BDO Congres
Non-profit anno 2014
De Raad van Toezicht en de controlerend accountant
Over Distantie, Durf en Doorpakken
20 mei 2014
1
Drs. J. van der Starre RA
Agenda
•
Introductie
•
Corporate Governance: een overview
•
Het Dramaturgisch Perspectief
•
De auditcommissie en de externe accountant
20 mei 2014
2
Drs. J. van der Starre RA
Corporate Governance:
‘The study of power and influence over decision-making
within the corporation”
Aquilera & Jackson. Beyond the Board of Directors. Academy of Management Annals, 4. 2011.
20 mei 2014
3
Drs. J. van der Starre RA
Corporate Governance Codes
‘Comply or Explain’
•
Cadbury Report 1991 UK - de start
•
Higgs Report 2001 / Walker Report 2009
•
UK Corporate Governance Code
20 mei 2014
4
Drs. J. van der Starre RA
Nederland
•
Commissie Peters 1997
•
Code Tabaksblat 2003
•
Geactualiseerde Corporate Governance Code Commissie Frijns 2008
•
Monitoring Commissie Corporate Governance Code Jaap van Manen
20 mei 2014
5
Drs. J. van der Starre RA
Expectation Gap:
‘Our expectations for boards of directors of large ,public
companies far outweigh what such boards can realistically
accomplish”
Alces, Kelli A., Beyond the Board of Directors. Wake Forest Law Review, July 22,
2011.
20 mei 2014
6
Drs. J. van der Starre RA
Behavioral Governance
• Bounded Rationality
• Satisficing Behavior
• Problemistic Search
• Political Bargaining
• Kern van ‘Drama in de boardroom’ gedrag en interacties!!!
20 mei 2014
7
Drs. J. van der Starre RA
Groepsdynamica
• Groupthink
• Spiral of Silence
• Pluralistic Ignorance
• Abilene Paradox
20 mei 2014
8
Drs. J. van der Starre RA
Analyse middels
‘Dramaturgisch Perspectief’
•
Goffman
•
Theater - Setting-Scripting-Staging-Performance
•
Definitie van de werkelijkheid
•
Dramaturgische middelen
20 mei 2014
9
Drs. J. van der Starre
RA
Ajax Drama of Klucht?
•
Spelers: Ten Have, Davids, Römer, Olfers en Cruijff
•
Regisseur: Ten Have of Cruijff
•
Bijrollen: Van Gaal, Tjeu La Ling, Keje Molenaar
•
Publiek : Ledenraad
•
Criticus: Rechtbank Haarlem
•
On -stage: de Arena
•
Souffleur : Jaap de Groot ‘De Telegraaf’
20 mei 2014
10
Drs. J. van der Starre
RA
Cultus van Narcissus
(John Roberts)
•
CEO bereikt de hoogste trede
•
Almachtig en alwetend
•
Persoonlijke morele superioriteit
•
Domineren van de besluitvorming
•
Agency roept dit gedrag op
20 mei 2014
11
Drs. J. van der Starre
RA
Voorbeelden
•
Cees van der Hoeven
•
Hubert Molenkamp
•
Dirk Scheringa
•
Martien Kromwijk
•
Kenneth Lay
•
Erik Staal
20 September 2012
12
Drs. J. van der Starre
RA
Hoe te voorkomen?
•
Aandacht voor het gedrag van de toezichthouder
•
Cultuur van Alledaagse Aanspreekbaarheid
20 mei 2014
13
Drs. J. van der Starre
RA
Cultuur van
Alledaagse Aanspreekbaarheid
•
Paradox
•
Uitdagend maar ondersteunend
•
Betrokken maar niet uitvoerend
•
Onafhankelijk maar betrokken
20 mei 2014
14
Drs. J. van der Starre
RA
Raad van Toezicht
Auditcommissie
&
Externe Accountant
20 mei 2014
15
Drs. J. van der Starre RA
Auditcommissie Focus op
Financiële Verslaglegging & Interne Controle
Versterken kwaliteit van de audit
Heldere verwachtingen
Monitoren van effecten v externe veranderingen
Fiscale risico’s
Effect van nieuwe media
‚Tone at the Top’
20 mei 2014
16
Drs. J. van der Starre RA
Samenstelling
Raad van Toezicht
•
Houdbaarheidsdatum van de toezichthouder en levensfase vd onderneming
•
Profielschets
•
Functionele en disfunctionele profielen
20 mei 2014
17
Drs. J. van der Starre
RA
Functionele profielen
•
Dirigent/Voorzitter: Piet Klaver / Rob Routs
•
Veranderaar: Hans Wijers
•
Polderaar: Wim Kok
•
Adviseur: Peter Wakkie
•
Uitdager: Ben van der Veer
20 mei 2014
18
Drs. J. van der Starre RA
Disfunctionele Profielen
•
Controller: ex-CEO
•
Aanpasser: wordt gedoogd
•
Supporter: levert geen bijdrage vindt alles mooi
•
Criticaster: overal kritiek op zie Cruijff
20 mei 2014
19
Drs. J. van der Starre RA
Conclusie en afronding
•
Kwaliteitsverbetering door gedrag en niet door meer regels
•
Distantie, Durf en Doen
•
De drie D's van 3D Governance
20 mei 2014
20
Drs. J. van der Starre RA