SUSTAINABILITY BRONNENBOEK MVO Sector Risico Analyse Aandachtspunten voor dialoog kpmg.com/sustainability In opdracht van de Minister voor Buitenlandse Handel en Ontwikkelingssamenwerking en de Minister van Economische Zaken INLEIDING De MVO Sector Risico Analyse (SRA) vormt een eerste stap in het uitvoeren van due diligence van het Nederlandse bedrijfsleven, gefaciliteerd door de Nederlandse overheid in nauwe samenwerking met het bedrijfsleven en maatschappelijk middenveld. De uitkomsten van de SRA vormen een startpunt voor de dialoog binnen en met sectoren, hetgeen mogelijk leidt tot het sluiten van convenanten. De SRA is tevens een praktisch instrument voor Nederlandse sectoren om hun eigen due diligence te starten of verder vorm te geven. De uitkomsten van de SRA worden beschreven in het rapport “MVO Sector Risico Analyse; Aanknopingspunten voor dialoog”. Als onderdeel van de SRA heeft er een selectieproces plaatsgevonden, waarbij uiteindelijk 13 prioritaire sectoren zijn aangewezen voor nader onderzoek. 2 | MVO Sector Risico Analyse | SEPTEMBER 2014 Er is vervolgens een uitgebreid bronnenonderzoek gedaan naar elk van deze sectoren. Het voor u liggende bronnenboek bevat de bronvermeldingen bij dit deel van het onderzoek. In dit bronnenboek zijn per sector de bronnen weergegeven die gebruikt zijn om de impact, betrokkenheid en invulling van de responsibility to respect te beoordelen van alle geïdentificeerde materiële risico’s. De bevindingen hieruit zijn geïllustreerd in staafdiagrammen, die in de sector hoofdstukken van het hoofdrapport zijn opgenomen. De bevindingen dienden tevens als vertrekpunt voor de tijdens de SRA gevoerde gesprekken met stakeholders en sectoren. Nadere uitleg over de gehanteerde begrippen en de bij het onderzoek gevolgde proces is te vinden in hoofdstuk 3 van het hoofdrapport (MVO Sector Risico Analyse). © 2014 KPMG Advisory N.V. INHOUD Bouw 4 Chemie 12 Detailhandel 20 Electronica 30 Energie 38 Financiële sector 47 Groothandel 57 Hout en papier 69 Land- en tuinbouw 75 Metaal 85 Olie en Gas 94 Textiel en kleding 103 Voedingsmiddelen110 3 | MVO Sector Risico Analyse | SEPTEMBER 2014 © 2014 KPMG Advisory N.V. SECTOR BOUW 4 | MVO Sector Risico Analyse | AUGUSTUS 2 JULI 2014 2014 © 2014 KPMG Advisory N.V. BOUW BRONNENBOEK BIJ MVO SECTOR RISICO ANALYSE 01 Milieu risico Impact/Betrokkenheid • http://2012.boskalis-jaarverslagen.nl/FbContent.ashx/downloads/Boskalis_CSR_jvs_2012_NL.pdf • http://bam.eu/csr/sustainability-reports • http://bfbn.nl/documenten/ce_delft_2a59_prioritering_handelsperspectieven_verduurzaming_ betonketen....pdf • http://bfbn.nl/mvo/betonketen-kan-co2-uitstoot-drastisch-verlagen-in-2020?id=1312 • http://ce.nl/publicatie/prioritering_handelingsperspectieven_verduurzaming_betonketen/1433 • http://duurzaamgww.nl/index.php/actueel/green-deal-2014/ • http://duurzaamgww.nl/wp-content/uploads/2013/06/GreenDeal_geheel.pdf • http://jaarverslag.vanoord.com/ • http://nos.nl/artikel/604359-baggerdump-great-barrier-reef.html • http://statline.cbs.nl/StatWeb/publication/?DM=SLNL&PA=37221&D1=0&D2=a&D3=l&VW=T • http://statline.cbs.nl/StatWeb/publication/?DM=SLNL&PA=81589NED&D1=0 &D2=4,36,43,53,58,65,71-72,112,121,124-125,140,152,158-160,173-174,189,203-204,211-212,237,242243,252,287-289,311,338-340,360,377,404-405,415,429-430,438,458,481,495,498,501,511,515-516,5 • http://www.bmwt.nl/templates/mercury.asp?page_id=2448 • http://www.boskalis.nl/uploads/pics/Boskalis_CSR_NL.pdf • http://www.bouwendnederland.nl/data/sitemanagement/media/Onderdeel%20Feiten%20en%20cijfers/ Infrastructuur/Feiten%20en%20cijfers%20Luchtemissie%20en%20de%20bouwsector%20v3.pdf • http://www.bouwendnederland.nl/nieuws/33953/samen-op-weg-naar-green-deal-logistiek-in-de-bouw • http://www.bouwendnederland.nl/speerpunten/duurzaamheid • http://www.cbs.nl/nl-NL/menu/themas/natuur-milieu/publicaties/milieurekeningen/artikelen/ archief/2012/2012-2012-ii-co2.htm • http://www.ce.nl/publicatie/halvering_co2-emissie_in_de_gebouwde_omgeving/1075 • http://www.ce.nl/publicatie/milieu-impact_van_betongebruik_in_de_nederlandse_bouw/1374 • http://www.ce.nl/publicatie/prioritering_handelingsperspectieven_verduurzaming_betonketen/1433 • http://www.cementenbeton.nl/cementmarkt • http://www.cementenbeton.nl/component/docman/doc_download/472-brochure-cement-beton-co2 • http://www.cementenbeton.nl/nieuws/183-nieuws-cbc/1453-cementabetoncentrum-presenteert-cijfersco2-uitstoot-cement • http://www.cobouw.nl/nieuws/algemeen/2013/03/14/groei-orderportefeuilles-boskalis-en-van-oord • http://www.compendiumvoordeleefomgeving.nl/indicatoren/nl0165-Broeikasgasemissies-in-Nederland. html?i=5-20 • http://www.duravermeer.nl/over_ons/publicaties/jaarverslagen/duravermeer_ duurzaamheidsverslag_2012.pdf • http://www.ecn.nl/docs/library/report/2010/e10108.pdf • http://www.ecomare.nl/ecomare-encyclopedie/mens-en-milieu/lozen-en-storten/baggerspecie/ • http://www.ecomare.nl/ecomare-encyclopedie/mens-en-milieu/lozen-en-storten/baggerspecie/ baggerdepots/ 5 | MVO Sector Risico Analyse | SEPTEMBER 2014 © 2014 KPMG Advisory N.V. BOUW BRONNENBOEK BIJ MVO SECTOR RISICO ANALYSE 01 • http://www.fondriest.com/news/dredging-found-to-reduce-fish-biodiversity.htm • http://www.heijmans.nl/storage/23985d11bebb9a901f1bac0b8339fbba4ddc0035/files/HeijmansDuurzaamheidsverslag2012.pdf • http://www.iadc-dredging.com/ul/cms/fck-uploaded/documents/PDF%20Dredging%20in%20Figures/ dredging-in-figures-2011.pdf • http://www.iadc-dredging.com/ul/cms/fck-uploaded/documents/PDF%20Facts%20About/facts-aboutecosystem-services-and-dredging.pdf • http://www.iadc-dredging.com/ul/cms/fck-uploaded/documents/PDF%20Publications/dredging-literaturedredging-the-environmental-facts.pdf • http://www.maritiemnederland.com/nieuws/nederland-baggerland/item1098 • http://www.mvonederland.nl/dossier/2/18/dossier_description/4427 • http://www.mvonederland.nl/sites/default/files/geheel_ondertekende_deal_30.pdf • http://www.rijksoverheid.nl/onderwerpen/energiebesparing/energiebesparing-in-gebouwen • http://www.rvo.nl/actueel/nieuws/winnaars-green-deal-runner-award-bekend • http://www.rvo.nl/onderwerpen/duurzaam-ondernemen/gebouwen/energieneutraal-bouwen • http://www.vanoord.com/nl • https://deltaprogramma.pleio.nl/file/download/3841282 • https://www.ipcc.ch/publications_and_data/ar4/syr/en/mains3-4.html Responsibility to Respect • http://2012.boskalis-jaarverslagen.nl/FbContent.ashx/downloads/Boskalis_CSR_jvs_2012_NL.pdf • http://bam.eu/csr/sustainability-reports • http://duurzaamgww.nl/index.php/actueel/green-deal-2014/ • http://duurzaamgww.nl/wp-content/uploads/2013/06/GreenDeal_geheel.pdf • http://jaarverslag.vanoord.com/ • http://www.bmwt.nl/templates/mercury.asp?page_id=2448 • http://www.bouwendnederland.nl/nieuws/33953/samen-op-weg-naar-green-deal-logistiek-in-de-bouw • http://www.bouwendnederland.nl/speerpunten/duurzaamheid • http://www.ce.nl/publicatie/milieu-impact_van_betongebruik_in_de_nederlandse_bouw/1374 • http://www.ce.nl/publicatie/prioritering_handelingsperspectieven_verduurzaming_betonketen/1433 • http://www.iadc-dredging.com/ul/cms/fck-uploaded/documents/PDF%20Facts%20About/facts-aboutecosystem-services-and-dredging.pdf • http://www.iadc-dredging.com/ul/cms/fck-uploaded/documents/PDF%20Publications/dredging-literaturedredging-the-environmental-facts.pdf • http://www.mvonederland.nl/sites/default/files/geheel_ondertekende_deal_30.pdf • http://www.rijksoverheid.nl/onderwerpen/energiebesparing/energiebesparing-in-gebouwen • http://www.rvo.nl/actueel/nieuws/winnaars-green-deal-runner-award-bekend • http://www.rvo.nl/onderwerpen/duurzaam-ondernemen/gebouwen/energieneutraal-bouwen 6 | MVO Sector Risico Analyse | SEPTEMBER 2014 © 2014 KPMG Advisory N.V. BOUW BRONNENBOEK BIJ MVO SECTOR RISICO ANALYSE 01 Arbeid Impact/Betrokkenheid • http://files.flexnieuws.nl/wp-uploads/Jaarverslag-2011-Inspectie-SZW.pdf • http://metaalunie.nl/themas/milieuenergie/metaaluniemvomonitor • http://somo.nl/publications-nl/Publication_1671-nl • http://somo.nl/publications-nl/Publication_2459-nl • http://somo.nl/publications-nl/Publication_3592-nl • http://www.arboportaal.nl/onderwerpen/veilig-werken/inrichting-werkvloer/bouwproces.html • http://www.bam.nl/corporate-governance/algemeen/gedragscode-integriteit • http://www.bam.nl/over-bam/beleid-en-strategie • http://www.boskalis.nl/uploads/pics/Boskalis_CSR_NL.pdf • http://www.bouwendnederland.nl/praktijkinformatie/wet-en-regelgeving-arbeidsomstandigheden • http://www.bouwendnederland.nl/publicaties/31321/leidraad-vg-verplichtingen • http://www.bouwendnederland.nl/speerpunten/veilig-en-gezond-samenwerken • http://www.cobouw.nl/binaries/content/assets/beeld/pdf/2013/01/ovv_veiligheid_perspectief.pdf • http://www.duravermeer.nl/over_ons/publicaties/jaarverslagen/duravermeer_ duurzaamheidsverslag_2012.pdf • http://www.duurzamenatuursteen.nl/nl/page/Duurzaamheid • http://www.duurzamenatuursteen.nl/nl/page/partners_nl • http://www.fidh.org/en/americas/brazil/How-much-are-human-rights-worth-in-9662 • http://www.flexnieuws.nl/2012/05/22/inspectie-szw-arbeidsmarktfraude-in-de-uitzendbranche-bouw-enschoonmaak/#.UwIuqPufD_c • http://www.gezondwerkenindebouw.nl/image/10.4001d10401iszwbrochurebouwproces.pdf • http://www.heijmans.nl/storage/23985d11bebb9a901f1bac0b8339fbba4ddc0035/files/Heijmans_ Gedragscode_def_versie_2011.pdf • http://www.heijmans.nl/storage/23985d11bebb9a901f1bac0b8339fbba4ddc0035/files/HeijmansDuurzaamheidsverslag2012.pdf • http://www.icmm.com/document/716 • http://www.idhsustainabletrade.com/natural-stone • http://www.idhsustainabletrade.com/natuursteen-sustainability • http://www.ilo.org/beirut/publications/WCMS_211214/lang--en/index.htm • http://www.ilo.org/global/about-the-ilo/newsroom/news/WCMS_008082/lang--en/index.htm • http://www.ilo.org/oshenc/part-ix/metals-chemical-properties-and-toxicity/item/136iron?tmpl=component&print=1 • http://www.ilo.org/wcmsp5/groups/public/---dgreports/---dcomm/---publ/documents/publication/ wcms_155428.pdf • http://www.inspectieszw.nl/Images/Jaarverslag-2012-Inspectie-SZW_tcm335-341751.pdf • http://www.inspectieszw.nl/Images/Samen-veilig-en-gezond-bouwen-2013_tcm335-342992.pdf • http://www.inspectieszw.nl/Images/Sectorrapportage-Grond-Weg-en-Waterbouw-2012_tcm335-331422. pdf 7 | MVO Sector Risico Analyse | SEPTEMBER 2014 © 2014 KPMG Advisory N.V. BOUW BRONNENBOEK BIJ MVO SECTOR RISICO ANALYSE 01 • http://www.ituc-csi.org/ituc-special-report-the-case?lang=en • http://www.migrant-rights.org/research/overview-ilo-report-on-human-trafficking-in-the-middle-east/ • http://www.mkb.nl/index.php?pageID=384 • http://www.mvonederland.nl/dossier/2/17/dossier_description/2951 • http://www.mvonederland.nl/sites/default/files/factsheet_mensenrechten_en_staal.pdf • http://www.oecd.org/industry/ind/45145459.pdf • http://www.onderzoeksraad.nl/uploads/fm/Veiligheid%20in%20perspectief/OVV_Veiligheid%20in%20 perspectief_web.pdf • http://www.rijksoverheid.nl/documenten-en-publicaties/rapporten/2012/10/10/arbeidsomstandigheden-inde-bouw-sectorrapportage-2011.html • http://www.tft-forests.org/pages/?p=7582 • http://www.theguardian.com/world/2013/sep/25/revealed-qatars-world-cup-slaves • http://www.vno-ncw.nl/Publicaties/Forum/Pages/Hete_hangijzers_rond_WK_in_Qatar_18859.aspx#. UymxDKh5Mog • https://www.inspectieszw.nl/Images/Meerjarenplan%202013-2014%20Inspectie%20SZW_tcm335334154.pdf • https://www.inspectieszw.nl/Images/Veilig%20en%20gezond%20werken%20op%20de%20 bouwplaats_tcm335-312419.pdf Responsibility to Respect • http://files.flexnieuws.nl/wp-uploads/Jaarverslag-2011-Inspectie-SZW.pdf • http://metaalunie.nl/themas/milieuenergie/metaaluniemvomonitor • http://www.bam.nl/corporate-governance/algemeen/gedragscode-integriteit • http://www.bouwendnederland.nl/praktijkinformatie/wet-en-regelgeving-arbeidsomstandigheden • http://www.bouwendnederland.nl/publicaties/31321/leidraad-vg-verplichtingen • http://www.bouwendnederland.nl/speerpunten/veilig-en-gezond-samenwerken • http://www.duurzamenatuursteen.nl/nl/page/Duurzaamheid • http://www.duurzamenatuursteen.nl/nl/page/partners_nl • http://www.flexnieuws.nl/2012/05/22/inspectie-szw-arbeidsmarktfraude-in-de-uitzendbranche-bouw-enschoonmaak/#.UwIuqPufD_c • http://www.heijmans.nl/storage/23985d11bebb9a901f1bac0b8339fbba4ddc0035/files/Heijmans_ Gedragscode_def_versie_2011.pdf • http://www.idhsustainabletrade.com/natural-stone • http://www.ilo.org/beirut/publications/WCMS_211214/lang--en/index.htm • http://www.inspectieszw.nl/Images/Samen-veilig-en-gezond-bouwen-2013_tcm335-342992.pdf • http://www.ituc-csi.org/ituc-special-report-the-case?lang=en • http://www.mkb.nl/index.php?pageID=384 • http://www.onderzoeksraad.nl/uploads/fm/Veiligheid%20in%20perspectief/OVV_Veiligheid%20in%20 perspectief_web.pdf • http://www.tft-forests.org/pages/?p=7582 • http://www.vno-ncw.nl/Publicaties/Forum/Pages/Hete_hangijzers_rond_WK_in_Qatar_18859.aspx#. UymxDKh5Mog • https://www.inspectieszw.nl/Images/Meerjarenplan%202013-2014%20Inspectie%20SZW_tcm335334154.pdf 8 | MVO Sector Risico Analyse | SEPTEMBER 2014 © 2014 KPMG Advisory N.V. BOUW BRONNENBOEK BIJ MVO SECTOR RISICO ANALYSE 01 Mensenrechten Impact/Betrokkenheid • Annual review and assessment of the world timber situation 2012, ITTO, 2012 • De Nederlandse voetafdruk op de wereld, PBL, 2012 • Duurzaam geproduceerd hout op de Nederlandse markt in 2011, Probos, 2013 • http://bam.eu/csr/sustainability-reports • http://probos.nl/rapporten-2013/26-duurzaam-geproduceerd-hout-op-de-nederlandse-markt-in-2011 • http://somo.nl/publications-nl/Publication_1671-nl • http://web.mit.edu/12.000/www/m2016/finalwebsite/problems/mining.html • http://www.bewustmethout.nl/deelnemers/bouwend-nederland • http://www.bewustmethout.nl/green-deal/waarom-deze-green-deal • http://www.bewustmethout.nl/sites/bewustmethout.nl/files/C-150%20Intentieverklaring%20Bosbeheer_ WT.pdf • http://www.bouwendnederland.nl/speerpunten/duurzaamheid/sub/duurzaam-materiaalgebruik • http://www.brbs.nl/home/226d8a39/1/home • http://www.ce.nl/publicatie/milieu-impact_van_betongebruik_in_de_nederlandse_bouw/1374 • http://www.duravermeer.nl/over_ons/publicaties/jaarverslagen/duravermeer_ duurzaamheidsverslag_2012.pdf • http://www.duurzamenatuursteen.nl/nl/page/Duurzaamheid • http://www.fidh.org/en/americas/brazil/How-much-are-human-rights-worth-in-9662 • http://www.gaiafoundation.org/sites/default/files/PandorasBoxReportFinal.pdf • http://www.heijmans.nl/storage/23985d11bebb9a901f1bac0b8339fbba4ddc0035/files/HeijmansDuurzaamheidsverslag2012.pdf • http://www.hrw.org/news/2012/06/14/india-mining-industry-out-control • http://www.hrw.org/news/2013/05/23/mozambique-mining-resettlements-disrupt-food-water • http://www.hrw.org/reports/2012/06/14/out-control-0 • http://www.idhsustainabletrade.com/natural-stone • http://www.idhsustainabletrade.com/natuursteen-sustainability • http://www.mvonederland.nl/content/bedrijfstak-beschrijving/delfstoffenwinning • http://www.mvonederland.nl/dossier/2/16/dossier_description/1959 • http://www.mvonederland.nl/dossier/2/17/dossier_description/2951 • http://www.mvonederland.nl/dossier/2/18/dossier_description/4427 • http://www.mvonederland.nl/dossier/2/66/dossier_description/6229 • http://www.mvonederland.nl/sites/default/files/factsheet_mensenrechten_en_staal.pdf • http://www.oecd.org/industry/ind/45145459.pdf • http://www.ucsusa.org/assets/documents/global_warming/Whose-Forest-Land-Is-It-UCS-WhitepaperDoug-Boucher.pdf 9 | MVO Sector Risico Analyse | SEPTEMBER 2014 © 2014 KPMG Advisory N.V. BOUW BRONNENBOEK BIJ MVO SECTOR RISICO ANALYSE 01 • http://www.wegwijzerduurzaambouwen.be/pdf/174.pdf • http://www.worldcoal.org/coal-the-environment/coal-mining-the-environment/ • http://www.worldsteel.org/dms/internetDocumentList/bookshop/Word-Steel-in-Figures-2013/document/ World%20Steel%20in%20Figures%202013.pdf • https://www.gov.uk/government/uploads/system/uploads/attachment_data/file/65505/6316-driversdeforestation-report.pdf Responsibility to Respect • http://bam.eu/csr/sustainability-reports • http://www.bewustmethout.nl/deelnemers/bouwend-nederland • http://www.bewustmethout.nl/green-deal/waarom-deze-green-deal • http://www.bewustmethout.nl/sites/bewustmethout.nl/files/C-150%20Intentieverklaring%20Bosbeheer_ WT.pdf • http://www.bouwendnederland.nl/speerpunten/duurzaamheid/sub/duurzaam-materiaalgebruik • http://www.brbs.nl/home/226d8a39/1/home • http://www.duravermeer.nl/over_ons/publicaties/jaarverslagen/duravermeer_ duurzaamheidsverslag_2012.pdf • http://www.duurzamenatuursteen.nl/nl/page/Duurzaamheid • http://www.heijmans.nl/storage/23985d11bebb9a901f1bac0b8339fbba4ddc0035/files/HeijmansDuurzaamheidsverslag2012.pdf 10 | MVO Sector Risico Analyse | SEPTEMBER 2014 © 2014 KPMG Advisory N.V. BOUW BRONNENBOEK BIJ MVO SECTOR RISICO ANALYSE 01 Corruptie Impact/Betrokkenheid • http://bpi.transparency.org/bpi2011/results/ • http://ec.europa.eu/dgs/home-affairs/e-library/documents/policies/organized-crime-and-human-trafficking/ corruption/docs/acr_2014_en.pdf • http://vorige.nrc.nl/dossiers/bouwfraude/nieuws_tm_2003/article1548332.ece • http://www.ballast-nedam.nl/gedragscode/gedragscode_2010/index.html • http://www.bam.nl/corporate-governance/algemeen/gedragscode-integriteit • http://www.heijmans.nl/storage/23985d11bebb9a901f1bac0b8339fbba4ddc0035/files/Heijmans_ Gedragscode_def_versie_2011.pdf • http://www.volkerwessels.com/dynamics/modules/SFIL0200/view.php?fil_Id=11483 • https://zoek.officielebekendmakingen.nl/dossier/28244/kst-28244-6?resultIndex=111&sorttype=1&sortor der=4 Responsibility to Respect • http://ec.europa.eu/dgs/home-affairs/e-library/documents/policies/organized-crime-and-human-trafficking/ corruption/docs/acr_2014_en.pdf • http://www.ballast-nedam.nl/gedragscode/gedragscode_2010/index.html • http://www.bam.nl/corporate-governance/algemeen/gedragscode-integriteit • http://www.heijmans.nl/storage/23985d11bebb9a901f1bac0b8339fbba4ddc0035/files/Heijmans_ Gedragscode_def_versie_2011.pdf • http://www.volkerwessels.com/dynamics/modules/SFIL0200/view.php?fil_Id=11483 11 | MVO Sector Risico Analyse | SEPTEMBER 2014 © 2014 KPMG Advisory N.V. CHEMIE 12| |MVO MVOSector SectorRisico RisicoAnalyse Analyse| |JULI SEPTEMBER 2014 3 2014 © 2014 KPMG Advisory N.V. CHEMIE BRONNENBOEK BIJ MVO SECTOR RISICO ANALYSE 02 Milieu risico Impact/Betrokkenheid • CE (2003) Internaliseren van externe kosten bij vervoer gevaarlijke stoffen • http://ec.europa.eu/environment/integration/research/newsalert/pdf/IR5.pdf • http://echa.europa.eu/documents/10162/13630/reach_factsheet_animal_testing_en.pdf • http://echa.europa.eu/documents/10162/13655/pg_avoid_animal_testing_en.pdf • http://globalsoilweek.org/wp-content/uploads/2013/10/GSW_factsheet_Contamination_en.pdf • http://report.akzonobel.com/2012/ar/sustainability/environment/note18water.html • http://s02.static-shell.com/content/dam/shell-new/local/corporate/corporate/downloads/pdf/2013-animaltesting-final-report-CXlegal-approved-Aug12.pdf • http://statline.cbs.nl/StatWeb/publication/?VW=T&DM=SLNL&PA=81398NED&D1=0-1,4&D2=525&D3=2-8&HD=140117-0914&HDR=T,G2&STB=G1 • http://topsectoren.nl/chemie • http://topsectoren.nl/documenten/chemie/Internationalisering-Topsector-Chemie_2013-10-01_30.pdf • http://wwf.panda.org/about_our_earth/teacher_resources/webfieldtrips/air_pollution/ • http://wwf.panda.org/about_our_earth/teacher_resources/webfieldtrips/water_pollution/ • http://www.akzonobel.com/system/images/AkzoNobel_Position_Statement_Animal_Testing%20_tcm915742.pdf • http://www.akzonobel.com/system/images/AkzoNobel_Position_Statement_Biodiversity_and_ Ecosystems_tcm9-15743.pdf • http://www.cefic.org/Documents/FactsAndFigures/2012/Facts-and-Figures-2012-The-Leaflet.pdf • http://www.cefic.org/Documents/Learn%20and%20Share/Flagship-Initiatives/Water-Management/ Sustainable-Water-Management-at-DSM.pdf • http://www.cefic.org/Policy-Centre/Environment--health/Animal-Alternatives/ • http://www.compendiumvoordeleefomgeving.nl/indicatoren/nl0018-Waterwinning-en--verbruik-industrie. html?i=11-98 • http://www.compendiumvoordeleefomgeving.nl/indicatoren/nl0085-Belasting-van-het-oppervlaktewateren-emissies-naar-water-per-doelgroep.html?i=5-117 • http://www.compendiumvoordeleefomgeving.nl/indicatoren/nl0118-Gescheiden-aangeboden-industrieelafval.html?i=1-4 • http://www.compendiumvoordeleefomgeving.nl/indicatoren/nl0207-Gevaarlijk-afval-per-deelstroom. html?i=1-4 • http://www.compendiumvoordeleefomgeving.nl/indicatoren/nl0230-Nationale-luchtkwaliteit%3A-beleid. html?i=14-65 • http://www.compendiumvoordeleefomgeving.nl/indicatoren/nl0258-Inventarisatie-van-aantal-locatiesmet-bodemverontreiniging.html?i=3-13 • http://www.dierenbescherming.nl/dierproeven • http://www.dsm.com/content/corporate/cworld/en_US/about/location-finder.html • http://www.dsm.com/content/dam/dsm/cworld/en_US/documents/2013-01-22-dsm-reduces-waterfootprint-of-engineering-plastics-site-in-pune-india.pdf • http://www.dsm.com/content/dam/dsm/cworld/en_US/documents/integrated-annual-report-2012.pdf 13 | MVO Sector Risico Analyse | SEPTEMBER 2014 © 2014 KPMG Advisory N.V. CHEMIE BRONNENBOEK BIJ MVO SECTOR RISICO ANALYSE 02 • http://www.dsm.com/content/dam/dsm/cworld/en_US/documents/triplep-03-people.pdf • http://www.dsm.com/content/dam/dsm/dsmnl/nl_NL/documents/integrated-annual-report-2012-nl.pdf • http://www.dsm.com/corporate/about/location-finder.html • http://www.dsm.com/corporate/sustainability/vision-and-strategy/sustainable-suppliers/targets-andresults-sustainable-suppliers.html • http://www.ecofys.com/nl/news/297/ • http://www.eea.europa.eu/nl/ema-signalen/signalen-2013/artikelen/de-lucht-boven-europa-vandaag • http://www.emissieregistratie.nl/ERPUBLIEK/erpub/selectie/criteria.aspx • http://www.emissieregistratie.nl/ERPUBLIEK/erpub/weergave/grafiek.aspx • http://www.energiegids.nl/sites/default/files/archief/a37f7e/eg-2012-12_23-24-25.pdf • http://www.fao.org/fileadmin/templates/rap/files/meetings/2012/121115_china.pdf • http://www.greenpeace.org/international/en/campaigns/toxics/water/Hidden-Consequences/ • http://www.heeftdechemietoekomst.nl/images/2012-03/vnci-deloitte-visie2030-2050.pdf • http://www.hsi.org/issues/chemical_product_testing/ • http://www.iea.org/publications/freepublications/publication/tracking_emissions.pdf • http://www.ilent.nl/Images/Rapport%20Stolt%20Rom%2027%20juni%202006_tcm334-317949.pdf • http://www.ilo.org/oshenc/part-vii/environmental-health-hazards/item/500-land-pollution • http://www.informatiedierproeven.nl/files/pdf/wetenschappelijke_trendanalyse_dierproeven_(2009).pdf • http://www.kwrwater.nl/IAH_markten/chemische_industrie/ • http://www.kwrwater.nl/page.aspx?id=6214 • http://www.lenntech.com/faq-air-pollution.htm • http://www.regiegroepchemie.nl/ • http://www.rijksoverheid.nl/documenten-en-publicaties/rapporten/2011/06/17/new-earth-new-chemistry. html • http://www.rijksoverheid.nl/documenten-en-publicaties/rapporten/2014/01/30/rapportage-midtermreview-2013-bodemconvenant.html • http://www.rijksoverheid.nl/onderwerpen/bodem-en-ondergrond/documenten-en-publicaties/ rapporten/2014/01/30/rapportage-midterm-review-2013-bodemconvenant.html • http://www.rijksoverheid.nl/onderwerpen/waterkwaliteit/problemen-en-oorzaken-verontreinigd-water • http://www.rijksoverheid.nl/onderwerpen/watertekort-en-zoetwatervoorziening/ontstaan-en-gevolgenwatertekort • http://www.risicokaart.nl/informatie_over_risicos/transport_gevaarlijke_stoffen/ • http://www.shell.nl/nld/aboutshell/media-centre/magazine/files/chemie/moerdijk.html • http://www.supplychainmagazine.nl/dsm-engineering-plastics-optimaliseert-goederen-eninformatiestromen/ 14 | MVO Sector Risico Analyse | SEPTEMBER 2014 © 2014 KPMG Advisory N.V. CHEMIE BRONNENBOEK BIJ MVO SECTOR RISICO ANALYSE 02 • http://www.vnci.nl/actualiteit/nieuwsbrief/nieuwsbrief-artikelen/09-09-24/Chemie_pleit_voor_ pragmatisch_proefdierbeleid.aspx • http://www.vnci.nl/feiten/chemie-in-nederland.aspx#omzet • http://www.vnci.nl/Files/chemie-magazine/chemie-magazine-2013-03.pdf • http://www.vnci.nl/Files/DIVEXTRA/23%20stoffen.pdf • http://www.vnci.nl/Files/DIVEXTRA/CM1012_p44-45.pdf • http://www.vnci.nl/maatschappij/responsible-care/responsible-care-rapport-2010.aspx • http://www.vnci.nl/themas/overzicht/dossier-detail/subdossier/?dossierid=134316032&title=Dierproeven • http://www.vnci.nl/themas/overzicht/dossier-detail/subdossier/?dossierid=68354063&title=Afval • http://www.vnci.nl/themas/overzicht/dossier-detail/subdossier/?dossierid=68354064&title=Water • http://www.vnci.nl/vnci/onze-opinie/opinie-milieu.aspx • http://www.vnci.nl/vnci/onze-opinie/opinie-stoffen.aspx#reach • http://www.vnci.nl/vnci/onze-opinie/opinie-veiligheid.aspx • http://www.vwa.nl/actueel/bestanden/bestand/2204744/zodoende-2012 • https://www.ipcc.ch/publications_and_data/ar4/syr/en/mains3-4.html • KPMG Expect the Unexpected 2012, pagina 87 • VNCI - Responsible Care Rapport 2012 Responsibility to Respect • http://www.vnci.nl/themas/overzicht/dossier-detail/subdossier/?dossierid=134316032&title=Dierproeven • http://www.vnci.nl/themas/overzicht/dossier-detail/subdossier/?dossierid=68354063&title=Afval • http://www.vnci.nl/themas/overzicht/dossier-detail/subdossier/?dossierid=68354064&title=Water • VNCI - Responsible Care Rapport 2012 15 | MVO Sector Risico Analyse | SEPTEMBER 2014 © 2014 KPMG Advisory N.V. CHEMIE BRONNENBOEK BIJ MVO SECTOR RISICO ANALYSE 02 Arbeid Impact/Betrokkenheid • http://www.dsm.com/content/dam/dsm/cworld/en_US/documents/dsm-supplier-code-of-conduct.pdf • http://www.dsm.com/products/quali-blends/en_US/why-dsm/why-dsm-locations.html • http://www.ilo.int/wcmsp5/groups/public/---ed_dialogue/---sector/documents/publication/wcms_160784. pdf • http://www.ilo.org/wcmsp5/groups/public/@ed_norm/@relconf/documents/meetingdocument/wcms_ gb_298_7_1_en.pdf • http://www.ilo.org/wcmsp5/groups/public/---ed_dialogue/---sector/documents/publication/wcms_226385. pdf • http://www.inspectieszw.nl/Images/Sectorrapportage-Aardolie-Chemie-Farmacie-Kunststof-en-Rubber_ tcm335-334605.pdf • http://www.ohchr.org/EN/Issues/AssemblyAssociation/Pages/SRFreedomAssemblyAssociationIndex. aspx • http://www.vnci.nl/actualiteit/nieuwsbrief/nieuwsbrief-artikelen/12-01-19/Gevolgen_Reach_voor_ arbobeleid_verduidelijkt.aspx • http://www.vnci.nl/Files/actieplan-veiligheid-voorop.pdf • http://www.vnci.nl/vnci/onze-opinie/opinie-veiligheid.aspx • http://www.vnci.nl/vnci/onze-opinie/opinie-veiligheid.aspx#arbeidsomstandigheden • UN (Arc): http://www.unglobalcompact.org/docs/issues_doc/human_rights/Human_Rights_Working_ Group/9June09_Arc_of_Human_Rights_Priorities_-_Road_Testing_Version.pdf • VNCI - Responsible Care Rapport 2012 • Responsibility to Respect • http://www.dsm.com/content/dam/dsm/cworld/en_US/documents/dsm-supplier-code-of-conduct.pdf • VNCI - Responsible Care Rapport 2012 16 | MVO Sector Risico Analyse | SEPTEMBER 2014 © 2014 KPMG Advisory N.V. CHEMIE BRONNENBOEK BIJ MVO SECTOR RISICO ANALYSE 02 Mensenrechten Impact/Betrokkenheid • CE Delft - Groene chemische grondstoffen • http://news.bbc.co.uk/onthisday/hi/dates/stories/december/3/newsid_2698000/2698709.stm • http://pubs.acs.org/doi/abs/10.1021/es402501c • http://statline.cbs.nl/StatWeb/publication/?VW=T&DM=SLNL&PA=37830&D1=1&D2=323&D3=a&D4=6 4,129,l&HD=110310-1912&HDR=T,G3&STB=G1,G2 • http://www.amnesty.nl/nieuwsportaal/nieuws/banken-doen-te-weinig-tegen-landroof • http://www.cancerresearchuk.org/cancer-info/healthyliving/harmfulsubstances/harmful-substanceschemicals-pollution-and-cancer • http://www.cbs.nl/nl-NL/menu/themas/industrie-energie/publicaties/artikelen/archief/2011/2011-3345wm.htm • http://www.cefic.org/Policy-Centre/Industry-Policy/Access-to-Raw-Materials/ • http://www.compendiumvoordeleefomgeving.nl/indicatoren/nl0017-Energieverbruik-door-de-industrie. html?i=6-40 • http://www.eia.gov/cfapps/ipdbproject/IEDIndex3.cfm?tid=3&pid=26&aid=1 • http://www.eia.gov/cfapps/ipdbproject/iedindex3.cfm?tid=5&pid=53&aid=1&cid=regions&syid=2008&eyi d=2013&unit=TBPD • http://www.iea.org/publications/freepublications/publication/Oil&GasSecurityNL2012.pdf • http://www.ilo.org/global/about-the-ilo/media-centre/press-releases/WCMS_230469/lang--en/index.htm • http://www.ilo.org/oshenc/part-vii/environmental-health-hazards/item/497-industrial-pollution-indeveloping-countries • http://www.indianet.nl/br060202.html • http://www.mvoindeagribusiness.nl/page/1253/palmolie.html • http://www.oneworld.nl/groen/indiase-autoriteiten-beschuldigen-dsm-van-watervervuiling • http://www.rivm.nl/Documenten_en_publicaties/Wetenschappelijk/Rapporten/2011/april/Nanomaterials_ in_consumer_products_Update_of_products_on_the_European_market_in_2010 • http://www.rivm.nl/Onderwerpen/N/Nanotechnologie/Arbo • http://www.rivm.nl/Onderwerpen/N/Nanotechnologie/Consumentenproducten • http://www.ser.nl/~/media/Files/Internet/Talen/Engels/2009/2009_01/2009_01.ashx • http://www.technischweekblad.nl/rubrieken/energieserie-2/hoeveel-energie-kan-nederland-besparendeel-1.361367.lynkx 17 | MVO Sector Risico Analyse | SEPTEMBER 2014 © 2014 KPMG Advisory N.V. CHEMIE BRONNENBOEK BIJ MVO SECTOR RISICO ANALYSE • http://www.vnci.nl/Files/Handreiking_veilig_werken_met_nanomaterialen_en_producten.pdf • http://www.vnci.nl/vnci/onze-opinie/opinie-stoffen.aspx • http://www.vnci.nl/vnci/onze-opinie/opinie-veiligheid.aspx • https://www.dsm.com/content/dam/dsm/cworld/en_US/documents/nanotechnology.pdf • https://www.milieudefensie.nl/biomassa/landroof • VNCI - Responsible Care Rapport 2012 • www.natura2000.nl/files/eindrapport_taskforce_biodiversiteit.pdf? • www.vnci.nl/vnci/onze-opinie/opinie-stoffen.aspx 02 Responsibility to Respect • VNCI - Responsible Care Rapport 2012 18 | MVO Sector Risico Analyse | SEPTEMBER 2014 © 2014 KPMG Advisory N.V. CHEMIE BRONNENBOEK BIJ MVO SECTOR RISICO ANALYSE 02 Corruptie Impact/Betrokkenheid • http://socialhotspot.org/user-portal-2/single-issue-risk-maps/governance/ • http://www.dsm.com/content/dam/dsm/cworld/en_US/documents/dsm-supplier-code-of-conduct.pdf • VNCI - Responsible Care Rapport 2012 Responsibility to Respect • http://www.dsm.com/content/dam/dsm/cworld/en_US/documents/dsm-supplier-code-of-conduct.pdf • VNCI - Responsible Care Rapport 2012 19 | MVO Sector Risico Analyse | SEPTEMBER 2014 © 2014 KPMG Advisory N.V. 20 | MVO Sector Risico Analyse | JULI 2014 © 2014 KPMG Advisory N.V. DETAILHANDEL BRONNENBOEK BIJ MVO SECTOR RISICO ANALYSE 03 Milieu risico Impact/Betrokkenheid • CE (2010) ‘milieuanalyse textiel’ • CE Delft (2010) Milieuanalyses Papier en Karton. http://www.ce.nl/publicatie/milieuanalyses_papier_en_ karton/1078 • FAO (2011) FAOSTAT Forestry database 2011: Global Forest Products Facts and Figures. • FAO (2012) State of the World’s Forests 2012. http://www.fao.org/docrep/016/i3010e/i3010e00.htm • FOREST EUROPE, UNECE & FAO (2011) State of Europe’s Forests 2011. http://www.foresteurope.org/ full_SoEF • http://awsassets.panda.org/downloads/cotton_for_printing_long_report.pdf • http://data.worldbank.org/indicator/EE.BOD.TXTL.ZS • http://ec.europa.eu/environment/air/pdf/paint_solvents/2002_02_bipro_final_report.pdf • http://ec.europa.eu/environment/industry/retail/pdf/reap_tor.pdf • http://ec.europa.eu/environment/resource_efficiency/pdf/com2011_571.pdf • http://europa.eu/rapid/press-release_IP-12-1088_nl.htm • http://somo.nl/publications-nl/Publication_3727-nl • http://statline.cbs.nl/StatWeb/publication/?DM=SLNL&PA=70946NED&D1=0&D2=a&D3=l&VW=T • http://web.mit.edu/12.000/www/m2016/finalwebsite/problems/mining.html • http://www.afvalfondsverpakkingen.nl/blauwe-blok/over-ons.html • http://www.beroepsziekten.nl/node/373 • http://www.bewustmethout.nl/deelnemers/vereniging-winkelketens-de-doe-het-zelfbranche • http://www.brilliantearth.com/gold-mining-environment/ • http://www.compendiumvoordeleefomgeving.nl/indicatoren/nl0140-Afval-van-huishoudens.html?i=1-4 • http://www.coolfarmtool.org/reports/WWF_Cotton_Carbon_Emission.pdf • http://www.detailhandel.nl/speerpunten/ • http://www.duurzaambedrijfsleven.nl/60294/nederland-koploper-in-recycling-plastic-verpakkingen/ • http://www.energie-search.nl/geen-lage-energierekening-voor-winkels-met-label-a.html • http://www.epa.gov/iaq/voc.html • http://www.epa.gov/international/toxics/mercury/asgm.html • http://www.fgz.nl/ • http://www.fgz.nl/websites/fgz/files/Edelmetaal/Artikel%20Solidaridad%20EM5-2013.pdf • http://www.fsc.nl/intentieverklaring-retail.588.htm • http://www.goedhoutproject.nl/bouw-hout-convenant • http://www.greenpeace.nl/Global/nederland/2013/Bossen/GP_winkelrapport_12%20pag.pdf • http://www.indiantextilejournal.com/articles/FAdetails.asp?id=4652 /. http://oecotextiles.wordpress. com/2011/01/19/estimating-the-carbon-footprint-of-a-fabric/ • http://www.juweliersclub.nl/ • http://www.kndb.org/ • http://www.milieucentraal.nl/themas/afval-heb-je-zelf-in-de-hand/verpakkingen 21 | MVO Sector Risico Analyse | SEPTEMBER 2014 © 2014 KPMG Advisory N.V. DETAILHANDEL BRONNENBOEK BIJ MVO SECTOR RISICO ANALYSE 03 • http://www.milieucentraal.nl/thema’s/thema-2/artikelen-kopen-en-gebruiken/persoonlijkeverzorgingsproducten/ • http://www.milieuloket.nl/9353000/1/j9vvhurbs7rzkq9/vhurdyxq2n7u#p2 • http://www.mvonederland.nl/dossier/2/125 • http://www.mvonederland.nl/dossier/2/125/dossier_description/8531 • http://www.mvonederland.nl/dossier/2/125/dossier_description/8533 • http://www.mvonederland.nl/dossier/2/126/dossier_description/2927 • http://www.mvonederland.nl/dossier/2/66/dossier_description/6226 • http://www.mvonederland.nl/product-dienst/palmolie • http://www.ncv-cosmetica.nl/nl/cosmetica/duurzaam-ondernemen/ • http://www.neeri.res.in/jese/jesevol4802002.pdf • http://www.opwegnaargoedgoud.nl/ • http://www.ornes.nl/ • http://www.plasticseurope.org/Document/plastics-the-facts-2013.aspx?FolID=2 • http://www.rfa.org/english/news/in_depth/china_pollution-20061129.html • http://www.rijksoverheid.nl/bestanden/documenten-en-publicaties/brochures/2010/03/16/energiezuinigeverlichting-voor-detailhandel/publicatie-energiezuinige-verlichting-detailhandel.pdf • http://www.rijksoverheid.nl/documenten-en-publicaties/brochures/2010/03/16/energiezuinige-verlichtingvoor-detailhandel.html • http://www.rspo.org/file/RSPO_Sustainable_Palm_Oil-The_journey_so_far_(26.04.2013).pdf • http://www.rvo.nl/sites/default/files/bijlagen/Slim%20licht%20werkt%20beter%20in%20winkels.pdf • http://www.rwsleefomgeving.nl/onderwerpen/afval/afvalcijfers/landelijk-niveau/geproduceerd-afval/ • http://www.safewater.org/PDFS/resourcesknowthefacts/Mining+and+Water+Pollution.pdf • http://www.sme.greenmfr.org/english/toys/key.html • http://www.taskforceduurzamepalmolie.nl/Duurzamepalmolie/tabid/2276/language/en-US/Default.aspx • http://www.theguardian.com/environment/green-living-blog/2009/oct/28/ethical-christmas-toys • http://www.unwater.org/downloads/UN-Water_UNSGAB_CSD_18_19.pdf • https://www.gov.uk/government/uploads/system/uploads/attachment_data/file/65505/6316-driversdeforestation-report.pdf • https://www.ipcc.ch/publications_and_data/ar4/syr/en/mains3-4.html • https://www.milieudefensie.nl/publicaties/rapporten/zit-het-wel-goed-1 • PBL (2012), De Nederlandse voetafdruk op de wereld • PBL (2013), Verduurzaming van internationale handelsketens • Probos (2011) Kerngegevens Bos en Hout in Nederland. november 2011, Stichting Probos, Wageningen. http://www.probos.nl/images/pdf/artikelen/Otar2013_4_p17_18.pdf • Probos (2013) Duurzaam geproduceerd hout op de Nederlandse markt in 2011. http://www.probos.nl/ images/pdf/rapporten/Rap2013_Duurzaam_geproduceerd_hout_op_de_Nederlandsemarkt_in_2011.pdf • Rijksoverheid (2013) Criteria voor duurzaam inkopen van Papier versie 2.0. http://www.pianoo.nl/sites/ default/files/documents/gerelateerd/criteriadocument_papier_v2_juli_2013.pdf • UNEP: http://www.unep.org/chemicalsandwaste/Portals/9/CiP/CiPWorkshop2011/CiP%20textile%20 case%20study%20report_21Feb2011.pdf 22 | MVO Sector Risico Analyse | SEPTEMBER 2014 © 2014 KPMG Advisory N.V. DETAILHANDEL BRONNENBOEK BIJ MVO SECTOR RISICO ANALYSE 03 Responsibility to Respect • http://ec.europa.eu/environment/industry/retail/pdf/reap_tor.pdf • http://ec.europa.eu/environment/resource_efficiency/pdf/com2011_571.pdf • http://europa.eu/rapid/press-release_IP-12-1088_nl.htm • http://statline.cbs.nl/StatWeb/publication/?DM=SLNL&PA=70946NED&D1=0&D2=a&D3=l&VW=T • http://www.afvalfondsverpakkingen.nl/blauwe-blok/over-ons.html • http://www.bewustmethout.nl/deelnemers/vereniging-winkelketens-de-doe-het-zelfbranche • http://www.compendiumvoordeleefomgeving.nl/indicatoren/nl0140-Afval-van-huishoudens.html?i=1-4 • http://www.detailhandel.nl/speerpunten/ • http://www.duurzaambedrijfsleven.nl/60294/nederland-koploper-in-recycling-plastic-verpakkingen/ • http://www.energie-search.nl/geen-lage-energierekening-voor-winkels-met-label-a.html • http://www.fgz.nl/ • http://www.fgz.nl/websites/fgz/files/Edelmetaal/Artikel%20Solidaridad%20EM5-2013.pdf • http://www.fsc.nl/intentieverklaring-retail.588.htm • http://www.goedhoutproject.nl/bouw-hout-convenant • http://www.greenpeace.nl/Global/nederland/2013/Bossen/GP_winkelrapport_12%20pag.pdf • http://www.juweliersclub.nl/ • http://www.kndb.org/ • http://www.milieucentraal.nl/themas/afval-heb-je-zelf-in-de-hand/verpakkingen • http://www.ncv-cosmetica.nl/nl/cosmetica/duurzaam-ondernemen/ • http://www.opwegnaargoedgoud.nl/ • http://www.ornes.nl/ • http://www.plasticseurope.org/Document/plastics-the-facts-2013.aspx?FolID=2 • http://www.rijksoverheid.nl/bestanden/documenten-en-publicaties/brochures/2010/03/16/energiezuinigeverlichting-voor-detailhandel/publicatie-energiezuinige-verlichting-detailhandel.pdf • http://www.rijksoverheid.nl/documenten-en-publicaties/brochures/2010/03/16/energiezuinige-verlichtingvoor-detailhandel.html • http://www.rvo.nl/sites/default/files/bijlagen/Slim%20licht%20werkt%20beter%20in%20winkels.pdf • https://www.milieudefensie.nl/publicaties/rapporten/zit-het-wel-goed-1 23 | MVO Sector Risico Analyse | SEPTEMBER 2014 © 2014 KPMG Advisory N.V. DETAILHANDEL BRONNENBOEK BIJ MVO SECTOR RISICO ANALYSE 03 Arbeid Impact/Betrokkenheid • Brancheorganisatie FME: Duurzaamheidsthema’s. http://www.fme.nl/Beleidsthema_s/Milieu_Energie_ Duurzaam_Ondernemen/Content/Klimaat_Lucht • Business Ethics in the Textile, Clothing and Footwear (TCF) Industries, ILO, 2000: http://digitalcommons. ilr.cornell.edu/cgi/viewcontent.cgi?article=1008&context=code • C&A: http://www.c-and-a.com/uk/en/corporate/fileadmin/templates/master/img/fashion_updates/CR_ Report/CR_Report_E.pdf • China Labor Watch: Suicide as Protest for the New Generation of Chinese Migrant Workers. http://www. chinalaborwatch.org/news/new-334.html • Electronic Industry Citizenship Initiative: Code of Conduct.http://www.eicc.info/eicc_code.shtml • Good Electronics (2009). Reset. Corporate social responsibility in the global electronics supply chain. http://somo.nl/publications-en/Publication_3248 • http://in.mobile.reuters.com/article/worldNews/idINIndia-52109020101011 • http://occmed.oxfordjournals.org/content/54/5/283.full.pdf • http://somo.nl/publications-nl/Publication_1671-nl • http://somo.nl/publications-nl/Publication_2459-nl • http://somo.nl/publications-nl/Publication_2811-nl • http://somo.nl/publications-nl/Publication_3720-nl • http://somo.nl/publications-nl/Publication_3727-nl • http://www.duurzamenatuursteen.nl/nl/page/home • http://www.fgz.nl/ • http://www.fgz.nl/websites/fgz/files/Edelmetaal/Artikel%20Solidaridad%20EM5-2013.pdf • http://www.hrw.org/node/118031/ • http://www.hrw.org/sites/default/files/reports/tanzania0813_ForUpload_0.pdf • http://www.idhsustainabletrade.com/natural-stone • http://www.idhsustainabletrade.com/natuursteen-sustainability • http://www.ilo.org/oshenc/part-ix/metals-chemical-properties-and-toxicity/item/136iron?tmpl=component&print=1 • http://www.ilo.org/oshenc/part-xi/mining-and-quarrying/item/594-mining-an-overview • http://www.ilo.org/oshenc/part-xiv/clothing-and-finished-textile-products/item/870-health-effects-andenvironmental-issues • http://www.ilo.org/safework/areasofwork/hazardous-work/WCMS_124598/lang--en/index.htm • http://www.industriall-union.org/sites/default/files/migration/imf/RelatedFiles/12060717151266/IMF_ Submission_72nd_OECD_Steel_Committee.pdf • http://www.juweliersclub.nl/ • http://www.livescience.com/11173-miners-face-health-risks-good-days.html • http://www.mvonederland.nl/dossier/2/123 • http://www.mvonederland.nl/dossier/2/125/dossier_description/8531 • http://www.mvonederland.nl/dossier/2/125/dossier_description/8533 24 | MVO Sector Risico Analyse | SEPTEMBER 2014 © 2014 KPMG Advisory N.V. DETAILHANDEL BRONNENBOEK BIJ MVO SECTOR RISICO ANALYSE 03 • http://www.mvonederland.nl/dossier/2/17/dossier_description/2951 • http://www.mvonederland.nl/sites/default/files/factsheet_mensenrechten_en_babyspullen_in_layout.pdf • http://www.mvonederland.nl/sites/default/files/factsheet_mensenrechten_en_edelmetalen.pdf • http://www.mvonederland.nl/sites/default/files/factsheet_mensenrechten_en_textiel.pdf • http://www.opwegnaargoedgoud.nl/ • http://www.ornes.nl/ • http://www.rndweb.nl/view.cfm?page_id=13037 • http://www.snf-apeldoorn.nl/ • http://www.solidaridad.nl/node/2125 • http://www.tft-forests.org/product-groups/pages/?p=6281 • http://www.theguardian.com/law/2011/aug/27/disney-factory-sweatshop-suicide-claims • http://www.un.org/apps/news/story.asp/html/story.asp?NewsID=42736&Cr=South+Africa&Cr1=#. Uz6EI6h_sog • http://www.uneto-vni.nl/homepage-zakelijk • https://bedrijven.ictwaarborg.nl/ • https://www.worldsteel.org/media-centre/press-releases/2014/World-crude-steel-output-increases-by-35--in-2013.html • IDH Electronics Program. http://www.idhsustainabletrade.com/electronics-program • ILO/IPEC working paper: http://www.ilo.org/public//english/standards/ipec/publ/download/pol_ healthcostben_2003_en.pdf • International Cotton Advisory Committee (ICAC): https://www.icac.org/cotton_info/speeches/ plastina/2009/child_labor_lodz.pdf • MVO Nederland: http://www.mvonederland.nl/thema/kinderarbeid • SOMO (2013): Outsourcing labour. http://somo.nl/news-en/migrant-workers-in-malaysian-electronicsindustry-face-atrocious-working-conditions • WEED (2010): Migration in a digital age. electronicswatch.org/migration-in-a-digital-age_3542.pdf • www.solidaridad.nl/files/brief_juwelier.doc? 25 | MVO Sector Risico Analyse | SEPTEMBER 2014 © 2014 KPMG Advisory N.V. DETAILHANDEL BRONNENBOEK BIJ MVO SECTOR RISICO ANALYSE 03 Responsibility to Respect • Brancheorganisatie FME: Duurzaamheidsthema’s. • Electronic Industry Citizenship Initiative: Code of Conduct. • http://www.duurzamenatuursteen.nl/nl/page/home • http://www.eicc.info/eicc_code.shtml • http://www.fgz.nl/ • http://www.fme.nl/Beleidsthema_s/Milieu_Energie_Duurzaam_Ondernemen/Content/Klimaat_Lucht • http://www.idhsustainabletrade.com/electronics-program • http://www.idhsustainabletrade.com/natural-stone • http://www.juweliersclub.nl/ • http://www.mvonederland.nl/sites/default/files/factsheet_mensenrechten_en_edelmetalen.pdf • http://www.opwegnaargoedgoud.nl/ • http://www.ornes.nl/ • http://www.rndweb.nl/view.cfm?page_id=13037 • http://www.snf-apeldoorn.nl/ • http://www.solidaridad.nl/node/2125 • http://www.tft-forests.org/product-groups/pages/?p=6281 • http://www.uneto-vni.nl/homepage-zakelijk • https://bedrijven.ictwaarborg.nl/ • IDH Electronics Program • SOMO (2013): Outsourcing labour. http://somo.nl/news-en/migrant-workers-in-malaysian-electronicsindustry-face-atrocious-working-conditions 26 | MVO Sector Risico Analyse | SEPTEMBER 2014 © 2014 KPMG Advisory N.V. DETAILHANDEL BRONNENBOEK BIJ MVO SECTOR RISICO ANALYSE 03 Mensenrechten Impact/Betrokkenheid • EICC/GeSI: Extractives. http://www.eicc.info/documents/EICC-eSI_ConflictMineral_ Overview_30May2011FINAL.pdf,. http://www.eicc.info/documents/Extractives2013Goals.pdf • http://somo.nl/publications-nl/Publication_1671-nl • http://somo.nl/publications-nl/Publication_2459-nl • http://somo.nl/publications-nl/Publication_2811-nl • http://somo.nl/publications-nl/Publication_3727-nl/ • http://wwf.panda.org/about_our_earth/about_freshwater/freshwater_problems/thirsty_crops/cotton/ • http://www.amnesty.nl/nieuwsportaal/nieuws/banken-doen-te-weinig-tegen-landroof • http://www.duurzamenatuursteen.nl/nl/page/home • http://www.fgz.nl/ • http://www.globalwitness.org/sites/default/files/library/Congo’s%20minerals%20trade%20in%20 the%20balance%20low%20res.pdf • http://www.hrw.org/sites/default/files/reports/drc0505_0.pdf • http://www.hrw.org/sites/default/files/reports/tanzania0813_ForUpload_0.pdf • http://www.idhsustainabletrade.com/natural-stone • http://www.idhsustainabletrade.com/natuursteen-sustainability • http://www.ilo.org/oshenc/part-ix/metals-chemical-properties-and-toxicity/item/136iron?tmpl=component&print=1 • http://www.juweliersclub.nl/ • http://www.mvonederland.nl/dossier/2/17/dossier_description/2951 • http://www.mvonederland.nl/sites/default/files/factsheet_mensenrechten_en_edelmetalen.pdf • http://www.opwegnaargoedgoud.nl/ • http://www.rediff.com/business/report/indian-companies-involved-in-ethiopia-land-grab/20130214.htm • http://www.rndweb.nl/view.cfm?page_id=13037 • http://www.rndweb.nl/websites/rnd/docs/2013_06_20__Plan_van_aanpak_verduurzaming_Nederlandse_ textiel-_en_kledingsector_1.0_met_cover.pdf • http://www.snf-apeldoorn.nl/ • http://www.solidaridad.nl/node/2125 • http://www.state.gov/documents/organization/204319.pdf • http://www.survivalinternational.nl/nieuws/8758 • http://www.tft-forests.org/product-groups/pages/?p=6281 • http://www.trouw.nl/tr/nl/4504/Economie/article/detail/3519636/2013/10/02/Multinationals-pakkenlandroof-niet-aan.dhtml • http://www.un.org/apps/news/story.asp?NewsID=39986#.U0Kac6h_u5I • http://www.uneto-vni.nl/homepage-zakelijk 27 | MVO Sector Risico Analyse | SEPTEMBER 2014 © 2014 KPMG Advisory N.V. DETAILHANDEL BRONNENBOEK BIJ MVO SECTOR RISICO ANALYSE • https://bedrijven.ictwaarborg.nl/ • https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/fields/2111.html • https://www.milieudefensie.nl/biomassa/landroof • https://www.milieudefensie.nl/publicaties/rapporten/mining-matters/view 03 Responsibility to Respect • EICC/GeSI: Extractives • http://www.duurzamenatuursteen.nl/nl/page/home • http://www.eicc.info/documents/EICC-GeSI_ConflictMineral_Overview_30May2011FINAL.pdf • http://www.eicc.info/documents/Extractives2013Goals.pdf • http://www.fgz.nl/ • http://www.idhsustainabletrade.com/natural-stone • http://www.juweliersclub.nl/ • http://www.mvonederland.nl/sites/default/files/factsheet_mensenrechten_en_edelmetalen.pdf • http://www.opwegnaargoedgoud.nl/ • http://www.rndweb.nl/view.cfm?page_id=13037 • http://www.rndweb.nl/websites/rnd/docs/2013_06_20__Plan_van_aanpak_verduurzaming_Nederlandse_ textiel-_en_kledingsector_1.0_met_cover.pdf • http://www.snf-apeldoorn.nl/ • http://www.solidaridad.nl/node/2125 • http://www.tft-forests.org/product-groups/pages/?p=6281 • http://www.uneto-vni.nl/homepage-zakelijk • https://bedrijven.ictwaarborg.nl/ 28 | MVO Sector Risico Analyse | SEPTEMBER 2014 © 2014 KPMG Advisory N.V. DETAILHANDEL BRONNENBOEK BIJ MVO SECTOR RISICO ANALYSE 03 Corruptie Impact/Betrokkenheid • http://wwf.panda.org/about_our_earth/about_forests/deforestation/ • http://www.greenpeace.nl/Global/nederland/2013/Bossen/GP_winkelrapport_12%20pag.pdf • http://www.rndweb.nl/view.cfm?page_id=13019#cntobj45901 • https://www.milieudefensie.nl/publicaties/rapporten/zit-het-wel-goed-1 Responsibility to Respect • http://www.greenpeace.nl/Global/nederland/2013/Bossen/GP_winkelrapport_12%20pag.pdf • http://www.rndweb.nl/view.cfm?page_id=13019#cntobj45901 29 | MVO Sector Risico Analyse | SEPTEMBER 2014 © 2014 KPMG Advisory N.V. ELEKTRONICA 30| |MVO MVOSector SectorRisico RisicoAnalyse Analyse| |JULI SEPTEMBER 2014 4 2014 © 2014 KPMG Advisory N.V. ELEKTRONICA BRONNENBOEK BIJ MVO SECTOR RISICO ANALYSE 04 Milieu risico Impact/Betrokkenheid • ASML environmental management. http://www.asml.nl/asml/show.do?lang=EN&ctx=50049&dfp_ fragment=environment_1 • ASML, NXP en Neways in aziatische landen. http://www.asml.com/asml/show.do?lang=EN&ctx=1828&rid=7703,. http://en.wikipedia.org/wiki/NXP_Semiconductors#Worldwide_sites,. http://www.neways.nl/Content.aspx?sid=5&cid=211&mid=0&ctl=&mnu=608 • Berkeley Laboratory (2012): China’s Industrial Carbon Dioxide Emissions in Manufacturing Subsectors and in Selected Provinces. http://china.lbl.gov/sites/all/files/lbl-5575e-industrial-co2-emissionsjune-2012.pdf • Brancheorganisatie FME: Duurzaamheidsthema’s. http://www.fme.nl/Beleidsthema_s/Milieu_Energie_ Duurzaam_Ondernemen/Content/Klimaat_Lucht • Brancheorganisatie HightechNL: High tech sector in Nederland. http://www.hightechnl.nl/Vereniging/ Ledenlijst • BRE (2011), Report for the European Commission - DG-Environment: Green Public Procurement Office IT equipment. http://ec.europa.eu/environment/gpp/pdf/tbr/office_it_equipment_tbr.pdf • BSR (2010): Electronics Supply Networks and Water Pollution in China. http://www.bsr.org/reports/ BSR_Electronics_Supply_Networks_Water_Pollution_in_China.pdf • CBS: In-en-uitvoer (77- elektrische apparaten, 76- Toestellen voor telecommunicatie). http://www.cbs.nl/ nl-NL/menu/themas/internationale-handel/beschrijving/in-en-uitvoer-van-goederen.htm • Crem (2008): Een analyse van de stromen elektronica-afval in Nederland. • EICC: environmental footprint electronic companies. http://www.eicc.info/ESWG.shtml • Electronic Industry Citizenship Initiative: Code of Conduct. http://www.eicc.info/eicc_code.shtml • E-waste guide: http://ewasteguide.info/hazardous-substances RoHS richtlijn (2002). http://ec.europa.eu/ environment/waste/rohs_eee/index_en.htm • Greenpeace (2013): Guide to Greener Electronics. http://www.greenpeace.org/international/en/ campaigns/toxics/electronics/Guide-to-Greener-Electronics/ • Greenpeace Briefing: Toxic Tech. The dangerous chemicals in electronic products. http://www. greenpeace.org/international/PageFiles/24478/toxic-tech-chemicals-in-elec.pdf • Greenpeace campagneleider groene elektronica: http://www.clubgreen.nl/vraag/Groene-elektronica.html • IPPC 5th Assessment Report, Summary for Policy Makers. http://ipcc-wg2.gov/AR5/images/uploads/ IPCC_WG2AR5_SPM_Approved.pdf • KTH Royal Institute of Technology in Stockholm (2010) Greenhouse Gas Emissions and Operational Electricity Use in the ICT and Entertainment & Media Sectors. http://www.fraw.org.uk/files/tech/ malmodin_2010.pdf • Ladou (University of California, School of Medicine): Export of Electronics Equipment Waste. • Massachusetts Institute of Technology: A Tool to Estimate Materials and Manufacturing Energy for a Product. http://web.mit.edu/ebm/www/Publications/9_Paper.pdf • McAllister (2013): The Human and Environmental Effects of E-Waste. http://www.prb.org/Publications/ Articles/2013/e-waste.aspx • McKinsey/2030 Water Resources Group (2009): Charting Our Water Future. http://www.mckinsey.com/ client_service/sustainability/latest_thinking/charting_our_water_future 31 | MVO Sector Risico Analyse | SEPTEMBER 2014 © 2014 KPMG Advisory N.V. ELEKTRONICA BRONNENBOEK BIJ MVO SECTOR RISICO ANALYSE 04 • MVO Nederland (2012): Keten Elektronica. http://www.mvonederland.nl/dossier/2/123/dossier_ description/11651 • Philips collection and recycling. www.philips.com/about/sustainability/.../closingthematerialsloop.page • Philips in China. http://www.newscenter.philips.com/pwc_nc/main/shared/assets/Downloadablefile/ Philips-in-Asia-Country-Backgrounders-download(3)-4029-1660.pdf • Proceedings of the National Academy of Sciences, USA (2013): http://www.ncbi.nlm.nih.gov/ pubmed/23341630 • Robinson (2009). E-waste: An assessment of global production and environmental impacts. www. sciencedirect.com/science/article/pii/S0048969709009073 • Siemens: water use in electronics manufacturing. http://www.water.siemens.com/ SiteCollectionDocuments/Industries/Electronics/Brochures/SS-CAP-BR-0910.pdf • SOMO (2010): Best practices in sustainable public procurement of IT hardware in Europe. Energy Star. http://www.eu-energystar.org • SwedWatch/ Make IT fair (2009): Out of Control: E-waste trade flows from the EU to developing countries. www.swedwatch.org • Topsectoren: Omzet high tech sector Nederland (2008). http://topsectoren.nl/high-tech • UNESCO (2012): UNITED NATIONS WORLD WATER DEVELOPMENT REPORT 4. http://www.unwater. org/publications/world-water-development-report/en/ • Websites OCE, ASML, NXP, Philips, Neways • Wecycle (2011): The Dutch WEEE Flows. http://www.vie.unu.edu/file/get/9654 Responsibility to Respect • ASML environmental management. http://www.asml.nl/asml/show.do?lang=EN&ctx=50049&dfp_ fragment=environment_1 • Brancheorganisatie FME: Duurzaamheidsthema’s. http://www.fme.nl/Beleidsthema_s/Milieu_Energie_ Duurzaam_Ondernemen/Content/Klimaat_Lucht • Brancheorganisatie HightechNL: High tech sector in Nederland. http://www.hightechnl.nl/Vereniging/ Ledenlijst • Electronic Industry Citizenship Initiative: Code of Conduct. http://www.eicc.info/eicc_code.shtml • Philips collection and recycling. www.philips.com/about/sustainability/.../closingthematerialsloop.page • Topsectoren: Omzet high tech sector Nederland (2008). http://topsectoren.nl/high-tech 32 | MVO Sector Risico Analyse | SEPTEMBER 2014 © 2014 KPMG Advisory N.V. ELEKTRONICA BRONNENBOEK BIJ MVO SECTOR RISICO ANALYSE 04 Arbeid Impact/Betrokkenheid • APHA (2012) Improving Occupational and Environmental Health in the Global Electronics Industry. http:// www.apha.org/advocacy/policy/policysearch/default.htm?id=1438 • Brancheorganisatie FME: Duurzaamheidsthema’s. http://www.fme.nl/Beleidsthema_s/Milieu_Energie_ Duurzaam_Ondernemen/Content/Klimaat_Lucht • Brancheorganisatie HightechNL: High tech sector in Nederland. http://www.hightechnl.nl/Vereniging/ Ledenlijst • BRE (2011), Report for the European Commission - DG-Environment: Green Public Procurement Office IT equipment. http://ec.europa.eu/environment/gpp/pdf/tbr/office_it_equipment_tbr.pdf • China Labor Watch: Suicide as Protest for the New Generation of Chinese Migrant Workers. http://www. chinalaborwatch.org/news/new-334.html • EICC/GeSI (2008): Social and Environmental Responsibility in Metals Supply to the Electronic Industry. • Electronic Industry Citizenship Initiative: Code of Conduct. http://www.eicc.info/eicc_code.shtml • FinnWatch (2007): Connecting components, dividing communities. makeitfair.org/.../ConnectingComponents-Dividing-Communities.../view • Good Electronics (2009). Reset. Corporate social responsibility in the global electronics supply chain. • Good Electronics (2009). Reset. Corporate social responsibility in the global electronics supply chain. http:// somo.nl/publications-en/Publication_3248 • IDH Electronics Program. http://www.idhsustainabletrade.com/electronics-program • ILO (2011): Health Effects and Disease Patterns in Microelectronics and Semiconductors. http://www.ilo. org/oshenc/part-xiii/microelectronics-and-semiconductors/item/923-health-effects-and-disease-patterns • ILO (2012). http://www.ilo.org/global/about-the-ilo/newsroom/news/WCMS_193200/lang--it/index.htm • International Labour Organisation (2012): The global impact of e-waste: Addressing the challenge. • International Trade Union Confederation (2013): Countries at risk. http://www.ituc-csi.org/IMG/pdf/ survey_ra_2013_eng_final.pdf • Koh, Chan, Yap, National University of Singapore (2004). World at work: The electronics industry. http:// oem.bmj.com/content/61/2/180.full • MakeITfair. http://makeitfair.org/en/the-facts/news/child-labour-and-human-rights-abuses-behind-the • MVO Nederland: elektronica: http://www.mvonederland.nl/dossier/2/123/dossier_description/11653 • Philips Annual Report 2013 • Philips collection and recycling. www.philips.com/about/sustainability/.../closingthematerialsloop.page • Philips en Foxconn: www.ledinside.com/.../foxconn_rumored_to_have_received_large_led_bulb _order_ from_philips • Shruti Rana (2013): Fulfilling Technology’s Promise: Enforcing the Rights of Women Caught in the Global High-Tech Underclass. http://scholarship.law.berkeley.edu/cgi/viewcontent.cgi?article=1166&context=bglj • SOMO (2012): Freedom of association in the electronics industry. • SOMO (2012): Workers rights in the global electronics sector. • SOMO (2013): Outsourcing labour. http://somo.nl/news-en/migrant-workers-in-malaysian-electronicsindustry-face-atrocious-working-conditions 33 | MVO Sector Risico Analyse | SEPTEMBER 2014 © 2014 KPMG Advisory N.V. ELEKTRONICA BRONNENBOEK BIJ MVO SECTOR RISICO ANALYSE 04 • SOMO(2013): Outsourcing labour. makeitfair.org/en/the-facts/news/reports/outsourcing-labour • SwedWatch/ Make IT fair (2009): Out of Control: E-waste trade flows from the EU to developing countries. www.swedwatch.org • Topsectoren: Omzet high tech sector Nederland (2008). http://topsectoren.nl/high-tech • VERITÉ: The electronics sector in Malaysia. http://www.verite.org/sites/default/files/ElectronicsMalaysia_ MigrantWorkers_WhitePaperFINAL3.pdf • Wecycle (2011): The Dutch WEEE Flows. http://www.vie.unu.edu/file/get/9654 • WEED (2010): Migration in a digital age. electronicswatch.org/migration-in-a-digital-age_3542.pdf Responsibility to Respect • Brancheorganisatie FME: Duurzaamheidsthema’s. http://www.fme.nl/Beleidsthema_s/Milieu_Energie_ Duurzaam_Ondernemen/Content/Klimaat_Lucht • Brancheorganisatie HightechNL: High tech sector in Nederland. http://www.hightechnl.nl/Vereniging/ Ledenlijst • Electronic Industry Citizenship Initiative: Code of Conduct. http://www.eicc.info/eicc_code.shtml • IDH Electronics Program. http://www.idhsustainabletrade.com/electronics-program • SOMO (2013): Outsourcing labour. http://somo.nl/news-en/migrant-workers-in-malaysian-electronicsindustry-face-atrocious-working-conditions • Topsectoren: Omzet high tech sector Nederland (2008). http://topsectoren.nl/high-tech 34 | MVO Sector Risico Analyse | SEPTEMBER 2014 © 2014 KPMG Advisory N.V. ELEKTRONICA BRONNENBOEK BIJ MVO SECTOR RISICO ANALYSE 04 Mensenrechten Impact/Betrokkenheid • ASML: Conflict minerals. http://www.asml.nl/asml/show.do?lang=EN&ctx=48360&dfp_ fragment=stakeholders_3 • https://www.milieudefensie.nl/publicaties/rapporten/mining • BRE (2011), Report for the European Commission - DG-Environment: Green Public Procurement Office IT equipment. http://ec.europa.eu/environment/gpp/pdf/tbr/office_it_equipment_tbr.pdf • Business and Human Rights: Silicosis and Gold mining in South Africa. http://www.business-humanrights. org/Categories/Lawlawsuits/Lawsuitsregulatoryaction/LawsuitsSelectedcases/GoldMinerSilicosisLitigatio nreSoAfrica • Conservation International: Global biodiversity hotpsots. http://www.conservation.org/where/priority_ areas/hotspots/Documents/CI_Biodiversity-Hotspots_2013_Map.pdf • EEIC: Supply chain transparency. http://www.eicc.info/initiatives02.shtml • EICC/GeSI (2008): Social and Environmental Responsibility in Metals Supply to the Electronic Industry. • EICC/GeSI: Extractives. http://www.eicc.info/documents/EICC-GeSI_ConflictMineral_ Overview_30May2011FINAL.pdf,. http://www.eicc.info/documents/Extractives2013Goals.pdf • Electronic Industry Citizenship Initiative: Code of Conduct. http://www.eicc.info/eicc_code.shtml • FinnWatch (2007): Connecting components, dividing communities. makeitfair.org/.../ConnectingComponents-Dividing-Communities.../view • FME: Grondstoffenschaarste. http://www.fme.nl/content.jsp?objectid=36471 • Friends of the Earth: Mining for smartphones: the true cost of tin. www.foe.co.uk/sites/default/files/ downloads/tin_mining.pdf • http://papers.ssrn.com/sol3/papers.cfm?abstract_id=2028490&download=yes • http://somo.nl/publications-nl/Publication_3727-nl • http://statline.cbs.nl/StatWeb/publication/?DM=SLNL&PA=82007NED&D1=6&D2=1-2,6-7&D3=5-6&D4 =a&D5=l&HDR=T&STB=G1,G2,G3,G4&VW=T • http://web.worldbank.org/WBSITE/EXTERNAL/TOPICS/EXTSOCIALDEVELOPMENT/0,,contentMDK:224 63823~pagePK:148956~piPK:216618~theSitePK:244363,00.html • http://wwf.panda.org/what_we_do/where_we_work/amazon/problems/other_threats/amazon_mining/ • http://www.gaiafoundation.org/sites/default/files/documents/Pandorasboxlowres.pdf • http://www.un.org/apps/news/story.asp?NewsID=41398#.U0JZjqh_u5I • https://www.milieudefensie.nl/publicaties/rapporten/mining-matters/view • https://www.milieudefensie.nl/publicaties/rapporten/mining-matters-update-januari-2010/view • MakeITfair (2012): From Congo with (no) blood. • Philips and ASML: Closing the Materials Loop. www.philips.com/about/sustainability/.../closingthematerialsloop.page?CachedSimilar,. http://www.asml.nl/asml/show.do?lang=EN&ctx=45818&dfp_fragment=valuechain_5 • Philips: Conflict minerals. http://www.philips.com/about/company/businesses/suppliers/conflict_minerals. page 35 | MVO Sector Risico Analyse | SEPTEMBER 2014 © 2014 KPMG Advisory N.V. ELEKTRONICA BRONNENBOEK BIJ MVO SECTOR RISICO ANALYSE 04 Responsibility to Respect • EEIC: Supply chain transparency. http://www.eicc.info/initiatives02.shtml • EICC/GeSI: Extractives. http://www.eicc.info/documents/EICC-GeSI_ConflictMineral_Overview_30May2011FINAL.pdf,. http://www.eicc.info/documents/Extractives2013Goals.pdf • Electronic Industry Citizenship Initiative: Code of Conduct. http://www.eicc.info/eicc_code.shtml • FME: Grondstoffenschaarste. http://www.fme.nl/content.jsp?objectid=36471 • http://wwf.panda.org/what_we_do/where_we_work/amazon/problems/other_threats/amazon_mining/ • https://www.milieudefensie.nl/publicaties/rapporten/mining-matters-update-januari-2010/view • Philips and ASML: Closing the Materials Loop. www.philips.com/about/sustainability/.../closingthematerialsloop.page?CachedSimilar,. http://www.asml.nl/asml/show.do?lang=EN&ctx=45818&dfp_fragment=valuechain_5 36 | MVO Sector Risico Analyse | SEPTEMBER 2014 © 2014 KPMG Advisory N.V. ELEKTRONICA BRONNENBOEK BIJ MVO SECTOR RISICO ANALYSE 04 Corruptie Impact/Betrokkenheid • ASML Code of Conduct. http://www.asml.nl/doclib/corpgov/principles/asml_20111223_Code_of_ Conduct_2011.pdf • Neways Business Ethics Policy. http://www.neways.nl/data/documents/Ethiek%20beleid%20januari%20 2012%20EN.pdf • OECD: Bribery Dutch companies. http://www.oecd.org/investment/anti-bribery/netherlandsmustsignifican tlystepupitsforeignbriberyenforcementsaysoecd.htm • Philips General Business Principles. http://www.philips.com/shared/assets/Investor_relations/pdf/ businessprinciples/GeneralBusinessPrinciples.pdf • Reuters (2014): Philips in ontwikkelingslanden. http://www.reuters.com/article/2014/01/28/us-philipsresults-idUSBREA0R08M20140128 • Transparency International (2014). http://www.transparency.org/topic/detail/health • Transparency International (2014). http://www.transparency.org/topic/detail/public_procurement Responsibility to Respect • ASML Code of Conduct. http://www.asml.nl/doclib/corpgov/principles/asml_20111223_Code_of_ Conduct_2011.pdf • Neways Business Ethics Policy. http://www.neways.nl/data/documents/Ethiek%20beleid%20januari%20 2012%20EN.pdf • Philips General Business Principles. http://www.philips.com/shared/assets/Investor_relations/pdf/ businessprinciples/GeneralBusinessPrinciples.pdf 37 | MVO Sector Risico Analyse | SEPTEMBER 2014 © 2014 KPMG Advisory N.V. ENERGIE 38| |MVO MVOSector SectorRisico RisicoAnalyse Analyse| |JULI SEPTEMBER 2014 5 2014 © 2014 KPMG Advisory N.V. ENERGIE BRONNENBOEK BIJ MVO SECTOR RISICO ANALYSE 05 Milieu risico Impact/Betrokkenheid • http://bettercoal.org/ • http://epz.nl/kernenergie/radioactiviteit/radioactief-afval/opslag-radioactief-afval • http://pollution.unibuc.ro/?substance=9 • http://somo.nl/publications-nl/Publication_3737-nl • http://somo.nl/publications-nl/Publication_3766-nl • http://somo.nl/publications-nl/Publication_3971-nl • http://statline.cbs.nl/StatWeb/publication/?DM=SLNL&PA=70946NED&D1=a&D2=a&D3=l&VW=T • http://statline.cbs.nl/StatWeb/publication/?DM=SLNL&PA=70947NED&D1=a&D2=a&D3=12-14&VW=T • http://www.abcolombia.org.uk/downloads/Giving_it_Away_mining_report_ABColombia.pdf • http://www.compendiumvoordeleefomgeving.nl/indicatoren/nl0019-Inzet-energiedragers-en-brutoelektriciteitsproductie.html?i=6-38 • http://www.compendiumvoordeleefomgeving.nl/indicatoren/nl0121-Emissies-naar-lucht-door-deenergievoorziening.html?i=6-122 • http://www.compendiumvoordeleefomgeving.nl/indicatoren/nl0125-Radioactieve-stoffen%3A-emissiesdoor-Nederlandse-kerncentrales.html?i=6-122 • http://www.compendiumvoordeleefomgeving.nl/indicatoren/nl0183-Verzuring-en-grootschaligeluchtverontreiniging%3A-emissies.html?i=5-70 • http://www.compendiumvoordeleefomgeving.nl/indicatoren/nl0517-Duurzame-elektriciteit.html?i=9-53 • http://www.covra.nl/over-covra • http://www.ecn.nl/docs/library/report/2007/b07015_samenvatting.pdf • http://www.energie-nederland.nl/over-energie-nederland/ • http://www.energie-nederland.nl/wp-content/uploads/docs/030511-Positie-Energie-Nederland-inzakeverplicht-aandeel-duurzaam.pdf • http://www.energie-nederland.nl/wp-content/uploads/docs/E11002.pdf • http://www.europadecentraal.nl/services/wet-en-regelgeving/kernafval-wet-en-regelgeving/ • http://www.greenpeace.nl/Global/nederland/report/2010/5/de-wereld-achter-kolenstroom.pdf • http://www.greenpeace.nl/press/Persberichten-2011/Import-houtpellets-voor-biomassa-vernietigtCanadese-bossen/ • http://www.greenpeace.org/international/en/campaigns/climate-change/coal/Mining-impacts/ • http://www.infomil.nl/onderwerpen/integrale/handboek-eu/lucht-industriele/grote/uitvoering-effecten/ • http://www.iwgia.org/publications/search-pubs?publication_id=595 • http://www.milieucentraal.nl/themas/bronnen-van-energie/kernenergie • http://www.paxvoorvrede.nl/actueel/nieuwsberichten/mvo-convenant-tussen-minister-enenergiebedrijven-laat-slachtoffers-bloedkolen-in-de-steek • http://www.pbl.nl/publicaties/2010/Zure-regen.-Een-analyse-van-dertig-jaar-Nederlandseverzuringsproblematiek 39 | MVO Sector Risico Analyse | SEPTEMBER 2014 © 2014 KPMG Advisory N.V. ENERGIE BRONNENBOEK BIJ MVO SECTOR RISICO ANALYSE 05 • http://www.rijksoverheid.nl/documenten-en-publicaties/rapporten/2009/05/07/sectorakkoord-energie2008-2020-convenant-tussen-rijksoverheid-en-energiebranches-in-het-kader-van-het-werkprogrammaschoon-en-zuinig.html • http://www.rijksoverheid.nl/nieuws/2008/06/26/overheid-en-energiesector-sluiten-convenant-overuitstoot-so2.html • http://www.rijksoverheid.nl/nieuws/2013/12/23/minister-ploumen-over-steenkolen-convenant-stap-in-degoede-richting.html • http://www.rijksoverheid.nl/onderwerpen/energie/documenten-en-publicaties/convenanten/2013/09/06/ energieakkoord-voor-duurzame-groei.html • http://www.rijksoverheid.nl/onderwerpen/energie/meer-hernieuwbare-energie • http://www.rijksoverheid.nl/onderwerpen/kernenergie/kernenergie-in-nederland • http://www.rijksoverheid.nl/onderwerpen/kernenergie/kernenergie-in-nederland/covra • http://www.rijksoverheid.nl/onderwerpen/kernenergie/kernenergie-in-nederland/kerncentrale-borssele • http://www.rivm.nl/dsresource?type=pdf&disposition=inline&objectid=rivmp:201157&versionid=&subob jectname= • http://www.trouw.nl/tr/nl/4332/Groen/article/detail/3504292/2013/09/05/Hoogleraren-Stop-opstokengoed-hout.dhtml • http://www.volkskrant.nl/vk/nl/2664/Nieuws/article/detail/3466780/2013/06/28/Herkomst-van-biomassavoor-groene-stroom-vaak-onduidelijk.dhtml • http://www.worldcoal.org/coal-the-environment/coal-mining-the-environment/ • https://nucleairnederland.nl/radioactief-afval • https://www.cordaid.org/media/publications/DUTCH_COAL_DIALOGUE_FINAL_RAPPORT_2013.pdf • https://www.cordaid.org/nl/blogs/Paul_van_den_Berg/mvo-de-kolenketen-twee-stappen-vooruit-een-stapachteruit/ • https://www.ipcc.ch/publications_and_data/ar4/syr/en/mains3-4.html • www.greenpeace.nl/press/Persberichten-2011/Import-houtpellets-voor-biomassa-vernietigt-Canadesebossen/ • www.probos.nl/images/pdf/rapporten/Rap2013_Duurzaam_geproduceerd_hout_op_de_ Nederlandsemarkt_in_2011.pdf Responsibility to Respect • http://bettercoal.org/ • http://epz.nl/kernenergie/radioactiviteit/radioactief-afval/opslag-radioactief-afval • http://somo.nl/publications-nl/Publication_3737-nl • http://somo.nl/publications-nl/Publication_3971-nl • http://www.compendiumvoordeleefomgeving.nl/indicatoren/nl0121-Emissies-naar-lucht-door-deenergievoorziening.html?i=6-122 • http://www.compendiumvoordeleefomgeving.nl/indicatoren/nl0125-Radioactieve-stoffen%3A-emissiesdoor-Nederlandse-kerncentrales.html?i=6-122 • http://www.compendiumvoordeleefomgeving.nl/indicatoren/nl0183-Verzuring-en-grootschaligeluchtverontreiniging%3A-emissies.html?i=5-70 • http://www.covra.nl/over-covra • http://www.ecn.nl/docs/library/report/2007/b07015_samenvatting.pdf 40 | MVO Sector Risico Analyse | SEPTEMBER 2014 © 2014 KPMG Advisory N.V. ENERGIE BRONNENBOEK BIJ MVO SECTOR RISICO ANALYSE 05 • http://www.energie-nederland.nl/over-energie-nederland/ • http://www.energie-nederland.nl/wp-content/uploads/docs/030511-Positie-Energie-Nederland-inzakeverplicht-aandeel-duurzaam.pdf • http://www.energie-nederland.nl/wp-content/uploads/docs/E11002.pdf • http://www.europadecentraal.nl/services/wet-en-regelgeving/kernafval-wet-en-regelgeving/ • http://www.greenpeace.nl/press/Persberichten-2011/Import-houtpellets-voor-biomassa-vernietigtCanadese-bossen/ • http://www.infomil.nl/onderwerpen/integrale/handboek-eu/lucht-industriele/grote/uitvoering-effecten/ • http://www.paxvoorvrede.nl/actueel/nieuwsberichten/mvo-convenant-tussen-minister-enenergiebedrijven-laat-slachtoffers-bloedkolen-in-de-steek • http://www.rijksoverheid.nl/documenten-en-publicaties/rapporten/2009/05/07/sectorakkoord-energie2008-2020-convenant-tussen-rijksoverheid-en-energiebranches-in-het-kader-van-het-werkprogrammaschoon-en-zuinig.html • http://www.rijksoverheid.nl/nieuws/2008/06/26/overheid-en-energiesector-sluiten-convenant-overuitstoot-so2.html • http://www.rijksoverheid.nl/nieuws/2013/12/23/minister-ploumen-over-steenkolen-convenant-stap-in-degoede-richting.html • http://www.rijksoverheid.nl/onderwerpen/energie/documenten-en-publicaties/convenanten/2013/09/06/ energieakkoord-voor-duurzame-groei.html • http://www.rijksoverheid.nl/onderwerpen/energie/meer-hernieuwbare-energie • http://www.rijksoverheid.nl/onderwerpen/kernenergie/kernenergie-in-nederland • http://www.rijksoverheid.nl/onderwerpen/kernenergie/kernenergie-in-nederland/covra • http://www.rijksoverheid.nl/onderwerpen/kernenergie/kernenergie-in-nederland/kerncentrale-borssele • http://www.trouw.nl/tr/nl/4332/Groen/article/detail/3504292/2013/09/05/Hoogleraren-Stop-opstokengoed-hout.dhtml • https://nucleairnederland.nl/radioactief-afval • https://www.cordaid.org/media/publications/DUTCH_COAL_DIALOGUE_FINAL_RAPPORT_2013.pdf • https://www.cordaid.org/nl/blogs/Paul_van_den_Berg/mvo-de-kolenketen-twee-stappen-vooruit-een-stapachteruit/ • www.probos.nl/images/pdf/rapporten/Rap2013_Duurzaam_geproduceerd_hout_op_de_ Nederlandsemarkt_in_2011.pdf 41 | MVO Sector Risico Analyse | SEPTEMBER 2014 © 2014 KPMG Advisory N.V. ENERGIE BRONNENBOEK BIJ MVO SECTOR RISICO ANALYSE 05 Arbeid Impact/Betrokkenheid • http://bettercoal.org/ • http://in.mobile.reuters.com/article/worldNews/idINIndia-52109020101011 • http://jaarverslag2012.eneco.nl/voortgang/onze-prestaties-in-2012/vakmanschap/veiligheid • http://occmed.oxfordjournals.org/content/54/5/283.full.pdf • http://socialhotspot.org/user-portal-2/single-issue-risk-maps/labor-rights/ • http://somo.nl/publications-nl/Publication_3737-nl • http://somo.nl/publications-nl/Publication_3766-nl • http://somo.nl/publications-nl/Publication_3971-nl • http://usatoday30.usatoday.com/news/world/2007-03-19-russia-mine_N.htm?csp=34 • http://www.dol.gov/ilab/reports/child-labor/colombia.htm • http://www.eneco.com/nl/financieel/kerncijfers/ • http://www.essent.nl/content/Images/99430_12-7436%20Notitie%20Herkomst%20Kolen%20 Nederlandse%20Elektriciteitscentrales.pdf • http://www.essent.nl/content/overessent/het_bedrijf/profiel/index.html • http://www.fnvmondiaal.nl/wereld_van_fnv_mondiaal/Vakbondsrechten_overzicht/1146678 • http://www.greenpeace.nl/Global/nederland/report/2010/5/de-wereld-achter-kolenstroom.pdf • http://www.ilo.org/global/industries-and-sectors/mining/lang--en/index.htm • http://www.ilo.org/ipec/areas/Miningandquarrying/lang--en/index.htm • http://www.ilo.org/safework/areasofwork/hazardous-work/WCMS_124598/lang--en/index.htm • http://www.inspectieszw.nl/images/achtergronden%20dodelijke%20en%20ernstige%20 arbeidsongevallen%20(op%20basis%20van%20in%202007%20afgesloten%20ongevalsonderzoeken)_ tcm335-312357.pdf • http://www.inspectieszw.nl/Images/Feitenoverzicht-van-Tankschepen-Onderhoudsstops-AfbouwGlazenwassers-Veiligheid-Interne-logistiek-en-Energie-Voorjaar-2011_tcm335-312229.pdf • http://www.iwgia.org/publications/search-pubs?publication_id=595 • http://www.multiwatch.ch/cm_data/100505_danwatch_cerrejon.pdf • http://www.mvoverslagessent.nl/mvo-verslag/a1088_HSE-ontwikkelingen-in-2012 • http://www.mvoverslagessent.nl/mvo-verslag/S_1024_SpeerpuntenMVObeleid201212/a1025_ Speerpunt-gezonde-en-veilig-werkomgeving-HSE • http://www.nuon.com/duurzaamheid/duurzame-financiele-prestaties/ • http://www.paxvoorvrede.nl/actueel/nieuwsberichten/mvo-convenant-tussen-minister-enenergiebedrijven-laat-slachtoffers-bloedkolen-in-de-steek • http://www.pwc.com/en_UA/ua/press-room/assets/pwc_mine_2006.pdf • http://www.reuters.com/article/2009/05/28/idUS192843+28-May-2009+PRN20090528 • http://www.reuters.com/article/2010/05/12/us-russia-mine-idUSTRE64B0TS20100512 • http://www.rijksoverheid.nl/nieuws/2013/12/23/minister-ploumen-over-steenkolen-convenant-stap-in-degoede-richting.html 42 | MVO Sector Risico Analyse | SEPTEMBER 2014 © 2014 KPMG Advisory N.V. ENERGIE BRONNENBOEK BIJ MVO SECTOR RISICO ANALYSE 05 • http://www.sourcewatch.org/index.php?title=Colombia_and_coal • http://www.trouw.nl/tr/nl/4496/Buitenland/article/detail/3512364/2013/09/19/Misstanden-in-kolenmijnenvan-Colombia-verergeren.dhtml • http://www.trouw.nl/tr/nl/5009/Archief/archief/article/detail/3512268/2013/09/19/De-mijn-die-eenmoordkuil-werd.dhtml • http://www.vattenfall.com/nl/welcome-to-vattenfall/file/Health-saftey_NL.pdf_22803777.pdf • https://www.cordaid.org/media/publications/DUTCH_COAL_DIALOGUE_FINAL_RAPPORT_2013.pdf • https://www.cordaid.org/nl/blogs/Paul_van_den_Berg/mvo-de-kolenketen-twee-stappen-vooruit-een-stapachteruit/ • www.probos.nl/images/pdf/rapporten/Rap2013_Duurzaam_geproduceerd_hout_op_de_ Nederlandsemarkt_in_2011.pdf Responsibility to Respect • http://bettercoal.org/ • http://jaarverslag2012.eneco.nl/voortgang/onze-prestaties-in-2012/vakmanschap/veiligheid • http://somo.nl/publications-nl/Publication_3737-nl • http://somo.nl/publications-nl/Publication_3971-nl • http://www.inspectieszw.nl/images/achtergronden%20dodelijke%20en%20ernstige%20 arbeidsongevallen%20(op%20basis%20van%20in%202007%20afgesloten%20ongevalsonderzoeken)_ tcm335-312357.pdf • http://www.inspectieszw.nl/Images/Feitenoverzicht-van-Tankschepen-Onderhoudsstops-AfbouwGlazenwassers-Veiligheid-Interne-logistiek-en-Energie-Voorjaar-2011_tcm335-312229.pdf • http://www.mvoverslagessent.nl/mvo-verslag/a1088_HSE-ontwikkelingen-in-2012 • http://www.mvoverslagessent.nl/mvo-verslag/S_1024_SpeerpuntenMVObeleid201212/a1025_ Speerpunt-gezonde-en-veilig-werkomgeving-HSE • http://www.nuon.com/duurzaamheid/duurzame-financiele-prestaties/ • http://www.paxvoorvrede.nl/actueel/nieuwsberichten/mvo-convenant-tussen-minister-enenergiebedrijven-laat-slachtoffers-bloedkolen-in-de-steek • http://www.rijksoverheid.nl/nieuws/2013/12/23/minister-ploumen-over-steenkolen-convenant-stap-in-degoede-richting.html • http://www.vattenfall.com/nl/welcome-to-vattenfall/file/Health-saftey_NL.pdf_22803777.pdf • https://www.cordaid.org/media/publications/DUTCH_COAL_DIALOGUE_FINAL_RAPPORT_2013.pdf • https://www.cordaid.org/nl/blogs/Paul_van_den_Berg/mvo-de-kolenketen-twee-stappen-vooruit-een-stapachteruit/ • www.probos.nl/images/pdf/rapporten/Rap2013_Duurzaam_geproduceerd_hout_op_de_ Nederlandsemarkt_in_2011.pdf 43 | MVO Sector Risico Analyse | SEPTEMBER 2014 © 2014 KPMG Advisory N.V. ENERGIE BRONNENBOEK BIJ MVO SECTOR RISICO ANALYSE 05 Mensenrechten Impact/Betrokkenheid • http://awsassets.panda.org/downloads/critical_materials_report___jan_2014_low_res__final_.pdf • http://bettercoal.org/ • http://ec.europa.eu/enterprise/policies/raw-materials/critical/index_en.htm • http://ec.europa.eu/enterprise/policies/raw-materials/files/docs/report-b_en.pdf • http://ec.europa.eu/research/industrial_technologies/pdf/us-eu-workshop-on-rare-earth-elements-report_ en.pdf • http://epz.nl/kernenergie/hoe-werkt-de-kerncentrale/de-brandstof/de-oorsprong-van-epzs-uranium • http://epz.nl/kernenergie/onze-kerncentrale/de-splijtstof/soorten-splijtstof • http://issuu.com/iwgia/docs/coal_mining_in_kemerovo_oblast__briefing_note_ sept/2?e=1486722/3525009 • http://newsoffice.mit.edu/2012/rare-earth-alternative-energy-0409 • http://somo.nl/publications-nl/Publication_3737-nl • http://somo.nl/publications-nl/Publication_3766-nl • http://somo.nl/publications-nl/Publication_3971-nl • http://www.aardgas-in-nederland.nl/de-toekomst-van-aardgas/aardgasreserves-en-verbruik/ • http://www.aardgas-in-nederland.nl/nederland-aardgasland/aardgas-in-de-nederlandse-energievoorziening/ • http://www.abcolombia.org.uk/downloads/Giving_it_Away_mining_report_ABColombia.pdf • http://www.compendiumvoordeleefomgeving.nl/indicatoren/nl0019-Inzet-energiedragers-en-brutoelektriciteitsproductie.html?i=6-38 • http://www.ecn.nl/docs/library/report/2007/b07015_samenvatting.pdf • http://www.energie-nederland.nl/wp-content/uploads/docs/030511-Positie-Energie-Nederland-inzakeverplicht-aandeel-duurzaam.pdf • http://www.fnvmondiaal.nl/wereld_van_fnv_mondiaal/Vakbondsrechten_overzicht/1146678 • http://www.fta-eu-latinamerica.org/wp-content/uploads/2011/08/Analysis-of-mining_TP2-1.pdf • http://www.greenpeace.nl/Global/nederland/report/2010/5/de-wereld-achter-kolenstroom.pdf • http://www.iwgia.org/publications/search-pubs?publication_id=595 • http://www.multiwatch.ch/cm_data/100505_danwatch_cerrejon.pdf • http://www.paxvoorvrede.nl/actueel/nieuwsberichten/mvo-convenant-tussen-minister-enenergiebedrijven-laat-slachtoffers-bloedkolen-in-de-steek • http://www.peacebrigades.org/fileadmin/user_files/projects/colombia/files/colomPBIa/111203_mining_in_ colombia_web.pdf • http://www.peoplesworld.org/colombia-blood-on-the-coal/ • http://www.rijksoverheid.nl/nieuws/2013/12/23/minister-ploumen-over-steenkolen-convenant-stap-in-degoede-richting.html • http://www.rijksoverheid.nl/onderwerpen/gaswinning-en-infrastructuur/gasexploratie-en-productie/ groningenveld • http://www.rijksoverheid.nl/onderwerpen/kernenergie/kernenergie-in-nederland/kerncentrale-borssele 44 | MVO Sector Risico Analyse | SEPTEMBER 2014 © 2014 KPMG Advisory N.V. ENERGIE BRONNENBOEK BIJ MVO SECTOR RISICO ANALYSE 05 • http://www.rvo.nl/sites/default/files/Zeldzame%20aardmetalen%20Amerika%20en%20Canada.pdf • http://www.theguardian.com/sustainable-business/cerrejon-mine-colombia-human-rights • http://www.visionair.nl/wetenschap/rapport-hernieuwbare-energie-leidt-tot-schaarste-metalen/ • http://www.volkskrant.nl/vk/nl/2664/Nieuws/article/detail/3606789/2014/03/04/Nederlandseenergiecentrales-draaien-nog-op-bloedkolen.dhtml • https://www.cordaid.org/media/publications/DUTCH_COAL_DIALOGUE_FINAL_RAPPORT_2013.pdf • https://www.cordaid.org/nl/blogs/Paul_van_den_Berg/mvo-de-kolenketen-twee-stappen-vooruit-een-stapachteruit/ • https://www.cordaid.org/nl/projecten/coal-mining-and-human-rights-in-la-guajira/110628/ • https://www.ecn.nl/newsletter/dutch/2013/september/materiaalschaarste-een-bedreiging-voor-duurzameenergie/ • www.probos.nl/images/pdf/rapporten/Rap2013_Duurzaam_geproduceerd_hout_op_de_ Nederlandsemarkt_in_2011.pdf Responsibility to Respect • http://bettercoal.org/ • http://ec.europa.eu/enterprise/policies/raw-materials/critical/index_en.htm • http://ec.europa.eu/enterprise/policies/raw-materials/files/docs/report-b_en.pdf • http://ec.europa.eu/research/industrial_technologies/pdf/us-eu-workshop-on-rare-earth-elements-report_ en.pdf • http://epz.nl/kernenergie/hoe-werkt-de-kerncentrale/de-brandstof/de-oorsprong-van-epzs-uranium • http://epz.nl/kernenergie/onze-kerncentrale/de-splijtstof/soorten-splijtstof • http://somo.nl/publications-nl/Publication_3737-nl • http://somo.nl/publications-nl/Publication_3971-nl • http://www.energie-nederland.nl/wp-content/uploads/docs/030511-Positie-Energie-Nederland-inzakeverplicht-aandeel-duurzaam.pdf • http://www.paxvoorvrede.nl/actueel/nieuwsberichten/mvo-convenant-tussen-minister-enenergiebedrijven-laat-slachtoffers-bloedkolen-in-de-steek • http://www.rijksoverheid.nl/nieuws/2013/12/23/minister-ploumen-over-steenkolen-convenant-stap-in-degoede-richting.html • https://www.cordaid.org/media/publications/DUTCH_COAL_DIALOGUE_FINAL_RAPPORT_2013.pdf • https://www.cordaid.org/nl/blogs/Paul_van_den_Berg/mvo-de-kolenketen-twee-stappen-vooruit-een-stapachteruit/ • www.probos.nl/images/pdf/rapporten/Rap2013_Duurzaam_geproduceerd_hout_op_de_ Nederlandsemarkt_in_2011.pdf 45 | MVO Sector Risico Analyse | SEPTEMBER 2014 © 2014 KPMG Advisory N.V. ENERGIE BRONNENBOEK BIJ MVO SECTOR RISICO ANALYSE 05 Corruptie Impact/Betrokkenheid • http://bankwatch.org/sites/default/files/EBRD-coal-corruption.pdf • http://issuu.com/iwgia/docs/coal_mining_in_kemerovo_oblast__briefing_note_ sept/2?e=1486722/3525009 • http://nos.nl/artikel/587358-schikking-bedrijf-na-corruptie.html • http://pulitzercenter.org/reporting/colombia-mining-industry-cardenas-energy-challenges • http://siteresources.worldbank.org/INTENERGY2/Resources/WBelectricitysourcebookpub.pdf • http://www.eneco.com/nl/~/media/cor/pdf/organisatie/enecogedragscode.ashx • http://www.fta-eu-latinamerica.org/wp-content/uploads/2011/08/Analysis-of-mining_TP2-1.pdf • http://www.ftm.nl/exclusive/trend-corrupte-gedeputeerden-provincie-noord-holland/ • http://www.greenpeace.nl/Global/nederland/report/2010/5/de-wereld-achter-kolenstroom.pdf • http://www.multiwatch.ch/cm_data/100505_danwatch_cerrejon.pdf • http://www.mvoverslagessent.nl/FbContent.ashx/downloads/RWE_Gedragscode.pdf • http://www.themoscowtimes.com/news/article/russia-arrests-corrupt-coal-officials/287456.html • http://www.trust.org/item/20100723152500-6unv7/ • https://www.nuon.com/Global/Nederlands/Corporate_governance/Beheer/code_of%20_conduct_nl.pdf Responsibility to Respect • http://www.eneco.com/nl/~/media/cor/pdf/organisatie/enecogedragscode.ashx • http://www.mvoverslagessent.nl/FbContent.ashx/downloads/RWE_Gedragscode.pdf • https://www.nuon.com/Global/Nederlands/Corporate_governance/Beheer/code_of%20_conduct_nl.pdf 46 | MVO Sector Risico Analyse | SEPTEMBER 2014 © 2014 KPMG Advisory N.V. FINANCIËLE SECTOR 47| |MVO MVOSector SectorRisico RisicoAnalyse Analyse| |JULI SEPTEMBER 2014 6 2014 © 2014 KPMG Advisory N.V. FINANCIËLE SECTOR BRONNENBOEK BIJ MVO SECTOR RISICO ANALYSE 06 Milieu risico Impact/Betrokkenheid • ABP Beursgenoteerde beleggingen 31-12-13. http://www.abp.nl/images/01.0021.14.1%20WTK%20 aandelenNL_tcm160-167534.PDF • Beleidsbrief Dierenwelzijn, Dijksma, 2013 • Duurzaamheidsverslagen Rabobank, ING, ABP, PFZW • Eerlijke bankwijzer (2013): Praktijkonderzoek: Nederlandse bankgroepen en veetransport. http://www. eerlijkebankwijzer.nl/media/28159/praktijkonderzoek_veetransport_eb_rapport_130709.pdf • Eerlijke bankwijzer. http://www.eerlijkebankwijzer.nl/overzicht-scores/ • Eerlijke bankwijzer: Policy brief: MVO en transparantie in de Financiële Sector • Energieakkoord. http://www.banken.nl/nieuws/1388/banken-en-overheid-ondertekenen-green-deal,. http://www.pensioenfederatie.nl/actueel/nieuws/Pages/Pensioenfederatie_steunt_Energieakkoord_656. aspx • Farmland principles. www.unpri.org/.../the-principles-for-responsible-investment-in-farmland/ • Friends of the Earth (2013): Commodity Crimes. http://www.foeeurope.org/sites/default/files/press_ releases/commodity_crimes_nov13.pdf • http://edepot.wur.nl/117351 • http://www.boerderij.nl/Home/Nieuws/2012/12/CBS-Aantal-koeien-neemt-weer-toe-1133063W/ • http://www.pve.nl/pve?waxtrapp=thbFsHsuOnbPTEcBbB&context=gfMsHsuOnbPTEA • http://www.wakkerdier.nl/vee-industrie/koeien • http://www.wakkerdier.nl/vee-industrie/varkens • https://www.milieudefensie.nl/publicaties/rapporten/mining-matters/view • ING (2013): Water: het nieuwe CO2. http://www.ing.nl/Images/Water_het_nieuwe_CO2_tcm7-134002. pdf?id=20130417112721 • ING exclusion policies. http://www.ingcb.com/about-ing-cb/environmental-and-social-risk-policies • IPPC (2013). https://www.ipcc.ch/publications_and_data/ar4/syr/en/mains3-4.html • Jaarverslagen Rabobank, ING, ABP, PFZW • Klimaatverandering scores. http://www.eerlijkebankwijzer.nl/overzicht-scores/ • KPMG analyse van de top 10 Nederlandse pensioensfondsenmarkt (bronnen: DNB statistieken, jaarverslagen van pensioensfondsen) • McKinsey/2030 Water Resources Group (2009): Charting Our Water Future. http://www.mckinsey.com/ client_service/sustainability/latest_thinking/charting_our_water_future • Natuur en Milieu (2013): http://www.natuurenmilieu.nl/media/518136/beleggingen_pensioenfondsen_in_ duurzame_energie_n_m_130502.pdf • Nederlandse bankensector. http://www.banken.nl/bankensector/bankensector-nederland • PFZW Transparantielijst (In)directe beleggingen in beursgenoteerde aandelen en (In)directe private beleggingen per 31-12-2013. http://www.pfzw.nl/over-ons/beleggingen/paginas/overzicht-beleggingen. aspx • PFZW, beleggingen real assets. http://app.pfzw.nl/transparantielijsten/Beleggingsmandaten. asp?Sorteer=05&Zoekveld= 48 | MVO Sector Risico Analyse | SEPTEMBER 2014 © 2014 KPMG Advisory N.V. FINANCIËLE SECTOR • Policy brief: MVO en transparantie in de Financiële Sector • Position papers agrarische grondstoffen ABP en PFZW. BRONNENBOEK BIJ MVO SECTOR RISICO ANALYSE 06 http://www.abp.nl/images/10.0065.12.2-positionpaper_tcm160-139990.pdf,. https://www.pfzw.nl/Documents/Over-ons/beleggen-in-agrarische-grondstoffen.pdf • Position papers Rabobank, ABP, PFZW. https://www.rabobank.com/en/images/Livestock%20farming%20sector%20position%20paper.pdf,. https://www.pfzw.nl/...ons/beleggen-in-agrarische-grondstoffen.pdf, www.abp.nl/.../10.0065.12.2-positionpaper_tcm160-139990.pdf • Rabobank: dierenwelzijn. https://www.rabobank.com/en/images/Animal_welfare.pdf • Sector en exclusion policies