O‘ZBEKISTON RESPUBLIKASI PREZIDENTI HUZURIDAGI STATISTIKA AGENTLIGI TOSHKENT SHAHAR STATISTIKA BOSHQARMASI TOSHKENT SHAHRINING STATISTIK AXBOROTNOMASI 2024-YIL YANVAR-MART - 2024 - SO‘Z BOSHI Toshkent shahrining statistik axborotnomasi – Toshkent shahrining ijtimoiyiqtisodiy rivojlanishi, iqtisodiyot tarmoqlari va hududlar holatini kompleks tavsiflovchi Toshkent shahar statistika boshqarmasining choraklik nashri hisoblanadi. Statistik axborotnomada 2024 -yil yanvar-mart oylari yakunlari bo‘yicha Toshkent shahrining asosiy statistik ko‘rsatkichlari chop etilgan. Ushbu nashrda statistik ko‘rsatkichlar Yevropa hamjamiyatining Iqtisodiy faoliyat turlari statistik tasniflagichiga (NACE Rev.2) asoslangan O‘zbekiston Respublikasi Toshkent shahrining iqtisodiy faoliyat turlari umumdavlat tasniflagichi (2 tahrir) bo‘yicha shakllantirilgan va taqdim etilgan. Shu bilan birga, mavjud faoliyat turlaridan foydalanishda IFUT-2 talablari qo‘llanilgan. Xususan, foydalanilayotgan yoki qayta ishlanayotgan mahsulotlarni ularning yangi turlariga qayta shakllantirishga yo‘naltirilgan barcha faoliyat turlari ishlab chiqarish jarayonlariga kiritilgan: tog‘-kon sanoati va ochiq konlarni ishlash, qayta ishlab chiqarish sanoati, elektr, gaz, bug‘ bilan ta’minlash va havoni konditsiyalash, suv ta’minoti, kanalizatsiya tizimi, chiqindilarni yig‘ish va utilizatsiya qilish, qurilish (tasniflagichning B,C,D,E,F seksiyalari). Shuningdek, xalqaro statistika amaliyotiga muvofiq, iqtisodiy trendlarni yanada aniqroq tahlil qilish maqsadida, Yalpi hududiy mahsulot tuzilmasidagi faoliyat turlarining ulush ko‘rsatkichlari yalpi qo‘shilgan qiymatga nisbatan keltirilgan (ya’ni, YAHM hajmidan mahsulotlarga soliqlar va subsidiyalar ta’siri chiqarib tashlangan). Nashr 12 ta tematik qismlardan tashkil topgan bo‘lib, u asosiy makroiqtisodiy indikatorlarni, shuningdek yalpi hududiy mahsulotni ishlab chiqarish, korxonalar va tashkilotlar, jumladan kichik tadbirkorlik sub’ektlarining iqtisodiy faoliyati, tashqi iqtisodiy aloqa, sanoat, investitsiya va qurilish, transport, tovar va xizmatlar bozori, demografiya va mehnat bozorlarining rivojlanish dinamikasi to‘g‘risidagi statistika ma’lumotlarini o‘z ichiga oladi Toshkent shahrining statistik axborotnomasi 3 Qisqartma va shartli belgilar YAHM – yalpi hududiy mahsulot l. – litr %. – Foiz 0,0 – katta bo‘lmagan miqdor mlrd. – milliard m. – Marta mln. – million – – ko‘rsatkichning yo‘qligi mln.AQSH doll. – million AQSH dollari ga. – Gektar kv. – kvadrat t – Tonna km. – kilometr yo‘lovchi/km – yo‘lovchi-kilometr m – metr 1), 2), 3)...... – izohning mavjudligi 4 Toshkent shahrining tumanining statistik axborotnomasi MUNDARIJA Nomi bet. ASOSIY IQTISODIY KO‘RSATKICHLAR 6 I. YALPI HUDUDIY MAHSULOT ISHLAB CHIQARISH 7 II. SANOAT 12 III. INVESTITSIYALAR VA QURILISH 30 IV. XIZMATLAR 51 V. TRANSPORT 70 VI. ISTE’MOL BOZORI 73 VII. TASHQI IQTISODIY ALOQALAR 84 VIII. KICHIK TADBIRKORLIK (BIZNES) 100 IX. KORXONA VA TASHKILOTLARNING MOLIYAVIY NATIJALARI 108 X. KORXONALAR VA TASHKILOTLAR FAOLIYATINING UMUMIY TAVSIFI 117 XI. O‘RTACHA OYLIK NOMINAL HISOBLANGAN ISH HAQI 129 XII. DEMOGRAFIK HOLAT 133 Toshkent shahrining statistik axborotnomasi 5 Asosiy iqtisodiy ko‘rsatkichlar 2024 -yil yanvar-mart oylari mlrd. so‘m 2023 -yil yanvar-martga nisbatan foiz hisobida Yalpi hududiy mahsulot 48 884,3 110,5 Sanoat mahsuloti 31 273,1 109,1 Asosiy kapitalga kiritilgan investitsiyalar 17 042,9 143,6 Qurilish ishlari 7 726,9 108,7 Yuk aylanmasi (mln. tn-km) 622,9 112,3 Yo‘lovchi aylanmasi (mln. yo‘lovchi-km) 2 742,3 102,1 Chakana tovar aylanmasi 18 980,4 110,6 Xizmatlar, jami 52 223,8 120,5 Tashqi savdo aylanmasi (mln. AQSH doll.) 6 093,4 104,5 Eksport 1 113,9 104,7 Import 4 979,5 104,5 Saldo (+;-) -3 865,6 x * Mahsulotning fizik hajmi 2024-yil yanvar-mart (2023- yil yanvar-martga nisbatan) 6 Toshkent shahrining tumanining statistik axborotnomasi YALPI HUDUDIY MAHSULOT ISHLAB CHIQARISH Dastlabki ma’lumotlarga ko‘ra, 2024-yilning yanvar-martda Toshkent shahri bo‘yicha yalpi hududiy mahsulot (keyingi o‘rinlarda –YAHM) hajmi joriy narxlar 48 884,3 mlrd.so‘mni tashkil etdi va 2023- yilning yanvar-mart bilan taqqoslaganda 10,5 % ga o‘sdi. Yanvar-mart oylari uchun iqtisodiy faoliyat turlari bo‘yicha YAHM ishlab chiqarish mlrd. so‘m 2023-yil yanvar-martga nisbatan foiz hisobida 2023-yil 2024-yil 38 347,7 48 884,3 110,5 Tarmoqlarning yalpi qo‘shilgan qiymati 34 032,7 43 931,9 110,5 Mahsulotlarga sof soliqlar 4 315,0 4 952,4 110,5 34 032,7 43 931,9 110,5 Sanoat (qurilishni qo‘shgan holda) 12 750,8 16 600,3 109,0 Sanoat 9 873,8 13 361,6 109,1 Qurilish 2 877,0 3 238,7 108,4 Xizmatlar 21 281,9 27 331,6 111,4 Savdo, yashash va ovqatlanish bo‘yicha xizmatlar 5 628,4 6 879,1 110,0 Tashish va saqlash, axborot va aloqa 5 137,6 6 810,9 119,3 Boshqa xizmat tarmoqlari 10 515,9 13 641,6 108,2 I. Yalpi hududiy mahsulot, jami shu jumladan: II. Tarmoqlarning yalpi qo‘shilgan qiymati Toshkent shahrining statistik axborotnomasi 7 YALPI HUDUDIY MAHSULOT ISHLAB CHIQARISH YAHMning iqtisodiy faoliyat turlari bo‘yicha o‘sish sur’atlari, foizda (2024- yil yanvar-mart oylarida) 119,3 110,5 YAHM 110,5 110,0 109,1 108,4 Sanoat Qurilish 108,2 Savdo, yashash va ovqatlanish bo' yicha xizmatlar Tashish va saqlash, axborot va aloqa Boshqa xizmat tarmoqlari Mahsulotlarga sof soliqlar Toshkent shahri iqtisodiyotning asosiy tarmoqlarida kuzatilgan o‘sish sur’atlari YAHM o‘sishida asosiy omil bo‘lib xizmat qildi. Jumladan, sanoat ishlab chiqarish indeksi –109,1 % ni tashkil etib (YAHM tarkibidagi ulushi 30,4 %), qurilish – 108,4 % (7,4 %), savdo, yashash va ovqatlanish bo‘yicha xizmatlar – 110,0 % (15,7 %), tashish va saqlash, axborot va aloqa – 119,3 % (15,5 %) va xizmat ko‘rsatuvchi boshqa tarmoqlar – 108,2 % (31,0 %) ni tashkil etdi. Xizmatlar sohasining yalpi qo‘shilgan qiymati tarkibi (jamiga nisbatan foizda) YaHM tarkibida xizmatlarning ulushi 2023 y. 2024 y. 62,5 62,2 8 savdo, yashash va ovqatlanish bo‘yicha xizmatlar • 16,5 • 15,7 2023 y. 2024 y. tashish va saqlash, axborot va aloqa • 15,1 • 15,5 2023 y. 2024 y. boshqa tarmoqlar • 30,9 • 31,0 2023 y. 2024 y. Toshkent shahrining statistik axborotnomasi YALPI HUDUDIY MAHSULOT ISHLAB CHIQARISH Toshkent shahrida YaHM aholi jon boshiga 2024-yil yanvar-mart oylarida 16 029,7 ming.so‘mni tashkil etib o‘tgan yilning mos davriga nisbatan 7,5 % ga o‘sdi. Yalpi hududiy mahsulotda aholi jon boshi (yanvar-mart oylarida) 2023 yil 2024 yil ming.so‘m 12 921,7 16 029,7 o‘sish sur’ati. % 104,1 107,5 2024-yil yanvar-mart oylari davomida Toshkent shahri bo‘yicha savdo, yashash va ovqatlanish bo‘yicha xizmatlarning yalpi hududiy mahsulot tarkibidagi ulushi 15,7 % ni (2023- yil yanvar-martda 16,5 %), tashish va saqlash, axborot va aloqa sohasida yalpi hududiy mahsulot tarkibidagi ulushi 15,1 % ni (15,5 %), xizmat ko‘rsatuvchi boshqa tarmoqlar sohasida yalpi hududiy mahsulot tarkibidagi 30,9 % ni (31,0 %) tashkil etdi. Yalpi hududiy mahsulotning tarmoqlar bo‘yicha tarkibi, (jamiga nisbatan foizda) 2023 -yil yanvar-mart 37,5 11,3 88,7 62,5 2024-yil yanvar-mart 37,8 10,1 89,9 62,2 Mahsulotlarga sof soliqlar Tarmoqlarning yalpi qo‘shilgan qiymati Sanoat (qurilishni qo‘shgan holda) Toshkent shahrining statistik axborotnomasi 9 YALPI HUDUDIY MAHSULOT ISHLAB CHIQARISH Toshkent shahri iqtisodiyotining barcha tarmoqlarida yaratilgan yalpi qo‘shilgan qiymat (YAQQ) hajmi umumiy yalpi hududiy mahsulotning 89,9 % ni, mahsulotlarga sof soliqlar esa 10,1 % ni tashkil etdi. Sanoat (qurilishni qo‘shgan holda) tarmog‘i yalpi hududiy mahsulotning tarmoqlar bo‘yicha tarkibidagi ulushi hisobot yilida 37,8 % ni tashkil etdi. Xizmatlar sohasining yalpi hududiy mahsulotning tarkibidagi ulushi esa 62,2 % ni tashkil etdi. Shu bilan birga, Toshkent shahrida yirik korxonalar iqtisodiy faoliyati jadallashishi oqibatida YAHMda kichik biznesning ulushi 49,7 % ni tashkil qildi. Yalpi hududiy mahsulotda kichik biznes ulushi ( yanvar-mart oylari, jamiga nisbatan ulushi) 2023 yil 53,4 2024 yil kichik biznes ulushi 49,7 kichik biznes ulushi O‘zbekiston Respublikasi bo‘yicha YAIMni shakllantirishda Toshkent shahrining qo‘shgan hissasi 20,1 % ni tashkil etib, o‘tgan yilning shu davriga nisbatan 1,1 punktga o‘sgan. Yalpi ichki mahsulotda Toshkent shahrining ulushi, foizda 20,1 O‘zbekiston Respublikasi 10 79,9 Toshkent shahri Toshkent shahrining statistik axborotnomasi YALPI HUDUDIY MAHSULOT ISHLAB CHIQARISH STATISTIK KO‘RSATKICHLARGA IZOHLAR Yalpi hududiy mahsulot- milliy hisoblar tizimining asosiy ko’rsatkichlari bo‘lib, muayyan davrda mintaqaning iqtisodiy hududida joylashgan rezident-institsional birliklar ishlab chiqarish faoliyatining yakuniy natijasini ifodalaydi. Aholi jon boshiga Yalpi hududiy mahsulot – muayyan davrda joriy narxlardagi Yalpi hududiy mahsulot hajminimamlakat (hudud)ning o‘rtacha aholisi soniga bo‘lish orqali aniqlanadi. Yalpi qo‘shilgan qiymat - ishlab chiqarilgan tovarlar va xizmatlar qiymati (ishlab chiqarish) hamda ishlab chiqarish jarayonida to‘laligacha iste’mol qilingan tovarlar va xizmatlar qiymati (oraliq iste’mol) o‘rtasidagi farq orqali aniqlanadi. Mahsulotlar uchun soliqlar- tovar yoki xizmatlarning bir birligiga, yani rezidentlar tomonidan ishlab chiqariladigan, sotiladigan yoki import qilinadigan tovarlar va xizmatlarning miqdori yoki qiymatiga mutanosib tarzda solinadigan soliqlar. Ularga qo‘shilgan qiymat solig‘i, aksizlar, eksport va import uchun soliqlar hamda boshqalar kiradi. Mahsulotlar uchun sof soliqlar- mahsulotlar uchun soliqlar mahsulotlar uchun subsidiyalarni ayirish orqali aniqlanadi. Mahsulotlar uchun subsidiyalar- davlat budjetidan tovarlar yoki xizmatlarning bir birligiga, ya’ni rezidentlar tomonidan ishlab chiqariladigan, sotiladigan yoki import qilinadigan tovarlar va xizmatlarning miqdori yoki qiymatiga mutanosib tarzda to‘lanadigan mablag‘lar (subsidiyalar). Yalpi hududiy mahsulot fizik hajm indeksi (o‘sish sur’ati) doimiy narxlarda, ya’ni o‘tgan yilning mos davri narxlarida hisoblangan hisobot davri Yalpi hududiy mahsulotni (real Yalpi hududiy mahsulot), joriy narxdagi o‘tgan yilning mos davri Yalpi hududiy mahsulotga nisbati orqali aniqlanadi. Yalpi hududiy mahsulot deflyator indeksi - iqtisodiyotda narxlarning o‘rtacha o‘zgarishini ifodalaydi va nominal yalpi hududiy mahsulotning (joriy narxlardagi hisobot) davri Yalpi hududiy mahsulot) real Yalpi hududiy mahsulotga nisbati orqali hisoblanadi. Toshkent shahrining statistik axborotnomasi 11 SANOAT Dastlabki ma’lumotlarga asosan joriy yilning yanvar-mart oylarida Toshkent shahrida faoliyat ko‘rsatayotgan sanoat korxonalari tomonidan 31 273,1 mlrd.so‘mlik sanoat mahsulotlari ishlab chiqarilishiga erishildi va o‘tgan yilning tegishli davriga nisbatan sanoat ishlab chiqarish indeksi 109,1 % ni tashkil etdi. Jami sanoat ishlab chiqarish hajmi o‘sishining asosiy omili bo‘lib, ishlab chiqaradigan (qayta ishlash) sanoatida ishlab chiqarish hajmining 3,3 % ga, suv bilan ta’minlash, kanalizatsiya tizimi, chiqindilarni utilizatsiya qilishning 14,5 % ga, elektr, gaz, bug‘ bilan ta’minlash va havoni konditsiyalashning 30,0 % ga hamda tog‘-kon va ochiq konlarni ishlash sanoati 25,4 % ga, o’sganini ko‘rishimiz mumkin. Yanvar-mart oylarida asosiy iqtisodiy faoliyat turlari bo‘yicha sanoat ishlab chiqarish tarkibi (mlrd. so‘mda) 22 558,8 18 966,5 Ishlab chiqaradigan (qayta ishlash) sanoat 5 800,3 3 690,3 2 598,5 1 245,4 315,6 194,1 Tog‘-kon va ochiq konlarni ishlash sanoati Elektr, gaz, bug‘ bilan ta’minlash va havoni konditsiyalash Suv bilan ta'minlash, kanalizatsiya tizimi, chiqindilarni utilizatsiya qilish 2024-yil 12 2023-yil Toshkent shahrining statistik axborotnomasi SANOAT Aholi jon boshiga to‘g‘ri keladigan sanoat mahsulotlari ishlab chiqarish (2024-yil yanvar-mart oylari, tumanlar kesmida) 2024- yil yanvar-mart (ming.so‘m) 2023- yil yanvar-martga nisbatan % da 10 254,9 106,2 Uchtepa 6 997,5 112,1 Bektemir 34 840,6 104,8 Yunusobod 2 990,0 101,8 M.Ulug‘bek 7 164,6 110,5 Mirobod 11 922,3 104,4 Shayxontohur 5 160,7 104,3 Olmazor 5 290,7 101,9 Sergeli 23 213,2 106,4 Yakkasaroy 14 885,2 100,1 Yashnobod 24 331,7 97,7 Yangihayot 11 138,0 98,5 Chilonzor 8 992,4 106,0 Toshkent sh. tumanlar: Joriy yilning yanvar-mart oylarida Toshkent shahrida aholi jon boshiga to‘g‘ri keladigan sanoat mahsulotlarni ishlab chiqarishda yuqorida ulushga ega tumanlar Yashnobod 24 331,7 ming.so‘m (o‘tgan yilning mos davriga nisbatan 2,3 foizga), Bektemir 34 840,6 ming.so‘m (o‘tgan yilning mos davriga nisbatan 4,8 foizga), va Sergeli 23 213,2 ming.so‘m (o‘tgan yilning mos davriga nisbatan 6,4 foizga) Yangihayot 11 138,0 ming.so‘m (o‘tgan yilning mos davriga nisbatan 1,5 foizga) bo‘lib, past ko‘rsatgichga, Yunusobod 2 990,0 ming.so‘m (o‘tgan yilning mos davriga nisbatan 1,8 foizga), Shayxontohur 5 160,7 ming.so‘m (o‘tgan yilning mos davriga nisbatan 4,3 foizga), Olmazor 5 290,7 ming.so‘m (o‘tgan yilning mos davriga nisbatan 1,9 foizga) hissasiga to‘g‘ri keladi. Toshkent shahrining statistik axborotnomasi 13 SANOAT Ishlab chiqaradigan (qayta ishlash) sanoati Toshkent shahrida sanoat korxonalarini modernizatsiya qilish, texnik va texnologik qayta jihozlash borasida amalga oshirilayotgan ishlar hududda ishlab chiqarish hajmi va sifatini yuksaltirishga xizmat qilmoqda. 2024- yilning yanvar-mart oylarida ishlab chiqaradigan sanoat korxonalari tomonidan ishlab chiqarilgan mahsulotlar hajmi 22 558 mlrd. so‘mni va o‘tgan yilning shu davriga nisbatan sanoat mahsuloti ishlab chiqarish indeksi 103,3 % ni tashkil etdi. O‘z navbatida, ishlab chiqaradigan sanoatda o‘tgan yilning mos davriga nisbatan metallurgiya sanoati 13,6 % ga, elektr uskunalar ishlab chiqarish 6,7 % ga, rezina va plastmassa buyumlar ishlab chiqarish 0,5 % ga oshganligida, kimyoviy mahsulotlarni ishlab chiqarish 7,2 % ga kamayganligini kuzatishimiz mumkin. Ishlab chiqaradigan sanoat tarkibida yuqori texnologiyali ishlab chiqarish tarmog‘ining ulushi 5,4 % ni, o‘rta-yuqori texnologiyali 22,3 % ni, o‘rta-quyi texnologiyali 31,5 % ni, quyi texnologiyali 40,8 % ni tashkil etdi. Yanvar-mart oylarida ishlab chiqarishning texnologik tarkibi bo‘yicha ishlab chiqaradigan sanoat tarkibi, foizda 2024 -yil 5,4 2023- yil 8,6 22,3 23,8 31,5 27,8 yuqori texnologiyali o 'rta-quyi texnologiyali 14 40,8 39,8 o 'rta-yuqori texnologiyali quyi-texnologiyali Toshkent shahrining statistik axborotnomasi SANOAT Tog‘-kon sanoati va ochiq konlarni ishlash Iqtisodiy tarmoqlar kesimida o‘rganilganda, joriy yilning yanvar-mart oylarida tog‘-kon sanoati va ochiq konlarni ishlash korxonalari tomonidan 5 800,3 mlrd.so‘mlik mahsulot ishlab chiqarildi va jami ishlab chiqarilgan sanoat mahsulotlarining ishlab chiqarish indeksi 125,4 % ni tashkil qildi. Tog‘-kon sanoatida ishlab chiqarilgan mahsulotlar turi bo‘yicha boshqa tog‘-kon sanoati faoliyati 3 martaga koʻpaygan, tabiiy gaz va xom neft qazib olish hajmi o‘tgan yilning tegishli davriga 20,7 %, ga o‘sganini kuzatish mumkin. Elektr, gaz, bug‘ bilan ta’minlash va havoni konditsiyalash. Elektr, gaz, bug‘ bilan ta’minlash va havoni konditsiyalash korxonalari tomonidan ishlab chiqarilgan mahsulotlar 2 598,5 mlrd. so‘mni (jami ishlab chiqarilgan sanoat mahsulotlarining ishlab chiqarish indeksi 130,6 % ni) tashkil etdi. 2024-yilning yanvar-mart oylarida elektr, gaz, bug‘ bilan ta’minlash va havoni konditsiyalash korxonalari mahsulotlari o‘tgan yilning tegishli davriga nisbatan 30,6 % ga o‘sgan. Suv bilan ta’minlash, kanalizatsiya tizimi, chiqindilarni utilizatsiya qilish. Suv bilan ta’minlash, kanalizatsiya tizimi, chiqindilarni utilizatsiya qilish korxonalari tomonidan ishlab chiqarilgan mahsulotlar 315,6 mlrd. so‘mni (jami ishlab chiqarilgan sanoat mahsulotlarining ishlab chiqarish indeksi 114,5 % ni) tashkil etganligi kuzatildi. Bunda, 2024-yil yanvar-mart oylarida suv bilan ta’minlash, kanalizatsiya tizimi, chiqindilarni utilizatsiya qilish korxonalari tomonidan ishlab chiqarilgan mahsulotlar hajmi o‘tgan yilning mos davriga nisbatan 14,5 % ga o‘sgan. Toshkent shahrining statistik axborotnomasi 15 SANOAT Iqtisodiy faoliyat turlari bo‘yicha sanoat mahsulotini ishlab chiqarish hajmi (2024- yil yanvar-mart oylarida) o‘sish sur’ati,foiz hisobida Iqtisodiy faoliyatning alohida turlari bo‘yicha sanoat mahsulotlari ishlab chiqarish hajmi Tog‘-kon sanoati va ochiq konlarni ishlash 31 273,1 109,1 5 800,3 125,4 Xom neft va tabiiy gaz 5 584,3 120,7 Boshqa foydali qazilmalarni qazib olish mahsulotlari 176,1 307,2 Tog‘-kon sanoatida texnika xizmatlari 39,4 190,9 22 558,8 103,3 2 920,2 90,1 Ichimliklar 2 674,4 108,4 Tamaki mahsulotlari 203,3 135,9 To‘qimachilik mahsulotlari 1 124,2 92,7 Kiyimlar 399,0 88,9 Charm va charmdan mahsulotlar Yog‘och hamda yog‘och va po‘kakdan yasalgan buyumlar (mebeldan tashqari); poxolcha va to‘qish uchun materiallardan yasalgan buyumlar Qog‘oz va qog‘oz mahsulotlari 43,9 63,3 155,7 83,7 521,0 91,2 337,7 91,4 72,0 18,9 720,5 73,5 Asosiy farmatsevtika mahsulotlari va farmatsevtika preparatlari Rezina va plastmassa buyumlar 746,7 132,5 838,1 100,5 Boshqa nometall mineral buyumlar 1 011,8 159,3 Metallurgiya sanoati 4 069,4 113,6 Mashina va asbob-uskunalardan tashqari tayyor metall buyumlar Kompyuterlar, elektron va optik uskunalar 806,8 67,5 473,4 137,0 Ishlab chiqaradigan sanoat Oziq-ovqat mahsulotlari Nashr qilish xizmatlari va yozilgan materiallarni aks ettirish bo‘yicha xizmatlar Koks va neftni qayta ishlash mahsulotlari Kimyo mahsulotlari 16 mlrd. so‘m Toshkent shahrining statistik axborotnomasi SANOAT davomi Elektr uskunalar Boshqa guruhlarga kiritilmagan mashinalar va uskunalar Avtotransport vositalari, pritseplar va yarim pritseplar Boshqa transport vositalari va uskunalar Mebel Boshqa mahsulotlar Mashinalar va uskunalarni ta’mirlash va o‘rnatish bo‘yicha xizmatlar Elektr, gaz, bug‘ bilan ta’minlash va havoni konditsiyalash Elektr,bug‘ ta’minoti tizimlari va konditsionerlari ishlab chiqarish va tarqatish Gazsimon yoqilg‘ilarni ishlab chiqarish va tarqatish Suv bilan ta’minlash, kanalizatsiya tizimi, chiqindilarni yig‘ish va utilizatsiya qilish Suvni yig‘ish, qayta ishlash va taqsimlash Chiqindilarni yig‘ish, ishlov berish, yo‘qotish, utilizatsiya qilish 2 365,6 106,7 382,1 1 412,5 148,8 115,4 140,7 173,7 96,1 164,0 662,5 126,1 303,7 134,6 2 598,5 130,6 2 441,1 157,3 138,8 84,3 315,6 243,4 114,5 121,2 72,1 102,8 Davlat va xususiy sektorning o‘zaro munosabati mamlakatdagi ijtimoiy-iqtisodiy barqaror vaziyatni ta’minlashda xususiy biznesning manfaatdorligini oshirishda katta xizmat qiladi. O‘z navbatida, mamlakatimizda davlat tasarrufidan chiqarish va xususiylashtirish borasida olib borilayotgan islohotlar natijasi o‘laroq Toshkent shahrida sanoat mahsulotlari ishlab chiqarish hajmida nodavlat sektorning ulushi salmoqli ekanligini ko‘rish mumkin. Tarmoq korxonalari tomonidan joriy yilning yanvar-mart oylarida 15 821,8 mlrd. so‘mlik mahsulotlar ishlab chiqarildi va sanoat ishlab chiqarish hajmiga 50,6 % ni tashkil etdi, shu bilan birga davlat sektorida 8 549,0 mlrd.so‘mlik mahsulot ishlab chiqarilib, umumiy hajmga nisbatan 27,3 % ni tashkil etdi, nodavlat sektorida 22 724,1 mlrd.so‘mlik mahsulot ishlab chiqarilib, umumiy hajmga nisbatan 72,7 % ni tashkil etdi. Toshkent shahrining statistik axborotnomasi 17 SANOAT Sanoat mahsulotlari ishlab chiqarish davlat va nodavlat sektorlarida 2024 -yil yanvar-mart oylarida (foiz hisobida) 72,7 27,3 Davlat mulki Xususiy mulk Sanoat sohasida modernizatsiyalash ko‘lamlarini jadallashtirish va kengaytirish bo‘yicha chora-tadbirlarning amalga oshirilishi natijasida, sanoat sohasida faoliyat yuritayotgan korxonalarda ishlab chiqarishning jadal rivojlanishi davom ettirildi. Tarmoq korxonalari tomonidan 2024-yil yanvar-mart oylarida 31 273,1 mlrd. so‘mlik mahsulotlar ishlab chiqarilib, umumiy hajmga nisbatan iqtisodiy faoliyat turlari bo‘yicha sanoat mahsulotlarini ishlab chiqarishning ulushi quyidagicha tavsiflanadi. Sanoat mahsulotlarini ishlab chiqarish iqtisodiyotning muhim omili bo‘lib, jami sanoat mahsulotlari ishlab chiqarishning tog‘-kon sanoati va ochiq konlarni ishlash mahsulotlari faoliyati sanoat ishlab chiqarish indeksi 125,4 % ni, qayta ishlash sanoati 103,3 % ni, elektr energiyasi, gaz, bug‘ va konditsiyalangan havo 130,6 % ni, suv bilan ta’minlash, kanalizatsiya, chiqindilarni yig‘ish va qayta foydalanish bo‘yicha xizmatlar 114,5 % ni tashkil etdi. 18 Toshkent shahrining statistik axborotnomasi SANOAT Iqtisodiy faoliyat turlari bo‘yicha sanoat mahsulotlarini ishlab chiqarish (umumiy hajmga nisbatan foizda) 2023 -yil yanvar-mart 2024-yil yanvar-mart 72,1 78,7 5,2 18,6 0,8 15,3 1,0 8,3 Ishlab chiqaradigan sanoat Elektr, gaz, bug‘ bilan ta’minlash va havoni konditsiyalash Suv bilan ta’minlash, kanalizatsiya tizimi, chiqindilarni yig‘ish va utilizatsiya qilish Tog‘-kon sanoati va ochiq konlarni ishlash Iqtisodiy faoliyat turlari bo‘yicha sanoat mahsuloti turlarini ishlab chiqarish hajmi (yirik korxonalar bo‘yicha) O‘lchov birligi 2024- yil yanvar-mart 2023- yil yanvar-martga nisbatan % da Tog‘-kon sanoati va ochiq konlarni ishlash Neft ming tn 152,7 89,5 Gaz kondensanti ming tn 186,6 108,6 Tabiiy gaz mln. kub.m 8 124,8 96,7 tonna 35 808,5 Qayta ishlash sanoati 110,0 Chaqiq tosh Yumshoq bug‘doy va spelta uni Makaron mahsulotlari va shu kabi xamirdan tayyorlangan mahsulotlar tonna tonna Toshkent shahrining statistik axborotnomasi 18 524,0 1 818,2 63,5 149,5 19 SANOAT davomi O‘lchov birligi 2024- yil yanvar-mart 2023- yil yanvarmartga nisbatan % da Quyiltirilmagan va shakar qo'shilmagan, yog 'liligi 6 % dan yuqori sut va qaymoq tonna 1 410,3 59,9 Aroq - ming litr 100% spirt ming litr 3 523,8 79,7 Konyak spirti - ming litr 100% spirt ming litr Uzum vinosini distillash yoki uzumni siqish natijasida olingan spirt nastoykalari - ming litr 100% ming litr spirt Uzum vinolari ming litr 71,4 3,0 212,7 98,7 1 244,4 78,5 Pivo mln. litr 16 505,1 118,1 Tamaki mahsulotlari, tamakidan tayyorlangan mln.dona 930,8 11 070,4 3,6 m. 128,8 5,1 - 3 901,1 86,3 369,0 - tonna 445,4 84,5 Trikotaj yoki to‘qilgan ustki kiyimlar