Register 2 graden Celsius-grens, doelstelling 107, 109, 174, 395, 507 350.org 164, 181, 224, 263n, 394, 397 Aamjiwnaang First Nation 476 aandeelhouders 132, 133, 150, 152, 170-71, 172, 174, 284 aanslagen van 11 september (wtc) 14, 79, 410 aanvoerketens, lengte van 95 aardbevingen, fracken en 367-68 aardgas 85, 123, 129, 133, 160, 248 affakkelen van 248, 341 als overbruggingsbrandstof 151-52, 239, 241-42, 284, 289, 321 conventioneel 243 fracken en; zie fracken grote groene groeperingen pleiten voor 228, 265n, 266 hernieuwbare energie verdrongen door 151-53, 168n, 243-44, 284 klimaatvoordelen van 168n steun Willett voor 266-67 voor voertuigen 268 aardgasindustrie: Sierra Club en 224 strategische blunders door 353-54 aardwarmte 149 Abbey, Edward 320 Aboriginals, landrechten van 419; zie ook: inheemse bevolkingsgroepen, landrechten van Acción Ecológica 345, 454 Action Center for Education and Community Development 127 Adam, Allan 427-28 Adams, John 104 affakkelen aardgas 248, 340-41 African National Congress 505 Afrika 21, 29, 63, 158, 201, 205, 293, 297, 301, 309, 321, 461, 507 gevolgen van Pinatubo-variant voor 303, 305, 307 neokolonialisme in 62-63 Sahel(landen) 303, 307-9 vulkaanuitbarstingen en 306-7 Afro-Amerikanen 359, 447, 461, 504 storten van giftig afval in gemeenschappen van 232, 476-77 afvalverwerking, vernuftige ontwerpen voor 26 Agung, vulkaanuitbarsting van (1963) 307 airconditioning 61 Alaska 133, 171, 306, 372, 377, 418-19, 467 Alberta: inheemse bevolkingsgroepen in 337, 414 verdwijnen van elanden in 37 Alberta Energy Regulator 365 Alberta-teerzanden 10-11, 33, 37, 60, 85, 89, 162-63, 165, 169, 171, 205, 280, 315, 336, 348, 355, 363, 367, 370, 421, 422, 430, 501 als verstoorder van de economie 429 door inheemse groepen aangespannen processen tegen 359, 422, 427 impact op ecologie en gezondheid van 365, 385 megatransport van machines voor (big rigs) 355, 357 Pierre River-mijnproject 423 verbod op brandstof van 277, 280 Albrecht, Glenn 190 Alcoa 255 Alden, Charlene 435-36 Alier, Joan Martínez 230, 523 Allende, Salvador 505 Alward, David 416-17 Amazon Watch 457 Amazone-bekken, -gebied 22, 207, 209, 224, 249, 303, 326 afsterving in 22 anti-oliebeweging in 340, 394, 420 American Association for the Advancement of Science 9, 43, 176 American Council on Renewable Energy 84 American Economic Association 476 American Electric Power 222-23, 250 American Enterprise Institute (aei) 316 American Freedom Alliance 68n American Gas Association 241 American Geophysical Union (agu) 76, 79, 499 American Petroleum Institute 256 Americans for Prosperity (afp) 69 Amerikaanse droom, uitvergroot belang van 32 1 Amerikaanse leger, benzineverbruik van 134 Amnesty International 192, 218 anarchisten 205, 500 Anderson, Germaine 422 Anderson, Kevin 22, 31, 71, 106, 112, 242, 317 Andhra Pradesh (India) 390 Angotti, Tom 266n Anishinaabe 491 anti-apartheidsstrijd 15, 505 anti-armoede-activisten 182 antifrackbewegingen 375, 384, 394, 39798, 417, 424, 449 Antigua en Barbuda 461 antikernenergiebeweging 120, 159, 443 antikolenbewegingen 346, 350, 386, 38990, 424 Antoine, Paula 418 Apfel, Dan 446 Appadurai, Anjali 19 Appalachen 59-60, 346, 394 Arabische Lente 18, 516 Arabische staten 74 arbeid 202, 203 coöperatieve 145 goedkope 100-2 in industriële revolutie 196-97 publieke sector 182 tijdens de industriële revolutie 197 Arch Coal 382, 435, 442 Arctic Sunrise 334 Argentinië 145, 206-7 Arizona 69, 443 armoede 15-16, 29, 77, 105, 131, 136-37, 141, 158-59, 182, 203, 383, 505, 509 consumptie en 111-12 fossiele-brandstofindustrie en 207-8, 462-63 hernieuwbare energie en 435-36, 444 landen in ontwikkeling en 53, 71, 108n, 205-6, 454-55, 462-63, 465 Arnold, Matthew 243 arrogante onwetendheid 301 asfalt, smelten van 10 Ashton, John 175 Asian Pacific Environmental Network (apen) 180-81, 359 assemblagefabrieken in Midden-Amerika (maquiladora’s) 100 astma 115 at&t 235 Athabasca (rivier) 364 2 Athabasca Chipewyan First Nation (acfn) 364, 423, 427 Athanasiou, Tom 432 Athene 182, 331, 517 Atlantic, The 461 Atlantische zalm 489 atoombom 311 atrazine 487 Attwaters prairiehoenders 217-21 Austin (Texas) 120 Australian Marine Conservation Society 336 Australië 167, 172, 188-89, 209, 222, 324, 335-36, 393, 395, 420-21, 494 export fossiele brandstoffen uit 167, 336 Gorgon-project in 169 Great Barrier Reef 172, 336 hernieuwbare energie en 122 klimaatverandering en 38, 47-48, 282, 304 landrechten inheemse bevolkingsgroepen in 209, 419 Nauru en 188, 192 auto-industrie 86 redding van 143-44, 145-46, 317 auto’s 26, 110-11, 138, 238 Ayn Rand Institute 51 Ayres, Ed 313 Azië: effecten van Pinatubo-variant op 303, 305, 307 hernieuwbare energie en 459-60 invoer van kolen in 357, 390, 459 uitstoot van broeikasgassen in 457 vrijhandelszones in 29 Babones, Salvatore 274n Bach, Amy 130 Bacon, Francis 196, 200, 211, 298 Baer, Paul 432 Bakken (olieveld) 89, 348, 362 Balcombe (Verenigd Koninkrijk) 334, 449 banen scheppen 88, 113-14, 140, 143, 14851, 164-65, 178-79, 268-69 Bangladesh 101, 130, 179, 507 banken 52, 447, 505-6 nationalisatie van 143 redding van 14-15, 132, 143, 145-46 Banks, Joseph 298 Banuri, Tariq 460 Baptiste, Marilyn 385, 408 Bárcena Ibarra, Alicia 206 Barnes, William 215 Barnett-formatie 367 Barrow Island 169 Barton, Joe 62, 258 basisinkomen 36, 512 Bast, Joseph 46, 54-55 Battistoni, Alyssa 115 Bay Localize 182 Bazemore, Wally 125n bbp (bruto binnenlands product) 113 Beaver Lake Cree Nation 37, 422 Beckley (West Virginia) 347 bedrijven en multinationals, grote belastingvermijding door 136 crisis uitgebuit door 17 democratie versus 16 deregulering van 29, 30, 90, 166, 179, 238 ideologie van 93 impact van klimaatverandering op 64 inheemse groepen versus 250-52 natuur versus 77 politieke macht van 226, 146-48, 16477 rechtse denktanks betaald door 57-58, 64-65 samenwerking milieugroepen met 222, 233-39 specifieke doelen van 151-52 uscap en 255-57 veiligheidsmaatregelen bij 66-67 vrijheid van meningsuiting voor 176 vrijstelling van regulering voor 28-29 Beijing 27, 33, 102, 392 belastingen 50, 55, 139, 141, 281 co2 134, 136, 148, 246, 445, 512 financiële transacties 136 grote bedrijven 29, 136 luchtvaartmaatschappijen 281-82 op basis van vervuiling 317 op financiële transacties 465 op luxegoederen 113 voor de rijken 135, 140, 177 belastingparadijzen, sluiten van 136 belastingtarieven, lagere 51, 91 voor consumenten 134 belastingteruggave 140 Bell, Larry 45, 61 Bella Bella (Canada) 376-80, 384, 405 Bellingham (Washington) 389, 393, 417 Berger, John 142 Berkshire Hathaway 264 Berlijn 117 Berry, Wendell 301, 375, 486 beschermde natuurgebieden, federaal 230 Betsimisaraka 249 Beurden, Ben van 399, 419 beurskrach van 1929 19, 108, 504 bevolking 23, 135n ‘bewijs van onschadelijkheid’ 304, 305, 307 ‘Beyond Coal’-campagne 389, 442 Beyond Vietnam (King) 499 Beyond Zero Emissions 122 bezuinigingen, bezuinigingsmaatregelen 14, 18, 27, 33, 91, 96, 127-29, 146, 179, 182-83, 232, 331, 366, 517 door de gemeenschap beheerde hernieuwbare energie als reactie op 155 individuele 139 natuurrampen en 127 bg Group 169 Bhopal Action Resource Group 234 bhp Billiton 222 Binnen-Mongolië, antikolenbeweging in 335 biobrandstof 45, 117, 261-62, 269-72, 285, 320-21 biobrandstofsector 269-70 biocharproces 276 biodiversiteit 22, 264, 346, 454, 492 biologische wapens, verbod op 311 biosfeer als een zichzelf regulerend complex adaptief systeem 300 Birol, Fatih 34 bitumen; zie teerzanden Black Mesa Water Coalition 443-44, 447 Blake, William 182 Blazevic, Sara 396 Blockadia 327-465, 510 als aanzet voor samenwerking tussen inheemse en niet-inheemse groepen 416, 423-28, 491-94 als beweging die strijdt voor schoon water 384-88 als constructieve beweging 451 als democratische beweging 403, 424 als mondiale beweging uit het volk 340, 354 eerste overwinningen van 388-93, 402, 408 grote groene groeperingen en 396-97, 418 in het Mondiale Zuiden 458-59 inheemse groepen in 181, 204; zie ook inheemse groepen, landrechten van intergenerationeel karakter van 494 3 liefde voor de eigen streek van 376408, 412-13 morele imperatief in 375, 395-96, 513 regeneratieve visie op de wereld 49293, 496-97 repressie door overheid van 332, 335, 391 sociale media en 339, 494, 517 vergeleken met antislavernij- en burgerrechten beweging 500, 503, 505-7 voorzorgsprincipe en 374 vrouwen als leiders in 338 zie ook specifieke groepen en protesten Bloomberg Carbon Risk Valuation Tool 266 Bloomberg, Michael 64, 245, 260, 265, 284, 398 Bloomberg Philanthropies 245, 398 Bloomberg View 476 Blue Planet Prize 32 BlueGreen Alliance 149, 181 boeren; zie landbouw Bolivia 13, 27, 206-8, 345, 420, 455, 492 Bollier, David 153 bomen aanplanten 251 Bonogofsky, Alexis 356, 382, 434, 437, 440 Bopha, tyfoon 516 bosbranden 23, 66, 128, 495 bossen houtkap en 330, 339-40, 349 privatiseren van 17 vastleggen koolstoffen door 202 Bostic, Jason 376 Boston (Massachusetts) 23, 114 Boucher, Jim 430 Boulder (Colorado) 118-19 Boulton, Matthew 299 bouwen, groen 110 Bows-Larkin, Alice 107-8, 110, 458 bp 132-33, 152, 170, 225, 243, 255, 257, 267, 315-16, 324, 362-63 groene groepering gesponsord door 222, 223, 224 Groenland-project van 429 lakse controles overheid op 372-73 voor ramp met bp-booreiland; zie Deep Water Horizon winst belangrijker dan veiligheid-houding van 369-70, 372 bp America 223 bp-booreiland Deepwater Horizon, ramp met 168, 368-74, 419, 429, 467, 472, 477-81, 501 4 gevolgen voor mariene fauna van 47981 miskramen in verband gebracht met 472, 477 onvoorbereid zijn op 369 risicoanalyse, voor de ramp geschreven rapport over 478-79 bp Capital 268 Braided Hair, Vanessa 441-42 Brainstorm Green 259 Brand, Russell 179 Brand, Stewart 322 brandstof, kwaliteitsnormen voor 89 brandstofprijzen 133-34 brandweer 128-29, 130 Branson, Richard 260-63, 265, 267-87, 290, 292, 318-20, 322-23, 506 belofte om biobrandstof te ontwikkelen van 261, 269-70 Carbon War Room van 270, 283, 296 Virgin Earth Challenge van 262, 276, 278, 318 zie ook Virgin Group Braun, Clait E. 218 Brazilië 14, 23, 29, 101, 153, 169, 182, 206, 209, 230, 251, 309, 458, 460 Breakthrough Institute 73 Brecher, Jeremy 447 Briner, Brad 266 British Columbia 290, 337, 379, 381, 385, 405, 408-9, 411, 413, 424, 467, 485, 494 hooggerechtshof van 411, 413 ineenstorting kammosselpopulatie in 482 Northern Gateway-pijpleiding, voorstel voor 337, 348, 376-77, 379, 381, 385, 404-5, 408-9, 425, 445 verdwijnen zeesterren uit 38 British Social Attitudes-enquête 139 broeikaseffect 92, 241 broeikasgassen, uitstoot van 15, 110-11, 132, 225, 248, 291 computermodellen van 303 deregulering en 238 door scheepvaart 94-95, 98 fracken en 167, 242, 246, 339-40 kortere werkweek als compensatie voor 114 kosten van 133 lage lonen en hoge