Tomo XIV Bilang I • Agosto 2012
Opisyal na Pahayagan ng Federation of Free Workers (FFW-ITUC) • www.ffw.org.ph
FFW panalo sa 2,500-laking unyon
M
ay 2,500 manggagawa ang naging bagong miyembro ng Federation of Free Workers (FFW) matapos na manalo sa isang
katatapos na certification election ang ipinundar nitong unyon sa
Redsystems Co., Inc. ng Coca Cola Bottlers, Inc. (CCBPI).
Bunga ng tagumpay ng FFW sa Redsystems, umabot na sa
80,000 ang miyembro ng pederasyon na may collective bargaining
agreement at sa 200,000 ang kabuuang kasapian nito sa pormal at
di-pormal na sektor.
“Ang pagkapanalo sa eleksiyon para sa sertipikasyon ng unyon
ng FFW sa Redsystems ay isang malaking tagumpay hindi lamang
para sa FFW kundi maging sa buong kilusang manggagawa sa
bansa,” ayon kay FFW president Atty. Jose Sonny Matula.
Ang Redsystems ay may operasyon sa buong bansa. Ang ilang
unyon sa CCBPI ay miyembro din ng FFW.
Ang bagong kabuuang miyembro ng FFW na may-CBA ay malaking bahagi ng di-aabot sa 250,000 manggagawa na may CBA sa
buong bansa.
Matatandaang matapos na mahalal na pangulo ng FFW ng
National Convention noong nakaraang taon, inihayag ni Matula na
ang pag-oorganisa ang pangunahing programa ng kanyang liderato.
Magandang Bukas.
Ipinahayag ni Atty. Sonny
Matula, pangulo ng FFW
at kinatawan ng manggagawang Pilipino sa
nakaraang International
Labour Conference
sa Geneva, na patuloy
ang pagsisikap ng FFW na
magpalawak ng kasapian.
“Ang 90% ng ating lakas-paggawa ay walang unyon, kaya 90% ang
ating oportunidad sa pagpupundar ng unyon at iba pang samahang
manggagawa,” sabi ni Matula.
Ang unyon sa Redsystems ay kasama sa mahigit 20 bagong
unyon na naorganisa ng FFW sa loob ng nakaraang 12 buwan. Ang
mga bagong unyon ng FFW ay nagpalaki sa kasapian nito nang
mahigit 10,000 manggagawa.
“Ilan sa mga bagong organisa ay ang rank and file employees at
supervisors ng Universal Robina Corp.-Passi sa Iloilo at Johnson
and Johnson Specialists, Inc. sa Kamaynilaan. Nakapag-organisa
rin sa Dana Fresh Vege Agri, Inc. sa Sarangani, Philippines Aviation Security Services Corp. rank and file at supervisory at IRM
Aviation Security Corp. sa paliparan ng Kamaynilaan, Greenstones
Packaging Inc., Jasper at TCB Royale,” ayon kay Rodrigo Catindig,
vice president ng FFW. Kasabay nito ang pag-oorganisa ng mga
magsasaka sa Agusan, Surigao at Batangas.
Ang Acpak Inc. sa Maynila, isang supplier ng Unilever, ay magdadaos ng Certification Election, anumang araw sa mga susunod na
linggo. Muling hinihikayat ng pamunuan ng FFW ang suporta ng lahat
para tiyakin ang tagumpay ng Acpak Employees Association-FFW.
Sa isyung ito:
• FFW kay PNoy: Sugpuin ang contractualization... p.2
• Hanay ng manggagawa, NAGKAISA... p.3
• FFW sa AFP: Igalang ang sariling manggagawa... p.3
• Mga ‘minero’ sa Agusan, nag-picket... p.4
• Dumaraming batang manggagawa, nakababahala... p.5
• Produksiyon ng e-vehicles, itinaguyod ng FFW... p.5
• Kwentong Lente ... p.6
• Pahayag ng Manggagawa sa Araw ng Paggawa
sa Pagsasalo sa Malacañang... p.7
• Pahayag ng manggagawang Pilipino sa ILC:
Darating ang magandang bukas... p.8
• Pagtatakip sa mga kaso vs workers’ rights, kinondena... p.9
• ILO C189: Bagong labor standard
para sa mga kasambahay, niratipika na... p.10
• Patibayin ang Karapatang Mag-unyon at Kolektibong
Kumilos ng mga Manggagawa... p.10
• Editoryal: Pag-oorganisa tungo sa malayang bukas... p.12
Ibasura ang kontraktwalisasyon. Sa isang pagkilos
kasama ang ibang grupo ng manggagawa, nanawagan ang FFW
na ibasura ang kontraktwalisasyon.
FFW kay PNoy: Sugpuin ang contractualization
M
ariing muling binatikos ng mga manggagawa ang labor contractualization at
hinimok si Pangulong Benigno C. Aquino na
sugpuin ito nitong Araw ng Paggawa habang ang
mga lider-manggagawa ay nakisalo sa Pangulo
sa Malacanang.
“Mahal na Pangulo, kami po ay nababahala
sa laganap na kontraktwalisasyon ng paggawa,”
pahayag ni Atty. Sonny Matula, national president ng Federation of Free Workers (FFW). Ang
contractualization, paliwanag ni Matula, ay ang
gawi ng mga may-ari ng kompanya na bigyan
lamang ng limang buwang kontrata ang mga
manggagawa nito upang makaiwas sa kanilang
regularisasyon.
Ang gawing ito ay isang tahasang pagbalewala sa karapatan ng mga manggagawa sa katiyakan sa trabaho na itinatakda ng Konstitusyon,
ayon pa kay Matula.
Kaso ng PAL atbp.
Ang pangulo ng FFW ay nagpahayag ng
pagkabahala sa naging desisyon ng Tanggapan
ng Pangulo na katigan ang plano ng Philippine
Airlines na ipakontrata sa labas ang ilang mga
serbisyo nito. Sanhi ng hakbang na ito ng PAL,
natanggal sa trabaho ang libu-libong empleyado
nito.
Pinansin ni Matula na pinayagan ang PAL
na gawin ang ganito sa kabila ng pagmamalaki
2
ng kompanya mismo na malaki ang kinikita
nito.
Sa Mindanao naman, ang mga unyonista
at regular na manggagawa sa San Roque Mining Company sa Tubay, Agusan del Norte ay
sinibak ng kompanya at pinalitan ng 900 manggagawa mula sa Asiapro, isang manpower
cooperative, sabi ni Matula.
House Bill 4853
Binigyang-diin ni Matula na ang pagsasakontrata ng paggawa ay naging laganap na gawi
ng mga may-ari ng kompanya upang makaiwas
sa pagbibigay sa mga manggagawa ng pasahod
at mga benepisyo na naaayon sa batas.
Hinimok ng lider-manggagawa si Pangulong
Aquino na tuldukan ang abusadong gawi ng
mga may-ari ng kompanya sa pamamagitan ng
pagsulong sa House Bill 4853, ang Consolidated
Version of the Security of Tenure Bill.
“Kalsada sa daang matuwid”
Samantala, nagpahayag din si Matula ng
suporta para sa Philippine Labor and Employment Plan, ang plano ng Labor Department
para sa paglikha ng isang milyong disente at
produktibong trabaho sa bansa kada taon.
Gayunman, ipinaalala ni Matula na kailangang pondohan ng gobyerno sa mga pagawaingbayan upang mapasigla ang paglika ng trabaho.
FREE WORKERS • TOMO XIV BLG. 1
“Tila po kasi naging matumal ang buhos ng
pondo habang tinatahak natin ang matuwid na
daan,” pansin niya.
“Sana ay hwag po nating kaligtaan na sa
matuwid na daan, kailangan din nating gumawa
ng mga daan, tulad ng farm-to-market roads, ng
imprastraktura para sa patubig, ng mga pabahay
para sa mahihirap, na sa proseso ay maglilikha
rin ng trabaho,” dagdag ni Matula.
Presyo ng bilihin, batas
para sa mga kasambahay
Hinimok din ni Matula ang Pangulo na
iparepaso at paamyendahan ang Electric Power
Industry Reform Act (EPIRA) at ang Oil Deregulation Law tungo sa pagpapababa ng presyo ng
mga pangunahing bilihin at serbisyo.
Para naman sa mga kasambahay, isinulong
ni Matula ang agarang ratipikasyon ng ILO
Convention 189 on Decent Work for Domestic
Workers at ang pagsasabatas ng Magna Carta
of Domestic Workers.
Nagpasalamat si Matula sa pagkakataong
ibinigay ng Pangulo na makatalakayan ang mga
kinatawan ng mga manggagawa at nagpahayag
siya ng pag-asam na magpatuloy ang ganitong
pag-uusap sa pagitan ng Pangulo at ng mga
manggagawa.
Karangalan naming ang matawag na “boss”
ng Pangulo, sabi pa ni Matula.
