R,D & Innovatie Ecosystemen
in de NL Vliegtuigindustrie
Fokker Aerostructures Technology Office
Peter Kortbeek
Aluminium Centrum
8 mei 2014
Content






Korte introductie Fokker
Uitdagingen in de vliegtuigindustrie
R,D & I organisatie structuur
Ecosystemen in de value chain
Voorbeeld van samenwerking
Vragen
Wat is Fokker? Met een geschiedenis als
vliegtuigbouwer naar een toekomst…..
1911 - Fokker ‘Spider’
1900
1910
1986 – Fokker 100
1924 - Fokker F.VII
1920
1930
1940
1950
1960
1970
1980
1996- Super Specialist
1990
2000
2010
2020
Anthony Fokker
Aviation Pioneer
1890 - 1939
1911
1919
1940
1950-90’s
Anthony Fokker’s
first flight in his
home-built
‘Spider’
Dutch Fokker
Company founded
Destruction of
Dutch facilities
Major player in 50100 seats segment,
Fokker 50, 70, 100
1920’s
Largest Aircraft
manufacturer in
the USA
1945
Return from the
ashes
1996
•
•
Acquisition by Stork.
Aircraft production ceased
2010
Fokker
Technologies,
new company name
of the 4 Fokker
Business Units
….als slimme specialist op high tech onderdelen.
1996
1911
…delivered
leading innovation
that shaped the
aerospace
industry…
2013
…manufactured
high quality
aircraft that
stood the test of
time…
…with over 500
aircraft still in
operation today
Fokker bouwt onderdelen voor 75 verschillende vliegtuigtypes. Dit
komt in 2013 neer op een Fokker handtekening op 14.000 toestellen
#1 in tails for business jets
#2 in wiring systems
#1 in out of production support
Hierdoor kan Fokker leveren aan alle grote
vliegtuigbouwers en partners op het vlak van
design, development, manufacturing and services
Fokker Technologies heeft wereldwijd vestigingen. Er
is sprake van een stevige (inter)nationale groei!
Turnover (€
million)
Employees (#)
2012
2011
2010
2009
769
685
616
602
4.950
4.800
4.500
4.000
Fokker Aerostructures
Lightweight structures & components
Design, development and
production of smart,
lightweight aerostructures:
empennages, fuselages and
wing moveables
Employees
2.000
Locations
Papendrecht (NL)
Hoogeveen (NL)
Romania
Mexico
USA
Fokker Elmo
Electrical Wiring Interconnection Systems
Design, development,
manufacturing and support
of Electrical Wiring
Interconnection Systems
(EWIS)
Employees
1.700
Locations
Hoogerheide (NL)
China
USA
Turkey
Canada
Fokker Landing Gear
Landing Gear Systems
Design, development,
testing, production and
maintenance repair and
overhaul of landing gears
Employees
250
Locations
Helmond (NL)
Fokker Services
Verlener aerospace diensten
Integrated, knowledge
based services provider,
partnering with owners and
operators for continued,
competitive fleet operation
Employees
850
Locations
Hoofddorp (NL)
Woensdrecht (NL)
Singapore
USA
Fokker Technologies bezit een uitgebalanceerde
(innovatieve) portfolio civiel/defensie.
2010
Defense
41%
2015
Defense
50%
Civil
59%
Civil
50%
Innnovatie is de succesfactor en essentieel voor
behoud van wereldwijde concurrentie positie.
