Management informatiesystemen
Logic modeling (2017-2018)
Planning MIS 2017-2018 (Blackboard)
HC logic modeling en BT
2
Studieleidraad WZ (cursustekst)
HC logic modeling en BT
3
Inhoud HC Logic modeling en BT
 Inleiding (data - data flow - logic)
 Technieken voor logic modeling
 Decision tables
 Decision trees
 Structured language
 Beslissingsmodellen in de processen en
programmalogica.
 conditions, actions and decision rules
 voorbeelden en oefening
 Illustratie Decision modeling tool
HC logic modeling en BT
4
Componenten informatiesysteem (cursus pg 7)
 Data en databases
Welke gegevens hebben we nodig en hoe
worden deze opgeslagen in databases?
 Data Flow
Hoe stromen de gegevens (input en output)
door de verschillende processen?
 Processing Logic
Welke beslissingsregels transformeren de data
naar informatie en resultaten?
HC logic modeling en BT
5
Data – Data Flow - Processing Logic
HC logic modeling en BT
6
Vb Data Flow Diagram (cursus pg 8)
‘Bedrijfsinformatiesystemen’
(K. Laudon en J. Laudon)
HC logic modeling en BT
7
Situering data en beslissingen in een DFD
Voorbeeld dataflowdiagram (DFD)
studentenadministratie (zie figuur 12.5)
 Data zitten in de dataflows en de datastores.
Vb. Welke gegevens worden bijgehouden van de studenten
en de vakken? Hoe zijn deze aan elkaar gekoppeld?
 Deel 2 en deel 3 van de cursus
 Beslissingen worden ingebouwd in de processen
en maken gebruik van de data.
Vb. Gaat het hier om een nieuwe student of om een
herinschrijving? Is er voldaan aan de voorkennis voor een
specifiek opleidingsonderdeel?
 Deel 4 van de cursus
HC logic modeling en BT
8
1. Technieken voor logic modeling (pg 86)
Beslissingsregels ontwerpen, waarin acties worden uitgevoerd
wanneer bepaalde voorwaarden voldaan zijn.
Vb.
 Indien een klant contant betaalt, krijgt hij korting.
 Indien een personeelslid een goede evaluatie krijgt,
wordt een bonus gegeven.
 Indien een leverancier niet tijdig levert, wordt gezocht
naar een andere leverancier.
Technieken voor logic modeling
1. Decision tables
2. Decision trees
3. Structured language
HC logic modeling en BT
9
1.1. Beslissingstabel
Voorbeeld loonsysteem: Veronderstel dat in bedrijf ABC twee soorten
werknemers tewerkgesteld zijn. Werknemers die werken op basis van een vast
salaris, ontvangen maandelijks een basissalaris, onafhankelijk van het aantal
gewerkte uren. Voor werknemers die betaald worden op basis van een uurloon,
wordt gewerkt met een 40-uren werkweek. Het loon wordt berekend aan de hand
van het aantal werkelijk gepresteerde werkuren. Indien deze werknemers meer
dan 40 uren werken, ontvangt men extra loon voor de gewerkte overuren. Indien
er minder dan 40 uren gewerkt wordt, wordt een afwezigheidsrapport gemaakt.
HC logic modeling en BT
10
1.2. Beslissingsboom
HC logic modeling en BT
11
1.3. Gestructureerde taal
Do
INPUT employee, uren
If employee = “Salaried” then : Pay_Base_Salary
Else
If uren < 40 then
Pay_Hourly_Wage
Produce_Absence_Report
ElseIf uren = 40 then : Pay_Hourly_Wage
Else
Pay_Hourly_Wage
Pay_Overtime_Wage
EndIf
EndIf
Loop Until End-Of-Input
HC logic modeling en BT
12
2. Werkwijze opstellen condities en acties
a. Bestudeer het beslissingsproces
b. Maak lijst met de te testen voorwaarden en hun
mogelijke waarden
 Boolean met mogelijke waarden ja of nee
vb. Reeds klant: ja, nee
In bestelling: ja, nee
 Opsomming mogelijke waarden
vb. Burgerlijke staat: gehuwd, ongehuwd, gescheiden, weduwe(naar)
Afdeling: inkoop, verkoop, administratie, informatica, personeelszaken
 Intervallen met beneden- en bovengrenzen
vb. Leeftijd: x<=12, 12<x<=30, 30<x<=65, x>65
Percentage: P<50, 50<=P<70, P>=70
HC logic modeling en BT
13
2. Werkwijze opstellen condities en acties
c. Maak lijst met alle mogelijke acties
Vb.
