ا ا ا
advertisement
ا
ا
ا
University of St Clements
Department of Management Science
Mat. No. 18160
The Organisational Culture and Organisational
Loyalty, and Its Impact in Empowering the
Workers in Anbar Governorate Health Sector
Dissertation Introduction to University Council of
St Clements and it is Part of the Requirements for
Acquirement for Philosophy Doctorate Degree in General
Administration
Dissertation Submitted By
Mazen Hameid Mahmood
Supervisor
Sami Thiab Abdul-Razaaq
Assistant Professor of Business Management
H 1433
A.C 2012
Abstract
This study is directed to know the nature of the relationship
that connected between organizational culture and organization
commitment and their impact to empowerment the workers.
The problem of the study is crystallized in the question what
is the impact of organizational culture and organization
commitment
in
empowerment
the
workers
in
healthy
organizations from the members of the study point of view?
The research is trying to achieve many aims such as:
Providing an analysis to the organizational culture and
organization commitment for the govern meant‘s organizations in
Al- Anbar governorate which researched according to the entrance
of its study and giving an image about the nature of their relator
ship the impact of the relator ship in empowerment of the workers.
To achieve the aims of this study: we use the analytical descriptive
method which depend upon studying the phenomenon as it is
found in reality, describe accurately and express qualitatively and
quantitatively.
The qualitative describes the phenomenon and explains its
features.
The quantities gives us a numerical descriptive explaining the
size of this phenomenon and the degrees of its connection with
other phenomenon in this study.
We also used the analytical scientific method which depends upon
analysis, connection and explanation to achieve the results we
built upon the supposed sample.
The variables of the study are determined in organizational
culture by (values, believes, take care of workers, financial
factors).
The results of the study show the level of organizational
culture variable spray is medium which reached its arithmetic
mean (3.79) degree from the measurement of its highest level (5)
degrees in the studied environment with a high degree of
appreciation.
There is a positive connected relation between organizational
culture and organization commitment.
The results of the analyses Regression for the organizational
culture with its four dimensions and organization commitment
with its three dimensions showed an impact upon the
empowerment of workers.
It has been reached (F) which calculated (6488.772) with free
degrees (290,7) and with (sig= 0.000) which indicate to.
That the collective in independent variables have significant
impact in official empowerment.
The study recommended for the necessity of the health
organizations to take care of organizational culture and
organization loyalty, to enhance the concept of organizational
culture and organization loyalty which effected on empowerment
of workers, to hold training programmers for all the managers on
different levels of organizations to know the importance of
organizational culture and organization loyalty and the financial
factors which effected their empowerment and stability in
organizations that will achieve greet interest for the organizations
and workers.
According to the results of the study, the effective
relationships among some variables of empowerment workers are
fogy for the studied sample.
So we recommend to give more attention through researches
and studied in different environment to check the truth of the
measurement or to determine different dimensions for the studied
variables if they are dependent or independent or the two because
it is considered as a fertile field in the Iraqi organizations
environment which may be appeared through other dimensions for
the variables of the studied sample.
ا ه اء
إ ـــــــــــــ روح وا ـــــــــ ي
ًو
إ ــــــــــــــ و
ا
ًا و
ــــ
ا ــــــــــ اق ا
(نا
إ
إ
ـــــ!
اق ا & "#$ %ا * "دًا
إ ,ا+ــــــً و
أ(
ــــ ً
ا ,ــــ (
ــــــ ًا
ـــــ
و ,#./
ا ـــــــ
* ــــــــــــ ًا
وا
ا )(
ا 'ي ه ا '#ا و& آ #$ $ي ! أن ه ا ا وا
&)( 0
ا ( +2 *+ 2
.+و 1 2و
ا
00 8ا 4 / 00( 5 6007و 00
أ .وأ ./ )0أ.*+,(-
3وً 0012ا 00 , ,م ا
أو ً
وا
0ن ,00(Cذ Aا @ ? >00ا 0آ",ر ) 8& 2ذ ب
اC
; !# %+و Iوإر Hد و
و # 4+ J . F
+ 14L
وا 5أ(:ل أن
0,ما
اC
Lى 48
6007 8 ;0وا 0 ,
ة وا
م
أ
ف
00 2 .00(:8 ;00ت ا 6007وا 00 ,
ي ( ا 0 7.ف 0 #هA&00
ا زاق ا 3
40.آ >0ا "0ن ا %0+ %06..أ >0$إ زه0
N 1 4# ,ً .ا 67وا ,
0R#دة ر O 0Pوأ 0Uء
.
F00ا F007J + !S "00 F007J .هA&00
و .F
و 7,ف ا
; ! ,8وا
ا 67وا ,
12 :
9
!ان ا () +وي( R+
وR+
ة #
; 4 Y ,أ " 67 8 4$وا ,
و Rا
" %+ن
ر F0 + $ O 0Pا 0 Cر X07#ون اWدار 0. F0أ 08ا"0 %0+ Aن
و
! ا , 3ام.
; أن ,م > L 8ا 67وا ,
#آ",ر )
وأ& 8 N1آ !S +ا ()& < 0) R
و"@ 3ت ا
ا
م &)( ر 0. ( +أ 08اA
Jاءة ا را( Fوإ $اء ا / /I,ت ا F "[#ا Zز.F+
و A 0Rأن 0 ,م >00 L 8ا 6007وا 0 ,
أR+ %+ A 8
,0(Vذ ا 0آ",ر
)
! ا +"# .ت
ة
إ 0ا 0 ] 8 % #+ 0ع ا /00I
ا )( ( وا ) $" " 0
وأً 1ا ا 67وا ,
إ
$ 1د ( !د( 0.
+ا > S .$ا .F #.
; أن ,م 2 N ^8ت ا 67وا
وا J *Cء %+أ >$أ ز ه& AاC
ا
/.
ن 0( %+ >6 > . 8ه! %0+أ 0اد ا F0#P
و .F
آ> %+أ(!S
F00ا 0 Cر
8ء 6ا
; ا . .#
ا ـــــــ
ا( ?>
ا %+ F#.$ _ /, ;/اCه اف : S +
R
ا 00# >000./.
F000 `# >000 #/ ! 00ا ,
F000 .وا 3"000ء ا ,
00. .#ت ا F /000Iا F000 +"6/
00.
Fا Cر ا Fa"/ .و ً .ا >1درا( , S,وإ ] ء "Iر %0
ا FJZ
0.S,JZ F0و a:0هA&0
% 6.ا . S % #+
و _00 /,أه 0اف ا را( !00 F00ا( ^,00ام ا bS 0 .ا "* @00ا 0 # #/,ا &00ي 0 .,
ا
ه ة آ$" .
ا@6
ا "ا cJو S@*"8 !,Sو*@ ً د ,ً Jو
ً 0ا آ @ ً 0وآ, 0 ,ً 0 .
0 dIا 0ه ة و "? , S0IP I1 0أ 0+ا 0 ,ا 0.6
+ار ه& Aا
e c+ Sه %+ا
ه ة ودر $ت ار
bP ,
] 0و* ً @0ر0?" ً 0 .J
ه ة ا 1Cى Jا را(.F
آ ! .ا( ^,ام ا bS .ا .#ا # #/,ا &ي 0.,
إ
S
0 #درا(F00
0#
>0 #/وا f8 0وا 0R@,
"0*"#ل
S #ا ".ذج ا , .ح.
F0 .آ 0ن ",0R.8ى ,f0(",+
وأ Shت bP ,ا را( Fإن ",0R+ى ا 07,ر 0 [,+ا ` F0ا ,
; 4]0(",+ i#8ا 0 + 8 0R/ار ) (3.79در 0 + %0+ F0$س A 0ا (5) 0# Cدر 0$ت F0k 8 0
ا را( F00و 8ر00 F00$
ا,
,F000وو"00$د F00JZإر 00ط إ % 008 F000 8ا ` F00ا ,
F00 .وا 3"000ء
. .
إن أآ` أ 8د ا ` Fإ 7,رًا
Fk 8ا را( %+ FوFS$
ا , .ات( (4.12) i#8 $ + 8 R f(",.8و 8رF$
إن أآ` أ 8د ا "3ء ا ,
.إ 7,رًا 0ى أ 0اد
(4.26) i#8 $ + 8 R f(",.8و 8رF$
.F
أ اد
Fا را( Fآ 8) m
.F
F0ا را( F0ه 0 8) "0ا 3"0ء ا ( @ 0
إن أآ` أ 8د % 6.ا % #+إ 7,رًا ى أ اد
(4.32) i#8 $ + 8 Rو 8رF$
.F
وأ Shت > #/ bP ,ا / Cار ا ,.د
ا,
0 8:8 F00 .ه اCر ,F00 8وا 3"00ء ا ,
Fا را( Fه" ) 8ا XR.و f0(",.8 (F
0 [,. (step wise) Fات ا را( F0إن ا ` F0
0 8:8 0.د Aا Z`00ث aX00ان 0
% 0 6.ا ,% #+ 0
;00
(f) F. J m[#8ا (6488.772) F8"R/.و F 3 8إ 07 0.+ (sig= 0.000) F P Iإ F0 " + 0
Z+ +ت ا / Cار ,وه&ا
[,+ات ا " + a: S F ., + F# ,R.ي
% 6.ا .% #+
ًا .أ bP , 4 Shا را( 0 %0+ Fم و?"0ح o0 8 0ا 0JZت ا o0 8 % 08 F0 a:,
% 6.ا % #+ى أ اد
ا [,.ات
Z1ل ا م /8:8ث ودرا( ت
Fا را(& ,Fا "* 0] Y8 0ء اه 0.,م أآ %0+ p &0 0
k 8ت * %+ _ /,# F@#,^+ق ا .س.
bP , >67ا را( Fا "]1 F /ة أ( ( Fرا( a: Fا ` Fا ,
% 6.ا % #+ى أ اد
#
!#ا
Fا را(,F
F0 .وا 3"0ء ا ,
Fk 8ا 0. .ت ا F /0Iا 0 F0+ا F0kا
0.
F0 8
; "( S :ف @ ,أ $ ً Jة را( ت .F # ,R+
# %006.را( 0ت ا 0 / %00+ F # ,00R.أ 0 8د 0 [,. F00@#,^+ات ا را("00( F00اء ا F# ,00R.أم
ً I1 3
ا F 8 ,أم آZه ّ ُ 4 C .ذ ً + p
أ 8د $ة
ه&ا ا "?".ع.
Fk 8ا . .ت ا
ا %6. F Jأن
0S Z1 %+ S
A(B :ا () ! ت
ر 1:ا
ا (!!Dع
A)E
اWه اء
أ
6Hوا ,
ب
N#^,R+ا را(F
ج-د
F.P Jا ",/.ت
هـ -ح
F.P Jا
ط-ك
اول
F.P Jا 6HCل
ل
F+ +ا را(F
2-1
ا F EاHول :اIJـــ ر ا (K#$ـ8
را2ــــــــA
22 - 3
1-1
F S +ا را(F
14 - 4
1-1-1
F#67+ا را( Fو ? S
7-4
2-1-1
أه F .ا را(F
8
3-1-1
أه اف ا را(F
9
4-1-1
ود ا را(F
10 - 9
5-1-1
6-1-1
bS +ا ;/ا .#ا ^,R.م
c., +ا را( Fو
ا را(F
10
S,
12 - 10
FاF P I W
12
7-1-1
أ( uا .
8-1-1
أ ".ذج ا را(F
14 - 13
2-1
ا را( ت ا F 8 R
21 - 15
1-2-1
ا را( ت ا ^ * F ` 8 Fا ,
F.
17 - 15
2-2-1
ا را( ت ا ^ *3" 8 Fء ا ,
.
19 - 18
3-2-1
ا را( ت ا ^ *% 6., 8 F
21 - 19
4-2-1
F7J +ا را( ت ا F 8 R
22 - 21
5-2-1
ط اZ,13ف
22
ا (!!Dع
ا F Eا :8 Lا IJر ا M$ي راA2
ا` FاF. ,
1-2
1-1-2
"S@+م ا ` Fا ,
2-1-2
ا` Fا,
F.
3-1-2
أه F .ا ` Fا ,
4-1-2
NP I1ا ` Fا ,
5-1-2
أ 8د ا ` Fا ,
ر 1:ا A)E
66 - 23
37 - 24
F.
25 - 24
27 - 25
F.
30 - 28
F.
31 - 30
F.
2-2
ا "3ء ا ,
1-2-2
"S@+م ا "3ء ا ,
.
1-1-2-2
"S@+م ا "3ء ا ,
.
37 - 31
.
.
53 - 38
40 - 38
ا F[#
2-1-2-2
ا "3ء ا ,
3-1-2-2
+ا > ]"ر ا "3ء ا ,
uRا
2-2-2
أه F .ا "3ء ا ,
3-2-2
NP I1ا "3ء ا ,
4-2-2
أ 8د ا "3ء ا ,
.
1-4-2-2
.ذج أ 8د ا "3ء ا ,
FاWدار FاF +Z(W
.
40
40
42 - 41
.
46 - 42
.
47 - 46
48 - 47
.
.وا ` Fا ,
53 - 48
5-2-2
ا "3ء ا ,
3-2
% 6.ا % #+
66 - 54
1-3-2
"S@+م ا % 6.,
55 - 54
ا 2ن ا ! 6
F.
53
2-3-2
ا % 6.,
3-3-2
"S@+م % 6.ا % #+
56 - 55
4-3-2
أه F .ا % 6.,
57 - 56
5-3-2
NP I1ا % 6.,
58
6-3-2
أ 8د ا % 6.,
58
55
.ذج % 6.ا % #+
1-6-3-2
ا` Fا,
7-3-2
62 - 59
F .وا % 6.,
66 - 62
ا (!!Dع
اF EاL
:اN Kا 8 +O
1-3
S.ـــــــ
2-3
! .Iأداة ا را(F
ر 1:ا
راA2
A)E
75 - 67
68
72 - 68
1-2-3
ا` Fا,
F.
2-2-3
ا "3ء ا ,
.
3-2-3
% 6.ا % #+
72 - 70
3-3
إ ,1ر أداة ا را(F
74 - 72
69 - 68
69
1-3-3
ا Iقا
2-3-3
ا Iق ا اW #1داة ا را(F
4-3
/+دات ا را(F
ا F Eا ا:P/
ض
ه ي ". #ذج
73
74 - 73
75
RBا را A2و # + )Sو&# T: $
1-4
ا # F8 $Wأ( F#kا را( Fو RؤS 3
1-1-4
bP , > #/ا +"# .ت ا e".ا Fو
2-1-4
ا R % F8 $Wؤ3ت ا را(F
114 - 76
94 - 77
?S
81 - 77
94 - 81
2-4
إ ,1ر
? ت ا را( FوS,7J +
114 - 94
1-2-4
ا ,1Wر ا % 8 P I Wا [,.ات
102 - 95
#را(F
100 - 95
1-1-2-4
ا @ ? Fا F R PاCو
2-1-2-4
ا@ ?Fا FRPا` F
102 - 101
2-2-4
إ ,1ر a:ا [,.ات SU 8 c+
114 - 103
1-2-2-4
ا @ ? Fا F R Pا ` `F
107 - 103
2-2-2-4
ا @ ? Fا F R Pا اF 8
112 - 108
3-2-2-4
ا @ ? Fا F R Pا ^ FR+
114 - 113
ا (!!Dع
ا F Eا ? & :Uا - $ 2Jت وا ! +0ت
ر 1:ا
راA2
1-5
ا $ , ,(Wت ا را( Fو "* S
2-5
ا$ , ,(Wــــ ت ا را(F
125 - 115
116
124 - 116
1-2-5
ا $ , ,(Wت ا
2-2-5
ا $ , ,(Wت ا F #.
124 - 117
1-2-2-5
ا $ , ,(Wت ا W F #.داة ا را(F
120 - 117
2-2-2-5
ا $ , ,(Wت ا ? @ F #.ت ا را(F
123 - 120
3-2-2-5
ا $ , ,(Wت ا [,+ % 8 a:,# F #.ات ا را(F
124 - 123
3-5
"* ت ا را(F
125 - 124
ا(
F
A)E
در وا ( ا P-ا راA2
-3ا .ا c$ا
أو ً
117 - 116
145 - 126
F8
138 - 127
أ
ا u,6
130 - 127
ب
ا ور ت
136 - 131
ج
ا "/ث وا wر
138 - 137
-ً aا .ا c$اF $C
145 - 139
A
ا u,6
140 - 139
B
ا "/ث وا را( ت
145 - 141
_ Z+ا را(F
164 - 146
N#^,R+ا را( F[# 8 FاF L #6 W
A-C
A(B :ا Kاول
!$ا .
ر1:
ا Kول
1-1
"ز cأ اد
1-2
أه اف ا % 6.,وا .درات ا F+ ^,R.
57
1-3
( !#در $ت أداة ا را(F
71
2-3
! .Iأداة Jس ا را(F
72
3-3
>+ +ا R Wق ا ا ) #1آ ون 8خ -أ @ ( [,.ات اF ,(W
74
Fا را( # Fا . .ت
ر1:
ا A)E
12
1-4
" >`.ز cأ اد
Fا را( uR Fا O
77
2-4
" >`.ز cأ اد
Fا را( uR Fا X.ه> ا را( .
78
3-4
" >`.ز cأ اد
Fا را( uR Fا ",R.ى ا "@ h
80
%ا ](",.ت ا F 8 R/ا F/$ .وا / Wا ت ا .ر FودرF0$
4-4
ا,
رات 8ا !
%ا ](",.ت ا F 8 R/ا F/$ .وا / Wا ت ا .ر FودرF0$
5-4
ا,
ا,
رات 8اWه .,م 8
ا,
8-4
84
% #+
%ا ](",.ت ا F 8 R/ا F/$ .وا / Wا ت ا .ر FودرF0$
7-4
83
رات 8ا , .ات
%ا ](",.ت ا F 8 R/ا F/$ .وا / Wا ت ا .ر FودرF0$
6-4
82
85
رات 8ا "ا >+ا .د F
% 000000
u000000أ 000000 8د ا ` F000000ا ,
F000000 .و ]000000(",.# ً 000000ت
86
ا F 8 R/وا / Wا ت ا .ر Fودر F$ا ,
9-4
% 0 0000000ا ]000000000(",.ت ا F 8 0 0000000R/ا F000000000/$ .وا / Wا 0 0000000ت
87
ا .ر Fودر F$ا ,
رات 8ا "3ء ا
@
% 0 0000000ا ]000000000(",.ت ا F 8 0 0000000R/ا F000000000/$ .وا / Wا 0 0000000ت
10-4
ا .ر Fودر F$ا ,
رات 8ا "3ء ا .,R.
% 000ا ]0000(",.ت ا F 8 000R/ا F0000/$ .وا / Wا 000ت ا .ر F0000
11-4
ودر F$ا ,
ر1:
ا Kول
12-4
89
رات 8ا "3ء اJZ1C
!$ا .
% 00
88
u000أ 00 8د ا 3"000ء ا ,
00.و ]000(",.# ً 0 0ت ا F 8 0 0R/
ر1:
ا A)E
90
وا / Wا ت ا .ر Fودر F$ا ,
% 000ا ]0000(",.ت ا F 8 000R/ا F0000/$ .وا / Wا 000ت ا .ر F0000
13-4
ودر F$ا ,
رات 8ا "ة
% 000ا ]0000(",.ت ا F 8 000R/ا F0000/$ .وا / Wا 000ت ا .ر F0000
14-4
ودر F$ا ,
ا,
16-4
93
رات 8اL, Wام
% 000ا ]0000(",.ت ا F 8 000R/ا F0000/$ .وا / Wا 000ت ا .ر F0000
ودر F$ا ,
17-4
92
رات 8ا F.S.
%ا ](",.ت ا F 8 R/ا F/$ .وا / Wا ت ا .ر FودرF0$
15-4
91
% 0 0000
رات
93
ا XR.و F
u000000أ 0 0000 8د ا % 0 00006.,و ]000000(",.# ً 0 0000ت ا F 8 0 0000R/
94
وا / Wا ت ا .ر Fودر F$ا ,
18-4
>000000+ + bP 00000,إر 00000ط )"000000( yن( NP 00000I1 % 000008 F000000JZ #
ا ! وا "3ء ا ,
19-4
20-4
.
>000000+ + bP 00000,إر 00000ط )"000000( yن( % 000008 F000000JZ #ا 00000 , .ات
وا "3ء ا ,
96
.
>00+ + bP 00,إر 00ط )"00( yن( % 008 F00JZ #اWه 00.,م % #+ 00 8
وا "3ء ا ,
95
.
97
98
F000 د. > ا000+ ا ا "ا% 0 08 F000JZ # ("ن000( y) ط0 0 > إر000+ + bP 00,
.
99
ء3"0 واF0 .
, ء ا3" وا
, اF0 ` د ا0 8 أ% 08 F0JZ # ( ("نy) إر طbP ,
.
100
ء3"0 واF0 .
23-4
,ا
. !ا$
% 06. وF0 .
22-4
,ا
, اF ` ا% 8 FJZ # ( ("نy) > إر ط+ + bP ,
.
1:ر
A)E ا
101
21-4
, اF ` ا% 8 FJZ # ( ("نy) > إر ط+ + bP ,
1:ر
ولK ا
24-4
% #+ ا
102
% 06. و0.
, ء ا3" ا% 8 FJZ # ( ("نy) > إر ط+ + bP ,
25-4
% #+ ا
103
a:0 ن0 (one way ANOVA) دي0 C ا% 0 , > ا0 #/ bP 0,
ا "ة8
104
108
109
F.
a:0 ن0 (one way ANOVA) دي0 C ا%
(% #+ ا% 6. ) c8 [,. ا
a:0 ن0 (one way ANOVA) دي0 C ا%
ا "ة8
a:0 ن0 (one way ANOVA) دي0 C ا%
F.S. ا8
F.
27-4
,اF `ا
28-4
,اF `ا
a:0 ن0 (one way ANOVA) دي0 C ا% 0 , > ا0 #/ bP 0,
F وXR. ا8
107
F.
a:0 ن0 (one way ANOVA) دي0 C ا% 0 , > ا0 #/ bP 0,
امL, W ا8
106
,اF `ا
a:0 ن0 (one way ANOVA) دي0 C ا% 0 , > ا0 #/ bP 0,
F.S. ا8
105
F.
26-4
29-4
,اF `ا
0 , > ا0 #/ bP 0,
F. ,اF `ا
0 , > ا0 #/ bP 0,
. , ء ا3" ا
0 , > ا0 #/ bP 0,
. , ء ا3" ا
30-4
31-4
32-4
33-4
34-4
35-4
36-4
37-4
>0 #/ bP 0,ا % 0 ,ا 0 Cدي ) 0 (one way ANOVAن a:0
8اL, Wام
ا "3ء ا . ,
>0 #/ bP 0,ا % 0 ,ا 0 Cدي ) 0 (one way ANOVAن a:0
8ا XR.و F
ا "3ء ا . ,
>0 #/ bP 0,ا % 0 ,ا 0 Cدي ) 0 (one way ANOVAن a:0
ا [,.ا % 6. ) c8 ,ا (% #+
ا "3ء ا . ,
bP 0 , >0 #/ا 0 / Wار ا 0 ,.د ) 0 (step wiseن a:00ا ` F00
% 6.ا % #+
ا F . ,وا "3ء ا . ,
>0 #/ bP 0,ا 0/ Wار ا 0 ,.د 0 (step wise) F0 ]8ن 0+ه0
أآ` ا [,.ات ً a:ا )ا (% 6.,ا [,.ا c8 ,
A(B :اH
ر1:
1-2
113
114
!$ا .
ا
%أ ".ذج ا را( Fا , .ح
ا ! J % 8 > @,ا @ د و ! Jا F. .
35
F.
3-2
ا "ا >+ا aX.ة
1-4
>`.ا .رج ا 6,اري Z6ا %+ % R
ا را(
37
% "6ا "3ء ا ,
O000006ا 00000.رج ا 000006,اري
A)E
14
2-2
3-4
112
ر1:
أ 8د ا ` Fا ,
2-4
111
ل
اF T
1-1
110
.
49
F
77
!ا
F00000ا را( u00000R F00000ا X.ه>00000
79
S
O6ا .رج ا 6,اري ",R.#ى ا "@ h
81
ا ( &ــــــA
F0k 8 !R,ا 0. .ت ا F0+ا "0م [, 08ا c 0Rوا >0 @8 0 ,ا "0],رات ا 0 F#0* /
ا Fkا ^ ر 0S F $وا F0kا ^ * , 0S8 F0وه&0ا L#,0Rم 0S +ا 0R
ا 6 .,R.
و +را Sوا c+ d 6,ا [,ات ا F#* /وا ,
أو ر? 0ا c00., .ور? 0ا , 0 S % #+ 0و >00`.ا ` F00ا ,
ا "*"ل إ
^,Rم
إ "+ 0اآ p0# F0ا "0],رات
0# >0I/ا L.ا 0ا F 0R ,
F00 .أ >00Uا >P3 0ا 0 ,
%006.أن
ر( Fا .F. .
إن p#ا ` "6, Fن %+ F ". + %+ا , .ات وا ! 0وا 0دات وا 0 ,و"Jا 0ا >0.
ا,
Z1 %+ >67ل @ S#إ رًا
ا` Fا,
F.
_ ]# ً +ا &ي 46#Rا "#+ن
F I^H > 67ا @ د و 40. Jودوا 40وا
:د Fأ !S .إذ !S0R
ه ,40وY0 !ّ 0a %0+ن 0Sدورًا 0
% "6أ .ط ("#ك ا @ د.
و 0 S, a F00. + >006ا ^ * 0 S8 F00و 0 ,. + 0 $" 3 p &008ن ,S8 0 7,+ن 0أ 0 8د ا ` F00
ا,
F.آ , F
"آ ,
ا ] ع @.4R
Z.ن
و"6, Jن ى ا " ات اWدار Fا F@#,^.آ وا Pوا RJCمa ,
ر
,رض أو c+ ! Rا ` Fا F ( (Cا ,
ت
>6078 F0 + F0
,ه إدارة ا .F. .
و 0 #اWدارة &008ل "S$ده /. 00و F00ا % 008 u00 ,ه A&00ا ` 00ت وإ 00د ا 0 R 3م 00S 8 00.
و"
ه %+أ F/#I+ _ / >$ا .>.
و c.ا .#ء
+ل ا "#Rك ا ,
ا Cاد و > 67أ .ط ا "#Rك ا F@#,^.
.
#دور ا ` Fوأه0 0S, .
% "06ا
ه 0ت
.!S
d00I,ا ` 0 8 F00ة 0 S ,NP 0 I1
Z001 %00+ F 0 R,6+ F00 #.ل Fk007ا @ 0د وا400 Z,1
% 1w 8و @ c0+ 4#ا c0., .ا &0ي ,40 { 0آ 0.إن ا ` 0 [,+ F0 #. F0ة ,أي %06.إ 0$اء
Zت F/#I. S # F +ا .F. .
F .و dP hأ( ( X Fد , Sو %+أه! ه A&0ا " _0 / dP 0hا " 07ر
و %.U,ا ` Fا ,
"8ة ا F "Sى ا % #+
ا F0. .وز 0دة ا " 07ر 0., 3 8ء ا 0ا F0. .ود !0ا ! 0ا 0,
% Zا a:,
S8 %+XاWدارة و L Lه ً U
>67ا ` Fا ,
c
F .إ رًا
R ً+
("#ك ا .% #+
ا 0# % #+
@ 0Rا 07
ت وا 0 Cاث ا 0,
ا # F. .أ( ( 4إذ "6 3ن F aا . .ت وا ة و d0#,^ >8 F 8 ],+ه A&0ا ` 0ت
#و _ در F$ا L,ام ا .#6 , S8 % #+آ p# mا `
ّ "Jة ا ` F
آ .#دل ذ "J # pة ا ` Fإذ
ت %0+ F " +ا F0. . 8 % #+ 0آ F0
" %+ ً .S+ Zا>0+
ً +
0ح ا 0 F0. .
_0 /
أه ا Sوأه اف ا % #+وا .c., .
و ُ ّ ا "3ء ا ,
%+ .ا
* ا F 7ا FRP
FS$و % 8ا . .ت F0S$ %0+أ 01ى
س +ى ا ",ا _ % 8ا %0+ % #+ 0
"#+ 0ن %0+ذوي ا 3"0ء ا ,
0.ا "0# . c0@ .ن إ 0
&8ل ا %+ L.ا .!S . + >$C S
وآ > . .ه3Xء ا Cاد إ
:
! 0Jا F0. .ود 0S.وا 0ء 0+ 0Sة أ "0ل ,و!0a %0+
0 .#6آ 0ن 0ى ا % #+ 0و3ء !S 0 . .ا( m ],00ه A&00ا 0 . .ت آ u00Rو3ء ا , 0 S % #+ 0
وآ"0ن ا 3"00ء ا ,
0.
a:00 400وا?0
0آ >0و dP 0hا Z001 %0+ F00. .ل "#00( 0 40.6/ك
ا . S % #+
و ُ َ ا ً [ % 6.,ا
ا
F aا % #+و("#آ !Sو pH3إن F #.ا % 6.,ه
ه ت و("#ك ا % #+و("#0ك ا 40 C F0. .
ا ,H3اك وا 7.رآ Fا /
F
_0 ] 0ا % 06.,ا /0I
0 [ F0 #.
!S0Rا c0 .
F 6#+ا ` F0وا F0 8 Wوا 0+"# .ت وا 0ارات,
"#+ 0ن
%0+ 3ا 0.,ده! 0#رؤ( !SP 0وا "0] % 06.,ر
( " 6.,ن c 0* %0+ا 0ارات ا ^ *ً 08 !0S8 F0
ور ا % #+
وا ]%00+ ً 0 JZ
. . 8تا^ F+
ا >.وإ Zق
! , !S Jأ + >U
" "00?"+ F00ع ا ` F00ا ,
F+و
أ mSه& Aا را( Fإ 0
F00 .وا 3"00ء ا ,
0ول ه % &0ا 8 % 0 [,.را( F0وا . >0 #/,
ا . . 8 .S 8 FJZت ا /. F /I
@8
0.
0
% 0 6.ا % #+ 0
. +ت ا ] ع ا .F* 1 /I
ا 0 [,.ا % 0 6., c8 0 ,ا %00+ % #+ 0أ >00$ا( 0 I ,ء ا
Fوآ@ ءة.
.!S
ه 0ت أ 0اد
F0ا 0 Cر 0 !S0R 0.8
a: F0ه0 0.
F00ا را("00 F00ل
F00
_0 /أه 0اف ه A&0ا 0. .ت
ا
ا ول
ا Wــــــــ ر ا S .ـــــ
#را(ــــــــF
A+K#$& -1-1ا را2ــــ:A
- 2-1ا را 2ت ا
:A /
A+K#$& -1-1ا را:A2
A T& -1-1-1ا را A2و: #S +D V
أو ً A T& A,+ I -ا را:A2
ُ + 00 / F00 #. ّ 00ه F00و"00S@+م ا ` F00ا ,
ا("/,ذت #اه .,م ا
%+ا R,ؤ3ت u R8
ً a:ا
` ً . J %و C ,ً ` 0ن ا 0 c0(",درا( F0ه % &0ا 0 ` % 0 [,.
م أ/ F 6+
ا 1Cأو ا F @ 6ا ,
و ُ ّ "S@+م ا ` Fا ,
أ 8ز ا .ه bا F` /
و
ا` Fا,
Fآ> S +و +ه F8" * c+ ,4,
Sأ
aX
F.أ
ه& %ا % [,.
"0ع %0+أ "0اع اW
0.
u $ا ور ا &ي " +ن %+ 48
a: +ا ` Fا ,
أ اد
ا. 1C
وا . "],
ه 0ت و 0ان %0+ا
F0
F0ا F0JZا 0,
, .و % 6.ا % #+و"# , Jر F#67+ا را(F
F .وا "3ء ا ,
.
* 0ا F0 C F0.S.
; ر J" f8ت ا S.8 % #+م ا .F. .
و 8ءًا : _ ( + #ن ه& Aا را( J Fإ mSإ + 0
ا,
د أ 0.Sأآ`0
0 "6.8 F .ت ا F0kا ا ,F0. .# F0 #1و o0 8 07ا را( 0ت إ 0إن
F0 .وا 3"0ء ا ,
,F .وا "3ء ا ,
إ
0دًا
ا 3 0 .ت ا 0 F0 " /درا( F0أ F]07ا 0. .ت وه "0أ 0
إدارة ا [,
fا` Fا,
.S F. +إ
F00 .وا 3"00ء ا ,
%00+ 00.ا"00+Cر ا 00,
% 08 f8 0ا ` F0
ا XRال ا: w
% 6.ا . . 8 % #+ت ا %+ F /IوF0S$
0
Fا را(F؟
و 8ء #ا XRال ا R P
F00 .ا 0 ,
0 + -1أ 0 8د ا ` F00ا ,
. . 8ت ا /. F /I
0 + -2أآ` 0أ 0 8د ا ` F00ا ,
#را(~ Fن ا را(R F
• % F8 $ا R,ؤ3ت ا:F w
0 S ,ا 0 . .ت ا %00+ F /00IوF00S$
F00ا را(F00
0أ 0اد
Fا Cر؟
F00 .أه %00+ F00 .وF00S$
0ا 0 % #+ 0ا 0 . .ت ا F /00I
F00
ا را(F؟
+ -3أ 8د ا "3ء ا ,
.
% #+ #
ا . .ت ا "0?"+ F /Iع ا را( %0+ F0وF0S$
0أ 0اد
Fا را(F؟
+ -4
uأ 8د ا "3ء ا ,
.
ى ا . . 8 % #+ت ا F /I
Fا را(F؟
+ -5أ 8د % 6.ا % #+ا /.دة . . 8ت ا "?"+ F /Iع ا را( %+ FوFS$
0أ 0اد
ا را(F؟
+ -6
uأ 8د % 6.ا % #+ا /.دة أه %+ F .وFS$
أ اد
Fا را(F؟
-7ه 0 $" >00أه 0 +"# .# F00 .ت ا e".ا ) F00ا ,O 0ا X.ه >00ا را( , 0ا ",00R.ى ا 0 ( @ h"00
ا . .ت ا "?"+ F /Iع ا را( %+ FوFS$
أ اد
Fا را(F؟
F0
+D V -ً + Xت ا را:A2
S8ف إ
د ا "#/ل ا R,# F ( .ؤ3ت ا ,
F#67+ >`.ا را( !, 0( F0إ 0 ,1ر ا @ ? 0ت
ا F R Pا:F w
ا A+D Eا A+ +BاHو :
و"$د FJZذات د % 8 F " + F 3ا ` Fا ,
F .وا "3ء ا ,
Fا را( ,Fو J %6.س ا @ ? Z1 %+ Fل ا @ ? ت ا @
%+ .وFS$
أ 0اد
Fا:F w
ا A+D Eا A+ EاHو :
و"$د FJZذات د ) NP I1 % 8 F " + F 3ا ! ( آ:
ا,
أ 8د ا ` Fا ,
,F .وا 3"0ء
.وأ 8د Aا `Zث ) ا "3ء ا , @ 0ا 3"0ء ا , .,0R.ا 3"0ء ا 0] 8 % #+ 0 # ( 0JZ1Cع
Fا را(.F
ا /I
ا A+D Eا A+ Eا :A+ L
و"00$د F00JZذات د ) % 08 F00 " + F00 3ا 0 , .ات ( آ 0 :أ 0 8د ا ` F00ا ,
ا,
,F00 .وا 3"00ء
0 0.وأ 0 0 8د Aا Z`000ث ) ا 3"000ء ا , @ 0 0ا 3"000ء ا , .,000R.ا 3"000ء ا% #+ 000 # ( 0 0JZ1C
. . 8ت ا F /I
Fا را(.F
ا A+D Eا A+ Eا :AL L
و"00$د F00JZذات د ) % 0 8 F00 " + F00 3اWه 0 .,م ( % #+ 0 8آ 0 :أ 0 8د ا ` F00ا ,
وا "3ء ا ,
,F00 .
.وأ 8د Aا Z`0ث ) ا 3"0ء ا , @ 0ا 3"0ء ا , .,0R.ا 3"0ء ا% #+ 0 # ( 0JZ1C
. . 8ت ا F /I
Fا را(.F
ا A+D Eا A+ Eا ا:A,/
و"00$د F00JZذات د ) % 0 8 F00 " + F00 3ا "ا >00+ا .د ( F00آ 0 :أ 0 8د ا ` F00ا ,
وا "3ء ا ,
,F00 .
.وأ 8د Aا Z`0ث ) ا 3"0ء ا , @ 0ا 3"0ء ا , .,0R.ا 3"0ء ا% #+ 0 # ( 0JZ1C
. . 8ت ا F /I
Fا را(.F
ا A+D Eا A+ +Bا :A+ L
و"$د F0JZذات د % 08 F0 " + F0 3ا ` F0ا ,
:8دوا 4ا /.دة %+وFS$
ا@ ? تا@
أ اد
,F0 .وا 3"0ء ا ,
0.و % 06.ا % #+ 0
Fا را( ,Fو [ ض إ ,1ر ه& Aا @ ? S. 0R ! Fإ 0
Fا:F w
ا A+D Eا A+ EاHو :
و"00$د F00JZذات د % 0 8 F00 " + F00 3ا ` F00ا ,
,F00 .و % 0 6.ا 0 8:8 % #+ 0د AاCرF00 8
) ا "ة ,ا ,F.S.اL, Wام ,ا XR.و . . 8 % #+ # ( Fت ا F /I
Fا را(.F
ا A+D Eا A+ Eا :A+ L
و"00$د F00JZذات د % 0 8 F00 " + F00 3ا 3"00ء ا ,
, 0 .و % 0 6.ا 0 8:8 % #+ 0د AاCرF00 8
) ا "ة ,ا ,F.S.اL, Wام ,ا XR.و . . 8 % #+ # ( Fت ا F /I
Fا را(.F
ا A+D Eا A+ +Bا :AL L
aXا ` Fا ,
% 06.ا 0 % #+ 0ا 0. .ت ا F /0I
F.
إ ,1ر ه& Aا @ ? S. R ! Fإ
ا@ ? تا@
F0ا را( ,F0و [ 0ض
Fا:F w
ا A+D Eا A+ EاHو :
aXا ` Fا ,
ا.د(F
8:8 F .ده اCر ) F 8ا ,! 0ا 0 , .ات ,اWه 0.,م ,% #+ 0 8
) 8ا "ة ( آ:
أ 8د % 6.ا %+ % #+وFS$
أ اد
ا "ا>0+
Fا را(.F
ا A+D Eا A+ Eا :A+ L
aXا ` Fا ,
ا.د(F
8:8 F .ده اCر ) F 8ا ,! 0ا 0 , .ات ,اWه 0.,م ,% #+ 0 8
) 8ا %+ ( F.S.وFS$
أ اد
ا "ا>0+
Fا را(.F
ا A+D Eا A+ Eا :AL L
aXا ` Fا ,
ا.د(F
8:8 F .ده اCر ) F 8ا ,! 0ا 0 , .ات ,اWه 0.,م ,% #+ 0 8
) 8اL, Wام ( %+وFS$
أ اد
ا "ا>0+
Fا را(.F
ا A+D Eا A+ Eا ا:A,/
aXا ` Fا ,
ا.د(F
8:8 F .ده اCر ) F 8ا ,! 0ا 0 , .ات ,اWه 0.,م ,% #+ 0 8
) 8ا XR.و %+ ( FوFS$
أ اد
Fا را(.F
ا "ا>0+
ا A+D Eا A+ +Bا ا:A,/
0.
aX00ا 3"00ء ا ,
% 0 6.ا :8 % #+ 0دوا 400ا 0 /.دة 0ا 0 . .ت ا F /00I
0
ا را( ,Fو [ ض إ ,1ر ه& Aا @ ? S. R ! Fإ
ا@ ? تا@
F00
Fا:F w
ا A+D Eا A+ EاHو :
aXا "3ء ا ,
) 8ا "ة ( آ:
8:8 .د Aا `Zث )ا 3"0ء ا , @ 0ا 3"0ء ا , .,0R.ا 3"0ء ا( 0JZ1C
أ 8د % 6.ا %+ % #+وFS$
Fا را(.F
أ اد
ا A+D Eا A+ Eا :A+ L
aXا "3ء ا ,
) 8ا ( F.S.آ:
8:8 .د Aا `Zث )ا 3"0ء ا , @ 0ا 3"0ء ا , .,0R.ا 3"0ء ا( 0JZ1C
أ 8د % 6.ا %+ % #+وFS$
Fا را(.F
أ اد
ا A+D Eا A+ Eا :AL L
aXا "3ء ا ,
) 8اL, Wام ( آ:
8:8 .د Aا `Zث )ا 3"0ء ا , @ 0ا 3"0ء ا , .,0R.ا 3"0ء ا( 0JZ1C
أ 8د % 6.ا %+ % #+وFS$
Fا را(.F
أ اد
ا A+D Eا A+ Eا ا:A,/
aXا "3ء ا ,
) 8ا XR.و ( Fآ:
8:8 .د Aا `Zث )ا 3"0ء ا , @ 0ا 3"0ء ا , .,0R.ا 3"0ء ا( 0JZ1C
أ 8د % 6.ا %+ % #+وFS$
أ اد
Fا را(.F
ا A+D Eا A+ +Bا ? & :A
aX00ا ` F00ا ,
8:8 F00 .ده 0ا 0 /.دة ,وا 3"00ء ا ,
0 8:8 0 .د Aا 0 /.دة 0
% 0 6.ا % #+ 0
8:8د ) Aا "ة ,ا ,F.S.اL, Wام ,ا XR.و .( F
-2-1-1أه( A+ا را:A2
ُ ّ 0ا ` ,F0وا 3"0ء %00+ا
ا Z67.ت ا F@#,^.ا ,
و
ا ` F00ا ,
وه
S8 !,Sا "/ث.
ه& Aا را( Fو
F00 .وا 3"00ء ا ,
,ج أ 8ا
("#آ
* 0ا ّ 0+ 0 F 0R Pا را( 0ت ". 8ا? c 0ا . F0.S.
F00
8 % .S+ % Iت a:ه .آ ًا
0.
` F00ا ,
ا 0. .ت ا ^ F0 +وه0.
F00 .أ* ً 07 m/ 0إدار . ً 0ر( 400ا 0 . .ت
رة ! J %و , +ات ,وأ
اف ,و "0Iرات
ا( ^,ا m 6. S+ا _ / %+ F. .أه ا Sور( , S,و"I8رة
,F0 .و 0,+أ %0ُR
Y0 F+ن ا ` F0ا ,
F0 .ه0
ا 0,
ا 0 Wر ا &00ي % 0أ("#00ب ا 0 >00.ا 0 . .ت و L .ه0
"00
e %00ه %00+ 0ا 0 . .ت
ا 1Cى.
و "00S@+ 0 # ,م ا ` F00ا ,
"#R 8 Sك ا ,
8ر
F00 .وا 3"00ء ا ,
دا >1ا F. .وا "#( %+ > # ,آ !Sا #R
8Y8 Zد ) Aا "3ء ا
ً `.,+ F `# .+
و:
" 40 $ا 0 Cاد ا % #+ 0ا " F0S$ا F/ /0I
آ .إن ا "3ء ا ,
.ا 0Iا %0+ 40 01CاCهF0 .
@ ,ا "3ء ا , .,R.ا "3ء ا.( JZ1C
أه F .ه& Aا را(Z1 %+ Fل:
! 0ض وا?"0S@. 0م ا ` F0ا ,
-1
0.
.ا &ي Xدي دورًا ه ً +
0ا 0 . .ت 0 #اZ,001ف أ S,]007
ا . .8 % #+ت ا ] ع ا /I
> $ -2ا Cاد ا % #+
وا R
-3ا 0.,د ا bS 0.ا 0.#ا /00I
) ا "3ء ا
ا F /I
Fا Cر.
. +ت ا ] ع ا /Iا +"6/
ا _ /, .,R.اCه اف ا ,
% 6.ا % #+
F0 .و"0S@+م ا 3"0ء ا ,
/.
0.و 0 8ن أ aه0 0.
% 06.
R
"#.ن 8وح ا @ _ وا 0 ,ون !S 0 8
.S /
!S . +إ
F00 .وا 3"00ء ا ,
0 8 0ن أه F00 .ا ` F00ا ,
Fا Z1 %+ ;/ل "6+ت وأ 8د ا ` Fا ,
@ ,ا "3ء ا , .,R.ا "3ء ا ( JZ1Cو a:ه0 0
Fا را( Fو ً Cدوات ا س ا ., .ة
0.وأ aه0 0.
,F .وأ 8د ا 3"0ء ا ,
0.
% 06.ا 0 % #+ 0ا 0. .ت
ذ .p
-4إن ه& Aا را( FوZ01 %+ل اZ0 3ع 0#ا را( 0ت ا F 8 0Rه 0أول درا( F0ر % 08 m0]8ا ` F0
ا,
F .وا "3ء ا ,
!#ا
.و a:ه.
% 6.ا . . 8 % #+ت ا F /0I
F0ا را(0# F0
;.
-3-1-1أه اف ا را:A2
R
ا
; _ /,اCه اف ا-:F w
-1ا %+ _ /,ا 0I.ا F Jا F0 .#وا F0 #.وإ 0 aت
? 0ت ا را( F0ا 0$ 0,ى * S,e 0و
F0
ا JZت ا [,+ % 8 F@#,^.ا Sا .,دًا F#67+ #ا را(.F
-2ا # >.
! F `# > #/ا ,
F .وا "3ء ا ,
.
0. .#ت ا F /0Iا /. F0 +"6/
ا Cر ا Fa"/ .و ً .ا >1درا( , S,0وإ ] 0ء "0Iر %0
% 6.ا . S % #+
F0
0.S,JZ F0و a:0ه A&0ا F0JZ
8 -3ء f0]^+ا ,ا?0
و4 Z1 %+
>60H d0Iا 0R 3م وا ".اء % 08 F0+ا ` F0ا ,
م ا ".ذج "Iرات % F J",+
F0 .وا 3"0ء ا ,
0.
Fا % 8 FJZه& %ا % [,.و a:ذ 0 p0
% 6.ا .% #+
[,+ -4ات ا را( Fوا : w 8 F#`.,.
-Yا ` Fا F . ,و % 6.ا . . 8 % #+ت ا F F /Iا را(.F
ب -ا "3ء ا . ,و % 6.ا . . 8 % #+ت ا F F /Iا را(.F
ج -ا ` F00ا F00 . ,وا 3"00ء ا 0 . ,و a:ه % 0 6. 0 0 .ا 0 . . 8 % #+ 0ت ا F /00I
ا را(.F
-4-1-1
F00
ود ا را:A2
/د ا را(3 . 8 Fت ا:F w
-1ا ) ود ا (!:A+ !D
ا I,1ت ه& Aا را( # Fدرا( F0ا ` F0ا ,
ا . . 8 % #+ت ا /. F /I
0.وأ aه0 0.
F0 .وا 3"0ء ا ,
% 06.
Fا Cر.
-2ا ) ود ا ( +ـــــــ:A
@7,R+ %+ Fت ا ] ع ا /I
/+
Fا Cر وه :
@7,R+ -2ا +دي ا . . # ,
ب @7,R+ -ا F P Rوا @ Cل.
ج @7,R+ -ا @ F$"#ا م.
د -ا ] ع ا /IاCول
هـ -ا ] ع ا /Iا `
ا +دي.
ا +دي.
-3ا ) ود ا [&+$ــــــ:A
! /
ا @ ,ة ا A&S F +Lا را( %+ Fا 2011 F Rإ
. 2012
-4ا ) ود ا Tــــــ:A
ا I,1ت ه A&0ا را( 0# F0ا 0] 8 % #+ 0ع ا /0I
وا ر $ت ا " F @ hآ .F
R#$& -5-1-1ا ) ا 8( ,ا ( ? م 8Vا را:A2
/.
F0ا 0 Cر و 0ا ",0R.ت
ا ]%+ JZ
F0ا را( F0وا 0+"# .ت ا 0.اد ا "0I/ل . 0S #
ا 0. + 0 % #+ 0ت ا ] 0ع ا 0م ا ^ "00 F00 +ل ا ` F0ا ,
F0أراء وا( 8 ,0ت
F00 .و 0S "6+وا 3"00ء ا ,
8:8د Aا `Zث ) ا "3ء ا , @ 0ا 3"0ء ا , .,0R.ا 3"0ء ا0 ( 0JZ1C
0.
% 06.ا :8 % #+ 0دوا 40
ا /.دة.
0أ( ^,00م 0ا را( F00ا bS 0.ا "* @00ا 0# #/,ا &00ي 0.,
"$
ا "ا cJو S@*"8 !,Sو*@ ً د ,ً Jو
> #/,ا @ 6
dI
ر + ?" ً .Jار ه& Aا
و
ا .,ت ا را(# F
-1ا (
در ا:A+2 2H
ا
S
ًا آ @ ً وآ.ً .
ه ة و "? , S0IP I1أ 0+ا >0 #/,ا 0.6
ه ة ودر $ت ار
] 0و*ً @0
e c+ Sه %+ا "اه ا 1Cى Jا را(,F0
" %+ %ا I.در ه: .
! ا ., 3د #ا( .,رة ا F ,(Wا 0,أ ُ 0ت 0., 3 8د 0#
ه&ا ا .ل [ ض ا "I/ل #ا +"# .ت ا Uور ,13 Fر
-2ا (
0#درا( F00ا 0ه ة آ0.
0د %0+ا را( 0ت ا F 8 0R
? ت ا را(.F
در ا :A ! L
! ا ., 3د #ا u0,6وا 0ور ت ا 0,
و m0ا "0?".ع >0/+ا را( F0وذ %0+ p0أ>0$
F0وا ا 0 /, F0 Pا ^ F0 @#ا
06 % "6ة وا? %0 F/0ا 0@.ه ! وا 0 ] .ت ا
F0ا F0#+ 6
#را( ,Fوا "I/ل #أد 8ت ه& Aا را(.F
P( K& -6-1-1ا را A2و : # $+
c., +ا را(F
ف " 40 :8
0@+ c0 .$ 0دات ا 0ه ة ا 0,
ر( S0ا
,;0وp &08
Yن c., +ا را( Fه" c .$ا Cاد أو ا HCء ا "0 "6 % &0ن "0?"+ع F#607+ا را( F0و "06,ن
c., +ه& Aا را( %+ Fا % #+
/.
ا ] ع ا /I
Fا Cر "
A$+ -1-6-1-1ا را:A2
0ف
F00ا را(0S :8 F00
ا را( >`., Fه&ا ا c., .
ُ ّ إ ,1ر ا
0رة F00 ". + %00ا " 0ات ا 0 ,
!,00ا ,1ره c00., + %00+ 0
ا >/+ ;/ا را(.F
%+ Fا ^]"ات ا F.S.ا ,
&0^,ه ا
0 ;0إ 0اد درا( 4,0و 40+ J 0
$Y8اء درا( + Fا c0., + 0# ( F0 ] ) F0آ &0 , 0 ً 0R 0ر 0#ا
c .$ #أ اد c., +ا ;/أو ,
40`/8 _0 ] ;0
#ا c., .ا &ي %6.ا ,ف ,40 #وذ p0
ً 0ا 0 6
ا 0د و F00#Jا " m00Jو 0ه A&00ا 400 6. F00 /أن ^ 0 ,ر
c+ ً ( ,+
إن ا
! c., +ا را(, F
"( Fف "* #إ
و !,إ ,1ر ه& Aا
و /,
c00., . F00#`.+ F00ا را("006 F00ن
4# `. %6.وذ ", p
ا SR@ bP ,
ا " mJوا Sوا 0.ل 0#أ( 0س
"0 ً 0أ $Y08 0 .J 0اء ا را( 0# F0ا c0., .آ,40#
Fو _ أ( >`. ; /8 F S + Oا c., .ا#*C
!ا
0 S.
.ً + Z
ً `.
