6/27/2014
Een patiënt met zeer ernstige COPD, zuurstof
en ook nog diabetes
Christian Taube
Department of Pulmonology
Leiden University Medical Center
Casus
•
•
•
•
Meneer S. is 75 jaar oud
Bekend met ernstig COPD
GOLD IV / GOLD D
Zuurstofbehandeling met
2 L/min O2 sinds 2 jaren
• Diabetes mell. typ II
COPD – comorbidities
Conceptual diagram of comorbidity
• Cachexia/weight loss
• Definition
– Distinct clinical
entity that has
existed or that may
occur during the
clinical course who
has the index
disease under study
• Muscle atrophy
 weakness
• Osteoporosis
• Cardiovascular disorders
• Metabolic syndrome
• CNS (depression, fear)
Feinstein 1970
• Cancer
CM Boyd & M Fortin. Public Health Reviews 32:451-74, 2010
1
6/27/2014
Chronische aandoeningen en multimorbiditeit
Externe verandering: een groeiend aandeel van multimorbide patiënten
Multimorbidity and COPD
Frequencies of comorbidities
LEGW Vanfleteren et al., Am J Respir Crit Care Med published online epub ahaed of print February 7, 2013
The COPD-“Comorbidome“
Is the treatment with steroids
the reason for DM ?
M Divo et al, AJRCCM 186:155-61, 2012
Behandeling
Asthma
ICS
ICS: inhalatie steroid
Behandeling
COPD
LAMA of
LABA
LAMA: langwerkend anticholinerg
LABA: langwerkende beta-agonist
Asthma
COPD
ICS+
LABA
LAMA +
LABA
ICS
LAMA of
LABA
ICS: inhalatie steroid
LAMA: langwerkend anticholinerg
LABA: langwerkende beta-agonist
2
6/27/2014
Are inhalation steroids the reason for DM ?
Behandeling
Asthma
COPD
ICS ↑↑ +
LABA +OCS
LAMA +
LABA + ICS
ICS+
LABA
LAMA +
LABA
ICS
LAMA of
LABA
ICS: inhalatie steroid
LAMA: langwerkend anticholinerg
LABA: langwerkende beta-agonist
Diabetes related complication
Respir Med 2012
Diabetes related complication
Diabetes Care 2013
The COPD-systemic disease
Diabetes Care 2013
Take home message
• In COPD an association with the
development of diabetes seems to exist
• Steroids, but not ICS alone, are risk factor for
DM related complications
Fabbri ERJ 2008
3
6/27/2014
What about the diabetes ?
Prognosis of COPD patients with oxygen therapy
Celli NEJM 2004
Take home message
Prognosis of COPD patients
No COPD
• Prognosis of COPD depends on the severity
of disease
PO2 >60
PO2 55-60
PO2 50-60
PO2 <50
ERJ 1998
What about the diabetes ?
Metformin a risk factor?
Prognosis of COPD patients with oxygen therapy
Treatment with metformin
Metformin
No
Metformin
COPD 2014 in press
4
6/27/2014
Take home message
What about the diabetes ?
Prognosis of COPD patients with oxygen therapy
• Treatment with metformin is not associated
with extra risk in this patient group
Treatment with metformin
Exacerbations and systemic steroids
Leuppi JAMA 2013
Five days of steroids are enough
Take home message
• For exacerbation 5 days of steroid treatment
seem to be enough
5
6/27/2014
Samenvattend
• COPD komt frequent voor
• COPD en ontwikkelen van DM lijkt met elkaar
geassocieerd
• Corticosteroïden zijn een risicofactor voor
diabetes gerelateerde complicaties, maar dit
geldt niet voor inhalatiecorticosteroïden
• Prognose COPD wordt bepaald door ernst ziekte
• Behandeling met metformine leidt niet tot extra
risico bij COPD populatie
• Voor exacerbatie is corticosteroïd stootkuur van
5 dagen voldoende
6