 Geef premie
 Recht op studietoelage
 Maak nieuwe klantenkaart
d. Combineer condities en acties tot beslissingsregels
Vb.
 IF ‘Reeds klant’ = ‘nee’
THEN ‘Maak nieuwe klantenkaart’
 IF ‘Burgerl. staat’ = ‘gehuwd’
AND ‘30<Leeftijd<=65’
THEN ‘Geef premie’
HC logic modeling en BT
14
3. Condities met boolean waarden
Voorbeeld financiële instelling
Veronderstel dat een Belgische financiële instelling overweegt
om volgende regel toe te passen. Een klant die 3000 euro of
meer spaart per jaar en daarenboven ofwel steeds een positief
saldo heeft gehad, ofwel reeds meer dan 20 jaar klant is,
krijgt een premie. De andere klanten krijgen geen premie.
Condities:
 Per jaar 3000 euro of meer gespaard: J/N
 Saldo steeds positief: J/N
 Meer dan 20 jaar klant: J/N
Acties:
 Geef premie
 Geef geen premie
HC logic modeling en BT
15
3. Condities met boolean waarden
Vier zones:




Conditiestrook
Actiestrook
Regelmatrix
Acties
 Geëxpandeerde beslissingstabel
HC logic modeling en BT
16
5. Opsporen van problemen
De uitgebreide (expanded) tabel bevat alle
combinaties van waarden in de condities!
Controleer de beslissingstabel op:
 onvolledigheden
 tegenstrijdigheden
en onduidelijkheden
 Bij onduidelijkheid over de te nemen acties,
wordt de tekst - ter aanpassing - teruggestuurd
naar de gebruiker.
HC logic modeling en BT
17
6. Reduceer de tabel
Vereenvoudig de tabel door aanduiding van
onmogelijkheden en indifferenties.
6.1 Onmogelijkheden
Controleer of er combinaties van condities zijn,
die in de realiteit niet kunnen voorkomen.
Vb. Indien de leeftijd < 20 jaar kan deze persoon
niet meer dan 20 jaar klant zijn.
 Beslissingsregel schrappen, niet programmeren.
HC logic modeling en BT
18
6.2 Indifferenties
Zoek regels waarvoor de actie onafhankelijk
(indifferent) is van de waarde van een bepaalde
conditie.
Vb. indien een klant minder dan 3000 euro per jaar
spaart, krijgt hij geen premie. De andere condities
(saldo en aantal jaren klant) moeten in dit geval
niet meer getest worden in het programma.
 De betreffende kolommen worden samen
genomen tot 1 kolom in de gereduceerde tabel
HC logic modeling en BT
19
Expanded
reduced table
Doel: minder testen en beslissingsregels inbouwen
 programmalogica vereenvoudigen, performanter
HC logic modeling en BT
20
7. Alternatieve voorstelling van een BT
• Groepeer de waarden van de condities
• Geef de beslissingsregels (kolommen) een nummer
 Regel 5-8 kunnen samengetrokken tot 1 regel,
indifferentie t.o.v saldo en aantal jaren klant
 Regel 1 en 2 kunnen samengenomen,
indifferentie tov aantal jaren klant
HC logic modeling en BT
21
Vereenvoudigde (reduced) tabel
De kolommen met indifferentie worden samengetrokken
tot één kolom waarbij een streepje ("-") wordt ingevuld
voor de waarden van de conditie die niet meer getest
moet worden.
Voor de overige condities worden de waarden ingevuld.
HC logic modeling en BT
22
8. Condities met opsomming waarden
Voorbeeld personeelsbeleid
In een productiebedrijf in het centrum van Brussel, worden een aantal
nieuwe maatregelen voorgesteld ten behoeve van het personeel. Het
betreffende personeel is tewerkgesteld in twee afdelingen (productie en
administratie) en kan ingedeeld worden in drie verschillende
looncategoriën (A, B en C). Om te bepalen wie recht heeft op welke
maatregel, wenst men een beslissingstabel op te stellen. Hieronder
worden enkele van de voorgestelde nieuwe regels gegeven:
 Personeelsleden uit de afdeling administratie, die buiten de zone
Brussel wonen, krijgen de mogelijkheid om 1 dag in de week thuis te
werken. Dit om tegemoet te komen aan de klachten in verband met
fileproblemen. Voor de personeelsleden uit de productieafdeling en
voor de personeelsleden die in de zone Brussel wonen, wordt ter
compensatie een extra dagvergoeding voor woon-werkverkeer
gegeven.