ING. http://www.ingcb.com/about-ing-cb/environmental-and-social-riskpolicies • Sustainable farming Rabobank. https://www.rabobank.com/en/products_services/business_clients/rabofarm.html https://www.rabobank.com/en/images/Livestock%20farming%20sector%20position%20paper.pdf • Top 100 beleggingen ABP. http://www.abp.nl/en/about-abp/investments/investment-policy-accountability. asp • Trade and commodity finance Rabobank and ING. https://www.rabobank.com/en/products_services/business_clients/corporate_banking/trade_and_ commodity_finance/index.html,. http://www.ingcb.com/products-services/finance-your-business/commodity-and-export-financ • VBDO Profiles 2012: ABP and PFZW. http://www.vbdo.nl/files/download/1184/VBDO%20Profile%20 2012_Pensioenfonds%20Zorg%20en%20Welzijn.pdf • Verantwoord beleggen verslagen ABP, PFZW Responsibility to Respect • Duurzaamheidsverslagen Rabobank, ING, ABP, PFZW • Eerlijke bankwijzer. http://www.eerlijkebankwijzer.nl/overzicht-scores/ • Energieakkoord. http://www.banken.nl/nieuws/1388/banken-en-overheid-ondertekenen-green-deal,. http://www.pensioenfederatie.nl/actueel/nieuws/Pages/Pensioenfederatie_steunt_Energieakkoord_656. aspx • Farmland principles. www.unpri.org/.../the-principles-for-responsible-investment-in-farmland/ • ING (2013): Water: het nieuwe CO2. http://www.ing.nl/Images/Water_het_nieuwe_CO2_tcm7-134002. pdf?id=20130417112721 • ING exclusion policies. http://www.ingcb.com/about-ing-cb/environmental-and-social-risk-policies • Jaarverslagen Rabobank, ING, ABP, PFZW • Natuur en Milieu (2013): http://www.natuurenmilieu.nl/media/518136/beleggingen_pensioenfondsen_in_ duurzame_energie_n_m_130502.pdf • Position papers Rabobank, ABP, PFZW. https://www.rabobank.com/en/images/Livestock%20farming%20sector%20position%20paper.pdf,. https://www.pfzw.nl/...ons/beleggen-in-agrarische-grondstoffen.pdf, • www.abp.nl/.../10.0065.12.2-positionpaper_tcm160-139990.pdf 49 | MVO Sector Risico Analyse | SEPTEMBER 2014 © 2014 KPMG Advisory N.V. FINANCIËLE SECTOR BRONNENBOEK BIJ MVO SECTOR RISICO ANALYSE 06 • Rabobank: dierenwelzijn. https://www.rabobank.com/en/images/Animal_welfare.pdf • Sector en exclusion policies ING. http://www.ingcb.com/about-ing-cb/environmental-and-social-riskpolicies • Sustainable farming Rabobank. https://www.rabobank.com/en/products_services/business_clients/rabofarm.html https://www.rabobank.com/en/images/Livestock%20farming%20sector%20position%20paper.pdf • VBDO Profiles 2012: ABP and PFZW. http://www.vbdo.nl/files/download/1184/VBDO%20Profile%20 2012_Pensioenfonds%20Zorg%20en%20Welzijn.pdf • VBDO profiles ABP, PFZW (2012). www.vbdo.nl/.../VBDO%20Profile%202012_ Pensioenfonds%20 Zorg%20en%20Welzijn.pdf • Verantwoord beleggen verslagen ABP, PFZW 50 | MVO Sector Risico Analyse | SEPTEMBER 2014 © 2014 KPMG Advisory N.V. FINANCIËLE SECTOR BRONNENBOEK BIJ MVO SECTOR RISICO ANALYSE 06 Arbeid Impact/Betrokkenheid • ABP Beursgenoteerde beleggingen 31-12-13. http://www.abp.nl/ images/01.0021.14.1%20WTK%20aandelenNL_tcm160-167534.PDF • Duurzaamheidsverslagen Rabobank, ING, ABP, PFZW • Eerlijke bankwijzer. http://www.eerlijkebankwijzer.nl/overzicht-scores/ • Eerlijke bankwijzer: Policy brief: MVO en transparantie in de Financiële Sector • Good Electronics (2009). Reset. Corporate social responsibility in the global electronics supply chain. http:// somo.nl/publications-en/Publication_3248 • http://www.un.org/en/globalissues/briefingpapers/childlabour/ • http://www.unglobalcompact.org/docs/issues_doc/human_rights/Human_Rights_Working_Group/Arc_of_ Human_Rights_Priorities.pdf • http://www.veiligheid.nl/cijfers/arbeidsongevallen-in-de-landbouw • http://www.veiligheid.nl/csi/veiligheidnl.nsf/0/832BCC0162FFF17DC1257C5C003CF443/$file/ Cijfersfactsheet%20Landbouw%202006-2010.pdf • Human rights policy Rabobank and ING. https://www.rabobank.com/en/images/Human%20Rights%20Policy.pdf, www.ingforsomethingbetter.com/humanrights/ • ILO (2010): Women in labour markets. http://www.ilo.org/wcmsp5/groups/public/---ed_emp/---emp_elm/--trends/documents/publication/wcms_123835.pdf • ILO (2012). http://www.ilo.org/global/about-the-ilo/newsroom/news/WCMS_193200/lang--it/index.htm • ILO (2013): Global Wage report. http://www.ilo.org/global/about-the-ilo/newsroom/news/WCMS_192901/ lang--en/index.htm • ILO (2014). http://www.ilo.org/global/industries-and-sectors/agriculture-plantations-other-rural-sectors/ lang--en/index.htm • ILO: Child labour in agriculture. http://www.ilo.org/ipec/areas/Agriculture/lang--en/index.htm • ING and textile. http://www.fibre2fashion.com/news/textile-news/newsdetails.aspx?news_id=114196 • International Trade Union Confederation (2013): Countries at risk. http://www.ituc-csi.org/IMG/pdf/ survey_ra_2013_eng_final.pdf • Jaarverslagen Rabobank, ING, ABP, PFZW • KPMG analyse van de top 10 Nederlandse pensioensfondsenmarkt (bronnen: DNB statistieken, jaarverslagen van pensioensfondsen) • Nederlandse bankensector. http://www.banken.nl/bankensector/bankensector-nederland • PFZW Transparantielijst (In)directe beleggingen in beursgenoteerde aandelen en (In)directe private beleggingen per 31-12-2013. http://www.pfzw.nl/over-ons/beleggingen/paginas/overzicht-beleggingen. aspx • Plan van aanpak verduurzaming Nederlandse textiel-en kledingsector 1.0 (http://www.rndweb.nl/websites/ rnd/docs/2013_06_20__Plan_van_aanpak_verduurzaming_Nederlandse_textiel-_en_kledingsector_1.0_ met_cover.pdf • Rabobank and textile. https://www.rabobank.com/en/group/sustainability/Ethics_and_Dialogue/ financing_a_clothing_store.html • Sector policy ING. http://www.ingcb.com/about-ing-cb/environmental-and-social-risk-policies 51 | MVO Sector Risico Analyse | SEPTEMBER 2014 © 2014 KPMG Advisory N.V. FINANCIËLE SECTOR BRONNENBOEK BIJ MVO SECTOR RISICO ANALYSE 06 • Top 100 beleggingen ABP. http://www.abp.nl/en/about-abp/investments/investment-policy-accountability. asp • Trade and commodity finance Rabobank and ING. https://www.rabobank.com/en/products_services/business_clients/corporate_banking/trade_and_ commodity_finance/index.html,. http://www.ingcb.com/products-services/finance-your-business/commodity-and-export-financ • UN (2010). http://unstats.un.org/unsd/demographic/products/Worldswomen/WW2010Report_by%20 chapterBW/Work_BW.pdf • VBDO Profiles 2012: ABP and PFZW. http://www.vbdo.nl/files/download/1184/VBDO%20Profile%202012_Pensioenfonds%20Zorg%20 en%20Welzijn.pdf, www.vbdo.nl/files/download/.../VBDO%20Profile%202012_ABP.pdf • www.paxvoorvrede.nl/media/.../brief-eb-voor-ao-imvo-sept-def_0.pdf Responsibility to Respect • Duurzaamheids- en jaarverslagen Rabobank, ING, ABP, PFZW • Eerlijke bankwijzer. http://www.eerlijkebankwijzer.nl/overzicht-scores/ • Human rights policy Rabobank and ING. https://www.rabobank.com/en/images/Human%20Rights%20Policy.pdf, www.ingforsomethingbetter.com/humanrights/ • Sector policy ING. http://www.ingcb.com/about-ing-cb/environmental-and-social-risk-policies • VBDO Profiles 2012: ABP and PFZW. http://www.vbdo.nl/files/download/1184/VBDO%20Profile%202012_Pensioenfonds%20Zorg%20 en%20Welzijn.pdf, www.vbdo.nl/files/download/.../VBDO%20Profile%202012_ABP.pdf 52 | MVO Sector Risico Analyse | SEPTEMBER 2014 © 2014 KPMG Advisory N.V. FINANCIËLE SECTOR BRONNENBOEK BIJ MVO SECTOR RISICO ANALYSE 06 Mensenrechten Impact/Betrokkenheid • ABP Beursgenoteerde beleggingen 31-12-13 • ABP Responsible Investment report 2012. http://www.abp.nl/images/ABP%20Responsible%20 Investment%202012_tcm160-160580.pdf • Eerlijke bankwijzer. http://www.eerlijkebankwijzer.nl/overzicht-scores/ • Exclusion policies controversial weapons • Friends of the Earth (2012): Farming money. http://www.foeeurope.org/sites/default/files/publications/ Farming_money_FoEE_Jan2012.pdf • Friends of the Earth (2013) • http://commodityplatform.org/wp/wp-content/uploads/2008/12/dsc-factsheet-3-land-conflicts-finaldecember-2008.pdf • http://farmlandgrab.org/post/view/22066-landroof-maleisie-gesponsord-door-nederlandse-banken-enpensioenfondsen • http://nieuwsuur.nl/onderwerp/557768-landroof-gefinancierd-met-nederlands-geld.html • http://www.abp.nl/en/about-abp/investments/esg-policy.asp • http://www.efinancialnews.com/story/2013-01-07/dutch-fund-sells-out-tobacco-walmart • http://www.foe.co.uk/sites/default/files/downloads/losingground.pdf • http://www.ingforsomethingbetter.com/updates/ing-does-not-finance-or-invest-in-controversial-weapons • http://www.ipe.com/abp-divests-from-walmart-petrochina-over-violation-of-un-principles/43571.fullarticle • https://www.pfzw.nl/about-us/Investments/Paginas/Exclusion-of-companies-and-government-bonds.aspx • https://www.rabobank.com/en/images/Rabobank%20Group%20Armaments%20industry%20policy%20 with%20explanatory%20notes.pdf • Human rights policy Rabobank and ING. https://www.rabobank.com/en/images/Human%20Rights%20Policy.pdf, www.ingforsomethingbetter.com/humanrights/ • Human Rights Watch, Extractives and Textile. http://www.hrw.org/by-issue/publications/686?date_filter%5Bvalue%5D%5Byear%5D=,. http://www.hrw.org/news/2013/04/25/bangladesh-tragedy-shows-urgency-worker-protections • Jaarverslagen ING, Rabobank • KPMG analyse van de top 10 Nederlandse pensioensfondsenmarkt (bronnen: DNB statistieken, jaarverslagen van pensioensfondsen) • Nederlandse bankensector. http://www.banken.nl/bankensector/bankensector-nederland • PFZW Transparantielijst (In)directe beleggingen in beursgenoteerde aandelen en (In)directe private beleggingen per 31-12-2013 • Top 100 beleggingen ABP. http://www.abp.nl/en/about-abp/investments/investment-policy-accountability. asp 53 | MVO Sector Risico Analyse | SEPTEMBER 2014 © 2014 KPMG Advisory N.V. FINANCIËLE SECTOR • BRONNENBOEK BIJ MVO SECTOR RISICO ANALYSE 06 Trade and commodity finance Rabobank and ING. https://www.rabobank.com/en/products_services/business_clients/corporate_banking/trade_and_ commodity_finance/index.html,. http://www.ingcb.com/products-services/finance-your-business/commodity-and-export-financ • VBDO Profiles 2012: ABP and PFZW. http://www.vbdo.nl/files/download/1184/VBDO%20Profile%202012_Pensioenfonds%20Zorg%20 en%20Welzijn.pdf, www.vbdo.nl/files/download/.../VBDO%20Profile%202012_ABP.pdf Responsibility to Respect • ABP Responsible Investment report 2012. http://www.abp.nl/images/ABP%20Responsible%20 Investment%202012_tcm160-160580.pdf • Eerlijke bankwijzer. http://www.eerlijkebankwijzer.nl/overzicht-scores/ • Exclusion policies controversial weapons: https://www.rabobank.com/en/images/Rabobank%20Group%20Armaments%20industry%20policy%20 with%20explanatory%20notes.pdf,. http://www.abp.nl/en/about-abp/investments/esg-policy.asp,. http://www.ingforsomethingbetter.co • Friends of the Earth (2012): Farming money. http://www.foeeurope.org/sites/default/files/publications/ Farming_money_FoEE_Jan2012.pdf • http://farmlandgrab.org/post/view/22066-landroof-maleisie-gesponsord-door-nederlandse-banken-enpensioenfondsen • http://nieuwsuur.nl/onderwerp/557768-landroof-gefinancierd-met-nederlands-geld.html • http://www.efinancialnews.com/story/2013-01-07/dutch-fund-sells-out-tobacco-walmart • http://www.ipe.com/abp-divests-from-walmart-petrochina-over-violation-of-un-principles/43571.fullarticle • Human rights policy Rabobank and ING. https://www.rabobank.com/en/images/Human%20Rights%20Policy.pdf, www.ingforsomethingbetter.com/humanrights/ • VBDO Profiles 2012: ABP and PFZW. http://www.vbdo.nl/files/download/1184/VBDO%20Profile%202012_Pensioenfonds%20Zorg%20 en%20Welzijn.pdf, www.vbdo.nl/files/download/.../VBDO%20Profile%202012_ABP.pdf 54 | MVO Sector Risico Analyse | SEPTEMBER 2014 © 2014 KPMG Advisory N.V. FINANCIËLE SECTOR BRONNENBOEK BIJ MVO SECTOR RISICO ANALYSE 06 Corruptie Impact/Betrokkenheid • ABP Beursgenoteerde beleggingen 31-12-13 • Corruption Apple and Gazprom. http://www.elsevier.nl/Tech/nieuws/2014/2/Tot-622-miljoen-euro-boete-voor-Apple-wegensprijsafspraken-1455480W/,. http://www.economist.com/news/business/21573975-worlds-biggest-gas-producer-ailing-it-should-bebroken-up-russia • Duurzaamheidsverslagen Rabobank, ING, Verantwoord beleggen verslagen ABP, PFZW • Eerlijke bankwijzer. http://www.eerlijkebankwijzer.nl/overzicht-scores/ • Eerlijke bankwijzer: Policy brief: MVO en transparantie in de Financiële Sector • http://www.fess-global.org/files/OilandGas.pdf • http://www.ihrb.org/pdf/eu-sector-guidance/EC-Guides/O&G/EC-Guide_O&G-04_Part-2.pdf • https://www.imf.org/external/pubs/ft/wp/2009/wp09267.pdf • Jaarverslagen ING, Rabobank, ABP • PFZW Transparantielijst (In)directe beleggingen in beursgenoteerde aandelen en (In)directe private beleggingen per 31-12-2013 • Rabobank anti-corruption statement. https://www.rabobank.com/en/images/Anti_corruption_statement_ Rabobank.pdf • Rabobank Code of Conduct. https://www.rabobank.com/en/images/Code_of_Conduct_Rabobank_Group_ tcm43-37320.pdf • Rabobank Libor schandaal. http://www.reuters.com/article/2013/10/29/us-rabobank-liboridUSBRE99S0L520131029 • Transparency International (2011): Bribe payers index. http://bpi.transparency.org/bpi2011/results/ • Transparency International (2013): Corruption Perception Index. http://cpi.transparency.org/cpi2013/ results/,. http://www.transparency.org/topic/detail/oil_and_gas • U.S. Treasury Department Announces $619 Million Settlement with ING Bank, N.V. http://www.treasury. gov/press-center/press-releases/Pages/tg1612.aspx • VBDO Profiles 2012: ABP and PFZW. http://www.vbdo.nl/files/download/1184/VBDO%20Profile%202012_Pensioenfonds%20Zorg%20 en%20Welzijn.pdf, www.vbdo.nl/files/download/.../VBDO%20Profile%202012_ABP.pdf • www.eauc.org.uk/file_uploads/oilgas.pdf? • www.paxvoorvrede.nl/media/.../brief-eb-voor-ao-imvo-sept-def_0.pdf 55 | MVO Sector Risico Analyse | SEPTEMBER 2014 © 2014 KPMG Advisory N.V. FINANCIËLE SECTOR BRONNENBOEK BIJ MVO SECTOR RISICO ANALYSE 06 Responsibility to Respect • Duurzaamheidsverslagen Rabobank, ING • Eerlijke bankwijzer. http://www.eerlijkebankwijzer.nl/overzicht-scores/ • Rabobank anti-corruption statement. https://www.rabobank.com/en/images/Anti_corruption_statement_ Rabobank.pdf • Rabobank Code of Conduct. https://www.rabobank.com/en/images/Code_of_Conduct_Rabobank_Group_ tcm43-37320.pdf • VBDO Profiles 2012: ABP and PFZW. http://www.vbdo.nl/files/download/1184/VBDO%20Profile%202012_Pensioenfonds%20Zorg%20 en%20Welzijn.pdf, www.vbdo.nl/files/download/.../VBDO%20Profile%202012_ABP.pdf • Verantwoord beleggen verslagen ABP, PFZW 56 | MVO Sector Risico Analyse | SEPTEMBER 2014 © 2014 KPMG Advisory N.V. GROOTHANDEL 57| |MVO MVOSector SectorRisico RisicoAnalyse Analyse| |JULI SEPTEMBER 2014 7 2014 © 2014 KPMG Advisory N.V. GROOTHANDEL BRONNENBOEK BIJ MVO SECTOR RISICO ANALYSE 07 Milieu risico Impact/Betrokkenheid • Advies Gezondheidsraad risico’s gewasbeschermingsmiddelen voor omwonenden, 2014 • ASML and Neways in China. http://www.asml.com/asml/show.do?lang=EN&ctx=1828&rid=7703,. http://www.neways.nl/Content.aspx?sid=5&cid=211&mid=0&ctl=&mnu=608 • CBS Statline (2009) Milieurekeningen watergebruik. http://statline.cbs.nl/StatWeb/selection/?VW=T&DM =SLNL&PA=81398NED&D1=0-1,4&D2=5-25&D3=2-6&HDR=T,G2&STB=G1 • CBS Statline (2013) Emissies naar water type lozing, bedrijfstak industrie. http://statline.cbs.nl/StatWeb/pu blication/?DM=SLNL&PA=81353NED&D1=0-1,4-5,7,11-12,15,20-21,24,26&D2=a&D3=0,17&D4=l&HDR =G3,G1&STB=T,G2&VW=T • CBS: In-en-uitvoer (77- elektrische apparaten, 76- Toestellen voor telecommunicatie). http://www.cbs.nl/ NR/rdonlyres/958EEDD5-1F83-46EC-9F98-5E3CB8217992/0/2012BranchebeschrijvingGroothandelart.pdf • CE Delft (2010) Milieuanalyses Papier en Karton. http://www.ce.nl/publicatie/milieuanalyses_papier_en_ karton/1078 • FAO (2011) FAOSTAT Forestry database 2011: Global Forest Products Facts and Figures. • FAO (2012) State of the World’s Forests 2012. http://www.fao.org/docrep/016/i3010e/i3010e00.htm • FOREST EUROPE, UNECE & FAO (2011) State of Europe’s Forests 2011. http://www.foresteurope.org/ full_SoEF • http://assets.wnf.nl/downloads/erratum_sojarapport_feb14.pdf • http://bam.eu/csr/sustainability-reports • http://commodityplatform.org/wp/wp-content/uploads/2012/12/soja-barometer-2012_nl.pdf • http://statline.cbs.nl/StatWeb/publication/?DM=SLNL&PA=37221&D1=0&D2=a&D3=l&VW=T • http://wwf.panda.org/what_we_do/footprint/agriculture/soy/soyreport/ • http://www.asml.nl/asml/show.do?lang=EN&ctx=50049&dfp_fragment=environment_1 • http://www.bouwendnederland.nl/data/sitemanagement/media/Onderdeel%20Feiten%20en%20cijfers/ Infrastructuur/Feiten%20en%20cijfers%20Luchtemissie%20en%20de%20bouwsector%20v3.pdf • http://www.cbs.nl/NR/rdonlyres/70FA5D44-0001-413E-AB7E-E4B9CBF125F6/0/2013monitorduurzameag rogrondstoffen.pdf • http://www.cbs.nl/NR/rdonlyres/958EEDD5-1F83-46EC-9F98-5E3CB8217992/0/2012Branchebeschrijving Groothandelart.pdf • http://www.cbs.nl/NR/rdonlyres/B8951D00-079A-4583-8324-3DD2CF7A0D2D/0/2013nulmetinggroenegr oeiart.pdf • http://www.cementenbeton.nl/duurzaam-bouwen-artikel-menu • http://www.compendiumvoordeleefomgeving.nl/indicatoren/nl0011-Biologische-landbouw.html?i=11-61 • http://www.compendiumvoordeleefomgeving.nl/indicatoren/nl0548-Belasting-van-het-milieu-doorgewasbeschermingsmiddelen.html?i=11-116 • http://www.cookson-drijfhout.nl/ • http://www.duravermeer.nl/over_ons/publicaties/jaarverslagen/duravermeer_ duurzaamheidsverslag_2012.pdf • http://www.duurzamenatuursteen.nl/nl/page/home 58 | MVO Sector Risico Analyse | SEPTEMBER 2014 © 2014 KPMG Advisory N.V. GROOTHANDEL BRONNENBOEK BIJ MVO SECTOR RISICO ANALYSE 07 • http://www.ecomare.nl/ecomare-encyclopedie/mens-en-milieu/lozen-en-storten/baggerspecie/ • http://www.ecomare.nl/ecomare-encyclopedie/mens-en-milieu/lozen-en-storten/baggerspecie/ baggerdepots/ • http://www.eicc.info/eicc_code.shtml • http://www.fgz.nl/pages/619/Maatschappelijk-Verantwoord-Ondernemen-hoort-erbij.html • http://www.fgz.nl/websites/fgz/files/Edelmetaal/Artikel%20Solidaridad%20EM5-2013.pdf • http://www.fiar.nl/component/option,com_frontpage/Itemid,1/ • http://www.fme.nl/Beleidsthema_s/Milieu_Energie_Duurzaam_Ondernemen/Content/Duurzaamheid • http://www.heijmans.nl/storage/23985d11bebb9a901f1bac0b8339fbba4ddc0035/files/HeijmansDuurzaamheidsverslag2012.pdf • http://www.hibin.nl/bestanden/fotos/Koninklijke%20Hibin%20en%20duurzaamheid%20-%20beleidsdoc. pdf • http://www.hibin.nl/duurzaamheidsscan.php?id=71&hgr=3&sgr=36 • http://www.hibin.nl/thema.php?id=68&hgr=3&sgr=36&thema=duurzaamheid • http://www.iadc-dredging.com/ul/cms/fck-uploaded/documents/PDF%20Facts%20About/facts-aboutecosystem-services-and-dredging.pdf • http://www.idhsustainabletrade.com/natural-stone • http://www.ilo.org/oshenc/part-xii/pharmaceutical-industry/item/385-pharmaceutical-industry • http://www.ing.nl/Images/EBZ-energiezuinige-groothandel-kan-het-verschil-maken_tcm7-140382. pdf?id=20130808100759 • http://www.ing.nl/Images/EBZ-energiezuinige-groothandel-kan-het-verschil-maken_tcm7-140382. pdf?id=20130808100759http://www.nvg.nl/downloads/cms//NVG_Rapport_DuurzaamVoorraad_def_ web2.pdf • http://www.kvgo.nl/wp-content/uploads/2012/12/2012_12_mvo_brochure_K03-40917557-MVO.pdf • http://www.lto.nl/media/default.aspx/emma/org/10823947/LTO+factcheck+-+versie+6+-+7-1-2013.pdf • http://www.mvonederland.nl/dossier/2/211/dossier_description/3961 • http://www.mvonederland.nl/mvo-netwerken/mvo-netwerk-beton • http://www.mvonederland.nl/sites/default/files/factsheet_mensenrechten_en_edelmetalen.pdf • http://www.neprom.nl/Downloads/overeenkomsten/C-150-Intentieverklaring-Bosbeheer.pdf • http://www.nev.nl/pages/publicaties/eb/nummers/2013/73-4/136-143.pdf • http://www.nidera.nl/default.aspx?partId=372&CID=522 • http://www.nvg.nl/ambities-van-het-nvg • http://www.nvg.nl/downloads/cms//NVG_Rapport_DuurzaamVoorraad_def_web2.pdf • http://www.nvg.nl/leden/ledenoverzicht • http://www.papierenkarton.nl/keten/groothandel • http://www.papierenkarton.nl/uploads/2010%20vakblad%20december.pdf • http://www.pbl.nl/publicaties/2010/Zure-regen.-Een-analyse-van-dertig-jaar-Nederlandseverzuringsproblematiek • http://www.pbl.nl/publicaties/2012/evaluatie-van-de-nota-duurzame-gewasbescherming • http://www.pharmasite.nl/nieuws_binnenlands.asp • http://www.philips.nl/about/sustainability/ourenvironmentalapproach/index.page • http://www.probos.nl/images/pdf/rapporten/Rap2013_Duurzaam_geproduceerd_hout_op_de_ Nederlandsemarkt_in_2011.pdf 59 | MVO Sector Risico Analyse | SEPTEMBER 2014 © 2014 KPMG Advisory N.V. GROOTHANDEL BRONNENBOEK BIJ MVO SECTOR RISICO ANALYSE 07 • http://www.rabobank.nl/images/groothandel_hout_en_bouwmaterialen_maart2012_2936080.pdf • http://www.rijksoverheid.nl/bestanden/documenten-en-publicaties/brochures/2013/11/11/berichtenbuitenland-jaargang-39-nummer-10-oktober-2013-special-agro-commodities-graan-en-soja/berichtenbuitenland-jaargang-39-nummer-10-oktober-2013-special-agro-commodi • http://www.rivm.nl/rvs/Stoffen_producten/Gewasbeschermingsmiddelen • http://www.rndweb.nl/websites/rnd/docs/2013_06_20__Plan_van_aanpak_verduurzaming_Nederlandse_ textiel-_en_kledingsector_1.0_met_cover.pdf • http://www.staalfederatie.nl/home • http://www.tft-forests.org/product-groups/pages/?p=6281 • http://www.trouw.nl/tr/nl/4332/Groen/article/detail/3593796/2014/02/10/Alleen-nog-duurzame-soja-isstap-te-ver-voor-vleesindustrie.dhtml • http://www.trouw.nl/tr/nl/6700/Wetenschap/article/detail/2850381/2011/08/15/Mismaakte-vissen-doorafvalwater-uit-de-farmaceutische-industrie.dhtml • http://www.verenigingpapiergroothandel.nl/ • http://www.vlga.nl/over-vlga • http://www.vvnh.nl/bewust_met_hout • http://www.wdrg.fi/wp-content/uploads/2011/12/09-CA_Waters-StrickmanPorkka.pdf • http://www.wnf.nl/nl/wat_wnf_doet/thema_s/bossen/ontbossing/sojateelt/ • https://www.google.nl/url?sa=t&rct=j&q=&esrc=s&source=web&cd=3&cad=rja&uact=8&ved=0CD8QFj AC&url=https%3A%2F%2Fzoek.officielebekendmakingen.nl%2Fstcrt-2012-16777. odt&ei=HVdGU66rAYjBO9P_gbgE&usg=AFQjCNHZ1sYkSL6i39JAWvG9ZxyKMZQ5gQ&bvm=bv.64507 335,d.ZWU • https://www.ipcc.ch/publications_and_data/ar4/syr/en/mains3-4.html • PBL (2012) De Nederlandse Voetafdruk op de wereld. http://www.pbl.nl/sites/default/files/cms/ publicaties/PBL_2012_De_Nederlandse_voetafdruk_500411002_0.pdf • Philips in China. http://www.newscenter.philips.com/pwc_nc/main/shared/assets/Downloadablefile/ Philips-in-Asia-Country-Backgrounders-download(3)-4029-1660.pdf • Probos (2011) Kerngegevens Bos en Hout in Nederland. november 2011, Stichting Probos, Wageningen. http://www.probos.nl/images/pdf/artikelen/Otar2013_4_p17_18.pdf • Probos (2013) Duurzaam geproduceerd hout op de Nederlandse markt in 2011. http://www.probos.nl/ images/pdf/rapporten/Rap2013_Duurzaam_geproduceerd_hout_op_de_Nederlandsemarkt_in_2011.pdf • Rijksoverheid (2013) Criteria voor duurzaam inkopen van Papier versie 2.0. http://www.pianoo.nl/sites/ default/files/documents/gerelateerd/criteriadocument_papier_v2_juli_2013.pdf • strategiedocument over de logistieke functie van de groothandel in Nederland in 2020 (http://www.nvg.nl/ downloads/cms//TNO%20Strategievorming%20logistiek%20definitief.pdf) • VNP (2013) Water belangrijk voor papier- en kartonindustrie. http://vnp.nl/papier-karton/themas/water/ • WWF: http://awsassets.panda.org/downloads/impact_long.pdf Responsibility to Respect • http://www.asml.nl/asml/show.do?lang=EN&ctx=50049&dfp_fragment=environment_1 • http://www.cbs.nl/NR/rdonlyres/70FA5D44-0001-413E-AB7E-E4B9CBF125F6/0/2013monitorduurzameag rogrondstoffen.pdf • http://www.cementenbeton.nl/duurzaam-bouwen-artikel-menu • http://www.cookson-drijfhout.nl/ • http://www.duurzamenatuursteen.nl/nl/page/home 60 | MVO Sector Risico Analyse | SEPTEMBER 2014 © 2014 KPMG Advisory N.V. GROOTHANDEL BRONNENBOEK BIJ MVO SECTOR RISICO ANALYSE 07 • http://www.eicc.info/eicc_code.shtml • http://www.fgz.nl/pages/619/Maatschappelijk-Verantwoord-Ondernemen-hoort-erbij.html • http://www.fiar.nl/component/option,com_frontpage/Itemid,1/ • http://www.fme.nl/Beleidsthema_s/Milieu_Energie_Duurzaam_Ondernemen/Content/Duurzaamheid • http://www.hibin.nl/bestanden/fotos/Koninklijke%20Hibin%20en%20duurzaamheid%20-%20beleidsdoc. pdf • http://www.hibin.nl/duurzaamheidsscan.php?id=71&hgr=3&sgr=36 • http://www.hibin.nl/thema.php?id=68&hgr=3&sgr=36&thema=duurzaamheid • http://www.idhsustainabletrade.com/natural-stone • http://www.ing.nl/Images/EBZ-energiezuinige-groothandel-kan-het-verschil-maken_tcm7-140382. pdf?id=20130808100759 • http://www.kvgo.nl/wp-content/uploads/2012/12/2012_12_mvo_brochure_K03-40917557-MVO.pdf • http://www.mvonederland.nl/mvo-netwerken/mvo-netwerk-beton • http://www.neprom.nl/Downloads/overeenkomsten/C-150-Intentieverklaring-Bosbeheer.pdf • http://www.nidera.nl/default.aspx?partId=372&CID=522 • http://www.nvg.nl/ambities-van-het-nvg • http://www.nvg.nl/downloads/cms//NVG_Rapport_DuurzaamVoorraad_def_web2.pdf • http://www.nvg.nl/leden/ledenoverzicht • http://www.papierenkarton.nl/keten/groothandel • http://www.papierenkarton.nl/uploads/2010%20vakblad%20december.pdf • http://www.pharmasite.nl/nieuws_binnenlands.asp • http://www.philips.nl/about/sustainability/ourenvironmentalapproach/index.page • http://www.rabobank.nl/images/groothandel_hout_en_bouwmaterialen_maart2012_2936080.pdf • http://www.rijksoverheid.nl/bestanden/documenten-en-publicaties/brochures/2013/11/11/berichtenbuitenland-jaargang-39-nummer-10-oktober-2013-special-agro-commodities-graan-en-soja/berichtenbuitenland-jaargang-39-nummer-10-oktober-2013-special-agro-commodi • http://www.rndweb.nl/websites/rnd/docs/2013_06_20__Plan_van_aanpak_verduurzaming_Nederlandse_ textiel-_en_kledingsector_1.0_met_cover.pdf • http://www.staalfederatie.nl/home • http://www.tft-forests.org/product-groups/pages/?p=6281 • http://www.verenigingpapiergroothandel.nl/ • http://www.vlga.nl/over-vlga • http://www.vvnh.nl/bewust_met_hout • https://www.google.nl/url?sa=t&rct=j&q=&esrc=s&source=web&cd=3&cad=rja&uact=8&ved=0CD8QFj AC&url=https%3A%2F%2Fzoek.officielebekendmakingen.nl%2Fstcrt-2012-16777. odt&ei=HVdGU66rAYjBO9P_gbgE&usg=AFQjCNHZ1sYkSL6i39JAWvG9ZxyKMZQ5gQ&bvm=bv.645073 35,d.ZWU • strategiedocument over de logistieke functie van de groothandel in Nederland in 2020 (http://www.nvg.nl/ downloads/cms//TNO%20Strategievorming%20logistiek%20definitief.pdf) 61 | MVO Sector Risico Analyse | SEPTEMBER 2014 © 2014 KPMG Advisory N.V. GROOTHANDEL BRONNENBOEK BIJ MVO SECTOR RISICO ANALYSE 07 Arbeid Impact/Betrokkenheid • C&A: http://www.c-and-a.com/uk/en/corporate/fileadmin/templates/master/img/fashion_updates/ International_Press_Releases/C-and-A_Action_Plan_related_to_Zero_Discharge_of_Hazardous_ Chemicals.pdf,. http://www.c-and-a.com/uk/en/corporate/fileadmin/mediathek/uk • FAO: http://faostat.fao.org/ • FinnWatch (2007): Connecting components, dividing communities. • ftp://ftp.fao.org/docrep/fao/005/y4311e/y4311e00.pdf • Good Electronics (2009). Reset. Corporate social responsibility in the global electronics supply chain. http:// somo.nl/publications-en/Publication_3248 • Greenpeace: http://www.greenpeace.org/eastasia/campaigns/toxics/science/eleven-flagship-hazardouschemicals/ • http://commodityplatform.org/wp/wp-content/uploads/2008/12/dsc-factsheet-2-modern-slavery-finaldecember-2008.pdf • http://docs.minszw.nl/pdf/75/2006/75_2006_6_15180.pdf • http://humanityunited.org/pdfs/Modern_Slavery_in_the_Palm_Oil_Industry.pdf • http://makeitfair.org/en/the-facts/news/child-labour-and-human-rights-abuses-behind-the • http://siteresources.worldbank.org/INTGENAGRLIVSOUBOOK/Resources/CompleteBook.pdf • http://somo.nl/publications-nl/Publication_1671-nl • http://somo.nl/publications-nl/Publication_2459-nl • http://somo.nl/publications-nl/Publication_3592-nl • http://vnp.nl/wp-content/uploads/2013/07/Jaarverslag-2012.pdf • http://wwf.panda.org/about_our_earth/about_forests/deforestation/forest_conversion_agriculture/soy_ deforestation_social/ • http://www.beijersbergen.com/milieubeleid.php • http://www.cbs.nl/NR/rdonlyres/70FA5D44-0001-413E-AB7E-E4B9CBF125F6/0/2013monitorduurzameag rogrondstoffen.pdf • http://www.databankarbo.nl/pdf/pr-ai-papier-karton.pdf • http://www.eicc.info/eicc_code.shtml • http://www.fao.org/docrep/013/am307e/am307e00.pdf • http://www.fao.org/fileadmin/templates/mafap/documents/technical_notes/MOZAMBIQUE/ MOZAMBIQUE_Technical_Note_COTTON_EN_Oct2012.pdf • http://www.fao-ilo.org/fao-ilo-child/en • http://www.fgz.nl/pages/619/Maatschappelijk-Verantwoord-Ondernemen-hoort-erbij.html • http://www.fgz.nl/websites/fgz/files/Edelmetaal/Artikel%20Solidaridad%20EM5-2013.pdf • http://www.fiar.nl/component/option,com_frontpage/Itemid,1/ • http://www.fidh.org/en/americas/brazil/How-much-are-human-rights-worth-in-9662 • http://www.fme.nl/Beleidsthema_s/Milieu_Energie_Duurzaam_Ondernemen/Content/Duurzaamheid • http://www.foe.co.uk/sites/default/files/downloads/losingground.pdf • http://www.hibin.nl/thema.php?id=68&hgr=3&sgr=36&thema=duurzaamheid • http://www.icmm.com/document/716 • http://www.idhsustainabletrade.com/electronics-program 62 | MVO Sector Risico Analyse | SEPTEMBER 2014 © 2014 KPMG Advisory N.V. GROOTHANDEL BRONNENBOEK BIJ MVO SECTOR RISICO ANALYSE 07 • http://www.idhsustainabletrade.com/natural-stone • http://www.idhsustainabletrade.com/natuursteen-sustainability • http://www.ilo.org/global/industries-and-sectors/agriculture-plantations-other-rural-sectors/lang--en/index. htm • http://www.ilo.org/ipec/areas/Agriculture/lang--en/index.htm • http://www.ilo.org/ipec/areas/Agriculture/WCMS_172416/lang--en/index.htm • http://www.ilo.org/ipecinfo/product/viewProduct.do?productId=6444 • http://www.ilo.org/oshenc/part-ix/metals-chemical-properties-and-toxicity/item/136iron?tmpl=component&print=1 • http://www.ilo.org/public//english/standards/ipec/themes/cocoa/download/2005_02_cl_cocoa.pdf • http://www.ilo.org/wcmsp5/groups/public/@ed_emp/documents/publication/wcms_158989.pdf • http://www.ilo.org/wcmsp5/groups/public/---dgreports/---dcomm/---publ/documents/publication/ wcms_155428.pdf • http://www.ilo.org/wcmsp5/groups/public/---ed_dialogue/---sector/documents/publication/wcms_160880. pdf • http://www.ilo.org/wcmsp5/groups/public/---ed_norm/---declaration/documents/publication/wcms_decl_ fs_47_en.pdf • http://www.indianet.nl/pb060925.html • http://www.inspectieszw.nl/Images/Factsheet%20Kartoflex_tcm335-334278.pdf • http://www.kvgo.nl/dienstverlening/duurzaamheid/ • http://www.mvonederland.nl/content/praktijkvoorbeelden/rmp-grafmonumenten-schonegrafmonumenten • http://www.mvonederland.nl/dossier/2/17/dossier_description/2951 • http://www.mvonederland.nl/dossier/2/17/dossier_description/2987 • http://www.mvonederland.nl/dossier/2/83/dossier_description/1913 • http://www.mvonederland.nl/sites/default/files/factsheet_mensenrechten_en_edelmetalen.pdf • http://www.mvonederland.nl/sites/default/files/factsheet_mensenrechten_en_staal.pdf • http://www.nidera.nl/default.aspx?partId=372&CID=522 • http://www.picea.nl/?q=Milieu • http://www.rijksoverheid.nl/bestanden/documenten-en-publicaties/brochures/2013/11/11/berichtenbuitenland-jaargang-39-nummer-10-oktober-2013-special-agro-commodities-graan-en-soja/berichtenbuitenland-jaargang-39-nummer-10-oktober-2013-special-agro-commodi • http://www.rndweb.nl/websites/rnd/docs/2013_06_20__Plan_van_aanpak_verduurzaming_Nederlandse_ textiel-_en_kledingsector_1.0_met_cover.pdf • http://www.solidaridad.nl/node/2125 • http://www.un.org/womenwatch/feature/trade/Trade-Agriculture-Food-Security-and-Gender-Equality.html • http://www.weijs-natuursteen.nl/ • https://www.google.nl/url?sa=t&rct=j&q=&esrc=s&source=web&cd=3&cad=rja&uact=8&ved=0CD8QFj AC&url=https%3A%2F%2Fzoek.officielebekendmakingen.nl%2Fstcrt-2012-16777. odt&ei=HVdGU66rAYjBO9P_gbgE&usg=AFQjCNHZ1sYkSL6i39JAWvG9ZxyKMZQ5gQ&bvm=bv.645073 35,d.ZWU • https://www.milieudefensie.nl/publicaties/rapporten/verborgen-onrecht.