O‘ZBEKISTON RESPUBLIKASI RAQAMLI TEXNALOGIYALAR VAZIRLIGI MUHAMMAD AL-XORAZMIY NOMIDAGI TOSHKENT AXBOROT TEXNOLOGIYALARI UNIVERSITETI SAMARQAND FILIALI “Kriptografiya II” fanidan 3-Amaliy ish. Bajardi: Safarboyev B Tekshirdi: Shakarov A SAMARQAND 2023 1-Topshiriq. OpenSSL kutubxonasidan foydalangan holda ma’lumotlarni gibrid shifrlash usulida shifrlash. (2 ball) Har bir talaba Gibrid shifrlash usulida OpenSSL kutubxonasidan foydalangan holda shifrlash jarayonini amalga oshirish lozim (Ism va Familiya ochiq matn sifatida olinadi). (2 ball) 1-qadam AES yoki 3DES kabi xavfsiz kriptografik algoritm yordamida tasodifiy simmetrik kalitni yarating. Kalit yaratish uchun OpenSSL buyruq qatori vositasidan foydalanishingiz mumkin: openssl rand -out symmetric.key 32 Bu 256-bit (32-bayt) kalitni hosil qiladi va uni nomli faylga saqlaydi symmetric.key. 2-qadam Simmetrik kalit va AES yoki 3DES kabi xavfsiz shifrlash algoritmi yordamida ochiq matnni shifrlang. To'g'ri matnni shifrlash uchun OpenSSL buyruq qatori vositasidan foydalanishingiz mumkin: openssl enc -aes-256-cbc -in plaintext.txt -out salohiddin.bin -pass file:symmetric.key Bu faylda plaintext.txtsaqlangan kalit bilan CBC rejimida AES-256 yordamida fayldagi ochiq matnni shifrlaydi symmetric.keyva shifrlangan ma'lumotlarni nomli faylga saqlaydi salohiddin.bin. 2-Topshiriq. OpenSSL kutubxonasidan foydalangan holda RSA algoritmi asosida ERI hosil qilish. Har bir talaba OpenSSL kutubxonasidan foydalangan holda RSA algoritmi asosida ERI hosil qiladi va ikkita foydalanuvchi tomonidan xavfsiz ma’lumot almashadi bunda shifrlash jarayonini amalga oshirish lozim (Ism va Familiya ochiq matn sifatida olinadi). (2 ball) 1-qadam OpenSSL yordamida RSA kalit juftligini yarating. Buni buyruq satrida quyidagi buyruqni ishga tushirish orqali amalga oshirishingiz mumkin: openssl genrsa -out private_key.pem 2048 Bu 2048 bitli RSA shaxsiy kalitini yaratadi va uni faylda saqlaydi private_key.pem. 2-qadam Quyidagi buyruq yordamida ochiq kalitni shaxsiy kalitdan chiqarib oling: openssl rsa -in private_key.pem -pubout -out public_key.pem Bu ochiq kalitni shaxsiy kalitdan ajratib oladi va uni faylda saqlaydi public_key.pem. 3-qadam Quyidagi buyruqni bajarib, shaxsiy kalit yordamida raqamli imzo yarating: openssl dgst -sha256 -sign private_key.pem -out signature.bin data.txt Mana, data.txtsiz imzolamoqchi bo'lgan ma'lumotlar va signature.binnatijada ikkilik formatdagi raqamli imzo. 4-qadam Umumiy kalit yordamida imzoni tekshiring: openssl dgst -sha256 -verify public_key.pem -signature signature.bin data.txt Bu erda buyruq ichidagi imzo ochiq kalitdan foydalanishdagi signature.binma'lumotlarga mos kelishini tekshiradi .data.txtpublic_key.pem E'tibor bering, -sha256bayroq raqamli imzoni imzolash va tekshirish uchun ishlatiladigan xesh algoritmini belgilaydi. Agar kerak bo'lsa, uni boshqa algoritm bilan almashtirishingiz mumkin. Shuningdek, xatolarni to'g'ri hal qilish va shaxsiy kalitingizni xavfsiz saqlashga ishonch hosil qiling.