Interpretatie van Optimalisatie-Algoritmen toegepast op Biogeochemische Cycli Anouk DeBrauwere Kader • Biogeochemische cycli • Compartimentele modellen • Uitwisselingssnelheden bepalen 2 Opbouw 1 Metingen Si cyclus 2 Onzekerheden 3 Optimalisatiestap 3 Silicium Cyclus • Consumptie & regeneratie van Si in aquatische systemen: U D P R • Kostfunctie = ’afstand’ tussen model & meting • Minimale waarde optimale U & R • Minimale waarde ~ c2 4 Silicium Cyclus • 1 experiment • Minimale kostfunctiewaarde verwachte waarde • Significant verschillend? systematische fouten • Voorbeeld: minimale waarde = 6.3 c992 = 4.9 U & R onbetrouwbaar modelfout of meetfout? 5 Silicium Cyclus • 53 experimenten model OK outliers = meetfouten 6 Silicium Cyclus • Histogram theoretische verdeling overschatting experimentele onzekerheden 7 Ruishypothese input metingen op t=0 model output metingen na incubatietijd 8 Ruishypothese input model output metingen op t=0 metingen na incubatietijd output ruis 9 Ruishypothese input model output metingen op t=0 metingen na incubatietijd input ruis output ruis 10 Ruishypothese input model output totale ruis gelineariseerd model input ruis output ruis 11 Verbetering • Simulaties • Input-ruis ook in rekening schatting consistenter betere onzekerheidsschatting 12 Verbetering standaarddeviatie U alleen output uit simulaties 0.0013 input & output 0.0026 standaarddeviatie R alleen output uit simulaties 0.0015 0.0025 input & output 0.0020 0.0028 in µM/h 13 Optimalisatie R NH4 U L PN N R = Regeneration rate U = Uptake rate N = Nitrification rate L = Loss rate from PN 14 Optimalisatie–problemen • Klassieke numerieke optimalisatiemethode: startwaarden: geoptimaliseerde waarden: /mM/h R= 0.001 0.90 U= 0.0011 0.93 N= 0.0012 1.07 L= 0.0013 0.13 ----------------------------R= 2.5 0.90 U= 2.5 1.77 N= 2.5 0.23 L= 2.5 0.97 15 Optimalisatie–problemen • Klassieke numerieke optimalisatiemethode: startwaarden: geoptimaliseerde waarden: /mM/h R= 0.001 0.90 U= 0.0011 0.93 N= 0.0012 1.07 L= 0.0013 0.13 ----------------------------R= 2.5 0.90 U= 2.5 1.77 N= 2.5 0.23 L= 2.5 0.97 16 Optimalisatie–problemen • Klassieke numerieke optimalisatiemethode: startwaarden: geoptimaliseerde waarden: /mM/h R= 0.001 0.90 U= 0.0011 0.93 N= 0.0012 1.07 L= 0.0013 0.13 ----------------------------R= 2.5 0.90 U= 2.5 1.77 N= 2.5 0.23 L= 2.5 0.97 17 Optimalisatie–problemen • Klassieke numerieke optimalisatiemethode: startwaarden: geoptimaliseerde waarden: /mM/h R= 0.001 0.90 U= 0.0011 0.93 N= 0.0012 1.07 L= 0.0013 0.13 ----------------------------R= 2.5 0.90 U= 2.5 1.77 N= 2.5 0.23 L= 2.5 0.97 18 Optimalisatie–problemen • Klassieke numerieke optimalisatiemethode: startwaarden: geoptimaliseerde waarden: /mM/h R= 0.001 0.90 U= 0.0011 0.93 N= 0.0012 1.07 L= 0.0013 0.13 ----------------------------R= 2.5 0.90 U= 2.5 1.77 N= 2.5 0.23 L= 2.5 0.97 19 welke waarden kiezen? 20 oorzaak? 21 Optimalisatie–problemen • Optimalisatie = kostfunctie-minimum zoeken kostfunctie parameter 22 Optimalisatie–problemen • Optimalisatie = kostfunctie-minimum zoeken kostfunctie parameter 23 Optimalisatie–problemen • Optimalisatie = kostfunctie-minimum zoeken kostfunctie parameter 24 Globale Optimalisatie • Gegarandeerd alle globale minima (in µM/h) 25 Globale Optimalisatie • Interpretatie: kostfunctie geen precieze schatting mogelijk parameter 26 Globale Optimalisatie B A: A R U NH4 L PN N B: A B R U NH4 L PN N 27 Samenvatting 1 Kostfunctie aanpak systematische fout? kwaliteitscontrole 2 Onzekerheden 3 Globale optimalisatie inputruis in rekening fluxen eenduidig bepaalbaar? metingen model uitwisselingssnelheden 28 Acknowledgements I wish to acknowledge with thanks the significant contributions of the following people. Prof. Willy Baeyens for offering me the opportunity and the space to develop my own little area of research. Prof. Johan Schoukens for rousing my interest for the art of parameter estimation and for guiding me into the world of system identification. Prof. Rik Pintelon for having an answer to any of my questions. Marc Elskens for being so enthusiastic that I even began to believe him. Also for the numerous discussions we had and his critical reading of this text. Luc Jaulin for giving us faith in the project, otherwise we would never have dared to jump in the Interval Analysis adventure. THE END Pascal Roustant for saving us with his interval toolbox from Acsystème. For his good advice and solutions for technical problems. ELEC department for letting me use their computer infrastructure, and letting me print my thesis. Bert for reading part A and for his eternal idealism. Frederik for his friendship and valuable support, including the one concerning computer aspects. My parents for believing in me. Julie for being the kind of friend you will never lose. For offering me little moments of vacation when visiting her. Fjo for everything. 29 30 concentraties & abundanties ? uitwisselingssnelheden model 31 Verbetering • Verbetering van consistentie ALLEEN OUTPUT RUIS: INPUT & OUTPUT RUIS: 32 Verbetering • Verbetering van onzekerheidsschatting ALLEEN OUTPUT RUIS: INPUT & OUTPUT RUIS: 33 Globale Optimisatie R: U: N: L: 34 Conclusie Optimalisatie Klassieke « lokale » optimalisatiemethoden slechts 1 minimum geen garantie dat globaal « Globale » optimalisatie alle globale minima garantie binnen zoekdomein geheugen & rekentijd 35