O‘ZBEKISTON RESPUBLIKASI OLIY TA’LIM, FAN VA INNOVATSIYALAR VAZIRLIGI TOSHKENT DAVLAT IQTISODIYOT UNIVERSITETI “Iqtisodiyot” fakulteti “Yashil” iqtisodiyot kafedrasi Ro‘yxatga olish №__________ «____» ___________ 2024 y. Ro‘yxatga olish №__________ «____» ___________ 2024 y. MALAKAVIY AMALIYOT BO‘YIChA HISOBOT __________________________________________________________________ (korxona, tashkilot, muassasa, nomi) Bajardi: ____________________________________________________________ (kurs, guruhi, F.I.Sh.) Amaliyot rahbari: ____________________________________________________ (F.I.Sh., imzo) Amaliyot bo‘yicha himoya balli: ___________Sana: «___»___________ 2024 y. Komissiya raisi __________________________ _________________ (F.I.Sh.) imzo Komissiya a’zolari: __________________________ _______________ (F.I.Sh.) imzo Komissiya a’zolari: __________________________ _______________ (F.I.Sh.) imzo TOShKENT - 2024 Reja: Kirish 1. “O’zsanoatqurilishbank” ATB tashkiliy tuzilishi va faoliyatini tashkil etishda korporativ boshqaruv asoslarini tahlil qilish. 2. “O’zsanoatqurilishbank” ATB filialida dasturiy texnologiyalari asosida yaratilgan bank mahsulotlari va xizmatlarini o’rganish. 3. “O’zsanoatqurilishbank” ATB kapitali va uning tashkil etish manbalari. 4. “O’zsanoatqurilishbank” ATB faoliyatining asosiy ko’rsatkichlari va moliyaviy natijalari bilan tanishish. Xulosa Kirish Men 2024-yil 8-apreldan 3-maygachada “O’zsanoatqurilishbank” ATB ishlab chiqarish amaliyotini o’tadim. Amaliyot davomida quidagi mavzular bo’yicha amaliy ma’lumotlarni o’rgandim: 1. “O’zsanoatqurilishbank” ATB tashkiliy tuzilishi va faoliyatini tashkil etishda korporativ boshqaruv asoslarini tahlil qilish. 2. “O’zsanoatqurilishbank” ATB filialida dasturiy texnologiyalari asosida yaratilgan bank mahsulotlari va xizmatlarini o’rganish. 3. “O’zsanoatqurilishbank” ATB kapitali va uning tashkil etish manbalari. 4. “O’zsanoatqurilishbank” ATB faoliyatining asosiy ko’rsatkichlari va moliyaviy natijalari bilan tanishish. Shuningdek, amaliyot davomida o‘quv jarayonida olgan nazariy bilimlarimni chuqurlashtirish va mustahkamlash, hamda bitiruv malakaviy ishlarini sifatli tayyorlash uchun zaruriy ma’lumotlarni to’pladim va tizimlashtirdim. Ta’lim va uning barcha tarkibiy tuzilmalarini takomillashtirib borish oldimizda turgan dolzarb masalalardan biridir. Shu boisdan fanlar bo’yicha bilimlar majmuasini o’zlashtirish, nazariy va amaliy mashg’ulotlar uzviyligida malaka hamda ko’nikmalarni mukammal shakllantirishda tanishuv amaliyotining o’rni beqiyos. Amaliyot davomida institut tomoidan berilgan dastur asosida har bir mavzuga oid me’yoriy-huquqiy hujjatlarni va amaliy ma’lumotlarni o’rganib, ularning asosiylarini hisobotimga ilova qilmoqdaman. So'nggi ikki yilda tijorat banklarining umumiy kapitali 2 barobar ko'paydi. Bunda bank tizimini qo'llab-quvvatlash va rag'batlantirishga qaratilgan, uzoqni ko'zlab amalga oshirilgan siyosat o'z natijalarini berdi. Tijorat banklarida naqd va naqdsiz pul muomalasi hamda hisob-kitoblarni unifikatsiyalangan shaklda tashkil etish, mahalliy ishlab chiqaruvchilarni rag'batlantiruvchi kredit tizimini yo'lga qo'yish, istiqbolli loyihalarni moliyalashni kengaytirish borasidagi sa'y-harakatlar ayniqsa global iqtisodiy inqiroz sharoitida o'zini to'la oqladi. 2024-yilda strategik ahamiyatga ega bo‘lgan 32 ta yirik korxona va tarmoqni transformatsiya qilish ishlari amalga oshiriladi. Banklar faoliyatiga raqamli texnologiyalarni keng joriy etish e’tiborimiz markazida bo‘ladi. 2024-yilda “Sanoatqurilishbank”, “Asaka bank”, “Ipoteka bank”, “Aloqa bank”, “Turon bank” hamda “Qishloq qurilish bank”ni xususiylashtirishga tayyorlaymiz. Kamida bitta yirik bankdagi davlat ulushi strategik investorlarga to‘liq sotildi. Bu borada yetakchi yevropa banklari bilan muzokaralar olib borilmoqda.1 Tijorat banklarilining kapitali yetarligiga qo’yilgan talab bank kapitali hajmiga nisbatan yana zaxira kapitalning tashkil etilishi banklar ahvolini yanaga mushkul holatga solib qo’yadi. Bu holat jahon moliyaviy inqirozi natijasida yuzaga kelgan vaziyatdan kelib chiqib belgilanishi ko’zda tutilgan, lekin rivojlanayotgan banklar amaliyotining bu holatga tayyor emasligi ayrim muammolarning kelib chiqishiga sabab bo’lmoqda. “Bank tizimi va kapital bozorini rivojlantirish uchun bu yil keskin choralar ko‘rishimiz lozim. Bank tizimida tadbirkorlarni qo‘llab-quvvatlaydigan “loyihalar fabrikasi” faoliyatini yo‘lga qo‘yishimiz lozim. Banklarimiz xalqaro moliya bozorlariga chiqib, arzon va uzoq muddatli