-rapport-over-de-impact-op-milieuen-mensenrechten-door-uitbreiding-van-palmolieplantages-in-indonesie/view • ILO: http://www.ilo.org/oshenc/part-i/nervous-system/item/289-chemical-neurotoxic-agents 63 | MVO Sector Risico Analyse | SEPTEMBER 2014 © 2014 KPMG Advisory N.V. GROOTHANDEL BRONNENBOEK BIJ MVO SECTOR RISICO ANALYSE 07 • International Labour Organisation (2012): The global impact of e-waste: Addressing the challenge. http:// www.ilo.org/wcmsp5/groups/public/---ed_dialogue/---sector/documents/publication/wcms_196105.pdf • makeitfair.org/.../Connecting-Components-Dividing-Communities.../view • Mancini F, Van Bruggen AH, Jiggins JL, Ambatipudi AC, Murphy H. Acute pesticide poisoning among female and male cotton growers in India. Int J Occup Environ Health 2005 • Plan van aanpak verduurzaming Nederlandse textiel-en kledingsector 1.0 (http://www.rndweb.nl/websites/ rnd/docs/2013_06_20__Plan_van_aanpak_verduurzaming_Nederlandse_textiel-_en_kledingsector_1.0_ met_cover.pdf • SEI: http://r4d.dfid.gov.uk/PDF/Outputs/Water/R8161-Diseases.pdf • http://www.unctad.info/en/Infocomm/Agricultural_Products/Cotton/Market/ • www.solidaridad.nl/files/brief_juwelier.doc? • ZDHC: http://www.roadmaptozero.com/programme-documents.php Responsibility to Respect • http://www.beijersbergen.com/milieubeleid.php • http://www.cbs.nl/NR/rdonlyres/70FA5D44-0001-413E-AB7E-E4B9CBF125F6/0/2013monitorduurzameag rogrondstoffen.pdf • http://www.eicc.info/eicc_code.shtml • http://www.fgz.nl/pages/619/Maatschappelijk-Verantwoord-Ondernemen-hoort-erbij.html • http://www.fiar.nl/component/option,com_frontpage/Itemid,1/ • http://www.fme.nl/Beleidsthema_s/Milieu_Energie_Duurzaam_Ondernemen/Content/Duurzaamheid • http://www.hibin.nl/thema.php?id=68&hgr=3&sgr=36&thema=duurzaamheid • http://www.idhsustainabletrade.com/electronics-program • http://www.indianet.nl/pb060925.html • http://www.kvgo.nl/dienstverlening/duurzaamheid/ • http://www.mvonederland.nl/content/praktijkvoorbeelden/rmp-grafmonumenten-schonegrafmonumenten • http://www.nidera.nl/default.aspx?partId=372&CID=522 • http://www.picea.nl/?q=Milieu • http://www.rijksoverheid.nl/bestanden/documenten-en-publicaties/brochures/2013/11/11/berichtenbuitenland-jaargang-39-nummer-10-oktober-2013-special-agro-commodities-graan-en-soja/berichtenbuitenland-jaargang-39-nummer-10-oktober-2013-special-agro-commodi • http://www.rndweb.nl/websites/rnd/docs/2013_06_20__Plan_van_aanpak_verduurzaming_Nederlandse_ textiel-_en_kledingsector_1.0_met_cover.pdf • http://www.weijs-natuursteen.nl/ • https://www.google.nl/url?sa=t&rct=j&q=&esrc=s&source=web&cd=3&cad=rja&uact=8&ved=0CD8QFj AC&url=https%3A%2F%2Fzoek.officielebekendmakingen.nl%2Fstcrt-2012-16777. odt&ei=HVdGU66rAYjBO9P_gbgE&usg=AFQjCNHZ1sYkSL6i39JAWvG9ZxyKMZQ5gQ&bvm=bv.645073 35,d.ZWU 64 | MVO Sector Risico Analyse | SEPTEMBER 2014 © 2014 KPMG Advisory N.V. GROOTHANDEL BRONNENBOEK BIJ MVO SECTOR RISICO ANALYSE 07 Mensenrechten Impact/Betrokkenheid • EEA Technical Report (2010): Pharmaceuticals in the environment. • http://assets.wnf.nl/downloads/erratum_sojarapport_feb14.pdf • http://commodityplatform.org/wp/wp-content/uploads/2008/12/dsc-factsheet-3-land-conflicts-finaldecember-2008.pdf • http://commodityplatform.org/wp/wp-content/uploads/2012/07/idh-responsible-soy-2012-kpmg.pdf • http://commodityplatform.org/wp/wp-content/uploads/2012/12/soja-barometer-2012_nl.pdf • http://somo.nl/publications-nl/Publication_1671-nl • http://somo.nl/publications-nl/Publication_2811-nl • http://somo.nl/publications-nl/Publication_3727-nl/ • http://web.mit.edu/12.000/www/m2016/finalwebsite/problems/mining.html • http://wwf.panda.org/about_our_earth/about_freshwater/freshwater_problems/thirsty_crops/cotton/ • http://wwf.panda.org/what_we_do/footprint/agriculture/soy/impacts/social/ • http://wwf.panda.org/what_we_do/footprint/agriculture/soy/soyreport/ • http://www.amnesty.nl/nieuwsportaal/nieuws/banken-doen-te-weinig-tegen-landroof • http://www.cbs.nl/NR/rdonlyres/70FA5D44-0001-413E-AB7E-E4B9CBF125F6/0/2013monitorduurzameag rogrondstoffen.pdf • http://www.ce.nl/publicatie/milieu-impact_van_betongebruik_in_de_nederlandse_bouw/1374 • http://www.cementenbeton.nl/duurzaam-bouwen-artikel-menu • http://www.duurzamenatuursteen.nl/nl/page/home • http://www.eicc.info/eicc_code.shtml • http://www.fgz.nl/pages/619/Maatschappelijk-Verantwoord-Ondernemen-hoort-erbij.html • http://www.fiar.nl/component/option,com_frontpage/Itemid,1/ • http://www.fme.nl/Beleidsthema_s/Milieu_Energie_Duurzaam_Ondernemen/Content/Duurzaamheid • http://www.foe.co.uk/sites/default/files/downloads/losingground.pdf • http://www.globalwitness.org/sites/default/files/library/Congo’s%20minerals%20trade%20in%20 the%20balance%20low%20res.pdf • http://www.hibin.nl/bestanden/fotos/Koninklijke%20Hibin%20en%20duurzaamheid%20-%20 beleidsdoc.pdf • http://www.hibin.nl/duurzaamheidsscan.php?id=71&hgr=3&sgr=36 • http://www.hibin.nl/thema.php?id=68&hgr=3&sgr=36&thema=duurzaamheid • http://www.hrw.org/sites/default/files/reports/drc0505_0.pdf • http://www.hrw.org/sites/default/files/reports/tanzania0813_ForUpload_0.pdf • http://www.idhsustainabletrade.com/electronics-program • http://www.idhsustainabletrade.com/natural-stone • http://www.idhsustainabletrade.com/natuursteen-sustainability 65 | MVO Sector Risico Analyse | SEPTEMBER 2014 © 2014 KPMG Advisory N.V. GROOTHANDEL BRONNENBOEK BIJ MVO SECTOR RISICO ANALYSE 07 • http://www.ilo.org/oshenc/part-ix/metals-chemical-properties-and-toxicity/item/136iron?tmpl=component&print=1 • http://www.ilo.org/oshenc/part-xii/pharmaceutical-industry/item/385-pharmaceutical-industry • http://www.mvonederland.nl/content/bedrijfstak-beschrijving/delfstoffenwinning • http://www.mvonederland.nl/dossier/2/17/dossier_description/2951 • http://www.mvonederland.nl/dossier/2/18/dossier_description/4427 • http://www.mvonederland.nl/dossier/2/63/dossier_description/3145 • http://www.mvonederland.nl/dossier/2/66/dossier_description/6229 • http://www.mvonederland.nl/mvo-netwerken/mvo-netwerk-beton • http://www.mvonederland.nl/sites/default/files/factsheet_mensenrechten_en_edelmetalen.pdf • http://www.neprom.nl/Downloads/overeenkomsten/C-150-Intentieverklaring-Bosbeheer.pdf • http://www.nidera.nl/default.aspx?partId=372&CID=522 • http://www.oecd.org/industry/ind/45145459.pdf • http://www.rabobank.nl/images/groothandel_hout_en_bouwmaterialen_maart2012_2936080.pdf • http://www.rediff.com/business/report/indian-companies-involved-in-ethiopia-land-grab/20130214.htm • http://www.rijksoverheid.nl/bestanden/documenten-en-publicaties/brochures/2013/11/11/berichtenbuitenland-jaargang-39-nummer-10-oktober-2013-special-agro-commodities-graan-en-soja/berichtenbuitenland-jaargang-39-nummer-10-oktober-2013-special-agro-commodi • http://www.rspo.org/file/RSPO_Sustainable_Palm_Oil-The_journey_so_far_(26.04.2013).pdf • http://www.staalfederatie.nl/home • http://www.state.gov/documents/organization/204319.pdf • http://www.survivalinternational.nl/nieuws/8758 • http://www.taskforceduurzamepalmolie.nl/Duurzamepalmolie/tabid/2276/language/en-US/Default.aspx • http://www.tft-forests.org/product-groups/pages/?p=6281 • http://www.trouw.nl/tr/nl/4332/Groen/article/detail/3593796/2014/02/10/Alleen-nog-duurzame-soja-isstap-te-ver-voor-vleesindustrie.dhtml • http://www.trouw.nl/tr/nl/4504/Economie/article/detail/3519636/2013/10/02/Multinationals-pakkenlandroof-niet-aan.dhtml • http://www.un.org/apps/news/story.asp?NewsID=39986#.U0Kac6h_u5I • http://www.vvnh.nl/bewust_met_hout • http://www.wegwijzerduurzaambouwen.be/pdf/174.pdf • http://www.wnf.nl/nl/wat_wnf_doet/thema_s/bossen/ontbossing/sojateelt/ • http://www.worldsteel.org/dms/internetDocumentList/bookshop/Word-Steel-in-Figures-2013/document/ World%20Steel%20in%20Figures%202013.pdf • https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/fields/2111.html • https://www.google.nl/url?sa=t&rct=j&q=&esrc=s&source=web&cd=3&cad=rja&uact=8&ved=0CD8QFj AC&url=https%3A%2F%2Fzoek.officielebekendmakingen.nl%2Fstcrt-2012-16777. odt&ei=HVdGU66rAYjBO9P_gbgE&usg=AFQjCNHZ1sYkSL6i39JAWvG9ZxyKMZQ5gQ&bvm=bv.645073 35,d.ZWU • https://www.kpmg.com/BE/en/IssuesAndInsights/ArticlesPublications/Documents/roadmap-responsiblesoy-v2.pdf 66 | MVO Sector Risico Analyse | SEPTEMBER 2014 © 2014 KPMG Advisory N.V. GROOTHANDEL BRONNENBOEK BIJ MVO SECTOR RISICO ANALYSE • https://www.milieudefensie.nl/biomassa/landroof • https://www.milieudefensie.nl/publicaties/rapporten/mining-matters/view • PBL (2013), De Nederlandse voetafdruk op de wereld • PBL, (2013), Verduurzaming van internationale handelsketens 07 Responsibility to Respect • http://www.cbs.nl/NR/rdonlyres/70FA5D44-0001-413E-AB7E-E4B9CBF125F6/0/2013monitorduurzameag rogrondstoffen.pdf • http://www.cementenbeton.nl/duurzaam-bouwen-artikel-menu • http://www.duurzamenatuursteen.nl/nl/page/home • http://www.eicc.info/eicc_code.shtml • http://www.fgz.nl/pages/619/Maatschappelijk-Verantwoord-Ondernemen-hoort-erbij.html • http://www.fiar.nl/component/option,com_frontpage/Itemid,1/ • http://www.fme.nl/Beleidsthema_s/Milieu_Energie_Duurzaam_Ondernemen/Content/Duurzaamheid • http://www.hibin.nl/bestanden/fotos/Koninklijke%20Hibin%20en%20duurzaamheid%20-%20beleidsdoc. pdf • http://www.hibin.nl/duurzaamheidsscan.php?id=71&hgr=3&sgr=36 • http://www.hibin.nl/thema.php?id=68&hgr=3&sgr=36&thema=duurzaamheid • http://www.idhsustainabletrade.com/electronics-program • http://www.idhsustainabletrade.com/natural-stone • http://www.mvonederland.nl/mvo-netwerken/mvo-netwerk-beton • http://www.neprom.nl/Downloads/overeenkomsten/C-150-Intentieverklaring-Bosbeheer.pdf • http://www.nidera.nl/default.aspx?partId=372&CID=522 • http://www.rabobank.nl/images/groothandel_hout_en_bouwmaterialen_maart2012_2936080.pdf • http://www.rijksoverheid.nl/bestanden/documenten-en-publicaties/brochures/2013/11/11/berichtenbuitenland-jaargang-39-nummer-10-oktober-2013-special-agro-commodities-graan-en-soja/berichtenbuitenland-jaargang-39-nummer-10-oktober-2013-special-agro-commodi • http://www.staalfederatie.nl/home • http://www.tft-forests.org/product-groups/pages/?p=6281 • http://www.vvnh.nl/bewust_met_hout • https://www.google.nl/url?sa=t&rct=j&q=&esrc=s&source=web&cd=3&cad=rja&uact=8&ved=0CD8QFj AC&url=https%3A%2F%2Fzoek.officielebekendmakingen.nl%2Fstcrt-2012-16777. odt&ei=HVdGU66rAYjBO9P_gbgE&usg=AFQjCNHZ1sYkSL6i39JAWvG9ZxyKMZQ5gQ&bvm=bv.645073 35,d.ZWU 67 | MVO Sector Risico Analyse | SEPTEMBER 2014 © 2014 KPMG Advisory N.V. GROOTHANDEL BRONNENBOEK BIJ MVO SECTOR RISICO ANALYSE 07 Corruptie Impact/Betrokkenheid • http://vnp.nl/papier-karton/themas/bosbeheer/ • http://www.cmi.no/publications/file/4704-certified-integrity.pdf • http://www.duurzaambedrijfsleven.nl/47940/hoe-duurzaam-is-duurzame-palmolie/ • http://www.eco-business.com/news/rspo-road-ahead-palm-oil/ • http://www.inkoopduurzaamhout.nl/pdf/Infoblad%20illegaal%20hout.pdf • http://www.mvonederland.nl/dossier/2/211/dossier_description/6632 • http://www.theamericanconsumer.org/wp-content/uploads/2012/12/Comparing-Certification-Standards. pdf • http://www.unep.org/pdf/RRAlogging_english_scr.pdf • http://www.vvnh.nl/legaliteit • http://www.vvnh.nl/system/files/BRAZILIE.pdf • Probos (2011) Duurzaam bosbeheer en legaliteit. http://www.inkoopduurzaamhout.nl/pdf/Infoblad%20 illegaal%20hout.pdf • Probos (2013) Duurzaam geproduceerd hout op de Nederlandse markt in 2011. http://www.probos.nl/ images/pdf/rapporten/Rap2013_Duurzaam_geproduceerd_hout_op_de_Nederlandsemarkt_in_2011.pdf • The American Consumer Institute Center for Citizen Research (2012) Comparing Forest Certification Standards in the U.S. http://www.theamericanconsumer.org/wp-content/uploads/2012/12/ComparingCertification-Standards.pdf • U4 Anti-Corruption Resource Centre (2013) Certified integrity? Forest certification and anti-corruption. http://www.cmi.no/publications/file/4704-certified-integrity.pdf • UNEP, Interpol (2012) Green Carbon, Black Trade: Illegal Logging, Tax Fraud and Laundering in the Worlds Tropical Forests. http://www.unep.org/pdf/RRAlogging_english_scr.pdf Responsibility to Respect • http://vnp.nl/papier-karton/themas/bosbeheer/ • http://www.duurzaambedrijfsleven.nl/47940/hoe-duurzaam-is-duurzame-palmolie/ • http://www.eco-business.com/news/rspo-road-ahead-palm-oil/ • http://www.mvonederland.nl/dossier/2/211/dossier_description/6632 • http://www.vvnh.nl/legaliteit • http://www.vvnh.nl/system/files/BRAZILIE.pdf 68 | MVO Sector Risico Analyse | SEPTEMBER 2014 © 2014 KPMG Advisory N.V. HOUT EN PAPIER 69| |MVO MVOSector SectorRisico RisicoAnalyse Analyse| |JULI SEPTEMBER 2014 8 2014 © 2014 KPMG Advisory N.V. HOUT EN PAPIER BRONNENBOEK BIJ MVO SECTOR RISICO ANALYSE 08 Milieu risico Impact/Betrokkenheid • CBS Statline (2009) Milieurekeningen • CBS Statline (2013) Emissies naar water • CBS Statline, Type lozing, bedrijfstak industrie. http://statline.cbs.nl/StatWeb/publication/?DM=SLNL&PA =81353NED&D1=0-1,4-5,7,11-12,15,20-21,24,26&D2=a&D3=0,17&D4=l&HDR=G3,G1&STB=T,G2&VW =T • CBS Statline, Watergebruik. http://statline.cbs.nl/StatWeb/selection/?VW=T&DM=SLNL&PA=81398NED &D1=0-1,4&D2=5-25&D3=2-6&HDR=T,G2&STB=G1 • CE Delft (2010) Milieuanalyses Papier en Karton. http://www.ce.nl/publicatie/milieuanalyses_papier_en_ karton/1078 • FAO (2011) FAOSTAT Forestry database 2011: Global Forest Products Facts and Figures. • FAO (2012) State of the World’s Forests 2012. http://www.fao.org/docrep/016/i3010e/i3010e00.htm • FOREST EUROPE, UNECE & FAO (2011) State of Europe’s Forests 2011. http://www.foresteurope.org/ full_SoEF • https://www.ipcc.ch/publications_and_data/ar4/syr/en/mains3-4.html • Kenniscentrum Papier en Karton (2010) Toetsingskader Alternatieve Grondstoffen. http://vnp.nl/wpcontent/uploads/2014/01/39c-Toetsingskader-alternatieve-grondstoffen-voor-de-papier-en-kartonindustrie. pdf • Papier en karton (2013). http://www.papierenkarton.nl/papier--en-karton-soorten/papier-grafisch/ongebleekt-3 • Papierketen 2004 - 2020. http://vnp.nl/wp-content/uploads/2014/01/1.-Energietransitie-Papierbusinessplan.pdf • PBL (2012) De Nederlandse Voetafdruk op de wereld. http://www.pbl.nl/sites/default/files/cms/ publicaties/PBL_2012_De_Nederlandse_voetafdruk_500411002_0.pdf • Probos (2011) Kerngegevens Bos en Hout in Nederland. november 2011, Stichting Probos, Wageningen. http://www.probos.nl/images/pdf/artikelen/Otar2013_4_p17_18.pdf • Probos (2013) Duurzaam geproduceerd hout op de Nederlandse markt in 2011. http://www.probos.nl/ images/pdf/rapporten/Rap2013_Duurzaam_geproduceerd_hout_op_de_Nederlandsemarkt_in_2011.pdf • Rijksoverheid (2013) Criteria voor duurzaam inkopen van Papier versie 2.0. http://www.pianoo.nl/sites/ default/files/documents/gerelateerd/criteriadocument_papier_v2_juli_2013.pdf • VNP (2008) Energietransitie • VNP (2010) Without water. http://vnp.nl/wp-content/uploads/2014/01/76-Brochure-P5-Without-Water-.pdf • VNP (2013) Water belangrijk voor papier- en kartonindustrie. http://vnp.nl/papier-karton/themas/water/ 70 | MVO Sector Risico Analyse | SEPTEMBER 2014 © 2014 KPMG Advisory N.V. HOUT EN PAPIER BRONNENBOEK BIJ MVO SECTOR RISICO ANALYSE 08 Responsibility to Respect • http://vnp.nl/wp-content/uploads/2014/01/1.-Energietransitie-Papier-businessplan.pdf • Kenniscentrum Papier en Karton (2010) Toetsingskader Alternatieve Grondstoffen. http://vnp.nl/wpcontent/uploads/2014/01/39c-Toetsingskader-alternatieve-grondstoffen-voor-de-papier-en-kartonindustrie. pdf • Papier en karton (2013). http://www.papierenkarton.nl/papier--en-karton-soorten/papier-grafisch/ongebleekt-3 • Papierketen 2004 - 2020. http://vnp.nl/wp-content/uploads/2014/01/1.-Energietransitie-Papierbusinessplan.pdf • Probos (2013) Duurzaam geproduceerd hout op de Nederlandse markt in 2011. http://www.probos.nl/ images/pdf/rapporten/Rap2013_Duurzaam_geproduceerd_hout_op_de_Nederlandsemarkt_in_2011.pdf • VNP (2008) Energietransitie • VNP (2010) Without water. http://vnp.nl/wp-content/uploads/2014/01/76-Brochure-P5-Without-Water-.pdf 71 | MVO Sector Risico Analyse | SEPTEMBER 2014 © 2014 KPMG Advisory N.V. HOUT EN PAPIER BRONNENBOEK BIJ MVO SECTOR RISICO ANALYSE 08 Arbeid Impact/Betrokkenheid • Flexibele verpakkingensector. http://www.inspectieszw.nl/Images/Factsheet%20Kartoflex_tcm335334278.pdf • Forest Trends (2003) A New Agenda for Forest Conservation and Poverty Reduction: Making Markets Work for Low Income Producers. http://lib.icimod.org/record/11339/files/3107.pdf • FSC (2013) De FSC Principes. http://www.fsc.nl/de-fsc-principes.549.htm • ILO (2009) Safety and health in the European forestry sector- The impact of more open markets and of increased regulation. http://www.ilo.org/wcmsp5/groups/public/---ed_dialogue/---sector/documents/ publication/wcms_160880.pdf • ILO (2011) Productive and safe work in forestry. http://www.ilo.org/wcmsp5/groups/public/@ed_emp/ documents/publication/wcms_158989.pdf • PEFC (2013) Factsheet PEFC. http://pefcnederland.nl/wp-content/uploads/2013/11/Factsheet_PEFC.pdf • Probos (2013) Duurzaam geproduceerd hout op de Nederlandse markt in 2011. http://www.probos.nl/ images/pdf/rapporten/Rap2013_Duurzaam_geproduceerd_hout_op_de_Nederlandsemarkt_in_2011.pdf • SZW (2011) Arbeidsrisico’s in de papier en golf(karton) producerende en verwerkende industrie. http:// www.databankarbo.nl/pdf/pr-ai-papier-karton.pdf • SZW (2012) Veilig werken in de kartonnage en • VNP (2012) Jaarverslag 2012. http://vnp.nl/wp-content/uploads/2013/07/Jaarverslag-2012.pdf Responsibility to Respect • FSC (2013) De FSC Principes. http://www.fsc.nl/de-fsc-principes.549.htm • PEFC (2013) Factsheet PEFC. http://pefcnederland.nl/wp-content/uploads/2013/11/Factsheet_PEFC.pdf • Probos (2013) Duurzaam geproduceerd hout op de Nederlandse markt in 2011. http://www.probos.nl/ images/pdf/rapporten/Rap2013_Duurzaam_geproduceerd_hout_op_de_Nederlandsemarkt_in_2011.pdf • SZW (2011) Arbeidsrisico’s in de papier en golf(karton) producerende en verwerkende industrie. http:// www.databankarbo.nl/pdf/pr-ai-papier-karton.pdf • VNP (2012) Jaarverslag 2012. http://vnp.nl/wp-content/uploads/2013/07/Jaarverslag-2012.pdf 72 | MVO Sector Risico Analyse | SEPTEMBER 2014 © 2014 KPMG Advisory N.V. HOUT EN PAPIER BRONNENBOEK BIJ MVO SECTOR RISICO ANALYSE 08 Mensenrechten Impact/Betrokkenheid • FERN (2013) The Palangka Raya Declaration on Deforestation and the Rights of Forest Peoples. http://www.fern.org/sites/fern.org/files/Palangka%20Raya%20Declaration%20-%20English.pdf • Forest Trends (2003) A New Agenda for Forest Conservation and Poverty Reduction: Making Markets Work for Low Income Producers. http://lib.icimod.org/record/11339/files/3107.pdf • FSC (2013) De FSC Principes. http://www.fsc.nl/de-fsc-principes.549.htm • PEFC (2013) Factsheet PEFC. http://pefcnederland.nl/wp-content/uploads/2013/11/Factsheet_PEFC.pdf • Probos (2011) Duurzaam bosbeheer en legaliteit. http://www.inkoopduurzaamhout.nl/pdf/Infoblad%20 illegaal%20hout.pdf • Probos (2013) Duurzaam geproduceerd hout op de Nederlandse markt in 2011. http://www.probos.nl/ images/pdf/rapporten/Rap2013_Duurzaam_geproduceerd_hout_op_de_Nederlandsemarkt_in_2011.pdf • UNEP (2008) Green Jobs: Towards decent work in a sustainable, low-carbon world. http://www.unep.org/ PDF/UNEPGreenjobs_report08.pdf • WUR (2013) Europese bossen te oud om broeikaseffect te verminderen. http://www.wageningenur.nl/nl/ show/Europese-bossen-te-oud-om-broeikaseffect-te-verminderen.htm Responsibility to Respect • FSC (2013) De FSC Principes. http://www.fsc.nl/de-fsc-principes.549.htm • PEFC (2013) Factsheet PEFC. http://pefcnederland.nl/wp-content/uploads/2013/11/Factsheet_PEFC.pdf • Probos (2013) Duurzaam geproduceerd hout op de Nederlandse markt in 2011. http://www.probos.nl/ images/pdf/rapporten/Rap2013_Duurzaam_geproduceerd_hout_op_de_Nederlandsemarkt_in_2011.pdf 73 | MVO Sector Risico Analyse | SEPTEMBER 2014 © 2014 KPMG Advisory N.V. HOUT EN PAPIER BRONNENBOEK BIJ MVO SECTOR RISICO ANALYSE 08 Corruptie Impact/Betrokkenheid • Illegal Logging, Tax Fraud and Laundering in the Worlds Tropical Forests. http://www.unep.org/pdf/ RRAlogging_english_scr.pdf • Probos (2011) Duurzaam bosbeheer en legaliteit. http://www.inkoopduurzaamhout.nl/pdf/Infoblad%20 illegaal%20hout.pdf • Probos (2013) Duurzaam geproduceerd hout op de Nederlandse markt in 2011. http://www.probos.nl/ images/pdf/rapporten/Rap2013_Duurzaam_geproduceerd_hout_op_de_Nederlandsemarkt_in_2011.pdf • The American Consumer Institute Center for Citizen Research (2012) Comparing Forest Certification Standards in the U.S. http://www.theamericanconsumer.org/wp-content/uploads/2012/12/ComparingCertification-Standards.pdf • U4 Anti-Corruption Resource Centre (2013) Certified integrity? Forest certification and anti-corruption. http://www.cmi.no/publications/file/4704-certified-integrity.pdf • UNEP, Interpol (2012) Green Carbon, Black Trade: • VVNH (2013) Legaliteit. http://www.vvnh.nl/legaliteit Responsibility to Respect • Probos (2013) Duurzaam geproduceerd hout op de Nederlandse markt in 2011. http://www.probos.nl/ images/pdf/rapporten/Rap2013_Duurzaam_geproduceerd_hout_op_de_Nederlandsemarkt_in_2011.pdf • VVNH (2013) Legaliteit. http://www.vvnh.nl/legaliteit 74 | MVO Sector Risico Analyse | SEPTEMBER 2014 © 2014 KPMG Advisory N.V. LAND- & TUINBOUW 75| |MVO MVOSector SectorRisico RisicoAnalyse Analyse| |JULI SEPTEMBER 2014 9 2014 © 2014 KPMG Advisory N.V. LAND- EN TUINBOUW BRONNENBOEK BIJ MVO SECTOR RISICO ANALYSE 09 Milieu risico Impact/Betrokkenheid • Advies Gezondheidsraad risico’s gewasbeschermingsmiddelen voor omwonenden, 2014 • Beleidsbrief Dierenwelzijn, Dijksma, 2013 • http://assets.wnf.nl/downloads/erratum_sojarapport_feb14.pdf • http://commodityplatform.org/wp/ • http://commodityplatform.org/wp/wp-content/uploads/2012/07/idh-responsible-soy-2012-kpmg.pdf • http://commodityplatform.org/wp/wp-content/uploads/2012/12/soja-barometer-2012_nl.pdf • http://doc.utwente.nl/76915/1/Report45-WaterFootprint-Flowers-Kenya.pdf • http://documents.foodandwaterwatch.org/doc/NaivashaReport.pdf • http://duurzaamvarkensvlees.nl/ • http://ec.europa.eu/agriculture/analysis/external/livestock-gas/exec_sum_en.pdf • http://edepot.wur.nl/117351 • http://edepot.wur.nl/132741 • http://edepot.wur.nl/13390 • http://edepot.wur.nl/19009 • http://edepot.wur.nl/33647 • http://edepot.wur.nl/55130 • http://edepot.wur.nl/90981 • http://wetten.overheid.nl/BWBR0030250/ • http://wwf.panda.org/what_we_do/footprint/agriculture/soy/soyreport/ • http://www.agrifirm.com/agrifirm-feed/melkvee/nieuws/detail/listitemid/2918#.Uylvsah5Mog • http://www.agriholland.nl/dossiers/klimaatverandering/home.html • http://www.boerderij.nl/Home/Nieuws/2012/12/CBS-Aantal-koeien-neemt-weer-toe-1133063W/ • http://www.cbs.nl/NR/rdonlyres/B8951D00-079A-4583-8324-3DD2CF7A0D2D/0/2013nulmetinggroenegr oeiart.pdf • http://www.compendiumvoordeleefomgeving.nl/indicatoren/nl0011-Biologische-landbouw.html?i=11-61 • http://www.compendiumvoordeleefomgeving.nl/indicatoren/nl0100-Broeikasgasemissies-door-de-land-en-tuinbouw.html?i=5-20 • http://www.compendiumvoordeleefomgeving.nl/indicatoren/nl0103-Belasting-oppervlaktewater-enemissies-naar-water-door-land--en-tuinbouw.html?i=11-116 • http://www.compendiumvoordeleefomgeving.nl/indicatoren/nl0165-Broeikasgasemissies-in-Nederland. html?i=5-20 • http://www.compendiumvoordeleefomgeving.nl/indicatoren/nl0178-Vermesting-en-verzuring%3Aoorzaken-en-effecten.html?i=25-60 • http://www.compendiumvoordeleefomgeving.nl/indicatoren/nl0183-Verzuring-en-grootschaligeluchtverontreiniging%3A-emissies.html?i=5-106 • http://www.compendiumvoordeleefomgeving.nl/indicatoren/nl0547-Gewasbeschermingsmiddelen-inoppervlaktwater.html?i=11-116 76 | MVO Sector Risico Analyse | SEPTEMBER 2014 © 2014 KPMG Advisory N.V. LAND- EN TUINBOUW BRONNENBOEK BIJ MVO SECTOR RISICO ANALYSE 09 • http://www.compendiumvoordeleefomgeving.nl/indicatoren/nl0548-Belasting-van-het-milieu-doorgewasbeschermingsmiddelen.html?i=11-116 • http://www.compendiumvoordeleefomgeving.nl/indicatoren/nl0548-Belasting-van-het-milieu-doorgewasbeschermingsmiddelen.html?i=3-17 • http://www.compendiumvoordeleefomgeving.nl/indicatoren/nl0552-Vermesting-regionale-wateren. html?i=11-60 • http://www.duurzamezuivelketen.nl/content/doelen • http://www.duurzamezuivelketen.nl/sites/default/files/Sectorrapportage%202013.pdf • http://www.fairclimatedeal.net/wp-content/uploads/2012/06/Usage_of_Water_Roses.pdf • http://www.fao.org/docrep/010/a0701e/a0701e00.HTM • http://www.floraholland.com/media/1523762/KengetallenNL2012.pdf • http://www.fsi2020.com/en/the-launch • http://www.groen.net/Article.aspx?id=6492 • http://www.idhsustainabletrade.com/bloemenenplanten-flowers • http://www.lto.nl/media/default.aspx/emma/org/10765152/111215_persbericht_ketentransitie_soja.pdf • http://www.lto.nl/media/default.aspx/emma/org/10823947/LTO+factcheck+-+versie+6+-+7-1-2013.pdf • http://www.lto.nl/pers/persberichten/10821382/LTO-Nederland-zet-handtekening-onderIntentieverklaring-verantwoorde-soja • http://www.milieuloket.nl/9353000/1/j9vvhurbs7rzkq9/vhurdyxq5fuv • http://www.mvonederland.nl/sites/default/files/factsheet_mensenrechten_en_bloemen.pdf • http://www.mvonederland.nl/sites/default/files/mvo_in_de_agribusiness.pdf • http://www.nev.nl/pages/publicaties/eb/nummers/2013/73-4/136-143.pdf • http://www.nvv.nl/art_images/verklaring_van_noordwijk.pdf • http://www.pbl.nl/publicaties/2010/Zure-regen.