uitstoot 101 normen voor 35, 36 toename van 30, 502 verantwoordelijkheid landen voor cumulatief effect 98 vertekend mondiaal beeld van 98, 457-58 vrijhandel en 99-102 wereldwijde gas-boom en 167 wereldwijde verbreiding van de industriële landbouw en 96 who-reglementen en 89 zie ook co2-uitstoot Bronx Zoo 210 Brookings Institution 324 Brower, Kenneth 323 Browne, Sir John 132, 152 Brownstein, Mark 397 Brown University 475 Brulle, Robert 58, 226 Brundtland, Gro Harlem 32 Brune, Michael 398 Buenos Aires 145 buitenbaarmoederlijke zwangerschap 472 Buffett, Warren 264, 284 Build Our Energy-schuur 449 Bulgarije 388 Bunzl, Martin 302 burgerlijke ongehoorzaamheid 164 burgerrechten, beweging voor 239, 500, 503 Burkina Faso 303 Burlington Northern Santa Fe-spoorweg 264 Burnt Church (Canada) 415-16 Bury the Chains (Hochschild) 506 Büscher, Bram 253 Bush, George H.W. 235 Bush, George W. 239, 366 cadmium 202 calciumfosfaat 188-89, 191 Caldeira, Ken 296, 304 Calgary (Canada) 11, 276-78 California, University of: Institute of Transportation-routekaart (Davis) 122 Irvine 23 Californië 23, 50, 66, 85, 387 Cameron, David 15, 127, 131, 173, 283 Cameron, James 499 Canada 26, 27-28, 48, 60, 84-87, 89, 98, 103, 149, 167, 169, 173, 277, 333, 33638, 349-50, 363, 365, 386, 395-96, 400, 403-5, 409-13, 415, 420-22, 424-27, 442, 445, 483, 494 beleid rond klimaatverandering in 48, 60 desinvesteringsbeweging in 395 fossiele brandstoffen in 87, 89 fracken in 333, 349 milieuwetgeving in 229 onderdrukking door overheid van milieuprotesten in 333, 338 overheidsaanvallen op inheemse landrechten in 421-22 pro-mijnbouwbeleid van 421 s&p-waardering van 410 subsidies voor fossiele-brandstofindustrie in 149 teerzanden in; zie Alberta-teerzanden verzwakken van milieuwetgeving in 421-22 Canadian Association of Petroleum Producers 173 Canadian Auto Workers Union 144 Canadian Centre for Policy Alternatives 88, 151 Canadian Natural Resources 315 Canadian Security Intelligence Service 404 ‘cap and dividend’ 140 cap-and-tradesysteem 236, 246, 255-57 Caraïbische eilanden 206, 271, 389, 506-7 ‘carbon cowboys’ 249 Carbon Engineering 315 Carbon Tracker Initiative 172 Carbon War Room 226, 263, 270, 283, 296 Cargill 97 Carleton College 447 Carmichael, Ruth 481 Carson, Rachel 212, 228, 235, 320, 376 Carter, Bob 46, 61 Carter, Jimmy 138-39, 233 Carter, Nick 389 Case for Climate Engineering, A (Keith) 308 Casselton (North Dakota) 348, 372 Castro, Rodrigo 186 Caterpillar 257 Cato Institute 45-46, 51, 59, 166 cbc 405 cbs This Morning 322 Cenovus 390 Center for American Progress 132 Center for Biological Diversity 233 Center for Strategic and International Studies 68 5 Center for Sustainable Shale Development (cssd) 244, 397n Centraal-Amerika 487 Centre for Science and Environment 116, 460 Centrica 173 Cha, J. Mijin 244 Chalkidiki (Griekenland) 328, 382, 494 chaostheorie 300 Chappell, Ronnie 257 Charter of Rights and Freedoms, het Canadese 413 Chávez, Hugo 206, 209 chemische oplosmiddelen voor olie 363 Chen Jiping 392 Chesapeake Energy 348, 398 Chevron 132, 152, 250, 326 Gorgon-project van 169-70 groene organisaties betaald door 22223, 245 operaties in Nigerdelta van 344 proces Ecuador tegen 345, 421 raffinaderij in Richmond van 358-59, 447 schaliegasproject in Pungesti (Roemenië) van 333-34, 417, 449 Chicago, University of 54, 100 Chilcotin (rivier) 385 Childs, Mike 282 Chili 18, 505, 516 Chilko (rivier) 385 China 14, 34, 71, 74, 98, 101, 108n, 502 aanklacht who tegen 81-82, 85-86, 88 als opkomende markt 30 antikolenbeweging in 335, 390-93 boerenopstanden in 390-91 co2-emissie van 455-56, 457, 458 Centraal Comité van de Communistische Partij 156 economische groei in 392-93 exportgeleide ontwikkeling in 100-1 klachten ingediend bij who door 82 koelmiddelenproductie in 248 kolenexport naar 264 kolenverbruik in 100-1, 102 kredieten en 207 lidmaatschap who van 94-95 luchtvervuiling in 27, 33, 391, 392 milieuvervuiling in 33, 102, 179 niet-bindende overeenkomst van Kopenhagen ondertekend door 21 problemen rond mensenrechten in 391-92 6 programma’s voor hernieuwbare energie in 393 rijkdom in 135 snel groeiende economie van 53, 178 zonne-energie in 83, 85-86, 87-89, 90 Chisholm, Sallie 300 Chrétien, Jean 103 Chrysler 85-86 Chukchi-zee 418-19 cia 68 Clarkson, Thomas 514 Clatskanie (Oregon) 389 Climate Action Network 173 Climate of Corruption (Bell) 45 Climate Depot 44 Climategate 55 Clinton, Bill 103-4, 242, 262 Clinton Global Initiative, jaarlijkse bijeenkomst 2006 van 261 Clinton-regering, handel in emissierechten voorgesteld door 246 Clodumar, Kinza 190 Clorox 398 cloud brightening 290 Club van Rome 212 cnn 59, 295, 478 co2-belasting 136, 281, 316, 445, 512 co2-budget, collectieve 178 co2-compensatie 52, 240, 282, 320 tekortschieten van 253, 430-31 co2-emissiehandel 52, 146, 162, 247, 321, 464 co2-markt 239, 247, 249, 252-53, 263, 284 mislukken van 253, 284 co2 uit de lucht halen, machines die 267, 276, 290, 312 co2-uitstoot 14, 26, 43, 94, 121, 136, 168, 193, 202, 217, 241, 272, 279, 315, 321, 335, 341, 394, 448, 455, 459, 463-64; zie ook broeikasgassen, uitstoot van dreiging van oorlog en 26 historische bewijzen voor 461 industriële revolutie en toename van 201-2, 455 klimaatschuld en 455-56 plafond voor 148, 165, 236, 247 rijkdom en 134-35 stijgende hoeveelheid van 13, 30, 101, 135, 222 terugbrengen van; zie terugdringen co2-uitstoot van landen in ontwikkeling 455-56 van Verenigde Staten 134-35, 455 zie ook broeikasgassen, uitstoot van co2-vastleggend potentieel 73, 244, 262, 276, 279, 339, 420, 491 co2-voetafdruk 96, 205, 265, 279-80 Coates, Ta-Nehisi 461 Cobenais, Marty 356, 371 Cochabamba, Bolivia 492n Cohen, Nick 181 collectief optreden 49 collectieve offers 26 colleges en universiteiten: desinvesteringsbeweging en 394-96, 447 investeringen in hernieuwbare energie door 447-48 Colombia 230, 389 Colorado 66, 398n Colorado School of Public Health 475 Combes, Maxime 339n Committee for a Constructive Tomorrow 59 Common Sense (Paine) 350 communisme 52, 56, 205, 231, 325 Community Supported Agriculture programma 450 compacte steden met hoge bevolkingsdichtheid 111 compassie 79, 512-13 compensatie voor terugleveren van energie aan net, mondiale 81, 153 Competitive Enterprise Institute 44, 59, 457 complexiteit 25, 35, 93, 195, 253, 300, 324, 499-500 compostsystemen 129 computermodellen voor klimaatverandering 296, 303-4 Conant, Lionel 424 Confederated Tribes of the Umatilla Indian Reservation 356 Conference Board of Canada 169 Congo 249 ConocoPhillips 255, 257, 277 Conservation Fund 222, 233 Conservation International 103, 222, 233, 237, 239 Conservative Party (Canada) 48 consumptie 138 excessieve 111, 112, 113, 238, 459 groene 239-41, 284 teruggang van 110-11 consumptieve levensstijl 10, 93-94 containerschepen 53, 95, 98, 101 Conway, Erik 56 Cook, James 298 Cook, Katsi 466 ‘Cool Dudes’ (McCright en Dunlap) 60, 62 Coon, David 416 coöperaties: energie 152-53, 154-55 geleid door arbeiders 144-45, 156 Coos Bay (Oregon) 389 Cornell University 167, 354 Correa, Rafael 206-7, 456-57 corruptie bij ambtenaren 373 Cosbey, Aaron 88 Costa Rica 388 Coste, Torrance 406 Cowboys en Indianen, alliantie van 337, 356 Crawford, Julia Trigg 403 Crompton, Tom 77 crowdfunding 225 Crow-reservaat 434, 442 Crutzen, Paul 294 Cuadrilla 152 Culture of Narcissism (Lasch) 138 culturele cognitie (‘cultural cognition’) 48, 58, 213 Dag van de Aarde 177, 234, 319 Dai, Aiguo 305, 308 Daily Mail 69 Dallas (Texas) 367 Daly, Herman 199 dammen 230, 417, 489 Daniel, Patrick 370-71 Darling, Jay Norwood ‘Ding’ 212 Dauphin Island Sea Lab 481 David, Ned 278 Davis, David Brion 514 Dayaneni, Gopal 497 Day One 435 ddt 212, 228, 230, 235, 320 De Boer, Yvo 107 Dediu, Doina 384 deeltjes (bij luchtvervuiling) 202 Delaware River-bekken 386 Delgamuukw v. British Columbia 413 Delingpole, James 55 Delucchi, Mark A. 122 democratie: Blockadia en 403, 424 grote bedrijven versus 16 klimaatverandering als crisis in 405-6 7 vrijhandelsovereenkomsten als bedreiging voor 400-2 Democratische Partij 48, 103, 165, 177, 265 klimaatsceptici in 60 klimaatverandering aanvaard door meerderheid van 47-48 Demos 244 Denemarken, hernieuwbare energie in 88, 154-55, 161, 205, 442-43 denktanks, conservatieve 51, 231 deregulering 17, 29, 30, 91, 166, 189, 232, 238, 287 Derham, William 196 De Schutter, Olivier 158 Design to Win: Philanthropy’s Role in the Fight Against Global Warming 226 desinvesteringsbeweging 234, 394-400, 408, 446, 447-48, 501, 515 Detroit (Michigan) 179 diabetes 125, 186, 189 diepzeeboringen; zie offshore boren naar olie en gas, in diep water directeurssalarissen 132-33 Divest Harvard 395 Dixson, Bob 453 Doe, Aria 127 dolfijnen, sterfte van 479-82, 483-84 Donahue, Bill 364 Donohue, Thomas J. 43 donoren uit het bedrijfsleven 103, 238n Douglass, Frederick 514 Dow Chemical 255 Dowie, Mark 103, 230 Downie, Ewan 426 droogte 18, 23, 128, 190, 488 Pinatubo-variant en 290-91 vulkaanuitbarstingen en 305-6 Dubner, Stephen J. 295-96, 304-5 ‘duister geld’ 58 Duitse Nationale onderzoekscentrum voor luchtvaart, energie en transport 161 Duitsland 93, 155, 156, 187, 247, 255 hernieuwbare energie in 117-18, 153, 159-62, 254, 267, 442-43, 502 kernenergie geleidelijk stopzetten in 117, 159-61 reisgewoonten en rijkdom in 135 terugdraaien privatisering energiesector in 116-18, 150 terugleveren van energie aan het net 153-54, 156 toename gebruik vuile kolen in 159-62, 168, 254 8 Duke Energy 223, 255 Duke University 367, 447 Dunlap, Riley 48, 51, 60-61 DuPont 255, 256 durfkapitalisten 270 Dust Bowl 81 duurzame ontwikkeling 71, 96, 496 Earth First! 