Z1 + $" Fن ه: .
ا ( \ FاHول >1 + :آ"ه %
"6 +ن ا ,1Wر ا.ً R+ ً +"# + P I W
ا ( \ Fا >1 + :8 Lرا F]8ا F 8 ,اF 6 +C
"6 +ن ا ,1Wر ا"# + e P I Wم.
و ! Jإ ,1ر ه& Aا . .ت (Vب ا:F w
X -1دي . +ت ا ] ع ا /Iدورًا أ( ( ً
! ا ^ +ت.
. + ُ -2ت ا ] ع ا /Iأو( cا ] ت * + ^8 Fً ,#ت ا .c., .
.c., .# Z
. + ُ -3ت ا ] ع ا /Iأآ` ا ] ت ً `.
و ! Jأ&1
i#8
"7 Fا c0., + %0+ ( %15 ) F R >`. F Pا را( F0آ ,F 0II F0و0J
%+ ( 367 ) S.ا "+ % #+ز # Fا . .ت
ا %006. ,!S 0 # ( F ,00(Wا
%00+ ;00إ( ,00دة ) (298ا( .,00رة إ( F ,00آ F00#+ا
(%95) F R 8 > #/,#وه %+ا uRا
"ز cا ,(Wن ا .د.
Fا را( Fو " !0ز c0أداة ا را() F0
ة
ا "#م ا F R Wوا
ول ر!J
0ت و* F/ 0
) % 08 ( 1-1
-ول ) !S ( 1-1ز Pأ Vاد A$+ا راA2
ت
ا ( (M$ت
&P( K
A$+
ا راA2
ا راA2
ا ( ,دة
1
@7,R+ا +دي ا . # ,
750
112
100
2
@7,R+ا F P Rوا @ Cل
408
61
48
3
@7,R+ا @ F$"#ا م
500
75
60
4
ا ] ع ا /IاCول
ا +دي
405
61
46
5
ا ] ع ا /Iا `
ا +دي
390
58
44
ا . .ــــــ"ع
2453
367
298
ا I.ر :أ&1ت ه& Aا +"# .ت %+إدارة ا % #+
ا . .ت أ .AZ
& (M$ت ا راA2
-7-1-1أ N+ 2ا ( AK ,اJ
ا ( 2Jرة
:A+B
00eWاض bP 00, >00 #/ه A&00ا را( F00وإ 00 ,1ر ا @ ? 00ت وأداة ا 00 .س ( !, 00ا( ^,00ام
%+ F ". +ا u (Cا F P I Wا "*@ Fوا F 3 ,(3ا:F w
:,# -1آ 0* %00+ 0ق و 0 aت 0 +س ا !00 F ,00(Wا( ^,00ام ) >00+ +أ @ 0آ 0و 0خ( @ N00/ا 0R 3ق
ا ا#1
#
ت ا % F . .ا ` F0ا ,
ا /.دة ,و _ ه&ا ا .س ُ ا
ا "#Rآ ) Fا ]/
,F0 .وأ 0 8د ا 3"0ء ا ,
ت S8 ً J"a"+إذا آ F. J mأ @ أآ (% 60) %+
ا "0#م
و 12ون.(21 :2001 ,
! -2ا( ^,ام ا 6,ار وا "( fا , 8 R/وا / Wاف ا .ري .
ا F# ,R.وا ( F 8 ,و +ى آ Lإ 8 $ت أ اد ا
>+ + -3إر ط ) "( yن (
# F
0# F0وا c0Jا 0 [,.ات
)
رات ا را(.F
س "Jة ا [,+ % 8 FJZات ا را(.F
- 4إ 0 ,1رات ) 0 ,13 (F , Tر *F/00
ا F# ,R.
0.و % 06.ا :8 % #+ 0دوا 40
? 0ت ا را(Z001 %00+ F00ل 0 Jس "00Jة a:00ا 0 [,.ات
ا [,.ات ا ^,( 8 F 8 ,ام > #/ا % ,ا Cدي ).(one way ANOVA
-5ا / Wار ا 0 ,.د . (Step wise) F0 ]8
ا ^,( 8 F 8 ,ام >+ +ا /,
0+ F0ى a:0ا 0 [,.ات ا 0 F# ,0R.ا 0 [,.ات
) (Rو >+ +ا .% ,
-8-1-1أ (!ذج ا را:A2
_ /,أ aا ` Fا ,
F .وا "3ء ا ,
% 6.ا . . 8 % #+ت
.
"00د ذ p00إ 0 . + 4+ ^,00R 0 + 0ت ا ] 0ع ا 0م 0 #],+ %00+ت ا ` F00ا ,
/ه ,F + * 8وا ,
و m.ا HWرة إ 4
^ F. + %+ d#,إ
ا ^ F @#ا
Fا را(,F0
u 0I
F00 .ا 0 ,
أ 1ى.
# Fرا( ,Fإذ إن S #],+ F. + >6ا ^ * F0وا 0,
0 U 8 m00Rورة إن "006ن 0 #],. FS8 0 7,+ت أ 0 1ى 0ا ] 0ع @&00 40 Rا %00+ 400 Yا u 0 I
اW
F00 .وا 3"00ء ا ,
c00 . 8 F00أ 00 8د ا ` F00ا ,
00.ا 00,
"006ن
aX00 ً 00+
00
% 006.
ا [,+ d I %6. p & ,% #+ات ا را( Fإ :
) Fا AV Lا :(A+(+M$
-1ا ( +3ا (
0 7ه&00ا ا 0 [,.إ F00 ". + 0ا "ا >00+وا u 0 (Cا 0 ,
و
F
إ
إ Hع
J p /, Fرات ا %0+ 0 L 0.8 % #+أدا 0S8 !0SPف _0 /أه 0اف ا F0. .إ?F 0
!S $ور !S eوY p &8ن ا @ د ا >+
أن 0 #],+ 0# >00I/ت ] 0 "6+ _00ت ا ` F00ا ,
وا F " .ا ,
-2ا ( +3ا (
S/ .ا a:,# % #+ # F. .
دة /, +ك
F00 .آ p00# > ,00R+ 0 [,.ا
* 0ا .د F00
",R+ #ى !S 6.و _ / .8أه اف ا .F. .
FJZاCداء % 8ا @ د ا >+و Hء أ 1آ F. .و %6.أن &1:
) 3أ 8دًا (
ه& Aا FJZأً 6H
ة و o^. Jأدب اWدارة ا % F` /
و d 0 I m00أ 0 8د ا 3"00ء ا ,
د %+ا 0 S .ت ا 0,
0 .وا L00 + 0 ,ت F00aZaأ 0 8د أو L006 +ات وه ) 0ا 3"00ء
@ ,ا "3ء ا , .,R.ا "3ء ا ( JZ1Cو ! ا .,د ه& Aا 8Cد
ا "3ء ا ,
("#ك % +وهc0J", "0
) Fا ! ء ا :(8(+M$
و 7ه&ا ا [,.إ
ا
0 Sk Sإدارة ا 0 @68 F00. .ءة
ه& Aا را( 0 Fس 0 [,+
. .
-3ا ( +3ا *+ (S) P/ا :(*+ & ,
و 7ه&0ا ا :8 0 [,.دوا 40ا 0/.دة إ 0ا % 06. % 08 F0JZا % #+ 0واCداء إذ إن ار @ 0ع
",00R+ت " 0Hر ا Z001 %00+ % 6., 08 % #+ 0ل ا
و? cا 0 Cاد
%00+ 0ا ] 0ق و 0آ F00ا ",00R.ت اWدار F00
0 / F0اCه 0اف وا 07.رآ Fوو? c0ا ^] f0وا S0(Wم 0
ا L.ا ا F. .# F R ,إن ] _0
] %0+ 0 L 0S
0م % 06.ا 0 % #+ 0ا 0. .ت ا 0+" + u0#], F /0Iت
أ( ( Fه ) :ا +"# .ت ,ا ,F]#Rا ~ 6.ت ,ا .
.( F
وأن ه& Aا #],.ت ? ور ً + F ., + Fوأن eب أ ه ^@ %+ oأه F0 .ا % 06.,و0J
% Zإن ا aX % 6.,إ ً 8
Xدي @ و"$د ,% 6.ه&ا ً U
F/ /00* F00 ]8 400 ] !00و !00 0Jا 0.,د ه&00ا ا 0 [,.
ا` Fا,
F .وا "3ء ا ,
.
آ> %+ا % #+ 0وا F0. .إذا
A&00Sا را( 0 F00س 0+ى 0 [,+ a:00
% 06. 0 [,+ا ,% #+ 0وا >607ر % 0 ( 1-1 ) !0Jأ "0.ذج
ا را( Fا , .ح.
أ 8د ا "3ء
ا. ,
ــــــــــــــــــــــــــــ
"6+ت ا ` F
اF. ,
ـــــــــــــــــــــــــــ
ا` F
اF. ,
ا ! ا , .ات -اWه .,م 8
FJZ
ا "3ء ا @ ا "3ء ا .,R. -ا "3ء اJZ1C
ا "3ء
ا. ,
إر ط
% #+
-ا "ا >+ا .د F
ا a:,
% 6.ا % #+
ا F.S.
ا "ة
اL, Wام
ا F Tر *+ ( 1-1 ) 1:أ (!ذج ا را A2ا (
ا I.ر %+ :إ اد ا
-2-1ا را 2ت ا
;.
:A /
ا XR.و F
ح
%.U,ه&ا ا
u
ا 0اق وا F00 $Cا 0 ,
ً /?"+
ض o 8ا را( ت ا F 8 Rا ,أ 0 m0 $ا 0ول ا
و m00ا ` F00ا ,
آ> درا( Fأه ا Sوا F ,ا ,
,F00 .وا 3"00ء ا ,
F0 8و0S +
, 0 .وا % 0 6.,اWداري % #+ 0 #
! ا >*",أ Sو 0ض أو 40$ا ,48 07,واZ,013ف
% 8ه& Aا را( ت وا را( Fا F /و +ا &ي ("ف 4@ Uا را( Fا .F /
; إآ .ل 8 +أ 48ا 1wون أو 0], !0 ً k H d Uق ا 40ا " 8 0Rن Cن
> c ],Rا
آ >00درا( 0 J F 8 0 ( F00أ&001ت %00+ ً 0 $ا "ا u00إ 3إ 0 Sأ? m 0ا 0 7ء ا # 0 `6
;00وأ400, e
+"# . 8ت ا "ا( % Fا "?".ع.
و m / Jا @,(3دة c .$ %+ا را( ت ا "( F 8 Rاء آ mا
F 8أو اZ01 %0+ F $Cل
: ~ +
-1اZ 3ع #ا ".ا? cا ,
m. -2ا @,(3دة S +
! S,7J +وا bP ,ا ,
! ا >*",ا . S
آ F8 ,ا F S .ا .;/ # F .#
+ -3ى Jرة . +ت ا ] ع ا %+ +"6/ا @,(3دة %+ه&ا ا "S@.م.
-4أ m eا
; +"# . 8ت ا "ا( "?"+ % Fع ا را(.F
-1-2-1ا را 2ت ا ? AV L / A0ا :A+(+M$
-1-1-2-1ا را 2ت ا :A+/ ,
درا) A2ا K+#ن:(1992,
" 8ان "أه ! J F .ا .
ا
;00ا 0
%
F a > 67ا F06#.. 8 F. .ا
F0 8ا " 0Rد >0*" " F
F00 a > 6007ا ,F00. .و "* m#00ا را( F00ا 0إن ا 0 /ص 0 #اCداء ا 0 0
ا L F. .ز F. Jا @6ءة وا @
F
اCداء.
درا ) A2ا ? ز ار:(1994,
" 8ان " ! J a:ا ` 0# Fا 0@6ءة اWدار 0 F0آ"ر , 0وا 08ن ,وا " 0 3ت ا 0/,.ة "
درا( + Fر FوJ
*0
ول ا
;
درا( a: 4,ا ! ا `
F
ا 0@6ءة اWدار Z0a 0 F0ث دول
0 Fن ا @ و 0Jت % 08ا F00. CاWدار "0 F00 ,+ F0د إ 0اZ,01ف ا 0 "Sت وا ! 0ا `
ا F @ 68 F # ,.ا ^ ذ ا ارات وا . Cط ا د Fو ! Jا Cاد ا .% #+
درا!T ) A2ش:(1999 ,
F00
"00 8ان "ا ` F00ا ,
ا
F00 .و ! 0 Jا 0دات اWدار 0 8 F00وا Pا 0 F00 +"6/دو F00ا 0 +Cرات
F00 8ا 0 /,.ة " ا( m S,00ا را(+ F00
F0ا ` F00ا ,
Z001 %00+ F00 .ل c00 . >+ 0 H 0 I
ا 0دات اWدار F00ا 0 8 F00#+وا Pا 0 F00 +"6/دو F00ا 0+Cرات ا
) ,(284و "* m#ا را( Fإ
>67 -1ا ! ا ,
%+ F ". +ا bP ,أه: S.
F .ا ى ا "6.ت ا F `# F.S.ا ,
! J >`. -2ا دات اWدار L0$ Fءًا "/+ر %0+ ً 0ا ! 0ا ,
Z1ل ا ور ا &ي Xد 4
F00 8ا 0/,.ة وا 0 i 0ده!
>و[
.F .
F0 .و aX0
0ا ` F0ا ,
%0+ F0 .
F aا .F. .
a:000, 3 -3ا ! 000ا د F000ا /آ F000 ` F0000.ا 000وا Pا 8 F000 +"6/و F0000ا 000+Cرات NP 000I^ 8
ا e".ا # Fدات.
درا) A2ا :(2000,8(+T
" 8ان " F a > #/ا F. .ا P 0Rة 0اWدارة ا m07J " 0 #ا را((90) F0
%0+ F0
FkاWدارة ا , #و Jآ ن %+أه! m#*" +إ 4ا را( Fا &.آ"رة ه -:
ـ ـ :آ 0أه"0 F0 .ا
%+ A eا
ا 0II^.ت ا _0 /, F0 .ا "0],اWداري
* ا 1Cى آ ,ر uا @ ل و
Fا Sآ> ا ,
َ 0ْ َ ;00م ه&0ا ا 0I
0#
F .و ! ا >.ا P 0Rة وF0 a
وا L,ام اWدارة ا . #
درا ) A2ا E
ن:(2003 ,
"000 8ان "ا ` F000ا ,
F000 .وا "000],اWداري 0 0R(X+ 0 0ت ا ] 0 0ع ا 0 0م اWداري "
درا(.4# #/ F
و Jه mا را( >0*" F0إ 0+ 0ى "0ا
ا ` F0ا ,
F0 .وا "0],اWداري 0ا 0R(X.ت
ا ] ع ا 0م اCرد 0ودرا( F0ا , 0.S 8 F0JZو _0 ],8ا را(0# F0
"07 F0ا%0+ F0 "6+ F P
) %00+ ً 00@h"+ (400ا ",00R+ 00 % #+ 00ى اWدارة ا "( ]00واWدارة ا 00HWا bP 00, %00+ % 00 ,F
ا را(-: ~ + F
-1إن أ 8د ا ` Fا ,
F .وا "],اWداري ",ا
.F](",+ uR 8
-2و %إن ه ك % 8 F " + F + FJZآ Fأ 8د ا ` Fا ,
-2-1-2-1ا را 2ت ا:A+ $-H
F .و % 8ا "],اWداري.
درا:(Boxx and Odom, 1991) A2
" 8ان " a:ا ! ا ,
+ #
F .و ! 0Jا 0# _8 0],ا ? 0وا 3"0ء وا !0 " p0( .,إ $اؤه0
%0+ %اWدارة ا 0 #وا "(]0
a:ا ! ا ,
0. + 0ت %0+ا ] 0ع ا 0م,
F .و ! Jا # _8 ],ا ? وا "3ء وا ,p( .,آ ن %+أه! bP ,ا را(-:F
-1و"00$د ]00(",+ % 0 8 F00 " + F00JZت ا ! 0ا ,
ا.
و m0ا را( 0 J F0س
F00 .و ! 0 Jا _8 0 ],و ]00(",+ % 0 8ت ر? 0
%+ %اWدارة ا #وا "(] وو !SP3و .!S6( .
F .ا P Rة وا ! ا ,
-2و"$د ا Z,1ت دا Fإ % 8 ً P Iا ! ا ,
F .ا F ].
Fا .;/
درا:(Chatman, and, Jehn,1994) A2
" 8ان " ا NP 0I1 % 8 FJZا 0I
ا را(0# F00
0+ (720) %00+ F00 "6+ F00
ا #+و > #/ا m#*" % ,ا را( Fا
48 7 -1ا ^ NP Iا `
. .# Fت
$" -2إر ط o 8 % 8ا ^ NP Iا `
‚ 00 -3ا ` F00ا ,
Fوا ` F0ا ,
0. . 8 F0 .ت ا " F0+أm0 $
ًا و F00. + (15) 0 ً 6 0Hوذ ^,00( 8 p00ام ا >00 #/,
%+ F ". +ا %+ bP ,أه-: S.
@ Oا I
.F
Fو NP I1ا I
F00 .إ 00ى ا 00 [,.ات ا 00,
.F
%006.أن S+ ^,00Rا 00. .ت L00 + _00 /,ة
.F R
درا:(Webster, and, Sundaram,1999) A2
"00 8ان " أ 00aا ` F00ا ,
00 F00 .ر? 00ا %P 008Lوأداء ا " F00. .ا( m S,00ا را(F00
اآ 07,ف ا % 08 F00JZا ` F00ا ,
F00 .و bP 0,ا 0. Cل ) ر? 0ا %P 08Lوأداء ا ( F00. .أm00 $
ا را( F ( # Fأ 8د F `#ا ,
:F .
)) ا 8Wاع ,ا .و ,Fا "/ 4$",ا س ,ا "0/ 4$",ا ,bP 0,ا "0/ 40$",ا ,> 0* @,
"/
_ ا ,>.ا ,ون (( و m#*" Jا را( Fإ
ــ اL, 3ام S@*"8 ! 8
Zأ( ( ً aX
ً +
-2-2-1ا را 2ت ا ? ! / A0ء ا :8(+M$
-1-2-2-1ا را 2ت ا :A+/ ,
ة %+ bP ,أه-: S.
bP , _ /ا . Cل.
ا 40$",
درا ) A2ا :(1993,8 + ,
" 8ان " أ 0aا 3"0ء ا ,
F 8ا ا Pة
وا F .ا
إ % 8 F 8ا "3ء ا ,
وا "3ء ا ,
0.وا "ا >0+ا 0 F 0I^7اCداء ا F0 . # " @ h"0ا F0 , "6
ا m "6و m#0*" 0Jا را( F0إ 0و"0$د F0JZ
ا ] ع ا +"6/
0.واCداء ا , @ h"0وآ p &0و"0$د F0JZإ % 08 F0 8ا ? 0ا @ h"0
. .
درا!,2) A2د ,و:(1997,` I
"000 8ان " ا 3"000ء ا ,
F000 + $ 8"000R . 0 0.ا 0 0 p000#.ا L000 Lوا "ا >000+ا aX000.ة "
ا( m S,0ا را( 0 J F00س ا 3"00ء ا ,
اCآ د % .و /
!00
Z001ل
0.
F0 + $ 8"00R .ا p00#.
ا "ا >+ا aX.ة ,4و+
Fا % 8 FJZا 8Cد ا 3"0# F0 "6.ء ا ,
-1و"$د درF](",+ F$
ة %+ bP ,أه: S.
أ 8د ا "3ء ا ,
@ ,ا , .,R.وا.( JZ1C
) .ا
m00 8 -2ا را( F00أن @00I#ت ا ,F 0 I^7ا , 0 .وا F00 /ا.,$3
وا "3ء ا , JZ1Cأ+
6ن "J a: Sي
"J a:ي
%0+ 0.
0 + F 0II F00اره ) 0 + (291رة ,و _00 /,ذ !00 p00ا( ^,00ام ا bS 0.ا "*@00
ا , # #/,و m#*" Jا را( Fإ
ا >.ا.,$3
0ا %00+ L00 Lا 0 e % #+ 0
د ( "ات ا ^ a:, F+ه آ ن 0#ا @ 0
ا "3ء ا
@ واJZ1C
fو f R8 a:
06ن "0J A a:0ي 0ا 3"0ء ا @ 0وا0JZ1C
ا "3ء ا
ً a:00 ,F00ا 0ا 3"00ء ا .,00R.
@ و f R8 a:
,f0أ NP 0I1 0+ا >0.
ا "3ء ا , .,0R.أ 0 + 0+خ
f0وآ 0ن ~0 6.ت ا F0. .
ا "3ء ا . .,R.
-3و"00$د F00 "J F00JZو ,+د % 0 8 F00ا 3"00ء ا @ 0وا 0 JZ1Cو 0 # f00(",+ a:00 0 Sا 3"00ء
ا . .,R.
درا ) A2ا :(1998 ,8(K,
" 8ان "ا % 8 FJZا "3ء ا ,
.وإ Rس ا 8 % #+
وا ,آ ن ه Sدرا( Fو > #/ا % 8 FJZا "3ء ا ,
اFا,
" F .درا( + Fا F0
.وإ Rس ا 8 % #+ 0
ا F0ا ,
F0 .
0. + O00.1 0 d00h"+ (500) %00+ F00 "6+ F00ت 0 F00 +"6ا !00 ,m00 "6ا( ^,00ام إ( ,00ن
c.ا
ت ,و "* m#ا را( Fا
%+ bP ,أه-: S.
-1و"00$د إر 0ط u00$"+و"00Jي % 0 8آ %00+ >00ا 3"00ء ا ,
ا Z+ ,ت و ا Fا $Wاءات.
0 .و % 0 8إ 0 Rس ا 8 % #+ 0ا F00
.و % 8ا R Wس 8ا Fا ",ز cآ ن ً $"+و .d ? 4 6
-2اWر ط % 8ا "3ء ا ,
درا:( 2002,92! ) A2
"00 8ان " ;00/8دور ا ? 0ا ً 0 [,+ 4@00*"8 @ h"00ا و( "[00? % 0 8 F00JZ # ً ] 0ط ا 0ور
وا 3"000ء ا ,
ا. .ت
00.ا @ 00وا .,000R.وا 00 .ري " 00#
اWدارات ا
F 8ا /,.ة و Jآ m@7ا -:bP ,
-1إن ".eض ا ور H + a: 4و R6
-2إن ? #ا "@ h
%000+ F000ا 00 % @h"000.
00وض
ا "3ء ا
@ وا .ري.
ً a:ا ً 0H +ا و 0 ً 0 $"+ا 3"0ء ا @ 0وا 0 .ري و ً a:0ا 0 ً 0R6
u $ا ^ رات ا F ,.ا /.دة 3"#ء ا . .,R.
-3إن ا ? 0ا @ h"00
ا,
>00+و( "00.e a:00, f 0ض ا 0ور و* 0اع ا 0ور "$ 0ا u00ا 3"00ء
`,( 8 .ء u $ا F /U,ا 3"# F I^7ء ا . .,R.
درا ) A2ر :( 2004 , +
" 8ان "ا
!ا,
.ا .رك وا 8Cد ا ,.دة 3"#ء ا ,
;/8ا ",R+ % 8 FJZي ا
ا .ري ,ا ( .,R.
!ا,
.ا .رك وأ 8د ا "3ء ا ,
%+ Fا 0 % #+ا 0R(X.ت ا 8 F0+
" .وآ 0ن ه 0ف ا را(F0
)ا , @ 0
0.
0ض ,و "* m#0ا را( F0إ 0
ا bP ,ا-:F w
ـ إن ا
!ا,
و %006إر
.ا .رك
3" 0 8 400ء ا ,
ا . .ت ا F+إ
ا .رك 4 "6أ
fإر
ً ذا د3" 8 F " + F 3ء ا ,
.ا @ 0وا 0 .ري,
0 .ا .,00R.آ 0ن ,ً 0 R6و 0 Jأو* m00ا را( 0 U8 F00ورة ( 0
ز دة ا 3"0ء ا ,
ا "ا >+ا ,
!SR
0.ا Z01 %0+ @ 0ل اه 0 L8 0S+ .,دة ا ! 0ا ,
0.
_ /ه& Aا [ .F
-3-2-1ا را 2ت ا ? :*+ ( / A0
درا:(Spritzer, 1995) A2
" 8ان " ا % 6. % 8 FJZا % #+وا ",R.ت ا ,
وا 0 07آ ت ا ^ ) F000 +ا " (% +:000,إذ
o0 8 0 F .ا 07آ ت ا 0I
F
m000ا را( 0 0# F000اWدارة ا "( ]000واWدارة ا F # [0007,
و m00I#1ا را( F00ا %00+ F00 ". + 0ا bP 0 ,أه , 0 S.ا 0 % 0 6.,ا ,% ",00R.إن % 0 6.ا % #+ 0
ارة وا ,ف ا &0ا
وا , a:0,إن
"S@+م >.7
ة "ا >+أه S.ا [ ض ا "ا? %+ا >.وا
ه ك FJZدا Fإ " H % 8 P Iر ا % 6., 8 % #+و +آ Lا F8 Jوا ] Rة آ:
ا ^NP 0I
ا V F I^7اد ,وآ& $" p
ا,
F0
FJZدا Fإ " H % 8 P Iر ا % 6., 8 % #+وآ> %0+ا @
F .وا I,ت ا 6,83ر V Fاد.
درا:(Keller and Denison, 1995) A2
" 8ان " > #/ا % 8 FJZا دة و % 6.ا % #+ودوره 0ا 0 [,ا0.,$3
ا@ 0ل
ا &0ا
و!S/ 0+
o 8ا ,bP ,إن Jم ا دة L,8و 0ا .ؤو(0 , 8 % 0
" و "* m#ا را( Fا
ا @ * 0@,# F00وض !00S +و!S,007J +
0ا ^ 0ذ ا 0ارات X00دي ا 0د !00ا " 07ر ,% 6., 08وإن
ار @ ع ",R+ى ر? ا .ؤو( J" uR %ت رؤ( .!SP
درا:(Cauldron, 1995) A2
" 8ان " ( .0ت و NP 0I1ا F0kا ,
? ورة "ا
إ
F0 .ا 0,
" % 6., 08 !0R,و m0I#1 0Jا را(F0
د %+ا "ا >+ا /آ Fk 8 _#^, F.إ F 8
0م % 06.ا %0+ % #+ 0أه, 0S.
07+رآ Fا 0+"# .ت 0+ ,ا 0, 8 % #+ 0ر uوا F00 ,وا "( >P 0ا Zز ,F00+وآ0R+ p &00
#
%آ @ : 6+ Fة ا 6 Cر ا
!#آ @ % 6. Fا ,% 1ƒ F]#Rو !#ا .
ة اWدارة
ة.
درا:(Brown, and, Lawer, 1995) A2
" 8ان " ] _
إن ] _00
ا.
م % 6.ا % #+
ا 0. .ت ا ^ " F0 +و m#0*" 0Jا را( F0ا 0
0م % 0 6.ا 0 +" + u00#], % #+ 0ت أ( ( F 0ه ) : 0ا 0 +"# .ت ,ا ,F]#00Rا :00 6.ة,
,( F00وأن ه A&00ا 00 #],.ت ? 00ور ً 00 + F00 ., + Fوإن 00 eب أ 00ه ^@ %00+ o00أهF00 .
%0 Zإن ا aX0 % 06.,إ 0 ً 0 8آ%0+ >0
ا ,% 6.,وX Jدي @ و"$د ا ,ً + . % 6.,ه&ا ً U
ا % #+وا % @,R.إذا ! ] .F/ /* F ]8 4
درا:(Quinn, and, Spritzer, 1997) A2
" 8ان " ;/8ا "ا >+ذات ا % 6.,8 FJZا % #+
ذ 6.8 pن ا " >.و mI#1ا را( Fا
ا
6+ن ا >.وا awر ا 0# F0 ,.
%+ا %+ bP ,أه: S.
و"$د % 6., % #1 +ا ., % #+اCول #ا >1 0.ا , 6 06 .وا01C
0#ا >1 0.
ا "Uي ,وإن ا _ ],ا @ ل % 6.,ا 0# >.,07 % #+ 0ا ً 0 + % #1 0.ا 6 06 .وا "0Uي,
وآ p &00إن ] _00
ا ` F00ا ,
F ?W 8ا
0م % 0 6.ا X % #+ 0آ 0
0 ? 0 #ورة ا "00,اء ا % #+ 0ا 0د و!S,007 +
F00 .و 0 S00IIJا , 0 ? .و N ^007أو? S 0ا "00], F00 /ا( ,00ا
8ءJ
ة +"# +ت وا? . F/ا % #+ا
S
د "$ ,/ + >68ن S$" %+ F 2ت.
درا:(Appel, 1997) A2
"00 8ان " ا 8" 0 Iت وا 0 J" .ت ا 0 ,
".ذج % 6.ا , 0S8 % #+ 0و 0Jم ا
% 0 6. F00 #. %00+ 0 /ا " % #+ 0إذ m0 .درا(F00
0H 0# _ ], 08 ;0آ (Eaton) Fو m0I#1ا را( F0ا 0
و"$د o 8ا 8" Iت وا J" .ت ا ,
ل ا _ ],ا @ 0ل % 06.,ا >0 % #+ 0أ 8زه, 0
d
% Z
م ا ,Jع اWدارة ا 8 #وى ا ً U % 6.,
م Lو ا +"# . 8 % #+ت اCز.F+
درا:(Kirk man, and, Rosen, 1999) A2
" 8ان " ا awر ا 0# F ,.
"#.ن
0 % 06.ق ا " >0.و0J
أر . + F 8ت ,و mI#1 Jا را( Fإ
m0ا را(0# F0
د %+ا >`., bP ,أه. ~ . S.
-1إن Iت ا دة ا ( ( # F .ت ا ".ارد ا F 07وا ! 0ا0.,$3
" H F , %R/ر أ Uء
-2إن
>0. _0
@ 0ق ا 0J >0.
ق ا .% 6.,
ق ا >.اCآ` L ً 6.
",R+ Sت ا F $ , Wوا رة #ا .دأة وا .درة.
-3وآ p &00إن 0ق ا >00.اCآ` ً 0 6. 0
@",00R+ S 0 c00ى F00+ 1ا %P 0 8Lو",00R+ى ا ? 0
ا " @ hو",R+ى ا "3ء %+ >6ا @ _ وا F. .آ.>6
AT: $& -4-2-1ا را 2ت ا
ضا
ه& Aا را( ت ا
0
:A /
; ( %+ق ا را( ت ا F 8 R
F 8وأ F0 $وm0J ] 0J
د %+ا را( ت
"$ا ,+ uدة "?"+ %+ع ا را( Fا .F /
و o00 8 m00ه A&00ا را( 0ت أه _00 ] F00 .ا ` F00ا ,
0 F00 .ا 0 . .ت ا F00@#,^.
و ( „ "6+ت ه& Aا ` ,Fوا oا %+ 1Cه& Aا را( 0ت 0ول "0?"+ع ا 3"0ء ا ,
8:8د Aا 0 F0@#,^.ا 0. .ت ا F0+وا ^ * ,F0وآ !0 p &0ا 0],ق ا 0ا را( 0ت ا 0,
"?"+ع % 6.ا :8 % #+ 0دوا 40ا 0/.دة و %0+ 40 0.أه F0 .آ 0ة 0
ا را( ت ول "?"+ع ا ` Fا ,
F.
وا o 0ا %00+ 0 1Cا را( 0ت ا 0 F 8 0 Rول "00?"+ع ا 3"00ء ا ,
ا .F@#,^.
و m0
_0 /أه 0اف ا 0. .ت
#ا ",R.ى ا $ , Wوا ^ , +و 48 7,ا را( ت ا c+ F 8 Rا را( Fا F /
"$ o 8ا Sو ]
0.
0S
إن o 8ه&A
0#ا 0. .ت ا F0@#,^.
0 .و 0 8:8 4008 _00# , 0 +دA
وآ 0 !00 p &00ول "00?"+ع % 06.ا :8 % #+ 0دوا 400ا 0/.دة o00 8 0ا را( 0ت وأه4ُ 0, .
. .#ت ا F+وا ^ * ,Fآ& 48 7, pه& Aا را( ت c0+ا را( F0ا %0+ F0 /
;0ا( ^,0اS+
bS .#ا "*@ ا , # #/,وأ("#ب ! .Iأداة ا را(.F
-5-2-1ط ا \ ف:
c .$ا را( ت ا F 8 Rآ mآ [,+ # Lوا
ه" أ +ا ,آ # Lا ` F0ا ,
!,00 ً 0 +"S@+ 4@00*"8ا ,آ Z001 %00+ 400 # L00ل "+ا? F00 `# F00@#,^+ c 0ا ,
ا 0 . .ت ا F00+وا ^ * F00أو ا ,آ 0 # L00ا 3"00ء ا ,
F00 .و ]
F0 .
0 0S
0 8:8 0 .دZ001 %00+ Aل "+ا? ,00H c 0
وآ& "?"+ pع % 6.ا :8 % #+دوا 4ا 0/.دة 0ا 0. .ت ا ,F0@#,^.و !,0 !0ا 0],ق 0أي
%00+ا را( 0ت ا F 8 0 Rإ 0أه F00 .ا ` F00ا ,
F00 .وا 3"00ء ا ,
0 .و 0 8ن أ aه0 0 .
ا ,% #+ا( m ],ه& Aا را( Fأن 0رس أ 0aه A&0ا ً "0?"+ 4@0*"8 F0JZ
ذ c0 .$ d0#,^ pا را( 0ت ا %0 F 8 0Rا را( F0ا %0+ F0 /
ا 8 F] /.را( ,Fإذ إن ا را( ت ا $ F 8 Rت
% 0 6.
%0 Z
" ً 0U ً 0
;0اZ,01ف ا 0ت وا 0وف
k 8ت و hوف
أ0S #e
F0و ,0R+ة
و %6ه& Aا را( ! Fإ $اؤه 0 + F0k 8 0 0ة " , 0+ ً 0و u0Rإ Z0ع ا را( F0ا !0 F0 /
ِ0
ا "I/ل #درا( , Fول [,+ات ا را( Fا F /وه :
" ا ` F00ا ,
F00 .وا 3"00ء ا ,
وا ""00Jف 0#ا 0J" .ت ا 0,
. +ت ا ] ع ا +"6/
0 .وإ aه0 0 .
% 0 6.ا " % #+ 0و 0 S #],+ 0 /
"00/ل دون , 0S /و ] _00ه&00ا ا f8 0وا 0aCأي ا 0# F00 ,
ا
اق وه )& (M$ت ا Oع ا
) AMV )( 8ا Hر(.
8ن 3 +ت ا @,(3دة %+ا را( ت ا :F 8 R
-1ا 0 ,ف 0 S + 0#ت ه A&00ا را( 0ت و >00R#R
ا >6007 8 0Sا &00ي %006+ا
! .00I %00+ ;00
F S +ا را(F
-2اZ 3ع #ا "( >Pا F P I Wا F+ ^,R.
ا F P I Wا Z.ء # F+را( Fا .F /
ه& Aا را( ت %6+ا
%0+ ;0ا 0 ,1ر ا "(>P 0
ا
ا
ا Wـــــــ ر ا ـــــــ ي
#را(ـــــــــF
-1-2ا AV Lا :A+(+M$
-2-2ا ! ء ا :8(+M$
*+ (S -3-2ا :*+ & ,
-1-2ا AV Lا :A+(+M$
!#E& -1-1-2م ا AV Lا :A+(+M$
-1-1-1-2ا 8V AV Lا :A3
! د آ F.#ا ` Fإ 0 ً JZا 2 0ن ا ! 06و 0 3ا F 0Rا " F0ا 0S].ة >08 ,ه 0آF0.#
Fa /+
ا F[#ا
ا "زن ا &ي ]
و %+ه
0 0.+ ,F 8ل دJ F0 3
0# F0أ 0S %06 !0 40
0ا 0ب وا % .#0R.ذ p0
Sا "م )ا @ "ري.(244:2005,
Yن ا
ب وا J > J + , % .#R.ن %+ا +Lن ! " "6ا " " 0Sأي %0+ †0
ة ا >8 ,F 7ه . S 2 +
ا3ه .,م . 8 ,ه ا "م آ> Hء
إن &00$ر آ F00 a F00.#ه ) "00ث ,ق ,ف ( و &00Sا ا &00ر 0 +ن ر 0 R Pن 0 ,+ن 0ا F00[#
ا
:F 8
0 dا "+ 0س ا ( 4ُ 0@َ aّ ) f 0/.أي * 0د 4أو أ A&01أو 408 0@hأو أدرآ 40و&0S8ا ا 0$ 0 .ء
اHولَ ّ aُ -
0 40 "J
/0
(!
َ )) :
(
ِ
َ,َْ.
َ
"!
د !
&#
'%
(َ
ب َ
!#
اْ*&
ْ ََْ ـ
َ
ـ
ن (( ) ("رة ا @ Cل.(57:
34آ&وَ
>ُ6ه
@ُ
و Jل L0و )) :>0$واْ
<6ه
ُ=
ْ>?ِ
َ 9
;ُ:
! ((
>َ
ْ َِ ABاَْ
أَ
َ C
ُ,
>َ
واِْْ
ً @ّ aَ ,dّ `َ ُ ,dو ِ * ,ً aر
ا َ ّ aَ -8 L
) ("رة ا
!67ه
أْ&
وَ
آ
أْ&ُ67
َ 9
ِْ ;ُ:
ة.(191:
ذ ,ً ] ,ً @ @1 ,ً Jو d a ) 4 +ا Z6م ( أي 0 4 #[ 4 eا &0/ق
) 82دي.(1027:1978,
وورد &00$ر 0 F00 a
0 $ 0 .8 (dد ( ّ"0ى ) ,ور ( d00 a >00$أي ر>00$
0 Rن ا 0ب ) ََ 0 ّ a
ذق ) ,و d aا 4+"J ( +و("ا.A
و
ه&ا "ل ا Rة
" +م 48ا +ح وآ m
وأ*> ا F.#6
وا ` + !00 + 0 F00
dI F7Pأ 8ه ر? ا5
أ "( 4ى "ج ا % .#R.
ا ( Culture ) F Zا 0,
0S
) .Sوأ Jم أود (40 `8 Aوا ` 0ف ه"0
وب ا دة.
,( Cults ) F0.#68 F0JZو 0ا 0دة,
0 7 0 Sإ 0ا 0 , .ات وا ! 0وا 0 @.ه ! ا ,007.آ Fا 0 ,
%+ F ". +ا س ) أ" + %8ر ,ا Lء ا .(19 ,c( ,
0 S # _00@,
-2-1-1-2ا AV LاO0
ّا
ا,
ً:
! ا 6 +Cإدوارد "#ر ) (Taylorأول %+أ( ^,م #]I+ا ` ,Fوو?0S c0
0آ ) F008 ,ا ` F00ا ا ( F00 Pا &00ي 0 # N 0أن
d00ا 6 0 (Z6
ا ` Fه ذ pا >6ا .آ uا &ي ",/ي #ا .
وا دات ا ,أآ S R,ا R Wن , 8رً"U Aا
و >`.ا ` Fآ ه ة ا.,$
)
Fوا @ "ن واZ1Cق وا ,
ا ) ( c., .ا .(98:1996, #
"0ل ا 0 Cاد ,و 0^ 0S 6ج %0 ً 0+ .
0 0S 6+ F 0R@ F
] ق ا ,آ uا @] ي @#د إ 3أ "0# , 0Sر Z01 %0+ل +ا 0I, A"0. >0
و #ه&ا ` H Fء ".#+ eس و 0 V %06. 3اد ا % &0أ(".S0ا 0
%000
,وآ> ا رات
L0$ءًا F 0I^H %0+
S# 607أن " ",0Rه
_000ا 0 0R Wس ا , 0 0H .وإ 0 0R , 0 0.و"$دهZ0001 %000+ 0 0ل ا "#000Rك ا &000ي :0007
0 0S
)ا Iا ة.(191:2003,
و ُّ ,د @+ه ! ا ` ,8 Fد
ر @ Sو " , S
00000 +ه ا "#00000Rك ا u00000R,6.ا &00000ي
) Sا "#زي ( أ Sا >6ا %0+ >0+ 6,.
00000Sو 00000.رس "8ا( F]00000ا 00000 Cاد 00000أي c000000., +
)ا "#زي.(227:2002,
-2-1-2ا AV Lا :A+(+M$
.8أن ا ,
! اWداري ه" L$ء %+ا c., .ا Y f /.ن F aا F. .هL0$ 0ء F0 a %0+
ا c., .وا ,+اد , Sوا &ي ]"ر + c+ور ا " ,mJو Y 4 #ن ا ` Fا ,
0
0ة ا 0 . .ت اWدار F00وذ %00+ 0 S 0 . p00دور 0ل 0
اWدار Fو("#ك ا Cاد ا ,% #+ 0و0, 8
ه&00ا Y00ن درا( F00ا ` F00ا ,
ا a:0,
X F .دي دورًا 08رزًا
0 /آ@ 0ءة و
F00ا ,
0.ت
0#آ@ 0ءة وأه F0 .ا 0ارات اWدار ,F0و 0#
F00 .آ 0 # L00ا 0 .ه ا `
F00وا F00 " .أآ` %00+ 0ا 0 ;00/
ا "ا uا .د Fوا . .# F #6 Sت ).(Prajogo, Rams Dermott, 2005:1103
وc+
د @+ه ! و ر dا ` Fو " >678 S
F .وإ .
/+د "S@.م ا ` Fا ,
"روا آ` ًا %+ا ,ر dا ,
,ً U 8 >.6 SU 8و %.6ا u Rا R P
وإن آ + mرآ ,Fوه
0
م ! .# >*",ء ا ,
[ .,0R+ 0و
!إ0
d0
[ S # u#ا ,ا >1وإن آ 0ن
ذ pه" آ"ن ا ` Fا ,
0h 0 e F .ه ة 0 #ن
آ F0دا F0.Pوإن آ 0 ` 8 L0 ., m0ت ا , 0Rو 0#
ا 0 S, +". %00+ !e 0و 0 S, 6#+إ 3أ 0 , 8 L00 ., 0 Sد و"00 ,8ع ا ` 0ت ا @
F00دا >001ا 0 . .ت
ا F+وا ^ * Fو"6 Jن 0U,+دة أ
ً 0أ 01ى 0S 0J 0.8 ,د ا( ,0ار
ً 0و F "0?"+ 0 eأ
ا ) F. .ا " .(10:2005 ,
و "ل "?
"0S@+م ا ` F0ا ,
"S@+م ا ` Fا ,
0 F0 .
ح)
F.
! ( o 8ا ,ر ,dأ 3أ 0 4ى أن
0ت ا ! 0 ,واWدارة ه ,00R+ "0ر !0# %0+ا 0R Wن و
) 0S
آ 0ت %00+ F00 ". + 0 S :8 (Kurt Lewin % "00ا , 3ا? 0ت ,وا ,! 0وا 0 , 3دات ,وا "ا 0
وا .
ا,
) S
,7ك Sأ اد ا ,F. .وه F8 `.8ا Fkا F 0R Wا 0,
X0دي ا 40#. d0h".
!.(328-327,2004,
وآ F00 ` p &00ا ,
)) ُ ّ 0ا ` F00ا ,
00H F00 .ء 00 !00S+ا 00. .ت و aX00
d00أ400 001
00Sو 00
%00+ ً 0 L+ F00 .ا ! 0وا 0 , 3دات وا , 3ا? 0ت وا 0 .
,007ك 0 Sأ 0اد F00. +أو F00 .$أو و 0ة ,F00 +و 0 S "+ ^,00R
وا 0 J",ت ا 0 ,
""#00( 400 $آ !Sو >00
7+آ.((!S#
و Jأ Hر ) (Lewin
F `# 4ا ,
ا . .ت ً k 0Hذا F0 ` 8 F0JZا.,$3
,F .
; p# S :8 S@Iا ` F0ا 0,
,F0و 0I+ .,0Rدره 0@+ %0+ه ! آ ,! 0وا 0 , .ات,
%0 Zأ 0 8 0Sء ا0.,$
وا , 3ا? ت ,وأ 0.ط ا "#0Rك ً 0U
7 d#1 d
S :8 ) F .ا , 3ا? ت وا ! ا F ( (Cا ,
ا d 6,وا c+ >+ ,ا aX.ات ا ^ ر F $وا ا ,F #1وا ,
()ا
"0J 0S 6 , 0P + 0 eى F0("R/+
ت ا .(Lewin,2002:140) F. .
ــ و ُ ف ا ` Fا ,
% #+ #ا
"0 0$
]"ره %0+ F + F .$أ>0$
! ا @ 3ق S #و ? #ورة 0S. #
د %+أ >$إدراك ا HCء وا ^ F + F ]8 S8 6@,م اCه اف ا (F0. .# F .0
" .( 151:2003 ,
ـ ـ ا ` F00ا ,
F00 .
ا "ا uا F(".#.
0
! 0J %00ا 0 Cاد ذوي ا @"00ذ 0+ F00. + 0و aX00ه A&00ا 08 ! 0وره 0
ا F. .و
("#ك ا Cاد ,آ / .د ا"#(Cب ا &0ي 40 ,ه3X0ء ا 0 Cاد
Jارا !Sوإدارا . !Sؤو( ) !Sه ن.(50:1992,
ــ و ُ 0ف ا ` F0ا ,
! 0J 0S :8 F0 .وا ,ا? 0ت ,07+آ Fأ( ( 0S.# , F 0ا F0 ". .
7+آ S#ا ا F #1وا ^ ر ,F $و &ل ا ". .ـً S$ Fا
ا F. .ا
د 6
!,إدار Sو >67 8 S.Sا /I
! #ا ` ـــــ Fا
ةإ
).(Schein,1992:80
>0/ + 0
أ Uـــــ ء
ــ وا ` Fا ,
أS
ا] Fا,
aX F .
S8 >.أ Uء ا ,F. .إذ
>. Fا HCء ا ) F. . 8 F # ,.
ــ وأ( Moorhead and Griffin) +
ا % #+
R
( !0ا ` 0# F0
ف)
!.(90:2000 ,
نا` Fا,
F ". + S :8 F .ا ! ا ,7.آ Fا 0,
ا # F. .ا % 8 L .,ا . Cل ا F " .وا . Cل eا F " .
ا F0. .
).(Moorhead and Griffin, 2000:117
ـ ـ و &0آ ) (Delong and Faheyأن F0 aا ,
وا ..ر( 0ت وا 0,
>.,07 F0 .ا ! 0وا 0 .
ه ,+ا.(Delong and Fahey, 2000:201) SU 8 c+ F]8
و %000+ 0 0U, 4000 #ا ,
ا.,$3
@ 0 0ت ا F 8 0 0Rأن ا ` F000ا ,
,Fو U,أ :8 ً Uن ا ` Fا ,
"I8رة h eه ة #ن ,و
F.
0 0^ 3 F000 .ج %000إ 0 0ر ا ` F000
? 0ة و 0 F0("R/+آ >0زوا 0ا F0. .و %06
ه&0ا ا 0Iد 0م )آ"0ن ) (Kuhnا 07.ر أ 0 40ا @" 0ري (
%00000+ F00000 ". +ا S 00007,ت ا .ز F00000 `# F00000ا ,
%00000+ F00000 .أ /+ >00000$و 0000S.S F00000وه: 0000
) ا @ "ري(202-201:2005,
ــ ا ` Fا ,
وا?0 0
ّ ُ F .آ" "@] F #$ F#,ق ا .ء 7إ
ً 0 0$ _000 .ا ,وا
أن 0 0J 0+ا 0# Aا ]0R
"0م 0#
* 0 0ا %000+ F000 P .ا ` S &000[ 0 0J F000آ >000أ "000اع ا ! 0 0وا 0 0 , 3دات
وا Cو " $ت و ,ا , 3ا? ت ا 7, .ة.
ــ إذا 6
F ` 8ا,
F .آ ,>I8 F/ 7رك أن ",R+ Sت S Z1 %+ %6.أن % 08 >0[#[,
ا ] "0س وا 0و %ا L00+ي ",00R+ d076ت دا %0+ F00 #1ا 0+wل واZ00 Cم ا 0,
وا , 3ا? ت ا ا ,F #1وا ,
وZ01 %0+ل ا ,
] +
ا.
.F .
@ 0ت ا >0I ,F 8 0Rإ 0أ A&0S %06. 40ا را( F0أن !0R, ً 0+"S@+ i 0I
F ".07 8و "? 0+ 0ه 40ا ` F0ا ,
ا,
" #ا uا ^ ر F `# F $ا ,
"00د إ 0ا ,! 0
,F0 .وذ 08 p0
&$ .,Rوره %0+ا ` F0ا.,$3
إ 0S
0#أ 0S
0رة %00+ F6 0H %0
F0و %0+ر( F 0ورؤ F0وأه 0اف ا >0`., ,F0. .
ا ] c8ا F I^7 L ..ا >0 @, ; /8 ,F. .دا >01ه&0ا ا ] %0+ F0 ". + c8 0ا ! 0وا 0 Cاف,
% Zأ >0`. 0Sإ 0رًا ر 0. ً 0 8 Jه"0 + "0ل ,و 0+ه"0 .+ "0ع 0ا F0. .أ 0 aء
وا , .ات ً U
S#+دا ً #1و 1ر.ً $
-3-1-2أه( A+ا AV Lا :A+(+M$
إن اWه .,م F ` 8ا ,
ل #
a:
F.
آ` %+ا . .ت و ى ا %0+ `6ا 0.
% 6.ا Cاد ,إ 0أن ا 0. .ت ذات ا ` F0ا F0@ 6,.وا 0,
%0+ 0S 0. %
آ 0# L0إر? 0ء
وإ Hع ا $ /ت ا 0 [,.ة 0S 6. % #+ 0 #أن 0 ,وز :8دا 0SPا 0. .ت ا >0`+ S 0 0$" 3 0,
p#ا ` . . ,Fت ا ,
%ا. .تا,
ا` Fا,
@,
F0 "J F a Sو 0S 6. F60( .,+أن aX0
0
% 06.ا S 0 % #+ 0
""$د >`+ه& Aا ` Fو #ذ 0,/ F0. . p0ج إ 0أآ` %0+ 0و"0$د
ذ ) pا .( 55:2000, . 1
a:,# F .
و %00.6أه F00 .ا ` F00ا ,
وذ Z001 %00+ p00ل ا "[00Uط ا 0 ,
0 F00 .أ "00 0S
.ر(S00
إ 0رًا ً 0 $ا "#00( 400 $",ك ا 0 Cاد ا % #+ 0
0 #ا 0 Cاد 0 6@,# ً + 0 J 0 U.#وا 0 I,ف 0 ]8ق
! Rو c+ u( ,ا ` Fا P Rة .F. . 8
وZ1 %+ل ذ L$" pا Iا ة أه ) : : . S, .ا Iا ة(192:2003,
_ / -1ا ` Fا ,
F .ا >+ 6,ا ا #1وا R 3م ا ^ ر$
0H + >6078 aX -2أو 0H + 0 e
ا ,ف #
ا`
و % 8ا F. .و. S,k 8
0 , + 0ات ,وا ,ا? 0ت ا % 0]]^.و0R p &08
ا b 0R
"ع ا ,! 0وا 0 , .ات ا ,07.آ % 08 Fأ 0اد ا F0. .و c0+ !S#+ 0ا F0k
ا ا F #1وا ^ ر.F $
Lّ.ُ -3ا "( S Z `+ % F. .اء Z1 . 8ت أم ا #.ت ,أم ا $ ^.ت أم 78ره و(. S .
