Mag-aabroad ka ba? Isang handbook para sa ligtas na pangingibang-bayan Ma. Cecilia Flores-Oebanda Jerome A. Alcantara Marilou D. Caluma Visayan Forum Foundation, Inc. Manila 2009 Mga Nilalaman Mga Nilalaman 5. PAANO MO MAAARING INGATAN ANG SARILI SA IBANG BANSA? PAUNANG SALITA TUNGKOL SA BABASAHIN LIST OF ABBREVIATIONS 1. MAY BALAK KA BANG MAGTRABAHO SA BANSA? 1 1.1. Bakit mo gustong magtrabaho sa ibang bansa? 2. BUO NA BA ANG IYONG PASIYA? 2.1. Ano ang mga dapat alamin bago mag-apply ng trabaho sa ibang bansa? 2.2. Ano ba ang trabahong nais mong pasukan sa ibang bansa? 2.3. Paano ang proseso ng pagre-recruit ng manggagawa dito sa Pilipinas? 2.4. Sinu-sino ang nagre-recruit ng mga manggagawa at ang mga kumakatawan sa mga employer sa ibang bansa? 2.5. Ano ang mga dapat mong ihanda sa paga-apply ng trabaho? 2.5.1. Ano ang mga sangay ng pamahalaan na nangangasiwa sa mga nais magtrabaho sa ibang bansa? 2.5.2. Ano ang mga kailangang dokumento para makapagtrabaho sa ibang bansa? 3. ANO ANG BUHAY NA NAGHIHINTAY SA IYO SA IBANG BANSA? 3.1. 3.2. 3.3. 4 6 7 10 Ano ang mga karapatan mo bilang migranteng manggagawa? 12 Ano ang mga dapat asahan at paghandaan bilang manggagawa sa ibang bansa? Ano ang mga institusyon o organisasyong maaaring tumulong sa iyo habang nagtatrabaho sa ibang bansa? 4. PAANO KUNG GUSTO MO NANG BUMALIK SA PILIPINAS? 4.1. 3 13 Ano at paano ang mga proseso para sa pagpapabalik (repatriation) ng migranteng manggagawa sa Pilipinas? 4.1.1. Sino ang may pangunahing responsibilidad ng repatriation? 4.1.2. Paano ang proseso ng repatriation? 14 4.1.3. Ano ang emergency repatriation? 4.1.4. Paano ang repatriation ng menor de edad na migranteng manggagawa? 4.1.5. Ano ang iba pang kaso ng repatriation? 5.1. 5.2. 5.3. Ano ang Human Trafficking? 5.1.1. Paano isinasagawa ang human trafficking? 5.1.2. Anu-ano ang modus operandi ng mga trafficker? 5.1.3. Sino ang mga kasabwat ng mga trafficker? 5.1.4. Ano ang mga layunin ng human trafficking? 5.1.5. Ano ang mga gawaing nagpapalaganap ng trafficking? Ano ang Illegal Recruitment? 5.2.1. Ano ang iba’t ibang anyo ng illegal recruitment Ano ang maaaring gawin kung ikaw o mayroong kakilalang biktima ng trafficking o illegal recruitment? 15 16 17 18 20 21 22 PANGHULING PANANALITA 23 APPENDICES 24 1. Karaniwang proseso sa pagtatrabaho sa ibang bansa 25 2. Modelo ng employment contract para sa mga Filipino Household Worker 26 3. Modelo ng employment contract para sa mga Overseas Performing Artist sa Japan 29 4. Listahan ng Philippine Consulates and Embassies 31 5. Listahan ng Government Services for Migrant Workers 37 5.1. 5.2. 5.3. 5.4. Department of Foreign Affairs (DFA) Philippine Overseas Employment Administration (POEA) Overseas Workers Welfare Administration (OWWA) Philippine Overseas Labor Office (POLO) 38 39 Paunang Salita Paunang Salita Ang Pilipinas ay bansa ng mga migrante. Ayon sa tala ng Philippine Overseas Employment Administration (POEA), noon lamang 2007, mahigit isang milyong Pilipino ang lumabas ng bansa upang magtrabaho. Bagaman mayroong nang 7.7 milyong rehistradong manggagawang Pilipino sa iba’t ibang panig ng mundo, tinatayang mas mataas ang tunay na bilang ng mga migranteng manggagawa dulot ng mga hindi dokumentadong nakakalabas ng bansa. Hangad ang maginhawang buhay at tiyak na kinabukasan para sa pamilya, maraming manggagawang Pilipino – propesyonal (engineers, nurses, teachers, at iba pa) man o hindi (construction workers, caregivers, domestic helpers, at iba pa) ang nakikipagsapalaran sa ibang bansa. At sa patuloy na pagtaas ng bilang ng mga migranteng manggagawa, pinagsisikapan rin ng pamahalaan at ng iba’t ibang sektor na mapangalagaan ang kapakanan at kaligtasan ng mga manggagawang Pilipino, lalo na sa labas ng bansa – bilang pagkilala na rin sa kanilang malaking kontribusyon sa pag-unlad ng ating pambansang ekonomiya. Ngunit sa kabila ng mga batas na ipinapatupad ng pamahalaan at pagbabantay ng mga pribadong sektor, napakarami pa ring mga Pilipino ang nagiging biktima ng pagbebenta, pang-aalipin at pang-aabuso dahil sa human trafficking. Karaniwang karanasan na ng mga biktima ang pagsasanla o pagbebenta ng mga ari-arian para lamang makapagbayad ng placement fee, ngunit sa huli ay hindi rin pala makakaalis para makapagtrabaho sa ibang bansa dahil ilegal ang recruitment agency. Ilang migranteng manggagawa na rin ang napilitang bumalik agad sa Pilipinas dahil sa pang-aabuso o pagmamaltrato ng amo, lalo na sa kaso ng mga domestic helper at entertainer. Hindi lang din iilan ang kaso ng mga umuwing bangkay dahil hindi natiyak o napangalagaan ng recruiter ang kaligtasan ng manggagawa, kundi man lubusang itinanggi ng recruiter ang anumang responsibilidad sa ipinadalang manggagawa. Subalit ang mga kuwento ng bigong pakikipagsapalaran sa trabaho ay hindi lamang maririnig mula sa manggagawang nangibang-bansa. Maging ang manggagawang nakipagsapalaran, halimbawa sa Maynila mula sa kanilang probinsya, ay nagiging biktima rin ng parehong kapalaran – pang-aabuso, ilegal na pamamasukan, kundi man pagbubuwis ng buhay. Sa mga pagkakataong tulad nito, sa halip na nakatulong sana ang pangingibang-lugar, ito ay nagiging sanhi pa ng mas malaking problemang dapat kaharapin – hindi lamang ng manggagawa at ng kanyang pamilya, kundi maging ng pamahalaan na may pangunahing pananagutan sa kapakanan ng manggagawa sa loob at labas ng bansa. At kung susuriin ang pangkalahatang larawan, ang bigong pakikipagsapalaran sa ibang lugar ng manggagawang Pilipino ay sanhi ng kakulangan sa tamang kaalaman at sapat na paghahanda upang mapagdesisyunan ng tama ang kanilang kinabukasan. Ma. Cecilia Flores-Oebanda President, Visayan Forum Foundation, Inc. Tungkol sa Babasahin Tungkol sa Babasahin Ang babasahing ito ay binuo ng Visayan Forum Foundation (VFF), isang non-government organization (NGO) at ng Manpower, isa sa pinakamalaking recruitment agency sa Pilipinas. Layunin ng VFF at Manpower na pangalagaan ang kapakanan ng mga migranteng Filipino, lalung-lalo na ang mga kabataan at kababaihan na higit na bulnerable na maging biktima ng human trafficking. Pangunahing layunin ng babasahing ito ang gabayan ang sinumang nagbabalak magtrabaho sa ibang lugar tungkol sa tamang proseso ng paghahanap ng trabaho upang maiwasan ang mga bantang panganib ng pakikipagsapalaran sa loob at labas man ng Pilipinas at sa huli ay maging kapaki-pakinabang na karanasan ang pagtatrabaho sa ibang lugar Ang babasahing ito ay para rin sa mga “front-liners” – pulis, social worker, empleyado ng mga barko at eroplano, kawani ng pamahalaan at mga opisyal ng lokal na pamahalaan – upang magkaroon sila ng kakayahang magpayo at gumabay sa mga nakakasalamuhang nais mangibang lugar. Ang mga paksa ay nakabalangkas ayon sa mga desisyon na kailangang gawin ng mga nais mangibang lugar. Una na rito ang pagtalakay sa mga benepisyo ng tiyak at ligtas ang paglikas, kung saan ipinapaliwanag ang ideyal na sitwasyon upang tunay na matamasa ang bunga ng iyong paglikas at pagtatrabaho. Kasunod nito, tatalakayin rin ang mga legal na proseso sa paghahanap ng trabaho sa ibang lugar, lalunglalo na kung sa labas ng Pilipinas. Sa ganitong paraan, maaaring kilalanin at alamin ang mga sitwasyon at taong dapat iwasan – ang mga trafficker, mga illegal recruiter at ang kanilang mga kasbwat – at paano maaaring maiwasan ang pagiging biktima. Ang huling bahagi ng babasahin ay tungkol sa mga maaaring gawin kung ikaw ay nahaharap sa mga delikadong sitwasyon. Dito matutunan kung paano natin malalaman na malapit na tayong maging biktima, kung sinu-sino ang maaring makatulong sa atin at ilang praktikal na hakbang na maaari nating gawin. 1 List of Abbreviations ARB DFA DOLE IACAT LSWDO OPA OWWA PDOS POEA POLO PTA TESDA Artist Record Book Department of Foreign Affairs Department of Labor and Employment Inter-Agency Council Against Trafficking Local Barangay and Social Welfare and Development Office Overseas Performing Artists Overseas Workers Welfare Administration Pre-departure Orientation Seminar Philippine Overseas Employment Administration Philippine Overseas Labour Office Prepaid Ticket Advice Technical Education and Skills Development Authority MAY BALAK KA BANG MAGTRABAHO SA IBANG BANSA? Sa nakaraang apat na dekada, ang pakikipagsapalaran upang magtrabaho sa ibang lugar, lalo na sa ibang bansa ay naging isa sa mga pangunahing layunin ng maraming Pilipino sa paniniwalang ito ang tanging paraan upang makaahon sa hirap ng buhay. Ang mga kuwento at pangako ng pag-unlad, kasaganahan at pagkakataong manirahan sa ibang bayan ay parang “magnet” na umaakit sa mga Pilipino upang makipagsapalaran at sumama sa mga recruiter at mag apply sa mga ahensya para makapag-abroad. Sa tindi ng pagnanasang makapangibang-lugar, karamihan ng mga Pilipino ay handang gawin ang lahat, kahit dumaan sa ilegal na mga proseso, pumeke ng mga dokumento, at pumatol sa mga delikadong kasunduan para lamang makaalis. “Bahala na!” ika nga. Bakit mo gustong magtrabaho sa ibang bansa? ”Mahirap ng buhay dito”, ”walang maayos na trabahong puwedeng pasukan”, ”mahirap kumita ng pera ngunit kailangang maitaguyod ang pamilya” , ang ilan sa karaniwang dahilan ng mga nagnanais magtrabaho sa ibang lugar o bansa. Ikaw, ganito rin ba ang dahilan mo sa pangingibang-bansa? Dapat mong isaalang-alang ang mga tunay at makatotohanang benepisyo at maging ang bantang panganib na kaakibat ng pakikipagsapalaran sa ibang bansa upang magtrabaho. Ilan sa benepisyo ng pangingibang-bansa ay ang pagkakataong paunlarin ang kalagayan ng pamumuhay – kumita ng sapat o higit pa upang matustusan ang pang-araw-araw na pangangailangan ng pamilya, magpundar ng mga ari-arian tulad ng bahay at lupa, at matiyak ang magandang kinabukasan ng mga anak sa pamamagitan ng pagbibigay ng magandang edukasyon – dahil sa mas malaking sweldong maaaring tanggapin, pagyamamin ang kakayahan sa pamamagitan ng pag-aaral o paggamit ng makabagong teknolohiya at kaalaman na maaari ring pagkakitaan kapag nakabalik na Pilipinas at ang pagkakaroon ng mas malawak na kakayahang makitungo o makisalamuha sa ibang tao dahil na rin sa magiging karanasan sa ibang bansa. Ngunit sa kabila ng mga benepisyo, hindi maaaring ikaila na mayroon din namang kaakibat na panganib ang pangingibang bansa, hindi lamang sa iyo, bilang migranteng manggagawa, kundi maging sa pamilya at ibang mahal sa buhay na maiiwan dito sa Pilipinas. Ilan dito ay ang posibilidad ng illegal recruitment – mula sa labis na paniningil ng placement fee at iba pang bayarin, pagbabago ng kontratang pinirmahan bago umalis, iba o walang tiyak na trabahong naghihintay sa bansang pupuntahan, lalo na ang maging biktima ng human trafficking, pananakit o pang-aabuso ng amo o kasamahan sa trabaho. Samantalang para sa naiwang pamilya, ang pagkakawalay sa mahal sa buhay 1 2 tulad ng magulang o asawa ay maaaring magdulot ng banayad o malubhang pagkabalisa o pagaalala. Lalo’t higit sa mag-asawa, patuloy na tumataas ang bilang ng kaso ng paghihiwalay o pagkasira ng pamilya dahil sa pangingibang-bansa ng katuwang upang magtrabaho. Matapos timbangin ang mga benepisyo at panganib ng pangingibang-bansa at matatag pa rin ang iyong paniniwalang mas makakabuti para sa iyo at sa iyong pamilya ang pagtatrabaho sa labas ng Pilipinas, makakatulong na isaalang-alang ang mga sumusunod: • Kaya mo ba ang mahiwalay ng matagal sa mga mahal sa buhay – ang hindi masaksihan ang paglaki ng mga anak o kapatid, ang hindi makabahagi o makadalo sa pagdiriwang ng mahahalagang okasyon tulad ng birthday o anniversary o ang hindi makasama sa karaniwang sama-sama ng mga kaibigan? • Paano mo matitiyak ang iyong kaligtasan sa anumang pang-aabuso o pananakit habang nagtatrabaho sa ibang bansa? Ano rin ang iyong katiyakan na magiging ligtas ang iyong iniwan na mga mahal sa buhay sa panahon na ikaw ay malayo? • Maaari mo bang ipagkatiwala ang iyong buhay at kinabukasan sa mga pangako ng iyong