ming dona 407,2 3,0 m. Ichdan kiyiladigan trikotaj kiyimlar ming dona 11,8 5,1 Boshqa ish kiyimlari - ming so'm Yarim tsellyulozadan tayyorlangan gofrirovka qilish uchun qog'oz Plastmassadan qutichalar, yashiklar, savatlar, panjarasimon idishlar va shu kabi buyumlar Kitoblar, geografiya xaritalar, gidrografik yoki shu kabi kartalarning barcha turlari, reproduksiyalar, chizmalar va fotosuratlar, otkritkalarni bosib chiqarish bo‘yicha xizmatlar ming so'm 4 507,0 9,4 tonna 451,0 128,9 tonna 6 125,5 3,7 m. ming so‘m 11 670 090,0 87,1 Gazetalarni bosib chiqarish bo‘yicha xizmatlar ming so‘m 8 023 786,0 113,4 Paxtadan yigirilgan ip tonna Tarkibida massasi bo‘yicha 85% yoki undan ortiq paxta tolasi bo‘lgan, sirt zichligi 200 g/kv.metrdan ming kv.m ko‘p bo‘lmagan, oqartirilmagan ip gazlamalari Mashinada yoki qo‘lda to‘qilgan trikotaj tonna polotnolar Gilam va gilamlar ming kv.m Paketlar va paketlarni qadoqlash 20 Toshkent shahrining statistik axborotnomasi SANOAT davomi O‘lchov birligi 2023- yil 2024- yil yanvaryanvar-mart martga nisbatan % da ming so'm 4 606 206,0 5,8 m. ming so‘m 1 322 714,0 6,0 m. Yog'lash uchun ishlatiladigan moylar ming tonna 0,4 - Suyultirilgan propan va butan ming tonna 132,0 90,0 Texnik oltingugurt tonna 58 486,0 100,3 Murakkab organik erituvchilar va suyultirgichlar tonna 7,8 33,9 Akril va vinil polimerlari asosidagi bo‘yoqlar va laklar, suv muhitida tonna 3 246,4 94,8 tonna 1 360,0 76,0 ming litr 2 268,0 62,4 tonna 3 556,3 2,5 m. tonna 73,6 181,2 tonna 5 539,6 142,2 tonna 88,9 18,5 tonna 51 774,0 88,9 ming dona 67 349,0 127,2 tonna 27 508,0 104,2 Bosib chiqarilgan pochta va gerbli markalari, titul hujjatlari, mikroprossesor kartochkalari, cheklar va boshqa qimmatli qog'ozlar va shu kabilarni bosib chiqarish bo'yicha xizmatlar Haftada to‘rt martadan kam chiqadigan jurnallar va davriy nashrlarni bosib chiqarish bo‘yicha xizmatlar Sintetik polimerlar asosidagi bo‘yoqlar va laklar Denaturlanmagan, spirt konsentratsiyasi 80 % hajmdan kam bo‘lmagan etil spirti Birlamchi formalardagi polipropilen Chakana savdo uchun qadoqlangan yoki dozalarga bo'lingan, tarkibida penitsilin yoki uning hosilalari bo'lgan, penitsilin kislotasi tuzilmasiga ega yoki tarkibida streptomitsin yoki uning hosilalari bo'lgan medikamentlar Tarkibida gormonlar yoki antibiotiklar bo‘lmagan medikamentlar Chakana savdo uchun qadoqlangan, tarkibida boshqa antibiotiklar bo‘lgan medikamentlar Binolar va inshootlar uchun sement, beton yoki sun’iy toshdan yig‘ma konstruksiyalar elementlari va boshqa buyumlar Butilkalar Temirdan yoki legirlanmagan po‘latdan bolg‘alangan, issiqlayin prokatka qilingan, issiqlayin cho‘zilgan yoki ekstrudirlangan chiviqlar va sterjenlar, jumladan prokatkadan keyin kalavalarga o‘ralgan chiviqlar Toshkent shahrining statistik axborotnomasi 21 SANOAT davomi O‘lchov birligi 2023- yil 2024- yil yanvar-martga yanvar-mart nisbatan % da Po'latdan choksiz neft va gaz tonna 8 000,7 100,8 Mis sim tonna 7 049,6 80,4 Alyuminiydan elektr izolyatsiyasiz o‘ralgan sim, po‘lat arqonlar, to‘qilgan shnurlar va shu kabi buyumlar tonna 583,7 196,7 Temir yoki po‘lat simdan matolar, panjaralar, to‘rlar va to‘siqlar tonna 1,1 87,0 Elektrsiz isitiladigan markaziy isitish radiatorlari va ularning qora metallardan yasalgan qismlari tonna 2 483,2 93,3 Qishloq xo'jaligi, bog'dorchilik yoki o'rmon xo'jaligida ishlatish uchun dastakli asboblar tonna 0,1 8,3 1 kV dan ortiq bo‘lmagan kuchlanish uchun avtomatik o‘chiruvchilar tonna 2,7 19,5 m. Kuchlanishi 1 kV dan ortiq bo'lmagam elektr zanjirini o'chirish, almashlab ulash yoki himoyalash uchun apparatura bilan jihozlangan taqsimlash shitlarini va boshqa panellar tonna 79,7 5,6 m. Izolyatsiya qilingan o'rash simlari tonna 1 001,1 148,0 Kuchlanishi 1 kV dan ortiq bo'lgan (yuqori voltli), boshqa elektr toki o'tkazgichlari tonna 3 536,0 177,9 Sovutkich va muzlatkichlar - dona 93 397,0 81,9 Ixtisoslashgan yengil avtomobillar - dona dona 58,0 - 22 Toshkent shahrining statistik axborotnomasi SANOAT davomi O‘lchov birligi 2024- yil yanvar-mart 2023- yil yanvarmartga nisbatan % da Elektr, gaz, bug‘ bilan ta’minlash va havoni konditsiyalash Elektroyenergiya mln.kVt soat 1 025,4 101,1 Issiqlik energiyasi ming Gkal 3 955,2 100,5 Elektr energiyasini uzatish bo‘yicha xizmatlar ming so‘m 461 042,0 Suv bilan ta’minlash, kanalizatsiya tizimi, chiqindilarni yig‘ish va utilizatsiya qilish Tabiiy suv, suvga ishlov berish va suv bilan ming so‘m 151 223 447,0 ta’minlash bo‘yicha xizmatlar Oqova suvlarni yo‘qotish, transportirovka qilish ming so‘m 92 214 074,0 va ishlov berish bo‘yicha xizmatlar Xavfsiz chiqindilarini yig‘ish bo‘yicha xizmatlar ming so‘m 42 952 465,0 Plastmass chiqindilar tonna 502,2 Xavfsiz metall chiqindilar tonna 279,5 Boshqa guruhlarga kiritilmagan, qayta foydalanishga yaroqli yig'ilgan boshqa xavfsiz tonna 14 437,9 chiqindilar Xavfli (zaharli) kimyoviy chiqindilar tonna 59,2 Saralangan metall va metall bo'lmagan materiallarni qayta ishlash (qayta tiklash) ming so‘m 371 130,0 bo'yicha xizmatlar - ming so‘m 176,5 172,8 2,0 m. 126,4 120,9 159,7 136,9 67,3 - Hududlar bo‘yicha sanoat ishlab chiqarish hajmi Toshkent shahrida sanoat korxonalarini modernizatsiya qilish, texnik va texnologik qayta jihozlash borasida amalga oshirilayotgan ishlar hududda ishlab chiqarish hajmi va sifatini yuksaltirishga xizmat qilmoqda. Toshkent shahri sanoat ishlab chiqarish hajmi tarkibida eng ko‘p Yashnobod tumani (Toshkent shahri sanoat ishlab chiqarish hajmining 23,5%), Sergeli tumani (12,5%), Chilonzor tumani (7,9 %), Mirzo Ulug‘bek tumani (7,6%), Olmazor tumani (6,9%), Bektemir tumani (6,8 %), Uchtepa (6,7%), Yakkasaroy tumani (6,4%), Yangihayot tumani (6,3 %), hissasiga to‘g‘ri keladi. Shuning bilan birga, eng kam ulush Shayhontohur tumani (6,0%), Mirobod (5,8%), Yunusabod (3,6%), tumanlariga to‘g‘ri keladi. Toshkent shahrining statistik axborotnomasi 23 SANOAT Hududlarning jami sanoat ishlab chiqarish hajmidagi ulushi, foizda (2024- yil yanvar-mart oylarida) 23,5 12,5 7,9 7,6 6,9 6,8 6,7 6,4 6,3 6,0 5,8 3,6 Dunyodagi eng rivojlangan mamlakatlar tajribasi shuni ko‘rsatadiki, sanoat mamlakatning ijtimoiy-iqtisodiy rivojlanishida muhim o‘rin tutadi. Shu nuqtai nazardan kelib chiqib, Toshkent shahri va tumanlarida ishlab chiqarilgan sanoat mahsuloti hajmini tumanlararo hamda tumanlarni shahar ko‘rsatkichlari bilan taqqoslash orqali tahlil qilish, sanoat mahsulotini aholi jon boshiga to‘g‘ri keladigan miqdori dinamikasini kuzatib borish, hududlardagi ustuvor vazifalarni va o‘sish nuqtalarini belgilash muhim ahamiyat kasb etadi. O‘z navbatida, joriy yilning yanvar-mart oylarida Toshkent shahrida sanoat mahsuloti ishlab chiqarilishi 31 723,1 mlrd.so‘mni tashkil etib, o‘tgan yilning mos davriga nisbatan o‘sish sur’ati 109,1 % ni tashkil etdi. Toshkent shahrida ishlab chiqarilgan sanoat mahsuloti hajmi aholi jon boshiga 10 254,9 ming so‘mni yoki o‘tgan yilning mos davriga nisbatan o‘sish sur’ati 106,2 % ga yetkazilganligini kuzatishimiz mumkin. 24 Toshkent shahrining statistik axborotnomasi SANOAT Hududlarda sanoat mahsulotlari ishlab chiqarish indeksi, foizda (2024- yil yanvar-mart oylarida, o‘tgan yilning tegishli davriga nisbatan) 114,1 113,6 113,2 110,3 107,2 106,7 106,3 105,6 105,0 104,3 104,3 101,1 Bunda, Toshkent shahrida sanoat ishlab chiqarishning eng katta fizik hajmi indeksi Shayxontohur tumani(114,1%), Uchtepa tumani (113,6 %), Bektemir tumani (113,2%), Mirobod tumani (110,3%) Yangihayot tumani (106,7 %), tumanlarida kuzatilmoqda. Sanoat ishlab chiqarishda kichik biznesning hissasi Kichik tadbirkorlik sub’ektlari sanoat ishlab chiqarishda bir maromdagi o‘sish ta’minlandi. Dastlabki ma’lumotlar bo‘yicha 2024-yilning yanvar-mart oylarida Toshkent shahrida sanoat ishlab chiqarishda kichik biznesning ulushi 30,5 % ni tashkil etgan. Hududlar bo‘yicha kichik biznesning sanoat mahsulotlari ishlab chiqarishdagi ulushi, foizda (yanvar-mart) Hududlar kesimida kichik biznesning sanoat mahsulotlari ishlab chiqarishdagi eng yuqori ulushi Olmazor tumani (jami sanoat mahsulotlari ishlab chiqarishdagi ulushi (63,6 %), Yunusobod (57,0 %) Chilonzor (39,6 %) tumanlarida kuzatildi. Shu bilan birga, eng kichik ulushi Mirzo Ulugʻbek (23,7 %) va Yashnobod (15,6 %) tumanlarida kuzatildi. Toshkent shahrining statistik axborotnomasi 25 SANOAT 2024-yil yanvar-mart oylarida tumanlar kesimida kichik biznesning jami sanoat mahsulotlari ishlab chiqarishdagi ulushi, foizda 63,6 57,0 39,6 37,3 35,9 34,8 29,5 29,4 28,0 24,3 23,7 15,6 Chet el investitsiyalari ishtirokidagi korxonalar mahsulotlarining ishlab chiqarilishi Hisobot davrida xorijiy investitsiyalar ishtirokidagi korxonalar tomonidan 9 893,2 mlrd. so‘mlik mahsulot ishlab chiqarildi. O‘tgan yilda qo‘shma korxonalarning umumiy ishlab chiqarishdagi ulushi 34,7 % ni tashkil etgan bo‘lsa, hisobot davrida bu ko‘rsatkich 31,6 % ni tashkil qildi. Qo‘shma korxonalar tomonidan joriy yilning yanvar-mart oylarida ishlab chiqarilgan sanoat mahsulotining Respublika sanoat ishlab chiqarishidagi ulushi 5,9 % ni tashkil etdi, bu iqtisodiyotni isloh qilish va liberallashtirishni, jahon bozorida mahsulotlarning raqobatbardoshligini oshirish imkonini berdi. Chet el investitsiyalari ishtirokidagi korxonalar mahsulotlarining sanoatning umumiy hajmidagi ulushi, foizda 2024- yil yanvar-mart oylarida 67,7 64,4 47,5 43,6 42,2 28,0 26,0 25,9 26 16,3 15,7 13,9 9,0 Toshkent shahrining statistik axborotnomasi SANOAT Faoliyat yuritayotgan va yangi tashkil etilgan sanoat korxonalari Bugungi kunda Toshkent shahrida 11,0 minga yaqin sanoat korxonalari faoliyat ko‘rsatayotgan bo‘lib, ulardan 1 337 ta korxona (jami faoliyat ko‘rsatayotgan korxonalarning 12,2 %) Olmazor tumaniga, 1 261 ta korxona (11,5 %) Chilonzor tumaniga, 1 191 ta korxona (10,9 %) Uchtepa tumanlari hissasiga to‘g‘ri keladi. Faoliyat yuritayotgan sanoat korxonalari soni, birlik (2024- yil 1-aprel holatiga) 1 337 1 261 1 191 1 055 1 002 963 1369 870 790 604 509 492 Yangi tashkil etilgan sanoat korxonalari soni, birlik (2024- yil yanvar-mart oylarida) 47 41 39 33 28 28 27 25 24 16 Toshkent shahrining statistik axborotnomasi 15 27 SANOAT 2024-yil yanvar-mart oylarida Toshkent shahrida 373 ta yangi sanoat korxonalari tashkil etilgan bo‘lib, ulardan qariyb 6,5 % Olmazor, 6,1 % Chilonzor, 5,4 % Sergeli, 5,1% Yashnobod tumanlari yuqori ulushga ega. Tayyor mahsulotlar, butlovchi qismlar va materiallar ishlab chiqarishni mahalliylashtirish dasturining asosiy ko‘rsatkichlari (2024- yil yanvar-mart oylarida) Loyihalar soni, birlikda Ishlab chiqarish hajmi, mln. so‘m Eksportga sotilgan mahsulot hajmi, ming AQSh dollari Yangi tashkil qilingan ish o‘rinlari soni, birlikda 226 4 935 500,0 31 800,0 235 Uchtepa 7 44733 191 10 Bektemir 44 151330 1527 7 Yunusobod 5 709896 33 16 Mirzo Ulug‘bek 11 106004 271 38 Mirobod 19 16065 - 5 Shayxontohur 13 723142 98 -1 Olmazor 35 72379 485 13 Sergeli 23 1676681 1266 43 Yakkasaroy 17 29731 22 - Yashnobod 12 240950 12006 75 Yangihayot 22 832925 14764 17 Chilonzor 18 331653 1186 12 Jami: shundan; 28 Toshkent shahrining statistik axborotnomasi SANOAT Mahalliylashtirish dasturining jami ishlab chiqarish hajmida tumanlarning ulushi, foizda 2024- yil yanvar-mart oylarida Toshkent 100,0 Uchtepa 0,9 Bektemir 3,1 Yunusobod 14,4 M.Ulug‘bek 2,1 Mirobod 0,3 Shayhontoxur 14,7 Olmazor 1,5 Sergeli 34,0 Yakkasaroy 0,6 Yashnobod 4,9 Yangihayot 16,8 Chilonzor 6,7 Statistik ko‘rsatkichlarga tushuntirish Sanoat mahsuloti ishlab chiqarish hajmi – korxona tomonidan ishlab chiqarilgan tayyor mahsulotlar, yarim tayyor, chetga sotishga mo‘ljallangan, o‘zining nosanoat bo‘linmalariga va kapital qurilishga mo‘ljallangan mahsulotlar hajmini o‘z ichiga oladi; ishlab chiqarilishi hisobot davrida tugallanmagan uzoq muddatli mahsulotlarni ishlab chiqarish bo‘yicha ishlar; sanoat tusidagi ishlar (xizmatlar); Sanoat ishlab chiqarishda o‘zgarish indekslari – solishtirma davrlarda mahsulotlar (ishlar, xizmatlar) fizik hajmining o‘zgarishini tavsiflovchi nisbiy ko‘rsatkichdir; Iste’mol mollari – asosan shaxsiy iste’mol yoki foyda olish bilan bog‘liq bo‘lmagan boshqa maqsadlarda foydalanadigan sanoat mahsulotlari; iste’mol mollari ishlab chiqarish hajmi amaldagi narxlarda (QQS va aksizlar bundan mustasno) hisoblab chiqiladi; Natura ko‘rinishida sanoat ishlab chiqarish hajmi – boshqa korxonalarga jo‘natish uchun yoki ishlab chiqarishga mo‘ljallangan mahsulotlarni, shu jumladan korxonaning sanoat ehtiyojlari uchun sarflangan mahsulotlarni o‘z ichiga oladi, ya’ni yalpi mahsulot; Ishlab chiqarishni texnologik rivojlanish darajasiga ko‘ra guruhlash Yevrostat texnologik faoliyatining tasnifi asosida ishlab chiqilgan. Mahalliylashtirish darajasi – ishlab chiqarishda ishlatiladigan mahalliy materiallar, mehnat va intellektual resurslarning ulushini belgilaydi; Mahalliylashtirish darajasini hisoblashda xarajatlar, soliq to‘lovlari va ishlab chiqarish jarayoniga bevosita aloqador bo‘lmagan boshqa imtiyozlar hisobga olinmaydi; mahsulot sotish hajmi – savdo narxlarida keltiriladi (QQS va aksiyalar bundan mustasno). Toshkent shahrining statistik axborotnomasi 29 INVESTITSIYALAR VA QURILISH Joriy yilning yanvar–mart oylarida Toshkent shahrida iqtisodiyot va ijtimoiy sohani rivojlantirish uchun jami moliyalashtirish manbalari hisobidan 17 042,9 mlrd. so‘m asosiy kapitalga investitsiyalar o‘zlashtirildi va 2023-yilning mos davriga nisbatan o‘sish sur’ati 143,6 % ni tashkil qildi. Asosiy kapitalga o‘zlashtirilgan investitsiyalar hajmi va o‘sish sur’ati (2024- yil yanvar-mart) 101,7 1 491,4 1 217,3 1 269,3 1 350,5 256,4 440,0 340,0 195,9 240,0 132,0 140,0 88,8 121,6 - 148,0 540,0 129,5 120,6 129,9 40,0 91,2 Hajm, mlrd. so 'm 0 500,0 177,8 795,4 1 000,0 1 276,6 1 500,0 472,3 2 000,0 1 229,9 2 500,0 640,0 475,2 3 071,2 3 000,0 1 858,0 2 535,7 3 500,0 O ‘sish sur'ati, % Asosiy kapitalga investitsiyalarning o‘zlashtirilgan hajmi bo‘yicha tumanlar kesimida Shayxontohur tumani yetakchilik qilmoqda. Ushbu hududda jami asosiy kapitalga investitsiyalarning 18,0 % ga o‘zlashtirildi. Shuningdek, Yunusobod tumani 14,9 % ni, Yakkasaroy tumani jami investitsiyalar hajmidan 10,9 % ni tashkil etmoqda. Tumanlarda ushbu ko‘rsatkich Yashnobod 8,8 %, Chilonzor 7,9 %, Mirobod 7,5 % ni tashkil etdi. Bektemir va Yangihayot tumanlarida investitsiyalar eng kam o‘zlashtirilgan bo‘lib, har birining Toshkent shahridagi ulushi mos ravishda 2,8 % va 2,8 % ni tashkil etdi. 30 Toshkent shahrining statistik axborotnomasi INVESTITSIYALAR VA QURILISH Aholi jon boshiga to‘g‘ri keladigan kapital qo‘yilmalar (2024-yil yanvar-mart oylari, tumanlar kesmida) 2024- yil 2023- yil yanvar-mart yanvar-martga (ming.so‘m) nisbatan % da Toshkent shahri 5 588,6 139,6 tumanlar: Bektemir 7 742,6 84,7 Mirzo Ulug‘bek 3 708,0 87,2 Mirobod 8 371,3 81,8 Olmazor 3 131,7 116,2 Sergeli 7 203,0 182,0 Uchtepa 2 653,1 87,1 Chilonzor 4 903,7 196,9 Shayxontohur 8 393,5 279,7 Yunusobod 6 722,4 174,0 Yakkasaroy 13 855,3 137,5 Yangihayot 2 697,1 210,0 Yashnobod 4 946,7 124,4 Joriy yilning yanvar-mart oylarida Toshkent shahrida aholi jon boshiga to‘g‘ri keladigan kapital qo‘yilmalar yuqorida ulushga ega tumanlar Yakkasaroy 13 855,3 ming.so‘m (o‘tgan yilning mos davriga nisbatan 137,5 foizga), Shayxontohur 8 393,5 ming.so‘m (o‘tgan yilning mos davriga nisbatan 279,7 foizga), Mirobod 8 371,3 ming.so‘m (o‘tgan yilning mos davriga nisbatan 81,8 foizga),o‘sgan bo‘lib, past ko‘rsatgichga Olmazor 3 131,7 ming.so‘m (o‘tgan yilning mos davriga nisbatan 116,2 foizga), Yangihayot 2 697,1 ming.so‘m (o‘tgan yilning mos davriga nisbatan 210,0 foizga) va Uchtepa 2 653,1 ming.so‘m (o‘tgan yilning mos davriga nisbatan 87,1 foizga) hissasiga to‘g‘ri keladi. Toshkent shahrining statistik axborotnomasi 31 INVESTITSIYALAR VA QURILISH Markazlashgan va markazlashmagan investitsiyalarning hududlar bo‘yicha taqsimlanishi ( 2024- yil yanvar-mart) mln. so‘m Jami investitsiyalar Markazlashgan Markazlashmagan Toshkent shahri 17 042 868,4 2 554 042,7 14 488 825,7 tumanlar: Bektemir 472 301,4 5 932,4 466 369,1 Mirzo Ulug‘bek 1 229 949,1 74 893,1 1 155 056,0 Mirobod 1 276 620,4 475 793,6 800 826,7 Olmazor 1 269 276,3 9 644,6 1 259 631,7 Sergeli 1 217 302,4 - 1 217 302,4 Uchtepa 795 407,0 25 449,5 769 957,5 Chilonzor 1 350 466,8 51 109,2 1 299 357,6 Shayxontohur 3 071 196,2 859 128,2 2 212 068,0 Yunusobod 2 535 690,3 414 331,8 2 121 358,5 Yakkasaroy 1 857 999,3 197 446,3 1 660 553,0 Yangihayot 475 225,1 104,4 475 120,7 Yashnobod 1 491 434,1 440 209,6 1 051 224,5 Markazlashgan investitsiyalarning asosiy kapitalga o‘zlashtirilgan hajmi bo‘yicha tumanlar kesimida Mirobod tumani yetakchilik qilmoqda. Ushbu hududda jami markazlashgan asosiy kapitalga investitsiyalarning 37,3 % ga o‘zlashtirildi. Shuningdek, ushbu o‘zlashtirish bo‘yicha Yashnobod tumani 29,5 % ni, Shayxontohur tumani 28,0 % ni tashkil etmoqda. Markazlashmagan investitsiyalarning asosiy kapitalga o‘zlashtirilgan hajmi bo‘yicha tumanlar kesimida Shayxontohur tumani yetakchilik qilmoqda. Ushbu hududda jami markazlashmagan asosiy kapitalga investitsiyalarning 15,3 % ga o‘zlashtirildi. 32 Toshkent shahrining statistik axborotnomasi INVESTITSIYALAR VA QURILISH Shuningdek, ushbu o‘zlashtirish bo‘yicha Yunusobod tumani 14,6 % ni, Yakkasaroy tumani 11,5 % ni tashkil etmoqda. Moliyalashtirish manbalari bo‘yicha asosiy kapitalga investitsiyalar (2024- yil yanvar-mart) mlrd. so‘m O‘sish sur’ati, % da Jamiga nisbatan ulushi,% da 17 042,9 143,6 100,0 2 554,0 213,0 14,9 Budjet mablag‘lari 258,2 36,9 1,5 Suv ta’minoti jamg‘armasi - - - Tiklanish va taraqqiyot jamg‘armasi 208,5 17 m 1,2 O‘zbekiston Respublikasi kafolati ostidagi kreditlar 2 087,3 419,1 12,2 Markazlashmagan investitsiyalar: 14 488,8 135,8 85,1 korxona mablag‘i 6 980,4 114,1 41,0 aholi mablag‘i 436,8 105 2,6 to‘g‘ridan-to‘g‘ri xorijiy investitsiya va kreditlar 6 026,5 211,5 35,4 tijorat banklari kreditlari va boshqa qarz mablag‘lari 1 045,1 81,3 6,1 Asosiy kapitalga investitsiyalar shu jumladan: Markazlashgan investitsiyalar: Toshkent shahrining statistik axborotnomasi 33 INVESTITSIYALAR VA QURILISH Asosiy kapitalga o‘zlashtirilgan investitsiyalarda kichik biznes ulushi (2024-yil yanvar-mart oylari, tumanlar kesmida) 73,9 71,0 65,9 64,6 61,2 59,3 42,2 38,5 27,4 25,4 40,1 30,1 ulushi, % Joriy yilning yanvar-mart oylarida Toshkent shahrining kichik biznes ulushi asosiy kapital o‘zlashtirilgan investitsiyada yuqorida ulushga ega tumanlar Yangihayot 73,9 foiz Olmazor 71,0 foiz, Mirzo Ulug‘bek 65,9 foiz, o‘sgan bo‘lib, past ko‘rsatgichga Shayxontohur 30,1 foiz, Mirobod 25,4 foiz va Yunusobod 27,4 foiz hissasiga to‘g‘ri keladi. Markazlashgan va markazlashmagan investitsiyalarning jami asosiy kapitalga investitsiyalar hajmidagi ulushi, (umumiy hajmga nisbatan, %da) 2023-yil yanvar-mart 2024- yil yanvar-mart 14,9 6,5 93,5 85,1 Markazlashgan moliyalashtirish manbalari hisobidan 2 554,0 mlrd. so‘m yoki o‘tgan yilning joriy davriga nisbatan 213,0 % (jami investitsiyalar hajmining 14,9 % i)ga kam o‘zlashtirildi, mos ravishda, markazlashmagan moliyalashtirish manbalari hisobidan esa 14 488,8 mlrd.so‘m yoki o‘tgan yilning mazkur davriga nisbatan 135,8 % (jami investitsiyalardagi ulushi 85,1 %) ko‘p o‘zlashtirildi. 34 Toshkent shahrining statistik axborotnomasi INVESTITSIYALAR VA QURILISH Asosiy kapitalga o‘zlashtirilgan investitsiyalarning markazlashgan moliyalashtirish manbalari Jami investitsiyalar hajmidagi ulushi, % da 12,2 6,0 4,2 1,2 1,5 0,01 O 'zbekiston Respublikasi kafolati ostidagi kreditlar 0,0 Suv ta'minoti va kanalizatsiya tizimlarini rivojlantirish jamg'armasi 0,0 Tiklanish va taraqqiyot jamg'armasi 2023-yil yanvar-mart Byudjet mablag'lari 2024-yil yanvar-mart Asosiy kapitalga o‘zlashtirilgan investitsiyalarning markazlashmagan moliyalashtirish manbalarining jami investitsiyalar hajmidagi ulushi, foizda 51,3 41,0 35,4 24,0 10,6 3,9 Korxona o'z mablag'i 2,6 Аholi mablag'i 2023-yil yanvar-mart To' g' ridan-to'g'ri investitsiya va kafolatlanmagan kreditlar 6,1 Tijorat banklari kreditlari va boshqa qarz mablag' lari 2024-yil yanvar-mart Markazlashmagan investitsiyalarning moliyalashtirish manbalari asosan korxona mablag‘lari (jami investitsiyalar hajmiga nisbatan 41,0 %), to‘g‘ridan-to‘g‘ri xorijiy investitsiya va kafolatlanmagan kreditlar (35,4 %) hisobiga to‘g‘ri keldi. Toshkent shahrining statistik axborotnomasi 35 INVESTITSIYALAR VA QURILISH Asosiy kapitalga o‘zlashtirilgan investitsiyalarning iqtisodiy faoliyat turlari bo‘yicha tarkibi, foizda (2024- yil yanvar-mart) 16,9 14,6 8,8 9,4 8,9 1,0 2,3 5,1 4,3 3,3 1,2 5,1 1,4 2,7 2,5 1,4 1,1 3,1 6,3 0,6 Asosiy kapitalga investitsiyalarning iqtisodiy faoliyat turlari bo‘yicha Turar-joy qurilishi sohasi yetakchilik qilmoqda. Ushbu tarmoqda jami moliyalashtirish manbalari hisobidan 2 883,0 mlrd. so‘m yoki jami asosiy kapitalga kiritilgan investitsiyalarning 16,9 % o‘zlashtirilgan. Keyingi o‘rinda sanoat tarmog‘i bo‘lib, jami moliyalashtirish manbai hisobidan 3 617,9 mlrd. so‘m yoki jami asosiy kapitalga kiritilgan investitsiyalarning 21,2 % o‘zlashtirilgan. Sanoat tarmog‘i tarkibida eng ko‘p investitsiya o‘zlashtirilgan 3 faoliyat turi quyidagilar: -Tog‘-kon sanoati va ochiq konlarni ishlash 396,2 mlrd.so‘m (jami asosiy kapitalga investitsiyalardagi ulushi 2,3 %). -Ishlab chiqarish sanoati 2 491,5 mlrd.so‘m (jami asosiy kapitalga investitsiyalardagi ulushi 14,6 %); -Elektr, gaz, bug‘ bilan ta’minlash va havoni konditsiyalash 730,3 mlrd. so‘m (jami asosiy kapitalga investitsiyalardagi ulushi 3,3 %); 36 Toshkent shahrining statistik axborotnomasi INVESTITSIYALAR VA QURILISH Asosiy kapitalga o‘zlashtirilgan investitsiyalarning mulkchilik shakllari bo‘yicha texnologik tarkibi 49,6 Jami investitisiyalar hajmidagi ulushi, % da 39,9 52,6 37,5 10,5 Qurilish-montaj ishlari 2023-yil yanvar-mart Mashina, uskuna, inventar 9,9 Boshqa harajatlar 2024-yil yanvar-mart Asosiy kapitalga investitsiyalarning texnologik tarkibida: Toshkent shahri bo‘yicha qurilish–montaj ishlarining ulushi 37,5 % ni, mashina, uskuna, inventar sotib olishga xarajatlar 52,6 % ni hamda boshqa harajatlar ulushi 9,9 % ni tashkil etdi. Asosiy kapitalga investitsiyalarning mulkchilik shakllari bo‘yicha texnologik tarkibi (2024- yil yanvar-mart) Jami Davlat Nodavlat Jami, mlrd. so‘m 17 042,9 2 104,9 14 938,0 shu jumladan jamiga nisbatan % da: 100,0 12,4 87,6 Qurilish – montaj ishlari 6 397,0 944,8 5452,2 Mashina, uskuna, inventar 8 960,6 1051,5 7909 Boshqa xarajatlar 1 685,3 108,5 1576,8 Toshkent shahrining statistik axborotnomasi 37 INVESTITSIYALAR VA QURILISH Asosiy kapitalga investitsiyalarning texnologik tarkibi, foizda (2024-yil yanvar-mart) Yashnobod 49,2 43,5 7,3 Yangihayot 46,2 45,7 8,1 Yakkasaroy 39,9 49,0 11,1 Yunusobobd 19,7 60,9 19,4 Mashinalar,uskunalar, invetarlar Shayxontohur 29,6 67,1 3,3 Chilonzor 38,3 52,0 9,7 Qurilish-montaj ishlari Boshqa harajatlar Uchtepa 46,0 47,9 6,1 Sergeli 38,7 55,5 5,8 Olmazor 41,6 50,2 8,2 Mirobod 37,2 48,9 13,9 M.Ulug'bek 51,9 35,3 12,8 Bektemir 63,4 26,0 10,6 Asosiy kapitalga investitsiyalarning texnologik tarkibida: Mashinalar, uskunalar, invetarlar ishlari bo‘yicha Bektemir tumanida 63,4 %, Mirzo Ulug‘bek 51,9 %, Yashnobod tumanida 49,2 %, Yangihayot tumanida 46,2 %, Uchtep tumanida 46,0 %, ni tashkil etdi. Qurilish-montaj ishlari bo‘yicha Shayxontohur tumanida 67,1 %, Yunusobod 60,9 %, Sergeli tumanida 55,5 %, Chilonzor tumanida 52,0 %, Olmazor tumanida 50,2 %, ni tashkil qildi. 