resurslar olib kelishi zarur. Davlat ulushiga ega bo‘lgan banklar bosqichma-bosqich strategik investorlarga sotiladi. Bank sohasidagi islohotlarning asosiy maqsadi - tijorat banklarini “mijoz uchun ishlash”ga o‘rgatishdan iboratdir. Soha uchun zamonaviy kadrlar tayyorlash maqsadida, Bank-moliya akademiyasi xorijiy mutaxassislar bilan birgalikda to‘liq qayta tashkil etiladi.Shuningdek, davlat banklarida zamonaviy bank amaliyoti, menejmenti va xizmatlarini joriy qilish uchun rahbarlik lavozimlariga xorijiy yetakchi moliya institutlarining malakali mutaxassislarni jalb etish boshlandi va bu jarayon izchil davom etadi. Banklarda axborot texnologiyalarini keng tatbiq etish orqali, ularning dasturiy ta’minotlarini tubdan yangilash lozim. Aholida bank tizimiga nisbatan ishonchni shakllantirish va banklar faoliyatiga chetdan aralashishga chek qo‘yish kerak”. O’zbekiston Respublikasi Prezidenti Shavkat Mirziyoyevning Oliy Majlisga Murojatnomasidan. 2021-yil 6-yanvar. 1 Banklar oldiga mamlakatimiz kompaniyalarining tashqi savdo operatsiyalari bo‘yicha xalqaro andozalar darajasida xizmat ko‘rsata oladigan, O‘zbekiston iqtisodiyotiga xorijiy investitsiyalarni, ilg‘or texnologiyalarni jalb etishga qodir bo‘lgan moliya muassasasi yaratish vazifasi qo‘yilgan. Bank bozor o‘zgartishlarini amalga oshirishda faol yetakchilik qilib kelmoqda. Loyihalarni moliyalash, universal tijorat, investitsiya va jamg‘arma banklari funksiyalarini eng maqbul tarzda uyg‘unlashtirib ishlayotgan O‘zmilliybank O‘zbekiston bozor iqtisodiyotiga muvaffaqiyatli kirib borishiga yordam bermoqda. Bank xalqaro moliya tashkilotlari, xorijiy banklar va eksport-import agentliklari ajratayotgan kredit yo‘nalishlaridan foydalanish maqsadida korporativ xizmatlar ko‘rstib, ular bilan aloqalarni kengaytirish hamda mustahkamlash borasida aniq maqsadli siyosat yuritmoqda. Hozirgi kunda mamlakatlarda bank tizimi muhim ro’l o’ynamoqda. Albatta, bank tizimi rivojlangan mamlakatning o’zi ham rivojlangan bo’ladi. Bank tizimi mamlakatning iqtisodiyotini rivojlantirishga asosiy turtkilardan biri bo’ladi desak adashmagan bo’lamiz. Hozirgi kunda mamlakatimizda tadbirkorlikka katta e’tibor qaratilmoqda va tadbirkorlarga keng imkoniyatlar yaratilmoqda. Bunda bank tizimi ham katta ro’l o’ynaydi ya’ni bank tizimini isloh qilish, rivojlantirish natijasida tadbirkorlarga keng imkoniyatkar beriladi. To’liq rasmiy nomlanishi: “O’zbеkiston sanoat – qurilish banki” aksiyadorlik tijorat banki. Qisqartirilgan rasmiy nomlanishi: “O’zsanoatqurilishbank” ATB. “O’zsanoatqurilishbank” ATB O’zbеkiston Rеspublikasidagi eng boy tarixga ega moliya muassasalaridan biri sanaladi. Uning tarixi Toshkеntda Sanoatbankning O’rta Osiyo idorasi ochilgan vaqtdan, ya’ni 1922 yildan boshlanadi. “O’zsanoatqurilishbank” ATB tarixiga nazar solsak: 1922 yildan boshlab Toshkentda Sanoatbankning O’rta Osiyo idorasi ochilishidan boshlangan bo’lib, mamlakat iqtisodiyotining rivojlanishi bilan chambarchas bog’liq. 1932 yil. Kapital qo’yilmalari hajmining o’sishi va xizmat ko’rsatish uchun pudratchi tashkilotlar hisobraqamlarining Sanoatbankiga topshirilishi moliyalash tizimida o’zgartirishlarni talab etdi. 1932 yil may oyida Sanoatbank uzoq muddatli qo’yilmalarga ixtisoslashtirilgan bankka aylantirilib, uning zimmasiga kapital qurilish, og’ir, engil, mahalliy sanoat, ta’minot tashkilotlari, tashqi savdoni moliyalash yuklatildi. 1955 yilda kapital qurilishni moliyalashning yangi Qoidalari va qurilish bo’yicha pudrat shartnomalari to’g’risidagi Qoidalar tasdiqlandi. Bank ishlab chiqarish quvvatlari va asosiy fondlarning ishga tushirilishi bo’yicha davlat rejalarining bajarilishi ustidan nazoratni kuchaytirdi. Tayyor ob’ektlar bo’yicha hisob-kitoblar kengaytirildi, pudratchi tashkilotlarni qisqa muddatli kreditlash tizimi o’zgartirildi. 1959 yil. Davlat tomonidan kapital qo’yilmalarga yo’naltirila yotgan mablag’larning to’g’ri sarflanayotgani ustidan moliyaviy nazoratni kuchaytirish maqsadida 1959 yilda Sanoatbank kapital qo’yilmalarni moliyalash Banki — Qurilishbank deb o’zgartirildi. 1966 yildagi er qimirlashidan so’ng Toshkent shahrini qayta tiklashda bankning roli beqiyos bo’ldi. 1987 yilda Qurilishbank Sanoat-qurilish bankiga aylantirildi. Shu yilning o’zida bank tizimini isloh qilish boshlanib, mustaqil O’zbekiston davlati e’lon qilingach o’zining sifat jihatdan yangi xususiyatini kasb etdi. 1991 yil. Mustaqillik e’lon qilingach, mamlakatda sifat jihatdan yangi, ikki tabaqali bank tizimi shakllana boshladi. Ta’sis konferentsiyasida O’zsanoatqurilishbank aktsiyadorlik-tijorat bankiga aylantirildi. O’zbekiston Respublikasining etakchi sanoat korxonalari va pudratchi tashkilotlari uning ta’sischilari bo’ldilar. 