Hanay ng manggagawa, NAGKAISA
I
naasam na lalakas ang kapasidad ng mga mangagawang Pilipino sa kolektibong pakikipagnegosasyon sa gobyerno at sa mga employer.
Ito ay matapos magtagumpay ang may 40 grupo ng manggagawa na magbuklod, sa
kabila ng kanilang mga pagkakaiba, sa ilalim ng isang bagong koalisyon na nakabatay sa
isyu­—ang NAGKAISA.
Ang bagong koalisyon ay binubuo ng malawak na bahagi ng kilusang paggawa sa bansa.
Bukod sa Federation of Free Workers (FFW), kasama din sa koalisyon ang Trade Union
Congress of the Philippines (TUCP), Alliance of Progressive Labor (APL), Alliance of Filipino
Workers (AFW), Bukluran ng Manggagawang Pilipino (BMP), Partido ng Manggagawa (PM)
at Manggagawa para sa Kalayaan ng Bayan (MAKABAYAN).
Ang NAGKAISA ay inilunsad noong Abril ilang araw bago ang pandaigdigang Araw ng
Paggawa sa pamamagitan ng isang press briefing ng mga grupong nagpundar nito.
Ayon sa pahayag ng koalisyon sa araw ng paglunsad nito, kikilos ito nang todo tungo
sa “pagbabalik ng karapatan ng mga manggagawang Pilipino—na nasa pormal o di-pormal
na sektor man, pribado o publiko, at nasa loob man o labas ng bansa—para sa ganap na
proteksyon at pagkakataong mabuhay nang marangal at may dignidad.”
Ang apat nitong adbokasya, ayon pa sa unang pahayag nito, ay:
• ang pagsasabatas ng
Security of Tenure Bill o
panuka--lang-batas para sa
seguridad sa trabaho;
• ang pagtutol sa patakaran ng deregulasyon at
iba pang mga desisyon ng
gobyerno na nagging sanhi
ng paulit-ulit na pagtaas ng
presyo ng mga produktong
petrolyo, pagkain, kuryente
at iba pang pangunahing Manipesto. Ipinahayag ng mga lider manggagawam kabilang si FFW NVP Rod Catindig, ang manipesto ng Nagkaisa
pangangailangan;
para sa Araw ng Paggawa. • ang ratipikasyon sa
International Labor Organization (ILO) Convention on Decent Work for Domestic Workers (ang naturang tratado ay
na-ratipika na. Basahin ang balita sa pahina 10); at
• ang pagpapatupad ng “disenteng” taas-sahod sa bawat rehiyon sa buong bansa.
Ayon kay Atty. Jose Sonny G. Matula, president ng FFW, inaasahang dahil sa bagong
pagkakaisa ng mga grupong manggagawa, hindi na sila madaling mapag-aaway-away.
”Bagkus, mas maisusulong na nila ang iisang posisyon sa mga isyung kinakaharap ng
lahat ng manggagawa.”
Dagdag pa ni Matula, dapat maging prayoridad ng mga grupong manggagawa ang tunay
na mapalakas ang kakayahan ng mga manggagawa na kolektibong ipaglaban ang kanilang
mga karapatan at kapanakan.
“Ibig sabihin nito, kailangang hindi lang mapatibay ang bagong pagkakaisa ng mga
grupong manggagawa sa ilalim ng NAGKAISA kundi maorganisa din nila ang mas maraming
manggagawa,” paliwanag ni Matula.
“May 17 milyong manggagawang Pilipino na kailangang maorganisa. Sa 17 milyong ito,
1.6 milyon na ang sakop ng unyon, pero 212,000 lang ang may proteksiyon ng collective
bargaining agreements (CBA),” ayon pa kay Matula.
NAGKAISA! Nakibahagai ang FFW sa pagguhit ng
kasaysayan nang makipagbuklod ito sa mahigit
40 labor federations, unyon at samahang
manggagawa upang itatag ang NAGKAISA! FFW sa AFP:
Igalang
ang sariling
manggagawa
I
galang ang karapatan ng mga manggagawa
sa sariling bakuran.
Ito ang naging hamon ng FFW sa hepe ng
Armed Forces of the Philippines sa mismong
okasyon ng paglagda sa “Guidelines on the Conduct of the DOLE, DILG, DND, DOJ, AFP & PNP
Relative to the Exercise of the Workers’ Rights
& Activities” sa Maynila noong Mayo 7, 2012.
Ang Panuntunan sa Pagkilos ay inukit sa
taguyod ng International Labor Organization
upang maging gabay ng mga intrumento ng
gobyerno, lalo na ng sandatahan at kapulisan,
sa wastong pagkilos sa pagkakataon ng labor
disputes o di pagkakasundo sa pagitan ng
kapitalista at manggagawa.
Bunsod ng military intervention
Sa mensahe ni FFW president Jose Sonny
Matula, inalala niya na ang pag-ukit ng Panun(ituloy sa pahina 4)
FREE WORKERS • TOMO XIV BLG. 1
3
Mga ‘minero’ sa
Agusan, nag-picket
M
ahigit 300 manggagawa ng San Roque Metals sa Tubay, Agusan
del Norte ang nagwelga noong Abril matapos maraming buwan
na binalewala ng pangasiwaan ang kanilang panukalang collective
bargaining agreement (CBA).
“Sa halip na tugunan ang panukalang CBA ng SR Metals
Workers’ Union, sinibak ng kumpanya ang mga opisyal ng unyon,”
ayon kay Atty. Jose Sonny Matula, pangulo ng Federation of Free
Workers (FFW). Ang unyon ay kasanib sa FFW.
“Ang mga ganitong pang-aabuso ng mga kompanya sa minahan
ay dapat magtulak sa Aquino administration na pag-aralang maigi
ang paglalabas ng mga patakaran sa minahan sa hinaharap,” sabi
ni Matula.
Naglabas na ng Executive Order and Malacanang na di kinonsulta
sa mga mga manggagawa sa minahan.
Sa tulong ng FFW, sapin-sapin ang mga kasong isinampa ng
SR Metals Workers’ Union sa National Labor Relations Commission
laban sa pangasiwaan. Kasama dito ang hindi pagsunod sa minimum
(mula sa pahina 3 . . . FFW sa AFP)
tunan ay nagsimula sa kahilingan ng kanyang
grupo na magkaroon ng ganitong dokumento
matapos itong magreklamo sa ILO dahil sa
pakikialam ng militar sa certification election
sa San Roque Metals Inc., sa Tubay, Agusan
del Norte.
“Layunin ng Panuntunan na patibayin ang
karapatan ng mga manggagawa sa malayang
pag-uunyon, kolektibong pakikipagtawaran
at kolektibong pagkilos, kasama na ang pagwelga,” ayon sa pangulo ng FFW.
Naihayag ni Matula ang hamon kay AFP
chief of staff Hen. Jessie Dellosa, bunsod
ng piket na isinagawa ng Armed Forces and
Police Savings and Loans Association Inc.
(AFPSLAI) Employees Association sa labas
ng programa upang ilantad at iprotesta ang
umano’y paninira sa unyon ng pangasiwaan
ng AFPSLAI.
“Sinusuportahan namin ang kanilang
laban,” diin ng FFW president.
Kontra-karapatan ng manggagawa
Napag-alaman ni Matula na ang pamunuan
ng unyon ay kinasuhan ng illegal strike ng
4
Welga sa Minahan. Isinigaw ng mga minero sa SR Metals sa
Agusan na kailangang igalang ng mga mining companies ang
karapatan ng manggagawa, kasama na ang pagsangguni nito sa
anumang patakarang makakaapekto sa manggagawa at komunidad.
wage, hindi paghuhulog ng kontribusyon sa SSS, at paglabag sa
mga pamantayan sa paggawa.
Kasama din sa mga atraso ng kumpanya ang union busting o
pagsira sa unyon at pag-iwas sa pagreregular sa mga manggagawa
nito. Ibinibigay ng SR Metals sa isang ‘manpower cooperative’ ang
mga trabahong pang-regular at mga trabaho ng mga miyembro
ng unyon.
pangasiwaan dahil sa pagpiket habang oras ng
pananghalian at paglabas ng notice of strike.
Sinibak din sa trabaho ang mga ospiyal ng
unyon, kahit pa ang unyon ay may 20 taon
nang umiiral.
“Batid ng isang makatwirang isip na ang
mga hakbang na ito ay hindi maituturing na
illegal strike,” aniya.
Ang kaso ng AFPSLAI ay pinawalang
saysay ng NLRC ngunit binaligtad ng Court of
Appeals ang desisyon ng korte sa paggawa. Sa
kasalukuyan ay may nakahaing mosyon para
sa muling pagsaalang-alang sa kaso.
