SAMARQAND DAVLAT VETERINARIYA MEDITSINASI,
CHORVACHILIK VA BIOTEXNOLOGIYALAR UNIVERSITETI
70710201 - Biotexnologiya (mahsulot turlari bo’yicha)
mutaxassisligi boyicha magistranti
RAUFOV SHAXZOD BOBIRJON O'G'LINING
" SAMARQAND " SUVOQOVA" TOZALASH INSHOATIDAGI TUBAN VA
YUKSAK SUVO'SIMLIKLARINING TURLARI VA ULARDAN CHIQINDI
SUVLARNI BIOLOGIK TOZALASHDA FOYDALANISH" MAVZUSIDA
QILGAN ISHLAR BO'YICHA TAYYORLAGAN
TAQDIMOTI
MAVZUNING DOLZARBLIGI
MAVZUNING DOLZARBLIGI
Mamlakatimizda “yashil”
iqtisodiyotga o‘tish
muammolari hamda
muqobil energiyadan
foydalanish yo‘llari va shu
bilan birga, O‘zbekistonda
2030-yilgacha muqobil
energiyadan foydalanish
va amaliyotga joriy etishni
tezlashtirish,
MAVZUNING DOLZARBLIGI
Dunyo bo’ylab
inson
kasalliklarining
qariyb 30 foizi va
kasallanishning
40 foizi
ifloslangan suv
bilan bog’liq
MAVZUNING DOLZARBLIGI
Ishlab chiqarish
zonalaridan
chiqayotgan
chiqindi
suvlarning
aholiga ta’siri
MAVZUNING DOLZARBLIGI
Joriy suv
tozalash
strukturalarining
iqtisodiy
tejamkor
emasligi
Tadqiqot obyekti
Lemna minor suzuvchi chuchuk suvli
suv o'simligi bo'lib, bir, ikki, uch yoki
to'rtta barglari suvda osilgan bitta
ildizga ega. Ko'proq barglar o'sishi
bilan o'simliklar bo'linadi va alohida
shaxslarga aylanadi. Ildiz uzunligi 1-2
sm. Barglari oval, uzunligi 1-8 mm va
kengligi 0,6-5 mm, och yashil, uch
(kamdan-kam besh) tomir va
flotatsiyaga yordam beradigan kichik
havo bo'shliqlari bilan. U asosan
vegetativ yoʻl bilan boʻlinish yoʻli
bilan koʻpayadi
Tadqiqot obyekti
Tadqiqot obyekti
Tadqiqot obyekti
Tez
ko’payish
xususiyati
va
adaptapsiya
si
Tadqiqot obyekti
Tez
ko’payish
xususiyati
va
adaptapsiya
si
Bioremeditat
siya
xususiyati
Ilmiy ishning maqsadi
Samarqand
viloyati
“Suvoqova”
inshootlaridagi
suvlarni
suvo’simliklarid
an foydalangan
holda tozalash.
Shu maqsad
asosida bir
nechta
vazifalarni
ishlab chiqish
Aniqlagan
suvo’simliklari
ni oqova
suvlarni
yordamida
tozalash va
jarayonni
tahlillash
Lemna
minorning
ifloslantiruvchi
moddalarni
bartaraf
etishdagi
samaradorligini
aniqlash
Innovatsion
materiallar
yordamida
chiqindi
suvlarni
energetik
jihatdan
tejamkor
usullar ishlab
chiqish
01
02
03
04
Chiqindi suvni tozalash strukturasi
va bosqichlari
Flokulyatsiya
Koagulatsiya
Flotatsiya
Fizik-kimyoviy
Pseudosomanus
Nitrosomanus
Biologik tozalash:
Nitrifikatsiya va
denitrifikatsiya
Membranali
filtratsiya
Teskari osmos va
UV filtratsiya
Flokulyatsiya
Koagulatsiya
Flotatsiya
Pseudosomanus
Nitrosomanus
Fizik-kimyoviy
Biologik tozalash:
Nitrifikatsiya va
denitrifikatsiya
Membranali
filtratsiya
Teskari osmos va
UV filtratsiya
Pseudosomanus
Nitrosomanus
Flokulyatsiya
Koagulatsiya
Flotatsiya
Fizik-kimyoviy
Membranali
filtratsiya
Biologik tozalash:
Nitrifikatsiya va
denitrifikatsiya
Teskari osmos va
UV filtratsiya
Membranali
filtratsiya
Flokulyatsiya
Koagulatsiya
Flotatsiya
Fizik-kimyoviy
Pseudosomanus
Nitrosomanus
Biologik tozalash:
Nitrifikatsiya va
denitrifikatsiya
Teskari osmos va
UV filtratsiya
Ilmiy tadqiqot ishlarini
olib borish
Ob’ektni tanlash va
tayyorlash
Davriy o’lchovlar
Dastlabki tahlillar
Natijalarni tahlil
qilish.