recruiter, lalo na bago ka umalis sa Pilipinas? • Ano ang buhay na naghihintay sa iyo at sa iyong pamilya kung sakaling maging bigo ang iyong pakikipagsapalaran sa ibang bansa? BUO NA BA ANG IYONG PASYA? Ano ang mga dapat mong alamin bago mag-apply ng trabaho sa ibang lugar? Sa sandaling mabuo na ang iyong pasiya na magtrabaho sa ibang bansa, mahalagang kumalap ng tama at sapat na impormasyon kaugnay iyong pagtatrabaho sa labas ng Pilipinas. Kabilang sa mga detalyeng mahalaga mong malaman ay mga sumusunod: Ano ba ang trabahong nais mong pasukan sa ibang bansa? Paano ba ang proseso ng pagre-recruit ng mga manggagawa dito sa Pilipinas? Sinu-sino ba ang nagre-recruit ng mga manggagawa dito sa Pilipinas? • • • Sa pamamagitan nito, maaaring makaiwas sa mga problemang karaniwang kaakibat ng pangingibang bansa, bukod pa sa pagtitiyak ng seguridad ng iyong paga-apply ng trabaho sa ibang bansa. Ano ba ang trabahong nais mong pasukan sa ibang bansa? • Pagtutugma ng trabaho. Bago simulan ang paga-apply ng trabaho sa ibang bansa, mahalagang alamin kung tugma ang iyong kakayahan at kaalaman sa mga nakalathalang trabaho at sa tunay na pangangailangan ng employer sa ibang bansa. Pag-aralan ang mga kwalipikasyong hinahanap para sa nais mong trabaho at tiyakin kung ikaw ay may sapat na kakayahan at kauukulang sertipikasyon upang maayos mong magampanan ang trabahong nais pasukan. • Pagkilala ng kakayahan at kaalaman. Alalahanin na hindi lahat ng dokumento o sertipikasyon mula sa Pilipinas ay maaaring kilalanin at tanggapin sa ibang bansa. Mahalagang alamin ang katumbas ng iyong mga dokumento at sertipikasyon o antas ng napag-aralan sa bansang nais mong puntahan upang higit na maunawaan ang mga pangangailangan ng posisyong nais mong apply-an. • Relasyon ng Pilipinas sa bansang pupuntahan. Upang mapangalagaan ang iyong kalagayan at karapatan bilang manggagawa kahit sa labas ng Pilipinas, mahalagang alamin ang relasyon sa pagitan ng mga pamahalaan ng Pilipinas at ng bansang pupuntahan. Sa kasalukuyan, mayroong mga kasunduan ang Pilipinas sa pamahalaan ng mga bansa kung saan maraming manggagawang pilipino ang namamasukan. Paano ang proseso ng pagre-recruit ng mga manggagawa dito sa Pilipinas? • Pribadong sektor o private recruitment agencies. Pinaka-kilala at laganap na paraan ng pagaapply ng trabaho sa ibang bansa ang pribadong sektor. Sila ang kumakatawan sa mga employer mula sa ibang bansa upang humanap, pumili at magpadala ng mga manggagawang Pilipinong kwalipikado sa mga pangangailangan ng mga employer. 2 3 • Publikong sektor o government agencies. Ang pangunahing sangay na pamahalaan na maaari ring • May job order ba ang iyong ahensya? kumatawan sa mga employer mula sa ibang bansa ay ang Philippine Overseas Employment Administration (POEA). Bagaman limitado ang bilang ng trabahong maaaring apply-an, nagpo-proseso rin ang POEA ng mga aplikasyon mula sa mga nais magtrabaho sa ibang bansa. Maging ang mga ahensyang lisensyado ng POEA ay nasasangkot rin sa illegal recruitment. Kung kaya mahalagang alamin kung mayroon silang job order mula sa mga employer sa ibang bansa. Ang job order ay patunay na ang trabahong inaalok ng ahensya ay tunay na kailangan ng employer sa ibang bansa. Ang mga lisensyadong private recruitment agency lamang ang maaaring magproseso ng aplikasyon at magpadala ng mga manggagawa sa ibang bansa. Maaaring makipag-ugnayan sa POEA upang tiyakin ang mga job order ng ahensya dahil ang bawat ahensya ay inaatasang magsumite sa POEA ng anumang job order na mayroon ang kanilang ahensya. Direct hiring. Ito ay karaniwang ginagawa sa pamamagitan ng mga kamag-anak, kaibigan o kakilalang nakatira o namamasukan na sa ibang bansa. Sila ang nagsusumite at nagpoproseso ng aplikasyon ng manggagawang nasa Pilipinas hanggang sa mabigyan ng job offer o imbitasyong magtrabaho ang aplikanteng nandito pa sa Pilipinas. Anu-ano ang trabahong maaaring apply-an? Anu-ano ang kwalipikasyon at buong deskripsyon ng nasabing trabaho? Mahalagang alaming mabuti ang mga detalye ng trabahong nais apply-an sa ibang bansa upang lubos na maunawaan ang pangangailangan ng employer at kung ito ay angkop sa iyong kakayahan at kaalaman. Mahigpit na ipinagbabawal ng batas ng Pilipinas na direktang maghanap at kumuha ang mga banyagang employer ng mga manggagawang Pilipino dito sa Pilipinas. Kailangan mo bang magbayad ng placement fee? Ano ang bayaring sakop ng placement fee? Kailan ka dapat magbayad ng placement fee? Mayroon ka bang dapat bayaran bukod sa placement fee? Anu-ano ang bayaring sakop ng karagdagang bayarin? Ang karaniwang placement fee na maaaring kolektahin ng mga lisensyadong recruitment agency mula sa mga aplikante ay hindi dapat humigit sa isang buwang sahod ng manggagawa, ayon sa nakasaad sa employment contract. • Alinman sa mga proseso ng pagre-recruit ng manggagawang Pilipino, hindi ito nangangahulugan ng lubos na seguridad para sa manggagawa. Ang bawat sektor ay maaaring magdulot ng mga isyung makakaapekto sa pagtatrabaho sa ibang bansa. • • Magbayad lamang ng placement fee kapag natanggap mo na ang balidong employment contract at tandaang humingi ng opisyal na resibo. VA CA NC JOB OFFER Y JOB O I PEN NG HIRING Sa sandaling humingi ang recruitment agency ng mga karagdagang bayarin (miscellaneous fees) na diumano’y gagamitin para sa iyong medical examination o kaya ay bayad para sa iyong application form, ito ay maaaring indikasyon ng illegal recruitment. • Anong tulong o suporta ang ibibigay ng ahensya sakaling magkaroon ka ng problema sa iyong employer? Alamin mula sa iyong ahensya kung mayroon silang sapat na kakayahang tumulong sakaling magkaroon ka ng problema sa iyong employer o kaya sa iyong kontrata. Sinu-sino ang nagre-recruit ng mga manggagawa at ang mga kumakatawan sa mga employer sa ibang bansa? Sa kabila ng maraming balita, kuwento at maging paalala ng pamahalaan at mga pribadong sektor tungkol sa iba’t ibang modus operandi, marami pa rin ang naloloko at nabibiktima ng mga illegal recruiter. Upang maiwasang maging biktima, mabuting magtanong at alamin ang mga bagay mula at tungkol sa iyong recruiting agency. • May lisensya ba mula sa POEA ang iyong ahensya? Upang makatiyak, mag-apply lamang sa mga recruitment agency na may lisensya mula sa POEA. Upang mapatunayan, hanapin ang mga sticker mula sa POEA na ibinibigay sa lahat ng mga lisensyadong ahensya at nakapaskil sa lugar na madaling makita tulad ng pangunahing pintuan o bintana ng opisina. Ang sticker ay dapat validated para sa kasalukuyang taon. Maaari ring makipag-ugnayan sa POEA upang alamin ang status at validity ng lisensya ng recruitment agency. 4 5 • • . • Bukod sa pagtatanong tungkol sa operasyon at kakayahan ng recruitment agency, makakatulong rin kung tatandaan ang mga sumusunod: Huwag makipag-ugnayan sa sinumang tao na hindi awtorisado ng ina-apply-ang ahensya o tanggapan. Huwag makipag-usap tungkol ng iyong aplikasyon sa ibang lugar, bukod sa naka rehistrong address ahensya. Kung ang recruitment ay isinasagawa sa probinsya, alamin kung ang ahensya ay mayroong pahintulot na mag-recruit sa probinsya. Huwag magpabuyo sa mga advertisement o brochure kung saan tanging sa Post Office (P.O.) Box address lamang maaaring ipapadala ang aplikasyon at kinakailangan maglakip ng bayad para sa pagpoproseso ng iyong papeles. Magtabi ng sariling kopya ng lahat ng mga dokumentong may kaugnayan sa iyong pagtatrabaho sa ibang bansa katulad ng passport, kontrata, mga resibo, etc. • • • Huwag pumirma sa mga dokumentong hindi mo mabasa o maintindihan. Magtabi ng listahan ng lahat ng iyong mga pakikipag-usap sa employer o recruiter kung saan nakalagay ang pangalan ng iyong kinausap, petsa ng pag-uusap, address at numero ng telepono. Ano ang mga dapat mong ihanda sa pag-apply ng trabaho? Bago ka tuluyang makalabas ng Pilipinas at mamasukan sa ibang bansa, kailangan mong makipagugnayan sa ilang mga sangay ng pamahalaang nangangasiwa sa proseso at mga dokumento ng sinumang nais magtrabaho sa ibang bansa. Makakatulong kung kikilalanin mo ang mga sangay ng pamahalaan na may direktang kaugnayan sa mga nais magtrabaho sa ibang bansa upang maunawaan kung paano lubos na mapapakinabangan ang mga serbisyong ibinibigay nila para sa mga katulad mo. Ano ang mga sangay ng pamahalaan na nangangasiwa sa mga nais magtrabaho sa ibang bansa? • Overseas Workers Welfare Administration (OWWA) Ang OWWA ang tumutulong sa mga migranteng manggagawa at kanilang mga pamilya upang matiyak na sinusunod o ipinapatupad ng recruitment agency at ng employer ang mga nakasaad sa employment contract na pinirmahan ng manggagawa bago ito umalis. Ang lahat ng manggagawang Pilipino na nais magtrabaho sa ibang bansa ay kailangang mag-miyembro sa OWWA. • Technical Education and Skills Development Authority (TESDA) Dahil sa kanilang isinasagawang mga pagsasanay, ang mga programa ng TESDA ay mahalagang bahagi ng predeparture process ng maraming nais magtrabaho sa ibang bansa. Sa kasalukuyan, ang mga nais mamasukan bilang household service worker ay kailangan magpakita ng TESDA certification. • Philippine Overseas Labour Offices (POLOs) Ang POLO ay tanggapang nasa ilalim ng POEA na nagbabantay ng kalagayan ng mga manggagawang Pilipino sa ibang bansa. Sila ang tumutulong sa mga migranteng manggagawa sa pagkakataong magkaroon ang mga ito ng problema laban sa kanilang employer. Sa kasalukuyan, mayroong 33 POLOs na matatagpuan sa mga embahada at konsulado ng Pilipinas sa iba’t ibang bansa. • Ano ang mga kailangang dokumento para makapagtrabaho sa ibang bansa? Passport. Maaaring mag-apply ng passport sa DFA o kaya sa mga opisina nito sa iba’t ibang probinsya. Ilan sa mga dokumentong dapat isumite upang makapag-apply ng passport ay birth certificate, marriage contract at balidong ID. • Work visa or work permit • Employment contract. Dapat “verified or authenticated” ng embahada o konsulado ng Pilipinas sa bansang iyong pupuntahan ang kontratang iyong matatanggap mula sa iyong recruiter. Ayon sa 2002 Revised POEA Rules and Regulations on Overseas Employment of Landbased Workers, dapat nakasaad sa anumang employment contracts ang mga sumusunod na probisyon: Ano ang Employment Contract? Ang employment contract ay isang kasulatang pinagkasunduan ng dalawang partido kung saan ipinapaliwanag ang mga karapatan at obligasyon ng manggagawa at iba pang pinagkasunduang kondisyon. Ang pangangasiwa ng mga isyung kaugnay sa pagtatrabaho sa ibang bansa ay nasa ilalim ng dalawang sangay ng pamahalaan - ang Department of Foreign Affairs (DFA) at Department of Labor and Employment (DOLE). a. Tiyak na bayad para sa regular na oras ng trabaho at overtime pay na hindi dapat bababa sa nakatakdang minimum wage sa pinagtatrabahuhang bansa o kaya sa nakatakdang minimum wage na nakasaad sa isang bilateral agreement o international convention Katuwang ng DFA at DOLE ang iba pang sangay ng pamahalaan na siyang nagpapatupad at nagbabantay sa mga proseso kaugnay ng pagpapadala ng mga manggagawa sa ibang bansa. b. Libreng pamasahe papunta sa lugar ng trabaho at pabalik sa tirahan o naka-offset na benepisyo • Philippine Overseas Employment Administration (POEA) Ang POEA ang pangunahing ahensyang nagbabantay ng pagpapadala ng mga Pilipinong manggagawa sa ibang bansa. Ito ang ahensyang may tanging may awtoridad upang bumuo at magpatupad ng mga panuntunan sa maayos na pagpapadala ng mga manggagawa sa ibang bansa. 