Kamay ng mabuting ama
Hinimok ni Matula si AFP Chief of Staff
na gamitin ang kanyang kapangyarihan at
impluwensiya, bilang “mabuting ama” ng
AFPSLAI at ng AFP upang maareglo ang
kaso. Ang hepe ng AFP ay siya ring Tagapangulo ng AFPSLAI.
Ipinaalala ni Matula na karamihan sa
mga empleyado ng AFPSLAI, kasama ang
mga sinibak sa trabaho, ay mga anak din o
kaanak ng mga sundalo, aktibo o retirado.
Ipinaala niya rin na malapit na ang pasukan
at ang karamihan ng mga tinanggal sa tra-
FREE WORKERS • TOMO XIV BLG. 1
baho ay walang pantustos para sa kanilang
mga anak.
“Tinutulungan natin ang mga NPA at
MILF sa bundok para magbago at gumanda
ang buhay. Hindi ba natin dapat tulungan din
ang ating mga kababayang kapit-bahay lang
natin?” sabi pa ni Matula.
Hindi papel lamang
Nanawagan si Matula sa AFP at iba
pang ahensiya ng gobyerno na igalang sa
lahat ng pagkakataon ang mga prinsipyo ng
malayang pag-uunyon ng mga manggagawa
na siyang buod, aniya, ng nilagdaan nilang
Panuntunan.
“Mananatiling papel lamang ang nilagdaan natin kung hindi natin ito isasabuhay,”
sabi niya.
Ibinahagi niya na dahil sa malalim na
pagkilala ng FFW sa kalayaang mag-unyon ng
mga manggagawa, ang mga kawani ng FFW
ay may unyon at may CBA.
Ang probisyon para sa malayang paguunyon ng mga manggagawa ay inilagay sa
Konstitusyon hindi para maging palamuti
lamang kundi para isabuhay nating lahat sa
lahat ng pagkakataon.
Produksiyon
ng e-vehicles,
itinaguyod
ng FFW
Batang Malaya. Umawit at
sumayaw ang mga bata sa saliw
ng awiting “Batang Malaya,” ang
bagong theme song at “brand” ng
kampanya laban sa child labor na
inilunsad noong World Day Against
Child Labor noong Hunyo.
T
Dumaraming batang
manggagawa, nakababahala
N
agpahayag ng pagkabahala ang Federation of Free Workers (FFW) sa dumaraming
bilang mga batang manggagawa sa bansa.
Ayon sa National Statistics Office (NSO), mula sa 2.4 milyon noong 2001 ay umakyat
na sa 3 milyon sa ngayon ang bilang nga mga batang Pilipino na nasa mapanganib na
trabaho. Sa kabuuan ang bilang ng mga batang manggagawa sa bansa ay umabot na sa
5 milyon mula sa 4.2 milyon.
“Dahil dito, kailangan nating lalong pag-ibayuhin ang ating mga pagsisikap na maiahon
sa maagang paggawa ang mga bata, lalo na sa mga delikadong trabaho,” ayon kay Julius
Cainglet, assistant vice president ng FFW.
Inilabas ng NSO ang estadistika noong Hunyo 26 sa okasyon ng paggunita sa World
Day Against Child Labor sa Pasig. Batay ang mga ito sa pagsisiyasat na isinagawa ng
ahensiya noong nakaraang taon.
Lumabas din sa pagsisiyasat na ito na ang karamihan ng mga batang manggagawa
(55.4%) ay nasa mga trabahong-bukid. Isa sa bawat sampung manggagawa naman ang
nagtatrabaho sa lansangan o sa karagatan.
Tugon sa child labor
Noong 2007, inilunsad ng National Child Labor Committee (NCLC) ang Philippine
Program Against Child Labor, isang multi-sectoral master plan para wakasan hanggang
2016 ang mga malalang anyo ng child labor sa bansa.
Ang FFW ay miyembro ng NCLC. Tumutulong ito sa pangangasiwa sa Child Labor
Knowledge Sharing System (CLKSS) na nangangalap at nangangalaga sa lahat ng impormasyon ukol sa mga batang manggagawa sa Pilipinas. Bisitahin ang www.clkss.org.ph
“Kailangan ang higit na pakikilahok ng mga unyon sa pagtugon sa pagkakaroon ng
mga batang manggagawa. Ang mga manggagawa na karamiha’y nabibilang sa mahirap
ang pinakamainam na hukbong panlaban sa child labor dahil nauunawaan nila ito,” ayon
kay Cainglet.
Ang mga unyon ay magiging mabisang mata sa kanilang mga kompanya at pamayanan
upang mamonitor ang pagkakaroon ng batang manggagawa, dagdag ng opisyal ng FFW.
“Makakatulong din sila sa pagpapalaganap ng kamalayan sa kanilang mga kasama sa
trabaho at kapwa magulang ukol sa child labor.”
“Natural na lider ang mga unyonista. Nakikinig sa kanila ang kanilang mga katrabaho
at mga kapitbahay. Kaya magiging epektibo silang tagapagsalita laban sa kasamaan ng
maagang pagpapatrabaho sa mga bata, lalo na sa mga mapanganib na trabaho,” panukala
ni Cainglet.
Ayon sa lider-manggagawa, ang mga unyon ay maaaring mag-aktibo sa mga child
labor committees sa kanilang lungsod, munisipyo, probinsiya at rehiyon.
Ang FFW ay nagsasagawa ng isang Action Program sa lalawigan ng Quezon at Bukidnon
upang makatuwang ang mga unyon sa pagsugpo sa child labor. Ito ay suportado ng International Labor Organization - International Programme on the Elimination of Child Labor.
ugon sa patuloy na pagtaas ng presyo ng krudo
at hakbang sa paglikha ng “green jobs.” Ito ang
mga pangunahing dahilan kung kaya nanawagan
ang Federation of Free Workers (FFW) na itaguyod
ng gobyerno ang produksiyon ng electric vehicles
o mga sasakyang pinatatakbo ng kuryente. Ang produksiyon ng e-vehicles ay magiging
malaking tulong sa paglikha ng trabaho sa bansa,
lalo na iyong tinatawag na green jobs, paliwanag ni
Atty. Jose Sonny Matula, pangulo ng FFW.
Green jobs ang tawag sa mga trabahong
nakakatulong magpababa sa masamang epekto
sa kapaligiran, nagdadagdag-solusyon sa climate
change at nagbibigay ng kabuhayan at iba pang
benepisyo sa mga manggagawa at komunidad.
Ang FFW ay sumusuporta sa programa ng Department of Energy at Climate Change Commission
na nagtataguyod sa paglikha at pagpapalaganap ng
mga alternatibong paraan ng pagpapatakbo ng mga
pampublikong sasakyan.
Bahagi rin ang FFW sa Green Jobs and Green
Business Asia Projects ng International Labor
Organization.
E-tricycles
Ang programa ay nasa proseso ngayon ng
pag-aaral sa laki ng potensyal maglikha trabaho
mula sa produksiyon at paggamit ng e-tricycles.
Bukod sa paglikha ng trabaho, ang paggamit ng etricycles ay inaasahang makapagpapalaki ng kita ng
tricycle drivers dahil hindi na ito gagamit ng krudo
at makakabawas sa pagbubuga ng greenhouse gas
na siyang pangunahing sanhi ng climate change.
Ang e-trycle ay dinisenyo para patakbuhin ng
bateryang lithium ion, katulad ng mga bateryang
gamit sa laptop at cellphone. Kayang tumakbo ng
ganitong tricycle ng hanggang 80 kilometro kada
karga ng baterya.
Ang Asian Development Bank ay magpapautang ng US$ 500 milyon para sa pagpapakilala ng
e-tricycle. Sa ilalim ng pilot project na ito, may
100,000 e-tricycles ang ipalalabas sa mga pangunahing lungsod sa bansa.
Mukhang may hinaharap ang E-vehicle Program. Nasimulan na ang e-tricycle pilot project
sa Mandaluyong at Taguig. Nauna rito ang paglulunsad ng e-jeeps sa Makati. Isang malaking
kompanya naman ng bus ang nangako na magpapagawa at susubok gumamit ng e-buses.
FREE WORKERS • TOMO XIV BLG. 1
5
Kwentong Lente: Mga kaganapang
sinipat upang mailarawan
Women’s Day 2012: Pinangunahan ni FFW Women’s Network President Sonia Balgos
ang pagdiriwang ng Pandaigdigang Araw ng Kababaihan sa FFW, tampok ang panawagang: “Pantay na sahod anuman ang kasarian, Katuwang ang lahat sa kaunlaran.”
CDO Medical Mission: Sinusuri ni FFW VP for Mindanao at San Pedro Hospital Employees Union-FFW
President Aida Brillante ang isang pasyente sa FFW
Medical Mission para sa mga nasalanta ng baha sa
kasagsagan ng Bagyong Sendong sa CDO.
