Bài 9.3. Tính toán các số đặc trưng đo xu thế trung tâm và khoảng biến thiên cho dữ liệu tần số
advertisement
TRƯỜNG TRUNG HỌC VINSCHOOL TIMES CITY Chương 9: Các giá trị trung bình và số đo độ phân tán Vinschool - Nơi ươm mầm tinh hoa TRƯỜNG TRUNG HỌC VINSCHOOL TIMES CITY Cha đẻ của ngành di truyền học là ai? Để nghiên cứu ra quy luật của di truyền Mandel đã trồng khoảng 37000 cây Đậu Hà Lan và nghiên cứu trên 10.000 cây lai và khoảng 300.000 hạt đậu. Gregor Mendel Sử dụng toán thống kê để xử lí số liệu Vinschool - Nơi ươm mầm tinh hoa TRƯỜNG TRUNG HỌC VINSCHOOL TIMES CITY Bài 9.3. Tính toán các số đặc trung đo xu thế trung tâm và khoảng biến thiên của dữ liệu tần số Vinschool - Nơi ươm mầm tinh hoa TRƯỜNG TRUNG HỌC VINSCHOOL Mục tiêu - HS tính toán được các giá trị trung bình và khoảng biến thiên của dữ liệu tần số. Vinschool - Nơi ươm mầm tinh hoa Yêu cầu cần đạt - HS trình bày cách tìm các loại giá trị đo xu thế trung tâm và khoảng biến thiên cho dữ liệu được trình bày trong bảng phân bố tần số. - HS vận dụng tính các loại giá trị đo xu thế trung tâm và khoảng biến thiên cho dữ liệu được trình bày trong bảng phân bố tần số. GSTT Lê Thị Vân Dung TRƯỜNG TRUNG HỌC VINSCHOOL TIMES CITY 1. Bảng phân bố tần số • Khi ta có > 20 dữ liệu ta nên tập hợp các dữ liệu có giá trị giống nhau và ghi lại trong một bảng • Ví dụ: Tung con xúc xắc 100 lần ta được kết quả trong bảng sau Số lần xuất hiện của mỗi giá trị trong mẫu số liệu làm cách nào để tính được trung bình, trung vị, mốt và khoảng biến thiên với dữ liệu được cho trong bảng trên? Vinschool - Nơi ươm mầm tinh hoa TRƯỜNG TRUNG HỌC VINSCHOOL TIMES CITY a. Trung bình • Là đại diện cho giá trị trung tâm của một dữ liệu/mô tả xu thế trung tâm của dữ liệu • Ví dụ: Tung 1 con xúc xắc 100 lần. kết quả được cho trong bảng dưới đây. Em hãy tìm số trung bình của các lần tung Vinschool - Nơi ươm mầm tinh hoa TRƯỜNG TRUNG HỌC VINSCHOOL TIMES CITY Ví dụ: Tung 1 con xúc xắc 100 lần • Tìm tổng của tất cả các dữ liệu ➢ Bổ sung thêm 1 cột tần số x giá trị ➢ Tính tổng các giá trị ở cột thứ 3 Vinschool - Nơi ươm mầm tinh hoa TRƯỜNG TRUNG HỌC VINSCHOOL TIMES CITY a. Trung bình Tổng của tất cả các dữ liệu Tổng của (tần số x giá trị) • Trung bình: = số lượng các giá trị Tổng các tần số • Ta nên mở rộng bảng để điền vào cột tần số x giá trị trong mỗi trường hợp Vinschool - Nơi ươm mầm tinh hoa TRƯỜNG TRUNG HỌC VINSCHOOL TIMES CITY b. Trung vị • Là số ở giữa của tập dữ liệu và mô tả xu thế trung tâm của dữ liệu • Các bước tìm trung vị ✓ Bước 1: Sắp xếp dữ liệu theo thứ tự tăng dần về mặt số ✓ Bước 2: Gọi số dữ liệu là n 𝒏+𝟏 ➢ Nếu n là số lẻ, vị trí của trung vị là 𝟐 𝒏 ➢ Nếu n là số chẵn, Tính ⟶ Đây là vị trí đầu tiên của cặp số ở giữa. 