6 c. Libreng pagkain at tirahan o naka-offset na benepisyo d. Makatwirang dahilan upang kanselahin ang kontrata o ang serbisyo ng manggagawa 7 Maaari ring hanapin ng POEA ang mga sumusunod bilang bahagi ng kontrata: a. Mga batas sa paggawa ng pupuntahang bansa b. Mahahalagang agreements, conventions, delegations o resolutions c. Mahahalagang bilateral at multilateral agreement o arrangement sa pupuntahang bansa d. Pangkasalukuyang kondisyon sa pupuntahang bansa Sa sandaling matanggap ang iyong employment contract, tiyaking malinaw na nakasaad ang mga sumusunod na impormasyon upang mapangalagaan ang iyong kaligtasan at karapatan laban sa mapagsamantalang recruiter o employer: a. Site of employment o ang lugar ng pagtatrabahuhan b. Contract duration o ang bilang ng oras na dapat nagtatrabaho ang manggagawa c. Position o ang opisyal na designation ng manggagawa sa kanyang pinapasukan d. Salary o ang kabuuang bayad na tatanggapin ng manggagawa na binilang ayon sa buwanan/arawan o orasang bayad e. Regular working hours o kabuuang bilang ng oras ng trabaho sa isang araw • Tax Exemption Certificate (ibinibigay sa NAIA) • Medical examination na isinagawa ng kinikilalang ospital ng DOH (DOH-accredited) • Pre-departure orientation seminar Ang pre-departure orientation seminar (PDOS) ay isinasagawa ng OWWA para ihanda at ipaalam sa mga mangggawang nakatakdang magtrabaho sa ibang bansa ang tungkol sa mga sumusunod: a. Tungkulin at karapatan bilang migranteng manggagawa b. Proseso at mga dokumentong kailangan sa pagbiyahe sa ibang bansa c. Paalala tungkol sa kalusugan at kaligtasan d. Impormasyon kung saan at paano maaaring makipag-ugnayan sa embahada o konsulado ng Pilipinas at ibang ahensyang maaaring puntahan sakaling magkaroon ng banta sa kanilang kaligtasan habang nasa ibang bansa. e. Impormasyon at paalala tungkol sa nilalaman ng kanilang kontrata upang makapagtrabaho sa ibang bansa Karaniwang nakakatanggap ang mga dumadalo sa PDOS ng mga booklet kung saan nakalagay ang lahat ng tinalakay sa PDOS. f. Rest day o ang araw ng pahinga ng manggagawa sa loob ng isang linggo g. Overtime pay o ang bayad para sa pagtatrabaho lagpas sa regular na oras h. Vacation / sick leave with pay o ang pribilehiyong ibinibigay sa manggagawa na tinatanggap ng taunan i. Board and lodging o ang tirahan na karaniwang libreng ibinibigay ng employer sa manggagawa, ngunit maaaring mapalitan ng dagdag na allowance j. Fringe benefits o ang karagdagang benepisyong ibinibigay sa manggagawa katulad ng bonus, salary increase, libreng pagpapagamot, remittance assistance, etc. k. Medical benefits o ang libreng pagpapakonsulta at pagpapagamot na ibinibigay ng employer l. Mode of termination o ang mga kondisyon kung kailan maaaring kanselahin ang kontrata ng manggagawa at employer m.Validity o ang nakatakdang panahon kung hanggang kailan ang bisa ng kontrata n. Probation period o ang panahon kung saan ang manggagawa ay sumasailalim sa obserbasyon kaugnay sa kanyang kakayahang gampanan ang kanyang trabaho 8 9 3 ANO ANG BUHAY NA NAGHIHINTAY SA IYO SA IBANG BANSA? Karapatan sa Nararapat na Proseso 1. Karapatan sa pantay na pagdinig na may tiyak na pagpapatupad ng naayong proseso. (articles 16-20) Ikaw bilang migranteng manggagawa sa ibang bansa Bagaman maganda ang pangakong pag-asenso ng pagtatrabaho sa ibang bansa, hindi maaaring ipagwalang-bahala ang mga kaakibat nitong problema o pagsubok sa iyo bilang tao, manggagawa at dayuhan sa ibang bansa. Subalit maaaring maiwasan o mabawasan ang anumang magiging problema kung bibigyan ang iyong sarili ng sapat na kaalaman at paghahanda tungkol sa pagtatrabaho sa ibang bansa. 2. Karapatang mabigyan o tumanggap ng kinakailangang tulong na legal, interpreter at impormasyon sa naiintindihang salita o lenggwahe. (article 16) Ang pinakamahahalagang dapat alamin bilang migranteng manggagawa ay ang mga sumusunod: Anu-ano ang karapatan mo bilang migranteng manggagawa sa ibang bansa? Anu-ano ang dapat asahan at paghandaan bilang manggagawa sa ibang bansa? Anu-ano ang institusyon o organisasyong maaaring tumulong sa iyo habang nagtatrabaho sa ibang bansa? Ano at paano ang mga proseso sa pagbabalik ng migranteng manggagawa sa Pilipinas? • • • • Ano ang mga karapatan mo bilang migranteng manggagawa? Upang itaguyod at pangalagaan ang karapatan at kapakanan ng mga migranteng manggagawa, pinagtibay ang UN International Convention on the Protection of the Rights of All Migrant Workers and Members of Their Families noong 2003, na siya namang kinilala at ipinatupad ng pamahalaan ng Pilipinas bilang pagkilala sa mahalagang kontribusyon ng migranteng Pilipino sa iba’t ibang panig ng mundo. 1. Karapatan sa pantay na pagtrato sa ibang manggagawa kaugnay sa sweldo at iba pang kondisyon sa trabaho tulad ng overtime, holiday at iba pa. (article 25) 2. Karapatan na malayang sumapi o makianib sa anumang union o samahan ng manggagawa. (article 26) 3. Karapatan maging malaya at ligtas at kalayaan mula sa walang batayang pag-aresto o pagkulong. (article 16) 3. Karapatang mabigyan ng parehong pagtrato kaugnay sa benepisyo ng social security kung ito ay sumasang-ayon sa mga nakatakdang panuntunan ng lehislatura. 4. Karapatang ituring na inosente hanggang hindi napapatunayang may sala o kaugnayan sa anumang paratang. (article 19) 4. Karapatan sa paunang medikal na pangangalaga (emergency medical care). 5. Karapatang hingin ang tulong at proteksyon ng konsulado. 6. Karapatan sa pantay sa pagturing sa ibang nasyonalidad sa harap ng hukuman. Mahalagang malaman na mayroon kang mga karapatan – pangunahin na ang batayang karapatan (basic rights), karapatan sa naaayon o tamang proseso (due process) at karapatan sa pagtatrabaho (employment) na dapat kilalanin ng anumang bansang iyong kinaroroonan bilang migranteng manggagawa. Karapatan sa Pagtatrabaho Ang mga karapatang ito ay kinikilala at itinataguyod para sa lahat ng mga migranteng manggagawa at kanilang mga pamilya bilang panghikayat upang sumunod sa itinakda at tamang proseso ng pangingibang-bansa at mapiligan ang ilegal na pamamaraan. Batayang Karapatan 1. Karapatan na malayang makaalis at makabalik sa sariling bansa. (article 8) . 2. Karapatang mabuhay. (article 9) 3. Karapatang maging malaya mula sa pananakit o pagmamalupit o hindi makataong pagpaparusa. (article 10) 4. Karapatang maging malaya mula sa pang-aalipin, sapilitang pagtatrabaho o paninilbihan. (article 11) 5. Karapatang maging malaya sa pag-iisip, pagpapahayag at paniniwala. (article 12 and 13) 6. Karapatang maging pribado. (article 14) 7. Karapatang magkaroon ng mga pag-aari. (article 15) 10 Bukod dito, ilan pa sa mga karagdagan karapatang nakasaad sa UN International Convention on Migrant Workers ay ang mga sumusunod: • • • Karapatang pansamantalang lumiban mula sa trabaho upang tugunan ang pangangailangan o pananagutan sa pamilya na hindi maaapektuhan ang pahintulot sa kanilang manatili o magtrabaho. (article 38) Karapatang ilapit o isumbong sa tamang awtoridad ng bansang kinaroroonan ang anumang kaso ng paglabag ng employer sa kontratang napagkasunduan. Karapatan sa pantay na pagtrato kaugnay sa proteksyon laban sa pagpapaalis sa trabaho, mga benepisyo para sa mga walang trabaho at ibang maaaring pasukang trabaho. 11 Ano ang mga dapat asahan at paghandaan bilang manggagawa sa ibang bansa? Bilang dayuhang manggagawa sa ibang bansa, dapat na maging bukas ka sa mga pagkakaiba sa anumang nakasanayan o nakagawian sa Pilipinas at maging handa na tanggapin ang ilang mga pagbabago. Makakatulong na kusang alamin at pag-aralan ang umiiral na kultura at mga pinapatupad na batas sa pupuntahang bansa. Bagaman ang ilan dito ay maaaring talakayin sa pre-departure orientation seminar (PDOS) na isinasagawa ng POEA o ibang ahensya, makakabuting bigyan ang iyong sarili ng sapat at tamang kaalaman tungkol sa pupuntahang bansa, bilang pangangalaga na rin sa iyong sarili bilang dayuhan at migranteng manggagawa. Makakatulong rin ito upang mas madaling makasanayan ang pamamaraan ng pamumuhay sa ibang bansa Ang pagkakaiba sa kultura ay nangangahulugan ng pagbabago sa iyong pang-araw-araw na nakasanayan, paraan ng pakikitungo sa ibang tao, lalo na sa mga kasamahan sa trabaho at maging sa mga institusyon ng bansang pupuntahan. Ano ang mga institusyon o organisasyong maaaring tumulong sa iyo habang nagtatrabaho sa ibang bansa? Kaugnay ng pagkilala sa kultura at pamumuhay sa ibang bansa, mahalaga ring alamin kung anu-ano ang mga institusyon pampubliko, – tulad ng pulisya, hukuman, ospital o bangko at pribado tulad ng mga simbahan, paaralan o organisasyon – may kinalaman sa mga katulad mong dayuhang manggagawa. Makakabuting alamin ang mga paraan ng pakikipag-ugnayan sa mga institusyong ito at kilalanin ang mga serbisyong maaaring mong tanggapin mula sa kanila upang maging maginhawa ang iyong paninirahan at pamamasukan sa ibang bansa. Kasabay nito, makakatulong rin na alamin ang lokasyon, numero ng telepono at mga opisyal ng mga embahada, konsulado at iba pang tanggapan ng pamahalaan ng Pilipinas sa bansang iyong pupuntahan. Sila ang pangunahing maaaring magpaabot sa iyo ng tulong sa sandaling magkaroon ka ng problemang may kaugnayan sa iyong pagtatrabaho sa ibang bansa. 4 PAANO KUNG GUSTO MO NANG BUMALIK SA PILIPINAS? Ano at paano ang mga proseso para sa pagpapabalik (repatriation) ng migranteng manggagawa sa Pilipinas? Itinatag ng Pilipinas ang mga sumusunod na panuntunan para sa repatriation o pagpapabalik ng mga manggagawang Pilipino mula sa ibang bansa: Sino ang may pangunahing responsibilidad ng repatriation? Pangunahing responsibilidad ng recruitment agency na nagpadala sa manggagawa sa ibang bansa ang repatriation nito o ng kanyang mga labi at ang pagbabalik ng kanyang mga personal na gamit mula sa bansang pinagtrabahuhan. Lahat at anumang bayaring kaugnay sa repatriation ay pananagutan ng recruitment agency. Samakatuwid, obligasyon ng recruitment agency na padalhan ang manggagawa ng pamasahe sa eroplano kung kailangang nitong makabalik sa Pilipinas kahit wala pang malinaw na detalye kung ano ang sanhi o dahilan para makansela ang pagtatrabaho ng manggagawa. Sa gitna ng proseso ng repatriation, maaaring magsagawa ng pagsisiyasat ang recruitment agency at ang POEA upang alamin ang tunay na dahilan ng pagpapabalik sa manggagawa. At sa pagkakataong mapatunayan na ang manggagawa ang nagkaroon ng pagkukulang na siyang naging dahilan upang siya ay pabalikin sa Pilipinas, maaaring singilin ng recruitment agency mula rito ang lahat ng naging gastusin sa pagpoproseso ng repatriation. Nakasaad sa bawat kontrata ng magtatrabaho sa ibang bansa na pangunahing responsibilidad ng recruitment agency ang tustusan ang lahat at anumang gastos sa pagpapabalik ng manggagawa sa Pilipinas mula sa ibang bansa at ang anumang halagang nagastos ay ibabalik ng manggagawa kung mapatunayan ng Labor Arbiter na ang manggagawa ang nagkaroon ng pagkukulang. Paano ang proseso ng repatriation? Kung hindi matutustusan ng employer ang gastos para sa repatriation ng manggagawa, ito ay dapat agad ipaalam sa OWWA at POEA ng nakatalagang opisyal sa bansang panggagalingan ng manggagawa. Kasunod nito, ipaaalam ng POEA sa recruitment agency ang kinakailangang repatriation, na siya namang magbibigay ng tiket sa eroplano o prepaid ticket advice (PTA) sa Filipinos Resource Centre o sa kinauukulang embahada ng Pilipinas, at saka ipaaalam sa POEA ang nasabing pagtupad ng recruitment agency. Ang POEA ang magpapaalam sa OWWA sa naging hakbang ng recruitment agency. Sakaling hindi makapagbigay ang recruitment agency ng tiket o ng PTA sa loob ng 48 oras matapos matanggap ang impormasyon kaugnay sa kinakailangang repatriation, sususpindihin ng POEA ang lisensya ng recruitment agency o kaya naman ay papatawan ito ang multa na ayon sa nararapat. 