234, 346 East Bay Tea Party 50 Eckersley, Robyn 96 Eckhart, Michael T. 84 EcoEquity 463-64 Ecological Economics (Daly en Farley) 199 ecologisch geheugenverlies 12 ecologische economie 212-13 economie: fossiele brandstoffen 33-34, 58-59, 143, 199, 506-7 fracken en 115 geplande 115 greep van elite op 28 intensief gebruik van hulpmiddelen 31 klimaatacties en 31, 110, 146-48, 17980, 284, 503 lokale 16, 84-86, 89, 94-95, 105 loon- en prijsbeheersing in 147 post-groei 204 economie, verstoren van: fossiele-brandstofindustrie en 353, 430 minimaliseren van 21 economische geologen 60 economische groei 31, 151-52, 213 atmosferische grenzen versus 106-7 deregulering grote bedrijven en 29 die omlaagdruppelt 29 grenzen aan 212-13 in het kapitalisme 109 klimaatscepsis en 11, 59-61, 75-76 orthodoxie 100, 115, 204-5 vuile model van 102 economische rechtvaardigheid 19, 74-75, 112, 114-15, 182; zie ook klimaatschuld ecosystemen: herstel van 114, 115, 493 verlies van 22 vruchtbaarheidscyclus van 486-87, 495-96 Ecuador 23, 206, 224, 249, 421 Chevron-proces tegen 345, 421 grondwettelijke rechten van de natuur in 491-92 klimaatschuld en 454-55 edf Energy 173 Edmonton (Canada) 337 Edwards, Murray 315 eerlijkheid: bezuinigingen en 138-40 individu versus bedrijfsleven 137-39 zie ook klimaatschuld Eerste Wereldoorlog, collectieve offers tijdens 26, 137 Egypte 183 eilandstaten, laaggelegen 21 El Chichón, uitbarsting van (1982) 307 elanden, verdwijnen van 37 Eldorado Gold, beoogde goudmijn in Griekenland van 327-28, 330-32, 33839, 351, 382, 388, 494 elektriciteitsnetwerken 109-11, 144, 156 elektronisch afval 111 Ellis-Lamkins, Phaedra 112 Elsipogtog First Nation 333, 412, 416, 417 Elwha (rivier) 417-18 Elysium 75 Emerson, Ralph Waldo 200 emissiekredieten 17, 247-49, 252, 254, 341, 361 emissiereductie 25, 28-29, 70, 91, 98-99, 104, 108, 109-10, 129-30, 150, 168n, 170, 179, 182-83, 241, 316, 396 historische verantwoordelijkheid versus vermogen om bijdrage te leveren aan 463-64 mislukken van 288, 309 vrijwillige 263 zie ook onderhandelingen over klimaatverdrag empathie 61-69, 79-80 Enbridge: bedrijfscultuur: winst belangrijker dan veiligheid 369, 372 Canadian Security Intelligence Service als lobbyist voor 404-5 gebroken pijpleiding in Michigan van 370, 377 zie ook Northern Gateway-pijpleiding Enbridge (New Brunswick) 404 endocrine-verstorende stoffen 487 Energie, Amerikaanse ministerie van 122, 242, 279, 316 energie, publiek eigendom van 16, 317-18 energie, zuinig omgaan met 138-41 energie, nationalisatie van 153, 505 energie terugleveren aan het net, vergoeding voor 84, 153-54, 156 energiebronnen, koolstofvrije 27 energiecentrales, ‘gecombineerde cyclus’ 151 energie-efficiency 149 energiezuinig maken van gebouwen 114 Energy Policy 122 EnergyWire 372 Engeland zie Verenigd Koninkrijk Engelfried, Nick 351 Enhanced Oil Recovery (eor) 279 enmod-verdrag 311 Environics Institute 48 Environment Agency (ea; Verenigd Koninkrijk) 127 Environment Canada 363, 365 Environmental Action 242 Environmental Coalition for nafta 103 Environmental Defense Fund (edf ) 103, 217, 224, 228, 256-66, 263n, 289 fracken gesteund door 243-46, 263 handel in emissierechten gesteund door 246-47, 255-58, 265n, 396-97 nieuwe, pro-zakenleven instelling van 234-39 Environmental Protection Agency (epa) 62, 140, 256, 366 Northern Cheyenne en 434, 437 Environmental Rights Action (Nigeria) 345 erfgoedbeheerfondsen 134 ethaan 367 eucalyptusbomen 269 eugenetisch onderzoek, verbod op 311 Europa: emissies van 53, 458 ‘pleinbewegingen’ in 516 terugdraaien van milieumaatregelen in 131 welvaart in 135 European Transport Workers Federation 150 Europees Parlement 111n, 136 Europese Gemeenschap, milieuwetgeving in 229 Europese Unie 82, 162 Amerikaanse restricties op export olie en gas en 89 belasting op luchtvaart overwogen door 280 Emissions Trading System (ets) van 254, 255 hernieuwbare energie in 162 klacht who tegen 82, 88 9 klachten ingediend bij who door 85-86 normen voor brandstofkwaliteit van 89, 280 extractie-industrie; zie fossiele-brandstofindustrie extractivisme 186-214, 491, 492, 509-10, 511-12 definitie 195 duurzaamheid en 496 kolonialisme en 195-96 postkoloniaal 205-9 steeds ingrijpender 205-9 Exxon 169, 170 ExxonMobil 58-59, 132, 134, 174, 218, 222, 264, 267, 316, 317, 355 Exxon Valdez, ramp met olietanker 37678, 474 Eyre, Nick 110 fabrieken: aanpassen van 144-45 groene kredieten voor 247-48 Fanon, Frantz 509 Farallon Capital Management 265-66 Farley, Joshua 199 Farrell, John 120 FedEx 66, 235, 237 Feely, Richard 482 feiten, weerstand tegen 50 feministische beweging 15, 203, 239, 504 Fenberg, Steve 118-19 Ferguson, Brian 390 Ferris, Deeohn 351 Feygina, Irina 73 Figueres, Christiana 227-28 Filippijnen 128, 130-31 financiële crisis van 2008 13-14, 18, 51-52, 58, 99, 108, 131, 142-48, 175, 183, 437 financiële markten, grilligheid van 29 financiële transacties, belasting op 135-36 Finkenthal, Daniel 234 First National People of Color Environmental Leadership Summit 232 First Nations, indianen: campagnes tegen pijpleidingen 379, 385, 408-9 overheid wijst aanspraken wegens vervuiling af 364 waterbronnen van 428 zie ook inheemse volken, specifieke stammen en volken Flannery, Tim 202 10 Fleming, James 296, 303 Florida 369 Flounder Pounder 473 Foley, Jonathan 74 Foner, Eric 506 Food & Water Watch 224, 397 Ford 85 Ford Foundation 224 Forest Ethics 280 Forster, E.M. 375 Fort Chipewyan (Canada) 365 Fort McKay First Nation 430 Fort McMurray (Canada) 363-64, 383 Fort St. James (Canada) 424 Fortune 259 Fort Worth (Texas) 367 fossiele brandstoffen 10, 26, 30-31, 110 afhankelijkheid mondiale economie van 52 bevrijding van de natuur door 200-1 economie op basis van 34, 58-59, 143, 199, 507 extractivisme en 196 geleidelijk terugdringen van 15, 87, 161 in kunstmest 157 kapitalisme en 202 levensvatbaarheid hernieuwbare energie versus 390, 443, 444, 446 opraken van 263 overgaan op volledig hernieuwbare brandstof 243 regelgeving en 89 tijdperk van 298, 347 winning in natuurgebieden 218-23 zoeken naar nieuwe reserves 152, 166, 168-69 fossiele-brandstofindustrie, extractieindustrie 141, 156, 164, 206-7, 241 aandeelhouders van 132, 133, 150, 151, 170-71, 172 als economie-verstorende factor 353, 430 ‘de vervuiler betaalt’ en 131-41, 229-30, 465 desinvesteringsbeweging en 234, 394400, 408, 446, 447-48 donaties aan milieugroepen door 22223, 243-44 ecologische en maatschappelijke verantwoordelijkheid 496 economische en politieke macht van 174, 175-76, 421-23, 428-31, 445, 448-49 eerste overwinningen op 388-93 emissieregelgeving geblokkeerd door 227 extreme projecten van 329, 338, 339-40, 346, 347, 352-74, 495 geo-engineering en 296-317 groei als maat van 151-52 grote groene groeperingen en 217-28 grote risico’s bij 362-63 heimelijke overeenkomsten van overheden met 331-34, 338, 341-43, 344, 401-2, 403-8, 421-23 infrastructuur van 352-62 investeringen van miljardairs in 265-68 klimaatsceptici betaald door 58-59, 173 lakse regelgeving bij 151-52, 368-70, 372 lobbyen van 173-74 nationalisatie van 153 nieuwe technologieën ontwikkeld door 169-70, 285, 346 offerzones en 198-99, 346-52 olielekken en andere ongelukken bij 368-74; zie ook specifieke ongelukken ons collectieve overlevingsinstinct en 174 plaatselijke ecologie genegeerd door 329 processen tegen 133, 345, 410, 414-15, 422-23, 428, 430 publiek eigendom 153 reserve-vervangingsratio van 170-71 Steyer breekt met 265 subsidies voor 88, 136, 140, 149-50, 465 tabaksindustrie vergeleken met 396 tijdelijkheid van 383-84 uitputting van conventionele reserves door 346-47 vervreemding van vroegere sympathisanten 349-50 verzet uit het volk tegen 340-46; zie ook Blockadia en klimaatbeweging vooruitgang tegengehouden door 13132, 173-74 vrijhandelsovereenkomsten en 400-2 wantrouwen publiek tegen 369, 371, 372, 373 waterbehoefte van 386 winst maken is hoogste principe van 132, 148, 151, 172, 285, 367-69 zie ook fossiele brandstoffen; en specifieke industrieën en projecten Fox, Josh 246 Fox, Nick 276 Fox News 48, 257 fracken (hydraulisch fractureren) 10, 89, 151, 152, 166, 168, 241-46, 265n, 268, 346, 348-51, 398n, 495, 501-2 aardbevingen en 367-68 beleid van Environmental Defense Fund voor 397 gezondheid zuigelingen en 475-76 grote gevaren van 362 grote groene groeperingen hebben geen kritiek op 226-28 in de staat New York 353-54, 403 methaanuitstoot van 167-68, 242, 245-46, 339 plaatselijke maatregelen tegen 403, 408 regelgeving die fracken mogelijk maakt 168-69 verboden en moratoria op 388 voorgesteld verbod in Europa op 394 vrijgesteld van epa-regelgeving 366 waterbehoefte van 386 watervervuiling door 367, 371, 384, 386 zie ook schaliegas Frankenstein (Shelley) 311 Frankfurt (Duitsland) 117 Frankrijk 247, 507 antifrackbeweging in 339n, 354-55, 388 hittegolf van 2003 in 61 openbaar vervoer in 130 verbod op fracken in 355, 388 veroordeling edf wegens bespioneren van Greenpeace 404 Franse Revolutie 203 Fraser (rivier) 385 Freese, Barbara 197 Frente de Defensa de la Amazonía 326 Friedman, David 268 Friedman, Milton 58, 78 Friends of the Earth 103, 224, 228, 242, 397 Friends of the Earth (Verenigd Koninkrijk) 282 Frosch, Robert A. 315 Fukushima, kernramp bij 159, 301 g20-top 136 garnalen, olielek bij bp-ramp en 479 Gasland 246, 339 Gass, Heather 50 Gates, Bill 158, 265, 267, 284, 287, 296, 300, 310, 315, 323 Gates Foundation 267 Gauger, Ralf 120-21 11 Gearon, Jihan 443-44 geboorteafwijkingen, giftige stoffen en 475-76, 477-78, 487 gebouwen: aanpassen van 114, 144, 146 uitstoot broeikasgassen van 458-59 gematigde lijn 32, 103 gemeenschappen hernieuwbare energie in 154-55, 156 klimaatverandering en 406-7 opbouw van 112 gemeentebeheer, brengen onder 116-23 Gemmill, Faith 418-19 General Electric 255 General Motors 85, 223, 237-38, 250, 315 Genève 13 geo-engineering 73, 178, 288, 297-324 als shockdoctrine 310-11 als tussenoplossing 289, 314-15 complexiteit van de biosfeer genegeerd door 300-1, 324, 469 ethiek van 310 fossiele-brandstofindustrie en 314-18 gevaren van 299, 313 morele gevaren en 294 negatieve reacties publiek op 324 Royal Society-congres over 288-93, 295-300, 314, 501 ‘Geo-engineering: het gruwelijke idee waar de tijd nu rijp voor is?’ 295 geokliek 296, 300 geologen, economisch 60 Geophysical Research Letters 367 George, Russ 300 Georgia Institute of Technology 479 Georgia, Straat van 417 geotechniek 178 Geraghty, Jim 67 Gerze (Turkije) 389 gestrande activa 170 getijdestromen, energie uit 149 gezondheidszorg 19, 130 Gillette (Wyoming) 383, 384, 440, 441 Gilman, Nils 215 Gindin, Sam 144-45 Gingrich, Newt 48 gletsjers, smelten van 23, 24-25, 202 Global Frackdown Day 339 Global Risks-rapport, World Economic Forum 133 Globe and Mail 363, 372 God Species, The (Lynas) 312 12 God’s Last Offer (Ayres) 313 Golden, K.C. 340, 358 Goldenberg, Suzanne 349 Goldman Sachs 66, 236n, 393 Gore, Al 54, 84, 104, 174, 180, 239, 241, 246-47, 260, 263, 272, 273, 275, 318 goudmijnen 330 Grandin, Greg 506 Grantham, Jeremy 263 Grantham, Mayo, Van Otterloo & Co. 263 Grantham Foundation for the Protection of the Environment 263n Great Barrier Reef 172, 336 Green Alliance (Verenigd Koninkrijk) 110 Green for All 112-13 Greenhouse Development Rights-model 463-65 Greenpeace 103, 181, 224, 226, 228, 232, 263n, 297, 397 protesten tegen boringen 334-35 spionage edf 404 Greenpeace (Verenigd Koninkrijk) 419 Greenwich, University of 121 grenzen, sterk gemilitariseerde 178 Grenzen aan de groei, De (Club van Rome) 212-13, 235 Griekenland 494 bezuinigingen in 18, 128-29, 154-55, 179 economische problemen van 331-32 klachten who tegen 82 repressie van overheid van tegen antimijnbouwbeweging in 332-33, 338 Skouries, goudmijn in 330-32, 338, 35051, 382, 388, 494 zoeken naar olie en gas in 33, 208 groen consumeren 239-41 groen fascisme 70 groene energie, ondernemers, de vrije markt en 87 groene energie, programma’s voor, aangevochten