و $) d Uد ا ب( o 8ا "ا >+ا %+ L J ,أه F .ا ` Fا ,
وه
0 F .ا 0. .ت
#ا "/ا $) : wد ا ب(156-153 :2005 ,
-1ا ` Fا ,
F .ا "ا?F/
أي 0.ُ F0. +ا 8 % #+ 0ؤ F0وا? F/0و !0Sأ F0 ]# _0.ا 0,
Xدي S8ا HCء.
X -2دي ا Wر ا `
ا u( .
ا F. .إ
ا ^@ ض ا .ل دوران ا ,>0.و(0
FاF8 ,0(3
ارات اWدارة ا . #
. ُ -3ا ` Fا ,
-4
F .ا3ه + .,ت ا .
"006 + 0ن ا ^ F00+أه 0 H !00ء
ا RP
ح ا .F. .
%+ 3ا3ه + .,ت ا @ د .F
ً 8F
400+ا Y00 F00. .ن F00 aا ^ "006 F00+ن ه 0ا 0 .ر وا 0 .س
) 7 %ا 0( .و 012ون( إ 0أن أه F0 .ا ` F0 ". + 0 %0.6 0J F0اCدوار أو
ا eCاض ا ,
ا F. .و ) : S +ا ( .و 12ون( 164:2001,
Xد S
ا 4 $", F. .ا @ 6وا "Sد _0 / "0/أه 0اف
J -1م ا ` 8 Fور أ V H .اد واF]7 C
ا F. .ور( . S,
"00 -2م ا ` 00 /,8 F00أ("#00ب و( 0
Fا( F8 ,00أ 0اد ا /, F00. .آ 00ت ا % 0 R .وا 00$ ,ت
ا " F. .# _ / .8 c., .ا $ه و ".ه .
_ / -3ا >+ 6,ا ا % 8 #1أ 0اد ا Z01 %0+ F0. .ل F0 @ 68 !S@ 0ا 0I 3ل !S 0 8 0.وا >0.
@8 ً +
.F
و 0 8ء 00 0 + 00#م %006.ا "00ل :008ن أه F00 .ا ` F00ا ,
وا R Wس F "S 8ى ا ,% #+وا R.
F #. %+ >SR p &8ا 3"0ء ا ,
0 %00.6 F00 .إ 00د ا " 007ر
ة _#1 #اL, Wام !S 8آ"#R# H .ك ا 0S ,!PZ.
( Loyalty ) 0.و L0ز ا( ,0ار ا F0. .آ 0م ا0.,$
,
و >.آ > 67, 4 .وإر Hد ("#ك ا @ د وا .F .
-1-3-1-2أه( A+ا AV Lا (M$( / A+(+M$ت ا
uR,6ا ` Fا ,
F .أهF* 1 F .
):A+
>.ا 0. .ت ا A&0S 0. F /0Iا 0. .ت %0+
( .ت ,وإ $اءات ,و ,f]1وه آ >0وأه 0اف0 d0#,^ ,
ا , 0 1Cو 0 #ه&00ا ُ 0ى إن أه F00 .ا ` F00ا ,
S 07
P 0( %0ا 0. .ت ا ^ F0 +
0 F00 .ا 0 . .ت ا ^ Z001 %00+ F00 +ل : ~00 0 +
)ا (59:2000, . 1
ّ ُ -1ا ` Fا ,
F8 `.8 F .د > •دارة وا . . ,% #+ت ا ^ 0,/ F0 +ج ` _0#] F0,8 a F0
%+ر( Fإن ا . .ت ا ^ F +ه0
c .$ % 8ا % #+
-2ا ` Fا ,
F0+ 1 0ا >607 ;0 /8 c0., .ه A&0ا ` 0. F0ذج ا "#0Rك
ه& Aا . .ت.
%+ F .ا +Z.ا L ..ة F. .#ا ^ ) F +ا e % (F /Iه %0+ 0ا 0. .ت وه0
آ& I+ pر ^ وا L,از ا . S % #+
ّ 0 ٌ -3ا ` F00ا ,
0 ً 0 .S+ Zا( ] ,00ب ا % #+ 0ا ;00 /8 ,% 0 .PZ.أ* m/ 0ا 0 @6ءات
ً + 0 F00 .
وا II^,ت ا F .#ا F` /ه ا F8"#].
,R
p# F( ( 4 #ا . .ت.
ا . .ت ا >8 F /Iو ُ ّ ا 0 .ر ا 0 /ا &0ي
0,/ -4ج ا ` F00ا ,
F00 .إ "00S + 0دات وا S &00[ ,F00و " 0 Sو 0# † 0/ا( ,00اره ا 0 R
ور( 0 S1"00أذه 0ن ا % #+ 0و? P .00ه! إذ 0 ,/ج F00 aا F00. .ا F /00Iإ 0 J 0دات وا F00
#],.ت ا Fkا ا F #1وا ^ ر.F. .# F $
-5و d Uه& Aا را( %+ ,Fأه 0. . 8 0S, .ت ا 08 F /0Iور ا 0$• >S0R.اءات و"0 +م "#0Rك
ا 0 Cاد ا ,% #+ 0إذ 07+ !,00رآ Fا 0 % #+ 0ه A&00ا 0. .ت d00#,^+ 0ا0* >00`+ F]007 C
ا ارات و >./ا XR.و Fوإ ] ء ا ZI
\ -4-1-2
F
ت " .+د ا F. .ا _ / "/ F /Iأه ا . S
>Bا AV Lا :A+(+M$
#ا 0 ُ %+ !eد و "0ع @ 0Rد33ت ا ` F0ا ,
ه ك ا @ ًJ
7 F.إ
# !S 8 ً +أن ا ` Fا ,
S8ا U Cء L . .8ا e % F. .ه وإن ه& Aا 0 .
و( .00ت أ( ( F00 `# F 0ا ,
F00 .ا 0 ,
NP 0 I1ا 0 . .ت اWدار %00+ F00
0ا 0,6ب وا ,% ` 0إ 3أن
F0 .
%+ F6 Hا .
ا ,07.آ Fه0
p0R.,
ا ,7.آ Fا 0,
0رة NP 0I1 %0
F00و%00+
.,00Rه NP 0 I1 %00+ا ` F00ا %00+ F00+
F00ا 0 1Cى ,و 0 %006.ض ه A&00ا ^ 0 # NP 0 Iا "00/
ا) : wأ(407:2005, 68"8
-1ا AV Lا A+(+M$آ M$م & آ:N
; "6,ن %+
>.7,ا ` Fآ
-Yا
ة "6+ت أو
م +آ uا
د SU 8 c+ > @, F
*
F0 a > 607ا ,F0. .
* ا `:FaZ
uا " .ي )ا _Rا %+ >+ 6,.ا ! وا , .ات واZ1Cق وا 6 Cر(.
أ اد ا c., .واwداب وا @ "ن ,وا ..ر( ت ا F #.ا .(F@#,^.
ب -ا
uا "#Rآ ) دات و
ج -ا
u00ا 00.دي )آ 400 , 00+ >00ا 00U Cء %00+أ 00Hء F00(".#+آC 00دوات وا 00 .ات واF00. C
و eه (.
-2ا AV Lا A+(+M$آ M$م & &:F
) Sآ + ٌ>0آ .,0( 8 40 , u0ار إ _0#1 0ا 0R 3م % 08
[
] أ #أ
* ه ; # 3أن
* 0ه ا ,F0@#,^.و !0a %0+أي
O6أ "6+ J 8 # A aت ا f.ا `
(.
-3ا AV Lا A+(+M$آ M$م Sاآ( 8و:8( ,S
إذ >.آ %0+ >0 $ >0أ 0 $ل ا 0# F0. .
0ا 0 $Cل %00
0 $V S. #0Rل ا ,F0 Zو 0S.# !,0و "ر `0S
_00ا !# ,00وا /.آ 0ة وا c00+ >00 @,ا ,% 01wو L,ا 0ا ` F00ا ,
%00+ F00 .
Z001ل 4@ 0 U 0 +ا 0 $Cل إ %00+ 0 S "6+ 0
ا
ا
* 0و ,NP 0 I1و 0ق ا 0 ,م و @ >00هA&00
* 0وا ^ ,NP 0 Iو 0 #ه&00ا :00ن ا ] F00ا ,اآ F00 `# F00 .ا ,
uا "#Rآ وا
ا
uا .دي أآ` S +
F00 .
"00?"8 0 Sح 0
uا " .ي.
-4ا AV Lا A+0 \ # A+(+M$ا :9ّ+
إذ . 8 d00I,و F00وا 0رة 0#ا d00 6,ا( u00 ]. F8 ,00ا 0.
0#
وا 0R@,
"00( 0اء,
%وا % #+ 0ا " "F00 $
"00], ;00ر ا ` 0ت ا ,u00 $ %00+ F00] /.وا(F00k 8 NP 0I^ F8 ,00
ا F. .و / +ث u $ %+ Sأ. 1
-5ا AV Lا M A+(+M$م & +3و& !Oر:
( .,ار Fا ` Fا ,
>8 ,F L eه
إن ا ` Fا ,
ا
3 F0 .
[ .,R+
0S#J
0
0ا 0 $Cل آ 0.ه0
,40 #وF0 ]8 >0 , 3
; $ +Z+ S # >1ة و @ .F. J +Z+
F.
و 7و %+ [,أ >$ا 0 Cاد دا >01ا F0. .و !0S Z1 %0+و ُ ّ 0أ %0+ ً 0U
* ا F+ S
آ 0 F0م
Z1 +ت ا
p#ا F. .و aX
م ا 0#6
آ@ ء Sو #
Y0 F0. .#ن إه 0 0S .أي "0 F0. +ق
_ /أه ا . S
و Y _ ( + # ً R (:ن ا ` Fا ,
ه 00ا 00,
J F .أو $ه ا 0R Wن 0ا 0. .ت ,و 0ا F0 /
>6007و ""#00( 400$آ 00 .$ %.00? 4ت ,007ك %00+ F00 ". + 00ا ! 00وا 00 , .ات
ي ,و"6, p &8ن ا ` Fا ,
وا , 3ا? ت وا F[#وا ّ L
وه& Aا , 8 "0. ! 0اآ F0 .و 8 L0 .,
%+ F .
ة
! +آ 0 %0+ F0ة "$ا ,u0
F0 6 +وا .و F0وا .,0(3ار Fوا "0],ر وا 0 [,وm0J
ا $ ) F$ /د ا ب.( 163:2005,
-5-1-2أ ,/د ا AV Lا :A+(+M$
/ %6.
ا
`%
ا
هتا` Fا,
ا "#م اWدار Fوا "#Rك ا ,
0Jم ) 0 J 0 (Oreillyس ا ` F0ا ,
( Fأ 8د F `#ا ,
.
/,8 _# , .
.
ــ در F$اWه .,م .> * @, 8
أ 8د ا ` Fا ,
.F .
(Organizational Culture ) F0 .ا &0ي و?0 , 4ُ 0
F .ه (Oreilly, 1991:80) :
ــ ا ,ام ا.% 1w
ــ ا >.ا .
F .و 0+ى Z01 %0+ 0S "Jل درا( F0أ 8ده , 0و 0 ,د و 0S$ت
ــ ا ` ت وا @/ظ #ا "? cا اه.%
ــ ا 8Wاع و >./ا ^.
.
ــ ا ,آ # Lا .bP ,
ا .>.
ــ ا وا F
آ J .م ),8 (Schein
( Fأ 8د F `# F@#,^+ا ,
F .ه (Schein,1992:70):
-1ا : ,ت & Pا :Ac+
آ "I, dر أ Uء ا c+ S,JZ F. .ا Fkا ^ رF $؟
00+ى ( ] 00ة ا 00# F00. .ا F00kا ^ ر F00 $أو ا 00+ , 00S F00 ,ى ا 00Rم ا c00+ F00. .ا F00k
ا ^ ر F $أو +ى اZ,13ف . S +
A,+ I -2ا ) A +وا !ا:P:
0/د ا F00 /و @ 0ق 0S 8و 0 e % 08ا /
ا "ا 0ا "#00Rآ Fا 0,
,F00ودر F00$ا 0I Wح,
و م ا I Wح %ا ._P /
:A+
-3ا A,+ OاJ
أن "6ن ا @ د إ ً R؟
+ +
و +ا @Iت ا ,
uأن ",ا
Fا R Wن ا ^ و
, 4
4 :8 dI,إ ‰ R؟
Fا R Wن ا 7
.
I T A,+ I -4ت ا Eد:
ا .,دًا #ا JZت c+ا Fkوا F /وا ] Fا + ,F R Wا I,ف ا /I
أ [ أن "6ن ا R Wن إ ً 8أم (+ + ,ً #
A,+ I -5ا : ,ت اJ
@#د؟
ا >.ا د • 8اع؟
:A+
" Fز cا >67 8 F]#Rا , /Iا "( F#إ 0ا "*"0ل إ 0ا u0/وا 0., 3ء,
ا
ةإ
ا ,ون أو ا % 8 O ,ا Cاد وا .ت.
& -6ه A+ا !:d:
آ @ Fإدارة ا " >67 8 mJا /I
V -7ق ا :F(,
وا @,(3دة 4 +أآ ا( @,دة .F 6.+
F0
+ى ا O ,أو
ماO ,
+ % 6( .,+ى ا ,ون % 8
ق ا ,>.ه> أ 0Uء 0ق ا "60( .,+ >0.ن أو 0 e
ق ا .>.
أ "0],8 0+ J 0 (Cameron and Quinn) +إ 0ر 0م F0 `#ا ,
أر F 8أ "ع %+ا ` %+ FوFS$
F0 .أ 0.,
0#
ه .وه (Cameron and Quinn, 1999:130) :
ــ ا ` Fا .F #6 S
ــ ا ` Fا .F J"R
ــ ا ` Fا .
ــ ا ` Fا
.F
و Jا .F
أ +أ 8د ا ` Fا ,
ــ ا ^ NP Iا P Rة
F.
^ SIا
` ن(Cameron and Quinn,1999:132) :
ا .F. .
ــ ا دة.
ــ إدارة ا .% #+
ــ +ى ا I, 3ق .F. . 8
ــ ا ,آ # Lا ,(3ا
ــ +
ا
.F
ح.
و %00+ا @ 0 I,ت ا .و 0 8C F00د ا ` F00ا ,
و 12ون أوL$وا 4أ 8د ا ` Fا ,
F00 .ا d 0 I,ا &00ي و? (Hofsted) 4 0
) : : .8 F .
ا (76-75:2006,d ]#
او ً ,/ -ا !ة:
Xآ ه&ا ا
ا]
",R+ى > ا ",# c0., .ز 0 e c0ا 0R,.وي "0 #ة دا >01ا 0. .ت ,و%0+
أن "6ن ه ك @ وت " #ة
ا ؤ( ء وا .ؤو( %وا ` Fا ,
6+ن ا ,>.آ ! .إ aت ذ 0 pا 0JZت ا % 08 F0 "8 ,
p#,.درF$
8 %+ Fا "ة c0Uا ! 0ا
0 F0.
F0
F #R#Rو(.F "]#
,/ -ً + Xا Eد :A
ه&ا ا
7إ 0إن ا 0 Cاد "0 eن 0 , 8ر أ @ !S0Rو "0 !S ZP 0ق ا 01wون وإه 0.ل
ا >0 J %0+ !S $ ,ا ,c0., .و 0ا 0#ان ا ّ 0 ُ 0,ر ا @ د ) >0`+ F0أ( ,0ا ( Xآ0
0#ا 0 Wز
ا 0 0I^7وا 0 06,83ر وا F Z ,000(3وا + 0 0[.ة آ 0 0S :000 6 0 0.ا 0 0 .در ا > ,000R.إ 0 0ا "000S .د
ا.,$3
.
N$KS ,/ -ً L Xا !(3ض أو
م ا eآ :
O6ه&ا ا 0در" 0H F0$ر ا 0س %0+ _0#J >08 0+ c0., + 0اCو? 0ع ا [ ,F0U+وإن
"6ن S8
ا` Fا,
ا 8ن ,وا
م ا :,آ 0R ً @ +
^@ o 0ا ["0.ض >0`+
إ0
)
L0,#م 0S8ا 0س
[ ل ,وا " ن ( %ا ] _0ا "0ا %وا 0$Wاءات ا 0Iر F+ا 0,
. H + >678
را ,/ -ً ,/ا 'آ!رة:
وه ا
ا &0ي O06ا ر F0$ا 0,
Z,0ءم 0S8ا "#0Rك ا ]"0.ح c0+
!0ا 0( 0 ! 0ق
ا &0آ"رة ? 0ا ,F00a" Cه&0ا ا @ 08 0 + 0 e 0وق ا " " F00 $و "#0R 8 %06ك ا &00ي 46#0Rآ>00
0 F00ا &00آ"رة ] 0ا ! 0ا ] F00وا L00م وا ,F 0R ,
O 0$وا c00., .ا &00ي > 0Rأرً 0+ J
وه& Aا"+Cر ! J O6ا $ل ا & "#U@ %ن ا ] Rة #ا Cاث >08 . 8
0إن ! 0Jا 0Rء
%0 Zإن ا "#0Rك ا 0R ,أ"0Jى
U,ءل 0ا 07,ر ا 0JZت وردود ا @ >0اً 0U F 0R W
0
ا $ل.
ىا
أ( ( Fه ) :ا
;
?"ء 0 +م وآ %0 u0,أ 0 8د ا ` F0ا ,
0 N^#,0 F0 .أر F0 8أ 0 8د
" .(57:2003,
-1ا :1+
S F.
ُ ‚ ا ! %+أه! أ 8د ا ` Fا ,
>`.
ا (Cس
!00S#. "00/ورؤ( !SP 0و ,!S 0. +آ 0.إن ! 0 #أه F00 .آ 0ة 0
% "06ا
ه 0ت ا 0 Cاد
""#00( 400 $ك ا 0 Cاد "#00R#ك
ا " ! وا ,83د %ا "#Rك eا " ! و eا . /I
ف ) (Hofstedا ! , + S :8ات
ــ
ــ و
ف ا ! S :8ا , .ات ا ,
/ F+د ا %+ Iا ^].(Hofsted,2001:31) :
,أ* 0S,. 8 S8 /و "0+L,#ن 0S S + 0U.
ا " .ل وا "#Rك ا " .ض وا "Iاب وا ^].:
و %6.ا( , ,ج ا L ..ات ا) :! # F wا (44:2004 ,f#R .
ــ ا ! ه Hء +رك و"R/+ eس أو ".#+س.
ــ
ا ! %ا ,دات ا @ د ا ,
رآ Sذه ً.
0/د ا "#0Rك
ــ >`.ا ! "#R ً S$"+ك ا @ د "/ا [ ت.
ــ L .ا @ د "8ا(] Fا ! و + %ه" "e +ب و +ه" "e + eب %+ا "#Rك.
و "? ا >67ر (1-2) !Jا ! J % 8 > @,ا @ د و ! Jا .F. .
أه اف ا @ د
أه اف ا F. .
-1ا "],ر ا S.
-1ا ".
-2ا ,(3ار
-2ا "],ر
-3ا%+C
-3ا S7ة
-4ا " 7ر > I/, 8
-4ا "$ , 8دة ا ^ F+
-5ا "I/ل #د ,/+ >1م
-5إر? ء ا @,R.
"ا _ ا ! و S#+ 6
* اع ا !
ا ? أو اL, Wام
م ا ? أو ا o
ا F Tر (1-2) 1:ا 1+: *+/ F Eا Eد و 1+:ا (.A(M$
ا 0 I.ر 0 * :ام , 0 ./+ ,اWدارة ا 0 ., .ة 0 #ا ! 0ا A 0إداري 0 . ; 0
ي ا 0ن ا 0 /دي وا ,% 0 7
اWداري ,ا ,2005 F Rا د ,97ص .33
-2ا ( ,ات ا :A+(+M$
وه 0
0رة %00أ 0 6ر ,007+آ"00 Fل
وآ @ Fإ ز ا >.وا S.م ا ,
.F .
F00ا >00.وا 0 /ة ا.,$3
F00k 8 0 F00ا ,>00.
-3در A-اJه ( م :*+ & , /
آ F00ا 0JZت ا F 0R Wردًا
ا 0,8أ اWه 0.,م >00 J %00+ % #+ 0 8إدارة ا "00Sh 0 8 F00. .ر
00#أ 006ر ا 00.ارس ا 00 F00 # ,ا @ 006اWداري وا 00,أه f00 F00 w 8 m00.,وأه m00#.ا 00I
اR W
,و %+أه! ا را( ت ا S8 m+ J ,
آ Fا JZت ا F 0R Wدرا( 0ت )ه"0a "0رن( ا 0,
آ m00/ m00إ 0 Hاف ا (Elton may) ! 0و %00+ F00 ". +ا Z001 % ` 0ل ا @ 0 ,ة ا 0 ,..ة %00+
) 0 0H c 0 0I+ 0 0 (1932-1927آ "e 6 0 0H 0 0 (Western Electric) Fا " 0 0 3ت ا 0 0/,.ة
ا 8 ,F 6 +Cذ pأ 0$ى %0+ F0 ". +ا % ` 0ا "#0Rآ [07, + F0 + 8 %ن 0 3" 8ت ا 0/,.ة
اF 6 +C
ه&ا ا .ل و !0 0Jا Z01 %0+ >0*",ل ه A&0ا "0/ث إ 0أن ه 0ك
د %+ا "/ث
% 8أ( ( # %دة.
ــ اWه .,م >. 8أي _ /اCه اف وإ ز اCآ.>.
ــ اWه .,م 8
% #+آ",
JZت $ة !S +و > 7+آ !S#و m#`. Jا F ,ا F R Pا 0,
ا >*",أ 0Sأ L0# 3 40م ! 0
ا .,Hل ا + # ! ,
F0ا"#0(Cب ا 0دي ^,0( 8ام 0 +
!0
ا%0+ 083 f0 F0 $ , W
أ 01ى % #+ 0 8 f 0آ ? 0ء ا @ h"0
)
( , J3Lووا3س.(297:1999 ,
-4ا !,ا& Fا ( د :A
"*"#ل إ
!Sأ "S@. _.م ا "ا >+ا .د Fا 0,
ا " F +دا >1ا F. .و %+أه! ه& Aا "ا >+ه ) :
ــ ا : B ,Tوه
p#ا 7
تا,
%+ F ". + S :8ا ..ر( ت ا ,
S
c8ا 6,ار
0R
ا 0# % #+ 0
@ 0Rا 0 Cاث
ا (117: 2001,d ]#
( +ت F.S+آ ! 06,ا % @h"0.و ُ 0ف
F@0* 0Sا O 0 ,
^ o 0 cUا "ا 0وا 0$Wاءات وا 0,
وا .F L+
> :ا NIه روا ت "cP J
ــ ا
&آ ه! ! 8ا `
F. .# Fا 0,
0 maا S .0( 0? .ا "#+ 0ن أو Jأوه, 0
;0أ 0S
"0#.ن , 0S +وإن ا N0Iه 0إ 0ى ا ] 0ق L0 L ,ا ! 0
ا +"# . F R(X.ت ^ م ""#( 4 $ك أ اد ا ) F. .ا .(40:2004,f#R .
ــ ا ! Oس7 :
ت " 06,+ F +رة ] 0Sا "#+ 0ن F0 ]. F0 ]8و %0+أ 0S,#`+أو 0Jت ا ,0(3ا F
ا " 0 , F +ول ا 07ي ا ّ 0 ُ 0,
+
يا. .ت
* 0 $ F0ة % 08 _ 0R ,#ا % #+ 0و 0ا
ؤون !S#.ا " .,8 +ر ,7+ F +" %آ.F
0تY0 ,ن آ` ً 0ا %0+
ـ ـ ا & !ز ا ( د :Aا "00+ز ا .د F00ه0
0/+دة إ 0
0+Zت أو أ 0ل ^,00Rم آ"(0 + >00 F# 0
ا 0س ,إذ إ "00I,8 !S 0 f 0 0 Sرات 0 /+دة و %.00U,ا "00+ز ا .د F00ا 0 HCء ا 0ه ة >00`+
+ ! .I
و ?" %6.
! .I FاCز ء ,وا "6ر ,وا aCث.
ا F. .و
"6,ن S +ا ` Fا ,
ا 8Cد ا ,
F.
ا >67ر.(2-2) !J
ا ..ر( ت
ا , 3ا? ت اF ( (C
اC
_ ا >.
اف
ا J",ت
ا ` ــــــــF
اF. ,
ا , .ات
ي
ا F[#وا ّ L
ا ! ا ,7.آF
ا ] "س وا P 7
ا I^7ت ا ]" F
ا NIوا(C
ا F Tر (2-2) 1:أ ,/د ا AV Lا A+(+M$
ا I.ر $ :د ا ب , ./+ ( ,ا ` Fا ,
ا ه ة.178,2005 . I+ -
-2-2ا ! ء ا :8(+M$
!#E& -1-2-2م ا ! ء ا :8(+M$
F .وأ aه
F .ا 0رات ا د ,F0دار ا !0#وا 0. Cن , 07 #
إن 0 / F :0R+ا 0@.ه ! 0ا "0#م ا "#00Rآ Fأ"0 4ُ 0@ ,6 0+ع %00+ا ,F8" 0Iو L00داد p00#
ا F8" I
4000وا
"?"+ ;/8ع ا "3ء ا ,
F000
.
,% #+ #
ً 0ا 0 ,د ا "ا >0+وا 0 [,.ات ا aX0.ة
4000واZ,0001ف 0 0+ا >1درا( 4,000و bP 0 0,ا را( 0 0ت ا 0 0,
L00اه 0 .,م ا % ` 0إ0 3
(%.00? >1 0 !00 F $" "6 0
و 0 0h 4000 "6 ,4000,ه ة
F00 Sا ,00Rت وأوا >00Pا 0 R
ت %00+
ا ن ا ? .وه&ا F#J A R@ +ا را( ت ا 4 FII^,.و40+"S@+ 0 / !0a %+
)
ا . Cي.(80:2004 ,
و 0ف ا وا 0 Hة ا 3"00ء ) 400 :8ا 0 R 3م % 0 8أه 0اف ا @ 0د وأه 0اف ا F00. .و ! 0 Jا @ 0د
وا ! 0ا P 0Rة 0ا ,F0. .وإ 0 Jل ا @ 0د 0#أداء 8 40#.ا F00آ 0ة _00 /,أه 0اف ا F00. .
ور F eا @ د F. . 8و @S# U
@ 0ت ا 0,
0دت ا ,
) آ"ك و وول ( >`.,
e #ه وا ^,ر ., 3 8 Aء ) ( Sا وا Hة .( 88:2007,
0او S
0 .#ء اWدارة "00S@+ 0 /,م ا 3"00ء ا ,
رد ا @ 0 >0ى ا >0+ا NP 0I1 A 0ا F0. .ا 0,
إ Rس ا 8 >+ر
0 .آ 0 0 .اA
0.,إ , 0Sآ0.
:8 4ه اف و ! 0Jا F0. .وا 0ور ا &0ي "0م _0 /, 408ه A&0اCه 0اف
! 8ا " %+ F @ hأ >$ا F. .و %+ mRأ F/ I+ >$ا ^ *.F
وا "3ء ا ,
"00( 0اء
ا # >.إ
.
د "ع %+ا ",ا _ % 8أه 0اف ا @ 0د وا 0# F0. .
>00+أو ا d00h".ا &00ي :8 %+X00ه F00 .أه 0اف ا 0 ", 0+ ً 0 e F00. .
L % Zا ر4, e
إ 8وو3ء ً U , S
%+ L+ا ] ء ا
.+
ا ء #رأس ا ,>.آ.
> >`+ه& Aا . .ت ا ,
400إ 0Rس
40ه&0ا ا " 07ر إ 0
" R, + L .,ه A&S8ا .Rت أآ` 0J 0رة
#ا > @,ا.(Cook and Wall,1990:120 ) S,k 8 c+ 8 W
%ا"8 Aآ (Buchanan 1914 ) %
ا "3ء ا ,
-1اJ
: .
س/
و S
ق L06 + F0aZa % 8ات ر"0 F 0R Pم 0S #
( ء:
ا,
%ا @^ F. . 8وا
Fا &ا :8 Fه ا Sو. S. J
-2ا ( Tرآ Aوا ( ه( Aا :A ,E
ا,
-3ا \Jص:
Sا @ د ا %+ F 8ر? ا @:8 Oه F .ا F]7 CواCدوار ا ,
"م . S8
F e 8 4ا @ د اCآ ة .,0(3 8ار وا 0 F0. . 8 >0.آ >0ا 0وف ,وF@ 0U+
وا .
ا .S
آ.
%+ Fا ? ا @ Rوإ %0+ .أ>0$
ى )"I/# f O (Porterل #درF$
ا F. .و( ً وراء _ /أه ا , Sو ُ ّ %+ا HX.ات ا"$" F 8 Wد درF$
%0+ F0ا 3"0ء
ى ا .% #+
و 0 0000000ى ) (PorterوزZ000000000+ؤ Aإن 3"000000000#ء ا ,
0 0000000 "6+ F0 0000000aZa 0 0000000.ت ه: 0 0000000
) (Porter, 1974:170
ــ " Hر وإ .ن "Jي F. . 8و" Jل Cه ا Sو. S. J
ــ رF e
&8ل أS$ IJ
ــ رF "J F e
ا ء
&ا "3ء ا ,
% F8ا .F. .
ا .F. .
.
+O
ا % >+اه F. . 8 4+ .,و8
أ .,R+ >678 4#$وإن
وا 3"00ء ا ,
د ا L,ام .,0R+ F0 #. >08 ,F + F. .8ة ‚ 0S Z1 %0+ 0
Sا .,R.و !,ذ % p
_ ا 0. Wن 0S 8ف وا %0+ >0.
ل _ /ه&ا ا Sف.
0 .ه "00ا " 0 7ر ا 8 0 Wا 0 ",.
Cه 0ا Sوا3ر 0ط !0a 0S +ا 0/ص ا .,00R.
0ا >00+ا 400,. + A 0واZ001Wص
0#ا 0ء Z01 %00+ 0Sل &008ل ا 0Sوا 0^, 3ر
a~00.8ا F00. .و _00#1ا ",ا 4ُ 0. J % 08 _00و0.+ 0 S. J
L00ز
0ح 400,. +و @ S# 0Uدون ("00اه
).(Oreilly, 1994:85
و 0 >60078م :00ن ا 3"00ء ا ,
". +ع ا 7.
ا,
L00$ 0 .ء %00+ا 3"00ء ا0 .,$3
ا &00ي %006.
]"ره ا @ د "/أ اد و . +ت ا c0., .ا &0ي ,40 { 0و ! 0Jوأ 06ر
و +دئ ه&ا ا c., .و >`.,ه& Aا 7.
.8ى إر ط ا @ د A [8و .8ى ا( ,اد"0S$ ! , AدA
وإ 4 6+و "/ 4/ I+ا .c., .
و Jأ @_ آ` %+ا
ــ ا ؤ AاHو :
@400 :8 400
` # %إن ه ك رؤ 3"# % ,ء ا ,
.ه) : .ا (12:1981, ,
ه ا ؤ Fا @ F 6أو ا
Xآ
,F0وا 0,
0.
3"0# 0ء ا ,
0#أ( 0س أ 40وF0S$
0
Fا % 8 FJZا % #+وا .F. .
ــ ا ؤ Aا :A+ L
L6و >678رR P
Sا ؤ Fا "#Rآ Fا ,
" Hر 3 8ر ط F. . 8 mRو 0I, %6
#ا F0 #.ا 0,
S+ ^,0Rا @ 0د 0 Wد
4ا ^ * ,F0و N 0ه A&0ا ؤ 0# F0إن ا N^07
0/ول ا 0@/ظ 0 #آ 0 H >00ء ذي >00`+ 400 F00. Jا "00د أو ا " m00Jوا &00ي F00 , A 0 R^ 0Jآ400
ا &00 ,F00. .ا 0 / "00Sول ا 0 @/ظ 0 #آ >00ا 0 I,ت ا 0 ,
400 %.00Uا( .,00ار Fه A&00ا 0 HCء
).(Meyer,and,Allen,1984:50
!#E& -1-1-2-2م ا ! ء ا 8V 8(+M$ا :A3
ا "3ء
و
ا F[#ا , SواL, 3ام ,وا ب وا Iة )ا
ا 2ن ا :! 6ورد
.(17-14:1994,
ا 2ن ا †@ ! 6ا "3ء.
%ا
&ِ
(ِ
ل ('! ) )) :4 / 0
" !
ِ $ن ا ِ #
َوِ
أ
ء ِ
َ
ِِ
دون ا
(( )2ل .ان.(28:
َوِ
ن أ
َ) إ'
و Jل (ُ )) :4ُ / 0أ
ف 0 ,1
-$/ ) +
ِ,
ء ا '
َ
و) هـ
!456ـ$ن ((
) " .(62:O
-2-1-2-2ا ! ء ا 8(+M$
Nا A M$اJدار Aا:A+& 2J
"00S@+ Zم ا 3"00ء ا ,
c00أ*ً 00
ا p# F +Z(Wا .دئ ا ,
00.
%00ا 3"00ء وا 00., 3ء 00 .#دئ ا %00 F00 ` .ا
/د ("#0ك ا "0+ 0 % #+ 0ا !S@Jا ,
"00ن
ا0 5
]"00 #ن "aا 4008و ,
دا#1
C !Sع ا "#Rك ا8 W
F0 .وا.,$3
0 . 4008ر ا X00R.و Fو 0 +ر ا 0., 3ء
!S#.وا /.
0.8 F0
,
4 # Fوإ "0S$ 40PZده! 40 e _0 /,
"ن 0#
4000و 0 0S 3رون ا " m000Jدون 0 0$وى آ 0 0.إن و !000SP3وا !SP 0 0.,
8 ٌ .,00R+ !S 0.ر F00$اCو %00+ 0و!00SP3
ا ] ) Fا " .(38:2005,
?0
0ه! ه 0 + "00ر
X !Sدون 4 +:8 !S#.وإZ1ص و" R 3ن Z[,(3ل و [ !S@P hت F0* 1و 0/
أو 0 0Jت ا 1:000, Z000 >000.ون
00ة
!S 0ه&00ا ا 3"00ء ا &00ي F00. .# _00 /ا F .00R
& -3-1-2-2ا !OS Fر ا ! ء ا :8(+M$
]"00ر "00S@+م ا 3"00ء ا ,
0.
0, ً 0أ*0
]"00رًا
أآ`ً 0 / 0ا 0آ 0ن ه 08ت
( ".ن ) %+ (Herbert Simonأوا >Pا & %أ 0Hروا إ 0إن ا 3"0ء %0 d0#,^ F0. .#ا 3"0ء
! #أو ا 0( Rت أو اCه 0اف ,وأو? (Gouldner) 0أن ا 3"0ء %0 ً 0+ . d0#,^ ! 0 #ا 3"0ء
%000000 Zا 3"000000ء F000000.أ 0 00001ى
F000000. .#وأن ا 3"000000ء d000000#,^ 00000+ F000000.و "0000006ن ً ,000000R+
).(Gouldner,1990:120
و m. Jدرا( Fا "3ء ا ,
uا "S@.م ا 0#6
S + #وا
3"0#ء ا ,
"$ %+ .ا F0@#,^+ uإذ (Hall) 07إ 0أ %0+ 40ا>0U C
0.وأن !,0ا %0+ F0 ". + c0+ >0+ ,ا 0@.ه ! آ L0آ0S + >0
3"#ء ).(Hall, 1970:95
و 0Sh Jت 0اCد 0 8ت o0 8ا 0@.ه ! ا 3"0# FS8 07.ء ا ,
وا 0 .[ 3س ا ,
>0`+ 0.ا F0 "Sا ,
0 .و 0 Jأ 0 Hر ) (Stevensonإ 0إن درا( F00ا 3"00ء ا ,
0.
F0 .
m00/ d 0 I
(Stevenson, 1978:40) :% / +
-1ا ( )$ا
د :8
و u$".8ه&ا ا ُ / .
ا F. .وأ SP U
إ
ه& Aا %+ u#] FJZا 1wو م 4
,ج ) F #.ا iJاء
ا
ا >8 .و 8ء #ه& Aا "6 FJZن ا "3ء ا ,
0.
ا ( ه( % 8 ( Aا F. .وا .>+
وأ Hر )(March & Simon
أ4
#إ 0S
F0JZد C F0ن آ 0 >0ف
".ذ .S$ا "S7.ر )ا "/ا L
ا 0R.ه .ت( إ 0
N 0# !,0 + 0ا "0/ا Lا 0 V F0 " ..اد ا 0 % 0#+Cا "0I/ل 0 0S #ا 0. .ت Y0ن
ه "/ !Sا S.م ا ".آ" Fإ !Sو ,d U,( !S . + "/و %+ا >.,/.أن ,آ"0ا أ ,!S 0.
أو ,
"00ا ا 0م >6007 8 !S+ 0 S.8ا Z00زم أو 0 ,
",00R+ى أدا !00SPو X00دي ه&00ا 0ا F00 Sإ 0
ا ^@ ض R+ه !S .و.!S + 1
و "ل ه&ا ا "?".ع أ Hر ) (Porterإ 0إن ا ^@ 0ض و3ء ا 0 Cاد X0 !S 0. .دي إ 0
ه ت ( "/ F #ا .(Porter,1968:60) >.
F.ا
وJ
ف ( ,ز ه&ا ا 4 :8 / .ا ,Jان
ل % 8ا @ 0د وا F0. .إذ أن ا % #+ 0ا "0.ا %
00Sه !00ا "00 e % &00ن 00] Y8ء أ @ o00 8 !S00Rا 007ء >008 +أن "+ 00ا 00 >60078 F00. .#ل
).(Steers,1982:27
-2ا ( )$ا
!آ:8
ى ه&ا ا 0/ .أن ا 3"0ء ُ L0 .آ"#0Rك %0أي ("#0ك أ",0R.8 01ا"0 Aق ا 0دي إذ !,0
ا ,آ 0 # L00ا 0 .ه ا F00 #ا 3"00# F/ 0 Iء و A "00Iآ"00J 400$",ي وا? 0وإ 8 0
u00000$".8 0 000.ه&00000ا ا :000008 0 000/ .ر @00000* c8ت
ا F00000. .و L00000 .,ا 3"00000ء ا ,
"00/
F00000+ه: 0 000
).(Steers, 1982:28
ــ > `.ا @ د ! ا F. .وأه ا S
ــ ا [4( .
دور Aا ,
ا ء
ــ ا F e
. .
ا . F. .ة " F+ ^ F#أه ا . S
ــ ا( ,اد& Aل ا I S
و 3" 0 8 0 Iء ا ,
! Jا .F. .
0 eW 0 .اض ه A&00ا را(0 ( F00
0#
ا 0 ] 8 % #+ 0ع ا /00I
_ /أه اف ا F0. .و ( 0S. J „ 0و 0S, aو&08ل أ 0IJا "0Sد Zر 0ء ",0R.8اه وا F0 e
@/ 8ظ #ا .,( 8 !SP .,ار.
-2-2-2أه( A+ا ! ء ا :8(+M$
cأه F .ا "3ء ا ,
ا :8 >Pن ا @,وت
0آ %0+ 0ا 0, 3اض ا "ا( c0ا 07, 3ر
ً 0+"S@+ 4@0*"8 0.إ 0
",R+ت ا 3"0ء %06.أن @ 0Rا 0 % 0 ,آ` %0+ 0ا 0 [,.ات ا ,
ا !00 0 ,F00.S.ر f008آ` %00+ 0ا "ا >00+ا&00S8 F00 8 Wا ا A 0 3و0 Sh 0 J
ا % #+ 0ذوي ا 3"00ء ا 0
ا >.
!S#.وأآ`
وه&006ا 0و وا? ً /00أه F00 .ا 3"00ء ا ,
ا (Cب ا ,
ا,
F0 #وأ F0+ 1 0#وأ >0Jا( ,0ادًا 0,ك
Y0 F+ن ا % #+ 0ذوي ا 3"0ء ا ,
!S . + ! 8وأه ا Sو Sون ا L,ا8 ً +
aX
> 0 ( 0 #ا 0 `.ل أن
".00R, !S 0 . .ن 3 0 .8ت %00+ F00U@^ +ا [ 0ب و "00 "6ن أآ` 0
ا( ,ادًا "ل ا , [,وأآ` ا [ً ( .
ا F. .و"I8رة
F0 .
",0R+ى ا 3"0ء ا ,
"د إ ",0R+ 0ى ا 3"0ء ا ,
F Sا ].ف و*"ل ا F. .إ
0.ا 0
"0]8ن ا
ه!S 0
ء + ) Sزن.(10:2004,
0.
&00Sا ا @0R 0J !00S
ا 0. .ت + 0#
0.و"0? 0 %06. !0a %0+ء ه&0ا ا @ !0Sإ
F0ا > 0R
0.ا 0 8 8 0 Wر ا &0ي >0@6ا3ر 0ء C 08داء و0 !0a %0+
أه ا S
#ا "/ا .
) +زن.(11:2004,
F00
ا "3ء ا ,
آR .
ا ^@ ض F Rا [ ب ,وا F#607+ %0+ 0/ا 1:0,
.آ& p
%0 Zذ Y0 p0ن أ 0aا 3"0ء ا ,
ا وام و % 0R/ا ^ ً 0U F0+
!Sا ^ * 1 Fرج ] ق ا ,>.
8رF$
0.
0
%0
0ة ا 0,. 0J % #+ 0إ 0
أ Uأن ا u * >+ا 3"0ء ا ,
0.ا 07 c0@ .
%+ Fا ? وا Rدة وا3ر ط ا ) #Pرا.(75:1998, H
%+ .ا
و ُ ّ ا "3ء ا ,
* ا FRP
س +ى ا ",ا _ % 8ا Cاد F0S$ %0+و% 08
ا 0 . .ت F00S$ %00+أ 0 1ى C 0اد ذوي ا 3"00ء ا "00# . c00@ .ن &00ل ا %00+ 0 L.ا >00$C 0 S
!S . +آ > . .ه3Xء %+ا "#+ن إ
ون >678
و /صا.
ود ! ! Jا F. .وا ء ,@ Sة " .F#
:
م #ا "I/ل #
"+ % #+ا F. .# %ا ,
"#.ن 0S8
Cن أ `+ل ه3Xء ا " & % #+ن ",R+ى أ %+ #ا SواCداء آ .أن 3 0 +ت ا [ 0ب ودوران
!Sأ e %+ >Jه! %+ا % #+ذوي ا "3ء ا .o@^ .
ا >.
"00 0.+د 0ا F00 Sإ 0
ا "3ء ا ,
.ا c@ .
ا "3ء ا ,
.ا c@ .أ"e + +ب C 4ن +
أآ` F ?W 8إ
وا3
ح وار @ ع 3 +ت ا ^ >8 ,F+و ,
#ا ",R.ى ا @ دي Y0ن
ذ pه" "Iل ا L .+ # >+ات وF0 @ h
ا > ,R.ا " @ hا.(Marsden,and,Cook,1993:80) >U C
ُ ّ 0ا 3"00ء ا ,
و و 0 S,ا
ا
d 06 >00 #ا( ,00ال ا % #+ 0و 0ر !Sو 0Rه! ا % #+ 0ذوي
( 0 S # m]#00ا"00?Cاء
%.00? %00+ 0 .أ 0 8ز ا 0 [,.ات ا "#00Rآ Fا ُ 0 ,
%00+ 0ا را( 0ت وا "00/ث "00I8رة 0 6 +ة +ر 0 8 F00د %00+ا 0 [,.ات ا "#00Rآ F
ه ت ا 1Cى.
و 0 Jأ 0 8زت %00+ F00 ". +ا را( 0ت وا "00/ث ا .ا F00ا 0 aCر ا 0 @^ 3 F #00Rض ا 3"00ء
ا,
.
"$ #ا ,+ uدة أ 8زه ا ^@ ض ",R+ى ا ` Fا ,
وا , 3اق ا @ Rوا ^@ ض 3 +ت اCداء )ا
و ُ ّ ا %+ `6ا . Cط ا "#0Rآ Fا 0,
d ? S $ +ا "3ء ا ,
.
.(51-50:1999, .
X0دي إ 0
ى ا % #+وذ 3 pر
F0@#6
F0و 0 Fk 0( F0+ 1ا 0. .ت
8 Sد %0+ا "ا >0+وأه: 0S.
"((505-504:1995,d
"#( -1ك ا @ د و 7
,F .وار @ ع در $ت ا f[0U
:>`+ 4ا "/,ل ا " , @ hا [ ب ,ا @ .F #
)
-2إر
>6 S 8 4ا .
-3إر
.R8 4ت ودور ا : S .8 dh".ا XR.و ,Fو "ع ا " ,F@ hو* اع اCدوار وا [".ض.
-4إر
.R 8 4ت ا :>`+ >+ # F I^7ا , .ا Oوا • F$ /ز.
آ> ] _ ( +
:>`+ا ? ا " , @ hا 7.رآ ,Fا ",ا ". @ h
3"#ء ا ,
%+ >+ه A&0ا "ا F0 # @8 f 0 >0+ا @ 0د
.أه F .آ ة>6 ,
و !a %+أداء ا .F. .
و ى )ا
( إن ا . .ت "
أه F .آ ة 3"#ء ا ,
0(Vب ا) :F0 wا 0
.
,
(35 :1994
.? -1ن ا( .,ار ا "ى ا F. . 8 F#+و F* 1ذوي ا S.رات وا II^,ت ا درة.
F . -2ا "#Rك ا 8Wا
ى ا 0 Cاد وذ p0
* 0# !S 0+ ً 0ر ",0R+ c0ى ا F0. .ا 0,
"0.,ن
إ .S
-3إن ا >+ه" أ( س و"$د ا F. .و" Hر ., 3 8 Aء إ 0# AL@/ Sا 0 >0.ء ه A&0ا F0. .
وا( .,اره .
-4إ
ا .F. .
د ا ا cى ا & % #+ل %+ L+ا SواCداء
3وأً 0 1ا 0 #
-5إن u00ء _00 /اCه 0اف c00 F00. .#أو ً
وإ 8ا ,!Sوه&ا !SR
_ /أه اف ا J # :8 F. .ر %+ا @6ءة وا @ .F #
-6إن _ /اCه اف ,/ج إ
ا % #+
_ 0ا % #+ 0وZ001 %00+ل "00S$ده!
? ورة "0ا
ا F. .ه" ا ] R.
-7إن " 0 Hر ا 3" 0 8 % #+ 0ء ا ,
0 Z
ا "0.ارد ا .د ,F0إ 3إن ا 0Iا 07ي ً `0.+
#ه& Aا ".ارد ا ,
c ],Rإن " SS$ا 4$",ا . /I
0 .وا 0 ., 3ء d00@^ F00. .#ا u00ء %00+ا ؤ( 0ء 0
"400 $
ا .ؤو( .%
-8آ 0.#زادت در F00$و3ء ا F00. . 8 % #+ 0آ 0.#زاد " 0Hره! 3 8ر 0ح وا ,0(3ار وا 0+Cن 0
ا .>.
-9آ .#زادت در F$ا 3"0ء ا ,
[ %6.+أن "6ن
*
0.
F0. . 8 % #+ 0 #آ0( 0.#
0#
>0ه3X0ء ا C % #+ 0ي
ا .F. .
%006. _ 0 ( 0 .+ا "00ل :008ن ا 3"00ء ا ,
اZ,1ف أ "ا , Sوإن ا . .ت
uأن "
0.
ه&ا ا
u00 #دورًا ه 0 ً 0 +
0ح ا 0. .ت 0#
J uرًا آ ًا %+اWه .,م ,وأن 0I,ف
",R+ #ت ا "3ء ى ا ,% #+وأن ^,Rم آ FاCدوات ا .4 R/, F 6..
8 .ه .,م ا
"?"+ع ا "3ء ا ,
و L00ى ه&00ا اWه 0 .,م إ 3"00# 0 + 00ء ا ,
وا
%+ا &0 + % ` 0أ 0 8 0+و 0,
a:00 %00+ 00.ات 00# F00.S+آ` %00+ 0ا "#00Rآ ت
ه ت ا Cاد و %0+ 4ُ +ا 0( 6ت 0#ا @ 0د وا 0# F0. .
ا "3ء %+أو
ا .ه"
Fا,
ا "#Rآ ت ا ]
uأن "#0( 0S8 dI,ك ا 0 Cاد 0ا ! 0 ,
0ة ا 0 . .ت و 400أ A 0 aا "ا? 0
0 .أه0 F00 .
ا % #+و( ا >.و _0 /أه 0اف ا >6078 F0. .
.ا &0ي X0دي دورًا ه 0 ً 0+
)
و c$ه&ا اWه 0.,م إ 0
/د
0# N 0أن ا 3"0ء
F #ا F. .وآ@ ء .#6 , Sآ ن ",R+ى ا "3ء ا ,
ا " ً @ + @ hوآ ن +ل دوران ا >.أ) >Jا
>`. -1ا "3ء
ً Iا ً .S+
S c ],Rا . .ت أن
"#0R 8 40ك
4أو إه 4 .أو ا " 7ر W 8ط.
F0ا 0,
و : 4 #ن أه F .ا "3ء ا ,
0#
L0 .,+ >0و 0+ 0#ى إر
% 0 6.
" 40 $ا 0 Cاد ا % #+ 0دا >01ا ! 0 ,ا " F0S$ا F/ /0Iأو
"#( %+ >#آ !Sآ ,ك ا >.أو ا u [,
ا,
"0( 0اء 0,@ ,ض أن "06ن
وا Lراوي.(494:1999 ,
و:00 !00a %00+ن 3"00#ء ا ,
ا,
" 0 +ه&0ا
.
>`.,
0ا %0+ % #+ 0أه !0ا "ا>0+
ً @ + .آ ن ",0R+ى اCداء
.(52-50,1999, .
ا) : wه ن(80:1998,
ا % 8 f8ا F. .وا Cاد ا . (3 S8 % #+
م ا "/ا Lا F.PZ.
اCو 0Jت ا 3 0,
cه3Xء ا >. # % #+و _ /أ ",0R+ #ى
ا Wز.
-2إن و3ء ا Cاد . .#ت ا ,
!SP 8
"#.ن S8
!S . +أو آ !Sا >.إ
-3إن و3ء ا Cاد !S . .
,
Zه ً 0+أآ` %0+ 0ا ? 0ا @ h"0
ً +0
. +ت أ 1ى.
ا F # @8 X ,ا .F. .
ً .S+ Z
ً +
-4إن ا "3ء %+أآ` ا "( >Pا ,أ&1ت W 8 >[7دارة ا . .ت 0S "6أ*"0, m/ 0
ا /.
# Fا F. .
0
X0
X0R+و F
F /* Fو( %0+ S 6. F. #ا .,0(3ار وا 0ء ,وا ] %0+ 0JZذ p0
008زت ا F000$ /را( F000ا "#000Rك ا00R W
00
) 00U1و 0012ون,
p000#ا 00. .ت
.(76:1996
-5إن و3ء ا Cاد !S . .
ا ^ +ت ا , S# J %+ F+ .و
.0? 0 ً 0.S+ Zن
ً +
0ح p0#ا 0. .ت وا( .,0اره وز 0دة
ًا A&SاCه F .ا [3"# Fء ا ,
F+وا . .ت ا F /Iا ^ *:8 Fن R
.
[ 4Y
0#ا 0. .ت
$ه ة _#^,ه&ا ا "3ء 0ى ا S 0 % #+ 0و "06ن
c00000 .$اCدوات ا 0 000درة 0 000#ا 0 000R.ه0 000 F.
ذ "00000, p00000
% "000006ذ p00000ا 3"00000ء و 400000, .
)ا "#زي.(118:1999,
\ -3-2-2
>Bا ! ء ا :8(+M$
إذا
ا ,1ر ا % #+و _0#1 0# m0#.روح !S 0 8 F0 "J
m/ا F. .
