8/2/2017 Tổng quan • Nghiên cứu hoạt động của thị trường tài chính như thị trường trái phiếu, thị trường cổ phiếu, thị trường ngoại hối hoạt động như thế nào? • Nghiên cứu hoạt động của các định chế tài chính như ngân hàng, công ty đầu tư công ty bảo hiểm… • Nghiên cứu vai trò của tiền tệ trong nền kinh tế Chương 1 TẠI SAO PHẢI NGHIÊN CỨU TIỀN TỆ, NGÂN HÀNG, VÀ THỊ TRƯỜNG TÀI CHÍNH? 1-2 Tại sao phải nghiên cứu thị trường tài chính? © 2013 Pearson Education, Inc. All rights reserved. Thị trường trái phiếu và lãi suất • Chứng khoán (công cụ tài chính) là một cam kết thanh toán về thu nhập hoặc tài sản trong tương lai của người phát hành. • Thị trường tài chính là thị trường mà trong đó các nguồn vốn (quỹ) được chuyển từ chủ thể (công chúng và các công ty) thừa vốn sang các chủ thể có nhu cầu về vốn (công chúng và các công ty) • Trái phiếu là một chứng khoán nợ nó thể hiện cam kết các khoản thanh toán theo định kỳ trong một khoản thời gian nhất định. • Lãi suất là chi phí của khoản vốn vay hay là giá cả phải trả cho tiền thuê vốn. 1-3 © 2013 Pearson Education, Inc. All rights reserved. 1-4 Hình 1 Lãi suất các loại trái phiếu tiêu biểu giai đoạn, 1950 – 2011 © 2013 Pearson Education, Inc. All rights reserved. Thị trường cổ phiếu • Cổ phiếu phổ thông xác nhận một phần quyền sở hữu công ty • Cổ phần thể hiện yêu cầu được thanh toán một khoản thu nhận và tài sản còn lại của môt công ty Nguồn: theo cục dự trữ liên bang Bulletin; www.federalreserve.gov/releases/H15/data.htm. 1-5 © 2013 Pearson Education, Inc. All rights reserved. 1-6 © 2013 Pearson Education, Inc. All rights reserved. 1 8/2/2017 Tại sao phải nghiên cứu các định chế tài chính ngân hàng? Hình 2 giá cổ phiếu được xác định bởi chỉ số công nghiệp Dow Jones, 1950–2011 • Các định chế tài chính: các tổ chức vay vốn từ những người tiết kiệm và cho vay các chủ thể khác: – Các ngân hàng: tiếp nhận các khoản tiền gửi vả thực hiện các khoản cho vay – Các trung gian tài chính khác: các công ty bảo hiểm, các công ty tài chính, các quỹ hưu trí, các quỹ tương trợ và các công ty đầu tư • Những đổi mới trong lĩnh vực tài chính; sự phát triển của các sản phẩm dịch vụ tài chính – là động lực quan trọng nâng cao hiệu quả hoạt động của hệ thống tài chính Nguồn: theo chỉ số Dow Jones: http://nance.yahoo.com/?u. 1-7 © 2013 Pearson Education, Inc. All rights reserved. 1-8 Tại sao nghiên cứu tiền tệ và chính sách tiền tệ? Khủng hoảng tài chính • Khủng hoảng tài chính là những sự gián đoạn lớn trong thị trường tài chính, được đặc trưng bởi sự sụt giảm mạnh của giá tài sản và sự thất bại của nhiều công ty tài chính và phi tài chính. © 2013 Pearson Education, Inc. All rights reserved. • Bằng chứng thực nghiệm cho thấy tiền đóng một vai trò quan trọng trong việc tạo ra chu kỳ kinh doanh • Suy thoái (thất nghiệp) và mở rộng ảnh hưởng đến tất cả mọi người. • Lý thuyết tiền tệ có liên quan đến sự thay đổi cung tiền làm thay đổi các hoạt động kinh tế tổng thể và mức giá cả. 1-9 © 2013 Pearson Education, Inc. All rights reserved. 1-10 © 2013 Pearson Education, Inc. All rights reserved. Hình 3 tăng trưởng tiền tệ (tỷ lệ hằng năm M2) và chu kỳ kinh doanh ở Mỹ giai đoạn 1950–2011 Tiền tệ, chu kỳ kinh doanh và lạm phát • Mức giá tổng hợp (chung) là giá trung bình của hàng hóa và dịch vụ trong một nền kinh tế • Sự gia tăng liên tục của mức giá (lạm phát) ảnh hưởng đến tất cả các chủ thể kinh tế • Dữ liệu nghiên cứu cho thấy sự mối liên hệ giữa cung tiền và mức giá Nguồn: theo cục dự trữ liên bang Bulletin, p. A4, Table 1.10; www.federalreserve.gov/releases/h6/hist/h6hist1.txt. 1-11 © 2013 Pearson Education, Inc. All rights reserved. 1-12 © 2013 Pearson Education, Inc. All rights reserved. 