38 Toshkent shahrining statistik axborotnomasi INVESTITSIYALAR VA QURILISH Asosiy kapitalga investitsiyalarning takror ishlab chiqarish tarkibi, foizda (2024- yil yanvar-mart) 51,4 Yashnobod 13,8 43,6 Yangihayot 34,8 16,8 39,6 72,8 Yakkasaroy 22,0 Yunusobod 13,3 33,2 44,8 40,4 Shayxontohur 51,8 49,0 Chilonzor 18,9 16,9 29,5 Sergeli 32,4 22,3 36,6 Mirobod 30,4 75,3 Mirzo Ulug‘bek 70,4 B e k t e mi r Yangi qurilish 20,1 38,1 53,3 O l ma z o r 7,8 32,1 63,0 Uchtepa 13,9 Boshqalar 24,4 33,0 14,7 16,9 10,0 12,7 Kengaytirish Asosiy kapitalga investitsiyalarning takror ishlab chiqarish tarkibida: yangi qurilish bo‘yicha Mirzo Ulug‘bek 75,3 %, Yakkasaroy tumanida 72,8 %, Bektemir tumanida 70,4 %, Uchtepa tumanida 63,0 %, Olmazor tumanida 53,3 %, Yashnobod tumanida 51,4 % ni tashkil etdi. Kengaytirish, rekonstruksiya, modernizatsiya, texnik qayta qurollantirish bo‘yicha Yunusobod tumanida 44,8 % ni, Yangihayot tumanida 39,6 %, Sirg‘ali tumanida 38,1 %, Sergeli tumanida 40,1 %, Yashnobod tumanida 34,8 % ni, hamda asosiy kapitalga investitsiyalarning takror ishlab chiqarish tarkibida boshqalar yo‘nalishida Shayxontoxur tumanida 51,8 %, Yunusobod tumanida 33,3 %, Sirg‘ali tumanida 32,4 % ni va Mirobod tumanida 30,4 % ni tashkil qildi. Toshkent shahrining statistik axborotnomasi 39 INVESTITSIYALAR VA QURILISH Iqtisodiy faoliyat turlari bo‘yicha o‘zlashtirilgan asosiy kapitalga investitsiyalar (2024- yil yanvar-mart) mlrd. so‘m Jamiga nisbatan ulushi, % da 2023- y. 2024- y. 17 042,9 100,0 100,0 Qishloq xo‘jaligi 169,1 0,7 1,0 Tog`-kon sanoati 396,2 0,2 2,3 Ishlab chiqarish sanoati 2 491,5 14,6 Elektr gaz bug‘ va konditsanlangan xavo 730,3 19,2 2,6 San’at, ko’ngil ochish va dam olish 558,2 2,8 3,3 Suv bilan ta`minlash, kanalizatsiya tizimi, chiqindilarni yig‘ish va utilizatsiya qilish 208,4 0,1 1,2 Qurilish 861,9 8,3 5,1 Ulgurji va chakana savdo 1 604,7 5,0 9,4 Tashish va saqlash 1 509,7 12,5 8,9 Yashash va ovqatlanish bo`yicha 236,1 2,5 1,4 Aloqa va axborotlashtirish 1 501,8 10,2 8,8 Moliya va sug`urta faoliyati 872,9 6,5 5,1 Ko'chmas mulk 465,5 2,3 2,7 Professional, ilmiy va tehnik faoliyat 242,5 1,4 Maʼmuriy va qoʼshimcha xizmatlar 184,5 3,3 1,8 Davlat boshqaruv, mudofasi majburiy ijtimoiy taʼminot 422,1 2,4 2,5 Ta’lim 536,7 5,4 3,1 Sog`liqni saqlash va ijtimoiy soha 1 070,1 3,4 6,3 Boshqa shaxsiy xizmatlar ko‘rsatish 97,7 1,4 0,6 Turar-joy qurilishi 2 883,0 9,4 16,9 Asosiy kapitalga investitsiyalar - jami shu jumladan iqtisodiy faoliyat turlari bo‘yicha: 40 Toshkent shahrining statistik axborotnomasi 4,3 1,1 INVESTITSIYALAR VA QURILISH Iqtisodiy faoliyat turlari bo‘yicha asosiy kapitalga investitsiyalarning o‘zlashtirilishi: Ishlab chiqarish sanoati 2 491,5 mlrd.so‘m (jami investitsiyalar hajmidagi ulushi 14,6 %), oziq–ovqat, ichimlik va tamaki mahsulotlari ishlab chiqarish faoliyati turida 365,6 mlrd.so‘m (2,1 %), metallurgiya sanoati ishlab chiqarish faoliyati turida 143,3 mlrd.so‘m (0,8 %), kimyo mahsulotlari ishlab chiqarish faoliyati turida 75,5 mlrd. so‘m (0,4 %), boshqa nometal mineral mahsulotlar ishlab chiqarish faoliyat turida 88,9 mlrd. so‘m (0,5 %), tayyor metall buyumlarni ishlab chiqarish faoliyati turida 143,3 mlrd. so‘m (0,8 %), to‘qimachilik mahsulotlari va kiyim-kechak ishlab chiqarish sanoatida 191,1 mlrd. so‘m (1,1 %), elektr uskunalar ishlab chiqarish sanoatida 464,7 mlrd. so‘m (2,7 %) elektr, gaz, bug‘ bilan ta’minlash va havoni konditsiyalash faoliyat turida 730,3 mlrd. so‘m (4,3 %), qurilish faoliyati turida 861,9 mlrd. so‘m (5,1 %), yashash va ovqatlanish faoliyat turida 236,1 mlrd. so‘m (1,4 %), ulgurji va chakana savdo, motorli transport vositalari va motosikllarni ta’mirlash faoliyat turida 1604,7 mlrd.so‘m (9,4 %), tashish va saqlash faoliyati turida 1 509,7 mlrd.so‘m (8,9 %), axborot va aloqa faoliyat turida 1 501,8 mlrd.so‘m (8,8 %), moliya va sug‘urta faoliyati turida 872,9 mlrd.so‘m (5,1 %), sog‘liqni saqlash va ijtimoiy xizmatlar ko‘rsatish 1 016,9 mlrd. so‘m (6,0 %), ta’lim sohasida 536,7 mlrd.so‘m (3,1 %), professional, ilmiy va texnik faoliyat turida 242,5 mlrd. so‘m (1,4 %), jami faoliyat turlaridan tashqari turar joy qurilishida 2 883,0 mlrd. so‘m (16,9 %) investitsiyalar o‘zlashtirildi. Iqtisodiy faoliyat turlari bo‘yicha asosiy kapitalga investitsiyalar tarkibi, foizda (2024- yil yanvar-mart) Boshqa shaxsiy xizmatlar ko‘rsatish Turar-joy qurilishi Sog`liqni saqlash va ijtimoiy soha Ta’lim Professional, ilmiy va tehnik faoliyat Moliya va sug`urta faoliyati Aloqa va axborotlashtirish Yashash va ovqatlanish bo`yicha Tashish va saqlash Ulgurji va chakana savdo Qurilish Suv bilan ta`minlash, kanalizatsiya tizimi, … San’at, ko’ngil ochish va dam olish Ishlab chiqarish sanoati Tog`-kon sanoati Qishloq xo‘jaligi 11,2 16,9 6,3 3,1 1,4 5,1 8,8 1,4 8,9 9,4 5,1 1,2 3,3 14,6 2,3 1,0 Toshkent shahrining statistik axborotnomasi 41 INVESTITSIYALAR VA QURILISH Asosiy kapitalga xorijiy investitsiya va kreditlar 2024-yil yanvar-mart oylarida 8 113,9 mlrd.so‘m yoki 2023-yil yanvar-mart oylariga nisbatan 242,4 % asosiy kapitalga xorijiy investitsiya va kreditlar o‘zlashtirildi. Xorijiy investitsiya va kreditlarning jami asosiy kapitalga o‘zlashtirilgan investitsiyalardagi ulushi 347,6 % tashkil etdi. Xorijiy investitsiya va kreditlarning eng katta ulushi Shayxontohur tumanida 68,1 %, Chilonzor tumanida 54,2 %, Uchtepa tumanida 53,0 %, Yunusobod tumanida 52,0 %, ga to‘g‘ri keldi. Hududlarda o‘zlashtirilgan xorijiy investitsiyalar (2024- yil yanvar-mart, mlrd. so‘m) Jami xorijiy shu jumladan: investitsiya va kreditlar investitsiya kredit Toshkent sh. shu jumladan: To‘g‘ridan to‘g‘ri investitsiya va kafolatlanmagan kreditlar investitsiya kredit 8 113,9 4 942,4 3 171,5 5 260,3 4 176,2 1 084,1 8,2 8,2 - 8,2 8,2 - 639,1 619,2 19,9 624,2 619,2 5,0 Mirobod 400,1 90,5 309,6 115,4 90,5 24,9 Olmazor 253,5 249,7 3,8 249,7 249,7 - Sergeli 526,4 291,3 235,1 526,4 291,3 235,1 Uchtepa 421,5 399,4 22,1 86,4 86,4 - Chilonzor 731,8 559,3 172,5 718,0 558,0 160,0 Shayxontohur 2 092,6 1 281,5 811,1 1052,4 1052,4 - Yunusobod 1 319,1 435,9 883,2 935,3 435,9 499,5 Yakkasaroy 946,8 753,9 192,9 531,1 531,1 - Yangihayot 219,4 124,5 94,9 219,4 124,5 94,9 Yashnobod 555,4 129,0 426,4 193,8 129,0 64,8 tumanlar: Bektemir Mirzo Ulug‘bek 42 Toshkent shahrining statistik axborotnomasi INVESTITSIYALAR VA QURILISH Xorijiy investitsiya va kreditlarni o‘zlashtirish (mlrd. so‘m) 8113,9 6026,5 3117,6 2211,0 Jami xorijiy investitsiya va kreditlar To‘g‘ridan-to‘g‘ri, boshqa investitsiyalar va kreditlar 2024-yil yanvar-mart 2023-yil yanvar-mart To‘g‘ridan-to‘g‘ri, boshqa xorijiy investitsiya va kreditlarning o‘zlashtirilgan hajmi 2024-yilning yanvar-martida 6 026,5 mlrd. so‘mni yoki o‘tgan yilning mos davriga nisbatan 211,5 %ni tashkil qildi. Ayrim iqtisodiy faoliyat turlari bo‘yicha xorijiy investitsiya va kreditlar tarkibi, foizda Qishloq xo`jaligi 2024- yil yanvar-mart 16,9 1,1 6,3 3,1 1,0 0,6 Tog`-kon sanoati Ishlab chiqarish sanoati Elektr gaz bugʼ va konditsanlangan xavo 2,3 1,4 2,5 14,6 2,7 4,3 San`at, ko`ngil ochish va dam olish Suv bilan ta`minlash, kanalizatsiya tizimi, chiqindilarni yig`ish va utilizatsiya qilish Qurilish Ulgurji va chakana savdo 5,1 3,3 8,8 1,2 1,4 8,9 5,1 9,4 Tashish va saqlash Yashash va ovqatlanish bo`yicha Aloqa va axborotlashtirish Moliya va sug`urta faoliyati Ko'chmas mulk Professional, ilmiy va tehnik faoliyat Maʼmuriy va qoʼshimcha xizmatlar Davlat boshqaruv, mudofasi majburiy ijtimoiy taʼminot Ta`lim Toshkent shahrining statistik axborotnomasi 43 INVESTITSIYALAR VA QURILISH Quyidagi iqtisodiy faoliyat turlari bo‘yicha xorijiy investitsiya va kreditlar eng ko‘p o‘zlashtirildi: Turar-joy qurilishi 16,9 % ni tashkil etib, o‘tgan yilning mos davriga nisbatan (7,5 % ga) ko‘paygan. Shu bilan birga, quyidagi iqtisodiy faoliyat turlariga xorijiy investitsiya va kreditlar kam o‘zlashtirildi: Tog‘-kon sanoati faoliyat 2,3 %, ta’lim 4,4 %, qishloq xo‘jaligi 1,0 %. Aholi jon boshiga to‘g‘ri keladigan qurilish ishlari (2024-yil yanvar-mart oylari, tumanlar kesmida) 2024- yil 2023- yil yanvar-mart yanvar-martga (ming.so‘m) nisbatan % da Toshkent shahri 2 533,7 105,8 Bektemir 3 191,3 92,4 Mirzo Ulug‘bek 3 404,9 99,8 Mirobod 5 962,1 102,4 Olmazor 1 565,2 103,4 Sergeli 1 858,6 101,1 Uchtepa 808,5 98,7 Chilonzor 2 388,8 99,1 Shayxontohur 1 723,4 132,5 Yunusobod 3 352,5 126,7 Yakkasaroy 5 690,7 98,1 Yangihayot 962,3 92,4 Yashnobod 2 709,8 100,7 tumanlar: 44 Toshkent shahrining statistik axborotnomasi INVESTITSIYALAR VA QURILISH Joriy yilning yanvar-mart oylarida Toshkent shahrida aholi jon boshiga to‘g‘ri keladigan qurilish ishlarida yuqorida ulushga ega tumanlar Mirobod 5 962,08 ming.so‘m (o‘tgan yilning mos davriga nisbatan 102,4 foizga), Yakkasaroy 5 690,69 ming.so‘m (o‘tgan yilning mos davriga nisbatan 98,1 foizga), Mirzo Ulug‘bek 3 404,95 ming.so‘m (o‘tgan yilning mos davriga nisbatan 99,8 foizga),o‘sgan bo‘lib, past ko‘rsatgichga Uchtepa 808,51 ming.so‘m (o‘tgan yilning mos davriga nisbatan 63,9 foizga), Olmazor 1 565,20 ming.so‘m (o‘tgan yilning mos davriga nisbatan 103,4 foizga) va Yangihayot 962,30 ming.so‘m (o‘tgan yilning mos davriga nisbatan 92,4 foizga) hissasiga to‘g‘ri keladi. Qurilish ishlarida kichik biznes ulushi (2024-yil yanvar-mart oylari, tumanlar kesmida) 94,1 92,2 83,0 86,5 86,0 82,7 88,9 92,3 72,5 68,6 59,5 39,7 Joriy yilning yanvar-mart oylarida Toshkent shahrining kichik biznes ulushi qurilish ishlarida yuqori ulushga ega tumanlar Uchtepa 94,1 foiz, Yashnobod 92,3 foiz, Mirzo Ulug‘bek 92,2 foizga o‘sgan bo‘lib, past ko‘rsatgichga Shayxontohur 39,7 foiz, Yunusobod 59,5 foiz va Mirobod 68,6 foiz hissasiga to‘g‘ri keladi. Toshkent shahrining statistik axborotnomasi 45 INVESTITSIYALAR VA QURILISH Ijtimoiy soha ob’ektlarining qurilishi Ijtimoiy soha obektlari bo‘yicha joriy yilning yanvar-mart oylarida maktablar, qatnov smenada poliklinikalar, yotoq o‘rinli shifoxona va maktabgacha ta’lim muassalari ishga tushirilmadi. Umumiy maydoni 142,7 ming kv.m. bo‘lgan 433 ta turar joy obekti yangi qurilib, ishga tushirilgan. Ishga tushirilgan turar joylarning hududlar kesimida ko‘radigan bo‘lsak, eng ko‘pi Yashnobod tumanida ishga tushirilgan 36,4 ming kv.m va u shahar bo‘yicha ishga tushirilgan jami umumiy maydonning 25,5 % ni tashkil etdi. Keyingi o‘rinda, Yangihayot tumani egallagan bo‘lib, 32,8 ming kv.m shahar bo‘yicha ishga tushirilgan jami umumiy maydonning 23,0 % ni tashkil etishgan. Qurilish ishlari Joriy yilning yanvar–mart oylarida 7 726,9 mlrd. so‘m yoki 2023-yilning yanvar– martiga nisbatan 108,7 % qurilish ishlari bajarildi. 2024 - yil yanvar-mart oylarida tumanlar kesimida qurilish ishlarining o‘sish sur’ati, o‘tgan yilning mos davriga nisbatan foizda 100,2 46 134,2 129,8 102,1 104,3 105,8 104,7 100,5 100,2 Toshkent shahrining statistik axborotnomasi 102,9 100,1 104,3 INVESTITSIYALAR VA QURILISH Qurilish ishlari bo‘yicha yuqori o‘sish sur’atlari quyidagi tumanlarda kuzatildi: Shayxontohur tumanida 134,2 % va o‘tgan yilning mos davriga nisbatan 49,4 % punktga ko‘paydi, Yunusobod va Olmazor tumanlarida 129,8 % va 105,8 % dan bo‘lib (75,6 % va 1,8 % punktga), Nodavlat mulkchilik shaklidagi tashkilotlar tomonida 7 655,1 mlrd. so‘mlik qurilish ishlari amalga oshirilib, jami qurilish ishlari hajmidagi ulushi 99,1 foizni tashkil qildi. Hududlar kesimida qurilish ishlari (2024-yil yanvar-mart oylarida) Qurilish ishlari hajmi (mlrd. so‘m) Toshkent shahar Umumiy hajmga nisbatan ulushi, (foizda) Umumiy hajmdan yangi qurilish, rekonstruksiya, kengaytirish, texnik qayta qurollantirish ishlari (mlrd. so‘m) 7 726,9 100,0 4583,6 Bektemir 194,7 2,5 149,4 Mirzo Ulug‘bek 1 129,4 14,6 457,1 Mirobod 909,2 11,8 518,6 Olmazor 634,4 8,2 286,1 Sergeli 314,1 4,1 181,8 Uchtepa 242,4 3,1 252,4 Chilonzor 657,9 8,5 528,5 Shayxontohur 630,6 8,2 384,7 Yunusobod 1 264,6 16,4 871,9 Yakkasaroy 763,1 9,9 361,6 Yangihayot 169,6 2,2 196,9 Yashnobod 817,0 10,6 394,7 tumanlar: Toshkent shahrining statistik axborotnomasi 47 INVESTITSIYALAR VA QURILISH Mulkchilik shakllari bo‘yicha qurilish tashkilotlarining o‘z kuchlari bilan bajargan qurilish ishlari taqsimoti 2024-yil yanavar-mart 2,4 12,0 2023-yil yanvar-mart 1,4 22,3 76,3 85,6 Davlat mulki Fuqarolar xususiy mulki Boshqa mulkchilik shakllari Iqtisodiy faoliyat turlari bo‘yicha bajarilgan qurilish ishlari (mlrd. so‘m) 1 256,1 1 212,7 1 060,1 4 369,8 1 286,8 5 380,0 Binolar va inshoatlarni qurish boyicha qurilish ishlari Fuqaroli qurilish ob'ektlarini qurish bo'yicha qurilish ishlari Ixtisoslashtiriligan qurilish ishlari 2023- yil yanvar-mart Binolar va inshoatlarni qurish boyicha qurilish ishlari Fuqaroli qurilish ob'ektlarini qurish bo'yicha qurilish ishlari Ixtisoslashtiriligan qurilish ishlari 2023- yil yanvar-dekabr Qurilish ishlari umumiy hajmining 69,6 foizi binolar va inshootlarni qurish bo‘yicha qurilish ishlari, 13,7 foizi fuqarolik qurilishi ob’ektlarini qurish bo‘yicha qurilish ishlari va 16,7 foizi ixtisoslashtirilgan qurilish ishlariga to‘g‘ri keldi. 48 Toshkent shahrining statistik axborotnomasi INVESTITSIYALAR VA QURILISH STATISTIK KO‘RSATKICHLARGA IZOHLAR Nomoliyaviy aktivlarga kiritilgan investitsiyalar bu – real mablag‘larni yaratishga yo‘naltirilgan investitsiyalar bo‘lib, quyidagilarni o‘z ichiga oladi: asosiy kapitalga o‘zlashtirilgan investitsiyalar, kapital ta’mirlashga xarajatlar, nomoddiy aktivlarga kiritilgan investitsiyalar (patentlar, litsenziyalar, dasturiy mahsulotlar, yer maydonlaridan va tabiiy resurslardan foydalanish huquqlari va boshqalar). Asosiy kapitalga o‘zlashtirilgan investitsiyalarga-barcha turdagi qurilish ishlariga qilingan xarajatlar; asbob-uskunalarni montaj qilish bo‘yicha xarajatlar; mashina, asbob-uskunalar (montaj talab etiladigan va talab etilmaydigan), transport vositalari, jihoz va xo‘jalik inventarini sotib olish; boshqa kapital ishlar va xarajatlar kiradi. Asosiy kapitalga o‘zlashtirilgan investitsiyalar hajmlari to‘g‘risidagi ma’lumotlar, ilgari boshqa tashkilotlarning asosiy fondlarida hisobga olingan asbobuskunalar, binolar va inshootlar (yoki ularning ehtiyot qismlari)ni sotib olishga qilingan xarajatlarsiz keltirilgan. Chet el investitsiyalari – asosan kelgusida foyda olish maqsadida, O‘zbekiston Respublikasi hududidagi korxona va tashkilotlarga kiritilgan chet el kapitali. Investorlar – yuridik va jismoniy shaxslar bo‘lib, qarorlarni qabul qiluvchi va o‘z mablag‘lari, qarz mablag‘lari yoki jalb qilingan mablag‘larni investitsiya ko‘rinishida investitsion loyihalarga kiritishni amalga oshiruvchi hamda ulardan maqsadli foydalanilishini ta’minlab beruvchi investitsion faoliyat subyektlari hisoblanadi. To‘g‘ridan-to‘g‘ri xorijiy investitsiyalar bu – korxonaga to‘liq egalik qiluvchi yoki korxona aksionerlik kapitalining 10 foizidan kam bo‘lmagan qismini nazorat qiluvchi, ya’ni korxonani boshqarishda ishtirok etish huquqigi ega bo‘lgan, to‘g‘ridan-to‘g‘ri xorijiy investor yuridik yoki jismoniy shaxs tomonidan kiritilgan investitsiyalar. Davlat mulkchiligi- mulkchilik shakllaridan biri, davlatga qarashli va uning o‘z vazifalarini bajarishi uchun zarur barcha mol-mulklar va mulkiy huquqlardir. Toshkent shahrining statistik axborotnomasi 49 INVESTITSIYALAR VA QURILISH Asosiy kapital – kapitalning asosiy ishlab chiqarish vositalari ni oʻz ichiga oluvchi, iqtisodiy jihatdan oʻz qiymatini ishlab chiqarilgan tovarlarga asta-sekin va uzoq muddatda oʻtkazib boruvchi qismi. Asosiy kapital pul shaklida uskuna, mashina-mexanizmlar, binoinshootlar va boshqalar qiymatidan iborat boʻlib, ular sotib olingan paytdagi bozor narxi bilan hisoblanadi. Asosiy kapital qiymatining bir qismi har yili mahsulotning ishlab chiqarish va sotish harajatlariga kiradi va amortizatsiya ajratmalari tarzida maxsus amortizatsiya fondida jamgʻariladi. Buyurtmachilar – investitsion jarayonning qatnashchilari. Buyurtmachi sifatida investorning o‘zi, shuningdek, investor tomonidan amaldagi korxonalarni, binolarni, inshootlarni yangi qurilishi, qayta ta’mirlash, kengaytirish va texnik qayta qurollantirishni amalga oshirishlari uchun vakil etib tayinlangan jismoniy va yuridik shaxslar faoliyat ko‘rsatishlari mumkin. Shu bilan birga buyurtmachi investitsion jarayon qatnashchilarining tadbirkorlik va boshqa faoliyatiga, agarda ular orasidagi shartnomada nazarda tutilmagan bo‘lsa, aralashmasliklari lozim. Pudratchi – kapital qurilish uchun pudrat shartnomasi asosida bino va inshootlarni qurish bo‘yicha qurilish-montaj, qayta ta’mirlash, kapital ta’mirlash hamda texnologik va boshqa uskunalarni montaj qilish, sozlash va boshqa pudrat ishlarini bajarish bilan shug‘ullanadi. Qurilish — biror inshootni tayyorlash jarayoni, shuningdek shunday jarayon ketayotgan joydir. Qurilish murakkab jarayon boʻlib, unda bir necha vazifalar amalga oshiriladi. Bu jarayon moddiy ishlab chiqarishning yirik sohalaridan biri bo‘lib, turli maqsadlardagi bino va inshootlarni qurish va rekonstruksiya qilish; ishni yuritish uchun foydalaniladigan hudud bilan birga qurilayotgan bino (inshoot); keng maʼnoda yaratuvchilik jarayoni hisoblanadi. Rekonstruksiya — mavjud narsani yaxshilash, amaliy ahamiyatini oshirish, takomillashtirish maqsadida tubdan qayta qurish jarayonidir. Bunda qoldiklariga, yozma manbalarga asoslanib, biror narsa qiyofasini yoki dastlabki koʻrinishini tiklash, qurish hisoblanadi. Rekonstruksiya chizma, rasm, tasvir, loyiha va h.k. orqali amalga oshiriladi. Kapital ta’mirlash — qurilish konstruksiyalarini, shuningdek, muhandislik jihozlarini kommunikatsiyalar bilan tiklash yoki to'liq almashtirish tushuniladi. Amalda kapital ta'mirlash binoning tashqi ko'rinishini to‘liq yoki qisman yangilashda ifodalanishi mumkin. Joriy ta’mirlash - bu xizmat ko‘rsatilayotgan ob’ektni shikastlanish va nosozliklardan o‘z vaqtida va tizimli ravishda himoya qilishga qaratilgan tadbirlar tushuniladi. 