• ANG TAO AY KADALASANG NAHAHARAP SA HAMON NG MGA
KONTEMPORANEONG ISYUNG PANLIPUNAN.
• SIYA, ANG KANIYANG PAMILYA, AT ANG KOMUNIDAD NA KANIYANG
KINABIBILANGAN AY PALAGIANG SINUSUBOK NG MGA ISYUNG
ITO.
• MALAKI ANG TUNGKULIN NG TAO UPANG ANG MGA ISYUNG ITO AY
MALUTAS. ANG KANIYANG PAGTUGON SA PAMAMAGITAN NG
KANIYANG MGA KILOS AT GAWAIN AY MAKATUTULONG UPANG
MALAGPASAN ANG MGA ISYUNG ITO.
• BUNSOD NITO, MAHALAGANG MAUNAWAAN NIYA
ANG BAWAT ISYU, PROBLEMA, AT HAMON SA
KANIYANG LIPUNAN.
• ANG KAALAMAN TUNGKOL SA MGA ISYUNG
PANLIPUNAN AY NAGIGING DAAN UPANG MAKAISIP
AT MAKAGAWA SIYA NG MGA AKSIYON PARA SA
PAGLUTAS NG MGA ITO.
•
• ANG ISANG ISYU, AYON KAY KENDALL (2013) NA ISANG
EKSPERTO SA USAPING PANLIPUNAN, AY TINUTURING
NA KONTEMPORANEO KUNG ITO AY TUMUTUKOY SA
MGA PANGYAYARI, PAGKAKATAON, USAPIN, PAKSANG
TALAKAYIN, AT MGA KONDISYONG NAGAGANAP SA
KASALUKUYANG PANAHON.
• MADALAS, ANG PAGKAMULAT SA MGA
KONTEMPORANEONG ISYU AY NAGMUMULA SA MGA
OBSERBASYON AT KARANASAN
• ALAM MAN NIYA O HINDI ANG MGA ISYU,
ANG TAO BILANG MAMAMAYAN AY
NAAAPEKTUHAN NG MGA PAGSUBOK NA
KINAKAHARAP NG KANIYANG LIPUNAN
• BUNSOD NITO, MAHALAGANG MAUNAWAAN
NIYA ANG BAWAT ISYU, PROBLEMA, AT
HAMON SA KANIYANG LIPUNAN.
• ANG KAALAMAN TUNGKOL SA MGA ISYUNG
PANLIPUNAN AY NAGIGING DAAN UPANG
MAKAISIP AT MAKAGAWA SIYA NG MGA
AKSIYON PARA SA PAGLUTAS NG MGA ITO.
• ANG ISANG ISYU, AYON KAY KENDALL (2013) NA
ISANG EKSPERTO SA USAPING PANLIPUNAN, AY
TINUTURING NA KONTEMPORANEO KUNG ITO AY
TUMUTUKOY SA MGA PANGYAYARI,
PAGKAKATAON, USAPIN, PAKSANG TALAKAYIN,
AT MGA KONDISYONG NAGAGANAP SA
KASALUKUYANG PANAHON.
• MADALAS, ANG PAGKAMULAT SA MGA
KONTEMPORANEONG ISYU AY NAGMUMULA SA
MGA OBSERBASYON AT KARANASAN
• ANG MGA KONTEMPORANEONG ISYU AY MAAARING ILARAWAN AYON SA DALAWANG
KATEGORYA BATAY SA KONDISYON NG MGA KOMUNIDAD-
• UNA AY BILANG KONSTRUKTIBO, AT IKALAWA AY BILANG NAKASASAMA. ANG ISYU AY
NAPAPABILANG SA KONSTRUKTIBO KUNG ITO AY NAGBIBIGAY NG KAAYUSAN, PAGUNLAD, AT PAGBABAGO SA LIPUNAN NG TAO.