1996 yil 25 aprelda O’zbekiston Respublikasining «Banklar va bank faoliyati to’g’risida»gi Qonuni chiqdi, u bank faoliyatining huquqiy asoslarini belgilab berdi. Shu yili qabul qilingan Vazirlar Mahkamasining 230-sonli «Pul mablag’lari emissiyasini qisqartirish bo’yicha chora-tadbirlar to’g’risida»gi qaroriga binoan bank muassasalari zimmasiga mulkchilikning barcha shakllaridagi xo’jalik yurituvchi sub’ektlarda kassa operatsiyalari o’tkazishning belgilangan talablariga rioya etilishini nazorat qilish vazifasi yuklatildi. 2001 yil. O’zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasining 2001 yil 22 avgustdagi 349-sonli «Iqtisodiyotni kreditlash mexanizmini kelgusida takomillashtirish bo’yicha chora-tadbirlar to’g’risida»gi qaroriga muvofiq amalga oshirilayotgan bankning pulkredit siyosati respublikada iqtisodiy islohotlarning amalga oshirilishiga ko’maklashdi va eksportga mo’ljallangan va import o’rnini bosuvchi mahsulotlar ishlab chiqarilishini qo’llab-quvvatladi. 2002 yil aprel oyida qabul qilingan «Banklarda aholi omonatlarini himoya qilish kafolatlari to’g’risida»gi qonunini bajarish maqsadida tashkil etilgan O’zbekiston Respublikasi banklarida aholi omonatlarini kafolatlash fondi O’zsanoatqurilishbank omonatlarini ishonchli himoya qiladi. Bank muntazam muddatli yangi omonatlar chiqarib, amalga joriy etdi, ular o’zining jozibadorligi va yuqori daromadliligi bilan aholida o’z jamg’armalarini bankda saqlash ishtiyoqini uyg’otdi. 2004 yil. O’zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasining 2004 yil 24 sentyabrdagi «Plastik kartochkalar asosida hisob-kitoblar tizimini kelgusida rivojlantirish chora-tadbirlari to’g’risida»gi 445-sonli qarorini bajarish maqsadida bank o’zining to’lov tizimini takomillashtirib bormoqda, respublika tashkilotlarida oylik maosh loyihalarini joriy etmoqda. Bank 2004 yilda respublikada birinchi bo’lib o’z dizayniga ega bo’lgan Visa Electron va Visa Classic xalqaro to’lov chipli kartochkalari chiqarish va ularga xizmat ko’rsatishga kirishdi. 2006 yil yanvar oyida O’zsanoatqurilishbankni unga «O’zprivatbank» O’zbek xalqaro banki birlashtirish shaklida qayta tashkil etish to’g’risidagi qaror qabul qilindi. 2008 yil yakunlari bo’yicha "FITCH RATINGS" halqaro reyting agentligi tomonidan O’ZSANOATQURILISHBANK ka B- barqaror bahosi berildi. 2009 yil. 2008 yil yakunlari bo’yicha aktsiyadorlar umumiy yig’ilishi qaroriga ko’ra bankning yuridik nomi o’zgartirildi. Bankning yangi nomlanishi quyidagicha: "O’zbekiston sanoat-qurilish banki" Ochiq Aksiyadorlik Tijorat Banki 2014 yil. 2013 yil yakunlari bo’yicha aktsiyadorlar umumiy yig’ilishi qaroriga ko’ra bankning yuridik nomi o’zgartirildi. Bankning yangi nomlanishi quyidagicha: "O’zbekiston sanoat-qurilish banki" Aksiyadorlik Tijorat Banki 2017 yilning noyabr oyida Bankning Jizzah shahrida yangi “Jizzax mintaqaviy filiali” ishga tusdi. 2018 yilda “O’zsanoatqurilishbank” tomonidan rebrending ishlari amalga oshirildi. Yangi brend bank logotipi o’zgarishi bilan birgalikda biznes jarayonlar, xizmatlar sifati va mahsulot turlarining ham takomillashuvini anglatadi. Rebrending: “Sanoatqurilishbank” — takomillashuv sari katta qadam 2019 yil. Xalqaro nufuzli reyting kompaniyalaridan biri - Fitch Ratings “O’zsanoatqurilishbank” kredit reytingini «B+»dan «BB-»ga oshirib, uning istiqbolini “Barqaror” deya baholadi va xuddi shu yilning o’zidayoq O’zsanoatqurilishbank London fond birjasida qiymati 300 million dollarlik xalqaro obligatsiyalar (yevrobondlar) sotuvga chiqardi va xalqaro kapital bozori ishtirokchisiga aylandi. 2020 yil. O’zida klassik bank xizmatlari va marketpleysni mujassamlashtirgan JOYDA mobil ilovasi ishga tushirildi. 2020-yilda bank ekologik va ijtimoiy mas'uliyatli loyihalarni qollab- quvvatlashni boshladi. 