2 8/2/2017 Hình 5 tỷ lệ lạm phát bình quân so với mức tăng trưởng tiền tệ bình quân ở một số quốc gia tiêu biểu, 2000-2010 Hình 4 mức giá chung và cung tiền ở Mỹ, 1950–2011 Nguồn: theo www.stls.frb.org/fred/data/gdp/gdpdef; www.federalreserve.gov/releases/h6/hist/h6hist10.txt. 1-13 © 2013 Pearson Education, Inc. All rights reserved. Nguồn: Dựa trên Thống kê Tài chính Quốc tế . www.imfstatistics.org/imf. 1-14 © 2013 Pearson Education, Inc. All rights reserved. Hình 6 tăng trưởng tiền tệ (tốc tộ tăng trưởng hằng năm M2) và lãi suất(trái phiếu kho bạc Mỹ dài hạn), 1950–2011 Tiền tệ và lãi suất • Lãi suất là giá của tiền • Giai đoạn trước 1980, tốc độ tăng trưởng tiền tệ và lãi suất trái phiếu kho bạc dài hạn được gắn chặt chẽ • Giai đoạn sau đó, mối quan hệ này không rõ ràng nhưng tỷ lệ tăng trưởng tiền vẫn là một yếu tố quan trọng quyết định về lãi suất Nguồn: theo cục dự trữ liên bang Bulletin, p. A4, Table 1.10; www.federalreserve.gov/releases/h6/hist/h6hist1.txt. 1-15 © 2013 Pearson Education, Inc. All rights reserved. 1-16 © 2013 Pearson Education, Inc. All rights reserved. Hình 7 Thặng dư hay Thâm hụt ngân sách của Chính phủ tính theo tỷ lệ phần trăm tổng sản phẩm quốc nội, 1950–2010 Chính sách tài chính và chính sách tiền tệ • Chính sách tiền tệ là quản lý cung tiền và lãi suất – Được tiến hành ở Hoa Kỳ bởi hệ thống Dự trữ Liên bang (Fed) • Chính sách tài khóa liên quan đến chi tiêu của chính phủ và thuế – Thâm hụt ngân sách (bội chi ngân sách) là phần vượt quá giữa chi tiêu và thu nhận trong một năm – Thặng dư ngân sách là phần vượt quá giữa doanh thu và chi tiêu cho một năm cụ thể – Bất kỳ khoản thâm hụt nào cũng phải được tài trợ bằng vay mượn Source: www.gpoaccess.gov/usbudget/fy06/sheets/hist01z2.xls. 1-17 © 2013 Pearson Education, Inc. All rights reserved. 1-18 © 2013 Pearson Education, Inc. All rights reserved. 3 8/2/2017 Thị trường ngoại hối Hình 8 Tỷ giá hối đoái của Đô la Mỹ, 1970–2011 • Thị trường ngoại hối là nơi để chuyển đổi một lượng tiền từ một loại tiền tệ này sang tiền tệ của một quốc gia khác • Tỷ giá hối đoái là giá của một đơn vị tiền tệ nước này tính theo theo đơn vị tiền tệ khác • Thị trường ngoại hoái xác lập tỷ giá hối đoái Nguồn: cục dự trữ liên bang; ww.federalreserve.gov/releases/H10/summary/indexbc_m.txt/. 1-19 © 2013 Pearson Education, Inc. All rights reserved. 1-20 Chúng ta sẽ nghiên cứu tiền tệ, ngân hàng và thị trường tài chính như thế nào Hệ thống tài chính quốc tế • Thị trường tài chính ngày càng trở nên tích hợp trên khắp thế giới. • Hệ thống tài chính quốc tế có tác động to lớn đến nền kinh tế trong nước: • Cách tiếp cận đơn giản đối với nhu cầu về tài sản • Khái niệm cân bằng • Cung và nhu cầu cơ bản để giải thích hành vi trong các thị trường tài chính • Việc tìm kiếm lợi nhuận • Cách tiếp cận cấu trúc tài chính dựa trên chi phí giao dịch và thông tin không đối xứng • Tổng thể cung và phân tích nhu cầu – Cách lựa chọn chính sách tỷ giá của một quốc gia như thế nào ảnh hưởng đến chính sách tiền tệ của nó? – Việc kiểm soát vốn ảnh hưởng như thế nào đến các hệ thống tài chính trong nước và do đó hoạt động của nền kinh tế? – Cần phải nên có vai trò của các định chế tài chính quốc tế như IMF không? 1-21 © 2013 Pearson Education, Inc. All rights reserved. © 2013 Pearson Education, Inc. All rights reserved. 1-22 Hình 9 Trang web của Cục Dự trữ Liên bang Mỹ © 2013 Pearson Education, Inc. All rights reserved. Hình 10: Bảng tính Excel với dữ liệu lãi suất Source: www.federalreserve.gov/releases/H15. 1-23 © 2013 Pearson Education, Inc. All rights reserved. 1-24 © 2013 Pearson Education, Inc. All rights reserved. 4 8/2/2017 Hình 11 Biểu đồ Excel của Dữ liệu Xếp hạng Lãi suất 1-25 © 2013 Pearson Education, Inc. All rights reserved. 5