• SA KABILANG BANDA, ANG ISYUNG NAKASASAMA SA LIPUNAN AY TUMUTUKOY SA MGA
PANGYAYARING HINDI NAKABUBUTI SA PAMUMUHAY NG MGA TAO SA KOMUNIDAD.
• KADALASAN, ANG MGA ISYUNG NAKASASAMA SA LIPUNAN AY MAY KINALAMAN SA HINDI
SAPAT O HINDI MAAYOS NA PAGTUGON SA MGA SULIRANING KINAKAHARAP NG
PAMAYANAN, GAYA NG KAWALAN NG MAAYOS NA PAMPUBLIKONG TRANSPORTASYON;
KAWALAN NG WASTONG PAMAMAHALA SA BASURA; AT PAGKAWALA NG
PRODUKTIBONG GAWAIN TULAD NG NEGOSYO, TRABAHO, AT KAHALINTULAD NA
GAWAIN.
• ANG PAGKILALA SA KONTEMPORANEONG ISYU AY NAGSISIMULA SA PANANAW NG ISANG
INDIBIDWAL. ANG PANANAW NG TAO AY NAKABATAY SA KANIYANG KAISIPAN, PAGUUGALI, KATANGIAN, SALOOBIN, AT MGA GAWA.
• ANG PAG-UNLAD NG PANANAW NG ISANG INDIBIDWAL AY NAKASALALAY SA KANIYANG
NAKIKITA AT NARARANASAN SA KANIYANG KAPALIGIRAN AT SA PAKIKIPAG-UGNAYAN
NIYA SA KANIYANG KAPUWA-TAO.
• DAHIL DITO, ANG PAGKILALA SA KONTEMPORANEONG ISYU AY MAAARING MAGSIMULA
SA ISANG TAO AT MAISALIN SA KANIYANG KAPUWA.
• ANG PAGTINGIN SA MGA ISYUNG PANLIPUNAN AY NAKABATAY SA SUBJECTIVE O
PANSARILING PANANAW NG INDIBIDWAL. ANG PAGTINGIN SA KONTEMPORANEONG ISYU
AY MAAARING MAKAAPEKTO SA KILOS AT GAWAIN NG TAO.
• UPANG MASABI NA ANG USAPIN AY ISANG KONTEMPORANEONG ISYU SA
KABILA NG MGA PANSARILING PANANAW,
• ITO AY DAPAT NA NAILALARAWAN GAMIT ANG UGNAYAN NG TAO SA
KANIYANG KAPALIGIRAN.
• KUNG MARAMING TAO ANG MAY KATULAD NA KALAGAYAN, MAAARING
MASABI NA ANG KAHIRAPAN AY LAGANAP AT ISANG ISYUNG PANLIPUNAN.
• GAYUNDIN, PARA SA USAPIN NG KAHIRAPAN AT KAWALAN NG
PAGKAKAKITAAN, MAYROONG MGA PAMANTAYAN NA NAGPAPATIBAY SA
KARANASAN NG ISANG TAO GAYA NA LAMANG NG TINATAWAG NA POVERTY
INDEX AT UNEMPLOYMENT RATE SA KOMUNIDAD.
• NAGSISIMULA SA PANANAW LAMANG NG ISANG TAO BATAY SA KANIYANG SARILING
KARANASAN. MAAARING MAGSILBING BATAYAN ANG PANANAW NA ITO UPANG MASURI
KUNG ANG ISANG ISYU NGA AY KONTEMPORANEO.
• NGUNIT ANG ISYU AY HINDI LAMANG DAPAT NAKABATAY SA NAKIKITA AT NAIISIP NG
ISANG TAO. DAPAT AY NAPATUTUNAYAN ITO NG MGA KARANASAN NG IBANG TAO SA
GINAGALAWAN NIYANG LIPUNAN. ANG PAGKILALA SA ISYUNG PANLIPUNAN AY DAPAT NA
MATUKOY SA OBHETIBONG PAMAMARAAN AT HINDI LAMANG BATAY SA SARILING
PAMANTAYAN AT KARANASAN.