2021 va 2022-yillarda o'zining barqaror faoliyati uchun mukofotlarga sazovor bo'ldi. 2023-yilda bank O'zbekistonda energiya tejamkor texnologiyalarni rivojlantirishdagi roli uchun YETTB tomonidan e'tirof etildi. Bankning asosiy yirik aktsionеrlari: - O’zbеkiston Rеspublikasi Moliya Vazirligi; - O’zbеkiston Rеspublikasi Tiklanish va taraqqiyot jamg’armasi; - Iqtisodiyotning bazaviy tarmoqlari korxonalari. “O’zsanoatqurilishbank” ATB boshqa aksionеrlari sirasiga quyidagilar kiradi: “O’ztransgaz” AK, Buxoro nеftni qayta ishlash zavodi, Farg’ona nеftni qayta ishlash zavodi, “Toshkеnt issiqlik elеktr stantsiyasi” UK, “Absolute Investments Trust” MChJ, “Talimarjon IES” UK, “O’zbеkenеrgo” DAK, “Asset Invest Trust” MChJ, “O’zbеkiston Tеmir Yo’llari” DATK, “Sho’rtan gaz kimyo majmuasi” UShK. Bank faoliyatining prеdmеti va maqsadlari: Bank hisobvaraqlarini ochish va yuritish, to’lovlarni amalga oshirish, omonatlarga (depozitlarga) pul mablag’larini jalb etish, o’z nomidan kreditlar berish bo’yicha bank faoliyati sifatida aniqlangan operatsiyalar majmuini amalga oshiruvchi tijorat tashkiloti bo’lgan yuridik shaxs bank deb yuritiladi. Banklar bank faoliyatini amalga oshirish huquqini beruvchi litsenziyada ko’rsatilgan moliyaviy operatsiyalarni amalga oshirishga haqlidirlar. Bank faoliyatining predmeti bo’lib, pul mablag’lari, valyuta qimmatliklari va boshqa moliyaviy instrumentlar hisoblanadi. Pul funktsiyalarining bank xizmatlari ko’rinishida maksimal darajada samarali amalga oshirilishi bank faoliyatining predmeti bo’lib xizmat qiladi. Bank foyda olishni asosiy maqsad kilib olgan tijorat tashkiloti bo’lib, bank operatsiyalarini amalga oshirishga doir qarorlar qabul qilishda mustaqildir. Bank universal bank bo’lib, O’zbekiston Respublikasining yagona bank tizimiga kiradi. BANK STRUKTURASI Axborot texnologiyalari departamenti "GREEN BANKING" departamenti Bank Boshqaruvi Bank kartalari tizimlarini qo’llab-quvvatlash departamenti Bank mahsulotlarini sotish va tarmoqlarni muvofiqlashtirish departamenti Bank o’quv markazi Bankni strategik rivojlantirish departamenti Biznes tahlil va modellashtirish markazi Buxgalteriya hisobi va moliyaviy menejment departamenti Chakana biznes departamenti Davlat dasturlari loyixalari bilan ishlash departamenti G’aznachilik departamenti Ichki audit departamenti Ijro nazorati departamenti Kichik va o’rta biznes departamenti Komplaens-nazorat departamenti Korporativ biznes departamenti Korporativ boshqaruv xizmati Kredit qarzdorliklari bilan ishlash departamenti Kreditlarni boshqarish departamenti Kreditlarni ma’qullash departamenti Ma’muriy xo’jalik departamenti Marketing departamenti Moliya institutlari va investorlar bilan ishlash departamenti Operasion departament Qurilish materiallari ishlab chiqarishni rivojlantirish departamenti Risk menejment departamenti Tranzaksion banking departamenti Xavfsizlik va axborotlarni muhofaza qilish departamenti Xodimlarni boshqarish departamenti Yuridik departament «O’zsanoatqurilishbank» ATB Kengash a’zolari to’g’risida ma’lumot Bank aksiyadorlarining manfaatlarini ifoda etuvchi 8 kishidan iborat bank Kengashining yangi tarkibi 2021 yil 29 iyunda bo`lib o`tgan aksiyadorlarning navbatdagi yillik umumiy yig’ilishida saylandi. Ushbu tarkibning uchta aʼzosi “mustaqil direktor” sifatida faoliyat yuritmoqda: Ayzup Yuliya Aleksandrovna, Kristof Aleksandr Xans-Yurgen fon Glyayx, Ferdinand Villem Tuinstra. Bank Kengashi Raisi Bank Kengashi a’zolari Bank Kengashi a’zolari tarkibidagi mustaqil a’zolar Kengash a’zolari tomonidan Kengash qoshida xalqaro andozalarga to’g’ri keladigan yangi 5ta qo’mita tashkil etishga qaror qilindi va tashkil etildi, bular: “Audit” qo’mitasi. “Tavakkalchilikni nazorat qilish” qo’mitasi. “Tayinlash va rag’batlantirish” qo’mitasi. “Strategiya” qo’mitasi. “Yirik bitim va manfaatli bitimlar qo’mitasi. Bank aksiyadorlarining manfaatlarini ifoda etuvchi 5 kishidan iborat yangi bank Taftish komissiya tarkibi 2021 yil 29 iyunda bo`lib o`tgan aksiyadorlarning navbatdagi yillik umumiy yig’ilishida saylandi. Kulboyev Fazliddin Dilshod o’g’li Xabibullaev Sardor Alisher o’g’li Mavlyudov Eldar Xayratdinovich Avazov Alisher Farxod o’g’li Ganixodjayev Borixon Fatxullayevich STATISTIK MA’LUMOTLAR 2024-yil 1-aprel holatiga statistik ma'lumotlar tahlili Ustav kapitali 4 628 941,9 mln.so'm, zaxira kapitali 1 717 521,3 mln.so'm va taqsimlanmagan foyda 2 716 482,5 mln.so'mni tashkil etadi. Bank aktivlari 76 639 497,3 mln.so'mni tashkil etadi. Xususan, yalpi kredit portfeli hajmi 58 337 500,4 million so'mga yetdi.Investitsiyalar hajmi 513 465,3 mln.so'mni tashkil etdi. Yuqori likvidli aktivlar 8 401 485,4 mln.so'mni tashkil etdi, Likvidlikni qoplash koeffitsienti 145,1 foizni tashkil etdi. Mijozlarning omonatlari 14 845 622,6 mln.so’mni tashkil etdi, O'z kapitali 8 339 237,9 million so'mni tashkil etdi. Regulyativ kapitalning yetarliligi va 1-darajali kapitalning yetarlilik koeffitsientlari mos ravishda 15,29% va 11,53% ni tashkil etdi Foiz daromadlari (daromadlarga jami) 62,2% va 4 104 357,4 mln.so'mni tashkil etadi. Bankning 2024-2026-yillarda rivojlanish strategiyasi asosiy tamoyillari. 