STIKSTOFINDUSTRIE Inhoudstafel Inleiding - Stofwinning - Ammoniak - Salpeterzuur - Ureum - Chemische & fysische eigenschappen - Toepassingen - Inleiding Vooral NH3 en HNO3 Geheel met vloeibare lucht- en waterstofbereiding Ontdekt in 1772 Een veel gebruikte stof: meststof, explosieven, … Werken met stikstof niet altijd zonder risico’s Stikstofwinning risico’s Kans op verstikking Kans op bevriezing stikstof gewonnen door vloeibare-lucht-methode Stikstof wordt omgezet in ammoniak door nitrogenase stikstofwinning niet-toxisch en inert Toch leiden tot verstikking Vloeibaar stikstof bevriezing Stikstof uit de lucht wordt omgezet in ammoniak N2+8 H++8 e-2 NH3+H2N2+8H++8 e- 2NH3 +H2N2 +8 H+ +8 e- 2 NH3 +H2 Productie van ammoniak In grote installaties geproduceerd door hydrogenering Hydrogenering is een chemische proces waarbij een onverzadigde binding wordt omgezet in een verzadigde binding door additie van waterstofgas Onder hoge druk en katalysator (metaal) Bosch-Haber proces is de wijze waarop de meeste ammoniak wordt geproduceerd, door stikstofgas en waterstofgas zonder zuurstof in contact met een katalysator onder hoge druk te verhitten. Haber-bosch proces N2 + 3 H2 ↔ 2 NH3 CH4 + H2O → CO + 3 H2 CH4 + lucht → CO + 2H2 + N2 CO + H2O → CO2 + H2 Productie van NH3 in 4 stappen Ontzwavelen van aardgas Kraking van gezuiverde aardgas tot H2 en CO om de juiste verhouding te verkrijgen. Zuivering van het reactiemengsel Synthese Toepassingen ammoniak chemische industrie Acrylonitril gezondheidszorg Ontleden of ‘kraken’ van NH4 in de staalindustrie voor de productie van waterstof stikstof Productie salpeterzuur Een van de belangrijkste producten van de chemie Oxidatie van NH3 en lucht katalysator: platina Bereiding van salpeterzuur in 3 stappen 4 NH3 + 5 O2 → 4 NO + 6 H2O 2 NO + O2 → 2 NO2 3 NO2 + H2O → 2HNO3 + NO bereiding van salpeterzuur 1) Ammoniak wordt verbrand in aanwezigheid van een katalysator. 2) Het stikstofmonoxide reageert met zuurstof tot stikstofdioxide. 3) Het stikstofdioxide leidt men in warm water. Hierbij ontstaan salpeterzuur en stikstofmonoxide. toepassing salpeterzuur Polyurethanen: geproduceerd op basis van salpeterzuur of geconcentreerd salpeterzuur Nylon-66: geproduceerd met salpeterzuur Salpeterzuur in de farmaceutische industrie Salpeterzuur als reinigingsmiddel in de zuivelindustrie Salpeterzuur als distikstoftetroxide voor de ruimtevaartindustrie Chemische en fysische eigenschappen Ammoniak kamertemp kleurloos, giftig en brandbaar grote hoeveelheden oplosbaar in water atmosferische omstandigheden gasvormig Kookpunt -33,4 °C smeltpunt - 77,7 °C doordringende, sterk prikkelende en karakteristieke geur kleurloos Toepassingen ureum Ureum Fysische toestand (20°C) vloeibaar Kleurloos tot geel Prikkelende geur Kookpunt 104°C – 122 °C Smeltpunt -41°C – -17°C vragen vragen De 2 voornaamste producten die worden geproduceerd met stikstof : Ammoniak & salpeterzuur Hoe word stikstof gewonnen? D.m.v. de vloeibare-lucht methode, voor kleine hoeveelheden wordt via een chemische weg andere stoffen verwijderd vragen De productie van ammnoniak in 8 stappen 1. Ontzwavelen van aardgas 2. kraken 3. 4. 5. 6. 7. 8. Conversie Het verwijderen van CO2 Methanisering Compressie NH3 synthese NH3 scheiding vragen Waarvan wordt ureum gemaakt? methaan, dizuurstof & water In welke industrieen wordt ammoniak onder andere gebruikt? staalindustrie, chemische industrie & cosmetischefarmaceutische industrie Wat is kraken? Bij deze techniek worden grotere organische moleculen omgevormd tot moleculen met een lager molecuulmassa of tot moleculen die betere eigenschappen hebben m.b.t. de verbranding extra video