ΑΡΤΗΡΙΑΚΗ ΥΠΕΡΤΑΣΗ ΠΡΟΣΒΟΛΗ ΟΡΓΑΝΟΥ ΣΤΟΧΟΥ: ΝΕΦΡΟΣ (ΚΑΛΟΗΘΗΣ ΝΕΦΡΟΣΚΛΗΡΥΝΣΗ) Ν. Καπερώνης Γ.Ν.Α “Κοργιαλένειο-Μπενάκειο” Ε.Ε.Σ Complications of Hypertension: Target-Organ Damage Hypertension Hemorrhage, stroke LVH, CHD, CHF Peripheral vascular disease Renal failure CHD, coronary heart disease; CHF, congestive heart failure; LVH, left ventricular hypertrophy. JNC VI. Arch Intern Med. 1997;157:2413-2446. Hypertension is a risk for Renal failure 332,544 men screened for MRFIT Adjusted Relative Risk 25,0 22.1* 20,0 15,0 11.2* 10,0 6* 5,0 1,0 1,2 1.9* 3.1* 0,0 Optimal Normal * p<0.001 High Stage 1 Stage 2 Stage 3 Stage 4 Normal Hypertension Blood Pressure Category § Men with optimal blood pressure was the reference category. Klag MJ, et al. N Engl J Med. 1996;334(1):13-18. Elevated Blood Pressure and Risk of End-stage Renal Disease in Subjects Without Baseline Kidney Disease Hsu CY et al. Arch Intern Med 2005;165:923-928 Primary Diagnoses for Patients Who Start Dialysis Incident rates Other 23% GN 6% Diabetes 44% Hypertension 27% United States Renal Data System (USRDS) 2012 Annual Data Report • WWW.USRDS.ORG Διεθνή δεδομένα Ετήσια επίπτωση ΤΣΧΝΑ 1:2000 υπερτασικούς 6% ατόμων με ιδιοπαθή υπέρταση : ΧΝΝ Κίνδυνος ΤΣΧΝΑ Χαρακτηριστικά Υπερτασικής Νεφροσκλήρυνσης • Μακροχρόνιο ιστορικό υπέρτασης, πριν τη νεφρική νόσο • Οχι άλλη αιτία νεφρικής νόσου • Λευκωματουρία < 2.5 g/d. Αρνητικό ίζημα ούρων Οχι διαβήτης • Βλάβη άλλων οργάνων στόχου (LVH, οφθαλμός) • Οικογ. Ιστορικό υπέρτασης, υψηλός κίνδυνος στους Αφρο-Αμερικανούς, εμφάνιση υπέρτασης στα 25-45 Παράγοντες κινδύνου για Υπερτασική Νεφροσκλήρυνση •Αφρικανική καταγωγή •Σοβαρού βαθμού μακροχρόνια Υπέρταση •Οικογ. Ιστορικό υπέρτασης ΧΝΝ •Μικροαλβουμινουρία •Σακχαρώδης διαβήτης •Υπερτροφία αριστεράς κοιλίας Καλοήθης νεφροσκλήρυνση Renal involvement Benign nephrosclerosis Hyalinosis with subendothelial plasma-protein insudation (EM) Arteriolosclerosis, with subintimal hyalinosis Υαλώδης αρτηριοσκλήρυνση Καλοήθης νεφροσκλήρυνση Focal segmental glomerulosclerosis (FSGS) Κακοήθης υπέρταση Malignant hypertension leads to fibrinoid necrosis of small arteries. The damage to the arteries leads to formation of pink fibrin -- hence the term "fibrinoid". Thickening of the arterial wall with malignant hypertension produces a hyperplastic arteriolitis. The arteriole has an "onion skin" appearance ΣΠΕΙΡ. ΙΣΧΑΙΜΙΑ ΟΛΟΣΠΕΙΡ.