O’ZBEKISTON RESPUBLIKASI OLIY TA’LIM, FAN VA
INNOVATSIYALAR VAZIRLIGI TOSHKENT AMALIY
FANLAR UNIVERSITETI
IQTISODIYOT FAKULTETI
,,TARMOQLAR IQTISODIYOTI’’ KAFEDRASI
Iqtisodiyot yo’nalishi 21-S-10B guruh talabasi Iqtiyarova Farida
HISOBOTI
Korxona nomi; Toshkent shahri OOO”STAR BULDING PLAST”
Amaliyot rahbari; Maxmudov Faxriddin
Mundarija
KIRISH.
Men Iqtiyarova Farida Malakaviy amaliyotni Toshkent shahri OOO”STAR BULDING PLAST
faoliyatida olib bordim. Malakaviy amaliyot davomida Toshkent shahri OOO”STAR
BULDING PLAST ga borib, Maxmudov Faxriddin aka rahbarligida amaliyotdin birga olib
bordik. Korxana bilan tanishuv, u yerda muhitni o’rganish bilan boshladim.
Binolar xonasi, korxana ichchilari bilan tanishish va ular bilan ish yurish tartibin tashkil
qilish haqida, korxana hayoti haqida suhbat o’tkazildi.
Korxanat ga tayinlangan amaliyot rahbarim bilan tanishib, amaliyot o’tash va
korxana ishlarin tashkil qilish tartibi haqida ma’lumotlar oldim.
Amaliyotimning birinchi kuni shu tartibda o’tdi.
 2. Toshkent shahri OOO”STAR BULDING PLAST da faoliyatida olib bordim, va kopgina
narsalarni o’rganib oldim, tajriba ortdirdim.
 3.Amaliyot rahbarimiz Maxmudov Faxriddin aka bilan amaliyotni juda yaxshi o’tadik.
 Xulosa; Amaliyot davrida bilimlarimni yanada ortdirdim.

KIRISH

Malakaviy amaliyotni Toshkent shahri OOO “STAR BULDING PLAST” da boldik va u yerda buxgalter
sifatida ish topish va ishga kirishning so'nggi bosqichi bo'lib, nazariy kursda o'rganilmagan ko'plab texnika
va usullarni o'rganishga imkon beradi, bu esa, oxir-oqibat, ishga qabul qilishda o'zingizni malakali
mutaxassis sifatida ko'rsatishga imkon Amaliyot rahbarining amaliyot rahbari tomonidan tashkilotning
tuzilishini tavsiflash, uning xodimlari bilan tanishish va har bir tashkiliy bo'linma ishining mohiyati, uning
faoliyatidagi o'rni va roli haqida batafsil tushuntirishlar bilan boshlandi, bunda tashkilotning asosiy
xususiyatlarini ko'rsatadi. tashkilotning faoliyati.Amaliyotning ikkinchi bosqichi amaliyot rahbari
rahbarligida korxonada buxgalteriya hisobi tizimi, tahlil va audit elementlarini o‘rganish bo‘ldi.Ushbu
hisobotda qo'yilgan vazifalar analitik, qiyosiy tadqiqot usullaridan foydalangan holda, shuningdek,
tashkilotning ichki hujjatlarini o'rganish, asosiy hujjatlar, yuridik manbalar, monografiyalar va internet
resurslaridan foydalangan holda buxgalteriya hisobi aniqlanadi.

Men faoliyat olib borgan buxalteriya bolimi texnikumining moliyaviy tizimi hisoblangan bolib asosiy ish
faoliyatini oquvchi- talabalardan tolav kontrakt pulini yig’ib ishchi hodimlarga oylik maosh va
texnikumning texnik bazasiga asosiy va tovar moddiy boyliklarini olib borishdan xamda texnikum
faoliyati uchun kommunal tizimi bog’liq sarf xarajatlar qilinadigan bolim hisoblanadi.