• ANG OBHETIBONG PAGTINGIN SA MGA KONTEMPORANEONG ISYU AY ISINASAGAWA SA
PAMAMAGITAN NG PAGKILALA AT PAGTALAKAY SA MGA USAPING PANLIPUNAN NA
KINAKASANGKUTAN NG PAMAYANAN.
Ayon kina Joel Charon at Lee Garth Vigilant (2009), mga siyentipiko sa
agham panlipunan na madalas mabanggit sa mga pag-aaral ng mga
kontemporaneong isyu, upang matukoy kung ang isang isyu ay
panlipunan, nararapat lamang na gamitin ang mga sumusunod na
gabay na katanungan:
1.
?
• ANG TAONG MAPAGMATYAG SA KANIYANG KOMUNIDAD AY KADALASANG
NAPAPATANONG TUNGKOL SA MGA ISYUNG KINAKAHARAP NG LIPUNAN.
NAGSISIMULA SIYA SA PAGKILALA SA ISANG ISYU. DITO AY SINISIYASAT
DIN NIYA ANG KAUGNAYAN NG TAO SA ISYU, INAALAM NIYA ANG
PANSARILING INTERES SA NATURANG ISYU, AT NATUTUKOY NIYA ANG
MGA HAKBANG UPANG TUMUGON SA NASABING ISYU AT SA KAAKIBAT
NITONG SULIRANIN.
Upang masuri ang anyo ng isang
isyung panlipunan, maaaring
gamitin ang mga panuntunang
teoryang panlipunan. Ang
pagpapaliwanag sa ibaba ay ilang
pamantayan sa pagkilala ng isyung
kontemporaneo
• STRUCTURAL FUNCTIONALISM
• ANG TUNGKULIN O FUNCTION NG ISANG MAMAMAYAN SA ISANG LIPUNAN AY NAKASALALAY SA
OPORTUNIDAD BATAY SA IBAT-IBANG MEKANISMO AT ESTRUKTURA NG KANYANG KOMUNIDAD.
SYMBOLIC INTERACTIONISM
ITO ANG DINAMIKA SA PAGITAN NG TAO AT NG KANIYANG RELASYON SA KAPUWA, KARANASAN,
AT MGA PANGYAYARI SA PAMUMUHAY NG IBA PANG MGA MAMAMAYAN SA ISANG LIPUNAN. ANG
MGA PANANAW NG ISANG TAO AY NASASALAMIN SA KANIYANG PAGKILOS SA TUWING
NAGKAKAROON SIYA NG INTERAKSIYON SA MGA TAO SA KOMUNIDAD.
SOCIAL CONFLICT
• ANG ISANG ISYU AY MAAARING MAKABAGO SA MGA USAPING PANLIPUNAN AYON NA RIN SA MGA
GINAGAWANG HAKBANG NG TAO. SINASABI SA TEORYA NG SOCIAL CONFLICT NA ANG UGNAYAN
NG TAO SA KAPUWA AY NAGDUDULOT NG KOOPERASYON O KAYA AY HIDWAAN DAHIL SA
PAGKAKAIBA NG MGA INTERES AT HANGARIN. DAHIL DITO, MAY MGA KONTEMPORANEONG ISYU NA
MAAARING SURIIN GAMIT ANG TEORYANG NABANGGIT
Ano-ano ang maaaring gawing solusyon sa mga
isyung kinakaharap ng tao sa kaniyang lipunan?
• ANG MAINAM AT MAHALAGANG BIGYAN NG PANSIN SA
PAGHARAP SA ISANG ISYU AY ANG AMBAG NA KILOS AT
GAWA NG BAWAT INDIBIDWAL SA PAMAYANAN.