روح ا Y ( ` Eن ذ †@ >@6 pا
0م وإ
)
F0اCوا 0+وا "0ا %وا "0#ا Pوا 0# f[0Uأي
د /ول ا ^ وج , S #آ >0@6 .ا 0@, 3ظ ",0R.8ى 0 u0( +ا "#0Rك واCداء ,وه&0ا 0.,
#
ة
F #. 8 fا JZت ا F R Wوه 0ك %0+ F0#.$ا ^3"0# NP 0Iء ا ,
*
وه آ ) : # .ا
-1إ
ع ا ) -ت اJ
0.
.(37-36:1990,
8V *+ & , A+ا (:A(M$
0R
0 >006د 0د %00+ا 0$ /ت ا ,.ا F00#1ا 0,
p# m Hا $ /ت R.8ة p#ا ", 4 Y ,F. .
أُ
إ 0إS 0H
%00
_00ا Y00 F00. .ذا
ى ا @ د ذ pا " 07ر 0? 8وا 0 k. 3ن
و !a %+ا "3ء.
-2و!Dح اHه اف و)S
اHدوار:
Lا "3ء آ .أو? m/ا را( ت آ .#آ mاCه اف ا ,
0R
إ 0Sا F0. .وا?F/0
آ c ],0R .ا @ 0د 0S.Sوآ p &0آ 0.#آ m0أدوار ا % #+ 0وا? F/0و 0/+دة وذ u0 ,8 p0
ا Iاع ا ,
/ث
F0
".e Fض أدوار ا .% #+
-3إ Kد Mم &!) N2 $ا:[V
0ا %00 L 0 /ذ >P 0 (" 8 p00أو ا"#00(Cب أو اCداة ا 0 ,
0م 0 @#د ا 0 HWع ا "00#].ب
8ر $ت @,+و 4 $ / Fا FIJو uأن > @,أ F.ا "/ا c0+ Lا 0(Cب ا 0,
.,(Zار
c 0ا 0س
ا >.وأ( ب آY ,4 !Sذا "ا ت p#اX0 F. Cدي إ 0ز 0دة ا 3"0ء وز 0دة
3 +ت ا ^ F+ا .F+ .
-4ز دة & Tرآ Aا :*+ & ,
إذ إن إ
F00ا @ * S00(• % #+ 0 # F00م 0 6 :8ره! و 0 7
" Fا وا f8وإ 0د ا "0ا @ 0Rوا0.,$3
>00./, !Sا X00R.و S :00H %00+ F
ا 0ء F0k 8 0ا ,>0.إذ ُ 0ف ا 07.رآ0S :8 F
@
ا +ج ا @ د ا #وا
>.ا 8 F .أن ,ح 4ا @ 0ص ا 0 F 0( .ا X0R.و ت
و 0 Jأو? m/00ا را( 0ت إن ا 0 7.رآ 0 # >00. Fز 0دة ا 3"00ء و
>00ا 0 Cاد
]"00ن F00k 8
>678 !S#.أآ .
-5اJه ( م *+ ) /ا ( $خ ا :8(+M$
. 8 Iخا,
وف وا [,.ات وا"$Cاء ا ا0+ u0R F. .# F #1
F#I/+ .ا
!S 0 #.اWدراآ "0I#^,R F0ا ا
Sا Cاد و R@ + uRو Sو S "##/
ه !S 0ا 0,
/د أداؤه! ودر F$و3ءه!.
وأ Shت ا را( Fا ,أ $اه ) (Meyer and Smithا "ل إن ا "3ء ا ,
0.
d0I,
NP I^ 8ا.(Meyer and Smith,1993:205) :F w
-2إ 4
Fا @"I F Rر ا % 8 FJZا dh".وا .F. .
ب -إ aX 4
Jار ا @ د ا 4P 8 _# ,.
!Sو3ء
ج -إن ا % #+ا & %
.
ا F. .أو آ. S
"@I,ن : ~ .8
ــ إ .ن " +ل :8ه اف ا .F. .
ــ ا( ,اد &ل S$آ
_ /,أه اف ا .F. .
ا ء
# F
ــ رF "J F e
ا F. .وا /.
. S, "U
-4-2-2أ ,/د ا ! ء ا :8(+M$
^"* d#,رة و3ء ا Cاد . .#ت Z,1 8ف ا "0ة ا
` F0وا /.آ ,40 F0و 0#ا "0.م
7أد 8ت ا "3ء إن ه ك أ 8دًا 3"# F@#,^+ء و ً 8 mRا وا ًا ,ور !eا @ 0ق F0 eا % ` 0
د أ 8د ا "3ء إ 3أ "@#,^ !Sن
ه&ا ا .ل #
و"00] !00 0 J
ا را( ت ا ,
/
ه& Aا 8Cد.
00.ذج 0 ,+دة /.و 00R@ F00أ 00 8د ا 3"00ء ا ,
و 0h ;0/8 mه ة ا 3"0ء ا ,
, 00.وه 00ك 00د %00+
"0( 0.اء S "0?".8 _0# , 0+أو S8 0(:8أو
S P , 8أو %+ b L+ه&0ا آ"0. 0$" 3 %06 40#ذج وا %06. 0ا "0ل 0 8 f 0/ 40 :8ه ة ا 3"0ء
ا,
. .
و %+ه :
ا,
أه F .إ Uح ا .ذج ا F@#,^.
C 8 .ه SR@ F .ا ,
S8ا "S@.م @.4R
ه ة ا "3ء ا ,
†0/ ! , .أ 0 8د ا 3"0ء
إ 0أن أ 0$ى ) (Reichersدرا( 4,0ا 0,
0د 0Sأ( 0ب 0د أ 0 8د ا 3"0ء 0#ا "00/
ا.(Reichers, 1985:85) : w
-1إن أي "6, F. +ن %+
ة kت >.7ا % @h".ا ,% & @ ,ا ,% @,R.اWدارة ا , #وآF0k >0
%+ه& Aا @ kت Sأه ا Sا ^ *.F
$" -2دا >1آ> Z,6 F. +ت ,و /ول آ> %0+ >,6ه A&0ا Z,06,ت ا "0I/ل F0* 1 c 0 + 0#
48دون ا.% 1w
وه&ا
/
أن ه ك أ 8د 3"# F@#,^+ء ا ,
, .و ً 8 mRا وا
و 0Jأ d0#,1ا "` 0ن
ه& Aا 8Cد.
( / 0ول 0ض أ 08ز ه A&00ا 0.ذج 0أد 0 8ت ا 3"00ء ا ,
0 .ا 0,
و m00ه A&00ا 0 8Cد
وه :
( -1-4-2-2ذج أ ,/د ا ! ء ا :8(+M$
!( -1ذج أ:(Etzioni) 8 ! [S
ُ ّ 0آ 0 8 ,ت أ "00 L
ا F]#Rا ,
%00+ا 0 8 ,6ت ا ا 0 Pة "00ل "00?"+ع ا 3"00ء ا ,
S6#.ا # F. .
ا + 3ج ا &ي ُ 4 .Rأ
Rبا@ ده
%+ F 8
, 0 .إذ 0ى إن
Fا +جا@ د
ً 3" 8ء أو اL, Wام.
و .,ه&ا ا ".ذج "J >678ي #در F0$ا 0`,+ل ا @ 0د 0S$",ت ا ,F0. .
( F]#ا F. .
ا "3ء ا ,
.
ا F. .وه&ا
آ> %0+در F0$و
>0*:, ;0
F0ا( [,0اق ا @ 0د 0ا >0.و 07ه&0ا ا "0.ذج إ 0إن
"6,ن %+ا 8Cد ا F wوه .(Etzioni, 1961:335):
,/ -Yا ! ء ا:8: \H
و ً S$" >`.إ "0/ ً 0 . ً 8ا ! 0 ,ا( ,0دًا إ 0
ا ,F]#Rو
إ
ا S.
fه&ا ا "ع %+ا 3"0ء 40$", 8ا 0.
F #.ا c ],ا0.,$3
وإ .ن ! 8ا .>.
ب ,/ -ا ! ء ا ) :8/
" 0ا @ 0د c0+أه 0اف و ! 0Jو0 +
"0/ا ,>0.وه&0ا ا 40$",
0 0أ*4 "0
,و 0Jو* d0رواد ه&0ا ا 40$",إ 0آ" ً a:0 40ا إ "0/ ً 0 8اCداء
و ,00Rه&00ا ا "00I8 0رة أ( ( 0 # F 0ا F00JZا ,د F00ا 0 ,
ا %+ Pا % 8 FJZآ! وآ dا `.ات ا ,
,
% 0 8 "00.ا @ 0د وا ,F00. .
F0 .و % 08إ( S0م ا @ 0د 0ا ,>0.إذ >0.
000#إ 000د "000ازن ",000R+ % 0008ى ا 3"000ء 000ى ا 000 Cاد وإ( 8 !S+ S000ر @ 000ع ",000R+ى ا ?000
)ه ن.( 35:1998,
!( -2ذج + 2ز ):(Steers
00ى ( ,00ز إن ا ^ NP 00Iا F 00I^7و NP 00I1ا >00.و 00 1ات ا c000+ >00 @, >00.
ا Z1 0.ت و "006ن >00 +ا @ 0د + 0 Zج 400,. .8و 07+رآ 0S 4,وا 0 ,د Aا "00ي :8ه 0ا Sو0 S. J
و" Jل ه& AاCه اف وا ! ور 4, eاCآ ة
0
&8ل أآ b,0 0.+ 0S 0S$
0م 0ك ا ! 0 ,ا &00ي 400 >00.وا ^@ 0ض 4008 e F 0 Rو&008ل ا %00+ 0 L.ا 0 Sوا 0 ., 3ء
_00 /,أه ا 400ا 0 ,
ا,
40ر 0@# 40 "J 40 eد
0 7ه ,و ,00( % 0 8 0 Jز 0
.و %6. +أن b,
".ذ 400$ا "ا >00+ا aX00.ة 0
"#( %+ 4ك آ?"+ .
ا >67ر.(3-2) !J
ا 1 .ـــــــZت
ا ^ NP Iا F I^7
ا • F$ /ز ا !# ,# F$ / ا >. # F$ / ا /, F$ /ا ور NP I1ا .ــ>
ا /,ي ا >. ا ? %ا >. Fو " 1 Fات
ا >.
% "006ا 3"00ء
ا $ ^.ــــــ ت
ا "3ء
ا. ,
ا F0000000000 eوا >0000000000. #ء ا! ,
ا ^@ 00000000000ض F 00000000000Rدوران ا >.
ا 000000000000 ,# >0000000000000.ع>. 8
ا &000000 >000000 .ل ا 00000S _ /,أ ز أآ
ا F Tر (3-2) 1:ا !,ا& Fا ( Xlة * ! S 8Vا ! ء ا .8(+M$
& \ ت و&? -ت ا ! ء + 2 $ز ).(Source,Steers,1977:9
!( -3ذج 2و و:(Staw and Salanick) m+ 2
و Jأآ ? ورة ا %+ % " % 8 _ @,ا "3ء ه: .
( ء ا KSه 8و)ا (!:(8E:
ــ ا
و
ا"0+Cر ا 0,
Lداد ر4, e
ا "#00Rك ا ,
] _8 0أه 0اف و ! 0Jا @ 0د c0+أه 0اف و ! 0Jا ;0 /8 F0. .
X0دي إ 0
ا ء وا .,(3ار F. . 8 >. #وه&ا ا "ع %+ا "3ء >`.وF0S$
0.و
0
0.#ء
0إ 0 # 400إ 4 0 7 400ا 0 Iوق ا"00(Cد ,إذ إن 0 ",/+ت ه&00ا ا 0 Iوق
%00+ ً 00U 8 %.00U,ا "ا >00+ا ,
ا " , @ hوا ^ NP Iا ,
F00 .وا %00+ F 00I^7ا .00Rت ا F 00I^7و NP 00I1ا 00ور
,F .و 1ات ا " ) >.ي.(206:2006,
!( -4ذج أ FKو +/ي ):(Angle and Perry
إذ ,ان إن ا ".ذج "م #أ( س ا %0 ;/أ( 0ب ا 3"0ء ا ,
8
0.
S@ 0I %06.
%ه: .
,/ -Yا Eد آ 2eس ! ء ا :8(+M$
و 8 >8ا "3ء ا "#Rآ
ى )( ,و و( ,(p 3و ,ح ه&ا ا 0إن "0$ه ا 3"0ء 0
#أ( Oو NP I1و Iت ا @ د #أ( س أ 0I+ Sر "#0R#ك ا X0.دي إ 0ه&0ا اA 0 3
ً +ووا? ً /و ً ,8 aو ]" ً و ً &Sا ا ".ذج 4 :
وأن "6ن ه&ا ا "#Rك
ا @ د آ , .وا ,Oوا ,!# ,وا ^ ات ا /+ S@*"8 F 8 Rدات و aX+ات
إ NP 0I1 0
("#ك ا @ د &ا
:0000000ن ه&0000000ا ا "0000000.ذج آ 40000000#./ 0000000+ 0000000# L0000000ا @ 0000000د F 0000000I^H NP 0000000I1 %0000000+
).(Angle,and,Perry,1993:70
ب ,/ -ا ( A(M$آ 2eس ! ء ا :8(+M$
و 8 >8ا "3ء ا3
ا,
/د ا "3ء ا ,
.
ه ا @J".
/ث
&00ا :00ن ا @ 0د 0ه A&00ا F00 /
U/ه 4 +إ
و F. .# 4 J
!( -5ذج آ
,0() 0و و( (p 3 0و 0,ح ه&0ا ا 0إن ا 0 #.ت
ا ,F. .إذ !,ا 0.S 8 > @,و % 08ا @ 0د 0S >0. # F0 ,
0إ 0 # 400أ( 0س أن
o00 8 400ا 0 $ /ت واCه 0اف ا 0 ,
ا F. .وإ _0 / > 0( 0 4ه A&0اCه 0اف %0+ c 0. 3أن ^,0Rم S+را 40
>8 +أن "م ا F #,8 F. .
):(Kantar
4 $وأه ا ) 4ه ن.(42:1998,
ه&ا ا ".ذج ه ك FaZaأ 8د 3"#ء 0 #],+ %+ F 8ت ا "#0Rك ا F0@#,^.ا 0,
@ ?S0
ا . .ت #أ SP Uوه .(Kanter, 1986:70) :
,/ -Yا ! ء ا ( ( :
أن 06س ا @ 0د
و
%6.أن S /
40و 0 4/ 0I.8 /0Uء ا F0 .و3
, +ك ا F0. .ا 0,
u0( 6.# 0ا 0,
0S8 >0.إ F0. + 0أ 01ى و 07إ 0ا 0.ى ا &0ي
4 c ],Rا Cاد ا "S$ %+ `6 8 F /U,ده! و !S J
8 >8 +ء ا 0. .ت ا 0,
& S8ا Yن ه3Xء ا Cاد ُ ّ 0ون أ @L0$ !S0Rءًا !S 0. + %0+و0, 8
!S Y0
"0#.ن
0ون *0 F8" 0
ا /R 3ب S +أو آ. S
ب ,/ -ا ! ء ا
(:8
و >`.,
إر ط ا @ د JZ 8ت ا.,$
p( . %.U, Fو %+ 0Uا F0 .و _0 /,ذ p0
0#^, + 0ا @ 0د %00ا "#00Rك ا &00ي "00د 0 ,#
ا %+ U,ا.,$3
ج ,/ -ا
,و >`.,
وا oe 0 ,و آ 0# L00ا "#00Rك ا &00ي ! 0
ا FJZا F $" "6 Rا.,$3
Fا,
% 8 :7ا @ د و.4,. +
( ء ا (!:.-
و >`.,
إر ط ا @ د ! 0 8و 0 +دئ ا F0 .وا 0`,+3ل , S,]#0Rوا 0 .
ا 0,
0/ده
) "ي.(207:2006,
!( -6ذج آ +رون:
ى آ رون إن ا "3ء % 8 4ر % R Pه) : .ا . Cي.(14:2004,
,/ -Yا ! ء اHد:8/
ا @ د ! وأه اف ا L$ S@*"8 F. .ءًا 4. J %+وأه ا .4
و 48 I
ب ,/ -ا ! ء ا () !ب:
و 48 Iر F eا .,(3 8 dh".ار >. 8
أ 1ى L.8ا أ .>U
!( -7ذج أ *+و&
):(Allen and Mayer
ا !e 08 F0. .و"0$د F0. .8 > 08 >0.
و
ف ". 8ذج aZaا
* ., Zء #ا "0/ا: 0 w
* 3"#ء إذ FaZa % 8 L .
).(Allen, and, Mayer, 1990:115
-Yا ! ء ا ) 8EI ,ا (:( Xl
ا &ي
%اWر ط ا " $ا
%+ 4#.ا( F Z ,و "ع
ا,
8
F. . 8و 0.8 a:,ى إدراك ا @ 0د NP 0I^#ا L0 .,.ة
ا 0S.رات آ 8 a:0, 0.ر F0$إ 0Rس ا :08 d0h".ن ا F0kا ,
F0 #.ا ^ 0ذ ا 0ارات ("0اء 0+
7. 8 .R S8 >.رآ Fا @ 0 F0
% #+و /د ه&ا ا "6.ن در F$ا +ج ا @ د c0+ا F0. .وار
)ا ,
ا %+ U,ا.,$3
F0 .
>0. 8 0S + _0#أم
0JZ 8 40ت ا.,$
O06 F0
.(17:1997,
ب -ا ! ء ا ( ( :
%00إدراك ا 0 R/ >00+ب ا 8 0وا ^ 0 Rرة .,00(3ار 0 Aا F00. .ا( ,00دًا إ 0
و 0
ا ,اض أن ا "3ء ا ,
آ" F #. 4
%اآ .ت ا I.
.
@ Fأو ا L,ام أ JZ1و a:,
ا "ا %+ >+أه) S.
! ا C >+ه F0 .ا 0ء 0ا %0+ F0 ". .8 F0. .
م ا , .و "ل +ة ا " ,( F @ hإذ ُ ان % HX+ر"0$" % 0R Pد ا F0 e
ى ا .,( ,4#. 8 >+ار ا @ د
Rه> 4# J %+
ا ,7.آ % 8 Fا @ 0د وا F0. .أآ`%0+ 0
ا L0$ 0 ُ F0. .ءًا %0+
ه&ا ا .`,(3ر ( "6ن R1 F8 `.8رة ) 4ا
0أن أي @ f 0أو
40وه&0ا
.(94:1998, .
ج -ا ! ء ا ( +,ري:
و
ا( (C
%إ Rس ا L, 3 8 % #+ام اCد 0 8 08ء 0ا F0. .و"06 0+ ً 0 eن ا 0I.ر
&0Sا ا 0R Wس %0+ ً 0 8ا ! 0ا 0,أآ S 0R,ا @ 0د >0 Jأ F0. . 8 40J /,و"06 !0a %0+ن
("#ك ا @ د ا 7 . ً ( 6
.48 ,
48و + mR
ه A&00ا 0 "6.ت ا `3"00# F00aZء aX00
ا ,007.ك % 08ه A&00ا
F. . 8ا ,
4و3ء
* 0ه "00ا "00I,ر ا &00ي ُ ّ 0ا 3"00ء
S8 >.و %6
@
>I/ا @ د #
S00U 8 0 #وه 0ك را ,007+ F00]8آ 0 7 , 0 S 8 4ء
إن
4 0R@ F00
0
F00JZ %00ا >00+
Fا F /ا @ % 8 S F@#,^+ F Rا"0 Cاع,
3"8 c,.,ء "0J .,0R+ي,
07 40 C 0
>0+ا &0ي
L0,#+ 40 :8م ,p &08و %0+ا c0J",.أن
@ !Sأ c+ 4,JZ >Uا ) F. .زا .(54:1995,
و eCاض ه& Aا را(: Fن ا
; ى :8ن * Feأ 8د ا "3ء ا ,
رؤ 4,
8ء ه& Aا را( Fه" ا ".ذج ا &ي .,ا
ا "3ء ا
@ ,ا "3ء ا , .,R.ا "3ء ا.( JZ1C
", 0.8 .ا c0+ _0
* ا 8C F wد ا "3ء ا ,
0.وه) 0
-5-2-2ا ! ء ا 8(+M$وا AV Lا :A+(+M$
@3" 8 6ء ا ,
,/ج ا . .ت ا ,
0# F00 .
و 0+ 0#ى 0Jرة ا ` F00ا ,
>00`.ا ! 0ا "00$".دة 0 S8وا 0 ,
ا F(".#.
.إ
رؤ Fآ "0S@+ %0 F#+م ا 3"0ء ا ,
, 0.
C , 0.ن ا ` F00ا ,
F00 .
L00 Lا " 07ر 3" 08ء ا ,
"00/.,ر "00ل ! 0 Jا F00. .و&00 8ات ! 0 Jا 0 .
ا F. .وا 8 F # ,.ء ا + F. .د ً 0و
%وا "ا u00
ً 0 .وآ p &0ا , 3ا? 0ت ا F 0( (Cا 0,
/د FJZا S,k 8 F. .و [8ه %0+ 0ا 0. .ت ا 01Cى ُ %0+ ّ 0ا 0/.دات ا3"0# F 0( (Cء
ا,
%+ .وFS$
و ُ ّ أ(ً 8"#
ا
Aا` Fا,
_ /, 3ا f U
ً
! 0وأه 0اف ا ,F00. .ا 0,
.
ا,
.F .
ا , 8 F. .ر إن ا "3ء 0 " %.U,ا @ 0د و40 " J
0S8 >00.آ "00 0.آ 400. J m00وأه ا 400ا F 0I^7و :00 400 #ن ا 3"00ء
Zأ 0 , ً 0 JZ1ى 0 +د ر? 0ء ا @ 0د 40#. %0دا >01ا u 0R8 F0. .
ً 0. ّ ُ F. .#
ا "/ا Lوا ~0 6.ت وا Z+L0ء ذ p0إن ا >0+ا "0.ا
ا( ,اد # Aع ا I^7
4,. + F .( %
40,. .
"0 40ع %0+اL0, Wام إ u0 $ 0
, +ض ]^#وا F /0U,إذا ] u0#ا d0J".
ذ .p
و Y 4 #ن ا "3ء ا ,
o 8fا0 .ه ا,
و "ء ا Z[,(3 >+ل
.
uRه&ا ا ".ذج "6ن %+ ً 8ا R Wس ا &ا
>08 F0 .و ُ %0+ ّ 0/ا 0 .ه ا >0`+ F #0Rا 0R,ب ا @ h"0وا [ 0ب
ص ا $Wزات ,ك ا .F. .
و %006. 400 : p &008ا "00ل إن ا 3"00ء ا ,
"S@+م ا "3ء ا ,
ا` Fا,
0.
"00 8 f 0ة ا ` F00ا ,
ا +Cم u0#],أن b+ 0ا @ 0د "0 8ة 0ا ` F0ا ,
Z+ F .ء: F+ن "S@+م ا 3"0ء ا ,
% 0 8ا 0 , 3ر ا
ا0 $ .
.إ
@#د وا &0ي
F00 .و 0 ,إن د c00
,F0 .و%06 !0 0+
>07@ 8 40 # !6/ 0( 0.و &01:ا ` F0ا ,
ه 0ت ا @ 0د"#00( ,آ 4وا ..ر( 0ت ,و0 , 8
0 /د ا ` F00ا ,
F0 .
F00 .ا 0 Wر
0 Vاد دا >001ا F00. .أ u00 $ 0+ا ..ر( 0ت 0 / !,00ه >00 J %00+ا F00. .آ"(F# 0
c+ d 6,#ا #],.ت ا ) F kه ن.(43:1998,
*+ (S -3-2ا :*+ & ,
!#E& -1-3-2م ا ( :*+
ُ ّ ا F0 #. 4 :8 ( Empowerment ) % 6.,إ
ا @ د F00وا .
F0ا @ * 0 % 01ƒ F0ز 0دة 0Jرا !S
F00و ! 0أ 0 + 0 !S 0 0+ >00Uل ا 07.رآ 0+"# . 8 Fت وا 0ارات وا 0S.م
اWدار ,Fو ُ ّ ا ً /#]I+ % 6.,
و"+اه uا) % 1wا
0.ذج اWدارة ا F0` /و 0ا( .`,0ر 0Jرات
` ً ^,Rم 0
.(15:2005, #
وا >`., % 6.,
( Fق إدراآ>6078 A "0] %06. 3 0
إ Zق ا F /ا &ه Fوه&A
@ ض #ا R Wن %+ا ^ رج F 7 % 8و? /ه ,وا % 6.,
و A&S >`.ا > J %+ F /ا @ د 6
,
R F
+
",ا
F0ذه F0دا 0,/ F0 #1ج إ 0أن
40ا ` O@ 08 F0وا
0 Aا ^ 0ذ Jارا 40وا 0 ,1ر ا bP 0,ا 0,
0J %0+ p0#,. 0.8 F0رات
0أن >0Iإ 0S
) Bowen
.(and Lawler, 1995:41
وF007J + >00 J
ا,
dإ 3أ S
#]00I+ d00ا %00+ 083 ,% 06.,ا 0, 3اف :008ن ه 0ك أراء "00 F00@#,^+ل
c.
أS #e
0إ 0# 40أ 0 / 40ا 0R Wن %0+ا "0د
#أن ا % 06.,
و c 7ا @ د و .+ # AL@/ر( Fروح ا .درة وا 8Wاع ,وا % 6.,
HC 8ء #أ( س ا "ا %ا +ة ; /8
ا % 1wه" 0م ا 0م
أ* /ب ا % 6.,إ 0ا "0ا 0# %إ 0Sو(>P 0
0 e _0 /, F +ت ا F0. .وأه 0ا , Sوا 0/ % 06.,ر ا @ 0د %0+ا F08 Jا 0Iر F+وا 0. # ,ت
ا +ة وا ( Rت ا /.دة و ] 4ا 0 F /
>0./ا X0R.و %0 Fا 0I,ت وا 0. Cل ا 0,
"م S8وه&ا 8ور / Aر إ 6+ت ا @ د و"+اه 4ا F + 6ا ,
>hا
,0( ً .,
F0# @+ 0 eوF# ,0R+
و Jا Fا +ة ).(Carlzon,1987:41
وه ك %+ F ". +ا ,ر N^ dا % 6.,وه آ: : .
ف ):(Mural and Meredith
-1
ا 4 :8 % 6.,إ ] ء ا XR+ N^7و ت أآ 0و(Z01 %0+ F]#0ل ,ا 0,ر ,uوا ` ,F0وا ! 0
ا
-2
@ ).(Murral,and,Meredth,2000:40
ف ):(Shackle ton
8ن ا F@R# % 6.,إ ] ء %+ L+ا X0R.و ت و( F]#0ا ^ 0ذ ا 0ار 8ر F0$أآ 0 V 0اد
ا ",R.ت ا
).(Shackletor,1995:130
-3و ,ف ):(Randolph
ه" ا , 3اف _/8ا @ د ا F0 /وا !6/,0وه&0ا ا 406#,. 0+Cا 0R Wن "0, 0.8ا
إدارة F# ,R+و 1ة و+
دا#1
Fووا cJذا
%0+ 40
"8 p Sن p0#,. %0+ % 08 c0( Hإدار 40و3 %0+
, S6#,.و >0./, %+ا X0R.و Fو , 0S#./, 3 %0+و %0+ه0$ "0
F0 ` 8و %0+ه0$ 0 e "0
0S8
).(Randolph,2002:10
-4و ,ف ):(Lahely
ا Z1 %+ % 6.,ل 4. Rإ
Z1 %+ل ا S(3م
Cي آ ن
د %+ا *Cف >`+ا "8 % 6.,ا( F]0ا 07.رآ ,Fوا % 06.,
ا ^ ذ ا 0ار وا 07.رآ0 F
>0./ا X0R.و Fوا Z01 %0+ % 06.,ل ا 0., 3ء
.(Lahely,1999:34) 48 f
-2-3-2ا ( 8V *+ا Yن ا
ورد ذآ ا % 6.,
7ِ%
)) وآَ
'#
'
:1
ا 2ن ا J ! 6ل ( 4 /و
:
أ ِ 0ـ
ُ$
َرض !(=ـ<
ِـ Aا ـ@
ِ C$ـ" B
ء ((
َـ ُ
; !:
ـُ
) "(.(56:d
و Jل ( 4 /و
+ر ) (( - / ADا .( 95:dS6
" ِ
ِ AE#
'
G )) :ل
!#E& -3-3-2م *+ (Sا :*+ & ,
% 6. >`.ا p# % #+ا F #.ا ,
و
07. 8 % #+ # S Z1 %+ .Rرآ 0 Fا 0+"# .ت,
ا ,ر uوا F . ,وا ,f ]^,وا S+ # F8 Jم و F [8 !S@P hا "*"ل إ 0ا bP 0,اF0 8 W
ا >.و _ /اCه اف ا @ د Fوا ,
>.ا . .ت ا F+وا ^ *) F
وZ1 %+ل أراء و
F .و ُ % 06. >1 0+ 0ا % #+ 0أ 0ا 0.ا >1ا /آF0.
ا "ه ب.(20:1999,
ت ا ..ر( %وا XR.و 0. + 0 %ت ا 0. Cل 0U,إن % 06.
ا 07 % #+ 0إ 0ا "00ى ا 0,
u00R,6ا 0 Cاد 0S Z1 %00+ا 0رة ,و !S,00 a 0 Lو @",00R+ c00ى
ا !SP .,وو >./, !SP3ا XR.و Fوا رة #ا I,ف % R/,ا F]07 Cوا 0 #.ت و "# 0@,ن
ا %+ >.أ >$إ Hع ا #],.ت ا d0#,^+ 0 % @,R.# F ( (Cا 3 0 .ت 0S8ف ! 0J _0 /
و 0 eت ا F00. .وL %00+ 0 83 !00a %00+و 0ا .ؤو( :008 % 0دوات وو( >P 0ا "00ة ا Zزf 0 ]^,# F00+
!S,]0000007 Cوإ 00000.م !000000S#.وأدا"/ 00000I ;000000 /8 4000000Pن X0 0000R+و X000000R+ %و Fآ 4000000 + F000000#+
)ا ^] .(31:2000,u
ف %+ o 8ا
` % 6. %ا ) :4 :8 % #+أ ي و
ا "ه ب(97:2003,
F #. -1اآ R,ب ا "0ة ا Zز 0^ 3 F0+ذ ا 0ارات وا S0(Wم 0و? c0ا ^] p0# . 0(3 f0ا 0,
0S
F@ h"8 FJZا @ د وا( ^,ام ا ^ ة ا "$".دة ى ا Cاد % R/,أداء ا .F. .
-2أو إ ] ء ا ` Fوا ,F /وا ".ارد " I, ,% #+ #ا
-3أو إن ا 3 % 06.,
0إ ] 0ء ا >008 A"00
و +"# +ت و Xدي ذ pإ
0إ
ا "@,ق وا 8Wاع
ً !S+ 6 Cا .F I^7
F00ا @ * ! 0 , F00أ 0+ >00U
0 1 %00+ A 0ات
ا .>.
-4أو إ ] ء ا % #+ 0ا Z0I
ت وا X0R.و ت و !S/ 0+ا C F0 /داء ا !S, 0]8 >0.دون >1 0
%00+ 0 H +اWدارة "00 c00+
آ F00ا "00.ارد و F00k 8ا >00.ا :00, u00( .ه ً 0 S+ !S#و("#00آ ً Cداء
ا c+ >.ا ` Fا .!S F #].
-4-3-2أه( A+ا ( :*+
-1ا ( \ *& *+ل ا ( Tرآ:A
و % 6. !,Sا F]#R8 % #+ا ^ ذ ا ار
آ %0+ mا 0I,1ص ا 0.
o 8ا"0+Cر وا 0S.م ا >0. 8 F0 # ,.وا 0,
%و %.0U,ا Z01 %0+ % 06.,ل ا 07.رآ % 06. Fا 0 % #+ 0ا ^ 0ذ
Jارات ا( #] F8 ,ت ا % @,R.و "
F+ 1ا % @,R.و c 7 !,ه&ا ا3
Aوا "#Rك 0
ا , 8 >.ر # uاWه .,م , 8و ا ") @ hا .(60:2001, 8 [.
-2ا ( \ *& *+ل ا
& ج:
و !,Sأ( ( ً @,(3 8دة 1 %+ة ا 0 Cاد و 0 !S,8 0
; †@,/ا .
! 0ا ^ Z01 %0+ F0+ل ا 07,(3رة
وا 7.رآF
ا ]#Rت
ا 0 +"# .ت
^,00R ;00م ا 0 .,$3ت ا ور 0 `68 F00ة > 0 *",ا 0 +"# .ت وا( 0 7,رة ا % @h"0 .
"I/#ل +"# + #ت ) F $ ,R+ا
F]#R8ا ^ ذ ا 0ار و 07 %06رك ا 0 % #+ 0
! 0
.(25:2005, #
-3ا ( \ *& *+ل ا[ Jام:
و % 0 6. %.00U,ا Z001 %00+ % #+ 00ل ا L00,اC !S+ه 00اف ا F00. .و 007
0 # !S
>00./
XR+و ت أدا !SPو %6.ا "I/ل #ا L,ام ا Z1 %+ % #+ل % R/ر? ا % % #+ا >.
وا " 07ر 0., 3 8ء F00. .#أن أي /+و _00 /, F00ا L00,ام ا %006. % @h"00.أن 0,ا% 06. c00+ >1
ا Z1 %+ % #+ل ا 7.رآ Fوا + 3ج )ا .(65:2001, 8 [.
-4ا ( \ *& *+ل F+ ,Sا ( ! ت اJدار ت:
( Ashley) ,أن ا ء ا ,
"
.ا ",R.8 ]R.ت و"0]1ط ( F]#0أ %06. 0+ >0Jأن
F.PZ+ Fk 8و* ^ 8 % @h".# .R % 6.,# F/ذ ا ارات 0ا " m0Jا u0( .و u0#],
0ه&00ا ا 0 Wر إزا F00ا ",00R.ت اWدار F00ا "(Z001 %00+ ]00ل إ 0دة "ز c00ا F00 .وا ,
وا %+ N#^,ا F#+ا Lا Pة و8
ز دة ا .`,(3ر
و "? ا
uذ !, pا ,آ # L
ر uا % #+ 0و ] "0ه! و 0I
F #.ا ,ر .(Ford and Fottler,1995:26-27) u
ول ر (1-2) !Jأه اف ا % 6.,وا .درات ا .F+ ^,R.
-ول ر (1-2) 1:أه اف ا ( *+
أه اف ا ( *+
ا ( درات ا ( ? &A
ق ا >.ا F# ,R.
ا Z1 %+ % 6.,ل ا 7.رآF
إ aاء ا "F@ h
O +ا % #+
ا ,ر uا .,R.
"#+ن
+راء
b+ 8ا ,J3ا ت L$"+ا @ _
7+رآ Fا F#+
ا F 6#.
7+رآ Fا F#+
اCر 8ح
ا Z1 %+ % 6.,ل ا + 3ج
ا Z1 %+ % 6.,ل اL, Wام
Z b+ 8وة ا % #+
"$ b+ 8دة ا /ة
ا >.
! .Iا >.
ا Z1 %+ % 6.,ل > #/
إ دة ا ,ر u
ا ",R.ت اWدار F
ق ا >.
إ aاء ا "F@ h
ا 7.رآF
اCر 8ح
Z b+ 8وة ا % @h".
ا I.ر ! .I %+ :ا
\ -5-3-2
>Bا ( :*+
; I,8ف
0
4
[
#ا. .تا,
Wد 1ل F aا % 6.,أن ,
R
ء
أ(ً 8"#
!0و 0 #.ت
] 0 J _00#رات وإ 0 6+ت ا % #+ 0و F00. .# %006.أن _00 /ذ Z001 %00+ p00ل ا ^ NP 0 Iا:F00 w
)(Bowen and Lawler, 1995:80
-1ا ,آ # Lا "#Rك ا "e .ب > J %+ا .F. .
ا ءا,
[ -2
.ا # ,ي "I/#ل #ا "#Rك ا "e .ب.
8 -3ء +خ %+ا ` % 8 FاWدارة وا .% #+
" J , -4ات ا I 3ل
c .$اW
ه ت.
c 7 -5ا # >+ا !# ,وا "],ا &ا .
-6إ
دا
ق اWدارة ا &ا .F
-7د ! 7+رآ Fا % #+
ا ^ ذ ا ار.
-8ا c+ >+ ,ا Iاع ا ,
F # @8 .وآ@ ءة
و _ /,ذ %+ 83 pإ اث "/ل
ا c00 .آ %00+ >00اWدارة وا 0 # % #+ 0
اWدار H Fط أ( ( W
6اWدارة و F0 a .,ا % 06.,ا + 0ج و 07+رآF
"00( 0اء _00 /,ا 0حL, 3 0 ,ام و 0 7+رآ Fا 0دات
د .% 6.,# F#+ H F a
و % 6.ا 3 % #+
/8ل %+ا" Cال ( u/ا Rط %0+ا 0.
%000000000000000+ذ 0 0000000000000# p000000000000000
"000000000000000
3
%و %06ا ,آ ً 08 L0
ا " m000000000000000Jوا 0 0000000000000.# 0 0000000000000S
>000000000000000. # %
).(Quinn and Spritzer, 1997:156
-6-3-2أ ,/د ا ( :*+
0 ,JZاب %00+ا 0 ,/ % 0 6.,ج آ F00. + >00أن !S@,00ا % 0 6.,و ً 0
و 0 Sو f 0 /+ا F00k
ا ا F #1وا ^ ر F $و + Sا F $اCد 8ت أ . d#,^. F#`+ذج ا % 06.,وا 0,
#
("ف
%06.أن 0R
> #/و "S@+ !Sم ا .% 6.,
ضا
; أه! ا .ذج ا ,
( -1-6-3-2ذج *+ (Sا :*+ & ,
@ Rا % 6.,و) : : + S +ا ,
(55:2004,
او ً!( -ذج ):(Conger and Kananga
ا % 6.,آ"0S@.م L0 @/ي F0 # @#ا &ا ,F0و 0ا 0 6ن "0.ذج ا L0 @/,ا @ 0دي,
d0
ا % 6.,آ L L , F #.ا " 07ر F0 # @ 8ا &ا Z01 %0+ % #+ 0 # F0ل ا 0 ,ف 0#ا 0وف ا 0,
L00ز ا " 007ر d 00U 8وا 00# >00.إزا 00S,وا "8 00S # u00#[,ا( F]00ا ..ر( 00ت ا ,
ا ( F .00وا "( >P 0ا [ 0ر( F .00ا 0 ,
0#
0 .,
ا 6ن أن ا "S@. >a .+ % 6.,م ا "ة إذ %6.ا
# % 6.,#ا + 4آ uا I
%6. -1ا
-2و %6.ا
+ %+
F00 .
0 +"# + ! 0ت %00ا @ F00 #ا &ا F00وا 0 ,Jح
%+ 4زاو .% ,
% 6., ,ل ?# ً .
@" oا "ة.
% 6.,#أ # ً Uا + 4آL @/ uي % 6., ,ل ? ً .و 0# F 0R8 >068أآ`0
ا "ة أو ا F]#Rو Sذ ً #$ p
7.#رآF
أي F. +
و ",R+ L L ,ى ا % 6.,
dا &ي
ا,
Aا 6ن.
د + O.1ا > F #.ا % 06.,و Conger ) :%.0U,
(and Kananga, 1988:160
ــ ا (
AاHو :
N ^7ا
d Iه& Aا
وف دا >1ا F. .ا ,
"ا>+
* إ
ا "[Uط ا d ? ,F R ,ا
أ("#ب ا HCاف و
"006ن ? 0ور F
ا " 7ر @8ان ا "ة % 08ا % #+ 0و %06.
u R,
F .آ [,. 0ات ا ,
م ا3 I 3ت ,وا .آ F Lا
ــ ا (
F
"ز c0ا "0.ارد ,أ0+
*0
م ا ~ 6.ت ! J d ? ,ا ,L @/,و eب ا 08Wاع ,إن ا 0 , F0$ /ا % 06.,
07 + 0
ا !S@ 0 U8 % #+ 0و
L00ه! دا >001ا ,! 0 ,و &00Sا 0 83أن >00.
اWدارة #ا I ,وا ,ف #ا (Cب ا ,أدت إ
p#ا
F0 .ا ,F 0R Pا 0 .خ ا
و Jا , 0
وف F. .# %6.أن ,
ا( ,ا
ذ pا " 7ر و
!,0 +ا 0 ,ف 0#
Fا .% 6.,
Aا :A+ L
ا( ^,000ام أ( u 000إدار >000`+ F000اWدارة 0007. 8رآ Fو 4000 #],+آ , 000 /,إ 000aاء ا ",F000@ h
وا ~ 6.ت ا C 8 F] .داء و u0أن "06ن ا 0Sف %0+ا( ^,0ام p0#ا ,0(3ا
Wزا Fا
وف وا "ا >+ا ^ ر F $ا " 7 F R.ر ا 0 @8 % #+ 0ان ا "0ة و %06
أ ً Uو >678ر(.
ــ ا (
Aا :AL L
Lو ا .ؤو( +"# .8 %ت %
!S,ا &ا .F
ت f0 m0R
u0ا( ^,0اS+
! +"# +ت %ا @ F #ا &ا % #+ # Fوذ ^,0( 8 p0ام أر 0I+ c08در ,ا u0( 6.ا [ 0
,Fا ,رب ا L .,.ة ,ا JWع ا @#
ــ ا (
@ .F
,وا 7,(3رة ا
Aا ا:A,/
و F00 ,ا ,00(3ل ا .ؤو( p00#, % 0ا 0 +"# .ت ( 0 7
ا Lدة
ــ ا (
ا .ؤو( Z001 %00+ % 6., 0 8 % 0ل
ا Sا & .ول ,و " Jت اCداء ,وا , 3د F # @ 8ا &ا .F
Aا ? & :A
ا "#Rك Z01 %+ل إ* 0ار و 0 +دئ ا .ؤو( 0 W % 0ز أه 0اف ا F0.S.ا 0] .ة
ا [,
ا I,1رًا ,ى ا 6ن ا % 6.,ا F #.ا 0 , ُ 0S Z1 %+ ,ا @ 0د إن
4ُ 0, #ا &ا %0R/, F0أن
" Fا ,د ا @ د 4ُ , # @8ا &ا Fأو >.إ
إ? ف أو ا %0+ > # ,
,%6.و
#
أن R
ا ,د ا @ د @8ان ا "ة.
!( -ً + Xذج ):(Thomas and Velthouse
8
ه&ا ا ".ذج #أن ا % 6.,ز دة
ا @# F+د ا ,
"د إ
L0 @/ا 0S.م ا ا F0 #1وا 0,
اCدراك H + F@I8ة F.S.#ا ,
ا ? 0وا ,L00 @/,وأ 0 Hر ا 0 6ن إ 0إن ا % 0 6.,
و %.00U,
0م ا 0 , .ات آ @ F00ا
ا Sد Fور c+ S]8أه اف وS +
%.0U,ا 0وف
"م S8ا >+وا 08 ,وره b,0
u00أن 0أ %00+ا &00ات و 0م ا 0 , .ات,
0ة ! 0 #ا ^ 0ر $و"00S@+م ا &00ات ا &00ي c 07ا "#00Rآ ت
ت ا % 6.,ا ,
]_
ا .F. .
و د ا 6ن أر F 8أ 8د @ >`. % 6.,# F Rأ( ( ً % 6.,ا % #+ه: 0
)
( Thomas and Penthouse, 1990:260
-1ا +Xeا ) 8أو اJدراآ:8
و a:, 8 Iا R/ا &ي
اY8 _# , . ً Z,1
"#R#ك #إ (sensory of impact) %6.ُ 4أن >0.
ز ا Sف أو ا F.S.ا 8 ,وره /ث ا a:,ا "I .د.
-2ا Eءة:
و S8 Iإ
أي در @# %6. F$د أداء p#ا 0S.8 F]7 Cرة
Cاد ا "0 ,., % &0ن 0@6 8ءة 07ون !S :08
0ون ا 0S.م ا 0,
%6. !S :8أن Xدوا p#ا S.م Y8ن إن ه! " &8ا ً S$ا.
-3إ Oء & $,ا :F(,
F0
"0 + 0م /. 8و F0
""0+ن 0S8و
"0ن ً 0 $ا
! 8 !,Sا Sف أو ا S.م ا 0,
إ ]ء+
ا 0,
!,0ا Z01 %0+ 0S # !06/ل 0 +
أو أ 06ر ا @ 0د ,و >.07
Zأن ا 0S.م
+ >. #ر #],+ % 8 Fت دور ا >.و , +ات ا @ د آ ,د ا @ 0د ً `0+
"00م 0 S8ذات 0 ] Y F00. Jء 0 +
0أن 0 7
>00. #
ا @ 0د ..8 F00* @ 8ر( 0 S+ 4,00م
eWاض .F#
-4ا ( lو :A+
%.U,ا XR.و Fا I, F R.ت ا @ د ,ا 0 ,13ر أن 07
ا S.م ذات ا .
ًا
4وأداF ]8 SP
ا @ 0د 0 F0* @ 8ا 0 ,1ر
و Z+ء F+وه&0ا ا " 07ر 0 ,13 8ر "0
" 0Hرًا إن ا @ 0د
ا ,1ر Aوا R Wس J 4 :8درًا #ا( ^,ام 4.6ا I^7وا 0I,ف Z01 %0+ل @40.S
F.S.#ا ,
"م . S8
و 0eCاض ه A&00ا را(Y00 F00ن ا
رؤ 4,
ن *"00. Fe 0ذج 0 8Cد ا ", % 06.,ا c00+ _00
0 ;00ى أ َ
8ء ه& Aا را( Fه" ا ".ذج ا &ي .,
#ا
* ا 8C F ,د ا % 6.,وه :
-Yا !ة:
إن أول ا ^]"ات
a:ه
ا,
وا 0 _. ,ا % 06.,
FوFS$
F #.ا "( % 6.,اء %+
ا "ة % 8ا , 3ر ا " 7ر " 8ة ا F I^7ا ,
0# L06درا("0S@+ F0م ا "0ة وآ @ F0
اWدارة أم ا # % #+
("اء و 0 8 &1:
S6#,.ا Cاد .!S 6. F ,
ب -ا (:A(#
!,Sه&ا F /8 8ا I,ف ا ,
@# .Rد ا &0ي %0+ 40 6. !0أداء ا 0S.م ا 0,وd0h
%+أ S#$وإ 0أي 0+ى 0@# .0Rد ا 0R@ %0+ %06..ا "ا u0ا F0(".#.و 0 eا 0 F0(".#.
ا F. .و &1:ه&ا ا
0R/ 8ن
!0ا F Z ,0(3ا X0R.ول
0Sا >0+أو F0 ". +ا % #+ 0
#م S.8م !S#.وإ 0أي 0+ى !S $"0 !,0أو "0I/# !S,$ 0ل 0#إذن 0 Wز ا 0S.م ا 0,
""+ن S8وإ
أي در ( ( ?" F$ت وإ $اءات ا + F. .
ا @ * % #+ # Fا م Y8ز ا S.م.
ج -ا[ Jام:
uا م 408و !0a %0+إ ] 0ء
&001:ه&00ا ا 00R/ 8 00ن اآ 007,ف ا , 3ا? 00ت 00I+ %00در ا L00,ام ا 00 Cاد واWذ 00ن
ا,
"#(Vب /+د % 6.,#و 0 8 >0I,اL0, Wام ". 8ا? c 0ا 0 L8 F0 # ,.دة L0 @/ا 0 Cاد
.
ا $ ,ت ا @ د " #ة وا $ , 3ت ا.,$3
Z1 %+ل "
Fوز دة ا ` .O@ 8 F
د -ا ( lو :A+
%.U,ا XR.و Fا 0I, F R.ت ا @ 0د ا 0 ,13ر أن 07
ا S.م ذات ا .
ًا
4وأداF ]8 SP
ا @ 0د 0 F0* @ 8ا 0 ,1ر
و Z+ء F+وه&0ا ا " 07ر 0 ,13 8ر "0
" 0Hرًا إن ا @ 0د
ا ,1ر Aوا R Wس J 4 :8درًا #ا( ^,ام 4.6ا I^7وا 0I,ف Z01 %0+ل @40.S
F.S.#ا ,
"م . S8
-7-3-2ا AV Lا A+(+M$وا ( :*+
ُ ّ ا . .ت ا 0,
@06
و + #ى Jرة ا ` Fا ,
0
# F.
آ و Jا ,Fأو ا F ` !6/,ا ,
Z+ Fk 8ءF+
@ % 06., b+ 0 8 &0ا 0,/ % #+ 0ج أن 0 !S@,0ا ,% 06.,
L Lا " 7ر % 6., 8وإ
F.ا,
أي +ى %6.و* dا ` F0
"*" 8 dة وا 0 e %0+ !6/,ا >0.,/.أن "0
ح ا # >8 % 6.,اCر>607 0J 0$
F0k ً 0 Pا % 06.,
) Conger
.(and Kanungo,1988:84
ح ا( ,ا
ُ .,
Fا Fk 8 # % 6.,ا F. .وأ("#ب @ &ه
إدارة F00k 8ا F00. .وأ("#00ب @ &00ا 0 8 % 0 6.,رة و
و_ /ا .وF
:00 F00 #ن ا L 0 ( % 0 6.,ز >00 #ا ,d 0 6,
ا ,>.ور ",R+ cى ا ? ا ".(Swensop,1997:84) @ h
أ +اWدارة ا Fk Rأو ا ,(3 F@ Uا
6. 3 !aا
F #.ا Y0 % 6.,ذا m0.
إ
ت ا L L S : % 6.,ع ا ` Fدا >1ا F. .و%0+
X J F #.دي أن ^Rا 0 + %+ % #+درة اWدارة &0 @ ,ا L0 .8 % 06.,ل
%ا Fkا ا.(Mallak and Kursted,1996:126) F. .# F #1
أن ",R+ى ا % 6.,
إ
ا +Cم u#],أن
" 8 fة ا ` Fا ,
b+ا @ د " 8ة 0ا ` F0ا ,
( @,وت 1C F. + %+ى و( .,
F0 .و &0^,ا 0ارات ,إن ",0R+ى ا % 06.,
+ #ى ا .(Honold,1997:94) F Z ,(3 8 L .,
&ا ى إن c 7و > SRا ` F0ا ,
ا ` F00ا ,
,F .و 0 ,إن د "0S@+ c0م ا "0]1 % 06.,ة أ0 8
F0 .و 0SP 8ا ,
0.
F0 #.ا % 06.,و%06 !0 0+
Z+ F00 .ء:00 ,F00+ن "00S$د % 0 6.ا ,>007@ 8 0 S # !6/ 0 ( % #+ 0إذ
اWدارة #ا( ,اد .R#ح L8دة !6/ا % #+
u00أن "006ن
,!S#.وا .0Rح !0Sآ p &0ا "*"0ل >6078
I.#در ,ا " ,mJا"+Cال ,ا Cاد ,وا , $" " 6,و Z0I !0S6#.
أآ
0 00#اWدارة آ p &0000أن "0000
,>0000. 8و [0 00
ت ا 0 ,1ر أ("#0ب ا 0م
"0000R F0000k 8د 0 00Sا ` ,F0000و >0000./ا 0 00^.
ة
).(Schein,1985:80
"$ه ً & @ u#],
!ا
F aا,
F.و
F a
و &001:ا ` F00ا ,
F ` 8ا,
ل F a % 6.,#
_0 ] u0#], ;0ا 0 [ % 06.,ا
$F.ة
$ F .ة R+ة .% 6.,#
% 00 8 F00 .ا 00 , 3ر ا
ه 00ت ا @ 00د"#00( ,آ 4وا ..ر( 00ت و 00I
F .أ .ط %+ا , 3ا? ت ا F 0( (Cا ,
F0 .آ * 0 /8 f 0 0ة ا F0. .ا 0,
ا 4, ,8أو اآ 4,@7,أو "ر Z1 F + F ". + 4ل +ا > S.#آ @ Fا I,ي 07.#آ> ا Fk0H
Sو / !a %+د ا ` Fا ,
S,k 8ا ,أm a
F .ا Wر ا $ .