op grond van handelsovereenkomsten 82, 84-85 groene groeperingen, grote 103, 223, 228, 231, 236n-37, 240-41, 252, 255, 257, 26364, 418-60 aardgas aanbevolen door 226, 242 Blockadia en 396-97 debat over klimaatverandering en 226, 228 emissiehandel en 246-55 energie-investeringen van 224, 242 hernieuwbare energie weggewuifd door 226-27 insiderstrategieën 227, 231 klimaatschuld gezien als politiek riskant 460 landrechten inheemse groepen en 431 patriottisme en 73-74, 514 pro-bedrijfsleven 223-25, 232-33, 235-39 uscap opgezet door 255-57 (groene) ngo’s, geo-engineering en 297, 314 groene stad 452-53 groene technologie 105, 107, 109-10 investeringen in 109, 181, 444-53, 501 voor landen in ontwikkeling 95, 105 ‘groene woestijnen’ 207 Groenen, de (New Brunswick) 416 Groenland: fossiele-brandstofindustrie in 429 smeltende ijskap op 21, 172, 429 grondbeheer 111 grondwet, Canadese 413 Groot-Brittannië; zie Verenigd Koninkrijk Grote Transitie 109, 136 Grunwald, Michael 146 Guarani 250 Guardian 173, 349, 387, 406, 426 Guay, Justin 393 Gulf Restoration Network 473 Gupta, Sanjay 477-78 Guujaaw 410-11, 427 Haida Gwaii 411 Haida Nation, aanspraken van 411 Haimen (China) 391 Hair, Jay 103, 217 Haïti 507 Haiyan (tyfoon) 128, 201, 451 Halliburton 369 Halliburton Loophole 366 Hällström, Niclas 460 Halstead Property 66 Hamburg (Duitsland) 116, 117 Hamilton, Clive 109, 201, 297 Handel; zie vrijhandelsovereenkomsten; internationale handel Hansen, James 32, 54-55, 92, 163 Hansen, Wiebke 117 haring 378-79, 474 Harper (premier Canada) 338, 405 milieuwetgeving ondergraven door 425 ‘oorlog tegen de wetenschap’ van 36466 Harter, John 350 Harvard, faculteit medicijnen 126 Harvard, universiteit 100, 395-96 Hauper, Debbi 416 Have You Ever Seen a Moose? 37 Hawking, Stephen 322 Hayes, Chris 506, 507 Heartland Institute 51, 53-54, 79, 90, 112, 114, 238n, 239, 258n, 264, 501 billboardcampagne van 55, 65-66 Center on Finance, Insurance and Real Estate bij 64-65 financiering door multinationals van 58-59 International Conference on Climate Change (iccc) van 2011 44, 45 klimaatconferenties van 56, 59, 231, 439 Heathrow, protesten tegen nieuwe landingsbaan 281-82 Heiltsuk First Nation 377-82, 405 Heinz Endowments 244 Henderson, Jonathan 473-75 hercommunalisering 116-23 Heritage Foundation 51 Hernández Navarro, Luis 516 hernieuwbare energie 26, 27-28, 84, 10910, 114, 149, 153-54, 246, 285, 317 100 procent 122, 160, 243 als levensvatbaar alternatief voor fossiele brandstoffen 390, 443, 444, 445-47, 448, 459-65 Azië en 390-93 en variabiliteit van natuurlijke systemen 439-40 Gates’ kritiek op 267 gemeenschappelijk eigendom van 443-44 goedkoop aardgas als nadelige invloed op 151 grote oliemaatschappijen en 132-33 in Duitsland 117-18, 153-55 in Spanje 131 misleidende waarschuwingen tegen 255-56, 439-40 onafhankelijke leveranciers 153 overgaan op 109, 117-23, 136, 242-44, 406 particuliere sector en 121 prikkels voor 162 programma’s voor het stimuleren van lokaal gebruik van 86, 96 publiek eigendom en 117-23 publieke sector en 117-23, 452-53 steeds betere technologie voor 242 13 vertraging door who 89-90 waarde gebruik pijpleiding versus 445 herstelbetalingen 461; zie ook klimaatschuld Hertsgaard, Mark 165 herverzekering 17, 264 Highway 12, grote vrachtwagens (big rigs) op 355-56, 382, 412 Hillman, Tim 119 Hiroshima, atoombom op 311 hittegolven 22 Hochschild, Adam 506 homeostase, queeste naar 495-96 Honduras 251 Hongarije 93 honger 131, 158 hongersnood 303, 305, 306, 307 Hongkong 23 honingbijen 487 ‘Honour the Treaties’ (tournee Neil Young) 427-28 hooggerechtshof (Canada): Haida Nation, proces over 410 inheemse landrechten erkend door 413-14 Hopi 443 Hoquiam (Washington) 389 Hoorn van Afrika 61 hormonen 468, 472 chemische verstoring van 476, 481, 484, 486-87 Horner, Chris 44, 46, 59, 258n, 457 Houston (Texas) 61 Housty, Jess 377, 379, 380-81, 522 houtkap 330-31, 339, 346, 496-97 Howarth, Robert 167, 245 Howell, lord 349 Huanca, Nilda Rojas 186 Hudsonbaai 483 Hugo, Victor 41 Huis van Afgevaardigden (Verenigde Staten) 48 subcommissie van het Congres over energie en milieu 62 huisvesting 112 aanpassen van 144 betaalbare 16, 53, 111, 181, 182 energie-zuinige woningen 111 gesubsidieerde 19 grootte van 110 Human Rights Watch 344 hybride auto 48 hydraulisch fractureren; zie fracken 14 Ickes, Harold 327 Idaho 355, 412 Idaho Rivers United 356 Idle No More-beweging 424-25, 442 Ièrissos (Griekenland) 329, 330, 332 ijsberen 483 IJsland 274 ijsmassa’s 202 Ijaw Nation 343-44, 345, 412 Ijaw-jongerenraad 343-44 immigratie 63, 181 Imperial Oil 169 Inconvenient Truth, An (film) 174, 239, 241, 260 Independent 462 India 14, 34, 71, 93, 101, 108n, 201, 230 antikolenbeweging in 390 co2-uitstoot van 455-56, 457, 458 honger in 158 koelmiddelenproductie in 248 rijkdom in 135 snel groeiende economie van 71, 178 who-klachten ingediend door 82 who-klachten tegen 82, 86, 88-89, 148 Indian Affairs Bureau (Verenigde Staten) 441 Indigenous Environmental Network 356, 371 Indigenous Network on Economies and Trade 409 individualisme 49, 62, 72-73, 513 industriële revolutie 28, 35, 201-3, 455 kolonialisme en 196-97, 201, 507-8 slavernij en 461-62 stoommachine in 197-99 infrastructuur: energiegerelateerd 34 investeringen in 129-30, 504 stedelijke 66, 144 vervoer 105, 146, 149; zie ook spoorwegen ingecalculeerde veroudering 111 Ingraffea, Anthony 242 ingrijpen overheid 55, 56, 204, 228-31 noodzaak tot 69-70 inheemse bevolkingsgroepen 84, 207, 227 ‘carbon cowboys’ hebben het voorzien op 249-50 in de Blockadia-beweging 163, 204, 416-17, 423-28, 492-94 kinderen van, in door de kerk geleide scholen 378, 422 klimaatschuld van ontwikkelde landen aan 431, 432-34, 453-54 manier van leven van 413; zie ook wereldbeeld, regeneratief pijpleidingen en 352, 355-56, 384-85 sociaal-economische rechteloosheid van 428-31, 436 verjaagd uit eigen gebieden 210, 250-52 zie ook First Nations, en specifieke volken inheemse bevolkingsgroepen, landrechten van 16, 36, 209, 408, 409-31, 465 aanzet tot samenwerking inheemse en niet-inheemse groepen 415-17, 423-28 antiteerzandbeweging en 359 bepalingen over het delen van land 414-15 Canadese hooggerechtshof, uitspraak over 411, 413-15 conflicten met niet-inheemse groepen en 413-16 klimaatverandering en 406-7, 428-29 niet opgewassen tegen socio-economische kracht fossiele-brandstofindustrie 428-31 oppositie overheid en bedrijfsleven tegen 411-12, 425 processen over 410-11, 413-14, 421-23, 427, 430-31 Standard & Poor’s en 409-12, 427 veelal genegeerd 421 Institute for Local Self-Reliance 120, 237 Institute for Marine Mammal Studies (imms) 480 Institute for Policy Studies 254 Intellectual Ventures 294, 296, 323 Inter-Amerikaanse Hof voor de Mensenrechten 420 Intergovernmental Panel on Climate Change (ipcc) 45, 52, 92, 98, 99, 167, 174, 176 Internationaal Energieagentschap (iea) 34, 75, 121, 176 rapport over opwarming van 24 World Energy Outlook Report van 171 Internationaal Monetair Fonds (imf ) 100 op bezuinigingen aangedrongen door 96 over co2-belasting 136 vrijemarktideologie en 78 International Labour Organization 149 internationale handel 36, 81-91, 94-95 export van vuile producten en 98 klimaatbescherming en 95 zie ook vrijhandelsovereenkomsten Internationale Ontwikkeling, ministerie van (Verenigd Koninkrijk) 106 Intervale 450 Inuit 418, 429 Inupiat 418-19 investeringen: in fossiele-brandstofindustrie 264-66, 392-93 in infrastructuur 129-30, 504 maatschappelijk verantwoord 447-48 zie ook desinvesteringsbeweging; groene technologie, investeren in Iran 192, 505 Irene (orkaan) 129, 450 ‘Is Earth F**ked?’ (Werner) 499, 500 Isaacs, Mark 193 Ishpingo-olieveld 456 Istanbul 33, 182 Italië 69, 82, 83, 255, 289 Ithaca (New York) 353-54 Ithaca College 354 Jackson, Tim 114 Jackson, Wes 486, 487-88, 495 Jacobin 115 Jacobson, Mark Z. 122, 123, 160, 243 Jacques, Peter 51 Jakarta 252 James, Jewell Praying Wolf 361 Japan 86, 87, 265, 306 Jawaharlal Nehru National Solar Mission 82 Jevons, William Stanley 41 Johnson, Lyndon B. 91, 293 Jonah Field 243-44 Jones, Mary Harris ‘Mother’ 409 Jones, Van 181 Jordan, John 451 Jost, John T. 73 Journal of Geophysical Research 303 jp Morgan 243-44 Juhasz, Antonia 133 Kaczynski, Ted 55 Kahan, Dan 49, 72 Kaiama (Nigeria) 343 Kaiama, Verklaring van 343-44 Kakarapalli (India) 390 Kalamazoo (rivier) 370, 377 Kamer van Koophandel (Verenigde Staten) 43, 62, 257 15 kammosselen 482 kanker, verband tussen teerzanden en 365 Kapitaal in de 21ste eeuw (Piketty) 179 kapitalisme 6, 28, 30-31, 32, 33-35, 43, 45, 51, 53, 66, 74, 76-77, 80, 94, 101, 108-9, 113, 130, 178-79, 181, 183-84, 195, 196, 199-200, 202-3, 205, 212-13, 230n, 258n, 261, 264, 268, 271, 283-84, 325, 391, 451, 462, 496, 500, 509 en pogingen om klimaatverandering te temperen 260-87 fossiele brandstoffen en 200, 202 Gaia- 261 gedereguleerd 28, 30, 31, 34, 80, 94, 101, 179 industrieel 199, 203 klimaatverandering als argument tegen 181 maatregelen tegen klimaatverandering als bedreiging voor 43, 45 natuur versus 202, 213 natuurbehoud en 212-13 nieuw stempel voor 284 rampenkapitalisme 74, 130, 178, 264 zie ook vrijemarktideologie kariboe 405, 429, 482 Karoo (Zuid-Afrika) 387 Kartha, Sivan 432, 516 Kasser, Tim 76-77 Katmai-uitbarsting (1912) 305-6 Katrina (orkaan) 12, 18, 61n, 126, 453, 516 Kearl (bovengrondse mijn) 169, 171 Keeter, Scott 47 Keith, David 279, 286, 296, 300, 304, 308, 313, 315 Kenia 130, 230 Kennedy, Robert, Jr. 397n kernenergie 72, 74, 117, 140, 154, 226, 230, 232 Duitsland stopt geleidelijk met 117, 159-62 nasleep Fukushima 159-60 ‘tweede generatie technologie’ voor 160-61n, 278 Kernza 488 Kerry, John 47, 254 Keynes, John Maynard 204 keynesianisme 51, 94, 147 groei en 204 Keystone xl-pijpleiding 162-65, 173, 224, 233, 268, 277, 337-38, 348 campagne tegen 336-38, 339, 355-56, 361, 449 16 inheemse landrechten geschonden door 417-18 onteigeningswet en 403 processen grondeigenaren tegen 350, 403 waterproblemen Ogallala met betrekking tot 386 Khor, Martin 96 Kibale National Park 251 Kilimanjaro Energy 278 killifish, bp-milieuramp en 480 Kinder Morgan 244 kinderen, gevolgen van in het milieu voorkomende gifstoffen op 475-76 King, Jeff 440, 441 King, Lucas 442 King, Martin Luther, Jr. 499, 503 Kintisch, Eli 296 Kitimat (Canada) 337 Kivalina 133 Klare, Michael T. 357 Klaus, Václav 56 Klein, Naomi (auteur): ecologische wanhoop van 466-67 onvruchtbaarheid 467-73, 474-75, 48385, 489-90 zwangerschap en bevalling van 466, 488, 497 Kliegerman, Stephen G. 66 klimaatbeweging: en noodzaak voor werkbare economische alternatieven voor fossiele brandstoffen 389, 443, 444, 445-46, 448-49, 459-60 gedereguleerd kapitalisme en 30 groeiende macht en samenhang van 501-2 historische precedenten voor 502-8, 510-12 morele