1. saqlab daromadlar qolish va hajmini kamission oshirish Universal bank xususiyatlarin Turli xil mahsulot va xizmatlarni taklif etish, 2.maqsadli segmentlar uchun mo'ljallangan kompleks takliflarga e'tibor qaratish 3. Biznes rivojlantirishning segmentlarini ustuvorligi Joriy iqtisodiy vaziyat va bank 4.sektori holatini hisobga olgan holda strategik maqsadlarga bosgichmabosqich erishish 5.Daromadlarni oshirish 6. Risklarni moslashuvchanlik baholash darajasini modelining Yuksaltirish 7.Bankning samaradorligini operatsion oshirish modeli An'anaviy modeldan 8.innovatsion-texnologik va mijozlarga yo'naltirilgan modelga o'tish Bank qonunchiligi Bank xizmatlari iste’molchilari bilan o’zaro munosabatlarni amalga oshirishda tijorat banklarining faoliyatiga qo’yiladigan minimal talablar to’g’risidagi nizomni tasdiqlash haqida O’zbekiston Respublikasi Prezidentining qarori «Har bir oila-tadbirkor» dasturini amalga oshirish to’g’risida O’zbekiston Respublikasi Markaziy Banki Boshqaruvining qarori aholi bandligini ta’minlash uchun tijorat banklari tomonidan mikrokreditlar ajratish tartibi to’g’risidagi nizomni tasdiqlash haqida. Bank opеratsiyalarini amalga oshirish uchun 2021 yil 25 dekabrdagi 17-sonli Bank litsеnziyasi Bank Me’yoriy xujjatlari Boshqaruv to’g’risidagi nizom Kengash to’g’risidagi nizom Sanoq komissiyasi to’g’risida nizom Taftish komissiyasi to’g’risida nizom “O’zsanoatqurilishbank” ATB Aksiyadorlarning umumiy yig’ilishi to’g’risida Nizom (yangi taxriri_2019) "O’zsanoatqurilishbank" ATB tizimida jismoniy va yuridik shaxslarning murojaatlarini ko’rib chiqish tartibi Kartochka, terminal, bankomatlarni ishlatish, terminallarni o’rnatish, ta’mirlash va almashtirish xizmatlari reglamenti Davlat interaktiv xizmatlari reglamenti Kredit Kumitasi tugrisida Nizom №176Xodimlarni lavozimlarga tayinlash va rotatsiyani amalga oshirish №128 O’zsanoatqurilishbank OATB tizimi extiyojlari uchun tovarlarning xaridini tashkil etish bo’yicha Nizom O’zsanoatqurilishbank ATB Boshqaruvi to’g’risidagi Nizom O’zsanoatqurilishbank ATB Kengashi to’g’risidagi Nizom O’zsanoatqurilishbank ATB tizimida Ichki nazorat to’g’risida Nizom O’zsanoatqurilishbank ATBning Axborot siyosati to’g’risidagi Nizom O’zsanoatqurilishbank ATB Aktsiyadorlarining umumiy yig’ilishi to’g’risidagi Nizom O’zsanoatqurilishbank ATBning Dividend siyosati O’zsanoatqurilishbank ATB tizimida manfaatlar qarama-qarshiligi vaqtida xarakat qilish tartibi to’g’risida Nizom O’zsanoatqurilishbank ATB Taftish komissiyasi to’g’risida Nizom Jismoniy shaxslar va hamkor banklarga plastik kartochkalarni etkazib berish tartibi to’g’risidagi nizom Bank Boshqaruvining 2020 yil 3 dekabrdagi 129-sonli qarori bilan tasdiqlangan “O’zsanoatqurilishbank” ATB tizimida xaridlarni amalga oshirish Tartibi”ga kiritilayotgan qo’shimchalar Bankning Xayriya faoliyati 2022 yilda "O'zsanoatqurilishbank" ATB tomonidan jami 74,5 mlrd. so'm miqdorida homiylik yordamlari ko'rsatildi. Ushbu homiylik mablag'lari qurilish materiallari va sanoat sohasida yangi tizimni joriy qilishga qaratilgan investitsiya loyihalarini moliyalashtirish ishlariga, Bankka biriktirilgan tumanlarda istiqomat qilayotgan kam ta'minlangan oilalar, boquvchisini yo'qotganlar, nogironlar, yolg'iz qariyalar va imkoniyati cheklangan fuqarolarning turmush sharoitini yaxshilash, ularni har tomonlama qo'llab-quvvatlash, uy- joylarini ta'mirlashga ko'maklashish hamda aholining turmush madaniyatini yuksaltirish maqsadida, Toshkent shahridagi mahallalar hududini obodonlashtirish, ko'kalamzorlashtirish va mahallalar qiyofasini yaxshilash Samarqand shahridagi Farhod qo'rg'onidan Hazora mahallasigacha bo'lgan temir yo'l atrofidagi asosiy yo'nalishga tushgan yo'lar atrofini obodonlashtirish, ko'chmas mulk ob'ektlarini milliy arxitekturaga moslashtirish ishlari uchun, 2024 yil Parij shahrida (Fransiya) bo'litb o'tadigan XXXIl yozgi Olimpiya va XV1l Paralimpiya o'yinlariga litsenziyani qo'lga kiritish uchun tayyorgarlik ko'rayotgan sportchilarga zaruriy shart-sharoitlar yaratish hamda ularni qo'llab-quvvatlash hamda Prezident ta'lim muassasalari agentligi huzuridagi Iqtidorli yoshlarni qo'llab-quvvatlash Qashqadaryo viloyati Ko'kdala tumani markazida sport majmuasi qurish (yopiq sport zal va stadion) ishlarini moliyalashtirish maqsadida va boshqa maqsadlarda ajratilgan. Bankning aksiyalari Bank aksiyalari egasining nomi yozilgan hujjatsiz emissiyaviy qimmatli qog’ozlar bo’lib, ular turiga ko’ra oddiy va imtiyozli bo’ladi. Oddiy aksiyalar ovoz