EXCLUSIVE BREASTFEEDING SA ILOILO: Nakiisa sina FFW VP for Visayas and CPU
Rank and File Labor Union President Amy Campos at FFW Deputy VP Nicnic Gerson
sa pagtataguyod ng exclusive breastfeeding in the workplace, kasama ang mga
advocates sa pamumuno ni Iloilo City Mayor Jed Mabilog.
PANUNUMPA: Binabati si Alkalde Jessie Concepcion
ng Mariveles si MICO Employees Union-FFW President Meng Guevarra matapos pasumpain sa tungkulin ng pinuno ng lungsod ang mga lider ng unyon. Operation Tuli: Ilang batang lalaki ang inihatid sa pagbibinata ng FFW Davao
matapos ang matagumpay na Operation Tuli.
TIPC Meeting: Kabilang ang FFW sa mga pulong ng TIPC na tumalakay sa kinahihinatnan ng Labor ang Employment Plan, 2011-2016. Kasama sa larawan sina
DOLE Sec. Rosalinda Dimapilis-Baldoz at FFW President Sonny Matula.
6
FREE WORKERS • TOMO XIV BLG. 1
Solidarity: Mabuhay! ang bati ng mga pinuno ng
FFW sa mga panauhin mula sa Solidarity Center na
nangakong ipagpapatuloy ang suporta sa Asian Labor
Network on IFIs (ALNI), isang network ng mga unyon
na nagtataguyod ng karapatan ng manggagawa sa
lahat ng proyekto at programa ng mga institusyong
tulad ng World Bank at Asian Development Bank. Ito
ay pinamumunuan ng FFW.
Pahayag ng Manggagawa sa Araw ng
Paggawa sa Pagsasalo sa Malacañang
­— Atty. Sonny Matula, Pangulo ng Federation of Free Workers (FFW) – NAGKAISA!
Y
di magbigay ng karampatang benepisyo. Ito ang
ang pipigil sa ibang kompanya na magsisante
our excellency, kami pong manggagawa ay
nais isukli ng employer na gahaman sa lahat ng
ng mga empleyado sa ngalan ng “management
nababahala sa laganap na kontraktwalisasyon
lakas paggawa at pagmamalasakit na ibinuhos
prerogative”? ito po ang nasasaksihan naming
ng paggawa—ang nakasanayang limang buwang
ng manggagawa para sa kompanya.
walang pakundangang pagbabalewala sa karapakontrata upang makaiwas sa regularisasyon
Kaya’t upang wakasan ang salot na ito sa
tan sa katiyakan sa trabaho at sa karapatang
ang employers at ang tahasang pagbalewala sa
manggagawa, hinihikayat naming ang mahal
mag-organisa.
karapatan sa katiyakan sa trabaho na itinakda ng
na Pangulo na i-certify bilang urgent ang House
Di lingid sa ating kaalaman na ang mga
ating Konstitusyon.
Bill 4853, ang Consolidated Version ng Security
trabaho ng mga pinuno at kasapi ng Unyon ang
Nasa likod ninyo kami sa pagpapatupad
of Tenure Bill para sa manggagawa sa pribado,
unang tinatamaan sa ganitong iskema. Di ba’t ang
ng Labor and Employment Plan (LEP). Ito ang
maging ang kahalintulad na panukalang batas
LEP at PDP mismo ang karapat-dapat na unang
nagbibigay buhay sa Philippine Development Plan
para sa manggagawa sa pampublikong sektor. Ito
magsusulong ng marangal na trabaho?
(PDP), lalo na sa panawagan nitong masaklaw
rin ang pipigil sa Job Orders na nagpapahintulot
Kamakailan ay nagulat kami sa walang takot
na pag-unlad, na walang ibang ibig ipahiwatig
sa pamahalaan na huwag bigyan ng panlipunang
na pagyurak ng Hoffen Industries sa Cavite, sa
kundi kaunlaran na may kaakibat na paglikha ng
proteksyon ang mga kontraktwal na manggagawa
karapatang pantao at karapatan sa paggawa
marangal na trabaho. Isang milyong trabaho kada
nito.
ng kanilang mga masisipag na manggagawa.
taon ang ating target.
Bagamat ang kaso ng PAL ay nasa
Kailangan po ng pump priming
Court of Appeals na, at sa ilang panahon
sa imprastuktura upang maglikha ng
ay magiging ganap na ang pagpalit ng
trabaho. Tila naging matumal po ang
pamamahala nito, hinihiling namin sa
buhos ng pondo habang tinatahak
Tanggapan ng Pangulo na gamitin ang
natin ang matuwid na daan.
residual powers nito at magbigay daan
Sana ay hwag po nating kaligtaan
sa Unyon at Management na muling
na sa matuwid na daan, kailangan natpag-usapan ang mga alternatibo sa
ing gumawa ng farm-to-market roads,
kasalukuyang gusot.
ng imprastraktura para sa patubig, ng
At upang maiwasan ang pang-aabuso
mga pabahay para sa mahihirap, na sa
sa “management prerogative” ng mga
proseso ay maglilikha rin ng trabaho.
nagmamayari, hinihiling namin sa mahal
Maari rin tayong lumikha ng trabaho
na Pangulo na linawin na ang “managekung bibigyan natin ng pansin ang mga
ment ang prerogative” ay hindi maaring
gawaing may kinalaman sa climate
gamitin upang i-outsource o i-contract
change adaptation and mitigation, na
Bilang kinatawan ng manggagawa, ipinahayag ni Atty. Sonny
out ang mga trabahong ginagampanan ng
kung tawagin natin ay green jobs.
mga unyonista.
Handa po kaming tumulong sa Matula kay Pangulong Benigno S. Aquino III noong Araw ng PagMariing kahilingan po namin sa PNoy
gawaing ito, lalo na sa pagbubuo ng gawa sa Malacanang, ang lumalaganap na paglabag sa karapatan
ng manggagawa sa pamamagitan ng kontraktwalisasyon.
Administration na maging tagapagtanggol
isang makabayang industrial plan sa
ng karapatan ng manggagawa mag-unyon.
mga darating na araw. Isang sangkap
Bigyan sana nito ng dagdag na proteksyon ang
Pinatawag ng kompanya ang isang libo at limang
nito ang mababang halaga ng kuryente at langis
manggagawa laban sa pagtanggal sa trabaho,
daang empleyado nito sa kantina. Doon, sila ay
na kailangan upang umarangkada ang industriya.
diskriminasyon at pananakot kapag sila ay nagtinakot at sapilitang pinapayag na tumanggap ng
Mahalaga pong repasuhin at amyendahan ang
pasya nang mag-unyon.
separation pay. Ang kantina ay naging bilanggo.
Electric Power Industry Reform Act o EPIRA at
Sinasariwa rin namin ang panawagan na
Mula ika-anim ng gabi hanggang ika-dalawa ng
ang Oil Deregulation Law, na magpapababa sa
agad po ninyong i-ratipika ang ILO Convention
umaga, walang pinauwi at pinalaya hangga’t di
halaga ng mga pangunahing bilihin at serbisyo.
189 hinggil sa Marangal na Trabaho para sa
pumapayag magpabayad. Martes Santo hangYour Excellency, lubos po kaming nakikiraDomestic Workers. Mahal na Pangulo, una na
gang Miyerkules Santo pa man din po nang
may sa libo-libong manggagawa ng Philippine
po ninyong ipinangako ito noong isang taon.
mangyari ito. May Unyon doon ang mga mangAirlines, na nawalan ng regular ng trabaho
Maipasa na rin agad sana ang Magna Carta on
gagawa. Nag-ooperate pa rin ang kompanyang
matapos magpasya ang Office of the President
Domestic Workers ng Kongreso.
ito. Sa Mindanao naman, sapilitang tinanggal
na isaisantabi ang apela ng PAL Employees
Ito po ang buod ng mga kahilingan ng mangang mga unyonista na gumagampan ng regular
Association na pigilan ang outsourcing ng mga
gagawa para sa dakilang araw na ito.
na gawain sa San Roque Metals Mining Company
serbisyo ng PAL. Pangamba namin na lalo itong
Subalit marami pa po kaming nais talakayin
sa Tubay, Agusan Del Norte, kapalit ng siyam
magpapalaganap ng kontraktwalisasyon.
sa inyo. Kung kaya’t nawa’y magpatuloy ang
na raang mga kontraktwal na manggagawa ng
PAL mismo ang nag-ulat na bilyon-bilyon
ganitong pagkakataon upang kami ay marinig
Asiapro Cooperative, na tig-li-limang buwan
ang kinita nito sa kabila ng matinding kompetininyo. Buong pagkukumbaba po na pinanghalamang mamamasukan.
syon sa lokal at pandaigdigang airline industry.
hawakan namin ang karangalan na matawag na
Kontraktwalisasyon ang kasangkapan upang
Kung ang mga negosyong kumikita, tulad ng
“boss” ninyo!
makaiwas sa pag-re-regular ng manggagawa.