-Een-analyse-van-dertig-jaar-Nederlandseverzuringsproblematiek • http://www.pbl.nl/publicaties/2012/evaluatie-van-de-nota-duurzame-gewasbescherming • http://www.pve.nl/pve?waxtrapp=thbFsHsuOnbPTEcBbB • http://www.pve.nl/pve?waxtrapp=thbFsHsuOnbPTEcBbB&context=gfMsHsuOnbPTEA • http://www.responsiblesoy.org/ • http://www.rhs.org.uk/Gardening/Sustainable-gardening/Peat-and-the-environment • http://www.rijksoverheid.nl/documenten-en-publicaties/kamerstukken/2012/02/01/c02-convenantglastuinbouw.html • http://www.rijksoverheid.nl/documenten-en-publicaties/rapporten/2013/05/14/gezonde-groei-duurzameoogst-tweede-nota-duurzame-gewasbescherming.html • http://www.rijksoverheid.nl/nieuws/2011/10/26/staatssecretaris-atsma-stimuleert-emissiearmestaltechnieken-voor-fijnstof-en-ammoniak.html • http://www.rijksoverheid.nl/onderwerpen/dieren/dierenwelzijn • http://www.rijksoverheid.nl/onderwerpen/dieren/dierenwelzijn/productiedieren • http://www.rivm.nl/rvs/Stoffen_producten/Gewasbeschermingsmiddelen • http://www.theguardian.com/uk/2006/oct/21/kenya.world • http://www.trouw.nl/tr/nl/4332/Groen/article/detail/3593796/2014/02/10/Alleen-nog-duurzame-soja-isstap-te-ver-voor-vleesindustrie.dhtml • http://www.tuinbouw.nl/sites/default/files/212-200%20Duurzame%20ketens%20besparen%20 energie%20versie%201%204%20def.pdf 77 | MVO Sector Risico Analyse | SEPTEMBER 2014 © 2014 KPMG Advisory N.V. LAND- EN TUINBOUW BRONNENBOEK BIJ MVO SECTOR RISICO ANALYSE 09 • http://www.ucl.ac.uk/ippr/journal/downloads/vol7no2/flowerindustry • http://www.unep.org/pdf/unep-geas_oct_2012.pdf • http://www.unesco.org/new/fileadmin/MULTIMEDIA/HQ/SC/pdf/WWDR4%20Volume%20 1-Managing%20Water%20under%20Uncertainty%20and%20Risk.pdf • http://www.verantwoordesoja.nl/stichting-ketentransitie/ • http://www.wageningenur.nl/nl/project/GreenCHAINge-1.htm • http://www.wageningenur.nl/nl/show/Groei-land-en-tuinbouw-door-hogere-prijzen.htm • http://www.wageningenur.nl/nl/show/Minister-enthousiast-over-zeetransport-bloemen-uit-Kenia.htm • http://www.wakkerdier.nl/vee-industrie/koeien • http://www.wakkerdier.nl/vee-industrie/varkens • http://www.wnf.nl/nl/wat_wnf_doet/thema_s/bossen/ontbossing/sojateelt/ • https://www.ipcc.ch/publications_and_data/ar4/syr/en/mains3-4.html • https://www.kpmg.com/BE/en/IssuesAndInsights/ArticlesPublications/Documents/roadmap-responsiblesoy-v2.pdf • PBL (2012), De Nederlandse voetafdruk op de wereld • PBL (2013), Verduurzaming van internationale handelsketens Responsibility to Respect • http://commodityplatform.org/wp/ • http://commodityplatform.org/wp/wp-content/uploads/2012/12/soja-barometer-2012_nl.pdf • http://duurzaamvarkensvlees.nl/ • http://edepot.wur.nl/132741 • http://edepot.wur.nl/13390 • http://edepot.wur.nl/19009 • http://edepot.wur.nl/33647 • http://wetten.overheid.nl/BWBR0030250/ • http://www.agrifirm.com/agrifirm-feed/melkvee/nieuws/detail/listitemid/2918#.Uylvsah5Mog • http://www.agriholland.nl/dossiers/klimaatverandering/home.html • http://www.cbs.nl/NR/rdonlyres/B8951D00-079A-4583-8324-3DD2CF7A0D2D/0/2013nulmetinggroenegr oeiart.pdf • http://www.compendiumvoordeleefomgeving.nl/indicatoren/nl0100-Broeikasgasemissies-door-de-land-en-tuinbouw.html?i=5-20 • http://www.compendiumvoordeleefomgeving.nl/indicatoren/nl0183-Verzuring-en-grootschaligeluchtverontreiniging%3A-emissies.html?i=5-106 • http://www.compendiumvoordeleefomgeving.nl/indicatoren/nl0548-Belasting-van-het-milieu-doorgewasbeschermingsmiddelen.html?i=3-17 • http://www.duurzamezuivelketen.nl/content/doelen • http://www.duurzamezuivelketen.nl/sites/default/files/Sectorrapportage%202013.pdf • http://www.fsi2020.com/en/the-launch • http://www.idhsustainabletrade.com/bloemenenplanten-flowers • http://www.lto.nl/media/default.aspx/emma/org/10765152/111215_persbericht_ketentransitie_soja.pdf 78 | MVO Sector Risico Analyse | SEPTEMBER 2014 © 2014 KPMG Advisory N.V. LAND- EN TUINBOUW BRONNENBOEK BIJ MVO SECTOR RISICO ANALYSE 09 • http://www.lto.nl/pers/persberichten/10821382/LTO-Nederland-zet-handtekening-onderIntentieverklaring-verantwoorde-soja • http://www.mvonederland.nl/sites/default/files/mvo_in_de_agribusiness.pdf • http://www.nvv.nl/art_images/verklaring_van_noordwijk.pdf • http://www.pve.nl/pve?waxtrapp=thbFsHsuOnbPTEcBbB • http://www.responsiblesoy.org/ • http://www.rijksoverheid.nl/documenten-en-publicaties/kamerstukken/2012/02/01/c02-convenantglastuinbouw.html • http://www.rijksoverheid.nl/documenten-en-publicaties/rapporten/2013/05/14/gezonde-groei-duurzameoogst-tweede-nota-duurzame-gewasbescherming.html • http://www.rijksoverheid.nl/nieuws/2011/10/26/staatssecretaris-atsma-stimuleert-emissiearmestaltechnieken-voor-fijnstof-en-ammoniak.html • http://www.rijksoverheid.nl/onderwerpen/dieren/dierenwelzijn • http://www.rijksoverheid.nl/onderwerpen/dieren/dierenwelzijn/productiedieren • http://www.trouw.nl/tr/nl/4332/Groen/article/detail/3593796/2014/02/10/Alleen-nog-duurzame-soja-isstap-te-ver-voor-vleesindustrie.dhtml • http://www.tuinbouw.nl/sites/default/files/212-200%20Duurzame%20ketens%20besparen%20 energie%20versie%201%204%20def.pdf • http://www.unesco.org/new/fileadmin/MULTIMEDIA/HQ/SC/pdf/WWDR4%20Volume%20 1-Managing%20Water%20under%20Uncertainty%20and%20Risk.pdf • http://www.verantwoordesoja.nl/stichting-ketentransitie/ • http://www.wageningenur.nl/nl/project/GreenCHAINge-1.htm • http://www.wageningenur.nl/nl/show/Minister-enthousiast-over-zeetransport-bloemen-uit-Kenia.htm • PBL (2012), De Nederlandse voetafdruk op de wereld • PBL (2013), Verduurzaming van internationale handelsketens 79 | MVO Sector Risico Analyse | SEPTEMBER 2014 © 2014 KPMG Advisory N.V. LAND- EN TUINBOUW BRONNENBOEK BIJ MVO SECTOR RISICO ANALYSE 09 Arbeid Impact/Betrokkenheid • Eindevaluatie Arboconvenant Agrarische sectoren, Panteia, 2007 • http://www.agriholland.nl/dossiers/personeel/werkgevers_lt.html#arbo • http://www.arboportaal.nl/onderwerpen/veilig-werken/arbeidsveiligheid/cases/land--en-tuinbouw.html • http://www.beroepsziekten.nl/datafiles/beroepsziekten-in-cijfers/ncvb-BIC-2012.pdf • http://www.dol.gov/ilab/reports/child-labor/list-of-goods/ • http://www.ecas.nl/en/ • http://www.ethicaltrade.org/in-action/issues/the-flower-industry • http://www.floraholland.com/ • http://www.floraholland.com/media/1523762/KengetallenNL2012.pdf • http://www.holland.com/be_nl/toerisme/article/floraholland-11.htm • http://www.ilo.org/ipec/areas/Agriculture/lang--en/index.htm • http://www.inspectieszw.nl/Images/Arbeidsmarktfraude-detailhandel_tcm335-312343.pdf • http://www.khrc.or.ke/resources/publications/doc_details/48-wilting-in-bloom-the-irony-of-womenslabour-rights-in-the-cut-flower-sector-in-kenya.html • http://www.mvonederland.nl/sites/default/files/factsheet_mensenrechten_en_bloemen.pdf • http://www.my-mps.com/en/ • http://www.onderzoeksraad.nl/uploads/fm/Veiligheid%20in%20perspectief/OVV_Veiligheid%20in%20 perspectief_web.pdf • http://www.ucl.ac.uk/ippr/journal/downloads/vol7no2/flowerindustry • http://www.un.org/en/globalissues/briefingpapers/childlabour/ • http://www.unglobalcompact.org/docs/issues_doc/human_rights/Human_Rights_Working_Group/Arc_of_ Human_Rights_Priorities.pdf • http://www.veiligheid.nl/cijfers/arbeidsongevallen-in-de-landbouw • http://www.veiligheid.nl/csi/veiligheidnl.nsf/0/832BCC0162FFF17DC1257C5C003CF443/$file/ Cijfersfactsheet%20Landbouw%202006-2010.pdf • http://www.vgb.nl/text.php?TEX_ID=271 • https://www.inspectieszw.nl/Images/Meerjarenplan%202013-2014%20Inspectie%20SZW_tcm335334154.pdf 80 | MVO Sector Risico Analyse | SEPTEMBER 2014 © 2014 KPMG Advisory N.V. LAND- EN TUINBOUW BRONNENBOEK BIJ MVO SECTOR RISICO ANALYSE 09 Responsibility to Respect • Eindevaluatie Arboconvenant Agrarische sectoren, Panteia, 2007 • http://www.agriholland.nl/dossiers/personeel/werkgevers_lt.html#arbo • http://www.arboportaal.nl/onderwerpen/veilig-werken/arbeidsveiligheid/cases/land--en-tuinbouw.html • http://www.beroepsziekten.nl/datafiles/beroepsziekten-in-cijfers/ncvb-BIC-2012.pdf • http://www.dol.gov/ilab/reports/child-labor/list-of-goods/ • http://www.ecas.nl/en/ • http://www.my-mps.com/en/ • http://www.onderzoeksraad.nl/uploads/fm/Veiligheid%20in%20perspectief/OVV_Veiligheid%20in%20 perspectief_web.pdf • http://www.ucl.ac.uk/ippr/journal/downloads/vol7no2/flowerindustry • https://www.inspectieszw.nl/Images/Meerjarenplan%202013-2014%20Inspectie%20SZW_tcm335334154.pdf 81 | MVO Sector Risico Analyse | SEPTEMBER 2014 © 2014 KPMG Advisory N.V. LAND- EN TUINBOUW BRONNENBOEK BIJ MVO SECTOR RISICO ANALYSE 09 Mensenrechten Impact/Betrokkenheid • http://assets.wnf.nl/downloads/erratum_sojarapport_feb14.pdf • http://commodityplatform.org/wp/wp-content/uploads/2012/12/soja-barometer-2012_nl.pdf • http://doc.utwente.nl/76915/1/Report45-WaterFootprint-Flowers-Kenya.pdf • http://documents.foodandwaterwatch.org/doc/NaivashaReport.pdf • http://edepot.wur.nl/143088 • http://edepot.wur.nl/200865 • http://innovatienetwerk.onlinetouch.nl/150 • http://team.bk.tudelft.nl/Publications/Digital%20library/Udo%20de%20Haes(2009)Fosfaat%20-%20 van%20te%20veel%20naar%20tekort(Utrecht)LNV.pdf • http://wetten.overheid.nl/BWBR0030250/ • http://wwf.panda.org/what_we_do/footprint/agriculture/soy/soyreport/ • http://www.duurzamezuivelketen.nl/sites/default/files/Sectorrapportage%202013.pdf • http://www.ecas.nl/en/ • http://www.fairclimatedeal.net/wp-content/uploads/2012/06/Usage_of_Water_Roses.pdf • http://www.fairflowersfairplants.com/nl/organisatie/betrokken-organisaties.aspx • http://www.floraholland.com/media/1523762/KengetallenNL2012.pdf • http://www.florapro.nl/mvo-duurzaam-gecertificeerd-bloemist/percentage-per-maand • http://www.kennislink.nl/publicaties/fosfaatmijnen-raken-leeg-tijd-voor-hergebruik • http://www.lto.nl/media/default.aspx/emma/org/10823947/LTO+factcheck+-+versie+6+-+7-1-2013.pdf • http://www.mestverwerken.wur.nl/ • http://www.mvonederland.nl/sites/default/files/factsheet_mensenrechten_en_bloemen.pdf • http://www.my-mps.com/en/ • http://www.nationaalkompas.nl/preventie/van-ziekten-en-aandoeningen/infectieziekten/ antibioticaresistentie/verschillen-internationaal/ • http://www.nrc.nl/handelsblad/van/2014/februari/22/appels-en-peren-optellen-1348564 • http://www.nutrientplatform.org/images/edepotlink_t52d8cf4c_001-2.pdf • http://www.nvwa.nl/actueel/nieuws/nieuwsbericht/2041401/resten-gewasbeschermingsmiddelen-opgroente-en-fruit-in-nederland-binnen-de-norm • http://www.pve.nl/pve?waxtrapp=fchHsHsuOnbPTEcBZH • http://www.rijksoverheid.nl/documenten-en-publicaties/rapporten/2011/10/04/ketenakkoordfosfaatkringloop.html • http://www.rijksoverheid.nl/nieuws/2012/12/28/wet-dieren-vanaf-1-januari-2013-van-kracht.html • http://www.rijksoverheid.nl/onderwerpen/mest • http://www.theguardian.com/uk/2006/oct/21/kenya.world • http://www.trouw.nl/tr/nl/4324/Nieuws/article/detail/1232121/2008/09/03/Voedselcrisis-doorfosfaattekort.dhtml 82 | MVO Sector Risico Analyse | SEPTEMBER 2014 © 2014 KPMG Advisory N.V. LAND- EN TUINBOUW BRONNENBOEK BIJ MVO SECTOR RISICO ANALYSE 09 • http://www.trouw.nl/tr/nl/4324/Nieuws/article/detail/1241041/2008/09/03/Fosfaatcrisis-Hoezofosfaatcrisis.dhtml • http://www.trouw.nl/tr/nl/4332/Groen/article/detail/3593796/2014/02/10/Alleen-nog-duurzame-soja-isstap-te-ver-voor-vleesindustrie.dhtml • http://www.ucl.ac.uk/ippr/journal/downloads/vol7no2/flowerindustry • http://www.vwa.nl/actueel/risicobeoordelingen/bestand/2204341/risico-s-van-esbl-s-en-mrsa-in-voedsel • http://www.wageningenur.nl/nl/show/Groei-land-en-tuinbouw-door-hogere-prijzen.htm • http://www.wageningenur.nl/upload_mm/8/7/f/e4deb048-6a0c-401e-9620-fab655287fbc_Trends%20 in%20use%202004-2012.pdf • http://www.wnf.nl/nl/wat_wnf_doet/thema_s/bossen/ontbossing/sojateelt/ • https://www.milieudefensie.nl/bestrijdingsmiddelen/gif-op-groente-en-fruit/hoe-veilig-is-ons-groente-enfruit • https://zoek.officielebekendmakingen.nl/blg-255464.html • PBL (2012), De Nederlandse voetafdruk op de wereld • PBL (2013), Verduurzaming van internationale handelsketens • Responsibility to Respect • http://commodityplatform.org/wp/wp-content/uploads/2012/12/soja-barometer-2012_nl.pdf • http://wetten.overheid.nl/BWBR0030250/ • http://wwf.panda.org/what_we_do/footprint/agriculture/soy/soyreport/ • http://www.duurzamezuivelketen.nl/sites/default/files/Sectorrapportage%202013.pdf • http://www.ecas.nl/en/ • http://www.fairflowersfairplants.com/nl/organisatie/betrokken-organisaties.aspx • http://www.florapro.nl/mvo-duurzaam-gecertificeerd-bloemist/percentage-per-maand • http://www.my-mps.com/en/ • http://www.nutrientplatform.org/images/edepotlink_t52d8cf4c_001-2.pdf • http://www.nvwa.nl/actueel/nieuws/nieuwsbericht/2041401/resten-gewasbeschermingsmiddelen-opgroente-en-fruit-in-nederland-binnen-de-norm • http://www.pve.nl/pve?waxtrapp=fchHsHsuOnbPTEcBZH • http://www.rijksoverheid.nl/documenten-en-publicaties/rapporten/2011/10/04/ketenakkoordfosfaatkringloop.html • http://www.rijksoverheid.nl/nieuws/2012/12/28/wet-dieren-vanaf-1-januari-2013-van-kracht.html • http://www.rijksoverheid.nl/onderwerpen/mest • http://www.trouw.nl/tr/nl/4332/Groen/article/detail/3593796/2014/02/10/Alleen-nog-duurzame-soja-isstap-te-ver-voor-vleesindustrie.dhtml • http://www.ucl.ac.uk/ippr/journal/downloads/vol7no2/flowerindustry • http://www.wageningenur.nl/upload_mm/8/7/f/e4deb048-6a0c-401e-9620-fab655287fbc_Trends%20 in%20use%202004-2012.pdf • https://zoek.officielebekendmakingen.nl/blg-255464.html 83 | MVO Sector Risico Analyse | SEPTEMBER 2014 © 2014 KPMG Advisory N.V. LAND- EN TUINBOUW BRONNENBOEK BIJ MVO SECTOR RISICO ANALYSE 09 Corruptie Impact/Betrokkenheid • http://www.boerderij.nl/Home/Nieuws/2012/2/Kamp-onderzoekt-maatregelenpakket-tegenarbeidsfraude-AGD580470W/ • http://www.inspectieszw.nl/actueel/nieuwsberichten/illegale_arbeid_in_glastuinbouw_loopt_terug.aspx • http://www.inspectieszw.nl/Images/Arbeidsmarktfraude-detailhandel_tcm335-312343.pdf • http://www.inspectieszw.nl/Images/Jaarverslag-2012-Inspectie-SZW_tcm335-341751.pdf • http://www.rijksoverheid.nl/nieuws/2013/04/23/inspectie-szw-legt-hoge-boetes-op-aanchampignonkwekerij.html • http://www.rijksoverheid.nl/nieuws/2013/04/23/inspectie-szw-legt-hoge-boetes-op-aanchampignonkwekerij.html” • https://www.inspectieszw.nl/Images/Meerjarenplan%202013-2014%20Inspectie%20SZW_tcm335334154.pdf Responsibility to Respect • http://www.boerderij.nl/Home/Nieuws/2012/2/Kamp-onderzoekt-maatregelenpakket-tegenarbeidsfraude-AGD580470W/ • http://www.inspectieszw.nl/actueel/nieuwsberichten/illegale_arbeid_in_glastuinbouw_loopt_terug.aspx • http://www.inspectieszw.nl/Images/Arbeidsmarktfraude-detailhandel_tcm335-312343.pdf • http://www.rijksoverheid.nl/nieuws/2013/04/23/inspectie-szw-legt-hoge-boetes-op-aanchampignonkwekerij.html” • https://www.inspectieszw.nl/Images/Meerjarenplan%202013-2014%20Inspectie%20SZW_tcm335334154.pdf 84 | MVO Sector Risico Analyse | SEPTEMBER 2014 © 2014 KPMG Advisory N.V. METAAL 85 | MVO Sector Risico Analyse | JULI SEPTEMBER 2014 10 2014 © 2014 KPMG Advisory N.V. METAAL BRONNENBOEK BIJ MVO SECTOR RISICO ANALYSE 10 Milieu risico Impact/Betrokkenheid • http://metaalunie.nl/Portals/1/Bestanden/Publicaties/MKB%20Metaal%20-%20Metaal%20zoekt%20 meerwaarde%20in%20duurzaam%20ondernemen%20-%20mei%202011.pdf • http://mvo-monitor.metaalunie.nl/ • http://somo.nl/publications-nl/Publication_3727-nl • http://statline.cbs.nl/StatWeb/publication/?DM=SLNL&PA=70946NED&D1=a&D2=a&D3=l&VW=T • http://statline.cbs.nl/StatWeb/publication/?DM=SLNL&PA=81156NED&D1=5&D2=a&D3=l&VW=T • http://water.usgs.gov/edu/wumi.html • http://web.mit.edu/12.000/www/m2016/finalwebsite/problems/mining.html • http://wwf.panda.org/what_we_do/where_we_work/amazon/problems/other_threats/amazon_mining/ • http://www.gioa.com.au/wp-content/uploads/The-use-of-water-in-Iron-Ore-Mining.pdf • http://www.iea.org/publications/freepublications/publication/tracking_emissions.pdf • http://www.ilo.org/oshenc/part-xi/mining-and-quarrying/item/594-mining-an-overview • http://www.ipcc.ch/publications_and_data/ar4/wg3/en/ch7s7-4-1.html • http://www.iso.org/iso/iso14000 • http://www.lcmp.eng.cam.ac.uk/wp-content/uploads/W1-Steel-and-aluminium-facts.pdf • http://www.neeri.res.in/jese/jesevol4802002.pdf • http://www.pbl.nl/sites/default/files/cms/publicaties/pbl-2013-trends-in-global-co2-emissions-2013report-1148.pdf • http://www.portofrotterdam.com/nl/Business/droge-bulk/Pages/ijzererts-en-schroot.aspx • http://www.rfa.org/english/news/in_depth/china_pollution-20061129.html • http://www.rvo.nl/sites/default/files/2013/09/Intentieverklaringen%20Green%20Deal%20v1.pdf • http://www.rvo.nl/sites/default/files/bijlagen/Routekaart%20metallurgische%20industrie%20en%20 gieterijen%20-%20rapport%20-%20augustus%202011.pdf • http://www.safewater.org/PDFS/resourcesknowthefacts/Mining+and+Water+Pollution.pdf • http://www.tatasteel.com/media/pdf/responsible-procurement-policy.pdf • http://www.tatasteel.nl/maatschappelijkjaarverslag/duurzaam-inkopen/de-herkomst-van-onze-ertsen-enkolen.html • http://www.tatasteel.nl/profiel/products-and-services/tatasteel-in-ijmuiden/ • http://www.unesco.org/new/fileadmin/MULTIMEDIA/HQ/SC/pdf/WWDR4%20Volume%20 1-Managing%20Water%20under%20Uncertainty%20and%20Risk.pdf • http://www.unwater.org/downloads/UN-Water_UNSGAB_CSD_18_19.pdf • http://www.vewin.nl/SiteCollectionDocuments/Publicaties/Brochure%20kerngegevens%20 drinkwater/722.162%20Kerngegevens%20drinkwater%202012%20(2).pdf • https://www.ipcc.ch/publications_and_data/ar4/syr/en/mains3-4.html • https://www.milieudefensie.nl/publicaties/rapporten/mining-matters/view 86 | MVO Sector Risico Analyse | SEPTEMBER 2014 © 2014 KPMG Advisory N.V. METAAL BRONNENBOEK BIJ MVO SECTOR RISICO ANALYSE 10 • https://www.worldsteel.org/media-centre/press-releases/2014/World-crude-steel-output-increases-by-35--in-2013.html • https://www.worldsteel.org/publications/position-papers/Steel-s-contribution-to-a-low-carbon-future.html Responsibility to Respect • http://metaalunie.nl/Portals/1/Bestanden/Publicaties/MKB%20Metaal%20-%20Metaal%20zoekt%20 meerwaarde%20in%20duurzaam%20ondernemen%20-%20mei%202011.pdf • http://mvo-monitor.metaalunie.nl/ • http://www.iso.org/iso/iso14000 • http://www.rvo.nl/sites/default/files/2013/09/Intentieverklaringen%20Green%20Deal%20v1.pdf • http://www.rvo.nl/sites/default/files/bijlagen/Routekaart%20metallurgische%20industrie%20en%20 gieterijen%20-%20rapport%20-%20augustus%202011.pdf • http://www.tatasteel.com/media/pdf/responsible-procurement-policy.pdf • http://www.tatasteel.nl/maatschappelijkjaarverslag/duurzaam-inkopen/de-herkomst-van-onze-ertsen-enkolen.html 87 | MVO Sector Risico Analyse | SEPTEMBER 2014 © 2014 KPMG Advisory N.V. METAAL BRONNENBOEK BIJ MVO SECTOR RISICO ANALYSE 10 Arbeid Impact/Betrokkenheid • http://app.griffith.edu.au/news/2012/11/23/shift-work-taking-toll-on-mining-workforce-2/ • http://edition.cnn.com/2012/10/05/world/africa/south-africa-mine-strike/ • http://freedomhouse.org/sites/default/files/Freedom%20in%20the%20World%202014%20Booklet.pdf • http://in.mobile.reuters.com/article/worldNews/idINIndia-52109020101011 • http://metaalunie.nl/Portals/1/Bestanden/Publicaties/MKB%20Metaal%20-%20Metaal%20zoekt%20 meerwaarde%20in%20duurzaam%20ondernemen%20-%20mei%202011.pdf • http://mvo-monitor.metaalunie.nl/ • http://occmed.oxfordjournals.org/content/54/5/283.full.pdf • http://oecdwatch.org/publications-nl/Publication_3287-nl • http://pubs.iied.org/pdfs/G00723.pdf • http://sanhati.com/excerpted/3798/ • http://siteresources.worldbank.org/INTOGMC/Resources/toolkit-web.pdf • http://somo.nl/publications-nl/Publication_3459-nl • http://statline.cbs.nl/StatWeb/publication/?DM=SLNL&PA=81156NED&D1=5&D2=a&D3=l&VW=T • http://www.asm-pace.org/ • http://www.bbc.com/news/world-africa-19848915 • http://www.bls.gov/oes/2005/may/mining.pdf • http://www.dol.gov/ILAB/media/reports/iclp/sweat2/bonded.htm • http://www.fin24.com/Economy/How-much-is-a-living-wage-for-miners-20130711 • http://www.fnvmondiaal.nl/wereld_van_fnv_mondiaal/Vakbondsrechten_overzicht/1146678 • http://www.freedomhouse.org/report/freedom-association-under-threat-new-authoritarians-offensiveagainst-civil-society/freedom#.Uz1TBah_sog • http://www.freedomhouse.org/report-types/freedom-world#.Uz1Zs6h_sog • http://www.globalslaveryindex.org/country/brazil/ • http://www.hrw.org/sites/default/files/reports/eritrea01134Upload.pdf • http://www.hrw.org/sites/default/files/reports/tanzania0813_ForUpload_0.pdf • http://www.ictur.org/pdf/ICTUR-FOA-map-2012.pdf • http://www.ilo.int/global/standards/subjects-covered-by-international-labour-standards/freedom-ofassociation/lang--en/index.htm • http://www.ilo.int/wcmsp5/groups/public/---dgreports/---dcomm/documents/publication/wcms_096122. pdf • http://www.ilo.org/global/about-the-ilo/newsroom/features/WCMS_092663/lang--en/index.htm • http://www.ilo.org/global/about-the-ilo/newsroom/news/WCMS_007929/lang--en/index.htm • http://www.ilo.org/global/about-the-ilo/newsroom/news/WCMS_187783/lang--en/index.htm • http://www.ilo.org/ipec/areas/Miningandquarrying/lang--en/index.htm • http://www.ilo.org/oshenc/part-xi/mining-and-quarrying/item/594-mining-an-overview • http://www.ilo.org/oshenc/part-xi/mining-and-quarrying/item/610-health-hazards-of-mining-and-quarrying • http://www.ilo.org/public/portugue/region/eurpro/lisbon/pdf/girlsmining.pdf 88 | MVO Sector Risico Analyse | SEPTEMBER 2014 © 2014 KPMG Advisory N.V. METAAL BRONNENBOEK BIJ MVO SECTOR RISICO ANALYSE 10 • http://www.ilo.org/public/portugue/region/eurpro/lisbon/pdf/minas.pdf • http://www.ilo.org/safework/areasofwork/hazardous-work/WCMS_124598/lang--en/index.htm • http://www.ilo.org/wcmsp5/groups/public/@dgreports/@dcomm/documents/publication/wcms_106242. pdf • http://www.ilo.org/wcmsp5/groups/public/@ed_norm/@declaration/documents/publication/ wcms_106391.pdf • http://www.ilo.org/wcmsp5/groups/public/@ed_protect/@protrav/@safework/documents/ normativeinstrument/wcms_107828.pdf • http://www.ilo.org/wcmsp5/groups/public/---ed_norm/---declaration/documents/publication/ wcms_082032.pdf • http://www.industriall-union.org/archive/icem/breaches-of-freedom-of-association-rife-at-anglogoldbarrick-gold-mines-in-tanzania • http://www.industriall-union.org/sites/default/files/migration/imf/RelatedFiles/12060717151266/IMF_ Submission_72nd_OECD_Steel_Committee.pdf • http://www.inspectieszw.nl/images/metaalindustrie_tcm335-312369.pdf • http://www.ituc-csi.org/countries-at-risk-2013-report-on?lang=en • http://www.livescience.com/11173-miners-face-health-risks-good-days.html • http://www.melbourneinstitute.com/downloads/hilda/Bibliography/Other_Publications/2012/Peetz_etal_ Work-and-hours-in-Mining-and-Energy-ACES-report.pdf • http://www.metalprices.com/news/brazil-pig-iron-producers.html • http://www.miningaustralia.com.au/news/mining-industry-pays-highest-wages • http://www.mvonederland.nl/sites/default/files/factsheet_mensenrechten_en_staal.pdf • http://www.nederlandse-industrie.nl/nieuws/inspanningen-metaalunie-om-veilig-te-werken-hooggewaardeerd-door-inspectie-szw/ • http://www.payscale.com/research/AU/Industry=Coal_Mining/Hourly_Rate • http://www.rijksoverheid.nl/documenten-en-publicaties/rapporten/2012/07/05/sectorrapportagemetaal-2009-2011.html • http://www.rijksoverheid.nl/nieuws/2012/08/15/inspectie-szw-metaalsector-gaat-nog-veiliger-werken.html • http://www.solidaritycenter.org/content.asp?contentid=442 • http://www.tatasteel.com/media/pdf/responsible-procurement-policy.pdf • http://www.tatasteel.nl/maatschappelijkjaarverslag/duurzaam-inkopen/de-herkomst-van-onze-ertsen-enkolen.html • http://www.tatasteel.nl/profiel/products-and-services/tatasteel-in-ijmuiden/ • http://www.theguardian.com/global-development/2011/nov/03/chinese-mining-zambia-mistreatingworkers • http://www.theguardian.com/sustainable-business/peru-gold-mining-forced-labor • http://www.trouw.nl/tr/nl/5009/Archief/archief/article/detail/3512268/2013/09/19/De-mijn-die-eenmoordkuil-werd.dhtml • http://www.un.org/apps/news/story.asp/html/story.asp?NewsID=42736&Cr=South+Africa&Cr1=#. Uz6EI6h_sog • http://www.unepfi.org/humanrightstoolkit/mining.php • http://www.vale.com/EN/aboutvale/sustainability/links/LinksDownloadsDocuments/2012-sustainabilityreport.pdf • http://www.wdm.org.uk/sites/default/files/cerrejon_media_briefing.pdf • http://www1.salary.com/Mining-Salaries.html 89 | MVO Sector Risico Analyse | SEPTEMBER 2014 © 2014 KPMG Advisory N.V. METAAL BRONNENBOEK BIJ MVO SECTOR RISICO ANALYSE 10 • http://www98.griffith.edu.au/dspace/bitstream/handle/10072/40174/71488_1.pdf?sequence=1 • https://www.5xbeter.nl/site • https://www.icmm.com/document/716 • https://www.oxfam.org.au/wp-content/uploads/2011/11/oaus-tunnelvisionwomenmining-1102.pdf • https://www.worldsteel.org/media-centre/press-releases/2014/World-crude-steel-output-increases-by-35--in-2013.html Responsibility to Respect • http://metaalunie.nl/Portals/1/Bestanden/Publicaties/MKB%20Metaal%20-%20Metaal%20zoekt%20 meerwaarde%20in%20duurzaam%20ondernemen%20-%20mei%202011.pdf • http://mvo-monitor.metaalunie.nl/ • http://www.nederlandse-industrie.nl/nieuws/inspanningen-metaalunie-om-veilig-te-werken-hooggewaardeerd-door-inspectie-szw/ • http://www.rijksoverheid.nl/nieuws/2012/08/15/inspectie-szw-metaalsector-gaat-nog-veiliger-werken.html • http://www.tatasteel.com/media/pdf/responsible-procurement-policy.pdf • https://www.5xbeter.nl/site 90 | MVO Sector Risico Analyse | SEPTEMBER 2014 © 2014 KPMG Advisory N.V. METAAL BRONNENBOEK BIJ MVO SECTOR RISICO ANALYSE 10 Mensenrechten Impact/Betrokkenheid • http://commdev.org/files/814_file_UNEP_UNDESA_EnvGuidelines.pdf • http://metaalunie.nl/Portals/1/Bestanden/Publicaties/MKB%20Metaal%20-%20Metaal%20zoekt%20 meerwaarde%20in%20duurzaam%20ondernemen%20-%20mei%202011.pdf • http://mvo-monitor.metaalunie.nl/ • http://papers.ssrn.com/sol3/papers.cfm?abstract_id=2028490&download=yes • http://somo.nl/publications-nl/Publication_3727-nl • http://somo.nl/publications-nl/Publication_3727-nlhttp://www.fidh.org/IMG/pdf/report_brazil_2012_ english.pdf • http://statline.cbs.nl/StatWeb/publication/?DM=SLNL&PA=82007NED&D1=6&D2=1-2,6-7&D3=5-6&D4= a&D5=l&HDR=T&STB=G1,G2,G3,G4&VW=T • http://web.mit.edu/12.000/www/m2016/finalwebsite/problems/mining.html • http://web.mit.edu/12.000/www/m2016/finalwebsite/problems/refining.html • http://web.worldbank.org/WBSITE/EXTERNAL/TOPICS/EXTSOCIALDEVELOPMENT/0,,contentMDK:224 63823~pagePK:148956~piPK:216618~theSitePK:244363,00.html • http://wwf.panda.org/what_we_do/where_we_work/amazon/problems/other_threats/amazon_mining/ • http://www.apho.org.uk/resource/item.aspx?RID=120674 • http://www.epa.gov/reg3wapd/nps/mining.html • http://www.fidh.org/en/americas/brazil/How-much-are-human-rights-worth-in-9662 • http://www.fidh.org/IMG/pdf/report_brazil_2012_english.pdf • http://www.gaiafoundation.org/sites/default/files/documents/Pandorasboxlowres.pdf • http://www.globalwitness.org/sites/default/files/library/Congo’s%20minerals%20trade%20in%20 the%20balance%20low%20res.pdf • http://www.hrw.org/sites/default/files/reports/drc0505_0.pdf • http://www.infomine.com/library/publications/docs/Shandro2011b.pdf • http://www.mrf.nl/index.php?id=34/Standpunten.htm • http://www.rfa.org/english/news/in_depth/china_pollution-20061129.html • http://www.rvo.nl/sites/default/files/bijlagen/Routekaart%20metallurgische%20industrie%20en%20 gieterijen%20-%20rapport%20-%20augustus%202011.pdf • http://www.safewater.org/PDFS/resourcesknowthefacts/Mining+and+Water+Pollution.pdf • http://www.state.gov/documents/organization/204319.pdf • http://www.tatasteel.com/media/pdf/responsible-procurement-policy.pdf • http://www.un.org/apps/news/story.asp?NewsID=39986#.U0Kac6h_u5I • http://www.un.org/apps/news/story.asp?NewsID=41398#.U0JZjqh_u5I • https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/fields/2111.html • https://www.milieudefensie.nl/publicaties/rapporten/mining-matters/view • https://www.milieudefensie.nl/publicaties/rapporten/mining-matters-update-januari-2010/view • https://www.oxfam.org.au/wp-content/uploads/2011/11/oaus-tunnelvisionwomenmining-1102.pdf 91 | MVO Sector Risico Analyse | SEPTEMBER 2014 © 2014 KPMG Advisory N.V. METAAL BRONNENBOEK BIJ MVO SECTOR RISICO ANALYSE 10 Responsibility to Respect • http://metaalunie.nl/Portals/1/Bestanden/Publicaties/MKB%20Metaal%20-%20Metaal%20zoekt%20 meerwaarde%20in%20duurzaam%20ondernemen%20-%20mei%202011.pdf • http://mvo-monitor.metaalunie.nl/ • http://www.mrf.nl/index.php?id=34/Standpunten.htm • http://www.rvo.nl/sites/default/files/bijlagen/Routekaart%20metallurgische%20industrie%20en%20 gieterijen%20-%20rapport%20-%20augustus%202011.pdf • http://www.tatasteel.com/media/pdf/responsible-procurement-policy.pdf 92 | MVO Sector Risico Analyse | SEPTEMBER 2014 © 2014 KPMG Advisory N.V. METAAL BRONNENBOEK BIJ MVO SECTOR RISICO ANALYSE 10 Corruptie Impact/Betrokkenheid • http://somo.nl/publications-nl/Publication_3727-nl • http://www.alcoa.com/global/en/about_alcoa/corp_gov/info_page/policy_anti_corruption.asp • http://www.hrw.org/sites/default/files/reports/india0612ForUpload_0.pdf • http://www.independent.co.uk/news/world/africa/the-corruption-deal-of-the-century-how-guinea-lostbillions-of-pounds-in-simandou-mining-licensing-8662534.html • http://www.reuters.com/article/2013/04/19/us-guinea-mine-idUSBRE93I15A20130419 • http://www.state.gov/documents/organization/204319.pdf • http://www.tatasteeleurope.com/file_source/StaticFiles/Functions/HSE/Tata_Code_of_Conduct.pdf • http://www2.eycom.ch/publications/items/mining_metals/2010_fraud_corruption_mining_metals/2010_ EY_Fraud_corruption_mining_metals.pdf • https://www.oxfam.org.au/wp-content/uploads/2011/06/oaus-miningsympcommunique-0812.pdf Responsibility to Respect • http://www.alcoa.com/global/en/about_alcoa/corp_gov/info_page/policy_anti_corruption.asp • http://www.state.gov/documents/organization/204319.pdf • http://www.tatasteeleurope.com/file_source/StaticFiles/Functions/HSE/Tata_Code_of_Conduct.pdf • http://www2.eycom.ch/publications/items/mining_metals/2010_fraud_corruption_mining_metals/2010_ EY_Fraud_corruption_mining_metals.pdf 93 | MVO Sector Risico Analyse | SEPTEMBER 2014 © 2014 KPMG Advisory N.V. OLIE EN GAS 94 | MVO Sector Risico Analyse | JULI SEPTEMBER 2014 11 2014 © 2014 KPMG Advisory N.V. OLIE EN GAS BRONNENBOEK BIJ MVO SECTOR RISICO ANALYSE 11 Milieu risico Impact/Betrokkenheid • http://amazonwatch.org/news/2002/0401-an-independent-environmental-andsocial-assessment-of-the-camisea-gas-project--by-patricia-b-caffrey • http://assets.worldwildlife.org/publications/673/files/original/evos_final_report.pdf?1395681688 • http://belfercenter.ksg.harvard.edu/files/ETIP-DP-2010-15-final-4.pdf • http://bellona.no/assets/fil_Chapter_5._Environmental_impact_of_oil_and_gas_activity_in_the_Arctic.pdf • http://en.ria.ru/russia/20121211/178065224.html • http://environment.about.com/od/petroleum/a/oil_spills_and_environment.htm • http://escholarship.org/uc/item/32t2x692 • http://pollution.unibuc.ro/?substance=9 • http://reports.shell.com/sustainability-report/2013/servicepages/downloads/files/entire_shell_sr13.pdf • http://response.restoration.noaa.gov/oil-and-chemical-spills/oil-spills/how-oil-harms-animals-and-plantsmarine-environments.html • http://s00.static-shell.com/content/dam/shell-new/local/country/nld/o-dam/pdf/mjv-pernis-2010.pdf • http://statline.cbs.nl/StatWeb/publication/?DM=SLNL&PA=37221&D1=1,3,6,8&D2=a&D3=5-14&VW=T • http://statline.cbs.nl/StatWeb/publication/?DM=SLNL&PA=70946NED&D1=a&D2=a&D3=l&VW=T • http://statline.cbs.nl/StatWeb/publication/?DM=SLNL&PA=81156NED&D1=5&D2=a&D3=l&VW=T • http://usatoday30.usatoday.com/news/nation/2010-06-07-oil-spill-mess_N.htm?csp=34news • http://wwf.panda.org/what_we_do/where_we_work/amazon/problems/other_threats/oil_and_gas_ extraction_amazon/ • http://wwf.panda.org/what_we_do/where_we_work/arctic/what_we_do/oil_gas/ • http://www.aljazeera.com/indepth/features/2012/04/201241682318260912.html • http://www.ce.nl/publicatie/verbeteringen_in_de_energie-effici+en+%23xeb%3Bntie_van_de_petroleum keten%3Cbr%3Eoverkoepelende_rapportage/1176 • http://www.ce.nl/publicatie/winst_in_de_petroleumketen%3Cbr%3Estudie_naar_verbeteringen_in_de_ energie-efficiency_in_de_petroleumketen,_buiten_de_raffinaderijen/1105 • http://www.csiro.au/Outcomes/Oceans/Hot-ocean-topics/Environmental-impact-of-oil-spills.aspx • http://www.defenders.org/sites/default/files/publications/wildlife_and_offshore_drilling_coastal_wetlands. pdf • http://www.ecn.nl/docs/library/report/2010/e10064.pdf • http://www.eia.gov/todayinenergy/detail.cfm?id=13491 • http://www.greenpeace.org/international/en/campaigns/climate-change/arctic-impacts/The-dangers-ofArctic-oil/ • http://www.greenpeace.org/international/en/campaigns/climate-change/arctic-impacts/The-dangers-ofArctic-oil/Black-ice--Russian-oil-spill-disaster/ • http://www.latimes.com/science/sciencenow/la-sci-sn-tuna-hearts-oil-spill-toxins-20140213,0,5212912. story#ixzz2tbQVLgxI • http://www.nam.nl/nl/our-activities/schoonebeek/Oil-and-water.html • http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC3644738/ 95 | MVO Sector Risico Analyse | SEPTEMBER 2014 © 2014 KPMG Advisory N.V. OLIE EN GAS BRONNENBOEK BIJ MVO SECTOR RISICO ANALYSE 11 • http://www.nlog.nl/resources/Jaarverslag2012/Delfstoffen_2012_NL_final_NLOG.pdf • http://www.nmfs.noaa.gov/pr/permits/eis/arctic.htm • http://www.nogepa.nl/themas/thema/?dossierid=101351428&title=Emissies+naar+water • http://www.nogepa.nl/themas/thema/?dossierid=207978497&title=Emissies+naar+lucht • http://www.nogepa.nl/themas/thema/?dossierid=99319809&title=Environment • http://www.oceansnorth.org/oil-spills • http://www.pbl.nl/publicaties/2010/Zure-regen.-Een-analyse-van-dertig-jaar-Nederlandseverzuringsproblematiek • http://www.reefrelieffounders.com/drilling/wp-content/uploads/2011/03/Williams.etal_.2011. Underestimating.cetacean.mortality_DeepwaterHorizon.BP_.incident.Conservation.Letters.pdf • http://www.rijksoverheid.nl/onderwerpen/olie/doorvoer-van-olie • http://www.rivm.nl/dsresource?type=pdf&disposition=inline&objectid=rivmp:201157&versionid=&subob jectname= • http://www.rvo.nl/sites/default/files/MEE-Sectorrapport%20Raffinaderijen%202012.pdf • http://www.shell.com/global/future-energy.html • http://www.shell.com/global/future-energy/arctic/shell-in-the-arctic.html • http://www.shell.nl/nld/aboutshell/shell-businesses/pernis.html • http://www.theguardian.com/environment/2014/feb/05/fracking-water-america-drought-oil-gas • http://www.unesco.org/new/fileadmin/MULTIMEDIA/HQ/SC/pdf/WWDR4%20Volume%20 1-Managing%20Water%20under%20Uncertainty%20and%20Risk.pdf • http://www.uscg.mil/foia/docs/dwh/fosc_dwh_report.pdf • http://www.vewin.nl/SiteCollectionDocuments/Publicaties/Drinkwaterstatistieken%202012/Vewin%20 Drinkwaterstatistieken%202012%20lowres.pdf • http://www.vnpi.nl/Default.aspx?pageID=7 • http://www.vnpi.nl/Files/file/VNPI%20brochure%20vernieuwd%202009.pdf • http://www.vnpi.nl/Modules/Documents%20Keywords/Documents/15/leaflet%20VNPI%20 november%202012_v2-2.pdf • http://www.vnpi.nl/Modules/Documents%20Keywords/Documents/57/Kopie%20van%20232abv. Aanvoer%20aardolie%20grondstoffen%20naar%20land%20van%20herkomst.1999.2011.xls • https://worldwildlife.org/threats/oil-and-gas-development • https://www.ceres.org/issues/water/shale-energy/shale-and-water-maps/hydraulic-fracturing-waterstress-water-demand-by-the-numbers • https://www.ipcc.ch/publications_and_data/ar4/syr/en/mains3-4.html • https://www.milieudefensie.nl/publicaties/rapporten/double-standard • https://www.nwf.org/What-We-Do/Protect-Habitat/Gulf-Restoration/Oil-Spill/Effects-on-Wildlife.aspx • www.infomil.nl/publish/pages/68626/raffinaderijen-definitief.doc Responsibility to Respect • http://reports.shell.com/sustainability-report/2013/servicepages/downloads/files/entire_shell_sr13.pdf • http://statline.cbs.nl/StatWeb/publication/?DM=SLNL&PA=37221&D1=1,3,6,8&D2=a&D3=5-14&VW=T • http://www.ce.nl/publicatie/verbeteringen_in_de_energie-effici+en+%23xeb%3Bntie_van_de_petroleum keten%3Cbr%3Eoverkoepelende_rapportage/1176 96 | MVO Sector Risico Analyse | SEPTEMBER 2014 © 2014 KPMG Advisory N.V. OLIE EN GAS BRONNENBOEK BIJ MVO SECTOR RISICO ANALYSE 11 • http://www.ce.nl/publicatie/winst_in_de_petroleumketen%3Cbr%3Estudie_naar_verbeteringen_in_de_ energie-efficiency_in_de_petroleumketen,_buiten_de_raffinaderijen/1105 • http://www.ecn.nl/docs/library/report/2010/e10064.pdf • http://www.nogepa.nl/themas/thema/?dossierid=101351428&title=Emissies+naar+water • http://www.nogepa.nl/themas/thema/?dossierid=207978497&title=Emissies+naar+lucht • http://www.nogepa.nl/themas/thema/?dossierid=99319809&title=Environment • http://www.rvo.nl/sites/default/files/MEE-Sectorrapport%20Raffinaderijen%202012.pdf • http://www.vnpi.nl/Files/file/VNPI%20brochure%20vernieuwd%202009.pdf • http://www.vnpi.nl/Modules/Documents%20Keywords/Documents/15/leaflet%20VNPI%20 november%202012_v2-2.pdf • www.infomil.nl/publish/pages/68626/raffinaderijen-definitief.doc 97 | MVO Sector Risico Analyse | SEPTEMBER 2014 © 2014 KPMG Advisory N.V. OLIE EN GAS BRONNENBOEK BIJ MVO SECTOR RISICO ANALYSE 11 Arbeid Impact/Betrokkenheid • http://firstforsustainability.org/media/factsheet_oil%20and%20gas.pdf • http://publ.com/Y3ImzTo#6 • http://reports.shell.com/sustainability-report/2013/servicepages/downloads/files/entire_shell_sr13.pdf • http://survey.ituc-csi.org/Russian-Federation.html?edition=336&lang=en#tabs-3 • http://www.energylivenews.com/2013/05/28/health-and-safety-tops-oil-and-gas-industrys-risk-agenda/ • http://www.hrw.org/sites/default/files/reports/kazakhstan0912ForUpload_0.pdf • http://www.inspectieszw.nl/Images/Sectorrapportage-Aardolie-Chemie-Farmacie-Kunststof-en-Rubber_ tcm335-334605.pdf • http://www.inspectieszw.nl/onderwerpen/arbeidsomstandigheden/veiligheid_en_gezondheid/gevaarlijke_ stoffen/ • http://www.ituc-csi.org/countries-at-risk-2013-report-on • http://www.latrb.nl/lat/werkgroepen/landelijk/ • http://www.nogepa.nl/themas/thema/?dossierid=101351436&title=Medical+health • http://www.nogepa.nl/themas/thema/?dossierid=99319810&title=Health+and+Safety • http://www.nrc.nl/nieuws/2013/08/26/driekwart-tankopslagbedrijven-in-overtreding/ • http://www.nrc.nl/rechtenbestuur/2014/01/04/hoe-kon-odfjell-er-zo-genadig-afkomen/ • http://www.ogp.org.uk/pubs/396.pdf • http://www.oilandgasuk.co.uk/healthandsafety.cfm • http://www.oilgasmonitor.com/essential-health-safety-considerations-oil-natural-gas-hydrofrackingoperators/1541/ • http://www.onderzoeksraad.nl/uploads/phase-docs/326/bb9e4abaeb2brapport-odfjell-web.pdf • http://www.rijksoverheid.nl/documenten-en-publicaties/rapporten/2013/08/26/tussenrapport-tankopslag. html • http://www.shell.com/global/environment-society/reporting/un-global-compact/labour.html • http://www.unepfi.org/humanrightstoolkit/oil.php • http://www.vnpi.nl/Modules/Documents%20Keywords/Documents/15/VNPI%20Communication%20 Paper.pdf • http://www.vnpi.nl/Modules/Documents%20Keywords/Documents/57/Kopie%20van%20232abv. Aanvoer%20aardolie%20grondstoffen%20naar%20land%20van%20herkomst.1999.2011.xls • https://www.inspectieszw.nl/Images/Eindrapport%20Petrochemie%202009_tcm335-312282.pdf • https://www.osha.gov/SLTC/oilgaswelldrilling/ • https://www.osha.gov/SLTC/oilgaswelldrilling/healthhazards.html • https://www.osha.gov/SLTC/oilgaswelldrilling/safetyhazards.html 98 | MVO Sector Risico Analyse | SEPTEMBER 2014 © 2014 KPMG Advisory N.V. OLIE EN GAS BRONNENBOEK BIJ MVO SECTOR RISICO ANALYSE 11 Responsibility to Respect • http://reports.shell.com/sustainability-report/2013/servicepages/downloads/files/entire_shell_sr13.pdf • http://www.energylivenews.com/2013/05/28/health-and-safety-tops-oil-and-gas-industrys-risk-agenda/ • http://www.inspectieszw.nl/Images/Sectorrapportage-Aardolie-Chemie-Farmacie-Kunststof-en-Rubber_ tcm335-334605.pdf • http://www.nogepa.nl/themas/thema/?dossierid=101351436&title=Medical+health • http://www.nogepa.nl/themas/thema/?dossierid=99319810&title=Health+and+Safety • http://www.onderzoeksraad.nl/uploads/phase-docs/326/bb9e4abaeb2brapport-odfjell-web.pdf • http://www.rijksoverheid.nl/documenten-en-publicaties/rapporten/2013/08/26/tussenrapport-tankopslag. html • http://www.shell.com/global/environment-society/reporting/un-global-compact/labour.html • http://www.vnpi.nl/Modules/Documents%20Keywords/Documents/15/VNPI%20Communication%20 Paper.pdf • https://www.inspectieszw.nl/Images/Eindrapport%20Petrochemie%202009_tcm335-312282.pdf 99 | MVO Sector Risico Analyse | SEPTEMBER 2014 © 2014 KPMG Advisory N.V. OLIE EN GAS BRONNENBOEK BIJ MVO SECTOR RISICO ANALYSE 11 Mensenrechten Impact/Betrokkenheid • http://amazonwatch.org/news/2002/0401-an-independent-environmental-and-social-assessment-of-thecamisea-gas-project--by-patricia-b-caffrey • http://assets.worldwildlife.org/publications/673/files/original/evos_final_report.pdf?1395681688 • http://europeecologie.eu/IMG/pdf/shale-gas-pe-464-425-final.pdf • http://oils.gpa.unep.org/facts/economy-health.htm • http://reports.shell.com/sustainability-report/2013/servicepages/downloads/files/entire_shell_sr13.pdf • http://s00.static-shell.com/content/dam/shell/static/future-energy/downloads/arctic/working-withindigenouspeople.pdf • http://statline.cbs.nl/StatWeb/publication/?DM=SLNL&PA=81156NED&D1=5&D2=a&D3=l&VW=T • http://statline.cbs.nl/StatWeb/publication/?VW=T&DM=SLNL&PA=37830&D1=1&D2=323&D3=a&D4=6 4,129,l&HD=110310-1912&HDR=T,G3&STB=G1,G2 • http://www.cbs.nl/nl-NL/menu/themas/industrie-energie/publicaties/artikelen/archief/2011/2011-3345wm.htm • http://www.eia.gov/cfapps/ipdbproject/IEDIndex3.cfm?tid=3&pid=26&aid=1 • http://www.eia.gov/cfapps/ipdbproject/iedindex3.cfm?tid=5&pid=53&aid=1&cid=regions&syid=2008&ey id=2013&unit=TBPD • http://www.eia.gov/countries/index.cfm?view=reserves • http://www.eia.gov/todayinenergy/detail.cfm?id=13491 • http://www.firstpeoples.org/images/uploads/R1K%20Report(2).pdf • http://www.galdu.org/govat/doc/oilengelsk2.pdf • http://www.iea.org/publications/freepublications/publication/Oil&GasSecurityNL2012.pdf • http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC1756874/pdf/v053p00306.pdf • http://www.nogepa.nl/themas/thema/?dossierid=99319809&title=Environment • http://www.nrc.nl/nieuws/2014/01/17/gaswinning-wordt-teruggeschroefd-versterkingspakket-van-12miljard-voor-groningen/ • http://www.onderzoeksraad.nl/nl/onderzoek/1991/gaswinning-groningen/onderzoek/1511/ onderzoeksraad-start-onderzoek-naar-gaswinning-groningen • http://www.pachamama.org/indigenous-rights/indigenous-land-rights • http://www.plosone.org/article/fetchObject.action?uri=info%3Adoi%2F10.1371%2Fjournal. pone.0002932&representation=PDF • http://www.rijksoverheid.nl/onderwerpen/gaswinning-en-infrastructuur • http://www.rvo.nl/sites/default/files/MEE-Sectorrapport%20Raffinaderijen%202012.pdf • http://www.shell.com/global/environment-society/society/human-rights/training-tools-guidelines.html • http://www.sodm.nl/onderwerpen/aardbevingen-groningse-gasveld • http://www.sodm.nl/sites/default/files/redactie/risico%20analyse%20aardgasbevingen%20groningen.pdf • http://www.telegraaf.nl/binnenland/22245949/__Einde_NL_als_gasproducent__.html • http://www.theguardian.com/environment/2013/dec/20/oil-industry-amazon-communities-un-rapporteur 100 | MVO Sector Risico Analyse | SEPTEMBER 2014 © 2014 KPMG Advisory N.V. OLIE EN GAS BRONNENBOEK BIJ MVO SECTOR RISICO ANALYSE 11 • http://www.theguardian.com/environment/2014/mar/26/death-threats-made-to-ecuadorian-lawyer-inchevron-pollution-case • http://www.theguardian.com/society/2006/nov/22/guardiansocietysupplement.pollution?INTCMP=SRCH &guni=Article:in%20body%20link • http://www.un.org/en/events/indigenousday/pdf/Indigenous_Industry_Eng.pdf • http://www.unepfi.org/humanrightstoolkit/oil.php • http://www.vnpi.nl/Modules/Documents%20Keywords/Documents/15/leaflet%20VNPI%20 november%202012_v2-2.pdf • http://www.vnpi.nl/Modules/Documents%20Keywords/Documents/57/Kopie%20van%20232abv. Aanvoer%20aardolie%20grondstoffen%20naar%20land%20van%20herkomst.1999.2011.xls • https://www.milieudefensie.nl/publicaties/rapporten/double-standard • https://www.uvm.edu/~gdrusche/Classes/HCOL%20195/Review%20of%20oil%20spill%20human%20 health%20effects.pdf Responsibility to Respect • http://reports.shell.com/sustainability-report/2013/servicepages/downloads/files/entire_shell_sr13.pdf • http://s00.static-shell.com/content/dam/shell/static/future-energy/downloads/arctic/working-withindigenouspeople.pdf • http://www.eia.gov/countries/index.cfm?view=reserves • http://www.galdu.org/govat/doc/oilengelsk2.pdf • http://www.nogepa.nl/themas/thema/?dossierid=99319809&title=Environment • http://www.onderzoeksraad.nl/nl/onderzoek/1991/gaswinning-groningen/onderzoek/1511/ onderzoeksraad-start-onderzoek-naar-gaswinning-groningen • http://www.rvo.nl/sites/default/files/MEE-Sectorrapport%20Raffinaderijen%202012.pdf • http://www.shell.com/global/environment-society/society/human-rights/training-tools-guidelines.html • http://www.sodm.nl/onderwerpen/aardbevingen-groningse-gasveld • http://www.vnpi.nl/Modules/Documents%20Keywords/Documents/15/leaflet%20VNPI%20 november%202012_v2-2.pdf 101 | MVO Sector Risico Analyse | SEPTEMBER 2014 © 2014 KPMG Advisory N.V. OLIE EN GAS BRONNENBOEK BIJ MVO SECTOR RISICO ANALYSE 11 Corruptie Impact/Betrokkenheid • http://bpi.transparency.org/bpi2011/results/ • http://cpi.transparency.org/cpi2013/results/#myAnchor1 • http://oilprice.com/Energy/Energy-General/British-Police-Investigating-1.3-Billion-Shell-ENI-Nigerian-OilBloc-Corruptio.html • http://retro.nrc.nl/W2/Lab/Shell/000630a.html • http://s06.static-shell.com/content/dam/shell/static/aboutshell/downloads/who-we-are/code-of-conduct/ code-of-conduct-english2010.pdf • http://www.fess-global.org/files/OilandGas.pdf • http://www.ft.com/intl/cms/s/2/bc23bc7a-581a-11e3-82fc-00144feabdc0.html#axzz2yxmPFH1M • http://www.ihrb.org/pdf/eu-sector-guidance/EC-Guides/O&G/EC-Guide_O&G-04_Part-2.pdf • http://www.indexmundi.com/g/r.aspx?v=88 • http://www.ogj.com/articles/print/volume-111/issue-4/general-interest/toughened-oversight-raisesantitrust.html • http://www.theguardian.com/business/2008/oct/22/gas-russia-gazprom-iran-qatar • http://www.theguardian.com/business/2013/may/14/bp-shell-oil-price-rigging • http://www.theguardian.com/environment/2014/mar/26/death-threats-made-to-ecuadorian-lawyer-inchevron-pollution-case • http://www.transparency.org/topic/detail/oil_and_gas • http://www.transparency.org/whatwedo/pub/promoting_revenue_transparency_2011_report_on_oil_and_ gas_companies • http://www.unepfi.org/humanrightstoolkit/oil.php • http://www.vopak.com/fileadmin/pdf/sustainability/Vopak_Code_of_Conduct-April_2012_English_ August%202012.pdf • https://www.imf.org/external/pubs/ft/wp/2009/wp09267.pdf • www.eauc.org.uk/file_uploads/oilgas.pdf? Responsibility to Respect • http://s06.static-shell.com/content/dam/shell/static/aboutshell/downloads/who-we-are/code-of-conduct/ code-of-conduct-english2010.pdf • http://www.transparency.org/whatwedo/pub/promoting_revenue_transparency_2011_report_on_oil_and_ gas_companies • http://www.vopak.com/fileadmin/pdf/sustainability/Vopak_Code_of_Conduct-April_2012_English_ August%202012.pdf 102 | MVO Sector Risico Analyse | SEPTEMBER 2014 © 2014 KPMG Advisory N.V. TEXTIEL EN KLEDING 103 | | MVO MVOSector SectorRisico RisicoAnalyse Analyse | | JULI SEPTEMBER 2014 12 2014 © 2014 KPMG Advisory N.V. TEXTIEL EN KLEDING BRONNENBOEK BIJ MVO SECTOR RISICO ANALYSE 12 Milieu risico Impact/Betrokkenheid • Bangladesh Water PaCT, Partnership for Cleaner Textiles • Better Cotton Initiative: http://bettercotton.org/wp-content/uploads/2013/12/2012-Harvest-Report_final. pdf • CE (2010) ‘milieuanalyses textiel’. http://www.rwsleefomgeving.nl/publish/pages/91250/milieuanalyses_ textiel_ce_2010.pdf • http://awsassets.panda.org/downloads/cotton_for_printing_long_report.pdf • http://data.worldbank.org/indicator/EE.BOD.TXTL.ZS • http://ec.europa.eu/enterprise/sectors/textiles/files/statistics/textiles_en.pdf en statline.cbs.nl • http://oecotextiles.wordpress.com/2011/01/19/estimating-the-carbon-footprint-of-a-fabric/ • http://worldwildlife.org/industries/cotton • http://wwf.panda.org/about_our_earth/about_freshwater/freshwater_problems/thirsty_crops/cotton/ • http://wwf.panda.org/what_we_do/footprint/agriculture/impacts/soil_erosion/ • http://www.azernews.az/analysis/52125.html • http://www.c-and-a.com/uk/en/corporate/fileadmin/templates/master/img/fashion_updates/CR_Report/ CR_Report_E.pdf • http://www.coolfarmtool.org/reports/WWF_Cotton_Carbon_Emission.pdf • http://www.fao.org/docrep/v4360e/V4360E09.htm • http://www.greenpeace.org/international/Global/international/planet-2/report/2009/10/hazardouschemical-pollution-o.pdf • http://www.hema.nl/SiteCollectionDocuments/HEMA-MVO-verslag-2012.pdf • http://www.indiantextilejournal.com/articles/FAdetails.asp?id=4652 /. http://oecotextiles.wordpress. com/2011/01/19/estimating-the-carbon-footprint-of-a-fabric/ • http://www.leatherworkinggroup.com/lwg-members.htm • http://www.modint.nl/2014-strategische-herorintering-noodzakelijk-voor-bedrijven • http://www.mvonederland.nl/dossier/2/81/dossier_description/14821 • http://www.mvonederland.nl/dossier/2/81/dossier_description/14821ftp://ftp.fao.org/docrep/fao/011/ a1250f/annexes/Subregional%20Reports/LAC/SouthAmerica.pdf • http://www.mvonederland.nl/dossier/2/83/dossier_description/1913 • http://www.nfe.nl/files/7613/4038/2250/43_1ereactieNFEopverbod4sep2008.pdf • http://www.ota.com/organic/mt/organic_cotton.html • http://www.peta.org/issues/animals-used-for-clothing/leather-industry/ • http://www.rndweb.nl/websites/rnd/docs/2013_06_20__Plan_van_aanpak_verduurzaming_Nederlandse_ textiel-_en_kledingsector_1.0_met_cover.pdf • http://www.textilefabric.com/site/main/articles.php?id=11 • http://www.wdrg.fi/wp-content/uploads/2011/12/09-CA_Waters-StrickmanPorkka.pdf • https://www.ipcc.ch/publications_and_data/ar4/syr/en/mains3-4.html 104 | MVO Sector Risico Analyse | SEPTEMBER 2014 © 2014 KPMG Advisory N.V. TEXTIEL EN KLEDING BRONNENBOEK BIJ MVO SECTOR RISICO ANALYSE 12 • Plan van aanpak verduurzaming Nederlandse textiel-en kledingsector 1.0 (http://www.rndweb.nl/websites/ rnd/docs/2013_06_20__Plan_van_aanpak_verduurzaming_Nederlandse_textiel-_en_kledingsector_1.0_ met_cover.pdf) • UNEP: http://www.unep.org/chemicalsandwaste/Portals/9/CiP/CiPWorkshop2011/CiP%20textile%20 case%20study%20report_21Feb2011.pdf • V&D: http://www.vd.nl/medias/sys_master/9112954404894.pdf • WWF: http://awsassets.panda.org/downloads/impact_long.pdf • Zeeman: http://www.zeeman.com/getdoc/b7855ca3-ae0e-41c7-b51f-37641ef3c96c/MVO-2012.aspx 105 | MVO Sector Risico Analyse | SEPTEMBER 2014 © 2014 KPMG Advisory N.V. TEXTIEL EN KLEDING BRONNENBOEK BIJ MVO SECTOR RISICO ANALYSE 12 Arbeid Impact/Betrokkenheid • Berenschot Inventory Report Living wage: http://www.berenschot.com/expertise/expertise-services/ living-wage • Business Ethics in the Textile, Clothing and Footwear (TCF) Industries, ILO, 2000: http://digitalcommons. ilr.cornell.edu/cgi/viewcontent.cgi?article=1008&context=code • C&A: http://www.c-and-a.com/uk/en/corporate/fileadmin/templates/master/img/fashion_updates/CR_ Report/CR_Report_E.pdf • C&A: http://www.c-and-a.com/uk/en/corporate/fileadmin/templates/master/img/fashion_updates/ International_Press_Releases/C-and-A_Action_Plan_related_to_Zero_Discharge_of_Hazardous_ Chemicals.pdf • FAO: http://faostat.fao.org/ • Greenpeace: http://www.greenpeace.org/eastasia/campaigns/toxics/science/eleven-flagship-hazardouschemicals/ • http://human-rights.unglobalcompact.org/dilemmas/freedom-of-association/#.UvtyM_t3dHg • http://www.asiafloorwage.org/asiafloorwage-aboutindustry.htm • http://www.asiafloorwage.org/documents/Resources-onwages/Background_reading/Onindustry/ briefing-on-the-chinese-garment-industry.pdf • http://www.berenschot.nl/markten-sectoren/markten-sectoren/leefbaar-loon • http://www.c-and-a.com/uk/en/corporate/fileadmin/mediathek/uk-uk/Pressreleases/Greenpeace/C_A_ statement_on_the_current_Greenpeace_study.pdf • http://www.dw.de/more-rights-for-textile-workers/a-16813193 • http://www.dw.de/bangladesh-textile-workers-fed-up-with-conditions/a-17114602 • http://www.fao.org/fileadmin/templates/mafap/documents/technical_notes/MOZAMBIQUE/ MOZAMBIQUE_Technical_Note_COTTON_EN_Oct2012.pdf • http://www.ilo.org/global/industries-and-sectors/textiles-clothing-leather-footwear/lang--en/index.htm • http://www.ilo.org/oshenc/part-xiv/clothing-and-finished-textile-products/item/870-health-effects-andenvironmental-issues • http://www.ilo.org/oshenc/part-xiv/clothing-and-finished-textile-products/item/870-health-effects-andenvironmental-issues IPEC 2002a • http://www.ipsnews.net/2014/02/poverty-wages-unraveling-cambodias-garment-industry/ • http://www.mvonederland.nl/dossier/2/83/dossier_description/1913 • http://www.mvonederland.nl/sites/default/files/factsheet_mensenrechten_en_textiel.pdf • http://www.ohchr.org/EN/Issues/AssemblyAssociation/Pages/SRFreedomAssemblyAssociationIndex. aspx • http://www.rndweb.nl/websites/rnd/docs/2013_06_20__Plan_van_aanpak_verduurzaming_Nederlandse_ textiel-_en_kledingsector_1.0_met_cover.pdf • http://www.schonekleren.nl/informatie/de-kledingindustrie/arbeidsomstandigheden • http://www.textileworldasia.com/Issues/2008/November-December/Features/Bangladesh_Textile_ Industry_Profile 106 | MVO Sector Risico Analyse | SEPTEMBER 2014 © 2014 KPMG Advisory N.V. TEXTIEL EN KLEDING BRONNENBOEK BIJ MVO SECTOR RISICO ANALYSE 12 • http://www.volkskrant.nl/vk/nl/2680/Economie/article/detail/3594154/2014/02/10/Ook-Wibra-tekentBangladesh-akkoord.dhtml • ILO/IPEC working paper: http://www.ilo.org/public//english/standards/ipec/publ/download/pol_ healthcostben_2003_en.pdf • ILO: http://www.ilo.org/global/about-the-ilo/media-centre/press-releases/WCMS_008075/lang--en/index. htm • ILO: http://www.ilo.org/oshenc/part-i/nervous-system/item/289-chemical-neurotoxic-agents • International Cotton Advisory Committee (ICAC): https://www.icac.org/cotton_info/speeches/ plastina/2009/child_labor_lodz.pdf • Kampala Declarations ‘Working towards Child Labour Free Zones’ uit april 2013 • Mancini F, Van Bruggen AH, Jiggins JL, Ambatipudi AC, Murphy H. Acute pesticide poisoning among female and male cotton growers in India. Int J Occup Environ Health 2005 • MVO Nederland: http://www.mvonederland.nl/dossier/7/151/dossier_description/1714 • MVO Nederland: http://www.mvonederland.nl/thema/kinderarbeid • MVO: http://mvoplatform.nl/wat-is-mvo/leefbaar-loon • Plan van aanpak verduurzaming Nederlandse textiel- en kledingsector 1.0 (http://www.rndweb.nl/ websites/rnd/docs/2013_06_20__Plan_van_aanpak_verduurzaming_Nederlandse_textiel-_en_ kledingsector_1.0_met_cover.pdf • Rijksoverheid: http://www.rijksoverheid.nl/nieuws/2014/01/31/nederlands-duitse-samenwerking-voorverbetering-textielindustrie-azie.html • ‘Roadmap for achieving the Elimination of the worst Forms of Child Labour by 2016’ • SEI: http://r4d.dfid.gov.uk/PDF/Outputs/Water/R8161-Diseases.pdf • SOMO (2011): http://somo.nl/publications-en/Publication_3673/?searchterm=sumangali • SOMO (2012) rapport: http://somo.nl/publications-en/Publication_3818 • Statline CBS, 2012, 2013: statline.cbs.nl en http://www.cbs.nl/nl-NL/menu/themas/internationale-handel/ publicaties/belangrijkste-handelspartners-nederland/archief/2012/2012-turkije-2011.htm • The Bangladesh Accord: http://www.bangladeshaccord.org/wp-content/uploads/2013/10/the_accord.pdf • UN (Arc): http://www.unglobalcompact.org/docs/issues_doc/human_rights/Human_Rights_Working_ Group/9June09_Arc_of_Human_Rights_Priorities_-_Road_Testing_Version.pdf • UNCTAD: http://www.unctad.info/en/Infocomm/Agricultural_Products/Cotton/Market/ • ZDHC: http://www.roadmaptozero.com/programme-documents.php 107 | MVO Sector Risico Analyse | SEPTEMBER 2014 © 2014 KPMG Advisory N.V. TEXTIEL EN KLEDING BRONNENBOEK BIJ MVO SECTOR RISICO ANALYSE 12 Mensenrechten Impact/Betrokkenheid • http://awsassets.panda.org/downloads/cotton_for_printing_long_report.pdf • http://www.c-and-a.com/uk/en/corporate/fileadmin/templates/master/img/fashion_updates/CR_Report/ CR_Report_E.pdf • http://ec.europa.eu/enterprise/sectors/textiles/files/studies/study-allergic-reactions-textile_en.pdf • http://wwf.panda.org/about_our_earth/about_freshwater/freshwater_problems/thirsty_crops/cotton/ • http://www.ajol.info/index.php/njhbs/article/view/11507 • http://www.amnesty.nl/nieuwsportaal/nieuws/banken-doen-te-weinig-tegen-landroof • http://www.c-and-a.com/uk/en/corporate/fileadmin/templates/master/img/fashion_updates/CR_Report/ CR_Report_E.pdf • http://www.greenpeace.org/eastasia/monstersinyourcloset/ • http://www.greenpeace.org/international/Global/international/planet-2/report/2009/10/hazardouschemical-pollution-o.pdf • http://www.greenpeace.org/international/Global/international/publications/toxics/Water%202012/ ToxicThreads01.pdf http://www.hema.nl/SiteCollectionDocuments/HEMA-MVO-verslag-2012.pdf • http://www.mvonederland.nl/dossier/2/83/dossier_description/1913 • http://www.pan-uk.org/attachments/125_the_deadly_chemicals_in_cotton_part1.pdf • http://www.rediff.com/business/report/indian-companies-involved-in-ethiopia-land-grab/20130214.htm • http://www.roadmaptozero.com/members.php • http://www.survivalinternational.nl/nieuws/8758 • http://www.trouw.nl/tr/nl/4504/Economie/article/detail/3519636/2013/10/02/Multinationals-pakkenlandroof-niet-aan.dhtml • https://www.milieudefensie.nl/biomassa/landroof • http://www.rndweb.nl/websites/rnd/docs/2013_06_20__Plan_van_aanpak_verduurzaming_Nederlandse_ textiel-_en_kledingsector_1.0_met_cover.pdf • UNEP: http://www.unep.org/chemicalsandwaste/Portals/9/CiP/CiPWorkshop2011/CiP%20textile%20 case%20study%20report_21Feb2011.pdf • V&D: http://www.vd.nl/medias/sys_master/9112954404894.pdf • www.vwa.nl • Zeeman: http://www.zeeman.com/getdoc/b7855ca3-ae0e-41c7-b51f-37641ef3c96c/MVO-2012.aspx 108 | MVO Sector Risico Analyse | SEPTEMBER 2014 © 2014 KPMG Advisory N.V. TEXTIEL EN KLEDING BRONNENBOEK BIJ MVO SECTOR RISICO ANALYSE 12 Corruptie Impact/Betrokkenheid • http://www.c-and-a.com/uk/en/corporate/fileadmin/templates/master/img/fashion_updates/CR_Report/ CR_Report_E.pdf • http://www.hema.nl/SiteCollectionDocuments/HEMA-MVO-verslag-2012.pdf • http://www.huffingtonpost.co.uk/muhammad-abdul-bari/bangladesh-factory-deaths_b_3178559.html 109 | MVO Sector Risico Analyse | SEPTEMBER 2014 © 2014 KPMG Advisory N.V. VOEDINGSMIDDELEN 110 | | MVO MVOSector SectorRisico RisicoAnalyse Analyse | | JULI SEPTEMBER 2014 13 2014 © 2014 KPMG Advisory N.V. VOEDINGSMIDDELEN BRONNENBOEK BIJ MVO SECTOR RISICO ANALYSE 13 Milieu risico Impact/Betrokkenheid • Advies Gezondheidsraad risico’s gewasbeschermingsmiddelen voor omwonenden, 2014 • Beleidsbrief Dierenwelzijn, Dijksma, 2013 • http://assets.wnf.nl/downloads/erratum_sojarapport_feb14.pdf • http://awsassets.panda.org/downloads/factsheet_soy_eng.pdf • http://commodityplatform.org/wp/wp-content/uploads/2012/07/idh-responsible-soy-2012-kpmg.pdf • http://commodityplatform.org/wp/wp-content/uploads/2012/12/soja-barometer-2012_nl.pdf • http://doc.utwente.nl/59994/1/Oel08external.pdf • http://duurzaamvarkensvlees.nl/ • http://edepot.wur.nl/117351 • http://edepot.wur.nl/132741 • http://fnli.nl/werkgebieden/duurzaamheid/grondstofverduurzaming-en-ketenverantwoordelijkheid.html • http://statline.cbs.nl/StatWeb/publication/?DM=SLNL&PA=81156NED&D1=5 &D2=0,3-5,7-9,13-14,16-18,21,23,25-26,28-37,39-42,44-45,47-49,51-53,60-68,71-73,75-85,88-104,107109,111-120,122-124,126-127,129-130,132,135-141,143-151,153,156,160-161,166-171,174,179,184 • http://sustainabilityreport.heineken.com/improve/green-brewer/water.html • http://wetten.overheid.nl/BWBR0030250/ • http://worldwildlife.org/threats/overfishing • http://worldwildlife.org/threats/water-scarcity • http://wwf.panda.org/what_we_do/footprint/agriculture/soy/impacts/soil_erosion/ • http://wwf.panda.org/what_we_do/footprint/agriculture/soy/soyreport/ • http://www.agriholland.nl/dossiers/klimaatverandering/home.html • http://www.allepersberichten.nl/persbericht/20974/1/KPMG-quotGrote-bedrijven-nemen-waterschaarstenauwelijks-serieusquotnbsp/,. http://www.fnli.nl/werkgebieden/duurzaamheid/thema/water.html • http://www.arboportaal.nl/onderwerpen/gevaarlijke-stoffen/gevaarlijke-stoffen/bestrijdingsmiddelen.html • http://www.biodiversiteit.nl/nederlandse-overheid-biodiversiteit/biodiversiteitsbeleid-vanaf-2012 • http://www.boerderij.nl/Home/Nieuws/2012/12/CBS-Aantal-koeien-neemt-weer-toe-1133063W/ • http://www.cbs.nl/NR/rdonlyres/70FA5D44-0001-413E-AB7E-E4B9CBF125F6/0/2013monitorduurzameag rogrondstoffen.pdf • http://www.cbs.nl/NR/rdonlyres/B8951D00-079A-4583-8324-3DD2CF7A0D2D/0/2013nulmetinggroenegr oeiart.pdf • http://www.compendiumvoordeleefomgeving.nl/indicatoren/nl0011-Biologische-landbouw.html?i=11-61 • http://www.compendiumvoordeleefomgeving.nl/indicatoren/nl0183-Verzuring-en-grootschaligeluchtverontreiniging%3A-emissies.html?i=5-106 • http://www.compendiumvoordeleefomgeving.nl/indicatoren/nl0265-Jaarlijkse-ophoping-van-zwaremetalen-in-de-bodem.html?i=11-14 • http://www.compendiumvoordeleefomgeving.nl/indicatoren/nl0547-Gewasbeschermingsmiddelen-inoppervlaktwater.html?i=11-116 111 | MVO Sector Risico Analyse | SEPTEMBER 2014 © 2014 KPMG Advisory N.V. VOEDINGSMIDDELEN BRONNENBOEK BIJ MVO SECTOR RISICO ANALYSE 13 • http://www.compendiumvoordeleefomgeving.nl/indicatoren/nl0548-Belasting-van-het-milieu-doorgewasbeschermingsmiddelen.html?i=11-116 • http://www.fao.org/docrep/014/mb060e/mb060e00.pdf • http://www.fao.org/docrep/016/i3010e/i3010e.pdf • http://www.fao.org/docrep/017/i1688e/i1688e.pdf • http://www.fao.org/nr/solaw/solaw-home/en/ • http://www.fnli.nl/?ct=wmdynamic&module=Wmmediamanager&mode=download&section=2200&pa th=.