R,D & I structuur
Fokker Ae Product Groups
Tails &
Wings
Fuselages
Landing
Gear
Thermoset
D
D
Thermoplastic
D
FAe Key
Technologies
FML’s
Movables
& Doors
D
Metal Bonding
Base
Technologies
Enabling
ToolsEnabling
& Methods
Technologies
D under development
Fixed Wing Aircraft
All Aircraft
Bijdrage Fokker aan Airbus 380 programma
2 van de 5 innovaties GLARE & Thermoplast
• GLARE= GLAss REinforced aluminum: lagen gelijmd aluminium en
glasvezel
• Gewichtsreductie: 15 to 30%
• Excellente anti-vermoeings eigenschappen
• Beter bestand tegen impact
• Vuurbestendig 27 GLARE® fuselage panels,
total area ± 500 m2
Thermoplastic leading edge
GLARE® MAAKT DE
A380 1000KG
LICHTER
GLARE
17
We starten momenteel de productie op van de kleppen
van het nieuwste verkeersvliegtuig dat nu in ontwikkeling
is ; de Airbus A350 XWB
• Composite outboard flaps
• Innovative design, unique
differential flap settings
ThermoPlastics road map
First series
production:
Fairchild
Dornier ribs
First
primary
structure:
GV
pressure
floors
First large
scale
assembly:
First
Welded fixed
welded
wing leading
assembly: edges A340
MUC door
Fo50
A380
outboard
fixed
leading
edge
First Induction
welded
control
surfaces
G650
Ca/PEKK
Ca/PPS
Glass/PPS
Ca/PPS
1990 Ca/PEI
19
2000
Fokker Aerostructures company presentation
2010
Primary stiffened skin UD
based structure
December 6, 2010
Road mapping
Funnel dashboard
Individual roadmap dashboard
Roadmap per
P/T ball
Why
What, how much, when
Innovation strategy dashboard
Dashboard R&D and
Innovation projects
20
PM Software seelection
TRL status
Projects in primavera
Aerospace value chain
Passenger
Air cargo
Air side
Infrastructure
Land side
Infrastructure
Airline
AC OEM
Tier 1 supplier
Tier 2 supplier
Materials
Equipment
Know how
Universities
Research
Institutes
Testing
Fokker Aerostructures R&D ecosystems
Technology
Office
FMLC
Funding:
TPRC
EU Clean Sky
EU Clean Sky
SFWA
EcoDesign
M2I
U Twente
TU Delft
NLR
Axxiflex
Sergem
Fokker Ae
40 NL
parties:
industries
SME’s
universities
NLR
TU Delft
Fokker Ae
U Twente
TenCate
Boeing
Fokker Ae
Saxion
5 Tier 2
members
U Twente
TU Delft
NLR
Axxiflex
Microflown
Fokker Elmo
Fokker Ae
National
Regional
EU
EU
National
TAPAS
U Twente
TU Delft
Ten Cate
Airborne, KVE
DTC, TFT FOS
Fokker Ae
National
Clean Sky: 6 ITDs, TE (1600 M€)
Eurocopter
Agusta Westland
155M€
Airbus / SAAB 372M€
Alenia
EADS
CASA
77M€
31M€
RollsRoyce
Safran
419M€
JU 48M€
Dassault
Frauenhofer
109M€
Liebherr / Thales 295M€
NL Samenwerkingsverband in SFWA
KIN Machinebouw
Microflown
NLR
Fokker Aerostructures
Fokker ELMO
Airborne
TU Delft
U Twente
Innovatieve MKBs
NL cluster SFWA
Stichtingsbestuur
Management Committee
Steering Committee
Governing Board
Alternating
Illustratie ontwikkeling innovatieve flaps
Functie flaps: vergroten draagvermogen bij lage
snelheden, o.a. nodig tijdens opstijgen en landen
Smart Flaps Conceptontwikkeling
Technische doelen afgestemd met Dassault Aviation (Frankrijk)
• Dassault Falcon F7X is referentievliegtuig
• Fokker is huidige leverancier van Flaps, Ailerons & Spoilers
• Trade studies van innovatieve concepten op basis van
- systeemkennis Fokker en
- aerodynamica kennis (NLR)
Innovatieve constructie:
Composiet RTM technologie voor ribben
• voordeel: sterk, lichter, goedkoper
• ontwerpmethodologie nodig
Globaal concept: van concept naar
demonstrator via simulatie
• 2.5 D aerodynamica door NLR
• Kleine windtunneltest bij INCAS
• 3D aerodynamica door NLR
• Grote wind tunnel test
• Functionele grond test
demonstratie
Partner Customer
Samenwerking in NL waardeketen
WP3.2.2.5
KIN
Machinebouw
NLR
RTM
Trade
Studies
Fokker
Ground test
Demonstrator
DASSAULT
Knowledge
capturing
Initial
Development
Airborne
Flap design
Methodology
development
Coupon & Element
tests
INCAS
Demonstrator Flap
Demonstrator
(complex) part
R&D
T&M
PG Movables
Business Line
Product
Catalogue
Strategic RTM plan
• Business case outlook
• Supply chain / partners
• Material choices
• Manufacturing choices
• Design Principles
• Stress methods
• Allowables
Innovatieve rib constructie
• Product & technologie ontwikkeling (RTM)
– ondersteunt door analyses/simulaties
– ontwerpmethoden/proces ontwikkeling
• NL industrie demonstreert zijn capabilities:
– Fokker: movable leverancier
– Airborne: composietproductie
– KIN : tooling leverancier
Nieuwe kansen
•
•
•
•
•
Topsectorenbeleid (HTSM)
EU programma’s zoals Clean Sky 2
Regionale programma’s
Publiek-Private samenwerkingen
etc
December 6, 2010
Questions???
31
PM Software seelection