PAL, ay pahihintulutang basta-basta na lang
Maligayang Araw ng Paggawa!
Ginagamit ito upang di magbayad nang tama at
magtanggal ng mga manggagawa nito, ano pa
FREE WORKERS • TOMO XIV BLG. 1
7
Pahayag ng manggagawang Pilipino sa ILC:
Darating ang magandang bukas
Ni Atty. Jose Sonny G. Matula
Pambansang Pangulo, Federation of Free Workers (FFW), kasapi ng
International Trade Union Confederation (ITUC) at ITUC-Asia Pacific;
Delegado ng Manggagawang Pilipino sa ika-101 Sesyon ng International Labour Conference sa Geneva, Switzerland, 11 Hunyo 2012
A
ng mga manggagawang Pilipino ay nangangarap at nagsisikap para
sa mas magandang bukas. Naniniwala kami na ang bukas ay para
sa aming mga kabataan. Ngunit kung walang trabaho ang aming mga
kabataan, o kung palarin mang magkatrabaho ay trabahong wala namang
katiyakan, anong klaseng kinabukasan ang puwede nilang asamin?
Nang hadlangan ng Employers’ Group sa Committe of Application
of Standards ang pagsisiyasat sa mga kaso ng paglabag sa pamantayan
ng paggawa sa batas at sa gawi, ipinabatid ng lupon na pabor ito na
matanggalan ng kapangyarihan ang mga manggagawa. Pinayagan nito
na hindi papanagutin ang limang bansa at iba pa na may kaso ng paglabag sa pandaigdigang pamantayan ng paggawa, lalo na ang kalayaan sa
pag-oorganisa at kolektibong pakikipagnegosasyon. (*)
Tila ba isinusulong ng Employers’ Group ang pananaw na ang karapatang magwelga—na nasasaad sa Convention 87—ay hindi kasama sa
karapatan ng mga manggagawa na mag-organisa. Mawalang-galang na
po, ngunit ang delegasyon ng mga manggagawang Pilipino, kasama ang
buong kilusang manggagawa sa Pilipinas, ay hindi sang-ayon sa ganitong
pananaw. Kaisa po namin sa aming pananaw ang International Trade
Union Confederation (ITUC) at ang mga unyon sa buong mundo. Matagal na pong tanggap ng lahat na, sa ilalim ng Convention 87, kasama sa
karapatan ng mga manggagawa na mag-unyon ang kambal na karapatan
sa (1) kolektibong pakikipagnegosasyon at (2) payapang sama-samang
pagkilos, kasama na ang pagwewelga.
Ang mga mabunying miyembro ng Committee of Experts ay hindi
po nagbigay ng bagong interpretasyon sa Convention 87 o lumabis sa
kanilang kapangyarihan. Pinagtibay lang po ng mga dalubhasa ang mga
prinsipyong matagal nang tanggap ng lahat. Batay sa pagsisiyasat, ang
mga prinsipyong nabanggit ay pinagtibay ng mga saligang-batas, mga
batas sa paggawa at mga desisyon ng korte sa karamihan ng mga bansang
nabibilang sa ILO.
Kawalan ng trabaho sa hanay ng kabataan. Ang Pilipinas ay hindi ligtas
sa ganitong kondisyon, sa kabila ng pag-angat ng bansa sa ekonomiya
nitong mga nakaraang ilang taon. Kalahati ng mga walang trabaho sa
aming bansa ay kabataan, edad 15-24.
Dahil sa kakapusan ng oportunidad sa bansa, ang marami sa aming
mga kabataang manggagawa ay napipilitang maghanap ng trabaho sa
ibang bansa kung saan sila ay nagiging mga dayong manggagawa na
kapos sa proteksiyon. Marami sa mga manggagawang Pilipinong ito sa
ibang bansa ay kababaihan.
Kawalan ng katiyakan sa trabaho at pag-uunyon. Sa Pilipinas at sa
buong mundo, ang malaking bilang ng trabaho ay nagiging mabuway.
Dahil dito, nagiging lubhang mahirap at mabuway din ang pag-uunyon.
8
FREE WORKERS • TOMO XIV BLG. 1
Sa ika-101 sesyon ng International Labour Conference ay isiniwalat
ng FFW kung paanong ang konsepto ng kooperatiba ay binabaluktot at
ginagamit sa pagtibag sa katiyakan sa paggawa at pag-uunyon.
Nakalulungkot na ang konsepto ng kooperatiba ay binabaluktot at ginagamit sa pagtibag sa katiyakan sa paggawa at pag-uunyon. Nagsulputan
ang mga pekeng “manpower cooperatives” at ang mga miyembro nito
ay ginagamit pamalit sa mga regular na manggagawa at miyembro ng
unyon.
Gayundin, umaabot sa 90 porsiyento ng mga petisyon para sa cetification election ang tinututulan ng mga employer hanggang sa Korte Suprema.
Lumiliit na sakop ng CBA. Pahina ang pag-uunyon sa Pilipinas. Noong
2005, may 500,000 manggagawa pa ang sakop ng collective bargaining
agreement (CBA). Sa ngayon, mas kaunti pa sa 250,000 ang manggagawang may proteksiyon ng CBA. Kumakatawan sila sa wala pang isang
porsiyento ng mga sahuran sa bansa.
Tugon ng kilusang manggagawa: pagsusulong ng katarungang
panlipunan. Sa harap ng hamon ng kasalukuyang mga kondisyon ng
paggawa sa aming bansa, isinusulong namin ang isang Social Protection
Floor o batayang panlipunang proteksiyon para sa mga manggagawa sa
ilalim ng Philippine Labor and Employment Plan for 2011-2016. Ito ang
nagsisilbing gabay namin sa aming pagsisikap na tiyakin ang marangal
na trabaho para sa lahat.
Hinihimok din namin ang gobyerno na palawakin ang aming social
security sytem tungo sa pagkakaroon ng unemployment insurance o
pagbibigay ng tiyak na suporta sa mga mawawalan ng trabaho.
Gayundin, sinusuportahan namin ang panukala ng Building and Wood
Workers International (BWI) na isama ang mga usapin ng mga dayong
manggagawa sa mga tatalakayin sa ika-102 sesyon ng International Labor
Conference. Nananawagan din kami para sa pagtutulungan sa pagitan
ng mga unyon sa mga bansang pinanggagalingan at sa mga bansang
destinasyon ng mga migrant worker para sa kanilang proteksiyon.
Malawak na pagkakaisa. Mayroon ding magandang balita mula sa
aming bansa—ang mga unyon ay may bagong pagkakaisa sa harap ng
mga hamon sa aming hanay. Sa kabila ng aming pagkakaiba, nagawa ng
malawak na bahagi ng aming hanay ang magsama-sama upang ipundar
ang NAGKAISA! (United). Kasama sa bagong alyansang
ito ang mga pangunahing unyon sa pribado at pampublikong sektor. Kasama dito ang Trade Union Congress
of the Philippines (TUCP), sa ilalim ng pamumuno ni
Brother Democrito Mendoza, ang aming Federation of
Free Workers, ang grupong SENTRO na kinabibilangan
ng Alliance of Progressive Labor, at higit sa 40 iba pang
unyon at samahan ng manggagawa.
Tripartismo at mga reporma. Sa ilalim ng Aquino
Administration, buhay at lumalawak ang tripartismo,
ang pagtutuwangan ng gobyerno, sektor ng employer
at kilusang paggawa. Ang National Tripartite Industrial
Peace Council ay naging modelo sa pagtatag ng kahalintulad ng pormasyon sa antas ng rehiyon, probinsya at lungsod at sa lumalaking bilang ng industriya.
Kaugnay nito, patuloy ang tripartite na pagsisiyasat
sa aming Labor Code upang matiyak na naaayon ito
sa mga ratipikadong ILO Conventions. Kasama sa
inisyatibang ito ang pagsasanay, sa tulong ng ILO, sa
mga may-tungkuling magpatupad ng Batas Paggawa
para sa pag-angat ng kanilang kapasidad.
Maraming reporma ang kasalukuyang isinasagawa. Ngunit kailangan
ang patuloy na gabay at tulong teknikal mula sa ILO upang matiyak na
ang pag-uusig at paghatol sa mga nakabinbin na kaso ng paglabag sa
mga karapatang pang-unyon ay umusad nang simbilis ng ibang insyatiba
tungo sa ganap na pagpapatupad ng ILO Conventions 87 at 98, sa batas
at sa gawi.
Kailangan din ng mga matapang na inisyatiba para matugunan ang
mga sanhing-ugat ng pagpatay sa mga unyonista. Ayon sa mga ulat,
umunti ngunit patuloy ang mga kaso ng karahasan laban sa mga lider
unyon.
