Is er onderscheid (eerste) depressie in kader
van een unipolaire of bipolaire stoornis?
Moji Aghajani, Juriena de Vries,
Allison Jones,Mimi Nuijens, Charlotte van Schie
Erik Hoencamp , Marc Blom
1
Waarom is de vraag klinisch relevant?
Consequenties voor :
• Diagnostiek
• Missen diagnose
bipolair in primary
care.(Smith
2011,BrJP) 3.3 21.6%!
• Verkeerde diagnose:
• BD als depressie duiden
• BD als schizofrenie
duiden (paranoide
psychotische manie)
• Behandeling
• Niet gebruiken
stemmingsstabilisator
• Onnodig gebruik
antipsychotica
2
Vragen
Is niet elke depressie in het kader van een bipolaire stoornis (Akishkal).
Spelen twee seperate dimensies een rol
stemming wisselingen en psychotische symptomen.
Kwetsbaarheid
stemmingswisseling?
Bi.Po 1
Tijd verloop
depressie
BiPo nao
Kwetsbaarheid
psychose ?
BiPo 2
3
Literatuur onderzoek
verschil unipolaire versus bipolaire stoornis op
niveau van
•
•
•
•
Phenotype
Endophenotype
Omgeving
Genotype
• Ordening van
resultaten volgens het
heuristisch model van
Hassler (2004). Met
proximale en distale
factoren die
uiteindelijk kunnen
leiden tot een stoornis
4
Methode
Keywords, laatste 10 jaar, meeste gewicht aan onderzoeken die in een
populatie uni-versus bipolair hebben onderzocht .
•
•
•
•
++ Sterk bewijs ondersteunt verschil
- - Sterk bewijs ondersteunt geen verschil
+ Zwak bewijs ondersteunt verschil
- Zwak bewijs ondersteunt geen verschil
• In deze presentatie alleen ++ resultaten
besproken
5
Verschillen op phenotype niveau (++)
• UD.
• Anhedonie, emotioneel
vlak
• Gewichtsverlies
• Angst
• Langere duur
depressieve episode
• Later age of onset.
• Insomnia
• Somatische klachten
• BD.
• Psychomotore retardatie
(leaden paralysis)
• Suicidaliteit
• Woede
• Stemmings reactivteit
• Dagschommeling
• Hypersomnia
• Psychose
6
Verschillen op omgevings niveau (++)
• UD.
• Geen gevonden
• Childhood adversity
komt in beide voor en
lijkt niet
onderscheidend.
• BD.
• Verstoringen sociaal
rhythm.
• Parental suicide
7
Verschillen op endophenotype niveau (++).
• UD
• Tyramine Excretie
test verlaagd.
• Slechtere strategy
gebruik.
• EEG grotere gamma
activatie
• BD
• Meer HPA as
pathalogie.
• Slechtere executive
functioning , verbal
fluency and attention.
• EEG hoger alpha –
beta ritme
• Total sleep Deprivation
responder.
8
Verschillen op genotype niveau (++)
• UD
• CRY 1
• NPAS @
• BD
• Clock
• VIP
9
Een mogelijk model waarin BD zich onderscheid van UD
(invalshoek circadische ritme).
Psychomotore retardatie (leaden paralysis)
Suicidaliteit
Woede,
Psychose.
Stemmings reactivteit
Dagschommeling
Hypersomnia
Verstoringen
sociaal rhythm.
Parental suicide
Meer HPA as pathalogie.
Reactie Total sleep Deprivation
Slechtere executive functioning , verbal fluency and
attention.
EEG hoger alpha –beta ritme
Clock gene , VIP gene
10
Wat heeft dit voor gevolg in de kliniek?
• Gebruik van een checklist die proximale
(symptomen) en distale factoren (familie en voor
geschiedenis) van een depressieve fase tussen
UD of BD onderscheid. Quick and dirty?
• De HCL 23 of BSDS? Nee die kijken met name
naar de (hypo)mane symptomen en hebben een
lage predictieve waarde in onderzoek bij
patienten met een UD volgens Smith(2011). Of
te wel de(hypo)mane symptomen zijn niet
onderscheidend doch andere factoren.
11
Hypomania/Mania Symptom Checklist (HCL-32)
•
The HCL-32 is a screening tool for researchers trying to find people with
bipolar disorder. This is one of the better "complete but simple" lists of
manic-side symptoms. It's a good "fine-tooth comb" when people want to
inventory all possible hypomanic symptoms, usually in the context of asking
"do I really have bipolar disorder?”
• Remember, however, that this is not exactly the right question. As at
the Harvard bipolar clinic, we should instead be asking "how much
bipolarity might you have?" In that clinic's Bipolarity Index, you'll
note that hypomania or mania only account for up to 1/5th of
the possible score; the other 4/5th's of the total 100 points
possible come from other factors such as family history, age of
onset of depression, course of the depressions since, and
response to medications.
12
Totale plaatje is wat gecompliceerder
13
Dank voor uw aandacht en tijd voor
reacties ??
internal trigger
external trigger
Social Zeitgeber Theory
life events
abnormality of the
circadian pacemaker
changes in social zeitgebers
social rhythm disruption
biological rhythm disruption
affective episodes
Social Zeitgeber theory, life events lead to
affective episodes caused by social and
biological rhythm disruptions. Grandin,
Alloy, and Abramson (76).