50 Toshkent shahrining statistik axborotnomasi XIZMATLAR Xizmatlar sohasini rivojlantirish ijtimoiy yo‘naltirilgan bozor iqtisodiyotini shakllantirishning eng muhim shartlaridan biri hisoblanadi. Bugungi kunda mamlakatda olib borilayotgan bozor islohotlari jamiyatni rivojlantirishning eng muhim ijtimoiy-iqtisodiy vazifalarini hal qilishda xizmat ko‘rsatish sohasining rolini oshirishga katta ta’sir ko‘rsatadi. Xizmatlar sohasida 80,8 mingdan ortiq korxonalar va tashkilotlar faoliyat ko‘rsatmoqda, ushbu ko‘rsatkich o‘tgan yilning mos davriga nisbatan 10,2 % ga ko‘paydi. Xizmatlar sohasida faoliyat ko‘rsatayotgan korxona va tashkilotlarning ulushi tarkibida 01.04.2024-yil holatiga eng katta ulushni savdo xizmatlarda (40,0 %), boshqa xizmatlarda (39,2 %), yashash va ovqatlanish bo‘yicha xizmatlarda (7,1%), axborot va aloqa xizmatlarda (6,0%), eng kam ulushni tashish va saqlashda (5,1%), sog‘liqni saqlash xizmatlarida (2,7 %) tashkil etildi. Xizmatlar sohasida faoliyat ko‘rsatayotgan korxona va tashkilotlarning ulushi, foizda (fermer va dehqon xo‘jaliklaridan tashqari) 2023-yil yanvar-mart 2024-yil yanvar-mart Savdo Savdo Tashish va saqlash 39,2 Tashish va saqlash 40,0 39,2 39,9 Yashash va ovqatlanish bo`yicha xizmatlar Yashash va ovqatlanish bo`yicha xizmatlar Axborot va aloqa Axborot va aloqa 2,7 6,0 7,1 5,1 Sog`liqni saqlash va ijtimoiy xizmatlar ko`rsatish 2,7 6,0 7,0 5,1 Sog`liqni saqlash va ijtimoiy xizmatlar ko`rsatish Boshqa turlar Boshqa turlar Toshkent shahrining statistik axborotnomasi 51 XIZMATLAR Iqtisodiy faoliyat turlari bo‘yicha ishlab chiqarilgan (ko‘rsatilgan) bozor xizmatlarning hajmi 2024-yil yanvar-mart oylarida 52 mlrd. so‘m O‘sish sur’ati, % Jamiga nisbatan % Xizmatlar – jami 52 223,8 120,5 100,0 aloqa va axborotlashtirish xizmatlari 5 517,3 122,1 10,6 moliyaviy xizmatlar 17 732,8 132,8 34,0 transport xizmatlari 5 662,7 118,9 10,8 shu jumladan: avtotransport xizmatlari 2 437,1 104,0 4,7 yashash va ovqatlanish xizmatlari 2 362,6 111,0 4,5 savdo xizmatlari 10 235,4 110,1 19,6 ko‘chmas mulk bilan bog‘liq xizmatlar 1 644,4 110,8 3,1 ta’lim sohasidagi xizmatlar 2 306,8 127,9 4,4 sog‘liqni saqlash sohasidagi xizmatlar 1 033,1 116,2 2,0 ijara xizmatlari 722,9 106,7 1,4 kompyuterlar va maishiy tovarlarni ta’mirlash bo‘yicha xizmatlar 226,1 108,5 0,4 shaxsiy xizmatlar 565,8 107,2 1,1 me’morchilik, muhandislik izlanishlari, texnik sinovlar va tahlil sohasidagi xizmatlar 1 049,5 110,7 2,0 boshqa xizmatlar 3 164,4 111,6 6,1 Toshkent shahrining statistik axborotnomasi XIZMATLAR Jami xizmatlarda kichik biznes ulushi (2024-yil yanvar-mart oylari, tumanlar kesmida) 38,6 Chilonzor Yangihayot 64,7 Yashnobod 37,2 Yakkasaroy 51,9 Sergeli 38,2 Olmazor 42,0 Shayxontohur 28,2 Mirobod 44,4 M.Ulug‘bek 44,1 Yunusobod 27,3 Bektemir 41,2 Uchtepa 33,3 ulushi, % 2024-yilning yanvar-mart oylarida Toshkent shahrining kichik biznes ulushi Jami xizmatlarda yuqorida ulushga ega tumanlar Yangihayot 64,7 foiz, Yakkasaroy 51,9 foiz, Bektemir 41,2 foiz, Mirzo Ulug‘bek 44,1 foiz Sergeli 38,2 foiz,o‘sgan bo‘lib, past ko‘rsatgichga Shayxontohur 28,2 foiz va Yunusobod 27,3 foiz hissasiga to‘g‘ri keladi. Xizmatlar tarkibida eng katta ulushni moliyaviy xizmatlar (34,0 %), savdo xizmatlari (19,6%), transport xizmatlari (10,8%) va aloqa va axborotlashtirish xizmatlari (10,6%) tashkil etadi. Xizmatlar umumiy hajmida past ulushlarni shaxsiy xizmatlar (1,1 %) hamda kompyuterlar va maishiy tovarlarni ta’mirlash bo‘yicha xizmatlar (0,4 %) egalladi. Toshkent shahrining statistik axborotnomasi 53 XIZMATLAR Iqtisodiy faoliyat turlari bo‘yicha xizmatlar tarkibi, foizda (2024 -yil yanvar-mart oylari) aloqa va axborotlashtirish xizmatlari moliyaviy xizmatlar 4,5 34,0 transport xizmatlari 10,8 yashash va ovqatlanish xizmatlari savdo xizmatlari ko‘chmas mulk bilan bog‘liq xizmatlar 19,6 ta’lim sohasidagi xizmatlar 3,1 10,6 4,4 6,1 1,4 2,0 sog‘liqni saqlash sohasidagi xizmatlar ijara xizmatlari 2,0 1,1 kompyuterlar va maishiy tovarlarni ta’mirlash bo‘yicha xizmatlar shaxsiy xizmatlar 0,4 me’morchilik, muhandislik izlanishlari, texnik sinovlar va tahlil sohasidagi xizmatlar boshqa xizmatlar Bozor xizmatlarining umumiy hajmidagi moliyaviy xizmatlari 34,0 % eng yuqori ulushni tashkil etadi. Moliyaviy xizmatlar oddiy taqsimlash mexanizmidan iste’molchiga yo‘naltirilgan bozor talablarini shakllantirish jarayonlarida faol ishtirokchiga aylandi. Hozirgi vaqtda, moliyaviy xizmatlar iqtisodiyotda ko‘rsatilgan jami xizmatlar hajmining sezilarli qismi hisoblanadi. Savdo xizmatlari tarkibida ulgurji savdo (avtomobillar va motosikllar savdosidan tashqari) xizmatlari yuqori ulushni tashkil etadi - 51,7%. Ulgurji savdo xizmatlari 51,1 % 54 Chakana savdo xizmatlari 34,9 % Avtomobil ulgurji va chakana savdo xizmatlari 14,0% Toshkent shahrining statistik axborotnomasi Savdo xizmatlari 100 % XIZMATLAR Tumanlar kesimida savdo xizmatlarning hajmi (2024-yil yanvar-mart oylari) Jami mlrd.so‘m 2023- yil yanvar-martga nisbatan, % Savdo xizmatlari hajmida tumanlarning ulushi, % 10 235,4 110,1 100,0 Bektemir 802,7 110,0 7,8 Mirzo Ulug‘bek 710,6 110,0 6,9 Mirobod 1 017,2 110,3 9,9 Olmazor 1 144,9 110,0 11,2 Sergeli 511,1 105,1 5,0 Uchtepa 811,6 110,2 7,9 Chilonzor 1 529,8 113,0 14,9 Shayxontohur 875,5 113,3 8,6 Yunusobod 952,6 107,2 9,3 Yakkasaroy 829,6 108,4 8,2 Yashnobod 800,4 109,9 7,8 Yangihayot 249,5 110,9 2,5 Toshkent shahri tumanlar: Tumanlar o‘rtasida savdo xizmatlari bo‘yicha o‘tgan yilning mos davriga nisbatan yuqori o‘sish sur’atlari Shayxontohur (113,3 %), Chilonzor (113,0 %) tumanlarida qayd etildi. Savdo xizmatlari bo‘yicha uncha yuqori bo‘lmagan o‘sish sur’atlari Sergeli (105,1 %) va Yunusobod (107,2 %) tumanlarida qayd etildi. Toshkent shahrining statistik axborotnomasi 55 XIZMATLAR Savdo xizmatlarning umumiy hajmida tumanlarning ulushi, foizda (2024- yil yanvar–mart oylarida) 7,8 2,5 7,8 Bektemir Mirzo Ulug'bek Mirobod Olmazor Sergeli Uchtepa Chilonzor Shayxontohur Yunusobod Yakkasaroy Yashnobod Yangihayot 6,9 8,2 9,9 9,3 11,2 8,6 5,0 14,9 7,9 Tumanlar o‘rtasida savdo xizmatlari bo‘yicha yuqori ulushga ega bo‘lgan Chilonzor (14,9 %), Olmazor (11,2%) va Mirobod (9,9 %), tumanlarida qayd etildi. Savdo xizmatlari bo‘yicha uncha yuqori bo‘lmagan ulushga Yangihayot (2,4 %), Sergeli (5,0 %) tumanlarida qayd etildi. Tumanlar bo‘yicha savdo xizmatlarning hajmi, mlrd.so‘mda (2024- yil yanvar–mart oylarida) Uchtepa Bektemir Yunusobod Mirzo Ulug'bek Mirobod Shayxontohur Olmazor Sergeli Yakkasaroy Yashnobod Yangihayot Chilonzor 811,6 802,7 952,6 710,6 1 017,2 875,5 1 144,9 511,1 829,6 800,4 249,5 1 529,8 Tumanlar o‘rtasida savdo xizmatlari bo‘yicha yuqori hajmga ega bo‘lgan Chilonzor (1 529,8 mlrd.so‘m), Olmazor (1 144,9 mlrd.so‘m), Mirobod (1 017,2 mlrd.so‘m) tumanlarida qayd etildi. Savdo xizmatlari bo‘yicha uncha yuqori bo‘lmagan hajmga Sergeli (511,1 mlrd. so‘m), Yangihayot (249,5 mlrd.so‘m) tumanlarida qayd etildi. 56 Toshkent shahrining statistik axborotnomasi XIZMATLAR Transport xizmatlarining tarkibi, foizda (2024- yil yanvar–mart oylarida) Quruqlikdagi va quvur transporti xizmatlari 43,1 Transport xizmatlari 100,0 Ombor xo‘jaligi va yordamchi transport xizmatlri 42,6 Pochta va kurerlik xizmatlari 14,3 Xizmatlar tarkibida transport xizmatlari – 10,8 % ulush bilan yetakchilar qatorini egallaydi. Yuklar va yo‘lovchilarni tashish bo‘yicha xizmatlar hajmining oshish omillari yangi bino va inshootlarni qurish va rekonstruksiya qilish, sanoat zonalarini tashkil etish va kengaytirish, savdo tarmoqlarini kengaytirish, turizm faoliyatini rivojlantirish hisoblanadi. Transport xizmatlari tarkibida avtomobil transportining ulushi 4,7 % bilan ustunlikka ega. Toshkent shahrining statistik axborotnomasi 57 XIZMATLAR Tumanlar kesimida transport xizmatlarning hajmi, 2024 -yil yanvar-mart oylarida Jami mlrd. so‘m 2023-yil yanvar-martga nisbatan, % Transport xizmatlar hajmida tumanlarning ulushi, % 5 662,7 118,9 100,0 Bektemir 256,1 110,7 4,5 Mirzo Ulug‘bek 421,5 122,1 7,4 Mirobod 846,0 122,7 14,9 Olmazor 525,4 121,2 9,3 Sergeli 695,3 111,0 12,3 Uchtepa 244,1 117,8 4,3 Chilonzor 473,3 124,3 8,4 Shayxontohur 688,0 111,9 12,2 Yunusobod 681,1 122,9 12,0 Yakkasaroy 332,0 118,7 5,9 Yashnobod 359,2 123,0 6,3 Yangihayot 140,7 127,6 2,5 Toshkent shahri tumanlar: Tumanlar o‘rtasida transport xizmatlari bo‘yicha o‘tgan yilning mos davriga nisbatan yuqori o‘sish sur’atlari Chilonzor (124,3%), Yangihayot (127,6 %) va Yashnobod (123,0%) tumanlarida qayd etildi. 58 Toshkent shahrining statistik axborotnomasi XIZMATLAR Transport xizmatlari bo‘yicha uncha yuqori bo‘lmagan o‘sish sur’atlari, Bektemir (110,7 %), Sergeli (111,0%) va Shayxontohur (111,9 %) tumanlarida qayd etildi. Transport xizmatlarning umumiy hajmida tumanlarning ulushi, foizda (2024- yil yanvar–mart oylarida) 6,3 2,5 4,5 7,4 5,9 12,0 14,9 12,2 9,3 8,4 12,3 4,3 Bektemir Mirzo Ulug'bek Mirobod Olmazor Sergeli Uchtepa Chilonzor Shayxontohur Yunusobod Yakkasaroy Yashnobod Yangihayot Tumanlar kesimida transport xizmatlari bo‘yicha eng yuqori ulush Mirobod (14,9 %), Yunusobod (12,0%) va Sergeli (12,3%) tumanlarida qayd etildi. Transport xizmatlari bo‘yicha uncha yuqori bo‘lmagan ulush Yangihayot (2,5%), Bektemir (4,5 %) va Uchtepa (4,3 %) tumanlarida qayd etildi. Toshkent shahrida aloqa va axborotlashtirish xizmatlarining hajmi va o‘sish sur’ati (2024- yil yanvar-mart oylari) 5 517,3 3 651,1 1 531,7 yanvar yanvar-fevral yanvar-mart Hajm mlrd.so‘m Toshkent shahrining statistik axborotnomasi 59 XIZMATLAR Tumanlar kesimida aloqa va axborotlashtirish xizmatlarning hajmi, 2024-yil yanvar-mart oylarida Jami mlrd.so‘m 2023-yil yanvarmartga nisbatan, % Aloqa va axborotlashtirish xizmatlar hajmida tumanlarning ulushi, % 5 517,3 122,1 100,0 Bektemir 100,4 132,0 1,8 Mirzo Ulug‘bek 470,6 122,1 8,5 Mirobod 820,4 114,9 14,9 Olmazor 546,4 127,9 9,9 Sergeli 228,1 130,7 4,1 Uchtepa 210,6 121,5 3,8 Chilonzor 385,9 128,3 7,0 Shayxontohur 672,3 122,1 12,3 Yunusobod 942,3 122,4 17,1 Yakkasaroy 639,5 115,0 11,6 Yashnobod 487,4 128,7 8,8 Yangihayot 13,4 122,1 0,2 Toshkent shahri tumanlar: 60 Toshkent shahrining statistik axborotnomasi XIZMATLAR Axborot texnologiyalarining rivojlanishi zamonaviy insonning turmush tarziga sezilarli darajada ta’sir qiladi. Yildan-yilga odamlar internet va mobil telefonlardan foydalangan holda operatsiyalarni amalga oshirish uchun ko‘proq imkoniyatlarga ega bo‘lmoqda. Zamonaviy biznesni rivojlantirishda axborot va xizmatlardan real vaqtda masofaviy erkin foydalanish huquqi muhim o‘rin tutadi. Bugungi kunda Toshkent shahrida axborot-kommunikatsiya texnologiyalarini (AKT) davlat boshqaruvi tizimida, iqtisodiyotning tarmoqlarida, ijtimoiy soha va odamlarning kundalik hayotida joriy etishni izchil amalga oshirishga qaratilgan keng ko‘lamli ishlar olib borilmoqda. 2024-yil yanvar–mart oylarida Toshkent shahri bo‘yicha aloqa va axborotlashtirish xizmatlari hajmi 5 517,3 mlrd.so‘mga teng bo‘ldi. 2023-yil yanvar–mart oylariga nisbatan aloqa va axborotlashtirish xizmatlarining o‘sishi sur’ati 122,1 % ni tashkil etdi. Aloqa va axborotlashtirish xizmatlari hajmida eng katta ulush (35,3 %) telekommunikatsiya xizmatlari (simli va mobil aloqa xizmatlari, internet, yo‘ldosh aloqa xizmatlari va b.q.) hisssasiga to‘g‘ri keladi. Aloqa va axborotlashtirish xizmatlari tarkibi, foizda (2024- yil yanvar–mart oylari uchun) 35,3 Telekommunikatsiya xizmatlari boshqa aloqa xizmatlari 64,7 Axborot-kommunikatsiya texnologiyalari (AKT) va moliya-kredit muassasalari xizmatlari tez rivojlanayotgan xizmat turlari hisoblanadi. Yangi texnologiyalarga bozorni erkinlashtirish natijalariga tayanib, bu faoliyat turlari hozirgi va vaqtda rivojlanishning yangi bosqichi sifatida paydo bo‘ldi va bugungi kunda jamiyatning texnologik taraqqiyoti va iqtisodiyotning globallashuvida hal qiluvchi rol o‘ynaydi. Toshkent shahrining statistik axborotnomasi 61 XIZMATLAR Ko‘rsatilayotgan xizmatlar sifatini oshirish, AKT sohasida innovatsiyalarni joriy etish bo‘yicha amalga oshirilayotgan chora-tadbirlar natijasida yangi turdagi xizmatlarning paydo bo‘lishi aloqa va axborotlashtirish xizmatlari hajmini oshirishga ta’sir ko‘rsatadi. Tumanlar o‘rtasida aloqa va axborotlashtirish xizmatlari bo‘yicha o‘tgan yilning mos davriga nisbatan yuqori o‘sish sur’atlari Sergeli (130,7 %.), Bektemir (132,0 %.), Yashnobod (128,7 %) va Olmazor (127,9 %) tumanlarida qayd etildi. Aloqa va axborotlashtirish xizmatlari bo‘yicha uncha yuqori bo‘lmagan o‘sish sur’atlari Mirobod (114,9 %), Yakkasaroy (115,0 %), Uchtepa (121,5 %) tumanlarida qayd etildi. Aloqa va axborotlashtirish xizmatlarning umumiy hajmida tumanlarning ulushi, foizda (2024- yil yanvar-mart oylari) • Toshkent shahar 100,0 • Bektemir tumani 1,8 • Mirzo Ulug bek tumani 8,5 • Mirobod tumani 14,9 • Olmazor tumani 9,9 • Sergeli tumani 4,1 • Uchtepa tumani 3,8 • Chilonzor tumani 7,0 • Shayxontohur tumani 12,3 • Yunsobod tumani 17,1 • Yakkasaroy tumani 11,6 • Yashnobod tumani 8,8 • Yangihayot tumani 0,2 Tumanlar o‘rtasida aloqa va axborotlashtirish xizmatlari bo‘yicha yuqori ulush Yunusobod (17,1 %), Mirobod (14,9), Shayxontohur (12,2 %), Olmazor (9,9 %), Yakkasaroy (11,6 %) tumanlarida qayd etildi. Aloqa va axborotlashtirish xizmatlari bo‘yicha uncha yuqori bo‘lmagan ulush Yangihayot (0,2 %), Bektemir (1,8 %) va Sergeli (4,1 %) tumanlarida qayd etildi. 62 Toshkent shahrining statistik axborotnomasi XIZMATLAR Pul-kredit tizimini isloh qilish dasturida bank tizimini barqarorligini ta’minlash, xalqaro standartlarga muvofiq bank faoliyatini yanada takomillashtirish, qo‘shimcha investitsiyalarni jalb qilish, bank va sug‘urta tashkilotlariga ko‘rsatiladigan axborotkommunikatsiya texnologiyalaridan foydalangan holda yangi xizmat turlarini joriy etish, moliyaviy xizmatlar hajmini yanada kengaytirishga alohida e’tibor qaratilmoqda. Toshkent shahrida o‘tgan yilning mos davrlariga nisbatan moliyaviy xizmatlarning o‘sish sur’atlari, foizda (2024- yil yanvar–mart oylari) yanvarmart 132,8 yanvarfevral 139,3 140,9 yanvar Natijada, 2024-yil yanvar–mart oylarida ko‘rsatilgan moliyaviy xizmatlar hajmi 1 7732,8 mlrd. so‘mga teng bo‘ldi, o‘sish 132,8 % ni tashkil etdi. Moliyaviy xizmatlarning tarkibi, foizda (2024-yil yanvar–mart oylari) Sug'urta va nafaqa ta'minoti bo'yicha xizmatlardan tashqari moliyaviy xizmatlar 86,2 Moliyaviy xizmatlar 100,0 Yordamchi moliyaviy faoliyat 5,4 Sug'urta bo'yicha xizmatlar 8,4 Toshkent shahrining statistik axborotnomasi 63 XIZMATLAR Valyuta siyosatini erkinlashtirish, shuningdek, istiqbolli investitsiya loyihalarini kreditlash ko‘lamini kengaytirish, moliyaviy tashkilotlar tomonidan innovatsion xizmatlar ko‘rsatish (kredit berish va depozit hisob raqamlarni ochish bo‘yicha elektron xizmatlar ko‘rsatish) borasida amalga oshirilayotgan islohotlar moliyaviy xizmatlar hajmining oshishiga ta’sir ko‘rsatdi. Moliyaviy xizmatlar umumiy hajmida sug‘urta va nafaqa ta’minoti bo‘yicha xizmatlardan tashqari moliyaviy xizmatlar ulushi (86,1 %) ustunlik qilmoqda. Moliyaviy xizmatlar umumiy hajmida sug‘urta xizmatlarining ulushi 8,4 % ni, yordamchi moliyaviy faoliyat 5,4 % ni tashkil etdi. Hududlar kesimida moliyaviy xizmatlarning hajmi 2024- yil yanvar-mart oylarida Jami mlrd. so‘m 2023- yil yanvar-martga nisbatan, % Moliyaviy xizmatlar hajmida tumanlarning ulushi, % 17 732,8 132,8 100,0 Bektemir 202,6 169,3 1,1 Mirzo Ulug‘bek 2 109,3 132,1 11,9 Mirobod 1 627,7 136,2 9,2 Olmazor 982,0 163,5 5,6 Sergeli 593,7 138,4 3,3 Uchtepa 909,8 147,1 5,2 Chilonzor 1 772,1 128,5 10,0 Shayxontohur 2 011,0 132,1 11,3 Yunusobod 3 648,8 121,7 20,6 Yakkasaroy 1 530,4 145,9 8,6 Yashnobod 2 136,1 126,1 12,0 Yangihayot 209,2 138,7 1,2 Toshkent shahri tumanlar: 64 Toshkent shahrining statistik axborotnomasi XIZMATLAR 2024-yil yanvar–mart oylariga nisbatan yashash va ovqatlanish bo‘yicha xizmatlarining o‘sish sur’ati 111,0 % ni, hajmi esa 2 362,6 mlrd. so‘mga yetdi. Yashash va ovqatlanish bo‘yicha xizmatlar hajmida oziq-ovqat va ichimlik suvi bilan ta’minlash bo‘yicha xizmatlar ulushi 78,8 % bilan ustunlik qiladi. Yashash bo‘yicha xizmatlar ulushi 21,2 % ni tashkil etdi. Yashash va ovqatlanish bo‘yicha xizmatlar hajmini taqqoslash, mlrd.so‘m (2024- yil yanvar–mart oylarida) Eng katta hajm Shayxontohur tumani Eng kichik hajm Yangihayot 538,6 mlrd. so'm tumani 39,0 mlrd.so'm Yashash va ovqatlanish xizmatlari bo‘yicha eng katta hajm Shayxontohur tumanida 538,6 mlrd. so‘m qayd etildi. Eng kichik hajm esa Yangihayot tumanida 39,0 mlrd.so‘m kuzatildi. Toshkent shahri bo‘yicha xizmatlarning umumiy hajmida tumanlarning ulushi, foizda (2024- yil yanvar–mart oylari uchun) Yangihayot 1,7 Bektemir 3,5 Mirzo Ulug'bek 10,1 Mirobod 10,9 Yashnobod 8,5 Yakkasaroy 8,8 Toshkent sh. 100,0 Olmazor 8,0 Sergeli 5,2 Yunusobod 15,9 Shayxontohur 11,3 Chilonzor 10,5 Uchtepa 5,6 Ko‘rsatilgan xizmatlar umumiy hajmida eng kichik ulushlarni Yangihayot (1,7 %) Bektemir (3,8 %), Uchtepa (3,3 %), tumanlari egallaydi. Toshkent shahrining statistik axborotnomasi 65 XIZMATLAR Tumanlar kesimida ishlab chiqarilgan (ko‘rsatilgan) bozor xizmatlarning hajmi, 2024- yil yanvar-mart oylarida Jami Aholi jon boshiga mlrd. so‘m 2023-yil yanvarmartga nisbatan, % Jami xizmatlar hajmida hududlarning ulushi, % ming so‘m 2023- yil yanvar- martga nisbatan, % 52 223,8 120,5 100,0 17 124,8 117,3 Bektemir 1 803,9 118,3 3,5 29 571,4 109,2 Mirzo Ulug‘bek 5 285,6 121,4 10,1 15 934,8 118,6 Mirobod 5 690,4 120,7 10,9 37 314,1 118,6 Olmazor 4 203,7 124,9 8,0 10 371,7 122,0 Sergeli 2 715,9 119,1 5,2 16 070,5 115,0 Uchtepa 2 923,0 122,0 5,6 9 750,0 119,9 Chilonzor 5 497,2 119,6 10,5 19 960,7 118,4 Shayxontohur 5 912,0 120,8 11,3 16 157,5 119,2 Yunusobod 8 282,0 117,7 15,9 21 956,5 114,9 Yakkasaroy 4 609,4 122,5 8,8 34 372,7 116,8 Yashnobod 835,1 122,3 8,5 14 811,4 115,5 Yangihayot 4 465,6 119,6 1,6 4 739,8 113,0 Toshkent shahri tumanlar: 66 Toshkent shahrining statistik axborotnomasi XIZMATLAR Aholi jon boshiga ko‘rsatilgan xizmatlar bo‘yicha eng yuqori ko‘rsatkich Mirobod tumanida 17 124,8 ming.so‘mga teng bo‘lib, o‘sish sur’ati o‘tgan yilning shu davriga nisbatan 117,3 % ni tashkil etdi. Tumanlar bo‘yicha aholi jon boshiga ko‘rsatilgan bozor xizmatlarining hajmi va o‘sish sur’ati (2024- yil yanvar–mart oylari uchun) 140 65 000,0 55 000,0 118,6 116,8 115,5 120 122,0 119,2 115,0 114,9 119,9 118,6 118,4 113,0 109,2 100 45 000,0 80, 37 314,1 35 000,0 34 372,7 60, 29 571,4 25 000,0 21 956,5 40, 19 960,7 16 070,5 15 000,0 15 934,8 16 157,514 811,4 20, 10 371,7 9 750,0 5 000,0 0,0 Hajmi, ming so 'm o'sish sur 'ati, foizda Aholi jon boshiga ko‘rsatilgan xizmatlarning eng past ko‘rsatkichi Yangihayot (4 739,8 ming so‘m ), Uchtepa (9 750,0 ming so‘m), Olmazor (10 371,7 ming so‘m) tumanlarida kuzatildi. Tumanlar o‘rtasida yuqori o‘sish sur’atlari Uchtepa (119,9 %), Mirzo Ulug‘bek (118,6 %) va Shayxontohur (119,2 %) tumanlarida kuzatildi. Tumanlar o‘rtasida past o‘sish sur’atlari Bektemir (109,2 %) va Yangihayot (113,0 %) tumanlarida kuzatildi. Toshkent shahrining statistik axborotnomasi 67 XIZMATLAR STATISTIK KO‘RSATKICHLARGA IZOHLAR Xizmat sohasi bu – korxonalar, tashkilotlar va shuningdek, jismoniy shaxslar tomonidan ko‘rsatiladigan har xil turdagi xizmatlarning takror ishlab chiqarilishini o‘z ichiga olgan umumlashtirilgan toifadir. Boshqacha qilib aytganda, bu savdo, kasbiy va maishiy xizmatlarni ko‘rsatishga ixtisoslashgan mamlakat iqtisodiyotining tarmog‘idir. Xizmatlar iste’molchilar (yuridik va jismoniy shaxslar) holatini o‘zgartiruvchi yoki tovarlar, xizmatlar yoki moliyaviy aktivlar bilan ayirboshlashiga ko‘maklashadigan ishlab chiqarish faoliyatining natijasi hisoblanadi. Xizmatning o‘ziga xos xususiyati, xizmatni bajarish va uni iste’mol qilish davrining bir xil vaqtga to‘g‘ri kelishi hisoblanadi. Iqtisodiy faoliyat turlari bo‘yicha xizmatlar hajmida ko‘rsatilgan xizmatlar uchun amaldagi bozor narxlari bo‘yicha qo‘shilgan qiymat solig‘i va aksizsiz hisoblangan to‘lovlar hisobga olinadi. Xizmatlar oldi-sotdi obyekti sifatida chiqqanda va iqtisodiy ahamiyatga ega bo‘lgan (xizmatlarni ishlab chiqaruvchining sarf-xarajatlarini to‘laligicha yoki sezilarli darajada qoplaydigan) narxlarda sotilganda, bozor uchun ishlab chiqarilgan xizmatlar hisoblanadi. “Ishlab chiqarilgan (ko‘rsatilgan) xizmatlar hajmi” statistik ko‘rsatkichi – ma’lum bir vaqt davomida ko‘rsatilgan xizmatlar qiymatini o‘lchovchi, iste’molchilarga (yuridik va jismoniy shaxslar, norezidentlarni qo‘shgan holda) ko‘rsatilgan xizmatlar qiymatini aks ettiradi. Ishlab chiqarilgan (ko‘rsatilgan) xizmatlar hajmi bu – xizmatlar ishlab chiqarishga ixtisoslashgan va xizmat ko‘rsatish asosiy faoliyat turi hisoblanadigan barcha xizmatlar ishlab chiqaruvchilari (yuridik va jismoniy shaxslar) tomonidan ko‘rsatilgan bozor xizmatlari qiymatidir. Iste’molchilar tomonidan xizmatlar uchun to‘lovlar naqd pul, shu jumladan, plastik kartochkalar va pul o‘tkazish, elektron to‘lovlar va elektron pullar orqali amalga oshirilishi mumkin. Norezidentlarga ko‘rsatilgan xizmatlar (agar to‘lov so‘mda amalga oshirilmagan bo‘lsa), xizmatlarga to‘lovlarni amalga oshirish sanasida O‘zbekiston Respublikasi Markaziy banki tomonidan so‘mning belgilangan kursi bo‘yicha qayta hisoblangan shartnoma narxlari bo‘yicha aniqlanadi. 68 Toshkent shahrining statistik axborotnomasi XIZMATLAR Aloqa va axborotlashtirish xizmatlari aloqa sohasidagi xizmatlarni, shu jumladan telefon, teleks, telegraf, radioeshittirish, elektron pochta, suniy yo‘ldosh, faksimile va boshqalarni ishlatib ovozli ma’lumot, tasvir va boshqa axborot oqimlarini uzatish xizmatlarini qamrab oladi. Moliyaviy xizmatlar Markaziy bank, tijorat banklari va boshqa moliya-kredit tashkilotlari tomonidan ko‘rsatiladi. Bu guruh xizmatlarga banklarning moliyaviy vositachiligi xizmatlari (moliyaviy lizing, kredit berish), shu jumladan, masofaviy bank xizmatlari (internet-banking, mobil-banking), investitsiya fondlari va boshqa moliyaviy tashkilotlarning moliyaviy vositachiligi, moliya bozorlari (fond va valyuta birjalari) faoliyatining yordamchi moliyaviy vositachilik va boshqa moliyaviy xizmatlar kiradi. Moliyaviy xizmatlar hajmi moliyaviy vositachilik yo‘li bilan olingan foizlar daromadi (ular uchun to‘lov miqdorida), shuningdek, moliya muassasasining kredit berish yoki depozitni saqlash bo‘yicha xizmatlari uchun yig‘im bilan hisobga olinadi. Transport xizmatlari transportning barcha turlarida yuklarni va yo‘lovchilarni tashish faoliyati, shuningdek, transportirovka qilishda yordamchi xizmat turlari, jumladan, logistik xizmatlarni o‘z ichiga oladi. Yashash va ovqatlanish bo‘yicha xizmatlar mehmonxonalar, otellar, motellar va boshqa yashash uchun joylar kabi qisqa muddatli turar joy bilan ta’minlash va oziq-ovqat mahsulotlari va ichimliklar yetkazib berish bo‘yicha ko‘rsatilgan xizmatlarni o‘z ichiga oladi. Savdo xizmatlari ulgurji va chakana xizmatlarni birlashtirib, shuningdek, boshqa shaxs manfaatlari uchun tovarlarni oldi-sotdi shartnomalari, komissiyalari yoki agentlik shartnomalari asosida sotilgan vositachilik xizmatlari hamda avtomobil va motosikllarni ta’mirlash xizmatlarini o‘z ichiga oladi. Ko‘chmas mulk bilan bog‘liq xizmatlarni ko‘rsatishda ko‘chmas mulk bilan bog‘liq operatsiyalar bo‘yicha xizmatlar qiymati, korxonaning shaxsiy, xo‘jalik yuritish yoki tezkor boshqaruvidagi, shuningdek, ijaraga olingan ko‘chmas mulkni ijaraga berishdan olingan daromadlari, ushbu faoliyat tashkilotning asosiy faoliyati yoki yo‘qligidan qat’iy nazar aks ettiriladi. Toshkent shahrining statistik axborotnomasi 69 TRANSPORT Yuk tashish. 2024-yil yanvar-mart oylarida barcha transport turlari tomonidan 31,3 mln. tonna yuk tashilgan bo‘lib, bu o‘tgan yilning shu davriga nisbatan 103,1 foizni tashkil etdi. Yuk aylanmasi barcha transport turlari tomonidan 622,9 mln.tn-km.bo‘lib, 112,3 foizni tashkil qildi. Yuk tashish va yuk aylanmasi transport turlari bo‘yicha quyidagicha ifodalanadi: Transport turlari bo‘yicha yuk tashish va yuk aylanmasi hajmi 2024- yil yanvar-mart 2023- yil yanvar-martga nisbatan, foiz hisobida 31,3 103,1 avtomobil transportida 31,3 103,1 Yuk aylanmasi, mln. tn-km 622,9 112,3 622,9 112,3 Tashilgan yuk, mln. tn shu jumladan: shu jumladan: avtomobil transportida Yakka tartibdagi tadbirkorlarning avtomobil transportining yuk aylanmasi 2023-yil yanvar– martga nisbatan 2,3 foizga oshdi va 622,9 mln.tn-km.ni tashkil qildi. Yuk aylanmasining umumiy hajmida xususiy yuk tashuvchilarning ulushi 4,6 foizni tashkil etdi (2023-yil yanvar-mart 8,0 foiz). Yo‘lovchi tashish. 2024-yil yanvar-mart oylarida barcha transport turlari tomonidan 317,5 mln.kishi tashilgan bo‘lib, bu ko‘rsatkich o‘tgan yilning shu davriga nisbatan 1,1 foizga ko‘paygan. Yo‘lovchi tashish aylanmasi ushbu davrda 2,1 foizga ko‘payib, 2 742,3 mln. yo‘lovchi-km. ni tashkil qildi. 