0 Vاد دا >01ا ! 0 ,
أ u $ +ا ..ر( ت / !,ه > J %+ا F. .آ"( c+ d 6,# F#ا #],.ت ا .F k
د %+ا ,6ب إن % 6.ا F #. % #+
و Jأو?
",R+ت %+ا % 6.,
ا ,ر
uأن @& + #ا > و 0د F0aZa
ا . .ت ,اوح %+ا ,!6/,# 4$",إ
ا + Z 4$",ج وأن ا"#0(Cب
أ >Uا ] ق % 6.,ا .(Cauldron, 1995:30) % #+
XR.و ت •0دارة ا &ا F0وا ^ 0ذ ا 0ار
إ 00اده!"#00(C ,ب ا 00,ر
ا % @h".ا % 6..
u0أن ُ 0 8 % @h"0.# ّ 0.ا :,آ%0R %0+ 0
",00R+ 00# 3ى ا " F00@ hو ً 00 3 !,00S !00a %00+إ 00Hاك
آ L00أو ً
ا ^ ذ ا ارات ا Fk 8 F # ,.ا " F@ hوZ1ل +
0 00 F0000 8 ,+م ا ! 0 00 , % #+ 0 00ا( ,0000اده! و",0000R+ى ار 0 00ح ا 0 00.
F#ا •0 %6. % 6.,دارة
0 00#^,# %
%0000ا F]#0000R
).(Coudron,1995:74
و !,ذ Z1 %+ pل ا ^]"ات ا .(Kizilo,1990:226) :F ,
ا ?!Oة اHو )S :
أ 2ب ا ) : +3 A-
أول "00]1ة
u00أن 0ر ا 0 .
ا u Rأو ا (Cب %+وراء
ا % 6.,ه":
ــ F+ 1 % R/ا .% @,R.
ــ J F .رات و S+رات ا .ؤو( .%
ــ ^@ u dء ا % >.ا .
0 .ذا
.
0أن % 0 6., b+ 0 8 0 ,ا % #+ 0و "? 0
و ً 2آ ن ا u Rأو ا 0(Cب :0ن 0Hح و "?0
ا ,ف #
و م ا :,آ و أ ا .ؤو( %
ا ?!Oة ا :A+ Lا ! 2 8V ++3ك ا (
ا /,ت ا F#P Sا 0,
أ
!# ,8آ @ Fا #^,
" Jت اWدارة "/ه! ,و +ا .!S + cJ",.
*:
u0أن 0S # u0#[,ا 0.
0 W %د >0I, F0 6.+ >0. F0k 8
%ا > J F]#Rا ً + J U.و $ >678ي
"I/# F( +ل #ا L,ام ود ! ا 0.
"I/#ل #ا "ة وا F]#Rو
[ >67
ذ .# p0ؤو( 0 % 0ا %0+ 0/در F0$ا ["0.ض
("#آ ت ا .
%إن 0دًا %0+ا 0.
@ & b+ 8ا % 6.,ه ك
0J %أ 0U+ا
%0+ 0ا " 0Rات
ا [ "6 uن 0 eرا 0 u0eا 0#^,أو ا 0 ,زل
#^,# %
F0$
0Sو!0a %0+
o 8 %ا ]#Rت .#ؤو( "]1 %ة "$ه &0 @ "0/ F
ا .(Schein,1984:3) % 6.,
ا ?!Oة ا )S :AL L
ا ارات ا T 8رك #+Vا ( ؤو:*+2
إن "00 00 /ع ا 00ارات ا #^, 00( 00,
ا "( .# F R 8 >P
ون ا #^,
اWدارة
%وا ,# % #+ف 0 #],+ 0#ت ا 0 [,
"#0( 0آ 0. !Sراء 0دة 3
%ا F]#Rوا "ة ا ,اآ" R,ه Z1ل +ة !SP 8
ا &0 F]#0Rا @ >0Uأن 0/د
Fا ارات ا ,
ا ارات ا ,
00Sا 00.
ون .#ؤو( >6007 % 00أ 00أ >00U
%6.أن 7رك Sا .ؤو( 0 >6078 % 0ر
>678 !,ر
.#
u0
F0 " ! 0
%وا .ؤو( .(Robinson,1997:80) %
ا ?!Oة ا ا V * ! S :A,/ق ا :F(,
83أن "S$ %.U,د ا % 6.,ا( ^,ام أ("#ب ا @ _ و ,
"6ن .#ؤو( %ا 0رة 0#
eه! %0+ا % #+ 0وا F0. .آ >06وأ >0Uا "( % "06, >P 0ذ p0اWدراك أن >0.ا .ؤو(% 0
c0+ H + >678أ 0اد % 012
% #+ 0ا "0#. % &0ن 0.$ >6078
أ %+ >Uا @ د ا &ي @ + >.دًا )
"06ن أ 06ره! و 0Jارا !S
ا.(30:2008, +C
ا ?!Oة ا ? & :Aا ( Tرآ 8V Aا ( &! ,ت:
6
.# %6.ؤو( %0+ %ا ^ 0ذ 0Jارات أ "$ 0,/ !S :0 F0. .# >0Uن 0+"# .ت %0
و !S@P hوا F. .آ>6
R
ه! #
u0أن "0,
% #+ 0 #ا % 0 6..
@ !Sآ @ Fأن و !S@P hو ق ا >.ا ,
"00000 0 000.#6ا ت 0 000+"# +ت .#ؤو(%00000 % 0 000
)أ ي.(80:2003,
* F0ا "*"0ل إ 0ا 0+"# .ت ا 0,
,7آ"ا 0R+ ّ ُ SهF.
0ح ا F0. .
F00000أداء !00000S#.آ 0 000.#زادت إ(!S + S0 000
د :A2ا\ +ر ا VHاد ا (:*+ 2 $
ا ?!Oة ا
# uا.
.$ >678
%ا ,1ر ا Cاد ا & "06#,. %ن ا 0رات وا 0S.رات c0+ >0. #ا% 01w
و >0U@ !0a %+أن "0,ا
0 + F0. .#
وا? F/0و 0/+دة F0 @ 6ا 0 ,1ر ا 0 Cاد
ا .(55:2006,!/#+) >. # % + ,.
+V!S :A,/ا ر :N
ا ?!Oة ا
ا 0 ,ر uأ 0ا 0 "6.ت ا"00S F 0 ( (Cد % 0 6.ا % #+ 0
ا " F. .
ا L @/,
;00
u00أن "00S$ %.00U,د
8ا"+ b+اد ر > Fا 7.آ> ,ا I 3ل ,إدارة ا Iاع ,ا 0 c+ >.ق ا ,>0.
cا ",R.ى ا S.ري وا ,
ا ?!Oة ا :A$& Lا S
.(Kanter,2004:90) % #+ #
ل ! F+0ا ! ,:ت:
uأن H !,ح و "?
0+ا "0I .د ,% 6., 08و 0+ذا %06.أن
0ا % #+ 0 # % 06.,
"8 _00# , 0 .ا 0 $ت و 0 #],+ت و ,!S@P 0 hو %006.أن ^,00Rم >00. F00]1اWدارة وأداء ا % #+ 0
آ"( J" > *", >Pت اWدارة ,% @h".#إذ 0/د ا 0.
0S / u0
ون .#ؤو( % 0أه 0اف
آ> ( p# FاCه اف %6.أن :8 _# ,داء ا >.أو ا !# ,وا ) "],ا .(80:2009, ? .
ا ?!Oة ا :A,2وoV ( R& / PDت وا
06
"00S u00,6د ا % 06.,ا 0ح !,0 ;00 /8ر f008ا ~0 6.ت وا 0 ,
ا "#+ن:8 ,ه اف ا F0. .
@ > Uأداء ا Z1 %+ >.ل
إ
دو
:
u0أن "0م ا ! .0I,8 F0. .
ق ا : >.
* ا
ا 0,
0S # >00I/
0م ~0 6.#ت Z,0ءم وا
ه"0/ 0S
! ا F ( (Cا 0R.ة 0 >0`., % 06.,#
! ~0 6+ت , Z % #+ 0 #ا 0ت "#0R8آ !Sا ~0 6. % 06.,ت L0ز F0 #.ا %0+ % 06.,
Z1ل ا , 3اف و
S+رات ا Cاد و
! "ا Lه! 7.#رآF
ا % &00أآ"00#.ا b+ 00 8ا S00H 00# % 006.,دات و 00Hرات 00
; %6.أن >0I/ا 0 Cاد
00$اء 007+رآ 00 !S,ا
b+ 00
).(Wielson,2003:220
ا ?!Oة ا ,
ة:
م ا K, 2ل ا :RB $
F00k 8 0 [ %006. 3ا 0 >00.
ا "#+ن أي /+و W F
"00م و F0 #و u00ا &00/ر + %00+و F00+ا 0 [,
د %6. b+ 8أن # d U
0 ( ;00وم
X0R+ !S 0و ت 0 $ة و 0.8أن 0
c00J", 0 + 0 [ %.00U, ( % 0 6.,# b+ 0 8أن &001:اWدارة وا % #+ 0و 0 +W !S,00Jدة ا 0 #],.ت
ا
0# uاWدارة 0م ا(,0
ة b+ 8ا ,% 6.,و!a %+
ل ا "0I/ل 0#ا 0( bP 0,
,F
F#+ 0 00000H F0000000 #. % 6., 0 00000و &00000001:و ً 0 00000,Jو c0000000 .$ %.0000000U,ا 0 00000 Cاف 0 00000ا F0000000. .
).(Mckenn,2000:328
و ىا
] _ ا % 6.,
; إن ا ],ق إ
ا 0. .ت ا
ا %0+ F0 Jا 0 @.أن @N0/
,k 8 NP I1اWدار Fو +ى "ا
ا Z.ء _ ], F+ا % 6.,أن
^ >678 cUأ( ( 0إ 0+ 0ى "0ا
ا 0 #],.ت ا "ه 0 F0ا F0kا ,
أ
ً أو
_أ
ً أ 1ى ا "*"ل إ
ا J" .ت ا J %+ / J ,ر S
-1ا ء ا ,
% 6.ا % #+وه : ~ +
( F]#ا ^ ذ ا ارات.
"1 -3ف اWدارة ا %+ #
ما Fe
ان ا .F]#R
ا . [,
"1 -5ف اWدارة ا "(] %+
ان و !S@P hوا .F]#R
"1 -6ف ا >./ %+ % #+ا .F]#R
-7ا F. Cوا $Wاءات ا Iر F+ا # c 7 3 ,ا .دأة وا 6,83ر.
-8ا F R
d ? -9
دل ا +"# .ت.
م ا .L @/,
> U@ -10أ("#ب ا دة اWدار Fا .F # ,
d ? -11ا ,ر uوا "],ا &ا .
-12
م ا ` W 8 Fدارة.
,F0 .ا 0R 0J 0,
_ /ا bP 0,ا " 0J F0 "+:.ا p0# 40$ا 0. .ت o0 8
.ا. + S
-2ا .آ F Lا 7ة
-4
#
0ح أو b+ 0 8 >07ا % 06.,
ا
ا
ا
uا ],ــــــــ
#را(ـــــــــF
+#(S -1-3ـــــــ :
1+( S -2-3أداة ا را:A2
-3-3إ\ ر أداة ا را:A2
)& -4-3دات ا را:A2
9
+#(S -1-3ـــــــ :
ول ه&ا ا @ >Iأ("#ب ا را( Fا &ي "? 0ا ^]"0ات ا F0 .#ا 0,
ا را("*"# Fل إ
!0إ
0 0SهA&0
bP ,و "* ت ا را(Z01 %0+ F0ل c0., + ,ا را( F0وا 0. . 8 >0`.,.ت
Fا را( ! .0I ,F0أداة ا را( F0ا &0ي !0ا 0., 3د "0?"+ F07J + 0ت ا را( F0و 0S# #/
وآ& / ! p
c., +و
! ا ,1ره "I8رة "7ا F Pو _ ا
Fا را( Fوا ,
Fا F 0II/
00 / %00 Zا u 00(Cا F P 00I Wا 00 F+ ^,00R.إ 00د ا F00JZا 00 [,+ % 008 F00 a:,ات
ً 00U
%00 Z
ا را( ,F00وا 0,ا( m+ ^,00أ 0 ً 0Uا 0 ,13رات ا ^ * 0I8 F00ق و 0 aت أداة ا 0س ً 0U
"?
[,+ات أ ".ذج ا را(.F
1+( S-2-3أداة ا را:A2
F00ا
0 8ء 0#
0اد 0 S .$و 0 #ا bS 0 .ا 0 c00 ,.ا را( F00وا "m00J
0ت ا 0,
ا ".R.ح ,48وا 6+Wت ا ,F ,.و $أن اCداة اCآ` Z+ءW F+آ .ل ا را( F0و _0 /,أه 0ا S
ه ا ,F ,(Wوذ p
م "ا
ًا
ا +"# .ت ا F ( (Cا "0?". 8 F0] .ع آ 0ت "07 +رة
إ? F 0 0إ F8" 0 0* 0 0ا "000I/ل 0 0S #
ا 0 0 Lرات ا .ا F000أو ا Z.
_000اCدوات ا 0 01Cى Z8 0 0 . 8ت ا F 0 0I^7أو
%000
F000ا ,F 000I^7و ُ ّ 000اZ000 3ع 000#أد 000 8ت ا را( F000ا F000 ,.
وا را( ت ا F 8 Rذات ا "?".8 F#Iع ا ` Fا ,
! .Iا% #+ # FS$"+ F ,(W
ا. .ت
,F .و ا "3ء ا ,
Fا را( Fا 7.ر أ .( 2 ) _/#. 8 S
وZ1 %+ل ا 8 c.$ ! F ,(Wت ا را( Fا Zز. F+
Rؤ3ت ا را( Fو _ /أه ا S
.و % 6.ا !0 ,% #+
F#67+ Fا را( F0وا%0 F08 $W
; ا m#.,Hا FaZa # F ,(WأL$اء ه :
-1-2-3ا AV Lا :A+(+M$
%.Uا Lء اCول
و "6ن [,+ا ` Fا ,
أ 8د ر F R Pآ ,
ا [,+ F ,(Wا را( Fا F ( (Cا ` F0ا ,
( 33 ) %+ F .
F0 .آ> ,0R+ 0 [,.
0رة F0S$"+إ 0أ 0اد ا را("+ F0ز 0# F0أرF0 8
:
ا ,اHول :ا :1+
و ! Jإدراج ه&ا ا
و [] +س ه&ا ا 0
ا ( 11 - 1 ) %+ >R#R,
ا. F ,(W
( 11 ) 0#
رة.
Fأراء أ اد
Fا را("0 Fل ا 3"0ء ا @ 0
0رة 0. . 8 % #+ 0 # F0S$"+ت
F0ا را( F0وأ&01ت
ا ,ا :8 Lا ( ,ات ا :A+(+M$
و >.7ه&ا ا
(6 ) #
رة >0`. 0S .$ا ,آ 0# L0ا 0 , .ات ا 0,
ا` Fا,
%+ F .وFS$
ا ,اL
:در A-اJه ( م :*+ & , /
و >.,7ه&ا ا
أ اد
أ اد
(9) #
"06,ن 0S +
Fا را( Fوأ&1ت ا ( 17 - 12 ) %+ >R#R,
رة.
0رة 0S .$ >0`.در F0$اWه 0.,م %0+ % #+ 0 8وF0S$
Fا را( Fوأ &1ا ( 26 - 18 ) %+ >R#R,وا ,
"$"+ S :8 ,دة
0
Fk 8ا را(.F
ا ,ا ا :P/ا !,ا& Fا ( د :A
و >.7ه&ا ا
رة S .$ >`.ا "ا >+ا .د %0+ FوF0S$
(7) #
ا را( Fوأ( 33 - 27 ) %+ >R#R, 8 &1
F0
0أ 0اد
رة.
-2-2-3ا ! ء ا :8(+M$
%.Uا Lء ا `
و "6ن [,+ا "3ء ا ,
%+ا [,+ F ,(Wا را( Fا F ( (Cا "3ء ا ,
(22) %+ .
رة FS$"+إ
أ اد
0.آ> ,0R+ 0 [,.
Fا را("+ Fز F0aZa 0# F
أ 8د ه :
ا ,اHول :ا ! ء ا :8EI ,
و ! Jإدراج ه&ا ا
و [] 0 + 0س ه&00ا ا 0
ا. F ,(W
( 7 ) 0#
ا ( 40 - 34 ) %+ >R#R,
Fأراء أ اد
Fا را("0 Fل ا 3"0ء ا @ 0
0رة 0. . 8 % #+ 0 # F00S$"+ت
F00ا را( F00وأ&001
رة.
ا ,ا :8 Lا ! ء ا ( ( :
و >.,7ه&ا ا
S +ا "3ء ا ,
ا ,اL
(8) #
%+ .وFS$
رة >0`. S .$ا ,آ 0# L0ا 3"0ء ا .,0R.ا 0,
أ اد
Fا را( Fوأ &1ا (48 - 4 ) %+ >R#R,
"06,ن
رة.
:ا ! ء ا:8: \H
و >.,7ه&ا ا 0
( 7 ) 0#
0رة 0S .$ >0`.ا 3"0ء ا %0+ 0JZ1CوF0S$
Fا را( Fوأ &1ا ( 55 - 49 ) %+ >R#R,وا ,
"$"+ S :8 ,دة
Fk 8ا را(.F
0أ 0اد
*+ (S -3-2-3ا :*+ & ,
%.Uا L0ء ا ` %0+ ;0ا 0 [,+ F ,0(Wا را( F0ا % 06. F 0( (Cا % #+ 0آc8 0 0 [,.
0رة F0S$"+إ 0أ 0اد
و "06ن % 06. 0 [,+ا ( 17 ) %0+ % #+ 0
F0ا را("+ F0ز 0# F0
أر F 8أ 8د ه :
ا ,اHول :ا !ة:
و ! Jأدراج ه&ا ا
ا ,# F ,(Wف #أراء أ اد
و [] 0 + 0س ه&00ا ا 0
( 5 ) 0#
ا ( 60 - 56 ) %+ >R#R,
رة.
Fا را("0 F0ل 0 8ا "0ة
0رة 0 . . 8 % #+ 0 # F00S$"+ت
F00ا را( F00وأ&001
ا ,ا :8 Lا (:A(#
(4) #
و >.,7ه&ا ا
% 6.ا %+ % #+وFS$
ا ,اL
أ اد
رة >`. S .$ا ,آ 8 # Lا F.S.ا ,
"06,ن 0S +
Fا را( Fوأ &1ا ( 64 - 61 ) %+ >R#R,
رة.
:ا[ Jام:
و >.,0 7ه&00ا ا 0
0رة 0 S .$ >00`.اL00, Wام %00+وF00S$
( 4 ) 0#
ا را( Fوأ &1ا ( 68 - 65 ) %+ >R#R,
0أ 0اد
F00
رة.
ا ,ا ا :P/ا ( lو :A+
( 4 ) 0#
و >.,7ه&0ا ا 0
0رة 0S .$ >0`.ا X0R.و %0+ FوF0S$
ا را( Fوأ &1ا ( 72 - 69 ) %+ >R#R,
0أ 0اد
F0
رة.
و !00 0 Jإ( ^,00ام 0 +س 0 6ت ) (Likert scaleا &00ي 0 ,رج اO00.1 %00+ 400 # F008 $W
در $ت أ +م ا"+) F8 $Wا _ ً $ا( إ
در F$وا ة أ +م ا"+ e) F8 $Wا _ ً $ا( وه& Aا 0ر $ت
ه :
& !ى ا +س
&!اً - `Vا
&!ا`V
ا رA-
5
4
و ! ا % 8 &1Cا , 3ر رج ا .س
وا( ,دًا إ
&)
3
8ء #ا .را8% .
2
1
ا را( ,Fإذ !RJا 0 .س إ + 0ا 0R,+ >0و ,F
ذ : pن ! Jا ](",.ت ا F 8 R/ا F/$ .ا ,
ول ) .( 2-3
!& +iا!& +i `Vاً - `Vا
"* m#إ Sا را("0( ,Fف @0R
( !#در $ت أداة ا را( !#R F R 8 Fا ر $ت + $" >8 c$ + $" 3د Fإ + F P Iو F0
ه :
در A-ا
= ا A(+ا + ( + ,س ــ ا A(+ا + ( +س
ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
3
-ول ر 1 2 (1-3 ) 1:در -ت أداة ا راA2
ا ( ! q2ا ) 8/
در A-ا
FU@^ +
2.33 = 1.33 + 1
F](",+
3.67 = 1.33 + 2.34
F
5 = 1.33 + 3.67
+س 6ت ا ^( .
0رة ا 0 ,
) ( 72
سا
رات ا ,ا S # m#.,Hا F ,0(Wوا 0,
S .00Uا L00ء اCول ,وا ` 0
0# m .0U
,وا ` 0 ;00ه A&00ا ;00 /8 ,F ,00(Wأ &001ه&00ا
ا .س ا ,رج ا: w
"+ا 0 78 _00ة ) 0 (5ط ,و"+ا 0 (4) _00ط ,و 0 (3) 0 /+ط ,و"+ 0 eا ,F00] (2) _00
و"+ eا _ 78ة ).F] (1
! +ا ة أن "6ن
د ا [,.ات ا @
$ءت أر [,+ F 8ات [,.ا ` Fا ,
ا "3ء ا ,
.وأر [,+ F 8ات [,.
و @ 00ع
( 33 ) 00S
Fوا ,را ,+ 0S ". + 0 0Sر 0+ ً 0 " F08إذ
F .ا 0 [,.ا , 0( (Cو 0 [,.# F0aZaا 0( (Cا `0
% 6.ا % #+ا [,.ا .c8 ,
00رة 00 [,.ا ` F000ا ,
F000 .ا 00,
!000إ 00اده 00., 3 8د 00#
ا را( 0000000ت ا :>00000000`+ F 8 0 000000Rدرا( ) F00000000ه 0 000000ن ,(1992 ,درا( ) F00000000ا ,(2000 , . 0 0000007
ن.(2003 ,
درا( ) Fا @
و) ( 22
0رة 0 [,+ %00ا 3"00ء ا ,
0 .وا 0 ,
!00إ 0اده 0 ., 3 8د 0 #ا را( 0ت
ا :>0000000000`+ F 8 0 00000000Rدرا( ) F0000000000ا ,(1997, 0 00000000 ,درا(" 0 00000000( ) F0000000000د و ,(1997,_0000000000#
درا( ) Fا
.(1998 , .
00رة %000ا 00 [,.ا % 006. c8 00,ا % #+ 00وا 00,
و) ( 17
!000إ 00اده 00., 3 8د 00#
ا را( 0000000ت ا :>00000000`+ F 8 0000000Rدرا( ,( Sprcitzer,1995) F00000000درا(,(Browen,1995) F00000000
درا(.(Appel,1997) F
و %+ u#ا 0 % #+ 0ا 0. .ت
وا
F0ا را( 0 / F0در F0$ا ".ا 0# F0ه A&0ا 0رات
ول ) % ( 2-3أL$اء أداة ا را( Fا F R Pوا @
^# Fرات ا . S8 F # ,.
-ول ) 1+( S ( 2-3أداة +:س ا راA2
ا
F
3
أو ً
& +3ات
ا ,رات
F.
33
ا` Fا,
ا
اCول
ا !
1 - 11
ا
ا`
ا , .ات
12 - 17
ا
ا` ;
اWه .,م 8
ا
ا اc8
ا "ا >+ا .د F
ً a
% #+
18 - 26
27 - 33
ا "3ء ا ,
.
22
ا
اCول
ا "3ء ا
@
34 - 40
ا
ا`
ا "3ء ا .,R.
41 - 48
ا
ا` ;
ا "3ء اJZ1C
49 - 55
% 6.ا % #+
17
ً` a
ا
اCول
ا "ة
56 - 60
ا
ا`
ا F.S.
61 - 64
ا
ا` ;
اL, Wام
65 - 68
ا
ا اc8
ا XR.و F
69 - 72
-3-3إ\ ر أداة ا را 0) A2ق ا2J
:(A
00I8 00Iق أداة ا را( F000ا :,آ %000+ 00أ "000( 00Sف 00+ O 00أ 00ت
( ,4000أي ".000Hل
ا ,u0 $ %0+ >0 #/,وو?"0ح
ر 0Sو @+دا 0S
ا .,(Wرة >6ا
* ا,
uأن >1
u $ %+أ"6 ; /8 , 1ن . S+ ^,R %+ >6 F+"S@+
8إآ .,ل +س ا را( Fا , .ح ! إ $اء إ 0 ,1رات ا 0Iق وا ` 0ت و %0+ _0 /, 40 #
"$د # 4ا "/ا: w
-1-3-3ا
ق ا Mه ي !($ذج:
0Jم ا
ا
0 8 ;00ض أداة ا را("00* 0 F00ر SاCو 0 # F00ا ,00(Cذ ا 0 7.ف و0 J
; %+ا ,(Cذ ا 7.ف إ 8اء 2را4P
و?"ح * Feا
+ى Z+ء F+ا
رات و +ى F ( +آ>
u00#
رات 0س 0+و? ,40#$W c0و 0+ى
0رة 0 #ا &0ي 0.,إ ,40و 0+ى آ@ F0ا 0رات
%0 Zا 0,Jاح 0 0+ا Fe 0* 0 > 0 %0+ ً 0( + Aا 0رات أو
[,+ F ][,ات ا را(ً 0U ,F
0رات 0 $ة Wداة ا را( ,F00وا( ,00دًا إ 0ا Z.
S &00أو إ? F 0
ا 7.ف ! إ $اء ا Z ,ت ا ,ا @_ , S #إذ !
, 0 S +وi00#8
ا,
(33) F00 .
% +ذp
-2-3-3ا
> * o 8 Feا
0رات ا"00* 0 F ,00(Wر Sا (72) F00 P S
(22) 0 .
0رة وا 3"00ء ا ,
0ت ا 0 ,أ 0 8اه ا ,00(Cذ
رات ,و* ق ا01w
0رة و 0 i00#8 0 Jد
0رة و % 0 6.ا (17) % #+ 0
0رات ا ` F00
0رة 0 + u00R
ا _/#.ر.(2) !J
ق ا ا\ J 8داة ا را:A2
ه 0ك 0ة 0ق 0 ,#ف 0 #ا 0 Iق ا 0ا ) #1ا 0 R 3ق ا 0اW ( #1داة ا را(0 S + F00
0 Rب در F00$إر 0ط ا 0رات 8ر F00$ا 0 [,.# F00 #6ا &00ي 0 .,إ "00J ,400ة اWر 0ط ("6,00ن
ا p/.ا P S
+ # !6/#ى * ق آ>
رة
Jسا
ا &ي 0R
ا را( F0إ ) 40( J 0
ات و 12ون.(180:2001 ,
و س aت أداة ا را(F
%+أ 8د ا ` Fا ,
و
,F .وا "3ء ا ,
وه&ا 0ل 0#
"0
0 [,.ا ` F00ا ,
)(%60
, .و % 6.ا .% #+
أ Shت ا bP ,إن >+ +ا ` ت 8Wد ا ` Fا ,
ا , .ات ) ,(0.961اWه .,م 8
ا 0 #6
! Rب >+ +ا ` 0ت )0 8 >06 (Crown back Alpha
درF0$
F0 .ا : 0 F0#`.,.ا ,(0.982) ! 0
,(0.980) % #+ا "ا >+ا .د .(0.977) F
%0+ F0ا ., 3د >0+ + i0#8 0. 8 ,F0ا ` 0ت ) 0 .# ( αس
(0.994) F00 .وه 0
0 ,.+ F 0 Rزة آ" 0 Sأ %00+ 0 #ا F 0 Rا F00 " .
ا "#م ا.F R W
>00+ . F 0 R 8ا ` 0ت 3"00#ء ا ,
0 .وأ 0 8د Aا : 0 F00#`.,.ا 3"00ء ا ,(0.977) @ 0
ا "3ء ا ,(0.973) .,R.ا "3ء ا.(0.974) JZ1C
.# ( α ) F. J m[#8 . 8س ا #6
[,.ا 3"0ء ا ,
(0.991) 0.وه 0درF0$
F0
%+ا .F J"a".
أ >00+ . F 0R 8 0+ا ` 0ت % 06.,ا % #+ 0وأ 0 8د Aا : 0 F00#`.,.ا "00ة ) ,(0.941ا F00.S.
) ,(0.939اL, Wام ) ,(0.945ا XR.و .(0.944) F
.# ( α ) F. J m[#8 . 8س ا 0#6
%+ا 4 Y F J"a".آ .#آ ن ا >+ .أ #
% 06. 0 [,.ا (0.985) % #+ 0وه 0درF0$
F0
Yن أداة ا س "6ن أ .>U
و"6 p &8ن ا ".ذج ! Jإ ,1ر Aوا + %+ _ /,ى ا c H .+ 48 F J"a".ا م 8را(F0
ا .ا F
. +ت ا ] ع ا "?"+ /Iع ا را(.F
-ول ) F& ,& ( 3-3ا Sق ا ا\ ) 8آ ون /خ -أ +3 ( ( Eات ا2J
ت
3
أو ً
& +3ات ا راA2
ا` Fا,
F.
د ا ,رات
.A
& F& ,ا Lت )(α
33
0.994
1
ا !
11
0.982
2
ا , .ات
6
0.961
3
اWه .,م 8
9
0.980
4
ا "ا >+ا .د F
7
0.977
ً a
ا "3ء ا ,
.
22
0.991
1
ا "3ء ا
@
7
0.977
2
ا "3ء ا .,R.
8
0.973
3
ا "3ء اJZ1C
7
0.974
ً` a
% 6.ا % #+
17
0.985
1
ا "ة
5
0.941
2
ا F.S.
4
0.939
3
اL, Wام
4
0.945
4
ا XR.و F
4
0.944
72
0.997
% #+
ا .س ا #6
)& -4-3دات ا را:A2
إن ا /.دات ا ,وا mS$ا را(F
-1ا I,Jت ا را( # Fا % #+
أ aء ا >`., ;/
:
. + o 8ت ا ] ع ا /I
/.
Fا 0 Cر "0?"+ع
ا را(.F
/ -2دت ا را(Y8 Fداو Sا ,
"ره ا
; و 8ر F$ا Iق وا ` ت . S
-3ا I,Jر Jس 3 +ت ا را( @ 8 Fات ا ,
أ 1ى
س أ 8د "?"+ع ا را(.F
I+ F#J -4در ا ;/ا .#ا R ,.ة دا >1ا ]
-5وا mS$ا را( 8" * Fت
ا [ ا
ده ا
; c+إ "06 0J 40ن ه 0ك 0HX+ات
"?"+ N^ .ع ا را(.F
"ز c0ا( .,0رات ا 0# F ,0(Wا u 0R8 % #+ 0
. .#ت >/+ا را( Fو F#Jا ,ون > J %+ا 6در ا 0 ,.م 0ا 0. .ت "0?"+ع
ا را(.F
"( -6ء ا
0ا c0J".
وف ا F +Cا ,
S8 .ا ] %+ا /.دات ا ,وا mS$ا را(.F
ا
ا &ا"D
ض bP ,ا را(ـــــF
و S# #/وS,7J +
-1-4اA/ -J
أ A c2ا را A2و Sؤ : #S
-2-4إ\ ر +D Vت ا را A2و&: # T: $
أ A c2ا را A2و Sؤ : #S
-1-4اA/ -J
F+ )S -1-1-4
RBا ( &! ,ت ا (! iا A+Vو : #D
أو ً -ا :U$K
00 !,00ض 00+"# +ت ا "00? 00# O 00ء أ 00اد
)%+ (% 89.3
!ا
ذ Z1 %+ pل ا
ول ر" >0`. ( 1-4 ) !0Jز c0أ 0اد
F000ا را( ,F00و >6007ا 00$ل F 00R
>67 . 8 Fا Rء %0+ (% 10.7) F 0R
) ?" ( 1-4ا .رج ا 6,اري Z6ا %+ % R
!0ا
F0و Z+ %06.
F0ا را( u0R F0ا ,O 0و >60Hر!0J
!ا
-ول ر!S FL( ( 1-4 ) 1:ز Pأ Vاد A$+ا راA2
.F
Nا .U$K
ا U$K
ا ,د
ا A $ا ((%) A !c
ذآ
266
89.3
أL
32
10.7
ا (!(Kع
298
100.0
ا ـــــــــ ار
Fر FL( ( 1-4 ) 1:ا ( رج ا
اري
F0
ا 1K *& *+ $Kا .A$+,
-ً + Xا (lه Fا را:82
إن
ض +"# +ت ا X.ه> ا را(
) " >`. ( 2-4ز cأ 0اد
ا .رج ا 6,اري
?"ء أ اد
F0ا را(Z01 %0+ F0ل 0$ول ر!0J
F0ا را( u0R F0ا X.ه >0ا را( , 0وا >607رO06 ( 2-4 ) !0J
Fا را( uR Fا X.ه> ا را(
-ول ر!S FL( ( 2-4 ) 1:ز Pأ Vاد A$+ا راA2
ا ,د
ا (lه Fا را82
.S
Nا (lه Fا را.82
ا A $ا ((%) A !c
دآ !را!/ sرد
PH
18
6.0
&+ -
MS
6
2.0
8
DP
10
3.4
! /ر !س
BC
78
26.2
8$V
TC
64
21.5
! Xي
SC
122
40.9
298
100.0
د! /م
ا (!(Kع
ا ـــــــــ ار
ا
Fر U , ( 2-4 ) 1:ا ( رج ا
-ً L Xا ( !ى ا !:8E+t
اري A$+,ا راA2
Nا (lه Fا را. # 82
إن
ض +"# +ت ا ",R.ى ا "@ h
) " >`. ( 3-4ز cأ اد
ا .رج ا 6,اري
?"ء أ اد
Fا را(Z01 %+ Fل 0$ول ر!0J
Fا را( u0R Fا ",0R.ى ا , @ h"0وا >607رO06 ( 3-4 ) !0J
Fا را( uR Fا ",R.ى ا "@ h
-ول ر!S FL( ( 3-4 ) 1:ز Pأ Vاد A$+ا راA2
ا ( !ى ا !8E+t
ا ,د
.S
Nا ( !ى ا !.8E+t
ا A $ا ((%) A !c
& 1+دوري
A
10
3.4
& 1+أ :م
B
24
8.1
ص
C
44
14.8
م8 I .
D
52
17.4
&A+)0 *#
E
168
56.4
298
100.0
إ\
ا (!(Kع
ا ـــــــــ ار
وا F Tر U , ( 3-4 ) 1:ا ( رج ا
اري ( !ى ا !.8E+t
-2-1-4ا S * A/ -Jؤ ت ا را:A2
0 %006.ول ه&00ا ا "00?".ع 0#و 0R >00R#R _00ؤ3ت ا را( F00ا 0,وردت 0ا @>00I
اCول وا ,
%ا [,.ات ا ;/ # F# ,R.و( !, 0ا 0., 3د ا ]0(",.ت ا F 8 0R/ا F0/$ .
وا / Wا ت ا .ر F
( Sوه
: : + uR
أو ً -ا lال اHول:
0 +أ 0 8د ا ` F00ا ,
ا را(.F
F00 .ا 0 ,
0 S ,ا 00. .ت ا %00+ F /00IوF00S$
0أ 0اد
F00
-1ا :1+
+ m.
+ %+س
Fه&ا ا
Z1 %+ل )(11
رة
ً 8 0R ً ]0(",+ m0
ُ Aا 5) # Cدر 0$ت( 0 + %0+س 06ت وإ /ا + ً 0ر ً 0
) (0.998وا /اCد
وإ /ا ً +ر ً
0 + ً 0+ار(4.06) A
i0#8 ً 0+ا 0/ا0# C
) (0.690و 8 R f(",+أ #در (4.34) 40,$وأد (3.70) f0(",+ 0
+ i#8 ً +ار (0.712) Aو 8رF$
+ uR F
%ذ 0 8 pول ر!0J
) .( 4-4
ول ر *+ ( 4-4 ) 1:ا ( ! O2ت ا ) A+/ا ( A)-وا ) Jا Vت ا ( +,ر Aودر A-ا ,رات ,/ا ( N= 298 ) .1+
ا ,رة
ا ( ! q2ا ) 8/
ا ) Jاف ا ( +,ري
ا N+S
در A-ا
Q1
3.95
0.690
F
8
Q2
4.02
0.720
F
6
Q3
4.25
0.666
F
2
Q4
3.98
0.756
F
7
Q5
4.12
0.733
F
4
Q6
3.91
0.820
F
9
Q7
4.11
0.833
F
5
Q8
4.34
0.712
F
1
Q9
4.13
0.693
F
3
Q10
3.75
0.998
F
10
Q11
3.70
0.739
F
11
ا ( ,ل
4.06
0.712
F
ــــــ
-2ا ( ,ات:
+ m.
+ %+س
Fه&ا ا Z01 %0+ 0ل )(6
0رة
ً 8 0R ً ]0(",+ m0
ُ Aا 5) # Cدر 0$ت( 0 + %0+س 06ت وإ /ا + ً 0ر ً 0
) (0.783وا /اCد
وإ /ا ً +ر ً
0 + ً 0+ار(4.12) A
i0#8 ً 0+ا 0/ا0# C
) (0.658و 8 R f(",+أ #در (4.42) 40,$وأد (3.92) f0(",+ 0
+ i#8 ً +ار (0.650) Aو 8رF$
+ uR F
%ذ 0 8 pول ر!0J
) .( 5-4
ول ر *+ ( 5-4 ) 1:ا ( ! O2ت ا ) A+/ا ( A)-وا ) Jا Vت ا ( +,ر Aودر A-ا ,رات ,/ا ( ,ات( N= 298 ) .
ا ,رة
ا ( ! q2ا ) 8/
ا ) Jاف ا ( +,ري
ا N+S
در A-ا
Q12
4.17
0.674
F
5
Q13
4.42
0.658
F
1
Q14
3.92
0.783
F
6
Q15
4.17
0.694
F
4
Q16
4.23
0.629
F
3
Q17
4.23
0.771
F
2
ا ( ,ل
4.12
0.650
F
ــــــ
-3اJه ( م :*+ & , /
+ m.
+ %+س
Fه&ا ا Z01 %0+ 0ل )(9
0رة
ً 8 0R ً ]0(",+ m0
ُ Aا 5) # Cدر 0$ت( 0 + %0+س 06ت وإ /ا + ً 0ر ً 0
) (1.041وا /اCد
وإ /ا ً +ر ً
0 + ً 0+ار(3.49) A
i0#8 ً 0+ا 0/ا0# C
) (0.752و 8 R f(",+أ #در (3.86) 40,$وأد (2.99) f0(",+ 0
+ i#8 ً +ار (0.788) Aو 8رF$
% 0 0+ u0R F](",+ذ 0 8 p0ول
ر.( 6-4 ) !J
ول ر *+ ( 6-4 ) 1:ا ( ! O2ت ا ) A+/ا ( A)-وا ) Jا Vت ا ( +,ر Aودر A-ا ,رات ,/اJه ( م ( N = 298 ) .*+ & , /
ا ,رة
ا ( ! q2ا ) 8/
ا ) Jاف ا ( +,ري
Q18
3.86
0.752
ا N+S
در A-ا
F
1
Q19
3.34
0.834
F](",+
6
Q20
3.44
0.773
F](",+
4
Q21
3.15
0.810
F](",+
8
Q22
3.34
0.826
F](",+
7
Q23
3.83
0.832
F
2
Q24
3.55
1.041
F](",+
3
Q25
3.43
0.893
F](",+
5
Q26
2.99
0.808
F](",+
9
ا ( ,ل
3.49
0.788
F](",+
ـــــــ
-4ا !,ا& Fا ( د :A
+ m.
+ %+س
Fه&ا ا Z01 %0+ 0ل )(7
0رة
ً 8 0R ً ]0(",+ m0
ُ Aا 5) # Cدر 0$ت( 0 + %0+س 06ت وإ /ا + ً 0ر ً 0
) (1.031وا /اCد
وإ /ا ً +ر ً
0 + ً 0+ار(3.52) A
i0#8 ً 0+ا 0/ا0# C
) (0.683و 8 R f(",+أ #در (4.12) 40,$وأد (2.72) f0(",+ 0
+ i#8 ً +ار (0.758) Aو 8رF$
% 0 0+ u0R F](",+ذ 0 8 p0ول
ر.( 7-4 ) !J
ول ر *+ ( 7-4 ) 1:ا ( ! O2ت ا ) A+/ا ( A)-وا ) Jا Vت ا ( +,ر Aودر A-ا ,رات ,/ا !,ا& Fا ( د ( N = 298 ) .A
ا ,رة
ا ( ! q2ا ) 8/
ا ) Jاف ا ( +,ري
Q27
3.70
0.758
ا N+S
در A-ا
F
3
Q28
3.40
0.827
F](",+
5
Q29
2.97
1.031
F](",+
6
Q30
2.72
0.965
F](",+
7
Q31
4.07
0.683
Q32
3.42
0.915
Q33
4.12
0.795
ا ( ,ل
3.52
0.758
F
F](",+
F
F](",+
2
4
1
ـــــ
-ً + Xا lال ا :8 L
+أآ` أ 8د ا ` Fا ,
F .أهF .
ا . .ت ا F /I
ا % #+
F0ا را(F0
؟
إن ا # F8 $Wه&ا ا XRال Z01 %0+ !,ل ا ]0(",.ت ا F 8 0R/وا / Wا 0ت ا .ر 0 8 >06 F0
%000+أ 00 8د ا ` F000ا ,
F000 .وا 00ول ر% 00 ( 8-4 ) !000J
](",.#ت ا F 8 R/وا / Wا ت ا .ر Fودر F$ا ,
u000أ 00 8د ا ` F000ا ,
F000 .و ً 0 0
.
ول ر N+S S *+ ( 8-4 ) 1:أ ,/د ا AV Lا A+(+M$و O2! ( ً Vت ا ) A+/وا ) Jا Vتا ( +,ر Aودر A-ا
ا ,رة
ا ( ! q2ا ) 8/
( N = 298 ) .
ا N+S
ا ) Jاف ا ( +,ري در A-ا
ا 1+
4.06
0.712
F
2
ا ( ,ات
4.12
0.650
F
1
اJه ( م *+ & , /
3.49
0.788
F](",+
4
ا !,ا& Fا ( د A
3.52
0.758
F](",+
3
ا AV Lا A+(+M$
3.79
0.723
إذ Z1 %+ U,ل ا
ا` Fا,
ول ر % ( 8-4 ) !Jأن
) 0 8 u0ا 0 , .ات ( ه "0أآ` 0أ 0 8د
F .ا 7,رًا + 8 R f(",.8ار (4.12) Aوإ /اف +ري +ار.(0.650) A
) 8 4 #ا ! ( %0+
;0اCه F0 .ا 07, 3ر 0 + 8 0R f0(",.8ار (4.06) Aوإ 0/اف 0 +ري
+ار %+ (0.712) AوFS$
أ اد
وه&ا ل #أن ا , .ات ا ,
p#ا 8Cد
F
ـــ
Fا را(.F
F .وا ! %+ F :,+
ا ` Fا F ., .وا Fkا ,أ S m $ا را(.F
c., + Fا ;/وآ& pر("0خ
-ً L Xا lال ا L
:
+أ 8د و",R+ى ا 3"0ء ا ,
أ اد
وFS$
0 % #+ 0 #ا 0. .ت ا "0?"+ F /0Iع ا را(%0+ F0
0.
Fا را(F؟
إن ا # F8 $Wه&ا ا XRال ( ]0(",. 8 F ,(W 8 !,,ت ا F 8 0R/ا F0/$ .وا / Wا 0ت
ا .رFا,
أ اد
S # >Iا "3ء ا ,
Fا را("( Fف + !,
.وأ 0 8د >0/+ Aا را( F0و [ 0ض د F0Jو* d0إ 08 $ت
#
Fآ> 8
Aوآ: : .
-1ا ! ء ا :8EI ,
+ m.
+ %+س
Fه&ا ا Z01 %0+ 0ل )(7
0رة
ً 8 0R ً ]0(",+ m0
ُ Aا 5) # Cدر 0$ت( 0 + %0+س 06ت وإ /ا + ً 0ر ً 0
) (0.868وا /اCد
وإ /ا ً +ر ً
0 + ً 0+ار(4.03) A
i0#8 ً 0+ا 0/ا0# C
) (0.596و 8 R f(",+أ #در (4.26) 40,$وأد (3.81) f0(",+ 0
+ i#8 ً +ار (0.705) Aو 8رF$
+ uR F
%ذ 0 8 pول ر!0J
) .( 9-4
ول ر *+ ( 9-4 ) 1:ا ( ! O2ت ا ) A+/ا ( A)-وا ) Jا Vت ا ( +,ر Aودر A-ا ,رات ,/ا ! ء ا ( N= 298 ) .8EI ,
ا ,رة
ا ( ! q2ا ) 8/
ا ) Jاف ا ( +,ري
ا N+S
در A-ا
Q34
4.26
0.596
F
1
Q35
3.95
0.781
F
6
Q36
3.99
0.651
F
5
Q37
4.08
0.739
F
2
Q38
4.05
0.709
F
3
Q39
3.81
0.799
F
7
Q40
4.01
0.868
F
4
ا ( ,ل
4.03
0.705
F
ــــــ
-2ا ! ء ا ( ( :
+ m.
+ %+س
Fه&ا ا Z01 %0+ 0ل )(8
0رة
ً 8 0R ً ]0(",+ m0
ُ Aا 5) # Cدر 0$ت( 0 + %0+س 06ت وإ /ا + ً 0ر ً 0
) (1.112وا /اCد
وإ /ا ً +ر ً
0 + ً 0+ار(3.81) A
i0#8 ً 0+ا 0/ا0# C
) (0.675و 8 R f(",+أ #در (4.32) 40,$وأد (3.23) f0(",+ 0
+ i#8 ً +ار (0.787) Aو 8رF$
+ uR F
%ذ 0 8 pول ر!0J
) .( 10-4
ول ر *+ ( 10-4 ) 1:ا ( ! O2ت ا ) A+/ا ( A)-وا ) Jا Vت ا ( +,ر Aودر A-ا ,رات ,/ا ! ء ا ( ( ( N= 298) .
ا ,رة
ا ( ! q2ا ) 8/
ا ) Jاف ا ( +,ري
Q41
4.32
0.697
Q42
3.23
0.924
ا N+S
در A-ا
F
F](",+
1
8
Q43
3.87
0.722
F
4
Q44
3.85
0.802
F
6
Q45
3.85
0.815
F
5
Q46
3.92
0.872
F
3
Q47
3.72
1.112
F
7
Q48
4.22
0.675
F
2
ا ( ,ل
3.81
0.787
F
ـــــــ
-3ا ! ء ا:8: \H
+ m.
+ %+س
Fه&ا ا Z01 %0+ 0ل )(7
0رة
ً 8 0R ً ]0(",+ m0
ُ Aا 5) # Cدر 0$ت( 0 + %0+س 06ت وإ /ا + ً 0ر ً 0
) (1.175وا /اCد
وإ /ا ً +ر ً
0 + ً 0+ار(3.95) A
i0#8 ً 0+ا 0/ا0# C
) (0.657و 8 R f(",+أ #در (4.36) 40,$وأد (3.58) f0(",+ 0
+ uR F
+ i#8 ً +ار (0.841) Aو 8رF$
%ذ 0 8 pول ر!0J
) .( 11-4
ول ر *+ ( 11-4 ) 1:ا ( ! O2ت ا ) A+/ا ( A)-وا ) Jا Vت ا ( +,ر Aودر A-ا ,رات ,/ا ! ء ا(N= 298) .8: \H
ا ,رة
ا ( ! q2ا ) 8/
ا ) Jاف ا ( +,ري
ا N+S
در A-ا
Q49
4.36
0.657
F
1
Q50
4.15
0.840
F
2
Q51
4.07
0.716
F
4
Q52
4.09
0.921
F
3
Q53
3.77
0.902
F
5
Q54
3.58
1.020
F](",+
7
Q55
3.62
1.175
F](",+
6
ا ( ,ل
3.95
0.841
را -ً ,/ا lال ا ا:P/
F
ـــــ
+
uأ 8د ا "3ء ا ,
ى ا . . 8 % #+ت ا F /I
.
Fا را(F؟
إن ا # F8 $Wه&ا ا XRال Z1 %+ !,ل إ( ^,اج ا ]0(",.ت ا F 8 0R/وا / Wا 0ت ا .ر F0
%+ 8 >6أ 8د ا "3ء ا ,
S
.و
0ا 0ول ر) !0J
"? #ء ذ pو 0?"+ 0+ uR
.( 12-4
ا Kول ر N+S S *+ ( 12-4 ) 1:أ ,/د ا ! ء ا 8(+M$و O2! ( ً Vت ا ) A+/وا ) Jا Vت
ا ( +,ر Aودر A-ا
(N= 298) .
ا ,رة
ا ( ! q2ا ) 8/
ا ) Jاف ا ( +,ري
ا N+S
در A-ا
ا ! ء ا 8EI ,
4.03
0.705
F
1
ا! ءا( (
3.81
0.787
F
3
ا ! ء ا8: \H
3.95
0.841
F
2
ا ! ء ا 8(+M$
3.93
0.773
F
ــــ
إذ Z1 %+ U,ل ا
ا "3ء ا ,
ول ر ( 12-4 ) !Jأن
) 8 uا "3ء ا
@ ( ه" أآ` 0أ 0 8د
.ا 7,رًا + 8 R f(",.8ار (4.03) Aوإ /اف +ري +ار.(0.705) A
) 0 0 8 4000 #ا 3"000ء ا%000+ ( 0 0JZ1C
;000اCه F000 .ا 0 07, 3ر 0 0 + 8 0 0R f000(",.8ار(3.95) A
وإ /اف +ري +ار %+ (0.841) AوFS$
أ اد
Fا را(.F
وه&00ا 0ل 0 #أن ا 3"00ء ا , @ 0وا 3"00ء ا 0 :,+ 0 JZ1Cن %00+
وآ& pر("خ p#ا 8Cد
\ & ً -ا lال ا ? &:U
ا "3ء ا ., .
وا Fkا ,أ S m $ا را(.F
c00., + F00ا ;00/
ا . .ت ا "?"+ F /Iع ا را( %+ FوFS$
+أ 8د % 6.ا % #+
أ اد
F0
ا را(F؟
إن ا # F8 $Wه&ا ا XRال ( !,,0ا ]0(",. 8 F ,0(Wت ا F 8 0R/ا F0/$ .وا / Wا 0ت
ا .رFا,
أ اد
% 06. 0S # >Iا % #+ 0وأ 0 8د >0/+ Aا را( F0و [ 0ض د F0Jو* d0إ 08 $ت
Fا را("( Fف + !,
Fآ> 8
#
Aو : : + uR
-1ا !ة:
+ m.
+ %+س
Fه&ا ا Z01 %0+ 0ل )(5
0رة
ً 8 0R ً ]0(",+ m0
ُ Aا 5) # Cدر 0$ت( 0 + %0+س 06ت وإ /ا + ً 0ر ً 0
) (1.285وا /اCد
وإ /ا ً +ر ً
0 + ً 0+ار(3.93) A
i0#8 ً 0+ا 0/ا0# C
) (0.696و 8 R f(",+أ #در (4.09) 40,$وأد (3.46) f0(",+ 0
0 + i#8 ً +ار (0.686) Aو 8ر0 F0$
F0و % 0 0+ u0Rذ 0 8 p0ول
ر.( 13-4 ) !J
ول ر *+ ( 13-4 ) 1:ا ( ! O2ت ا ) A+/ا ( A)-وا ) Jا Vت ا ( +,ر Aودر A-ا ,رات ,/ا !ة(N= 298) .