imperatief in 375, 430-31, 515 ontbreken van blijvend populistisch klimaat 182 oorsprong van 91-94 protesten tegen Keystone xl en herleving van 162-64 wordt volwassen 19-21 zie ook Blockadia klimaatderivatenmarkt 17 klimaatmanipulatie; zie geo-engineering klimaatschuld 13-14, 15-16, 508 aan inheemse bevolkingsgroepen 430, 431, 453-54 aan landen in ontwikkeling 13-14, 15- 16, 53, 431, 453-65 als politiek riskant beschouwde 460 klimaatverandering 91, 131, 190, 202, 204, 260, 277 2 graden Celsius-grens 107-8, 109, 174, 395, 507 acceptabele risico’s en 374-75 achterliggende oorzaken van 184-85 als bedreiging voor de planeet 15, 16, 24, 27, 28, 499-500, 509-10 als katalysator voor verandering 15-16, 177-85 astronautenblik op 318-24, 330 computermodellen van 303-4 conservatieve fondsen en 224-28 definitie van 238 democratie en 406 deregulering bedrijfsleven en 30 en machtsverhoudingen tussen mensen en de aarde 201 fracken en 225 gemeenschap en 407 gevolg van cumulatieve emissies 31, 53, 72, 201, 455-56, 462-63 individuele inzet versus inzet bedrijfsleven bij 137-40 kantelpunt voor 23, 458 landen in ontwikkeling over 93 natuurrampen en 10-11, 26-27, 122-23, 451, 516 offerzones en 346-47, 351-52 onderhandelingen over 20 rechten van inheemse groepen en 42328, 429 scheppen van rijkdom en 60-67 terugdringen van 157 teruggang in vruchtbaarheid mariene leven en 481-83 ‘veilige’ grens aan 21-22 vertrek van de aarde als oplossing voor 322-23 vorige en toekomstige generaties en 183-84 weerpatronen en 302 klimaatverandering, scepsis over 10-14, 37, 56, 112, 141, 315-16, 439, 453, 501 economische factoren bij 12, 59-60, 75-76 partijdige benadering van 47-48 (politiek) rechts 43-80, 179, 204 sociaal-economische voorrechten en 60-67 steun van fossiele-brandstofindustrie voor klimaatsceptici 58-59, 173, 225 toename van 47 klimaatverdrag, onderhandelingen over 20, 246; zie ook terugdringen co2emissies klimaatwetenschap 56, 57, 59, 68, 75, 149, 176, 181, 183, 461 Knight, Alan 277, 280-81 Koch, Charles en David 58, 59, 257 Koch Industries 58 koelmiddelen 248-49 Koenig, Kevin 457 kolen 122-23, 151, 167, 184, 194, 202, 242, 253-54 als ‘draagbaar klimaat’ (Emerson) 200 Amerikaanse markt ingestort voor 356-57 kapitalisme en 201, 202 ligniet 160 uitvoer van 168n, 336, 357, 360, 389-90, 393, 404, 416-17, 419 vervoer per trein van 264, 404, 433, 442 waterkracht versus 197-99 Kolen- en klimaattop 227 kolen draaiende economieën, op 107 kolengestookte (elektriciteits)centrales 11, 85-86, 100-1, 102, 117, 159-62, 165, 227, 235-36, 279 mondiale campagne tegen 356-57, 38889, 390-92, 407 nutsbedrijven en 120-21, 222 kolenindustrie 223, 334-35 politieke en economische macht van 353, 358-59 verzet tegen; zie antikolenbeweging zie ook fossiele-brandstofindustrie kolenmijnen 169, 443 afgraven van bergtoppen voor 10, 339, 346, 367-68, 394 in de Appalachen 346, 394 in Montana 357, 382-83, 386, 412, 43237, 442, 494 watervervuiling door 371 kolonialisme 412, 460-62 fossiele-brandstofindustrie en 195-96 industriële revolutie en 197, 201, 507-8 kolen en 199, 202-3 wetenschappelijke revolutie en 196-98 kooldioxide 12, 72, 291-92, 320, 430, 45556, 458, 461 recyclen tot producten 278 zie ook koolstof en de diverse ingangen bij co2 17 koolstof: hoge risico’s 153, 172, 481 in de atmosfeer 8, 71, 291-92, 318, 432, 454, 463, 465 nieuwe bronnen van 170 zie ook de diverse ingangen bij co2 koolstofarme economie 26, 31, 53, 111, 114 infrastructuur in 91, 105, 146 voor landen in ontwikkeling 95 koolstofvrije energiebronnen 27, 151 ‘koolstofzeepbel’ 400 koolwaterstof 268 metaboliseren van 478-79 reserves van 174 Koonin, Steven 315-16 Kopenhagen, Klimaattop in 20-24, 46-47, 174, 297, 501 koper 111n, 330 koraal, -riffen 187, 240, 292, 336, 389, 461, 482 Koude Oorlog 24, 56, 93, 293 krimpstrategieën: in rijke landen 108, 109 selectieve krimp 113-15 Krupp, Fred 217, 234-35, 255-59, 397n kunsten, overheidssubsidie voor de 19 ‘kwantitatieve versoepeling’ 131 kwik 202, 230 Kyoto-protocol 87, 94, 96, 99, 174, 190, 246-48 La Via Campesina 157 laag-consumptieve activiteiten 113-15 Laboucan-Massimo, Melina 360 Labrador 388 Lac-Mégantic (Canada), ramp met olietrein bij 348, 371, 372 LaDuke, Winona 491 Laki, uitbarsting van (1783) 306 Lakota Nation 418 Lame Deer (Montana) 434-35 Lameman, Al 422-23 Lameman, Crystal 422 Lamkin, John 474 Land Institute 486, 487-88 landbouw: agro-ecologie 157-59, 486 decentralisatie 157 energiezuinige 110 industriële landbouw 63, 97, 157-58, 188, 444, 487 kleine boerenbedrijven versus industriële landbouw 444-45 18 kleinschalig en hernieuwbaar 150, 157, 496 lokaal en biologisch 157, 251, 450 vruchtbaarheidscyclus van ecosystemen versus 486 windturbines en 144, 153-54 Lander, Edgardo 406 landethiek 211 Lane, Lee 316 Lang, Chris 252 langetermijnplanning 115, 146-48 en werkgelegenheid 148-51 voor energie 151-59 Lasch, Christopher 138-39 Latijns-Amerika: land ingepikt in koloniale tijd 461 te grote afhankelijkheid van winning fossiele brandstoffen in 206-9 Latour, Bruno 311-12 Laval (Canada) 349 Lawson, Nigel 55-56 Lawyers’ Committee for Civil Rights Under Law 351 Leadership in Energy and Environmental Design (leed), normen van 452 Leard State Forest (Australia) 335 Lee, Marc 134 Leger des Heils 193 Lehrer, Eli 65, 264 Leidreiter, Anna 118 Leopold, Aldo 211-12 levensstijl, veranderingen in 12, 27, 111 Levitt, Steven D. 295, 304-5 Lewis, Wayne 81 Li Bo 391-92 Liberal Party (Canada) 48 liberalen, klimaatverandering en 78, 18081 liefdadigheidsfondsen 228, 233, 238n de fossiele-brandstofindustrie en 224-25 liefde voor de plek waar je woont, in Blockadia movement 376-408 Liepert, Ron 348 Lifton, Robert Jay 73 Lipow, Gar 135 ‘liquide natuur’ 253 Little Red 273 Liverpool 198 Living in Denial (Norgaard) 513 lokaal energie opwekken /lokaal gezag 116 lokaal mensen inhuren 112-13 lokaal produceren 16, 85-89, 95, 105-6 van voedsel 110, 157-58, 251, 450-51 Londen 23, 34, 172, 198, 273, 281, 288, 462, 495 Lone Pine Resources 400 Longueuil (Canada) 349 looddeeltjes 230 loonmaatregelen 147 Los Angeles (Californië) 23, 495 Los Angeles Times 218, 305, 335 Losing Ground (Dowie) 103, 230 Louisiana 217, 352, 353, 369, 429, 472, 477, 479, 490 Love Canal Homeowners Association 234 Lovell, Evan 270, 271 Lovelock, James 261 Lower Elwha Klallam 417 Lubicon Lake First Nation 360 luchtvaart 10, 110, 150, 161, 222n, 255, 26162, 271-75, 280-82, 284-86, 322 Lukacs, Martin 426 Lula da Silva, Luiz Inácio 206 Lummi Nation 360-61, 412, 417, 424, 433 Lynas, Mark 312 Lynchburg (Virginia) 372 maatschappelijke bewegingen 102, 143, 146, 203, 231-32, 500, 503-8, 509, 515 Maccario, Paolo 82-83, 85-86 MacDonald, Christine 215 Madagaskar 249, 251 Madrid 182 Maegaard, Preben 155 Magna 86 Maher, Bill 160 Maine 483 maisethanol 269 malaria 131 Malawi, agro-ecologie in 158 Malediven 22 Mali 303 Maliseet First Nation 414 Malm, Andreas 99, 198, 439 Manchester (Engeland) 198, 334, 462 Manhattanproject 311 Mann, Michael 71-72, 128 Manne, Robert 54 Manuel, Arthur 409-11, 427 Mao Zedong 205 Marcellus-rotsformatie 348, 367 mariene fauna: impact van Deepwater Horizon-ramp op 473-74, 478-82, 501 impact van Exxon Valdez-ramp op 376-79 klimaatverandering en 481-83 verzuring van de oceanen en 291-92, 482 voedselketen in 292 Marine Stewardship Council 237 markten: co2- 162, 239, 247, 249, 251, 252, 253, 263, 284 cyclische op- en neergang van 254 grenzen aan 159-62, 166 groei van 197 zie ook vrijemarktideologie Marom, Yotam 178 Mars, bewoonbaar maken van 322 Marshall, Donald, Jr. 414 Marshall, George 241 marshallplan voor de aarde 14-16, 53, 455 Marshall-uitspraak 414, 417 Martínez, Esperanza 202, 207, 340, 454 Marx, Karl 203 materialisme 35, 76-77, 499 Matsés (volk) 249-50 Maules Creek mijnbouwproject 335 Maxmin, Chloe 395 May, Brendan 280n McClendon, Aubrey 348, 398 McCright, Aaron 60-61 McDonald’s 222, 235, 237-38 McIntosh, Alastair 238 McKibben, Bill 163-64, 172, 394, 450, 520 Means, Landon 440 mededogen; zie compassie media: beheersing door elite van 28, 412 ontkenning klimaatverandering en 46-47 Meeting Environmental Challenges (Kasser en Crompton) 77 Melbourne (Australië) 495 Melbourne, University of, Energy Institute 122 Men’s Health 476 mensen: als godgelijkende soort 312, 323-24, 439 als heersers over de natuur 54, 93, 204, 213 mensenrechten 180, 224, 503 internationale wetgeving en 192-93 mensenrechtenschendingen door groene groepen 251-52 Merchant, Carolyn 440 Merchants of Doubt (film) 56 Merkel, Angela 159, 164, 247 19 methaan 24, 94, 167-68, 168n, 226, 242, 245-46, 251, 339, 349, 353, 435 in watervoorraad 367, 371 Métis 414 Mexico 28, 85, 100, 103, 230 Mexico, Golf van 172, 368; zie ook bp, Deepwater Horizon, ramp met Meyer, Alden 228 Miami University 447 Michaels, Patrick 45-46, 59, 61, 62, 166 Michigan, breuk in Enbridge-pijpleiding in 370, 377 Microsoft 267 migranten 178, 192-93 klimaatvluchtelingen 63, 193 mijnbouw 111n, 174, 180, 188-91, 206, 329 afgraven van bergtoppen voor 339, 346-47, 368, 394 dagbouw 190, 207, 330, 363, 368, 388, 494 Mi’kmaq 333-34, 338, 414-17, 424 Mi’kmaq Warrior Society 415 milieuactivisme 94 ‘milieuactivisme van de armen’ 230 milieubescherming, milieuactivisme aanvaardbare risico’s en 374 astronautenblik overgenomen door 320-21, 330 ‘command and control’- 231 Keystone-pijpleiding en nieuwe plannen voor 338-39 topdown, mislukking van 330 vanuit het volk 340-46; zie ook grote groene groeperingen en Blockadia milieubeweging 182, 224 bevoorrechte oorsprong van 210, 228, 239-40 cap-and-trade en 236 eigen strategie van 230-31 gouden eeuw van de milieuwetgeving in 228-31 groen consumeren en 239-41 nafta gesteund door 102-6 oog voor maar één kwestie van 177-78 politieke behoedzaamheid bij 211-12, 213-14 pro-zakenleven-houding van 234-39, 241 radicalisme in 210-13, 228-30, 233-34 scheuringen in 234 tijdens Reagan en daarna 230-39 zie ook grote groene groeperingen milieueffectrapportage 230 20 milieugebied, rechtvaardigheid op 112, 180 zie ook klimaatschuld milieuwetgeving 165, 174-75, 228-31 militair budget 136 Mill, John Stuart 204 Millennium Pipeline 354 Miller, Colin 182 Mills, Christina 350 Minerals Management Service 373 Minisink (New York) 354 ministerie van Binnenlandse Zaken (Verenigde Staten) 369, 373, 418-19 ministerie van Buitenlandse Zaken (Verenigde Staten), Keystone xl en 163, 417 ministerie van Defensie (Verenigde Staten) 134 Minnesota 37 Minnesota, University of, Institute on the Environment 74 miskramen, verband met in milieu aanwezige gifstoffen 472-73, 476-77, 487 Mississippi 479 Mississippi (rivier): droogte van 2012 in 11 ecologische schade in delta 473 overstromingen van 2011 11 Mitchell, Stacy 237 mobiele telefoons 111n Mobil 218 Moeder Aarde-concept 471, 492-93, 497 moessons 