70 Toshkent shahrining statistik axborotnomasi TRANSPORT Transport turlari bo‘yicha yo‘lovchi tashish va yo‘lovchi aylanmasi quyidagicha ifodalanadi 2024- yil yanvar-mart 2023- yil yanvar-martga nisbatan, foiz hisobida Transportda tashilgan yo‘lovchilar, mln. kishi 381,3 118,1 shu jumladan, avtomobil transportida 317,5 111,1 Yo‘lovchi aylanmasi, mln. yo‘lovchi-km 3 207,2 118,1 shu jumladan, avtomobil transportida 2 742,3 102,1 Xususiy yo‘lovchi tashuvchilar avtomobil transportida yo‘lovchi aylanmasi 2023-yil yanvar-martga nisbatan 2,1 foizga oshib, 2 742,3 mln.yo‘lovchi-km.ni tashkil qildi. Yo‘lovchi aylanmasining umumiy hajmida xususiy yo‘lovchi tashuvchilarning ulushi 11,1 foizni tashkil etdi (2023-yil yanvar-mart 1,1 foiz). Toshkent shahrining statistik axborotnomasi 71 TRANSPORT STATISTIK KO‘RSATKICHLARGA IZOHLAR Umumiy foydalanishdagi avtomobil transporti – aholini va iqtisodiyotni barcha tarmoqlarining yo‘lovchilar, bagajlar va yuklar, shu jumladan, pochtalarni avtomobillarda tashishga bo‘lgan ehtiyojlarini tijorat asosida ta’minlovchi transport. Avtotransport vositalari – yo‘lovchilar, bagajlar, yuklar tashishga hamda maxsus ishlarni bajarishga mo‘ljallangan avtomobillar, shatakchi-avtomobillar, tirkama va yarim tirkamalar. Tashilgan yuklar (yuk tashish hajmi) – yuk avtomobillarida, shu jumladan avtotirkamalarda, tashilgan yuklar miqdori har bir qatnov uchun yukning tara yoki konteynerlar og‘irligini hisobga olgan holdagi haqiqiy og‘irligi bo‘yicha aniqlanadi (tonnada o‘lchanadi). Tashilgan yuk hajmini avtomobilning texnik tavsifnomasida ko‘rsatilgan yuk ko‘tarish qobiliyati bo‘yicha aniqlash, faqatgina tashilgan yukning haqiqiy og‘irligi to‘g‘risidagi ma’lumotlar bo‘lmagan hollardagina amalga oshirilishi mumkin. Umumiy foydalanishdagi transportlarning barcha turlari uchun (avtotransportdan tashqari) tashilgan yuklarning hajmi jo‘natish vaqtida ko‘rsatilgan. Yuk aylanmasi – transportning yuk tashish bo‘yicha ish hajmi. O‘lchov birligi tonna-kilometr hisoblanadi. Transportning yuk aylanmasi tashilayotgan yukning har bir jo‘natmasi og‘irligini uni tashish masofasiga ko‘paytmasining yig‘indisi orqali aniqlanadi. Tashilgan yo‘lovchilar – ma’lum vaqt davomida avtomobil vositalarida turli qatnov turlari bo‘yicha tashilgan yo‘lovchilar soni (statistik kuzatuv birligi bo‘lib yo‘lovchiqatnovi hisoblanadi). Yo‘lovchi aylanmasi – transportning yo‘lovchi tashish bo‘yicha ish hajmi. O‘lchov birligi yo‘lovchi-kilometr hisoblanadi. Har bir tashish bo‘yicha yo‘lovchilar sonini tashish masofasiga ko‘paytmasini yig‘indisi orqali aniqlanadi. Qatnov turlari va boshqa belgilar bo‘yicha alohida hisoblanadi. 72 Toshkent shahrining statistik axborotnomasi ISTE’MOL BOZORI 2024-yilning yanvar– mart oylarida chakana savdo tovar aylanmasi 18 980,4 mlrd. soʻmni yoki 2023- yilning shu davriga nisbatan 110,6 % ni tashkil qildi. Yirik korxonalarning chakana savdo tovar aylanmasi 114,0 % ga oʻsib, 7 656,0mlrd. soʻmni va umumiy chakana savdo tovar aylanmasidagi ulushi 40,3 % ni tashkil qildi. Chakana savdo tovar aylanmasi (avto savdo va ovqatlanishni qoʻshmagan holda) tarkibi, foizda (2024- yil yanvar–mart holatiga) 29,3 40,3 Yirik korxonalar Kichik korxonalar 30,4 YaTT va uyushmagan savdo 2024-yilning yanvar–mart oylarida chakana savdo tovar aylanmasi tarkibi davlat va nodavlat shakllari boʻyicha quyidagicha ifodalanadi. Chakana savdo tovar aylanmasi hajmida katta ulushga ega boʻlgan Chilonzor tumani 16,4 %, Yunusobod tumani 11,5 %, Shayxontohur tumani 11,0%, Yakkasaroy tumani 9,6 %, Uchtepa tumani 9,3 %, Yashnobod tumani 9,1 %, Olmazor tumani 8,0 %, Mirzo Ulugʻbek tumani 7,6 %, Mirobod tumani 7,2 %, Sergeli 5,3 %, ni tashkil etgan boʻlsa, Bektemir 3,6 %, Yangihayot tumani 1,3 % bilan eng past koʻrsatkichni qayd etdi. Toshkent shahrining statistik axborotnomasi 73 ISTE’MOL BOZORI Tumanlarning jami chakana savdo tovar aylanmasidagi ulushi, foizda 2024 -yil yanvar–mart oylarida Yangihayot Bektemir Sergeli Mirobod Mirzo Ulug‘bek Olmazor 1,3 3,6 5,3 7,2 7,6 8,0 Yashnobod 9,1 Uchtepa 9,4 Yakkasaroy 9,6 11,0 Shayxontohur 11,5 Yunusobod 16,4 Chilonzor Chakana savdo tovar aylanmasining tumanlar kesimida oʻsish surʻati, foizda 2024 -yil yanvar–mart oylarida Mirobod Yakkasaroy Chilonzor Olmazor Bektemir 105,3 105,5 106,9 108,0 Sergeli 110,5 110,8 Uchtepa 111,2 Yunusobod 113,2 Mirzo Ulug‘bek 113,9 Shayxontoxur 114,3 118,2 Yashnobod 121,7 Yangihayot 74 Toshkent shahrining statistik axborotnomasi ISTE’MOL BOZORI Toshkent shahrida chakana savdo tovar aylanmasi barcha tumanlarda oʻsish kuzatilgan, jumladan eng katta oʻsish surʻati Yangihayot tumani 121,7 %, Yashnobod tumani 118,2 % va Shayxontohur tumani 114,3 % bilan Toshkent shahrida yetakchilik qilmoqda, oʻsish surʻati nisbatan pastroq koʻrsatkichlar: Chilonzor tumani 106,9 %, Yakkasaroy tumani 105,5 %, Mirobod tumani 105,3 % ni tashkil etgan. Ovqatlanish tashkilotlarining chakana savdo tovar aylanmasi hajmi 1 926,1 mlrd. soʻmni va oʻsish surʻati 114,1 % ni tashkil etgan. Ichki savdo tovar aylanmasining umumiy hajmida ovqatlanish korxonalarining ulushi 3,1 % ni tashkil etdi. Umumiy ovqatlanish tashkilotlari savdo aylanmasi umumiy hajmida eng katta ulush Shayxontohur tumani 27,8 %, Yunusobod tumani 13,8 % , Mirzo Ulugʻbek tumani 9,7 % ni tashkil etgan boʻlsa, Yangihayot tumani 1,5 % ulush bilan eng past koʻrsatkichni qayd etdi. Tumanlar kesimida umumiy ovqatlanish korxonalari savdo aylanmasi ulushi, foizda 2024 -yil yanvar–mart oylarida 2,1 7,6 2,8 7,0 1,5 Uchtepa 13,8 Bektemir Yunusobod Mirzo Ulug'bek 8,4 9,7 Mirobod Shayxontohur Olmazor 7,5 Sergeli 4,7 Yakkasaroy 7,1 Yashnobod Yangihayot 27,8 Chilonzor Avto savdo va ovqatlanish tashkilotlarini qoʻshgan holda, chakana savdo tovar aylanmasi aholi jon boshiga 6,2 mln. soʻmni tashkil etdi. Oʻrtacha aholi jon boshiga tovar aylanmasining eng yuqori koʻrsatkichlari Yakkasaroy tumani (13,6 mln. soʻm), Chilonzor tumani (11,3 mln. soʻm), Bektemir tumani (11,3 mln. soʻm), Mirobod tumani (9,0 mln. soʻm), Uchtepa tumani (5,9 mln. soʻm) kuzatildi. Toshkent shahrining statistik axborotnomasi 75 ISTE’MOL BOZORI Tumanlar kesimida chakana savdo tovar aylanmasi (2024-yil yanvar-mart, avto savdo va umumiy ovqatlanishni qoʻshmagan holda) Jami Aholi jon boshiga mlrd. soʻm 2023- yil yanvarmartga nisbatan, % hisobida ming soʻm 2023- yil yanvarmartga nisbatan, % hisobida 18 980,4 110,6 6223,9 107,6 688,7 110,5 11290,0 102,0 1 440,7 113,9 4343,4 111,2 Mirobod 1 365,1 105,3 8951,7 103,4 Olmazor 1 517,9 108,0 3745,2 105,5 Sergeli 1 011,1 110,8 5982,8 106,9 Uchtepa 1 771,9 111,2 5910,3 109,2 Chilonzor 3 112,1 106,9 11300,3 105,8 Shayxontohur 2 092,3 114,3 5718,4 112,8 Yunusobod 2 186,6 113,2 5797,0 110,5 Yakkasaroy 1 820,3 105,5 13574,4 100,5 Yashnobod 251,1 121,7 1424,9 112,4 Yangihayot 1 722,5 118,2 5712,9 114,2 Toshkent shahar tumanlar: Bektemir Mirzo Ulugʻbek 76 Toshkent shahrining statistik axborotnomasi ISTE’MOL BOZORI 2024-yilning yanvar–mart oylarida ulgurji savdo tovar aylanmasi 34 225,6 mlrd. soʻmni yoki 2023-yilning shu davriga nisbatan 112,3 % ni tashkil qildi. Yirik korxonalarning ulgurji savdo tovar aylanmasidagi ulushi 35,4 % ga teng boʻlib, hajmi 12 121,5 mlrd. soʻmni tashkil etganini koʻrish mumkin. Xususan, ulgurji savdo tovar aylanmasi hajmida katta ulushga ega boʻlgan Olmazor tumani 15,9 %, Yakkasaroy tumani 13,1 % ni tashkil etgan boʻlsa, Bektemir tumani 1,5 % va Yangihayot tumani 1,0 % ulush bilan eng past koʻrsatkichni qayd etdi. Chakana savdo kichik biznes ulushi (2024-yil yanvar-mart oylari, tumanlar kesmida) 87,0 81,1 66,3 59,3 54,7 48,7 53,5 59,3 60,4 60,3 49,7 38,0 ulushi, % 2024-yilning yanvar-mart oylarida Toshkent shahrining kichik biznes ulushi Chakana savdoda yuqori ulushga ega tumanlar Bektemir 87,0 foiz Uchtepa 81,1 foiz, Chilonzor 66,3 foiz, o‘sgan bo‘lib, past ko‘rsatgichga Yashnobod 49,7 foiz, Sergeli 48,7 foiz va Mirobod 38,0 foiz hissasiga to‘g‘ri keladi. Toshkent shahrining statistik axborotnomasi 77 ISTE’MOL BOZORI Tumanlarning ulgurji savdo (avto savdosiz) tovar aylanmasidagi ulushi, foizda 2024-yil yanvar–mart oylarida 1,0 6,2 11,2 1,6 12,3 9,5 7,9 11,5 13,1 5,6 4,2 15,9 Uchtepa Mirobod Yakkasaroy Bektemir Shayxontohur Yashnobod Yunusobod Olmazor Yangihayot Mirzo Ulug'bek Sergeli Chilonzor Ulgurji savdo tovar aylanmasi (avto savdosiz) tarkibi, foizda 2024- yil yanvar–mart oylarida 35,4 Yirik korxonalar Kichik korxona va mikrofirmalar 64,6 Kichik korxona va mikrofirmalarning ulgurji savdo tovar aylanmasi 8,6 % ga koʻpayib, 22 104,1 mlrd. soʻmga yetdi va umumiy ulgurji savdo tovar aylanmasidagi ulushi esa 64,6 % ni tashkil qildi. 78 Toshkent shahrining statistik axborotnomasi ISTE’MOL BOZORI Ulgurji savdo tovar aylanmasi (avto savdosiz) (2024- yil yanvar-mart) mlrd. soʻm Toshkent shahri Jamiga nisbatan ulushi, % hisobida 34 225,6 100,0 Bektemir 530,4 1,6 Mirzo Ulugʻbek 2 697,1 7,9 Mirobod 3 923,6 11,5 Olmazor 5 450,2 15,9 Sergeli 1 445,6 4,2 Uchtepa 2 125,5 6,2 Chilonzor 3 820,0 11,2 Shayxontohur 1 929,6 5,6 Yunusobod 3 264,5 9,5 Yakkasaroy 4 478,2 13,1 Yashnobod 4 211,4 12,3 Yangihayot 349,5 1,0 tumanlar Toshkent shahrining statistik axborotnomasi 79 ISTE’MOL BOZORI Yirik korxonalarning ulgurji savdo (avto savdosiz) tovar aylanmasi (2024- yil yanvar-mart) mlrd. soʻm Jamiga nisbatan ulushi, % hisobida 12 121,5 100,0 Bektemir 169,6 1,4 Mirzo Ulugʻbek 361,6 3,0 Mirobod 910,9 7,5 Olmazor 2544,4 21,0 Sergeli 756,3 6,3 Uchtepa 217,0 1,8 Chilonzor 986,0 8,1 Shayxontohur 474,4 3,9 Yunusobod 1535,0 12,7 Yakkasaroy 1676,2 13,8 Yashnobod 148,6 1,2 Yangihayot 2341,5 19,3 Toshkent shahri tumanlar Toshkent shahrida yirik korxonalarning ulgurji savdo tovar aylanmasi 119,8 % ga oʻsib, 12 121,5 mlrd. soʻmni va umumiy ulgurji savdo tovar aylanmasidagi ulushi 35,4 % ni tashkil qildi. Yirik korxonalarning ulgurji savdo tovar aylanmasi hajmda katta ulushga ega boʻlgan Olmazor tumani 21,0 %, Yashnobod tumani 19,3 %, Yakkasaroy tumani 13,8 % ni tashkil etgan boʻlsa, Bektemir 1,4 % va Yangihayot tumanlari 1,2 % ulush bilan eng past koʻrsatkichni qayd etdi. 80 Toshkent shahrining statistik axborotnomasi ISTE’MOL BOZORI Yirik korxonalarning chakana savdo (avto savdosiz) tovar aylanmasi (2024- yil yanvar-mart) mlrd. soʻm Toshkent shahri Jamiga nisbatan ulushi, % hisobida 7 656,0 100,0 Bektemir 89,3 1,2 Mirzo Ulugʻbek 652,3 8,5 Mirobod 846,9 11,1 Olmazor 617,7 8,1 Sergeli 518,9 6,7 Uchtepa 335,3 4,4 Chilonzor 1047,3 13,7 Shayxontohur 973,3 12,7 Yunusobod 868,8 11,3 Yakkasaroy 740,4 9,7 Yashnobod 99,4 1,3 Yangihayot 866,5 11,3 tumanlar Yirik korxonalarning chakana savdo tovar aylanmasi hajmida katta ulushga ega boʻlgan Chilonzor tumani 13,7 %, Shayxontohur tumani 12,7 %, Yashnobod tumani 11,3 %, ni tashkil etgan boʻlsa, Yangihayot tumani 1,3 % va Bektemir tumani 1,2%, ulush bilan eng past koʻrsatkichni qayd etdi. Toshkent shahrining statistik axborotnomasi 81 ISTE’MOL BOZORI Yirik korxonalarning umumiy ovqatlanish tovar aylanmasi (2024- yil yanvar-mart) Toshkent shahri mlrd. soʻm Jamiga nisbatan ulushi, % hisobida 775,3 100,0 tumanlar Bektemir 29,8 3,8 Mirzo Ulugʻbek 8,5 1,1 Mirobod 19,4 2,5 Olmazor 6,4 0,8 Sergeli 112,6 14,5 Uchtepa - - Chilonzor 15,4 2,0 Shayxontohur 413,7 53,4 Yunusobod 113,0 14,6 Yakkasaroy 18,6 2,4 Yashnobod 0,02 0,03 Yangihayot 37,9 4,9 Yirik korxonalarning umumiy ovqatlanish tovar aylanmasi hajmda katta ulushga ega boʻlgan Shayxontohur tumani 53,4 %, Yunusobod 14,6 %, Sergeli tumani 14,5 % ni tashkil etgan boʻlsa, Yangihayot tumani 0,03 % eng past koʻrsatkichni qayd etdi. 82 Toshkent shahrining statistik axborotnomasi ISTE’MOL BOZORI STATISTIK KOʻRSATKICHLARGA IZOHLAR Chakana savdo – savdo sohasida yakuniy isteʻmol uchun aholiga tovarlarni donalab yoki koʻp boʻlmagan miqdorlarda naqd pulga sotishni nazarda tutuvchi faoliyat, yaʻni tovarlarni foydalanish sohasidan shaxsiy yoki umumiy isteʻmol sohasiga oʻtgan vaqtdagi harakatining yakuniy bosqichini ifodalaydi. Chakana tovar aylanmasi – tovarlarni sotish tarmoqlaridan qatʻi nazar, aholiga isteʻmol tovarlarini naqd hisob-kitob asosida yoki plastik kartochkalari, kredit kartochkalari, banklarning hisob cheklari orqali (bu ham naqd hisob-kitob asosida sotish kabi hisobga olinadi) sotilgan qiymati. Umumiy ovqatlanish – yuridik shaxslar tomonidan pazandachilik mahsulotlarini tayyorlashga, sotishga va isteʻmolini tashkil qilishga ixtisoslashtirilgan faoliyatni amalga oshirish. Umumovqatlanish aylanmasi – joyida aholiga isteʻmol uchun, shuningdek, turli kontingentdagi aholini ovqatlanishini tashkil qilish uchun tashkilot va yakka tadbirkorlarga oʻzi ishlab chiqargan kulinariya mahsulotlarini (taom, kulinariya mahsulotlari va yarimfabrikatlar), shuningdek, kulinariya ishlovisiz sotib olingan tovarlarni (unli, qandolatli va non mahsulotlari) sotishdan tushgan tushumni ifodalaydi. Ulgurji savdo – tijorat maqsadlarida yoki oʻzining ishlab chiqarish-xoʻjalik ehtiyojlariga foydalanish uchun, xarid qilingan tovarlarni naqd pulsiz hisob-kitoblar shakli boʻyicha sotish. Isteʻmol tovarlari – yakuniy isteʻmolga (oilaviy yoki shaxsiy) qaratilgan, bevosita inson ehtiyojini qondiradigan tovarlar va xizmatlar. Texnik-ishlab chiqarishga moʻljallangan mahsulotlar – ishlab chiqarish isteʻmoli uchun moʻljallangan mahsulot: xomashyo, materiallar, yoqilgʻi, butlovchi instrumentlar, mashinalar, ehtiyot qismlar, yarimfabrikatlar va boshqalarni oʻz ichiga oladi. Ulgurji savdo tovar aylanmasi – tuzilgan shartnomalar boʻyicha tijorat maqsadlarida (kelajakda qayta ishlash yoki sotish) yoki oʻzining ishlab chiqarish ehtiyojlari uchun naqd pulsiz hisob-kitob shaklida tovarlar sotishdan tushumni ifodalaydi. Toshkent shahrining statistik axborotnomasi 83 TASHQI IQTISODIY ALOQALAR Toshkent shahar tashqi savdo aylanmasi 2024-yil yanvar–mart oylarida 6 093,4 mln. AQSH dollarni, jumladan eksport 1 113,9 mln. AQSH dollarni, import 4 979,5 mln. AQSH dollarni tashkil etdi. Tashqi savdo saldosi - 3 865,6 mln.AQSh dollarni, shu jumladan MDH davlatlari bilan - 1 639,7 mln. AQSH dollarni va boshqa davlatlar bilan minus - 2 225,9 mln. AQSH dollarni tashkil etdi. Toshkent shahrining tashqi savdo aylanmasi (2024- yil yanvar–mart oylarida) 2023- yilning mln. AQSh yanvar-martga dollari nisbatan, % hisobida Jamiga nisbatan ulushi, % hisobida Tashqi savdo aylanmasi 6 093,4 104,5 100,0 MDH davlatlari 2 575,1 125,6 42,3 boshqa davlatlar 3 518,3 93,1 57,7 Eksport 1 113,9 104,7 18,3 MDH davlatlari 467,7 92,3 42,0 boshqa davlatlar 646,2 116,0 58,0 Import 4 979,5 104,5 81,7 MDH davlatlari 2 107,4 136,6 42,3 boshqa davlatlar 2 872,1 89,1 57,7 Saldo -3 865,6 x x MDH davlatlari -1 639,7 x x boshqa davlatlar -2 225,9 x x 84 Toshkent shahrining statistik axborotnomasi TASHQI IQTISODIY ALOQALAR MDH va boshqa davlatlarning Toshkent shahar tashqi savdo aylanmasidagi ulushi, foizda (2024- yil yanvar-mart) 64,8 57,7 42,3 35,2 2023-yil MDH davlatlari 2024-yil Boshqa davlatlar Toshkent shahrining 2024-yil yanvar-mart holatiga tashqi savdo aylanmasidagi ulushining 42,3 % MDH davlatlariga to‘g‘ri keladi, qolgan 57,7 % boshqa davlatlar hissasiga to‘g‘ri keladi. Bu ko‘rsatkichlar 2023-yilda mos ravishda 35,2 % MDH davlatlariga to‘g‘ri kelgan bo‘lsa, qolgan 64,8 % boshqa davlatlar hissasiga to‘g‘ri keldi. Toshkent shahrining MDH davlatlari bilan olib borilgan tashqi savdo aylanmasi 2024- yilning yanvar-mart holatiga 2 575,1 mln. AQSh dollarni tashkil qilgan bo‘lsa, o‘tgan yilning mos davriga nisbatan 125,6 % o‘sish kuzatilgan. MDH davlatlari orasida Rossiya, Qozog‘iston, Turkmaniston, Tojikiston, Belarus Respublikasi, va Qirg‘iziston Respublikasi davlatlari tashqi savdo aylanmasida asosiy hamkorlar hisoblanib, ularning jami tashqi savdo aylanmasidagi ulushi 42,1 %ni tashkil qiladi, boshqa davlatlar orasida Xitoy, Turkiya, AQSH, Germaniya, Hindiston, Birlashgan Arab Amirligi, Yaponiya, Chexiya, Afg‘oniston, Fransiya, Korea Respublikasi va Litva yetakchi hamkor davlatlar hisoblanadi. Toshkent shahrining statistik axborotnomasi 85 TASHQI IQTISODIY ALOQALAR Toshkent shahar tashqi savdo aylanmasida nisbatan katta ulushga ega bo‘lgan davlatlar, foizda (2024- yil yanvar–mart oylarida) Rossiya Federatsiyasi 27,4 Xitoy 21,6 Qozog‘iston 7,3 Turkiya 4,5 Turkmaniston 2,8 AQSH 2,4 Germaniya 2,3 Hindiston 2,2 Birlashgan Arab Amirligi 1,6 Yaponiya 1,6 Chexiya 1,5 Tojikiston 1,5 Afg'oniston 1,5 Fransiya 1,5 Korea Respublikasi 1,4 Litva Respublikasi 1,3 Toshkent shahrining 2024- yil yanvar-mart holatiga tashqi savdoda eng asosiy hamkor davlatlari Rossiya Federatsiyasi (27,4 %), Xitoy (21,6 %), Qozog‘iston (7,3 %), Turkiya (4,5 %) va Turkmaniston (2,8 %) hisoblanib, ularning jami tashqi savdo aylanmasidagi ulushi 63,6 % ni tashkil qiladi. Dunyodagi mamlakatlar orasida eksportda hamkor davlatlar Rossiya Federatsiyasi, Xitoy, Qozog‘iston, Afg‘oniston, Turkiya, Tojikiston, Qirg‘iziston va Buyuk Britaniya davlatlari hisoblanib, ularning jami eksportdagi ulushi 72,2 % ni tashkil qiladi, importda esa hamkor davlatlar Rossiya Federatsiyasi, Xitoy, Qozog‘iston, Turkiya, Turkmaniston, Germaniya, Hindiston va AQSH davlatlari hisoblanadi va ularning ulushi 73,5 % ni tashkil qiladi. 86 Toshkent shahrining statistik axborotnomasi TASHQI IQTISODIY ALOQALAR Toshkent shahar tashqi savdo aylanmasida nisbatan katta ulushga ega bo‘lgan davlatlar hajmi (2024- yil yanvar–mart oylarida) (mln. AQSH dollari) Eksport Import Tovar aylanmasidagi ulushi, % hisobida Rossiya Federatsiyasi 217,1 1 449,9 27,4 Xitoy 182,1 1 133,1 21,6 Qozog‘iston 94,5 351,4 7,3 Turkiya 84,9 191,2 4,5 Turkmaniston 6,5 164,8 2,8 AQSH 27,8 120,0 2,4 Germaniya 10,5 131,2 2,3 Hindiston 5,8 126,5 2,2 Birlashgan Arab Amirligi 19,8 79,9 1,6 Yaponiya 4,6 90,4 1,6 Chexiya 13,5 78,5 1,5 Tojikiston 56,7 33,7 1,5 Afg‘oniston 89,0 1,1 1,5 Toshkent shahrining eksport tarkibida qariyb barcha tovarlar va xizmatlar guruhlari bo‘yicha o‘sishi kuzatilmoqda. Oziq-ovqat mahsulotlari eksporti o‘tgan yilning shu davriga nisbatan 20,5 %ga pasaygan, sanoat tovarlari 0,6 % ga ko‘paygan. Import tarkibining umumiy hajmidan 28,5 % ni mashina va asbob-uskunalar hamda 18,0 % ni sanoat tovarlari tashkil qiladi. Toshkent shahrining statistik axborotnomasi 87 TASHQI IQTISODIY ALOQALAR Eksport tarkibi Eksportning umumiy hajmidagi ulushi, foiz hisobida 88 2023- yil yanvar - martga nisbatan, foiz hisobida 2023- yil yanvar - mart 2024- yil yanvar - mart Eksport tarkibi 100,0 100,0 104,7 oziq-ovqat mahsulotlari va tirik hayvonlar 5,8 4,4 75,9 ichimliklar va tamaki 1,9 1,6 84,2 Nooziq-ovqat xomashyo, yoqilg‘idan tashqari 1,1 1,1 100,0 Mineral yoqilg‘i, yog‘lash moylari va shunga o‘xshash materiallar 3,3 6,1 184,8 Hayvonlar va o‘simliklar moylari (yog‘lari), yog‘lar va mumlar 0,0 0,0 0,0 Kimyoviy vositalar va boshqa toifalarga kiritilmagan shunga o‘xshash mahsulotlar 7,4 6,0 81,1 Asosan material turiga qarab klassifikatsiyalangan sanoat tovarlari 20,0 19,2 96,0 Mashinalar va transport asbobuskunalari 10,9 7,2 66,1 Turli xil tayyor buyumlar 3,9 4,2 107,7 Xizmatlar 45,1 49,2 109,1 Boshqa tovarlar 0,6 1,0 166,7 Toshkent shahrining statistik axborotnomasi TASHQI IQTISODIY ALOQALAR Import tarkibi Importning umumiy hajmidagi ulushi, foiz hisobida 2023- yil yanvar - mart 2024- yil yanvar - mart 2023- yil yanvar - martga nisbatan, foiz hisobida Import tarkibi 100,0 100,0 104,5 oziq-ovqat mahsulotlari va tirik xayvonlar 9,2 8,1 88,0 ichimliklar va tamaki 0,6 1,1 183,3 Nooziq-ovqat xomashyo, yoqilg‘idan tashqari 1,2 1,0 83,3 Mineral yoqilg‘i, yog‘lash moylari va shunga o‘xshash materiallar 8,4 14,5 172,6 Hayvonlar va o‘simliklar moylari (yog‘lari), yog‘lar va mumlar 1,5 0,7 46,7 Kimyoviy vositalar va boshqa toifalarga kiritilmagan shunga o‘xshash mahsulotlar 14,5 13,7 94,5 Asosan material turiga qarab klassifikatsiyalangan sanoat tovarlari 14,6 18,0 123,3 Mashinalar va transport asbobuskunalari 37,4 28,5 76,2 Turli xil tayyor buyumlar 4,2 4,5 107,1 Xizmatlar 4,7 6,4 136,2 Boshqa tovarlar 3,7 3,5 94,6 Toshkent shahrining statistik axborotnomasi 89 TASHQI IQTISODIY ALOQALAR Aholi jon boshiga to‘g‘ri keladigan eksport (2024-yil yanvar-mart oylarida) 2024- yil yanvar-mart (AQSH.dollar) 2023- yil yanvar-martga nisbatan % da Toshkent shahri 365,3 101,9 Bektemir 224,6 98,9 Uchtepa 146,7 4,2 m. Yunusobod 310,1 109,0 Mirzo Ulug‘bek 110,6 113,3 Mirobod 1 538,6 110,2 Shayxontohur 203,6 53,6 Olmazor 139,6 111,8 Sergeli 569,6 97,1 Yakkasaroy 1 433,7 95,8 Yashnobod 305,7 97,0 Yangihayot 244,4 110,7 Chilonzor 317,0 103,1 Joriy yilning yanvar-mart oylarida Toshkent shahrining eksportida aholi jon boshiga to‘g‘ri keladigan, yuqori ulushga ega tumanlar Mirobod 1 538,6 AQSH.dollari (o‘tgan yilning mos davriga nisbatan 10,2 foizga) o‘sgan, Yakkasaroy 1 433,7 AQSH.dollari (o‘tgan yilning mos davriga nisbatan 4,2 foizga) va Sergeli 569,6 AQSH.dollari (o‘tgan yilning mos davriga nisbatan 2,9 foizga) kamaygan bo‘lib, past ko‘rsatgichga M.Ulug‘bek 110,6 AQSH.dollari (o‘tgan yilning mos davriga nisbatan 13,3 foizga o‘sgan), Olmazor 139,6 AQSH.dollari (o‘tgan yilning mos davriga nisbatan 11,8 foizga o‘sgan) va Uchtepa 146,7 AQSH.dollari (o‘tgan yilning mos davriga nisbatan 4,2 m. o‘sgan) hissasiga to‘g‘ri keladi. 