไ ด้ อื่ น รายได้ดอกเบี้ยหรือรายได้ทางการเงิน แ บ่ ง เ ป็ น ห ล า ย ป ร ะ เ ภ ท เ พ ร า ะ รายได้ แ ต่ ล ะประเภทมี คุ ณ ลั ก ษณะและความส าคั ญ ที่ แ ตกต่ า ง กั น รายได้จากการประกอบธุรกิจหลักย่อมมีน้าหนักมากกว่ารายได้ที่เป็นเพี ยงผลพลอยได้ ในการดาเนินธุรกิจ ค่ า ใ ช้ จ่ า ย ( Expenses) ห ม า ย ถึ ง การลดลงของประโยชน์เชิงเศรษฐกิจในรอบบัญชีในรูปกระแสออกหรือ ก า ร ล ด ค่ า ข อ ง สิ น ท รั พ ย์ ห รื อ ก า ร เ พิ่ ม ขึ้ น ข อ ง ห นี้ สิ น (มีผลให้ส่วนของเจ้าของลดลง) นายธีรนันท์ ฉุดกลาง ทบง. 64/2 เลขที่ 8 รหัส 076460304259 - 0 ค่ า ใ ช้ จ่ า ย แ บ่ ง เ ป็ น ห ล า ย ป ร ะ เ ภ ท ไ ด้ ต้ น ทุ น ขาย และ ต้ น ทุ น ก าร ใ ห้ บริ การ ค่ า ใ ช้ จ่ า ย ใ นการ ข า ย ค่าใช้จ่ายในการบริหาร ค่าเสื่อมราคา ดอกเบี้ยจ่าย และภาษีเงินได้ ค่าใช้จ่ายจะต้องถูกบันทึกในงวดเดียวกับรายได้ที่เกี่ยวข้องกับค่าใช้จ่า ยนั้น ตามหลักการ จับคู่รายได้กับค่าใช้จ่าย (Matching Concept) สมการบัญชี(Accounting Equation) สินทรัพย์= หนี้สิน + ส่วนของเจ้าของ สินทรัพย์= หนี้สิน + ทุน+ กาไรสะสม สินทรัพย์= หนี้สิน + ทุน+ กาไรสะสมต้นงวด+ กาไรสุทธิสาหรับปี – เงินปันผล สินทรัพย์= หนี้สิน + ทุน+ กาไรสะสมต้นงวด+ รายได้ – ค่าใช้จ่าย – เงินปันผล ร า ย ก า ร บั ญ ชี ที่ เ กิ ด ขึ้ น ใ น ร ะ ห ว่ า ง ปี จ ะ เ กี่ ย ว ข้ อ ง กั บ บั ญ ชี 5 หมวดคือสินทรัพย์ หนี้สินรายได้ทุน และะค่าใช้จ่าย Accrual Basis of Accounting (เ ก ณ ฑ์ ค ง ค้ า ง ) คื อ เ ก ณ ฑ์ ก า ร จั ด ท า บั ญ ชี ซึ่ ง จะรั บรู้ ร ายการ ร ายไ ด้ แ ล ะค่ าใ ช้ จ่ า ยเ มื่ อธุ ร กร ร มนั้ น เ กิ ด ขึ้ น ไม่ใช้เมื่อมีการรับหรือจ่ายเงินสด ง บ แ ส ด ง ฐ า น ะ ก า ร เ งิ น แ ล ะ ง บ ก า ไ ร ข า ด ทุ น จ ะ ถู ก จั ด ท า ต า ม เ ก ณ ฑ์ ค ง ค้ า ง เ พื่ อ ใ ห้ สามารถวัดผลการดาเนินงานที่แท้จริงของกิจการ Accrual Basis: ตัวอย่าง กิ จ การขายสิ น ค้ า เป็ น เงิ น เชื่ อ (ส่ ง มอบสิ น ค้ า ให้ กั บ ลู ก ค้ า แล้ ว แต่ยังไม่ได้รับชาระเงินจาก ลูกค้า เพราะให้เครดิตลูกค้า 1 เดือน) นายธีรนันท์ ฉุดกลาง ทบง. 64/2 เลขที่ 8 รหัส 076460304259 - 0 กิจการมีรายได้จากการขาย แต่ยังไม่มีกระแสเงินสดไหลเข้า Accrual Basis: ตัวอย่าง กิ จ ก า ร ซื้ อ สิ น ท รั พ ย์ ม า โ ด ย สิ น ท รั พ ย์ มี อ า ยุ ก า ร ใ ช้ ง า น 5 ปี กิ จ การมี ก ระแสเงิ น สดไหลออกเท่ า กั บ เงิ น ที่ จ่ า ยซื้ อ สิ น ทรั พ ย์ นั้ น ไป แต่ จ ะ ค่ อ ยๆทยอยคิ ด ค่ า ใช้ จ่ า ยจากการใช้ สิ น ทรั พ ย์ นั้ น ตลอด 5 ปี ตามที่ใช้งานจริง เพราะ กิจกรรมการใช้งานเกิดขึ้นตลอด 5 ปี งบกระแสเงินสด - แ ส ด ง ก า ร ไ ด้ ม า แ ล ะ ใ ช้ ไ ป ข อ ง เ งิ น ส ด ใ น ร อ บ ปี ที่ ผ่ า น ม า (งบกระแสเงินสดสาหรับปี…) - แยกแสดงการได้มาและใช้ไปของเงินสดออกเป็นสามกิจกรรม คือ - กิจกรรมดาเนินงาน (Operating Activities) - กิจกรรมลงทุน (Investing Activities) - กิจกรรมจัดหาเงิน (Financing Activities) - สรุปว่ากิจการมีเงินสดเพิ่มขึ้นหรือลดลงเท่าไรในรอบปีที่ผ่านมา กิจกรรมการได้มาและใช้ไปของเงินสด 1 . กิ จ ก ร ร ม ด า เ นิ น ง า น ( Operating Activities) ไ ด้ แ ก่ ก ร ะ แ ส เ งิ น ส ด ที่ ไ ด้ จ า ก ก า ร ข า ย สิ น ค้ า หั ก ล บ ด้ ว ย เ งิ น จ่ า ย เ ป็ น ค่ า ใ ช้ จ่ า ย ใ น ก า ร ด า เ นิ น ง า น เ ช่ น จ่ า ยเจ้ า หนี้ พ นั ก งานค่ า สิ น ค้ า กระแสเงิ น สดส่ ว นนี้ เ ป็ น ตั ว บ่ ง ชี้ ที่ สาคัญถึงความสามารถของกิจการในการสร้างเงินสดจาก ธุรกิจ 2 . กิ จ ก ร ร ม ล ง ทุ น ( Investing Activities) ไ ด้ แ ก่ กระแสเงินสดที่นาไปใช้ลงทุนต่อยอดจ่ายซื้ออาคารร้านค้าและอุปกรณ์เ ครื่องจักรเพื่อผลิตสินค้า 3 . กิ จ ก ร ร ม จั ด ห า เ งิ น ( Financing Activities) ไ ด้ แ ก่ ก ร ะ แ ส เ งิ น ส ด ที่ ไ ด้ จ า ก ( ห รื อ จ่ า ย ช า ร ะ คื น ) แ ห ล่ ง เ งิ น ทุ น เ ช่ น เ งิ น ส ด รั บ จ า ก ก า ร กู้ ยื ม นายธีรนันท์ ฉุดกลาง ทบง. 64/2 เลขที่ 8 รหัส 076460304259 - 0 เ งิ น ส ด จ่ า ย ช า ร ะ คื น เ งิ น กู้ จ า ก ก า ร อ อ ก หุ้ น เ งิ น ส ด รั บ ทุ น เ พิ่ ม เงินสดจ่ายเป็นเงินปันผลให้ ความสัมพันธ์ของสามงบการเงิน ง บ แ ส ด ง ฐ า น ะ ก า ร เ งิ น แ ส ด ง ฐ า น ะ ก า ร เ งิ น ณ วั น สิ้ น ง ว ด ง บ ก า ไ ร ข า ด ทุ น แ ล ะ ง บ ก ร ะ แ ส เ งิ น ส ด แสดงการเปลี่ยนแปลงในช่วงเวลาหนึ่งงวดบัญชีของรายการบัญชีสองร า ย ก า ร ใ น ง บ แ ส ด ง ฐ า น ะ ก า ร เ งิ น ง บ ก ร ะ แ ส เ งิ น ส ด อ ธิ บ า ย ก า ร เ ป ลี่ ย น แ ป ล ง ข อ ง เ งิ น ส ด แ ล ะ ง บ ก า ไ ร ข า ด ทุ น แ ส ด ง ก า ร เปลี่ยนแปลงในส่วนของเจ้าของที่เกิดจากผลการดาเนินงานของกิจการ Ratio Analysis • Profitability ratios ความสามารถในการทากาไร • Efficiency ratios ประสิทธิภาพในการใช้สินทรัพย์ • Liquidity ratios สภาพคล่อง: ความสามารถในการชาระหนี้สินระยะสั้น • Leverage ratios โ ค ร ง ส ร้ า ง เ งิ น ทุ น : ค ว า ม เ สี่ ย ง ความสามรถในการชาระคืนหนี้สินระยะยาว Profitability Ratio : บอกความสามารถในการทากาไร Gross Profit Margin = Gross Profit Sales Net Profit Margin = Net Profit Sales นายธีรนันท์ ฉุดกลาง ทบง. 64/2 เลขที่ 8 รหัส 076460304259 - 0 ROA (Return on assets) = Net Profit Total Assets ROE (Return on equity) = Net Profit Total Equity Efficiency Ratio : บอกประสิทธิภาพในการบริหารทรัพย์สิน Total Asset Turnover = Sales Total Assets Liquidity Ratio : บอกสภาพคล่อง Current ratio = Current Assets Current Liabilities Quick ratio = Current Assets - Inventory Current Liabilities Cash ratio = Cash + Cash equivalent Current Liabilities Efficiency Ratio : บอกประสิทธิภาพในการบราหารทรัพย์สิน Account Receivable Turnover = Sales Accounts Receivable Account Receivable Days (ระยะเวลาเก็ บ หนี้ ) = 365 / Account Receivable Turnover Inventory Turnover = Cost of Sales Inventory Inventory Days (ระยะเวลาขายสินค้า) = 365 / Inventory Turnover นายธีรนันท์ ฉุดกลาง ทบง. 64/2 เลขที่ 8 รหัส 076460304259 - 0 Account Payable Turnover = Cost of Sales Account Payable Account payable Days (ระยะเวลาช าระเจ้ า หนี้ ) = 365 / Account Payable Turnover Leverage Ratio: บอกความเสี่ยงและโครงสร้างทุน Debt to equity ratio = Total Liabilities Total Equity Debt to total asset ratio = Total Liabilities Total Assets Interest coverage ratio = Income before Interest Interest Expenses Costing Cost is the amount of resources, usually measured in monetary terms, sacrificed to achieve a particular objective. • Variable Costs (ต้ น ทุ น ผั น แปร) : Fixed per unit produced, or sold. • Fixed Costs (ต้นทุนคงที่) : Fixed per time unit. • Investment (เ งิ น ล ง ทุ น ) : One time spending for capital expenditure