𝟐 Trung vị sẽ là trung bình của cặp số này Vinschool - Nơi ươm mầm tinh hoa TRƯỜNG TRUNG HỌC VINSCHOOL TIMES CITY Ví dụ: Tung 1 con xúc xắc 100 lần. kết quả được cho trong bảng dưới đây. Em hãy tìm số trung vị của các lần tung này Vinschool - Nơi ươm mầm tinh hoa TRƯỜNG TRUNG HỌC VINSCHOOL TIMES CITY b. Trung vị • Các bước tìm trung vị trong bảng tần số ✓ Bước 1: Gọi số dữ liệu là n ➢ Nếu n là số lẻ, vị trí của trung vị là ➢ Nếu n là số chẵn, Tính 𝒏+𝟏 𝟐 𝒏 ⟶ Đây là vị trí đầu tiên của cặp số ở giữa. 𝟐 Trung vị sẽ là trung bình của cặp số này ✓ Bước 2: Cộng lần lượt các tần số cho tới khi em tìm được giá trị mà tần số của nó có gái trị lớn hơn (hoặc bằng) một hoặc hai vị trí nói trên. Đó là trung vị Vinschool - Nơi ươm mầm tinh hoa TRƯỜNG TRUNG HỌC VINSCHOOL TIMES CITY c. Mốt Ví dụ: Tung 1 con xúc xắc 100 lần. kết quả được cho trong bảng dưới đây. Em hãy tìm mốt của các lần tung này • Mốt là giá trị có tần số cao nhất. • Có thể không có hoặc có một hoặc nhiều hơn một giá trị mốt. Vinschool - Nơi ươm mầm tinh hoa TRƯỜNG TRUNG HỌC VINSCHOOL TIMES CITY d. Khoảng biến thiên Ví dụ: Tung 1 con xúc xắc 100 lần. kết quả được cho trong bảng dưới đây. Em hãy tìm khoảng biến thiên của các lần tung này • Khoảng biến thiên: Hiệu số giữa Giá trị lớn nhất và giá trị bé nhất của mẫu số liệu. Vinschool - Nơi ươm mầm tinh hoa TRƯỜNG TRUNG HỌC VINSCHOOL TIMES CITY • Mốt: Giá trị có tần số cao nhất. Có thể không có hoặc có một hoặc nhiều hơn một giá trị mốt. • Khoảng biến thiên: Hiệu số giữa Giá trị lớn nhất và giá trị bé nhất của mẫu số liệu. Tổng của (tần số x giá trị) • Trung bình: Tổng các tần số • Trung vị: Gọi số dữ liệu là n. ➢ Với n lẻ: 𝑛+1 sẽ là vị trí của trung vị. 2 ➢ Với n chẵn: 𝑛 sẽ là vị trí của số đầu tiên trong cặp số ở giữa. 2 + Cộng lần lượt các tần số cho tới khi tìm được hai vị trí nói trên. + Xác định các giá trị ở hai vị trí đó và tính trung bình của hai giá trị. Vinschool - Nơi ươm mầm tinh hoa TRƯỜNG TRUNG HỌC VINSCHOOL TIMES CITY Vinschool - Nơi ươm mầm tinh hoa TRƯỜNG TRUNG HỌC VINSCHOOL TIMES CITY Vinschool - Nơi ươm mầm tinh hoa TRƯỜNG TRUNG HỌC VINSCHOOL TIMES CITY Bài 9.3. Tính toán các số đặc trung đo xu thế trung tâm và khoảng biến thiên của dữ liệu tần số Vinschool - Nơi ươm mầm tinh hoa TRƯỜNG TRUNG HỌC VINSCHOOL Mục tiêu Yêu cầu cần đạt Trình bày cách tìm các loại giá trị đo xu thế trung tâm và khoảng biến thiên cho dữ liệu được trình bày trong biểu đồ thân - lá. - HS