beruvchi aksiyalar bo’lib, ular o’z egasiga dividendlar olish, Bankni boshqarishda ishtirok etish huquqini beradi, o’z egalariga dividendlarni, shuningdek Bank tugatilayotganda aksiyalarga qo’yilgan mablag’larni birinchi navbatda olish huquqini beradigan aksiyalar imtiyozli aksiyalardir. Imtiyozli aksiyalar Bank ustav kapitalining 20 (yigirma) foizidan ortiq bo’lmagan miqdorda, qoida tariqasida jismoniy shaxslar o’rtasida joylashtiriladi. Bank aksiyasining nominal qiymati 19 (o’n to’qqiz) so’mni tashkil qiladi. Bankning ustav kapitali (joylashtirilgan aksiyalar soni) 4.634.513.904.398 (to’rt trillion olti yuz o’ttiz to’rt milliard besh yuz o’n uch million to’qqiz yuz to’rt ming uch yuz to’qson sakkiz) so’mni tashkil qiladi va u quyidagi aksiyalarga bo’lingan: - umum iy qiymati 4.627.483.904.398 (to’rt trillion olti yuz yigirma yetti milliard to’rt yuz sakson uch million to’qqiz yuz to’rt ming uch yuz to’qson sakkiz) so’m bo’lgan 243.551.784.442 (ikki yuz qirq uch milliard besh yuz ellik bir million yetti yuz sakson to’rt ming to’rt yuz qirq ikki) dona egasining nomi yozilgan oddiy aksiyalar; - umumiy qiymati 7.030.000.000 (yetti milliard o’ttiz million) so’m bo’lgan 370.000.000 (uch yuz yetmish million) dona egasining nomi yozilgan imtiyozli aksiyalar.” Aksiyadorlar umumiy yig’ilishining vakolat doirasiga quyidagilar kiradi: Bank Ustaviga o’zgartirish va qo’shimchalar kiritish yoki Bankning yangi tahrirdagi Ustavini tasdiqlash Bankni qayta tashkil etish Bankni tugatish, tugatuvchini (tugatish komissiyasini) tayinlash hamda oraliq va yakuniy tugatish balanslarini tasdiqlash Bank Kengashining son tarkibini belgilash, ularning a’zolarini saylash va a’zolarning vakolatlarini muddatidan ilgari tugatish e’lon qilingan aksiyalarning eng yuqori miqdorini belgilash Bankning ustav kapitalini ko’paytirish yoki kamaytirish Bankning o’z aksiyalarini olish Bankning tashkiliy tuzilmasini tasdiqlash Bankning Taftish komissiyasining a’zolarini saylash va ularning vakolatlarini muddatidan ilgari tugatish, shuningdek Taftish komissiyasi to’g’risidagi nizomni tasdiqlash Bankning yillik hisobotlarini tasdiqlash Bankning foyda va zararlarini taqsimlash Bank Kengashining va Taftish komissiyasining o’z vakolat doirasiga kiradigan masalalar yuzasidan, shu jumladan Bankni boshqarishga doir qonun hujjatlarida belgilangan talablarga rioya etilishi yuzasidan Bank Kengashining hisobotlarini va Taftish komissiyasining xulosalarini eshitish Aksiyadorlar umumiy yig’ilishining reglamentini tasdiqlash Bank aksiyalarini maydalash va yiriklashtirish qonun hujjatlarida ko’rsatilgan hollarda yirik bitimlar tuzish haqida qarorlar qabul qilish qonun hujjatlarida nazarda tutilgan hollarda Bankning affillangan shaxslari bilan bitimlar tuzish haqida qarorlar qabul qilish qonun hujjatlari va Bank Ustaviga muvofiq boshqa masalalarni hal etish Aksiyadorlar umumiy yig’ilishining vakolat doirasiga kiritilgan masalalar Bank Boshqaruvi hal qilish uchun berilishi mumkin emas. Aksiyadorlar umumiy yig’ilishining vakolat doirasiga kiritilgan masalalar Bank Kengashi hal etishi uchun berilishi mumkin emas, quyidagi masalalar bundan mustasno: Bankning ustav kapitalini ko’paytirish, shuningdek Bank Ustaviga ustav kapitalini ko’paytirish bilan bog’liq o’zgartish va qo’shimchalar kiritish Aksiyalarni joylashtirish (qimmatli qog’ozlarning birja bozoriga va uyushgan birjadan tashqari bozoriga chiqarish) narxini belgilash Bank tomonidan korporativ obligasiyalar, shu jumladan aksiyalarga ayirboshlanadigan obligasiyalar chiqarish to’g’risida qaror qabul qilish Qimmatli qog’ozlarning hosilalarini chiqarish to’g’risida qaror qabul qilish Bankning korporativ obligasiyalarini qaytarib sotib olish to’g’risida qaror qabul qilish Bank Boshqaruvi (ijroiya organi)ni tuzish, Bank Boshqaruvi Raisini tayinlash, uning vakolatlarini muddatidan ilgari tugatish Bank Boshqaruvi organiga to’lanadigan haq va kompensasiyalar miqdorlarini belgilash Bankning yillik biznes-rejasini tasdiqlash “O’zsanoatqurilishbank” ATB tizimidagi bank xizmatlari tariflari Bank boshqaruvining 11.06.2021 yildagi 73/1-sonli qarori bilan tasdiqlangan (Bank Boshqaruvining 30.07.2021 yildagi 93/1 sonli, 04.10.2021 yildagi 121/3 sonli, 20.12.2021 yildagi 152/2 sonli, 09.02.2022 yildagi 13/1 sonli qarorlariga muvofiq o’zgartirish va qo’shimchalar kiritilgan, 15.03.2022 yildagi 32/2 sonli qarorlariga muvofiq o’zgartirish va qo’shimchalar kiritilgan) Jismoniy shaxslar uchun xizmatlar Omonat hisob raqamlarini ochish va yuritish Xalqaro kartalar bo’yicha