ΣΚΛΗΡΥΝΣΗ & ΣΩΛΗΝ. ΑΤΡΟΦΙΑ ΑΡΤΗΡΙΟΛΟΣΚΛΗΡΥΝΣΗ ΥΠΕΡΤΑΣΗ ΑΝΕΠΑΡΚΗΣ ΑΥΤΟΡΡΥΘΜΙΣΗ ΕΝΔΟΣΠΕΙΡ. ΠΙΕΣΗ ΕΣΤΙΑΚΗ ΣΠΕΙΡ/ΝΣΗ ΝΕΦΡΙΚΗ ΑΓΓΕΙΟΣΥΣΠΑΣΗ ΓΟΝΙΔΙΑ ΝΕΦΡΙΚΗΣ ΕΥΠΑΘΕΙΑΣ ΥΠΕΡΤΑΣΗ * ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ ΥΠΕΡΤΑΣΙΚΗ ΝΕΦΡΟΣΚΛΗΡΥΝΣΗ ΠΡΟΣΑΡΜΟΓΗ ΑΝΕΠΑΦΩΝ ΝΕΦΡΩΝΩΝ * * ΣΠΕΙΡ. ΙΣΧΑΙΜΙΑ ΣΩΛΗΝ. ΑΤΡΟΦΙΑ ΕΣΤΙΑΚΗ ΣΠΕΙΡ/ΝΣΗ ΟΛΙΚΗ ΣΚΛΗΡΥΝΣΗ ΠΡΩΤΕΪΝΟΥΡΙΑ ΣΩΛΗΝ. ΑΤΡΟΦΙΑ ΤΕΛΙΚΟ ΣΤΑΔΙΟ ΧΝΑ Αχρηστευόμενο (obsolescent) σπείραμα Από ισχαιμικά σπειράματα Collapsus τριχοειδών Απόσυρση σπειραματικού θυσάνου Κολλαγόνο στην κοιλότητα Bowman Συμπαγοποιημένο (solidified) σπείραμα Από υπερτροφικά/FSGS σπειράματα Επιμήκυνση θυσάνου Διάταση τριχοειδών Συμφύσεις (adhesions) με κάψα Bowman Τμηματική σκλήρυνση - Υαλίνωση Προχωρημένη Υπέρταση Βιώσιμα σπειράματα Yπερτροφικά / FSGS: 75% Ισχαιμικά: 11.2% Ολικά σκληρυμένα Solidified: 58.8% Obsolescent: 42.2% Τα ισχαιμικά πεθαίνουν με ταχύτερο ρυθμό από τα υπερτροφικά GS Hill. Curr Opin Nephrol Hypertens 2008: 17: 266-70 Λευκοί Solidified 20.5% Obsolescent 79.5% Αφρο-Αμερικανοί Obsolescent 49% Solidified 51% C. Marcantoni, A. Fogo. J Nephrol 2007; 20: 518-24 ΠΑΘΟΓΕΝΕΙΑ ΥΠΕΡΤΑΣΙΚΗΣ ΝΕΦΡΟΣΚΛΗΡΥΝΣΗΣ Διαταραχή αυτορρύθμισης Προθρομβωτικοί μηχανισμοί Μειωμένος αριθμός νεφρώνων Γενετικοί παράγοντες Δυσμεταβολικό σύνδρομο SnGFR SnRPF ΑΥΤΟΡΡΥΘΜΙΣΗ ΝΕΦΡΙΚΗΣ ΚΥΚΛΟΦΟΡΙΑΣ Limits of autoregulation 40 60 80 100 120 140 160 180 200 mean blood pressure (mmHg) Autoregulation Autoregulatory Range 200 175 ml/min 150 Normal 125 100 75 50 25 0 0 25 50 75 100 mmHg 125 150 175 200 Καθοριστές Υπερτασικής Νεφρικής Βλάβης Φορτίο Αρτηριακής Πίεσης Βαθμός μετάδοσης του φορτίου ενδονεφρικά Τοπικοί (επί πλέον της ΑΠ) παράγοντες ευπάθειας Δομικές, λειτουργικές διαφορές αγγείων, σπειράματος Μεσολαβητές (RAS, TGF-β) ΣΧΕΣΗ ΑΡΤΗΡΙΑΚΗΣ ΠΙΕΣΗΣ ΚΑΙ ΝΕΦΡΙΚΗΣ ΒΛΑΒΗΣ Role of Angiotensin II in Renal Disease Pathways TGF- Ang II Hypertension Efferent constriction Glomerular hypertension Proteinuria Extracellular matrix Interstitial fibrosis Focal segmental glomerulosclerosis PG = prostaglandin; NO = nitric oxide. AngII, TGF-b decrease BMP-5 expression J Nephrol 2011; 24: 647-655 injury infiltration, activation mechanical strain lymphocytes macrophages red blood cells fibroblasts AngII mesangial cells TGF-beta ECM MMP matrix deposition RENAL FIBROSIS TIMP Arteriolar diameter and mean Glomerular capillary area in aging and hypertensive kidneys. Hill GS et al. Kidney Int 2006; 69: 823-31 Normal FSGS Loss of autoregulation Στο σύνολο των