292-93, 300, 302, 303, 306-7, 321 moestuinen (victory gardens) 26, 510 Mohave Generating Station 443 Mohit, Nastaran 123-26 Molina, Patricia 209 Monbiot, George 406 Mondiale Noorden 63, 351 zie ook ontwikkelde landen; postindustriële landen Mondiale Zuiden 68, 96, 208, 345, 351, 458 Blockadia-bewegingen in 458 milieubewustzijn in 229-30 zie ook landen in ontwikkeling mondialisering 32, 81 eerste aanzet voor 28 multinationals en 28-29 successen van 29 van markten 52, 104-5, 196-97, 458 Monsanto 18, 97, 159, 222 Montana 68n, 355, 360-61, 412, 424 Department of Environmental Quality 442 kolenwinning in 357, 382, 386, 412, 433-37, 442, 494 State Land Board of 433 Monterey-rotsformatie 387 Montreal (Canada) 349 Montreal, Maine & Atlantic, spoorwegmaatschappij 372 Montreal-protocol inzake ozonafbraak 249 Morales, Evo 206-7 Morano, Marc 44-45, 46, 47, 59 moreel gevaar, geo-engineering en 294 morele plicht: bij beweging voor afschaffing slavernij 513-14 bij klimaatbeweging 375, 430-31, 515 bij maatschappelijke bewegingen 513, 514-15 desinvesteringen en 395-96 Morton, Oliver 291 Mosaddegh, Mohammad 505 Moses, Marlene 81, 499 Mossville (Louisiana) 476-78 Mount Elgon National Park 251 Movement Generation 497 Movement for the Survival of the Ogoni People (mosop) 341-42 Mueller, Tadzio 162 Muir, John 210, 239 Mukherji, Joydeep 410-11 multinationals: exportgeleide groei en 102, 458 goedkoopste arbeidskrachten en 101 multinationals, macht van 35 Mumbai 23 München (Duitsland) 117 Murdoch, Rupert 48 Myhrvold, Nathan 294-95, 296, 301n, 302, 304, 310, 313, 315 Nagasaki, atoombom op 311 Narain, Sunita 116, 460 nasa 23, 163, 176, 499 Goddard Institute for Space Studies van 32, 92 ruimtefoto’s van de aarde van 319-20 NatCen Social Research 139 Nation 523 National Academy of Sciences (Verenigde Staten) 176, 269n, 315 National Association of Manufacturers 256 National Audubon Society 103 National Center for Atmospheric Research 305 National Energy Board (Canada) 404 National Environment Appellate Authority, India 391 National Oceanic and Atmospheric Administration (noaa) (Verenigde Staten) 122, 480n, 481, 482, 484 National Toxics Campaign 234 National Union of Rail, Maritime and Transport Workers 285 National Wildlife Federation 103, 212, 217, 255, 434 nationale garde 124 nationale veiligheid 63, 73 Natural Resource Partners 389 Natural Resources Defense Council 103-4, 136, 232, 242, 255, 261, 363, 399 Move America Beyond Oil campaign 261 Nature 49, 291 Nature Climate Change 324 Nature Conservancy 217-22, 223, 233, 236n, 237, 240n, 251, 255, 263n, 397 boren naar olie en gas door 218-22, 223, 233, 243-44, 501 Business Council van 223 fracken gesteund door 243 Paraná-compensatieproject van 250, 251 natuur: juridische rechten van 492-94 stoommachines bevrijden mens van de 439-41 vertraagde reactie van 201 vruchtbaarheidscyclus van 486-87, 495-98 natuurlijke hulpbronnen, opraken van 500 Nauru 81, 186-94, 202, 214, 250n, 347, 499 Australisch detentiekamp voor migranten op 192-93 calciumfosfaat op 188 onafhankelijkheid van 187 Navajo 443-44 Navarro Llanos, Angélica 13-15, 53, 455 Navigable Waters Protection Act, uithollen van 425 Nebraska 449 Nederland 120 desinvesteringsbeweging in 395 verzet tegen fracken in 388 Nelson, Gaylord 177 21 neoliberalisme 51, 56, 79, 91, 99, 118, 15455, 179, 183, 406, 517 New Abolitionism’, ‘The (Hayes) 506 New America Foundation 295 New Atlantis (Bacon) 298 New Brunswick (Canada): campagne tegen fracken in 333, 338, 412, 416-17, 424 conflict over rechten inheemse groepen in 414-17 explosie olietrein in 372 New Deal 19, 504, 512 New Democratic Party (Canadian) 48 New England 489 New Era Colorado 118 New Era Windows Cooperative 145n New Jersey, superstorm Sandy in 18, 69 New New Deal (Grunwald) 146-47 New Orleans (Louisiana) 12, 18, 68, 125, 453 New South Wales, verzet tegen kolenwinning in 335, 419 New York (staat): fracken in 353-54 hernieuwbare energie, plan voor 122-23 moratorium op fracken in 388 superstorm Sandy in 69, 123, 450, 495 verordeningen tegen fracken in 403, 407-8 New York (New York) 23, 79, 123-27, 182 Bloomberg als burgemeester van 265 infrastructuur voor rampen in 66 New York Times 37, 66, 92, 123, 194, 242, 361-62, 372, 408, 457 New York Times Magazine 190, 320 New Yorkers Against Fracking 242 Newfoundland, verzet tegen fracken in 388 Nexen 277 Nez Percé 356, 412 Nicaragua 389n niet-bindende overeenkomsten in Kopenhagen 21, 22-23, 174 niet-gouvernementele organisaties (ngo’s) 404 geo-engineering en 296-97, 314 Nieuw-Zeeland 188, 209, 298, 324, 420, 494 Nieuwe Groene Revolutie 158 Niger 303 Nigerdelta 224, 248 oliewinning in 340-45, 400 onderdrukking anti-oliebeweging door 22 overheid in 341-42, 343-44, 412-13 Nigeria 248, 307, 341-43, 352 co2-uitstoot van 341 koloniale erfenis van 412 politieke onrust in 344-45, 400 Nijl, verband tussen vulkaanuitbarstingen en hoeveelheid water in 306 Nilsson, David 249-50 Nixon, Richard 147 Nixon, Rob 309 Nompraseurt, Torm 359 Noord-Afrika 307 Noord-Amerika 84, 85-86, 209, 210, 225, 242, 292, 359, 376, 379, 393, 412, 414, 415, 424, 445, 458, 493 bezuinigingen op milieuplannen 131 rantsoenering tijdens wo ii in 137 rijkdom in 135 uitstoot van 53 Noordpoolgebied 23, 302, 388, 418-19 Noordpoolgebied, boren naar olie en gas in 205 Greenpeaceprotesten tegen 334 grote risico’s van 362-63 ongelukken bij 371 verzet van inheemse groepen tegen 418, 425 voorgesteld verbod op 394 Noorwegen 120, 153, 205, 225 Norgaard, Kari 512-13 Norse Energy Corporation usa 408 North American Free Trade Agreement (nafta) 28, 89, 94, 97, 102-4, 400 North Dakota, Bakken-olie uit 89 North Texas, University of 349 North Vancouver (Canada) 361 Northern Cheyenne 360, 386, 412, 430, 433-37, 441-42, 444, 453-54 traditionele waarden van 434-36 werkloosheid onder 435 Northern Cheyenne-reservaat 360, 433, 434-35, 441-42, 453 brand op 441 zonneverwarming voor 437-41 Northern Gateway-pijpleiding 348, 404, 424 campagne tegen 337, 376-82, 384-85, 408, 409, 424 Joint Review Panel voor 376-82, 405, 408 kosten van 445 Nova Scotia 414 npower 173 nucleaire holocaust 24 nutsbedrijven, andere opzet voor 153 Obama, Barack 21, 257, 437, 458 en de fossiele-brandstofindustrie 165 en Keystone xl 164, 449 houdt alle opties open voor energieprogramma’s 32, 338, 340 milieuplannen van 59, 142-43, 165 reactie op financiële crisis van 142-48 steun voor biobrandstof van 44 volksgezondheid-wet van 126, 147, 175, 257 Occupy Sandy 123-25, 452 Occupy Wall Street 124, 178, 234, 500 Oceana 369 oceanen 201 bemesten van 289, 290, 300-1, 312 levenloze zones in 486 verzuring van 190, 291, 482 zie ook mariene fauna O’Connor, John 365 Oeganda 251 oesters 473, 479 offerzones 198-99, 346-52 Office of Price Administration 137 offshore boren naar olie en gas 32-33, 99, 168 in diep water 10, 166, 334-35, 346, 362 opheffing beperkingen tegen 169 zie ook Noordpoolgebied, boren naar olie en gas in; bp, Deepwater Horizon, ramp met bp-booreiland Ogallala Aquifer 386 Ogoni, Ogoniland 341, 345, 412 Oil Change International 136 Oil Sands Leadership Initiative (osli) 277 Ojo, Godwin Uyi 342, 344 Okanaga, aanspraken van 410-11 olie 122, 150-51, 243 olie-industrie 223 politieke en economische macht van 353 publiek eigendom van 153 terugval van conventionele productie 171 onafhankelijkheidsbewegingen 505 One Million Climate Jobs 150 O’Neill, Gerard 321-22 Ons Hamburg-Ons Netwerk, coalitie 116-17 Ontario 72, 424-25 eisen ten aanzien van local content, verzet tegen 85-86, 119, 148-49 hernieuwbare energiesector in 83-86 tarieven voor teruglevering hernieuwbare stroom aan het net in 85, 156 ontbossing 205, 230 ontwikkelde landen: co2-emissies van 53, 93, 98-99, 457 klimaatschuld van 431, 432-44, 453-65, 507-8 maximum stellen aan emissies van 246-47 schuldvraag ontweken door 101-2 ontwikkeling, landen in 93, 130-1, 206-7, 289 armoede in 53, 71, 108n, 206-9, 455, 462, 465 emissies broeikasgassen door 98-99, 101-2, 455-56, 457, 458 groene technologie voor 94, 105 klimaatschuld aan 13-14, 16, 53, 431, 453-65 klimaatschuld als excuus voor vervuiling door 458-59 overgang naar economie met lage uitstoot 463-64 toegang handel tot 105 onvruchtbaarheid bij mariene fauna: bp-ramp en 479 klimaatverandering en 482-83 onvruchtbaarheid bij mensen: milieuschade en 469-72, 474-75, 478 stress en 483-85 oogsten 23, 305, 308, 488 Oomittuk, Steve 418 Oostblok 93 Oostenrijk 120 ‘opborrelen van de rebellie’ 516 openbaar vervoer 16, 53, 112, 113, 129-30, 143, 149, 150 goedkoop 111 in Brazilië 182 in Frankrijk 130 in oorlogstijd 26 openbare voorzieningen met nul uitstoot 29 Operatie Klimaatverandering 342-44 oplosmiddelen, olie- 479 oppositiebewegingen 18-19; zie ook Blockadia en klimaatbeweging opwarming van de aarde zie klimaatverandering Oregon 356, 357, 389 Oreskes, Naomi 56 23 Organisatie voor Economische Samenwerking en Ontwikkeling (oecd) 136 orkanen 12, 18, 23, 61n, 126, 128, 129, 450, 453 Orwell, George 116 Osuoka, Isaac 343 Otter Creek (Montana) 360-61, 433, 442 overheid, regulering door: corruptie bij 372-73 laksheid bij 368-69, 372 overheden, deals tussen fossiele-brandstofindustrie en 331-33, 338, 342-43, 344, 402 overstromingen 23, 91 bezuinigingen en 127-28 kansen voor het zakenleven bij 18 ozonlaag, gat in de 25 Pacala, Stephen 135 Pacific Northwest: ecologische waarde van 356-57 voorgestelde overslaghavens voor kolen in 357, 360, 386, 389, 412, 416-17 Paine, Tom 350 Palin, Sarah 9 palmolieplantages 251 Papanikolaou, Marilyn 403 Papoea Nieuw Guinea 227, 249 Paradise Built in Hell (Solnit) 79 Paraná (Brazilië) 250, 251 Parelrivierdelta (China) 102 Parenti, Christian 63, 213 Parfitt, Ben 151 Parijs, openbaar vervoer in 130 Parkin, Scott 330 Parr, Michael 256 Passamaquoddy First Nation 414 Patel, Raj 158-59 Patles, Suzanne 424 Paulson, Henry 64 Peabody Energy 435-36 Pelosi, Nancy 48 Pendleton (Oregon) 356 Peninsula Hospital Center 124 Penn State Earth System Science Center 71 Pennsylvania: fracken in 398n Homeland Security Office van 404 watervervuiling in 348-49 Pensacola (Florida) 479 permafrost 202 Peru 97, 249-50 24 Petrobras 153 PetroChina 153 Pew Center on Global Climate Change 255 Pew Research Center for People & the Press 47 Phillips, Wendell 514 Pickens, T. Boone 267-68, 284 Pickens-plan 268 Pierre River-mijnproject 423, 426-27 pijpleidingen 164-65, 182, 389-90, 393, 404, 459, 495 bedreiging voor alle omwonenden 352 inheemse bevolkingsgroepen en 352, 356, 384-85 waarde hernieuwbare energieprojecten versus 445 zie ook bij specifieke pijpleidingen Piketty, Thomas 135, 179 Pinatubo, uitbarsting van (1991) 290-91 metereologische gevolgen van 291, 303, 304-5, 307 Pinatubo-variant 290, 291-94, 307 beëindigingsprobleem 292 hongersnood en droogte als gevolg van 303, 312, 