ا ,رة
ا ( ! q2ا ) 8/
ا ) Jاف ا ( +,ري
ا N+S
در A-ا
Q56
3.83
0.765
F
4
Q57
3.87
0.709
F
3
Q58
3.91
0.696
F
2
Q59
4.09
0.705
F
1
Q60
3.46
1.285
ا ( ,ل
3.93
0.686
-2ا (:A(#
F](",+
F
5
ــــــ
+ m.
+ %+س
Fه&ا ا Z01 %0+ 0ل )(4
0رة
ً 8 0R ً ]0(",+ m0
ُ Aا 5) # Cدر 0$ت( 0 + %0+س 06ت وإ /ا + ً 0ر ً 0
) (1.158وا /اCد
وإ /ا ً +ر ً
0 + ً 0+ار(3.80) A
i0#8 ً 0+ا 0/ا0# C
) (0.608و 8 R f(",+أ #در (4.10) 40,$وأد (2.73) f0(",+ 0
F0و % 0 0+ u0Rذ 0 8 p0ول
0 + i#8 ً +ار (0.906) Aو 8ر0 F0$
ر.( 14-4 ) !J
ول ر *+ ( 14-4 ) 1:ا ( ! O2ت ا ) A+/ا ( A)-وا ) Jا Vت ا ( +,ر Aودر A-ا ,رات ,/ا ((N= 298) A(#
ا ,رة
ا ( ! q2ا ) 8/
ا ) Jاف ا ( +,ري
ا N+S
در A-ا
Q61
4.02
0.608
F
2
Q62
4.10
0.835
F
1
Q63
3.61
1.099
F
3
Q64
2.73
1.158
ا ( ,ل
3.80
0.906
F](",+
4
ـــــــــ
F
-3ا[ Jام:
+ m.
+ %+س
Fه&ا ا Z01 %0+ 0ل )(4
0رة
ً 8 0R ً ]0(",+ m0
ُ Aا 5) # Cدر 0$ت( 0 + %0+س 06ت وإ /ا + ً 0ر ً 0
) (0.899وا /اCد
وإ /ا ً +ر ً
ر.( 15-4 ) !J
0 + ً 0+ار(3.58) A
i0#8 ً 0+ا 0/ا0# C
) (0.655و 8 R f(",+أ #در (4.22) 40,$وأد (3.64) f0(",+ 0
+ i#8 ً +ار (0.810) Aو 8رF$
F](",+و + uR
%ذ 0 8 p0ول
ول ر *+ ( 15-4 ) 1:ا ( ! O2ت ا ) A+/ا ( A)-وا ) Jا Vت ا ( +,ر Aودر A-ا ,رات ,/ا[ Jام(N= 298) .
ا ,رة
ا ( ! q2ا ) 8/
ا ) Jاف ا ( +,ري
ا N+S
در A-ا
Q65
3.70
0.720
F
3
Q66
3.64
0.899
F
4
Q67
4.15
0.713
F
2
Q68
4.22
0.655
F
1
ا ( ,ل
3.58
0.810
F
ــــــــ
-4ا ( lو :A+
+ m.
+ %+س
Fه&ا ا Z01 %0+ 0ل )(4
0رة
ً 8 0R ً ]0(",+ m0
ُ Aا 5) # Cدر 0$ت( 0 + %0+س 06ت وإ /ا + ً 0ر ً 0
) (0.964وا /اCد
وإ /ا ً +ر ً
0 + ً 0+ار(3.95) A
i0#8 ً 0+ا 0/ا0# C
) (0.678و 8 R f(",+أ #در (4.32) 40,$وأد (2.91) f0(",+ 0
0 + i#8 ً +ار (0.726) Aو 8ر0 F0$
F0و % 0 0+ u0Rذ 0 8 p0ول
ر.( 16-4 ) !J
ول ر *+ ( 16-4 ) 1:ا ( ! O2ت ا ) A+/ا ( A)-وا ) Jا Vت ا ( +,ر Aودر A-ا ,رات ,ا ( lو (N= 298) .A+
ا ,رة
ا ( ! q2ا ) 8/
ا ) Jاف ا ( +,ري
ا N+S
در A-ا
Q69
4.26
0.678
F
2
Q70
4.06
0.870
F
3
Q71
2.91
0.964
F](",+
4
Q72
4.32
0.716
F
1
ا ( ,ل
3.95
0.726
F
ــــــــ
2د -ً 2ا lال ا
دس:
+
Fا را( F؟
uأ 8د ا % 6.,ى ا . . 8 % #+ت ا F /I
إن ا # F8 $Wه&ا ا XRال Z01 %0+ !,ل ا ]0(",.ت ا F 8 0R/وا / Wا 0ت ا .ر 0 8 >06 F0
S
%+أ 8د ا % 6.,و
ا
"? #ء ذ pو ?"+ + uR
ول ر.( 17-4 ) !J
ا Kول ر N+S S *+ ( 17-4 ) 1:أ ,/د ا ( *+و O2! ( ً Vت ا ) A+/وا ) Jا Vت
ا ( +,ر Aودر A-ا
(N= 298) .
ا ,رة
ا ( ! q2ا ) 8/
ا ) Jاف ا ( +,ري
ا N+S
در A-ا
ا !ة
3.93
0.686
F
2
ا (A(#
3.80
0.906
F
3
ا[ Jام
3.56
0.810
F](",+
4
ا ( lو A+
3.95
0.726
F
1
ا ( ,ل
3.82
0.764
F
ـــــ
إذ Z001 %00+ 0 U,ل ا 0ول ر ( 17-4 ) !00Jأن
) 0 8 u00ا X00R.و (Fه "00أآ` 0أ 0 8د
ا % 6.,ا % #+ا 7,رًا + 8 R f(",.8ار (3.95) Aوإ /اف +ري +ار.(0.726) A
) 8 4 #ا "0ة( %0+
;0اCه F0 .ا 07, 3ر 0 + 8 0R f0(",.8ار (3.93) Aوإ 0/اف 0 +ري
+ار %+ (0.686) AوFS$
أ اد
Fا را(.F
وه&ا ل 0#أن ا X0R.و Fوا "0ة 0 :,+ن %0+
F0ا % 06.,وا F0kا 0,أ0S m0 $
ا را(.F
-2-4إ\ ر +D Vت ا را A2و&: # T: $
( 0 !, 0ه&00ا ا L00ء %00+ا را( F00إ 0 ,1ر
, S #وا ,
! إ اده ا( ,دًا إ
? 0ت ا را( F00ا F 0R Pوا @
F00واF008 $W
F#67+ا را( Fوأه ا , Sو [ ض إ $اء ا 0 ,1Wر @ ? 0ت
ا را("( Fف Z1 %+ !,ل إر ط "( 8ن ) . ,( Pearson- Correlation
Fا A 0و"0Jة
ا % 0 8 F00JZا 0 [,.ات ا را( F00وا 0ر $ت ا ,F00 " .وآ >00 #/ p &00ا 0 / Wار ا 0 ,.د F00 ]8
ا 0 ,رج ) (Step wiseو("6,00ن 0 Jة "00 Jل F 0 ? @#إذا آ (F,T) F00. J m00ا u00R F8"00R/.
ا bP ,ا (SPSS) %+ F$ ^,R.و("ف S/ ?" !,
-1-2-4ا \Jر اJ
*+/ 8Bا ( +3ات:
: : + uR
را:A2
-1-1-2-4ا A+D Eا A+ +BاHو
و"$د FJZذات د % 8 F " + F 3ا ` Fا ,
F .وا "3ء ا ,
%+ .وFS$
أ 0اد
? 0ت
F00و !00
F0ا را( ,F00و [ 0ض إ 0 ,1ر ه A&00ا @ ? S. 0R !00 F 0إ 0 ) 0د( %00+
ا( ^,ام >+ +إر ط ) "( yن ( W
وأ 8د ا "3ء ا ,
د ا % 08 FJZأ 0 8د ا ` F0ا ,
.آa > ,R+ [,.
أو ً -ا A+D Eا A+ EاHو
F0 .آ 0 [,.ات ,F# ,0R+
و : ~ + uR
:#
و"$د FJZذات د) NP I1 % 8 F " + F 3ا (! 0آ 0 :أ 0 8د ا ` F0ا ,
ا,
.وأ 8د Aا `Zث ) ا "3ء ا
ا /00I
F0 .وا 3"0ء
@ ,ا "3ء ا , .,R.ا "3ء ا 0 % #+ 0 # ( JZ1Cا ] 0ع
F00ا را( ,F00وZ001 %00+ل ا bP 0 ,ا 0 F00 .ا 0ول ر 0 U, ( 18-4 ) !00Jأن ه 0ك
FJZإر ط إ F 8
ً $ Fا او (0.985 - 0.989) % 08 4,. J mذات د F0 3إ F P 0I
",00R+ى )) NP 0 I1 % 0 8 ,(α= 0.000ا (! 00آ 0 :أ 0 8د ا ` F00ا ,
F00 .وا 3"00ء ا ,
0
00.
وأ 8د Aا Z`0ث )ا , @ 0ا , .,0R.ا 0# ً 0R (: ( 0JZ1Cذ >0 p0ا @ ? F 0ا @
F0اCو 0
0 # N 0و"00$د F00JZذات د) % 08 F00 " + F00 3ا (! 0آ 0 :أ 0 8د ا ` F00ا ,
0 # F00 .
ا 0,
.وأ 8د% #+ # A
ا "3ء ا ,
-ول ر( 18-4 ) 1:
ا ( +3ا (
ا. .ت
F& ,& RBإر Sط )!2 +uن( *+/ A: ,ا 1+وا ! ء ا (N= 298) .8(+M$
F
أ ,/د ا ! ء ا 8(+M$
ا8 L
ا ( +3ا (
F
& F& ,اJر Sط
ذات د Aإ
ا! ء
ا 8(+M$
ا 8 +B
ا 1+
Fا را(.F
& !ى ا
A
ا 8EI ,
ا( (
ا8: \H
0.989
0.985
0.987
0.000
! & $ A+Bى )** sig= (0.000
-ً + Xا A+D Eا A+ Eا : # A+ L
0.000
0.000
0.992
0.000
و"00$د F00JZذات د) % 0 8 F00 " + F00 3ا 0 , .ات( آ 0 :أ 0 8د ا ` F00ا ,
ا,
.وأ 8د Aا `Zث ) ا "3ء ا
ا /00I
F00 .وا 3"00ء
@ ,ا "3ء ا , .,R.ا "3ء ا 0 % #+ 0 # ( JZ1Cا ] 0ع
F00ا را( ,F00وZ001 %00+ل ا bP 0 ,ا 0 F00 .ا 0ول ر 0 U, ( 19-4 ) !00Jأن ه 0ك
FJZإر ط إ F0 8او ( 0.966 -0.972 ) % 08 40,. J m0ذات د F0 3إ F P 0I
) # ً R (: ,(α= 0.000ذ p
) % 8ا , .ات( آ:
>0ا @ ? F 0ا 0,
أ 8د ا ` Fا ,
",0R+ 0ى
0# N 0و"0$د F0JZذات دF0 " + F0 3
# F .ا "3ء ا ,
.وأ 8د 0 % #+ 0 # Aا 0. .ت
Fا را(.F
F& ,& RBإر Sط )!2 +uن( *+/ A: ,ا ( ,ات
-ول ر( 19-4 ) 1:
وا ! ء ا (N= 298) .8(+M$
ا ( +3ا (
F
أ ,/د ا ! ء ا 8(+M$
ا8 L
ا ( +3ا (
ا 8(+M$
F
ا 8EI ,
ا( (
ا8: \H
& F& ,اJر Sط
0.966
0.970
0.972
0.975
A
0.000
0.000
0.000
0.000
ا 8 +B
ا ( ,ات
ذات د Aإ
ا! ء
& !ى ا
! & $ A+Bى )** sig= (0.000
-ً L Xا A+D Eا A+ Eا : # AL L
و"00$د F00JZذات د) % 0 8 F00 " + F00 3اWه 0 .,م (% #+ 0 8آ 00 :أ 0 8د ا ` F00ا ,
.وأ 8د Aا `Zث )ا "3ء ا
وا "3ء ا ,
ا ] 0ع ا /0I
@ ,ا "3ء ا , .,R.ا "3ء ا0 % #+ 0 # ( 0JZ1C
F0ا را( ,F0وZ001 %0+ل ا bP 0,ا 0 F0 .ا 0ول ر 0U, ( 20-4 ) !0Jأن
ه 0ك F00JZإر 0ط إ F00 8او (0.964 – 0.973) % 08 400,. J m0ذات د F0 3إ F P 0I
",R+ى ) # ً R (: ,(α= 0.000ذ >0 pا @ ? F 0ا 0,
) % 8 F " +اWه .,م 8
ا. .ت
(% #+آ:
أ 8د ا ` Fا ,
# F .ا "3ء ا ,
.وأ 8د% #+ 0 # A
F& ,& RBإر Sط )!2 +uن( *+/ A: ,اJه ( م *+ & , /
وا ! ء ا (N= 298) .8(+M$
ا ( +3ا (
F
أ ,/د ا ! ء ا 8(+M$
ا8 L
اJه ( م
*+ & , /
ذات د Aإ
ا! ء
ا 8(+M$
F
ا 8EI ,
ا( (
ا8: \H
& F& ,اJر Sط
0.968
0.973
0.964
0.974
A
0.000
0.000
0.000
0.000
ا 8 +B
& !ى ا
! & $ A+Bى )** sig= (0.000
را -ً ,/ا A+D Eا A+ Eا ا: # A,/
0
0# N 0و"0$د F0JZذات دF0 3
Fا را(.F
-ول ر( 20-4 ) 1:
ا ( +3ا (
F00 .
و"$د FJZذات د) % 8 F " + F 3ا "ا >+ا .د (Fآ 0 :أ 0 8د ا ` F0ا ,
ا,
.وأ 8د Aا `Zث )ا "3ء ا
ا /00I
F0 .وا 3"0ء
@ ,ا "3ء ا , .,R.ا 3"0ء ا 0 % #+ 0 # ( 0JZ1Cا ] 0ع
F00ا را( ,F00وZ001 %00+ل ا bP 0 ,ا 0 F00 .ا 0ول ر 0 U, ( 21-4 ) !00Jأن ه 0ك
F0JZإر 0ط إ F0 8او (0.957 - 0.972) % 08 400,. J m0ذات د F0 3إ F P 0I
) # ً R (: ,(α= 0.000ذ p
>0ا @ ? F 0ا 0,
) % 0 8ا "ا >00+ا .د (F00آ 0 :أ 0 8د ا ` F00ا ,
ا. .ت
",00R+ 0ى
0# N 0و"0$د F0JZذات دF0 " + F0 3
0 # F00 .ا 3"00ء ا ,
0 .وأ 0 8د0 % #+ 0 # A
Fا را(.F
-ول ر( 21-4 ) 1:
F& ,& RBإر Sط )!2 +uن( *+/ A: ,ا ا !,ا& Fا ( د A
وا ! ء ا (N= 298) .8(+M$
ا ( +3ا (
F
أ ,/د ا ! ء ا 8(+M$
ا8 L
ا ( +3ا (
ا 8(+M$
F
ا 8EI ,
ا( (
ا8: \H
& F& ,اJر Sط
0.972
0.970
0.957
0.972
A
0.000
0.000
0.000
0.000
ا 8 +B
ا !,ا&F
ا (ــــــ د A
ذات د Aإ
ا! ء
& !ى ا
! & $ A+Bى )** sig= (0.000
و 0ا N00^# F00 Sا 0ول ر bP 0 , ( 22-4 ) !00Jإ 0 ,1رات "00( 8ن % 0 8 F00JZ #أ 0 8د
ا` Fا,
) F .ا ! ,ا , .ات ,اWه .,م 8
# ً R (:ذ p0
,% #+ا "ا >+ا .د ( Fوا "3ء ا ,
F0JZإر 0ط 3" 08ء ا ,
) 0Sا ( ! 0أآ`0
. .
0.إذ (0.992) m0[#8
و 00S #ا 00 , .ات ) (0.975و !00a %00+اWه 00.,م (0.974) % #+ 00 8وا "ا >00+ا .د (0.972) F00
و c .$ا JZت إ .F 8
-ول ر( 22-4 ) 1:
RBإر Sط )!2 +uن( *+/ A: ,أ ,/د ا AV Lا A+(+M$
وا ! ء ا (N= 298) .8(+M$
ا ! ء ا 8(+M$
أ ,/د ا AV Lا A+(+M$
& F& ,اJر Sط
)(R
& !ى ا
)(**sig
ا 1+
0.992
0.000
ا ( ,ات
0.975
0.000
اJه ( م *+ & , /
0.974
0.000
ا !,ا& Fا ( د A
0.972
0.000
ذات د Aإ
! & $ A+Bى )** sig= (0.000
A
وً 0 8ء 0#ا 0 ,13رات ا 0? @# F 8 0Rت ا @
JZت إر ط إ % 8 F 8أ 8د ا ` Fا ,
ا .د ( Fوا "3ء ا ,
) F .ا ,! 0ا 0 , .ات ,اWه 0.,م ,% #+ 0 8ا "ا>0+
. .
%+ 83إ ,1ر ا c+ >6ا >6أي ا ` Fا ,
ا
F00اCر F00 8ا 0,أ 0S Z1 %00+ m0 aو"00$د
c+ F .ا "3ء ا ,
bP 0, A 0S
.وه&ا +
ول ر.( 23-4 ) !J
إذ 7ا bP 0,إ 0و"0$د F0JZإر 0ط إ F0 8او ( 0.979 -0.988 ) % 08 m0وه&0ا
Xآ و"$د FJZإ F 8ذات د F 3إ % 8 F P Iا ` F0ا ,
ذ F/* m ` pا @ ? Fا F 0R PاCو 0ا 0,
ا` Fا,
F .وا "3ء ا ,
0# N 0و"0$د F0JZذات د% 08 F0 " + F0 3
%+ .وFS$
-ول ر( 23-4 ) 1:
F0 .وا 3"0ء ا ,
0.و 0 8ء 0#
أ اد
Fا را(.F
F& ,& RBإر Sط )!2 +uن( *+/ A: ,ا AV Lا A+(+M$
وا ! ء ا (N= 298) .8(+M$
ا ( +3ا (
F
أ ,/د ا ! ء ا 8(+M$
ا8 L
ا ( +3ا (
ا! ء
ا 8(+M$
F
ا 8 +B
& F& ,اJر Sط
ا 8EI ,
ا( (
ا8: \H
0.983
0.983
0.979
0.988
ا AV L
ا A+(+M$
ذات د Aإ
& !ى ا
A
0.000
! & $ A+Bى )** sig= (0.000
0.000
0.000
0.000
-2-1-2-4ا A+D Eا A+ +Bا :A+ L
و"00$د F00JZذات د % 08 F00 " + F00 3ا ` F00ا ,
:8دوا 4ا /.دة %+وFS$
)
أ اد
د ( %+ا @ ? ت ا @
أو ً -ا A+D Eا A+ EاHو
F00 .وا 3"00ء ا ,
Fا را( ,Fو [ ض إ ,1ر ه& Aا @ ? S. 0R ! Fإ 0
Fو ! ا( ^,ام >+ +إر ط ) !2 +uن (.
:#
و"00$د F00JZذات د % 0 8 F00 " + F00 3ا ` F00ا ,
F00 .و % 0 6.ا % #+ 0وأ 0 8د AاCرF00 8
) ا "00ة ,ا ,F00.S.اL00, Wام ,ا X00R.و 0 % #+ 0 # ( Fا 0. .ت ا F /00I
A Sا bP ,ا F .
0.و % 06.ا % #+ 0
ا
F00ا را( ,F00وه&00ا 0+
ول ر ( 24-4 ) !Jإذ 7ا bP 0,إ 0و"0$د F0JZإر 0ط F0 $"+
او ( 0.935 - 0.993 ) % 8 4,. J mوه&0ا Xآ 0و"0$د F0 $"+ F0JZذات د% 08 F0 " + F0 3
ا` Fا,
F .و % 06.ا % #+ 0و 0 8ء 0#ذ F/0* m0 ` p0ا @ ? F 0ا 0,
F00JZذات د % 0 8 F00 " + F00 3ا ` F00ا ,
0# N 0و"0$د
F00 .و % 0 6.ا %00+ % #+ 0وF00S$
0أ 0اد
ا را(.F
-ول ر( 24-4 ) 1:
F& ,& RBإر Sط )!2 +uن( *+/ A: ,ا AV Lا A+(+M$
و *+ (Sا (N= 298) .*+ & ,
أ ,/د *+ (Sا *+ & ,
ا ( +3ا /ـــــــP
*+ (Sا *+ & ,
ا ( +3ا (
*+ (S
F
ا !ة
ا (A(#
ا[ Jام
ا ( lو A+
ا *+ & ,
ا 8 +B
ا AV L
ا A+(+M$
ذات د Aإ
& F& ,اJر Sط
0.935
0.984
0.982
0.986
0.993
A
0.000
0.000
0.000
0.000
0.000
& !ى ا
! & $ A+Bى )** sig= (0.000
F00
-ً + Xا A+D Eا A+ Eا : # A+ L
و"00$د F00JZذات د % 0 8 F00 " + F00 3ا 3"00ء ا ,
0 .و % 0 6.ا % #+ 0وأ 0 8د AاCرF00 8
) ا "00ة ,ا ,F00.S.اL00, Wام ,ا X00R.و 0 % #+ 0 # ( Fا 0 . .ت ا F /00I
A Sا bP ,ا F .
ا
F00ا را( ,F00ه&00ا 0 +
ول ر ( 25-4 ) !Jإذ 7ا bP 0,إ 0و"0$د F0JZإر 0ط F0 $"+
او ( 0.956 - 0.992 ) % 8 4,. J mوه&ا Xآ 0و"0$د F0JZإ F0 8ذات د% 08 F0 " + F0 3
ا "3ء ا ,
.و % 06.ا % #+ 0و 0 8ء 0#ذ F/0* m0 ` p0ا @ ? F 0ا 0,
F00JZذات د % 008 F00 " + F00 3ا 3"00ء ا ,
0# N 0و"0$د
0 .و % 006.ا %00+ % #+ 0وF00S$
0أ 0اد
ا را(.F
-ول ر( 25-4 ) 1:
F& ,& RBإر Sط )!2 +uن( *+/ A: ,ا ! ء ا 8(+M$
و *+ (Sا (N= 298) .*+ & ,
ا ( +3ا /ــــــP
أ ,/د *+ (Sا *+ & ,
*+ (Sا *+ & ,
ا ( +3ا (
ا *+ & ,
F
ا !ة
ا (A(#
ا[ Jام
ا ( lو A+
& F& ,اJر Sط
0.956
0.982
0.973
0.977
0.992
A
0.000
0.000
0.000
0.000
0.000
ا 8 +B
ا! ء
ا 8(+M$
ذات د Aإ
*+ (S
& !ى ا
! & $ A+Bى )** sig= (0.000
F00
-2-2-4إ\ ر +XeSا ( +3ات &: #v,/ P
-1-2-2-4ا A+D Eا A+ +Bا :AL L
aX00ا ` F00ا ,
% 0 6.ا 0 . . 8 % #+ 0ت ا F /00I
0 F00 .
إ ,1ر ه& Aا @ ? S. R ! Fإ
أو ً -ا A+D Eا A+ EاHو
Fا:F w
:#
aXا ` Fا ,
أ اد
ا@ ? تا@
F00ا را( ,F00و [ 0ض
) 8ا "ة ( آ:
F .آ> ,R+ [,.
أ 8د % 6.ا %0+ % #+وF0S$
Fا را(.F
و [ ض إ 0 ,1ر ه A&0ا @ ? !0 0 F 0ا( ^,0ام >0 #/ا % 0 ,ا 0 Cدي )(one way ANOVA
وه&ا +
bP , A Sا
ول ر.( 26-4 ) !J
إذ ( F ) F. J m[#8ا ( 394.173 ) F8"0R/.و 8ر ( sig=0.000 ) F0 a F0$وه 0دا F0إ F P 0I
",0R+ 0ى ) ,( α= 0.01و F0. Jا
و (1.47) F0و 0.8ان ا
و F0ه 0أ( F ) %0+ F0. J >0J
ا > 4 # F8"R/.ا @ ? F 0و aX0 !0a %0+ا 0 [,.ا > ,0R.ا ` F0ا ,
آ[,.
) 0 8 0 F0 .ا "0ة (
.c8
-ول ر( 26-4 ) 1:
F+ )S RBا
* ا Hدي ) + (one way ANOVAن +XeSا AV Lا 8V A+(+M$
) ,/ا !ة (.
& ! q2ا ( ,/ت
F
&!(Kع ا ( ,/ت
sum square
df
mean square
ا () !A/
Sig
*+/ا ( !(Kت
138.621
65
2.133
394.173
0.000
دا\ Fا ( !(Kت
1.255
232
0.005
ـــــــــ
ـــــــــ
ا 8
139.876
297
ـــــــــ
ـــــــــ
ـــــــــ
&
را
*
-ً + Xا A+D Eا A+ Eا : # A+ L
aX0ا ` F00ا ,
أ اد
وFS$
F00 .آ ) 0 8 0 > ,00R+ 0 [,.ا ( F00.S.آ 0 :أ 0 8د % 06.ا %00+ % #+ 0
Fا را(.F
و [ ض إ 0 ,1ر ه A&0ا @ ? !0 0 F 0ا( ^,0ام >0 #/ا % 0 ,ا 0 Cدي )(one way ANOVA
وه&ا +
bP , A Sا
ول ر.( 27-4 ) !J
إذ ( F ) F. J m[#8ا ( 1062.478 ) F8"R/.و 8ر ( sig=0.000 ) F a F$وه دا F0إ F P 0I
",0R+ 0ى ) ( α= 0.01و F0. Jا
و (1.47) F0و 0.8ان ا
و F0ه 0أ( F ) %0+ F0. J >0J
ا > 4 # F8"R/.ا @ ? Fو aX !a %+ا [,.ا > ,R.ا ` Fا ,
( آ[,.
F.
8
) ا F0.S.
.c8
-ول ر( 27-4 ) 1:
F+ )S RBا
* ا Hدي ) + (one way ANOVAن +XeSا AV Lا 8V A+(+M$
) ,/ا (.(A(#
&
را
*
&!(Kع ا ( ,/ت
& ! q2ا ( ,/ت
sum square
mean square d f
F
ا () !A/
Sig
*+/ا ( !(Kت
243.103
65
3.740
0.000 1062.478
دا\ Fا ( !(Kت
0.817
232
0.004
ـــــــــ
ـــــــــ
ا 8
243.919
297
ـــــــــ
ـــــــــ
ـــــــــ
-ً L Xا A+D Eا A+ Eا : # AL L
aX00ا ` F00ا ,
أ اد
وFS$
F00 .آ ) 0 8 0 > ,00R+ 0 [,.اL00, Wام ( آ 0 :أ 0 8د % 0 6.ا %00+ % #+ 0
Fا را(.F
و [ ض إ 0 ,1ر ه A&0ا @ ? !0 0 F 0ا( ^,0ام >0 #/ا % 0 ,ا 0 Cدي )(one way ANOVA
وه&ا +
bP , A Sا
ول ر.( 28-4 ) !J
إذ ( F ) F. J m[#8ا ( 906.018 ) F8"0R/.و 8ر ( sig=0.000 ) F0 a F0$وه 0دا F0إ F P 0I
",0R+ 0ى ) ( α= 0.01و F0. Jا
و (1.47) F0و 0.8ان ا
و F0ه 0أ( F ) %0+ F0. J >0J
ا > 4 # F8"R/.ا @ ? Fو aX !a %+ا [,.ا > ,0R.ا ` F0ا ,
اL, Wام ( آ[,.
0 8 0 F0 .
)
.c8
-ول ر( 28-4 ) 1:
F+ )S RBا
* ا Hدي ) + (one way ANOVAن +XeSا AV Lا 8V A+(+M$
) ,/ا[ Jام(.
&!(Kع ا ( ,/ت
&
را
*
sum square
& ! q2ا ( ,/ت
F
mean square d fا () !A/
Sig
*+/ا ( !(Kت
194.083
65
2.986
0.000 906.018
دا\ Fا ( !(Kت
0.765
232
0.003
ـــــــــ
ـــــــــ
ا 8
194.847
297
ـــــــــ
ـــــــــ
ـــــــــ
را -ً ,/ا A+D Eا A+ Eا ا: # A,/
aXا ` Fا ,
أ اد
وFS$
) 0 8ا X0R.و ( Fآ 0 :أ 0 8د % 06.ا %0+ % #+ 0
F .آ> ,R+ [,.
Fا را(.F
و [ ض إ 0 ,1ر ه A&0ا @ ? !0 0 F 0ا( ^,0ام >0 #/ا % 0 ,ا 0 Cدي )(one way ANOVA
وه&ا +
bP , A Sا
ول ر.( 29-4 ) !J
إذ ( F ) F. J m[#8ا ( 1674.351 ) F8"R/.و 8ر ( sig=0.000 ) F a F$وه دا F0إ F P 0I
",0R+ 0ى ) ( α= 0.01و F0. Jا
و (1.47) F0و 0.8ان ا
و F0ه 0أ( F ) %0+ F0. J >0J
ا >00 400 # F8"00R/.ا @ ? F 0و aX00 !00a %00+ا 0 [,.ا > ,00R.ا ` F00ا ,
ا XR.و ( Fآ[,.
-ول ر( 29-4 ) 1:
0 8 0 F00 .
.c8
F+ )S RBا
* ا Hدي ) + (one way ANOVAن +XeSا AV Lا 8V A+(+M$
) ,/ا ( lو .(A+
&
را
*
)
&!(Kع ا ( ,/ت
& ! q2ا ( ,/ت
sum square
mean square d f
F
ا () !A/
Sig
*+/ا ( !(Kت
156.369
65
2.406
0.000 1674.351
دا\ Fا ( !(Kت
0.333
232
0.001
ـــــــــ
ـــــــــ
ا 8
156.702
297
ـــــــــ
ـــــــــ
ـــــــــ
و [ ض 8ن a:ا ` Fا ,
أ اد
F .آ 0 > ,0R+ 0 [,.ا 0 [,.ا % 06. c8 0,ا %0+ % #+ 0وF0S$
Fا را(.F
bP 0, A 0Sا 0ول
!0 0ا( ^,0ام >0 #/ا % 0 ,ا 0 Cدي ) (one way ANOVAوه&0ا 0+
ر.( 30-4 ) !J
إذ ( F ) F. J m[#8ا ( 2760.775 ) F8"R/.و 8ر ( sig=0.000 ) F a F$وه دا F0إ F P 0I
",0R+ 0ى ) ( α= 0.01و F0. Jا
و (1.47) F0و 0.8ان ا
و F0ه 0أ( F ) %0+ F0. J >0J
ا > 4 # F8"R/.ا @ ? Fو aX !a %+ا [,.ا > ,R.ا ` F0ا ,
ا (% #+آ[,.
0 F0 .ا % 06. ) 0 [,.
.c8
-ول ر( 30-4 ) 1:
F+ )S RBا
* ا Hدي ) + (one way ANOVAن +XeSا AV Lا 8V A+(+M$
ا ( *+ (S) +3ا (*+ & ,آ( .P/ S +3
&
را
*
&!(Kع ا ( ,/ت
& ! q2ا ( ,/ت
sum square
mean square d f
F
ا () !A/
Sig
*+/ا ( !(Kت
173.032
65
2.662
0.000 2760.775
دا\ Fا ( !(Kت
0.224
232
ـــــــــ
ـــــــــ
ـــــــــ
ا 8
173.256
297
ـــــــــ
ـــــــــ
ـــــــــ
-2-2-2-4ا A+D Eا A+ +Bا ا:A,/
aX000ا 3"000ء ا ,
% 006.ا 00. . 8 % #+ 00ت ا F /000I
00.آ00 > ,000R+ 00 [,.
ا را( ,Fو [ ض إ ,1ر ه& Aا @ ? S. R ! Fإ
أو ً -ا A+D Eا A+ EاHو
aXا "3ء ا ,
أ اد
ا@ ? تا@
F000
Fا:F w
:#
) 8ا "ة ( آ:
.آ> ,R+ [,.
أ 0 8د % 06.ا %0+ % #+ 0وF0S$
Fا را(.F
و [ ض إ 0 ,1ر ه A&0ا @ ? !0 0 F 0ا( ^,0ام >0 #/ا % 0 ,ا 0 Cدي )(one way ANOVA
وه&ا +
bP , A Sا
ول ر.( 31-4 ) !J
إذ ( F ) F0. J m0[#8ا ( 25.457 ) F8"0R/.و 8ر ( sig=0.000 ) F0 a F0$وه 0دا F0إ F P 0I
",0R+ 0ى ) ( α= 0.01و F0. Jا
و (2.04) F0و 0.8ان ا
و F0ه 0أ( F ) %0+ F0. J >0J
ا > 4 # F8"R/.ا @ ? F 0و aX0 !0a %0+ا 0 [,.ا > ,0R.ا 3"0ء ا ,
آ[,.
0.
) 0 8 0ا "0ة (
.c8
-ول ر( 31-4 ) 1:
F+ )S RBا
* ا Hدي ) + (one way ANOVAن +XeSا ! ء ا 8V 8(+M$
) ,/ا !ة(.
&
را
*
&!(Kع ا ( ,/ت
& ! q2ا ( ,/ت
sum square
mean square d f
F
ا () !A/
Sig
*+/ا ( !(Kت
133.900
17
1.876
25.457
0.000
دا\ Fا ( !(Kت
5.976
280
0.021
ـــــــــ
ـــــــــ
ا 8
139.876
297
ـــــــــ
ـــــــــ
ـــــــــ
-ً + Xا A+D Eا A+ Eا : # A+ L
aX00ا 3"00ء ا ,
أ اد
وFS$
0 .آ ) 0 8 0 > ,00R+ 0 [,.ا ( F00.S.آ 0 :أ 0 8د % 0 6.ا %00+ % #+ 0
Fا را(.F
و [ ض إ 0 ,1ر ه A&0ا @ ? !0 0 F 0ا( ^,0ام >0 #/ا % 0 ,ا 0 Cدي )(one way ANOVA
وه&ا +
bP , A Sا
ول ر.( 32-4 ) !J
إذ ( F ) F00. J m00[#8ا ( 11.099 ) F8"00R/.و 8ر ( sig=0.000 ) F00 a F00$وه 0دا F00إ F P 0I
",0R+ى ) ( ( α= 0.01و F0. Jا
و (2.04) F0و 0.8ان ا
و F0ه 0أ( F ) %0+ F0. J >0J
ا > 4 # F8"R/.ا @ ? Fو aX !a %+ا 0 [,.ا > ,0R.ا 3"0ء ا ,
آ[,.
0.
) 0 8 0ا ( F0.S.
.c8
-ول ر( 32-4 ) 1:
F+ )S RBا
* ا Hدي ) + (one way ANOVAن +XeSا ! ء ا 8V 8(+M$
) ,/ا (.(A(#
&
را
*
&!(Kع ا ( ,/ت
& ! q2ا ( ,/ت
sum square
mean square d f
F
ا () !A/
Sig
*+/ا ( !(Kت
236.818
17
13.930
11.099
0.000
دا\ Fا ( !(Kت
7.102
280
0.025
ـــــــــ
ـــــــــ
ا 8
243.919
297
ـــــــــ
ـــــــــ
ـــــــــ
-ً L Xا A+D Eا A+ Eا : # AL L
aX00ا 3"00ء ا ,
أ اد
وFS$
0.آ ) 0 8 0 > ,00R+ 0 [,.اL00, Wام ( آ 0 :أ 0 8د % 06.ا %00+ % #+ 0
Fا را(.F
و [ ض إ 0 ,1ر ه A&0ا @ ? !0 0 F 0ا( ^,0ام >0 #/ا % 0 ,ا 0 Cدي )(one way ANOVA
وه&ا +
bP , A Sا
ول ر.( 33-4 ) !J
إذ ( F ) F. J m[#8ا ( 8.542 ) F8"R/.و 8ر ( sig=0.000 ) F a F$وه 0دا F0إ F P 0I
و (2.04) F00و 0 .8ان ا
",00R+ى ) ( ( α= 0.01و F00. Jا
و F00ه 0أ( F ) %00+ F00. J >00J
ا > 4 # F8"R/.ا @ ? Fو aX !a %+ا [,.ا > ,0R.ا 3"0ء ا ,
اL, Wام ( آ[,.
08 0
0.
)
.c8
-ول ر( 33-4 ) 1:
F+ )S RBا
* ا Hدي ) + (one way ANOVAن +XeSا ! ء ا 8V 8(+M$
) ,/ا[ Jام(.
&
را
0
*
&!(Kع ا ( ,/ت
& ! q2ا ( ,/ت
sum square
mean square d f
F
ا () !A/
Sig
*+/ا ( !(Kت
184.471
17
10.851
8.542
0.000
دا\ Fا ( !(Kت
10.376
280
0.037
ـــــــــ
ـــــــــ
ا 8
194.847
297
ـــــــــ
ـــــــــ
ـــــــــ
را -ً ,/ا A+D Eا A+ Eا ا: # A,/
aXا "3ء ا ,
أ اد
وFS$
) 0 8ا X0R.و ( Fآ 0 :أ 0 8د % 06.ا %0+ % #+ 0
.آ> ,R+ [,.
Fا را(.F
و [ ض إ 0 ,1ر ه A&0ا @ ? !0 0 F 0ا( ^,0ام >0 #/ا % 0 ,ا 0 Cدي )(one way ANOVA
وه&ا +
bP , A Sا
ول ر.( 34-4 ) !J
إذ ( F ) F0. J m0[#8ا ( 76.790 ) F8"0R/.و 8ر ( sig=0.000 ) F0 a F0$وه 0دا F0إ F P 0I
",0R+ى ) ( ( α= 0.01و F0. Jا
و (2.04) F0و 0.8ان ا
و F0ه 0أ( F ) %0+ F0. J >0J
ا > 4 # F8"R/.ا @ ? Fو aX !a %+ا [,.ا > ,R.ا "3ء ا ,
( آ[,.
) 0 8 0ا X0R.و F
.
.c8
-ول ر( 34-4 ) 1:
F+ )S RBا
* ا Hدي ) + (one way ANOVAن +XeSا ! ء ا 8V 8(+M$
) ,/ا ( lو .(A+
&
را
*
&!(Kع ا ( ,/ت
& ! q2ا ( ,/ت
sum square
mean square d f
F
ا () !A/
Sig
*+/ا ( !(Kت
154.847
17
9.109
76.790
0.000
دا\ Fا ( !(Kت
1.855
280
0.007
ـــــــــ
ـــــــــ
ا 8
156.702
297
ـــــــــ
ـــــــــ
ـــــــــ
و [ ض 8ن a:ا "3ء ا ,
أ اد
.آ 0 > ,0R+ 0 [,.ا 0 [,.ا % 06. c8 0,ا %0+ % #+ 0وF0S$
Fا را(.F
bP 0, A 0Sا 0ول
!0 0ا( ^,0ام >0 #/ا % 0 ,ا 0 Cدي ) (one way ANOVAوه&0ا 0+
ر.( 35-4 ) !J
إذ ( F ) F0. J m0[#8ا ( 18.108 ) F8"0R/.و 8ر ( sig=0.000 ) F0 a F0$وه 0دا F0إ F P 0I
و (2.04) F0و 0.8ان ا
",0R+ى ) ( ( α= 0.01و F0. Jا
و F0ه 0أ( F ) %0+ F0. J >0J
ا >00 400 # F8"00R/.ا @ ? F 00و aX00 !00a %00+ا 00 [,.ا > ,00R.ا 3"00ء ا ,
) % 6.ا ( % #+آ[,.
-ول ر( 35-4 ) 1:
.c8
F+ )S RBا
آ( & +3
&
را
*
00.
00ا 00 [,.
* ا Hدي ) + (one way ANOVAن +XeSا ! ء ا 8(+M$
*+ (S) 8V Fا (*+ & ,ا ( +3ا .P/
&!(Kع ا ( ,/ت
& ! q2ا ( ,/ت
sum square
mean square d f
F
ا () !A/
Sig
*+/ا ( !(Kت
170.313
17
10.018
18.108
0.000
دا\ Fا ( !(Kت
2.943
280
0.011
ـــــــــ
ـــــــــ
ا 8
173.256
297
ـــــــــ
ـــــــــ
ـــــــــ
-3-2-2-4ا A+D Eا A+ +Bا ? & :A
aX00ا ` F00ا ,
8:8 F00 .ده 00اCر ,F00 8وا 3"00ء ا ,
ا . . 8 % #+ت ا %+ ,F /IوFS$
أ اد
00 8:8 00.د Aا Z`00ث 00
% 006.
Fا را(.F
و [ 0 0ض إ 0 0 ,1ر ه A&000ا @ ? !000 0 0 F 0 0ا( ^,000ام >000 #/ا 0 0/ Wار ا 0 0 ,.د F000 ]8ا 0 0,ر b
) (step wiseوه&ا +
bP , A Sا
ول ر.( 36-4 ) !J
إذ (F)F0. J m0[#8ا 08 (6488.772) F8"0R/.ر $ت
و F00. Jا
و (2.64) F00وه 0أ ( F ) F00. J %00+ >00Jا 0 7 0 .+ F8"00R/.إ Z+ 0 + F00 " + 0ت
ا / Wار وه&ا
S+
,(290,7) (d f) F0و)(sig= 0.000
0إن ا 0 [,.ات ا "0 + a:0 0S F0 ., + F# ,0R.ي 0ا 0/ Wار أو أن وا 0ة
#ا" + a: S >JCي وه&ا +
-ول رF+ )S ( 36-4 ) 1:
bP , A Sا
ول ر.( 36-4 ) !J
RBا ) Jار ا ( ,د ) + (step wiseن +XeSا AV Lا A+(+M$وا ! ء
ا *+ (S 8V 8(+M$ا .*+ & ,
(!ذج ا ) Jار
&!(Kع
Regression
& !q2
F
df
ا ( ,/ت
Sig
ا ( ,/ت
ا () !A/
model
ا ) Jار
172.157
7
24.594
6488.772
0.000
)(Regression
ا( 8
1.099
290
0.004
ــــــ
ــــــ
)(Residual
ا 8
)(Total
173.256
297
ــــــ
ــــــ
ــــــ
و.
Fأ >Uا [,.ات ً a:ا
bP 0, A Sا 0ول ر) !0J
ا [,.ا ) c8 ,ا (% 6.,وه&ا +
.( 37-4
! ا( ^,ام > #/ا 0/ Wار ا 0 ,.د F0 ]8ا 0,ر ( step wise ) bإذ 07ا bP 0,أن أآ`0
ا 0 0 [,.ات ً a:000ا 0 0ا % 0 06.,ه 0 0 [,+ "000ا ` F000ا 0 0#6و ( F ) F000. J m000[#8 0 0Jا F8"000R/.
) ( 3.679و ( sig=0.000 ) F00. Jوه 0دا F00إ F P 0 I
+ a:ار # ( 0.472 ) Aا % 6.,و 4 #
",00R+ 0ى ) ( α= 0.01و>00+ .8
ا ) 8 a:,ا "3ء ا + >+ .8 ( JZ1Cار) A
(0.222وإن ( F ) F00. Jا ( 7.071 ) m00[#8 400 F8"00R/.و ( sig= 0.000 ) F00. Jوه 0دا F00
إ FPI
",R+ى ) ( α= 0.01و 4 #
ا ) 8 a:,ا "3ء ا 0 + a:0 >+ .8 ( .,R.ارA
) # ( 0.101ا % 6.,وإن ( F ) F0. Jا ( 2.373 ) m0[#8 40 F8"0R/.وF0. J
( 0.018وه 0دا F0إ F P 0I
) =sig
ذ p0
",0R+ 0ى ) (α= 0.01و 0?" %06.
FJZ %+ا :F ,
Y= C 0.447 + 0.472 X1 + 0.222 X2 + 0.101 X3
; أن :
/Yه" ا % 6.,اWداري ) ا [,.ا ( c8 ,
/X1ه" ا ` Fا ,
) F .ا [,.ا > ,R.ا ( R P
/X2ه" ا "3ء ا ) JZ1Cا [,.ا > ,R.ا `
(
/X3ه" ا "3ء ا ) .,R.ا [,.ا > ,R.ا `
(
-ول ر( 37-4 ) 1:
F+ )S RBا ) Jار ا ( ,د O/
+ (step wise) Aن & ه 8أآ Lا ( +3ات ً +XeSا
) 8Vا ( (*+ا ( +3ا .P/
& F& ,ا +Xe
ا ( +3ات
F
β
Beta
ا () !A/
Sig
-ا AV Lا A+(+M$
0.472
0.447
3.679
0.000
,/ -ا ! ء ا8: \H
0.222
0.244
7.071
0.000
,/ -ا ! ء ا ( (
0.101
0.105
2.373
0.018
ا
اF
E
ا $ , ,(Wت وا *",ت
#را(ـــــF
-1-5ا - $ 2Jت وا ! +0ت
-2-5إ- $ 2ــــ ت ا را:A2
+0!S -3-5ت ا را:A2
را:A2
-1-5إ - $ 2ت و +0!Sت ا را:A2
"* m#ه& Aا را( Fإ
تا,
و @ Rا
د %+ا $ , ,(Wت وا *",ت ا ,
Z01 %0+ m .Uل >0 #/
0و( >P 0ا c0.ا F0@#,^.
)
! ا "I/ل 0S #
ا I.در اCو Fوا ` " # Fرا( ( Fو
ه&ا ا @ 0 !, ( >Iض "0,/. N0^#+ى ا را(%0+ F0
Z1ل ,% PL$إذ %.0UاCول bP 0,ا را( F0ا 0,
"* m#إ Sا را("0( F0اء 8 0S + _0# , 0+
0S Z1 %0+ !0
u0ا
0ض أه !0ا $ , ,0(Wت ا 0,
0ي #را( F0أم 0S $ا 0#.ا _0# ,.
F 8ا را(.F
%0+ F0 ". + %.0Uا 0*",ت ا 0,أو* 0S8 m0ا را(Z01 %0+ F0ل
أ +ا Lء ا `
ه A&00ا $ , ,00(Wت وا 0,
ا,
إ
.
>00+:أن "006ن 0Sدور
د , F I1 Fk 8
0 >00إ 08از دور ا ` F00ا ,
,F00 .وا 3"00ء
% 6.ا :8 % #+دوا 4ا 0/.دة 0ا ] 0ع ا /0I
ا Cر و %6.ول أه! ا $ , ,(Wت وا *",ت ا ,
/.
F0
"* m#إ Sا را(: ~ + uR F
-2-5إ- $ 2ــــ ت ا را:A2
?"ء > #/ا
إ
ت وا +"# .ت mI#1ا را(F
%+ F ". +ا $ , ,(Wت ا
I+در c0.$ا
Fوا F #.ا S/ ?" !, ( ,
#
0ت ا F0@#,^.
"/ا: w
-1-2-5ا - $ 2Jت ا :A M$
إن اWه .,م "?".8ع ا ` F0ا ,
"0Sh m0R F0 .رًا &0 + 0Sh >08 ً 0k$ @+اه 0.,م ا 0.#ء
"# 8م ا "#Rآ $Y8 Fاء ا ,رب وا را( ت ا ,أ(@ ت %إ ;0 %6. 3 4ا @ 0د 0#ا 0م
@68 4#. 8ءة و
%6 ! + F #ه ك ,F aوو3ء
F#67+آ ةّ ُ ,
.
> ا 0 Cاد "0#.ن F0 e 8و 0.س
F eاCه >6 F .ا . .ت و >678أآ` ً /ا و #و 40$ا 0 /,ا 0 Cاد
ا % #+و ُ ّ ا "3ء ا ,
أو اWر ط F. . 8ا ,
Z+ .ز"#R# ً +ك ا 7ي ,إذ إن ا Cاد ا "0# . % #+ 0ن إ 0ا 0 ",
"#.ن S8و 8 !a %+زت ا F$ /إ
% 6.ا _ /, % #+ا: w
6 -1
Xدوا !S+ S+
0 6 -2
.ر("00ا 0 S+را !Sا 6,83ر F00وا 8Wا 0 F00ا %00+ >00.أ >00$ر c00آ@ 0ءة أداء ا F00. .
و
. S, #
ا . .ت #أ %Rو.4$
$ 00ُ -3أه F000 .ا ` F000ا ,
%ا &000ي 0 0.,
F000 .إ ",000R+ 0 0ى ا ` 0 0 F000ى ا 0 0.
4000 #أداء
+ؤو( ^,R 4 C !Sم _ /,اCه اف ا:F w
"S$ 4 $" -Yد ا Cاد _ / "/أه اف ا @68 F. .ءة و
ب-
.F #
L0 Lو !0SP3ا ,
! ("#0ك ا 0 Cاد ا "0/ % #+ 0أ @ !S0Rوز !0SPZ+و0 !S0R 0.8
0.
.F. . 8
ج .? -ن ا( ,ار ا F. . 8 % #+و . ( 3ذوي ا S.رات وا II^,ت ا درة.
د F . -ا "#Rك ا 8Wا
* ً # !S +ر ",R+ cى ا F0. .ا 0,
ى ا Cاد ا % #+وذ p
".,ن إ . S
هـ -إن ا @ د ا >+ه" أ( س و"$د ا F. .و" 0Hر3" 08 Aء ا ,
0.إ 0# AL0@/ 0Sا >0.
ء ه& Aا F. .وا( .,اره .
!S00R -4ا % 0 8 F00JZا ` F00ا ,
% 6.ا !SR .+ % #+
ا Fe
ك ا >.
8Y8 F00 .ده 0ا 0 /.دة ,وا 3"00ء ا ,
0 8Y8 0 .د Aا 0 /.دة 0
ز دة و3ءه !0وا "0, 0.+ !S 0. . !SP 0.,ا
!S 0ا
0 8 F0م
ا .F. .
-2-2-5ا - $ 2Jت ا :A+ (,
-1-2-2-5ا - $ 2Jت ا J A+ (,داة ا را:A2
-1آ bP , m@7ا Iق ا ا) #1ا R 3ق ا ا J %+ >6 ( #1س ا ` F0ا ,
أر F 8أ 8د (33) # >.,7
(22) #
.وا &ي "6,ن FaZa %+أ 8د >.,07
رة و +س % 6.ا % #+ا &ي "06,ن %0+أر F0 8أ 0 8د (17) 0# >.,07
0ا 0. .ت ا F /0I
8
رة و +س ا "3ء ا ,
F0 .ا &0ي "06,ن %0+
F0ا را( 0,[#8 F0درF0$
0 F0ا ` 0ت ا 0ا#1
0رة
% 0 0+ u0R , 0S
ول ر.( 4-3 ) !J
إذ >+ + F. J m[#8أ @ آ و خ
+س ا ` F0ا ,
,(0.994) F0 .وإن >0+ + F0. J
ا ` 0 0ت 0 0 8Cد AاCر ,F000 8ا ,(0.982) ! 0 0ا 0 0 , .ات ) ,(0.961اWه 0 0.,م ,(0.980) % #+ 0 0 8
ا "ا >00+ا .د (0.977) F00وه&00ا 0ل 0 #
"00ا
ا را( S "6 Fأ %+ #ا F Rا (%60) F " .
درF00$
%00+ F00ا ., 3د 0 + 0 # F00س هA&00
ا "#م ا "#Rآ .F
>+ + i#8 . 8أ @ آ و خ .#س ا #6
(0.991) .و>0+ + F. J m[#8
3"#ء ا ,
ا ` 0ت 0 8Wد Aا Z`00ث ,ا 3"00ء ا ,(0.977) @ 0ا 3"00ء ا ,(0.973) .,00R.ا 3"00ء ا0 JZ1C
) (0.974وه&0ا 07 0+إ 0إن 0 +س 0+
I 8ق ا ا#1
وز3"00# (Mayer,1993) 400PZ+ء ا ,
0.