Ilmiy tadqiqot ishlarini olib borish
Ob’ektni tanlash va
tayyorlash
Davriy o’lchovlar
Natijalarni tahlil
qilish.
Ilmiy tadqiqot ishlarini olib borish
Ob’ektni tanlash va
tayyorlash
Davriy o’lchovlar
Natijalarni tahlil
qilish.
Laboratoriya xona sharoitida
Ob’ektni tanlash va
tayyorlash
Davriy o’lchovlar
Natijalarni tahlil
qilish.
Before
After
treatment treatment
(mg/l)
(mg/l)
Change%
(mg/l)
Na2O
0.07230
0.00421
-94.18
Cl2O
K2O
Total
alklinity
Parametr
0.11537
0.02050
0.19520
Before
0.02485
0.00284
0.12505
After
-78.46
-86.15
-35.94
Change%
pH
8.46
7.82
-8.18
Conductity
meter
1280
337
26.33
pH
9
7.47
-20.5
1280
323
1180.0
Room
Conditions
Pollutants
temprature
Room
intensive
25-27◦C
lights (500550 lux)
Conditions
Room
Room
intensive
25-27◦C
lights (500550 lux)
LED white
lights (850- 26-28 ◦C
880 lux)
Conductity
meter
Before After
Room
Change%
Laboratoriya
xona sharoitida
Conditions
Pollutants treatment treatment
temprature
(mg/l)
(mg/l) (mg/l)
Ob’ektni tanlash va
tayyorlash
Davriy o’lchovlar
Room
Natijalarni tahlil
intensive
qilish.
25-27◦C
lights (500550 lux)
Na2O
0.07230 0.00421
-94.18
Cl2O 0.11537 0.02485
K2O 0.02050 0.00284
Total alklinity 0.19520 0.12505
-78.46
-86.15
-35.94
Laboratoriya xona sharoitida
Room
Conditions
temprature
Ob’ektni tanlash va
tayyorlash Room
intensive
25-27◦C
Davriy o’lchovlar
lights (500550 lux)
Natijalarni tahlil
qilish.
Pollutants
Before
treatment
(mg/l)
After
treatment
(mg/l)
Change%
(mg/l)
Na2O
0.07230
0.00421
-94.18
Cl2O
K2O
Total alklinity
0.11537
0.02050
0.19520
0.02485
0.00284
0.12505
-78.46
-86.15
-35.94
LED white
lights (850- 26-28 ◦C
880 lux)
Na2O
0.08120 0.04500
-44.58
Cl2O 0.09370 0.05210
K2O 0.02130 0.00192
Total alklinity 0.19020 0.12305
-44.40
-90.99
-35.30
After
Laboratoriya
xona Before
sharoitida
Room
Conditions
temprature
Ob’ektni tanlash
Roomva
tayyorlash
intensive
25-27◦C
Davriy o’lchovlar
lights (500550 lux)
Natijalarni tahlil
qilish.
LED white
lights (850- 26-28 ◦C
880 lux)
Change%
(mg/l)
Pollutants
treatment treatment
(mg/l)
(mg/l)
Na2O
0.07230
0.00421
-94.18
Cl2O
K2O
Total alklinity
0.11537
0.02050
0.19520
0.02485
0.00284
0.12505
-78.46
-86.15
-35.94
Na2O
0.08120
0.04500
-44.58
Cl2O
K2O
Total alklinity
0.09370
0.02130
0.19020
0.05210
0.00192
0.12305
-44.40
-90.99
-35.30
Biologik tozalash (Nitrifikatsiya)
Ob’ektni tanlash va
tayyorlash
Davriy o’lchovlar
Water
Conditions temp
Pollutants
temprature
Natijalarni tahlil
qilish.
Biological
treatment
20-30◦C
(Nitrificati
on)
Before
After
treatment treatment
(mg/l)
(mg/l)
Dilution
Change(
%)
BOD
360.00
0.50
359.5
99.9
COD
NH4
13.60
5.72
6.20
1.34
8.4
370
3.60
1.48
4.20
0.07
6.9
445
10.0
4.2
2.0
1.3
1.5
-75.0
73.5
74.1
32.3
94.8
17.9
-20.3
NO3
NO2
Total alkalinity
Dry residue
BOD
360.00
0.50
359.5
99.9
10.0
4.2
2.0
1.3
1.5
-75.0
73.5
74.1
32.3
94.8
17.9
-20.3
Biologik tozalash (Nitrifikatsiya)
Biological
treatment
20-30◦C
Ob’ektni tanlash va (Nitrificati
tayyorlash
on)
Davriy o’lchovlar
Natijalarni tahlil
qilish.