Patuloy ang pakikibaka ng mga manggagawa sa Pilipinas at sa
buong mundo para sa katarungang panlipunan. Nakahanda ang mga
manggagawa na pamunuan ang laban na ito at ang pandaigdigang
pamantayan sa paggawa ng ILO ay nagsisilbing gabay namin sa
aming pagkilos.
Mabuhay ang Manggagawang Pilipino! Mabuhay ang mga manggagawa sa buong daigdig!
Pagpalain nawa tayo ng Diyos.
[*] Nakahain para sa pagsisiyasat ang mga kaso ng karahasan laban sa mga unyonista
sa Colombia, Guatemala at Swaziland, pero hindi naniniwala ang mga employer na dapat
talakayin man lang ang isyu. Ang mga manggagawa sa Egypt ay nasa gitna rin ng pakikibaka
para sa kanilang batayang karapatan para sa disenteng trabaho, ngunit mukhang ang mga
employer sa bansa ay panig sa sandatahan at sa mga pundamentalistang pwersa sa bansa na
kapwa nagnanais pagkaitan ng boses ang mga manggagawa. Ang mga delegado ng employers
sa International Labor Conference ay tumanggi din na payagang pag-usapan ang pagtanggal ng
karapatan para sa kolektibong pakikipagnegosasyon ng mga manggagawa sa Greece at Spain.
Pagtatakip sa mga
kaso vs workers’
rights, kinondena
K
inondena ng mga unyon sa buong mundo ang employers’ groups
sa ika-101 Sesyon ng International Labor Conference sa Geneva,
Switzerland nitong Hunyo.
Ang mga unyon ay umalma matapos hadlangan ng International
Organization of Employers (IOE) ang pagtalakay sa mga pinakamalalang kaso ng paglabag sa karapatan ng manggagawa sa iba’t ibang
panig ng daigdig.
“Iniwasan ng mga may-ari ng kompanya ang pandaigdigang
pagsiyasat sa mga pinakamitinding kaso ng pag-abuso sa mga
manggagawa. Ang pagsiyasat na ito ay maaari sanang makapagligtas sa buhay ng mga apektadong manggagawa,” ayon kay Sharan
Burrow, secretary general ng International Trade Union Conference
(ITUC), ang pinakamalaking pandaigdigang grupo ng mga unyon at
kumakatawan sa milyun-milyong manggagawa sa buong mundo.
Simula 1926, taun-taong tinatalakay sa pandaigdigang pagtitipon
ang mga kaso ng paglabag sa karapatan ng manggagawa, ngunit
ngayong taon ay tumanggi ang IOE na pag-usapan ang anumang
kaso.
Kasama sa mga kasong tatalakayin sana ngayong taon ang:
Pagpaslang sa 29 unyonista sa Colombia;
Kampanya ng karahasan laban sa kilusang-manggagawa sa
Guatemala at Swaziland;
Pagkatig ng employer sa militar at mga pundamentalistang
puwersa na nagkakait ng boses sa mga manggagawa sa Egypt; at
Pag-alis sa karapatan para sa kolektibong pakikipagnegosasyon ng
mga manggagawa sa Greece at Spain.
“Isang peligrosong laro ang ginawang ito ng IOE, kahit may ilang
indibidwal na employer na handang makipagtalakayan ukol sa mga
karapatan ng manggagawa,” dagdag ni Burrow.
“Sinisira ng employers’ group ang isa sa mga pinakaepektibong mekanismo para sa karapatang pantao sa mundo. Maaring
makatulong ito sa ilang miyembro nito, ngunit kukunsintihin nito at
maaring palalain pa ang karahasan laban sa manggagawa,” ayon pa
sa opisyal ng ITUC.
Kasama sa mga kagyat na kumondena sa ginawa ng IOE sa
Geneva ang Federation of Free Workers (FFW), miyembro ng ITUC.
Ayon kay FFW president Jose Sonny Matula, ang kinatawan ng
mga manggagawang Pilipino sa pagtitipon ng ILO ngayong taon,
diniskaril ng grupo ng mga employer ang isang establisado nang
proseso batay sa maling paniniwala na ang karapatan ng manggagawa
na magwelga ay banta sa ganid na mga negosyante.
“Hindi na maaring kuwestiyunin pa ng mga employer ang napagtibay na ng mga batas at ng mahabang panahon nang nakagawian.
Sa Pilipinas, tinitiyak ng Konstitusyon ang kalayaan ng mamamayan
na magtatag ng mga samahan at kakambal ng kalayaang ito ang
karapatan sa kolektibong pakikipagnegosasyon at karapatan sa
kolektibong pagkilos, kasama ang magwelga,” paliwanag ni Matula.
FREE WORKERS • TOMO XIV BLG. 1
9
ILO C189: Bagong labor standard para sa mga kasam
A
ng mga kasambahay ay mga manggagawa
rin at may mga karapatang katulad ng sa iba
pang manggagawa.
Pinagtibay ng Pilipinas ang prinsipyong
ito matapos aprubahan ng buong Senado ang
ratipikasyon ng International Labor Organization
Convention 189 hinggil sa Marangal na Trabaho
para sa mga Domestic Workers noong Agosto 6.
Inaprubahan ng Senado sa ikatlong pagbasa
ang Resolution No. 816 na nagpapatibay sa
ratipikasyon ni Pangulong Benigno Aquino III
sa ILO C189 noong Mayo 18. Sa batas ng Pilipinas, kinakailangang pagtibayin ng Senado ang
anumang pandaigdigang tratado na niratipika ng
Pangulo ng bansa bago ito magkabisa.
Ang Pilipinas ang ikalawang miyembro
ng ILO na nagratipika sa C189, pagkatapos ng
Uruguay. Dahil may dalawa nang ratipikasyon,
magiging epektibo na ang bagong pandaigdigang
standard, isang taon matapos masumite sa ILO
sa Geneva ng Pilipinas ang ratipikasyon.
layaan ng mga kasambahay mula sa mala-aliping
pagtrato sa kanila ng kanilang mga employer at
lipunan. Maihahalintulad ito sa deklarasyon ni
Abraham Lincoln ng kalayaan ng mga negro mula
sa pagka-alipin,” pahayag ni Atty. Jose Sonny
Matula, pangulo ng Federation of Free Workers.
Bunsod ng ratipikasyon, tatamasahin na ng
may 3,4 milyong kasambahay na Pilipino sa loob
at labas ng bansa ang mga karapatang tinatamasa
ng ibang manggagawa, tulad ng makatwirang
oras ng trabaho, lingguhang pahinga, tamang
pasahod at mga benepisyo, proteksiyon laban sa
pang-aabuso, malinaw na impormasyon ukol sa
mga kondisyon sa paggawa at kalayaang sumapi
o magbuo ng organisasyon. Noong 2010, ayon
sa Philippine Overseas Employment Administration, ang Pilipinas ay nagpadala ng mahigit
154,000 kasambahay, na karamiha’y kababaihan,
sa Gitnang Silangang, Europa, Hong Kong at
Singapore. Umaabot sa 45 porsiyento ng mga
overseas Filipino workers ay mga kasambahay.
Makasaysayang deklarasyon
Minamatyagan ng buong mundo
“Ang ratipikasyon ng Senado sa C.189 ay
makasaysayan dahil isa itong deklarasyon ng ka-
Ang Pilipinas ay minamatyagan ng buong
mundo matapos nitong matagumpay na pamunuan
noong 2010 at 2011 ang International Labor
Conference Committee on Domestic Workers na
nagbunga sa pag-apruba ng lahat ng dumalong
bansa sa ILO C189 noong Hunyo 16, 2011.
Kasunod nito, nangako ang Pilipinas na
magiging isa sa mga unang bansa na magraratipika sa bagong-takdang pamantayan sa
paggawa. Naunahan ng Uruguay ang Pilipinas sa
ratipikasyon, ngunit ito pa rin ang nangunguna
sa Asya.
“Mahigit 60 taon mula ng mapagtibay
ang Universal Declaration of Human Rights at
mahigit 80 taon mula nang magkabisa ang ILO
Convention on Forced Labor, mababanaag na
rin ng mga kasambahay ang umaga,” ayon kay
Matula ng FFW na kaanib sa International Trade
Union Confederation (ITUC).
Ang FFW ay aktibong miyembro ng Philippine Technical Working Group on the Promotion
of Decent Work for Domestic Workers na siyang
namuno sa kampanya para sa ratipikasyon ng
ILO C.189. Kasama sa DomWork TWG ang mga
unyon, mga grupo ng mga kasambahay, NGOs
para sa mga migrante, ang DOLE at pati mga
grupo ng employers.