bank xizmatlari MasterCard Black Edition, Visa Infinite, UnionPay Diamond xalqaro karta egalariga qo’shimcha xizmatlar* Mahalliy to’lov tizimlarida plastik kartalari bo’yicha xizmatlar Mahalliy to’lov tizimlarida plastik kartalari bo’yicha qo’shimcha xizmatlar Boshqa xizmatlar “O’zsanoatqurilishbank” ATB UZCARD va HUMO tarmog’ida boshqa bank kartalari egalariga xizmat ko’rsatish “O’zsanoatqurilishbank” ATB tomonidan Xalqaro to’lov tizimidagi boshqa bankning VISA, Mastercard, UnionPay va JCB kartalari egalariga xizmat ko’rsatish Hamkor-banklar va boshqa banklarning mijozlari uchun xizmatlar Hamkor banklar uchun xalqaro plastik kartalariga (MasterCard, Visa, UnionPay, JCB) prosessing xizmati ko’rsatish va emissiya qilish xizmati Kredit kartalariga xizmat ko’rsatish UzNNSS doirasida ishtirok etuvchi banklarning korrespondent hisobvaraqlarini yuritish xizmatlari Xalqaro UnionPay to’lov tizimi doirasida mahalliy amaliyotlar bo’yicha o’zaro hisob-kitoblarni amalga oshirish uchun ishtirokchi bankning vakillik hisobvarag’ini yuritish bo’yicha xizmatlar “O’zsanoatqurilishbank” ATB protsessing markazi tomonidan xalqaro to’lov tizimidagi VISA kartalarni chiqarish hamda ularga xizmat ko’rsatishni texnik va axborot bilan ta’minlash xizmati BANKNI RIVOJLANTIRISH STRATEGIYASI 2024-2026 Strategik maqsad Mijozlarga yo’naltirilgan biznes modelni joriy etish va xizmat ko’rsatishni raqamlashtirish orqali mijozlarga zamonaviy bank mahsulotlarini taqdim etish, bankning moliya bozorida raqobatbardoshligini ta’minlash, daromadligi va rentabelligini oshirish. Korporativ mijozlar uchun Mijozlarga individual yondashuv, yuqori sifatli xizmat ko’rsatish, ish haqi loyihalari, strukturalashtirilgan moliyalashtirish yo’nalishida maslahatlar. Kichik va o’rta biznes uchun Alohida yondashuv, yuqori tezlikda xizmat ko’rsatish, parametrlangan va maxsus kredit hamda depozit mahsulotlar, ish haqi loyihalari, individual takliflar. Jismoniy shaxslar uchun Zamonaviy onlayn bank, multivalyuta omonatlari, kredit kartalari, rejali to’lov kartalari. FILIALLAR REYTINGI DAROMADLARI BO’YICHA 2023 YIL HOLATIGA KO’RA “Oʼzsanoatqurilishbank” АTBni 2021 yildagi faoliyati yakunlari toʼgʼrisida maʼlumot Hisobot yilida mijozlarni qoʼllab-quvvatlash, ularga sifatli xizmat koʼrsatish va bank faoliyatini transformatsiya qilish jarayonida olib borilgan ishlar bankning moliyaviy barqarorligini mustahkamlashga, 2021 yil uchun belgilab olingan maqsadlarga erishishga imkoniyat yaratdi. Umumiy kapital 996,5 mlrd.soʼmga yoki 15%ga oshirilib, 7,7 trln.soʼmga yetkazildi. Jami aktivlar 7,5 trln.soʼmga yoki 15%ga koʼpayib, 56,5 trln.soʼmni tashkil qildi. Аktivlar tarkibida daromad keltiruvchi aktivlar hajmi 4,1 trln.soʼmga yoki 10%ga ortib, 44,9 trln.soʼmni tashkil qildi. Kredit qoʼyilmalari 3,2 trln.soʼmga yoki 8%ga ortib, 43,1 trln.soʼmni tashkil qildi. 2021 yilda 16,9 trln.soʼm kreditlar ajratildi. Mazkur kreditlarni 11,8 trln.soʼmi korporativ biznesga, 3,4 trln.soʼmi kichik va oʼrta biznesga, 1,7 trln.soʼmi chakana biznesga yoʼnaltirildi. MLRD/SOM 605 mlrd.soʻmlik ipoteka, 813 mlrd.soʻm mikroqarz, 220 mlrd.soʻm avtokredit, 53 mlrd.soʻm overdraft, 7 mlrd.soʻm boshqa iste'mol kreditlari moliyalashtirildi. Kredit portfelida xorijiy valyutadagi kreditlar ulushi 65,1%ni tashkil qildi. Foizli marja stavkasi 3,9%dan 4,6%ga koʻtarildi. Kredit portfelini muddat jihatidan ham diversifikasiya qilish ishlari davom ettirildi. Qisqa muddatli kreditlar 482 mlrd.soʻmga ortib, 5,3 trln.soʻmni tashkil qildi. Bankda doimiy ravishda on-layn tartibda koʻrsatilayotgan xizmatlar hajmi tobora ortib bormoqda. Chakana kreditlarning 56 foizi on-layn tartibda amalga oshirilib, 660 mlrd.soʻm overdraft va mikroqarzlar ajratildi. Aholi omonatlarining 647 mlrd.soʻmi mobil ilova orqali qabul qilindi. Masofaviy xizmatlardan foydalanuvchilar soni 1,5 barobarga yoki 952 ming taga ortib, 2,7 mln.nafarga, shundan xoʻjalik sub'ektlari boʻyicha 21 foizga oʻsib 48 ming taga, jismoniy shaxslar boʻyicha 57 foizga oʻsib 2,6 mln. taga etdi. Muomaladagi plastik kartalar soni 1,2 barobarga ortib 1,55 mln.donani, oʻrnatilgan terminallar 33,3 ming tani, bankomat va infokiosklar 11 foizga ortib 470 tani tashkil qildi. Respublikaning turli xududlarida barcha turdagi xizmatlarni koʻrsatuvchi zamonaviy bank xizmatlari markazlari soni 46 taga, smart-ofislar soni 97 taga etkazildi. Filiallar soni 44 tani tashkil qildi. Depozit bazasi 11%ga yoki 1,2 trln.soʻmga ortib, 12,6 trln.soʻmni tashkil qildi. Depozit bazasi tarkibida talab qilib olinguncha depozitlar 63%dan 49%ga kamaydi, muddatli depozitlar 37%dan 51%ga ortdi. MLRD/SOM Xorijiy valyutadagi depozitlar ulushi 63%dan 52%ga kamaydi. Bank xizmatlari koʻlamini kengaytirish, yangi xizmat turlarini joriy qilish, daromad keltiruvchi aktivlar ulushini oshirish hisobiga, 6,6 trln.soʻmlik daromad olindi hamda 998,2 mlrd.soʻm sof млрд.