322 opwekking zonne-energie geschaad door 291 weerspatronen beïnvloed door 292, 301, 303-4 Pine Ridge-reservaat 437, 441 Pittsburgh (Pennsylvania), verordening over rechten van de natuur in 493 planetaire uittocht 322-23 plantenziektes, uitbraak van 23 Point Carbon 254-55 Point Hope (Alaska) 418 Polen 93, 168, 227, 255 Policy Implications of Greenhouse Warming 315 Polis, Jared 350 politici, verantwoordelijkheid ontwijken door 20, 141 politiek, sterke invloed van elite op 28, 141 politiek links: fossiele-brandstofwinning en 204-9 instituties van traditioneel 183 klimaatverandering en 79 politiek potentieel van klimaatverandering genegeerd door 181-82 politiek rechts: als belemmering voor vooruitgang 4380, 93-94, 146 ziet klimaatverandering als links complot 44, 181, 457 polychloorbifenyl (pcb) 230, 476 polycyclische aromatische koolwaterstof (pak) 473 Pooley, Eric 235, 236 Pope, Alexander 495-96 Pope, Carl 268, 398, 398n populisme 511-12 postindustriële landen 98, 155, 203, 431, 459-60 Powder River-bekken, kolenmijnen in 357, 360-61, 383-84, 404 Power Past Coal 389 Premier Gold Mines 426 Presidential Oil Spill Commission 369 President’s Science Advisory Committee, rapport over klimaatverandering van 293 PricewaterhouseCoopers 24 prijsmaatregelen 147 prijzen van verwarming 134 Prince William Sound, impact van olieramp met Exxon Valdez in 376-78, 474 Princeton Environmental Institute 135 Princeton University, Carbon Mitigation Initiative of 135 privatisering 17, 18, 52, 90 als vrijbrief om te stelen 179 en investeringen in infrastructuur 129-30 terugdraaien van 52, 115, 116-23 van het publieke domein 29 van hulpverlening bij rampen 66 van vroegere Sovjeteconomie 29 vermindering dienstverlening door 150 Prize, The (Yergin) 347 Proceedings of the National Academy of Sciences 99, 245, 366n producten die lang meegaan versus wegwerpartikelen 105, 109-10 propaan 367 Prosperity Without Growth (Jackson) 114 protectionisme 81-82, 103-4 Public Accountability Initiative 244 Public Citizen 100, 242 Global Trade Watch van 401-2 publieke sector 115 bezuinigingen op 29, 90, 131 en investeringen in infrastructuur 129-30 groene energie en 117-23, 452-53 ineenstorting van instellingen 183 publieke werken 52 Pungesti (Roemenië), verzet tegen fracken in 332-33, 338, 387, 449 Quebec: moratorium op fracken in 89 oppositiebewegingen in 18, 516 verzet tegen fracken in 339, 349, 388, 400 Queensland 38, 335-36 racisme: offerzones en 346-47, 351 op milieugebied 232, 477 raderdiertjes, bp-milieuramp en 479-80 Rainforest Action Network 224, 330, 397 Rakotomanga, Cressant 251 rampen: als aanzet tot verandering 452-53, 516 bezuinigingen en 127-31 infrastructuur voor 66 klimaatverandering en 10-11, 26, 12223, 179, 451, 516 ontkenning 66 overheidsuitgaven en 127-31 reacties op 123-27 winst en 18, 130 Rand, Ayn 58 rantsoenering in oorlogstijd 137 Rasch, Phil 296 Raytheon 17 Read, Joe 68n Reagan, Ronald 52, 138, 231-33, 259 reageerbuisbevruchting (ivf ) 468-70 Red Cloud, Henry 34, 437-42 Red Cloud Renewable Energy Center 441 Red Hook, Brooklyn 125n, 450 redd-Monitor 252 RedGE 97 ‘regenwoud-Tsjernobyl’ 345, 421 Reilly, John 20 reizen, rijkdom en 134-35 religie, en heerschappij over de natuur 54, 93, 203 religies van inheemse volken in Amerika 211 rentmeesterschap aarde 195, 313, 453, 493 repowerBalcombe 449 Republic Windows and Doors 145n Republikeinse Partij 48, 140, 147, 165, 232 ontkenning klimaatverandering en 46, 48, 60, 452 Responsible Endowments Coalition 446 25 Reyes, Oscar 254 Richmond (Californië) 358-59, 447 Rignot, Eric 23 rijkdom: concentratie van 179 decentralisatie van 153 herverdeling van 53, 55, 504 ongelijke verdeling van 146, 505 overdracht van 14 uitstoot van broeikasgassen en 134-35 Rio Earth Summit 1992 70, 71, 94, 96, 105, 174, 227, 327, 406 Risky Business-project 64 Roberts, David 407 Robertsbridge Group 280n Robertson, Julian 236 Robock, Alan 297, 303, 306-7 Rockaways 123-27 Rodríguez, Heriberto 251-52 Roemenië: fracken in 332-33, 338, 384 onderdrukking door overheid van milieuprotesten in 332-33, 338 Rogers, Jim 223 Romm, Joe 69 Roosevelt, Franklin Delano 143 Roosevelt, Theodore 239 Rosebud Sioux 418 Rothschild, Richard 43, 46 Rousseff, Dilma 206 Rowe, Stan 493 Roy, Arundhati 325 Royal Canadian Mounted Police 334 Royal Society 176, 298 Chicheley Hall, congres over geoengineering in 288-93, 295-98, 314, 318, 501 royalty’s, op winning van olie, gas en kolen 134 Ruffalo, Mark 354 ‘ruimteschip Aarde’ 319 ‘ruimtespiegels’ 290 Rusland: Greenpeace-activisten gearresteerd door 334-35 olie- en gasbedrijven in 205 zie ook Sovjet-Unie Sacramento (Californië) 120 Safe Drinking Water Act 366 Safety and Environmental Enforcement Bureau (Verenigde Staten) 371 Sahel 303, 307, 308-9 26 Sainsbury 138 Salina (Kansas) 486 Sami 418 San Andrés, Providencia en Santa Catalina (provincie in Colombia) 389 San Francisco (Californië) 395 Sancton, Thomas 92 Sand County Almanac (Leopold) 211 Sandy, superstorm 12, 18, 66, 123-29, 201, 450, 451, 495, 516 poging Koch om federale hulp na Sandy tegen te houden 69 Sanford C. Bernstein & Co. 400 Santa Barbara, olielek van 228 Santorum, Rick 349 Sarnia (Canada) 476 Saro-Wiwa, Ken 341, 342, 345 Sartre, Jean-Paul 202 Sauven, John 419 Save the Fraser Declaration 384-85, 408 Savitz, Jackie 369 Sawyer, Diane 435 Scaife, Richard Mellon 58 schalie (gesteente), fracken in 166, 167, 171, 242 schaliegas 332-33, 386, 397n vervuiling grondwater door 366-67 schalie-olie 347, 386, 397n, 398n Schapiro, Mark 251 scheepvaart 134 emissies van 95, 98 Schmitt, Harrison 45, 319n Schwacke, Lori 481 Science 368 Science Advisory Committee 91 Scott, Mike 424, 434, 494 Seattle (Washington) 395 sec 172 Senaat (Verenigde Staten) 255 Senegal 303 Sering, Mary Ann Lucille 309 Shah, Jigar 226, 256 Shanghai (China) 23, 392 Sheeran, Kristen 447 Shell 133, 255, 269, 277 booractiviteiten in Noordpoolgebied van 371, 372, 399-400, 418-19 financiering groene groepen en 222, 224, 245, 259 fracken door 387 Nigerdelta, operaties in 341-42 offshore boringen door 169-70 Pierre River-mijnproject van 423, 427 reserve-vervangingsratio van 171 teruggelopen winsten van 399 Shelley, Mary 311 Shiva, Vandana 317 Shock Doctrine (Klein) 17, 19 shockdoctrine 17-19 geo-engineering als 310-11 Shrybman, Steven 90, 96-97 Sierra Club 103, 105, 181, 210, 224, 239, 265-66, 268, 363, 398-99, 424, 434 ‘Beyond Coal’-campagne van 389, 442 desinvesteringsbeweging en 399 International Climate Program van 393 Sierra Club bc 408 Silent Spring (Carson) 212, 228 Silfab Ontario 83, 84-86, 144, 149 Silfab SpA 83, 84-86 Simon, Gary 417 Simpson, Leanne 491 Sinclair, Scott 88 Sinclair, Upton 60 Singer, S. Fred 56 Sinner, George 348 Sitkalidak Island 371 Skates, Chris 68n Skocpol, Theda 258 Skouries-bos (Griekenland), mijnbouwproject in 327-28, 330-31, 338, 350-51, 382, 388, 494 Slate 295 slavernij, beweging/strijd voor afschaffen van 500, 505-8, 513-14 slavernij, slaven 178, 203 compensatie betaald aan voormalige eigenaars 461-62, 508 economische argumenten tegen 513 economische impact van 461-62, 505-8 herstelbetalingen voor 461 zie ook afschaffing slavernij, beweging voor Slett, Marilyn 380 slimme elektriciteitsnetten 129 Slottje, Helen 403 Smart Growth America 149 Smith, Adam 199, 513 Smith, Brendan 447-48 smog 202 sociaal-democratie 154-55, 205 sociaal isolement 126 sociale media, bij Blockadia-beweging 339, 494 sociale rechtvaardigheid 49, 74-75, 77, 139 sociale uitgaven, het mes zetten in 17 sociale verzekeringen 504 sociale voorzieningen 19, 141 bezuinigingen op 17 socialisme 51, 53, 94, 184, 203, 211, 238n autoritair 57, 205 centralisatie onder 205 Chávez’ eenentwintigste-eeuwse 209 extractivisme en 204 vijfjarenplannen onder 156 Society of Petroleum Engineers 220 Soedan 303 Solangi, Moby 480 solar radiation management (srm) 29093, 310, 316 ‘bewijs van onschadelijkheid’ als argument bij 304, 305 computermodellen van 303-4 Governance Initiative (srmgi) 295 historische gegevens en 304-9 ongelijke geopolitieke risico’s van 302, 308-9, 320-21 uittesten van, niet goed mogelijk 302-3 zie ook Pinatubo-variant solastalgie 190 Solazyme 271 solidariteit 79 Solnit, Rebecca 79 Solomon, Ilana 105, 401 Solón, Pablo 27 Sompeta, India 390 Soon, Willie 46, 59 Sovjet-Unie 205 ineenstorting van 108, 205 zie ook Rusland Spanje 155, 255 oppositiebeweging in 18 subsidie hernieuwbare energie verminderd in 131 Spatharidou, Dimitra 155 Spencer, Baldwin 461 Speth, Gus 142, 232-33 spoorwegen 111, 129, 144, 150 hogesnelheids- 149 kolenvervoer per rail 264, 404, 433, 441-42 olievervoer per rail 347-48, 362-63, 371, 372 St. Lawrence (rivier) 400 stad, groene 26 Standard & Poor’s 409-10, 427 Stanford University 122, 160, 243, 395 Star Wars, ruimteschild tegen raketten 301n 27 Starbucks 64 Statoil 153, 205, 225, 277 Steinberger, Julia 146 Steingraber, Sandra 242, 354, 374, 475 Stephen, Marcus 194 Stern, Nicholas 107-8 Stern Review on the Economics of Climate Change 88 Steshia Hubert, Nerida-Ann 186, 187, 189 Steyer, Tom 64, 265 Stiglitz, Joseph 90 Stille Oceaan, verzuring van 482 stimuleringsprogramma 143-44 groene initiatieven bij 146-47 Stockholm 205, 229 Stockholm Environment Institute 46364, 516 Stockholm International Peace Research Institute 136 Stockman, Steve 186 Stone, Ed 499 Stone, I.F. 177, 228 stoom, energie uit 197-200, 298, 456 stoomschepen 201 stormvloedkeringen 129, 130 Strahl, Chuck 404 stratosfeer, zwaveldioxide in: na vulkaanuitbarstingen 290-91, 304-6 zie ook Pinatubo-variant StratoShield 295, 301n, 304 strontium 90 230 structurele ongelijkheid 53 Stuffed and Starved (Patel) 158 Stutz, John 114 ‘subsalt’-olievelden in de diepzee 169 Suckling, Kierán 233 Suncor Energy 264, 277 SuperFreakonomics (Levitt en Dubner) 295, 304-5 Superfund Act van 1980 229 superrijken 29 Sustainable Energy Blueprint 242 Swarthmore College 396 Swearengin, Paula 347 Swift Boat Veterans for Truth 47 Swiss Re Americas 64 swn Resources 333 Sydney,(Australië) 495 Syngenta 18 Syriza-partij (Griekenland) 208, 331 Take, The 145 Tambococha-olieveld 456 28 Tar Sands Blockade 337 Tax Justice Network 136 Tea Party 11, 50, 257 technologie 26, 35, 95, 166, 213, 267 en extreme energiewinning 346 en overheersing natuur 72 zie ook geo-engineering ted Talks 239, 267 teerzanden, olie uit (bitumen) 10, 115, 16263, 168, 169, 264, 268, 285, 286, 346, 389-90, 393, 400, 495 dagbouw bij 368 dilbit (verdunde bitumen) en 363, 370 grote risico’s verbonden aan 362 oproep voor mondiaal moratorium op 394 verzet inheemse groepen tegen 359, 418 verzet tegen 264 volksverzet tegen 359 watergebruik bij winning van 386 zie ook Alberta-teerzanden; pijpleidingen Tellus Institute 114 temperaturen, extreme 10 Temple, William 210 Tercek, Mark 236n TerraPower 296 