การพัฒนาสมรรถนะ
Cybrarian
พิมพ์ ราไพ เปรมสมิทธ์
ศูนย์ วทิ ยทรั พยากร
จุฬาลงกรณ์ มหาวิทยาลัย
1
Cybrarian คือใคร
Cybrarian = Cyber + Librarian
Cybrarian
• No one really knows what a cybrarian is,
because a cybrarian is not one thing. A
cybrarian is a mutant being. A
cybrarian is a work in progress
(MLA forum 2003)
3
ทาไมต้ องเป็ น Cybrarians
4
• Cybrarian
3.0
Librarian 2.0
Librarian
5
Librarian 2.0
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
เข้ าใจผู้ใช้
ตามโลกให้ ทนั
ไม่ กลัวที่จะเสี่ ยง
คล่ องแคล่ ว ว่ องไว
ช่ างสงสั ย
มองเทคโนโลยีอย่ างพินิจพิเคราะห์
อย่ ายอมแพ้ง่ายๆ
ขายความคิดและสื่ อสารอย่ างมีประสิ ทธิผล
สร้ างเครือข่ าย
สร้ างพันธมิตร
Farkus 2008
6
• A library and information science professional
that specializes in using the Internet as a
research tool.
• A person who makes a living doing online
research and information retrieval
• as an information specialist who deals with
more of web content in order to reach his
targeted user group who directs the constant
change implements technology, manages
access, educate users and opens up exciting
new world to their constituents.
7
Cybrarian = research assistant
(Scherer Cybrarian Services)
8
ความรู้ความสามารถ/สมรรถนะ
• เป็ นคุณลักษณะทีบ่ ุคลากรในองค์ การจาเป็ นต้ องมีในการปฏิบัติงานตามบทบาท
หน้ าทีแ่ ละภารกิจทีร่ ับผิดชอบ ประกอบด้ วย ความรู้ ทักษะ และทัศนคติ ที่
สามารถส่ งผลต่ อความสาเร็จในการปฏิบัติงาน
• กลุ่มของความรู้(knowledge) ทักษะ (skills) คุณลักษณะของบุคคล (attributes)
หรือทีเ่ รียกกันว่ า KSAs ซึ่งสะท้ อนให้ เห็นจากพฤติกรรมในการทางาน ทีแ่ สดง
ออกมาแต่ ละบุคคล
สมรรถนะ
กลุ่มของทักษะ ความรู้ ความสามารถ รวมทั้ง พฤติกรรม
คุณลักษณะและทัศนคติทบี่ ุคลากรจาเป็ นต้ องมี เพือ่ ปฏิบัตงิ านอย่ างมี ประสิ ทธิภาพ
ประสิ ทธิผล และเพือ่ ให้ บรรลุผลสาเร็จตรงตามวัตถุประสงค์ และเป้ าหมายของ
องค์ กร
knowledge
initiative
Skills
Competencies
Responsibili
ties
attitude
abilities
capacities
• Knowledge- formal education and
training
• Skills or abilities – practice
• Attitudes – emotional and social
aspects
“บรรณารักษ์ ดจิ ทิ ลั ” (digital librarians)
ทาหน้ าที่
• จัดการห้ องสมุดดิจิทลั
• จัดระบบความรู้ และสารนิเทศดิจิทลั
• เผยแพร่ สารนิเทศดิจิทลั ทีร่ ะบบคอมพิวเตอร์ จัดเก็บไว้
• ให้ บริการช่ วยค้ นคว้ าดิจิทลั (digital reference services) และบริการสารนิเทศอิเล็กทรอนิกส์
• ให้ บริการค้ นหาความรู้ จากคลังเก็บความรู้
• ดูแลภาระงานด้ านการแปลงให้ เป็ นดิจิทลั กระบวนการจัดเก็บ และการสงวนรักษาดิจิทลั
• ให้ การเข้ าถึง และการค้ นคืน ความรู้ในรูปดิจิทลั จากทัว่ โลก
• ทารายการและจัดหมวดหมู่ เอกสารดิจิทลั และความรู้ ในรูปดิจิทลั
13
ทักษะของบรรณารักษ์ ดจิ ทิ ลั
•
•
•
•
