Bilans cieplny suszarni teoretycznej Termodynamika Techniczna – materiały dla studentów K. Kyzioł, J. Szczerba Bilans cieplny suszarni teoretycznej Na rysunku 1 przedstawiono przykładowy schemat suszarni jednostopniowej wraz z zaznaczonym przebiegiem suszenia z podgrzewaczem zewnętrznym. Rys. 1. Schemat suszarni jednostopniowej z wykresem i-d (po stronie prawej). W suszarni teoretycznej całe dostarczone ciepło zużywane jest na odparowanie wody. Przebieg procesu podgrzewania i suszenia przedstawia wykres i – d (rys. 1). Stan początkowy powietrza reprezentuje na wykresie punkt A. Ponieważ podczas nagrzewania zawartość wilgoci pozostaje stała, to proces ten na wykresie reprezentuje prosta AB - prostopadła do osi odciętych. Powietrze wchodzące do suszarni ma parametry określone położeniem punktu B. Proces suszenia materiału, a tym samym nawilżania się powietrza, reprezentuje na wykresie linia prosta BC biegnąca równolegle do linii stałych entalpii. Powietrze opuszczające ma parametry odpowiadające punktowi C. Bilans cieplny suszarni teoretycznej obliczenia Zgodnie z prawem zachowania energii, ilość ciepła wprowadzonego do suszarki musi być równa ilości ciepła, które jest z suszarki wynoszone. Pozycje bilansu ciepła takiej suszarni obejmują: • ciepło dostarczone z powietrzem zewnętrznym tłoczonym do nagrzewnicy: Q1 = io · L, kJ • ciepło pobrane z nagrzewnicy dla nagrzania powietrza zewnętrznego do temperatury t1: Q2 = L(i1 – io), kJ • ciepło wnoszone do powietrza z wilgocią odparowaną podczas suszenia: Q3 = Mw · Cw · tw , kJ • ciepło zawarte w powietrzu opuszczającym suszarkę: Q4 = L · i2 , kJ Równanie bilansu cieplnego suszarni teoretycznej przyjmuje postać: Q1 + Q2 +Q3 = Q4 Podstawiając odpowiednie wyrażenia otrzymujemy: L · io + L(i1 – io) + Mw · Cw· tw = L· i2 gdzie: L – ilość powietrza suchego dostarczanego do suszarni, tw – temperatura wchodzącego do suszarni materiału wilgotnego (i wody w nim zawartej), Mw – masa odparowanej wilgoci. Bilans cieplny suszarni teoretycznej – obliczenia Równanie bilansu służy najczęściej dla określenia ilości ciepła, które musi być dostarczone do powietrza w nagrzewnicy, wówczas: L(i1 - i0) = Q2 = L(i2 – io) - Mw · Cw· tw Jeżeli obie strony podzielimy przez ilość odparowanej wody Mw to otrzymamy: q Q2 L i2 io C w t w , [kJ/kg] Mw Mw lub q = Lps · (i2 – io) - Cw · tw = Lps · (i1 – io), [kJ/kg] gdzie: q = Q2/Mw L 1 Lps Mw d 2 d1 - zużycie ciepła na odparowanie 1 kg wody, - ilość powietrza suchego potrzebnego do odparowania 1 kg wody. Jeżeli temperatura suszonego materiału tw = 0°C, to z równań wynika, że i2 = i1, czyli podczas suszenia teoretycznego entalpia powietrza nie zmienia się. Ciepło oddane przez powietrze na odparowanie wody zostaje mu w procesie suszenia zwrócone w postaci pary wodnej zawierającej w sobie ciepło potrzebne do jej wytworzenia. Dlatego na wykresie i – d przebieg suszenia reprezentuje linia równoległa do linii stałych entalpii. Bilans cieplny suszarni teoretycznej – przykład Do suszarni jednostopniowej podawane