!00R,
Fk 8ا . .ت ا .F /I
% 06.,ا (0.985) % #+ 0و>0+ + F0. J m0[#8
و F0. J m[#8أ @ 0آ 0و 0خ 0 .#س ا 0#6
ا ` 0 00ت 0 00 8Wد AاCر ,F0000 8ا "0000ة ) ,(0.941ا ,(0.939) F0000.S.اL0000, Wام ) ,(0.945ا X0000R.و F
) (0.944وه&ا ل #
ا #6
"0ا
0 F0ا ., 3د F0و F0. J m0[#8أ @ 0آ 0و 0خ 0 .#س
درF0$
#را( Fا (0.997) F /وا &0ي (72) 0# >.,07
". Fذج ا را( Fا ^,R.م
وه&ا Xآ ا ., 3د Fا
-2إن ا 0 0 [,.ات ا e".ا 0 0 W F000اد
0رة "+ز 0 [,+ % 08 F0ات ا را(F0
c., +ا را(.F
F000ا را( 0 0 F000ا 0 0. .ت ا F /000Iا L000 . F000a"/ .ت
NP I^ 8ا:F w
-Yإن F eأ اد
Fا را( Fه! %+ا &آ"ر
?"+ + uR
ول ر.( 1-4 ) !J
ا
ب -أن ا X.ه >00ا 0 W 0 .#اد
(%89.3) !S, R m[#8و F Rا 0 Wث )(%10.7
F00ا را( F00#./ i00#8 F00ا 0آ",را"008 Aرد ) (%6) (PHو ,00R$ .#
) (%2) (MSو S00H F00#./دة ا "#8 00م ا 0
) (%3.4) (DPو " 006 #ر "س )(%26.2) (BC
و F00#./ا "#8 0م ا @ (%21.5) (TC) 0وا Wاد F00ا 0?"+ 0+ u00R (%40.9) (SC) F00 S.
ا
ول ر.( 2-4 ) !J
ج -إن ا ",R.ى ا " W @ hاد
F0ا را( ! 0 + F 0R i0#8 F0دوري ) (%3.4) (Aو ! 0 +أ 0Jم )(B
) (%8.1وا 0 000I,1ص ) (%14.8) (Cو 0 000 +ون
)?"+ + uR (%56.4
-3إن أآ` أ 8د ا ` Fا ,
ا
(%17.4) (D) 0 000و(E) F /00000* %00000S+
ول ر.( 3-4 ) !J
F .ا 7,رًا
Fk 8ا را( %+ FوFS$
0أ 0اد
)ا 0 , .ات( (4.12) i00#8 $ 0+ 8 0R f00(",.8و 8ر0 F00$
ا
F0ا را( F0آ m0
% 0 + 0+ u00R F00ذ 0 p00
ول ر.( 5-4 ) !J
-4أ 0 Shت bP 0 ,ا را( F00در F00 `# F]00(",+ F00$ا ,
و8 R f(",.8
م + %+ (3.79) i#8س
% + + uR Fذ p
ا
%00+ F00 .وF00S$
0أ 0اد
F00ا را(F00
Aا (5) # Cدر $ت F0k 8 0ا را( F0و 8رF0$
ول ر.( 8-4 ) !J
-5إن أآ` أ 8د ا "3ء ا ,
Fا را( Fه :
.ا 7,رًا ى أ اد
,/ -Yا ! ء ا :8EI ,أ 3 + #ت ه&ا ا "3ء ه :
* ُ ّ #.ا /
F. . 8
% + + uR F
* أ0H
* 0 + $ 0+ 8 0R f0(",.8 , 0 F ( + Fار 8 (4.26) AرF0$
ا
ول ر.( 9-4 ) !J
:08ن 07+آ> ا F0. .آL0$ 0S :ء ,#607+ %0+ا ^ * 0 + $ 0+ 8 0R f0(",.8 ,F0ارA
% + + uR F
) (4.08و 8رF$
ول ر.( 9-4 ) !J
ا
ب ,/ -ا ! ء ا ( ( :أ 3 + #ت ه&ا ا "3ء ه :
* أ(0
Z001 %00+ل F00. . 8 0 #.ا "00I/ل 0 #
+ $ +ار (4.32) Aو 8رF$
F00 Jأ 0 #
% + + uR F
ا
@0
+د 8 0 R f00(",.8 ,ً 0
ول ر.( 10-4 ) !J
ج ,/ -ا ! ء ا :8: \Hأ 3 + #ت ه&ا ا "3ء ه :
* 0 + _/,Rه A&0ا F0. .اZ01Wص 0 + $ 0+ 8 0R f0(",.8 ,ار (4.36) Aو 8ر0 F0$
ا
% + + uR F
ول ر.( 11-4 ) !J
-6أو? m/ا را( Fا F /إن 0ى أ 0اد
>678
F0ا را( F0درF0$
م وا &ي (3.93) i#8در + %+ F$س
أ 8د ا "3ء ا ,
.ا P Rة ى أ اد
+ار (4.03) Aو 8رF$
و 8ر00 F00$
و 8رF$
",0R+ 0 F0ى ا 3"0ء ا ,
0.
Aا (5) # Cدر $ت أ ",0R.8 _# , . +ت
Fا را( Fآ ن ا "3ء ا
@ $ 0+ 8 R f(",.8
!a ,Fا "3ء ا 0 + $ 0+ 8 0R f0(",.8 JZ1Cار(3.95) A
,F00و 8ر F00$أ >00Jا 3"00ء ا 00 + $ 00+ 8 00R f00(",.8 .,00R.ار(3.81) A
% + + uR F
ا
ول ر.( 12-4 ) !J
-7إن أآ` أ 8د % 6.ا % #+ا 7,رًا ى أ اد
Fا را( Fه :
,/ -Yا ( lو :A+أ #ا 3 .ت ه :
* أ "/ > +أن
) (4.32و 8رF$
0 + $ 0+ 8 0R f0(",.8 ,F0. . 8 >. # ZارA
c.ا @ _ ا +"# .ت ً SR
.F
ب ,/ -ا !ة :أ #ا 3 .ت ه :
* أ "/ > +ا .,(3ع . % #+ 0 #
.F
2 F0را 0 + $ 0+ 8 0R f0(",.8 ,!0SPار (4.09) Aو 8رF0$
ج ,/ -ا[ Jام :أ #ا 3 .ت ه :
* ا 0 7ء ا 0ه "00ا 0 7ء ا &00ي 0 R
ا 0 # F00. .ا "*"00ل ا 0أه 0ا 8 0 R f00(",.8 , S
+ $ +ار (4.22) Aو 8رF$
.F
د ,/ -ا ( :A(#أ #ا 3 .ت ه :
* أرى ا ., 3د #ا &ات >6 F R 8 ً .S+ ً k H
و 8رF$
0 + $ 0+ 8 R f(",.8 ,>+ار(4.10) A
.F
-8أو? m/ا را( Fإن ى أ اد
Fا را( FدرF$
",0R+ى ا 0 >6078 % 06.,م وا &0ي
F
(3.82) i#8در 0 + 0 F$س A 0ا (5) 0# Cدر 0$ت أ ",0R.8 _0# , 0. 0+ت أ 0 8د ا % 06.,
ا P 0Rة 0ى أ 0اد
و 8رF$
F00ا را( F0آ 0ن ) 0 8ا X0R.و 0 + $ 0+ 8 0R f00(",.8 (Fار(3.95) A
) 8 !a Fا "ة( 0 + $ 0+ 8 0R f0(",.8ار (3.93) Aو 8ر0 F0$
) 8 !aا 0 + $ 0+ 8 0R f0(",.8 (F0.S.ار (3.80) Aو 8ر0 F0$
+ $ + 8 R f(",.8ار (3.56) Aو 8رF$
F0
) 0 8 !0a F0اL0, Wام(
.F](",+
-2-2-2-5ا - $ 2Jت ا +D E A+ (,ت ا را:A2
-1و"00$د F00JZإر 0ط إ ) % 0 8 F00 8ا (! 0آ 0 :أ 0 8د ا ` F00ا ,
) (0.990ذات د F 3إ F P I
",R+ى ) (sig= 0.000و او "J mة FJZاWر ط % 08 +
) c+ ( 0.985 - 0.989أ 8د ا "3ء ا ,
* F/ا @ ? Fا @
-2و Jأ Hرت ا را( Fإ
وا 3"0ء ا ,
FاCو
F00 .وا 3"00ء ا ,
.ا `Zث )ا
@ ,ا , .,R.ا ( 0JZ1Cو 0Jأm0, a
%+ا @ ? Fا F R PاCو .
و"$د FJZإر ط إ ) % 8 F 8ا 0 , .ات( آ 0 :أ 0 8د ا ` F0ا ,
(0.988) m0[#8 0.ذات د F0 3إ F P 0I
ا , .,R.ا ( JZ1Cو Jأ F/* m, aا @ ? Fا @
وا 3"0ء ا ,
0 .ا Z`00ث )ا , @ 0
Fا ` %+ Fا @ ? Fا F R PاCو .
و"0$د F0JZإر 0ط إ ) % 08 F0 8اWه 0.,م( آ 0 :أ 0 8د ا ` F0ا ,
(0.994) m0[#8 0.ذات د F0 3إ F P 0I
F0 .
",0R+ 0ى ) (sig= 0.000و او m0
"0Jة F0JZاWر 0ط c0+ ( 0.964 - 0.973 ) % 08 0+أ 0 8د ا 3"0ء ا ,
ا , .,R.ا ( JZ1Cو Jأ F/* m, aا @ ? Fا @
F0 .
",0R+ 0ى ) (sig= 0.000و او m0
"00Jة F00JZاWر 0ط c00+ (0.966 - 0.972) % 0 8 0+أ 0 8د ا 3"00ء ا ,
-3و Jأ Hرت ا را( Fإ
m00[#8 0 .
0.ا Z`0ث )ا , @ 0
Fا ` ` %+ Fا @ ? Fا F R PاCو .
-4و Jأ Hرت ا را( F0إ 0و"0$د F0JZإر 0ط إ ) % 08 F0 8ا "ا >0+ا .د (F0آ 0 :أ 0 8د ا ` F0
ا,
F00 .وا 3"00ء ا ,
(0.992) m00[#8 0.ذات د F00 3إ F P 0I
",00R+ 0ى )(sig= 0.000
و او "0J m0ة F0JZاWر 0ط c0+ ( 0.957 - 0.972 ) % 08 0+أ 0 8د ا 3"0ء ا ,
)ا
@ ,ا , .,R.ا ( JZ1Cو Jأ F/* m, aا @ ? Fا @
0.ا Z`0ث
Fا ا %0+ F0 8ا @ ? F 0ا F 0R P
اCو .
-5و Jأ 0Hرت ا را( F0إ 0و"0$د F0JZإر 0ط إ ) % 08 F0 8ا 3"0ء ا ( @ 0آ 0 :أ 0 8د ا 3"0ء
ا,
.وا (0.992) m[#8 % 6.,ذات د F0 3إ F P 0I
",0R+ 0ى ) (sig= 0.000و او m0
"Jة FJZاWر ط ( 0.946 - 0.976 ) % 8 +و Jأ F/* m, aا @ ? Fا F R Pا ` .F
-6و Jأ 0Hرت ا را( F0إ 0و"0$د F0JZإر 0ط إ ) % 08 F0 8ا 3"0ء ا ( .,0R.آ 0 :أ 0 8د ا 3"0ء
ا,
.وا (0.996) m[#8 % 6.,ذات د F0 3إ F P 0I
",0R+ 0ى ) (sig= 0.000و او m0
"Jة FJZاWر ط ( 0.962 - 0.973 ) % 8 +و Jأ F/* m, aا @ ? Fا F R Pا ` .F
-7و Jأ Hرت ا را( Fإ 0و"0$د F0JZإر 0ط إ ) % 08 F0 8ا 3"0ء ا ( 0JZ1Cآ 0 :أ 0 8د ا 3"0ء
ا,
.وا (0.994) m[#8 % 6.,ذات د F0 3إ F P 0I
",0R+ 0ى ) (sig= 0.000و او m0
"Jة FJZاWر ط ( 0.944 - 0.981 ) % 8 +و Jأ F/* m, aا @ ? Fا F R Pا ` .F
-8و 0Jأ 0Hرت ا را( F00إ 0و"00$د F00JZإر 0ط إ ) % 08 F00 8ا (! 0آ 0 :أ 0 8د ا ` F00ا ,
وا (0.990) m[#8 % 6.,ذات د F 3إ F P I
F00 .
",0R+ 0ى) (sig= 0.000و او "0J m0ة F0JZ
اWر ط ( 0.946 - 0.985 ) % 8 +و Jأ F/* m, aا @ ? Fا F R Pا ` .F
-9و Jأ Hرت ا را( Fإ
و"$د FJZإر ط إ ) % 8 F 8ا , .ات( آ:
وا (0.988) m[#8 % 6.,ذات د F 3إ F P I
أ 8د ا ` F0ا ,
F0 .
",R+ى ) (sig= 0.000و او "0J m0ة F0JZ
اWر ط ( 0.905 - 0.988) % 8 +و Jأ F/* m, aا @ ? Fا F R Pا ` .F
-10و Jأ Hرت ا را( Fإ
ا,
و"$د FJZإر ط إ ) % 08 F 8اWه 0.,م (% #+ 0 8آ 0 :أ 0 8د ا ` F0
F .وا (0.994) m[#8 % 6.,ذات د F0 3إ F P 0I
",0R+ 0ى ) (sig= 0.000و او m0
"Jة FJZاWر ط ( 0.925 - 0.981 ) % 8 +و Jأ F/* m, aا @ ? Fا F R Pا ` .F
-11و Jأ Hرت ا را( F0إ 0و"0$د F0JZإر 0ط إ ) % 08 F0 8ا "ا >0+ا .د (F0آ 0 :أ 0 8د ا ` F0
ا,
F .وا (0.992) m[#8 % 6.,ذات د F0 3إ F P 0I
",0R+ 0ى ) (sig= 0.000و او m0
"Jة FJZاWر ط ( 0.924 - 0.976 ) % 8 +و Jأ F/* m, aا @ ? Fا F R Pا ` .F
0 : ) ا "ة ( آ8
sig= )
> ,R+ [,. آF .
, اF `#
a: FJZ "د$و
إF( رت ا راH أJ و-12
F00 a F00$ ر8( و394.173) F8"00R/. ( اf) F00. J m00[#8 إذ,% #+ 0 ا% 0 6. د0 8أ
F00 ` > ا,00R. ا0 [,. اaX00 !00a %00+( وα= 0.01) "ى,00R+ 0
F P 0 I إF00 دا0 ( وه0.000
m0 a&ا ا0( وه26-4) !0J ول ر0$ 0 % 0 + 0+ u0R c8 0
[,. )ا "ة( آ8
0
.F` ` اF R P اF ? @ ا%+
( F0.S. ) ا0 8 0 > ,0R+ 0 [,. آF0 .
, اF0 `#
وC اF
a:0 F0JZ "د0$و
F.
,ا
@ اF ? @ اF/*
إF( رت ا راH أJ و-13
F0000 a F00000$ ر8( و1062.478) F8"00000R/. ( اf) F00000. J m0000[#8 إذ,% #+ 0000 ا% 00006. د0000 8 أ0000 :آ
> ,00R. ا0 [,. اaX00 !00a %00+( وα= 0.01) "ى,00R+ 0
F P 0I إF00 دا0( وهsig= 0.000)
&ا0( وه27-4) !0J ول ر$
[,.( آF.S. )ا8
% + + uR c8
.F` ` اF R P اF ? @ ا%+ F ` اF
( امL0, W ) ا0 8 0 > ,0R+ 0 [,. آF0 .
, اF0 `#
a:0 FJZ "د$و
F.
,اF `ا
@ اF ? @ اF/* m aا
إF( رت ا راH أJ و-14
F00000 a F00000$ ر8( و906.018) F8"00000R/. ( اf) F00000. J m00000[#8 إذ,% #+ 0 000 ا% 0 0006. د0 000 8 أ0 000 :آ
> ,00R. ا0 [,. اaX00 !00a %00+( وα= 0.01) "ى,00R+ 0
(28-4) !0J ول ر0$ 0 % 0 + 0+ u0R c8 0
0
F P 0I إF00 دا0( وهsig= 0.000)
0 [,.ام( آL0, W )ا0 8 0 F0 .
.F` ` اF R P اF ? @ ا%+ F` ` اF
)
0 8 0 > ,0R+ [,. آF .
, اF `#
@ اF ? @ اF/* m aوه&ا ا
a: FJZ "د$و
إF( رت ا راH أJ و-15
F0 a F0$ ر8( و1674.351) F8"0R/. ( اf) F0. J m0[#8 إذ,% #+ 0 ا% 6. د8أ
> ,00R. ا0 [,. اaX00 !00a %00+( وα= 0.01) "ى,00R+ 0
(29-4) !0J ول ر0$ 0 % 0 + 0+ u0R c8 0
, ء ا3"0#
: ( آF وXR. ا
F P 0I إF00 دا0( وهsig= 0.000)
[,.( آF وXR. )ا8
.F` ` اF R P اF ? @ ا%+ F 8 ا اF
( "ة0 ) ا0 8 0 > ,0R+ 0 [,. آ0.
,اF `ا
F.
,اF `ا
@ اF ? @ اF/* m aوه&ا ا
a:0 F0JZ "د0$ و0 إF( رت ا راH أJ و-16
F00000 a F00000$ ر8( و25.457) F8"00000R/. ( اf) F00000. J m00000[#8 إذ,% #+ 00000 ا% 000006. د00000 8 أ00000 :آ
> ,00R. ا0 [,. اaX00 !00a %00+( وα= 0.01) "ى,00R+ 0
F P 0I إF00 دا0( وهsig= 0.000)
&ا0( وه31-4) !0J ول ر0$ 0 % 0 + 0+ u0R c8
.F 8 ا اF R P اF ? @ ا%+
[,. )ا "ة( آ8
وC اF
F.
,اF `ا
@ اF ? @ اF/* m aا
-17و Jأ Hرت ا را( Fإ
آ:
3"0#ء ا ,
و"$د a: FJZ
0.آ ) 0 8 0 > ,0R+ 0 [,.ا ( F0.S.
أ 8د % 6.ا ,% #+إذ (f) F. J m[#8ا (11.099) F8"R/.و 8رF a F$
(0.000وه 0دا F00إ F P 0 I
F.
ا,
0$ 0 % 0 + + uR c8ول ر (32-4) !0Jوه&0ا اm0 a
Fا ` %+ Fا @ ? Fا F R Pا ا.F 8
-18و Jأ Hرت ا را( Fإ
آ:
",00R+ 0ى ) (α= 0.01و aX00 !00a %00+ا 0 [,.ا > ,00R.ا ` F00
) 8ا (F.S.آ[,.
* F/ا @ ? Fا @
) =sig
و"$د a:0 F0JZ
3"0#ء ا ,
0.آ) 0 8 0 > ,0R+ 0 [,.اL0, Wام(
أ 8د % 06.ا ,% #+ 0إذ (f) F0. J m0[#8ا (8.542) F8"0R/.و 8ر(sig= 0.000) F0 a F0$
وه دا Fإ F P I
",R+ى ) (α= 0.01و aX0 !0a %+ا 0 [,.ا > ,0R.ا ` F0ا ,
) 0 8اL00, Wام( آ0 [,.
ا@ ?Fا@
0
0 F0 .
0 $ 0 % 0 + 0 + u00R c8 0ول ر (33-4) !00Jوه&00ا اF/00* m00 a
Fا ` ` %+ Fا @ ? Fا F R Pا ا.F 8
-19و Jأ Hرت ا را( Fإ
و"$د a: FJZ
3"#ء ا ,
.آ0 8 0 > ,0R+ [,.
)
ا X00R.و ( Fآ 0 :أ 0 8د % 0 6.ا ,% #+ 0إذ (f) F00. J m00[#8ا (76.790) F8"00R/.و 8رF00 a F00$
) (sig= 0.000وه 0دا F00إ F P 0I
ا` Fا,
F.
",00R+ 0ى ) (α= 0.01و aX00 !00a %00+ا 0 [,.ا > ,00R.
) 8ا XR.و (Fآ[,.
وه&ا ا F/* m aا @ ? Fا @
0$ 0 % 0 + 0+ u0R c8 0ول ر(34-4) !0J
Fا ا %+ F 8ا @ ? Fا F R Pا ا.F 8
-3-2-2-5ا - $ 2Jت ا +3 & *+/ +Xe A+ (,ات ا را:A2
-1أ 0 Shت ا >00 #/ bP 0 ,ا 0 / Wار ا 0 ,.د 0 [,. (step wise) F00 ]8ات ا را( F00إن ا ` F00
8Y8 F .ده اCر ,F 8وا "3ء ا ,
ا,
8Y8 .د Aا `Zث aX0ان 0
% 06.ا ,% #+ 0وه&0ا 0+
bP 00, A 00Sا 00ول ر ,( 36-4 ) !00Jإذ (f ) F00. J m00[#8ا 008 ( 6488.772 ) F8"00R/.ر $ت
(290,7) ( d f ) Fو) 7 .+ (sig= 0.000إ
ا [,.ات ا " + a: S F ., + F# ,R.ي
Z+ + F " +ت ا / Wار وه&ا
ا / Wار أو أن وا 0ة 0S +
0إن
0#اa:0 0S >0JC
" +ي.
-2وآ& pأ Shت ا bP ,أ >Uا [,.ات ً a:ا
ا
ا #6
ا [,.ا ) c8 ,ا (% 6.,وه&ا +
bP 0, A S
ول ر ,( 37-4 ) !0Jإذ 07ا bP 0,إن أآ` 0ا 0 [,.ات ً a:0ا 0ا % 06.,ه 0 [,+ "0ا ` F0
; (F) F. J m[#8ا (3.679) F8"0R/.و (sig= 0.000) F0. Jوه 0دا F0إ F P 0I
",R+ى ) (α= 0.01و + a: >+ .8ار # (0.472) Aا .% 6.,
0
و4#
ا ) 8 a:,ا "3ء ا 0 + >0+ .8 ( 0JZ1Cرا (0.222) Aوإن (F) F0. Jا F8"0R/.
(7.071) m[#8 4و (sig= 0.000) F. Jوه دا Fإ F P I
و4#
).(α= 0.01
",R+ى
ا ) 8 a:,ا "3ء ا + >+ .8 ( .,R.را # (0.101) Aا % 6.,وإن (F) F. J
ا (2.373) m000[#8 4000 F8"000R/.و (sig= 0.018) F000. Jوه 000دا F000إ F P 000I
",000R+ 000ى
).(α= 0.01
+0!S -3-5ت ا را:A2
م m#0*" bP , %+إ 0Sا را( F0ا 0,
?"ء +
ا را( %+ F#.$ Fا *",ت وا3
!0و 0 0Sه&0ا ا @"0#8 >0Iرت
ه ت ا F `/ا F # ,0R.ا %0+ 0,ا %06..أن ^ 0م ا 0. .ت
ا F /Iا "?"+ F+ع ا را( Fإذا +أ&1ت S8وه آ: : .
-1إن ا bP ,ا ,
"* m#0إ 0Sا را( 0 @+ F0ة 0 % #+ 0 #ا ] 0ع ا "0?"+ /0Iع ا را(0 F0
إ Uح أ 8د ا ` Fا ,
",R.8ى ا "3ء ا ,
,F0 .و"0S@+م ا 3"0ء ا ,
0.وأ 0 8د ,Aو 0 /
F0JZا ` F0ا ,
, .و % 6.ا . . 8 % #+ت ا "?"+ F /Iع ا را( Fو
F0 .
?"0ء ذ p0
? ورة ا م : w 8
0 0? -Yورة اه 0 0.,م إدارات ا 0 0. .ت ا "000?".8 F /000Iع ا ` F000ا ,
وا ( Rت ا 0,
Xدي إ
ب-
0# >0.
ا a:,
"0S@+ L0 Lم ا ` F0ا ,
F000 .وا ^ 0 0ذ ا 0 0$Wاءات
F0 .ا &0ي ( „0ا 3"0ء ا ,
0.وا &0ي
% 6.ا .% #+
00دورات ر c00 . F00ا 00.راء 00#اZ,001ف !S ",00R+ا ,
,F .وا "3ء ا ,
00 F00 .ا 00. .ت
ا را( [ Fض ا ,
:8 dه F .ا ` Fا ,
ا F . ,و ( ^S
ا . .ت وا "( ,ف " _ /ا Pآ ة . .#ت
F00
.وا "ا >+ا .د Fا aX0.ة 0
Fا را( Fوا % #+ 0
.S
# -2و _ +أ Shت bP ,ا را( Fا 0 F0 .ا 0ول ر ( 37-4 ) !0Jوا 0,
أ>J
ا a:,
3"0#ء ا @ 0
0ى ا 0 Cاد ا 0 % #+ 0ا 0. .ت ا F /0I
@ _0 /,8 0درF0$
F0ا را(p &0 F0
"* : w 8
أ ? -ورة إدراك ا @ د NP I^#ا L ..ة Z01 %0+ 40#.ل ( „ 0ا 0aWاء ا 0.8 @ h"0
ا % #+ا ZI
ا 0 Cاد
ت ا Zز ,F /8 >. # F+وا 7.رآ 0 Fا ^ 0ذ ا 0ارات ا ,40#. 8 F0 # ,.وه&0ا
ا "ع %+ا 7.رآ FواF Z ,(3
ا,
ز أه F0 .ا @ 0د F0. .#و aX0إ 0 ً 0 8إر
. S >.
ب -إ Hاك ا "?"+ % #+ع ا را(F
ا . Cل وآ uRو !SP3ا
ا,
-3
F0. . 8 40
@ ا F. .
.
^] fا . Cل ا XR.و & @ % %ه &0 @ %0Rُ _ /,
@ 0 ,أ 0Shت أد 0 8ت ا "#0Rك ا ,
0.إن ه&0ا ا "0ع %0+ا 3"0ء
_ /أه ا . S
ً 0ا 0 .أ bP 0 , 400 Shا را( 0 %00+ F00م و?"00ح o00 8 00ا 0 JZت ا o00 8 % 0 8 F00 a:,
ا [,.ات
% 6.ا 0 % #+ى أ 0اد
ذ Z1 %+ pل ا م /8:8ث ودرا( ت
F0ا را(&0 F0ا "* 0] Y8 0ء اه 0.,م أآ 0(W 0ب
k 8ت .4 + _ /, F@#,^+
bP , >67 -4ا را( Fا "0]1 F0 /ة أ( ( F 0را( a:0 F0ا ` F0ا ,
% 6.ا % #+ى أ اد
!#ا
Fا را(,F
F0 .وا 3"0ء ا ,
Fk 8ا . .ت ا F /Iا F+
ا Fkا
0.
0
0# F0 8
; "( S :ف @ ,أ $ ً Jة را( ت [ F # ,R+ض _ /ا: w
-Yإ ! .I F 6+ا Z1 %+ bP ,ل إ $ا 0k 8 0 SPت 0 F0@#,^+ا 07ط وا "0ع إ? F 0إ 0ا :,آ0
F Z* %+ا( ^,ام +س ه& Aا را(F
ب # %6. -را( ت ا / %+ F # ,R.
k 8ت .F@#,^+
أ 8د [,. F@#,^+ات ا را("( Fاء ا F# ,R.أم ا F0 8 ,أم
F0k 8 0 ً 0I1 3ا 0. .ت ا
آZه ّ ُ 4 C .ذ ً 0 + p0
$ة
ا %06. F0 Jأن
0S Z1 %0+ 0Sأ 0 8د
ه&ا ا "?".ع.
ج %6. -ا( ^,ام .ذج ا .ا > ا
>0 #/ ) F0ا 0R.ر( Z01 %0+ل إد 01ل 0 [,+ات F0 8و(F] 0
"? 0 ( f001 0ا 0 JZت % 0 8ا ` F00ا ,
) F00 .د !00اWدارة ا , 0 #وا ا F00ا ,
F00 .وأ 8ده 0آ a:00,ا ? 0ا @ h"00أو 0 [,+ات
0 (F00 .
ا H .ة % 8ا [,.ات ا F# ,R.و % 6.ا .% #+
"00. %00+ 3ذج ا 0 JZت
% 0 6.ا ً 0 8 % #+ 0
ﻗـﺎﺋﻤﺔ اﻟﻤﺼـ ــﺎدر
واﻟﻤﺮاﺟﻊ
أو ً -ا ( ا P-ا :A+/ ,
-ً+ Xا ( ا P-ا:A+ $-H
ا ( ا-ـــــــــP
أو ً -ا ( ا P-ا :A+/ ,
- Yا :N
ت
ا $,ــــــــــ!ان
1
ا 2 0 0000000000ن ا "000000000000() :! 0000000000006رة ا 000000000000@ Cل"000000000000() ,(57:رة ا 000000000000ة,(191:
)2ل .ان ) ,(56:d(" ) ,(62:O " ) ,(28:ا .( 95:dS6
2
"00000 + %0000082ر ,أ "000008ا @ 0 000.$ >00000Uل ا 0 000R ,% 0 000ن ا 0 000ب ,ا L00000ء ا ,c00000( ,دار
إ
3
ء ا ,اث ا
8 , 8وت-
ن :ا .(1988) F R
أ , 0000000./+ @]0000000I+ , 000000068 "00000008ا 0000000.
Wدارة ا "#00000000000Rك ا0000000000R W
ا( ,00000000000ا
و "#0000000( F0000000 .ك ا >1 0000000+ % #+ 0000000
0000000000 , 0000000000.ا 0000000000. .ت
وا ,
ا * .ة c8 ]+ ,ا "3ء ا ,F` /ا ه ة : I+ -ا .(2005) F R
4
00000
@ o "000000إدارة اCز ,F000000+ا 00000ار
أ,%000000.1 "0000008
00000ا Z000000Rم ,د >000000ا 00000.
ا F0000000 +ا
000000ة 0000007 #وا ",ز ,O.0000000H % 000000 F0000000 ,6+ ,c0000000ا 60000000(Wر – F
: I+ا .(2002) F R
5
ا
000000000( ,د ,_P 000000000إدارة ا "000000000.ارد ا ,F 0000000007إدارة ا 000000000 Cاد ,دار
"000000000
وا]# >P
6
ا , 0 0000000 #
ا.
ا.
0 0000000ا5
0 0000000ا 0 0000000زاق ,ا c000000000., .وا ` F000000000ا ,F 0 0000000I^7دار
Fا ,F +ا 6(Wر : I+ -Fا .(1996) F R
ا 0 00000000
7
Fوا . , 7ن -اCردن :ا .(2001) F R
,ه ,!`0000000000اWدارة "/ 00000000008ا -Lا L0000000000 @/,وا ~0000000000 6.ت ,دار ا "0000000000 6ز
:Fا .(1994) F R
ا 0 00000Rف , 0 00000* 0 00000./+ ,ا >1 0 00000.إ 0 00000ا 0 00000 ;0000000/ا "0000000#م ا "#0000000Rآ ,F
ا
0 00006ن 0 00007 #وا ",ز ,c000000ا 0 0000ض -ا F0000006#..ا
).(1995
ت
ا $,ــــــــــ!ان
F000000 8ا " 0 0000Rد :Fا F 0 0000R
8
ا 0 0000 .ن"000000./+ ,د ( .#000000ن ,ا "#000000Rك ا ,
وا]# >P
9
0 0000.
0 0000. + 0 0000ت ا 0 0000. Cل ,دار
Fوا . , 7ن -اCردن :ا .(2004) F R
ا @ 00000وز 0000082دي ,أ "0000008إ( /000000ق إ 000008اه ! ,ا "+ 00000س ا ,f 00000/.ا L000000ء ا ,c000000( ,
دار إ
ء ا ,اث ا
10ا 0 000]/
8 , 8وت-
ن :ا .(1978) F R
0 000 + , 0 000( ! 0 000( ,ه bا 0 000 ;00000/ا "00000#م ا "#00000Rآ 0 000 ] c00000+ Fت
) F0000000 ,6+ ,(SPSSا
0000006ن ,ا 000000ض -ا F00000006#..ا
F0000000 8ا " 000000Rد :Fا F 000000R
).(2001
11ا
,!0000000( J 0 00000./+ , "0000000ا "#0000000Rك ا ,
, 0 00000.درا( F0000000ا "#0000000Rك ا0 00000R W
ا @ 0 0000د وا 0 0000 F000000 .ا 0 0000. .ت ا ,F000000@#,^.دار ا 0 00007وق 0 00007 #وا ",ز ,c000000
.ن -اCردن :ا .(2003) F R
12ا "0000000#زي , 0 00000("+ ,أ( ( 0 00000ت و 0 00000@+ه !
` ,F0000000ا ] F0000000ا ` ,F0000000دار وا>0000000P
7 #وا ",ز . ,cن -اCردن :ا .(2003) F R
13ا 0 00000.ه"ن 0 00000("+ ,إ 0 000008اه ! >0000000 #/ ,ا "#0000000Rك ا ,
ا .آL00000000000ة ا
, 0 00000.ا ] F0000000اCو , 0 00000
+ 0 000000000^# F0 000000000 8ت ا 0 000000000. ,F Z00000000000Iن -اCردن :ا F 0 000000000R
).(1995
14ا 0000000.$ , 0000000( .ل ا ,% 0000000ا ` F0000000ا ,
F0000000 .وا , 0000000 [,.ا 0000000ار ا F0000000 +
",#ز cوا , 7ا 6(Wر : I+ – Fا .(2006) F R
15ا , 000008 [.آ , 00000./+ >000000+ا "#000000Rك ا ,
00000@+ , 00000.ه ! وأ("#000000( O000000ك ا @ 00000د
وا 0 000000 F00000000 .ا ,! 0 000000 ,دار ا @ 0 0000007 # 0 0000006وا ",ز 0 000000. ,c00000000ن -اCردن:
ا .(1995) F R
ت
16ا 0 00000 Sن,
ا $,ــــــــــ!ان
0 00000ا
%.أ , 0 00000.أه ! 0 00000J F0000000 .ا 0 00000.
0 00000 %
F0000000 a > 600000007
" ( % ,. +د :% ,ا Fk Sا > # F #6و .(1992) c ,
% 0 0000R ,! 0 0000
17
دار
7 # +وا ",ز ,cاCردن . -ن :ا .(2004) F R
% 0 00000R ,! 0 00000
18
0 0000ا ,5إدارة ا 0 0000. .ت"000000 + ,ر ا , 0 0000#6ا ] F000000اCو , 0 0000
0 00000ا ,5ا "#0000000Rك ا ,
"#0000000( , 0 00000.ك ا 0 00000 Cاد وا 0 00000 .ت
0 00000ا 0 00000. .ت ا 0 00000. Cل ,ا ] F0000000اCو , 0 00000دار
0 000007 # 0 00000+وا ",ز ,c0000000
اCردن . -ن :ا .(2004) F R
19د @ , 00000
ا ,O 00000Rا ! 00000ا ,
00000ا 00000
F000000.$ ,F000000 .
00000000S +اWدارة ا ,F000000000+ا 00000000ض -ا F0000000006#..ا
%.أ 00000.ا 00000 Sن,
F000000000 8ا " 00000000Rد :Fا F 00000000R
).(1995
, J3L 000000000( 20أ 000000000و ,وو3س 000000000+رك ,ا "#000000000Rك ا ,
000000000.واCداءF000000000.$ ,
0 000000@ $أ "000000008ا ( !00000000أ 0 000000S + , 0 000000.اWدارة ا ,F00000000+ا 0 000000ض -ا F000000006#..
ا
21
F 8ا " Rد :Fا .(1999) F R
000000ا ,d000000 ]#
000000ا ,d000000 ]#إدارة ا 000000. Cل ا و "0000007 + ,F000000رات F000000 + $
د ,_7+د"( -_7+ر :ا .(2006) F R
22
0 0000ا "ه 0 0000ب ,أ 0 0000$ 0 0000.د ,ا "#000000Rك ا ,
, 0 0000.درا( F000000ا "#000000Rك ا ,
0 0000.
00000000 Vاد وا 00000000 .ت دا 00000000. + >000000001ت ا 00000000. Cل ,ا ] F00000000اCو , 00000000دار
ا " ء ",#ز . ,cن -اCردن :ا .(2000) F R
ت
23
ا $,ــــــــــ!ان
"000000 , !000000د
,!000000أ 0 0000 JZ1ت اWدارة 0 0000
, 0 0000 [,+ ! 0 0000ا F000000. .ا
F000000 8
F . ,#اWدار ,Fا ه ة : I+ -ا .(2000) F R
"000000ي ,ز , 0 0000 + 0 0000ا ! 0 0000 ,اWداري +د 4ٌ 0 0000Pوأ( ( ,4 0 0000دار أ(0 00007 # F+ 0 0000
24
وا ",ز . ,cن -اCردن :ا .(2006) F R
000000ات ,ذو 000000Jن ,ا ;000000/ا F000000+"S@+ 000000.#وأدوا 40000000وأ( ,4 000000دار ا @0000006
25
7 #وا ",ز . ,cن -اCردن :ا .(2001) F R
0 00000. , 0 00000#و* , @0000000ا F0000000. .و
26
F0000000ا ,! 0 00000 ,دار زه 0 00000ان 0 000007 #
وا ",ز . ,cن -اCردن :ا .(1994) F R
c0000000. + 27ا F0000000[#ا
,F0000000 8ا !0000000 .ا "( ,f 0000000ا L0000000ء اCول c8 0000000]+ ,ا"0000000+C
7 mRآ Fا Z Wت ا ,F J 7ا ه ة : I+ -ا .(1985) F R
, 000000 / ,!000000/#+ 28ا % 0000006.,اWداري "000000S@+م إداري , 000000* +ا F000000. .ا
F0000000 8
F . ,#اWدار ,FاCردن . -ن.(2006) :
,!000000
29
"000000د
,!000000أ 0 0000 JZ1ت اWدارة 0 0000
, 0 0000 [,+ ! 0 0000ا F000000. .ا
F000000 8
F . ,#اWدار - I+ ,Fا ه ة :ا .(2000) F R
ب -ا ور ت:
ت
1
ا $,ــــــــــ!ان
أa
ا# % R , +C
ا ("ل ,ا( ,ا
Fا % 6.,وأ aه
F0 #
_0
ا ,>00.درا( 00 400# #/ F00آ 00 #ت F00 + $ ,ا د( F00# + ,F 00ا د("00# # F 00م اWدار F00
وا I,J3د :Fا ,10 # .ا د ,3ا 2008 F Rم.
2
ا 000. Cي,
ا
000ن
000ا 000
! ,ا ? 000ا @ h"000وا 3"000ء ا ,
F000ا F /000IاCو 0 0 F000ا F0006#..ا
000.
000 % #+ 000 #
F000 8ا " 0 0Rد ,Fا F000# .ا
"000# # F000 8م
اWدار F + $ ,Fا ,13 # + :m "6ا د ,3ا 2004 F Rم.
3
ا @]0000I+ , 0000 ,
ا.,$3
4
0000 + %0000+ , 0000.ه ا 0000 ; 0000/,ا c0000., .ا 0000 #ا
ه 0000ت
F# + ,ا @"Iل اCر :F 8ا د ,13ا 1981 F Rم.
ا 000000 /زي ,ه 000000 J , 000000# !`000000س در F000000$ا 3"000000ء ا ,
ا @ 0 0000وا .,000000R.وا0 0000JZ1C
000000 8:8 000000.د Aا `F000000aZ
0 0000ى O000000# + @h"000000+ا 0 0000 Cن اCرد , 0 0000
F# +درا( ت F + $ ,F # ,R+أ( "ط :ا د ,11ا 2006 F Rم.
5
ا ^ ز 0 000ار 0 000.$ ,ل a:00000 ,ا ! 0 000ا `
0 000# F00000ا 0 000@6ءة اWدار 0 000 F00000آ"ر 0 000
وا 00000008ن وا " 0000000 3ت ا 0000000/,.ة ,درا( + F00000000ر F00000000# + ,F00000000اWداري-f 0 000000R+ ,
( .ُ F ]#ن :ا ,16 # .ا د ,56ا 1994 F Rم.
6
A 00000ا , 00000Rا 00000., 3ء ا ,
ا ^] 00000ب,
00000.وا ?00000
%000000ا ,>000000.درا(F000000
+ا %000000 F000000ا 000000.أة ا F000000#+ا " 000000Rد F000000# + ,Fا "000000#م اWدار F000000 + $ ,F000000
( "د ,ا
7
ض :ا د ,13ا 1998 F Rم.
ا ^] "00000./+ ,u00000د أ , 00000.إ 00000 6+ت ] % 000006. _00000ا 00000 % #+ 00000ا 000007آ ت
ا 0000000I
, 0000000 $ + ;0000000/8 ,Fا . X00000000.ا 0000000.#ا " 0000000Rي ا `0000000
ا F0000000 .#ا اW F0000000.Pدارة ا 0 00000. Cل ,ا3
ا F00000000 #
ه 000000ت ا 0 00000 F0000000` /إدارة ا 0 00000. Cل,
- I+ا ه ة :ا 2000 F Rم.
ت
8
ا $,ــــــــــ!ان
ا "00000000./+ , 0000000Rد a:00000000 , 0000000./+ا % 00000006.,وا 0000000aWاء ا @ h"00000000
ا o 0 000@^ >00000h 0 000 % #+ 0 000
0 00000]Jع ا 0 00000. Cل ا 0 00000I
ا ,رةF + $ ,
9
ا 0 0000007
0000000#و3ء
!0 000ا ,F00000#+درا( 0 000H 0 000# F00000 ] F00000آ ت
,ا F0000000# .ا 0 00000I,JZ F0000000 .#د وا 0 00000 ,رة ,آF0000000 #
: I+ -O.H %ا د ,2ا 2002 F Rم.
0 000000H ,آ ,ا "ا >00000000+ا aX00000000.ة 0 000000ا 0 000000 .خ ا ,
0 000000.و 0 000000.S,JZ
0 000006,83 8ر ,درا( F0000000ا( %0000000 F Z],0000000ا "0000000ك ا ,ر F0000000اCرد ,F0000000ا F0000000# .
اCرد "# # Fم ا :F ],ا ,9 # .ا د ,1ا 2006 F Rم.
, 0 000./+ا "00000دة ا 0 000+ F00000 a 0 000 F#+ 0 0007
10ا 0 000( , . 0 0007
ي 0 000Hآ ت 0 000]Jع
ا 0 000000. Cل ا 0 000000م + ,آ L00000000درا( 0 000000ت وا( 0 0000007,رات اWدارة ا F00000000 + $ ,F00000000+
ا ه ة : I+ -ا 2000 F Rم.
11ا 000Iا ة ,أآ!`0000
F0000 .وا 0 008Wاع اWداري,
0 00ا , 0 00 ./ا % 0 008 F0000JZا ` F0000ا ,
000H 0 0آ Fا " 000س ,ا @"( @000ت ا 0 0R.ه % ,.ا % , + 000اCرد ,F000درا(,F /000R+ F000
"/ # F X+ث وا را( ت :ا ,18 # .ا د ,4ا 2003 F Rم.
12ا , 0 00000 ,أدم 0 00000eزي ,ا 3"0000000ء ا ,
0 00000.وا "ا >0000000+ا 0 00000# F 0 00000I^7اCداء
ا F00000000 . # , @ h"00000000ا F00000000 , "6وا F00000000 .ا
ا +"0000006/
0 0000دو F000000ا :m000000 "6ا F000000# .ا
F00000000 8ا "ا 00000000ة 00000000ا ] 00000000ع
"000000# # F000000 8م اWدار F000000 + $ ,F000000
ا – m "6ا :m "6ا ,1 # .ا د ,1ا 1997 F Rم.
13ا 0 000+ 0 000( , 0 000 ,زوق"00000$ ,ه % 0 0006.ا % #+ 0 000إ 0 000ر 0 000@+ه , .ا 0 000 ,#.
ا " 0 000000Rي ا W 0 000000Hدارة ا "00000000دة F0 000000 + $ ,ا " 0 000000( p00000000#.د ,آ F00000000 #ا "00000000#م
اWدار ,Fا
ض ,ا F6#..ا
F 8ا " Rد :Fا 2005 F Rم.
14ا 00000+ 00000( , 00000 ,زوق ,ا F00000k 8 % 000006.,اWدارة ا
ا . X0000000.ا
F00000 8درا( F00000+ + F00000إ 00000
00000008ا " 0000000Rي ا ^ 00000008• O+ 0000000اع وا ,
0000000H , 0000000م ا -„ 00000007
: I+ا 2004 F Rم.
ا $,ــــــــــ!ان
ت
15ا " 000000( , 0 0000 ,د , 000000./+ا 3"000000ء ا ,
000000.
F000000 + $ 8"000000R .ا p000000#.
000000
ا L0000000 Lأل (" 0 00000د وا "ا >0000000+ا aX0000000.ة F0000000# + ,40000000اWداري 0 00000S +اWدارة,
:f R+ا ,19 # .ا د 1997 ,7م.
16ا
8
, 00000.را ,u 00000H 00000Hا % 000008 F00000JZا 3"00000ء ا ,
ا F0000000ا ,
00000.وإ 00000Rس ا % #+ 00000
,F0000000 .درا( + F0000000ا F0000000# + ,F0000000اWداري 000000S +اWدارة ا ,F0000000+
:f R+ا ,20 # .ا 1998 F Rم.
17ا , 0 ./+ 0 * , # 0ا 400+"S@+ % 0 6.,وأه ا "007 + ;00/8 ,400ر ا F00# .ا 0 I,J3د ,F
ا
ض -ا F6#..ا
18ا 0000.ي,
ا,
0000
F 8ا " Rد :Fا ,9 # .ا د ,15ا 2008 F Rم.
0000ا 0000 8 ,5ء "0000.ذج (0000
0 000.وا ? 0 000ا @ h"00000و?"[00000ط ا 0 000# >00000.اCداء ا , @ h"00000ا F00000# .
ا F + $ ,F "8 ,أم ا ى -ا
19ا @" 0 000ري ,ر m00000
ا F. .ا
20ا @
را( a:00000 F0000آ %00000+ >0000ا 3"00000ء
ض :ا ,16 # .ا د ,1ا 2004 F Rم.
0 000ا ,! 0 0006/إدارة ا 0 0008Cاع ا ,
"00000/8 0 000.ث ودرا( 0 000ت,
F . ,# F 8اWدار ,Fا ه ة : I+ -ا 2005 F Rم.
0 0000ن ,أ , 0 0000. >000000+ا ` F000000ا ,
F000000 .وا "000000],اWداري 0 0000R(X+ 0 0000ت
ا ] 00000000ع ا 00000000م اCرد , 00000000درا( ,400000000 # #/ F000000000ا F000000000# .اCرد "000000000# # F00000000م
ا ,F ],وا "#م ا :F R Wا ,6 # .ا د ,1ا 2003 F Rم.
21ا @ 0 0000Sاوي a:000000 ,F000000@ #1 0 0000.S ,ا ا F000000ا ,
0 0000 F000000 .ا 3"000000ء ا ,
درا( + F00000ا 0 000 F00000ا 0 000وا Pا .آ 0 000 F00000 Lا /.
ا F0000000# .ا
•0000000 F0000000 8دارة ,ا F0000000. .ا
, 0 0000.
0 000ت ا "00000ب اCرد ,F00000
"0000000# # F0000000 8م اWدار ,F0000000ا 0 00000ه ة:
ا ,24 # .ا د ,2ا 2004 F Rم.
22ا 0 0000]/
, 0 0000( %0000008 ! 0 0000( ,ا 0 0000J" .ت ا ,
0 00008• F000000 .اع
ا "0000000],اWداري LS$C 00000008ة ا 0000000 F0000000 +"6/ا F00000006#..ا
@h"000000+ 0 0000
F0000000 8ا " 0000000Rد ,F
F + $ F# +ا " ( p#.د "# #م اWدار :Fا د ,2ا 2002 F Rم.
ا $,ــــــــــ!ان
ت
23ا , 00008
0000ا 0 000 ./
0000ا @ 0 000,ح % 00006. ,ا 0 000 % #+ 0000ا 0000I.
ا F00000 +"6/
و 0 00000. +ت ا ] 0 00000ع ا ^ 0 00000ص ,درا( 0 00000# F0000000 ] F0000000ا 0 00000. .ت ا ,F0000000#+
"0000007 + ;000000/8ر ,ا F000000# .ا 0 0000 ,# F000000 .#رة وا ,>000000 ".,آ F000000 #ا 00000 ,رةF000000 + $ ,
] : I+ -ا ,2 # .ا د ,1ا 2001 F Rم.
24ا "0000000#زي0 00000 , 0 00000("+ ,
ا 0 00000 Cاد ا "#0000000R % #+ 0 00000آ !Sا 0 00000JZ1Cدرا(F0000000
+ا F0000000# + ,F0000000ا را( 0 00000ت ,ا F0000000 +اCرد 0 00000. ,F0000000ن -اCردن :ا 0 00000د ,2
ا 1998 F Rم.
25ا 0 ./+ , 0 ? .ا 0 ./.ي ,دور ا 0 PاWداري 0 8 00ء و % 0 6.ا d00Iا ` 0
%00+
ا دات ,درا( ,F `/8 Fا F. .ا
26ا 0 0.ه"ن0 0("+ ,
"# # F 8م اWدار :O " ,Fا 2009 F Rم.
" "000. ,_000ذج 0 0, +ح % 0 06.,ا 0 0 % #+ 0 0ا ~0007 .ت ا ^ *F000
آ:0000داة Wدارة ا "0000دة ا ,F#+ 0 007درا( F0000 + $ F0000# + ,F0000 `/8 F0000ا p0000#.
0 00ا L0000 L
I,JZد واWدارة :ا ,13 # .ا د 1999 ,22م.
0000ا % 00006. , 0000# L0000 Lا % 0000R/, >1 0000+ % #+ 0000إدارة أز 0000+ت
27ا 0000.زوق,
ا ,b00000/درا( F00000+ + F00000 `/8 F00000إ F00000 + $ 0 000ا " 0 000( p00000#.د ,آ F00000 #اwداب!00000RJ ,
ض :ا 2004 F Rم.
ا [ ا ,Fا
28ا "0000 .فZ0000* ,ح 000 +ذ ,أ 000aا 000 [,.ات ا e".ا F0000وا ,
ا,
000# F0000 .ا 3"0000ء
F0000 + $ ,F0000 8
, 0 00.درا( + F0000ا F0000# + ,F0000درا( 0 00ت ا ^ b 0 00#وا 0 00 Lة ا
ا ,m "6ا :m "6ا ,28 # .ا د ,107ا 2002 F Rم.
29ا Z* , , Sح a: ,اZ,13ف ا ! # F#.,/.ا `
3
ه 0ت ا F00 + 0 % #+ 0ا %008 % 0 R/
أداء ا ,% #+ 0درا( + F0ا F0
F
0ا 5ا ` 0
,Fا F00# .اCرد F00
ا 0I
Wدارة ا . Cل :ا ,1 # .ا د ,1ا 2005 F Rم.
30ا 000 Sن,
%.أ , 000.أه ! 000J F000 .ا 000.
000ا 000
000 %
% 000,. + F000 a > 600007
(" 0 00د ,% ,ا F0000k Sا >0000 # F0000 6#.و ,c0000 ,و 0 00Hآ F0000# + ,p8 0 00( FاWدارة ا :F0000+
ا د ,74ا 1993 F Rم.