Buxgalteriya balansi – buxgalteriya hisoboti aniq hisobot sanasida yakunlovchi,
mablagʻlarning sarflanishi, manbai va maqsadini taʼriflovchi, jamlovchi,
umumlashtirilgan jadvalda pul hisobida aks ettiruvchi hujjat. Buxgalteriya balansi
korxona, tashkilot, firma va boshqa xoʻjalik yurituvchi subʼektlarning mulkiy holatini
qiymat koʻrinishida taʼriflab beradi. Buxgalteriya balansi umumlashtirilgan jadval
shaklida korxonaning mulklari tarkibini, ularning joylashtirilishini, manbalarini,
mablagʻlarning sarflanishi va safarbar etilishini hisobot sanasida qiymat jihatidan aks
ettiradi. Buxgalteriya balansi 2 qismdan iborat boʻlib, chap tomoni aktiv, oʻng tomoni
passiv deb ataladi. Aktiv va passiv bir-biriga teng boʻladi
Amaliyot kunidan fotosuratlar
Buxgalteriya hisobi
Buxgalteriya hisobi tizimini huquqiy boshqarishmuomalada qatnashuvchilarning
buxgalteriya hisobi sohasida qonunchilik me yorlarida ko zda tutilgan huquq va
majburiyatlari bo lib talabmajburiyat, ruxsat etilgan huquq tarzidagi boshqaruv
formasidir. Buxgalteriya hisobi tizimidagi huquqiy boshqarish tarkibiga huquq me
yorlari, huquqiy munosabatlar, yuridik javobgarlik kabi qator elementlar kiradi.
O‘zbekiston Respublikasida buxgalteriya hisobi tizimlari uchun «Buxgalteriya hisobi
haqida»gi qonun asosiy huquqiy baza hisoblanadi. Qonunda buxgalteriya xizmati
mutaxassislari soha bo‘yicha korxonalar rahbarlarining huquq va majburiyatlari
buxgalteriyahisobitiziminingasosiymaqsadlari,vazifalarivatamoyillari,
buxgalteriya
faoliyatini tashkil qilish, asosiy yo‘nalishlari va hisobot tayyorlash kabilar belgilab
qo‘yilgan. Mavjud xalqaro amaliyot buxgalteriya hisobini to‘rt darajali me’yoriy
boshqarish tizimini ko‘zda tutadi.Birinchi darajaqonunchilik aktlari, masalan
«Buxgalteriya hisobi haqida»gi qonun. Ikkinchi darajaasosiy qoidalar yig‘indisi, ya’ni
buxgalteriya standartlari. Bu darajada buxgalteriya hisobi bilan bog‘liq shaxslar bir xilda
faoliyat yuritishlari uchun asosiy buxgalteriya tushunchalari va tamoyillari (qoidalari)
belgilanadi.

Buxgalteriya uchun temperament
Kasbiy mahorat

Kontragentning moliyaviy holatini tahlil qilish;

Kelgusi davr xarajatlari rejalarini tuzish (byudjetlashtirish);

Pul mablag'lari sarflanishining qabul qilingan rejalarga muvofiqligini nazorat qilish
(byudjet nazorati);ning ahvoli va harakati, mulkiy huquq va majburiyatlarning ahvoli
haqida to liq va ishonchli ma lumotlarni tuzish; - samarali boshqarish maqsadida
buxgalteriya hisobidagi ma lumotlarni umumlashtirish; - moliyaviy, soliq va boshqa
hisoblarni tuzish. Hozirgi zamon hisob adabiyotlarida buxgalteriya hisobining vazifasi
quyidagicha bo linadi:

Bank-klient tizimi bilan ishlash;

Joriy hisobvaraqlardagi pul mablag'lari qoldiqlarini nazorat qilish;

Kreditni to'lash, foizlarni to'lash uchun to'lovlar jadvalini saqlash;

Pul mablag'lari oqimini amalga oshirish va nazorat qilish, buxgalteriya dasturiga
ma'lumotlarni kiritish;

To’lovlarni shyotlar bo’yicha taqsimlash, to'lov topshiriqnomalarini shakllantirish,
buxgalteriya dasturida bank hisobotlarini aks ettirish;

Kompaniya rahbariyati uchun hisobotlarni tuzish;