• MAKATUTULONG DIN SA PAGTUKOY SA KAHALAGAHAN NG
ISANG USAPIN PARA MAITURING ITO NA ISANG ISYUNG
PANLIPUNAN ANG MGA PANANAW NG HISTORYADOR NA SI
ARNOLD TOYNBEE.
• AYON SA KANYA, ANG TAO AY KUMIKILOS UPANG TUGUNAN
ANG MGA PAGSUBOK NA KANYANG KINAKAHARAP SA
KANYANG PAMAYANAN. KAUGNAY NITO, ANG ISANG
USAPIN AY MAITUTURING NA ISYUNG PANLIPUNAN
• SA BAWAT ISYU AT USAPING PANLIPUNAN, ANG TAO ANG SENTRO.
• ANG TAO AY MAY MAHALAGANG TUNGKULIN SA PAMAYANAN AT SA
KABUUAN NG LIPUNAN. ANG BAWAT INDIBIDWAL AY NAGTATAGLAY NG
PAG-UUGALI, KAISIPAN, KARAKTER, AT MGA PANANAW NA NAISASALIN SA
PAGKILOS.
• DALUBWIKA ANG KILOS NG ISANG TAO ANG SIYANG TUMUTUKOY SA
KAUGALIAN, NARARAMDAMAN, AT NAKIKITA NITO. ANG ISANG ISYU AY
NAGIGING MAHALAGA KUNG ITO AY TUMUTUGMA SA PAG-IISIP AT PAGUUGALI NG TAO SA PAMAYANAN.
• ANG UGNAYAN NG TAO AT NG MGA KONTEMPORANEONG ISYU AY
MAHALAGANG USAPIN DAHIL KINAKAILANGAN NG PAGKAKATUGMA NG
KAGUSTUHAN NG ISANG TAO UPANG MABIGYAN NG PANSIN ANG ISANG
SULIRANIN.
• ANG PAMAYANAN OPamayanan
TINATAWAG DING
KOMUNIDAD, ITO AY TUMUTUKOY SA ISANG
NG MGA TAO KUNG SAAN NAROON ANG
KAALAMANG MAKIBAGAY SA IISANG
TRADISYON AT ANG PAGKILALA AT
PAGSASABUHAY SA NAKAUGALIANG
KULTURA.
• ANG PAMAYANAN AY MAY MAHALAGANG
TUNGKULIN SA BUHAY NG MGA TAO
SAPAGKAT DITO NAGSISIMULA ANG
KANILANG PAGKAMULAT SA IBA'T IBANG ISYU
SA KAPALIGIRAN AT ANG PANGANGAILANGAN
NG PAGTUGON.
• ANG TAO AY MAHALAGANG BAHAGI NG LIPUNAN.
Kontemporaneong Isyu: Ugnayan ng Tao at Pamayanan
• ANG ISANG LIPUNAN AY TUMUTUKOY SA MGA TAONG MAY UGNAYAN SA
BAWAT ISA AT NABIBILANG SA ISANG KOMUNIDAD NA NABUBUKLOD NG
ISANG KULTURA AT KAUGALIAN.
• ANG PAGKAMULAT SA IBA'T IBANG ISYU SA KOMUNIDAD AY MAHALAGA
UPANG MAUNAWAAN NG TAO ANG KANYANG RESPONSABILIDAD NA
TUMULONG UPANG MATUGUNAN ANG MGA ITO.
• ANG TAO AY NABIBILANG SA ISANG KOMUNIDAD DAHIL SA NABUO AT
NABUBUONG UGNAYAN NG BAWAT ISA.
• MAHALAGA ANG UGNAYAN NG INDIBIDWAL SA KANYANG LIPUNAN DAHIL
ANG MGA ISYU RITO AY MARAPAT NA HINAHARAP NG MGA TAO AYON SA
KANILANG MGA PATAKARAN AT NAKASANAYANG PAG-UUGALI AT GAWI SA
PAKIKIPAGKAPUWA.