//duurzaamheid&curfile=Inventarisatie%20van%20bestaand%20onderzoek%20naar%20 voedselverspilling.pdf • http://www.fnli.nl/var/downloads/var/mediamanager/files/duurzaamheid/Inventarisatie%20van%20 bestaand%20onderzoek%20naar%20voedselverspilling.pdf • http://www.fnli.nl/werkgebieden/duurzaamheid/grondstofverduurzaming-en-ketenverantwoordelijkheid. html • http://www.fnli.nl/werkgebieden/duurzaamheid/reststromen-en-verpakkingen.html • http://www.fnli.nl/werkgebieden/duurzaamheid/thema/water.html • http://www.goedevis.nl/ • http://www.ilo.int/global/about-the-ilo/newsroom/features/WCMS_158425/lang--en/index.htm • http://www.ipcc.ch/pdf/assessment-report/ar4/wg3/ar4-wg3-chapter8.pdf • http://www.ipcc.ch/publications_and_data/ar4/syr/en/spms1.html • http://www.kpmg.com/NL/nl/IssuesAndInsights/ArticlesPublications/Documents/PDF/Sustainability/ Sustainable-Insight-Oct-2012.pdf • http://www.kwrwater.nl/IAH_Markten/voedingsmiddelenindustrie/ • http://www.lto.nl/media/default.aspx/emma/org/10823947/LTO+factcheck+-+versie+6+-+7-1-2013.pdf • http://www.mvonederland.nl/dossier/2/63/dossier_description/3145 • http://www.mvonederland.nl/sites/default/files/mvo_in_de_agribusiness.pdf • http://www.nev.nl/pages/publicaties/eb/nummers/2013/73-4/136-143.pdf • http://www.nrc.nl/handelsblad/van/2014/februari/22/appels-en-peren-optellen-1348564 • http://www.nvv.nl/art_images/verklaring_van_noordwijk.pdf • http://www.nvwa.nl/actueel/nieuws/nieuwsbericht/2041401/resten-gewasbeschermingsmiddelen-opgroente-en-fruit-in-nederland-binnen-de-norm • http://www.pbl.nl/publicaties/2012/evaluatie-van-de-nota-duurzame-gewasbescherming • http://www.pve.nl/pve?waxtrapp=thbFsHsuOnbPTEcBbB • http://www.pve.nl/pve?waxtrapp=thbFsHsuOnbPTEcBbB&context=gfMsHsuOnbPTEA • http://www.pvis.nl/fileadmin/user_upload/pvis/Documenten/Verantwoorde_vis/Vis_en_duurzaamheid.pdf • http://www.pvis.nl/verantwoorde_vis/convenanten/ • http://www.pvis.nl/verantwoorde_vis/meerjarenplan/ • http://www.rijksoverheid.nl/documenten-en-publicaties/rapporten/2013/05/14/gezonde-groei-duurzameoogst-tweede-nota-duurzame-gewasbescherming.html • http://www.rijksoverheid.nl/documenten-en-publicaties/rapporten/2013/05/21/monitor-voedselverspilling. html • http://www.rijksoverheid.nl/nieuws/2011/10/26/staatssecretaris-atsma-stimuleert-emissiearmestaltechnieken-voor-fijnstof-en-ammoniak.html • http://www.rijksoverheid.nl/onderwerpen/dieren/dierenwelzijn • http://www.rijksoverheid.nl/onderwerpen/dieren/dierenwelzijn/productiedieren 112 | MVO Sector Risico Analyse | SEPTEMBER 2014 © 2014 KPMG Advisory N.V. VOEDINGSMIDDELEN BRONNENBOEK BIJ MVO SECTOR RISICO ANALYSE 13 • http://www.rijksoverheid.nl/onderwerpen/visserij/visserijbeleid • http://www.rijksoverheid.nl/onderwerpen/voeding/voedselverspilling • http://www.rivm.nl/rvs/Stoffen_producten/Gewasbeschermingsmiddelen • http://www.rspo.org/file/RSPO_Sustainable_Palm_Oil-The_journey_so_far_(26.04.2013).pdf • http://www.rvo.nl/actueel/praktijkverhalen/pasteur-sensor-tag-slimme-oplossing-tegen-voedselverspilling • http://www.rvo.nl/sites/default/files/bijlagen/Convenant%20Schone%20en%20Zuinige%20 Agrosectoren%20Agroconvenant.pdf • http://www.sustainalytics.com/sites/default/files/beverages_in_asia.pdf • http://www.taskforceduurzamepalmolie.nl/Duurzamepalmolie/tabid/2276/language/en-US/Default.aspx • http://www.theguardian.com/sustainable-business/davos-water-scarcity-second-important-world-risk • http://www.trouw.nl/tr/nl/4332/Groen/article/detail/3593796/2014/02/10/Alleen-nog-duurzame-soja-isstap-te-ver-voor-vleesindustrie.dhtml • http://www.un.org/waterforlifedecade/background.shtml • http://www.unep.org/pdf/unep-geas_oct_2012.pdf • http://www.unesco.org/new/fileadmin/MULTIMEDIA/HQ/SC/pdf/WWDR4%20Volume%20 1-Managing%20Water%20under%20Uncertainty%20and%20Risk.pdf • http://www.unilever.com/images/es_Growing_for_the_Future_3rd_Ed_tcm13-27805.pdf • http://www.unilever.com/sustainable-living/greenhousegases/carbon/ • http://www.unilever.com/sustainable-living/water/ • http://www.unilever.com/sustainable-living/water/footprint/ • http://www.unilever.nl/duurzaamleven/waterverbruik/ • http://www.unwater.org/statistics/statistics-detail/en/c/211813/, • http://www.verduurzamingvoedsel.nl/files/agenda/agenda-verduurzaming-voedsel-2013-2016.pdf • http://www.verduurzamingvoedsel.nl/verduurzamingsthemas/dierenwelzijn-en-diergezondheid/ • http://www.verduurzamingvoedsel.nl/verduurzamingsthemas/water-en-bodem/ • http://www.wageningenur.nl/nl/Dossiers/dossier/Dossier-Voedselverspilling.htm • http://www.wakkerdier.nl/vee-industrie/koeien • http://www.wakkerdier.nl/vee-industrie/varkens • http://www.who.int/features/factfiles/water/water_facts/en/index.html • http://www.who.int/mediacentre/factsheets/fs266/en/ • http://www.wnf.nl/nl/wat_wnf_doet/thema_s/bossen/ontbossing/sojateelt/ • http://www3.weforum.org/docs/WEF_GlobalRisks_Report_2013.pdf • https://worldwildlife.org/threats/soil-erosion-and-degradation • https://www.gov.uk/government/uploads/system/uploads/attachment_data/file/65505/6316-driversdeforestation-report.pdf • https://www.ipcc.ch/publications_and_data/ar4/syr/en/mains3-4.html • https://www.kpmg.com/BE/en/IssuesAndInsights/ArticlesPublications/Documents/roadmap-responsiblesoy-v2.pdf • https://www.milieudefensie.nl/bestrijdingsmiddelen/gif-op-groente-en-fruit/hoe-veilig-is-ons-groente-enfruit • Monitor Voedselverspilling, Mid-term rapportage, WUR, 2013 • PBL (2012), De Nederlandse voetafdruk op de wereld • PBL (2013), Verduurzaming van internationale handelsketens 113 | MVO Sector Risico Analyse | SEPTEMBER 2014 © 2014 KPMG Advisory N.V. VOEDINGSMIDDELEN BRONNENBOEK BIJ MVO SECTOR RISICO ANALYSE • State of the world Fisheries, FAO, 2012 • Water 2030 Global Water Supply and Demand model (Charting our water future, McKinsey) 13 Responsibility to Respect • http://duurzaamvarkensvlees.nl/ • http://edepot.wur.nl/132741 • http://fnli.nl/werkgebieden/duurzaamheid/grondstofverduurzaming-en-ketenverantwoordelijkheid.html • http://sustainabilityreport.heineken.com/improve/green-brewer/water.html • http://wetten.overheid.nl/BWBR0030250/ • http://www.agriholland.nl/dossiers/klimaatverandering/home.html • http://www.biodiversiteit.nl/nederlandse-overheid-biodiversiteit/biodiversiteitsbeleid-vanaf-2012 • http://www.cbs.nl/NR/rdonlyres/70FA5D44-0001-413E-AB7E-E4B9CBF125F6/0/2013monitorduurzameag rogrondstoffen.pdf • http://www.cbs.nl/NR/rdonlyres/B8951D00-079A-4583-8324-3DD2CF7A0D2D/0/2013nulmetinggroenegr oeiart.pdf • http://www.compendiumvoordeleefomgeving.nl/indicatoren/nl0183-Verzuring-en-grootschaligeluchtverontreiniging%3A-emissies.html?i=5-106 • http://www.compendiumvoordeleefomgeving.nl/indicatoren/nl0548-Belasting-van-het-milieu-doorgewasbeschermingsmiddelen.html?i=11-116 • http://www.fnli.nl/?ct=wmdynamic&module=Wmmediamanager&mode=download&section=2200&pa th=.//duurzaamheid&curfile=Inventarisatie%20van%20bestaand%20onderzoek%20naar%20 voedselverspilling.pdf • http://www.fnli.nl/werkgebieden/duurzaamheid/grondstofverduurzaming-en-ketenverantwoordelijkheid. html • http://www.fnli.nl/werkgebieden/duurzaamheid/reststromen-en-verpakkingen.html • http://www.kpmg.com/NL/nl/IssuesAndInsights/ArticlesPublications/Documents/PDF/Sustainability/ Sustainable-Insight-Oct-2012.pdf • http://www.mvonederland.nl/sites/default/files/mvo_in_de_agribusiness.pdf • http://www.nvv.nl/art_images/verklaring_van_noordwijk.pdf • http://www.pbl.nl/publicaties/2012/evaluatie-van-de-nota-duurzame-gewasbescherming • http://www.pve.nl/pve?waxtrapp=thbFsHsuOnbPTEcBbB • http://www.pvis.nl/fileadmin/user_upload/pvis/Documenten/Verantwoorde_vis/Vis_en_duurzaamheid.pdf • http://www.pvis.nl/verantwoorde_vis/convenanten/ • http://www.pvis.nl/verantwoorde_vis/meerjarenplan/ • http://www.rijksoverheid.nl/documenten-en-publicaties/rapporten/2013/05/14/gezonde-groei-duurzameoogst-tweede-nota-duurzame-gewasbescherming.html • http://www.rijksoverheid.nl/documenten-en-publicaties/rapporten/2013/05/21/monitor-voedselverspilling. html • http://www.rijksoverheid.nl/nieuws/2011/10/26/staatssecretaris-atsma-stimuleert-emissiearmestaltechnieken-voor-fijnstof-en-ammoniak.html • http://www.rijksoverheid.nl/onderwerpen/dieren/dierenwelzijn • http://www.rijksoverheid.nl/onderwerpen/dieren/dierenwelzijn/productiedieren • http://www.rijksoverheid.nl/onderwerpen/visserij/visserijbeleid 114 | MVO Sector Risico Analyse | SEPTEMBER 2014 © 2014 KPMG Advisory N.V. VOEDINGSMIDDELEN BRONNENBOEK BIJ MVO SECTOR RISICO ANALYSE 13 • http://www.rijksoverheid.nl/onderwerpen/voeding/voedselverspilling • http://www.rvo.nl/actueel/praktijkverhalen/pasteur-sensor-tag-slimme-oplossing-tegen-voedselverspilling • http://www.rvo.nl/sites/default/files/bijlagen/Convenant%20Schone%20en%20Zuinige%20 Agrosectoren%20Agroconvenant.pdf • http://www.trouw.nl/tr/nl/4332/Groen/article/detail/3593796/2014/02/10/Alleen-nog-duurzame-soja-isstap-te-ver-voor-vleesindustrie.dhtml • http://www.unep.org/pdf/unep-geas_oct_2012.pdf • http://www.unilever.com/images/es_Growing_for_the_Future_3rd_Ed_tcm13-27805.pdf • http://www.unilever.com/sustainable-living/water/ • http://www.unilever.nl/duurzaamleven/waterverbruik/ • http://www.verduurzamingvoedsel.nl/files/agenda/agenda-verduurzaming-voedsel-2013-2016.pdf • http://www.verduurzamingvoedsel.nl/verduurzamingsthemas/dierenwelzijn-en-diergezondheid/ • http://www.verduurzamingvoedsel.nl/verduurzamingsthemas/water-en-bodem/ • PBL (2012), De Nederlandse voetafdruk op de wereld • PBL (2013), Verduurzaming van internationale handelsketens 115 | MVO Sector Risico Analyse | SEPTEMBER 2014 © 2014 KPMG Advisory N.V. VOEDINGSMIDDELEN BRONNENBOEK BIJ MVO SECTOR RISICO ANALYSE 13 Arbeid Impact/Betrokkenheid • Advies Gezondheidsraad risico’s gewasbeschermingsmiddelen voor omwonenden, 2014 • http://www.ilo.org/ipecinfo/product/download.do?type=document&id=5711 • ftp://ftp.fao.org/docrep/fao/005/y4311e/y4311e00.pdf • http://awsassets.panda.org/downloads/factsheet_soy_eng.pdf • http://commodityplatform.org/wp/wp-content/uploads/2008/12/dsc-factsheet-2-modern-slavery-finaldecember-2008.pdf • http://fnli.nl/index.php • http://humanityunited.org/pdfs/Modern_Slavery_in_the_Palm_Oil_Industry.pdf • http://ilo.org/global/industries-and-sectors/food-drink-tobacco/lang--en/index.htm • http://safetydocs.com/blog/health-and-safety-in-the-food-industry/ • http://siteresources.worldbank.org/INTGENAGRLIVSOUBOOK/Resources/CompleteBook.pdf • http://wwf.panda.org/about_our_earth/about_forests/deforestation/forest_conversion_agriculture/soy_ deforestation_social/ • http://www.arbokennisnet.nl/images/dynamic/Dossiers/Werk_rusttijden/D_Werk-_en_rusttijden.pdf • http://www.arboportaal.nl/onderwerpen/gevaarlijke-stoffen/gevaarlijke-stoffen/bestrijdingsmiddelen.html • http://www.biodiversiteit.nl/nederlandse-overheid-biodiversiteit/biodiversiteitsbeleid-vanaf-2012 • http://www.cbs.nl/NR/rdonlyres/70FA5D44-0001-413E-AB7E-E4B9CBF125F6/0/2013monitorduurzameag rogrondstoffen.pdf • http://www.cdc.gov/niosh/docs/2004-143/pdfs/2004-143.pdf • http://www.compendiumvoordeleefomgeving.nl/indicatoren/nl0547-Gewasbeschermingsmiddelen-inoppervlaktwater.html?i=11-116 • http://www.compendiumvoordeleefomgeving.nl/indicatoren/nl0548-Belasting-van-het-milieu-doorgewasbeschermingsmiddelen.html?i=11-116 • http://www.fao.org/docrep/013/am307e/am307e00.pdf • http://www.fao-ilo.org/fao-ilo-child/en • http://www.fao-ilo.org/fileadmin/user_upload/fao_ilo/pdf/engl_agricultureC4163.pdf • http://www.fnli.nl/werkgebieden/duurzaamheid/grondstofverduurzaming-en-ketenverantwoordelijkheid. html • http://www.foe.co.uk/sites/default/files/downloads/losingground.pdf • http://www.frieslandcampina.com/english/sustainability/cases/socially-responsible-soy.aspx • http://www.frieslandcampina.com/nederlands/about-us/corporate-governance/~/media/C7E6C84516F243 8A9118A5E993A2EC5E.ashx • http://www.frieslandcampina.com/nederlands/responsibility/csr-reports.aspx • http://www.hse.gov.uk/humanfactors/topics/10fatigue.pdf • http://www.ilo.int/global/about-the-ilo/newsroom/features/WCMS_158425/lang--en/index.htm • http://www.ilo.org/empent/areas/business-helpdesk/faqs/WCMS_DOC_ENT_HLP_TIM_FAQ_EN/ lang--en/index.htm 116 | MVO Sector Risico Analyse | SEPTEMBER 2014 © 2014 KPMG Advisory N.V. VOEDINGSMIDDELEN BRONNENBOEK BIJ MVO SECTOR RISICO ANALYSE 13 • http://www.ilo.org/global/about-the-ilo/media-centre/press-releases/WCMS_008067/lang--en/index.htm • http://www.ilo.org/global/industries-and-sectors/agriculture-plantations-other-rural-sectors/lang--en/index. htm • http://www.ilo.org/ipec/areas/Agriculture/lang--en/index.htm • http://www.ilo.org/ipec/areas/Agriculture/WCMS_172416/lang--en/index.htm • http://www.ilo.org/ipecinfo/product/download.do • http://www.ilo.org/ipecinfo/product/download.do?type=document&id=5711 • http://www.ilo.org/ipecinfo/product/viewProduct.do?productId=6444 • http://www.ilo.org/jakarta/areasofwork/WCMS_126206/lang--en/index.htm • http://www.ilo.org/public//english/standards/ipec/themes/cocoa/download/2005_02_cl_cocoa.pdf • http://www.ilo.org/public/english/dialogue/actemp/downloads/publications/freedom_association.pdf • http://www.ilo.org/safework/areasofwork/hazardous-work/WCMS_110188/lang--en/index.htm • http://www.ilo.org/travail/whatwedo/projects/WCMS_122334/lang--en/index.htm • http://www.ilo.org/wcmsp5/groups/public/@dgreports/@dcomm/documents/publication/wcms_096122. pdf • http://www.ilo.org/wcmsp5/groups/public/---ed_dialogue/---sector/documents/publication/wcms_160872. pdf • http://www.ilo.org/wcmsp5/groups/public/---ed_norm/---declaration/documents/publication/ wcms_182004.pdf • http://www.ilo.org/wcmsp5/groups/public/---ed_norm/---declaration/documents/publication/wcms_decl_ fs_47_en.pdf • http://www.nev.nl/pages/publicaties/eb/nummers/2013/73-4/136-143.pdf • http://www.onderzoeksraad.nl/uploads/fm/Veiligheid%20in%20perspectief/OVV_Veiligheid%20in%20 perspectief_web.pdf • http://www.pbl.nl/publicaties/2012/evaluatie-van-de-nota-duurzame-gewasbescherming • http://www.rivm.nl/rvs/Stoffen_producten/Gewasbeschermingsmiddelen • http://www.rvo.nl/node/7706 • http://www.sustainabilityreport.heineken.com/empower/engaging-employees/employees-and-humanrights.html • http://www.sustainabilityreport.heineken.com/empower/engaging-employees/health-and-safety.html • http://www.trouw.nl/tr/nl/4332/Groen/article/detail/3593796/2014/02/10/Alleen-nog-duurzame-soja-isstap-te-ver-voor-vleesindustrie.dhtml • http://www.un.org/womenwatch/feature/trade/Trade-Agriculture-Food-Security-and-Gender-Equality.html • http://www.unilever.com/images/es_Growing_for_the_Future_3rd_Ed_tcm13-27805.pdf • http://www.unilever.com/sustainable-living/betterlivelihoods/Respecting-Human-rights/Human-RightsLabour-rights/ • http://www.unilever.com/sustainable-living/betterlivelihoods/Respecting-Human-rights/well-being/ • http://www.veiligheid.nl/cijfers/arbeidsongevallen-in-de-landbouw • https://www.milieudefensie.nl/publicaties/rapporten/verborgen-onrecht.-rapport-over-de-impact-op-milieuen-mensenrechten-door-uitbreiding-van-palmolieplantages-in-indonesie/view • Responsibility to Respect • http://fnli.nl/index.php • http://www.biodiversiteit.nl/nederlandse-overheid-biodiversiteit/biodiversiteitsbeleid-vanaf-2012 117 | MVO Sector Risico Analyse | SEPTEMBER 2014 © 2014 KPMG Advisory N.V. VOEDINGSMIDDELEN BRONNENBOEK BIJ MVO SECTOR RISICO ANALYSE 13 • http://www.cbs.nl/NR/rdonlyres/70FA5D44-0001-413E-AB7E-E4B9CBF125F6/0/2013monitorduurzameag rogrondstoffen.pdf • http://www.fnli.nl/werkgebieden/duurzaamheid/grondstofverduurzaming-en-ketenverantwoordelijkheid. html • http://www.frieslandcampina.com/english/sustainability/cases/socially-responsible-soy.aspx • http://www.frieslandcampina.com/nederlands/about-us/corporate-governance/~/media/C7E6C84516F243 8A9118A5E993A2EC5E.ashx • http://www.frieslandcampina.com/nederlands/responsibility/csr-reports.aspx • http://www.sustainabilityreport.heineken.com/empower/engaging-employees/employees-and-humanrights.html • http://www.sustainabilityreport.heineken.com/empower/engaging-employees/health-and-safety.html • http://www.trouw.nl/tr/nl/4332/Groen/article/detail/3593796/2014/02/10/Alleen-nog-duurzame-soja-isstap-te-ver-voor-vleesindustrie.dhtml • http://www.unilever.com/images/es_Growing_for_the_Future_3rd_Ed_tcm13-27805.pdf • http://www.unilever.com/sustainable-living/betterlivelihoods/Respecting-Human-rights/Human-RightsLabour-rights/ • http://www.unilever.com/sustainable-living/betterlivelihoods/Respecting-Human-rights/well-being/ 118 | MVO Sector Risico Analyse | SEPTEMBER 2014 © 2014 KPMG Advisory N.V. VOEDINGSMIDDELEN BRONNENBOEK BIJ MVO SECTOR RISICO ANALYSE 13 Mensenrechten Impact/Betrokkenheid • http://assets.wnf.nl/downloads/erratum_sojarapport_feb14.pdf • http://commodityplatform.org/wp/wp-content/uploads/2008/12/dsc-factsheet-3-land-conflicts-finaldecember-2008.pdf • http://commodityplatform.org/wp/wp-content/uploads/2012/07/idh-responsible-soy-2012-kpmg.pdf • http://commodityplatform.org/wp/wp-content/uploads/2012/12/soja-barometer-2012_nl.pdf • http://edepot.wur.nl/200865 • http://fnli.nl/werkgebieden/voeding-gezondheid-voedselveiligheid/voedselveiligheid/contaminanten.html • http://statline.cbs.nl/StatWeb/publication/?DM=SLNL&PA=81156NED&D1=5 &D2=0,3-5,7-9,13-14,16-18,21,23,25-26,28-37,39-42,44-45,47-49,51-53,60-68,71-73,75-85,88-104,107109,111-120,122-124,126-127,129-130,132,135-141,143-151,153,156,160-161,166-171,174,179,184 • http://wwf.panda.org/what_we_do/footprint/agriculture/soy/impacts/social/ • http://wwf.panda.org/what_we_do/footprint/agriculture/soy/soyreport/ • http://www.biodiversiteit.nl/nederlandse-overheid-biodiversiteit/biodiversiteitsbeleid-vanaf-2012 • http://www.cbs.nl/NR/rdonlyres/70FA5D44-0001-413E-AB7E-E4B9CBF125F6/0/2013monitorduurzameag rogrondstoffen.pdf • http://www.fnli.nl/werkgebieden/duurzaamheid/grondstofverduurzaming-en-ketenverantwoordelijkheid. html • http://www.foe.co.uk/sites/default/files/downloads/losingground.pdf • http://www.frieslandcampina.com/nederlands/about-us/corporate-governance/~/media/C7E6C84516F243 8A9118A5E993A2EC5E.ashx • http://www.greenpalm.org/en/about-palm-oil/what-is-palm-oil-used-in • http://www.lto.nl/media/default.aspx/emma/org/10823947/LTO+factcheck+-+versie+6+-+7-1-2013.pdf • http://www.mvonederland.nl/dossier/2/63/dossier_description/3145 • http://www.nationaalkompas.nl/preventie/van-ziekten-en-aandoeningen/infectieziekten/ antibioticaresistentie/verschillen-internationaal/ • http://www.nrc.nl/handelsblad/van/2014/februari/22/appels-en-peren-optellen-1348564 • http://www.nvwa.nl/actueel/nieuws/nieuwsbericht/2041401/resten-gewasbeschermingsmiddelen-opgroente-en-fruit-in-nederland-binnen-de-norm • http://www.onderzoeksraad.nl/uploads/phase-docs/559/0257ce30ca1drisico-s-vleesketen-nl-web.pdf • http://www.pve.nl/pve?waxtrapp=fchHsHsuOnbPTEcBZH • http://www.rijksoverheid.nl/nieuws/2012/12/28/wet-dieren-vanaf-1-januari-2013-van-kracht.html • http://www.rspo.org/file/RSPO_Sustainable_Palm_Oil-The_journey_so_far_(26.04.2013).pdf • http://www.sustainabilityreport.heineken.com/empower/engaging-employees/employees-and-humanrights.html • http://www.taskforceduurzamepalmolie.nl/Duurzamepalmolie/tabid/2276/language/en-US/Default.aspx • http://www.trouw.nl/tr/nl/4332/Groen/article/detail/3593796/2014/02/10/Alleen-nog-duurzame-soja-isstap-te-ver-voor-vleesindustrie.dhtml • http://www.unilever.com/sustainable-living/betterlivelihoods/Respecting-Human-rights/Human-RightsLabour-rights/ 119 | MVO Sector Risico Analyse | SEPTEMBER 2014 © 2014 KPMG Advisory N.V. VOEDINGSMIDDELEN BRONNENBOEK BIJ MVO SECTOR RISICO ANALYSE 13 • http://www.vwa.nl/actueel/risicobeoordelingen/bestand/2204341/risico-s-van-esbl-s-en-mrsa-in-voedsel • http://www.wageningenur.nl/upload_mm/8/7/f/e4deb048-6a0c-401e-9620-fab655287fbc_Trends%20 in%20use%202004-2012.pdf • http://www.wnf.nl/nl/wat_wnf_doet/thema_s/bossen/ontbossing/sojateelt/ • https://www.kpmg.com/BE/en/IssuesAndInsights/ArticlesPublications/Documents/roadmap-responsiblesoy-v2.pdf • https://www.milieudefensie.nl/bestrijdingsmiddelen/gif-op-groente-en-fruit/hoe-veilig-is-ons-groente-enfruit • PBL (2012), De Nederlandse voetafdruk op de wereld • PBL (2013), Verduurzaming van internationale handelsketens Responsibility to Respect • http://edepot.wur.nl/200865 • http://fnli.nl/werkgebieden/voeding-gezondheid-voedselveiligheid/voedselveiligheid/contaminanten.html • http://www.biodiversiteit.nl/nederlandse-overheid-biodiversiteit/biodiversiteitsbeleid-vanaf-2012 • http://www.cbs.nl/NR/rdonlyres/70FA5D44-0001-413E-AB7E-E4B9CBF125F6/0/2013monitorduurzameag rogrondstoffen.pdf • http://www.fnli.nl/werkgebieden/duurzaamheid/grondstofverduurzaming-en-ketenverantwoordelijkheid. html • http://www.frieslandcampina.com/nederlands/about-us/corporate-governance/~/media/C7E6C84516F243 8A9118A5E993A2EC5E.ashx • http://www.pve.nl/pve?waxtrapp=fchHsHsuOnbPTEcBZH • http://www.rijksoverheid.nl/nieuws/2012/12/28/wet-dieren-vanaf-1-januari-2013-van-kracht.html • http://www.sustainabilityreport.heineken.com/empower/engaging-employees/employees-and-humanrights.html • http://www.trouw.nl/tr/nl/4332/Groen/article/detail/3593796/2014/02/10/Alleen-nog-duurzame-soja-isstap-te-ver-voor-vleesindustrie.dhtml • http://www.unilever.com/sustainable-living/betterlivelihoods/Respecting-Human-rights/Human-RightsLabour-rights/ • http://www.wageningenur.nl/upload_mm/8/7/f/e4deb048-6a0c-401e-9620-fab655287fbc_Trends%20 in%20use%202004-2012.pdf 120 | MVO Sector Risico Analyse | SEPTEMBER 2014 © 2014 KPMG Advisory N.V. VOEDINGSMIDDELEN BRONNENBOEK BIJ MVO SECTOR RISICO ANALYSE 13 Corruptie Impact/Betrokkenheid • http://awsassets.panda.org/downloads/factsheet_soy_eng.pdf • http://humanityunited.org/pdfs/Modern_Slavery_in_the_Palm_Oil_Industry.pdf • http://wwf.panda.org/what_we_do/footprint/agriculture/soy/impacts/social/ • http://wwf.panda.org/what_we_do/footprint/agriculture/soy/soyreport/ • http://www.biodiversiteit.nl/nederlandse-overheid-biodiversiteit/biodiversiteitsbeleid-vanaf-2012 • http://www.cbs.nl/NR/rdonlyres/70FA5D44-0001-413E-AB7E-E4B9CBF125F6/0/2013monitorduurzameag rogrondstoffen.pdf • http://www.fao.org/docrep/014/am943e/am943e00.pdf • http://www.fao.org/docrep/016/i3010e/i3010e.pdf • http://www.fnli.nl/werkgebieden/duurzaamheid/grondstofverduurzaming-en-ketenverantwoordelijkheid. html • http://www.foe.co.uk/sites/default/files/downloads/losingground.pdf • http://www.theheinekencompany.com/~/media/Websites/TheHEINEKENCompany/Downloads/PDF/ Sustainability/Heineken%20NV%202010%20Supplier%20Code.ashx • http://www.transparency.org/gcb2013/report • http://www.trouw.nl/tr/nl/4332/Groen/article/detail/3593796/2014/02/10/Alleen-nog-duurzame-soja-isstap-te-ver-voor-vleesindustrie.dhtml • http://www.unilever.com/sustainable-living/customers-suppliers/suppliers/partner-code/ • http://www.worldwatch.org/node/6075 • https://worldwildlife.org/threats/deforestation • https://www.milieudefensie.nl/publicaties/rapporten/sporen-van-criminele-soja Responsibility to Respect • http://www.biodiversiteit.nl/nederlandse-overheid-biodiversiteit/biodiversiteitsbeleid-vanaf-2012 • http://www.cbs.nl/NR/rdonlyres/70FA5D44-0001-413E-AB7E-E4B9CBF125F6/0/2013monitorduurzameag rogrondstoffen.pdf • http://www.fnli.nl/werkgebieden/duurzaamheid/grondstofverduurzaming-en-ketenverantwoordelijkheid. html • http://www.theheinekencompany.com/~/media/Websites/TheHEINEKENCompany/Downloads/PDF/ Sustainability/Heineken%20NV%202010%20Supplier%20Code.ashx • http://www.trouw.nl/tr/nl/4332/Groen/article/detail/3593796/2014/02/10/Alleen-nog-duurzame-soja-isstap-te-ver-voor-vleesindustrie.dhtml • http://www.unilever.com/sustainable-living/customers-suppliers/suppliers/partner-code/ 121 | MVO Sector Risico Analyse | SEPTEMBER 2014 © 2014 KPMG Advisory N.V. Contact KPMG Netherlands Climate Change & Sustainability Practice Bernd Hendriksen T: +31 (0)20 656 4500 E: hendriksen.bernd@kpmg.nl Jerwin Tholen T: +31 (0)20 656 4500 E: tholen.jerwin@kpmg.nl www.kpmg.nl © 2014 KPMG Advisory N.V., ingeschreven bij het handelsregister in Nederland onder nummer 33263682, is een dochtermaatschappij van KPMG Europe LLP en lid van het KPMG-netwerk van zelfstandige ondernemingen die verbonden zijn aan KPMG International Cooperative (‘KPMG International’), een Zwitserse entiteit. Alle rechten voorbehouden. Gedrukt in Nederland. De naam KPMG, het logo en ‘cutting through complexity’ zijn geregistreerde merken van KPMG International. De in dit document vervatte informatie is van algemene aard en is niet toegespitst op de specifieke omstandigheden van een bepaalde persoon of entiteit. Wij streven ernaar juiste en tijdige informatie te verstrekken. Wij kunnen echter geen garantie geven dat dergelijke informatie op de datum waarop zij wordt ontvangen nog juist is of in de toekomst blijft. Daarom adviseren wij u op grond van deze informatie geen beslissingen te nemen behoudens op grond van advies van deskundigen na een grondig onderzoek van de desbetreffende situatie.