12 13 Sa sandaling matanggap ang impormasyon mula sa POEA, pauunahan ng OWWA ang halaga ng repatriation na siya namang dapat bayaran ng recruitment agency. Mananatiling suspendido ang lisensya ng recruitment agency hanggang hindi nito nababayaran sa OWWA ang lahat ng nagastos kasama ang karampatang interes. Ano ang emergency repatriation? Ang OWWA, sa pakikipagtulungan sa Department of Foreign Affairs (DFA) at sa ilang nararapat pagkakataon, sa mga ahensya sa ibang bansa, ang magsasagawa ng repatriation ng mga manggagawa sa oras ng giyera, epidemya, kalamidad at mga katulad na pangyayari na walang diskriminasyon sa responsableng recruitment agency sa loob ng animnapung (60) araw. Sa ganitong pagkakataon, sabay na kikilalanin at ipagbibigay-alam ng POEA ang impormasyon sa mga recruitment agency. Paano ang repatriation ng menor de edad na migranteng manggagawa? Responsibilidad ng opisyal sa foreign service ang agarang pagpapabalik ng mga menor de edad na manggagawang Pilipino. Ang gastusin kaugnay dito ay maaaring maging pananagutan ng recruitment agency o ng OWWA. Ano ang iba pang kaso ng repatriation? Sa mga kaso kung saan hindi matukoy ang pangalan o lokasyon ng recruitment agency o kung ito man ay nagsara na, ang OWWA sa pakikipagtulungan sa DFA ang mangangasiwa ng repatriation ng manggagawa mula sa bansang pinagtatrabahuhan nito. Anumang halagang kaugnay sa repatriation ay magmumula sa Emergency Repatriation Fund, na itinatalaga ng batas at aatasan ang recruitment agency o ang manggagawa na bayaran ang nagastos sa repatriation, sa mga naayong kaso. 5 PAANO MO MAAARING INGATAN ANG IYONG SARILI SA IBANG BANSA? Ano ang Human Trafficking? Ayon sa Anti-Trafficking in Person Law 2003 (RA 9208), ang human trafficking ay krimen na “tumutukoy sa pagre-recruit, pagbibiyahe o paglilikas, paglilipat, pagkupkop o pagtanggap ng mga tao upang pagsamantalahan sa loob o labas ng Pilipinas.” Ito ay may kaparusahang pagkakakulong na hindi bababa sa 20 taon. Sa kasalukuyan, walang tiyak na bilang ang mga biktima ng human trafficking dahil pailalim na kumikilos ang mga tao at organisasyong sangkot dito. Kinikilala bilang isang organized crime, ang human trafficking ay kinasasangkutan ng mga tao mula sa iba’t ibang organisasyon – pribado at ilang sangay ng gobyerno – na handang talikuran ang malasakit sa kapwa kapalit ang pagkakataong kumita ng malaking halaga. Paano isinasagawa ang human trafficking? Mahalagang alamin at maunawaan ang paraan kung paano isinasagawa ng mapagsamantalang mga elemento ang human trafficking, lalo na’t ito ay isang organized crime. Sa kabuuan, ang krimeng ito ay isinasagawa sa tatlong bahagi: paraan ng paggalaw kung saan ang mga manggagawa ay nire-recruit, paraan ng paglipat o pagbiyahe ng recruit papunta sa destinasyon at ang pagtanggap at pagkupkop sa manggagawa sa ilalim ng mapansamantala o mapang-abusong kondisyon ng trabaho. Sa pagre-recruit, ang trafficker ay kumikilos sa pamamagitan ng: 1. Pamimilit, paggamit ng puwersa, o pakikipagsabwatan 2. Pagtangay (abduction) 3. Panloloko Samantalang sa paglilipat o pagbibiyahe ng mga recruit, ang trafficker ay kumikilos sa pamamagitan ng: 1. Pamemeke ng mga dokumento tulad ng birth certificate, passport, entry visa, at iba pa 2. Pakikipagsabwatan sa iba’t ibang ahensya upang malayang makapasok sa ibang bansa ang na-recruit sa kabila ng mga pekeng dokumento At sa huli, ang paglalagay sa mga na-recruit sa ilalim ng mapansamantala o mapang-abusong kondisyon ng trabaho sa pamamagitan ng: 1. Pang-aabuso sa kapangyarihan o katungkulan 2. Pagsasamantala sa likas na kahinaan ng isang tao 3. Pagbibigay o pagtanggap ng kabayaran o ibang uri ng benepisyo upang magkaroon ng karapatang gamitin o manipulahin sa anumang paraan ang na–recruit. 14 15 Anu-ano ang modus operandi ng mga traffickers? Sino ang mga kasabwat ng trafficker Ang mga sumusunod ay karaniwang modus operandi ng mga recruiter upang maipuslit ang mga biktima ng trafficking: Maraming tao ang sangkot sa human trafficking kung saan ang bawat isa ay may kani-kaniyang ginagampanan upang mag-ugnay-ugnay ang ilegal na gawain. Fraudulent Documentation Ito ang pagpepepeke, pagnanakaw at iba pang ilegal na pamamaraan upang makagawa ng pekeng dokumento tulad ng passport at birth certificate. Headhunters Sila ang mga tinatawag na “canvasser” o “local contact” kung saan ang ilan sa kanila ay dati na rin naging biktima ng trafficking at ngayon ay nakikipagsabwatan na sa ilegal na gawaing ito. Dahil mas pamilyar sila sa mga lugar at tao, sila ang karaniwan na unang sumusuri sa mga recruit o potensyal na biktima. Tinatayang mula P 200 to P 500 ang komisyon ng headhunter sa bawat taong mare-recruit. Tourist Arrangement Ito ang pagpasok ng mga biktima ng human trafficking sa ibang bansa bilang karaniwang turista, at saka pagtatrabahuhin kahit walang karampatang working permit. Overseas Performing Artists (OPA) Ito ang pagre-recruit, lalo na ng mga kababaihan, bilang performers o entertainers, na siyang nagiging daan upang mapasok sa ilegal na gawain tulad ng prostitusyon. Escort Services Ito ang pagre-recruit ng mga kababaihan upang maging kasa-kasama o escort ng mga turista sa mga paliparan (airport) o daungan ng barko (port) upang makalusot sa immigration controls. Recruitment Agency Sila ang mga organisadong ahensyang may pahintulot na magsagawa ng recruitment at magpadala ng mga manggagawa sa ibang bansa sa bisa ng permit o lisensya. Ngunit may ilang recruitment agency ang patuloy na nagre-recruit kahit paso o kanselado na ang kanilang mga lisensya. Ang recruitment agency din ang namamahala sa paghahanda ng mga kinakailangang dokumento ng biktima, tulad ng birth certificate. False Marriages Ito ang pagsasagawa ng kasal sa pagitan ng isang Pilipina at banyaga na karaniwang nauuwi sa pagiging sex slaves. Kilala rin ito sa tawag na “mail order bride” . Transporters Sila ang mga nakatatandang kasama o tagapangalaga ng mga recruit habang pansamantalang naghihintay ng petsa ng pag-alis patungo sa ibang bansa. Karaniwan, sila din ang nagbibigay ng paunang pagpapaliwanag sa mga na-recruit kung ano ang mga dapat gawin sa oras ng makarating na sa ibang bansa. Training Scheme Karaniwang target ang mga estudyante ng Hotel and Restaurant Management (HRM) na nais makapag-training sa ibang bansa. Fetchers Maaaring driver o sinumang kasabwat ng mga illegal recruiter o trafficker na siyang sumusundo sa mga biktima mula sa pier o istasyon ng bus patungo sa pansamantalang tirahan o safe house ng ahensya. Blind Advertisements Mapanlinlang na mga panawagan na nangangako ng trabaho sa ibang bansa na kadalasan naman ay hindi makatotohanan. Freelancers Sila ang mga ahensya o sinumang nagre-recruit nang walang lisensya o permit. Kalimitan, ang mga narerecruit ng isang freelancer ay mga kakilala – sariling kamag-anak, kaibigan, kapitbahay at ipa ba dahil na rin sa malapit na relasyon nito sa mga maaaring biktima. Contract Substitution Ang mga pinal na kontrata ng mga overseas performing artists ay nilalagdaan ng ahensiya ng recruiter at hindi ng employer sa ibang bansa. Artist Record Book Sa US trafficking report, naitala na humigit kumulang 55,000 na Pilipina na walang legal na permit upang maging lehitimong entertainer sa ibang bansa ang nakakauha ng Artist Record Book (ARB) at mga visa noong taong 2003. Marami sa mga kababaihang ito ay pinaghihinalaang biktima ng trafficking. Au Pair System Naitala ng Philippine Overseas Employment Administration (POEA) na marami sa mga inter-cultural program kung saan magpupunta sa ibang bansa ang isang indibidwal at kukupkopin sa isang foster home o pansamantalang pamilya ay nagiging paraan din ng mga recruiter na makapuslit ng biktima. Ang sistemang ito ay laganap sa Pransya, Italya at Holland kung saan ang mga biktima ay nagiging katulong ng mga pamilyang kumupkop sa kanila. 16 Direct Employers Sila ang may-ari ng mga bahay o lugar ng prostitusyon na pinagtatrabahuhan ng mga menor de edad. Pinupwersa nila ang mga recruit na magtrabaho sa kanila habang naghihintay ng petsa ng pag-alis. Placement Agency Sila ang mga pormal na ahensya na may lisensya at permit ngunit paso na o kanselado. Sila ang naghahanap ng mga employer o pagtatrabahuhan ng mga biktima sa ibang bansa. Sila ang tulay ng mga employer at recruitment agency. Sila rin ang nagproproseso ng visa at work permit ng mga biktima. Document Providers Kilala sila sa tawag na “fixers”. Sila ang gumagawa ng mga pekeng pasaporte, visa at mga dokumento na kinakailangan ng mga na-recruit upang sila ay makalabas ng bansa. Protectors Sila ang mga indibidwal na may posisyon sa lipunan. Ginagamit nila ang kanilang awtoridad at koneksyon upang mapalusot ang mga ilegal na gawain at di mapansin ng mga kinauukulan. 17 Ano ang mga layunin ng trafficking? Layunin ng mga taong sangkot sa trafficking ang pagsamantalahan ang kanilang mga biktima para sa mga sumusunod: 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. Prostitusyon Pornograpiya Sexual exploitation Sapilitan pagtatrabaho o pagbibigay ng serbisyo (forced labor) Pang-aalipin (slavery) Pang-aalila (involuntary servitude) Pagkakatali sa utang (debt bondage) Pagtatangal o pagbebenta ng mga bahagi ng katawan ng tao Paggamit ng tao para sa armadong pakikibaka sa loob at labas ng Pilipinas. Ang Pagpapatupad ng Batas RA 9208 (Hango mula sa Holistic Multi-Sectoral Response to Child Trafficking) Ang Republic Act 9208 o ang Anti-Trafficking in Persons Act of 2003 ang batas na nagtatakda ng mga panuntunan at regulasyon ng pamahalaan upang sugpuin ang trafficking at parusahan ang mga taong sangkot dito. Nakasaad dito ang mga sumusunod: 1. Ang mga akto o gawain na ipinagbabawal at tinuturing na trafficking. 2. Ang kaparusahan sa sinumang lalabag sa batas na ito. 3. Ang mga serbisyo at tulong ng pamahalaan sa mga biktima ng trafficking. 4. Sino ang maaring magsampa ng kaso laban sa mga trafficker 5. Saan maaring magsampa ng kaso sa paglabag nito. Ano ang mga gawaing nagpapalaganap ng trafficking? Ang mga sumusunod ay itinuturing na ”qualified trafficking”: 1. Kapag ang biktima ay bata. 2. Kapag ang pag-aampon ay isinagawa sa ilalim ng ‘Inter-Country Adoption Act of 1995’ (RA 8043) na may layuning gamitin sa prostitusyon, pornograpiya, sexual exploitation, sapilitang paggawa, pang-aalipin o pagkatali sa utang. 3. Kapag ang trafficking ay ginawa ng isang sindikato o sa pamamagitan ng malawakang pamamaraan o sa pamamagitan ng pagsasabwatan ng mula tatlo (3) o higit pang tao. 4. Kapag ang nagkasala ay isang nakatatandang kamag-anak, magulang, kapatid, tagapangalaga o sinumang taong may awtoridad sa biktima o kung ang pagkakasala ay isinagawa ng opisyal o kawani ng pamahalaan. 5. Kapag ang biktima ay ni-recruit para gagamitin sa prostitusyon para sa sinumang kasapi ng militar o mga ahensyang naatasang magpatupad ng batas. 6. Kapag ang nagkasala ay kasapi ng militar o mga ahensyang naatasang magpatupad ng batas. 7. Kapag ang biktima ng trafficking ay namatay, nasiraan ng bait o isip, sumailalim sa mutilisasyon o nagkasakit ng HIV/AIDS. Habang buhay na pagkakakulong at multang 2 milyong piso hanggang 5 milyong piso ang parusa sa sinumang mapapatunayang nagkasala sa ilalim ng batas na ito. Ang paggamit sa biktima ng trafficking o “use of trafficked persons” para sa prostitusyon ay may kaparusahang 6 na buwan na paglilingkod sa komunidad (community service) at multang P50,000 sa unang paglabag at pagkakakulong ng 1 taon at multang P100,000 sa pangalawa at sa mga sunod na paglabag. Ang mga sumusunod ay tinuturing na gawaing nagpapalaganap ng trafficking: 1. Ang mag-recruit, magbugaw mag-alok o mangontrata ng kasal, magpakilala o magtugma ng sinumang tao, ang magkupkop/magtago o tumulong sa pagkupkop ng tao, mag-ampon ng bata, na may layuning gamitin sa prostitusyon, pornograpiya, pang-aalipin o pagkatali sa utang 2. Ang magsagawa o mag-organisa ng mga biyahe para sa mga turista kung ang layunin ay para sa prostitusyon, pornograpiya o sexual exploitation. 3. Ang mag-recruit, kumupkop o maglikas ng tao para sa pagbebenta o pagtanggal ng mga bahagi ng katawan. 4. Ang mag-recruit, maglikas o kumupkop ng bata para sa armadong pakikibaka. Nakasaad sa batas na ang kaparusahang para sa kriminal na gawaing ito ay labinlimang (15) taong pagkakakulong at multa mula P 500,000 hanggang 1 milyong piso. 18 19 Ano ang Illegal Recruitment? 