phát biểu được cách tính trung bình, trung vị, mốt, khoảng biến thiên trong biểu đồ thân lá Vận dụng tính các loại giá trị đo xu thế trung tâm và khoảng biến thiên cho dữ liệu được trình bày trong biểu đồ thân - lá. Vinschool - Nơi ươm mầm tinh hoa - HS vận dụng tính các loại giá trị đo xu thế trung tâm và khoảng biến thiên cho dữ liệu được trình bày trong biểu đồ than - lá. GSTT Lê Thị Vân Dung TRƯỜNG TRUNG HỌC VINSCHOOL TIMES CITY 2. Biểu đồ thân lá • Sơ đồ thân lá là bảng trong đó mỗi giá trị của dữ liệu được chia thành “thân” (chữ số đầu tiên/các chữ số đầu tiên) và lá (các chữ số cuối cùng) Vinschool - Nơi ươm mầm tinh hoa TRƯỜNG TRUNG HỌC VINSCHOOL TIMES CITY a. Khoảng biến thiên • Khoảng biến thiên: Hiệu số giữa Giá trị lớn nhất và giá trị bé nhất của mẫu số liệu. Vinschool - Nơi ươm mầm tinh hoa TRƯỜNG TRUNG HỌC VINSCHOOL TIMES CITY b. Mốt • Mốt là giá trị có tần số cao nhất. • Có thể không có hoặc có một hoặc nhiều hơn một giá trị mốt. Vinschool - Nơi ươm mầm tinh hoa TRƯỜNG TRUNG HỌC VINSCHOOL TIMES CITY c. Trung vị ✓ Bước 1: Sắp xếp dữ liệu trên sơ đồ thân lá theo đúng thứ tự ✓ Bước 2: Gọi số dữ liệu là n 𝒏+𝟏 ➢ Nếu n là số lẻ, vị trí của trung vị là 𝟐 𝒏 𝟐 𝒏 𝟐 ➢ Nếu n là số chẵn → Tìm vị trí cặp số ở giữa và + 𝟏 . Trung vị sẽ là trung bình của cặp số này Vinschool - Nơi ươm mầm tinh hoa TRƯỜNG TRUNG HỌC VINSCHOOL TIMES CITY d. Trung bình Tổng của tất cả các dữ liệu • Trung bình: số lượng các giá trị Vinschool - Nơi ươm mầm tinh hoa TRƯỜNG TRUNG HỌC VINSCHOOL TIMES CITY • Bước 1: Tính tổng của tất cả các dữ liệu ➢ Tính tổng của từng dòng ➢ Cộng giá trị tổng của từng dòng • Bước 2: Tính trung bình theo công thức Tổng của tất cả các dữ liệu số lượng các giá trị Vinschool - Nơi ươm mầm tinh hoa TRƯỜNG TRUNG HỌC VINSCHOOL TIMES CITY Vinschool - Nơi ươm mầm tinh hoa TRƯỜNG TRUNG HỌC VINSCHOOL TIMES CITY Vinschool - Nơi ươm mầm tinh hoa TRƯỜNG TRUNG HỌC VINSCHOOL TIMES CITY TỔNG KẾT 1. Kiến thức • Trình bày cách tính trung bình, trung vị, mốt và khoảng biến thiên cho dữ liệu được trình bày trong bảng phân bố tần số. • Trình bày cách tính trung bình, trung vị, mốt và khoảng biến thiên cho dữ liệu được trình bày trong biểu đồ thân lá. 2. Các dạng bài tập • Tính trung bình, trung vị, mốt, khoảng biến thiên của các tập dữ liệu được cho trong bảng phân bố tần số hoặc sơ đồ thân lá Vinschool - Nơi ươm mầm tinh hoa TRƯỜNG TRUNG HỌC VINSCHOOL TIMES CITY NHIỆM VỤ VỀ NHÀ BẮT BUỘC TỰ CHỌN Làm Quiz củng cố 9.3 trên LMS Bài 8.3.5; 8.3.6; 8.2.7 Sách giáo khoa Vinschool - Nơi ươm mầm tinh hoa Các bài tập trong bài 8.3 Sách bài tập.