jest powietrze atmosferyczne o temperaturze 20°C i zawartości wilgoci d = 11 g/kg suchego powietrza, które w podgrzewaczu zostaje podgrzane do temperatury 85°C, a następnie wprowadzone do suszarni. Powietrze odlotowe z suszarni ma zawartość wilgoci d = 24 g/kg przy temperaturze 50°C. Do suszarni, w ilości 1000 kg/godz., podawany jest materiał, którego wilgotność bezwzględna wynosi 8%. W suszarni materiał ten wysuszony jest do wilgotności bezwzględnej 0,5%. Ciepło właściwe wody Cw = 4,2119 kJ/(kg·K). Przy założeniu teoretycznego przebiegu przeprowadzić należy graficzną analizę procesu oraz określić zapotrzebowanie powietrza atmosferycznego oraz ciepła na odparowanie 1 kg wilgoci. Bilans cieplny suszarni teoretycznej – przykład – graficzna analiza procesu Parametry powietrza początkowe, punkt A: iA=48 kJ/kg; A=70%, Parametry powietrza podgrzanego, punkt B: dA=dB=11g/kg; iB=115 kJ/kg; B3%, Ilość ciepła zużyta na podgrzanie powietrza w nagrzewnicy (równa różnicy końcowej i początkowej pojemności ciepła): iB-iA=67kJ/kg, Parametry powietrza opuszczającego suszarnię, punkt C (leżący na tej samej linii pojemności ciepła iB - suszenie teoretyczne): C=30%. Bilans cieplny suszarni teoretycznej – przykład – określenie zapotrzebowania na powietrze atmosferyczne potrzebne do odparowania 1 kg wilgoci Ilość odparowanej w suszarni wilgoci, przypadającej na 1 kg powietrza suchego, równa jest oczywiście ilości wilgoci, o którą powietrze się wzbogaciło, a więc: dC – dB = dC – dA = 24 – 11 = 13 g/kg suchego powietrza. Strumień suchego wsadu wynosi: Gs 100 G 100 1000 926 , kg/h 100 W 100 8 Strumień odparowanej wilgoci wynosi: W1 W2 8 0,5 926 69 100 100 M w Gs , kg/h Zapotrzebowanie na suche powietrze suszenia: Lps M w 1000 69 1000 5308 dC d B 24 11 , kg/h Stąd ilość suchego powietrza potrzebna na odparowanie 1 kg wilgoci: L ps L ps Mw 5308 5308 77 dC d A 69 , kg/kg wilgoci odpowiadającą ilości powietrza atmosferycznego równej: La 1000 d A 1000 11 77,8 dC d A 24 11 , kg/kg wilgoci Bilans cieplny suszarni teoretycznej – przykład – określenie zapotrzebowania na ciepło potrzebne do odparowania 1 kg wilgoci Ogólne zapotrzebowanie na ciepło wynosi: Q2 Lps (iC iA ) M w Cw tw 5308 67 69 4,2119 20 349823 , kJ/h Zużycie ciepła przypadające na odparowanie 1 kg wilgoci wyznacza na wykresie poprowadzona z punktu zerowego linia prosta równoległa do odcinka łączącego punkty A i C, tj. punkty początkowego i końcowego stanu powietrza. Z wykresu odczytujemy, że na odparowanie 1 kg wilgoci zużywane jest 4980 kJ ciepła. Z równania na zużycie ciepła na odparowanie 1 kg wody wyliczymy, że q Q2 349823 5,07 ,MJ/kg odparowanej wody Mw 69 Literatura: J.Piech: Operacja suszenia i suszarnie w przemyśle ceramicznym; Uczelniane Wydawnictwa Naukowo-Dydaktyczne, Kraków, 2003 r ---------------------dr inż. Karol Kyzioł Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie Wydział Inżynierii Materiałowej i Ceramiki Katedra Fizykochemii i Modelowania Procesów al. A. Mickiewicza 30, 30-059 Kraków e-mail: kyziol@agh.edu.pl