terugkoppelingslussen 23 Texaco 345 Texas: droogte van 2011 in 61, 488 fracken in 387 Keystone xl en 403 watervervuiling in 367 Texas City Prairie Preserve, boren naar olie en gas in 218-21, 222, 243-44 Texas, University of 367 Thatcher, Margaret 52, 55, 76 Theems (rivier) 495 Thie, Hans 154 Third World Network 96 Thomas-Flurer, Geraldine 409 Thompson, Lonnie G. 24 Thoreau, Henry David 211, 320 Tiger Management 236 tight-olie uit schalieformaties 347 ; zie ook schaliegas, fracken van Tillerson, Rex 132, 350 Time (tijdschrift), aarde op omslag van 92, 232 Tiputini-olieveld 456 Tjelmeland, Aaron 218, 221 Tongue (rivier) 433, 435 Tongue River-spoorweg, voorstel voor 433 tornado’s 452 Toronto 70, 82, 84, 92, 149 Total 277 Totnes (Verenigd Koninkrijk) 406 Toyota 222 transacties, belasting op financiële 465 TransCanada 173, 386, 400, 403, 405; zie ook Keystone xl-pijpleiding Transition Town-beweging 406 Transocean 369 Trans-Pacific Partnership 97 transport, infrastructuur voor 105, 110, 149 transporten over lange afstand 102-3, 104, 105 Trenberth, Kevin 305, 308 Trent (rivier) 334 Trinity, geslaagde kernproef met 311 triomfalisme 232, 299 tropen, technologische oplossingen groter risico voor 63 Tropic of Chaos (Parenti) 63 Trump, Donald 11 Tschakert, Petra 301 Tsilhqot’in First Nation 385 Tsipras, Alexis 208, 517 Tsjaad 303 Tsjechië 56, 168, 388 Tsjecho-Slowakije 205 Tsleil-Waututh First Nation 361 tuinieren 114 Tutu, Desmond 515 Tuvalu 23 Tweede Wereldoorlog: collectieve offers tijdens 26, 137 maatschappelijke voorzieningen na 19 tyfoons 128, 201, 451, 516 Tyndall Centre for Climate Change Research 22, 31, 71, 106, 242, 317 Undesirables (Isaacs) 193 uitsterven van soorten 23 Unified Campesino Movement of Aguán 251 Union of Concerned Scientists 228 Clean Vehicles Program van 268 United Policyholders 130 United States Climate Action Partnership (uscap) 255-58 University College London 462 uranium 202 us Airways 10 uur U, het 34, 78, 167, 502 U’wa 420 Vagt, Robert F. 244 vakbonden 100, 103, 203, 231, 504 beschermen werkgelegenheid door 149, 204 scheppen werkgelegenheid en 149 Vancouver (Canada) 23 Var (Frankrijk) 354-55 Vassiliou, Anni 388 vastgoed: infrastructuur bij rampen en 166 naweeën van superstorm Sandy 18, 266 vegetatie, koolstof en 23 Venezuela 206 Venkataraman, R. 93 Verenigd Koninkrijk 22, 173, 196, 254-55 compensatie voor slavenhouders door 462, 507 desinvesteringsbeweging in 395 fracken in 334, 349 industriële revolutie in 198-99, 455-56 negatieve gevolgen van privatisering in 150-51 overstromingen in 15, 69, 127 politiek rond klimaatverandering in 48, 175 regering-Thatcher 51-52 steun voor hernieuwbare energie teruggeschroefd in 130 ‘stormloop op gas’ in 334 Verenigde Naties 16, 27-28, 81, 107, 136 afdeling voor Economische en Sociale Zaken 131 bemoeienis met klimaat van 314 Bloomberg als speciaal gezant voor steden en klimaatverandering van 266 Clean Development Mechanism (cdm) 247-48, 254, 255 Intergovernmental Panel on Climate Change; zie Intergovernmental Panel on Climate Change (ipcc) klimaattoppen van 14, 20-21, 82, 174, 190, 227; zie ook specifieke bijeenkomsten speciaal rapporteur voor het recht op voedsel 158 Verenigde Staten 28, 84, 85, 167 co2-uitstoot van 455 klachten who ingediend door 82, 85 klachten who ingediend tegen 82 29 kolenexport van 357, 360, 386, 389, 417, 419 Kopenhagen-overeenkomst getekend door 21 Kyoto-protocol en 246-47 markt voor zonne-energie in 90 milieuwetgeving in 229 mislukken van klimaatwetgeving in 255-56 oppositiebeweging in 18 privatisering energievoorziening teruggedraaid in 118 restricties op uitvoer olie en gas in 89 verkiezingen: van 1992 103 van 2008 173 van 2012 173 Verlichting (stroming) 185, 204 Vermont: antifrackbeweging in 388 lokale landbouw in 450 Vernon, Caitlyn 408 verordeningen over vervuiling 72 vervuiler betaalt 131-32, 230 verzekering 264-65 rampen 130-31 winstmotief en 64-66, 126 Vidal, John 275 Vietnam, oorlog in 293 Virgin Earth Challenge 262, 276, 290, 318-19 Virgin Green Fund 269, 270, 271, 285 Virgin Group 260, 268 Virgin Airlines 260, 269, 270-71, 28184 Virgin Fuels 269 Virgin Racing 274 Virgin Trains 261, 270, 284-85 visserij-industrie, ineenstorting van 23 Viteri, Franco 432 vleermuizen, verdwijnen van 38 vlees, vraag naar 23 vloeibaar aardgas 419 vn-conferentie over het menselijk milieu (1972) 229 vn Economische Commissie voor LatijnsAmerika en het Caraïbisch gebied 206 vn Framework Convention on Climate Change (unfccc) 94, 95, 97-98 vn Klimaatverdrag 20, 94, 227, 246, 456 vn Milieuprogramma (unep) 305 vn Verklaring over de rechten van inheemse volken 420, 426 30 vn Vluchtelingenorganisatie (unhcr) 192 voedsel 19 prijzen 18, 269 soevereiniteit 159 teruglopende voorraden 22 zie ook landbouw; hongersnood voedselketen, mariene 292 voedselkilometers 97 Volney, Constantin-François 306 Vonnegut, Kurt 320 voortplanting, menselijke 469-78 Vowel, Chelsea 414 Voynet, Dominique 247 Vrienden van de Natuur (China) 391 vrijemarktideologie 34, 76, 78, 81-115, 142, 199, 317, 325, 516-17 en de verbeelding van de elites 179 energiesubsidies en 88 Heartland Institute en 47 impact van ongelijkheid en corruptie op 213 klimaatverandering versterkt door 71-72, 458 onder gemeentebeheer brengen van energienet en 119 onderuitgehaald door klimaatverandering 53-57 onvermogen om nee te zeggen tegen multinationals 141, 147, 165-66 rampen en 128 terugdringen co2-emissies en 31 vermogen tot reageren en 90 vrijhandelsovereenkomsten 16, 52, 100-1 als bedreiging van de democratie 400-2 en verhoging van emissies 99-102 klimaatbeweging versus 81-115, 511 langeafstandsvervoer en 53, 238 verantwoordelijkheid versus 62 vrijhandelszones in Azië 28-29 vruchtbaarheidscyclus van ecosystemen 486-87, 495-98 vruchtbaarheidsindustrie 468-69 vuile energie zie fossiele-brandstofindustrie vulkaanuitbarstingen: droogte en 305-7 mondiale impact van 307 weerspatronen en 291, 302, 303-7 Wall Street 234, 236 in financiële crisis van 2008 18, 58 Wall Street Journal 235, 349 Wallach, Lori 401 Walmart 222, 235-38 Walton, Sam 236 Walton, Sam Rawlings 236 Walton Family Foundation 237 Wang Wenlin 335 Wania, Frank 366n wapens, klimaatverandering en 17-18 Ward, Barbara 320 Warschau, klimaattop in (2013) 227-28, 309 Washington dc: Keystone xl-protesten in 163, 336-37 recordtemperaturen in 92 Washington Consensus 100 Washington (staat) 356 landrechten inheemse groeperingen in 361, 416-18, 423-24 overslaghavens voor kolen, plannen voor 357, 360, 386, 389, 393, 423-24 Washington, Tracie 466 water: als nutsbedrijf 16 First Nations en 428 privatisering van 156 verstoring voorziening van 23, 190 waterhoudende grondlaag 171, 367, 386-87 waterkracht 26, 117, 120, 122, 209, 243 stoommachine versus 197 van fabrieken 197 watervervuiling: door fracken 366-68 fossiele-brandstofindustrie en 102, 115, 329, 330, 371, 384-88 Waters, Donny 479, 480 Watt, James 197-201, 231, 298, 439, 456 Waxman-Markey 256 Wealth of Nations (Smith) 199, 513 weer, extreem 47, 128-29 weerfutures 17 weerspatronen: historische gegevens 304-9 opwarming van de aarde en 302 Pinatubo-uitbarsting en 291, 303, 304-5, 307 verschillen in 302 weerspatronen, opzettelijk wijzigen van: als wapen 293, 311 zie ook Pinatubo-variant; solar radiation management Weintrobe, Sally 21 Wereldbank 62, 75, 100, 176, 206, 247, 410 bezuinigingsbeleid van 96 over 2 graden Celsius-grens 21-22 over belasting op koolstof 136 spreekt zich uit tegen nieuwe kolenprojecten 389 vrijemarktideologie en 78 wereldbeeld, wereldvisie: communitair 49, 75, 209, 511, 512, 513, 517 gebaseerd op overheersing 48-49, 58, 62, 72-73, 75-76, 93, 199, 211, 213, 472, 513 regeneratief 33, 36, 76-77, 209, 440, 441, 472, 491-98 Wereldconferentie over de veranderende atmosfeer 70, 92 Wereldconferentie tegen racisme (2001) 461 Wereldgezondheidsorganisatie 392 Wereldhandelsorganisatie (who) 13, 25, 29, 52, 94-96, 99, 104 programma’s voor groene energie bekritiseerd door 81-82, 85-91, 148 wereldmarkt, liberalisatie van 30-31 Wereldnatuurfonds 103, 222, 297 werkloosheid 206 werkloosheidsverzekering 504 werkweek, verkorting van 114 Werner, Brad 499-500, 501, 510 West-Antarctische ijskap 22, 23, 24 West Burton (Verenigd Koninkrijk) 334 West-Australië 419 West, Thomas 408 West Virginia 371, 398n, 409 Wet op de groene energie en groene economie 84-86 wetenschappelijke revolutie 196, 203, 298 wetlands, schade door fossiele-brandstofwinning in 473 Weyerhaeuser 411 Where Do We Go from Here (King) 503 Whitehead, Andrew 480 Whitehorn, Will 260-61 Whitehouse, Mark 476 Whiteman, Phillip, Jr. 430 Whole Earth Catalogue 322 WikiLeaks 97, 191 Wildlife Conservation Society 251 Wildlife Society 218 Willemse, Oom Johannes 387 Willett Advisors 245, 266 Williams, Eric 462 Willis, Rebecca 110 windenergie 26, 85, 88, 117, 122, 140, 144, 146, 149, 154-55, 171, 268 31 gecombineerde-cyclus-energiecentrales en 151 grote windmolenparken voor kust 154 negatieve invloed van fracken op 151, 168n particuliere sector en 120-21 producenten van 85 windmolenparken 131, 252, 321 ‘Window for Thermal Coal Investment Is Closing’ (Goldman Sachs) 393 wolkvorming, kunstmatig opgewekt 293, 296, 312 woningbouwvereniging, New York City 125, 125n Wood, Lowell 301n, 304, 313, 322 Woolsey, R. James 68-69 Woolworth 138 woonplek, liefde voor, in Blockadia movement 376-408 World Academy of Sciences 289 World Economic Forum 133 World Future Council 118 World People’s Conference on Climate Change and the Rights of Mother Earth 492n World Resources Institute 222, 255 World Wind Energy Association 155 World Wrestling Entertainment 240n Wretched of the Earth, The (Fanon) 509 Wright, Malcolm 324 Wright, Wayne 86 Wyoming 243, 357 Xcel Energy 118-19 Xeni Gwet’in First Nation 385 Yale University 49, 72 Yanza, Luis 326 Yara 159 Yasuní-itt-idee 456 32 Yasuní-regenwoud 453-57 Yergin, Daniel 347 Yoshitani, Miya 180-81 Young, Neil 427-28 Youngstown, Ohio 368 zalm 377-79, 385, 417, 488-89, 497 Zapatistas 209 zeeschildpadden 482 zeespiegel 22, 304 zeesterren, ziekte van 38 zeeweringen 63, 112, 130, 407 zich ontwikkelende landen; zie landen in ontwikkeling ziekten 23, 195-96 Zimbabwe, hongersnood in 305 zonlicht, blokkeren van; zie solar radiation management zonne-energie 35, 90, 117, 122, 131, 140, 146, 149, 154, 171, 181, 243, 267, 440, 441 gecombineerde cyclus-centrale en 151 in Ontario 84-85 particuliere sector en 120-21 zonnepanelen 87, 121, 144, 155, 166, 252, 267, 321, 447 importheffingen voor fabrikanten van 82-86 overproductie van 83n zonneverwarming 437-41 Zuid-Afrika 20, 150, 458 apartheid in 505 fracken in 387, 388 Zuid-Azië 23 uitbarsting Pinatubo en 290-91 Zuid-Korea 100, 101 Zuidoost-Azië 23 zure regen 231, 235-36, 247 zwaveldioxide, uitstoot van 236 Zwarte Zee 389