Patibayin ang Karapatang Mag-unyon at Kolektibon
I
sang karangalan na makasama kayo ngayong
umaga sa paglagda sa Panuntunan sa Pagkilos
ng mga ahensiya ng gobyerno patungkol sa
Freedom of Association ng mga manggagawa,
lalo sa patakaran at alituntunin para sa Sandatahang Lakas ng Pilipinas sa pagkakataong di
nagkakasundo ang kapitalista at mga manggagawa o may nangyayaring labor disputes. Ang
layunin ng Panuntunang ito ay para patibayin
ang pagkilala sa Kalayaan na mag-organisa ng
unyon at sa karapatang kolektibong makipagtawaran o collective bargaining negotiation
ng mga manggagawa sa mga may-ari ng mga
paggawaan o tanggapan.
Nagagalak ang aking mga kasamahan sa
Federation of Free Workers (FFW) sapagkat sa
tulong ng tripartite partners at ng International
Labor Organization (ILO) ay nabuo na natin ang
Panuntunang ito. Aktibong kalahok at saksi ang
mga pinuno ng samahang manggagawa at mga
employer sa prosesong pinagdaanan natin.
Noong isang taon ay inireklamo ng FFW
sa ILO at sa TIPC ang pakikialam ng militar sa
certification election sa San Roque Metals Inc.,
sa Tubay, Agusan del Norte. Ang CE ay isang
10
gawain ng manggagawa na di dapat pakialaman
ng employer at lalo’t higit ng militar at kapulisan.
Bunsod nito ay aming hiningi na magkaroon ng
AFP Guidelines on Labor Disputes. Nirekomenda
rin ito ng ILO Mission upang maitaguyod ang
pagrespeto sa Freedom of Association (FOA)
sa Pilipinas.
Isa sa pinakaimportanteng talata nito ay ang
pagkilala na ang FOA ay pawang karapatan ng
manggagawa.Gayunpaman, mas mahalaga sa
palagay ko na bigyan natin ng diin ang karapatan
sa pag-oorganisa ng manggagawa. Sabi nga ni
dating Pangulong Ramon Magsaysay, “those
who have less in life must have more in law.”
Lumagda na po ang Pinuno ng Sandatahang
Lakas ng Pilipinas sa Panuntunang ito. Ito ay
makasaysayang hakbang tungo sa ganap pagkilala na ang karapatang mag-organisa ng unyon,
asosasyon at societies ay pinoprotektahan ng
ating kasalukuyang Saligang Batas, maging ng
mga nakalipas pang Konstitusyon noong 1899,
1935 at 1973. Samakatuwid, bago pa maipasa ang ILO
Convention 87 noong 1948, at ang ILO Convetion 98 sa kasunod na taon, na kapwa hinggil sa
FREE WORKERS • TOMO XIV BLG. 1
FOA, kinilala na ito ng ating Saligang Batas ng
1899 at 1935. Nauna pa tayo sa ILO sa pagkilala
sa karapatang mag-organisa ng manggagawa.
Maraming ma-dramang kwento sa tunay na buhay ang probisyong ito.
Una, may mainit na debate sina Claro M. Recto
at Jose P. Laurel sa 1934 Constitutional Convention bago ito ipinasa sa plenaryo ng naturang
Kumbensyon.
Ikalawa, maraming kasapi ng FFW ang
nawalan ng trabaho dahil sa ipinaglalaban nila
ito. Yung aming mga lider sa University of San
Agustin Employees Union sa Iloilo ay tinanggal ng mga pari bago pa man naging final and
executory ang desisyon ng Court of Appeals sa
kanilang sinasabing illegal strike, na bahagi ng
kanilang pag exercise ng kanilang karapatang
mag-organisa at magsagawa ng sama-samang
pagkilos. Pangatlo, mayroon ding kompanya tulad
ng Interphil Laboratories sa Laguna, na ang
presidente ay alumnus ng nasabi ring University,
na maski na may final and executory decision na
ang Korte Suprema sa isang illegal strike-- dahil
sa kanyang generosity sa mga manggagawa at
mbahay, niratipika na
“Sa pagkilala na ang mga prinsipyo ng
marangal na trabaho ay nakapaloob sa gawaing pantahanan, sa wakas ay nagiging tapat
ang Pilipinas at ang mundo sa kalikasan nito.
Ang karapatan sa paggawa at marangal na
trabaho ay hindi nauukol sa ilang uri lang ng
manggagawa kundi sa lahat ng manggagawa,”
dagdag ni Matula.
Ang FFW ay patuloy na nagkakampanya,
kasama ang DomWork TWG para sa pagkakaroon ng bansa ng batas para sa mga kasambahay.
Proteksiyon laban sa pang-aabuso
Mula nang bumilis ang pagdami ng mga
manggagawang lumalabas ng bansa noong
1990s, ang Pilipinas ay patuloy na nakatatanggap ng mga ulat ukol sa pang-aabuso sa mga
Pilipinong kasambahay sa ibang bansa.
Patuloy din ang ilegal na pagpupuslit ng
mga Pilipino patungo sa ibang bansa, lalo na
ng kababaihan at mga bata, at ang pang-aabuso
sa marami sa kanila. Lumala pa ang sitwasyon
ng mga kasambahay na kababaihang Pilipino
sa mga bansa sa Middle East na may digmaan.
Bayani. Si Bonita Baran, ang domestic worker na inabuso ng kanyang amo, ay dinumog ng
mga reporter habang kinakapanayam nina Senador Loren Legarda at Senador Jinggoy Estrada
matapos ang pagdinig ng Senado ukol sa kanyang kaso.
Sa loob ng bansa, ang mga kasambahay ay
hindi rin ligtas sa pang-aabuso at pagmamalupit.
Mahigit isang lingo lang ang nakaraan, nagbigay
ng privilege speech sa Senado si Sen. Jinggoy
Estrada, ang tagapangulo ng Senate Committee
on Labor, kasabay ng pagpapakilala niya sa isang
ng Kumilos ng mga Manggagawa
pagkilala niya sa Freedom of Association--wala
siyang ni isang opisyal ng unyon na tinanggal.
Take note, ito ay sa kabila ng utos ng Korte
Suprema na maaaring tanggalin na ang mga
opisyal ng unyon.
Ang probisyon ng Freedom of Association ay
hindi inilagay sa Konstitusyon para gawing palamuti lamang. Kaya sa Federation of Free Workers, kinikilala namin ang karapatang ito. Ang aming mga kawani ay may unyon at may CBA with
FFW. May unyon kami sa loob ng aming unyon!
Kaya sa puntong ito, buong paggalang kong
hinahamon ang liderato ng AFP na kilalanin ang
unyon ng mga manggagawa sa Armed Forces
and Police Savings and Loans Association Inc.
(AFPSLAI). Batid ko na ang AFPSLAI ay hiwalay
sa AFP, ngunit ang AFP Chief of Staff ang siya
ring Chair ng AFPSLAI.
May 20 taon na’ng kinakatawan ng AFPSLAI
Employees Association (AEA) ang mga manggagawa ng APFSLAI. Ngunit nitong nakaraang
dalawang taon, may mga hakbang ang pangasiwaan ng AFPSLAI para sirain ang unyon.
Sa isang makatwirang isip, ang pagbibigay
ng notice of strike at pagpiket habang panangha-
kasambahay na paulit-ulit na pinagmalupitan
ng kanyang amo.
Si Bonita Boran ay namasukan bilang
kasambahay nang bata pa siya noong 2006.
(ituloy sa pahina 12)
Ni Atty. Sonny Matula, Pangulo ng
Federation of Free Workers (FFW)
lian ay hindi matatawag na illegal strike! Gayunman, ang mga pinuno ng unyon ay
kinasuhan ng pangasiwaan ng AFPSLAI. Ang
kaso ay pinawalang-saysay ng NLRC ngunit ang
desisyong ito ay binaligtad ng CA. At ngayon,
may mosyon ang unyon para tingnang muli ng
korte ang kaso.
Malapit na ang muling pagbubukas ng
mga iskwela. Ang mga anak ng mga pinuno
ng unyon ay nagdurusa dahil sa pagsira ng
pangasiwaan sa unyon. Marami sa mga bata ay
walang pambayad ng tuition o pambili ng gamit
sa iskwelahan. Ang mga magulang kasi nila ay
sinibak sa trabaho dahil sa umano’y pamumuno
nila ng illegal strike.
Nakarating sa aking kaalaman na ang ilan
sa mga sinibak na opisyal ng unyon ay mga
kamag-anak din ng mga opisyal ng military na
nasa aktibong serbisyo.Tinutulungan natin ang
mga NPA at MILF sa bundok para magbago
at gumanda ang buhay. Hindi ba natin dapat
tulungan rin ang ating mga kababayang kapitbahay lang natin?
Buong galang pong hinihimok ng FFW ang
Chief of Staff na bigyang-pansin ang isyung
ito sa paggawa. Bilang chairman ng AFPSLAI,
gamitin po sana ninyo ang inyong kapangyarihan at impluwensiya para resolbahin ito. Ang
mga manggagawa po ay nakikiusap na bilang
mabuting ama kapwa ng AFP at ng AFPSLAI ay
makatulong kayo tungo sa maayos na pag-areglo
sa hidwaang ito sa pagitan ng pangasiwaan at
unyon ng AFPSLAI.