 In het bedrijf zijn er 3 looncategorieën namelijk A, B en C.
Personeelsleden in de looncategorie C krijgen een loonsverhoging van
1%. Personeelsleden in de andere looncategoriën krijgen 2%
loonsverhoging.
HC logic modeling en BT
23
Analyseer de tekst
Voorbeeld personeelsbeleid
In een productiebedrijf in het centrum van Brussel, worden een aantal nieuwe
maatregelen voorgesteld ten behoeve van het personeel. Het betreffende
personeel is tewerkgesteld in twee afdelingen (productie en administratie) en
kan ingedeeld worden in drie verschillende looncategoriën (A, B en C). Om te
bepalen wie recht heeft op welke maatregel, wenst men een beslissingstabel
op te stellen. Hieronder worden enkele van de voorgestelde nieuwe regels
gegeven:


Personeelsleden uit de afdeling administratie, die buiten de zone
Brussel wonen, krijgen de mogelijkheid om 1 dag in de week
thuis te werken. Dit om tegemoet te komen aan de klachten in
verband met fileproblemen. Voor de personeelsleden uit de
productieafdeling en voor de personeelsleden die in de zone
Brussel wonen, wordt ter compensatie een extra dagvergoeding
voor woon-werkverkeer gegeven.
In het bedrijf zijn er 3 looncategorieën namelijk A, B en C.
Personeelsleden in de looncategorie C krijgen een loonsverhoging
van 1%. Personeelsleden in de andere looncategoriën krijgen 2%
loonsverhoging.
HC logic modeling en BT
24
Voorbeeld personeelsbeleid
Condities:
C1 afdeling: productie (P) – administratie (A)
C2 postcode: in zone Brussel (IB) – buiten zone Brussel (BB)
C3 looncategorie : A –B –C
Regelmatrix:
= 2 (P, A) * 2 (IB, BB) * 3 (A, B, C)  12 regels
Acties:
A1:
A2:
A3:
A3:
1 dag thuis werken mogelijk
extra dagvergoeding
loonsverhoging van 1%
loonsverhoging van 2%
HC logic modeling en BT
25
Geëxpandeerde tabel (2 voorstellingen)
HC logic modeling en BT
26
9. Condities met intervallen
Voorbeeld loonsysteem: Veronderstel dat in bedrijf ABC twee soorten
werknemers tewerkgesteld zijn. Werknemers die werken op basis van een
vast salaris, ontvangen maandelijks een basissalaris, onafhankelijk van het
aantal gewerkte uren. Voor werknemers die betaald worden op basis van een
uurloon, wordt gewerkt met een 40-uren werkweek. Het loon wordt
berekend aan de hand van het aantal werkelijk gepresteerde werkuren.
Indien deze werknemers meer dan 40 uren werken, ontvangt men extra
loon voor de gewerkte overuren. Indien er minder dan 40 uren gewerkt
wordt, wordt een afwezigheidsrapport gemaakt.
Condities:
 Type werknemer: Salaris – Uurloon
 Aantal gewerkte uren: < 40, = 40, > 40
Acties:
 Betaal basissalaris
 Bereken uurloon
 Bereken loon van overuren
 Maak afwezigheidsrapport
HC logic modeling en BT
27
Voorbeeld loonsysteem (intervallen)
Geëxpandeerde (expanded) tabel
Vereenvoudigde (reduced) tabel
HC logic modeling en BT
28
Oefening: Uitbreiding vb1, kistje wijn
Uitbreiding:
Een klant krijgt een kistje wijn, indien hij 10 jaar of
langer klant is; onafhankelijk van het al dan niet
verkrijgen van de premie.
 Aanpassing condities?
 Aanpassing acties?
HC logic modeling en BT
29
Illustratie decision modeling tool
HC logic modeling en BT
30
Vb. Beslissingsproces behandeling verzekeringsclaim
Incoming claim triggers the process!
 Bepaal of deze claim toegankelijk is.
 Resultaat van de test: yes, no, provisional
HC logic modeling en BT
31
Vb. Rule family table for Claim admissibility
• 2 conditions (fact types):
• Data correctness
• Payment behaviour
• Conclusion: accept yes / provisional / no
HC logic modeling en BT
32
Voorbereiding werkzitting BT
 Oef 1: bibliotheek
 Oef 2: orderbehandeling
HC logic modeling en BT
33