COD
NH4
13.60
5.72
NO3
6.20
NO2
1.34
Total alkalinity 8.4
Dry residue 370
3.60
1.48
4.20
0.07
6.9
445
Conditions
Room intensive lights
(500-550 lux)
Room temprature
Parametr
Before treatment
(mg/l)
pH
7.82
-8.18
1280
337
26.33
9
7.47
-20.5
1280
323
1180.0
pH
LED white lights (850880 lux)
26-28 ◦C
Conditions
Room temprature
Room intensive lights
(500-550 lux)
LED white lights (850880 lux)
25-27◦C
26-28 ◦C
Conductity meter
Change% (mg/l)
8.46
25-27◦C
Conductity meter
After treatment
(mg/l)
Pollutants
Before treatment
(mg/l)
After treatment
(mg/l)
Change% (mg/l)
Na2O
0.07230
0.00421
-94.18
Cl2O
0.11537
0.02485
-78.46
K2O
0.02050
0.00284
-86.15
Total alklinity
0.19520
0.12505
-35.94
Na2O
0.08120
0.04500
-44.58
Cl2O
0.09370
0.05210
-44.40
K2O
0.02130
0.00192
-90.99
Total alklinity
0.19020
0.12305
-35.30
"04" OZUQASI:
HAFTALIK O’LCHOV
TASHQI HARORAT
OZUQANING PH KO'RSATKICHI
SUV HARORATINING OSHISHI
SUVNING PH INI
MAQSADIDA
OZUQA PH INI
SUN'IY
TUSHURILDI
PH 8.11 GACHA
TUSHURILDI.
HARORAT
OSHISHINI
OLDINI OLISH
UCHUN
MUZDAN
FOYDALANILDI
CHIQINDI SUVNI
ANALIZ
QILINISHI
JARAYONI
D
iloy:
zuqa
sanoat
agi
og’ir
),
dalarni
rali
uchun
mos
i
mo
ki
atexnik
alarida
qiladi.
radi
XULOSALAR
A B C D
Har ikkisi atrofmuhitni muhofaza
qilish va chiqindi
suvlarni samarali
tozalashda muhim rol
o’ynaydi
Lemna minor usuli
ozuqa moddalar
(nitratlar, fosfatlar),
og’ir metallar va
organik qoldiqlarni
yuqori
konsentratsiyalarda
olib tashlashga
mo’ljallangan
Energiya talab
qilmaydigan, ozuqa
moddalarini va og’ir
metallarni samarali
tozalash uchun mos
usul. Kichik
qishloqlarda yoki
tabiiy suv havzalarida
yaxshi natija beradi
Aktivlangan loy:
shaharlik va sanoat
chiqindilaridagi
organik moddalarni
tez tozalash uchun
samarali, ammo
enyergiya va texnik
xizmat talab qiladi.
TAKLIFLAR
Eksperimental fermalar tashkil etish: Lemna Minor
TAKLIFLAR
Eksperimental fermalar tashkil etish: Lemna Minor
yordamida suvni tozalash tizimlarini kichik hajmli
eksperimental fermalarda sinab ko’rish va natijalarni
joylashuv sharoitlariga moslashtirish.
TAKLIFLAR
Eksperimental fermalar tashkil etish: Lemna Minor
yordamida suvni tozalash tizimlarini kichik hajmli
eksperimental fermalarda sinab ko’rish va natijalarni
joylashuv sharoitlariga moslashtirish.
Modullashtirilgan tizimlar yaratish: Lemna Minor
asosida kichik hajmli oqava suv tozalash modullarini
ishlab chiqish va qishloq xo’jaligi, sanoat oqava
suvlarini tozalashga moslashtirish.
TAKLIFLAR
Eksperimental fermalar tashkil etish: Lemna Minor
yordamida suvni tozalash tizimlarini kichik hajmli
eksperimental fermalarda sinab ko’rish va natijalarni
joylashuv sharoitlariga moslashtirish.
Modullashtirilgan tizimlar yaratish: Lemna Minor
asosida kichik hajmli oqava suv tozalash modullarini
ishlab chiqish va qishloq xo’jaligi, sanoat oqava
suvlarini tozalashga moslashtirish.
Gibrid tizimni kichik qishloqlarga tatbiq etish: Katta
hajmdagi markaziy tizimlarga ega bo’lmagan
hududlarda oddiy va energiya tejamkor biologik
tozalash tizimlarini joriy etish.
E’TIBORINGIZ UCHUN
RAHMAT