σκληρυμένων σπειραμάτων FSGS-τύπου: Ηλικιωμένοι Νορμοτασικοί Υπερτασικοί 26.6% 58.8% Η διαταραχή της αυτορρύθμισης ερμηνεύει ένα μέρος μόνο (~60%) της εξέλιξης της νεφροσκλήρυνσης ΠΡΟΘΡΟΜΒΩΤΙΚΟΙ ΜΗΧΑΝΙΣΜΟΙ ΑΓΓΕΙΑΚΗ ΣΚΛΗΡΥΝΣΗ ΕΚΦΡΑΣΗ ΣΕ ΣΚΛΗΡΥΝΤΙΚΕΣ ΒΛΑΒΕΣ (σπειράματα, αγγεία, διάμεσος ιστός) ADAMTS13—marker of contractile phenotype of arterial smooth muscle cells ADAMTS13 lost in benign nephrosclerosis smoothelin Bockmeyer C L et al. Nephrol Dial Transplant 2011; 26: 1871-81 Human nephrosclerosis triggers a hypoxia-related glomerulopathy Neusser M et al. Am J Pathol 2010; 176: 594-607 CXCR4 HIF1α Nephron Number in Patients with Hypertension Keller G et al. N Engl J Med 2003;348:101-8 Normal Hypertension Number 46% 133% Volume ΟΙ ΑΦΡΟ-ΑΜΕΡΙΚΑΝΟΙ ΔΕΝ ΕΧΟΥΝ ‘A PRIORI’ ΛΙΓΟΤΕΡΑ ΣΠΕΙΡΑΜΑΤΑ Αφρο-Αμερικανοί r=-0.13, p=.38 Λευκοί r=-0.45, p=.004 Hughson MD et al Kidney Int 2006; 69: 671-8 ΓΕΝΕΤΙΚΟΙ ΠΑΡΑΓΟΝΤΕΣ D-αλλήλιο του ACE – αυξημένη δραστηριότητα RAS Υπερτασική Νεφροσκλήρυνση με βιοψία σε Καυκάσιους N D/D I/D I/I Νεφροσκλήρυνση 37 21 (57%) 10 (27%) 6 (16%) Ομάδα ελέγχου 21 19 (25%) 48 (64%) 8 (11%) Hypertension in the USA Men Women Both Age 35-45 Above age 65 Whites Blacks Whites Blacks 26% 44% 17% 37% 63% 76% 2008; 40:1175-1184 2008; 40: 1185-1192 Admixture mapping for FSGS, HIVAN, nD-ESRD Winkler CA et al. Semin Nephrol 2010; 30: 111-125 Global distribution of MYH9 E1-E5 haplotypes in the Human Genome Diversity Panel E1 risk haplotype rs 4821480 rs 2032487 rs 4821481 rs 3752462 AA: 60% EA: 4% MYH9 associations with nephropathies ORs for HIVAN, FSGS, nD-ESRD, HT-ESRD, D-ESRD in 4 studies AA - 2 risk variants MYH9 36% (from 60%) 4%: FSGS 20% HIV (+): cFSGS/HIVAN Actin-myocin and molecular partners in the podocyte Winkler CA et al. Semin Nephrol 2010; 30: 111-125 Essential hypertension and risk of nephropathy: a reappraisal Murea, Mariana; Freedman, Barry Current Opinion in Nephrology & Hypertension. 19: 235-241, 2010 Classification and postulated mechanisms for the MYH9-associated nephropathies 2nd factor (“hit”) © 2010 Lippincott Williams & Wilkins, Inc. Published by Lippincott Williams & Wilkins, Inc. (APOL1) Gene and Nondiabetic Nephropathy in African Americans Freedman B et al. J Am Soc Nephrol 2010; 21:1422-6 G1 risk allele rs 73885319 (S342G) rs 60910145 (I384M) G2 risk allele rs 71785313 FSGS control 52% 18% 23% OR (2 vs 1) 10.5 (6.0-18.4) 15% HA-ESRD G1 * G2 7.3 (5.6-9.5) Target Organ Damage in African American Hypertension: Role of APOL1 B. Freedman, M. Murea. Curr Hypertens Rep 2012; 14: 21-28 Pictoral depiction of human adrenergic beta-1 receptor (ADRB1) gene Ser49Gly Gly389Arg AASK participants Fung M M et al. Nephrol Dial Transplant 2009;24:3677-3686 KCNMB1 Glu65Lys: Hypothesis for effect on GFR VOCC K+ Ca2+ K+ Ca2+ VOCC BK BK Wild-type Variant 1 subunit (Glu65) a1 subunit K+ a1 subunit K+ Contracted mesangial or smooth muscle cell Higher flux Lower flux 1 subunit (65Lys) : Ca2+ ions : Inhibition Relaxed mesangial or smooth muscle cell KCNMB1 Glu65Lys effect on rate of GFR decline in hypertensive nephrosclerosis (NIDDK AASK) Chen Y et al. Am J Nephrol 2010; 32: 414-24 1 Overall: p<0.001 KCNMB1: p=0.030 Covariate: Pro_cr p<0.001; Mb_GFR p<0.001; BP goal p=0.196; Drug p=0.065 Permutation test: p=0.017 Alleles: E=95%, K=5%. HWE: p=0.552 0 -1 -1.88+/-0.08 (704) -2.46+/-0.25 (72) -2 31% -3 E/E1 2 E/K+K/K KCNMB1 E65K genotype KCNMB1 Glu65Lys predicts long-term loss of renal function in hypertensive nephrosclerosis (NIDDK AASK) Chen Y et al. Am J Nephrol 2010; 32: 414-24 Cumulative survival Log rank p=0.0190 Event: ESRD requiring dialysis or doubling of serum creatinine E/E E/K+K/K E/K+K/K censored E/K+K/K E/E E/E censored Months after enrollment ΠΑΧΥΣΑΡΚΙΑ ΚΑΙ ΝΕΦΡΟΣ Ινσουλίνη RAS ΣΝΣ λεπτίνη RBF Σπειράματα Διεύρυνση χώρου Bowman Αύξηση μεσαγγειακής θεμέλιας ουσίας Πάχυνση βασικής μεμβράνης Αύξηση έκφρασης TGFβ FF GFR Μυελώδης μοίρα ΣΥΜΠΙΕΣΗ ΑΠΟ ΣΠΛΑΧΝΙΚΟ ΛΙΠΟΣ - ΑΥΞΗΣΗ ΕΝΔΟΝΕΦΡΙΚΗΣ ΠΙΕΣΗΣ Αύξηση διάμεσης θεμέλιας ουσίας (πρωτεογλυκανών-υαλορουνικού) Συμπίεση Thin HENLE και ευθέων αγγείων Αύξηση επαναρρόφησης Na, H2O Glomerular hyperfiltration predicts the development of microalbuminuria in stage 1 hypertension: The HARVEST Palatini P et al. Kidney Int 2006; 70: 578-584 7.8 years The relationship between GFR and age in persons with and without nephrosclerosis.Regression of GFR onto age in persons with nephrosclerosis (solid black line) is similar to that in persons without nephrosclerosis (solid green line). NEPHROSCLEROSIS with AGE 24h AER Nocturnal SBP, DBP Hypertension Rule A D et al. Ann Intern Med 2010; 152: 561-567 ΑΡΤΗΡΙΟΛΟΠΑΘΕΙΑ ΠΡΟΣΑΓΩΓΟΥ ΝΕΦΡΟΣΚΛΗΡΥΝΣΗ “Hypertension should not simply be defined by an elevation in blood pressure but rather should be considered a syndrome in which microvascular disease and renal involvement are also key components.” (R. Johnson)