Het belang van therapietrouw voor een goed
behandelresultaat
Met betere adherence kan de zorg meer verbeterd
worden, dan met een nieuwe generatie antipsychotica
Johannes Arends, psychiater
Hoofd zorgprogramma psychotische stoornissen GGZ
Drenthe
Plv Opleider, Vz Geneesmiddelcommissie
Relaties met een farmaceutisch bedrijf of
sponsor
Lezingen georganiseerd door
-Bristol Myers Squibb
-Eli Lilly
-Jansen Cilag
3 structuren
- ëtaal
- prefrontaal
- instinctieve hersenen
(state functies)
Taak Pre Frontale Cortex
1. activeren, representeren, vasthouden ext/int. informatie om te
2. bewerken, manipuleren om
doelgericht gedrag (gedachten,
bewegingen) in tijd te integreren
(WG/Executieve f.*) →
3. beslissen (risico overzien)
Een frontale dopamine functie
.
T.Insel, Nature, vol 468, 2010
Meta-analysis of VBM studies in schizophrenia
NB left hemisphere is on right
•
Meta-analysis of 32 studies,
included 1059 controls and 994
patients
•
Large grey matter reductions in:
• ACC/medical PFC
• Insula bilaterally
• Grey matter reductions also
in:
• Medial and lateral temporal
lobes
• Lateral prefrontal cortex
• Thalamic & subcortical
regions
• Less severe in FE patients
Fornito et al, in prep
STRIATUM
GABA
Med Spiny Neurons (95%):
verzamelen & integreren alle
binnenkomende informatie:
- cortex
- thalamus
- limbische systeem
- neurotransmitter syst
output via 2 typen
DA MSN: D1 & D2 → GABA
Non-adherence
The Problem
Only in psychosis?
How common is non-adherence?
Relapse and the risks
Sociotoxic effects
Education/work
Social network
Family burden
Stigma
Psychotoxic effects
Trauma
Selfesteem
Non-adherence
The causes
Effect of treatment?
McKay et al, J Affect Dis 2006
Relapse Following
First-Episode Recovery
Year 1
Year 3
90
• 82% patients relapse
within 5 years
‾ Multiple relapses are the
rule
Year 2
Year 4
80
60
50
40
30
20
Cumulative % relapsing
70
10
0
1st relapse
2nd relapse
3rd relapse
● Predictors of relapse:
‾ Stopping medication
● HR 1st relapse = 4.9
● HR 2nd relapse = 4.6
‾ Worse premorbid school/
social functioning
‾ Worse premorbid
cognitive/executive
function
‾ Parkinsonian side effects
HR = Hazard ratio
Robinson et al. Arch psychiatry. 1999.56.241-247; Robinson et al. Schizophr. Res. 2002.57;209-219
Casus
• 19 jaar, opleiding dierenarts
• floride psychose
• behandeling in de intensieve vorm van psychose
programma
• Na anderhalf jaar herstart van studie
• Controles steeds minder intensief
• Na drie jaar stopt orale onderhoudsdosering
recidief psychose
• Verlies van studie, verlies van relatie, verlies van
vrienden
• Nu na acht jaar: beschermd wonen, therapie
resistentie, tardieve dyskinesie, vrijwilligers werk
op kinderboerderij
Relapse and the risks
Sociotoxic effects
Education/work
Social network
Family burden
Stigma
Psychotoxic effects
Trauma
Selfesteem
Opdracht
• Bedenk interventies voor uw praktijk om de
adherence van patiënten te verbeteren
• In groepen voor 30 minuten
• In 10 minuten terugrapportage
Factors of non-compliance
• Patient related
• Cognitive functioning: cognitive flexibility,
conceptualisation
memory
• Insight of the illness
• Attitude towards medication
• Street drug abuse
• Gender and age
• Stigma
• Environment related
• Attitude of significant others towards medication
Factors of non-compliance
•
•
•
•
•
Psychiatrist related
Quality of treatment alliance
Frequency ofcontact
Treatment related
Adverse events:
EPD,
Dysphoria,
Acathisia,
Sexual dysfunctions,
Weight gain
Agenda van Your Aim
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
Detectie van non-compliance risico’s
Detectie van de risicofactoren
Individuele behandeling
2e generatie psycho-educatie (serious gaming)
Betere benutting van depot
Shared decision making
Gebruik maken van de electronische revolutie
– Memex programma
– Ipod
Beïnvloeding van zelf-evaluatie
Aandachtsfunctionarissen
Aantrekkelijk maken van bezoek
Combineren van Rehab en beloning