Ang unyon po ng AFPSLAI ay kasalukyang
nagsasagawa ng piket sa ibaba. Sumusuporta
kami sa kanilang ipinaglalaban.
Ang Panuntunan na ating nilagdaan ay
mananatiling papel lamang kung hindi natin ito
isasabuhay. Malaya nating ipinahayag at ipinangako na atin itong ipatutupad, kasama ang lahat
ng prinsipyong kinakatawan nito. Simulan na natin ang pagpapatupad nito at
ang sinumpaan nating tungkulin na itataguyod at
ipagtatanggol ang Saligang Batas ng Republika
ng Pilipinas sa lahat ng pagkakataon. Mabuhay ang manggagawang Pilipino!
Mabuhay ang karapatang mag-organisa!
Mabuhay ang Sandatahang Lakas ng
Pilipinas!
Mabuhay ang sambayanang Pilipino!
FREE WORKERS • TOMO XIV BLG. 1
11
(mula sa pahina 10 . . . ILO C189)
Di nagtagal ay nagsimula ang pagmamalupit sa kanya.
Pinapalo siya ng walis at binabato ng pinggan tuwing may
hindi magustuhan sa kanya ang kanyang amo.
Sa kalaunan, ang patuloy na pananakit sa kanya ay
nagpabagal sa kanya, na lalo namang ikinainis sa kanya
ng kanyang amo. Pinalantsa nito at sinuntok ang kanyang
mukha, na kanyang ikinabulag sa kaliwang mata, ikinalagas
ng ilang ngipin at ikinapasa ng pisngi.
Nakaranas din siyang pagtatadyakan, saksakin ng
gunting at sakalin. Ilang linggo pa lang ang nakaraan nang
makaipon siya ng lakas ng loob para tumakas sa kanyang
amo at humingi ng proteksiyon sa Senado.
Samantala, ibinunyag naman ni Sen. Loren Legarda,
ang may-akda ng Senate Resolution 816 na nagpapatibay
sa ratipikasyon ng ILO C189, na sa Cebu, ayon sa ulat ng
Department of Social Welfare and Development, 80 porsiyento ng mga napaulat na biktima ng panggagahasa, tangkang
panggagahasa at iba pang pang-aabusong seksuwal ay mga
batang kasambahay.
Ang mga kalunus-lunos na kwentong ito ay nagbigay
ng ibayong dahilan sa Senado na iratipika ang ILO C189 at
udyukan ang Mababang Kapulungan na ipasa na ang Panukalang Batas para sa mga Kasambahay. Ang katulad nitong
panukalang-batas sa Senado ay naipasa na may dalawang
taon na ang nakaraan.
Ang Pilipinas ay tinitingnan ng maraming bansa sa pangunguna sa pagtataguyod ng mga karapatan at kapakanan
ng mga kasambahay. Ilang pandaigdigan at pangrehiyon na
pagtitipon ukol sa domestic work at migration—sa pagtataguyod man ng gobyerno o ng civil society—ang ginanap
sa bansa. Ang mga programa, inisyatiba at patakaran ng
Pilipinas ay tinutularan ng maraming bansa.
Ang Free Workers ay ang opisyal na pahayagan ng Federation of Free Workers (FFW), kasapi ng International Trade
Union Confederation (ITUC) at ilang global union federations.
Anumang komento o liham para sa editor ay maaring
ipadala sa: Patnugot, Free Workers, FFW Bldg. 1943 Taft
Avenue Malate 1004 Manila, Philippines. Telepono: (63 2)
521.9435/ 64. Telefax: (63 2) 400.6656. email: dabigdyul@
gmail.com; www.ffw.org.ph
Patnugutan:
Julius Cainglet, Punong Patnugot, Manunulat; Sonny Matula,
FFW President, Manunulat; Agapito Lugay, Kontributor; Juliet
Palabon, Tagapamahala ng Sirkulasyon
Maaaring sumipi nang buo o ng ilang bahagi sa mga
artikulo sa pahayagang ito sa kondisyong bibigyan ng pagkilala ang Free Workers o ang mga sumulat nito sa anumang
pagsasaliksik o paglilimbag na hindi binabaluktot ang pahayag
o paninindigan ng Free Workers o ng FFW
12
FREE WORKERS • TOMO XIV BLG. 1
EDITORYAL
Pag-oorganisa tungo
sa malayang bukas
A
ng isang malayang bukas ay para sa mga manggagawa.
Ito ang paniniwala nating mga unyonista. Kaya nga wala tayong humpay at
hinawa sa pagtataya, madalas ng pansariling bukas at maging ng ating buhay.
Ang Federation of Free Workers ay 1950 pa ipinundar ng mga nauna sa atin
ngunit aktibo pa hanggang ngayon.
Malakas ang hatak ng ating pangarap na malayang bukas para sa lahat
ng manggagawa. Ngunit nananatiling napakalayo natin sa aating pangarap. Sa
17 milyong manggagawang Pilipinong sahuran, 1.6 milyon lamang ang may
unyon at hindi aabot sa 250,000 ang may collective bargaining agreement. Ibig
sabihin, wala pang isa sa bawat 100 manggagawang sahuran ang may unyon.
At isa lamang sa bawat 100 manggagawang may-unyon ang sakop ng CBA.
Kaya nga, marapat lang ang diin ng kasalukuyang liderato ng FFW sa pagoorganisa bilang pangunahin nitong programa. Maganda ang konklusyon ni FFW
president Atty. Jose Sonny Matula: “May 90% ng mga manggagawa sa bansa ang
walang unyon o samahan. Kaya 90% ang ating oportunidad sa pag-oorganisa.”
Maraming hadlang sa pag-oorganisa ng manggagawa sa bansa. Pinakamalaki sa kasalukuyan ang talamak na kontraktwalisasyon o pag-iwas sa
regularisasyon ng manggagawa. Pero nariyan din ang usad-pagong na
pagdedesisyon ukol sa pagkilala sa mga unyon at pagresolba sa mga kaso
ng kontra-unyong gawain ng mga kapitalista. Nariyan din kung minsan ang
paggamit ng kapitalista sa mga elemento ng sandatahan o kapulisan laban sa
mga manggagawa. At huwag kalimutan, napakalaking hamon ang mag-organisa
ng mga manggagawa sa gitna ng dagat ng mga walang trabaho na handang
kumapit sa patalim.
Isama pa natin ang lumalaking bilang ng underemployed na patuloy na
naghahanap ng dagdag sa kita kung kaya’t walang panahon sa pag-uunyon.
Sa harap ng mga hadlang na ito, walang maliit na tagumpay sa mga
unyonista. Bawat tagumpay sa pag-oorganisa at pagtatanggol sa kalayaan
ng manggagawa na mag-unyon at kolektibong makipagtawaran at kumilos,
kasama na ang magwelga kung kailangan, ay mahalaga.
Kaya nga, ipinagbubunyi natin ang pagkapanalo ng FFW sa certification
election sa Redsystems Co., Inc. ng CCBPI, na may mahigit 2,500 kawani.
Ikinagagalak din nating pansinin na sa nakaraang 12 buwan, mahigit 20 bagong
unyon o mahigit 10,000 manggagawa ang na-organisa ng FFW.
Huwag tayong tumigil sa pagsisikap mag-organisa. Ibuhos nawa muli ng
mga lokal, trade federations, staff at volunteers ng FFW ang suporta sa mga
susunod na C.E. tulad ng sa Acpak Incorporated nitong darating na mga araw.
Tagumpay rin ang pagpapahigpit natin ng ating ugnayan sa mga kapatid
natin sa paggawa sa ibang pederasyon at sa ibayong dagat. Higit na lumawak
din ang ating impluwensiya sa pamamagitan ng pamumuno at pagiging aktibong bahagi ng maraming kampanya, tulad ng sa pagpapatibay sa karapatang
mag-organisa, pagtataguyod ng katiyakan sa trabaho, AFP at PNP Guidelines,
marangal na trabaho para sa domestic workers, pagwakas sa child labor,
pagtataguyod ng exclusive breastfeeding, pagtugon sa climate change at
pagpapalaganap ng green jobs at marami pang iba. Naging epektibo tayong
tagapagsalita ng uring manggagawa.
Harinawang ang mga tagumpay na ito sa panloob at panlabas na usapin ng
FFW ay magsilbing tungtungan natin upang mas marami pa tayong ma-organisa
at mas marami pa tayong makasama sa pakikibaka upang magpanday ng mas
malaya at mas magandang bukas para sa lahat ng manggagawa.
Mag-organisa ng Unyon! Mag-donate sa FFW Organizing Fund!
Makipag-ugnayan kina Juliet, Lani at Gladys sa 521-9435/64