сўм foyda koʻrildi. MLRD/SOM Foizli daromadlar 4,5 trln.soʻmni, foizsiz daromadlar 2,2 trln.soʻmni tashkil qildi. Sof komission daromad 326 mlrd.soʻmga oʻsib 1,7 trln.soʻmni, sof operasion daromad 769 mlrd.soʻmga ortib 3,8 trln. soʻmni tashkil qildi. Aktivlar rentabelligi (ROA) 2021 yilda 2%ga, kapital rentabelligi (ROE) 13,8%ga etdi, operasion samaradorlik (CIR) 29,6%ni tashkil qildi. Oʻtgan davrda Markaziy bank va xalqaro moliya institutlari tomonidan belgilangan me'yorlarga rioya qilindi. Jumladan, kapital etarliligi 15,8%ni, 1-darajali kapital etarliligi 12,5%ni, leveraj 10,3%ni tashkil qildi. Bankning moliyaviy barqarorligini ta'minlash boʻyicha koʻrilgan choralar natijasida “Fitch reytings” xamda “Standart end purs” xalqaro reyting agentliklari tomonidan bankka “BARQAROR” prognozi bilan “VV-” “bariaror” reyting bahosi berildi. XULOSA Xulosa qilib aytganda, nazariya bilan amaliyotni birgalikda olib borish ancha samaralidir. Biz amaliyot davomida olgan nazariy bilimlarimizdan foydalangan holda amaliyot o’tadik. Amaliyot davomida institut tomoidan berilgan dastur asosida har bir mavzuga oid me’yoriy-huquqiy hujjatlarni va amaliy ma’lumotlarni o’rgandik. Banklar oldiga mamlakatimiz kompaniyalarining tashqi savdo operatsiyalari bo‘yicha xalqaro andozalar darajasida xizmat ko‘rsata oladigan, O‘zbekiston iqtisodiyotiga xorijiy investitsiyalarni, ilg‘or texnologiyalarni jalb etishga qodir bo‘lgan moliya muassasasi yaratish vazifasi qo‘yilgan. Hozirgi kunda mamlakatlarda bank tizimi muhim ro’l o’ynamoqda. Albatta, bank tizimi rivojlangan mamlakatning o’zi ham rivojlangan bo’ladi. Bank tizimi mamlakatning iqtisodiyotini rivojlantirishga asosiy turtkilardan biri bo’ladi desak adashmagan bo’lamiz. Hozirgi kunda mamlakatimizda tadbirkorlikka katta e’tibor qaratilmoqda va tadbirkorlarga keng imkoniyatlar yaratilmoqda. Bunda bank tizimi ham katta ro’l o’ynaydi ya’ni bank tizimini isloh qilish, rivojlantirish natijasida tadbirkorlarga keng imkoniyatkar beriladi. Amaliyot davrida bank faoliyatida ro’y beradigan ko’plab jarayonlarda ishtirok etib shuni angladimki, bankda har bir hodim o’z vazifasini chuqur o’zlashtirgan bo’lishi shart. Bazida hodimlarni e’tiborsiz bazi qoidalarga ko’z yumib kadrlar tanlanishi, vaqt o’tib ko’plab muammolarga olib kelishi mumkin. Mijozlar bilan ishlaganda amaliyotlarning shartlarini to’la tushunmasdan vaqt cho’zilishi, shartnomalarni noto’g’ri tuzilishi, bank ichki tartib nizomlari va boshqa bir mayda muammolar vujudga kelishiga yo’l qo’yiladi. Shu sababdan kadrlar tanlab olinishi qat’iy tartib qoidalar asosida amalga oshirilishi tarafdoriman. Bank faoliyatini yanada takomillashtirish, yuzaga kelayotgan muammolarni bartaraf etishda chuqur yondashuv, aholini iqtisodiy va moliyaviy savodxonligini oshirish asosiy masad vazifa bo’lib qolishi kerak. Hozirgi banklar o’rtasidagi raqobat ham ancha rivojlanib tizim barqarorlashib bormoqda. Kreditlar bo’yicha xulosa qilib aytadigan bo‘lsam, bank kreditlari buxgalteriya hisobi va moliyaviy hisobotda aniq hamda to‘g‘ri aks ettirish davrida aks ettiriladi.Kredit ajratilgandan so‘ng kredit monitoringi o‘tkazilishi ustidan nazoratni kuchaytirish. Berilgan kreditlarni monitoring qilish orqali kreditdan qanday maqsadda foydalanilayotganligi va qay darajada samaradorlikka erishilayotganligini aniqlash mumkin. Banklarda kreditni berish va undirish jarayoni yuzasidan amalga oshiriladigan ishlarni ommaga yetkazish. Yana shu yo‘l bilan shubhali va umidsiz ssudalarning tasniflangan kredit hajmidagi salmog‘ini qisqartirish. Banklarda yuqori likvidlikka ega bo‘lgan garov obyektlaridan foydalanishni kuchaytirish. Kreditlarni undirishni kuchaytirish maqsadida bank xodimlari va mijoz o‘rtasidagi aloqadorlikni kuchaytirish va mijoz o‘rtasida doimiy ravishda ma’lumot olib turishni tashkil etish. Muxtasar qilib aytadigan bo’lsak, tijorat banklari tomonidann ajratilayotgan kreditlar hajmi yil o’sib bormoqda va bu mamlakatimiz iqtisodiyotini o’sishiga juda katta ta’sir ko’rsatmoqda. Shu bilan bir qatorda banklar o’zlariga katta xatarni ham olishmoqda. O’ylaymanki kelgusi yillarda amalga oshirilishi ko’zda tutilgan chora-tadbirlar samara berib bank faoliyati yanada rivojlanadi.