12. Ang hindi pagpapaalis sa indibidwal na walang makabuluhan at balidong dahilan na tinukoy ng Department of Labor and Employment (DOLE). Ayon sa RA 8042 o ang Migrant Workers and Overseas Filipinos Act of 1995, ang illegal recruitment ay anumang gawain para mag-canvass (canvassing), magpatala (enlistment), makipagkasundo (contracting), magpabiyahe (transporting), tumanggap ng empleyo (hiring) o kumalap ng empleyo (procuring workers) kabilang ang pagsangguni, pagkontrata ng serbisyo, pangangako o pag-aanunsyo ng trabaho sa ibang bansa upang pagkakakitaan man o hindi ng sinumang tao o tanggapang hindi lisensyado o hindi awtorisado ng pamahalaan. 13. Ang hindi pagbabayad ng mga nagastos ng indibidwal sa pagproproseso ng kaniyang mga papeles kung sakaling hindi matuloy ang pag-alis na hindi kasalanan ng aplikante. Kabilang rin ang mga sumusunod na gawain ng sinumang taong may hawak man o walang lisensya o awtoridad: 1. Ang pagsingil o pagtanggap, tuwiran man o hindi ng anumang halaga na mas malaki kaysa sa tinukoy na sa schedule of allowable fees na itinakda ng Secretary of Labor and Employment o atasang magbayad ang isang tao ng anumang halaga na mas malaki sa kanyang utang o ipinaunang pera. 2. Ang paglalathala o pagbibigay ng maling impormasyon o dokumento na kaugnay sa recruitment o employment. 3. Ang pagbibigay ng maling abiso, patotoo, impormasyon o dokumento o maling pagpapakilala upang makakuha ng lisensya o awtoridad sa ilalim ng Labor Code. 4. Ang mag-alok o magtatangkang manghikayat ng isang manggagawa na umalis sa kanyang trabaho, maliban kung ang paglipat ay isang paraan upang pakawalan ang isang manggagawa mula sa mga mapang-aping mga tuntunin at kondisyon ng trabaho. 5. Ang pagtatangkang impluwensiyahan ang sinumang tao o entidad na huwag tanggapin sa trabaho ang sinumang hindi nag-apply sa pamamagitan ng kanyang ahensiya. 6. Ang mag-recruit ng mga tao kung saan malalagay ang mga ito sa trabahong makasisira sa pampublikong kalusugan o kagandahang-asal o sa karangalan ng Republika ng Pilipinas. 7. Ang pagsasawata o pagtangkang pagharang sa inspeksyon ng Secretary of Labor and Employment o ng kanyang awtorisadong kinatawan gaya ng nararapat. 8. Ang hindi pagsusumite ng ulat sa kalagayan ng trabaho, paglalagay ng mga bakante, foreign exchange remittances ng mga kita, separations mula sa trabaho, pag-alis at tulad ng iba pang impormasyon na maaaring kailanganin ng Secretary of Labor and Employment. 9. Ang baguhin o palitan ang employment contract na naaprubahan at napatunayan na ng Department of Labor and Employment (DOLOE) mula sa panahon ng pagpirma nito sa pamamagitan ng aktwal na mga partido hanggang sa period of expiration ng walang pahintulot ng Department of Labor and Employment. 10. Para sa isang opisyal o ahente ng isang recruitment o placemement agency na maging isang opisyal o miyembro ng Board ng anumang travel agency o direktang nangangasiwa man o hindi sa pamamalakad ng travel agency. 11.Para pigilin o tanggihan ang mga dokumento sa pagbibiyahe ng mga aplikante bago ang pag-alis dahil sa salapi o iba pang mga financial consideration maliban sa nasasailalim sa Labor Code at ang pagpapatupad ng mga patakaran at regulasyon. 20 Ang mga principals, accomplices at accessories (mga kasabwat at kasangkot) ang mananagot kapag napatunayang lumabag sa batas na ito. Ano ang iba’t ibang anyo ng illegal recruitment? • Turista – ang manggagawa ay lalabas ng Pilipinas bilang isang turista ngunit mayroong intensyong magtrabaho sa pupuntahang bansa. • Abay Serbisyo (Escort Services) – ang turista/manggagawa ay “escorted” palabas ng bansa sa mga airport at seaport. • Pakikipag-ugnayan o correspondence – ang manggagawa ay hinihikayat ng mga recruiter sa pamamagitan ng koreo o sulat kung saan nakasaad ang mga impormasyon tungkol sa mga kinakailangang trabaho o manggagawa. • Blind Ads – hindi makatotohanan o mapanlinlang na patalastas ng mga trabaho sa ibang bansa. • Au Pair – isang inter-cultural program kung saan ang isang host family ay kumukupkop sa isang dayuhan o migrante upang pag-aralan ang kultura at wika ng ibang bansa kapalit ng paninirahan sa pamilya. • Backdoor Exit – ang paglabas ng bansa sa pamamagitan ng mga paliparan (airport) at daungan (seaport) sa dakong timog bahagi ng Pilipinas. • Camouflaged - ang pagdalo sa mga seminar o pagsali sa mga sports event sa ibang bansa at saka maghahanap ng trabaho sa bansang pinuntahan. • Traineeship Scheme – ang pagpapadala ng mga estudyante ng Hotel and Restaurant Management (HRM) upang sumailalim sa internship program sa ibang bansa at saka bibigyan ng trabaho sa parehong institusyong nagsagawa ng training. Ang Pagpapatupad ng R.A. 8042 Ang sinumang mapatunayang nagkasala ng illegal recruitment ay mahahatulan ng pagkabilango nang hindi bababa sa anim (6) na taon at isang araw ngunit hindi hihigit sa labindalawang (12) taon at multa na hindi bababa sa P 200,0000 ngunit hindi hihigit sa P 500,000. Habang buhay na pagkabilanggo at multa na hindi bababa sa P 500,000 ngunit hindi higit sa 1 milyong piso ay ipapataw sa sinumang mapatunayang nagkasala ng illegal recruitment na may kasamang economic sabotage. 21 Ano ang maaari mong gawin kung ikaw o may kakilalang biktima ng trafficking o illegal recruitment? Kung sa kabila ng iyong pag-iingat at pagtitiyak na maging ligtas ang iyong pamamasukan sa ibang bansa ay naging biktima ka pa rin ng pananamantala ng mga trafficker o illegal recruiter, panatiliing buo ang kalooban at maging matapang na ipagtanggol ang sarili. Huwag mawalan ng pag-asa, sa halip ay agad na makipag-ugnayan sa mga ahensya (pamahalaan man o pribado) na maaaring tumulong sa iyo anumang paraan. Ilan sa mga unang hakbang na maaari mong gawin sakaling maging biktima ng trafficking o illegal recruitment ay ang mga sumusunod: • Makipag-ugnayan agad sa tanggapan ng pulisya at ahensya ng pamahalaan tulad ng embahada o konsulado at mga kaugnay na tanggapan. • Tumawag sa mga hotline numbers ng anumang ahensyang tumutulong sa mga katulad mong migranteng manggagawa. • Kung ikaw ay tumakas mula sa amo o kumukupkop at walang ibang maaaring tuluyan, magpunta sa anumang pinakamalapit na emergency shelters. • Makipag-ugnayan sa mga simbahan at iba pang mga organisasyon. • Makipag-ugnayan sa mga kawani ng pamahalaan na maaaring magbigay sa iyo ng kinakailangang PANGHULING SALITA “The grass is greener on the other side”. Mga katagang puno ng pag-asa ng panibagong bukas – dala ang bagong sibol na pag-asa at pagtakas na nasadlakang buhay. Mga salita na umaalingawngaw at nang-aakit sa bawat bata, babae at lalaking nais ay magandang buhay. Sa iyong pakikipagsapalaran saan mang lugar, pinakamahalagang tandaan ang ibayong pagiingat. Huwag masilaw sa mga pangakong walang katiyakan. Tiyakin ang iyong kaligtasan. Habang nasa paligid ang mga human trafficker, illegal recruiter at ang kanilang mga kasabwat, hindi tayo ligtas na mangibang- lungsod at bayan para makapagtrabaho. Sila ay mapanganib. tulong tulad ng counselling. Tulung-tulong nating sugpuin at isuplong ang mga trafficker na kumakalakal at nagbebenta ng ating mga manggagawa lalung-lalo na ang mga kabataan at kababaihan. Lumapit sa mga NGO upang mabigyan ng libreng tulong na legal, bukod pa sa ibang tulong na maaaring ipaabot nila sa iyo. Sila rin ang tutulong sa iyo upang ipagbigay-alam sa mga kinauukulan ang iyong kasong kinasasangkutan. Huwag maging biktima! • Samantala, maaari din naming sumangguni sa mga sumusunod na ahensya ng pamahalaang pinakamalapit sa iyo: • Inter-Agency Council Against Trafficking (IACAT) • Sa Local Baranggay at Social Welfare and Development Office (LSWDO) • Pinakamalapit na tanggapan ng pulisya • Sa mga nakatalagang pulis at crew ng barko sa daungan (seaport) • Sa mga nakatalagang pulis at kawani ng ahensya ng pamahalaan sa paliparan (airport) Huwag matakot! Makiisa sa War Against Human Trafficking! Isa ang Visayan Forum sa mga NGO na maaaring magpaabot ng tulong sa iyo o sa sinumang biktima ng trafficking at illegal recruitment. Philippines Model Employment Contract 22 23 APPENDICES 25 Philippines Model Employment Contract for Filipino Household Workers This employment contract is executed and entered into by and between: A. Employer _________________________________________________ Address _____________________________________________________ P.O. Box No. ________________ Tel. No. ____________________________ Represented in the Philippines by: Name of Agent/Company ________________________________________ Address _______________________________________________________ B. Helper ______________________________________________________ Civil Status ____________ Passport No. _______________________________ Date & Place of Issue ______________________________________________ Address _________________________________________________________ Voluntarily binding themselves to the following terms and conditions: AND 1. Site of employment Residence of employer with address at 2. Contract Duration _________ years commencing from helper’s departure from the point of origin to the site of employment. 3. Basic monthly salary 4. Rest day. At least one (1) rest day per week, preferably Sunday. 5. Free transportation to the site of employment and to the point of origin upon expiration of contract when contract of employment is terminated through no fault of the helper and due force majeure. 6. The employer shall furnish the house helper free of charge, suitable and sanitary living quarters as well as adequate food or food allowance. 7. Free medical and dental services including facilities and medicine. 8. Vacation leave with full pay of not less than 15 calendar days for every year of service to be availed of upon completion of the contract. In case of contract renewal, free roundtrip economy class air ticket shall be provided by the employer. 9. Personal life and accident insurance for the helper to be provided by the Employer or workmen’s compensation benefits for work-connected illness or injuries or death in accordance with the pertinent laws of the host country. 26 10. In the event of death of the helper during the term of this contract, his/her remains and personal belongings shall be repatriated to the Philippines at the expense of the Employer. In case the repatriation of remains is not possible, the same may be disposed of upon prior approval of the Helper’s next of kin or by the Philippine Embassy. 11. The Employer shall assist the Helper in remitting a percentage of his/her salary through proper banking channels. 12. Termination of Contract a. Termination by Employer: The Employer may terminate the helper’s contract of employment for any of the following just causes: serious misconduct or willful disobedience by the house helper of the lawful orders of the employer or immediate household members in connection with his/her work; gross habitual neglect by the house helper of her duties; violation of the laws of the host country. The Helper shall shoulder the repatriation expenses. b. Termination by the Helper: 1. Termination without just cause: the Helper may terminate the contract without just cause by serving a written notice on the employer at least one month in advance. Without such notice, the Helper shall shoulder her/his return transportation. 2. Termination for a just cause: the Helper may also terminate the contract without serving any notice on the employer for any of the following just causes: when the helper is maltreated by the Employer or any member of his household; when the Employer violates the terms and conditions of this contract; when the Employer commits any of the following acts – deliberate non-payment of salary, physical molestation and physical assault. The Employer shall pay for the repatriation expenses. c. Termination due to illness. Either party may terminate the contract on the grounds of illness, disease or injury suffered by the helper, where the latter’s continued employment is prohibited by law or is prejudicial to his/ her health as well as to the health of the employer and his household. The repatriation expenses shall be shouldered by the employer. 