90 Toshkent shahrining statistik axborotnomasi TASHQI IQTISODIY ALOQALAR Aholi jon boshiga to‘g‘ri keladigan import (2024-yil yanvar-mart oylarida) 2024- yil yanvar-mart (AQSH.dollar) 2023- yil yanvar-martga nisbatan % da Toshkent shahri 1 632,8 101,7 Bektemir 2 318,9 110,4 Uchtepa 439,1 91,3 Yunusobod 1 628,9 116,9 Mirzo Ulug‘bek 1 726,9 140,9 Mirobod 4 538,8 63,5 Shayxontohur 1 150,8 155,8 Olmazor 927,1 98,2 Sergeli 2 216,8 102,3 Yakkasaroy 4 073,8 148,5 Yashnobod 1 262,2 99,1 Yangihayot 666,6 2,3 m. Chilonzor 2 181,2 78,7 2024-yilning yanvar-mart oylarida Toshkent shahrining importida aholi jon boshiga to‘g‘ri keladigan, yuqori ulushga ega tumanlar Mirobod 4 538,8 AQSH.dollar (o‘tgan yilning mos davriga nisbatan 36,5 foizga kamaygan), Yakkasaroy 4 073,8 AQSH.dollar (o‘tgan yilning mos davriga nisbatan 48,5 foizga o‘sgan), Bektemir 2 318,9 AQSH.dollar (o‘tgan yilning mos davriga nisbatan 10,4 foizga o‘sgan) bo‘lib, past ko‘rsatgichga Uchtepa 439,1 AQSH.dollar (o‘tgan yilning mos davriga nisbatan 8,7 foizga kamaygan), Yangihayot 666,6 AQSH.dollar (o‘tgan yilning mos davriga nisbatan 2,3 m. o‘sgan) va Olmazor 927,1 AQSH.dollar (o‘tgan yilning mos davriga nisbatan 1,8 foizga kamaygan) hissasiga to‘g‘ri keladi. Toshkent shahrining statistik axborotnomasi 91 TASHQI IQTISODIY ALOQALAR Eksport tovarlarni kichik biznes ulushi (2024-yil yanvar-mart oylari, tumanlar kesmida) 70,1 48,4 37,4 29,3 27,8 21,2 6,0 11,7 20,0 17,3 20,5 21,1 ulushi, % Joriy yilning yanvar-mart oylarida Toshkent shahrining kichik biznes ulushi eksportda yuqori ulushga ega tumanlar Bektemir 70,1 foiz, Olmazor 48,4 foiz, M.Ulug‘bek 37,4 foizga, o‘sgan bo‘lib, past ko‘rsatgichga Yakkasaroy 17,3 foiz, Shayxontohur 11,7 foiz va Mirobod 6,0 foiz hissasiga to‘g‘ri keladi. Import tovarlarni kichik biznes ulushi (2024-yil yanvar-mart oylari, tumanlar kesmida) Uchtepa Mirobod Yashnobod Olmazor Sergeli Yangihayot Bektemir Yakkasaroy Chilonzor Shayxontohur Yunusobod M.Ulug‘bek 62,6 58,6 54,1 48,1 48,0 44,0 43,1 42,0 37,4 33,3 31,2 23,0 ulushi, % Joriy yilning yanvar-mart oylarida Toshkent shahrining kichik biznes ulushi importda yuqori ulushga ega tumanlar Uchtepa 62,6 foiz, Mirobod 58,6 foiz, Yashnobod 54,1 foiz bo‘lib, past ko‘rsatgichga Shayxontohur 33,3 foiz, Yunusobod 31,2 foiz va M.Ulug‘bek 23,0 foiz tumanlari hissasiga to‘g‘ri keldi. 92 Toshkent shahrining statistik axborotnomasi TASHQI IQTISODIY ALOQALAR Tovar va xizmatlarning eksport tarkibi, jamiga nisbatan, foizda (2023 yil yanvar-mart va 2024-yil yanvar-mart oylarida) Boshqa tovarlar 0,6 Xizmatlar 45,1 49,2 20,0 19,2 Asosan material turiga qarab… Mineral yoqilg‘i, yog‘lash moylari va shunga… Kimyoviy toifalarga… vositalar va boshqa 1,0 3,3 6,1 Oziq-ovqat mahsulotlari va tirik xayvonlar Turli xil tayyor buyumlar 7,4 6,0 5,8 4,4 3,9 Mashinalar va transport asbob-uskunalari 4,2 10,9 7,2 Ichimliklar va tamaki 1,9 1,9 Nooziq-ovqat xomashyo, yoqilg‘idan tashqari 1,1 1,1 Hayvonlar va o‘simliklar moylari (yog‘lari),… 0,0 0,0 2023-yil 2024-yil Tovar va xizmatlarning import tarkibi, jamiga nisbatan, foizda (2023 yil yanvar-mart va 2024-yil yanvar-mart oylarida) 3,7 Boshqa tovarlar Xizmatlar Asosan material turiga qarab… Mineral yoqilg‘i, yog‘lash moylari va… 3,5 4,7 6,4 14,6 18,0 8,4 14,5 Kimyoviy vositalar va boshqa toifalarga… 14,5 13,7 Oziq-ovqat mahsulotlari va tirik xayvonlar 9,2 8,1 Turli xil tayyor buyumlar 4,2 4,5 37,4 28,5 Mashinalar va transport asbob-uskunalari Ichimliklar va tamaki Nooziq-ovqat xomashyo, yoqilg‘idan tashqari Hayvonlar va o‘simliklar moylari (yog‘lari),… 0,6 1,1 1,2 1,0 0,7 1,5 2023-yil Toshkent shahrining statistik axborotnomasi 2024-yil 93 TASHQI IQTISODIY ALOQALAR Hududlar kesimida tovar va xizmatlarning eksport tarkibi, (ming. AQSh doll), 2024- yil yanvar-mart oylarida mineral yoqilg‘i, yog‘lash moylari va shunga o‘xshash materiallar hayvonlar va o‘simlik lar moylari (yog‘lari), yog‘lar va mumlar oziq-ovqat mahsulotlari va tirik xayvonlar ichimliklar va tamaki nooziq-ovqat xom-ashyo, yoqilg‘idan tashqari Toshkent shahri 49 082,2 17 542,1 12 666,9 67 545,8 163,6 Bektemir 2 445,8 509,1 1 711,2 - 4,7 Uchtepa 2 235,2 - 72,0 - - Yunusobod 7 192,7 9 265,7 458,4 29 259,6 - Mirzo Ulug‘bek 3 463,1 577,4 98,7 - - Mirobod 884,5 423,7 602,4 3,2 10,9 Shayxontohur 2 435,1 - 412,5 - - Olmazor 5 257,4 723,5 955,8 77,5 - Sergeli 1 679,7 - 190,1 11 800,0 - Yakkasaroy 3 761,7 4 011,7 221,3 322,5 4,8 Yashnobod 6 437,2 1 687,9 7 241,5 3,0 - Yangihayot 1 679,8 31,8 223,4 - - Chilonzor 10 116,1 311,4 479,7 26 080,0 143,2 Tumandan tashqari 1 494,0 - - - - 94 Toshkent shahrining statistik axborotnomasi TASHQI IQTISODIY ALOQALAR davomi Kimyoviy Asosan vositalar va material boshqa Mashinalar turiga qarab toifalarga va transport klassifikatsiy kiritilmaga asbobalangan n shunga uskunalari sanoat o‘xshash tovarlari mahsulotlar Turli xil tayyor buyumlar Xizmatlar Boshqa tovarlar Toshkent shahri 66 414,8 214 209,8 80 492,6 46 656,2 548 411,7 10 745,1 Bektemir 2 636,8 3 685,8 1 225,6 1 426,0 20,4 33,1 Uchtepa 119,6 3 059,7 27 925,8 10 457,4 90,6 7,8 Yunusobod 811,1 2 721,1 13 255,5 3 062,7 48345,6 2578,6 Mirzo Ulug‘bek 561,7 14 240,8 5 723,5 2 665,0 8207,1 1153,5 Mirobod 897,4 2 870,8 8 965,6 1 726,4 216420,8 1826,2 Shayxontohur 50 873,5 11 017,8 719,1 2 040,5 6717,7 281,0 Olmazor 2 027,3 37 916,8 1 488,8 5 072,5 2655,7 395,9 Sergeli 1 658,0 44 283,7 2 140,8 2 451,5 29924,0 2129,5 Yakkasaroy 904,9 6 378,7 14 383,5 9 850,9 152263,4 153,1 Yashnobod 2 775,6 22 599,5 3 929,9 2 906,4 43461,8 1121,4 Yangihayot 1 374,3 35 980,9 277,1 3 376,6 - 127,0 Chilonzor 1 774,6 29 404,6 457,6 1 619,9 15966,4 938,1 Tumandan tashqari - 49,6 - 0,3 24338,4 - Toshkent shahrining statistik axborotnomasi 95 TASHQI IQTISODIY ALOQALAR Hududlar kesimida tovar va xizmatlarning import tarkibi, (ming. AQSh doll) 2024- yil yanvar-mart oylarida mineral hayvonlar va yoqilg‘i, yog‘lash o‘simliklar moylari va moylari shunga o‘xshash (yog‘lari), material yog‘lar va lar mumlar oziq-ovqat mahsulotlari va tirik xayvonlar ichimliklar va tamaki nooziqovqat xom-ashyo, yoqilg‘idan tashqari Toshkent shahri 403 096,6 56 048,3 47 526,2 721 528,1 34 374,8 Bektemir 18 145,5 - 2 761,5 1 743,0 273,8 Uchtepa 14 286,2 1 240,5 1 987,3 1 614,6 3 264,5 Yunusobod 23 309,7 7 967,2 9 327,0 66 877,0 2 519,6 Mirzo Ulug‘bek 22 106,9 15 361,2 2 529,8 347 765,6 939,4 Mirobod 39 276,7 11 803,9 1 077,4 28 732,4 11 220,1 Shayxontohur 14 998,2 5 053,8 7 374,9 6 565,1 3 170,0 Olmazor 45 721,5 861,4 7 910,1 9 425,2 888,9 Sergeli 36 045,3 1 004,7 3 993,2 3 806,8 4 550,6 Yakkasaroy 61 097,2 5 916,6 1 082,5 30 687,0 1 362,7 Yashnobod 49 455,2 2 959,8 4 282,0 6 540,8 331,4 Yangihayot 6 379,4 171,9 820,0 503,6 2 818,1 Chilonzor 72 219,9 3 707,5 4 380,4 217 267,1 3 035,7 Tumandan tashqari 55,0 - - - - 96 Toshkent shahrining statistik axborotnomasi TASHQI IQTISODIY ALOQALAR davomi… Kimyoviy vositalar va boshqa toifalarga kiritilmagan shunga o‘xshash mahsulotlar Asosan material turiga Mashinalar qarab va transport klassifikatsiyal asbobangan sanoat uskunalari tovarlari Turli xil tayyor buyumlar Xizmatlar Boshqa tovarlar Toshkent shahri 684 041,9 897 107,6 1 417 907,1 223 855,9 320 892,0 173 120,7 Bektemir 42 265,7 17 739,6 51 263,2 3 202,9 8,2 4051,3 Uchtepa 17 791,7 43 531,8 34 964,5 8 540,9 - 4427,6 Yunusobod 65 000,8 64 966,8 230 246,7 39 581,5 56 485,9 48153,6 Mirzo Ulug‘bek 35 215,0 27 111,9 102 201,2 11 351,5 2 338,0 5892,3 Mirobod 74 410,7 81 984,9 251 961,3 30 690,6 146 513,3 14498,0 Shayxontohur 48 853,6 93 515,8 167 100,7 22 572,7 31 438,2 20434,8 Olmazor 151 008,2 50 134,0 45 581,3 18 964,2 32 720,0 12526,6 Sergeli 52 933,2 64 889,2 179 524,3 5 950,6 4 408,1 17541,5 Yakkasaroy 61 237,7 205 713,6 133 034,8 27 499,0 6 666,0 11996,8 Yashnobod 45 147,8 123 868,8 93 701,8 27 571,3 16 443,5 10254,2 Yangihayot 10 903,3 59 374,9 30 037,6 2 211,1 335,3 3892,8 Chilonzor 79 214,7 64 276,4 98 289,8 25 719,5 13 139,1 19451,2 Tumandan tashqari 59,4 - - - 10 396,5 - Toshkent shahrining statistik axborotnomasi 97 TASHQI IQTISODIY ALOQALAR Oʻzbekiston iqtisodiyotini rivojlantirish strategiyasi diversifikatsiyalangan va raqobatbardosh iqtisodiyotni yaratishga, innovatsion texnologiyalar va bozorni boshqarishning yangi usullaridan foydalangan holda milliy resurslardan maksimal darajada foydalanishga yoʻnaltirilgan. Mamlakatning tashqi iqtisodiy faoliyati xususan, tashqi savdo sohasida amalga oshirilayotgan islohotlarning pirovard natijasi aholining turmush darajasiga bevosita oʻz taʼsirini oʻtkazadi. Iqtisodiyotning real sektori tarmoqlari va korxonalarining barqaror va uzluksiz ishlashini taʼminlash uchun respublikada zarur resurslar bazasi yaratilgan. Eksport tarkibida sezilarli oʻzgarishlarga import tovarlarning oʻrnini bosadigan mahsulotlar ishlab chiqarish va sanoat ishlab chiqarishni diversifikatsiya qilish natijasida erishildi. Toshkent shahrining 2024- yil yanvar-mart holatida tashqi savdo aylanmasi Respublikaning tashqi savdo aylanmasida eng yuqori ulushga ega bo‘lib, 38,5 % ni tashkil etadi. Toshkent shahrining 2024- yil yanvar-mart holatida eksport hajmi Respublika eksport hajmida eng yuqori ulushga ega bo‘lib, 17,4 % ni tashkil etadi. Toshkent shahrining 2024- yil yanvar-mart holatida import hajmi Respublika import hajmida eng yuqori ulushga ega bo‘lib, 52,7 % ni tashkil etadi. 2024 yil yanvar-mart 15 823,0 6 093,4 TSA 38,5 6 384,4 1 113,9 Eksport 17,4 9 438,6 4 979,5 Import 52,7 O'zbekiston Respublikadagi hajmi mln. AQSH dollari Toshkent shahridagi hajmi mln. AQSH dollari Toshkent shahrining Respublikadagi ulushi, % 98 Toshkent shahrining statistik axborotnomasi TASHQI IQTISODIY ALOQALAR STATISTIK KO‘RSATKICHLARGA IZOHLAR Tovar – har qanday ko‘chma mulk, shu jumldan valyuta va valyuta qimmatliklari, elektr, issiqlik va boshqa energiya turlari, transport vositalari (yo‘lovchilar va tovarlar tashish uchun ishlatiladigan transport vositalari, shu jumladan konteynerlar va boshqa transport uskunalari bundan mustasno), intellektual mulk obyektlari. Tovarlar eksporti – agar qonunchilikda boshqa tartib ko‘zda tutilmagan bo‘lsa, tovarlarni O‘zbekiston Respublikasi bojxona chegarasidan qaytarib olib kirish majburiyatisiz olib chiqish. Tashqi savdo aylanmasi – mamlakatning muayyan davrdagi eksport va import qiymatlari summasi. Tovarlar kelib chiqqan mamlakat – tovar to‘liq ishlab chiqarilgan yoki yetarli darajada qayta ishlov berilgan mamlakat (tovar yetarli darajada qayta ishlov berilgan mamlakat “Bojxona tarifi to‘g‘risida”gi O‘zbekiston Respublikasi qonunining 26- moddasiga asosan aniqlanadi). Tovarlarning belgilangan manzili – yuklab jo‘natish paytida tovar yetkazib berilishi belgilangan mamlakat sifatida ma’lum bo‘lgan mamlakat. Tovarlarning statistik qiymati – shartnoma valyutasidan qat’i nazar yagona bazisga keltirilgan shartnoma bo‘yicha tovarlar qiymati. Xizmatlar (ishlar) eksporti — O‘zbekiston Respublikasining rezidentlari tomonidan norezidentlarga, iqtisodiy geografik joylashuvidan qat’i nazar, ko‘rsatilgan xizmatlar (bajarilgan ishlar). Xizmatlar (ishlar) importi — norezidentlar tomonidan O‘zbekiston Respublikasi rezidentlariga, iqtisodiy geografik joylashuvidan qat’i nazar, ko‘rsatilgan xizmatlar (bajarilgan ishlar). Toshkent shahrining statistik axborotnomasi 99 KICHIK TADBIRKORLIK (BIZNES) 2024-yilning yanvar–mart oylarida 3 975 ta yangi kichik korxona va mikrofirmalar (fermer va dehqon xo‘jaliklarisiz) tashkil qilindi, bu o‘tgan yilning shu davriga nisbatan o‘sish sur’ati 96,3 % ni tashkil qildi. Eng ko‘p kichik korxona va mikrofirmalar savdo sohasida (jamiga nisbatan 40,3%), sanoat tarmog‘ida (9,4 %), qurilish tarmog‘ida (7,0 %), yashash va ovqatlanish bo‘yicha xizmatlar tarmog‘ida (9,0%), axborot va aloqada (6,2 %), tashish va saqlash (3,9 %), sog‘liqni saqlash va ijtimoiy xizmalar (1,9 %), qishloq, o‘rmon, baliq xo‘jaligi (0,6 %) va boshqa tarmoqlar (21,8 %) tashkil etgan. 2024- yil yanvar-mart oylarida yangi tashkil etilgan kichik korxona va mikrofirmalarning iqtisodiy faoliyat turlari bo‘yicha ulushi, foizda Qishloq, o‘rmon baliq xo‘jaligi Sanoat 3,9 Qurilish 9,0 40,3 Savdo 6,2 Tashish va Saqlash 1,9 7,0 21,8 9,4 Yashash va ovqatlanish bo‘yicha xizmatlar Axborot va aloqa 0,6 Sog‘liqni saqlash va ijtimoiy xizmatlar ko‘rsatish Boshqa tarmoqlar 2024- yilning yanvar–mart oylarida kichik tadbirkorlik sub’ektlari tomonidan: – sanoat mahsuloti ishlab chiqarish hajmi 9 535,5 mlrd.so‘mni (jami sanoat ishlab chiqarishining indeksi 30,5 %) ni tashkil qiladi; 100 Toshkent shahrining statistik axborotnomasi KICHIK TADBIRKORLIK (BIZNES) – investitsiyalar hajmi 7 761,4 mlrd. so‘mlik (umumiy investitsiyalar hajmidagi ulushi 45,5 %) o‘zlashtirildi va 2023-yilning yanvar–martga nisbatan o‘sish sur’ati 140,7 % ni tashkil qildi; – qurilish ishlari hajmi 5 907,5 mlrd.so‘mlik (qurilish ishlari umumiy hajmidagi ulushi 76,5 %) va 2023-yilning yanvar–martga nisbatan o‘sish sur’ati 106,4 % ni tashkil qildi; – xizmatlar hajmi 20 017,4 mlrd.so‘mlik ko‘rsatilib (jami xizmatlar hajmidagi ulushi 38,3 %), 2023-yilning yanvar– martga nisbatan o‘sish sur’ati 112,1 % ni tashkil qildi; – avtomobil transportida 372,4 ming.tonna yuk tashilib (jami avtomobil transporti yuk tashishdagi ulushi 59,8 %), 2023 yilning yanvar – martga nisbatan o‘sish sur’ati 101,9 % tashkil qildi; – avtomobil transportida 233,7 ming.yo‘lovchi tashilib (umumiy yo‘lovchi tashishdagi ulushi 73,6%), 2023-yilning nisbatan yanvar–martga o‘sish sur’ati 102,5 % ni tashkil qildi; – savdo hajmi 11 324,4 mlrd. so‘mlik chakana tovar aylanmasi shakllanib (umumiy chakana tovar aylanmasi hajmidagi ulushi 59,7 %), 2023-yilning yanvar–martga nisbatan o‘sish sur’ati 108,5 % ni tashkil qildi; – tovarlar eksport hajmi 241,0 mln AQSh dollarni (umumiy eksport hajmidagi ulushi 21,6 %), 2023-yilning yanvar– martga nisbatan o‘sish sur’ati 86,8 % ni tashkil qildi; Kichik tadbirkorlikning asosiy iqtisodiy ko‘rsatkichlardagi ulushi (umumiy hajmiga nisbatan mlrd.so‘mda) Tumanlar bo‘yicha eng yuqori sanoat mahsulotlarni ishlab chiqarish hajmi Olmazor (1 364,3 mlrd.so‘m), Yashnobod (1 147,0 mlrd. so‘m), Chilonzor (9 81,2 mlrd. so‘m), Sergeli ( 954,5 mlrd. so‘m), Bektemir ( 793,1 mlrd. so‘m), Uchtepa ( 753,7 mlrd. so‘m), Yakkasaroy ( 695,1 mlrd. so‘m) tumanlar hissasiga to‘g‘ri keladi. Yunusobod (642,5 mlrd. so‘m), Mirzo Ulug‘bek( 563,2 mlrd. so‘m), Shayxontohur ( 556,1 mlrd. so‘m), Yangihayot ( 548,9 mlrd. so‘m) va Mirobod ( 535,9 mlrd.so‘m) tumanlarda sanoat mahsulotlari ishlab chiqarish hajmi past bo‘lib qolmoqda. Toshkent shahrining statistik axborotnomasi 101 KICHIK TADBIRKORLIK (BIZNES) 2024 -yil yanvar-mart oylarida hududlar bo‘yicha kichik tadbirkorlik (biznes)da sanoat mahsuloti ishlab chiqarish hajmi va ulushi 1 600,0 70,0 63,6 57,0 1 400,0 16,4 1 200,0 39,6 1 000,0 50,0 37,3 35,9 24,3 34,8 29,4 29,5 800,0 40,0 28,0 23,7 30,0 548,9 753,7 793,1 642,5 535,9 556,1 0,0 563,2 20,0 1364,2 954,5 981,2 400,0 695,1 1147,0 600,0 200,0 60,0 10,0 0,0 Hajm, mlrd. so 'm Ulushi, % 2024- yil yanvar-mart oylarida hududlar bo‘yicha kichik tadbirkorlik (biznes)da chakana tovar aylanmasi hajmi va o‘sish sur’ati 117,8 122,4 2064,8 107,2 107,3 111,6 1436,6 900,3 788,4 599,4 518,2 102,2 1317,9 1119,1 1080,0 855,9 86,2 492,2 102 Yangihayot Yashnobod Yakkasaroy Chilonzor Shayxontohur Yunusobod Sergeli Olmazor Mirobod M.Ulug'bek Bektemir Uchtepa 151,7 o‘sish sur’ati % Toshkent shahrining statistik axborotnomasi 132,3 127,8 94,2 104,1 105,3 KICHIK TADBIRKORLIK (BIZNES) Chakana tovar aylanmasi bo‘yicha eng yuqori hajm Chilonzor (2 064 ,8 mlrd.so‘m), Uchtepa (1 436,6 mlrd.so‘m), Yunusobod (1 317,9 mlrd.so‘m), Shayxontohur (1 119,1 mlrd.so‘m), Yakkasaroy (1 080,0 mlrd. so‘m) va Olmazor ( 900,3 mlrd. so‘m) tumanlari hissasiga to‘g‘ri keladi. Shuningdek, tumanlar bo‘yicha eng past chakana tovar aylanmasi Yashnobod (8 55,9 mlrd. so‘m), Mirzo Ulug‘bek ( 788,4 mlrd. so‘m), Bektemir ( 599,4 mlrd. so‘m), Mirobod ( 518,2 mlrd. so‘m), Sergeli ( 492,2 mld.so‘m) va Yangihayot ( 151,7 mlrd. so‘m) tumanlari hissasiga to‘g‘ri keladi. 2024- yil yanvar-mart oylarida hududlar bo‘yicha kichik tadbirkorlik (biznes)da bajarilgan qurilish ishlari hajmi va o‘sish sur’ati 160,0 1200,0 134,2 129,8 140,0 1000,0 105,8 104,7 104,3 102,1 100,5 102,9 800,0 120,0 100,2 100,2 100,0 100,1 104,3 80,0 600,0 1041,3 60,0 400,0 752,8 754,4 656,3 623,4 200,0 40,0 569,2 459,7 259,9 250,0 228,1 20,0 161,5 150,7 0,0 0,0 0,0 Hajmi, mlrd. so‘m o‘sish sur’ati, foizda Qurilish sohasi bo‘yicha eng yuqori hajmga ega bo‘lgan Mirzo Ulug’bek (1 041,3 mlrd. so‘m), Yashnobod ( 754,4 mlrd. so‘m), Yunusobod ( 752,8 mlrd.so‘m), Yakkasaroy ( 656,3 mlrd. so‘m) va Mirobod ( 623,4 mlrd. so‘m) tumanlariga to‘g‘ri keladi. Chilonzor tumani ( 569,2 mlrd. so‘m), Olmazor tumani ( 459,7 mlrd.so‘m), Sergeli tumani ( 259,9 mlrd.so‘m), Shayxontohur tumani ( 250,0 mlrd. so‘m), Uchtepa tumani ( 228,1 mlrd.so‘m), Bektemir tumani ( 161,5 mlrd.so‘m) va Yangihayot tumani (150,7 mlrd.so‘m) qurilish sohasida past hajmga ega. Toshkent shahrining statistik axborotnomasi 103 KICHIK TADBIRKORLIK (BIZNES) 2024-yil yanvar-mart oylarida hududlar bo‘yicha kichik tadbirkorlik (biznes)da investitsiya sohasi hajmi va ulushi 73,9 1200,6 64,6 61,2 810,8 900,7 59,3 800,5 694,8 71,0 38,5 65,9 598,3 486,9 925,6 27,430,1 25,4 42,2 40,1 469,0 351,1 323,6 199,4 Investitsiya sohasi bo‘yicha eng yuqori hajmlar Yakkasaroy (1 200,6 mlrd. so‘m), Shayxontohur ( 925,6 mlrd. so‘m), Olmazor ( 900,7 mlrd.so‘m), Mirzo Ulug’bek ( 810,8 mlrd.so‘m) Chilonzor ( 800,5 mlrd.so‘m) va Yunusobod ( 694,8 mlrd. so‘m) tumanlariga to‘g‘ri keladi. Yashnobod ( 598,3 mlrd. so‘m), Uchtepa ( 486,9 mlrd. so‘m) Sergeli ( 469,0 mlrd. so‘m), Yangihayot ( 351,1 mlrd. so‘m), Mirobod (323,6 mlrd. so‘m), Bektemir (199,4 mlrd. so‘m) tumanlarida investitsiya hajmi past bo‘lib qolmoqda. 2024- yil yanvar-martoylarida hududlar bo‘yicha kichik tadbirkorlik (biznes)da xizmatlar sohasi hajmi va o‘sish sur’ati 3 000,0 113,4 112,2 1 036,6 1 764,6 1 664,5 2 527,6 2 258,2 743,5 2 332,1 110,1 2 390,5 111,7 108,7 108,5 2 500,0 2 000,0 1 500,0 1 000,0 500,0 - Hajmi, mlrd. so‘m 104 113,0 112,0 540,0 112,1 113,4 2 123,5 114,7 1 663,0 113,3 973,1 116,0 115,0 114,0 113,0 112,0 111,0 110,0 109,0 108,0 107,0 106,0 105,0 Toshkent shahrining statistik axborotnomasi KICHIK TADBIRKORLIK (BIZNES) Xizmatlar sohasida eng yuqori hajmlar Mirobod (2 527,6 mlrd.so‘m), Yakkasaroy (2 390,5 mlrd. so‘m), Mirzo Ulug‘bek (2 332,1 mlrd.so‘m), Yunusobod (2 258,2 mlrd. so‘m), Chilonzor (2 123,5 mlrd.so‘m), Olmazor (1 764,6 mlrd. so‘m), Shayxontohur (1 664,3 mlrd. so‘m) va Yashnobod (1 663,0 mlrd. so‘m) tumanlariga to‘g‘ri keladi. Eng past xizmat hajmiga ega bo‘lgan Sergeli (1 036,6 mlrd.so‘m), Uchtepa ( 973,1 mlrd.so‘m), Bektemir (743,5mlrd.so‘m) va Yangihayot (540,0mlrd.so‘m) tumanlari hisoblanadi. 2024- yil yanvar-mart oylarida kichik tadbirkorlikning hududlar bo‘yicha iqtisodiy faoliyat turlari kesimida ulushi, foizda Chakana Sanoat Qurilish Xizmatlar savdo Toshkent shahri 30,5 76,5 38,3 59,7 tumanlar: Bektemir Mirzo Ulug‘bek Mirobod Olmazor Sergeli Uchtepa Chilonzor Shayxontohur Yunusobod Yakkasaroy Yashnobod Yangihayot 37,3 23,7 29,5 63,6 24,3 35,9 39,6 29,4 57,0 34,8 15,6 28,0 83,0 92,2 68,6 72,5 82,7 94,1 86,5 39,7 59,5 86,0 92,3 88,9 41,2 44,1 44,4 42,0 38,2 33,3 38,6 28,2 27,3 51,9 37,2 64,7 87,0 54,7 38,0 59,3 48,7 81,1 66,3 53,5 60,3 59,3 49,7 60,4 Tumanlar bo‘yicha sanoat mahsulotlarni ishlab chiqarish bo‘yicha eng yuqori ulush Olmazor (63,6%), Yunusobod (57,0%), Chilonzor (39,6%), Bektemir (37,3%), Uchtepa (35,9%), Yakkasaroy (34,8%), Mirobod (29,5%), Shayxontohur (29,4%), Yangihayot (28,0%), Sergeli (24,3%), Mirzo Ulug’bek (23,7%),va Yashnobod (15,6%) tumanlariga to‘g‘ri keladi. Qurilish bo‘yicha eng yuqori ulush Uchtepa (94,1%), Yashnabod (92,3%), Mirzo Ulug‘bek (92,2%), Yangihayot (88,9%), Chilonzor (86,5%) Yakkasaroy (86,0%), Bektemir (83,0%), Sergeli (82,7%), Olmazor (72,5%), Mirobod (68,6%), Yunusobod (59,5%), va Shayxontohur (39,7%), tumanlariga to‘g‘ri keladi. Toshkent shahrining statistik axborotnomasi 105 KICHIK TADBIRKORLIK (BIZNES) Xizmatlar sohasida eng yuqori ulush Yangihayot (64,7%) Yakkasaroy (51,9%) Mirobod (44,4%), Mirzo Ulug’bek (44,1%), Olmazor (42,0%), Bektemir (41,2%), Chilonzor (38,6%), Sergeli (38,2%), Yashnobod (37,2%), Uchtepa (33,3%), Shoyxontohur (28,2%) va Yunusobod (27,3%) tumanlariga to‘g‘ri keladi. Chakana savdo aylanmasida eng yuqori ulush Bektemir (87,0%), Uchtepa (81,1%), Chilonzor (66,3%), Yangihayot (60,4%), Yunusobod (60,3%), Yakkasaroy (59,3%), Olmazor (59,3%), Mirzo Ulug‘bek (54,7%), Shayxontohur (53,5%), Yashnobod (49,7%), Sergeli (48,7%) va Mirobod (38,0%) tumanlariga to‘g‘ri keladi. 2024-yilning yanvar–mart oylarida kichik tadbirkorlikning YAHMdagi ulushi 49,8% ni tashkil qildi (2023-yilning yanvar–mart 49,2 %), YAHM tarkibi o‘tgan yilga nisbatan 1,2 foizga oshgan. Iqtisodiy faoliyat turlari bo‘yicha 2024-yil yanvar– mart oylari yakunlariga ko‘ra, mikrofirma va kichik korxonalarda tanlanma kuzatuvlar o‘tkazildi. Unda 4305 dan ortiq respondentlar ishtirok etdi. Kuzatuv ma’lumotlari tahlili, sanoat sohasida respondentlarning 52,6 % i qulay va 15,8 % esa qoniqarli, qurilish sohasida 54,0 % qulay va 17,2 % esa qoniqarli, savdo sohasida 52,2 % qulay va 18,3 % qoniqarli, xizmatlar sohasida 52,0 % qulay va 20,2 % qoniqarli ni tashkil qilganini ko‘rsatdi. Joriy iqtisodiy vaziyatga pessimistik ruhda yondashganlar xizmatlarda 27,8 %, qurilishda 28,8 %, savdoda 29,5 % va sanoatda 31,6 % ni tashkil qildi. Kichik tadbirkorlikda iqtisodiy vaziyatni tarmoqlar kesimida baholash 2024- yil yanvar-mart oylarida, foizda 31,6 28,8 29,5 27,8 15,8 17,2 18,3 20,2 52,6 54,0 52,2 52,0 Sanoat Qurilish Qoniqarsiz Savdo Xizmatlar Qoniqarli Qulay Tahlil natijalaridan kelib chiqib, yangi tashkil etilgan kichik korxonalar va mikrofirmalarga biznes muhitini yaxshilash uchun ko‘rilayotgan chora-tadbirlar natijasida respondentlar yaqin istiqbolda umumiy iqtisodiy vaziyatning yaxshilanishini ijobiy baholayotganligini xulosa qilish mumkin. 