อินเทอร์ เน็ตและเวิลด์ ไวด์ เว็บ
มัลติมีเดีย เทคโนโลยีดจิ ิทลั และการประมวลผลสื่ อดิจิทลั
ระบบสารนิเทศดิจิทลั สารนิเทศออนไลน์ และสารนิเทศออพติคัล
เครือข่ ายความรู้ (knowledge network)
Marion, 2001
ACRL Tenth National Conference
March 15–18, 2001, Denver, Colorado
15
การฝึ กอบรมทักษะสาหรับ Cybrary
การจัดการ
ทรัพยากร
สารสนเทศ
การจัดการ
ห้ องสมุดยุค
ใหม่
The Australian Library Journal
Volume 52 Nº1 February 2003
http://alia.org.au/publishing/alj/52.1/
Cybrary
การใช้
เทคโนโลยี
การ
สนองตอบ
ความ
ต้ องการของ
ผู้ใช้
16
การจัดการทรัพยากรสารสนเทศ
•
•
•
•
นโยบาย
การคัดเลือกและจัดหา
ระบบห้ องสมุดอัตโนมัติ
บริการจัดส่ งเอกสาร
17
การใช้ เทคโนโลยี
• โครงสร้ างพืน้ ฐาน ทรัพยากร และบริการบนเครือข่ าย
• การเข้ าถึงทรัพยากรผ่ าน Cybrary
18
การสนองตอบความต้ องการของผู้ใช้
• ผู้ใช้ ห้องสมุด ความต้ องการสารสนเทศ และบริการทีจ่ ัดให้
• การตลาดบริการห้ องสมุด
• ทักษะสารสนเทศ
19
การจัดการห้ องสมุดยุคใหม่
•
•
•
•
•
•
การวางแผนกลยุทธ์ และแผนปฏิบัตกิ าร
การวางแผนการเงิน และงบประมาณ
ทรัพยากรบุคคล
การจัดการโครงการ
การออกแบบอาคารห้ องสมุด
การจัดการเทคโนโลยี
20
ประโยชน์ ของ competency
• บุคคลทราบจุดแข็งจุดอ่ อนของตน / ทราบถึงแผนพัฒนาตนเอง (individual
development plan) อย่างชัดเจน ในการที่จะแสวงหาโอกาส ขจัด
อุปสรรคในการทางานของตน
• มีกรอบมาตรฐานในการวัดศักยภาพของทักษะ ความรู้ ความสามารถทีพ่ งึ
ประสงค์ ขององค์ การได้ อย่ างชัดเจน
คาถามเรื่องการพัฒนาสมรรถนะ
•
•
•
•
•
วัตถุประสงค์ คอื อะไร
ใครจะเป็ นผู้รับผิดชอบ
ใครเป็ นผู้ระบุสมรรถนะ
จะเน้ นสมรรถนะอะไร
มีกาหนดเวลาไหม
วงจรสมรรถนะ
ระดม
สมอง
ประเมิน
ใหม่
ประเมิน
ฝึ กอบรม
การระดมสมอง
•
•
•
•
•
ศึกษารายการสมรรถนะจากวรรณกรรมในวิชาชีพ
พิจารณาจากตาแหน่ งและคาอธิบายงาน
พิจารณาว่ ามีข้อกาหนดใดบ้ าง
พิจารณากลยุทธ์ องค์ การ
ผู้รับบริการต้ องการอะไร
• ทาอย่ างไร
– ขอ input จากบุคลากร อาจจะจาก การจัดประชุม blog/wiki ตัง้ กรรมการ
– ขอ input จากบุคคลภายนอก เช่ นผู้เชี่ยวชาญ ที่ปรึกษา ผู้มีส่วนได้ ส่วนเสีย
ไม่ จาเป็ นต้ องพัฒนาสมรรถนะ ถ้ า ....
• บุคลากรทุกคน มีความรู้ ความสามารถในเรื่องนั้นอยู่แล้ ว
• บุคลากรมีแรงจูงใจทีจ่ ะพัฒนาตนเอง
แต่ ต้องพัฒนา หาก
• บุคลากรบางคนรู้ มาก/มีความสามารถมากกว่ าคนอืน่ ๆ
• ผู้บริหารอยากให้ บุคลากรสามารถทางานได้ อย่ างมีประสิ ทธิภาพทัดเทียมกัน
การพัฒนาสมรรถนะส่ วนบุคคล
การฝึ กอบรม
ในชัน้ เรียน
การร่ วมมือใน
การทางาน
การโค้ ช
การฝึ กอบรม
ในงาน
การสังเกต
สมรรถนะ
ส่ วนบุคคล
การอ่ าน
27
กระบวนทัศน์ ใหม่ ของรู ปแบบการเรียนรู้
การสนับสนุนการปฏิบัติงาน
แหล่ งภายนอก
การเรี ยนบนเว็บ
• ผู้เชี่ยวชาญ
• Best practice
คลังความรู่
• ผู้เชี่ยวชาญ
• ประสบการณ์
• Best practice
ที่มา : Capability Development and
Learning Center, True
• การโค้ ช
• ทีมงาน
• สื่อสังคม
การร่ วมมือ
ผู้เรียน
• ผู้เชี่ยวชาญกับผู้เรี ยน
• CoP
28
29