13. Settlement of Disputes. In case of dispute between the helper and the employer, the matter must be referred by either party to the Philippine Embassy which shall endeavour to settle the issue amicably to the best interest of both parties. If the dispute remains unresolved, the Embassy official shall refer the matter to the appropriate Labour authorities of the host country for adjudication without prejudice to whatever legal action the aggrieved party may take against the other. 14. Special Provisions a. The Employer shall treat the house helper in a just and humane manner. In no case shall physical violence be used upon the house helper. 27 b. c. d. The helper shall work solely for the employer and his immediate household. The Employer shall in no case require the helper to work in another residence or be assigned in any commercial or agricultural enterprise. It shall be unlawful to deduct any amount from the regular salary of the helper other than compulsory contributions prescribed by law. For such deductions must be issued a corresponding receipt. The employer shall provide the helper with a copy of this Employment Contract duly verified/ processed by POEA. 15. No provision of this contract shall be altered, amended or substituted without the written approval of the Philippine Embassy or POEA. 16. Other terms and conditions of employment shall be governed by the pertinent laws of the Philippines or the host country. Any applicable provisions on labour and employment of the host country are hereby incorporated as part of this contract. In witness thereof, we hereby sign this contract this _____ day of _____________________, at Manila, Philippines. __________________________ Helper ___________________________ Employer Acknowledgement Philippines Standard Employment Contract for Overseas Performing Artists in Japan A. The Japanese Promotions Company: ______________________________________ Address:_____________________________________________________________ Hereinafter known as the EMPLOYER AND B. The Overseas Performing Artist: _________________________________________ Address: ____________________________________________________________ Hereinafter known as the ARTIST; The above parties in this contract hereby agree to the following terms and conditions on overseas entertainment performance: 1. DURATION & EFFECTIVITY OF CONTRACT: Duration: ________ months commencing on _________ and ending on _____________ subject to extension of another _________ months upon mutual agreement of both parties. Effectivity: Upon artist’s departure from the Philippines; 2. PERFORMANCE VENUE: ________________________________________________ Owner: _________________________________________________________________ Address:__________________________________________________________________ 3. COMPENSATION / AUTHORIZED DEDUCTIONS: 3.1 GROSS SALARY:____________________________________________________ FOOD ALLOWANCE : ______________________________ (To be paid weekly) 3.2 AUTHORIZED DEDUCTIONS: ENTERTAINMENT TAX: ________________________________________________ ACCOMMODATION : _____________________ (Note: should not be more than Y30,000/month) 3.3 NET SALARY: ________________________ (To be paid monthly) Philippines Standard Employment Contract for This CONTRACT is entered into by and between: No other deductions shall be made without the ARTIST’s written consent. 4. PERFORMANCE / REST DAYS: _________ performance per night. Additional performances shall be paid accordingly Four (4) rest days a month. The ARTIST shall not be made to perform other duties and engage in other unauthorized activities such as hostessing and waiting on tables. 5. LIFE AND MEDICAL INSURANCE: Health, Hospitalization and Life insurance shall be secured by the EMPLOYER for the ARTIST in the minimum amount of three million yen (Y3,000,000) for each of the risks insured from a duly authorized insurance entity in Japan. Life insurance shall have the ARTIST’s immediate heir as beneficiary. The premium shall be the sole obligation of the EMPLOYER. It shall cover work and non-work related death and injury benefits. 28 29 6. REPATRIATION OF REMAINS: In case of death of the ARTIST, the EMPLOYER shall bear all the expenses for the repatriation of his remains and personal properties to the Philippines. The proper disposition thereof shall be made upon previous arrangement with ARTIST’s next of kin, or in the absence of the latter, the Labour Attaché or appropriate official of the Philippine Embassy/Consulate in Japan. 7. TRANSPORTATION: Free transportation to and from the place of employment subject to the conditions of the provisions on termination. 8. TERMINATION: Neither party may unilaterally terminate this contract except for the following just causes: 8.1 Termination by EMPLOYER for non-compliance with the provisions of this contract, ARTIST shall shoulder her cost of repatriation to the Philippines. 8.2 TERMINATION BY THE ARTIST a. Inhuman and/or unbearable treatment accorded the ARTIST by the EMPLOYER; b. Violation by the EMPLOYER of the terms and conditions of this Contract. In both instances, the EMPLOYER shall shoulder all expenses relative to the ARTIST’s repatriation to the Philippines. 8.3 This contract is entirely subject to the permission and approval of the government of Japan and the Philippines. 9. SETTLEMENT OF DISPUTES: Parties shall exert all efforts to resolve any dispute arising out of violation of any of the provisions of this contract. If no settlement is reached, either party may submit the grievance to the Labour Attaché in Japan or appropriate Japanese government authority in Japan. 10.NON-ALTERATION OF CONTRACT: No provision of this contract shall be altered, amended or substituted without the written approval of the Philippine Overseas Employment Administration (POEA) or the Philippine Embassy/Consulate in Japan. Date: ________ day of __________________at _________________________________ . ___________________________________________ Name and Signature of Employer/Representative ___________________________________________ Name and Signature of Worker ___________________________________________ Name and Signature of Agency Owner/Representative PHILIPPINE CONSULATES AND EMBASSIES 30 PHILIPPINE CONSULATES AND EMBASSIES AGANA Suite 601-2, ITC Building, Marine Drive Tamuning, GUAM 96913, PO Box 9880, Tamuning, GUAM 96931 Tel. Nos. (671) 646-4620; 646-4630 Fax No. 00-671-6491868 Email: pcgagana@ite.net (Jurisdiction: Guam, Marshall Islands, Micronesia, Wake Island) ABU DHABI Villa No. 2 Street 5, E-18/02, Plot No. 97 behind Al Falah Plaza, Madinat Zayed P.O. Box 3215, Abu Dhabi UNITED ARAB EMIRATES Tel. Nos. (00-9712) 641-5922 / 641-5944 Fax No. (00-9712) 6412559 Email: auhpe@emirates.net.ae ABUJA 16 Lake Chad Cresent cor. Kainji St. Maitama District, Abuja, Federal Republic of Nigeria Tel. Nos. (234-09) 413-3649 / 7981/ 7829/ 7830 Fax No. 00-23409-413-7650 Email: abuja_pe@yahoo.com.uk (Jurisdiction: Burkina Faso) AMMAN No. 86 Uqbah Bin Nafe St., Jabal Amman (between 4th and 5th circles) Amman, JORDAN P.O. Box 92507, 11190 Amman, Jordan Tel. No. (962-6) 592-3748, 592-9402, 592-9403 Fax No. 00-962-6 592-3744 Mobile Phone No. 962-077-340052 Email: ammanpe@wanadoo.jo / ammanpe@dfa.gov.ph ANKARA No. 56 Mahatma Gandhi Caddesi, Gaziosmanpasa, 06700, Ankara, TURKEY Tel. Nos. (90312) 446-5831 Fax No. 00-90312-4465733 Email: ankarape1@marketweb.net.tr ATHENS 26 Antheon Street, Paleo Psychico 154-52, Athens, GREECE Tel. Nos. (30-210) 672-1883, 672-1837, 672-1869 Fax No. 00-30-210-672-1872 Email: athenspe@otenet.gr / athenspe@dfa.gov.ph BAGHDAD House No. 4, Zukak No. 22, Mahalat 915 Hay Al-Jamia, Al-Jadriya P.O. Box 3236, Baghdad, IRAQ Tel. Nos. (964-1) 778-2247 Satellite Phone No. 00-88216-6322-5158 Email: bipe@uruklink.net BANDAR SERI BEGAWAN No. 17 Simpang 126, Km. 2, Jalan Tutong, Post Code BA 2111, Bandar Seri Begawan, BRUNEI DARUSSALAM Tel.Nos.(673) 2241465; 2241466; 2238845 Fax No.(673) 2237707 Email: bruneipe@brunet.bn Website: www.philembassybrunei. com BANGKOK 760 Sukhumvit Road, opposite Soi 30 / 1, Prakanong Bangkok 10110, THAILAND Tel. Nos. (662) 259-0139, 259-0140 & 258-5401 Fax No. 00-662-2592809 Email: bangkokpe@dfa.gov.ph / inquiry@philembassy-bangkok.net Website: http://www.philembassybangkok.net BEIJING No. 23 Xiu Shui Bei-jie, Jian Guo Men Wai, Beijing,100600 PEOPLE’S REPUBLIC OF CHINA Tel. Nos. (8610) 65322-518; 65322451; 65321872 & 65324678 Fax No. 00-8610-65323761; 6532-1921 ATN Hotline (Mobile Phone) 13911180495 Email: beijingpe@dfa.gov.ph Website: www.philembassy-china. org BEIRUT 1st and 2nd Floors, Design Building cor. Abdullah Machnouk St. and Rafi c Raslan St., Raouche, P.O. Box No. 136631, Beirut, LEBANON Tel Nos.(961-1)791-092;791-093; 791-094 Fax No. 00-9611-791-095 Email: beirutpe@cyberia.net.lb 31 BERLIN Uhlandstrasse 97, 10715 Berlin FEDERAL REPUBLIC OF GERMANY Tel. No. (49-30) 864-9500, 864-9522 / 3 Fax No. 00-4930-8732551 Email: berlinpe@t-online.de / berlinpe@dfa.gov.ph Website: www.philippine-embassy. de BERNE Kirchenfeldstrasse 73-75; 3005 Berne, SWITZERLAND Tel. Nos. (41-031) 350 1717 Fax No. (41-031) 352 2602 Email: berne_pe@bluewin.ch / bernepe@dfa.gov.ph (Jurisdiction: Principality of Liechtenstein) BRASILIA SEN - Avenida das Nacoes, Lote 01 Brasilia, D.F. CEP 70431-900, BRAZIL Tel. Nos. (55-61) 223-5143 Fax No. 00-5561-2267411 Email: rpembassy@persocom. com.br / brasiliape@dfa.gov.ph / brasiliape@brturbo.com.br Jurisdiction : Republic of Colombia, Republic of Venezuela and Republic of Suriname BRUSSELS 297 Avenue Moliere B-1050 Brussels, BELGIUM Tel. Nos. (322) 340-3377 Fax No. 00-322-3456425 Email: brusselspe@brutele.be Website: www.philembassy.be BUCHAREST 105-107 Carol Davila St., Sector 5 Etaj.5, Apt. 10-11 Bucharest, ROMANIA Tel. Nos. (4021) 319-8252 / 319-8254 / 319-8256 Fax No. (4021) 319-8253 Email: bucharestpe@rdsmail.ro / bucharestpe@dfa.gov.ph (Jurisdiction : Bulgaria and Moldava [oversight]) 32 BUDAPEST 1026 Budapest , Gabor Aron Utca 58 Budapest, HUNGARY Tel. Nos. (361) 200-5523 / 5524 / 5526 Fax No. 00-361-2005528 Email: phbuda@mail.datanet.hu (Jurisdiction: Poland, Bosnia and Herzegovina, Serbia, Montenegro) BUENOS AIRES Mariscal Ramon Castilla 3085 1425 Buenos Aires, ARGENTINA Tel. Nos. (5411) 4807-3334 Fax No. (5411) 4804-1595 Email: pheba@fibertel.com.ar Website: www.buenosairespe.com.ar (Jurisdiction: Paraguay, Uruguay, Bolivia) CAIRO Villa 28, Road 200, Degla, Maadi, Cairo, ARAB REPUBLIC OF EGYPT Tel. Nos. (202) 521 3062/64/65 Fax No. (202) 521 3048 Email: pecairo@link.net / cairope@dfa.gov.ph (Jurisdiction: Sudan) CANBERRA 1 Moonah Place, Yarralumla A.C.T. 2600, P.O. Box 3297, Manuka, A.C.T. 2603 Canberra, AUSTRALIA Tel. Nos. (612) 6273-2535 / 2536 Fax No. 00-612-6273 3984 Email: cbrpe@philembassy.au.com Website: www.philembassy.au.com CARACAS Quinta Filipina, Quinta Transversal de Altamira Entre Cuarta y Quinta Avenida, Urbanizacion de Altamira Municipio de Chacao, Caracas, VENEZUELA Tel Nos. (58-212) 266-4725 / 4731; 267-8873 Fax No : (58-212) 266-6443 Direct Line: (58-212) 2667709 Email: caracas@embassyph.com (temp.) /caracaspe@dfa.gov.ph CHICAGO 30 North Michigan Avenue, Suite 2100 Chicago, Illinois, 60602 U.S.A. Tel. Nos. (312) 332-6458 Mobile No. 312-5016458 Fax No. 00-1312-3323657 Email: chicagopcg@sbcglobal.net Website: www.chicagopcg.com (Jurisdiction : Arkansas, Indiana, Iowa, Kansas,Louisiana, Minnesota, Michigan, Mississippi, Missouri,Nebraska, North Dakota, South Dakota, Ohio, Oklahoma,Illinois, and Wisconsin) COMMONWEALTH OF NORTHERN MARIANA ISLANDS Tel. Nos. (670) 234-1848; 235-8360; 234-1850/51 Fax No. 00-670-2341849 Email: saipanpcg@pticom.com (Jurisdiction: Island of Saipan, Tinian, Rota and The Northern Islands) DHAKA House No. 6, Road No. 