ت
ا $,ــــــــــ!ان
000000$ 31د ا 000000ب , 000000./+ 000000( ,دور إدارة ا "0000000.ارد ا 000000 8 000000 F 0000007ء ود !0000000
ا ` F000000ا ,
"000000. ) F000000 .ذج 0 0000, +ح( ,ا F000000# .ا 0 0000I,JZ F000000 .#د وا 0 0000 ,رة,
آ F #ا ,رةF + $ ,
:O.H %ا ,11 # .ا 1997 F Rم.
0 000000$ 32د ا 0 000000ب , 0 000000./+ 0 000000( ,ا "#00000000Rك ا ,
"00000000?"+ : 0 000000.ت و 0 000000ا!$
و"0000000/8ث إدار + ,F0000000+ ,+ F0000000آ L0000000ا ^ 000000ات ا ,F0000000 S.ا 000000.
,ا 0 00000ه ة-
: I+ا 2005 F Rم.
33
000000ر000000 + ,
, 000000.Sدرا( F000000ا "ا >000000+ا aX000000.ة 000000#ا( ^,000000ام % 0000006.
ا 0 00000# _ ], 0 000008 ,% #+ 0 00000و 0 00000ات ا !00000006/ا 0 00000#/.
/.
F0000000ا ,F0000000 " .
ا F000000# .ا 0 0000 ,# F000000 .#رة وا ,>000000 ".,آ F000000 #ا 0 0000 ,رة F000000 + $
]: 0 0000I+ - 0 0000
ا د ,2ا 2001 F Rم.
, 000000U1 34
ه 000000ت "000000/ا ",F000000@ h
000000س و 00000012ون ,أه F000000 .اCه 000000اف وا3
درا( + F00000ر % 0 0008 F00000ا 0 000 #6ت ا F00000 .#وا 0 000[8 F00000 + $ 0 000 F 0 000R WادF00000# + ,
ا/دا +تا
:F 8ا د ,3ا 1996 F Rم.
ر 00000+ , 00000Hزن 00000رس ,ا ! 00000ا ,
ا,
, 0000000.ا F00000000# .ا
00000.ا 00000.رك وا 00000 8Cد ا 00000 ,.دة 3"00000#ء
"00000000# # F00000000 8م اWدار O00000000# + ,F00000000ا 00000007ا , 0000000.#
F + $ا ,m "6ا :m "6ا ,11 # .ا د ,1ا 2004 F Rم.
35زا 0 000000 , 0 000000دل >00000000 #/ ,ا % 0 0000008 F00000000JZأ( + u 0 000000ا F00000000 JاCداء ا @ h"00000000
وإ 0 0000Rس ا 8 % #+ 0 0000
ا F000000ا ,
,F000000 .ا F000000# .ا
"000000# # F000000 8م اWدار :F000000
,2 # +ا د ,2ا .(2003) F R
0 0000* 36ام , 0 0000./+ ,اWدارة ا 0 0000., .ة 0 0000#ا ! 0 0000ا A 0 0000إداري 0 0000. ; 0 0000
ي
ا 000000ن ا 000000/دي وا F000000# + ,% 0000007اWداري :ا ,26 000000# .ا 000000د ,97ا F 000000R
2004م.
ت
ا $,ــــــــــ!ان
00000ا ,! 00000#/أ , 00000.أ 00000aا "ا >00000+ا F 00000I^7وا ,
37
ا,
0000000.آ0000000.
00000 8 00000 F00000 .ء ا 3"00000ء
اه 0000000ا "#+ 0000000ن 0000000و 0000000ات ا ] 0000000ع ا 0000000م + ,آL0000000
ا را( ت اCرد F + $ ,Fا "+ك . ,ن -اCردن :ا 1997 F Rم.
38
0 00000ا "ه 0 00000ب , 0 00000# ,إدارة ا 0 00000,6ب ا "0000000,@.ح و % 0 000006.ا ,% #+ 0 00000درا(F0000000
,F000000000 `/8ا . X000000000.ا " 0 0000000Rي ا ,c8 0 0000000Rإدارة ا 0 0000000ن ا 0 0000000/دي وا ,% 0 00000007
ا ه ة : I+ -ا 2003 F Rم.
39
"000000007ش 0 000000./+ ,أ %00000000.
0 000000ا ,d00000000 ]#ا ! 0 000000ا د F00000000را(F00000000 a F00000000
ا "0000000زارات وا 0 00000وا Pا F0000000 +"6/ا / 3د 0 00000 F0000000دو F0000000ا 0 00000+Cرات ا
F0000000 8
ا 0 0000/,.ة ,درا( + F000000ا ,F000000ا F000000# .ا # F 0 0000I.را( 0 0000ت ا ,ر :F000000ا 0 0000# .
,3ا د ,2ا 1999 F Rم.
40و "00000000 ,_00000000#ض
0 000000ا ,5ا 3"00000000ء ا ,
F00000000 + $ 8"00000000R .ا p00000000#.
0 000000.
0000000000ا L Lوا "ا >0000000000+ا aX0000000000.ة F0000000000# + ,40000000000اWداري 0000000000S + ,اWدارة
ا :f R+ ,F+ا د ,7ا 1997 F Rم.
0000# ,!#00000R+ 41
0 000ا 0000Sدي ,أ 0 000aا ` F00000ا ,
وا ..ر( 0000000ت ا ,
ا 0 0000I
NP 0000I1 0 000# F00000 .ا 0 000.
,F00000000 .درا( + F00000000ر 0000000# F00000000
%
%00000000+ F00000000ا 0000000. .ت
Fوا 0 0000. .ت ا ^ , 0 0000I+ 0 0000 F000000 +ا F000000# .ا # F 0 0000I.را( 0 0000ت
ا ,ر ,Fآ F #ا ,رة F + $ ,ا "I .رة :ا ,6 # .ا 1996 F Rم.
"( ,d0000000درو {0000000
42
0 00000ا 0 00000
,%.دور ا ? 0 00000ا @ h"0000000آ 0 00000 [,.و(f 0 00000
"[000000000? % 0 00000008ط ا 0 0000000ور وا 3"000000000ء ا ,
, 0 0000000.درا( + F000000000ا F000000000# + ,F000000000
( $" "6اWدار . ,Fن :ا ,17 # .ا د ,4ا 2002 F Rم.
ج -ا FB 2وا Iر <:
ت
1
ا $,ــــــــــ!ان
2ل (" 0000000د"00000000I + ,ر , 0000000$ + %00000008ا ` F0000000ا ,
F00000000 .و "#00000000R 8 0000000S,JZك
ا 000000000دي 000000000اWدارة ا F0000000006#.. 8 F000000000 #/.ا
F000000000 8ا " 000000000Rد ,Fر(F 000000000
"000000007 + 00000000 e ,00000000R$ +رة ,أآ د m000000008 a F00000000 .ا
ا
2
"00000000# # F00000000 8م ا,F00000000 +C
ض -ا " Rد :Fا 2003 F Rم.
ا 0 0000000.+ , 0 0000000. 1وح Z000000000$ل ,دور ا ` F000000000ا ,
ا "000000دة ا 0 0000 ]J 0 0000# ,F#+ 0 00007ت ا 0 0000I
0 0000000 F000000000 .
] _000000000إدارة
ت ا . 6و 0 0000 F000000أ 0 0000+رة 0 0000$ة,
ر("00000007 + 0 00000 e ,0000000R$ + F 0 00000رة F0000000 + $ ,ا p0000000#.
0 00000ا 0 00000$ ,L0000000 Lة-
( "د :Fا 2000 F Rم.
3
ا 000000007دي%000000008 00000000. ,
ا,
, 0 0000.درا( + F000000ا 8"000000R + 0 0000# F000000آ F000000 #ا 0 0000 1 p000000#.ا ,F 6000000R
ا 0 00000.
ا
4
ا
00000000ن ,ا ` F00000000ا ,
%وا ,% 60000000Rر("00000007 + 0 00000 e ,0000000R$ + F 0 00000رةd 0 00000 F0000000 + $ ,
"# # F 8م ا ,F +Cا
00000000ي ,را00000000P
ض -ا " Rد :Fا 2005 F Rم.
00000000ا ^ ,_ 00000000ا 3"00000000ء ا ,
ا ,% #+ 000000درا( + F0000000ا ,F0000000ر(,0000000R$ + F 000000
ا F +ا [8 ,F I ,R.اد -ا
5
00000000.وأ 00000000# A 00000000aاCداء
000000اWدارة "00000007 + 000000 eرة,
اق :ا 1989 F Rم.
ا ,u000000000 e %0000000008 00000000./+ , "000000000ا ` F000000000ا ,
ا,
F00000000 .و 00000000., 3 8 00000000S,JZء
F000000000 .و L, 3 000000008 00000000S,JZام
00000000.درا( + F000000000ا 00000000# F000000000ه F000000000kا F0000000008 Jوا F000000000 ] .8 ,_000000000 /,
ا 00000ض ,ر("0000007 + 00000 e ,000000R$ + F 00000رة d 00000 F000000 + $ ,ا
ا ,F +Cا
6
"000000# # F000000 8م
ض -ا " Rد :Fا 2005 F Rم.
ا 000000H ,f#0000000R .وق , 000000./+ 000000 @+ا ` F0000000ا 000000 F 000000R(X.أL0000000S$ة ا ^ F0000000+
ا 0 00000 F0000000 .اCردن ,درا( ,40000000 # #/ F0000000ر("00000007 + 0 00000 e ,0000000R$ + F 0 00000رة,
ا F +اCرد . ,Fن اCردن :ا 2004 F Rم.
ت
ا $,ــــــــــ!ان
7
ا 0 000H ,p00000R .وق , 0 000 @+ا ` F00000ا 0 000 F 0 000R(X.أL00000S$ة ا ^ F00000+ا 0 000 F00000 .
اCردن ,درا( ,4000000000# #/ F000000000ر("0000000007 + 0 0000000 e ,000000000R$ + F 0 0000000رة ,ا F000000000 +
اCرد . ,Fن -اCردن :ا 1999 F Rم.
8
( .#000000ن ,أ 00000.
a:000000 , 00000Rا "[000000Uط ا " 00000# F000000 @ hا 00000., 3ء ا @ h"000000
@0000007,R+ 0 0000# _ ], 0 00008ت ,O.000000H % 0 0000 F000000 + $ر(0 0000 e ,000000R$ + F 0 0000
"7 +رة ,آ F #ا ,رةF + $ ,
9
0 000( , 0 000./+
: I+ -O.H %ا 2004 F Rم.
, 0 000#ا % 0 0008 F00000JZأ 0 000 8د % 0 0006.ا % #+ 0 000ودر 0 000$ت ا ?0 000
ا , @ h"00000000درا( + F00000000ا 0 000000] 8 F00000000ع ا 0 000000,ول ,ر(0 000000 e ,00000000R$ + F 0 000000
"0000007 +رة ,آ F000000 #ا 000000 ,رة ,O.000000H % 000000 F000000 + $ ,ا 000000ه ة : 000000I+ -ا F 000000R
.م2002
c000000+ F000000 وا @ دF000000 .
, ات ا0 0000 [,. > ا000000 @ 0 0000a أ,%000000R/. ا0 0000
@ ت000007,R. ا00000# _00000 ], اc00000+ 00000.
, ء ا00000., 3 ا00000#
F00000000 # آ,"رة00000007 + 0000000 e A"را0000000, دآF0000000 و
,
0 0000.
10
@ h"00000 ا00000? ا
أ, ى0000000 6 ه ة ا0000000 8 F0000000 + ا
.م2001F R ا: I+ -O.H %
F + $ رة, ا
:A+ $-H اP- ا ( ا-ً + X
A- Books:
No.
Address
1
Becker, H.S. Notes On The Concept Commitment, American
Journal Of Sociology, Vol. 66, (1960).
2
Bowen, D. E. and Leveler E. E. The Empowerment of Service,
Workers: What Why, How, and When, Sloan Management
Review (1992).
3
Brown, R. Coaching Helps You Reach For The Stars, Works
Management, April (1997).
4
Handy, C.: Under Standing Organizations, Ed.3 New York:
Penguin Books Ltd, (1985).
5
Hodge B And Anthony, W. Organization Theory A
strategic Approach, 4th
Ed. Boston:
Mass Ally And
Bacon (1991).
6
Kotter, And Heskettj, Corporate Culture And Per Form
Acne, The Free Press, New York, (1992).
7
Milton,
R.C.:
Human
Behavior
In
Organizations,
London Prentice - Hall Inc. (1981).
No.
Address
8
North Craft, B., And Neale, M.: Organizational Behavior,
New York: M Dryden Press, (1994).
9
Porter, W.L, And Lawler, E: Managerial Attitudes And Per For
Manse, (Homewood: Richard D. Irwin Inc. (1968).
10 Randolph, W. A. Re. Thinking Empowerment: Why is it Hard
to Achieve? (2002).
11 Reichers A.E. And Schneider B. Climate And Culture An
Evolution Of Constructs, In: Schneider (Ed.): Organizational
Climate And Culture: San Francisco: Josser- Bass, (1990).
12 Schein, E. Organizational Culture And Leadership: A Dynamic
View. Josser- Bass, San Francisco, (1984).
13 Shackle ton, V. Business Leadership, London, Rutledge (1995).
14 Staw, B and Salanick, G: Two Sides Of Commitment,
(Chicago: Clair Press, (1977).
15 Steers, R.: Introduction, To Organizational Behavior, Ed 4th,
(New York: Harper Collins Publishers (1991).
16 Wilson, C.D, And Rosenfeld H.P.: Managing Organizations Text, Readings And Cases, (London: McGraw- Hill Book
Company Limited 1990).
B - Articles
No.
Address
1
Altman, Rob "Understanding The Organizational Climate"
Canadian Manager, Vol. 25 Issue 2, Summer, (2000).
2
Appel, T. Missing The Boss: No Tall Works Find Idea Of
Empowerment as Neat it, The Wall Street Journal, September
(1997).
3
Arch Shin, Culture Quality And Organizational Per For Mince,
Department Of Industrial Management, University Of Is Fagan,
Iran (2003).
4
Boxx W. Randy And Odom Y. Randal, Organizational Values
And Value Congruency And Their, Impact on Satisfaction
Commitment And Cohesion: An Empirical Examination, 20 (2)
(Summer, 1991).
5
Bowen, D. E. And Lawler, E. E. Empowerment Service
Employee, Sloan Management Review, Summer, (1995).
6
Cauldron, S. Create An Empowerment Environment, Personal
Journal, Vol. 38 (1995).
7
Chatman, Jenifer and John Karen A. "Organizational Culture
Service Sector: A Between- Industry Comparison" Academy
Of Management, August, 11- 14, (1994).
No.
Address
8
Denison Daniel R. "What Is The Difference Between Culture
And Organizational Climate" Academy, Of Management
Review, Vol. 21, Issue 30, (1995).
9
Ellis, S, And Dick, P, Steers, M: Motivation And Leader Ship
At Work, Ed.4th (London: McGraw- Hill Inc. (1996).
10 Honold L. A Review of The Literature on Employee
Empowerment, Empowerment in Organization Vol. 5, No. 4,
(1997).
11 Johns C. Organization Behavior Under Standing 8, Managing
Life At Work, 4th Ed, Harper Collins, (New York, 1996).
12 Kantar, R, Commitment And Social Organize Actions- Study
Of Commitment Mechanisms In Utopian Commitment,
American Sociological Review, V.33, No.4, (1986).
13 Keenan,
K:
The
Management
Guide
To
Motivating,
riveted, Horsham Inc. (1995).
14 Kidron, A, Work Values And Organizational Commitment,
Academy Of Management Journal, Vol. 21, (1978).
15 Kizilos, P. Crazu About Empowerment, Training, Vol. 27, No.
12, (1990).
No.
Address
16 Lewin K. Group Decision and Social Change in Swanson, G.
Et Al. (Ed) Readings in Social Psychology Review (2002).
17 Mainiero, Lisa A. "Is Your Culture Costing You?" Academic
Of Management, Executive, (Nov. 1993).
18 Meyer, J. And Allen, N. And Smith, C. Commitment To
Organizations And Occupations: Extension And Test Of
A
Three- Component Conceptualization, aviation, Journal Of
Applied Psychology, Vol. 78, (1993).
19 Mottaz, C., An Analysis Of Relationship Between Attitudinal
Commitment And Behavioral Commitment, The Sociological
Quarterly Review, V.30.
20 O Reilly, C. And Caldwell, D. The Commitment And Job
Tenure Of New Employees: Some Evidence Of PostDecisional Justification, Administrative Science Quarterly, Vol.
26, (1980).
21 O Reilly Charles Et.al. People And Organizational Culture,
Academy Of Management Journal, Vol. 34, (1991).
22 O Reilly, C., And Chat Man, J., Organizational Commitment
And Psychological Attachment -The Effects Of Compliance,
Identification And Internalization On Prosaically Behavior,
Journal Of Applied Psychology, V.71, (1986).
No.
Address
23 Quinn R. E. And Spreitzer, G. M. The Road to Empowerment
Seven Question Every Leader Should Consider, Organizational
Dynamics Vol. 26, No. 2, (1997).
24 Robinson D. S. Managing Today, Ed. 2nd New Jersey:
Prentice- Hall Inc. (1997).
nd
25 Robinson D. S. Managing Today, Ed. 2 , New Jersey:
Prentice- Hill Inc. (2000).
26 Sardana Kienzle The Relationship Between Organizational
Climate And Employee Perception Of Involvement, Group And
Organizational Management Vol. 24, No.4, (Dec. 1999).
27 Shackleton, V. Business Leadership, London, Rutledge (1995).
28 Sheldon, M. Investments And Involvements And Mechanisms
Producing Commitment To The Organizations, Administrative
Quarterly, Vol. 16, (1971).
29 Spretizer, G. M. Psychological Empowerment in The Work
Place: Dimensions, Measurement And Validation, Academy of
Management Journal, Vol. 38, No. 5 (1995).
No.
Address
30 Stevens, Jin Beyer And Trice, H.M. Assessing Personal, Role,
And Organizational Predictors Of Managerial Commitment,
Academy Of Management Journal, Vol. 21, (1978).
31 Stevens, Jm. Beyer And Trice, H.M. Assessing Personal- Role
And Organizational Predictors Of Managerial Commitment,
Academy Of Management Journal, Vol. 21, (1977).
32 Swenson, D. X. Requisite Conditions For Team Empowerment,
Empowerment In Organization Vol. 5, No. 1, (1997).
33 Thomas, K. W. And Velthouse, D. A. "Cognitive Elements of
Empowerment: an Interpret Tire Model of Intrinsic Task
Motivation" Academy of Management Review, Vol. 15,
(1990).
ﻣﻼﺣﻖ
اﻟﺪراﺳــﺔ
& )` ر :( 1 ) 1:أداة ا را!0 8V A2ر #SاHو .A+
& )` ر :( 2 ) 1:أداة ا را!0 8V A2ر #Sا .A+B #$
"I
ا Hا &G
ا &;:
& )` ر(1) 1:
أداة ا را!0 8V A2ر #SاHو A+
+ $ـــــــــــ m ( Fآ O, . #ا
] ــــــــF
ع ا "#م اWدار ــــــــــــF
أ 1ا u .أ ,1ا .
ــــــــــF
ا ZRم !6 #ور F.ا 5و 8آ 4
ه A&000إ( ,ــــ000ـ c000. F000* 1 Fا 0 0+"# .ت C
و ــ000ـ Fا 0 0آ",را 0 0 AاWدارة ا +ــــــــ000ـF
ا 8 : F+"(".ـــ
) ا AV Lا A+(+M$وا ! ء ا 8(+M$وأ Xه( *+ (S 8Vا ( *+ & ,
(M$& 8Vت ا Oع ا
و ً 0ا Cه F00 .رأ 0 p00ه&00ا ا 0 .ل :00ن ا
ا ,(WــJ 8 Fـــ Fو
إ
ــ Fرا % $ا 0/ص 0#
) AMV )( 8ا Hر
p00 + >00+: ;00ا 0 c00 .$ 0# F008 $Wات هA&00
# S. #0R
J:08 ;0ب و %0+ %06.+ m0Jأ>0$
ح ه& Aا را(:8 ً .# Fن إ F 0R8 >+ ,0( !6,8 $و ^,0R %0م إ 0eC 3اض ا ;0/ا 0.#
.......... f
Hآ %
ا (Tـــــــ ف
أ.م.د + ( .ذ ب ا زاق
و !6وا 5ا _ ".
ا ـــــــــ ــــ
+زن "./+ +د ا .
uدآ",را Aإدارة F+
+"# +ــــــــــــ ت +ـــــــــــــــF
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
-1ا(3ـــــــــــــــــــ! -:
-2ا ــــــــــــــــــ-: O
-3ا ,R.ــ"ى ا "-: @ h
-4ا ,R.ـــــ"ى ا -: .#
ا N KاHول :ا ` Fا ,
F.
ا $ــ ء و?) c
ت
ا > /ا &ي >`.رأ pأ +م ا
(
ا ,ــــــــــــــــــــــ رة
&!ا`V
T/ة
0 000000000 , 1ا ! 0 000000000J F00000000000. .ا ` F0 000000000
ا F . ,وا I Wح أ S .
d0
2ه ك أ @ ق % 8ا # F. . 8 % #+
وا "#00Rك 0 eا /00I
3
4
5
6
7
8
9
10
0
ا "#00Rك ا /00I
ا F. .
ه ك رؤ ,7+ Fآ c+ Fز:8 PZ+ن ا ! /+د
ر"#R R Pك ا % #+أ aء ا >.ا F. .
0 00000000ى ا ! 0 00000000J F0000000000. . 8 % #+ 0 00000000
,7+آ A Fا >.
أ &00 ,00R+ 0ل ا %00+ 0 L.ا "00Sد 0
ا + u# " >.ذ %+ pا F. .
أ F000000. . 8 L000000,ا 000000,أ 000000S8 >000000.
وأ /ث .,( 8 Sار
("00000000ف أ(F00000000. . 8 >00000000. 8 .,00000000
.S+ث
أ F00000000. . 8 0000000#. u00000000وأ A 0000000 ,
واً ( + ً $
أ 000000Hأن 000000#.دورًا إ 000000 ً 000000 8
_ /أه اف ا F. .ا ,أ S8 >.
ا 0 00# F0000. .ا 0 00 .درة 0 00
0 007
> ا Z67.ت ا ,أوا>. 8 SS$
11ه 0000ك أ @ 0000ق % 00008ا F0000. . 8 % #+ 0000
U8ورة اL, 3ام :8و Jت ا وام S
12أ 000وز:0008 000 , 000PZ+ن إ 000ز ا 000 >000.
ا " m000000Jا 0 00007 u000000( .
ا F. .
0 0000? 8
%000000
&!ا`V
&!ا `Vإ
&
رة ا F ( .
+i
&!ا`V
+i
&!ا`V
T/ة
ا $ــ ء و?) c
(
ا > /ا &ي >`.رأ pأ +م ا
ت
ا ,ــــــــــــــــــــــ رة
13
ز PZ+ا , 3د :8ن اZ1Wص
7
ا c . # bP , _ / >.
000000ى ا 000000 , + F0000000. . 8 % #+ 000000ات
,7+آ A Fا >.
"00م ا 0 ,8 F00. . 8 % #+ 0دل ا ^ 0ات
وا .رف "6 6ن اCداء أ S >U
أ :0000000008 00000000 ,وز>000000000./, 00000000PZ+
X0000000R+و Fا 0 00000ارات ا &0000000^, 0 00000,ه
>. 8
"000000000Rد ا 0 0000000 , 3د 0 0000000ى ا % #+ 0 0000000
F00000000. . 8إن % 0 000000R/اCداء X00000000دي
إ % R/ا @6ءة
c 000000007اWدارة ا F00000000. . 8 % #+ 00000000
000000#ا 2 ! 000000 ,راء 000000 $ة % 000000R/,
أ("#ب ا >.
0 00000اWدارة إ 0 00000ا 0 00000]1Cء 0 00000#
أ( س أ !# ,# F* S
0 000000Rا F00000000. .إ 0 000000ا( ] ,00000000ب
ا % #+ا % L .,.
d 000000000000 ,إدارة ا c0000000000000+ F0000000000000. .
ا % #+ 0 0000000000000ا "S8 0 0000000000000 % &000000000000000ن
* " 8ت >. 8
!,000000Sإدارة ا Z60000007+ >000000/8 F000000. .ت
ا F R 8 % #+ا F 6..
000000Rا _000000 /, F000000. . 8 % #+ 000000
أه ا S
0 00007رك ا 0 0000.ون + c000000+ؤو(!S 0 0000
0000000000000ا 0000000000000( .ت اF00000000000000 .,$3
و 7ون " 78ره!
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
ا $ــ ء و?) c
(
&!ا`V
T/ة
&!ا`V
ا > /ا &ي >`.رأ pأ +م ا
رة ا F ( .
&!ا `Vإ
&
رة ا F ( .
+i
&!ا`V
+i
&!ا`V
T/ة
ت
25
ا ,ــــــــــــــــــــــ رة
&1:ا .
ون 0 F. . 8ا 0 ,ره! 0I+
ا > J % #+ا ^ ذ أي Jار !S8 _# ,
26
! 0 0000إدارة ا Z000000@ F000000. .ت ! 0 00006
>678 %دوري
% #+ #ا .
27ه 0 00ك [ ,00007+ F0000آ !,0000 Fا 0 00@,ه! 0 00S8
دا >1ا F. . 8 >.ا ,أ S8 >.
!,000S 28ا ! .000I F000 ]8 % #+ 000ا 000aCث
وا "6ر
ا F. .
!S 6+
!,0000000S 29ا F0000000 ]8 F0000000. . 8 % #+ 0 00000
F 8 ! .Iا F. .
30ه 0 000ك 0 000,ة ا( ,00000ا 0 000 , F00000 +" Fول
ت F. . 8
ا 7ي وا .
31
32
33
34
أ 0 00000ص 0 000006#,.+ 0 00000#ت ا F0000000. .
وآ :ا S p .
0000000000000,اول ا % #+ 0000000000000ا 0000000000000 6/ت
و NIJح ا F. .
0 0000000ا . .ـــــ000000000ـ0 0000000 F 0 0000000R 8 F
آ ,
000000000#. 000000000ا F000000000. . 8 000000000/
*F ( + F
ا N Kا : 8 Lا "3ء ا ,
.
&!ا`V
T/ة
&!ا`V
&!ا `Vإ
&
+i
&!ا`V
+i
&!ا`V
T/ة
ا $ــ ء و?) c
ا > /ا &ي >`.رأ pأ +م ا
(
ت
ا ,ــــــــــــــــــــــ رة
35أ0000000H
^@ 00000008واL0000000, 3از إذا 0000000+
&!ا`V
T/ة
&!ا`V
رة ا F ( .
&!ا `Vإ
&
c+ ,. + % ma /ا% 1w
:000008ن 000007+آ> 0 000,. +آ00000S :
36أ0 000H
L$ء ,#67+ %+ا ^ *F
8ر 000000000ط @ 000000000
37أ000000000H
A 000000000
ا F. .ا ,أ S8 >.
00000R 8دة Z0000001 %000000+ل 00000#.
38أ00000H
,. .8ا F /
39ا P 0 00000.,إ 40000000?" 3 0 00000,. + 0 00000
F. +أ 1ى F# 8
S
:000( 40آ"ن (ً 00ا إذا 00+ m 00UJ
ا F #.
%000+ 00
ه& Aا F. .
41أ(Z000001 %00000+ 0 000ل F00000. . 8 0 000#.
F0000000000 Jأ 0 00000000#
ا "0000000000I/ل 000000000#
+دً
@
0 00000 42م إ 0 00000ا L+ F0000000. .ا 0 00000 e 0 00000
",+ة
. +ت أ 1ى
0 000
43ا .,00000(3ار 0 000ه A&00000ا F00000. .
ا `6
"6 0 00000( 44ن %0000000+ا 0 00000# u 0 00000Iأن أ 0 00000ك
ا 0 00 >0000.ه A&0000ا c0000+ 0 00, F0000. .و"0000$د
ا p& Fe
ا $ــ ء و?) c
(
ا > /ا &ي >`.رأ pأ +م ا
رة ا F ( .
+i
&!ا`V
+i
&!ا`V
T/ة
ا ,ــــــــــــــــــــــ رة
ت
a:,,0000000( 45
ا >.
0 00000
&!ا`V
T/ة
( "0000000 ً #0000000آm0000000
ه& Aا F. .
46أ 000000 F8" 000000* 000000$إ 000000د
F ( + >.
*F0000000
F. +أ 1ى
,$ 00000 %000000+ c8 00000 F000000. . 8 P 00000 8 47
ا .د >. # F
48أ 00000ص 00000+ 00000#
00000,. + >000000
_ /أه ا S
0000000000 + _/,0000000000R 49ه A&0000000000ا F0000000000. .
اZ1Wص
0 0000000#. 8 0 0000000 ]8 50را F000000000]8أدF000000000 8
#أ 48 pR.
>0000000U F0000000. .# 51آ 0 00000 8 0 00000 0 00000ء
ا " F @ hا F /
52إن ا L,ا 0 00000000000+ا0 00000000000JZ1C
زPZ+
A 0 00000000000
#ء F. . 8
", 53ا 0 00000,. J _0000000ا &ا c0000000+ F0000000ا ! 0 00000
ا P Rة ,. +
"000000 u &000000 8 00000H:( 54آ m000000ا >000000.
A&000000S8ا F000000. .وا 000000/, 3ق F000000. .8
أ 1ى
55أ 00000000ص 00000000#ا 00000000ء F00000000. . 8
,
اN KاL
" R1ت ذ + pد ً
% 6. :ا % #+
&!ا`V
&!ا `Vإ
&
+i
&!ا`V
+i
&!ا`V
T/ة
ا $ــ ء و?) c
ت
ا > /ا &ي >`.رأ pأ +م ا
(
ا ,ــــــــــــــــــــــ رة
&!ا`V
T/ة
&!ا`V
رة ا F ( .
&!ا `Vإ
&
56أ"00000I ! 00000 "00000/ >00000 +رات ذه F00000
% #+ 00000000000000 #دون ا 00000000000000 >1 00000000000000,
@Z Iت ا >.
57أ "000000/ >000000 +أن 0 0000/د
_000000ا >000000.
ا @ ص ا >. # F # ,R.
58أ "000000/ >000000 +و? c000000ا 0 0000ارات 0 00006
أ? fا >.وا F8 J
59أ "000000000/ >000000000 +ا .,000000000(3ع % #+ 0 0000000 #
,#ف #أراءه!
60أ 000 ,إن ا 000ار ا /000I
ا &ي A&^,ا .
ه "000ا 000ار
و @& Aا .ؤو( %
61أ 0000 ,إن ا >0000+
u0000أن "00006ن 40000
رأي 0 08 _000# , 0 0.
a:000,
ارات ا 0 0,
S8
62أرى ا 0000000., 3د 0000000#ا &0000000ات ً k 0000000H
>6 F R 8 ً .S+
63ا >0000+وا 0 00.
ا
تو/
ا $ــ ء و?) c
>+
0 00Jدران 0 00#
>0000 #/
أ( ب 7+آ> ا >.
(
ا > /ا &ي >`.رأ pأ +م ا
رة ا F ( .
+i
&!ا`V
+i
&!ا`V
T/ة
ت
ا ,ــــــــــــــــــــــ رة
64ا 000000.
و 000000J A 000000در 000000#
ا
تو/
&!ا`V
T/ة
&!ا`V
&!ا`V
إ
&
>000000 #/
أ( ب 7+آ> ا >.
65أ 0 00000000Jم ا % #+ 0 00000000 # 40000000000 $",
0 00000000
ا "I,رات وا ؤ ا F # ,R.
66أ 000000ص 000000#أن أآ"0000000ن أول ا % a 000000/,.
0 0000ا 0 0000 .,$3ت ا 0 0000,أ 0 0000ه ,@000000I8
ر O Pا FR#
67أ 00ص 00#أن أ 001ج 00 8ار 00.$
" 8ل ا 8 c .ا S, 3ء %+ا .,$3ع
68ا 0 07ء ا 0 0ه "000ا 0 07ء ا &000ي 0 0R
أه ا S
ا # F. .ا "*"ل إ
69ا 0 0007ء ا 0 000ه "00000ا 0 0007ء ا &00000ي 0 000R
ا @ 0 0000000د 0 0000000#ا 0 0000000م F000000000 /8 4000000000#. 8
"*"#ل Cه اف ا F. .
70أ >000Uأن " 4000$ا @ 000د @ 4000Rو ا000S J
ذا ً F. . 8ا ,
S8 >.
71أ c0000000000.$ "0000000000/ >0000000000 +ا 0 00000000+"# .ت
F. . 8 >. # Z
@.8دي ً SR
72أ "0000000000/ >0000000000 +أن
c0000000000.ا @ _0000000000
>00000000000000. # Z
ا 0 000000000000+"# .ت ً S00000000000000R
F. . 8
"I
ا Hا &G
ا &;:
+i
&!ا`V
+i
&!ا`V
T/ة
& )` ر(2) 1:
أداة ا را!0 8V A2ر #Sا A+B #$
+ $ـــــــــــ m ( Fآ O, . #ا
] ــــــــF
ع ا "#م اWدار ــــــــــــF
أ 1ا u .أ ,1ا .
ــــــــــF
ا ZRم !6 #ور F.ا 5و 8آ 4
ه A&000إ( ,ــــ000ـ c000. F000* 1 Fا 0 0+"# .ت C
و ــ000ـ Fا 0 0آ",را 0 0 AاWدارة ا +ــــــــ000ـF
ا 8 : F+"(".ـــ
) ا AV Lا A+(+M$وا ! ء ا 8(+M$وأ Xه( *+ (S 8Vا ( *+ & ,
(M$& 8Vت ا Oع ا
و ً 0ا Cه F00 .رأ 0 p00ه&00ا ا 0 .ل :00ن ا
ا ,(WــJ 8 Fـــ Fو
إ
ــ Fرا % $ا 0/ص 0#
) AMV )( 8ا Hر
p00 + >00+: ;00ا 0 c00 .$ 0# F008 $Wات هA&00
# S. #0R
J:08 ;0ب و %0+ %06.+ m0Jأ>0$
ح ه& Aا را(:8 ً .# Fن إ F 0R8 >+ ,0( !6,8 $و ^,0R %0م إ 0eC 3اض ا ;0/ا 0.#
.......... f
Hآ %
ا (Tـــــــ ف
أ.م.د + ( .ذ ب ا زاق
و !6وا 5ا _ ".
ا ـــــــــ ــــ
+زن "./+ +د ا .
uدآ",را Aإدارة F+
+"# +ــــــــــــ ت +ـــــــــــــــF
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
-1ا(3ـــــــــــــــــــ! -:
-2ا ــــــــــــــــــ-: O
-3ا ,R.ــ"ى ا "-: @ h
-4ا ,R.ـــــ"ى ا -: .#
ا N KاHول :ا ` Fا ,
F.
ا $ــ ء و?) c
ت
ا > /ا &ي >`.رأ pأ +م ا
(
ا ,ــــــــــــــــــــــ رة
&!ا`V
T/ة
0 000000000 , 1ا ! 0 000000000J F00000000000. .ا ` F00000000000
ا F . ,وا I Wح أ S .
d0
2ه ك أ @ ق % 8ا # F. . 8 % #+
وا "#00Rك 0 eا /00I
3
4
5
6
7
8
9
10
0
ا "#00Rك ا /00I
ا F. .
ه ك رؤ ,7+ Fآ c+ Fز:8 PZ+ن ا ! /+د
ر"#R R Pك ا % #+أ aء ا >.ا F. .
0 00000000ى ا ! 0 00000000J F0000000000. . 8 % #+ 0 00000000
,7+آ A Fا >.
أ &00 ,00R+ 0ل ا %00+ 0 L.ا "00Sد 0
ا + u# " >.ذ %+ pا F. .
أ F000000. . 8 L000000,ا 000000,أ 000000S8 >000000.
وأ /ث .,( 8 Sار
("00000000ف أ(F00000000. . 8 >00000000. 8 .,00000000
.S+ث
أ F00000000. . 8 0000000#. u00000000وأ A 0000000 ,
واً ( + ً $
أ 000000Hأن 000000#.دورًا إ 000000 ً 000000 8
_ /أه اف ا F. .ا ,أ S8 >.
ا 0 00# F0000. .ا 0 00 .درة 0 00
0 007
> ا Z67.ت ا ,أوا>. 8 SS$
11ه 0000ك أ @ 0000ق % 00008ا F0000. . 8 % #+ 0000
U8ورة اL, 3ام :8و Jت ا وام S
12أ 000وز:0008 000 , 000PZ+ن إ 000ز ا 000 >000.
ا " m000000Jا 0 00007 u000000( .
ا F. .
0 0000? 8
%000000
&!ا`V
رة ا F ( .
&!ا `Vإ
&
+i
&!ا`V
+i
&!ا`V
T/ة
ا $ــ ء و?) c
(
ا > /ا &ي >`.رأ pأ +م ا
ت
ا ,ــــــــــــــــــــــ رة
13
ز PZ+ا , 3د :8ن اZ1Wص
7
ا c . # bP , _ / >.
000000ى ا 000000 , + F000000. . 8 % #+ 000000ات
,7+آ A Fا >.
"00م ا "#+ 0ن 0 ,8 F00. . 8دل ا ^ 0ات
وا .رف "6 6ن اCداء أ S >U
أ :0000000008 00000000 ,وز>000000000./, 00000000PZ+
X0000000R+و Fا 0 00000ارات ا &0000000^, 0 00000,ه
>. 8
"000000000Rد ا 0 0000000 , 3د 0 0000000ى ا % #+ 0 0000000
F00000000. . 8إن % 0 000000R/اCداء X00000000دي
إ % R/ا @6ءة
c 0 0000007اWدارة ا F00000000. . 8 % #+ 00000000
000000#ا 2 ! 000000 ,راء 000000 $ة % 000000R/,
أ("#ب ا >.
0 00000اWدارة إ 0 00000ا 0 00000]1Cء 0 00000#
أ( س أ !# ,# F* S
0 000000Rا F00000000. .إ 0 000000ا( ] ,00000000ب
ا % #+ا % L .,.
d ,إدارة ا c+ F. .ا % #+ا % &0
"S8ن * " 8ت >. 8
!,000000Sإدارة ا Z60000007+ >000000/8 F000000. .ت
ا F R 8 % #+ا F 6..
000000Rا _000000 /, F000000. . 8 % #+ 000000
أه ا S
0 07رك ا 0 0.ون + c000+ؤو(0 0 !S 0 0
ا 0 000000( .ت ا F00000000 .,$3و 0 0000007ون
" 78ره!
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
&!ا`V
T/ة
&!ا`V
رة ا F ( .
&!ا `Vإ
&
+i
&!ا`V
+i
&!ا`V
T/ة
ا $ــ ء و?) c
ت
25
(
ا > /ا &ي >`.رأ pأ +م ا
ا ,ــــــــــــــــــــــ رة
ون 0 F. . 8إ 0 ,ره! 0I+
&1:ا .
ا > J % #+ا ^ ذ أي Jار !S8 _# ,
26
! 0 0000إدارة ا Z000000@ F000000. .ت ! 0 00006
% #+ #ا .
>678 %دوري
27ه 0 00ك [ ,00007+ F0000آ !,0000 Fا 0 00@,ه! 0 00S8
دا >1ا F. . 8 >.ا ,أ S8 >.
!,000S 28ا ! .000I F000 ]8 % #+ 000ا 000aCث
وا "6ر
!S 6+
ا F. .
!,0000000S 29ا F0000000 ]8 F0000000. . 8 % #+ 0 00000
F 8 ! .Iا F. .
30ه 0 000ك 0 000,ة ا( ,00000ا 0 000 , F00000 +" Fول
ا 7ي وا .
ت F. . 8
31أ 0 00000ص 0 000006#,.+ 0 00000#ت ا F0000000. .
وآ:
اS p .
0000000000000, 32اول ا % #+ 0000000000000ا 0000000000000 6/ت
وNIJ
ح ا F. .
0 0000000 33ا . .ـــــ000000000ـ0 0000000 F 0 0000000R 8 F
آ ,
&!ا`V
T/ة
&!ا`V
رة ا F ( .
&!ا `Vإ
&
+i
&!ا`V
+i
&!ا`V
T/ة
ا N Kا : 8 Lا "3ء ا . ,
ا $ــ ء و?) c
ت
34
ا > /ا &ي >`.رأ pأ +م ا
(
ا ,ــــــــــــــــــــــ رة
000000000
000000000#.ا 000000000/
&!ا`V
T/ة
F000000000. . 8
*F ( + F
35أ0000000H
^@ 00000008واL0000000, 3از إذا 0000000+
c+ ,. + % ma /ا% 1w
36أ0 000H
:000008ن 0 0007+آ> 0 000,. +آ00000S :
L$ء ,#67+ %+ا ^ *F
37أ000000000H
8ر 000000000ط @ 000000000
A 000000000
ا F. .ا ,أ S8 >.
38أ00000H
00000R 8دة Z0000001 %000000+ل 00000#.
,. .8ا F /
39
40
41
42
43
ا P 0 00000.,إ 40000000?" 3 0 00000,. + 0 00000
F. +أ 1ى S F# 8
(:00000آ"ن (ً 0 000ا إذا 0 000 0 000+ m 0 000UJ
0 000000 %00000000+ا 0 000000 F00000000 #.هA&00000000
ا F. .
أ(Z000001 %00000+ 0 000ل F00000. . 8 0 000#.
F0000000000 Jأ 000000000#
ا "0000000000I/ل 000000000#
+دً
@
0 00000م إ 0 00000ا L+ F0000000. .ا 0 00000 e 0 00000
",+ة . +ت أ 1ى
ا .,00000(3ار 0 000ه A&00000ا 0 000 F00000. .
ا `6
"6 0 00000( 44ن %0000000+ا 0 00000# u 0 00000Iأن أ 0 00000ك
ا 0 00 >0000.ه A&0000ا c0000+ 000, F0000. .و"0000$د
ا p& Fe
&!ا`V
رة ا F ( .
&!ا `Vإ
&
+i
&!ا`V
+i
&!ا`V
T/ة
ا $ــ ء و?) c
ت
(
ا > /ا &ي >`.رأ pأ +م ا
ا ,ــــــــــــــــــــــ رة
a:,,0000000( 45
ا >.
0 00000
&!ا`V
T/ة
( "0000000 ً #0000000آm0000000
ه& Aا F. .
46أ 000000 F8" 000000* 000000$إ 000000د
F ( + >.
*F0000000
F. +أ 1ى
,$ 00000 %000000+ c8 00000 F000000. . 8 P 00000 8 47
ا .د >. # F
48أ 00000ص 00000+ 00000#
00000,. + >000000
_ /أه ا S
0000000000 + _/,0000000000R 49ه A&0000000000ا F0000000000. .
اZ1Wص
0 0000000#. 8 0 0000000 ]8 50را F000000000]8أدF000000000 8
#أ 48 pR.
>0000000U F0000000. .# 51آ 0 00000 8 0 00000 0 00000ء
ا " F @ hا F /
52إن ا L,ا 0 00000000000+ا0 00000000000JZ1C
زPZ+
A 0 00000000000
#ء F. . 8
", 53ا 0 00000,. J _0000000ا &ا c0000000+ F0000000ا ! 0 00000
ا P Rة ,. +
"000000 u &000000 8 00000H:( 54آ m000000ا >000000.
A&000000S8ا F000000. .وا 000000/, 3ق F000000. .8
أ 1ى
55أ 00000000ص 00000000#ا 00000000ء F00000000. . 8
,
" R1ت ذ + pد ً
&!ا`V
رة ا F ( .
&!ا `Vإ
&
+i
&!ا`V
+i
&!ا`V
T/ة
اN KاL
% 6. :ا % #+
ا $ــ ء و?) c
ت
(
ا ,ــــــــــــــــــــــ رة
ا > /ا &ي >`.رأ pأ +م ا
&!ا`V
T/ة
&!ا`V
رة ا F ( .
&!ا `Vإ
&
56أ"00000I ! 00000 "00000/ >00000 +رات ذه F00000
% #+ 00000000000000 #دون ا 00000000000000 >1 00000000000000,
@Z Iت ا >.
_000000ا >000000.
57أ "000000/ >000000 +أن 0 0000/د
ا @ ص ا >. # F # ,R.
58أ "000000/ >000000 +و? c000000ا 0 0000ارات 0 00006
أ? fا >.وا F8 J
59أ "000000000/ >000000000 +ا .,000000000(3ع % #+ 0 0000000 #
,#ف #أراءه!
60أ 000 ,إن ا 000ار ا /000I
ا &ي A&^,ا .
ه "000ا 000ار
و @& Aا .ؤو( %
61أ 0000 ,إن ا >0000+
u0000أن "00006ن 40000
رأي 0 08 _000# , 0 0.
a:000,
ارات ا 0 0,
S8
62أرى ا 0000000., 3د 0000000#ا &0000000ات ً k 0000000H
>6 F R 8 ً .S+
63ا >0000+وا 0 00.
ا
تو/
ا $ــ ء و?) c
>+
0 00Jدران 0 00#
>0000 #/
أ( ب 7+آ> ا >.
(
ا > /ا &ي >`.رأ pأ +م ا
رة ا F ( .
+i
&!ا`V
+i
&!ا`V
T/ة
ت
ا ,ــــــــــــــــــــــ رة
64ا 000000.
و 000000J A 000000در 000000#
ا
تو/
&!ا`V
T/ة
>000000 #/
أ( ب 7+آ> ا >.
65أ 0 00000000Jم ا % #+ 0 00000000 # 40000000000 $",
0 00000000
ا "I,رات وا ؤ ا F # ,R.
66أ 000000ص 000000#أن أآ"0000000ن أول ا % a 000000/,.
0 0000ا 0 0000 .,$3ت ا 0 0000,أ 0 0000ه ,@000000I8
ر O Pا FR#
67أ 00ص 00#أن أ 001ج 00 8ار 00.$
" 8ل ا 8 c .ا S, Wء %+ا .,$3ع
68ا 0 07ء ا 0 0ه "000ا 0 07ء ا &000ي 0 0R
ا # F. .ا "*"ل إ
أه ا S
69ا 0 0007ء ا 0 000ه "00000ا 0 0007ء ا &00000ي 0 000R
ا @ 0 0000000د 0 0000000#ا 0 0000000م F000000000 /8 4000000000#. 8
"*"#ل Cه اف ا F. .
70أ >000Uأن " 4000$ا @ 000د @ 4000Rو ا000S J
ذا ً F. . 8ا ,
S8 >.
71أ c0000000000.$ "0000000000/ >0000000000 +ا 0 00000000+"# .ت
F. . 8 >. # Z
@.8دي ً SR
72أ "0000000000/ >0000000000 +أن
c0000000000.ا @ _0000000000
>00000000000000. # Z
ا 0 000000000000+"# .ت ً S00000000000000R
F. . 8
&!ا`V
&!ا`V
إ
&
+i
&!ا`V
+i
&!ا`V
T/ة
ن
إْ
! َ3
ُKاِــــــْ
َــــــ .L
",
)ر/
َـــ
",
َNـــ ر/
ْO
أَْ
,أو َ
ِـــَ:
َI
َ=ــ
ا آ
!Qــ&ً
َــ إ
ِــ ْ,:َR
*=
#.
وَL
ِِ َ4ـــْ
َـــَRُTـــ Sا ـــ3
;=ْ>
َـــ
=ْ,
ُ*U
َـــ و.L
",
َـــ ر/
َ,ِV
@
#ــW
!ــِTواR
َــ "
,َ C
َــَ
@ X
ــ َ L
َـــ
,=;#
َـــ وار
&َ,
#ِY
,Rـــ واْ
&َ َRــS
( ْ<ــ#
أْــَL6 Zــ َ
َ
!( َ4
(&
[ ِ
َ6مِاَْ
اْ-
KLق ا
ا
ا
وا HI
ا
)ا
ة (286 :
m ( F + $آ O, .#ا
] University of St. Clements F
م /إ :ار ا ? +ا !3ي
أ Jأن أ اد ه& AاC
و Fا 8 F+"(".ــ:
)) ا AV Lا A+(+M$وا ! ء ا 8(+M$وأ Xه( *+ (S 8Vا (( *+ & ,
(M$(/ت ا Oع ا
درا(w F ] Fراء
0S8
) AMV )( 8ا Hر
%+ Fا . .8 % #+ت ا ] 0ع ا /0I
u00ا 0آ",را & ) Aزن
F0ا 0 Cر ,ا 0 , ,م
/.
& &)( !د ا + !00 0J ,( 8(+ا %00+ 0S, $ا
Fا F00 "[#
ل %+ا ]1Cء.
وأ* "#(:8 m/ب ٍ 1 .#
ا^
أ.م.د
ا "[#ي
ا ZRم ./+رH
/
201 /
m ( F + $آ O, .#ا
] F
University of St. Clements
م /إ :ار ا ( Tف
أ Jأن أ اد ه& AاC
و Fا 8 F+"(".ــ:
)) ا AV Lا A+(+M$وا ! ء ا !+(+M$أ Xه( *+ (S 8Vا (( *+ & ,
(M$(/ت ا Oع ا
درا(w F ] Fراء
م 0S8
%+ Fا . .8 % #+ت ا ] ع ا /0I
u0ا 0آ",را & ) Aزن
m ( F + $آ O, .#ا
) AMV )( 8ا Hر
/.
F0ا 0 Cر ,ا 0,
& &)( !د ا 0$ 0J ,( 8(+ى m0/أ 0Hا
0
] FوهL0$ 0ء 0 #],+ %0+ت >0در F0$ا 0آ",را Aا @F@0R#
اWدارة ا .F+
ا 7.ف
أ .م .د ( +ذ ب
/
ا زاق
201 /
ر O Pا F +
دL .ار ا 8
/
201 /
ا
اق
m ( F + $آ O, .#ا
] F
University of St. Clements
م /إ :ار A$Kا (AT: $
:8أ Uء
Fا J F7J .أ #
#ه& AاC
و Fا 8 F+"(".ــ:
)) ا AV Lا A+(+M$وا ! ء ا 8(+M$وأ Xه( *+ (S 8Vا (( *+ & ,
(M$(/ت ا Oع ا
درا(w F ] Fراء
7J
, S8وو$
%+ Fا . .8 % #+ت ا ] ع ا /0I
uا 0آ",را & ) Aزن
أ$ S
اWدارة ا .F+
) AMV )( 8ا Hر
/.
F0ا 0 Cر ,و0J
& &)( !د ا 0S ",/+ 0 ,( 8(+و F0JZ 40 0.
ة " 8ل و,8
) +-ـــــ -ـــــ ًا ( >0در F0$ا 0آ",را Aا @F@0R#
" Iا Hا &G
ا &;:
Z ] Cآ E>,=:
7
ا ^C: O4
6م ا دارC4
@ Iا
Mوا )$ء
ا M" NOا ( H
ا ( A Hوأ#P Q R S
ا VNع
ا H T , Iت
ا MH" Z A6Xا =4Yر دراMC
[M N =V
Z
] C
Cإ` _ 7 Eأ&Xو;C
> V Oت
آ E>,=:وه b7ء
:در C7دآ>6را d C I ( eا دارة
C
ا
\=G
M KN
6=fد ا
زن ;
أ.م .د
2012
م
إ] اف
=:
ذ 4ب VRا &زاق
]
ا &4&kي
1433هــ
![COURSE NUMBER/TITLE: CS-141 INTRODUCTION TO PROGRAMMING (Previously CS-141 [354-141] Computer Programming-Basic)](http://s2.studylib.net/store/data/010725450_1-6bf84dd8951466fa4d286a017ed4db0b-300x300.png)
![Student number Name [SURNAME(S), Givenname(s)] MATH 100, Section 110 (CSP)](http://s2.studylib.net/store/data/011223988_1-fdc587dc9aceef504c5bb5c5a4f6963e-300x300.png)