106 Toshkent shahrining statistik axborotnomasi KICHIK TADBIRKORLIK (BIZNES) STATISTIK KO‘RSATKICHLARGA IZOHLAR Tadbirkorlik faoliyati (tadbirkorlik) – tadbirkorlik faoliyati subyektlari tomonidan qonun hujjatlariga muvofiq amalga oshiriladigan, o‘zi tavakkal qilib va o‘z mulkiy javobgarligi ostida daromad (foyda) olishga qaratilgan tashabbuskorlik faoliyatidir. Tadbirkorlik faoliyati subyektlari (tadbirkorlik subyektlari) belgilangan tartibda davlat ro‘yxatidan o‘tgan hamda tadbirkorlik faoliyatini amalga oshirayotgan yuridik va jismoniy shaxslardir. Yuridik shaxs – o‘z mulkida, xo‘jalik yuritishida yoki operativ boshqaruvida alohida mol-mulkka ega bo‘lgan hamda o‘z majburiyatlari yuzasidan ushbu mol-mulk bilan javob beradigan, o‘z nomidan mulkiy yoki shaxsiy nomulkiy huquqlarga ega bo‘la oladigan va ularni amalga oshira oladigan, majburiyatlarni bajara oladigan, sudda da’vogar va javobgar bo‘la oladigan tashkilot yuridik shaxs hisoblanadi. Yuridik shaxslar mustaqil balans yoki smetaga ega bo‘lishlari kerak. Tadbirkorlik subyektlari o‘z faoliyatlarini muvofiqlashtirish, shuningdek, o‘z huquqlari va manfaatlarini ifoda etish hamda himoya qilish maqsadida, notijorat tashkilotlar bo‘lgan uyushmalarga (ittifoqlarga) va boshqa birlashmalarga birlashishi mumkin. Chakana savdo bu – oxirgi foydalanuvchilarga tovarlar va xizmatlar sotish bilan bog‘liq iqtisodiy faoliyat. Ulgurji savdo bu – katta miqdordagi tovarlarni sotishni o‘z ichiga olgan iqtisodiy faoliyat. Kichik va oʻrta biznes - mustaqil mulk egaligiga, xoʻjalik faoliyatini mustaqil tashkil etishga asoslangan va oʻz tarmogʻida hukmron mavqe tutmaydigan biznes. Turli mamlakatlarda kichik va oʻrta biznes subʼyektlari maqomini belgilab beruvchi mezonlar sifatida korxonada band boʻlgan ishlovchilar soni, korxonaning tovar aylanmasi, aktivlar, kapitallar, foyda miqdori va boshqa koʻrsatkichlardan foydalaniladi. O‘zbekistonda kichik va oʻrta biznes subʼyektlarini aniqlashda korxonada ishlovchilar soni mezon qilib olingan. Toshkent shahrining statistik axborotnomasi 107 KORXONA VA TASHKILOTLARNING MOLIYAVIY NATIJALARI Foyda. Hisobot ma’lumotlariga ko‘ra, 2024-yilning yanvar-fevral oylari uchun korxona va tashkilotlar tomonidan -474,7 mlrd.so‘m miqdorda yakuniy moliyaviy natija olindi. 2023-yilning shu davriga nisbatan solishtirganimizda, foyda hajmi -837,4 mlrd.so‘mga ko‘paygan. 2024-yilning yanvar-mart oylarida iqtisodiy faoliyat turlari bo‘yicha yirik tijorat tashkilotlarining yakuniy moliyaviy natijalari Jami Tog‘-kon sanoati va ochiq konlarni ishlash Ishlab chiqaradigan sanoat Elektr, gaz, bug‘ bilan ta’minlash va havoni konditsiyalash Suv bilan ta’minlash, kanalizatsiya tizimi, chiqindilarni yig‘ish va utilizatsiya qilish Qurilish Savdo Tashish va saqlash Yashash va ovqatlanish bo‘yicha xizmatlar Axborot va aloqa Moliya va sug‘urta faoliyati Ko‘chmas mulk bilan operatsiyalar Professional, ilmiy va texnik faoliyat Boshqarish bo‘yicha faoliyat va yordamchi xizmatlar ko‘rsatish Davlat boshqaruvi va mudofaa; majburiy ijtimoiy ta’minot Sog‘liqni saqlash va ijtimoiy xizmatlar ko‘rsatish Ta’lim San’at, ko‘ngil ochish va dam olish Boshqa turdagi xizmatlar ko‘rsatish Foyda, zarar (-), mlrd. so‘m 2023- yilning yanvar-fevralga nisbatan, % da - 474,7 - 121,4 19,6 482,7 111,2 -2820,9 - 31,1 - -24,5 337,7 1002,9 105,7 117,9 39,0 248,5 534,3 130,9 -12,0 -562,9 87,0 139,4 97,3 134,5 28,1 - 15,1 - 220,9 -39,4 -26,3 163,4 - - Iqtisodiy faoliyat turlari bo‘yicha tahliliy ma’lumotlar shuni ko‘rsatmoqdaki, yirik tashkilotlarda ko‘rilgan foydaning asosiy qismini ishlab chiqaradigan sanoat yo‘nalishidagi tashkilotlar tashkil etmoqda. 108 Toshkent shahrining statistik axborotnomasi KORXONA VA TASHKILOTLARNING MOLIYAVIY NATIJALARI Toshkent shahrida yirik tijorat tashkilotlarining 2024-yil yanvar-fevral oylarida hududlar kesimida yakuniy moliyaviy natijalari Foyda, zarar (-), mlrd. so‘m 2023- yilning yanvar-fevral nisbatan, % da -474,7 - 77,0 126,7 Mirzo Ulug‘bek -1 990,9 - Mirobod 381,3 67,7 Olmazor 37,1 67,6 Sergeli 319,4 369,0 Uchtepa 63, - Chilonzor - 256,3 - Shayxontohur 138,7 45,5 Yunusobod -189,6 - Yakkasaroy 910,0 84,6 Yashnobod 128,9 - Yangihayot 32,9 95,2 Toshkent sh. tumanlar: Bektemir Toshkent shahrining yirik tijorat tashkilotlari bo‘yicha - 474,7 mlrd.so‘m, tumanlar kesimida foyda ( zarar)ning asosiy qismi Yakkasaroy tumaniga 910,0 mlrd.so‘m (jami foydaning 43,6 %), Sergeli tumaniga 319,4mlrd.so‘m va Mirobod tumaniga 381,3 mlrd.so‘m to‘g‘ri keladi. Toshkent shahrining statistik axborotnomasi 109 KORXONA VA TASHKILOTLARNING MOLIYAVIY NATIJALARI 2024- yilning yanvar-fevral iqtisodiy faoliyat turlari bo‘yicha zarar ko‘rgan yirik tijorat korxona va tashkilotlarning moliyaviy natijalari Korxonalar soni Zarar summasi Jami 437 5 113 385,9 jamiga nisbatan, % da 100,0 Ishlab chiqaradigan sanoat Tog‘-kon sanoati va ochiq konlarni ishlash Elektr, gaz, bug‘ bilan ta’minlash va havoni konditsiyalash Suv bilan ta’minlash; kanalizasiya tizimi, chiqindilarni yig‘ish va utilizasiya qilish Qurilish 32 177 796,2 3,5 7 219 631,6 4,3 4 2 953 634,7 57,8 4 15 932,2 0,3 32 163 150,5 3,2 Savdo 126 310 689,5 6,1 Tashish va saqlash 17 26826,1 0,5 Yashash va ovqatlanish bo‘yicha xizmatlar 14 1 4475,5 0,3 Axborot va aloqa 43 211 656,9 4,1 Moliyaviy va sug‘urta faoliyati 5 6362,7 0,1 Ko‘chmas mulk bilan operatsiyalar 17 61 772,8 1,2 Professional, ilmiy va texnik faoliyat 56 717 955,2 14,0 22 7 593,2 0,1 10 14 910,5 0,3 Ta’lim 19 67 701,3 1,3 Sog‘liqni saqlash va ijtimoiy xizmatlar ko‘rsatish 9 51 121,1 1,0 San’at, ko‘ngil ochish va dam olish 15 52 678,3 1,0 Boshqa turdagi xizmatlar ko‘rsatish 5 39 497,6 0,8 mln. so‘m Boshqarish bo‘yicha faoliyat va yordamchi xizmatlar ko‘rsatish Davlat boshqaruvi va mudofaa, majburiy ijtimoiy ta’minot 110 Toshkent shahrining statistik axborotnomasi KORXONA VA TASHKILOTLARNING MOLIYAVIY NATIJALARI 2024 - yil yanvar-fevral oylarida iqtisodiy faoliyat turlari bo‘yicha zarar ko‘rgan yirik tijorat korxona va tashkilotlarning moliyaviy natijalari (jamiga nisbatan foiz hisobida) Tashish va saqlash 0,5 Boshqa turdagi xizmatlar 0,8 Ko‘chmas mulk bilan operatsiyalar 1,2 Qurilish 3,2 Ishlab chiqaradigan sanoat 3,5 Axborot va aloqa 4,1 Tog'-kon sanoativa ochiq konlarni ishlash 4,3 Savdo 6,1 Professional,ilmiy va texnik faoliyat 14 57,8 Elektr,gaz,bug' bilan ta'minlash va havoni koditsiyalash Zararlarning asosiy qismi professional, ilmiy va texnik faoliyat (jami zararning 14,0 %), 718,0 mlrd.so‘m elektr, gaz, bug‘ bilan ta’minlash va havoni konditsiyalash 2953,6 mlrd.so‘m (jami zararning 57,8%), san’at ko‘ngil ochish va dam olish 52,7 mlrd.so‘m (jami zararning 1,0 %) Suv bilan ta’minlash, kanalizatsiya tizimi, chiqindilarni yig‘ish va utilizatsiya qilish 15,9 mlrd. so‘m (jami zararning 0,3 %), Qurilish 163,2 mlrd.so‘m (jami zararning 3,2 % ) faoliyat turlarini tashkil etadi. Toshkent shahrining statistik axborotnomasi 111 KORXONA VA TASHKILOTLARNING MOLIYAVIY NATIJALARI 2024-yilning yanvar-fevral oylarida hududlar kesimida zarar ko‘rgan yirik tijorat korxona va tashkilotlarning moliyaviy natijalari Korxonalar soni Zarar ko‘rgan korxonalarning ulushi jamiga nisbatan, % da Zarar summasi, mln. so‘m 437 100,0 5 113 385,9 Bektemir 9 0,4 22 614,8 Mirzo Ulug‘bek 50 42,8 2 187 569,8 Mirobod 50 6,0 308 119,6 Olmazor 30 2,3 116 572,9 Sergeli 24 0,8 41 556,4 Uchtepa 11 2,2 111 492,2 Chilonzor 53 14,1 721 962,3 Shayxontohur 47 6,2 316 860,9 Yunusobod 61 16,4 838 784,4 Yakkasaroy 41 3,6 186 466 Yashnobod 53 4,5 231 745,1 Yangihayot 8 0,6 29 641,5 Toshkent shahri tumanlar: 112 Toshkent shahrining statistik axborotnomasi KORXONA VA TASHKILOTLARNING MOLIYAVIY NATIJALARI Toshkent shahrida yirik tijorat korxonalarida 2024-yil 1-mart holatiga iqtisodiy faoliyat turlari bo‘yicha muddati o‘tgan debitor qarzdorlikning tarkibi Jami, mln. so‘m shundan: yetkazib beruvchilarga xaridor va va buyurtmapudratchilarg chilar a berilgan avanslar Muddati o‘tgan qarzdorichki idora likning ulushi, viy % da Jami 163852491,5 69 916 887,8 59 8127 23,7 6139238,3 100,0 Axborot va aloqa Ishlab chiqaradigan sanoat Elektr, gaz, bug‘ bilan ta’minlash va havoni konditsiyalash Suv bilan ta’minlash, kanalizatsiya tizimi, chiqindilarni yig‘ish va utilizatsiya qilish 5 880 407,7 1 627 454,0 2 630 046,0 4 278,9 3,6 18 480 990,5 8 280 030,5 7 755 397,2 392 822,9 11,3 19 466 918,2 14 854 928,8 3 093 924,2 406 037,8 304 241,4 42 378,4 30 568,5 0,2 Qurilish 8 992 337,0 3 594 799,3 4 423 955,0 218 241,7 5,5 Savdo 23 180 469,1 8 891 218,5 9 350 290,3 426 315,0 14,1 Tashish va saqlash 28 908 487,6 15 326 268,7 2 330 449,7 1 986529, 17,6 754 213,2 196 545,1 250 806,2 9 524,5 0,5 20 284 600,1 9 766 411,9 6 948 798,0 1 096 297,9 12,4 1 025 823,5 546 073,5 170 962,5 500,2 0,6 1 839 594,8 871 801,4 277 943,3 211 436,8 1,1 254 166,0 180 037,2 56 674,5 Ko‘chmas mulk bilan operatsiyalar Professional, ilmiy va texnik faoliyat Boshqarish bo‘yicha faoliyat va yordamchi xizmatlar ko‘rsatish Moliyaviy va sug‘urta faoliyati Boshqa turdagi xizmatlar ko‘rsatish 11,9 0,2 Iqtisodiyot tarmoqlari, tumanlarda va idoralarda muddati o‘tgan qarzdorlikni tugatish bo‘yicha yetarlicha tizimli ishlar tashkillashtirilmaganligi natijasida, muddati o‘tgan debitor qarzdorlikning yuqori sur’atda o‘sishi saqlanib qolmoqda. 2024-yil 1-mart holatiga debitor qarzdorlikning umumiy hajmi 163852,5mlrd.so‘m, undan muddati o‘tgan 11104,2mlrd.so‘m yoki jami debitor qarzdorlikning 6,8 % ni tashkil etdi. Toshkent shahrining statistik axborotnomasi 113 KORXONA VA TASHKILOTLARNING MOLIYAVIY NATIJALARI Toshkent shahrida yirik tijorat korxonalarida 2024 - yil 1 - mart holatiga iqtisodiy faoliyat turlari bo‘yicha muddati o‘tgan kreditor qarzdorlikning tarkibi shundan: yetkazib beruvchi lar va pudrat chilarga 186 439 Muddat i o‘tgan qarzdor likning ulushi, % da budjetga to‘lovlar davlat maqsadli fondlariga to‘lovlar ichki idoraviy 106 009 4 246 1 164 8 523 479,4 391,3 298,1 193,3 022,7 22 426 915,2 11 618 782,0 530 746,7 34 597,3 978 771,6 12,0 19 177 674,6 11 151 259,6 1 065 199,5 69 763,7 394 863,6 10,4 27 012 098,7 17 266 495,4 395 338,9 22 012,7 14,5 17 398 404,4 8 793 567,7 146 631,1 91 559,1 14 330 666,3 4 599 116,6 344 057,2 86 019,9 201 129,6 1 913 333,8 1 053 256,0 40 017 683,4 31 515 176,5 1 052 088,9 969,6 - 21,5 270 096,7 184 008,6 3 782,0 1 295,7 780,4 0,1 Tashish va saqlash 28 952 082,8 16 725 375,4 216 317,3 774 802,6 Axborot va aloqa Ko‘chmas mulk bilan opyerasiyalar Boshqarish bo‘yicha faoliyat va yordamchi xizmatlar ko‘rsatish 8 122 171,4 3 070 631,4 364 075,0 52 927,1 3 120 751,2 4 230,3 15,5 4,4 362 439,8 151 841,4 29 217,5 2 193,1 334,3 0,2 805 329,6 148 592,0 27 091,1 6 555,2 17 263,9 0,4 Jami, mln. so‘m Jami Ishlab chiqaradigan sanoat Tog‘-kon sanoati va ochiq konlarni ishlash Savdo Professional, ilmiy va texnik faoliyat Qurilish Elektr,gaz, bug‘ bilan ta’minlash va havoni konditsiyalash Sog‘liqni saqlash va ijtimoiy xizmatlar ko‘rsatish 100,0 9,3 7,7 2024-yil 1-mart holatiga kreditor qarzdorlikning umumiy hajmi 186 439 479,4 mln.so‘m, undan muddati o‘tgan 7253,4mlrd.so‘m yoki jami kreditor qarzdorlikning 6,0 % ni tashkil etdi. 114 Toshkent shahrining statistik axborotnomasi KORXONA VA TASHKILOTLARNING MOLIYAVIY NATIJALARI Toshkent shahrida yirik tijorat korxonalarida 2024 - yil 1 –mart holatiga tumanlar bo‘yicha muddati o‘tgan debitor va kreditor qarzdorlikning tarkibi muddati o‘tgan debitor qarzdorlik bo‘yicha korxonalar soni muddati o‘tgan debitor qarzdorlik mln. so‘m muddati o‘tgan kreditor qarzdorlik bo‘yicha korxonalar soni muddati o‘tgan kreditor qarzdorlik mln. so‘m 106 11 104 221,8 45 7 253 424,5 Bektemir 5 31 084,4 1 34 846,2 Mirzo Ulug‘bek 11 214 254,4 5 61 942,5 Mirobod 14 274 436,0 5 6 255,6 Olmazor 6 47 966,1 4 1 646,0 Sergeli 10 27 684,4 4 46 704,6 Uchtepa 4 5 258,3 4 11 453,0 Chilonzor 7 36 874,5 3 76 617,9 Shayxontohur 10 628 655,4 7 978 423,8 Yunusobod 8 30 443,3 2 223,0 Yakkasaroy 13 164 464,1 4 6 090 469,4 Yashnobod 16 9 642 398,8 6 16 069,4 Yangihayot 2 702,2 - - Toshkent shahri tumanlar: Toshkent shahrining yirik tijorat tashkilotlari bo‘yicha 2024-yil 1-mart holatiga muddati o‘tgan debitor qarzdorlikning tumanlar kesimida asosiy qismi Yashnobod tumaniga 9 642,4 mlrd.so‘m (jami muddati o‘tgan debitor qarzdorlikning 86,8 %), Shayxontohur tumaniga 628,7 mlrd. so‘m (jami muddati o‘tgan debitor qarzdorlikning 5,7 %), Mirobod tumaniga 274,4 mlrd. so‘m (jami muddati o‘tgan debitor qarzdorlikning 2,5 %) va Mirzo Ulug‘bek tumaniga 214,3 mlrd. so‘m (jami muddati o‘tgan debitor qarzdorlikning 1,9 %) to‘g‘ri keldi. Toshkent shahrining statistik axborotnomasi 115 KORXONA VA TASHKILOTLARNING MOLIYAVIY NATIJALARI Shuningdek 2024-yil 1-mart holatiga muddati o‘tgan kreditor qarzdorlikning tumanlar kesimida tahlil qilganda, asosiy qismi Yashnabod tumaniga (jami muddati o‘tgan kreditor qarzdorlikning 86,5 %), 9 602,8 mlrd.so‘m Shayxontohur tumaniga 547,7 mlrd.so‘m (jami muddati o‘tgan kreditor qarzdorlikning 4,9 %) va Mirzo Ulug‘bek tumaniga 194,0 mlrd.so‘m (jami muddati o‘tgan kreditor qarzdorlikning 1,7 %) to‘g‘ri keldi. STATISTIK KO‘RSATKICHLARGA IZOHLAR Daromad (foyda) solig‘i to‘lagunga qadar foyda (zarar) – korxona va tashkilotlarning barcha xo‘jalik operatsiyalarini buxgalteriya hisobida aks ettiradigan yakuniy moliyaviy natija. Mahsulot (tovar, ish va xizmat)larni sotishning yalpi foydasi (zarari), asosiy faoliyatning boshqa daromadlari, moliyaviy faoliyatning daromadlari va favqulodda foyda yig‘indisidan davr xarajatlari, moliyaviy faoliyat bo‘yicha xarajatlar va favqulodda xarajatlar chegirib tashlanadigan foydaning umumiy foydasini (zararini) ifodalaydi. Debitorlik qarzlar – xaridorlar va buyurtmachilar, sho‘ba va qaram xo‘jalik jamiyatlarining qarzlari, xodimlarga, mol yetkazib beruvchilar va pudratchilarga berilgan bo‘naklar, budjet va davlat maqsadli jamg‘armalariga soliqlar, yig‘imlar va sug‘urta bo‘yicha bo‘nak to‘lovlari, muassislarning ustav fondidagi ulushlari bo‘yicha qarzi, xodimlarning boshqa operatsiyalar bo‘yicha qarzlari va boshqa debitorlik qarzlarini o‘z ichiga oladi. Kreditorlik qarzlar – yetkazib beruvchilar va pudratchilar, sho‘ba va qaram xo‘jalik jamiyatlarining qarzi, soliq va boshqa majburiy to‘lovlar bo‘yicha muddati kechiktirilgan majburiyatlar, olingan avanslar, budjetga to‘lovlar bo‘yicha qarz, sug‘urta bo‘yicha qarz, davlat maqsadli jamg‘armalariga to‘lovlar bo‘yicha qarz, ta’sischilarga qarzlar, mehnatga haq to‘lash bo‘yicha qarzlar va boshqa kreditorlik qarzlarini o‘z ichiga oladi. Mahsulot (tovar, ish va xizmatlar) – tayyor mahsulot, tovar, bajarilgan ish va ko‘rsatilgan xizmatlarni sotishdan olingan daromadlar, shuningdek, sotilgan tovarlarning qaytishi, sotish va baholardan chegirmalar qo‘shimcha qiymat solig‘i hamda aksiz solig‘ini qo‘shgan holda. Muddati o‘tgan qarzlar – qonun hujjatlarida belgilangan so‘ndirilmagan qarzning umumiy summasi. 116 Toshkent shahrining statistik axborotnomasi muddatlarda KORXONALAR VA TASHKILOTLARNING FAOLIYATINING UMUMIY TAVSIFI (fermer va dehqon xo‘jaliklarisiz) Korxona va tashkilotlar yagona davlat registri ma’lumotlariga ko‘ra, 2024-yilning 1-aprel holatiga ko‘ra ro‘yxatga olingan yuridik shaxslar soni 139,4 mingtani tashkil qilib, shundan 99,2 mingtasi yoki 71,2 % faoliyat ko‘rsatmoqda. Iqtisodiy faoliyat turlari bo‘yicha ro‘yxatga olingan korxona va tashkilotlarning asosiy qismi savdo (ro‘yxatga olinganlarning umumiy sonidan 32,2 %), sanoat (12,5 %), qurilish (7,8 %) hamda yashash va ovqatlanish bo‘yicha xizmatlar (6,6 %) sohalariga to‘g‘ri keladi. Iqtisodiy faoliyat turlari bo‘yicha ro‘yxatga olingan hamda faoliyat ko‘rsatayotgan korxona va tashkilotlar taqsimoti (2024-yil 1-aprel holatiga ko‘ra) Jami Ro‘yxatga olinganlar birlik jamiga nisbatan, foizda Faoliyat ko‘rsatayotganlar birlik jamiga nisbatan foizda 139 458 100,0 99 296 100,0 1199 0,9 607 0,6 17433 12,5 10961 11,0 10850 7,8 6890 6,9 44870 32,2 32337 32,6 5616 4,0 4105 4,1 9259 6,6 5697 5,8 6604 4,7 4857 4,9 2586 1,9 2143 2,2 41041 29,4 31699 31,9 shu jumladan: Qishloq, o‘rmon va baliq xo‘jaliklari Sanoat Qurilish Savdo Tashish va saqlash Yashash va ovqatlanish bo‘yicha xizmatlar Axborot va aloqa Sog‘liqni saqlash va ijtimoiy xizmatlar ko‘rsatish Boshqa turdagi xizmatlar ko‘rsatish Toshkent shahrining statistik axborotnomasi 117 KORXONALAR VA TASHKILOTLARNING FAOLIYATINING UMUMIY TAVSIFI (fermer va dehqon xo‘jaliklarisiz) Iqtisodiy faoliyat turlari bo‘yicha faoliyat ko‘rsatayotgan korxona va tashkilotlarning ulushi, foizda (fermer va dehqon xo‘jaliklarisiz) Qishloq, o‘rmon va baliq xo‘jaliklari 0,6 31,9 Sanoat 11,0 Qurilish 6,9 Savdo 2,2 Tashish va saqlash 4,9 32,6 5,8 4,1 Yashash va ovqatlanish bo‘yicha xizmatlar Axborot va aloqa Sog‘liqni saqlash va ijtimoiy xizmatlar ko‘rsatish Boshqa turlari Toshkent shahrida faoliyat ko‘rsatayotgan korxona va tashkilotlarning umumiy soniga nisbatan iqtisodiy faoliyat turlari bo‘yicha faoliyat ko‘rsatayotgan korxona va tashkilotlarning miqdori 32,6 % savdo sohasida, 11,0 % sanoat sohasida, 6,9 % qurilish sohasida, 5,8 % yashash va ovqatlanish bo‘yicha xizmatlarda, 4,9 % axborot va aloqa, 2,2 % tashish va saqlash, 2,2 % sog‘liqni saqlash va ijtimoiy xizmatlar ko‘rsatishda, 0,6 % qishloq, o‘rmon va baliq xo‘jaliklarida va 31,9 % boshqa faoliyat turlari hissalariga to‘g‘ri keladi. 2024-yil 1-aprel holatiga ko‘ra faoliyat ko‘rsatayotgan tijorat korxona va tashkilotlarning soni 89,2 mingta bo‘lib, shundan mas’uliyati cheklangan jamiyatlar – 77,6 mingta, xususiy korxona – 7,8 mingta, oilaviy korxona – 3,0 mingta, unitar korxona – 0,3 mingta, aksiyadorlik jamiyatlar – 0,3 mingta va 0,2 mingta boshqa tijorat korxonalari tashkil etadi. 118 Toshkent shahrining statistik axborotnomasi KORXONALAR VA TASHKILOTLARNING FAOLIYATINING UMUMIY TAVSIFI (fermer va dehqon xo‘jaliklarisiz) Tashkiliy-huquqiy shakllari tasniflagichi bo‘yicha faoliyat ko‘rsatayotgan tijorat yuridik shaxslarning taqsimoti, birlikda Unitar korxona 384 Oilaviy korxona 2 996 2024-yil 1-aprel holatiga ko‘ra tijorat korxona va tashkilotlarning soni 89 214 tani Xususiy korxona 7 755 Aksiyadorlik Jamiyati 268 tashkil etadi. Mas’uliyati cheklangan jamiyatlar 77 681 Boshqalar 230 2024-yil yanvar–mart oylarida yangi tashkil etilgan korxona va tashkilotlarning soni 4,2 mingtani tashkil etgan bo‘lib, shundan kichik biznes sub’ektlari 4,0 mingtani tashkil qiladi. Jami yangi tashkil etilgan korxona va tashkilotlarning eng ko‘p qismi Mirzo Ulug‘bek (496 ta), Yunusobod (474 ta), Chilonzor (465 ta), Yashnobod (396 ta), Olmazor (392 ta), Yakkasaroy (381), Shayxontohur (353 ta), Mirobod (338 ta) Uchtepa (315 ta) va Sergeli (278 ta) tumanlari hissalariga to‘g‘ri keldi. Aksincha, Yangihayot (204 ta) hamda Bektemir (97 ta) tumanlarida korxona va tashkilotlar tashkil etish ko‘rsatkichi past darajani aks ettirgan. 2024 -yil 1-aprel holatiga ro‘yxatdan o‘tgan korxona va tashkilotlar soni (fermer va dehqon xo‘jaliklarisiz) birlikda 7 561 3 546 11 622 13 606 11 631 11 870 12 030 13 095 16 191 17 294 17 300 3 712 Toshkent shahrining statistik axborotnomasi 119 KORXONALAR VA TASHKILOTLARNING FAOLIYATINING UMUMIY TAVSIFI (fermer va dehqon xo‘jaliklarisiz) Korxona va tashkilotlar soni (fermer va dehqon xo‘jaliklarisiz) (birlikda) 2024- yil 1-aprel holatiga ko‘ra ro‘yxatga olinganlar yangi tashkil topganlar tugatilganlar 139 458 4 189 810 Uchtepa 11631 315 69 Bektemir 3546 97 21 Yunusobod 17294 474 80 Mirzo-Ulug‘bek 16191 496 92 Mirobod 11622 338 58 Shayxontohur 13095 353 91 Olmazor 13606 392 101 Sergeli 7561 278 55 Yakkasaroy 12030 381 61 Yashnabod 11870 396 72 Yangihayot 3712 204 14 Chilonzor 17300 465 96 Toshkent shahar 2024- yil yanvar–mart oylarida tumanlar: 120 Toshkent shahrining statistik axborotnomasi KORXONALAR VA TASHKILOTLARNING FAOLIYATINING UMUMIY TAVSIFI (fermer va dehqon xo‘jaliklarisiz) 2024-yil yanvar–mart oylarida iqtisodiy faoliyat turlari bo‘yicha yangi tashkil etilgan korxona va tashkilotlarning soni, birlikda (fermer va dehqon xo‘jaliklarisiz) Savdo – 1 605 Sanoat – 373 Qurilish – 280 Yashash va ovqatlanish bo'yicha xizmatlar sohasi – 362 Axborot va aloqa sohasi – 251 Tashish va saqlash – 155 Sog'liqni saqlash va ijtimoiy xizmatlar ko' rsatish – 75 Qishloq, o'rmon va baliq xo'jaliklari– 25 Boshqa faoliyat turlari– 1 063 Kichik korxona va mikrofirmalar soni 2024-yil 1-aprel holatiga ko‘ra Toshkent shahrida faoliyat ko‘rsatayotgan kichik tadbirkorlik sub’ektlarning soni 87,6 mingtani tashkil etgan (fermer va dehqon xo‘jaliklarisiz). Faoliyat ko‘rsatayotgan kichik korxona va mikrofirmalarning asosiy qismi 10 417 birlik Chilonzor, 10 381 birlik Yunusobod, 10 242 birlik Mirzo Ulug‘bek, 8 360 birlik Olmazor, 7 861 birlik Shayxontohur, 7 842 birlik Yakkasaroy, 7 747 birlik Yashnobod, 7 412 birlik Mirobod hamda 7 263 birlik Uchtepa tumanlari hissalariga to‘g‘ri keladi. Faoliyat ko‘rsatayotganlarning kam qismi 5 110 birlik Sergeli, 2 507 birlik Yangihayot hamda 2471 birlik Bektemir tumanlari hissalariga to‘g‘ri keladi. Toshkent shahrining statistik axborotnomasi 121 KORXONALAR VA TASHKILOTLARNING FAOLIYATINING UMUMIY TAVSIFI (fermer va dehqon xo‘jaliklarisiz) 2024-yil 1-aprel holatiga ko‘ra faoliyat yuritayotgan kichik korxona va mikrofirmalarning tumanlar kesimida ulushi (foizda) Kichik korxona va mikrofirmalarning eng katta ulushi Kichik korxona va mikrofirmalarning eng kichik ulushi Chilonzor tumani 11,9 Yashnobod tumani 8,8 Yunusobod tumani 11,8 Mirobod tumani 8,5 Mirzo Ulug‘bek tumani 11,7 Uchtepa tumani 8,3 Olmazor tumani 9,5 Sergeli tumani 5,8 Shayxontohur tumani 9,0 Yangihayot tumani 2,9 Yakkasaroy tumani 9,0 Bektemir tumani 2,8 Iqtisodiy faoliyat turlari bo‘yicha faoliyat ko‘rsatayotgan jami 87 613 ta kichik korxona va mikrofirmalarning 31 960 birligi (36,5 %) – savdoda, 10 762 birligi (12,3%) – sanoatda, 6 802 birligi (7,8 %) – qurilishda, 5 637 birligi (6,4 %) – yashash va ovqatlanish bo‘yicha xizmatlar sohasida, 4 698 birligi (5,3 %) – axborot va aloqa sohasida, 4 020 birligi (4,6 %) – tashish va saqlashda, 1 845 birligi (2,1 %) – sog‘liqni saqlash va ijtimoiy xizmatlar ko‘rsatishda, 592 birligi (0,7 %) – qishloq, o‘rmon va baliq xo‘jaliklarida, shuningdek 21 297 birligi (24,3 %) – boshqa faoliyat turlari hissalariga to‘g‘ri keladi. 