101, Gulshan II, Dhaka PEOPLE’S REPUBLIC OF BANGLADESH Tel. Nos. (8802) 988-1590 to 93 / 988-1578 Fax No. 00-8802-882-3686 Email: philemb1@citechco.net / philemb2@citechco.net DILI Hotel Turismo, Quartos Num 37, 38, 39 Rua Direitos Humanos, Bidau Lecidere, Dili, EAST TIMOR Tel. No. (670) 726-1262 Email: philippine_embassyindili@ fastmail.fm DOHA Villa # 7 A1 Eithar Street, Saha 2, West Bay Area, Doha STATE OF QATAR; P.O. Box No. 24900 Tel. Nos. (974) 4831-585; 4836-871 Fax No. 00-974-4831595 Satellite Phone No. 00-974-483-1595 Email: dohape@qatar.net.qa DUBAI Villa No. 111, Abu Hail Road, Deira, DUBAI Tel. Nos. (00971-4) 266-9681 / 266-9643 Fax No. (00971-4) 266-6285 GUANGZHOU Rm 709-712, 7th Flr., Guangdong International Hotel 339 Huanshi Dong Lu, GUANGZHOU HANOI 27-B Tran Hung Dao Street, Hanoi, SOCIALIST REPUBLIC OF VIETNAM Tel. Nos. (84-4) 943-7873/ 3849/ 4493 Fax No. 00-844-943-5760 Email: hanoipe@dfa.gov.ph / hnpe2000@yahoo.com HAVANA Quinta Avenida, No. 2207 entre Calles 22 y 24 Miramar, Havana, Republic of CUBA Tel. Nos. (53-7) 204-1372/ 1551/ 1553 Fax No. 00-537-204-2915 Email: philhavpe@enet.cu (Jurisdiction: Dominican Republic, Guyana, Haiti & Jamaica) HAMBURG Jungfrauenthal 13, 20149 Hamburg, GERMANY Tel. Nos. (0049-40) 442-952 & 442-953 Fax No. 00-49-40-459-987 Email: hamburgpcg@t-online.de HONG KONG 14th Floor, United Centre Bldg., 95 Queensway, Admiralty, HONGKONG, SAR Tel. Nos. (852) 2823-8500, 2823-8501, 9332-7451 Fax No. 00-852-2866-9885, 2866-8559 Email: hongkongpc@dfa.gov.ph / hongkongpc@philcongenhk.com Website: www.philcongen-hk.com HONOLULU 2433 Pali Highway, Honolulu, HAWAII 96817 Tel. Nos. (808) 595-6316 to 19 Fax No. (808) 595-2581 Email: honolulupc@hawaii.rr.com / honolulupc@dfa.gov.ph (Jurisdiction: Hawaii, American Samoa, Kiribati, Tonga, French Polynesia) HOLY SEE (VATICAN) Via Paolo VI, No. 29 00193 Rome, ITALY Tel. Nos. (0039-06) 683-8020 Fax No. 00-396-6834076 Email: vaticanpe@philamsee.mysam. it / mailbox@philamsee.mysam.it ISLAMABAD House No. 12, Street No. 12, F/2, Islamabad P.O. Box 1052, Islamabad, PAKISTAN Tel. Nos.(9251) 265-3661/3662; 265-3670 / 3682 Fax No. 00-9251-227-7389 Email: isdpe@isb.comsats.net.pk JAKARTA # 6 - 8 Jalan Imam Bonjol, Menteng, Jakarta Pusat 10310, Republic of INDONESIA Tel. Nos. (6221) 310-0334 Fax No. 00-6221-3151167 Email: phjkt@indo.net.id JEDDAH Al-Sayeddah Kaddija Street, Al Faisaliyah District 1 P.O. Box 4794, Jeddah 21412, KINGDOM OF SAUDI ARABIA Tel.Nos.(9662) 6600-348, 6670-925, 6600-354 Fax No. 00-9662-6630838 Email: jeddahpc@sps.net.sa / jeddah.pc@dfa.gov.ph (Jurisdiction: Western Region of the Kingdom including the Governorates of Makkah, Madinah, Asir, Abha, Al Baha, Khamis Mushayt, Gizan, Rabigh, Taif & Yanbu.) KOROR 2nd Flr, M. Ueki Bldg. Iyebukel Hamlet, Koror, REPUBLIC OF PALAU 96940, P.O. Box 1447 Tel. Nos. (680) 488 5077 / 5482 Fax No. 00-680-488-6310 Email: philkor@palaunet.com KUALA LUMPUR No. 1 Changkat Kia Peng 50450 Kuala Lumpur, MALAYSIA Tel. Nos. (603) 2148 4233; 2148 4654; 214 84682 & 2148 9989 Fax No. 00-603-2148-3576 Email: webmaster@philembassykl.org.my / consular@philembassykl.org.my Website: www.philembassykl.org.my KUWAIT Area 7, Street 103, Villa 503, Jabriya, P.O. Box 26288 Safat 13123, STATE OF KUWAIT Tel. Nos. (00965) 532 9318; 534 9099; 534 5761 / 62 Fax No. 00-965-532-9319 Email: kuwaitpe@philemb.fasttelco. com / kuwaitpe@dfa.gov.ph Website: www.philembassykuwait. gov.kw 33 LONDON 9A Palace Green, London W8 4QE, UNITED KINGDOM OF GREAT BRITAIN Tel. Nos. (4420) 7937-1600 Fax No. 00-44-20-7937-2925 Email: embassy@philemb.co.uk Website: www.philemb.co.uk LOS ANGELES 3600 Wilshire Boulevard, Suite 500, Los Angeles, California 90010, U.S.A. Tel. No. (1213) 639-0989 Fax No. 00-1213-639-0990 Email: LosAngelesPC@aol.com / losangelespc@dfa.gov.ph Website: www.pcgenla.org (Jurisdiction: Southern California, Arizona, Southern Nevada, Texas, New Mexico) MADRID Calle Eresma 2 (Chancery) Calle Guadalquivir 6 (Consular Section) 28002 Madrid, SPAIN Tel. Nos. (34) 917-823-830 Fax No. 00-34-914-116-606 Email: MADRIDPE@terra.es / MADRIDPE@filipinas.telefonica.net Website: www.telefonica.net/web/ philmadrid (Jurisdiction: Spain, Morocco, Andorra) MANADO J1 Tikala Satu No. 12, Tikala Ares Lingkungan I Manado, North Sulawesi, INDONESIA 95124 Tel. No. (062-431) 862181 Fax No. 00-62431-862365 Email: manadopc@dfa.gov.ph / manadopcg@yahoo.com MANAMA Villa No. 992, Road No. 3119, Manama Town 331, KINGDOM OF BAHRAIN Tel. No. (973) 250-990, 259-599 Fax No. 00-973-258-583 Email: manamape@batelco.com.bh 34 MEXICO Sierra Gorda 175, Colonia Lomas de Chapultepec Delegacion Miguel Hidalgo, D.F. MEXICO, C.P. 11000 Tel. Nos. (0052-55) 5202-8456 / 9360 Fax No. (0052-55) 5202--8403 Email: ambamexi@att.net.mx (Jurisdiction: Costa Rica, El Salvador, Guatemala, Honduras, Nicaragua, Panama and Belize) MILAN Via Santa Maria Segreta 6, 20123 Milan, ITALY Tel. Nos. (392) 805-14-00; 8051 270 & 8752 90 Fax No. 00-392-878797 Email: milanpcg@libero.it MOSCOW Karmanitsky, Pereulok 6/8 Moscow 121099 , RUSSIAN FEDERATION Tel. No. (+7495) - 2410563 Fax No. (+7495) - 2412630 Email: moscowpe@utsmail.ru / moscowpe@dfa.gov.ph Website: www.phil-embassy.ru/ (Jurisdiction: Armenia, Azerbaijan, Belarus, Georgia, Kazakstan, Kyrgystan, Tajikstan, Turkmenistan, Ukraine, Uzbekistan) MUSCAT Building No.1041/1043, Way No. 3015, Al Kharjiyad St. Shati Al Qurum; Muscat, Sultanate of Oman P.O. Box No. 420, Madinat Qaboos Postal Code 115, SULTANATE OF OMAN Tel. Nos. (968) 605-140; 605-143; 605-335; Fax No. 00-968-605-176 Email: muscatpe@omantel.net.om NAIROBI P.O. Box 47941, State House Road (next to Hillcrest College) 00100 Nairobi, KENYA Tel. No. +254-20-272-53 10 Fax No. +254-20-272-53-16 Email: nairobipe@philembassy.or.ke (Jurisdictions: Burundi, Comoros, Djibouti, Ethiopia, Eritrea, Kenya, Madagascar, Malawi, Mauritius, Rwanda, Seychelles, Somalia, Tanzania and Uganda) NEW DELHI 50-N Nyaya Marg. Chanakyapuri, New Delhi 110021, INDIA Tel. Nos. (9111) 2688-9091; 2410-1120 Fax No. 00-9111-2687-6401 Email: nairobipe@philembassy.or.ke Website: www.philembassynewdelhi. com NEW YORK (PCG) 556 Fifth Avenue, New York, New York, 10036-5095, U.S.A. Tel. Nos. (1212) 764-1330 & 575-4774 Fax No. 00-1212-3821146 Email: philconsulateny@mindspring.com Website: www.pcgny.net (Jurisdiction: Connecticut, Delaware, Maine, Massachusetts, New Hampshire, New Jersey, Pennsylvania, Rhode Island, Vermont) OSAKA Twin21 MID Tower, 2-1-61 Shiromi, Chuo-ku, Osaka 540-6124 JAPAN Tel. Nos. (06) 6-910-7881 Fax No. 06-6-910-8734 Mobile No. (090) 4036-7984 Email: osakapc@osk.3web.ne.jp Website: www4.osk.3web. ne.jp/~osakapc/ (Jurisdiction: Honshu, Toyama, Aichi & West thereof, Shikoku & Khushu areas) OTTAWA 130 Albert Street, Suite 606, Ottawa, Ontario CANADA KIP 5G4 Tel. No. (1613) 2331-121 Fax No. 00-1613-233 4165 Email: embassyofphilippines@rogers.com Website:members.rogers.com/ embassyofphilippines PARIS 4 Hameau de Boulainvilliers / 45 rue du Ranelagh 75016 Paris, REPUBLIC OF FRANCE Tel. Nos. (00.33.1) 44-14-57-00; 44-14-57-01 to 03 Fax No. (00.33.1) 44.14.57.03 Email: ambaphilparis@wanadoo.fr / parispe@wanadoo.fr PEOPLE’S REPUBLIC OF CHINA Tel. Nos. (8620) 833-11461, 833-10996 Fax No. (8620) 833-30573 Email: guangzhoupc@dfa.gov.ph Website: http://bizhosting.com PHNOM PENH No. 33 Road 294 Khan Chamcarmon, Sangkat Tonle Bassac, P.O. Box 2018 Phnom Penh, Kingdom of CAMBODIA Tel. No. (855) (23) 215145, 222303; 222304 Fax No. 00-855-23 215143 Email: phnompenhpe@online.com.kh PORT MORESBY Lot 1, Section 440, Islander Village, Hohola, NCD PAPUA NEW GUINEA P.O. Box 5916, Boroko, N.C.D. PAPUA NEW GUINEA Tel. Nos. (675) 325-65-77; 325 6414 Fax No. 00-675-323-1803 Email: pompe@datec.net.pg PRAGUE Senovazne Namesti 8, Prague 1, 110 00, CZECH REPUBLIC Tel. Nos. (4202) 2241-6397 or 2241-6385 Fax No. (00-4202) 2421-6390 Email: praguepe@phembassy.cz PRETORIA 54 Nicolson St., Muckleneuk, 0181, Pretoria, SOUTH AFRICA P.O. Box 2562, Brooklyn Square 0075 Tel. Nos.(2712) 346-0451; 346-0452 Fax No. 00-2712-346-0454 Email: pretoriape@mweb.co.za / pretoriape@dfa.gov.ph Website: mzone.mweb.co.za/ residents/pretoriape/ RIYADH Site D3 Collector Road C, Diplomatic Quarter, Riyadh, P.O. Box 94366, KINGDOM OF SAUDI ARABIA 11693 Tel. Nos.(9661) 482-3559 / 480 1918 Fax No. 00-9661-488-3945 Email: filembry@sbm.net.sa / filembry@mailandnews.com Website: www.fi lembry.org ROME Viale delle Medaglie d’Oro No. 112-114, 00136 Rome, ITALY Tel. Nos. (39) 06 39746621 Fax No. (0039) 06-39740872 Office of Agricultural Attache - +39 06 3974 6717 Labor Attache - +39 06 3974 6101 OWWA - +39 06 3975 6716 Pag Ibig Fund - +39 06 3974 6716 SSS - +39 06 3972 1505 Email: romepe@dfa.gov.ph / romepe2004@virgilio.it SANTIAGO Felix de Amesti Street, No. 367, Las Condes, Santiago, CHILE Tel. No. (562) 2081313, 2081939, 2281670 Fax No. 00-562-2081400 Email: santiagope@dfa.gov.ph / embassyphil@vtr.net / embafilsantiago@vtr.net (Jurisdiction: Chile, Bolivia and Ecuador) SEOUL 34-44, Itaewon I-dong, Yongsan-Ku Seoul, REPUBLIC OF KOREA Tel. Nos. (822) 796-7387 to 89 Fax No. 00-822-796-0827 Email: seoulpe@gmail.com / seoulpe@dfa.gov.ph SINGAPORE 20 Nassim Road, REPUBLIC OF SINGAPORE 258395 Tel. Nos. (65) 6737-3977 / 6834-2938 Fax No. 00-65-6733-9544 Email: php@pacific.net.sg Website: www.philippine-embassy. org.sg SAIPAN 5th Floor, Nauru Building Susupe P.O. Box 500731 CK Saipan MP 96950 SAN FRANCISCO 447 Sutter Street, 6th Floor, Philippine Center Building, San Francisco, California 94108, U.S.A. Tel. Nos. (1415) 433-6666 (trunk-line connection all sections) Fax No. (1415) 421-2641 Email: sanfranciscopcg2004@yahoo.com Website: www.philippineconsulatesf.org (Jurisdiction: Northern California, Northern Nevada, Alaska, Colorado, Idaho, Montana, Utah, Oregon, Washington, Wyoming) SHANGHAI Suite 368, Shanghai Centre, 1376 NanJing West Road, Shanghai, CHINA 200040 Tel: (86-21) 6279-8337 Fax: 00-86-21 6279-8332 Emails: ShanghaiPC@dfa.gov.ph / pcg@philcongenshanghai.org Website: www.philcongenshanghai. org 35 STOCKHOLM Skeppsbron 20, 1 tr 111 30 Stockholm, SWEDEN; P.O. Box 2219, 103 15 Stockholm, SWEDEN Tel.Nos. (46 8) 235-665, 230-606 & 209-187 Fax No. (46 8) 140714 Email: ambassador@philembassy.se Website:www.philembassy.se SYDNEY Philippine Center, Level 1, 27-33 Wentworth Ave. Sydney, NSW 2000, AUSTRALIA Tel. No.(612) 9262-7377 Fax No. 00-612-9262-7355 Email: contact@philippineconsulate. com.au / phsyd@bigpond.com Website: www.philippineconsulate. com.au TEHRAN No. 77 Khorsand Street, Vali Asr Avenue Tehran, IRAN P.O. Box 19395-4797 Tel. Nos. (9821) 204-3272 Fax No. 00-9821-205-7515 Email: tehranpe@yahoo.com TEL-AVIV 13th Floor, Textile Center Building, 2 Kaufman Street, Tel-Aviv, ISRAEL, 68012 Tel. Nos.