Buxgalterlar sifati ishlash
Buxgalteriya hisobining boshqa hisob turlaridan farq qilib, bu hisobning predmeti va metodlari
shakllangan bo‘lib, xo‘jalik faoliyati davomida qonunda belgilangan moddalar bo‘yicha faoliyat
yuritadi. Buxgalteriya hisobi yordamida xo‘jalik yurituvchi subyektlar faoliyatini baholash, foyda
va zararlarini aniqlash uchun asos yaratiladi. Buxgalteriya hisobidagi yozuvlar asosida belgilangan
muddatlarda hisobot tuziladi. Hisobni to‘g‘ri tashkil qilish va korxonani samarali boshqarish uchun
ma’lum talablarga rioya qilish kerak. Bu talablar quyidagilardan iborat: 1. Hisob va reja
ko‘rsatkichlarining birligi. Bu talab korxonada reja ko‘rsatkichlarini hisob ko‘rsatkichlari bilan
taqqoslash va reja ko‘rsatkichlarining 13 bajarilishi ustidan uzluksiz nazorat olib borishni
ta’minlaydi. Reja va hisob ko‘rsatkichlarini taqqoslashning zarurligi shundaki, korxonaning
istiqboldagi ishlar rejasini tuzish uchun hisob ko‘rsatkichlari yordamida o‘tgan davrda qanday
natijalarga erishilganligi to‘g‘risida ma’lumotlar oladi. 2. Hisobning aniqligi va to‘g‘riligi. Barcha
hisob ma’lumotlari aniq va to‘g‘ri bo‘lishi hamda ular ayni vaqtda obyektiv bo‘lishi lozim. Hisob
ma’lumotlari faqat yutuqlarni emas, balki kamchiliklarni ham oshkora aks ettirishi lozim. 3.
Hisobning oddiyligi va tushunarli bo‘lishi. Bu talabga ko‘ra, hisob ko‘rsatkichlari oddiy va barcha
foydalanuvchilar uchun tushunarli bo‘lishi kerak, bu esa xo‘jalikni boshqarishda har bir xodimga
hisob ma’lumotlaridan foydalana olish imkoniyatini beradi. 4. Hisobning tejamkorligi. Ushbu
talabga ko‘ra, hisob ishlarini uzluksiz takomillashtirish va soddalashtirish, hisob olib borishning
zamonaviy va arzon usullarini joriy qilishga hisob xodimlari sonini kamaytirish yo‘li bilan erishish
mumkin. 5. Hisobning to‘liqligi va o‘z vaktida bajarilishi. Hisob xo‘jalik jarayonining hamma
tomonini egallashi va u to‘g‘rida to‘liq ma’lumot berishi lozim.

Buxgalteriya hisobi – korxona (https://uz.m.wikipedia.org/wiki/Korxona) yoki
tashkilotda sodir boʻlayotgan barcha xoʻjalik operatsiyalari toʻgʻrisidagi maʼlumotlarni,
yoppasiga, uzluksiz ravishda, xujjatalarga asoslangan holda, pulda baholab, ikkiyoqlama
yozuv asosida hisob registrlarida qayd etib borish va jamlangan maʼlumotlarni qayta
ishlab moliyaviy hisobotlar taqdim etish tizimini anglatadi. ikkinchidan mablag‘lar
holatini nazorat qilish imkoniyatini bersa, uchinchidan mablag‘ turlarini o‘rganish uchun
asos hisoblanadi. Demak, buxgalteriya balansi yordamida korxona va tashkilotlar
tasarrufida bo‘lgan mablag‘lar harakati ikki jihat bilan, ya’ni mablag‘larni joylanishi va
ularni tashkil topish manbalari bilan taqqoslangan holda o‘rganiladi. Buxgalteriya
balansi ikki tomondan, uning chap tomoni aktiv, o‘ng tomoni esa passiv deb aytiladi.


Xulasa
Tasavvur qiling siz qaror qidingiz. Mening kelajagimdagi kasbim-buxgalter.
Men moliyaviy hisobotlarni yuritamanaman, organaman.,, kompaniyalarning
iqtisodiy siyosati ishlab chiqtim Buxgalteriya hisobini takomillashtirishda, eng
avvalo, rivojlangan mamlakatlardagi buxgalteriya hisobi tizimidan keng
foydalanish lozim. Mamlakatimizda amal qilib kelayotgan buxgalteriya hisobi
tizimini xalqaro andozalar va me’yorlar talablari darajasida tashkil etish davr
talabi hisoblanadi. Mutaxxasislarning barcha avfzallikarini va kamchilliklarini
universitetga kirishdan oldin o’ylab ko’rish juda muhim, shundan keyin
tanlovga o’qishga sarflangan vaqtga avfsuslanmaslik kerak.