122 Toshkent shahrining statistik axborotnomasi KORXONALAR VA TASHKILOTLARNING FAOLIYATINING UMUMIY TAVSIFI (fermer va dehqon xo‘jaliklarisiz) Iqtisodiy faoliyat turlari bo‘yicha faoliyat ko‘rsatayotgan kichik korxona va mikrofirmalarning ulushi, foizda 2024–yil 1-aprel holatiga Qishloq, o‘rmon va baliq xo‘jaliklari 0,7 12,3 Sanoat 24,3 7,8 Qurilish Savdo 2,1 Tashish va saqlash 5,3 Yashash va ovqatlanish xizmatlari Axborot va aloqa 6,4 36,5 4,6 Sog‘liqni saqlash va ijtimoiy xizmatlar ko‘rsatish Boshqa turlari Shundan ko‘rinib turibdiki, faoliyat ko‘rsatayotgan kichik korxona va mikrofirmalarning asosiy qismi savdo va sanoat faoliyat turlariga to‘g‘ri keladi. Iqtisodiy faoliyat turlari bo‘yicha eng kam ulush esa sog‘liqni saqlash va ijtimoiy xizmatlar ko‘rsatishda hamda qishloq, o‘rmon va baliq xo‘jaliklari turlariga to‘g‘ri keladi. Xorijiy kapital ishtirokidagi korxonalar soni 2024-yil 1-aprel holatiga ko‘ra xorijiy kapital ishtirokidagi ro‘yxatga olingan korxona soni 12 459 birlikni, faoliyat ko‘rsatayotgan korxona soni 9 264 birlikni tashkil etadi. Xorijiy kapital ishtirokidagi faoliyat ko‘rsatayotgan korxonadan 2 503 tasi qo‘shma korxona, 6 761 tasi esa xorijiy korxona hisoblanadi. Toshkent shahrining statistik axborotnomasi 123 KORXONALAR VA TASHKILOTLARNING FAOLIYATINING UMUMIY TAVSIFI (fermer va dehqon xo‘jaliklarisiz) Xorijiy kapital ishtirokidagi korxonalarning o‘sish dinamikasi, birlikda 12 459 10 543 8 120 8 370 9 264 8 026 552 340 01.04.2022-y. 513 01.04.2023 y Yangi tashkil etilgan 01.04.2024-y. Faoliyat ko‘rsatayotgan Ro‘yxatdan o‘tgan Iqtisodiy faoliyat turlari bo‘yicha xorijiy kapital ishtirokidagi faoliyat ko‘rsatayotgan korxonalar soni, birlikda 2024-yil 1-aprel holatiga Qurilish 1 164 3 629 Sanoat 675 Savdo Sog‘liqni saqlash va ijtimoiy xizmatlar ko‘rsatish 47 131 Tashish va Saqlash Qishloq va o‘rmon va baliq xo‘jaliklari Yashash va ovqatlanish bo‘yicha xizmatlar 350 Boshqa turlar 835 Axborot va Aloqa 383 2 050 Shundan ko‘rinib turibdiki, faoliyat ko‘rsatayotgan xorijiy kapital ishtirokidagi korxonaning asosiy qismi savdo va sanoat faoliyat turiga to‘g‘ri keladi, eng kam ulush esa sog‘liqni saqlash va ijtimoiy xizmatlar ko‘rsatish hamda qishloq, o‘rmon va baliq xo‘jaliklari faoliyat turlariga to‘g‘ri kelmoqda. 124 Toshkent shahrining statistik axborotnomasi KORXONALAR VA TASHKILOTLARNING FAOLIYATINING UMUMIY TAVSIFI (fermer va dehqon xo‘jaliklarisiz) Faoliyat koʻrsatayotgan xorijiy kapital ishtirokidagi korxona va tashkilotlar tumanlar kesimida, birlikda tumanlar kesimida Mirobod tumani 1 618 Shayxontohur tumani 633 Yakkasaroy tumani 1 355 Olmazor tumani 479 Mirzo Ulug‘bek tumani 1 311 Sergeli tumani 431 Yunusobod tumani 1 035 Uchtepa tumani 249 Yashnobod tumani 871 Bektemir tumani 232 Chilonzor tumani 845 Yangihayot tumani 205 Tumanlar kesimida faoliyat koʻrsatayotgan xorijiy va qoʻshma korxonalar soni toʻgʻrisida maʼlumot 2024 - yil 1- aprel holatiga koʻra, birlikda xorijiy korxonalar qo‘shma korxonalar 1 253 Mirobod 365 1 034 Yakkasaroy 321 971 Mirzo Ulug‘bek 340 759 Yunusobod 276 607 Yashnobod 264 601 Chilonzor 244 436 Shayxontohur 197 320 Sergeli 111 307 Olmazor 172 174 Uchtepa 75 147 Bektemir 85 152 Yangihayot 53 Toshkent shahrining statistik axborotnomasi 125 KORXONALAR VA TASHKILOTLARNING FAOLIYATINING UMUMIY TAVSIFI (fermer va dehqon xo‘jaliklarisiz) Xorijiy kapital ishtirokidagi yangi tashkil topgan korxonalarning davlatlar kesimidagi soni, birlikda 2024- yil yanvar–mart oylarida Rossiya Federatsiyasi 97 Qozog‘iston Respublikasi 64 Xitoy Xalq Respublikasi 130 Turkiya Respublikasi 53 Boshqalar 169 Oilaviy korxonalar soni 2024-yil 1-aprel holatiga ko‘ra yuridik shaxs sifatida davlat ro‘yxatidan o‘tgan oilaviy korxonalar soni 4 468 birlikni tashkil etdi, ulardan 2 996 birlik yoki 67,0 % faoliyat yuritmoqda. Oilaviy korxonalar soni, birlikda Ro‘yxatdan o‘tgan Faoliyat ko‘rsatayotgan Yangi tashkil etilgan 01.04.2023 4 129 2 861 107 01.04.2024 4 468 2 996 129 Iqtisodiy faoliyat turlari bo‘yicha faoliyat ko‘rsatayotgan oilaviy korxonalarning soni ko‘rilganda oilaviy korxonalarning 25,0 % yoki 748 tasi sanoat, 31,5 % yoki 942 tasi savdo, 20,2 % yoki 606 tasi yashash va ovqatlanish xizmatlari, 0,8 % yoki 25 tasi qishloq o‘rmon va baliq xo‘jaliklari, 1,3 % yoki 40 tasi axborot va aloqa, 0,9 % yoki 28 tasi qurilish, 2,4 % yoki 72 tasi sog‘liqni saqlash va ijtimoiy xizmatlar ko‘rsatish, 1,1 % yoki 34 tasi tashish va saqlash hamda 16,8 % yoki 501 tasi boshqa faoliyat turlari hissalariga to‘g‘ri kelmoqda. 126 Toshkent shahrining statistik axborotnomasi KORXONALAR VA TASHKILOTLARNING FAOLIYATINING UMUMIY TAVSIFI (fermer va dehqon xo‘jaliklarisiz) 2024-yil 1-aprel holatiga iqtisodiy faoliyat turlari kesimida faoliyat ko‘rsatayotgan oilaviy korxonalarning ulushi, foizda 0,8 16,8 Qishloq, o‘rmon va baliq xo‘jaliklari 25,0 Sanoat 2,4 Qurilish 1,3 Savdo 0,9 20,2 Tashish va saqlash Yashash va ovqatlanish xizmatlari Axborot va aloqa 1,1 31,5 Sog‘liqni saqlash va ijtimoiy xizmatlar ko‘rsatish Boshqa turlari 2024-yil 1-aprel holatiga iqtisodiy faoliyat turlari bo‘yicha faoliyat ko‘rsatayotgan oilaviy korxonalarning sonini ko‘rilganda eng katta soni sanoat va savdoda, eng kichik soni esa qurilish, sog‘liqni saqlash hamda tashish va saqlash xizmatlari sohasiga to‘g‘ri keladi. Toshkent shahrining statistik axborotnomasi 127 KORXONALAR VA TASHKILOTLARNING FAOLIYATINING UMUMIY TAVSIFI (fermer va dehqon xo‘jaliklarisiz) STATISTIK KO‘RSATKICHLARGA IZOHLAR Korxona va tashkilotlarning yagona davlat registri – axborot-maʼlumotnoma tusidagi, vaqti-vaqti bilan yangilab boriladigan maʼlumotlardan iborat bo‘lgan, avtomatlashtirilgan tizim hisoblanadi hamda yagona klassifikatsiyalar tizimi asosida korxona va tashkilotlarning davlat hisobini va ularni identifikatsiyalashtirishni taʼminlaydi. Ro‘yxatga olingan – ro‘yxatdan o‘tkazish organlari tomonidan belgilangan tartibda davlat ro‘yxatidan o‘tkazilgan hamda yuridik shaxslarning davlat reyestrida mavjud bo‘lgan yuridik shaxslar hisoblanadi (faoliyati tugatilgan yuridik shaxslardan tashqari). Faoliyat ko‘rsatayotgan – ro‘yxatdan o‘tkazish organlari tomonidan belgilangan tartibda davlat ro‘yxatidan o‘tkazilgan hamda davlat statistika organlariga moliya-xo‘jalik faoliyatini amalga oshirmayotganligi yoki tugatish jarayonida ekanligi to‘g‘risidagi maʼlumot kelib tushmagan yuridik shaxslar hisoblanadi. Yangi tashkil etilgan – ro‘yxatdan o‘tkazish organlari tomonidan belgilangan tartibda yuridik shaxslarning davlat reyestriga yangidan kiritilgan yuridik shaxslar hisoblanadi. Kichik korxona va mikrofirmalar – O‘zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasining 2016– yil 24– avgustdagi “Iqtisodiy faoliyat turlarini tasniflashning xalqaro tizimiga o‘tish chora-tadbirlari to‘g‘risida”gi 275– son qarorining 1– ilovasiga muvofiq, kichik tadbirkorlik subektlariga tegishli bo‘lgan korxonalar va tashkilotlar. Xorijiy kapital ishtirokidagi korxonalar – norezidentlar ishtirokidagi korxonalar, xorijiy yuridik shaxslar (xorijiy firmalarning filiallari va bo‘limlari), korxonaning ustav fondida chet el fuqarolari va fuqaroligi bo‘lmagan shaxslar ishtirok etgan korxonalar. 128 Toshkent shahrining statistik axborotnomasi O‘RTACHA OYLIK NOMINAL HISOBLANGAN ISH HAQI Toshkent shahri bo‘yicha o‘rtacha oylik nominal hisoblangan ish haqi (qishloq xo‘jaligi korxonalari hamda kichik tadbirkorliksiz, qayta hisoblangan, ming so‘m) 2023 -yil yanvarmart 2024- yil yanvarmart O‘sish sur’ati, % da 6 634,6 8 116,8 122,3 Uchtepa 3 705,5 4 333,2 116,9 Bektemir 5 445,9 6 041,4 110,9 Yunusobod 8 124,3 9 631,4 118,6 Mirzo Ulug‘bek 6 136,0 8 343,1 136,0 Mirobod 7 952,7 10 287,6 129,4 Shayxontohur 6 899,6 8 401,5 121,8 Olmazor 5 051,1 6 072,0 120,2 Sergeli 6 312,2 7 720,8 122,3 Yakkasaroy 7 435,8 8 586,9 115,5 Yashnobod 5 946,7 7 562,1 127,2 Yangihayot 3 938,0 5 208,5 132,3 Chilonzor 6 576,4 7 322,4 111,3 Toshkent shahri shundan: Toshkent shahrining statistik axborotnomasi 129 O‘RTACHA OYLIK NOMINAL HISOBLANGAN ISH HAQI Iqtisodiy faoliyat turlari bo‘yicha o‘rtacha oylik nominal hisoblangan ish haqi ( qishloq xo‘jaligi korxonalari hamda kichik tadbirkorliksiz, qayta hisoblangan, ming so‘m) 2024- yil yanvar- mart Toshkent shahridagi o‘rtacha oylik ish haqiga nisbatan, % da 8116,8 100,0 Sanoat 7049,9 86,9 Qurilish 6150,2 75,7 Savdo 6440,6 79,3 Tashish va saqlash 8389,8 103,4 Axborot va aloqa 13253,6 163,3 Moliyaviy va sug‘urta faoliyati 16372,8 201,7 Ta’lim 5535,7 68,2 Sog‘liqni saqlash va ijtimoiy xizmatlar ko‘rsatish 4050,7 49,9 Boshqa faoliyat turlari 9247,0 113,9 Toshkent shahri shu jumladan: Iqtisodiy faoliyat turlari bo‘yicha o‘rtacha oylik ish haqining eng yuqori darajasi moliyaviy va sug‘urta faoliyatida – 16 372,8 ming so‘m (Toshkent shahridagi o‘rtacha oylik ish haqidan 201,7 %ga), axborot va aloqa – 13 253,6 ming so‘m (163,3 % ga), tashish va saqlash – 8389,8 ming so‘m (103,4%), boshqa faoliyat turlarida – 9 247,0 ming so‘m (113,9 % ga) tashkil etganini kuzatishimiz mumkin. 130 Toshkent shahrining statistik axborotnomasi O‘RTACHA OYLIK NOMINAL HISOBLANGAN ISH HAQI 9 247,0 4 050,7 Sog'liqni saqlash va ijtimoiy xizmatlar ko'rsatish Boshqa faoliyat turlari 5 535,7 Ta'lim 16 372,8 Moliyaviy va sug'urta faoliyati 13 253,6 Axborot va aloqa 6 440,6 Savdo 8 389,8 6 150,2 Qurilish Tashish va saqlash 7 049,9 Sanoat Toshkent shahri 8 116,8 2024-yil yanvar- mart oylarida Ish haqi ming so‘mda Iqtisodiy faoliyat turlari bo‘yicha o‘rtacha oylik ish haqining eng past darajasi sog‘liqni saqlash va ijtimoiy xizmatlar ko‘rsatishda 4 050,7 ming so‘m, ta’limda 5 535,7 ming so‘m kuzatildi. Toshkent shahrining statistik axborotnomasi 131 O‘RTACHA OYLIK NOMINAL HISOBLANGAN ISH HAQI STATISTIK KO‘RSATKICHLARGA IZOHLAR Nominal hisoblangan ish haqi – ma’lum bir davr (soat, oy, yil) mobaynida xodim tomonidan ishlab chiqarilgan mahsulot (bajarilgan ish yoki ko‘rsatilgan xizmat) evaziga ish beruvchilar tomonidan, amaldagi qonun hujjatlariga asoslangan holda soliq va boshqa to‘lovlarni o‘z ichiga oluvchi yollanma xodimning mehnatiga haq to‘lash tarzida jismoniy shaxsga pul shaklida hisoblangan daromadlardan iborat. O‘rtacha ish haqini hisoblash uchun qabul qilinadigan xodimlar soni – homiladorlik va tug‘ish bo‘yicha ta’tilda bo‘lgan, bevosita tug‘uruqxonaning o‘zidan yangi tug‘ilgan chaqaloqni farzandlikka olish munosabati bilan ta’tilda bo‘lgan, hamda bolani uning qonun hujjatlariga muvofiq ma’lum bir yoshga to‘lguniga qadar parvarish qilish bo‘yicha ta’tilda bo‘lgan ayollar; ta’lim muassasalarida o‘qiyotgan va ish haqi saqlanmagan holda qo‘shimcha mehnat ta’tilida bo‘lganlar, shuningdek, ta’lim muassasalariga kirish imtihonlarini topshirish uchun ish haqi saqlanmagan holda ta’tilda bo‘lgan xodimlarlarni inobatga olmagan holda, mehnat daftarchalari mavjud bo‘lgan va ish haqi hisoblangan xodimlarning o‘rtacha sonini ifodalaydi. Ish vaqti- korxona yoki muassasada muayyan ishni bajarish uchun qonuniy berilgan muddat ish kuni va ish haftasi bilan belgilanadi. Ish vaqti davomida ishlanmagan vaqt (nima sababdan sodir bo‘lgani dan qat’iy nazar) bekor turish vaqti deyiladi. Ish haqi- joriy davrda ish beruvchi tomonidan yollangan xodimga bajargan ishlari uchun berilgan pul yoki natura usulidagi to‘lovlar bo‘lib, ular hisoblangan summalar yig‘indisidan tashkil topadi va ikki qismga bo‘linadi: ish haqi va ijtimoiy sug‘urtaga ajratmalar. Ish haqiga ta’sir ko‘rsatuvchi omillar- Bozor iqtisodiyoti sharoitida ish haqi 132 Toshkent shahrining statistik axborotnomasi DEMOGRAFIK HOLAT Dastlabki ma’lumotlarga ko‘ra, 2024-yilning 1-aprel holatiga Toshkent shahri doimiy aholisi soni 3 058,4 ming kishini tashkil etib, o‘tkan yil boshiga nisbatan 79,5 ming kishiga yoki 102,7 % ga o‘sdi. Toshkent shahri tumanlari bo‘yicha doimiy aholi soni to‘g‘risida ma’lumot (2024- yilning 1-aprel holatiga) Doimiy aholi soni, Doimiy aholi sonining ming kishi o‘sish sur’ati, % jami shu jumladan: jami shu jumladan: shahar qishloq shahar qishloq Toshkent shahri 3058,4 3058,4 - 102,7 102,7 - Uchtepa 300,3 300,3 - 101,7 101,7 - Bektemir 61,6 61,6 - 108,3 108,3 - Yunusobod 378,3 378,3 - 102,4 102,4 - Mirzo Ulug‘bek 332,3 332,3 - 102,2 102,2 - Mirobod 152,8 152,8 - 101,7 101,7 - Shayxontohur 366,4 366,4 - 101,2 101,2 - Olmazor 406,1 406,1 - 102,2 102,2 - Sergeli 169,7 169,7 - 103,6 103,6 - Yakkasaroy 134,7 134,7 - 104,7 104,7 - Yashnobod 302,9 302,9 - 103,4 103,4 - Yangihayot 177,7 177,7 108,1 108,1 - Chilonzor 275,6 275,6 101,0 101,0 - tumanlar: - Toshkent shahrining statistik axborotnomasi 133 DEMOGRAFIK HOLAT Toshkent shahri tumanlari bo‘yicha doimiy aholi sonining jinslari to‘g‘risida ma’lumot (2024- yilning 1-aprel holatiga) Doimiy aholi soni, shu jumladan: jami Erkak Ayol 3 058 367 1 500 734 1 557 633 Uchtepa 300 293 149 218 151 075 Bektemir 61 582 29 885 31 697 Yunusobod 378 246 183 629 194 617 Mirzo Ulug‘bek 332 306 165 450 166 856 Mirobod 152 774 74 306 78 468 Shayxontohur 366 410 179 267 187 143 Olmazor 406 085 197 432 208 653 Sergeli 169 705 83 961 85 744 Yakkasaroy 134 713 66 177 68 536 Yashnobod 302 945 148 380 154 565 Yangihayot 177 687 86 469 91 218 Chilonzor 275 624 136 560 139 061 Toshkent shahri tumanlar: 134 Toshkent shahrining statistik axborotnomasi DEMOGRAFIK HOLAT Toshkent shahri tumanlari kesimida 2024-yil 1-aprel holatiga eng ko‘p aholi soni Olmazor tumanida 406,1 ming kishini (Toshkent shahri aholi sonidagi ulushi (13,3%), kishini Yunusobod tumanida 378,3 ming kishini (12,4 %) va Shayxontohur tumanida 366,4 ming kishini (12,0 %) ni tashkil etdi. Tumanlar kesimida doimiy aholi sonining taqsimlanishi (2024-yil 1-aprel holatiga Toshkent shahri jami aholisiga nisbatan, foizda) Olmazor 13,3 Yunusobod 12,4 Shayxontohur 12,0 Mirzo Ulug‘bek 10,9 Yashnobod 9,9 Uchtepa 9,8 Chilonzor 9,0 Yangihayot 5,8 Sergeli 5,5 Mirobod 5,0 Yakkasaroy 4,4 Bektemir 2,0 - Toshkent shahrida aholining tabiiy harakati ko‘rsatkichlari va koeffitsiyentlari (yanvar-mart) Kishi 1000 aholiga nisbatan Ko‘rsatkichlar 2023-yil 2024-yil 2023-yil 2024-yil Tug‘ilganlar 19074 16640 26,1 21,9 O‘lganlar 3273 3900 4,5 5,1 Nikoh 3339 3541 4,6 4,7 Ajrim 1533 1504 2,1 2,0 shu jumladan:1 yoshgacha o‘lgan bolalar Tug‘ilish. 2024-yil yanvar-mart oylarida 16640 ta bola tug‘ilganligi qayd etilgan bo‘lib, 2023-yilning mos davriga (19074 ta bola) nisbatan minus 2434 ta bolaga kamaydi, tug‘ilish koeffitsiyenti 21,9 promilleni tashkil etdi. Toshkent shahrining statistik axborotnomasi 135 DEMOGRAFIK HOLAT Aholining tug‘ilish koeffitsiyenti ( 2024-yil yanvar-mart oylarida, 1000 aholiga, promille) 48,7 40,9 44,0 49,3 30,8 23,0 22,5 16,7 18,2 16,9 10,8 4,8 4,7 5,6 5,9 10,7 5,2 3,4 27,6 19,1 21,7 19,5 15,9 16,1 15,4 17,4 10,2 4,3 5,2 Tug‘ilish 16,8 12,8 3,0 Tabiiy o‘sish 21,9 19,7 6,3 11,2 3,2 8,5 5,1 O'lim Tug‘ilish koeffitsiyentining sezilarli darajada o‘sishi Yashnobod (18,6 promilledan 19,1 promillega), tumanlarida qayd etildi. Aksincha tug‘ilish koeffitsiyentining kamayishi Uchtepa (30,4 promilledan 23,0 promillega), Yakkasaroy (51,7 promilledan 40,9 promillega) tumanlarda kuzatildi. O‘lim. 2024-yil yanvar-mart oylarida o‘lganlar soni 3900 kishini tashkil etib, 2023- yil yanvar-mart oylariga nisbatan ( 627 kishi) ga ko‘paydi, mos ravishda o‘lim koeffitsiyenti 5,1 promilleni tashkil etdi (2023-yil yanvar-mart 4,5 promille bo‘lgan). O‘lim koeffitsiyenti yuqori darajasi 2023-yilga nisbatan Sergeli (4,5 promilledan 5,2 promillega) tumanida kuzatildi. O‘lim koeffitsiyentining past darajasi tumanlarda kuzatilmadi. Ro‘yxatga olingan jami o‘lganlarning 56,0 % qon aylanish tizimi kasalliklaridan, 14,8 % o‘simtalardan, 4,5 % ovqat hazm qilish a’zolari kasalliklaridan, 7,6 % nafas olish a’zolari kasalliklaridan, 4,3 % baxtsiz hodisa, zaharlanish va jarohatlanishlardan, 3,4 % yuqumli va parazitar kasalliklardan hamda 9,4 % boshqa kasalliklardan vafot etgan. 136 Toshkent shahrining statistik axborotnomasi DEMOGRAFIK HOLAT 2024- yilning yanvar-mart oylarida o‘lganlarning asosiy o‘lim sababi bo‘yicha taqsimlanishi (jami vafot etganlarga nisbatan foizda) Yuqumli va parazitar kasalliklarda 14,8 56,0 9,4 4,5 Baxtsiz hodisa,zaharlanish va jarohatlanishlardan Nafas olish a'zolari kasalliklaridan Ovqat hazm qilish a'zolari 7,6 Boshqa kasalliklardan 4,3 3,4 O‘simtalardan Qon aylanish tizimi kasalliklaridan Nikoh va ajrimlar. 2024-yilning yanvar-mart oylarida FHDYO organlari tomonidan 3 541 ta nikoh va 1 504 nikohdan ajralishlar qayd etilgan bo‘lib, 1000 aholiga nisbatan nikoh tuzish koeffitsiyenti 4,7 promilleni (2023-yil yanvar-mart oylarida 4,6 promille bo‘lgan) va nikohdan ajralish koeffitsiyenti 2,0 promilleni (2023- yil yanvar- mart oylarida 2,1 promille bo‘lgan) tashkil etdi. Nikoh tuzish va nikohdan ajralishlar koyeffitsiyentlari (2024-yil yanvar-mart, 1000 aholiga, promille) 8,3 4,7 5,2 6,7 4,1 2,9 2,0 2,1 2,2 5,5 5,3 4,8 6,5 4,3 Nikoh 3,7 2,7 2,5 1,7 4,4 3,8 1,8 1,6 1,8 2 2,3 1,4 Ajrim Toshkent shahrining statistik axborotnomasi 137 DEMOGRAFIK HOLAT Nikoh va ajrimlar soni (yanvar-mart) (birlikda) Nikohlar Ajrimlar 2023- yil 2024 -yil 2023 -yil 2024- yil 3339 3541 1533 1504 Uchtepa 349 385 160 154 Bektemir 76 103 35 44 Yunusobod 444 452 203 206 Mirzo Ulug‘bek 331 335 184 144 Mirobod 175 165 91 96 Shayxontohur 335 389 133 161 Olmazor 394 378 167 160 Sergeli 248 283 118 113 Yakkasaroy 192 178 64 61 Yashnobod 313 333 183 147 Yangihayot 150 164 47 60 Chilonzor 332 376 148 158 Toshkent shahar tumanlar: 138 Toshkent shahrining statistik axborotnomasi DEMOGRAFIK HOLAT Tumanlar kesimida 2024- yilning yanvar-mart oylarida nikohlar soni bo‘yicha taqsimlanishi, birlikda 452 389 385 378 376 335 333 283 178 165 164 103 Nikoh. Dastlabki ma’lumotlarga ko‘ra, tumanlar bo‘yicha eng yuqori nikoh tuzish darajasi Yunusobod tumanida 452 ta, Olmazor tumanida 378 ta, Shayxontohur tumanida 389 ta, Uchtepa tumaniga 385 ta to‘g‘ri keladi. Tumanlar bo‘yicha eng kam nikoh tuzish darajasi Bektemir 103 ta, Yangihayot 164 ta va Mirobod 165 ta tumanlariga to‘g‘ri keladi. Tumanlar kesimida 2024- yilning yanvar-mart oylarida nikohdan ajralishlar soni bo‘yicha taqsimlanishi, birlikda 206 154 161 144 96 160 158 147 113 44 Toshkent shahrining statistik axborotnomasi 61 60 139 DEMOGRAFIK HOLAT Ajrim. Dastlabki ma’lumotlarga ko‘ra, tumanlar bo‘yicha eng yuqori nikohdan ajralishlar darajasi Yunusobod 206 ta, Shayxontohur 161 ta, Olmazor 160 ta, va Chilonzor 158 ta tumanlariga to‘g‘ri keladi. Tumanlar bo‘yicha eng kam nikohdan ajralishlar darajasi Bektemir 44 ta, Yangihayot 60 ta va Yakkasaroy 61 ta ta tumanlariga to‘g‘ri keladi. Nikohdan ajrashganlarning farzandlar soni bo‘yicha taqsimlanishi 2024- yil yanvar- mart oylarida farzandsiz ajrashgan 41,6% 31,1% 1 nafar farzand bilan ajrashgan 2 va undan ortiq farzand bilan ajrashgan 27,3% 2024-yil yanvar-mart oylarida Toshkent shahrida jami nikohdan ajrashganlarning 41,6 foizi farzandsiz, 31,1 foizi bitta farzand bilan va 27,3 foizi ikki va undan ortiq farzand bilan ajrashganlar hissasiga to‘g‘ri kelgan. Migratsiya. Dastlabki ma’lumotlarga ko‘ra, 2024-yilning yanvar-mart oylarida Toshkent shahri bo‘yicha ko‘chib kelganlar soni 22026 kishini, ko‘chib ketganlar soni esa 17185 kishini tashkil etdi. Shunga muvofiq, migratsiya saldosi plyus 4841 kishini tashkil etib, 2023-yilning mos davrida 6762 kishini tashkil etgan. Migratsiya saldosi yuqori darajasi Yangihayot (1780 kishi) tumanida qayd etildi. 140 Toshkent shahrining statistik axborotnomasi DEMOGRAFIK HOLAT Aholi migratsiyasi (yanvar-mart) (kishi) Kelish Ketish Migratsiya saldosi 2023-y. 2024-y. 2023-y. 2024-y. 2023-y. 2024-y. Toshkent shahri tumanlar: 22212 22026 15450 17185 6762 4841 Uchtepa 1634 1500 1752 1913 -118 -413 Bektemir Yunusobod Mirzo Ulug‘bek Mirobod Shayxontohur Olmazor Sergeli Yakkasaroy Yashnobod 607 1907 2202 1201 1135 1645 2329 1055 4002 782 2270 1981 1198 1278 1633 2474 825 3349 262 1457 1597 1053 1659 1358 1230 949 1362 347 1721 1751 1042 1718 1745 1436 829 1474 345 450 605 148 -524 287 1099 106 2640 435 549 230 156 -440 -112 1038 -4 1875 Yangihayot 2750 2828 877 1048 1873 1780 Chilonzor 1745 1908 1894 2161 -149 -253 Aholining tabiiy va mexanik harakatlari to‘g‘risida ma’lumot (2024- yil yanvar- mart, 1000 aholiga, promille) Chilonzor 27,9 Yashnobod Sergeli Olmazor Shayhontohur Mirobod Mirzo Ulug‘bek Yunusobod Bektemir Uchtepa 23,9 64,6 44,7 Yangihayot Yakkasaroy 31,6 19,7 24,9 18,8 58,9 34,2 35,4 14,0 17,3 18,9 27,5 21,2 18,4 31,6 24,0 24,2 51,5 20,1 Ko‘chib kelganlar 22,9 25,7 Ko‘chib ketganlar Toshkent shahrining statistik axborotnomasi 141 DEMOGRAFIK HOLAT STATISTIK KO‘RSATKICHLARGA IZOHLAR Doimiy aholi – ro‘yxatdan o‘tkazilayotgan vaqtda muayyan aholi punkti yoki hududda doimiy istiqomat qilayotgan aholidan iborat bo‘lib, bunga ushbu hududda doimiy ro‘yxatda turib, lekin vaqtincha yashamaydigan aholi ham kiritiladi. Tug‘ilish – tug‘ilish jarayonlarining sodir bo‘lishi va boshqa xususiyatlarini tavsiflovchi ko‘rsatkich. 1000 aholiga nisbatan tug‘ilish koeffitsiyenti – hisobot yilida jami tug‘ilganlar (tirik) sonini hisobot davridagi doimiy aholining o‘rtacha soniga bo‘lib, 1000 ga ko‘paytirish orqali hisoblanadi. 1000 aholiga nisbatan o‘lim koeffitsiyenti – hisobot yilida jami o‘lganlar sonini hisobot yilidagi doimiy aholining o‘rtacha soniga bo‘lib, 1000 ga ko‘paytirish orqali hisoblanadi. O‘lim sabablari – o‘limga yoki uning sodir bo‘lishiga ta’sir etgan kasalikklar, patologik holatlar va jarohatlar, shuningdek, o‘lim bilan yakun topgan jarohatga sabab bo‘lgan baxtsiz hodisa va zo‘ravonlik holatlari. Nikoh – erkak va ayol o‘rtasidagi, ularning bir-birlariga va farzandlariga nisbatan huquq va majburiyatlarini belgilab beradigan o‘zaro munosabatlari shakli. Er va xotin o‘rtasidagi yuridik munosabatlar fuqarolik holati dalolatnomalarini yozish (FHDYO) organlarida nikohlarini ro‘yxatdan o‘tkazish natijasida o‘rnatiladi. 1000 aholiga nisbatan nikohlar koeffitsiyenti – hisobot yilida tuzilgan nikohlar sonini doimiy aholining o‘rtacha soniga bo‘lib, 1000 ga ko‘paytirish orqali hisoblanadi. Nikohdan ajralish (nikohni bekor qilish) – er-xotinlarning hayoti davomida, tomonlar uchun qayta nikoh huquqini beruvchi, nikohlarning to‘liq yuridik to‘xtatilishi, nikoh FHDYO yoki sud organlarida ajralishni ro‘yxatdan o‘tkazilganidan so‘ng bekor qilingan hisoblanadi. 1000 aholiga nisbatan nikohdan ajralish koeffitsiyenti – hisobot yilida nikohdan ajralishlar sonini doimiy aholining o‘rtacha soniga bo‘lib, 1000ga ko‘paytirish orqali hisoblanadi. 142 Toshkent shahrining statistik axborotnomasi Izohlar uchun Toshkent shahrining statistik axborotnomasi 143 TOSHKENT SHAHRINING STATISTIK AXBOROTNOMASI 2024-YIL YANVAR-MART Nashrga mas’ul: Statistika faoliyatini tashkil etish va yig‘ma axborot-tahliliy ishlar bo‘limi tel. (71) 203-88-08 Buyurtma raqami №1 Tiraj ____ nusxa Toshkent shahar statistika boshqarmasi Toshkent sh., Amir Temur shoh ko‘chasi, 11 uy 144 Toshkent shahrining statistik axborotnomasi