(9723) 5175-263, 5104-651, 5100752 Fax No. 00-9723-5102229 Email: filembis@netvision.net.il (Jurisdiction: Cyprus) THE HAGUE 125 Laan Copes Van Cattenburch 2585 EZ, The Hague, KINGDOM OF THE NETHERLANDS Tel. Nos. (3170) 360-4820; 360-4821 & 365-85-66 Fax No. 00-3170-3560030 Email: ph@bart.nl 36 TOKYO 5-15-5, Roppongi Minato-ku; Tokyo 106-8537, JAPAN Tel. nos. (813)5562-1600, 5562-1607, 5562-1577 Fax No. 08-13-5562-1603 Email: phjp@gol.com Website: /www.tokyope.org TRIPOLI KM 7 Gargaresh Road, Hail Andalous P.O. Box 12508, Tripoli, LIBYA Tel No. (218-21) 483 3966 / 483 6158 Fax No. 00218-21-4836158 Email: tripoli_pe76@lttnet.net (Jurisdiction: Valleta, Malta) TORONTO Suite 800, 8th Floor, 161 Eglinton Avenue East, Toronto, Ontario M4P 1J5 Canada. Tel. Nos. (416) 922-7181 Fax No. 00-1416-9222638 Email: torontopc@philcongen-toronto.com Website: http://www.philcongen-toronto.com VANCOUVER 700 West Pender, Suite 1405, Vancouver, B.C., CANADA, V6C 1G8 Tel. Nos. (604) 685-1619; 685 7645 Fax No. 00-604-6859945 Email: VancouverPC@dfa.gov.ph Website: www. vancouverpcg.net VIENNA Laurenzerberg 2, A-1010 Vienna, AUSTRIA Tel. Nos. (431) 533-24-01; (436991) 232-2034 Fax No. 00-431-533 240124 Email: office@philippine-embassy.at Website: www.philippine-embassy.at (Jurisdiction: Slovenia, Croatia, Bosnia-Herzegovina, Mission of the Philippines to IAEA, UNIDO, CTBTO and UNOV) VIENTIANE Ban Saphanthong Kang Sisattanak District, Lao PDR Tel Nos. 856-21-452490 / 452491 Fax No. 856-21-452493 Email: pelaopdr@laotel.com WASHINGTON 1600 Massachusetts Avenue NW, Washington D.C. 20036, U.S.A. Tel. No. (1202) 467-9300; 467-9382 Fax No. 00-1202-3287614; 467 9417 Email: phembassyusa@aol.com Website: www.philippineembassyusa.org WELLINGTON 50 Hobson Street, Thorndon, Wellington, NEW ZEALAND; P.O. Box 12-042, Wellington, NEW ZEALAND Tel. Nos. (644) 4729-848 & 472 9921 Fax No. 00-644-4725170 Mobile No. : (64-025_ 290-9296 Email: embassy@wellington-pe.co.nz (Jurisdiction : Tonga, Samoa and Fiji) XIAMEN No. 2 Ling Xiang Li, Lian Hua District, Xiamen City 361009 PEOPLE’S REPUBLIC OF CHINA Tel. Nos. 0086(592) 513-0355; 513 0366 Fax No. (0086) (592) 5530803 Email: xiamenpc@public.xm.fj.cn (Jurisdiction: Prov. of Fujian, Zhejiang & Jiangxi, PROC) YANGON No. 50 Saya San Road, Bahan Township, Yangon, UNION OF MYANMAR Tel. Nos. (951) 558-149 to 153 Fax No. 00-951-558-154 Email: yangonpe@mptmail.net.mm GOVERNMENT SERVICES FOR MIGRANT WORKERS DEPARTMENT OF FOREIGN AFFAIRS (MAIN OFFICE) REGION V - RCO LEGASPI 3rd Floor, City Hall Building, Legazpi City Tel. No: (052) 480-1773 Fax No: (052) 245-5056 E-mail: legazpi@dfa.gov.ph REGIONS XI, XII & XIII - RCO DAVAO Ebro-Pelayo Bldg., E. Jacinto St., Davao City Tel. Nos: (082) 227-3900 / 224-4885 Fax No: (082) 221-4552 REGION VI - RCO ILOILO Yulo Streets, Iloilo City Tel. No: (033) 336-1737 Fax No: (033) 335-0221 E-mail: dfa@mozcom.com DFA MINDANAO Tel. No: (082) 227-0713 Fax No: (082) 227-0712 E-mail: dfamin@dv.weblinq REGION I - RCO LA UNION Pasado Bldg., Pagdalagan Norte, San Fernando, La Union Tel. Nos: (072) 888-3733 / 242-7694 Fax No: (072) 888-5484 Email Add: dfalaunion@sflu.com / la_union@dfa.gov.ph REGION VII - RCO CEBU Causing Lozada Bldg., Osmena Blvd., Cor. Lapu-lapu St., Cebu City Tel. No: (032) 256-3193 Fax Nos: (032) 253-6798/256-0624 E-mail: cebu@dfa.gov.ph PHILIPPINE OVERSEAS EMPLOYMENT ADMINISTRATION (MAIN OFFICE) REGION II - RCO TUGUEGARAO Municipal Bldg., Tuguegarao, Cagayan Valley Tel. Nos: (078) 846-1482 / 846-2310 Fax No: (078) 846-2310 Email Add: tuguegarao@dfa.gov.ph REGION VIII - RCO TACLOBAN Leyte SMED Center, Capitol Site, Tacloban City, Zamboanga City Tel. Nos: (053) 321-8232 / 321-8233 Fax No: (053) 321-8237 E-mail: tacloban@dfa.gov.ph REGION III - RCO CLARK FIELD Balikbayan Shopping Mall Claro M. Recto Ave. Clark Field, Angeles, Pampanga Tel. No: (045) 599-7777 Fax No: (045) 599-6555 E-mail: pampanga@dfa.gov.ph REGION IX - RCO ZAMBOANGA GO-VELOSO Bldg. Veterans Ave. Tel. No: (062) 991-4398 Fax No: (062) 991-7958 E-mail: rcozambo@jetlink.com 2330 Roxas Boulevard, Pasay City, Philippines 1300 Tel. Nos: (63-2) 834-3000 / 834-4000 Fax No: (63-2) 832-0683 DIRECTORY OF DFA REGIONAL CONSULAR OFFICES: REGION IV - RCO LUCENA Manpower Training Center Better Living Subd., Isabang, Lucena City Tel. No: (042) 710-4526 Fax No: (042) 373-1898 E-mail: lucena@dfa.gov.ph REGIONS X, XII, XIII - RCO CAGAYAN DE ORO Geleng Bldg. Lapasan Highway Cagayan De Oro City Tel. Nos: (08822) 724-309 / 720-122 Fax No: (08822) 726-578 E-mail: rco@cdo.weblinq.com / cagayan_deoro@dfa.gov.ph EDSA corner Ortigas Ave., Mandaluyong City, Philippines POEA 24-hour hotlines : 722-1144 or at 722-1155 Email POEA at: info@poea.gov.ph or poeainfocenter@yahoo.com POEA Regional Center for Luzon 3rd Floor, South Paseo Yabes Bldg. Rizal Avenue, San Fernando City La Union POEA Regional Ext. Unit-CAR Benitez Court Compound Magsaysay Avenue, Baguio City POEA Satellite Office – Region III Balikbayan Mall, Angeles City Clarkfield Pampanga POEA Satellite Office – Region IV No. 4 Penthouse, Hectan Commercial Center, Chipeco Ave., Brgy. Halang, Calamba City 37 POEA Satellite Office – Region V Ground Floor, OWWA RU 5 ANST Bldg., Washington Drive Legaspi City POEA Regional Center for Visayas 3/F Gemini Bldg. 719 M. J. Cuenco Ave., Cebu City POEA Regional Ext. Unit – Region VI 2/F S.C. Divinagracia Bldg. Quezon St., Iloilo City POEA Satellite Office 2/F UTC Building Araneta-Alunan St., Singcang Bacolod City POEA Satellite Office DOLE Compound, Trece Martirez Tacloban City POEA Regional Center for Mindanao 2/F AMYA II Bldg. Quimpo Blvd. cor. Tulip Drive Ecoland, Davao City POEA Regional Ext. Unit – Region IX 3/F TAUP Bldg., Nuñez Extension Zamboanga City POEA Regional Ext. Unit – Region X 3/F Acersyant Bldg. Kauswagan Road Cagayan de Oro City OVERSEAS WORKERS WELFARE ADMINISTRATION (MAIN OFFICE) OWWA DEC Building, 7th St. cor. F.B. Harrison, Pasay City 1300 Hotlines: 833-OWWA or 833-6992; 551-6641 or 551-1560 Mobile No. (0917) TXT-OWWA or (0917) 898-6992 Fax no.: 804-0638 or 551-6651 Website: www.owwa.gov.ph Email: admin@owwa.gov.ph ROU - CAR TSS Building, Benitez Court Compound, Magsaysay Avenue, Baguio City (074) 442-2130, 419-4558 (074) 445-2260 ROU - 1 2nd Floor, A&Ntildees Atrium Building, Rizal Avenue, San Fernando, La Union (072) 242-5234, 242-1825 (072) 242-5234, 242-1825 (072) 888-4584 fax ROU - 2 3rd Floor, Sychanco Building, Bonifacio St., Tuguegarao, Cagayan (078) 846-1736, 846-2706 (078) 846-1575, 846-9165 fax ROU - 3 3rd Floor David Bldg, Dolores, San Fernando City, Pampanga 2000 (045) 961-1645, 961-4465, 860-6028 (045) 860-6028 fax ROU - 4 Room I Hectan Commercial Complex, Brg. Halang, Calamba, Laguna (049) 545-3746, 834-3725 38 ROU - 5 1st and 2nd Floors, ANST Building, Washington Drive, Legaspi City (052) 245-5271 to 75 (052) 481-44503 fax ROU - 6 2nd Floor, AJH Building, Gen. Luna St., Iloilo City (033) 335-0323, 336-0129 (033) 337-4484 fax ROU - 7 Unit 308, Natividad Centrum II, Cebu City (032) 255-3179, 254-3199 (032) 254-0305 fax ROU - 8 DOLE Compound, Trece Martirez, Tacloban City (053) 321-3199, (0915) 209-7713 (053) 321-2038 fax ROU - 9 G/F Zabast Bldg, Baliwasan Grande, Zamboanga City (062) 991-7764, 992-1693 (062) 991-2785, 991-4052 fax ROU - 10 3rd Floor, Consuelo Building, Corrales Avenue, Cagayan de Oro (088) 728-341, 857-6511 (088) 857-5723 fax ROU - 11 Door 8 PTA Complex Magsaysay Park, Quezon Boulevard, Davao City (082) 221-8593 (082) 221-8593 fax ROU - 12 Hadji Kadil Daud Building, Shariff Kabunsuan Boulevard, Campo Muslim, Cotabato City (064) 421-3087, 421-8942 (064) 421-3701 fax ROU - CARAGA 144 J.C. Aquino Ave., Butuan City (085) 815-1894 ROU - ARMM 34-B Armamento Building, Mabini Street, Cotabato City (064) 421-7236 (064) 421-7237 fax PHILIPPINE OVERSEAS LABOR OFFICE (MAIN OFFICE) Department of Labor and Employment, Ground Floor, DOLE Building Gen. Luna Street, Intramuros, Manila Philippines Tel Nos.: (632) 527-3506 / 527-3561 / 527-3565 / 527-3587 Fax Nos.: (632) 527-3505 / 527-2132 Email: ilas@dole.gov.ph Website: www.dole.gov.ph ASIA Hong Kong, SAR Philippine Consulate General, 14/F United Center, 95 Queensway, Admiralty, Hongkong, Tel: (852)2866-4882/ 2866-7081/2823-8545 Fax: (852) 2861-3521 Macau, SAR (HK ext. ofc.) Philippine Overseas Labor Office 8A & 8B Ctro Cml Central, A. do Infante D. Henrique Macau Telefax: (853) 715-039 Tokyo, Japan Philippine Embassy 1-15-5 Roppongi Minato-Ku, Tokyo, Japan Tel: (813) 5562-1574 / 1600 / 1573 (OWWA) Fax: (813) 5545-3447 Singapore Philippine Embassy 20 Nassim Road, Singapore 258395 Tel: (65) 6835-3780 / 6733-2991 / 6834-1690 Fax: (65) 6732-5789 Malaysia Philippine Embassy No. 1 Changkat Kia Peng, 50450 Kuala Lumpur, Malaysia Tel: (603) 2145-9485 Fax: (603) 2142-5299 Brunei Darussalam Philippine Embassy House #17 Simpang 126, Jalan Tutong, Bandar Seri Begawan BA 2111, Negara, Brunei Darussalam Tel: (6732) 237-052 (DL) Fax: (6732) 236-980 Taipei, Taiwan MECO Labor Center Metro Bank Plaza, 4/F, 107 Chung Hsiao East Road, Sec. 4, Taipei, Taiwan Tel: (8862) 277-36620 / 277-87951 to 52 Fax: (8862) 277-87953 Kaohsiung, Taiwan MECO Labor Center 2/F, Metrobank Bldg., No. 146 Suwei 2nd Road Kaohsiung City, Taiwan Tel: (8867) 332-6294 / 332-6257 Fax: (8867) 336-1756 Taichung, Taiwan MECO Labor Center 7/F Sun Luck Enterprise Bldg., Chung Cheng Road corner Liu Chuan West Road, Taichung City, Taiwan Tel: (88642) 2229-6922 / 229-6849 Fax: (88642) 229-2705/229-9175 (OWWA) MIDDLE EAST Riyadh, KSA Philippine Embassy P.O. Box 94017 Riyadh 11693, Kingdom of Saudi Arabia Tel: (9661) 483-2201 to 05 Fax: (9661) 483-2204 / 483-2196 Jeddah, KSA Philippine Consulate General P.O. Box 16254, Jeddah 21464 Tel: (9662) 665-8462 Fax: (9662) 665-8462 (POLO) / 667-0934(center) Abu Dhabi, UAE Philippine Embassy P.O. Box 3215, Abu Dhabi, UAE Tel: (9712) 6332-359 / (DL) 6315-525 Fax: (9712) 6218-266 Dubai, UAE Overseas Filipinos Resource Center (FRC) Villa No. 111, Abu Hail Road, Hamriya Area, Deira P.O. Box 4960, Dubai, UAE Tel: (9714) 266-7745 (TL) Fax: (9714) 268-8050 / 268-8665 (OWWA) Bahrain Philippine Embassy Villa 992A, Road 3119, Area 331 Adliya, Manama Tel: (973) 270-597 (DL) / 246-470 (OWWA) / 246-300 (TL) Fax: (973) 258-202 Kuwait Philippine Embassy P.O. Box 26288, Code 13123, State of Kuwait Tel: (965) 532-5162 (DL) / (965) 532-9315 / 534-2109 / 534-6507 / 534-6508 Fax: (965) 5345469(POLO) / 532-9319 (Embassy) Korea Philippine Embassy Jinseong Bldg., 34-44 Itaewon 1dong, Yongsan-gu, Seoul Tel: (822) 3785-3634 / 35 Fax: (822) 3785-3624 39 Lebanon Philippine Embassy 1/F and 2/F Design Building Abdullah Machnouk St. corner Rafi c Raslan St. P.O. Box 136631, Beirut, Lebanon Tel: (9611) 803-024 Fax: (9611) 803-025 Libya Philippine Embassy Km. 7 Gargaresh Rd., PO Box 12508 Tripoli, Libya Tel: (21821) 483-6158 / 483-3966 (Embassy) Fax: (21821)4836172 / 4894327 Oman Philippine Embassy P.O. Box 50420 Postal Code 115, Madeinath Qaboos Muscat, Sultanate of Oman Tel: (968) 605-143 Fax: (968) 605-177(POLO) / 605171(OWWA) / 605-176 (Embassy) Qatar Philippine Embassy 4040 Al-Wahda St., West Bay, Doha, State of Qatar Tel: (974) 4861-220 (DL) / 4870-487 (OWWA) Fax: (974) 4883-858 Israel Philippine Embassy 18 Bnei Dan St., 66260 Tel-Aviv, Israel, 68012 Tel: (9723) 544-4531 / 602-2496 (OWWA) Fax: (9723) 544-4580 / 5444584 Amman, Jordan Philippine Embassy No. 86 Uqbah Bin Nafe St. Jabal Amman (between 4th and 5th Circles) Amman, Jordan P.O. Box 92507, 11190 Amman, Jordan Tel No. (9626) 592-4238 Fax No. (9626) 592-3744 40 AMERICAS & TRUST TERRITORIES Saipan, CNMI Philippine Consulate General G/F Nauru Building, P.O. Box 504834 CK, Saipan, CNMI MP 96950 Tel: (1670) 235-3411 Fax: (1670) 235-3412 Washington, DC Philippine Embassy 1600 Massachusetts Ave., N.W. Washington, D.C. 20036 Tel: (1202) 467-9425 to 26 (DL) Fax: (1202) 887-5830 Canada Philippine Consulate General 161 Eglington Avenue East, Suite 801, Toronto, Ontario M4P 1J5 Canada Tel: (1416) 975-8252 Fax: (1416) 975-8277 EUROPE Rome, Italy Philippine Embassy Via Delle Medaglie D’Oro, 112-114, 00136 Rome, Italy Tel: (3906) 397-46621 / 397-51751 Fax: (3906) 397-46101 Milan, Italy Philippine Consulate General Via Santa Maria Segreta 6,202123 Milan, Italy Tel: (3902) 864-51447 Fax: (3902) 864-50941 / 864-51423 (OWWA) Geneva, Switzerland Philippine Mission to the United Nations 47 Avenue Blanc 1202 Geneva, Switzerland Tel: (4122) 716-1930 Fax: (4122) 716-1932 Madrid, Spain Embajada de Filipinas Philippine Overseas Labor Office, Calle Alcala 149, 2 Dcha, 28009 Madrid, Spain Tel: (3491) 781-8624 / (3491) 7818626 (OWWA) Fax: (3491) 781-8625 Greece Philippine Embassy 26 Antheon St. Paleo Psychico, Athens, Greece 100557 Telefax: (30210) 672-8256 / 698-3335(OWWA) London, United Kingdom Philippine Embassy 9A Palace Green, London W8 4QE, United Kingdom of Great Britain Tel: (44207) 361-4643 Fax:(44207) 938-4250 Brussels, Belgium Philippine Embassy 297 Avenue Moliere 1050 Brussels, Belgium Tel: (322) 340-3389 Fax:(322) 345-6425